--------------------------------- Bổn phận với đồng loại.
11/11 – Thứ Hai tuần 32 thường niên. –, giám mục. Lễ nhớ.
"Dù một ngày bảy lần nó trở lại nói cùng con rằng: Tôi hối hận, thì con hãy tha cho nó".
* Thánh nhân sinh khoảng năm 316 trong một gia đình ngoại giáo. Người lãnh nhận bí tích thánh tẩy, sau đó bỏ binh nghiệp. Trước tiên, người làm đồ đệ của thánh Hilariô, lập đan viện Liguygê, nước Pháp. Rồi khi được đặt làm giám mục giáo phận Tua (372), người thành lập nhóm đan sĩ truyền giáo. Cùng với họ, người đi giảng Tin Mừng ở các vùng quê thuộc miền Turen và các vùng phụ cận. Người qua đời năm 397.
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Không thể nào mà không xảy ra gương xấu, nhưng vô phúc cho kẻ nào gây ra gương xấu. Thà nó bị cột cối đá vào cổ mà ném xuống biển còn hơn là làm gương xấu cho một trong những trẻ nhỏ này.
"Các con hãy cẩn thận: nếu có anh em con lỗi phạm, con hãy răn bảo nó, và nếu nó hối cải, thì hãy tha thứ cho nó; cho dù một ngày nó phạm đến con bảy lần, và bảy lần nó trở lại nói cùng con rằng: "Tôi hối hận", thì con hãy tha thứ cho nó".
Các Tông đồ thưa với Chúa rằng: "Xin Thầy ban thêm lòng tin cho chúng con". Chúa liền phán rằng: "Nếu các con có lòng tin bằng hạt cải, thì dẫu các con khiến cây dâu này rằng: "Hãy tróc rễ lên và xuống mọc dưới biển", nó liền vâng lời các con".
Thỉnh thoảng báo chí lại nói đến một chuyện không hay nào đó bị coi là gây sốc hay phản cảm. Có những chuyện tồi tệ hơn được gọi là xì-căng-đan. Xì-căng-đan gốc là một từ Hy Lạp dùng trong Tân Ước (scandalon) để chỉ một viên đá làm người ta vấp ngã (Rm 11, 9), hay một duyên cớ khiến người ta phạm tội (Mt 13, 41). Trong Giáo Hội đôi khi cũng có những xì-căng-đan. Nơi bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu nhắc chúng ta hãy đề phòng về những xì-căng-đan trong chính cộng đoàn tín hữu. Ngài nhìn nhận rằng không thể nào tránh được những xì-căng-đan (c. 1). Nhưng Ngài lại rất nặng lời với người nào gây ra cớ vấp phạm đó. Cột cối đá lớn vào cổ anh ta và xô xuống biển cho chết đi thì tốt cho anh ấy hơn là để anh ấy làm cớ phạm tội cho một trong những kẻ bé nhỏ này (c. 2). Những kẻ bé nhỏ ở đây là những người môn đệ của Chúa. Rõ ràng Đức Giêsu quý tâm hồn trong sạch của con người. Tuy hiền lành, nhưng Ngài lại tỏ ra không khoan nhượng với những kẻ làm gương xấu khiến người khác phạm tội. Ngài muốn bảo vệ những kẻ yếu đuối, đơn sơ, thiếu bản lãnh. Ngài không muốn những Kitô hữu khác lợi dụng, lôi kéo họ, khiến họ mất đức tin, mất niềm hy vọng và mất lòng yêu mến. Trong bài diễn từ cuối cho các kỳ mục của Êphêsô ở Mi-lê-tô, thánh Phaolô đã khuyên các ông nên coi chừng sói dữ vào đàn chiên, “giảng dạy những điều sai lạc, lôi cuốn các môn đệ đi theo” (Cv 20,30). Làm cớ cho người khác phạm tội là một tội chúng ta ít để ý và ít xưng thú. Chúng ta cho mình có quyền tự do nói và làm điều mình thấy là đúng. Nhưng khi làm như vậy, chúng ta lại không để ý đến những thương tổn có thể gây ra nơi lương tâm của những người anh em yếu đuối trong cộng đoàn, cũng như đến chuyện làm cớ cho anh em mình sa ngã (1 Cr 8, 11.13). Thánh Phaolô nhấn mạnh: phạm đến anh em là phạm đến Đức Kitô. Không thể vì tự do của tôi mà làm mất một người anh em đã được Đức Kitô chết cho (1 Cr 8, 11). Trong cuộc sống nối mạng toàn cầu hiện nay, cái tốt và cái xấu được loan đi xa với tốc độ chớp nhoáng. Một biến cố mới xảy ra ở đây, lập tức cả thế giới đều biết. Nhưng cái xấu xem ra hấp dẫn hơn, mạnh mẽ hơn, dễ bắt chước hơn, khiến con người hôm nay, đặc biệt là giới trẻ, bị ảnh hưởng nặng nề. Làm thế nào để những gương tốt được nhân lên khắp đó đây? Làm thế nào để Giáo Hội bớt đi những viên đá làm người ta vấp ngã? Mong có ngày một giáo dân bình thường cũng biết nhận định đúng sai khi tiếp thu đủ thứ thông tin từ mọi nguồn. Cầu nguyện:
Lạy Chúa, việc tông đồ của con phải là việc tông đồ diễn tả lòng tốt. để khi thấy con, người ta phải nói: “vì anh này tốt quá, nên đạo của anh phải là đạo tốt”. Và nếu có ai hỏi con tại sao con lại hiền lành và tốt như thế, con sẽ trả lời vì con là tôi tớ của một Đấng tốt hơn con nhiều. “Chớ chi bạn biết được Chủ Giêsu của tôi tốt biết bao!” Con muốn sống thật tốt để người ta có thể nói: “Nếu tôi tớ mà tốt như vậy, thì Chủ sẽ tốt đến thế nào!” Amen. (Chân phước Charles Foucauld)
Con người thường sống theo xác thịt. Chỉ biết có mình. Dễ với mình. Khó với người. Hôm nay Chúa dậy ta sống theo Thần Khí. Một chân trời mới mở ra. Người ta ngặt nghèo với bản thân. Không dám làm điều gì xấu. Không chỉ là làm điều xấu cho tha nhân. Thậm chí không được làm gương xấu nữa. “Khốn cho kẻ làm cớ cho người ta vấp ngã”. Nhưng đối với tha nhân lại phải rất rộng lượng. Phải tha thứ mãi mãi. “Dù nó xúc phạm đến anh một ngày đến bảy lần, rồi bảy lần trở lại nói với anh: ‘Tôi hối hận’ thì anh cũng phải tha cho nó”. Ta chỉ đạt tới cảnh giới đó khi có đức tin vững mạnh. Mọi sự sẽ theo sự điều khiển của ta. Ta có đức tin vững mạnh khi hoàn toàn kết hợp với Thiên Chúa. Khi đó ta có sức mạnh của Thiên Chúa. Nhìn người bằng ánh mắt của Thiên Chúa. Đối xử bằng tấm lòng của Thiên Chúa. Yêu thương bằng trái tim của Thiên Chúa.
Sách Khôn ngoan dạy ta đạt tới cảnh giới đó bằng một tiến trình. Yêu chuộng đức công chính. Thành tâm kiếm tìm Chúa. Khiêm nhường và tuyệt đối tin tưởng. Không lý luận quanh co. Không thử thách Thiên Chúa.Không sống theo xác thịt. Tránh xa thói lọc lừa gian dối. Khi ta thanh tẩy tâm hồn rồi, ta sẽ được Đức Khôn Ngoan. Thần Khí Thiên Chúa sẽ ở trong ta. Thần Khí sẽ ngập tràn cõi đất. Sẽ “bảo toàn mối hợp nhất giữa muôn vật muôn loài. Sẽ thấu hiểu mọi lời mọi tiếng” (năm lẻ).
Khi đạt tới cảnh giới đó Nước Trời hiển trị. Muôn người sẽ sống trong hạnh phúc. Đó chính là trách nhiệm của đạo Chúa. Vì thế những người môn đệ phải rèn luyện bản thân. Sao cho có đức tin vững mạnh. Sao cho hoàn toàn kết hợp với Thiên Chúa. Để có tấm lòng Thiên Chúa. Nghiêm ngặt với bản thân. Rộng lượng với tha nhân. Đó chính là điều thánh Phao-lô khuyên nhủ người môn đệ Ti-tô. Và căn dặn ông phải đào tạo người như thế: “Thật vậy, giám quản với tư cách là quản lý của Thiên Chúa, phải là người không chê trách được, không ngạo mạn, không nóng tính, không nghiện rượu, không hiếu chiến, không tìm kiếm lợi lộc thấp hèn; trái lại, phải hiếu khách, yêu chuộng điều thiện, chừng mực, công chính, thánh thiện, biết tự chủ; người ấy phải gắn bó với lời đáng tin cậy và đúng đạo lý, để vừa có khả năng dùng giáo lý lành mạnh mà khuyên nhủ, vừa có khả năng bẻ lại những kẻ chống đối” (năm chẵn).
Chỉ khi đạt tới Thiên Chúa ta mới hoàn toàn làm chủ bản thân. Mới thấu hiểu và yêu mến anh em thật tình.
Trong tác phẩm "Hãy Giúp Nhau Làm Lại Cuộc Ðời", xuất bản đầu thập niên 60, ông Henri Vicardi, người sáng lập cơ xưởng chuyên giúp những người tàn tật tự lực cánh sinh kể lại rằng: cơ xưởng do ông sáng lập năm 1952, khởi sự với một công nhân bị tê bại, làm việc trong một nhà xe bỏ trống, lụp xụp. Nhưng chỉ một năm sau, xưởng đã trở nên một cơ sở kinh doanh với số vốn cả triệu Mỹ kim và thu dụng đến 300 công nhân. Mỗi công nhân đều có một mẫu truyện cảm động về con người xây dựng lại cuộc đời từ sự tàn tạ của mình.
Ðiển hình là trường hợp của Jim Chapin, một người bị tê liệt từ thắt lưng trở xuống vì một chiếc bướu ở xương sống. Ngay sau khi được khiêng từ bàn giải phẫu xuống, các Bác sĩ đã tuyên bố ông sẽ sống nhưng không làm gì được. Thế nhưng các Bác sĩ đã lầm: năm đó Jim Chapin đã 62 tuổi, tuy không rời được khỏi xe lăn, ông đã tìm đến cơ xưởng của ông Henri và bắt đầu làm lại cuộc đời. Ông cho biết rằng ông rất hãnh diện về khả năng của mình và nhất quyết không chịu trở lại với đời sống ỷ lại và vô vọng nữa.
Câu truyện trên đây là một bằng chứng hùng hồn rằng dù tàn tật đến đâu, mỗi người vẫn là một giá trị độc nhất vô nhị trên cõi đời này, và do đó có trách nhiệm đối với chính bản thân cũng như hữu dụng cho người khác và có trách nhiệm đối với người khác.
Tin Mừng hôm nay có lẽ nhắc nhở chúng ta về ý tưởng ấy. Chúa Giêsu nói đến hai thứ bổn phận của con người đối với người đồng loại: một là phải sống thế nào để không trở thành cớ vấp phạm cho người khác, hai là phải tha thứ cho nhau. Ngay từ những trang đầu tiên, khi mạc khải về con người, Kinh Thánh đã nói đến tình liên đới. Bị Thiên Chúa tra vấn sau khi phạm tội, Adam đã đổ lỗi cho Evà; đây quả là khuynh hướng chạy tội và chối bỏ trách nhiệm đối với người khác; cắt đứt liên lạc với Thiên Chúa, con người cũng muốn chối bỏ tương quan với tha nhân. Sự chối bỏ này lại càng rõ nét trong thái độ của Cain sau khi đã giết em mình là Abel: "Tôi có phải là người giữ em tôi đâu!"
Sống là liên đới: không thể sống mà không cần người khác, cũng không thể sống mà không cảm thấy có trách nhiệm đối với người khác. Cuộc sống của tôi dù âm thầm đến đâu vẫn có âm hưởng trên người khác; dù tôi có tàn tật và bé nhỏ đến đâu, tôi vẫn là người hữu dụng cho người khác; không có một hành động nào của tôi mà không có liên hệ đến người khác, đó chính là ý nghĩa và giá trị của cuộc đời tôi; tôi có hạnh phúc hay không là tùy tôi có biết sống cho người khác hay không.
Nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm đối với người khác, lời Chúa hôm nay cũng nói lên phẩm giá cao trọng của mỗi người. Ðó là lý do đem lại cho chúng ta niềm tin trong cuộc sống mà chúng ta phải không ngừng cầu xin Chúa.
Cựu tổng thống Phi Luật Tân, ông Joseph Estrada đã gặp nhiều chống đối trong nước theo sau tiết lộ của một tổng trưởng thân thiết của ông về số tiền hối lộ ông đã nhận được từ các tổ chức cờ bạc. Hẳn lúc đó vẫn còn nhiều người ủng hộ ông, nhưng con số bất mãn trong mọi giai tầng xã hội, từ giới kinh doanh, chính trị gia, sinh viên học sinh, cho đến cả người nghèo, ngày càng gia tăng. Ông khó có thể lấy lại sự ủng hộ mà những người dân nghèo đã dành cho ông trước đây.
Trong một quốc gia có đa số dân theo công giáo, ảnh hưởng của Giáo Hội Công Giáo vẫn còn rất lớn và luân lý đạo đức vẫn còn là chuẩn mực để đánh giá sự lãnh đạo. Ðây là điều mà người tiền nhiệm của ông, cựu tổng thống Fidel Ramos đã nói thẳng với ông Estrada khi còn tại chức: "Hoặc là tổng thống phải từ chức trước lễ Giáng Sinh, hoặc là ông phải chỉnh đốn lại cách sống của ông". Ông Ramos nói như sau: "Tổng thống Estrada phải trước tiên sửa đổi bản thân bằng cách thay đổi nếp sống vô kỷ luật và cách làm việc thiếu trách nhiệm".
Trong một buổi lễ qui tụ hàng ngàn người chống đối ông Estrada, Ðức Hồng Y Sin, tổng giám mục Manila, cũng đã thách thức nhà lãnh đạo Phi lúc đó rằng: "Liệu ông có thể nhìn thẳng vào nhân dân Phi, nhất là giới trẻ, và nói với họ rằng ông là một con người gương mẫu cho họ không". Người dân Phi nào cũng biết rằng ông Estrada đã và đang dan díu với nhiều phụ nữ cũng như cờ bạc và rượu chè thâu đêm suốt sáng. Nhà lãnh đạo của một quốc gia được trao phó cho trách nhiệm phục vụ công ích. Công ích ấy không chỉ giới hạn trong lãnh vực kinh tế, nó còn bao hàm cả những giá trị tinh thần và đạo đức. Do đó, ngoài tài năng, nhà lãnh đạo nào cũng còn được đòi hỏi phải có tác phong đạo đức. Nói cách khác, ông được đặt vào vị trí cao nhất trong nước để trở thành ngọn đèn pha cho nhiều người. Trong cụ thể, ông phải là một mẫu người đáng được đề cao về tư cách làm người, về đời sống gia đình, v.v... Ðây cũng là trách nhiệm mà Chúa Giêsu đòi hỏi nơi những ai muốn làm môn đệ Chúa Giêsu. Thật ra, đây không phải là trách nhiệm dành riêng cho những môn đệ của Chúa Giêsu mà là trách nhiệm làm người. Ðã làm người thì ít hay nhiều, cách này hay cách khác, ai cũng phải có trách nhiệm với những người anh chị em của mình.
Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã đưa ra hai trường hợp cụ thể về trách nhiệm đối với tha nhân: một là phải tránh làm gương mù cho anh em, hai là phải tha thứ cho anh em. Mệnh lệnh của Chúa Giêsu làm cho chúng ta nhớ lại câu hỏi mà Thiên Chúa đã đặt ra cho Cain sau khi Cain đã sát hại em mình là Aben: "Cain, em của ngươi đâu?" Cain đã trả lời: "Tôi có phải là người đã giữ em tôi đâu". Câu trả lời của Cain là lời thú nhận về một trách nhiệm mà ông muốn chối bỏ. Thái độ của Cain vẫn thường được lập lại trong cuộc sống hàng ngày của các Kitô hữu chúng ta. Làm thiệt hại người anh em bằng nhiều cách khác nhau đã đành, đối xử với người anh em như một phương tiện đã đành, chúng ta cũng thiếu trách nhiệm đối với người anh em bằng thái độ dửng dưng. Mặc ai sống chết, chúng ta chỉ nghĩ đến quyền lợi của riêng chúng ta.
Trong ngày sau hết, chúng ta sẽ chỉ bị xét xử dựa trên cách cư xử của chúng ta đối với người anh chị em của chúng ta mà thôi. Chúa Giêsu đồng hóa với mỗi tha nhân. Nguyện xin Chúa cho chúng ta luôn được tỉnh thức để nhận ra Ngài trong mỗi một tha nhân và đối xử với người ấy như với chính Ngài.
Đức Giêsu nói: “Nhưng khốn cho kẻ làm cớ cho người ta vấp ngã.”
Dù nó xúc phạm đến anh một ngày đến bẩy lần, rồi bẩy lần nó trở lại nói với anh: Tôi hối hận, thì anh cũng phải tha cho nó Các tông đồ thưa với Chúa Giêsu rằng: “Thưa Thầy, xin thêm lòng tin cho chúng con” (Lc. 17, 1b+4-5)
Đức Giêsu ban cho các môn đệ mấy quy tắc về cách cư xử của các phần tử trong Giáo hội.
Loại bỏ gương mù:
Sự khôn ngoan của Thiên Chúa không dựa vào sự khôn ngoan loài người. Kẻ xấu dùng gương mù để bóp nghẹt đức tin và khiêu khích sự chống đối, có khi nổi loạn chống cả Thiên Chúa. Những người nhỏ bé như người nghèo khó, bị áp bức, bị khinh chê, rất dễ xúc động khi gặp những người giàu, những luật sĩ phản đối và gây cho họ sa ngã, mất tin tưởng và hy vọng. Con người ta dễ gây ra gương mù và mắc vào tội lỗi đáng chịu hình phạt nặng nề. Người ta không thể tha thứ gương mù trong Giáo hội, như thánh Phao-lô viết trong thư gửi giáo đoàn Cô-rin-tô.
Toa thuốc tha thứ:
Giáo hội là một cộng đồng anh chị em tội lỗi đang được thánh hóa. Khi ai phạm tội và gây lây lan cho những người khác, người ta phải lo giúp họ ăn năn trở lại. Lòng thương người phải noi theo lòng thương xót vô cùng của Thiên Chúa, phải biết tha thứ, dù bảy lần trong một ngày, nếu là cần thiết.
Sự tha thứ chân thực do lòng yêu mến. Người ta chỉ có thể giúp anh chị em mình và hướng dẫn họ ăn năn nếu có ý thức hiểu biết cảnh ngộ cùng khốn và đau khổ của họ, cần có lòng tốt vô vị lợi và xả kỷ.
Sức mạnh của lòng tin:
Ý thức rõ ràng về lời kêu gọi của Đức Giêsu, các tông đồ cầu nguyện Người ban thêm lòng tin cho mình. Câu trả lời của Đức Giêsu cho các ông thấy lòng tin dù nhỏ bé như hạt cải cũng có sức rất mạnh mẽ. Lòng tin tự phó thác vào sự quan phòng của Thiên Chúa đem lại can đảm và sức mạnh để có lòng tha thứ. Và đồng thời, còn làm cho kẻ tội lỗi ăn năn trở về.
Sự phó thác này tăng thêm tình yêu cho các phần tử của Hội thánh và rất cần để chống lại những ảnh hưởng chia rẽ của tội lỗi. Và tình yêu có sức hoạt động mạnh mẽ và hữu hiệu để tăng thêm lòng tin của các phần tử của Hội thánh.
Xem thêm CN 26 TN B và thứ Năm tuần 7 TN -CN 23 và 24 TN A - thứ Ba tuần 3 MC, thứ Tư và thứ Năm tuần 19 TN
Trong Tông Huấn Evangelii Nuntiandi, số 41 của Đức Thánh Cha Phaolô VI, có viết: “Người đương thời sẵn sàng lắng nghe những nhân chứng hơn là những thầy dạy, hoặc nếu họ có nghe thầy dậy, thì bởi vì chính thầy dạy cũng là những nhân chứng”. Như vậy, chúng ta có quyền nghĩ rằng: nếu đời sống chứng nhân có tác dụng rất tốt trong việc loan báo Tin Mừng, thì ngược lại, không có gì nguy hại cho bằng đời sống phản chứng nơi người Kitô hữu!
Thật thế, Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu cũng đề cao đời sống chứng nhân nơi người môn đệ khi Ngài dùng phương pháp phản biện để làm toát lên tính quan trọng của gương sáng. Ngài nói: “Vô phúc cho kẻ nào gây ra gương xấu. Thà nó bị cột cối đá vào cổ mà ném xuống biển còn hơn là làm gương xấu cho một trong những trẻ nhỏ này”. Nêu gương xấu là điều tắc trách, nhưng gây nên cho những trẻ nhỏ, những người bé mọn, người kém đức tin là một tội ác vì tính chất nguy hiểm khôn cùng của nó!
Gương xấu được ví như một thứ ôn dịch và có nguy cơ lây lan rất cao.
Gương sáng thì khó làm, khó sống, nhưng gương xấu thì quá dễ làm, dễ bắt trước. Làm gương sáng cần phải có một sự cố gắng cao với nhiều hy sinh, từ bỏ. Nó được ví như một người leo núi với tất cả sự cố gắng, hy sinh... Còn gương xấu thì thực sự chẳng khác gì một người buông mình xuống núi, chúng ta không cần phải cố gắng thì vận tốc rơi xuống cũng sẽ nhanh chóng...
Như vậy, với bản tính của con người, chúng ta dễ hướng chiều về điều xấu hơn điều tốt. Dễ làm điều bất chính hơn điều thiện. Vì thế, tội lỗi luôn có cơ hội len lỏi vào trong suy nghĩ và hành động của chúng ta hơn là điều tốt.
Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta cần nhớ lại ánh sáng đức tin ngày chúng ta lãnh nhận Bí Tích Rửa Tội để sống cuộc đời nhân chứng cho xứng đáng với ơn đã lãnh nhận. Cần làm cho hình ảnh Đức Kitô hiền lành, dễ thương, giàu lòng thương xót ngay trong cuộc sống, qua lời nói, hành động và việc làm của chúng ta.
Tuy nhiên, để sống được điều đó, chúng ta cần phải xin Chúa ban thêm đức tin cho chúng ta. Bởi vì nếu không có đức tin, chúng ta khó có thể tha thứ, kiên trì, tôn trọng và nâng đỡ người khác.
Lạy Chúa Giêsu, nhiều khi chúng con đã trở nên những người gây ra gương mù gương xấu cho người khác. Xin tha thứ cho chúng con. Xin cũng ban thêm đức tin cho chúng con để chúng con can đảm, trung thành sống cuộc đời chứng nhân. Amen.
Sứ điệp: Khi lãnh bí tích Rửa Tội, chúng ta đã trở thành phần tử dân Thiên Chúa. Cuộc sống chúng ta phải làm chứng cho sự thánh thiện: không làm gương xấu và giúp nhau sửa lỗi lầm.
Cầu nguyện: Lạy Chúa, Chúa đã dựng nên con người có tính xã hội. Chúng con không sống đơn độc, nhưng lệ thuộc lẫn nhau. Khi con sống, là con sống với nguời khác, sống cho và sống nhờ người khác. Cách riêng trong đời sống tinh thần, người trên phải hướng dẫn giáo dục người dưới, người đi trước chỉ đường cho kẻ đến sau. Anh em bạn bè phải giúp nhau nên tốt. Tất cả đều liên đới chịu trách nhiệm về nhau trong tình huynh đệ.
Lạy Chúa, được gia nhập Hội Thánh, chúng con phải chịu trách nhiệm giúp nhau sống thánh thiện hơn. Con có bổn phận lo cho chính minh và còn có trách nhiệm với tha nhân đang sống chung quanh con, nhất là đối với trẻ nhỏ. Thế mà, suốt bao năm tháng qua, không biết được mấy lần con là ngọn đèn dẫn dắt người khác bước đi theo con đường của Chúa. Và có lẽ cũng không thiếu những lúc con đã trở nên chướng ngại vật cản đường anh em đến với Chúa, vì đã làm gương xấu cho họ. Con đã dửng dưng truớc lỗi lầm của tha nhân vì chưa biết khích lệ nhau nên thánh.
Lạy Chúa Giêsu, con sợ lời cảnh báo của Chúa. Xin Chúa giúp con sống đời chứng nhân bằng những gương sáng, bằng cuộc sống thánh thiện trong môi trường hằng ngày. Xin giúp con thay vì thúc đẩy lôi kéo nhau đến tội lỗi, thì trái lại, biết dẫn đưa nhau tới đời sống thánh thiện bằng lời nói, bằng việc làm, và bằng cả cuộc sống. Amen.
Ghi nhớ: “Dù một ngày bảy lần nó trở lại nói cùng con rằng: Tôi hối hận, thì con hãy tha cho nó”.
1. Hôm nay Đức Giêsu dạy các tông đồ những đức tính phải có trong đời sống cộng đoàn: chúng ta không được làm gương xấu, xúi giục hay nên cớ cho người khác phạm tội bằng bất cứ hình thức nào vì đời sống của chúng ta ảnh hưởng đến anh chị em chung quanh. Chúng ta phải biết góp sức xây dựng cho nhau trong yêu thương, quảng đại và tha thứ. Khi chúng ta đối diện với cuộc sống, điều quan trọng là phải có đức tin vững mạnh để chiến đấu với thử thách cam go. Đức tin càng lớn mạnh, con người càng làm được những điều phi thường.
2. Trong Tin Mừng hôm nay Đức Giêsu nói đến hai bổn phận của con người đối với người đồng loại: một là phải sống thế nào để không thành cớ vấp phạm cho người khác; hai là phải tha thứ cho nhau. Ngay từ những trang đầu tiên, khi mạc khải về con người, Kinh thánh đã nói đến tính liên đới. Bị Thiên Chúa tra vấn sau khi phạm tội, Adong đã đổ lỗi cho Evà; đây quả là khuynh hướng chạy tội và chối bỏ trách nhiệm đối với người khác; cắt đứt liên lạc với Thiên Chúa, con người cũng muốn chối bỏ tương quan với tha nhân. Sự chối bỏ này lại càng rõ nét trong thái độ của Cain sau khi đã giết em mình là Abel: “Tôi có phải là người giữ em tôi đâu”.
3. Đừng nên cớ vấp ngã. Chúng ta có thể hiểu “Cớ vấp ngã”có thể là một câu nói, một thái độ hay một hành động nào đó, tự bản chết có lẽ không xấu, nhưng do ở trong một hoàn cảnh nào đó không thích hợp nên nó gây ảnh hưởng tai hại. Ví dụ như một tảng đá, tự nó không có gì xấu, nhưng nếu nó nằm giữa đường thì nó sẽ thành cớ khiến nhiều người vấp vào mà bị ngã. Sống trong một tập thể có nhiều người, tất nhiên không thể không có cớ vấp ngã, nhưng mỗi người hãy “đề phòng” đừng trở thành cớ vấp ngã, nhất là đừng bao giờ làm gương mù gương xấu cho người khác. Đức Giêsu phán xét rất ngặt đối với chúng ta về vấn đề này.
4. Tha thứ không giới hạn. Chúng ta thường nói “quá tam ba bận”, như thế đã là hiểu, ấy thế mà trong Tin Mừng Chúa dạy phải tha thứ tới bảy lần. Hơn nữa, theo ngôn ngữ Do thái, con số 7 là con số đủ, tha đến 7 lần có nghĩa là không đưa ra một hạn định nào cho sự tha thứ. Đức Giêsu trên Thập giá đã “kêu xin Chúa Cha” tha thứ cho người đóng đinh mình; thánh Têphanô khi bị ném đá cũng “cầu xin Chúa” tha thứ cho những kẻ bách hại... Đến lượt chúng ta là những Kitô hữu, chúng ta giống Chúa và khác với người ngoại chính là việc yêu thương kẻ thù và cầu nguyện cho họ.
5. “Quá tam ba bận” đã là quá nhiều để có thể thông cảm cho người lầm lỡ. Ấy vậy mà Đức Giêsu dạy ta tha thứ không chỉ có thế. Thử tưởng tượng, một người làm việc một ngày tám tiếng mà lỗi phạm đến bảy lần, mà cứ mỗi lần như thế ta lại phải tha thứ!!! Hành động tha thứ chỉ phát xuất được từ chính “tâm nhân hậu”. Tâm nhân hậu không chỉ là yêu thương thế nào cũng được, mà là yêu bằng một trái tim thật lớn, đến độ không sự xúc phạm nào có thể làm quị ngã; và là yêu bằng một tình yêu sung mãn đến độ tha thứ luôn mãi mà không bao giờ mệt mỏi, không bao giờ bị nghèo đi. Tâm nhân hậu như thế chỉ có nơi Đức Giêsu. Nhưng ta có thể xin Ngài cho ta được điều đó (5 phút Lời Chúa).
6. Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta ý thức trách nhiệm của mỗi người chúng ta đối với đời sống đức tin của người anh em chúng ta. Sống đức tin là trở thành người trách nhiệm đối với tha nhân. Sống đức tin thiết yếu là là ràng buộc vào số phận của người anh em mình. Không có cuộc sống đức tin nào, dù âm thầm đến đâu mà không tạo nên một ảnh hưởng nơi người khác. Không có một biểu lộ đức tin nào mà không là một củng cố và nâng đỡ cho người khác. Đức tin của người Kitô hữu chính là ngọn đuốc soi sáng và sưởi ấm lòng người, do đó, khi đức tin ấy trở thành nguội lạnh thì chắc chắn sẽ có biết bao người chìm trong tăm tối lầm lạc (R.Veritas).
7. Truyện: Tuyên xưng đức tin trong cuộc sống.
Thời đó, Arthur Jones được gọi nhập ngũ phục vụ trong không lực hoàng gia và sống trong một trại lính cùng với 30 binh sĩ khác. Ngay đêm đầu tiên, anh đã phải cân nhắc về một quyết định quan trọng; trước đây anh vẫn luôn luôn quỳ gối đọc kinh, liệu bây giờ vào quân ngũ rồi có nên tiếp tục quỳ gối không?
Lúc đầu anh cảm thấy ngượng ngượng nhưng rồi anh tự nhủ: “Tại sao chỉ vỉ sợ những kẻ khác dòm ngó mà mình lại thay đổi cách sống? Bộ mình vừa khởi đầu cuộc sống xa nhà là đã để cho thiên hạ sai bảo phải nên làm và không nên làm điều này điều nọ sao”?
Nghĩ thế, anh liền quyết định cứ tiếp tục thói quen quỳ gối xuống đọc kinh. Khi vừa đọc kinh xong, lập tức anh nhận ra mọi người đang để ý anh, và khi làm dấu Thánh giá, anh chợt nhận ra lúc ấy họ mới biết anh là một người Công giáo. Và xẩy ra là trong toàn trại lính chỉ có một mình anh là người Công giáo. Tuy nhiên, hằng đêm, anh vẫn quỳ gối cầu nguyện. Anh nói rằng, mười phút cầu nguyện ấy thường dẫn đến những cuộc tranh cãi kéo dài hàng giờ.
Vào ngày cuối cùng của khóa huấn luyện, có người đến nói với anh:
- Anh là người Kitô hữu tốt nhất mà tôi gặp.
Anh liền đáp lại:
- Có thể tôi là người Kitô hữu dám công khai biểu lộ đức tin của mình, nhưng tôi nghĩ, tôi không phải là người Kitô hữu tốt nhất đâu. Dầu sao tôi cũng xin cám ơn bạn về điều bạn vừa nói.
Trong đoạn Tin Mừng này, Thánh Luca gom chung 3 lời dạy của Chúa Giêsu. Tất cả đều rất thực tế cho cuộc sống chung trong tập thể:
1. Cớ vấp ngã: Cớ vấp ngã là một câu nói, một thái độ hay một hành động nào đó, tự bản chất có lẽ không xấu, nhưng do nó ở trong một hoàn cảnh không thích hợp nên nó gây ảnh hưởng tai hại. Cũng như một tảng đá, tự nó không có gì xấu, nhưng nếu nó nằm giữa đường thì sẽ khiến người ta vấp vào mà bị ngã. Sống trong một tập thể nhiều người, tất nhiên không thề không có cớ vấp ngã, nhưng mỗi người hãy đề phòng đừng trở thành cớ vấp ngã cho người khác.
2. Việc sửa lỗi anh em: Trong tập thể thì đương nhiên cũng có nhiều khi một người nào đó xúc phạm tới mình. Khi đó ta hãy nói thẳng với người đó. Nếu người đó hối hận thì ta phải tha thứ. Cho dù sau đó người ấy lại lỗi phạm nữa thì cũng vẫn phải tha thứ nữa.
3. Đức tin: Những người trong tập thể Giáo Hội hãy cố gắng củng cố lòng tin của mình. Nếu có lòng tin thì sẽ làm được nhiều điều phi thường.
B.... nẩy mầm.
1. Được làm và nên làm: Có những việc tôi có thể làm, nhưng tôi không nên làm, bởi vì làm trong hoàn cảnh cụ thể nào đó và làm trước hạng người nào đó thì việc đó sẽ trở thành một cớ vấp phạm. Bởi đó tuy được làm nhưng tôi không nên làm.
2. Nếp sống của ta sẽ gây ảnh hưởng trên người khác, dù ta cố ý hay không. Ảnh hưởng về phạm vi thể lý lẫn tinh thần: ‘Hữu xạ tự nhiên hương’, ‘Gần mực thì đen gần đèn thì sáng’. Đây là vấn đề trách nhiệm đối với tha nhân trong cuộc sống. Do đó cần lưu tâm tới những ảnh hưởng tốt xấu ta gây nên trong cộng đoàn.
3. Tha thứ là gì? Là mùi thơm mà bông hoa tỏa ra khi nó bị giẫm nát.
4. Kiên trì chấp nhận nhau và liên tục tha thứ: đây cũng là một hình thức căn bản của nếp sống bác ái cộng đoàn. ‘Giới hạn của tha thứ là thứ tha vô giới hạn’.
5. Sau đây là cuộc đối thoại ngắn giữa một Linh mục với một người nọ:
- Anh hãy tha thứ cho bà ta đi.
- Vâng, lần này con tha. Nhưng nếu bà ta tái phạm lần nữa thì đừng hòng.
- Vậy anh có muốn Chúa cũng nói với anh như thế khi anh đi xưng tội không?
-........
6. Đức tin: một đức tin nhỏ sẽ đưa linh hồn bạn vào thiên đàng; một đức tin lớn sẽ đưa thiên đàng vào linh hồn bạn (H. Spurgeon).
7. “Chúa Giêsu nói với các môn đệ rằng không có không có những cớ làm cho người ta vấp ngã, nhưng khốn cho những kẻ làm cho người ta vấp ngã”. (Lc 17,1)
Nghe tin thằng “Hiền bụi đời” sắp về lại cái xóm nhỏ này sau thời gian khá dài trong trại giam, thỉnh thoảng người ta lại nghe tiếng búa, tiếng đục, cưa của một nhà nào đó đang sửa lại cửa nẻo. Hôm ấy hắn trở về với khuôn mặt rạng rỡ của kẻ chuẩn bị bước vào một cuộc sống mới tốt đẹp. Dường như mọi thứ đều thay đổi trong mắt hắn. Vui vui, hắn tiến về phía Dì Năm bán hủ tiếu, nơi đang diễn ra câu chuyện sôi nổi. Nhưng rồi nụ cười của hắn chưa kịp nở đã vội tắt ngấm. Mọi người im bắt khi hắn tới. Những ánh mắt dè chừng, những nụ cười gượng gạo, cáo lui. Không lâu sau đó, hắn lại bị bắt vì một vụ cướp của. Trong khẩu cung, hắn khai: “… Vì muốn trả thù đời”.
Mỗi ngày của tôi cũng có không ít những cái liếc mắt, bỉu môi trước niềm vui khám phá của người bạn, những cái cười mỉa mai, không phục…
Lạy Chúa, xin giúp con ý thức điều con đang làm. (Hosanna)
Trong tác phẩm: “Hãy giúp nhau làm lại cuộc đời”, xuất bản đầu thập niên 60, ông Henri Vicardi, người sáng lập cơ xưởng chuyên giúp những người tàn tật tự lực cánh sinh kể lại rằng: cơ xưởng do ông sáng lập năm 1952, khởi sự với một công nhân bị tê bại, làm việc trong một nhà xe bỏ trống, lụp xụp. Nhưng chỉ một năm sau, xưởng đã trở nên một cơ sở kinh doanh với số vốn cả triệu Mỹ kim và thu dụng đến 300 công nhân. Mỗi công nhân đều có một mẩu truyện cảm động về con người xây dựng lại cuộc đời sự tàn tạ của mình. Điển hình là trường hợp của Jim Chapin, một người bị tê liệt từ thắt lưng trở xuống vì một chiếc bướu ở xương sống. Ngay sau khi được khiêng từ bàn giải phẩu xuống các Bác sĩ đã tuyên bố ông sẽ sống nhưng không làm gì được. Thế nhưng các Bác sĩ đã lầm, năm đó đã 62 tuổi, tuy không rời được khỏi chiếc xe lăn, ông đã tìm đến cơ xưởng của ông Henri và bắt đầu làm lại cuộc đời. Ông cho biết rằng ông rất hãnh diện về khả năng của mình và nhất quyết không chịu trở lại với đời sống ỷ lại và vô vọng nữa.
Câu truyện trên đây là một bằng chứng hùng hồn rằng dù tàn tật đến đâu, mỗi người vẫn là một giá trị độc nhất vô nhị trên cõi đời này, và do đó có trách nhiệm đối với chính bản thân cũng như hữu dụng cho người khác và có trách nhiệm đối với người khác.
Tin mừng hôm nay có lẽ nhắc nhở chúng ta về ý tưởng ấy. Chúa Giêsu nói đến hai thứ bổn phận của con người đối với người đồng loại: một là phải sống thế nào để không trở thành cớ vấp phạm cho người khác, hai là phải tha thứ cho nhau. Ngay từ những trang đầu tiên, khi mạc khải về con người, Kinh Thánh đã nói đến tình liên đới. Bị Thiên Chúa tra vấn sau khi phạm tội, Adam đã đổ lỗi cho Eva; đây quả là khuynh hướng chạy tội và chối bỏ trách nhiệm đối với người khác; cắt đứt liên lạc với Thiên Chúa, con người cũng muốn chối bỏ tương quan với tha nhân. Sự chối bỏ này lại càng rõ nét trong thái độ của Cain sau khi đã giết em mình là Abel: “Tôi có phải là người giữ em tôi đâu”.
Sống là liên đới: không thể sống mà không cần người khác, cũng không thể sống mà không cảm thấy có trách nhiệm đối với người khác. Cuộc sống của tôi dù âm thầm đến đâu vẫn có âm hưởng trên người khác; dù tôi có tàn tật và bé nhỏ đến đâu, tôi vẫn là người hữu dụng cho người khác, đó chính là ý nghĩa và giá trị của cuộc đời tôi; tôi có hạnh phúc hay không là tùy tôi có biết sống cho người khác hay không.
Nếp sống của ta sẽ gây ảnh hưởng trên người khác, dù ta cố ý hay không. Ảnh hưởng về phạm vi thể lý lẫn tinh thần: “Hữu xạ tự nhiên hương”, “Gần mực thì đen gần đèn thì sáng.” Đây là vấn đề trách nhiệm đối với tha nhân trong cuộc sống. Do đó cần lưu tâm tới những ảnh hưởng tốt xấu ta gây nên trong cộng đoàn.
Nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm đối với người khác, lời Chúa hôm nay cũng nói lên phẩm giá cao trọng của mỗi người. Đó là lý do đem lại cho chúng ta niềm tin trong cuộc sống mà chúng ta phải không ngừng cầu xin Chúa.
Trong đoạn Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy chúng ta 3 điều. Tất cả đều rất thực tế cho cuộc sống chung hay cho đời sống tập thể:
1. Trước hết, Chúa nói về cớ vấp ngã: Cớ vấp ngã có thể là một câu nói, một thái độ hay một hành động nào đó, tự bản chất có lẽ không xấu, nhưng do ở trong một hoàn cảnh nào đó không thích hợp nên nó gây ảnh hưởng tai hại. Ví dụ như một tảng đá, tự nó không có gì xấu, nhưng nếu nó nằm giữa đường thì nó sẽ thành cớ khiến nhiều người vấp vào mà bị ngã. Sống trong một tập thể có nhiều người, tất nhiên không thể không có cớ vấp ngã, nhưng mỗi người hãy đề phòng đừng trở thành cớ vấp ngã, nhất là đừng bao giờ làm gương mù gương xấu cho người khác. Chúa sẽ phán xét rất ngặt đối với chúng ta về vấn đề này.
Vào khoảng giữa thế kỷ trước, có một vị Linh mục già thánh thiện sống ở Wimpfen, vùng Westphalie. Mỗi tối, khi mặt trời lặn, Ngài có thói quen đi ra nghĩa địa và ở đó lần một chuỗi cầu cho các linh hồn ở luyện ngục. Ngày kia, một người bạn của Ngài hỏi lý do việc tối nào ngài cũng đi ra nghĩa địa như thế, và đây là câu trả lời:
- Tôi đã làm cha sở họ đạo này lâu năm, và biết đâu do lỗi của tôi khi không làm gương tốt, khi không chu toàn những gì tôi phải làm, tôi đã mang lỗi với những người bây giờ đang nằm dưới lòng đất lạnh này. Tôi sợ phải trả những khoản nợ ấy sau khi chết, do đó mỗi ngày tôi phải lần hạt cho những người đang nằm ở đây, để nhờ hành vi bác ái này cầu cho các linh hồn trong luyện ngục, đền bù các thiếu sót mà tôi có thể đã phạm...!
Không nên than trách kẻ khác, nhưng hãy tự kiểm điểm đời sống mình.
2. Thứ hai, về việc tha thứ và sửa lỗi anh em: Sống trong tập thể khó mà tránh khỏi những va chạm gây nên những phiền hà cho nhau. Người ta thường nói: Chung thì đụng mà đụng thì đau mà đau thì khổ. Chúng ta phải can đảm tha thứ cho những người xúc phạm đến chúng ta. Châm ngôn Trung Hoa có câu: “Tha thứ là mùi thơm mà bông hoa tỏa ra khi nó bị giẫm nát”.
Kiên trì chấp nhận nhau và liên tục tha thứ là một hình thức căn bản của nếp sống bác ái cộng đoàn. ‘Giới hạn của tha thứ là thứ tha vô giới hạn’.
Sau đây là cuộc đối thoại ngắn giữa một Linh mục với một người nọ:
- Anh hãy tha thứ cho bà ta đi.
- Vâng, lần này con tha. Nhưng nếu bà ta tái phạm lần nữa thì đừng hòng.
- Vậy anh có muốn Chúa cũng nói với anh như thế khi anh đi xưng tội không?
Anh không trả lời.
3. Cuối cùng, là về đức tin: Những người trong tập thể Giáo Hội hãy cố gắng củng cố lòng tin cho mình và cho nhau. Nếu có lòng tin thì mọi sự sẽ tốt đẹp và sẽ làm được những điều phi thường.
Cuộc sống đức tin sẽ có ảnh hưởng rất tốt đối với đời sống cộng đoàn.
Ðây là câu châm ngôn Mẹ Têrêsa để lại như linh đạo cho các Nữ tu thừa sai bác ái, như nền tảng của các hoạt dộng của Tu hội”. Thành quả của sự yên lặng là lời cầu nguyện - Thành quả của lời cầu nguyện là đức tin. Thành quả của đức tin là tình yêu. Thành quả của tình yêu là phục vụ. Thành quả của phục vụ là hòa bình”.
Thời đó, Arthur Jones được gọi nhập ngũ phục vụ trong không lực hoàng gia và sống trong một trại lính cùng với 30 binh sĩ khác. Ngay đêm đầu tiên, anh đã phải cân nhắc về một quyết định quan trọng: trước đây anh vẫn luôn luôn quỳ gối đọc kinh, liệu bây giờ vào quân ngũ rồi có nên tiếp tục quỳ gối không?
Lúc đầu anh cảm thấy ngượng ngượng nhưng rồi anh tự nhủ: “Tại sao chỉ vì sợ những kẻ khác dòm ngó mà mình lại thay đổi cách sống? Bộ mình vừa khởi đầu cuộc sống xa nhà là đã để cho thiên hạ sai bảo phải nên làm và không nên làm điều này điều nọ sao?”
Nghĩ thế, anh liền quyết định cứ tiếp tục thói quen quỳ gối xuống đọc kinh. Khi vừa đọc kinh xong, lập tức anh nhận ra mọi người đang để ý anh, và khi làm dấu Thánh Giá, anh chợt nhận ra lúc ấy họ mới biết anh là một người Công giáo. Và xảy ra là trong toàn trại lính chỉ có một mình anh là người Công giáo. Tuy nhiên, hằng đêm, anh vẫn quỳ gối cầu nguyện. Anh nói rằng, mười phút cầu nguyện ấy thường dẫn đến những cuộc tranh cãi kéo dài hàng giờ.
Vào ngày cuối cùng của khóa huấn luyện, có người đến nói với anh:
- Anh là người Kitô hữu tốt nhất mà tôi gặp.
Anh liền đáp lại:
- Có thể tôi là người Kitô hữu dám công khai biểu lộ đức tin của mình, nhưng tôi nghĩ rằng, tôi không phải là người Kitô hữu tốt nhất đâu. Dầu sao tôi cũng xin cám ơn bạn về điều bạn vừa nói.
Bởi con người chúng ta là những kẻ yếu đuối, tội lỗi, bất xứng, nên chúng ta thường hay lạc xa đoàn chiên của Chúa. Thật sự chúng ta không dám nói chứ chúng ta là những cây cỏ dại trong cánh đồng lúa tốt của Chúa. Vì thế mà Chúa nói với các tông đồ và cả chúng ta: “Không thể nào mà không có gương xấu, nhưng vô phúc cho kẻ nào gây ra gương xấu” (Lc 17, 1). Nghĩa là chúng ta là kẻ tội lỗi, bất toàn, yếu đuối, chúng ta không phủ nhận điều đó. Nhưng đừng vì dựa vào những lý do đấy, không kiểm soát được bản thân mình mà làm liều, làm bựa ra, gây ảnh hưởng đến người khác, đến môi trường sống, bằng các gương mù, gương xấu, làm rối loạn cuộc sống, làm hư đốn người khác là Chúa không chấp nhận. Do đó, Chúa nói rất nặng nề với chúng ta: “Thà nó bị cột cối đá vào cổ mà ném xuống biển còn hơn là làm gương xấu cho một trong những trẻ nhỏ này” (Lc 17, 2). Rồi Chúa nói tiếp chúng ta hãy đề phòng: “Các con hãy đề phòng “, chúng ta đừng có phạm các tội gây gương mù gương xấu như thế, ví dụ như các tội: Bài bạc, rượu chè, hút chích, trai gái, rối vợ rối chồng,…
Vì chúng ta có tội với Chúa và có lỗi với nhau. Tội với Chúa thì khi chúng ta ăn năn sám hối, xưng thú, Chúa sẽ tha thứ, và tha nhưng không cho chúng ta. Còn lúc anh chị em của chúng ta có lỗi với chúng ta vì một lý do nào đó, Chúa cũng dạy chúng ta cũng phải hành động giống như Chúa là tha thứ cho anh chị em của chúng ta, tha thứ vô điều kiện, cho dù anh chị em của chúng ta có phạm đến chúng ta bao nhiêu lần đi chăng nữa: “Nếu có anh em con lỗi phạm con hãy răn bảo nó, và nếu nó hối cải, thì hãy tha cho nó, cho dù một ngày nó phạm đến con bảy lần, và bảy lần, nó trở lại nói cùng con rằng: Tôi hối hận, thì con hãy tha cho nó” (Lc 17, 3 – 4). Ngược lại, nếu chúng ta có lỗi với anh chị em của chúng ta, chúng ta cũng biết hạ mình xuống xin lỗi họ nữa thì mới đẹp lòng Chúa.
Việc không nên làm gương xấu, gương mù và việc tha thứ cho người khác khi họ có lỗi đến chúng ta, nói thì dễ, nhưng thực hành thì quá khó, vì chúng ta có cái bản ngã của chúng ta. Vì thế mà các tông đồ mới xin Chúa giúp các ngài, khi các ngài nói: “Xin Thầy thêm đức tin cho chúng con” (Lc 17, 5). Tức là khi có đức tin, thì Chúa mới ban cho có một trái tim đầy tình yêu như Chúa thì các ngài và cũng như tất cả chúng ta mới trở nên giống Chúa, mới cảm thông cho nhau, tha thứ cho nhau và giúp nhau nên thánh theo ý Chúa muốn. Thật sự phải có ơn Chúa giúp thì chúng ta mới thực hiện lời Chúa dạy hôm nay đây.
Chúa biết chúng ta cần ơn Chúa vô cùng, nhưng cần như thế nào, cần bao nhiêu, cần ở mức độ nào để mới có thể thực hiện được việc xa tránh tội lỗi và tha thứ cho người khác, chúng ta chẳng biết nữa. Như Chúa nói: “Nếu các con có lòng tin bằng hạt cải, thì dẫu các con khiến cây dâu này rằng: Hãy trốc rể lên và xuống mọc dưới biển, nó liền vâng lời các con” (Lc 17, 6). Vậy là chúng ta chỉ cần Chúa thương xót, nhìn đến và ban ơn cho chúng ta, dù ơn đó nhỏ bé thôi cũng là đủ cho chúng ta, để chúng ta thực hiện lời Chúa dạy hôm nay.
Lạy Chúa, tất cả mọi sự trên trần gian này là của Chúa, và Chúa đã ban cho chúng con để chúng con được làm chủ, được hưởng nhờ, xin Chúa cho chúng con luôn được ở trong nhà Chúa bằng cách chúng con sống tha thứ cho nhau, sống xa tránh tội lỗi và chỉ làm gương sáng đạo đức cho anh chị em chúng con noi theo trong đời sống đạo mà thôi. Amen.
Qua Lời Tổng Nguyện của Lễ Thánh Máctinô, Giám Mục, hôm nay, các nhà phụng vụ muốn chúng ta ý thức rằng: Xưa thánh Giám Mục Máctinô đã làm vinh danh Chúa khi còn sống cũng như lúc qua đời, nay xin Chúa cũng ban cho chúng ta những hồng ân kỳ diệu, để dù sống dù chết, chúng ta chẳng lìa xa tình thương của Chúa bao giờ. Thánh nhân sinh khoảng năm 316 trong một gia đình ngoại giáo. Người lãnh nhận Bí Tích Thánh Tẩy, sau đó bỏ binh nghiệp. Trước tiên, người làm đồ đệ của thánh Hilariô, lập Đan Viện Liguygê, nước Pháp. Rồi khi được đặt làm Giám Mục Giáo Phận thành Tua (năm 372), người thành lập nhóm Đan Sĩ Truyền Giáo. Cùng với họ, người đi giảng Tin Mừng ở các vùng quê thuộc miền Turen và các vùng phụ cận. Người qua đời năm 397.
Chẳng lìa xa tình thương của Chúa bao giờ, để được vào hưởng vương quốc mà Chúa đã hứa ban cho ta, như trong bài đọc một của giờ Kinh Sách, ngôn sứ Đanien cho thấy: Pho tượng kỳ quái: Nhìn qua các diễn biến lịch sử, ta thấy một loạt đế quốc dẫn đến ách thống trị của Hylạp, cứng như sắt, nhưng mỏng manh vì chia rẽ. Rồi sẽ đến triều đại vĩnh cửu của Đấng Thiên Sai, vương quốc Người sẽ trải rộng khắp cùng thế giới. Ta phải vừa kiên trì chờ đợi, vừa cương quyết chống lại sự dữ. Thiên Chúa sẽ lập một vương quốc không bao giờ bị tiêu diệt, vương quốc ấy sẽ đập tan và tiêu diệt hết mọi vương quốc khác. Vương quốc của Thiên Chúa sẽ đứng vững muôn đời. Tảng đá thợ xây nhà loại bỏ, lại trở nên đá tảng góc tường; ai ngã xuống đá này, sẽ tan xương nát thịt.
Chẳng lìa xa tình thương của Chúa bao giờ, để dù sống hay chết, ta cũng thuộc trọn về Chúa, như trong bài đọc hai của giờ Kinh Sách, thư của sử gia Xunpixiô Xêvêrô nói: Thánh Máctinô, con người khó nghèo và khiêm tốn, đã biết trước giờ ra đi của mình từ lâu… Phúc thay vị thánh không nói lời xảo trá, không hạch tội, không kết án người nào. Thánh nhân có mở miệng là để rao giảng Đức Kitô, để cầu chúc bình an, bày tỏ lòng nhân ái. Nói sao về vị thánh không quản ngại gian lao, có chết cũng chẳng nề; người không từ chối sự sống, cũng không sợ cái chết.
Chẳng lìa xa tình thương của Chúa bao giờ, với niềm khát khao tìm kiếm Chúa khi chu toàn sứ vụ Chúa trao, như trong bài đọc một của Thánh Lễ, thánh Phaolô nói ông Titô: Hãy đặt những kỳ mục như tôi đã truyền cho anh. Trong bài Đáp Ca, Thánh Vịnh 23, vịnh gia cho thấy: Đây chính là dòng dõi những kẻ tìm kiếm thánh nhan Chúa. Ai được lên núi Chúa? Ai được ở trong đền thánh của Người? Đó là kẻ tay sạch lòng thanh, chẳng mê theo ngẫu tượng.
Câu Tung Hô Tin Mừng, mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay là: Giữa thế gian, anh em phải chiếu sáng như những vì sao trên vòm trời, là làm sáng tỏ lời ban sự sống. Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu nói: Nếu một ngày bảy lần nó trở lại nói với anh: Tôi hối hận, thì anh cũng phải tha cho nó. Giữa một thế giới đầy tràn những hận thù chia rẽ, ta được mời gọi hãy chiếu sáng như những vì sao trên vòm trời. Tha thứ là đặc nét làm cho ta trở nên giống Chúa nhất, bởi vì, Người không bao giờ mệt mỏi thương xót và tha thứ cho ta. Khát khao tìm kiếm Chúa là khao khát nên giống Chúa: Những lời cuối cùng của Đức Giêsu trên thập giá chất chứa một tình yêu thương tha thứ vô bờ: tha thứ cho cả những kẻ bắt bớ, làm khổ, và đóng đinh mình. Chẳng lìa xa tình thương của Chúa bao giờ, là chẳng bao giờ để mình đi ra khỏi lòng thương xót của Chúa, để từ đó, ta cũng biết thương xót và tha thứ cho những người đã xúc phạm đến ta. Thánh Giám Mục Máctinô đã làm vinh danh Chúa khi còn sống cũng như lúc qua đời, ước gì Chúa cũng ban cho ta những hồng ân kỳ diệu, để dù sống dù chết, ta chẳng lìa xa tình thương của Chúa bao giờ. Ước gì được như thế!