Suy Niệm Tin Mừng Lễ tro ABC Bài 51-100 Hãy Ăn Năn Sám Hối và Tin Vào Tin Mừng
Suy Niệm Tin Mừng Lễ tro ABC Bài 51-100 Hãy Ăn Năn Sám Hối và Tin Vào Tin Mừng
------------------------------ Phúc Âm: Mt 6,1-6.16-18: "Cha ngươi, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho ngươi".
Ba việc làm căn bản của lòng đạo dức người Do Thái là bố thí, cầu nguyện và ăn chay. Chúng: Lễ_tro-51
Ba việc làm căn bản của lòng đạo dức người Do Thái là bố thí, cầu nguyện và ăn chay. Chúng ta ghi nhận điều này là Chúa Giêsu thừa nhận giá trị của các việc làm ấy, để các môn đệ Người đem thực hành, song Người dạy cho họ biết các việc đó phải có phẩm chất thế nào. Chúng ta gặp lại ở đây một trong các mối ưu tư trọng yếu hàng đầu của Chúa Giêsu. Người muốn huấn luyện các môn đệ Người phải đi tìm cái chân, cái thật. Chúa Giêsu lên án các xu hướng thầm kín trong con người ta lo đi tìm, ở ngay trong những việc cao đẹp nhất, cái gì có lợi hay có danh cho mình. Chúa Giêsu thốt ra một lời bài xích hết sức nặng nề: Giả hình.
Chúng ta phải hiểu rõ lời đó. Trong ngôn ngữ của Chúa, tiếng đó không những có nghĩa là một thứ “hai lòng” giả dối, nó biểu lộ ra bên ngoài cái khác với bên trong. Chúa Giêsu đã lên án điều đó khi nói đến những người Biệt phái và kỷ lục Người tố cáo họ tựa như những ngôi mộ được sơn quét vôi trắng bên ngoài. Ơ đây Người không phải đối chống lại những kẻ ra vẻ cầu nguyện, ăn chay bố thí thật. Nhưng Người tố cáo các cung cách họ các làm việc đó, ý muốn của họ là đi tìm sự thoả mãn có tính cách nhân loại trong các việc này. Người cho chúng ta thấy có một thứ giả hình có thể gọi được là thành thực. Các người Do Thái mà Chúa bài bác, có cầu nguyện, ăn chay, bố thí cách thực tình. Nhưng chỗ mà sự dối trá giả hình len lỏi vào đó là ý định của họ trong các việc ấy. Ý định đó, đáng lý chỉ hướng về Chúa cách đơn sơ, trọn vẹn thì lại quay về chính mình và lấy làm thích thú được thiên hạ quý trọng. Đôi khi họ vô tình đi tìm kiếm cái lợi lộc là sự quý trọng của kẻ khác mà không hay biết, hay là sự bằng lòng thoả mãn của chính mình. Những việc như cầu nguyện, ăn chay, bố thí chỉ có mỗi một mục đích là ngợi khen Thiên Chúa. Nếu ai cầu nguyện, ăn chay, bố thí đề tự đề cao mình là biển thủ những cái thuộc về Chúa. Những việc làm trong đời sống đạo đức, như cầu nguyện hay ăn chay có thể ẩn tàng một mục đích nhân loại và vì thế trở thành giả hình.
Chúng ta nhấn mạnh điều này. Chúa Giêsu nói: “… Để được người đời ca ngợi”. Sống giữa mọi người, ai lại không lo đến thế giá của mình. Người ta thường muốn trung thành với những việc đạo đức nhưng không đồng thời cũng lại muốn cách thầm kín không những được kẻ khác coi như những người đạo đức cách “điều hoà”, mà còn muốn tự ban cho mình một thế giá nào; người ta tự cho mình là đều đặn, là đúng chừng mực, không như kẻ này người nọ. Chúa tố cáo cái tâm tình đó như một người giả hình khéo léo tế nhị. Chúa muốn lòng trung thành với Người chỉ lo lắng đến một vị Thẩm phán là Thiên Chúa. Ai trong chúng ta có thể quả quyết rằng họ không thực sự chỉ chú ý đến cái nhìn của ‘Chúa Cha là Đấng thấu suốt mọi điều bí ẩn’?
Chúa Giêsu dạy chúng ta rằng, điểm này phải trở thành đối tượng cho sự tỉnh thức của chúng ta. Chúa phán: “Hãy coi chừng’. Trong lốâi hành văn của thánh sử Matthêu, sự kêu gọi cảnh giác đó có nghĩ một bên là phải đoạn tuyệt với não trạng thông thường (tìm tư lợi) và một bên là sự tỉnh thức không nhượng bộ một xu hướng tự nhiên nào. Nói chung, Phúc Âm đòi hỏi chúng ta phải gớm ghét sự dối trá. Phúc Âm muốn rằng cách ăn ở của chúng ta, các hành vi chúng ta, lời kinh nguyện lòng bác ái của chúng ta thảy đều phù hợp với một thực tại nội tâm. Nhưng thêm vào đó, Phúc Âm đòi hỏi là không một việc gì trong tất cả mọi việc trên, lại có thể trở thành cho chúng ta, đối tượng của một sự khoái trá bên trong, hoặc là vì được người khác ngợi khen, hoặc là tìm thấy ở đó một lý do để tự đề cao mình.
Bằng năm luận đề tương phản liên tiếp, Đức Giêsu trình bày đời sống công chính mới, đối lại lối: Lễ_tro-52
Bằng năm luận đề tương phản liên tiếp, Đức Giêsu trình bày đời sống công chính mới, đối lại lối sống công chính của các kinh sư và biệt phái.
Trong bài đọc I lễ Tro, Đức Giêsu nói đến 3 trụ cột, làm nên khung sườn đời sống đạo của người Do Thái, và người ta còn thấy ở mọi tôn giáo, đó là: bố thí (ngày nay người ta dùng từ chia sẻ), cầu nguyện và chay tịnh.
Chúa không khinh thường những việc đó, Người muốn nêu bật phải có tinh thần thế nào khi thực hành những việc ấy: “Nếu anh em muốn sống như người công chính, anh em phải coi chừng chớ có phô trương những việc ấy trước mặt thiên hạ để người ta thấy. Sự công chính "đích thực" hệ tại thích nghi với ý Thiên Chúa, Đấng độc nhất có thể biết những gì thầm kín trong tim con người.
2) Chia sẻ
Claude de Tassin giải thích: "Bố thí là một cơ chí quan trọng Do Thái, giống như dịch vụ từ thiện của xã hội thời nay, nhằm tỏ tình huynh đệ do Giao ước đòi buộc: cứu giúp người nghèo khó có sức xoá sạch tôi lỗi (Tob 12,9) và có giá trị ngang với lễ Hy tế. (Si 4,6; 7, 10)" ("LEvangle de Matthieu, Centurion, 1991, trang 72).
Đức Giêsu không chối bỏ tinh thần tu đức này, nhưng Người tố giác cách làm phô trương. Bố thí không phải để "được sự vinh vang do người ta, cũng không để đề cao mình cho người ta thấy (từ Hyporite có nghĩa phô trương mình) nhưng trong nơi kín nhiệm, phó thác hoàn toàn cho Thiên Chúa để một mình Người đánh giá nghĩa cử đó: để "Cha ngươi, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho người”.
Nguy cơ mà Đức Giêsu kêu gọi phải coi chừng, là để cái bề ngoài, cái nhìn thấy được chiếm ưu thế... Nó không phải là một nguy cơ tưởng tượng đâu, ngay cả đốt với thời đại ngày nay, tuy dưới những hình thức tân tiến. Tính vô vị lợi và tính khiêm nhu cũng không dễ hơn cho các cộng đồng hội thánh hơn là cho các cộng đoàn thế tục. Nào chúng ta, những thành viên, những người phụ trách hoặc người tổ chức không thường bị cám dỗ nhận là của mình những dịch vụ hoặc công việc mà ta cống hiến công sức; khoe khoang công trạng và quyền lợi của ta trước mặt mọi người đấy sao! Đức Giêsu đã tuyên bố: “Thật tôi bảo thật anh em, họ đã được phần thưởng rồi. Điều mà ta không gởi lại cho mình, thì Thiên Chúa đón nhận. Cả đến lòng quảng đại cũng vậy. Cử chỉ chia sẻ được đầy đủ ý nghĩa khi vì yêu mà tặng không. Chỉ có Thiên Chúa có thể ghi sổ tình yêu, bởi vì kích thước của tình yêu là vô tận.
3. Cầu nguyện
Cả việc cầu nguyện cũng không được thi hành "để biểu diễn” “để tỏ cho người ta thấy”, nhưng để nói với Cha, Đấng ngự nơi bí ẩn: "Cha ngươi Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả công cho ngươi”.
Đức cha Daloz nói: "Đức Giêsu đã không ngừng mời gọi người ta sống chân thành với lương tâm, sông hướng nội. Cần phải chủ động tìm phương thế để đừng quấy rầy cuộc gặp gỡ thân mật, cá nhân với Chúa Cha. Khi bàn đến một hành động quan trọng như việc gặp gỡ với Thiên Chúa, Đức Giêsu dạy ta phải gạt bỏ mọi nguy cơ khiến cho người ta lấy cái nhìn của người trần, thế chỗ cho cái nhìn của Cha trên trời. Cầu nguyện để cho người ta nhìn, thay vì cầu nguyện Cha trên trời, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, tức là bôi nhọ việc cầu nguyện, là nhằm sai mục đích, là một dạng thờ ngẫu tượng, vì nó hướng lời cầu nguyện, thay vì vào Đấng mà lời nguyện nhắm tới, thì hướng về lợi lộc của người giả bộ cầu nguyện”. (Sđd, trang 66).
4. Chay tịnh
Chay tịnh tự căn bản là một dấu hiệu của tang chế. Claude Tassin quảng giải: "Kỷ niệm ngày đền thờ bị phá huỷ, người ta ăn chay. Nhưng một người Do Thái đạo đức còn biết một nguyên nhân tang tóc to lớn hơn cả việc phá huỷ đền thờ, đó là tội lỗi, sự chết thật sự đối với mối liên hệ sống động với Thiên Chúa. Những nhóm tôn giáo thích gia tăng việc ăn chay đền tội; thí dụ nhóm Pharisêu ăn chay 2 lần mỗi tuần; họ còn thêm những dấu hiệu tang tóc thích hợp, như không tắm rửa, không xức thuốc thơm" (Sđđ trang 77) .
Đức Giêsu không công kích giá trị của việc ăn chay. Nhưng Người muốn bảo môn đệ hãy coi chửng cách làm phô trương.
Không được ăn chay để kéo sự trầm trồ khen ngợi của người ta, để tỏ cho người ta thấy là mình ăn chay, nhưng phải đặt dưới cái nhìn của Chúa Cha và phó thác hoàn toàn cho người. "Và Cha của anh Đấng thấu suốt nhũng gì kín đáo, sẽ trả công cho anh".
Khi thuật lại những lời này của Đức Giêsu, một lần nữa Mátthêu muốn can ngăn những Kitô hữu, còn muốn trung thành với việc ăn chay (ông không phản đối việc này), đừng nên tìm danh giá thay vì chỉ cần Thiên Chúa chứng giám.
Đức cha Daloz còn quả quyết: “Nguy cơ giả hình, về vấn đề chay tịnh này, không còn đe doạ chúng ta. Cần có một loại nhận định khác cần thiết cho giới tín hữu trẻ để giữ cho việc chay tịnh ý nghĩa đích thực của nó. Trong một thế giới pha trộn các tôn giáo và phong trào tục hoá đang nở rộ, thái độ của niềm tin chân thật đòi hỏi người tín hữu phải hiểu đúng ý nghĩa của chay tịnh. Để được điều đó chỉ cần trỏ về với những lời của Đức Giêsu. Chay tịnh mà Chúa đề cập ở đây là nhằm thanh tẩy hay giải thoát bản thân, cũng không phải là một cố gắng, hay một khổ chế để làm chủ bản thân hơn. Nó cũng không chỉ là một cuộc giải phóng tâm hồn qua sự khổ chế thể xác, để ta có thể chiêm ngắm những chân lý thần linh tốt hơn. Đức Giêsu cũng không đề cập chay tịnh như một phương thế tỏ tình liên đới với những người đói rách, hoặc như một tự chế để chia sẻ cho tha nhân. Những ý đó đều tốt và bổ ích, và Hội Thánh, phụng vụ và các tác giả tu đức đều khuyên dạy...
Chay tịnh chân thật "xô" chúng ta rời cái "lỗi" bản thân, lột trần chúng ta trước Thiên Chúa. Không phải là một cuộc biểu diễn tâm linh... Nhưng là một phương tiện giúp ta sống nghèo trước Thiên Chúa, là một của lễ hiến dâng bản thân ta nhờ sức mạnh khổ chế, trong ân huệ mà Thiên Chúa ban chính mình cho ta nếu ta tự đặt mình dưới con mắt Thiên Chúa trong bóng tối và trong lột bỏ, mà không ham đạt kết quả, chỉ hoàn toàn vì tình yêu và với lòng tin... Giống như cầu nguyện, giống như bố thí, chay tịnh mà Đức Giêsu mời gọi các môn đệ thực thi, phải thi hành trong bí ẩn của tình nghĩa với Cha, bí ẩn của đức tin" (Sđd, trang 82).
BÀI ĐỌC THÊM
Hãy lột bỏ một nạ!
(Claude Tassin, trong cuốn "L'evangile de Matthieu, Centurion, trang 72).
"Từ giả hình (hypocrite) chỉ xuất hiện 1 lần trong Tin Mừng Máccô, 3 lần trong Tin Mừng Luca, ngoài ra, không chỗ nào trong Tân ước có từ đó, ngoại trừ trong Tin Mừng Mátthêu, từ đó xuất hiện tới 14 lần, như một trong những từ tán thán ưa dùng để chỉ giới kinh sư và biệt phái.
Theo nghĩa hiện tại, thái độ giả hình là "che giấu con người thật mà phô trương những phẩm chất tốt mà mình không có" (Tự điển Petit Larousse). Mátthêu chỉ chịu trách nhiệm gián tiếp trong việc từ đó tuột dốc về hướng xấu. Đối với Mátthêu, từ đó còn giữ ý nghĩa theo ngôn ngữ Hy Lạp thực tế: hypocrite nghĩa là "diễn viên”, là người đóng một vai cho khán giả xem, - "cho phòng trưng bày" - không nên quên rằng ở tuồng cổ xưa diễn viên mang mặt nạ. Theo nghĩa xưa, từ "hypocrite" không mang ngụ ý xấu (là đánh lừa khán giả) nếu hoàn cảnh chung quanh không chỉ rõ ý đó .
Sử dựng từ của Mátthêu khiến ta chú ý 2 điều: 1/ Tự căn bản, giới kinh sư và biệt phái muốn nêu gương một lòng trung thành tuyệt đối với Lề Luật cho một dân tộc nhỏ bé thường bị mất phương hướng. Mátthêu cho thái độ này như là nhằm phô trương trưng bày, và do đó ông gieo rắc sự nghi ngờ trên ý hướng nội tâm của những kẻ muốn đặt mình làm mẫu gương. Nhưng linh đạo Pharisêu cũng phi bác thái độ đạo đức phô trương.
2/ Sẽ không tốt cho cuộc tranh luận nếu vịn vào những người biệt phái đã được ngòi bút Matthêu tô vẽ, coi như họ là chứng cớ chắc chắn. Thường thì trong những cuộc tranh luận người ta hay cường độ nhân chứng, chính Matthêu muốn cho người tín hữu tránh rơi vào lỗi này, như vậy mục tiêu chính mà ông nhắm là họ trước tiên qua chân dung méo mó này.
1) Nỗ lực hướng tới sự hoán cải tâm hồn cách đặc biệt trong mùa này.
Chúng ta đang ở thời điểm đầu mùa Chay, là thời gian để sám hối và canh tân nội tâm chuẩn: Lễ_tro-53
Chúng ta đang ở thời điểm đầu mùa Chay, là thời gian để sám hối và canh tân nội tâm chuẩn bị cho lễ Phục sinh. Phụng vụ của Hội Thánh không ngừng kêu mời chúng ta thanh tẩy linh hồn và bắt đầu lại.
Chúng ta đọc thấy trong Bài đọc I: Đây là sấm ngôn của Đức Chúa: "Nhưng ngay cả lúc này, các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van. Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em, bởi vì Người từ bi và nhân hậu”. Rồi khi xức tro trên trán chúng ta, linh mục nhắc chúng ta nhớ lại những lời trong Sách Sáng Thế. "Hãy nhớ ngươi là bụi đất, và sẽ trở về với bụi đất".
"Hãy nhớ ngươi là bụi đất..." Hãy nhớ! Dù được nhắc nhở, đôi khi chúng ta vẫn quên điều này: không có Chúa, chúng ta chẳng là gì cả. "Không có Chúa, tất cả sự vĩ đại của con người chỉ là nhúm tro bụi, trên chiếc đĩa đặt cạnh bàn thờ trong ngày Thứ Tư lễ Tro. Đó là cái mà Hội Thánh dùng để ghi dấu trên trán chúng ta".
Thiên Chúa muốn chúng ta từ bỏ các sự vật trần gian và quay về với Người. Người muốn chúng ta từ bỏ tội lỗi, nguyên nhân của sự già cỗi và chết chóc, và quay về dòng nước sự sống và hân hoan. "Đức Giêsu Kitô là ân sủng cao vời của toàn bộ mùa Chay. Người tự bộc lộ mình cho chúng ta trong Tin mừng với tất cả sự đơn sơ giản dị"
Hướng lòng về với Chúa, hay hoán cải, nghĩa là chúng ta phải sẵn sàng vận dụng mọi phương thế để sống như Người mong đợi. Chúng ta phải tuyệt đối trung thực với bản thân. Chúng ta không được làm tôi hai chủ. Chúng ta phải yêu Chúa hết lòng hết linh hồn, và tránh xa mọi tội nhẹ cố ý. Mọi người trong chúng ta đều phải gắng sức đạt được điều này, cho dù hoàn cảnh công việc, sức khỏe, gia đình, tuổi tác thế nào.
Đức Giêsu đang mong chờ một con tim thống hối, một con tim nhận biết những yếu đuối và tội lỗi của mình và sẵn sàng giải thoát mình khỏi chúng. "Bấy giờ, các ngươi sẽ nhớ lại lối sống xấu xa và hành vi bất hảo của các ngươi…" Thiên Chúa muốn chúng ta chân thành đau buồn về các tội đã phạm, bằng việc đi xưng tội, và bằng những hành vi khổ chế và sám hối vì yêu Chúa. Đối với chúng ta, hoán cải nghĩa là tìm kiếm sự tha thứ của Thiên Chúa và nguồn sức mạnh trong bí tích Hòa Giải. Đấy là cách chúng ta bắt đầu lại và hoàn thiện mỗi ngày. Để khích lệ lòng thống hối, Hội Thánh trình bầy cho chúng ta Thánh vịnh thống hối mà vua Đavít đã thốt lên, và rất nhiều vị thánh đã dùng những lời này để cầu xin Chúa thứ tha tội lỗi: Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, Mở lượng hải hà xóa tội con đã phạm. Xin rửa con sạch hết lỗi lầm Tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy. Vâng, con biết tội mình đã phạm, lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm. Con đắc tội với Chúa, với một mình Chúa, Dám làm điều dữ trái mắt Ngài. Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, Đổi mới tinh thần cho con nên chung thủy. Xin đừng nỡ đuổi con không cho gần Nhan Thánh, Đừng cất khỏi lòng con Thần Khí Thánh của Ngài. Xin ban lại cho con niềm vui vì được Ngài cứu độ, Và lấy tinh thần quảng đại đỡ nâng con. Lạy Chúa Trời, xin mở miệng con,Cho con cất tiếng ngợi khen Ngài. (Tv 50)
Hôm nay Thiên Chúa sẽ lắng chúng ta nếu chúng ta thốt lên lời nguyện xin: Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tinh thần cho con nên chung thủy.
2) Các việc sám hối. Năng xưng tội, hãm mình, làm phúc bố thí
Lòng hoán cải thật sự được thể hiện qua cung cách xử sự của chúng ta. Chúng ta chứng tỏ mình thật sự muốn cải thiện. Qua lề lối làm việc hay học tập, chúng ta biểu lộ điều ấy ra qua cách ăn nết ở trong gia đình; dâng lên Chúa những việc hãm mình nhỏ bé làm cho cuộc sống của những người chung quanh dễ chịu hơn, và làm cho công việc của chúng ta đạt hiệu quả cao hơn. Chúng ta cũng có thể bày tỏ bằng cách dọn mình chu đáo và xưng tội thường xuyên.
Hôm nay Chúa yêu cầu nơi chúng ta một sự hãm mình đặc biệt để dâng lên Chúa với tinh thần vui vẻ: đó là ăn chay và kiêng thịt, củng cố tinh thần nhờ khổ chế thể xác và thú vui xác thịt, nâng linh hồn chúng ta lên Chúa, đẩy lùi mọi ham muốn nhục dục bằng cách cho chúng ta sức mạnh để vượt qua và kìm chế các đam mê, và khuất phục con tim để không tìm kiếm điều gì khác ngoài việc làm vui lòng Chúa trong mọi sự.
Trong mùa Chay, Hội Thánh đòi hỏi những dấu chỉ sám hối (kiêng thịt từ tuổi 14, và ăn chay trong độ tuổi từ 18 đến hết 59 tuổi), đưa chúng ta xích lại gần Chúa hơn và đổ vào linh hồn chúng ta một niềm vui đặc biệt. Hội thánh cũng yêu cầu chúng ta quảng đại làm phúc bố thí cho kẻ khó. Chúng ta sẽ làm việc này với lòng xót thương, muốn an ủi người đang thiếu thốn hay đóng góp vào việc tông đồ, tùy theo phương tiện đang có trong tay, vì lợi ích của các linh hồn. Mọi Kitô hữu đều có thể làm phúc bố thí - không chỉ người giàu có và thế lực, mà cả những ai có mức sống trung bình và ngay cả người nghèo; nhờ vậy những người không ngang bằng nhau về khả năng bố thí lại trở nên bình đẳng với nhau trong tình yêu và tình thương.
Từ bỏ của cải vật chất, hãm mình và chay tịnh thanh tẩy chúng ta sạch tội lỗi và giúp chúng ta tìm thấy Thiên Chúa trong cuộc sống thường ngày. Vì ai cất công tìm Kiếm Thiên Chúa đêm ngày trong khi vẫn muốn bám víu vào sở thích và lợi thú của bản thân, sẽ chẳng bao giờ gặp được Người. Các việc bổn phận thường ngày của chúng ta chính là nguồn đem lại những cơ hội hãm mình: trật tự ngăn nắp, giữ đúng giờ giấc, tập trung sự chú ý và năng lực vào công việc...
Thông qua mối quan hệ với người khác chúng ta sẽ tìm ra cơ hội chế ngự tính ích kỷ nơi bản thân chúng ta và giúp tạo ra một bầu khí ấm áp dễ chịu hơn quanh mình. Và việc hãm mình tốt đẹp nhất là từng vượt sự ham muốn của xác thịt, sự ham muốn của đôi mắt, và lối sống kiêu hãnh nơi những việc nho nhỏ trong suốt cả ngày. Những việc khổ chế của chúng ta phải là những việc không gây phiền nhiễu cho người khác nhưng làm cho chúng ta "duyên dáng" hơn, thông cảm hơn và cởi mở hơn trong các mối quan hệ với mọi người. Các bạn chưa được gọi là hãm mình nếu các bạn còn quá tự ái; nếu các bạn chỉ nghĩ cho mình; nếu các bạn nhục mạ người khác; nếu các bạn không biết từ bỏ những thứ không cần thiết và đôi khi cả những thứ cần thiết, nếu các bạn buồn chán vì các sự việc không diễn ra theo cách mà các bạn kỳ vọng. Trái lại, các bạn có thể dám chắc mình đã khổ chế nếu các bạn biết cách làm cho bản thân các bạn trở nên "mọi sự cho mọi người, để cứu độ mọi người" (1Cr 9,22).
Mỗi người chúng ta cần phải phác họa ra một kế hoạch cụ thể để dâng các việc hãm mình lên Chúa mỗi ngày trong suốt mùa Chay này.
3) Mùa Chay là thời gian để tiến đến gần Chúa hơn
Chúng ta không thể để cho ngày hôm nay qua đi mà không khơi dậy trong sâu thẳm linh hồn chúng ta một niềm khát khao trở về, như đứa con hoang đàng, để xích lại gần Chúa hơn. Qua Bài đọc 2 trong thánh lễ hôm nay, thánh Phaolô nói với chúng ta rằng đây là thời điểm tuyệt vời để chúng ta trở về với Thiên Chúa. "Chúng tôi khuyên nhủ anh em: anh em đã lãnh nhận ân huệ của Thiên chúa, thì đừng để trở nên vô hiệu... Đây là thời Thiên Chúa thi ân, đây là ngày Thiên Chúa cứu độ". Một lần nữa Chúa lại nói với mỗi người chúng ta tận sâu thẳm linh hồn: "Hãy trở về với Ta. Hãy trở về với Ta bằng cả tấm lòng".
Bây giờ là lúc cuộc hoán cải trong Đức Kitô được duy trì nhờ ân sủng đặc biệt của Thiên Chúa. Đó là lý do vì sao thông điệp của mùa Chay luôn luôn đầy ắp niềm vui và hy vọng, cho dù nó là một thông điệp chứa đựng tâm tình thống hối và khổ chế.
Nếu có ai trong chúng ta nhận thấy mình buồn phiền, thì người ấy cần phải nghĩ ngay rằng. "Đó là vì tôi chưa ở gần Đức Kitô cho đủ...". Nếu có người trong chúng ta cảm thấy mình có khuynh hướng hay nóng giận, bẳn gắt, người ấy cũng phải tự nhắc nhở mình như vậy. Nếu người này la lối trách mắng về những sự việc xảy ra quanh mình, anh ta sẽ đi chệch mục tiêu; anh ta sẽ nhìn sai phương hướng. Đôi khi sự lãnh đạm hay buồn phiền là do mệt mỏi hay đau ốm... nhưng thường là do thiếu quảng đại trong khi làm điều Chúa đòi hỏi, do yếu đuối trong cuộc đấu tranh thanh luyện các giác quan, thiếu quan tâm đến tha nhân... Tóm lại, nó bắt nguồn từ tình trạng thờ ơ lãnh đạm.
Nếu chúng ta ở gần Đức Kitô, chúng ta sẽ luôn luôn tìm ra phương thuốc chữa trị thái độ thờ ơ lạnh nhạt và khôi phục lại sức mạnh để chiến thắng những khuyết điểm mà tự sức mình chúng ta không thể nào vượt qua. Khi một người tự nhủ: "Tôi không thể nào chừa bỏ tật xấu lười biếng. Tôi trơ lì mất rồi; dường như tôi không tài nào hoàn thành điều đã khởi sự, thì hôm nay người ấy nên nghĩ rằng: "Tôi phải ở gần Đức Kitô cho đủ". Đó là lý do vì sao mỗi khi chúng ta nhận ra một khiếm khuyết, một yếu điểm trong cuộc sống của mình... chúng ta cần phải kiểm điểm ngay lập tức: "Dường như tôi chưa kiên trì: tôi chưa ở gần Đức Kitô. Tôi không vui vẻ: tôi chưa ở gần Đức Kitô. Và Đức Kitô sẽ nói: Nào! Hãy quay lại! Hãy trở về với Cha với cả tấm lòng!”
Đây là thời gian để mỗi người trong chúng ta nhận biết mình được Đức Kitô thúc đẩy. Những ai có khuynh hướng trù trừ do dự hãy biết rằng đã đến lúc phải quyết định dứt khoát. Những ai bi quan chán nản và nghĩ rằng những lỗi lầm của mình là vô phương cứu vãn hãy biết rằng thời điểm đã đến. Mùa Chay đã bắt đầu, và chúng ta hãy coi đây là thời điểm để thay đổi và hy vọng.
Hôm nay bắt đầu mùa chay, mùa ăn năn thống hối tội lỗi, cải thiện đời sống, cùng chết với Chúa: Lễ_tro-54
Hôm nay bắt đầu mùa chay, mùa ăn năn thống hối tội lỗi, cải thiện đời sống, cùng chết với Chúa Kitô để được sống lại vinh hiển với Ngài. Việc lãnh nhận một chút tro trên đầu nhắc lại một thực hành thời xa xưa khi những tội nhân tỏ lòng ăn năn thống hối bằng cách mặc áo nhặm và bỏ tro trên đầu.
Từ thế kỷ thứ 10, việc xức tro trên đầu đã được phổ biến trong Giáo Hội. Đây là một nghi thức nói lên thân phận mỏng dòn của con người là tro bụi và sẽ trở về bụi tro, đồng thời, nêu bật sự khiêm nhường và quyết tâm trở về đường ngay nẻo chính.
Trong việc sửa đổi đời sống cho tốt, Giáo Hội mời gọi chúng ta thực hành ba việc lành, đó là cầu nguyện, ăn chay và bố thí. Nhưng khi làm các việc đạo đức đó chúng ta phải làm đúng theo cách thức Chúa dạy, nghĩa là làm vì lòng ăn năn sám hối, vì lòng mến Chúa yêu người, chứ không làm vì thói khoe khoang, giả hình.
Là người Công giáo, hàng ngày chúng ta đọc kinh cầu nguyện để thờ phượng Chúa là Thiên Chúa chúng ta, để tạ ơn Chúa vì những ơn lành Ngài ban, để xin lỗi Chúa vì những lỗi lầm chúng ta đã phạm mất lòng Chúa, để xin Chúa ban ơn cần thiết cho bản thân, cho gia đình, cho xã hội, cho Giáo Hội. Nhưng đặc biệt trong mùa chay, chúng ta sẽ cầu nguyện sốt sắng hơn, chăm chỉ hơn, khiêm tốn hơn và với lòng chân thành thống hối tội lỗi để được Chúa thứ tha và sống một đời sống tốt đẹp hơn.
Cũng thế, trong mùa chay, chúng ta sẽ cố gắng hy sinh hãm mình nhiều hơn, để kết hiệp với cuộc khổ nạn của Chúa hầu thánh hóa bản thân và cứu rỗi linh hồn người khác. Nhất là chúng ta biết sống liên đới chia sẻ với những anh em nghèo khổ chung quanh.
Xin Chúa cho chúng ta biết sử dụng thời gian thuận tiện Chúa ban để cải hóa tâm hồn và xây dựng cuộc sống Kitô của chúng ta. Xin Chúa giúp sức để mùa chay thánh này thật sự chuẩn bị tâm hồn chúng ta xứng đáng cử hành những biến cố của tuần thánh dẫn đến cuộc Phục Sinh khải hoàn của Chúa.
Bác ái, danh từ làm ta khó chịu khi vừa nghe thấy. Giới thợ thuyền trong một vài trường hợp: Lễ_tro-55
Bác ái, danh từ làm ta khó chịu khi vừa nghe thấy. Giới thợ thuyền trong một vài trường hợp chấp nhận bác ái, nhưng luôn luôn đề cao quyền lợi, công bình trước. Thái độ đó được hoàn toàn thông cảm. Lần nào cũng thế, Tin Mừng không đề cập đến một vấn đề khác. Chúa Kitô chỉ muốn nói rằng khi thực hành bố thí, hãy thực hành theo tinh thần thích hợp. Đó là một bổn phận bất biến, vì luôn luôn có những kẻ giàu sang, đồng thời cũng có những người nghèo đói. Những ai có nhiều hơn, may mắn hơn, phải tự giúp kẻ ít may mắn. Những lời nói của Chúa Kitô được giải thích theo hai ý nghĩa. Trước hết, theo nghĩa tiêu cực: Chúa Kitô kết án việc thực thi bác ái sai lạc:
"Đừng thổi kèn trước mặt người đời". Có những việc thiện chỉ là tự kiêu tôn giáo trá hình dưới lớp vỏ đức ái. Chỉ biết dùng hành vi thực hiện thiện hảo như một nhãn hiệu. Có những cử chỉ nhân đức do lòng ích kỷ, chỉ vì mục tiêu tuyên truyền hơn là lòng săn sóc trung thực. Người thực thi bác ái không được rao trên mái nhà, đòi hỏi phải được ghi công, tuyên dương trên báo chí hay tri ân công cộng, nghĩa là nêu lên cho mọi người thấy Sự giúp đỡ càng bí mật lại càng hữu hiệu, Chúa Kltô đã dùng một hình ảnh thỏa đáng: tay trái đừng biết việc tay phải làm. Cũng thế, ngay giữa chi tộc mình, cử chỉ cũng vẫn được giữ kín. Đôi khi, giúp đỡ để cứu trợ một thiệt hại vật chất vẫn chưa đủ, còn cần đến lời an ủi và thái độ thông cảm khi hành động. Trong các công việc, không được chỉ xử trí theo thủ tục, mà còn phải trực tiếp gặp gỡ cá nhân. Thật là trái ngược với Kitô giáo, nếu chỉ muốn khai thác sự khốn nạn của kẻ đồng loại để khoe khoang sự đại lượng cá nhân. Phải thực thi bác ái với sự hạ mình thông cảm, không được thi hành với sự tự mãn kiêu kỳ, hay lên mặt dạy luân lý, hoặc làm ra vẻ thánh nhân giữa các tội nhân. Mọi cách biệt sẽ bị xóa đi, nếu ta quan niệm rằng chỉ có một Cha chung trên trời.
Mặt khác, Thầy chí thánh đã tỏ lộ ý nghĩa thứ hai trong giáo huấn của Người khi tuyên bố. "Chúa Cha nhìn thấy trong bí mật". Không phải nỗi khốn khổ của đồng loại là căn do nẩy sinh lòng bác ái, nhưng chính Thiên Chúa mới là căn do làm phát sinh lòng bác ái của ta. Con người sẽ bị tình cảm chi phối nhiều, và người ta sẽ ưa tiên giúp đỡ những ai khéo léo trình bày sự khốn khổ của mình cách đáng thương và cảm động, mặc dầu họ đã phóng đại. Như thế, có lẽ người ta sẽ giúp đỡ những kẻ nghèo giả tạo, mà quên đi sự khốn khổ thầm kín lớn hơn. Trái lại, nếu người ta hành động cho Thiên Chúa, người ta sẽ tự vấn trước mặt Chúa về những người phải giúp đỡ, và về thời gian thuận tiện. Đức bác ái phải được thực thi cách ý thức, theo thời giờ và cách thức thuận tiện, đối với những kẻ xứng đáng.
Trong tất cả mọi lãnh vực, con người tinh thần được phú ban một loại sáng suốt, với cái nhìn luôn lượng về Chúa, họ học biết cách phục vụ Chúa với sự thận trọng. Những kẻ nào có tâm hồn giống nhóm Biệt phái, sẽ lạm dụng tôn giáo để làm bộ thánh thiện, làm cho ki tô giáo ra một hình ảnh sai lạc và thô kệch. Hãy cẩn thận, đừng thực thi bác ái trước mặt kẻ khác. Vào thời đại chúng ta, lời cảnh cáo của Chúa Kitô không dư thừa chút nào.
Có nhiều người lấy làm ngạc nhiên rằng Chúa Kitô đã nêu lên một động lực vụ lợi rõ rệt: "Chúa Cha thấy trong bí mật, Ngài sẽ thưởng cho". Phải chăng luân lý Công giáo là luân lý vì phần thưởng? Hiển nhiên, Chúa Kitô đã tiên báo và chấp nhận không hàm hồ rằng phải thực thi thiện hảo trước mặt Thiên Chúa trước hết. Tuy nhiên, trong một viễn tượng thiêng hứng, họ có thể trở về với bản ngã riêng bằng cách ước mong không đánh mất Thiên Chúa, nhưng luôn luôn tiến gần về Ngài. Phần thưởng của người Công giáo chính là Thiên Chúa, nên trong khi tìm kiếm phần thưởng, tức là họ tìm kiếm Thiên Chúa, như thế, họ đã hành động theo lệnh của Ngài. Đó không phải là lợi ích nhất thời, Chúa Cha sẽ trả lời bằng cách ban chính tình yêu của Ngài. Tìm kiếm Thiên Chúa để thấy hạnh phúc trong ngài đó là một thái độ Công giáo đích thực, được Chúa Kitô chấp nhận và khuyến khích.
CẦU NGUYỆN
Làm dơ bẩn bác ái bằng cách thực thi theo những mục đích ích kỷ, là làm ngược lại thần linh. Bóp méo kinh nguyện để khoe lòng đạo đức là một phạm thượng. Làm như vậy không còn là một thờ kính thánh thiện nữa, nhưng là bắt Thiên Chúa phục vụ những mục đích trục lợi của ta. Mầu nhiệm bí mật nhất của tâm hồn và tính chất cá biệt thâm sâu nhất bị tục hóa, và hạ xuống như một lối giả hình lấy thái độ bên ngoài cầu nguyện để làm việc ngược lại, đó là trình bày một sự thánh thiện sai lạc, không còn gì thảm hại hơn. Những người sốt sắng nửa mùa thường thích đóng kịch. Còn người cầu nguyện thực sự xa tránh mọi người, không đa ngôn, không gây động đạc ồn ào, để đi vào im lặng và thanh vắng, ở đó, họ sẽ tìm gặp được Thiên Chúa. Kinh nguyện là gì, nếu không phải là nâng tâm hồn lên cùng Chúa. Kẻ giả hình cũng làm vẻ bề ngoài như thế, nhưng thực ra, tâm hồn họ thì hướng về trần giới. Tín hữu cầu nguyện mở tâm hồn ra trước Thiên Chúa, còn kẻ giả hình thì luôn khép kín trước Thiên Chúa.
"Khi con muốn cầu nguyện, hãy vào phòng riêng". Bị cuộc sống bên ngoài luôn thu hút, đôi khi con người cần phải nghỉ ngơi và hồi tâm, giống như một tế bào, họ lui về phòng mình, giữ cho lòng mình khỏi bị lôi kéo vào làn sóng ồn ào huyên náo. Nếu không, họ sẽ chết trong ồn ào Người Công giáo phải tìm nơi kinh nguyện một nguồn mạch không cạn, và một sự tươi trẻ vĩnh viễn cho tâm hồn. Nhưng rất cần phải lui vào thinh lặng, để nghe được tiếng Đấng Tối cao, và trong sự thanh vắng, họ đi sâu vào cuộc đối thoại với Chúa. Những màu sắc sặc sỡ của những tờ bích chương chói sáng chỉ gây những ảo giác. Tiếng động của hàng ngàn loa phóng thanh chỉ làm chúng ta điếc tai: Trong ồn ào, chúng ta không còn nhận biết được giọng nói của Thiên Chúa.. Chỉ khi nào ta trở về với im lặng, ta mới sử dụng cách chính đáng những khả năng của ta. Hãy vào phòng riêng cầu nguyện, không phải là một công việc hao phí thời giờ, trái lại, đó là sự tập trung năng lực để hoạt động kết quả. Cầu nguyện để biến thành bình thiên. liệu cho cuộc sống. Trong khi cầu nguyện, những bình chứa tinh thần được đổ đầy tràn. Nếu chúng trống rỗng, các động cơ hoạt động sẽ dừng lại, không hoạt động được nữa.
Hình như chúng ta không lấy làm lạ, khi thấy Chúa Kitô đã cầu nguyện trong nơi mình ở, mà không cầu nguyện trong đền thờ hay trong giảng đường. Giữa thời đại tự do hiện nay, trong lúc con người chống lại chủ nghĩa cá nhân quá khích, thì ngược lại, trong lãnh vực tôn giáo, phải cố gắng tự tạo cho mình một đời sống độc lập. Con người ngã về khuynh hướng khinh thường bầu khí thinh lặng, đề cao ồn ào huyên náo, và hạ thấp kinh nguyện cá nhân cũng như những giờ chiêm niệm. Lời Chúa dạy không phải chỉ là lởi bênh vực cho kính nguyện tư riêng cá nhân, nhưng còn là một đòi hỏi phải sử dụng lối cầu nguyện này nữa. Ngoài kinh nguyện cá nhân, con người còn phải sử dụng lối kinh nguyện cộng đồng nữa, vì con người là một con vật có trí khôn và có xã hội tính.
Do đó, sự tham gia vào kinh nguyện và hy tế cũng phải có tính cách cộng đồng. Chỉ có lòng đạo đức nào có hai phương diện này mới bảo đảm cho tín hữu sự viên mãn và sung túc tinh thần. Sự thờ kính cộng đồng nếu không sống động nhờ lòng đạo đức cá nhân, sẽ bị lu mờ dần, và biến các nghi thức thành những dấu hiệu bên ngoài trống rỗng. Kinh nguyện chiêm niệm mà không hướng về cộng đồng, sẽ thiếu căn bản và đưa đến cô lập tinh thần. Vậy phải thi hành cả hai tác động, vừa lui mình về phòng nựng, vừa phải đến đền thờ để cầu nguyện. Hai hình thức cầu nguyện này có tính cách bất khả phân ly và bó buộc.
ĂN CHAY
Ăn chay đối với người Công giáo hình như là việc tự nhiên. Nhưng khó khăn là khi nói đến tinh thần phải có khi ăn chay.
Khổ hạnh thuyết mà người ta thường khoe khoang đều lố bịch và mâu thuẫn, vì nó biến lòng thống hối thành tội lỗi: con người giả bộ khổ hạnh ngoài mặt, còn thực sự lại khác hẳn. Họ làm bộ để người ta tin rằng họ ăn chay. Thực ra họ giả bộ ăn chay, họ đã tục hóa phương thế thánh hóa siêu nhiên.
Vẻ thống hối bên ngoài đầy nguy hiểm, vì nó trở nên quá lộ liễu che đậy dục vọng mình cách ích kỷ, dưới chiêu bài luân lý và tôn giáo. Đặc tính của mặt nạ là giả, không gì xấu xa hơn mặt nạ về lòng sốt sắng, vì nó làm cho người khác chê cười và hơn nữa, nó còn làm cho họ chế nhạo cả tôn giáo nữa.
Tuy nhiên, cũng không được rơi vào một thái cực khác, đó là chối bỏ tất cả mọi hành động thống hối bên ngoài. Không thể vì thấy một vài lạm dụng mà kết án hành động thống hối. Người ta vẫn ăn chay, nhưng với một ý hướng trong sạch. Người ta sẽ ăn chay để làm vinh danh Chúa, không phải để tôn vinh con người. Kẻ khắc khổ giả tạo không phải là một người từ bỏ, nhưng là một người tham vọng. Tuy họ từ bỏ, nhưng chỉ để thỏa mãn những nhu cầu vật chất, thỏa mãn tính kiêu căng của mình. Họ muốn phô trương sự thánh thiện của mình, họ muốn tô điểm mình bằng tấm áo khiêm tốn giả hiệu, họ để cho lớp vỏ hy sinh giả tạo bao bọc tính nhu nhược yếu đuối. Nguyên động lực của thái độ ấy không phải là Thiên Chúa, nhưng là nhân loại. Người ta chối bỏ Thiên Chúa vì quá yêu mình, trong khi đúng ra, phải chối bỏ mình và chấp nhận tình yêu Thiên Chúa. Chúng ta không thể chinh phục tha nhân được bằng sự nghiêm khắc quá đáng. Phải có nhiều tinh thần trong hành động thống hối, mới lôi cuốn được kẻ khác. Những săn sóc và nếp sống vệ sinh'hằng ngày, y phục gọn ghẽ, tác phong đáng yêu thì thường nói lên tinh thần thống hối nghiêm nghị, hơn là sự bừa bãi dưới chiêu bài khinh thường của thế gian. "Hãy xức dầu thơm trên đầu".
Lòng tự kiêu khoe khoang không thể là lòng thống hối được Lòng thống hối trung thực là một điều cần thiết và nghiêm trọng, và không được phép giả bộ. Những bộ mặt khô khẳng không thể chứng tỏ một tinh thần tôn giáo, cũng như một thân xác gầy còm cũng không chứng tỏ một tinh thần tiến bộ.
Hướng nhìn về Chúa và thánh ý Ngài sẽ nói lên thái độ phải có. Chúa đã an bài những ngày lễ và mùa thống hối. Mọi người đều hướng về ngài nếu họ chỉ tin vào Ngài. "Cha ngươi sẽ nhìn thấy nơi bí mật". Người ta có thể đánh lừa con người. Còn Thiên Chúa biết cả những nơi thâm sâu nhất trong tâm hồn; ngài không thể bị đánh lừa. Những người khổ hạnh giả bộ, thích nghe những lời ca ngợi khen lao, đó là những phần thưởng nhân loại. nhưng cuối cùng, họ dấn thân phục vụ kẻ gian dối. Vì vậy Tin Mừng dạy: "Hãy ăn chay, nhưng trong tinh thần chân thành" và "khi con ăn chay, hãy xức dầu thơm trên đầu”.
(Richard Gutzwiller, Suy niệm Tin Mừng Matthêu. Niềm Tin. Tr. 119-126 và 157-160).
Có một người kia đến gặp một vị linh mục và nói: “Thưa cha, hôm nay con đến xin cha giúp: Lễ_tro-56
Có một người kia đến gặp một vị linh mục và nói: “Thưa cha, hôm nay con đến xin cha giúp con. Con bê bối lắm: Mười điều răn Đức Chúa Trời, Sáu điều răn Hội Thánh, Bảy mối tội đầu, điều nào con cũng phạm hết. Con xưng tội rồi, lại cứ phạm hoài. Con muốn thay đổi nhưng con không biết bắt đầu từ đâu cả. Con nản quá, muốn buông xuôi cho rồi. Đằng nào cũng phạm tội thì phạm thêm tí nữa có sao đâu! Nói thì nói vậy nhưng con vẫn thấy nó làm sao sao ấy.”
Vị linh mục cười và nói: “Cha kể cho con một câu chuyện nhé: Một người kia đi làm trên thành phố. Sau Tết anh bị thất nghiệp, trở về quê buồn bã. Nguời cha an ủi: Thôi con ạ, nhất sĩ nhì nông, hết gạo chạy rông, nhất nông thì nhì sĩ. Con trở lại với miếng ruộng của gia đình mình đi. Sáng mai con hãy ra làm cỏ năm sào ruộng để tháng tới chúng ta sẽ gieo mạ xạ lúa. Người con nghe lời, sớm mai vác cuốc ra đồng. Nhưng khi nhìn thấy đám ruộng mênh mông chỉ toàn cỏ với cỏ, anh ngán ngẩm, tìm một gốc cây nằm ngủ.
Người cha biết chuyện, không la rầy, ôn tồn nói với con: “Mỗi ngày con làm cho cha một ít, 20 mét vuông thôi, con làm được không ?” “Dạ, ít vậy thì được.” Và cứ như thế, chẳng bao lâu đám ruộng đã sạch cỏ.
Vị linh mục tiếp lời: “Tâm hồn con bây giờ cũng như đám ruộng kia, đầy cỏ dại, nhưng con hãy bắt đầu đi rồi con sẽ thấy kết quả. Rồi đây con sẽ còn sa ngã, nhưng điều quan trọng là luôn biết bắt đầu lại. Tội con Chúa đã tha rồi, Chúa chỉ đòi hỏi con cố gắng mà thôi.”
Nhiều năm sau đó, vị linh mục nhận được một thiệp mời đi dự lễ khấn trọn đời của một tu sĩ ngài không hề quen biết. Trong thiệp có ghi một hàng chữ sau: “Cám ơn cha đã chỉ cho con cách làm cỏ 15 năm trước đây.”
***
Bạn thân mến,
Thế là Mùa Chay lại về. Một mầu tím bao trùm cả không gian cung thánh. Mầu tím của thống hối. Mầu tím của hy sinh. Bước vào Mùa Chay, bước vào cuộc hành trình 40 ngày trong sa mạc với Đức Kitô, chúng ta được mời gọi để duyệt lại cuộc sống của mình.
“Hãy sám hối và tin vào Tin Mừng” (Mc 1:15). Lời Chúa trong nghi thức xức tro hôm Thứ Tư Lễ Tro vừa qua cũng là chủ đề chính của bài Tin Mừng Chủ Nhật tuần này.
Câu chuyện trên đây cho thấy sám hối là một tiến trình dài hạn. Nhưng sám hối là gì? Sám hối như thế nào và tại sao phải cần sám hối?
SÁM HỐI
Sám hối, nói theo kiểu văn chương hoa mỹ là “cải tà quy chánh” hay nói theo kiểu đạo đức bình dân là “ăn năn trở về”. Sám hối là làm một bước ngoặc trong cuộc sống, là “thay đổi tâm hồn” – theo đúng nghĩa của danh từ “metanôia” được dùng trong Tân Ước. Lời rao giảng đầu tiên của Đức Giêsu theo Tin Mừng Marcô là lời mời gọi con người làm một vòng xoay, làm một cuộc cách mạng trong tâm hồn. Giờ đã điểm. Nước Trời đang gần đến. Hãy quay lưng với tội lỗi. Hãy quay về với Thiên Chúa Yêu Thương.
Lúc khởi đầu sứ vụ rao giảng của Ngài, Đức Giêsu đã vào hoang địa 40 đêm ngày để ăn chay cầu nguyện và tìm hiểu thánh ý Chúa Cha. Bốn mươi đêm ngày trong hoang địa nhắc nhớ 40 năm dân Israel chịu thử thách trước khi được vào Đất Hứa. Bốn mươi đêm ngày trong hoang địa, Đức Giêsu đi vào hành trình tâm linh của dân tộc Ngài. Hành trình của thử thách và cạm bẫy, nhưng đồng thời cũng là lúc rèn luyện tâm linh.
Trong Mùa Chay chúng ta sống lại kinh nghiệm này của Đức Giêsu để liên kết thâm sâu hơn với Ngài và với Chúa Cha. Tôi đi vào sa mạc của tâm hồn để thấy rõ hơn những nhu cầu tâm linh mà bấy lâu nay tôi đã để thế giới vật chất làm lu mờ. Nếu những cỗ máy, những chiếc xe cần được bảo trì hằng năm hầu có thể chạy tốt hơn, thì tâm hồn chúng ta cũng cần được bảo dưỡng như thế. Mùa Chay là dịp để đổi mới tâm hồn. Hàng năm, chúng ta có cơ hội để chùi rửa, lau sạch những vẩn đục trong tâm hồn qua việc cầu nguyện, ăn chay, bố thí. Đó là những phương cách để từ bỏ tội lỗi và trở về với Người Cha nhân lành đang chờ đợi ta.
Đối với một số người, việc hãm mình mùa Chay có nghĩa là kiêng cữ một điều gì đó. Cụ thể là nhịn rượu, thịt, thuốc lá, hay một thứ gì đó mình ưa thích. Người khác thì xem mùa Chay là dịp để thực thi bác ái, để đến nhà thờ dự tĩnh tâm. Dù dùng phương thế nào để tu sửa tâm hồn, điều quan trọng không phải là hình thức, nhưng là động cơ. Nếu tôi kiêng ăn để thân hình được thon thả gọn gàng hơn, hoặc nếu tôi rộng rãi bố thí để được khen là người hào phóng, nếu tôi dự tĩnh tâm để tỏ ra là mình đạo đức, thì tất cả đều vô nghĩa. Tôi được tiếng khen của người đời nhưng sẽ được công trạng gì trước mặt Thiên Chúa?
Trọng tâm của Mùa Chay không phải là việc đánh tội hành xác. Việc hãm mình khổ chế chỉ là phương tiện để gạn lọc những vẩn đục của tâm hồn, ngõ hầu con người có thể chú tâm đến những thực tại cao siêu hơn. Cũng như thửa ruộng cần phải được cầy xới tưới nước, làm cỏ bón phân, trước khi gieo hạt để đạt được năng xuất cao, tâm hồn chúng ta cần được thanh tẩy để hạt giống tin mừng có thể sinh hoa kết quả.
TIN VÀO TIN MỪNG
“Sám hối” chỉ là vế đầu của lời Đức Giêsu kêu gọi, còn vế sau là “tin vào Tin Mừng.” Trong Tân Ước, động từ “tin” (pisteuein) không chỉ là gật đầu đồng ý, nhưng tin còn có nghĩa là chấp nhận thay đổi với một sự tín thác và dấn thân. Vì thế, tin vào Tin Mừng không chỉ đơn thuần là đón nhận chân lý của Tin Mừng, nhưng còn là đặt trọn cuộc đời sống theo những giá trị của Tin Mừng. Những giá trị này là tinh thần nghèo khó, hiền lành khiêm nhường, khát khao sự công chính, từ bi thương xót, tâm hồn trong sạch, xây dựng hoà bình, không giận ghét xét đoán, chung thuỷ trong hôn nhân, tha thứ không báo oán, yêu thương kẻ thù, và những giá trị khác được nhắc đến trong các huấn từ của Đức Giêsu.
Tin vào Tin Mừng là ký thác đời mình vào tình yêu bất diệt của Thiên Chúa, Đấng đã sai Con Một của Ngài xuống thế làm người vì chúng ta. Khi tin vào Tin Mừng, chúng ta chấp nhận một lối sống như Con Thiên Chúa đã sống. Chấp nhận yêu thương mà không đòi hỏi. Chấp nhận cho đi mà không tính toán. Chấp nhận quên mình vì người khác. Khi tin vào Tin Mừng, chúng ta chấp nhận đoạn tuyệt với tội lỗi, đoạn tuyệt với nếp sống chạy theo những gì mà thế gian mời mọc quyến rũ. *** Nói thì dễ làm thì khó. Sám hối không chỉ xảy ra một lần là xong. Ăn năn trở về là một tiến trình kéo dài từ ngày này qua ngày khác, có khi cả đời. Tuy khó khăn và trắc trở, chúng ta vẫn không được bỏ cuộc. Như chí sĩ Nguyễn Bá Học đã từng nói: “Đường đi khó không khó vì ngăn sông cách núi. Nhưng khó vì lòng người ngại núi e sông.” Trên đường đi đến Golgotha, Đức Giêsu đã té ngã ba lần. Ngài biết những yếu đuối của xác phàm. Ngài biết chúng ta dễ vấp ngã. Nhưng điều quan trọng là ngã xuống rồi, có thể đứng lên được không? Nói cách khác, hôm nay chúng ta có thể bắt đầu lại được không?
Mùa Chay, mùa của ân sủng, mùa mời gọi canh tân đời sống. Chúng ta có thể thử bắt đầu lại với việc cầu nguyện, ăn chay, bố thí. Trong 40 ngày của Mùa Chay, chúng ta có thể cầu nguyện nhiều hơn và sốt sắng hơn một tí xíu. Có thể hãm mình, khổ chế hơn một tí. Và có thể sống bác ái, quảng đại, tha thứ hơn một tí. Mỗi ngày chỉ hơn một tí thôi là con đường thanh tẩy nội tâm, sống triệt để theo Tin Mừng chẳng còn bao xa.
Xin cầu chúc bạn một Mùa Chay thánh thiện, được canh tân trong ân sủng của Chúa.
Trong 5 phản đề liên tiếp. Đức Giêsu đề cao công chính mới chống lại "sự công chính của các: Lễ_tro-57
Trong 5 phản đề liên tiếp. Đức Giêsu đề cao công chính mới chống lại "sự công chính của các kinh sư và Pharisêu ".
Trong bản văn sử dụng cho Thứ Tư Lễ Tro, Đức Giêsu đề cập đến 3 cột trụ chống đỡ lòng đạo hạnh nơi người Do Thái cũng như nơi các tôn giáo khác: bố thí, ngày nay ta gọi là chia sẻ (câu 1-4), cầu nguyện (câu 5-6) và chay tịnh (câu 16-l8).
Thay vì miệt thị những việc đạo đức ấy, Đức Giêsu, trước khi xem xét từng việc, đã chỉ ra tinh thần phải có khi thực hành: "nếu các ngươi muôn trở nên công chính, hãy tránh phô trương trước mặt người đời để được chú ý". Sự công chính đích thực hệ tại hiệu chính " theo thánh ý Thiên Chúa. Chỉ có Thiên Chúa biết rõ thâm tâm con người.
1. Sự chia sẻ dưới ánh mắt Chúa Cha
Claude Tassin giải thích: “Là một cơ chế quan trọng trong đạo Do Thái, sự bố thí vẫn giữ vị trí cứu trợ trong xã hội hiện đại, bày tỏ tình huynh đệ mà giao ước đòi hỏi. Việc cứu trợ người nghèo có hiệu quả tẩy xoá tội lỗi (Tb 1..,9), có giá trị như lễ hy sinh” (Hc 4,6; 7,10). Tin Mừng theo thánh Mátthêu, Centurion, 1991, trg 72).
Đức Giêsu không bài bác linh đạo này, nhưng Người tố cáo tính cách phô trương khi thực hành. Bố thí không phải “để được người đời ca tụng" cũng không phải để trình diễn (đó là ý nghĩa chính xác của từ "giả hình"), nhưng phải làm "kín đáo, chỉ mình Chúa biết vì chỉ mình Người có thẩm quyền xét định giá trị của việc làm này: "Cha ngươi thấy rõ những gì ngươi làm trong kín đáo: người sẽ thưởng công ngươi".
Đức Cha Daloz cảm nhận: "Mối nguy hiểm mà Đức Giêsu khuyên ta tránh xa... đó là chú ý tới bên ngoài, tới những gì phô trương - đó không phải là mối nguy tưởng tượng ngay cả đối với thời nay, dưới những hình thức mới... Sự vô vị lợi, sự kín đáo không còn dễ giữ trong các cộng đoàn của Giáo Hội cũng như đong các hiệp hội đời: là hội viên, là hội trưởng, là người tổ chức ta đã chẳng bị cám dỗ qui về mình tất cả những dịch vụ, những công tác mà trong đó ta đã quảng đại phục vụ sao? Và ta đã chẳng bị cám dỗ khẳng định trước mặt người đời những quyền lợi, những giá trị: của mình sao?... Nhưng Đức Giêsu đã nói: "Thật vậy ta bảo các ngươi, họ đã nhận được phần thưởng rồi".
Điều ta không tìm giữ cho ta, Thiên Chúa mới tiếp nhận được. Vấn đề này không liên hệ gì tới lòng quảng đại... Cử chỉ chia sẻ mang trọn vẹn ý nghĩa trong tình yêu cho không. Chỉ có Chúa mới có thể tính sổ được tình yêu, vì thước đo tình yêu, là vô tận".
2. Lời cầu nguyện dưới ánh mắt Chúa Cha.
Cũng vậy, kinh nguyện đừng làm như "trình diễn" "để phô trương với người đời", nhưng là để ngỏ lời với "Cha, Đấng ngự trong nơi kín đáo": "Cha ngươi thấy tất cả những gì ngươi làm trong kín ẩn: Người sẽ thưởng công ngươi".
Đức Cha Daloz nói tiếp: "Đức Giêsu không ngừng mời gọi ta hãy trở về với sự chân thực của tâm hồn, với nội tâm”.
Hãy sử dụng các phương tiện nhưng đừng làm tổn hại cuộc gặp gỡ sâu xa, cá nhân với Chúa Cha.. Vì việc gặp gỡ Thiên Chúa rất trọng đại, nên Đức Giêsu muốn ta tránh xa nguy cơ thay thế ánh mắt Thiên Chúa bằng ánh mắt người đời. Cầu nguyện "cho người đời thấy", thay vì cầu nguyện với Cha "Đấng thấy rõ trong nơi kín ẩn", đó là hạ giá lời cầu nguyện, là đi trệch khỏi mục tiêu. Là một hình thức tôn thờ ngẫu tượng khi lời cầu nguyện của ta thay hướng về Chúa lại qui về lợi lộc riêng tư của mình" (Sđd., trg 66).
3. Việc chay tịnh dưới ánh mắt Chúa Cha.
Còn về việc chay tịnh, Claude Tassin chú giải: "Căn bản đó là một dấu chỉ tang tóc. Chẳng hạn ta chay tịnh nhân ngày tưởng niệm Đền thờ bị tàn phá. Tuy nhiên, người Do Thái sùng tín còn biết đến một nguyên nhân tang tóc trầm trọng hơn một tai hoạ cho cả dân tộc, đó là tội lỗi, cái chết thực sự của mối liên hệ sinh tử với Thiên Chúa... Những người sùng tín gia tăng việc chay tịnh sám hối. Vì thế, những người biệt phái ăn chay mỗi tuần 2 lần. Họ còn thêm thắt những dấu hiệu cho tăng phần thảm não: Không tắm rửa, không xức thuốc thơm" (Sđd, trg 77).
Đức Giêsu không chối bỏ giá trị của những hình thức ấy. Nhưng Người cảnh giác các môn đệ trước những thực hành phô trương. Chay tịnh là đúng, nhưng không phải để cho người khác trầm trồ thán phục và "phô trương cho mọi người" biết là ta ăn chay, mà là chay tịnh dưới ánh mắt Chúa Cha, phó thác tất cả cho Người: “Cha ngươi Đấng thấy tất cả những gì ngươi làm trong nơi kín ẩn: Người sẽ thưởng công ngươi”.
Một lần nữa, khi tường thuật những lời nói của Đức Giêsu, Matthêu muốn cảnh cáo các Kitô hữu trung thành với những thực hành đạo đức mà ngài không phản đối, đừng tìm xây dựng danh giá cho bản thân mà hãy phó thác cho sự chứng nhận duy nhất của Chúa Cha.
Đức cha Daloz còn trấn an rằng: "Nguy cơ giả hình ít đe doạ ta lắm. Để giữ được ý nghĩa đích thực của việc chay tịnh Kitô giáo, cần phải có một loại phân định khác. Giữa một thế giới phức tạp đủ loại tôn giáo và tinh thần thế tục, thái độ đức tin thực sự đòi ta phải minh bạch trong ý nghĩa của việc chay tịnh. Chỉ cần trở về với giáo huấn của Đức Giêsu là đủ: Việc chay tịnh mà Người đề cập ở đây trước hết không phải là thanh tẩy hay giải phóng cá nhân, là nỗ lực hay khổ hạnh nhằm tiến xa hơn trong việc chế ngự bản thân. Cũng không phải là giải phóng tinh thần nhờ chế ngự thân xác, để ta có thể chiêm ngắm rõ hơn cái thực tại thần linh. Đức Giêsu cũng không trình bày việc chay tịnh như một phương tiện bày tỏ tình liên đới với những ai đói khát, hay. nhịn ăn bớt uống để chia sẻ. Tất cả những điều đó đều tốt và hữu ích, Giáo Hội, phụng vụ và các tác giả đạo đức vẫn khuyên ta nên làm... Việc chay tịnh đích thực đưa ta ra khỏi chính mình, bóc ta trần trụi trước mặt Thiên Chúa. Đó không phải là một thành tựu thiêng liêng... Đó là một cách thế giữ ta nghèo nàn trước mặt Thiên Chúa, một hiến dâng chính bản thân nhờ nỗ lực khổ hạnh, nhưng trong Thiên Chúa, Đấng ban chính Người cho những ai, dù trong đêm tối và trần trụi, vẫn yêu mến tin tưởng sống dưới ánh mắt Người mà không tìm kết quả... Cũng như lời cầu nguyện, như việc bố thí, chay tịnh thực sự mà Đức Giêsu mời các môn đệ thực hành phải diễn ra trong nơi kín ẩn của mối tương giao với Chúa Cha, kín ẩn của đức tin” (sđd, trg 82).
BÀI ĐỌC THÊM
1. Mùa chay, thời gian tái thực tập sự tự do đích thực
(L Sintas, trong “Lời Chúa để suy niệm và dọn giảng. Năm C". Médiaspaul, trg 145).
Mùa Chay là thời gian thực tập, tái thực tập sự tự đo đích thực. Nếu Giáo Hội đã giảm nhẹ rất nhiều việc đền tội trong Mùa Chay, đó không phải để ta xao lãng việc hối cải đích thực. Trái lại, Giáo Hội muốn giúp ta sống việc hối cải dưới ánh mắt Thiên Chúa chứ không phải dưới sự kiểm soát của người khác, cho dù đó là những người anh em trong đức tin. Giáo Hội muốn ta nghe rõ hơn lời kêu gọi sống tự do mà chỉ có niềm phó thác trọn vẹn trong ánh mắt của Thiên Chúa mới có thể ban cho ta.
2. Hoán cải, thống hối và giao hoà được thực hiện bằng nhiều cách:
("Cử hành việc thống hối và hoà giải", Chalet-Tardy, trg 13).
Dân Thiên Chúa thực hành và hoàn thành việc thống hối liên lỉ này dưới nhiều hình thức khác nhau. Hiệp thông sự nhẫn nại của mình vào những đau khổ của Đức Kitô (1Pr 4,13), hoàn thành những công trình của lòng xót thương và của đức bác ái (1 Pr 4,8), khi hoán cải theo Tin Mừng Đức Giêsu Kitô mỗi ngày một hơn, ta trở nên dấu chỉ giữa thế gian về sự hoán cải trở lại với Thiên Chúa. Điều đó Giáo Hội diễn tả qua đời sống của mình và cử hành trong phụng vụ. Khi các tín hữu quây quần lại tự nhận mình tội lỗi, nài xin sự tha thứ của Thiên Chúa và của anh em, như ta thường làm trong các nghi thức cử hành việc sám hối, trong việc công bố Lời Chúa, trong lời cầu nguyện, trong những phút sám hối khi cử hành thánh lễ.
Các Kitô hữu được mời gọi, cả riêng tư lẫn tập thể, đáp lại tiếng gọi của Tin Mừng. Chẳng hạn như: Sự tha thứ cho nhau dưới những hình thức khác nhau.
- Sự chia sẻ, dưới những hình thức tương trợ khác nhau, cũng như mọi cố gắng vượt thoát thói ích kỷ của mình.
- Phản đối bất công và đấu tranh cho sự công bình lớn hơn trong những mối tương quan liên chủ thể và xã hội.
- Sự dấn thân tông đồ đòi phải có tinh thần phục vụ và quên mình.
- Cầu nguyện, dấu chỉ niềm hy vọng vào tương lai mà Thiên Chúa mở ra cho ta, vượt qua những đổ vỡ và những va chạm.
Tất cả những việc làm trên ngầm chứa sự dấn thân cá nhân của các Kitô hữu. Nhưng cuộc hoán cải và hoà giải mà mà Giáo Hội được mời gọi thực hiện còn quan trọng hơn cả tổng số những hoán cải cá nhân. Giáo Hội như một thân thể, được kêu mời thay đổi khuôn mặt và thái độ, trong một số trường hợp mà những thái độ tập thể của các Kitô hữu đã bị tố cáo. Thật vậy Giáo Hội không thoát khỏi gánh nặng như những phản ứng của các nhóm xã hội: phản ứng co rút lại, phản ứng loại trừ những người yếu ớt, những người sống ngoài lề xã hội. Tiếng gọi của Tin Mừng bị phản chứng mỗi lần ta khép kín cửa lòng trước người nghèo, người bị bỏ rơi.
Văn thể của đoạn này có nhiều đặc điểm khiến ta dễ đi sâu vào ý hướng của Chúa Giêsu. Ngài: Lễ_tro-58
1. Văn thể của đoạn này có nhiều đặc điểm khiến ta dễ đi sâu vào ý hướng của Chúa Giêsu. Ngài nói ở Ngôi Hai, theo thói quen của các ngôn sứ và hiền nhân. Kiểu xen kẽ số ít và số nhiều cũng năng thấy trong những lời khuyến dụ của Cựu Ước (vd Đnl 4,11). Nó có hai mục đích: nói cho toàn dân và áp dụng cho mỗi thính giả. Ở đây Chúa Giêsu đòi hỏi từng môn đệ một thái độ cá nhân; Ngài đối chiếu nhóm tín hữu của Ngài với các kẻ giả hình, vì bài diễn từ của Ngài trước hết là một biện chứng. Đối lại với thái độ của bọn giả hình, Ngài xác định thái độ của các phần tử nước Trời. Ngài phác hoạ chân dung hai hạng với nhiều nét tiêu biểu. Hạng giả hình khua chiêng đánh mõ khi bố thí, đứng nơi công cộng lúc cầu nguyện, nét mặt thểu não cho mọi người thấy ta ăn chay. Còn môn đệ chân chính không nhớ việc mình bố thí, cầu nguyện kín đáo trong phòng, rửa mặt mày để việc mình ăn chay không ai biết.
Những chân dung ấy quả có phóng đại. Thời ấy không có ai có thói quen thổi kèn kêu lũ ăn xin đến. Lại không thể có chuyện tay trái chẳng biết việc tay phải làm. Tuy nhiên ở đây Chúa Giêsu không dạy những cử chỉ nhưng là một tinh thần. Điều Ngài kết án nơi hạng giả hình không phải là hành vi bố thí, việc cầu nguyện công khai, cũng chẳng phải là việc ăn chay, những điều mà Ngài đã thi hành và còn dạy cho các môn đệ (Ga 13,29; Mc 10,21; Mt 5,41; Lc 11,41; 12,33; 16,9; 19,8-9; Mt 6,9-13; 18,19-20; 4,2; Mc 2,20; và 9,29) nhưng là thói phô trương không qui hướng những hành vi đạo đức đó về Thiên Chúa. Điều Ngài đòi hỏi cũng không phải là những cử chỉ mà giá trị tuỳ thuộc ý hướng tâm hồn, nhưng là sự quên mình hoàn toàn, chỉ nghĩ đến Chúa Cha. Vì thế ở đây không có những huấn lệnh truyền làm việc này việc nọ, nhưng chỉ có những trường hợp điển hình, những thí dụ diễn tả một tinh thần.
2. Trong vấn đề bố thí, cầu nguyện và ăn chay, Chúa Giêsu lưu ý thính giả đề phòng hành vi của bọn giả hình (hupocritai). Ngài nhắm đến ai? Đến biệt phái, ta thường nghĩ thế. Sự đồng hoá không phải là vô căn cớ vì lòng sùng đạo hình thức của họ đi đến phô trương, và vì Chúa Giêsu nhiều lần gọi họ là bọn giả hình (Mt 15,7; 22,18; 23,13-29). Tuy nhiên, không chắc lời quở trách nhắm tất cả các người biệt phái và chỉ mình họ.
Việc chống lại kẻ giả hình là một đề tài thường xuyên của Chúa Giêsu cũng như của môi trường Ngài. Nhưng từ ngữ “giả hình” lúc ấy không hẳn có nghĩa như trong ngôn ngữ thời nay. Đối với chúng ta, giả hình là “làm bộ đạo hạnh, nhân đức, cao thượng bên ngoài mà trong lòng chẳng có chi” (Littre). Trong 16 đoạn Chúa Giêsu gọi các địch thủ Ngài là giả hình (hupoccritai), chỉ có một trường hợp giả bộ cố ý (Mt 22,18), ba lần Chúa Giêsu tố cáo sư mâu thuẫn giữa hành vi bên ngoài và thái độ sâu xa bên trong (Mt 15,7; 23,25.27). Những nơi khác, kẻ giả hình là kẻ mê muội, tội lỗi, vô đạo - không có vấn đề giả đò làm bộ (Mt 7,5; 23,13.14.15.23.29; 24,51; Lc 12,56; 13,35). Ở đây, Chúa Giêsu và các thính giả của Ngài nghĩ đến những kẻ vô đạo muốn tỏ ra họ nhân đức. những người này không tất nhiên là những kẻ giả đò, họ có thể thành tâm.
3. Thái độ của Chúa Giêsu ở đây gợi lại thái độ của các ngôn sứ trong Cựu Ước, những vị đã từng kết án một thứ phụng tự thiếu hẳn lòng thành tín bên trong. Thái độ bên ngoài, phù hợp với những đòi hỏi của giao ước, chỉ là cụ thể hoá lòng thành tín nội tại đó. Chúng ta hãy nhớ lại lời quở mắng ngôn sứ Isaia dành cho bọn giả hình thời ông: “Giâvê phán: muôn vàn của lễ các ngươi có can hệ gì đến ta? Ta đã chán chê của lễ thiêu bằng chiên đực và mỡ bò con... Thôi, đừng dâng của lễ vô ích cho Ta nữa... Đừng làm điều ác nữa. Hãy học làm điều lành, hãy tìm sự công chính, hãy cứu giúp kẻ hà hiếp, hãy công bình với kẻ mồ côi” (Is 1,11-17). Cũng vậy trong Am 5,21; Tv 50,8; 51,18-19...
KẾT LUẬN
Trước Chúa Giêsu, các ngôn sứ đã từng đòi hỏi phải phụng thờ Thiên Chúa cách vô vị lợi. Nhưng Chúa Giêsu mặc cho tính cách đó một nguyên nhân mới: Thiên Chúa là “Cha các ngươi”, “Cha ngươi” (Ngài lặp lại 6 lần trong các câu 6,1-6.16-18). Chính vì Thiên Chúa là Cha, nên phải nghĩ đến một mình Ngài và để mặc cho Ngài lo liệu phần thưởng. Như thế, Chúa Giêsu lấy lại mọi giá trị truyền thống Israel, nhưng Ngài kiện toàn bằng cách biến đổi chúng bằng sự mới mẻ mầu nhiệm của Ngài: “không một ai biết Cha trừ ra Con và kẻ Con muốn mạc khải cho” (Mt 11,27).
Ý HƯỚNG BÀI GIẢNG
1. Chúa Giêsu kết án sự giả trá ghê tởm của một lối sống đạo đức bên ngoài phát xuất từ một tâm hồn kiêu căng, ưa tán thưởng. Bố thí cầu nguyện, ăn chay không có sức công chính hoá nếu chỉ là giả hình duy luật. Chính từ trong thâm tâm mà con người phải thực hiện sư hoán cải, sự trở về với Cha.
2. Kitô hữu không được “tự thánh hoá” bằng những nỗ lực riêng tư nhưng phải mong chờ hồng ân công chính từ Cha mình, trong một tinh thần khiêm tốn đón nhận như tinh thần bát phúc.
3. Để làm đẹp lòng Chúa Cha, chắc chắn phải thực hiện thánh ý Ngài và làm việc lành phúc đức ("không phải kẻ nói: Lạy chúa, lạy chúa là được vào nước trời đâu, song là kẻ thi hành ý Chúa Cha"). Nhưng từng ấy chưa đủ. Chính thái độ hiếu thảo, vô vị lợi đối với Cha trên trời mới làm cho những việc ấy mang tính cách thiện hảo. Nếu không, chỉ là trò múa rối. Cách thức duy nhất để trở thành con cái đích thực của Cha, là trở nên giống như Cha, hoàn toàn vô vị lợi.
4. Người Kitô hữu không cần ẩn núp để làm việc thiện. Trái lại ánh sáng của họ “phải chiếu giãi trước mặt mọi người” để nhờ đó thiên hạ được dẫn tới Thiên Chúa. Nhưng đồng thời người Kitô hữu không được làm việc thiện trong chủ ý mong người đời biết đến và ca tụng, vì bấy giờ ánh sáng họ sẽ bị che lấp bởi kiêu căng và ích kỷ. Chỉ có một lòng chân thành hoàn toàn, một sự trong suốt đích thực mới làm cho ánh sáng mình thấu đến người khác.
Mc 1, 40-45: Hãy chay tịnh, cầu nguyện bằng trái tim…
Anh chị em thân mến,
Ở Việt Nam chúng ta hiện nay, ngành quảng cáo xem ra có khá hiệu quả, hái ra rất nhiều: Lễ_tro-59
Ở Việt Nam chúng ta hiện nay, ngành quảng cáo xem ra có khá hiệu quả, hái ra rất nhiều tiền. Chính vì thế hàng ngày trên báo đài, những mục quảng cáo tràn ngập. Các mục này thường chiếm hơn phân nửa tờ nhật báo; còn trên truyền hình, người ta thực sự bị ngộp và nhiều lúc quá bực mình vì quảng cáo nữa. Đó là chúng ta mới nói tới chuyện ngày nay quá nhiều quảng cáo…Mà hể nói tới chuyện quảng cáo, phải nói tới chuyện thổi phòng, chuyện sai sự thật, chuyện “treo đầu dê bán thịt chó” nhất là ở xã hội VN chúng ta…Rồi ngay trong cơ chế chính quyền VN hiện nay, chuyện thổi phòng, quảng cáo, phô trương, hình thức đã đạt tới mức siêu đẳng nữa…
Người ta tưởng chuyện quảng cáo, phô trương chỉ có trong thế giới hôm nay; vậy mà cả trong thời Chúa Giêsu, cách đây 20 thế kỷ cũng đã hiện hữu cách tinh vi và kỳ quặt. Qua bài TM của ngày lễ hôm nay, để đả phá lối sống đạo giả hình, phô trương quảng cáo của kinh sư, biệt phái, Chúa Giêsu dạy các môn đệ một lối ăn chay, cầu nguyện, bố thí…bằng trái tim, như lòng Chúa mong muốn. Kính mời anh chị em cùng suy niệm…
a/. Qua bài TM, Chúa muốn dạy chúng ta thế nào?
Chúa dạy: Cầu nguyện, trong phòng kín, không cần ai thấy, chỉ cần một mình Thiên Chúa thấy và biết mọi sự, để chính Thiên Chúa trả công cho mà thôi. Trong khi đó, kinh sư và biệt phái giả hình, họ lại thích cầu nguyện giữa hội đường, hay tại các ngã ba đàng cho người ta thấy. Chúa Giêsu nói: họ đã được thưởng công rồi…
Chúa dạy: Ăn chay, đừng làm bộ mặt ủ rủ, ngay cả chuyện khi ăn chay, nên xức dầu thơm để không ai biết mình ăn chay. Cũng vậy, chỉ cần một mình Thiên Chúa biết ta ăn chay, và một mình Chúa trả công cho ta là đủ. Còn các kinh sư và biệt phái giả hình, khi ăn chay họ tỏ vẽ mặt ủ rủ để mọi người biết, để khen họ nhơn đức. Thực chất đó chỉ là giả hình, vì bên trong họ còn nhiều điều tệ hại hơn nữa: xấu xa, tham lam, ngoại tình …
Chúa dạy: Bố thí, đừng đánh trống thổi kèn để quảng cáo. Chúa dạy khi bố thí bằng tay mặt, đừng cho tay trái biết, nên để một mình Thiên Chúa biết và trả công cho mà thôi. Phần nhóm kinh sư biệt phái, khi họ bố thí họ thổi kèn rầm lên để mọi người khen ngợi, nhưng bên trong họ… họ nuốt cả gia tài của các bà góa…
b/. Cốt lỏi của việc chay tịnh là ở điễm nào?
Như phần trên ta đã thấy, cốt lỏi của việc ăn chay, cầu nguyện, bố thí Chúa Giêsu muốn dạy cho môn đệ, chính là không phô trương, khoe khoang. Dĩ nhiên các việc đạo đức này không được làm ở nơi công cộng; ngược lại chỉ làm ở nơi kín đáo và chỉ dành cho Thiên Chúa biết và trả công mà thôi
Chúa Giêsu dạy những điều trên xem ra hơi bị ngược với trào lưu xã hội hiện nay, nhất là ở VN, một xã hội còn quá nặng về hình thức, phô trương, sáo rổng. Một Ban ngành nọ của xã báo cáo, vừa mua được ba con bò để làm kinh tế tự túc cho Ban. Mấy tuần sau, đài phát thanh xã loan tin: “các Ban ngành ở xã đang nuôi làm kinh tế tự túc 18 con bò”. Thực tế, khi đi kiểm tra chỉ có 3 con bò mà thôi; vì trong xã có 6 Ban ngành, nên mỗi Ban ngành đều khai mình có nuôi bò làm kinh tế tự túc; chính vì vậy 6 Ban có 18 con bò là thế.
Ngay cả trong giới người công giáo, cả việc ăn chay, bố thí cũng lắm chuyện buồn cười, tiêu cực. Một bà đạo đức nọ cho vay cho mượn, nhưng lỡ con nợ chưa có tiền để trả, bà chưởi như tát nước vào mặt: “Nè nhớ nghe con, nay là mùa chay bà bận ăn chay đó, không thôi bà đào mồ đào mã công tằng cố tổ con lên, để con mang về nhà phơi khô, rồi lần lượt nhẩn nha cả nhà ăn cho sạch nghe con!”
Rồi như chuyện ăn chay ngày Thứ Sáu Tuần thánh trước công đồng Vatican 2, cả ngày chay, người ta cũng giữ chay cách bình thường, nhưng vừa qua 12g đêm, cả nhà ngồi vào bàn ăn một bữa cháo gà, cháo vịt chi đó no nê, để….chi vậy? Để bù lại chuyện đói lã vì ăn chay. Chắc chắn Chúa sẽ cười vui và nói với thiên thần: “Nè nè, cái chuyện ăn chay đó của họ, con nhớ vẽ vào sổ của họ hai hột vịt tròn tròn thật lớn cho Cha đó nghe!”
Dĩ nhiên hình thức giữ chay như trên không tránh khỏi bệnh hình thức mà Phúc âm nói đến . Ở đây, chúng ta không quả quyết ngày hôm nay người giáo dân giữ chay đúng tinh thần Tin mừng hơn thời trước Công đồng; nhưng điều chắc chắn giữ chay như câu chuyện kể trên, không phải là kiểu Chúa Giêsu yêu thích. Chính Chúa Giêsu dạy chúng ta cách ăn chay, cầu nguyện, bố thí… bằng trái tim và như lòng Chúa mong muốn.
c/. Gợi ý sống và chia sẻ: Qua bài Tin mừng hôm nay,chúng ta thấy rõ, Chúa Giêsu mong muốn người công giáo trong mùa chay, ăn chay, cầu nguyện bố thí không phải làm cho mình, mà là làm cho Thiên Chúa. Chính vì vậy cần loại bỏ mọi hình thức trình diễn, khoe khoang bên ngoài; ngược lại trong mùa chay, phải chay tịnh bằng trái tim, và thực hiện như lòng Chúa mong muốn. Chúng ta có sẵn lòng sống như thế không?
"Khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, … cốt để người ta khen… và khi cầu nguyện, anh em đừng làm như bọn đạo đức giả… cốt để ngườI ta khen... Còn khi ăn chay, anh em chớ làm bộ rầu rĩ… chúng đã được phần thưởng rồi. Còn anh, khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm… và cha anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh." (x. Mt 6,1-18)
Ba điều chính yếu trong cuộc sống là chia sẻ, cầu nguyện và từ bỏ. Đó cũng là ba hình thức: Lễ_tro-60
Ba điều chính yếu trong cuộc sống là chia sẻ, cầu nguyện và từ bỏ. Đó cũng là ba hình thức sám hối trong đa số các tôn giáo. Chia sẻ có nghĩa là cho đi, vì người khác. Cầu nguyện là thưa chuyện và lắng nghe tiếng Chúa trong tâm hồn. Từ bỏ là chấp nhận hy sinh, thiếu thốn... Khi chúng ta làm ba việc trên, chúng ta phảI làm vì kính mến Chúa và yêu thương anh em, không phải làm để chứng tỏ mình đạo đức, để được người ta chú ý và khen tặng; càng không phải làm vì sợ bị mang tiếng là bê trễ việc đạo đức. Tất cả là lòng tự nguyện hy sinh và xác tín rằng: hạnh phúc đời đời, tham dự vào sự sống Chúa Ba Ngôi mới là đích điểm.
Khi ăn chay, chúng ta phảI biết thương yêu anh em. Ăn chay mà còn giận ghét anh em là còn mang nặng tính ích kỷ, quy về mình. Ăn chay phải xức dầu thơm, vui vẻ, tha thứ, tỏ dấu yêu thương mọi ngừơi … hãy thật lòng trở về với Chúa, đừng xé áo nhưng hãy xé lòng (Ge 2, 13). Trở về với Chúa thật sự không thể bằng việc bề ngoài thôi mà trước nhất phải biến đổi từ bên trong. Ăn chay là từ bỏ những ham thích bất xứng để quy về Chúa và sống thân mật với Chúa hơn.
Bố thí là thực hiện tinh thần hy sinh từ bỏ, là đặt kho tàng mình ở trên trời. Khi chúng ta nhận ra sự giàu sang của Chúa thì chúng ta sẽ không tiếc gởi của cải lên trời vì chúa đã hứa: Chúng ta đong đấu nào Chúa sẽ trả lại bằng đấu ấy, nhưng là đấu đã dằn, đã lắc và đổ đầy tràn. Đó là phần thưởng vô cùng trọng đại không có ngôn từ nào tả xiết.
Cầu nguyện: sống thân mật vớI Chúa. Chúa tìm cách đến với chúng ta trong Bí tích Thánh Thể, trong cuộc sống hàng ngày, trong các Bí tích, hiện diện trong lòng chúng ta và trong anh em chúng ta. Vậy mà chúng ta hay quên sự hiện diện ngừơi, hay ngạI khó, không cố gắng đáp trả đúng tiếng Chúa mờI gọi.
Khó nghèo đi liền với bác ái huynh đệ. Chúa đòi môn đệ phải sống nghèo chính là vì có những kẻ nghèo cần được yêu thương, giúp đỡ. Người nghèo là bạn hữu của Thiên Chúa và Chúa là nơi nương ẩn, bênh vực họ. Sự xét xử ngày phán xét sẽ căn cứ vào thái độ đối với người nghèo: Ta đói các người cho ăn, khát các ngươi cho uống…khi các ngươi làm ơn cho một kẻ bé nhỏ này là làm ơn cho chính ta. Nếu các ngươi làm cho những người sẽ trả công thì đâu cần Chúa trả công nữa. ( x. Mt 25, 34-46)
Lạy Chúa Giêsu, trong mùa chay này, chúng con xin hết lòng tìm về với Chúa. Chúng con sẽ rũ bỏ con người cũ, mặc lấy tâm tình bác ái nhân hậu, cố gắng nên giống Chúa trong cách cư xử và lời ăn tiếng nói. Chúng con sẽ giúp đỡ mọi ngừơi theo khả năng hiện có và thực hiện tốt việc ăn chay, cầu nguyện, bố thí theo như lời Chúa dạy để mai sau chúng con được chiêm ngắm Chúa trên nước Thiên đàng.
Cách đây 3 năm, Phân Khoa Xã Hội Học Trường Đại Học Sàigòn trao bằng cử nhân thủ khoa cho: Lễ_tro-61
Cách đây 3 năm, Phân Khoa Xã Hội Học Trường Đại Học Sàigòn trao bằng cử nhân thủ khoa cho sinh viên Nguyễn Thị Mai, với luận văn đề tài: “Tìm Hiểu Một Số Thuận Lợi và Hạn Chế Trong Tiến Trình Hội Nhập và Phát Triển của Người Khuyết Tật tại Việt Nam.” Khi được xướng danh, người sinh viên ưu tú lên để nhận văn bằng; mọi người đều kinh ngạc thấy một cô bé bại liệt cả tứ chi được đưa lên lễ đài trên một chiếc xe lăn! Không kể những nỗ lực của em trong bốn năm đại học, thì muốn viết cuốn luận văn 70 trang kia, em đã chỉ sử dụng hai cổ tay kẹp một chiếc đũa để gõ từng ký tự trên bàn phím vi tính. Không cần phải đi sâu vào cuộc đời cũng thấy quyết tâm sắt đá của cô gái trẻ này…
Cách đây một tháng, trong khi mọi người rộn ràng chuẩn bị mừng Xuân, thì một cô gái khuyết tật âm thầm qua đời trong bệnh viện lao Phạm Ngọc Thạch trước cái nhìn bất lực của các bác sĩ. Cô đã được đưa vào bệnh viện quá trễ, khi bệnh lao vào thời kỳ cuối đã đặt cô vào tình trạng hấp hối. Cô gái ấy chính là sinh viên Nguyễn Thị Mai, người bạn trẻ đã tốt nghiệp danh dự thủ khoa ngành Xã hội học năm 2003. 27 năm cuộc đời của một cô gái luôn phải nằm sát mặt đất vì không thể nào ngồi được! 27 năm phấn đấu với tật nguyền, với nghèo khó, với thua thiệt, với số phận hẩm hiu, để rồi chưa kịp nở một nụ cười mãn nguyện thì đã về với thiên thu. Cái chết của Nguyễn Thị Mai nhói lên như một lời phản kháng trước những phi lý, bất công của cuộc đời: Tại sao? Tại sao? Và tại sao?....
*******************************
Trong niềm tin của người kitô hữu chúng ta, câu Lời Chúa được chọn để đọc khi xức tro trong thánh lễ hôm nay chính là câu trả lời cho vấn nạn “tại sao” trên: Đó là:
“Hỡi người, hãy nhớ mình là tro bụi, một mai người sẽ trở về bụi tro...”
Đó chính là lời nhắc nhở của Giáo Hội trong ngày thứ tư Lễ Tro hôm nay cho chúng ta, cho toàn thể nhân loại. Vâng, thân phận bọt bèo của con người, múa may quay cuồng, bon chen, tích trữ bao nhiêu rồi cũng sẽ trở về với cát bụi. 27 năm hay 72 năm nào có khác gì đâu, nếu chúng ta sống như kiếp tù nhân đợi ngày hành quyết, và mọi nỗ lực trong đời sẽ trở thành hư không. Chính vì thế, phụng vụ Lễ Tro hàng năm với 40 ngày của Mùa Chay thánh chính là dịp để mọi Kitô hữu suy nghĩ về cuộc đời và ý nghĩa đích thực của sự hiện diện độc đáo và đặc thù có một không hai của từng bản thân chúng ta, hầu giúp chúng ta sống đúng hơn, sống ý nghĩa hơn, sống đẹp hơn trong cuộc sống với Thiên Chúa, với chính mình và với tha nhân. (Trích đăng từ MARANATHA SỐ 73, ngày 25.02.2006)
Chính trong ý nghĩa đó, chúng ta thử tìm lại vài ý nghĩa biểu tượng của chay tịnh:
- Mùa Chay và tro bụi cuộc đời:
Trong Cựu Ước, khi dân Do Thái muốn xin Chúa thứ tha thì họ ngồi trên đống tro và xức tro lên đầu. Khi Giô-na báo cho dân thành Ni-ni-vê rằng Thiên Chúa sẽ hủy diệt thành phố của họ nếu họ không hoán cải, vị vua đã hành động như sau:
“Ông rời khỏi ngai vàng, cởi áo choàng, khoác áo vải thô và ngồi trên tro.” (Giô-na 3,6). Và cả thành phố đều làm như thế. Về phần Gióp, ông gặp mọi điều bất hạnh: mất hết của cải, con cái chết đi, thân ông bệnh hoạn. Ông nghĩ rằng Chúa trừng phạt ông vì ông không đủ tốt lành, vì thế ‘ông ngồi trên đống tro’ (G 2,8). Từ cử chỉ ăn năn ấy, xuất phát nghi thức xức tro trong truyền thống Giáo Hội (và luôn luôn được cử hành vào ngày thứ tư gọi là Thứ Tư Lễ Tro), khởi sự cho mùa thống hối dài 40 ngày Mùa Chay.
Đức Cố Giáo Hoàng Gioan-Phaolô II cắt nghĩa một cách sâu sắc ý nghĩa nầy trong bài giảng Lễ Tro năm 2003:
Khi ghi dấu tro trên trán tín hữu, người chủ tế lặp lại câu: “Hỡi người, hãy nhớ rằng mình là tro bụi, và sẽ trở về với bụi tro”. Trở về với bụi tro, ấy là vận mệnh của mọi người và mọi vật. Tuy nhiên, con người không chỉ là thân xác, mà còn là thần khí. Nếu xác thịt buộc phải trở về với cát bụi, thì thần khí mãi mãi là bất diệt. Ngoài ra, tín hữu biết rằng Chúa Kitô đã sống lại, và qua đó, xác thân Ngài đã chiến thắng tử thần. Chính Ngài cũng bước đi trong hy vọng theo viễn ảnh đó.
Như thế, nhận tro trên trán có nghĩa là tự nhận mình là loài thọ tạo, được dựng nên từ bùn đất và sẽ trở về bùn đất (x. St 3,19); điều này cũng có nghĩa là tự cáo mình là tội nhân, cần được Chúa thứ tha để có thể sống theo Tin Mừng (x. Mc 1,15); cuối cùng, điều ấy có nghĩa là khơi dậy niềm hy vọng vào một cuộc gặp gỡ viên mãn với Chúa Kitô trong vinh quang và trong bình an của Nước Trời.
Và như thế, cho dù được mời gọi dấn thân vào một “mùa hy sinh khắc khổ”, chúng ta vẫn hân hoan tuyên xưng rằng: Tro bụi cuội đời vẫn ươm mầm hy vọng vinh quang
- Mùa Chay và cộng đoàn sám hối:
Ý nghĩa nầy chúng ta đã tìm gặp ngay chính nơi trích đoạn Lời Chúa trong sách sứ ngôn Gio-en mới vừa được công bố: “Hãy thổi kèn lên khắp Sion, hãy ra lệnh ăn chay, triệu tập một đại lễ, quy tụ dân chúng, ra lệnh mở đại hội, tập họp các bô lão, quy tụ các thiếu nhi và các trẻ còn măng sữa.” (Ge 2, 15-16) và được Đức Cố Giáo Hoàng G.P. II khai triển một cách sâu sắc bằng những lời sau:
“Những lời này của tiên tri Giôel nói đến chiều kích cộng đoàn của việc thống hối. Quả thật, thống hối chỉ có thể xuất phát từ con tim, mà theo nhân chủng học Kinh Thánh, đó là nơi cư ngụ những ý định sâu thẳm nhất của con người. Tuy nhiên, những hành vi thống hối đòi hỏi phải được thực thi cùng với mọi thành phần của cộng đoàn.
Đặc biệt vào những thời điểm khó khăn, sau những khó khăn hay trước một hiểm nguy, Lời Chúa, qua môi miệng các tiên tri, kêu gọi tín hữu đi vào thống hối: Mọi người đều được triệu tập, không trừ ai, từ người già đến trẻ em; mọi người đều hiệp nhất để van nài Thiên Chúa dũ thương mà tha thứ.
Nếu Mùa Chay được tiếng Latinh diển tả với từ: QUADRAGESIMA (Bốn Mươi). Con số “40” đưa chúng ta trở về với hai biến cố: 40 năm dân Do Thái đi trong sa mạc để tiến về Đất Hứa, và 40 ngày Chúa Giêsu ăn chay nơi hoang địa. Đối với dân Do Thái, cũng như đối với Chúa Giêsu, cần phải vượt qua sự ngã lòng và giữ vững niềm cậy trông vào Chúa. Đấy là điều mà Giáo Hội mong mỏi nơi con cái mình trong ngày Lễ Tro, khi kêu gọi dân Chúa thống hối.
Thống hối trong Mùa Chay không phải là một hành vi nhận tội của phạm nhân bị đưa ra trước vành móng ngựa. Thống hối là nhìn lại những vết nhơ trong cuộc đời mình, để cảm tạ và hy vọng vào một Tình Yêu lớn hơn những tội lỗi đời ta, để nhận ra giá trị của một hữu thể độc nhất vẫn hằng được Thiên Chúa yêu thương…
- Mùa Chay và cầu nguyện - chia sẻ - yêu thương
Ý tưởng nầy chúng ta lại sẽ tìm thấy trong chính bài giảng của Đức cố Giáo hoàng G.P:
Do đó, cầu nguyện và ăn chay cần phải đi kèm với những hoạt động công bình; việc hoán cải phải được thể hiện bằng việc đón nhận nhau và liên đới với nhau. Về điểm này, tiên tri Isaia từng kêu gào: “Cách ăn chay mà ta ưa thích nhất chẳng phải là thế này sao: mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc; trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm?” (Is 58,6)
Không có hòa bình trên trần gian ngày nào các dân tộc còn bị áp bực, còn bất công trong xã hội và còn bất bình đẳng kinh tế. Nhưng muốn có được những thay đổi cơ chế, thì những sáng kiến và phát minh bên ngoài thôi vẫn chưa đủ; trước hết cần phải có một sự hoán cải tâm hồn của mọi người hướng về tình yêu.
“Hãy thật lòng trở về với Ta.” (Ge 2.12). Ta có thể nói rằng sứ điệp mà chúng ta cử hành hôm nay được tóm lược trong lời này, lời Thiên Chúa khẩn khoản kêu nài chúng ta hoán cải tâm hồn.
Lời mời gọi này được thánh Phaolô lặp lại trong bài đọc II: “Nhân danh Đức Kitô, chúng tôi năn nỉ anh em hãy làm hoà cùng Thiên Chúa [...] Giờ đây là cơ hội thuận tiện, giờ đây là ngày cứu thoát.” (2 Cr 5, 20; 6, 2).
Anh chị em thân mến, giờ đây là cơ hội thuận tiện để nhìn lại thái độ của chúng ta đối với Thiên Chúa và đối với anh chị em mình.
Giờ đây là ngày cứu độ, nghĩa là lúc chúng ta xét lại sâu xa những tiêu chuẩn hướng dẫn chúng ta trong nếp sống đời thường.
Lạy Chúa, xin giúp chúng con thật lòng trở về với Chúa; Chúa là Đường đưa chúng con đến cứu độ, là Chân lý giải thoát chúng con, là Sự Sống không bao giờ phải chết”.
Chu kỳ Phụng Vụ lại xoay chuyển vần xoay. Mùa chay, bắt đầu từ ngày hôm nay và Mùa chay là: Lễ_tro-62
Chu kỳ Phụng Vụ lại xoay chuyển vần xoay. Mùa chay, bắt đầu từ ngày hôm nay và Mùa chay là thời gian chuẩn bị, dọn lòng con người. Mùa chay hướng chúng ta, đưa con người đến việc tưởng niệm mầu nhiệm Phục Sinh của Đức Kitô, Đấng đã chiến thắng tội lỗi và sự chết.
Mùa chay được khai mào bằng việc xức tro trên đầu ngày thứ tư lễ tro. Nghi thức xức tro gợi cho con người, loài người và mỗi người chúng ta về sự thực hiển nhiên là cái chết. Trong nghi thức xức tro, vị Chủ tế xức tro trên đầu mỗi người và nói:” Hãy sám hối và Tin vào Tin mừng “. Lời mời gọi của vị Chủ tế gợi cho mỗi người về thân phận yếu hèn, tội lỗi của mình. Sám hối là kêu gọi mỗi người hãy nhìn lên Chúa để thấy Chúa cao cả, thánh thiện biết bao và nhờ đó, con người sẽ phải cố gắng, vượt thắng để noi gương bắt chước Chúa và nhận lấy tấm lòng từ ái, nhân hậu của Chúa. Giáo Hội trong nghi thức đầu Mùa chay này, cũng cho chúng ta thấy một sự thực đáng sợ mà mỗi Kitô hữu phải đối diện là cái chết. Một sự thực hiển nhiên và cũng thật bất ngờ bởi vì ai cũng phải chết nhưng giờ chết hay lúc nào con người phải chết thì không ai biết được.
Đúng là sự chết thật chắc chắn những cũng thật là bấp bênh:” Người ơi hãy nhớ mình là tro bụi, một mai người sẽ trở về bụi tro “. Con người vẫn biết mình là bụi tro như Thiên Chúa đã phán với Ông bà nguyên tổ là Ađam và Evà rằng:” Con người từ bụi đất sẽ trở về với bụi đất “. Đó là một sự thực thật rõ ràng, nhưng cũng rất bấp bênh. Nhiều người đã cùng chúng ta sống Mùa chay năm trước cũng như các năm trước nữa, vô số người đã gặp gỡ chúng ta, đã trao đổi, trò chuyện cùng chúng ta, nhưng hôm nay trong thánh lễ này, họ đã khuất, họ đã ra đi. Đó là sự kinh ngạc, bỡ ngỡ, bấp bênh của kiếp người. Nhưng hiển nhiên, chúng ta không hề biết tại sao họ lại ra đi như thế. Đó cũng là mầu nhiệm của sự chết và là huyền nhiệm của kiếp người xem ra rất vững chắc nhưng cũng lại thật là mong manh, mỏng dòn và dễ vỡ. tuy nhiên, có một điều tối quan trọng là chúng ta có đủ chuẩn bị chắc chắn cho cái chết của chúng ta hay không ? Cái chết của chúng ta có dẫn chúng ta tới sự sống đời đời và đưa chúng ta tới sự phục sinh của Chúa ?
Chúa ban chúng ta cơ hội, thời gian để sám hối và tỉnh thức chờ đợi Ngài tới trong vinh quang. Chết là hết. Chúa không cho chúng ta cơ hội, dịp thuận tiện thứ hai để dọn mình chờ đón cái chết. Điều quan trọng nhất, chúng ta có trung thành với Chúa suốt cả cuộc đời hay không, hay chúng ta ơ hờ, buông xuôi mặc thời gian Chúa ban để chơi bời, phung phí những giây phút quí báu của cuộc sống con người. Cái chết đáng sợ thật, nhưng nếu chúng ta đã sẵn sàng, gắn bó với Chúa, trung thành với sứ mạng Thiên Chúa trao phó: quá khứ, hiện tại, tương lai đều là của Chúa. Chúng ta không thể thay đổi, đẩy lùi quá khứ, chúng ta cũng chẳng hiểu được, đoán được tương lai. Hiện tại là quan trọng bởi vì tất cả đều là hồng ân và đều là thời gian của Chúa. Chúng ta hãy sống khoảnh khắc hiện tại với mức cao độ của yêu thương thì chúng ta sẽ sống tốt khoảnh khắc cuối cùng của đời mình. Chúng ta hãy đọc lại những lời của Đức Cố Giáo Hoàng Phaolô VI viết trong “ Tư Tưởng Về Cái Chết “ như sau: “ Không nhìn lại đàng sau nữa, nhưng con vui vẻ làm bổn phận trong lúc này đây như là ý Chúa, một cách đơn sơ, khiêm tốn, và mạnh mẽ. Làm nhanh, làm tất cả, làm tốt. Làm một cách tươi vui: điều mà Chúa muốn nơi con trong lúc này đây, cả khi nó vượt quá sức lực của con và cả khi nó đòi hỏi mạng sống của con đi nữa. Sau cùng, trong giờ phút này “.
Mỗi lời nói, mỗi cử chỉ, mỗi cú điện thoại, mỗi quyết định, phải là điều xinh đẹp nhất của cuộc đời chúng ta. Chúng ta hãy dành cho tất cả mọi người tình yêu thương, nụ cười của chúng ta mà không mất đi một giây nào.
Mỗi khoảnh khắc của cuộc sống chúng ta hãy là
khoảnh khắc đầu tiên khoảnh khắc cuối cùng khoảnh khắc duy nhất.
( Trích trong Chứng Nhân Hy Vọng, TGM F.X Nguyễn Văn Thuận
Công Đoan Đức Mẹ La Vang ấn hành 2.000 trg 98-99 ).
Vâng, Chúa mời gọi chúng ta sám hối nghĩa là chúng ta phải tránh xa tội lỗi mà trở về với Chúa đồng thời chúng ta phải để Chúa thay đổi thực sự tâm hồn mỗi người chúng ta. Suốt Mùa chay, mỗi Kitô hữu hãy siêng năng tham dự thánh lễ hằng ngày, năng chịu các Bí tích, nhất là Bí tích Hòa giải và siêng năng lãnh nhận Mình Máu Chúa Kitô. Đây là việc sám hối đích thực và là cơ hội thuận tiện, giờ cứu độ để chúng ta sám hối ăn năn và nhìn lên Chúa để lãnh nhận ơn tha thứ của Chúa. Chúng ta hãy nhớ lại giáo huấn của Giáo Hội qua Phụng vụ hôm nay:” Người là tro bụi và sẽ trở về với bụi tro “. Chúa nói:” Hãy xé lòng chứ đừng xé áo “.Phải cải hóa nội tâm, phải thay đổi chứ không chỉ sống bề ngoài.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con biết vượt thắng các cám dỗ như Chúa đã đối diện với những cám dỗ và đã vượt thắng một cách vẻ vang. Amen.
Linh mục Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT
GỢI Ý ĐỂ CHIA SẺ MÙA CHAY:
1.Tại sao Chúa nói:” Hãy xé lòng. Đừng xé áo ? “. 2.Nghi thức xức tro gợi cho chúng ta điều gì ? 3.Tại sao mọi người đều phải chết ? 4.Phải chăng Chúa quá oan nghiệt khi đem lại sự chết cho con người ? 5.Chúng ta phải sống quá khứ, hiện tại và tương lai ra sao ? 6.Tại sao lại có nhiều người đi xem bói bài, bói toán, rút xăm vv…Phải chăng họ quá yếu tin vào Thiên Chúa ?
Thứ Tư Lễ Tro (Bắt Đầu Mùa Chay) (Yo 2,12-18; 2C 5,20-6,2; Mt 6,1-6.16-18)
Phúc Âm: Mt 6, 1-6. 16-18
"Cha ngươi, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho ngươi".
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Các con hãy cẩn thận, đừng phô trương công đức trước mặt người ta để thiên hạ trông thấy, bằng không các con mất công phúc nơi Cha các con là Đấng ở trên trời. Vậy khi các con bố thí, thì đừng thổi loa báo trước, như bọn giả hình làm ở nơi hội đường và phố xá, để cho người ta ca tụng họ. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Các con có bố thí, thì làm sao đừng để tay trái biết việc tay phải làm, để việc con bố thí được giữ kín và Cha con, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.
"Rồi khi các con cầu nguyện, thì cũng chớ làm như những kẻ giả hình: họ ưa đứng cầu nguyện giữa hội đường và các ngả đàng, để thiên hạ trông thấy. Quả thật, Ta bảo các con rằng: họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi cầu nguyện, thì hãy vào phòng đóng cửa lại mà cầu xin với Cha con, Đấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.
"Khi các con ăn chay, thì đừng làm như bọn giả hình thiểu não: họ làm cho mặt mũi ủ dột, để có vẻ ăn chay trước mặt người ta. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi ăn chay, hãy xức dầu thơm trên đầu và rửa mặt, để thiên hạ không biết con ăn chay, nhưng chỉ tỏ ra cho Cha con, Đấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con". Suy Niệm: Mùa Chay Và Lễ Phục Sinh
Lời Mở Đầu
Sau những ngày vui đầy ánh sáng và âm nhạc của lễ Giáng sinh, chu kỳ phụng vụ dẫn ta vào mùa: Lễ_tro-63
Sau những ngày vui đầy ánh sáng và âm nhạc của lễ Giáng sinh, chu kỳ phụng vụ dẫn ta vào mùa Chay để chuẩn bị cử hành long trọng mầu nhiệm Vượt qua, gồm cái chết trên Thập giá và cuộc Phục sinh vinh quang của Chúa Cứu thế. Mầu nhiệm ấy, chúng ta cử hành mỗi ngày trong thánh lễ. Nhưng 40 ngày mùa Chay và 7 ngày Tuần thánh là thời gian đặc biệt Giáo hội dùng để giúp ta suy niệm về những khía cạnh huyền nhiệm nhất của cuộc sống, như: thân phận yếu hèn và tội lỗi của con người, sự hoán cải nội tâm, đời sống đền tội, ý nghĩa của thử thách, thân phận nô lệ và giải phóng, giao ước tình yêu và phản bội, đau khổ và hy sinh, cuối cùng là cái chết và Phục sinh như là giải đáp cho vấn đề gây cấn nhất của đời người: sự chết và cái gì bên kia sự chết?
Bởi đó phụng vụ mùa Chay mang một sắc thái khắc khổ, bi thống, vì biểu lộ những thực tại cứng rắn, gai góc nhất của cuộc nhân sinh. Nhưng vì đã nắm chắc giải đáp của đức tin xây dựng trên biến cố Phục sinh, nên phụng vụ mùa Chay cũng chan chứa một niềm vui khải hoàn và chiếu giãi một cái nhìn lạc quan. Vì thế các bài suy niệm mùa Chay phải dựa theo chuyển động hai thì của đoạn thư thánh Phalô gửi giáo đoàn Philipphê (2,6-11) bàn về mầu nhiệm Chúa Kitô: đi xuống đáy sâu của khốn khổ và hư vô để từ đó vươn lên đỉnh cao của vinh quang và sức sống. Chiều hướng suy niệm khởi sự từ các tương quan giữa con người và Thiên Chúa theo cách trình bày của Thánh Kinh và cách sắp xếp của Phụng vụ, để từ đó rút tỉa ra những ánh sáng soi dẫn cho thái độ sống hôm nay của Giáo hội, từ linh mục cho đến giáo dân.
Cũng như các tập suy niệm mùa Vọng và lễ Giáng sinh, các tập suy niệm mùa Chay và lễ Phục sinh này nhằm gửi đến anh em linh mục trước tiên, và để cho mỗi người tùy nghi chia sẻ với cộng đoàn dân Chúa.
Các tập suy niệm mùa Chay và lễ Phục sinh năm nay sẽ gồm 10 chủ đề:
Lễ Tro: Sám hối và Giao hòa Chúa nhật I: Chọn theo Chúa là đón nhận Giao ước Chúa nhật II: Cái chết, con đường đưa tới sự sống Chúa nhật III: Những đền thờ Chúa nhật IV: Giờ của Chúa Yêsu Lễ Lá: Chúa đến Lễ Chúa lập phép Thánh Thể: Bữa tiệc giao ước Khổ nạn: Tình yêu mạnh hơn cái chết Phục sinh: Người đã sống lại vì ta
Mùa Chay thánh mở đầu bằng lễ Tro, một biểu tượng mang đầy ý nghĩa. Các bài đọc sách thánh: Lễ_tro-64
Mùa Chay thánh mở đầu bằng lễ Tro, một biểu tượng mang đầy ý nghĩa. Các bài đọc sách thánh chu kỳ B (Yo 2,12-18; 2C 5,20-6,2; Mt 6,1-6.16-18), kêu gọi chúng ta hoán cải tâm hồn: trong tương quan nội tâm với Thiên Chúa và tương quan xã hội với loài người.
1. Nhưng Vì Sao Có Nghi Lễ Xức Tro?
Trong lúc phẩm giá con người được đề cao: con người đầy sức sáng tạo, con người làm chủ trái đất và vận mệnh mình... thì tại sao người ta lại bôi tro lên trán tôi và nói với tôi: "Hãy nhớ rằng: ngươi là bụi tro và sẽ trở về bụi tro" (Kn 3,19)?
Đó chính là lời Thánh Kinh mà Giáo hội có phận sự công bố. Nhìn con người một cách toàn diện nơi nguồn gốc, trong bản chất sâu xa và tại điểm chung kết của nó, Thánh Kinh cho ta câu giải đáp về quá khứ, hiện tại và tương lai của ta. Những trang đầu sách Khởi nguyên cho ta biết con người bởi đâu mà ra. - Bởi lời sáng tạo - đầy quyền năng và yêu thương của Thiên Chúa, chứ không phải ngẫu nhiên mà có. Theo ngôn ngữ tượng trưng của Thánh Kinh, bụi đất Thiên Chúa dùng để nặn nên thân xác con người, biểu hiện cho thân phận yếu hèn, mỏng dòn và giới hạn của nhân loại. Con người xuất hiện giữa vũ trụ do một hồng ân: tôi không tự tạo ra tôi nhưng tôi đã được tạo thành. Sự sống cũng là một ân huệ tôi đón nhận để vun trồng, phát triển, để làm vinh danh Chúa tôi, và như thế tôi cũng dự phần vinh hạnh. Phẩm giá con người hệ tại chỗ: khi được dựng nên, nó cũng nhận được khả năng sáng tạo tiềm tàng trong mình nó. Và ý Chúa muốn rằng: ai nhận được vốn là phải sinh lợi, làm lợi cho xã hội loài người và cho Nước Trời. Chính khả năng sáng tạo, làm chủ và phục vụ trong tinh thần liên đới cộng đoàn như thế là hình ảnh Thiên Chúa trong ta, làm cho ta nên giống Người. Ta giống Chúa, nhưng không phải là Chúa, vì chỉ mình Người là Đấng Toàn Năng, có quyền tuyệt đối trên sự sống, sự chết. Còn ta chỉ là thụ tạo và đời đời có giới hạn.
Nghi lễ xức tro nhắc ta nhớ lại chân lý ấy.
2. Tội, Ăn Năn Tội Và Đền Tội Mỗi người khi tự nguyện chịu xức tro, không những thú nhận mình lệ thuộc vào Thiên Chúa quyền năng và yêu thương, mà còn biểu thị tâm tình hoán cải, vì ý thức rằng mình đã phản bội, đã hèn nhát, đã phạm tội. Tội lỗi là một thực tế thuộc kinh nghiệm sống của mỗi người. Ai tự cho mình là vô tội là tự dối bản thân (1Yn 1,8) vì mỗi người đều đầy dẫy ích kỷ và ham muốn. Đó là những tội phạm đến con người và phạm đến Thiên Chúa. Vì tội phát xuất tự lòng người, nên tiên tri Yôel kêu gọi chúng ta: "Hãy xé lòng, đừng xé áo" (2,13), hãy phản đối lại chính cái tà tâm trong ta bằng tâm tình sám hối, hoán cải, nghĩa là thay đổi kiểu nhìn, thay đổi tư tưởng và ước muốn bên trong và hành động bên ngoài, cho phù hợp với những đòi hỏi thánh thiện của Giao ước tình yêu do Thiên Chúa ban cho dân Người.
Chúng ta là dân Thiên Chúa, là một cộng đoàn, trong đó có các thành phần liên đới với nhau trong điều phúc cũng như sự tội. Hoán cải phải xảy ra trong thâm tâm mỗi người. Nhưng mỗi thành phần dân Chúa phải chứng tỏ sự quyết tâm đổi đời bằng những hành vi cụ thể bên ngoài như ăn chay, hãm mình và từ bỏ, vì con người có một thể xác và sống trong tương quan xã hội.
Tội lỗi còn tạo ra sự chia rẽ, xa cách: con người không còn hiệp thông với Thiên Chúa là nguồn gốc sự sống và tình yêu nữa, và như thế con người như bị dìm vào trong tình trạng buồn thảm của sự chết. Vẻ tang chế mà tiên tri Yôel muốn trùm lên các tội nhân biểu lộ tình trạng bi đát ấy, và tự nó, tình trạng đó đòi phải được cất đi và thay thế bằng niềm vui của sự giải hòa, nối lại Giao ước tình yêu.
Quả thật quan hệ giữa chúng ta và Thiên Chúa là quan hệ của những người con với Cha mình. Người là người Cha nhân lành, lưu tâm đến từng tâm hồn con cái. Người nhìn vào đáy lòng ta và thấy tất cả trong âm thầm kín đáo (Mt 6,1-6.16-18). Những lời cầu nguyện chân thật nhất và đẹp lòng Người nhất là do thôi thúc của Chúa Thánh Thần, Thần Trí của Chúa Kitô, mà Chúa Cha gửi vào lòng ta, làm cho ta có thể kêu lên: "Abba, lạy Cha yêu dấu" (Yn 4,6; Rm 8,15). Tâm tình cầu nguyện phát xuất từ trong thâm cung của tâm hồn như một căn phòng kín đáo và yên tĩnh, như một nơi vắng lặng mà chính Chúa Kitô thích tìm đến để tâm sự với Cha mình. Mọi hành động thiện hảo khác cũng do Thần Trí của Chúa Kitô tác động trong tâm hồn ta mà sinh thành (Yn 5,22-26). Đúng như lời Chúa Kitô đã nói: "Không có Ta các ngươi không làm được gì"; và Chúa Cha ưa thích những người thờ phượng Ngài trong Thần Trí và Sự Thật - Thần Trí của Chúa Kitô và của ta - và từ đó chiếu giãi ra trong hành động xã hội, và nhờ đó Sự Thật sẽ giải phóng loài người.
Chính Chúa Kitô muốn rằng ta phải chia sẻ của cải với anh em đồng loại. Bát cơm, manh áo hay ly nước lã ta trao cho người nghèo là như thể trao vào tay Chúa Kitô (Mt 25,35). Sự hãm mình, ăn chay và kiêng thịt chắc chắn mang ý nghĩa đền tội, kiềm chế dục vọng và tham dự vào mầu nhiệm thương khó của Chúa Cứu thế, nhưng nhất thiết phải kết thúc bằng hành động chia sẻ. Truyền thống xa xưa trong Kinh Thánh cũng như trong lịch sử Giáo Hội đều hiểu thế. Sau Công đồng Vatican II, Giáo Hội đặc biệt nhấn mạnh khía cạnh chia sẻ. Thế nên, mùa Chay năm nay, trong hiện tình kinh tế của đất nước và đồng bào, Chúa đang kêu gọi chúng ta làm những hành vi cụ thể để xoa dịu đau khổ của Người trong những người anh em. Vì chúng ta thực sự gặp Chúa trong anh em.
3. Tác Vụ Giải Hòa
Chúng ta làm môi giới cho nhau để gặp Chúa. Thánh Phaolô (2C 5,20-6,2) đặc biệt nói tới vai trò của linh mục là những cộng sự viên, đại diện của Chúa Cứu thế. Linh mục tham dự cách chính thức vào chức vụ môi giới của Đấng đã giải hòa loài người với Chúa Cha trong mầu nhiệm chết và sống lại. Linh mục nhân danh Đức Kitô kêu gọi, khuyên lơn loài người trở lại với Thiên Chúa. Cao quý và hệ trọng biết bao: lời giải tội và bàn tay vẽ dấu Thánh giá trên hối nhân! Qua hành vi của một tôi tớ phàm hèn, chính Thiên Chúa Ba Ngôi tha tội và ban sự bình an cho lương tâm hối nhân. Bí tích Cáo giải là nơi gặp gỡ giữa hai mầu nhiệm trọng đại: mầu nhiệm tình yêu thứ tha và mầu nhiệm tình yêu thống hối. Lòng thống hối đích thực và trọn hảo phát xuất từ tình yêu. Đó là tiếng kêu của đứa con hoang đàng hướng lòng về Cha mình từ nơi xa xôi: "Lạy Cha, con đã làm phiền lòng Cha..." (Lc 15,21). Tình yêu có một sức mạnh bất khả kháng. Tình yêu trong lòng người con thôi thúc nó lên đường trở về. Tình yêu trong lòng người Cha thu hút, lôi kéo đứa con vào lòng mình để tha thứ và ban đầy hồng ân dư dật. Lời nói của linh mục phải giống như lời nói của Chúa Kitô: bắc nhịp cầu cho tình yêu tha thứ của Chúa Cha và tình yêu thống hối của tội nhân gặp nhau trong sự giải hòa, đem lại bình an và niềm vui của Chúa Thánh Thần cho mọi tâm hồn. Đó quả là một tác vụ thánh. Chẳng những bí tích cáo giải là phương tiện thánh hóa con người, mà sâu xa hơn nữa: bí tích ấy chạm tới đáy lòng Thiên Chúa và tâm hồn hối nhân trong thực tại thánh thiện nhất là tình yêu. Tác vụ thánh đưa linh mục vào trong thâm tâm của tâm hồn Thiên Chúa và tâm hồn loài người. Điều đó đòi phải có sự tín nhiệm tuyệt đối từ phía Thiên Chúa và loài người và lòng khiêm cung kính cẩn từ phía linh mục đối với mầu nhiệm.
Nhìn ở bề sâu như thế, ta hiểu được vì sao tác vụ thánh có ưu thế trên cả mạng sống, và chu toàn tác vụ thánh là một bổn phận hệ trọng của linh mục, đầy tớ của Thiên Chúa và của loài người. Chính việc chu toàn tác vụ thánh ấy sẽ thánh hóa thừa tác viên.
4. Người Trở Thành Tội Vì Ta
"Đức Kitô không hề biết đến tội, nhưng Thiên Chúa Cha đã làm cho Người trở thành tội vì ta" (2C 5,21).
Chúa Kitô không có tội theo nghĩa chủ động, luân lý; nhưng Người đã gánh chịu hậu quả của tội, nghĩa là gánh chịu sự vô phúc, bất hạnh do tội của ta gây nên. Thánh Phaolô còn nói mạnh hơn nữa: "Chúa Kitô đã trở nên đồ chúc dữ vì ta" (Ga 3,13), vì như Sách Thánh đã chép: "Kẻ nào bị treo trên cây gỗ thì đã bị chúc dữ" (Tl 21,23). Tội đòi phải có sự đền tội. Chúa Kitô đã tự nguyện chấp nhận trở thành tội, "trong thân phận xác thịt tội lỗi của ta, để đền tội thay cho ta, va Người đã kết án tội ngay nơi thân xác Người" bị treo trên Thập giá (Rm 8,3). Người đã hành động như thế vì yêu mến Chúa Cha và yêu mến ta. Tình yêu ngược đời ấy có sức đảo ngược lại tình thế: Người tái lập được sự công chính (Rm 8,4; 2C 5,21), nhận lại được phúc lành cho ta và làm sống lại sự sống thiêng liêng bởi Thánh Linh trong ta (Yn 3,14; Rm 8,4).
Một trong những khía cạnh của chức vụ tư tế là chuyển cầu và tế lễ đền tội cho Dân Chúa. Của lễ sống động nhất chính là bản thân người linh mục kết hiệp với mầu nhiệm Thập giá Chúa Kitô: trong lễ tế tạ ơn, trong sự cô quạnh của đời sống độc thân tận hiến, trong lời cầu nguyện với Chúa Cha, trong việc chu toàn tác vụ thánh và trong thái độ sẵn sàng trở thành tội nợ vì Dân Chúa và thí mạng sống cho đoàn chiên, như Thầy Chí Thánh đã làm.
Giảng Lễ
Thánh lễ hôm nay rất đặc biệt. Chúng ta cần hiểu rõ ý nghĩa, để biết đánh giá đúng mức phụng vụ mà chúng ta đang cử hành, hầu lãnh nhận được ơn Thánh Chúa muốn trao ban cho ta trong thánh lễ này.
Trước hết, bài sách Yôel gợi lên cho ta cả một bầu khí trang trọng ở trong lịch sử Dân Chúa. Con cái Israel bấy giờ đang lầm than khổ sở. Họ hao mòn kiệt sức. Họ bất lực, không thể tự chỗi dậy. Chúa sai tiên tri Yôel đến, bảo họ hãy thống hối ăn năn; hãy trở về với Chúa; hãy xin Ngài tha thứ và cứu độ. Đó là đường lối duy nhất để được cứu vãn. Thế nên, từ già đến trẻ, từ tư tế đến thứ dân, từ cô dâu mới cưới đến người góa phụ khổ sở, toàn dân, cả nước hãy tuyên bố mở mùa chay tịnh, ăn năn thống hối các lỗi lầm để được giải thoát và cứu độ.
Hôm nay, Giáo hội cũng muốn mượn lời tiên tri trên để khai mạc mùa Chay Thánh. Giáo hội muốn các linh mục, tu sĩ và toàn thể giáo dân, từ hôm nay, hãy chấp nhận một nếp sống chay tịnh. Không phải vì Giáo hội đang ở trong một tình cảnh khổ sở đặc biệt nào, nhưng vì lễ Phục Sinh sắp tới. Giáo hội nhớ: nếu muốn được sống lại với Đức Kitô, người ta phải chấp nhận đi vào con đường thánh giá của Người. Và con đường thánh giá này, Người đã đi không phải vì tội lỗi riêng nào của Người, nhưng chỉ vì để cứu nhân loại khỏi cảnh lầm than do tội lỗi gây nên, hầu đi tới vinh quang hạnh phúc bất diệt. Vậy hôm nay, Giáo hội tuyên bố mùa Chay Thánh, là Giáo hội nhớ tới trách nhiệm của mình đối với toàn thể nhân loại. Thánh Tông đồ viết: "Toàn thể tạo vật đang rên siết, chờ đợi ngày con cái Chúa xuất hiện". Tất cả vũ trụ và lịch sử nhân loại hiện nay đang chờ đợi cộng đoàn Dân Chúa sống thánh thiện, để tất cả được thấm nhuần ơn thánh hầu đời sống trở nên tốt đẹp hơn. Như vậy, chấp nhận đi vào mùa Chay Thánh, là tham dự vào ý chí cứu nhân độ thế, vào chương trình cứu độ trần gian, vào đường lối đưa nhân loại đạt tới hạnh phúc chân thật. Thế nên các việc đạo đức trong mùa Chay này không phải chỉ có ý đền bù tội lỗi riêng của mỗi người, nhưng còn phải được hoàn thành trong thiện ý muốn cộng tác vào việc cứu thế của Đức Kitô, vào trách nhiệm thánh hóa trần gian của Giáo hội.
Phải chăng các việc đạo đức mà Phúc Âm hôm nay đề ra cho chúng ta làm trong mùa Chay này, xem ra không tương xứng với mục đích và lý tưởng của mùa Chay mà chúng ta vừa gợi lên? Bố thí, cầu nguyện, ăn chay, đâu phải là những việc duy nhất và công hiệu hơn cả để thay đổi mặt đất này và làm cho đời sống con người thánh thiện và hạnh phúc hơn? Thong thả, chúng ta còn có cả một mùa Chay Thánh trên dưới 40 ngày để cô đọng lại lịch sử của Dân Chúa trong cuộc hành trình 40 năm tiến vào Đất Hứa và nhất là để kết hiệp với Đức Kitô trong mầu nhiệm chay tịnh 40 đêm ngày trong rừng vắng. Trong 40 ngày sắp tới, Giáo hội sẽ dần dần đề nghị cho ta những công tác đạo đức để tu thân sửa mình đồng thời cũng để "bình thiên hạ", tức là đem lại hạnh phúc cho nhiều người. Hôm nay chúng ta hãy bằng lòng với 3 công tác mà Phúc Âm đề ra. Đó là 3 việc đạo đức mà mọi người Dothái tốt lành xưa vẫn làm. Làm được 3 việc ấy, người biệt phái trong Phúc Âm Luca tưởng đã có thể tăng công trước mặt Chúa. Đức Kitô không phủ nhận những việc ấy. Ngài không đến để xác định những việc nào có giá trị đạo đức một cách máy móc, nghĩa là cứ làm xong là được rồi. Ngài đến để đặt nền tảng cho đời sống đạo chân thật. Ngài tuyên bố ngay trong câu đầu và câu cuối của bài Phúc Âm hôm nay: đừng chỉ giữ đạo trước mặt thế gian, một hãy cố gắng giữ đạo trước mặt Thiên Chúa Cha; đừng chỉ giữ đạo vì thói quen, vì tập quán, một hãy xây dựng lòng đạo đức chân thật ngay từ trong thâm cung lòng mình.
Thế nên có lần Ngài lại nói: không phải những kẻ cứ kêu "Lạy Chúa, lạy Chúa" sẽ được vào Nước Trời đâu, nhưng chỉ những ai thi hành thánh ý Chúa Cha mới được hạnh phúc đó mà thôi.
Vậy trong mùa Chay Thánh năm nay, chúng ta cũng hãy bắt đầu ý thức muốn sống đạo một cách chân thực. Nghĩa là ta đừng quan niệm đạo đức là đọc kinh, xem lễ vì thói quen nữa, nhưng phải cố gắng nội tâm hóa các việc đạo đức quen làm, tức là đưa các việc đó vào trong tâm hồn, vì có vào trong tâm hồn, các việc ấy mới là các việc đạo đức phát xuất từ tâm hồn chúng ta và mới trở thành các việc đạo đức đẹp lòng Chúa. Người đi lễ trong mùa Chay này hãy để cho các bài Sách Thánh, các bài kinh cầu nguyện, các bài ca phụng vụ, đi vào cho tới tận nơi thâm sâu của tâm hồn, để từ đó các lời thánh thiện kia sẽ ảnh hưởng tới đời sống. Và khi rước lễ rồi cũng vậy, ta hãy để cho Chúa Yêsu nói lên ở trong mình, hướng dẫn cuộc đời ta, làm cho đời sống phù hợp với tâm tình mến Chúa, yêu người ở mọi nơi. Một nếp sống đạo như thế, nhất định sẽ cải thiện cuộc đời của ta, canh tân não trạng và thái độ của mình; và như vậy chắc chắn sẽ có ảnh hưởng tốt cho xã hội.
Thế nên, thánh Phaolô trong bài đọc thứ hai viết: "Đây là thời gian thuận lợi, thời gian để Chúa cứu độ chúng ta". Ta hãy bắt chước con cái Israel ngày trước và toàn dân Chúa ngày xưa, lấy tro rắc trên mình để công bố ý chí đi vào mùa Chay Thánh, mà thống hối canh tân, để đem toàn dân Chúa và nhân loại đi vào con đường tốt đẹp và hạnh phúc hơn. Lễ nghi làm phép và nhận tro bây giờ có một ý nghĩa sâu xa và quảng đại như thế. Ai tham dự cũng hãy cầu xin cho mình được tinh thần cứu thê của Đức Kitô, để nhận tro rồi, chúng ta được ơn thánh lễ hỗ trợ, bắt đầu một nếp sống canh tân đời sống, chuyển lịch sử dân Chúa và nhân loại sang một giai đoạn tốt đẹp và hạnh phúc hơn.
Chúng ta hãy sốt sắng đứng lên cử hành nghi thức khai mạc mùa Chay với những tâm tình tốt đẹp ấy.
(Trích dẫn từ tập sách Giải Nghĩa Lời Chúa của Đức cố Giám Mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm)
Lắng nghe sứ điệp của bài Tin Mừng (Mát-thêu 6:1-6.16-18)
Bài Tin Mừng ngày Thứ Tư Lễ Tro phác họa cho chúng ta một kế hoạch để canh tân đời sống trong: Lễ_tro-65
Bài Tin Mừng ngày Thứ Tư Lễ Tro phác họa cho chúng ta một kế hoạch để canh tân đời sống trong mùa Chay. Kế hoạch ấy gồm ba điểm: làm phúc bố thí, cầu nguyện và ăn chay. Nhưng có lẽ chúng ta ngạc nhiên không hiểu ba công việc ấy liên hệ với canh tân đời sống như thế nào. Nhìn vào đối tượng của ba việc đạo đức ấy, chúng ta có thể nhận ra được những chiều kích chính trong cuộc sống chúng ta. Nói khác đi, ba việc đạo đức ấy diễn tả ba mối tương quan trong đời sống chúng ta: với Chúa trong việc cầu nguyện, với tha nhân qua việc bố thí và với chính mình qua việc ăn chay. Chúa dạy chúng ta hãy xét lại việc thực hành ba việc đạo đức ấy xem là thật hay giả. Chúng ta có thể làm giống như “bọn đạo đức giả” để lừa người khác và lấy tiếng khen, nhưng chúng ta không thể qua mặt được Chúa là “Đấng thấu suốt những gì kín đáo”.
Trước hết, cầu nguyện là sống tương quan với Chúa. Đã là một mối tương quan thì chúng ta không thể lừa dối. Việc cầu nguyện của “bọn đạo đức giả” đi sai mục đích, không phải để gặp gỡ và kết hiệp với Chúa, nhưng là để “cho người ta thấy”. Tuyệt nhiên không có sự hiện diện của Chúa khi họ cầu nguyện, mà chỉ có người trong hội đường hoặc kẻ qua người lại ngoài các ngã ba ngã tư nhìn họ cầu nguyện. Họ cầu nguyện không phải để được tình yêu và lòng thương xót của Chúa, nhưng để được phần thưởng là tiếng khen của người khác.
Thứ hai, làm phúc bố thí là sống tương quan với người khác. Làm phúc bố thí không chỉ có nghĩa là lấy tiền bạc vật chất để giúp đỡ người nghèo đói, nhưng còn là cho đi cả những nâng đỡ và khích lệ tinh thần nữa. Mục đích của việc làm phúc bố thí là thỏa đáng nhu cầu thiếu thốn của người khác. Vậy mà “bọn đạo đức giả” lại lợi dụng nhu cầu thiếu thốn của người khác để “biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá cốt để người ta khen”. Điều nực cười là khi làm như thế, họ lại tỏ ra mình chính là những kẻ thiếu thốn và cần lời khen của người khác!
Thứ ba, ăn chay là sống tương quan với chính bản thân mình. Ăn chay là hành vi của việc thống hối và chế ngự con người chúng ta, thể xác cũng như tinh thần. Nó nhắc nhở chúng ta hãy nhớ thân phận tội lỗi của mình và nhu cầu thay đổi lối sống, sao cho xứng đáng làm con Chúa. Nhưng “bọn đạo đức giả” lại thực hành việc ăn chay sai mục đích. Họ tránh né tương quan với bản thân, vì họ không muốn khiêm nhượng đối diện với tình trạng tội lỗi của họ, nên dùng bộ mặt rầu rĩ và thiểu não một đàng để che đậy những xấu xa của họ, đàng khác “để thiên hạ thấy là họ ăn chay”.
Sống sứ điệp Tin Mừng
Đối nghịch với ba việc lành phúc đức giả tạo nói trên, Chúa Giê-su dạy chúng ta hãy thực hành việc lành phúc đức đích thực. Đã là việc lành phúc đức đích thực thì sẽ có phần thưởng đích thực. Phần thưởng của việc cầu nguyện là được chính Chúa, chứ không phải được lời khen của thiên hạ. Nếu trong cầu nguyện, chúng ta cảm nghiệm được tình yêu, lòng tha thứ, sự quan phòng, ơn cứu độ… của Chúa, thì đó chính là phần thưởng đích thực Chúa ban cho chúng ta rồi.
Phần thưởng của việc làm phúc bố thí là niềm vui do tình yêu thương đem lại. Khi giúp đỡ tha nhân phần xác cũng như phần hồn, chúng ta ý thức mình sống lời Chúa dạy: “Mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy” (Mát-thêu 25:40). Như thế, làm cho Chúa vui là chúng ta được vui rồi!
Sau hết, phần thưởng của việc ăn chay là con người đổi mới của chúng ta. Sự biến đổi con người chúng ta dần dần làm cho chúng ta trở nên giống Chúa Ki-tô mỗi ngày một hơn. Còn phần thưởng nào cao quý bằng hình ảnh của Chúa Ki-tô mỗi ngày một rõ rệt hơn trong chúng ta khi chúng ta cố gắng chế ngự các tính hư nết xấu, tập tành nhân đức, nhất là sống theo gương sống của Chúa Ki-tô để trở nên đồng hình đồng dạng với Người!
Giữa việc lành phúc đức giả tạo và việc lành phúc đức đích thực, chúng ta phải dứt khoát chọn lựa. Đó là mùa Chay của chúng ta! Lm. Đa-minh Trần đình Nhi
· Ge 2,12-18: (12) Đây là sấm ngôn của Đức Chúa: «Nhưng ngay cả lúc này, các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van». (13) Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em, bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương,
· 2 Cr 5,20–6,2: (20) Nhân danh Đức Kitô, chúng tôi nài xin anh em hãy làm hoà với Thiên Chúa. (21) Đấng chẳng hề biết tội là gì, thì Thiên Chúa đã biến Người thành hiện thân của tội lỗi vì chúng ta, để làm cho chúng ta nên công chính trong Người. · TIN MỪNG: Mt 6,1-6.16-18
Bố thí cách kín đáo
(1) «Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, ban thưởng. (2) Vậy khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi. (3) Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, (4) để việc anh bố thí được kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.
Cầu nguyện nơi kín đáo
(5) «Và khi cầu nguyện, anh em đừng làm như bọn đạo đức giả: chúng thích đứng cầu nguyện trong các hội đường, hoặc ngoài các ngã ba ngã tư, cho người ta thấy. Thầy bảo thật anh em: chúng đã được phần thưởng rồi. (6) Còn anh, khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.
Ăn chay cách kín đáo
(16) «Còn khi ăn chay, anh em chớ làm bộ rầu rĩ như bọn đạo đức giả: chúng làm cho ra vẻ thiểu não, để thiên hạ thấy là chúng ăn chay. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi. (17) Còn anh, khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, (18) để không ai thấy là anh ăn chay ngoại trừ Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh». CHIA SẺ
Câu hỏi gợi ý:
Khi làm điều gì tốt đẹp mà ta muốn mọi người đều biết, thì mục đích của ta là gì? Như vậy: Lễ_tro-66
1. Khi làm điều gì tốt đẹp mà ta muốn mọi người đều biết, thì mục đích của ta là gì? Như vậy, ta làm điều đó vì ta, hay vì Thiên Chúa?
2. Nếu ta làm điều gì tốt đẹp mà ta chỉ muốn một mình Thiên Chúa biết thôi – vì nếu để mọi người biết thì ta không còn công nghiệp gì trước mặt Thiên Chúa – hầu Thiên Chúa trả công cho ta, ân thưởng ta, thì ta làm điều đó là vì ta, hay vì yêu mến Thiên Chúa?
3. Người con hiếu thảo với cha mẹ, khi làm điều gì cho cha mẹ, có mong cha mẹ trả công cho mình không? Nếu mong cha mẹ trả công thì ta hành xử có khác gì một người thợ làm thuê không? Cũng vậy, người yêu mến Thiên Chúa thật sự có mong Ngài trả công cho những gì mình làm vì Ngài không?
Suy tư gợi ý:
1. Hai khuynh hướng tâm lý
Trong đời sống gia đình và xã hội, ai cũng đều đối diện với hai thực tại căn bản này, là «mình» và «người khác». Dựa trên hai thực tại căn bản này, người ta có hai khuynh hướng tâm lý khác nhau:
– khuynh hướng vị kỷ: coi «cái tôi» của mình là quan trọng, là trên hết, là mục đích cho mọi hoạt động của mình. Vì thế, cũng coi hạnh phúc hay đau khổ của mình, ý kiến hay ước muốn của mình là quan trọng. Tính vị kỷ có thể là thô thiển mà cũng có thể rất vi tế. Người vị kỷ cách thô thiển thì ai cũng nhìn vào cũng thấy họ vị kỷ, vì họ chỉ làm những gì trực tiếp có lợi cho họ mà thôi. Còn người vị kỷ cách tinh vi là người dấu kỹ bản tính vị kỷ của mình dưới vẻ bên ngoài vị tha. Người ta thấy họ hy sinh cho người khác khá nhiều, nhưng thật ra nếu có hy sinh cho người khác thì họ cũng đều nhắm sự hy sinh ấy cuối cùng phải có lợi cho mình thì mình mới hy sinh.
– khuynh hướng vị tha: coi người khác và sự đau khổ hay hạnh phúc của người khác là quan trọng; ngược lại, coi bản thân mình và đau khổ hay hạnh phúc của mình không quan trọng bằng. Vì thế, người có khuynh hướng vị tha sẵn sàng hy sinh cho tha nhân một cách vô vị lợi.
2. Hai thứ tình yêu
Từ hai khuynh hướng căn bản trên phát sinh hai thứ tình yêu: tình yêu vị kỷ và tình yêu vị tha.
– Tình yêu vị kỷ là một tình cảm hướng đến người khác nhưng cuối cùng lại quy về chính mình. Người đời, ai cũng bị hấp dẫn bởi những cái hay, cái đẹp, cái có lợi cho mình nơi sự vật hoặc nơi người khác, khiến cho mình thích thưởng thức cái hay, đẹp, có lợi ấy để được vui thú, hạnh phúc hơn. Tình yêu vị kỷ là sự gắn bó với một vật hay một người để có thể thưởng thức cái hay, đẹp, có lợi cho mình nơi vật hay người đó. Chẳng hạn, ta thích tiếng hót của một con chim vì nó làm ta thích thú, quên đi sầu não. Vì thế, ta nuôi nó, trìu mến nó, vì nó có lợi cho ta. Chung quy ta gắn bó với nó cũng vì nhu cầu của hay hạnh phúc của ta. Khi ta yêu một người chỉ vì người ấy đẹp, người ấy dễ thương, vì ở bên người ấy thì ta dễ chịu, thoải mái, và vì người ấy thỏa mãn được một số nhu cầu (tình cảm, kinh tế, v.v…) của ta. Tình yêu đó là một tình yêu vị kỷ.
– Tình yêu vị tha là một sự dấn thân của ý chí tự do hơn là một tình cảm tự nhiên. Nó là sự thúc đẩy của lương tri, của lương tâm khiến ta gắn bó và hy sinh cho một đối tượng nào đó. Đối tượng này có thể không có được những cái hay, cái đẹp, cái có lợi cho ta. Và ta yêu họ không phải chỉ vì những cái hay, cái đẹp, cái có lợi ấy. Thậm chí họ có thể là cái gì bất lợi cho ta, làm hại ta. Ta yêu họ chỉ vì ta nhận thức được họ là hình ảnh hay hiện thân của Thiên Chúa, cũng là «cái tôi nối dài» của ta trong Nhiệm Thể của Thiên Chúa. Sự hy sinh của ta cho họ là vô vị lợi, vì hạnh phúc của họ chứ không phải của ta. Đó mới chính là tình yêu mà Thiên Chúa muốn ta có. Và với tình yêu này thì yêu tha nhân cũng chính là yêu Thiên Chúa.
3. Hai khuynh hướng đạo đức
Từ hai thực tại căn bản nói trên – là «mình» và «người khác» –, và từ hai thứ tình yêu nói trên, phát xuất ra hai khuynh hướng đạo đức khác nhau: đạo đức vị kỷ và đạo đức vị tha.
– Đạo đức vị kỷ là thứ đạo đức của người có khuynh hướng vị kỷ, và có tình yêu vị kỷ. Mọi việc làm đạo đức của họ đều lấy chính họ làm mục đích. Họ chỉ làm những việc tốt đẹp khi nào việc ấy có lợi cho họ, cho hạnh phúc của họ, hoặc ở đời này hoặc ở đời sau. Họ phải «yêu Chúa», «yêu tha nhân» – tạm gọi như vậy – vì luật Chúa đòi hỏi như vậy: nếu không yêu Chúa, không yêu tha nhân thì không được lên thiên đàng. Làm việc gì thì họ cũng đều phải nghĩ đến chuyện Chúa sẽ trả công bội hậu cho công việc ấy, ở đời này hoặc đời sau. Nếu Chúa mà không trả công thì làm làm gì cho mệt? Đó là những người đạo đức vị kỷ kiểu vi tế.
Còn những người đạo đức vị kỷ kiểu thô thiển thì họ thực tế hơn nhiều, họ không nhắm Chúa trả công cho bằng được người khác hay được mọi người “trả công”. Chẳng hạn khi làm một việc tốt lành nào thì họ muốn mọi người đều biết để khen ngợi, nể phục họ, để họ được tiếng là thánh thiện, đạo đức, tốt lành, nhân hậu, biết thương người, v.v… Nhờ vậy, họ có uy tín trước mặt người đời, được mọi người trọng vọng, và có thể vì thế mà họ được nhiều cái lợi khác về mặt xã hội: làm ăn dễ dàng hơn, dễ thăng quan tiến chức, dễ có những địa vị cao ngoài xã hội, trong Giáo Hội. Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu mô tả thứ đạo đức này và khuyên ta nên vượt lên trên.
Tóm lại, người đạo đức vị kỷ kiểu thô thiển hay vi tế, trong các hoạt động của họ, đều không thể có một động lực nào khác hơn lợi ích của chính bản thân họ.
– Đạo đức vị tha là thứ đạo đức của người có khuynh hướng vị tha và có tình yêu vị tha. Họ yêu Chúa là vì Chúa, yêu tha nhân là vì tha nhân, không cần một sự trả công hay phần thưởng nào cho những hy sinh hay hoạt động của họ, cho dù ở đời này hay đời sau. Tình yêu tự nó là động lực duy nhất thúc đẩy họ làm tất cả cho người mình yêu. Họ đúng là người thật sự quên mình, từ bỏ mình như Đức Giêsu đòi buộc đối với những ai theo Ngài. Tuy dù họ không làm vì ích lợi cho họ, nhưng họ chính là người có khả năng hy sinh nhiều nhất cho Thiên Chúa và tha nhân. Vì thế, tuy dù họ chẳng cần một phần thưởng hay sự trả công nào cả, nhưng họ mới chính là những người đáng thưởng nhất, và phần thưởng dành cho họ sẽ là bội hậu nhất. Vì họ mới chính là người yêu thật sự.
Hôm nay chúng ta bước vào mùa Chay, thiết tưởng đây là thời điểm thuận tiện nhất để ta sám hối, để ta suy nghĩ về tình yêu của ta đối với Thiên Chúa và tha nhân. Hãy nghiêm túc phản tỉnh, hồi tâm, xét lại xem tình yêu của ta đối với Thiên Chúa và tha nhân có đích thực là tình yêu hay không? Hay đó chỉ là một tình yêu giả hiệu, tình yêu vị kỷ: có vẻ như ta yêu Thiên Chúa và tha nhân, nhưng thực ra là ta chỉ yêu chính bản thân ta thôi. Và đạo đức của ta là thứ đạo đức gì? Đạo đức vị kỷ hay đạo đức vị tha? Muốn biết được tình yêu và đạo đức của ta đối với Thiên Chúa và tha nhân có đích thực hay không, khi làm điều gì tốt đẹp, hãy tự hỏi: Nếu tôi làm việc tốt lành này mà không ai biết tới, mà Thiên Chúa không trả công cho tôi, thì tôi có còn muốn làm hay không? CẦU NGUYỆN
Lạy Cha, yêu Cha và yêu tha nhân bằng một tình yêu đúng nghĩa thật là khó. Hồi tâm phản tỉnh lại, con nhận ra rằng tình yêu con dành cho Cha và tha nhân chỉ là thứ tình yêu vị kỷ. Nghĩa là xét cho cùng, con chỉ yêu bản thân con thôi, chứ chưa thật sự yêu Cha và yêu tha nhân chung quanh con. Và thứ đạo đức con đang có chỉ là thứ đạo đức vị kỷ. Nhưng con thường nghe được tiếng Cha mời gọi con yêu thương bằng một tình yêu đích thực, vị tha, như tình yêu mà Cha yêu thương con, yêu thương nhân loại. Con biết rằng chỉ khi con yêu được như vậy, con mới trở nên hình ảnh trung thực của Cha.
(Năm nay vì trùng vào mồng 2 tết nên được rời vào thứ 6)
Tại các miền vẫn giữ được lòng mộ đạo của thời trung cổ thì các tín hữu rất sốt sáng tham dự phụng: Lễ_tro-67
Tại các miền vẫn giữ được lòng mộ đạo của thời trung cổ thì các tín hữu rất sốt sáng tham dự phụng vụ lễ tro. Chúng ta vẫn có thể còn thấy ngày hôm nay tại các nhà thờ miền Bắc Việt Nam người ta lũ lượt tuốn về như trong ngày hội vào dịp lễ này. Sự kiện ấy có thể không đủ để là dấu chỉ của lòng tin chân thực, nhất là một phần trong số họ lại không tham dự Tam Nhật Vượt Qua, tuy nhiên nó vẫn nói lên một điểm cốt lõi của Tin Mừng "Anh em hãy ăn năn sám hối, vì Nước Trời đã gần đến", đó cũng là sứ điệp các thế hệ môn đồ của Đức Kitô như chúng ta đọc được trong thư thánh Phaolô "Nhân danh Đức Kitô, chúng tôi năn nỉ anh em hãy làm hòa cùng Thiên Chúa". Cũng trong thư này, Ngài còn khẳng định sứ vụ Tông Đồ cũng chính là sứ vụ hòa gỉai "Thật vậy, trong Đức Kitô, Thiên Chúa đã cho thế gian được hòa giải với Người.Người không còn chấp tội nhân lọai nữa, và giao chúng tôi công bố lời hòa gỉai."Thánh Phêrô ngay trong những bài "truyền đạo" tiên khởi cũng đã khẳng định "Dưới gầm trời này, không có một danh nào khác đã được ban cho nhân lọai, để chúng ta phải nhờ vào danh đó mà được cứu độ." Nghi thức xức tro phải đưa mỗi người hiệp thông vào mầu nhiệm của Đức Kitô.
Mầu nhiệm Đức Kitô mà nghi thức này muốn bày tỏ đó là một CON NGƯỜI ĐANG VỀ VỚI CHA. Điều ấy có thể thấy qua hành trạng đời sống Người vẫn giữ được sự hiệp thông sâu xa không gì tách lìa được với Thiên Chúa Cha, "Đấng ngự nơi kín ẩn." Luôn chỉ trông đợi nơi Cha phần ân thưởng cuối cùng. Đối với Người, cuộc sống là ân huệ của Cha, và Người không để "ân huệ ấy ra vô ích", và hơn thế nữa mọi thời gian đều là "Dịp thuận tiện", là "ngày giải thóat" của Thiên Chúa. Tiên tri Joel ngay từ xa xưa đã trình bày ý nghĩa, mục đích của các việc chay tịnh như thế: "Các ngươi hãy thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, nước mắt và than van." "Hãy trở về với Thiên Chúa là Thiên Chúa các ngươi". Kể từ khi đầu thai trong lòng Mẹ, cho đến lúc giã từ trần gian, đời sống của Đức Giêsu luôn bao trùm dấu ấn của mầu nhiệm "Vượt Qua", mầu nhiệm "Tôn Vinh Cha" như thánh Gioan thường nói như thế.
Tuy nhiên, người ta cũng không thể tách rời việc "trở về với Thiên Chúa" ra khỏi việc "ở lại cùng anh em", bởi vì như Tin Mừng Gioan viết "Thầy đi dọn chỗ cho anh em.thì Thầy lại đến và đem anh em về với Thầy, để Thầy ở đâu, anh em cũng ở đó". Joel cũng đã chẳng nói rằng Thiên Chúa mà chúng ta được kêu gọi trở về là Thiên Chúa "nhân lành và từ bi, nhẫn nại và giàu lòng thương xót." đó sao? Một Thiên Chúa đã gắn bó một cách không thể tách rời với Dân Chúa, mà tiêu biểu chính là Số Sót, là Những Người Nghèo, Những Người Phận Nhỏ. Vì thế sự trở về của Đức Kitô lại cũng chính là sự hiến tặng chính mình Người cho anh em. Việc chay tịnh hàm chứa tình yêu không giới hạn.
Đã có nhiều Giáo Phận có truyền thống quyên góp cho Qũy Bác Ái với chiến dịch mùa chay trong giáo phận mình, và đó là một hình ảnh chân thực nhất của chay tịnh Kitô Giáo.
Lời bài hát “Ôi phân phận con người”vang lên như làm cho ngày Lễ Tro thêm phần đặc biệt: Lễ_tro-68
Lời bài hát “Ôi phân phận con người”vang lên như làm cho ngày Lễ Tro thêm phần đặc biệt. Đặc biệt hơn nữa, trong Thánh lễ hôm nay, linh mục làm một cử chỉ rất khác thường: ngài xức tro trên đầu mình, rồi xức trên đầu các tín hữu và đọc: “Ta là thân cát bụi, sẽ trở về cát bụi”. Câu nói này được rút từ sách Sáng Thế, là lời Thiên Chúa phán với Adam: “Bởi ngươi là đất bụi ngươi sẽ trở về đất bụi”. Vậy thì Nghi thức Xức Tro nói lên những ý nghĩa nào? Thiết tưởng Nghi thức Xức Tro nói lên 3 ý nghĩa sau đây:
- Thân phận con người, thân phận tro bụi
Hình ảnh tro bụi được Kinh Thánh dùng rất nhiều lần. Trong sách Sáng Thế, chương 18, Abraham đã nhận mình là thân tro bụi, khi ông mạc cả với Yavê Thiên Chúa nhằm cứu thành Xôđôma khỏi bị diệt vong: “Mặc dầu con chỉ là thân tro bụi, con cũng xin mạn phép thưa với Chúa…”. Còn Thánh vịnh 104 thì nói: “Người quá biết ta được nhồi nắn bằng gì, hẳn người nhớ: ta chỉ là tro bụi”. Sách Giảng Viên, chương 12, cũng có cái nhìn như thế: “Đừng chờ đến khi bụi đất lại trở về với đất. Khi phàm nhân trả lại cho Thiên Chúa hơi thở Người đã ban cho mình”.
Không những ám chỉ thân xác con người, hình ảnh bụi đất còn diễn chỉ toàn thể thân phận con người. Dĩ nhiên tro bụi ở đây được hiểu theo nghĩa bóng. Ở Ấn Độ, có tập tục khi chết, người ta đem thiêu, rồi lấy tro rải xuống dòng sông Hằng. Tập tục đó muốn diễn tả rằng kiếp người là kiếp tro bụi.
Tro bụi còn ám chỉ cho cả Ngôi Hai Thiên Chúa. Thật thế, Con Thiên Chúa đã hạ mình mặc lấy xác đất vật hèn, mặc lấy thân phận tro bụi như chúng ta. Thánh Gioan đã nói lên ý nghĩa đó khi khẳng định: “Ngôi Hai Thiên Chúa đã trở thành nhục thể” (Ga 1,14). Mà theo cái nhìn của Kinh Thánh, nhục thể và tro bụi đều có ý nghĩa giống nhau.
- Thân phận tro bụi, tro bụi sự chết
Mang thân phận tro bụi, con người yếu hèn và mỏng manh về mọi phương diện: thân xác, tình cảm, ý chí, lý trí… bởi thế dễ dàng sa ngã vào vòng tỗi lỗi, và nhất là phải chết. Là bụi đất, nên mỗi ngày con người đều phải chết đi một ít. Mỗi năm trôi qua là bước gần hơn tới mộ phần một bước. Trên thế gian này, con người là thụ tạo duy nhất hiểu rõ rằng một này nào đó mình phải chết. Ắt đó cũng là thân phận của tro bụi, tro bụi sự chết. Đức Kitô mang lấy nhục thể, mang lấy phận thân tro bụi nên Ngài cũng không được miễn trừ khỏi cái chết. Ngài đã thực sự đi vào cõi đất 3 ngày trước khi sống lại hiển vinh.
- Tro bụi sự chết, tro bụi vinh quang
Linh mục thần học gia Karl Rahner đã gọi tro bụi con người là tro bụi sự chết, nhưng cũng là tro bụi vinh quang. Vì Ngôi Hai Thiên Chúa đã mặc lấy thân phận tro bụi, đã chết trong tro bụi, nhưng Ngài đã từ cõi tro bụi sống lại vinh quang. Ngài sống lại để nâng con người lên làm bạn nghĩa thiết với Ngài và cho tham dự vào sự sống thần linh của Ngài.
Lời một ca khúc của Linh mục Nhạc sĩ Kim Long nói lên điều đó: “Bụi tro ôi thân con là bụi tro đâu đáng. Mà Chúa cao siêu ngập tầng trời đã khắc tên con vào lòng Người nên bạn tâm phúc từ đây…”. Hay bài “Hạt bụi không tên” của Nhạc sĩ F.X.: “Là hạt bụi không tên, con vươn lên. Con vươn lên làm vì sao. Đem sánh sáng của trời chiếu soi cuộc đời”.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cũng có cái nhìn tương tự khi ông gọi thân phận con người là cát bụi, nhưng lại là cát bụi tuyệt vời: “Hạt bụi nào hoá kiếp thân tôi, để một mai tôi trở về cát bụi... Ôi, cát bụi tuyệt vời”. Nó vẫn tuyệt vời ngay khi “lá úa trên cao rụng đầy”, chứ không phải chỉ tuyệt vời khi “vươn hình hài lớn dậy” mà thôi. Một cái nhìn rất Kitô giáo. Vậy thử hỏi dựa vào đâu mà ông gọi cát bụi con người là cát bụi tuyệt vời, nếu ông không đặt cái nhìn của mình trong niềm tin vào Đức Kitô.
Quả vậy, bụi tro không còn là cùng đích đời người. Mặc dù con người vẫn phải trở về tro bụi, nhưng tro bụi không còn là đích điểm phải tới, mà là khởi điểm đưa con người vào cuộc sống vinh quang bất diệt. Bí tích Thánh Tẩy làm cho chúng ta được dự phần vào cái chết của Đức Kitô, để được phục sinh vinh hiển với Ngài. Đây là niềm lạc quan, hy vọng lớn nhất của chúng ta, những kẻ tin vào Đức Kitô. Mặc dù mang thân tro bụi, nhưng chúng ta không bi quan, không tuyệt vọng vì tro bụi đó đã được máu Chúa Giêsu cứu độ. Việc ghi hình Thánh giá nói lên ý nghĩa này: qua cái chết và sự phục sinh của Đức Kitô, Thiên Chúa đã ban cho chúng ta ơn cứu độ vinh quang của Người.
Khi cử hành Nghi thức Xức Tro trong tâm tình của những ngày xuân, chúng ta cùng nhau nhìn lại thân phận của con người như thế, không phải để bi quan, nhưng là để khiêm nhường cậy trông và phó thác vào Thiên Chúa là Chúa Xuân của đời ta. Vì chỉ trong Thiên Chúa cuộc đời con người mới có ý nghĩa và sự sống con người mới có giá trị - giá trị vì đã được máu Đức Kitô cứu chuộc. Nhận thức này phải dẫn chúng ta đến tâm tình tạ ơn Thiên Chúa vì Người đã ban cho chúng ta được làm con của Người, được cứu độ, tức là được tham dự vào sự sống thần linh của Người, qua cái chết và sự phục của Đức Kitô. Amen.
Hôm nay chúng ta cùng với cả Giáo hội bước vào mùa chay thánh, một mùa thanh luyện chiến: Lễ_tro-69
hôm nay chúng ta cùng với cả Giáo hội bước vào mùa chay thánh, một mùa thanh luyện chiến đấu, mùa của hy sinh tiết chế, đồng thời cũng là mùa của việc đại tu làm mới lại tâm hồn.
. Mùa chay không chỉ là mùa cả Giáo hội khoác lên mình một màu tím u buồn, mà là một mùa tập luyện thiêng liêng, là thời gian để mỗi người nhìn lại cuộc sống của mình và có những quyết tâm sám hối và thay đổi cụ thể. Có lẽ vì đã nghe quen tai, nên nhiều người bước vào mùa chay với một thái độ bình thường không thiện chí, không cố gắng, hoặc là chỉ có một chút hình thức bên ngoài mà không thực tâm sửa đổi cuộc sống và vì thế, mùa chay cũng sẽ qua đi mà tâm hồn vẫn không sinh được hoa trái tốt lành.
Giáo hội khai mạc mùa chay bằng một nghi thức lâu đời đó là việc lãnh nhận nhúm tro được bỏ trên đầu, kèm theo lời nhắc nhở: Hỡi người hy nhớ mình l bi tro, mt mai người s trở v tro bi hoặc lời mời gọi: Hy sm hi v tin vo Tin Mừng. Lời thứ nhất nhắc cho chúng ta nhớ đến thân phận con người mỏng manh của mình được Thiên Chúa tạo dựng từ tro bụi, rồi tất cả sẽ trở về với tro bụi. Nhắc như thế giúp mỗi người biết xác định lại mục đích cuối cùng của cuộc đời mình, đâu là chính yếu đâu là tùy phụ, đâu là mau qua, đâu là bền vững. Thân xác này dù có đẹp đẽ đến mấy rồi cũng sẽ phải tàn tạ và chết đi trở về cát bụi, cuộc sống trần gian này dù sang trọng, dù nghèo hèn thì cũng sẽ qua đi, chỉ có Thiên Chúa mới là bền vững; cùng đích cuộc đời của mỗi con người là hạnh phúc Nước Trời và ơn cứu rỗi mới là quan trọng còn những cái chỗ nhất chỗ nhì, những cái vinh quang, tiền của, phần thửởng của thế gian này chỉ là phù du,… vì thế đừng lo chạy đua tranh giành cho được tiếng tăm hoặc chỗ nhất chỗ nhì hay vinh dự trần thế, mà linh hồn không được ơn cứu rỗi thì điều đó chẳng có ý nghĩa gì cho cuộc đời mình.
Lời thứ hai: Hy sm hi v tin vo Tin Mừng là một lời mời gọi cụ thể được gửi đến cho mỗi người mỗi gia đình. Sám hối là biết dừng lại để nhìn về con người của mình, cách sống của mình, tương quan của mình đối với Chúa và đối với anh chị em và dám thay đổi tận căn, sửa chửa tận nguyên nhân. Nói như tiên tri Giôen trong bài đọc một hôm nay đó là hãy trở về với Thiên Chúa một cách thực tâm trong chay tịnh khóc lóc và than van, là hy x lng chứ đừng x áo, là thật sự dám nhìn nhận sai lần khuyết điểm của mình, đừng tìm cách biện minh chạy tội. Sám hối không phải vì sợ hãi Thiên Chúa trừng phạt, mà là vì cảm thấy rằng mình đã làm tổn thương đến tình yêu của Thiên Chúa, vì Thiên Chúa chúng ta là một người cha nhân từ yêu thương Ngài mời gọi chúng ta sống yêu thương như Ngài đã yêu, vậy mà chúng ta hờ hững hoặc xúc phạm đến tình yêu của Người hoặc xúc phạm đến con cái của Người cũng là anh em của chúng ta. Trở về với Thiên Chúa, sám hối là tin tưởng vào lòng thương xót khoan dung của Thiên Chúa, không phải để chúng ta ỷ nại, nhưng giúp chúng ta hy vọng và quyết tâm sửa chửa cuộc đời. Cũng theo tiên tri Gioen, sám hối là lời kêu gọi được gửi đến cho mọi người từ tư tế đến dân thường, từ loài người đến súc vật, mỗi người đểu phải làm cho mình nên xinh đẹp trong sạch hơn trước mặt Thiên Chúa. Sám hối là một cuộc lột xác thực sự, không phải như con rắn lột xác để trở thành con rắn lớn, mà là như con sâu, cái kén lột xác trong đau đớn để trở thành một con bướm đẹp trước mặt Thiên Chúa.
Tin vào Tin mừng là tin vào Thiên Chúa và lời hứa của Ngài, tin vào sự hướng dẫn của Ngài vì Chúa Giêsu đến để chỉ cho chúng ta biết cách sống đẹp lòng Thiên Chúa, biết cách sống cho xứng với phẩm giá con người và con Chúa, và Ngài còn chỉ dẫn chúng ta con đường về với Chúa con đường hạnh phúc thật là cùng đích cuộc đời chúng ta. Bước vào Mùa Chay, Tin Mừng chỉ cho chúng ta những việc làm cụ thể, thể hiện lòng sám hối, thể hiện quyết tâm thay đổi cuộc đời bằng ba việc: Cầu nguyện, bố thí và ăn chay, nhưng trước hết vẫn là lời cảnh báo: Khi lm vic lnh phc đức anh em phi coi chừng đừng ph trương cho thin h thy, bng khng anh em s mt cng phc trước mt Cha trn trời. Cái cám dỗ triền miên của con người đó là sự khoe khoang khoác lác, là sự kể công, kể thành tích của mình và đòi người khác phải ghi công ghi danh của mình, hoặc đòi ưu tiên quyền lợi cách này cách khác. Một khi chúng ta để mình rơi vào cám dỗ đòi quyền lợi đòi ưu tiên, một khi chúng ta chỉ còn chú tâm đòi hỏi ưu tiên quyền lợi ở trần gian khi làm việc công phúc hoặc làm việc cho Chúa, cho giáo hội, thì chúng ta đang đánh mất phần thưởng của Chúa, vì Thiên Chúa biết tất cả sự hy sinh của chúng ta, chúng ta muốn được trả ở thế gian này thì chúng ta mất phần thửơng từ tay Chúa ở trên trời.
Việc làm cụ thể của mùa chay là việc bố thí: Khi b thí thì đừng khua ching đánh trng ct để người ta khen, nhưng đừng cho tay tri bit vic tay phi lm… vì Cha anh em đấng thu sut mi sự s tr li cho anh. Khi tìm tiếng tăm hay lời khen khi bố thí, hay làm công phúc, thì hành động bố thí ấy không còn là việc làm bác ái xuất phát từ sự quảng đại, cũng không phải vì lòng yêu mến Chúa, mà là vì mình, làm phúc để mua lời khen hay sự hậu đãi nể nang của người khác. Trái lại Chúa muốn chúng ta làm tất cả các việc bác ái phải phát xuất từ tấm lòng yêu thương thực sự muốn chia sẻ, như thế, bác ái Kitô giáo không chỉ là cho đi, là trao tặng những của mình dư thừa, mà dám cho đi cả những cái mình đang cần, khi thấy anh em mình cần hơn. Chia sẻ với anh em, là nhìn thấy hình ảnh Thiên Chúa ở nơi người anh em ấy; giúp đỡ vào những việc chung là góp sự hy sinh của bản thân và gia đình vào việc làm sáng danh Chúa. Vì thế chính Chúa là Đấng sẽ trả công cho mỗi người tùy theo sự quảng đại của họ đối với Chúa và đối với anh em.
Cầu nguyện là hơi thở và là sức sống của kẻ có đạo, và hơn thế nữa cầu nguyện là thể hiện tư cách là con cái Chúa, là cuộc gặp gỡ thân tình với Thiên Chúa, vì vậy Chúa muốn mỗi người hãy vào phòng đóng cửa lại để cầu nguyện, tức là hãy vào trong sự thinh lặng của tâm hồn, là để tâm hồn thật thanh thản nhẹ nhàng mỗi khi gặp gỡ Chúa. Như vậy, vào phòng đóng cửa lại để cầu nguyện có nghĩa là trò chuyện riêng tư với Chúa ở ngay trong tâm hồn, và như thế chúng ta có thể gặp gỡ và cầu nguyện với Thiên Chúa ở bất cứ nơi nào: ở nhà thờ, ở nơi làm việc, khi đi đường, lúc ở nhà. Một cái cám dỗ rất lớn ngày hôm nay đối với nhiều người đó là lười cầu nguyện, không cầu nguyện là một tâm hồn không có sức sống, không cầu nguyện nó còn là dấu chỉ của một tâm hồn kiêu căng không biết cậy dựa vào Thiên Chúa, là một thái độ sống vô ơn trước những ơn lành của Thiên Chúa. Bắt đầu từ mùa chay này mỗi người hãy dành nhiều giờ hơn cho việc cầu nguyện gặp gỡ Chúa mỗi ngày, hãy tổ chức lại giờ kinh giờ cầu nguyện mỗi tối ở nơi gia đình, vì khi tụ họp lại bên nhau trước mặt Chúa, Chúa sẽ hiện diện và biến đổi mỗi thành viên trong gia đình nên tốt hơn, Chúa sẽ bảo vệ hạnh phúc và sự êm ấm của các gia đình.
Sau cùng là việc chay tịnh, chay tịnh không chỉ là hình thức bên ngoài kiêng gì hoặc ăn gì, cũng không phải là hình thức ủ rũ sầu não, ăn nhiều hay ăn ít, mà là biết kiềm chế những khoái lạc những dục vọng đam mê trong con người, tức là biết làm chủ bản thân của mình, không để mình bị buông theo những thỏa mãn xác thịt, không để mình bị lôi kéo bời ăn uống rượu chè say sưa; Chay tịnh còn là bớt những chi tiêu không cần thiết để làm việc bác ái công ích. Như thế chay tịnh tức là biết cắt gọt những cái không cần thiết trong cuộc sống và giũ bỏ những tính hư tật xấu như rượu chè, cờ bạc, số đề, nó đang phá hủy hạnh phúc của nhiều gia đình và làm những việc giúp ích cho linh hồn mình và cho hạnh phúc của anh em. Cho đến ngày hôm nay còn một số người vẫn lấy lý do giải trí trong gia đình để tổ chức cờ bạc từ ông bà cha mẹ đến con cháu ngồi chung một sòng. Vấn đề nó không chỉ là sát phạt nhau, mà nó đã hủy hoại trật tự trong gia đình, sẽ là cá mè một lứa, nó là gương xấu và tập cho con cháu tính ham mê cờ bạc, tội đó không phải là tội nhẹ, Chúa nói là những kẻ làm gương xấu cho trẻ thì thà buộc cối đá vào cổ mà quăng xuống biển. Mùa chay này, hãy dứt khoát với những đam mê ấy.
Mùa chay này là dịp để mỗi người đừng chỉ nói chung chung, mà hãy từ bỏ, sửa chữa một vài tật xấu cụ thể trong cuộc sống cá nhân cũng như trong gia đình của mình, dám chấp nhận một cuộc canh tân lột xác trong đau đớn, thực hiện liên lỉ các việc đạo đức: Cầu nguyện, chay tịnh và bác ái, hay nói như Thánh Phaolô trong bài đọc hai hôm nay: Anh em đã lnh nhn n hu ca Thin Cha, thì đừng để trở nn v hiu, mùa chay nay này có thể là mùa chay cuối cùng, là cơ hội cuối cùng Chúa cho ta để làm lại cuộc đời, đừng bỏ lỡ cơ hội này và đừng để mùa chay qua đi cách uống phí mà không sinh hoa trái. Amen
(1) "Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Ðấng ngự trên trời, ban thưởng. (2) Vậy khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi. (3) Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, (4) để việc anh bố thí được kín đáo. Và Cha của anh, Ðấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả công cho anh.
(5) "Và khi cầu nguyện, anh em đừng làm như bọn đạo đức giả: chúng thích đứng cầu nguyện trong các hội đường, hoặc ngoài các ngã ba ngã tư, cho người ta thấy. Thầy bảo thật anh em: chúng đã được phần thưởng rồi. (6) Còn anh, khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Ðấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Ðấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả công cho anh.
(16) " (17) Còn anh, khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, (18) để không ai thấy là anh ăn chay ngoại trừ Cha của anh, Ðấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Ðấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả công cho anh.
SUY NIỆM
Mùa chay là một quà tặng, chúng ta có thời gian để sám hối, quay lưng với tội lỗi của mình, trở: Lễ_tro-70
Mùa chay là một quà tặng, chúng ta có thời gian để sám hối, quay lưng với tội lỗi của mình, trở về làm hòa với Thiên Chúa, hướng về Thiên Chúa. Trong mùa chay, Giáo Hội giáo huấn chúng ta, tạo cơ hội cho chúng ta tham dự các bí tích, tạo điều kiện cho chúng ta cầu nguyện, suy nghĩ thân phận mình là kẻ tội lỗi. Suy nghĩ về lòng từ bi, nhân hậu, thương xót của Thiên Chúa, suy nghĩ về hạnh phúc bất diệt trong chính vương quốc của Ngài. Đây là dịp thuận tiện, đây là thời gian cứu độ, chúng ta mau mắn đón nhận lời Chúa để thay đổi cuộc sống mình. Từ bỏ những gì là xấu xa trái nghịch với Chúa, và sống tốt đẹp trong công bình, bác ái. Chúng ta hãy biểu lộ tất cả tâm tình ấy khi chúng ta cúi đầu nhận tro, với ý thức ta là tro bụi, chúng ta chết đi cho tội, tin vào Chúa và lời của Ngài, làm cho đời sống Thần Linh lớn lên, và cầu xin Chúa ban cho ta một trái tim tinh tuyền thánh thiện.
Lễ tro Giáo Hội mời gọi chúng ta là những Kitô hữu bước vào mùa chay. Lời Chúa ngày hôm nay giúp chúng ta sống hoàn thiện, chuẩn bị tâm hồn đón nhận Mầu Nhiệm Phục Sinh, Mầu Nhiệm tha thứ và ban sự sống. Khi giáo huấn về đời sống hoàn thiện ( Mt 5, 1 – 7. 21 ) Đức Giêsu dạy chúng ta phải tránh những thói hư tật xấu làm cản trở chúng ta trên con đường về Nước Trời. Một trong những tính xấu độc hại đó là tính phô trương. Chúa Giêsu cũng lấy ba việc thiện của Do Thái Giáo để dẫn chứng về nền đạo đức đích thực, và thiết lập một sự song đôi giữa luật Maisen với những đòi hỏi mới mẽ mà Ngài đề xuất. Nó bao gồm ba chiều kích: Bố thí đối với tha nhân, cầu nguyện đối với Thiên Chúa, ăn chay đối với bản thân ( Đnl 15, 7 – 11 ). Ba lãnh vực này tiêu biểu cho cả cuộc sống. Điều cốt yếu cho cả ba trường hợp vẫn là yếu tố nội tâm, sống thật, sống trước mặt Chúa, với ý hướng ngay thẳng là thi hành ý Chúa, làm vì Chúa chứ không vì mình hay vì ai khác, làm kín đáo không phô trương, nó đối lập với thái độ của Biệt Phái.
- Về việc bố thí: Chúa Giêsu khuyên nhủ “đừng phô trương như bọn đạo đức giả”. Phải kín đáo, âm thầm, khiêm tốn đến mức không cho tay trái biết việc tay phải làm. Phô trương bên ngoài là tìm danh lợi trước mặt người đời, làm cốt cho người ta khen, Chúa kể như họ đã được người ta thưởng công rồi.
- Về việc cầu nguyện: Chúa Giêsu cũng dạy “đừng phô trương như bọn giả hình. Hãy vào phòng đóng cửa lại”. Chúa muốn dạy chúng ta: Khi cầu nguyện phải hồi tâm, tự đặt mình trước mặt Chúa trong chính lòng mình, nhờ lòng tin, cậy, mến, thiếu nó thì không thể cầu nguyện thực sự được. Điều này đòi hỏi khi cầu nguyện phải có ý ngay lành chứ không được giả hình.
- Về vấn đề ăn chay: luật Do Thái, ăn chay để đền tội, tỏ ra buồn sầu để tỏ lòng chê ghét tội. Thái độ sầu thảm với ý ngay lành Chúa không chê, điều Chúa lên án và dạy từ bỏ là cái ý muốn được khen khi giữ chay. Chúa dạy sự kín đáo bằng việc rửa mặt, chải tóc, xức dầu thơm. Việc thanh tẩy và thánh hóa bản thân là khắc phục bản thân để hoàn toàn thuộc về Chúa trong phẩm giá làm con Chúa.
Trong mùa chay Giáo Hội tha thiết khuyên dạy chúng ta sám hối, từ bỏ tội lỗi và trở về với Chúa: Không những từ bỏ tội lỗi mà còn phải làm nhiều việc lành, đặc biệt là các việc lành Chúa Giêsu đã đưa ra: Có việc làm về tha nhân như bố thí, là phục vụ tha nhân trong mọi nhu cầu của đời sống họ. Có việc lành về Chúa như cầu nguyện, là bổn phận của ta đối với Chúa, nghĩa là trong mùa chay, chúng ta phải dành nhiều thời giờ hơn nữa trong việc thờ phượng Thiên Chúa. Có việc lành về bản thân như chay tịnh là bổn phận thanh tẩy và thánh hóa bản thân là khắc phục bản để hoàn toàn thuộc về Chúa. Chúng ta còn phải thực hiện các việc lành theo tinh thần Chúa Giêsu dạy, là phải tránh mọi thứ phô trương, nó làm hại chúng ta, vì ta làm cốt để người ta khen thì đã lãnh được phần thưởng ở đời này do người đời ban cho rồi. Vì vậy ta phải kiểm xét lại tinh thần khi chúng ta làm việc đạo đức, hay khi làm việc thiện, làm công việc tông đồ truyền giáo của mình. Chúa dạy chúng ta phải làm thật kín đáo, đến nỗi nếu tay trái có mắt nó cũng không thể thấy việc tay phải làm; như thế thì Chúa có mặt trong cỏi thâm sâu nhất của con người, thấy rõ sự. Chúa sẽ trả lại, sẽ thưởng công cho chúng ta.
Dựa vào ba công việc Chúa Giêsu dẫn chứng, và tinh thần thực hiện như Chúa Giêsu dạy, chúng ta có những dự kiến gì để sống bốn mươi ngày chay tịnh. Xin Chúa ban cho chúng ta có thiện chí và có sức mạnh thiêng liêng để sống mùa chay có kết quả, xứng đáng được nhận ơn Phục Sinh Chúa Giêsu đem lại cho chúng ta trong cuộc Vượt Qua của Ngài.
Tác giả bài viết: Nt. M.Martin Hồ Thị Thu Thảo O.P
Mùa Chay là Mùa ăn năn sám hối, là thời gian lý tưởng cho việc quay trở về với Thiên Chúa: Lễ_tro-71
Mùa Chay là Mùa ăn năn sám hối, là thời gian lý tưởng cho việc quay trở về với Thiên Chúa. Cách nay mấy ngàn năm, ngôn sứ Giô-en đã dùng một thứ ngôn ngữ “biểu tượng” đề kêu gọi dân Ít-ra-en thay lòng đổi dạ và cách sống: “Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng!” Xé áo hay thay áo thì dễ và không quan trọng vì chỉ là thay đổi cái bên ngoài. Xé lòng hay thay đổi lòng dạ, thay đổi tâm hồn mới khó và quan trọng vì là thay đổi tận chốn thâm sâu của tâm hồn là nơi xuất phát mọi tư tưởng và hành động của con người.
Thứ Tư Lễ Tro bắt đầu Mùa Chay Thánh, nên là thời điểm thuận lợi đề chúng ta thay lòng đổi dạ, canh tân đời sống cầu nguyện, ăn chay và bác ái đúng cách mà Thiên Chúa mong muốn. Hãy tiến lên, hỡi các Ki-tô hữu!
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI SÁCH THÁNH
2.1 Trong bài đọc 1 (Ge 2,12-18): Đừng xé áo nhưng hãy xé lòng.
(12) Đây là sấm ngôn của Đức Chúa "Nhưng ngay cả lúc này, các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van." (13) Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em, bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương, Người hối tiếc vì đã giáng họa. (14) Biết đâu Người chẳng nghĩ lại và hối tiếc mà để lại phúc lành, hầu anh em có lễ phẩm và lễ tưới rượu dâng lên Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em. (15) Hãy rúc tù và tại Xi-on, ra lệnh giữ chay thánh, công bố mở cuộc họp long trọng; (16) hãy tụ tập chúng dân, mời dự đại hội thánh, triệu tập các cụ già, tụ họp đám thiếu nhi cũng như trẻ thơ còn đang bú. Tân lang hãy ra khỏi loan phòng, tân nương hãy rời bỏ phòng khuê! (17) Giữa tiền đình và tế đàn, các tư tế phụng sự Đức Chúa hãy than khóc và nói rằng: "Lạy Đức Chúa, xin dủ lòng thương xót dân Ngài! Xin đừng để gia nghiệp của Ngài phải nhục nhã và nên trò cười cho dân ngoại! Chẳng lẽ các dân lại được cớ mà nói: Thiên Chúa của chúng ở đâu rồi?"
2.2 Trong bài đọc 2 (2 Cr 5,20-6,2): Anh em hãy làm hòa với Thiên Chúa: Đây là thời Thiên Chúa thi ân.
(5,20) Vì thế, chúng tôi là sứ giả thay mặt Đức Ki-tô, như thể chính Thiên Chúa dùng chúng tôi mà khuyên dạy. Vậy, nhân danh Đức Ki-tô, chúng tôi nài xin anh em hãy làm hòa với Thiên Chúa. (21) Đấng chẳng hề biết tội là gì, thì Thiên Chúa đã biến Người thành hiện thân của tội lỗi vì chúng ta, để làm cho chúng ta nên công chính trong Người.
(6,1) Vì được cộng tác với Thiên Chúa, chúng tôi khuyên nhủ anh em: anh em đã lãnh nhận ân huệ của Thiên Chúa, thì đừng để trở nên vô hiệu. (2) Quả thế, Chúa phán rằng: Ta đã nhận lời ngươi vào thời Ta thi ân, phù trợ ngươi trong ngày Ta cứu độ. Vậy, đây là thời Thiên Chúa thi ân, đây là ngày Thiên Chúa cứu độ.
3. Trong bài Tin Mừng (Mt 6,1-6.16-18): Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo sẽ trả lại cho anh.
(1) "Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, ban thưởng. (2) Vậy khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi. (3) Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, (4) để việc anh bố thí được kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.
(5) "Và khi cầu nguyện, anh em đừng làm như bọn đạo đức giả: chúng thích đứng cầu nguyện trong các hội đường, hoặc ngoài các ngã ba ngã tư, cho người ta thấy. Thầy bảo thật anh em: chúng đã được phần thưởng rồi. (6) Còn anh, khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.
(16) "Còn khi ăn chay, anh em chớ làm bộ rầu rĩ như bọn đạo đức giả: chúng làm cho ra vẻ thiểu não, để thiên hạ thấy là chúng ăn chay. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi. (17) Còn anh, khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, (18) để không ai thấy là anh ăn chay ngoại trừ Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP CỦA CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân dung của Thiên Chúa trong ba bài Sách Thánh
1o) Trong bài đọc 1 [Ge 2,12-18) chúng ta thấy Thiên Chúa đã dùng/nhờ ngôn sứ Gio-en mà tha thiết kêu gọi dân Ít-ra-en sám hối và trở về với Người. Qua đó chúng ta thấy được tấm lòng yêu thương vô bờ bến của Thiên Chúa dành cho toàn dân và cho từng cá nhân, vì họ quý giá trước nhan Người.
2o) Trong bài đọc 2 (2 Cr 5,20-6,2), chúng ta thấy Thiên Chúa đã dùng/nhờ Thánh Phao-lô Tông Đồ kêu gọi các Ki-tô hữu hãy làm hòa với Thiên Chúa sau khi họ đã làm mất lòng Người và tự đẩy mình vào nguy cơ bị loại khỏi Nước Thiên Chúa. Cũng qua lời mời gọi ấy, chúng thấy tấm lòng yêu thương của Thiên Chúa dành cho các Ki-tô hữu là những người được Thiên Chúa sẵn lòng ban ơn cứu độ cho.
3o) Trong bài Tin Mừng (Mt 6,1-6.16-18), chúng ta thấy Chúa Giê-su đã cặn kẽ dậy dỗ các môn đệ và quần chúng về cách làm việc lành phúc đức, bố thí, cầu nguyện và ăn chay. Họ phải làm tất cả những việc tốt lành thánh thiện ấy với lòng chân thành và trung thực với Thiên Chúa và với chính mình, không biến những việc đạo đức ấy thành công cụ đề cao cá nhân hay tìm vinh hoa giả tạo thế gian.
3.2 Sứ điệp Lời Chúa trong ba bài Sách Thánh là hãy sám hối mà quay lại với Thiên Chúa và làm hòa với Người. Cụ thể là thực hành các việc lành phúc đức, bố thí (bác ái), cầu nguyện và ăn chay một cách đẹp lòng Thiên Chúa và hữu ích cho đời sống tâm linh của chúng ta.
IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA LỜI CHÚA HÔM NAY
4.1 Sống với Thiên Chúa là Đấng yêu thương, giầu lòng xót thương và thứ tha mọi lỗi lầm của Dân Chúa là chúng ta. Hơn thế nữa, Thiên Chúa còn chỉ dậy cho chúng ta biết cách làm việc bác ái (bố thí), cầu nguyện và ăn chay một cách tốt lành thánh thiện đẹp lòng Người và mưu ích cho bản thân chúng ta
4.2 Thực thi sứ điệp Lời Chúa
Để kiêm tra xem chúng ta có thực thi đúng sứ điệp Lời Chúa hay không, chúng ta hãy tự hỏi và trả lời:
1o) Tôi có đang sống xa Chúa không? Nếu tôi sống xa Chúa thì tôi phải mau mau trở về với Người, làm hòa với Người để được Người thứ tha.
2o) Tôi có thường xuyên thực hành việc bác ái giúp người không? Tôi làm việc ấy để làm đẹp lòng Chúa hay để được người đời khen ngợi?
3o) Tôi cầu nguyện để được kết hợp mật thiết với Thiên Chúa hay để được tiếng khen của người xung quanh?
4o) Tôi ăn chay hãm mình để đền tội và thanh luyện tâm hồn hay để được tiếng khen của người đời?
V. CẦU NGUYỆN CHO HỘI THÁNH VÀ THẾ GIỚI
[Ghi chú: Lời cầu nguyện giáo dân thường có 4 ý: ý thứ nhất cầu cho thế giới, ý thứ hai cầu cho Hội Thánh toàn cầu, ý thứ ba cầu cho giáo dân của giáo xứ, ý thứ bốn cầu cho một hạng người đặc biệt nào đó]
5.1 «Nhưng ngay cả lúc này, các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van.» Chúng ta hãy cầu xin Thiên Chúa cho hết mọi người sống trên thế gian này để ai nấy đều biết sám hối tội lỗi và xin ơn thứ tha từ Đấng Tối Cao và Cực Thánh là Thiên Chúa.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.2 «Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em, bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương.» Chúng ta hãy cầu nguyện cho các Ki-tô hữu, nhất là cho Đức Thánh Cha Bê-nê-đi-tô XVI, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế và Tu Sĩ Nam Nữ, để mọi người biết sám hối và quay về với Thiên Chúa là Đấng từ bi, nhân hậu, chậm giận và giầu tình thương.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.3 «Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, ban thưởng.» Chúng ta hãy cầu nguyện cho mọi người thuộc giáo xứ chúng ta, nhất là cho những người tham dự Thánh Lễ này, có được lòng khiêm nhường và tinh thần từ bỏ khi làm bất cứ một việc lành phúc đức nào.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.4 «Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.» Chúng ta hãy cầu nguyện cho những người lương thiện mà phải sống trong hoàn cảnh nghèo khó, bất công, áp bức và tủi nhục, để họ luôn vững lòng tin vào Thiên Chúa là Đấng thấu suốt mọi sự và xét xử công minh.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
CHÚA CHÍNH LÀ GIA NGHIỆP ĐỜI CON! MẸ MARIA LÀ NƠI CON ẨN NÁU.
<<Phù vân, quả là phù vân... Tất cả chỉ là phù vân>> (Gv 1, 2)
<<Mọi sự đều đi về môt nơi, mọi sự đều đến từ bụi đất, mọi sự đều trở về bụi đất>> (Gv 3, 20)
CatBuiPhuVan
Đức giám mục Hải Phòng: “Trong ‘cõi người ta’, cái gì cũng chỉ là tương đối” LTCG (24.02.2012)
Thứ tư Lễ tro khai mạc mùa chay thánh. Việc rắc tro lên đầu nhắc nhớ thân phận con người chỉ là cát bụi, một mai sẽ lại trở về bụi tro.
Nguyễn Gia Thiều trong Cung Oán Ngâm Khúc đã từng viết: “Thảo nào khi mới chôn nhau đã mang tiếng khóc ban đầu mà ra”. Điều mà Nguyễn Gia Thiều cảm nhận về cái mong manh của kiếp người cũng là điều mà Giáo hội muốn mỗi Kito hữu ý thức trong mùa chay thánh này, để mà thống hối, để mà ăn năn và cầu xin Thiên Chúa ban cho những ơn lành để sống sao cho trọn kiếp người, nhất là để sống điều mà Đức Benedit 16, trong sứ điệp Mùa chay 2012 đã kêu gọi các tín hữu “hãy quan tâm nâng đỡ nhau”.
Để có thêm chất liệu suy tư và để cùng nhắc nhớ nhau sống thánh trong mùa chay thánh này, chúng tôi xin trân trọng gửi tới quý độc giả bài viết có tựa đề “Mong manh” của Đức giám mục Giuse Vũ Văn Thiên, giám mục Hải Phòng, viết về thân phận mong manh cát bụi của con người.
Kính chúc Đức cha, quý đọc giả một mùa chay thánh thiện.
Tựa do Nữ Vương Công Lý đặt.
**************
“PHÙ VÂN QUẢ LÀ PHÙ VÂN, TẤT CẢ CHỈ LÀ PHÙ VÂN” (Gv 1,2)
Lại một Mùa Chay nữa đang về. Nghi thức khai mạc Mùa Chay mang ấn tượng đặc biệt qua: Lễ_tro-72
Lại một Mùa Chay nữa đang về. Nghi thức khai mạc Mùa Chay mang ấn tượng đặc biệt qua việc xức tro trên đầu các tín hữu. Những thực hành đạo đức của Mùa Chay như sám hối, cầu nguyện, bác ái, chay tịnh đều nhằm nhắc chúng ta nghĩ về thân phận mỏng giòn của kiếp người.
Một năm vừa qua đi được đánh dấu bằng biết bao sự kiện vui buồn. Có những niềm vui của chiến thắng, thành công. Có những nỗi buồn của tan vỡ, thất bại. Mỗi người tự do lượng giá những gì đã xảy ra. Với cái nhìn đức tin, các tín hữu có thể đón nhận những sứ điệp Chúa nhắn gửi cho nhân loại. Nhìn lại năm đã qua, người viết mời quý Độc giả cùng suy tư về hai chữ “mong manh”, phần nào gồm tóm “sự đời” đã và đang diễn ra.
1- Sự mong manh của quyền lực
Năm 2011 chứng kiến sự sụp đổ của một loạt các nhà độc tài trên thế giới:
– Khởi đi từ sự kiện một anh bán rau trên hè phố tự thiêu vì bị cảnh sát chèn ép, một cuộc cách mạng mang tên “Cách mạng Hoa Nhài” đã ra đời tại Tunisia. Người thanh niên tự thiêu ngày 17-10-2010 có tên là Mohamed Bouazizi. Mục đích của anh nhằm phản kháng việc cảnh sát cấm anh bán hàng trên đường phố. Công chúng tức giận và bạo lực gia tăng sau cái chết của Bouazizi. Tổng thống Zine El Abidine Ben Ali của Tunisia, một nhà độc tài, đã phải từ chức ngày 14 tháng 1 năm 2011, sau 23 năm nắm quyền.
– Ngày 11-2-2011, ông Hosni Mubarak từ chức sau 30 năm ở cương vị tổng thống Ai Cập. Hàng triệu người dân đã đổ ra đường phố và hô vang khẩu hiệu “Ai Cập tự do”. Bầu không khí lễ hội hiện diện tại hầu như mọi con đường, khu phố khắp nước. Biến cố này đưa lịch sử đất nước sang một trang mới. Từ New York (Mỹ) cho đến London (Anh), nhiều người Ai Cập cũng chào đón một kỷ nguyên “hậu Mubarak”.
– Ngày 1-5-2011, tin thủ lãnh Al-Qaeda Bin Laden bị sát hại đã được loan đi. Sinh thời, nhân vật “trùm khủng bố” này đã trở thành nỗi ám ảnh của nước Mỹ, kể từ khi tòa Tháp đôi tại New York bị đánh sập vào ngày 11-9-2001. Tin này được Nhà Trắng xác nhận vào lúc 7 giờ ngày 1-5. Vì những lý do chính trị, ông Bin Laden đã được thủy táng. Nghi thức thủy táng được thuật lại như sau: “Xác ông được trùm vải trắng và đặt trong một cái túi chứa vật nặng để cho chìm hẳn xuống đáy biển. Miệng túi được cột rất chặt. Cái túi được cho trượt xuống biển bằng một tấm ván. Lúc đó là 6 giờ (giờ quốc tế) tức khoảng 12 giờ sau khi Bin Laden chết. Toàn bộ diễn biến lễ thủy táng kéo dài khoảng 50 phút” (trích từ trang WEB “Tin tức 24 giờ”, ngày 5-5-2011).
– Sau 42 năm trên vị trí lãnh đạo quốc gia Lybia, đại tá Gadhafi đã bị giết ngay tại quê hương của mình là thành phố Sirte. Khi nghe tin này, hàng loạt xe hơi trên đường phố tại Tripoli đã đồng loạt kéo còi kèm theo tiếng súng bắn chỉ thiên để ăn mừng. Gadhafi bị lật đổ hồi tháng 8-2011, trong làn sóng nổi dậy lan khắp thế giới Ảrập. Toà án hình sự quốc tế (ICC) cũng đã phát lệnh bắt Gadhafi vì các cáo buộc tội ác chống lại loài người.
Một vài trường hợp điển hình trên đây cho thấy quyền lực trần thế thật là mong manh. Có những người ở vị trí lãnh đạo một quốc gia trong suốt gần nửa thế kỷ. Nếu họ là những bậc minh quân, thì quốc gia ấy được hưởng biết bao điều tốt lành. Nếu họ là những người độc tài, quốc gia ấy phải gánh chịu những hậu quả vô cùng thảm hại. Khi ở địa vị “thế thiên hành đạo” mà họ không biết đặt ích lợi của người dân làm đầu thì ngai vàng của họ sẽ bị lung lay và sụp đổ. Với danh nghĩa “công bộc của dân” mà không biết lo lắng cho dân được hạnh phúc thì chiếc ghế của họ cũng không thể tồn tại lâu dài. Có người nói: “Quyền lực giống như cát trong lòng bàn tay. Càng xiết chặt, cát càng chảy tuột, nếu nhẹ nhàng, cát vẫn còn đó”. Trước tòa Philatô, Đức Giêsu đã tuyên bố: “Ngài không có quyền gì đối với tôi, nếu Trời chẳng ban cho ngài…” (Ga 19,11). Mọi quyền năng từ Trời mà đến, nhưng một khi không thuận ý Trời, thì quyền năng ấy sẽ bị lụn bại. Mọi chức vụ đều nhằm làm đẹp ý dân, nhưng một khi không còn mang lại cho dân hạnh phúc, thì chức vụ ấy sẽ thành vô nghĩa.
2- Sự mong manh của những tiến bộ kỹ thuật
– Người dân Hoa Kỳ, nhất là những ai cư ngụ ở thành phố New York, đã có một thời tự hào về Trung tâm Thương mại Thế giới (World Trade Center), nổi bật với Tòa tháp đôi gồm 110 tầng, được kiến trúc sư người Mỹ gốc Nhật Minoru Yamasaki thiết kế. Khởi công từ 1966 và khánh thành vào 4-3-1973, nó vượt qua chiều cao của tòa Empire State lịch sử, trở thành tòa nhà cao nhất thế giới. Ấy vậy mà biểu tượng của niềm tự hào này đã bị tiêu hủy ra mây khói trong vòng vài phút, trong trận khủng bố do hai chiếc phi cơ Boeing đâm vào, ngày 11-9-2001. Tòa tháp đôi sụp đổ đã mang theo sinh mạng của khoảng 4.000 người. Du khách đến với New York hôm nay chỉ còn nhìn thấy một khu đất hoang tàn, với những phế tích còn lại của Tháp đôi và những dòng chữ tưởng niệm các nạn nhân vô tội do trận khủng bố dã man này.
– Nước Anh và nước Pháp đã từng đi đầu trong công nghệ sản xuất máy bay với chiếc Concorde, là máy bay chở khách siêu âm thương mại thành công nhất. Bay thử lần đầu năm 1969, Concorde bắt đầu được đưa vào phục vụ năm 1976 và có thời gian hoạt động dài 27 năm. Chiếc máy bay này được mang danh là “Chú chim trắng trên bầu trời”, và đã lập được nhiều kỷ lục, gồm thời gian bay 2 giờ, 52 phút và 59 giây giữa New York và London, ngày 7-2-1996. Mặc dù được đánh giá ở mức kỹ thuật hoàn hảo tuyệt đối, ngày 25-7-2000, máy bay Concorde đã gặp phải một tai nạn tại Gonesse, Pháp. Vụ tai nạn đã làm thiệt mạng 100 hành khách và 9 thành viên phi hành đoàn trên khoang cùng 4 người dưới mặt đất. Đây là vụ tai nạn nghiêm trọng đầu tiên và duy nhất của loại máy bay này. Sau vụ khủng bố tại New York ngày 11-9-2001, Concorde đã được cho ngừng hoạt động ngày 24 tháng 10 năm 2003, chuyến bay “về hưu” diễn ra ngày 26 tháng 11 năm ấy. Niềm tự hào của những ai đã tạo ra “chú chim trắng trên bầu trời” dần đi vào dĩ vãng.
– Những ngày đầu năm 2012 này, thế giới kinh hoàng khi nghe tin chiếc tàu du lịch hiện đại và khổng lồ của Italia gặp nạn. Chiếc tàu này mang tên giống như chiếc máy bay Concorde. Tên đầy đủ của nó là Costa Concordia. Con tàu trị giá 750.000 Mỹ Kim đã gặp nạn ngày 14-1-2012 ở khu vực đảo Giglio, miền Tuscany, Italia. Tàu Concordia có trọng lượng 114.500 tấn, đang chở 4.200 hành khách, đã va vào đá ngầm. Biến cố này được giới báo chí gọi là “Tàu Titanic Italia”. Một điều trùng hợp kỳ lạ là sự kiện này xảy ra sau đúng 100 năm, kể từ khi con tàu Titanic gặp nạn. Chiếc tàu Titanic chuyên chở 2.201 hành khách đã bị đắm ngày 15-4-1912 làm thiệt mạng hơn 1.500 người.
Những trường hợp điển hình được nêu trên đây cho thấy dù mạnh mẽ đến đâu, thì khoa học kỹ thuật cũng không bao giờ được coi là hoàn hảo. Dù tối tân hiện đại đến mức nào, thì con người cũng không thể coi những sáng chế tinh vi là tối thượng. Khi đã đạt tới đỉnh cao của công nghệ, người ta bị cám dỗ khước từ Thiên Chúa, thậm chí còn có người báng bổ tự cho mình có thể thay thế Thiên Chúa. Họ tự cho mình có thể làm được mọi sự. Theo họ, Thiên Chúa đã trở thành một nhân vật của huyền thoại, hoặc giả nếu Ngài có hiện hữu thì Ngài cũng không phải là Đấng Toàn năng. Thấy rõ được nguy cơ này, Đức Thánh Cha Bênêđictô đã viết trong Tự sắc về Năm Đức Tin như sau: “So với quá khứ, đức tin ngày nay đang phải chịu một loạt những vấn nạn đến từ não trạng thay đổi, đặc biệt là ngày nay não trạng này thu hẹp lãnh vực những điều chắc chắn hợp lý vào lãnh vực những chinh phục của khoa học và kỹ thuật”. Tuy vậy, vị Cha chung của Giáo Hội khẳng định với chúng ta: “Giáo Hội không bao giờ sợ chứng minh rằng giữa đức tin và khoa học chân chính không hề có xung đột, vì cả hai đều hướng về sự thật, tuy bằng những con đường khác nhau” (Tự sắc Porta Fidei, số 12).
3- Sự mong manh của kiếp người
Ngẫm về sự mỏng manh của kiếp người, tác giả Thánh vịnh đã thốt lên:
“Kiếp phù sinh tháng ngày vắn vỏi, tươi thắm như cỏ nội hoa đồng, một cơn gió thoảng là xong, chốn xưa mình ở cũng không biết mình” (Tv 103, 15-16)
Những phát minh khám phá trong lãnh vực y khoa, dù rất hiện đại, cũng không thể kéo dài cuộc sống của con người trên cõi dương gian. Kiếp người vẫn mỏng giòn, sớm nở chiều tàn, như đóa phù dung.
– Mong manh giữa sự sống và sự chết. Mỗi năm, cả nước có đến trên chục ngàn người chết vì tai nạn giao thông, hàng ngàn người chết do tai nạn lao động. Tình trạng ngộ độc thực phẩm ngày càng nghiêm trọng đã và đang cướp đi sinh mạng của biết bao người. Có nhiều người còn trẻ đã phải vĩnh viễn ra đi. Biết bao sáng kiến, biết bao quy định, nhưng số người chết vẫn không giảm. Đã nhiều người lên tiếng, nhưng xem ra tình trạng này chưa được cải thiện. Người dân đành phải sống theo kiểu “ai có thân người ấy lo”. Những điều trên đây cho thấy kiếp người thật mong manh, nay còn, mai mất. Mỗi khi ra đường là lo lắng, chỉ khi về tới nhà mới chắc là mình được an toàn.
– Mong manh giữa cái thiện và cái ác. Chỉ một chút nóng giận cũng cướp đi một mạng sống. Chỉ một lý do đơn giản cũng làm mất một cuộc đời. Có những người suốt đời chân chất, ăn ở hiền lành, vậy mà một giây phút không làm chủ được bản thân đã trở thành kẻ giết người. Xã hội hôm nay cho thấy ranh giới giữa thiện và ác thật mong manh. Hậu quả là vợ đốt chồng, con giết cha. Xã hội khá nhiều những người con “nghịch tử”. Sự bất hiếu có nguyên nhân muốn đặt lợi lộc vật chất làm ưu tiên hàng đầu. Xã hội đưa ra nhiều phong trào, nhưng chỉ giống như “ném gạch giữa ao bèo”. Giáo Hội phát động nhiều chiến dịch, nhưng chỉ như “muối bỏ biển”. Liều thuốc có hiệu quả chắc chắn phải là sự cải hóa nội tâm. “Tâm bình, thế giới bình”, chỉ một khi con người có lương tâm ngay thẳng, chân thành hướng thiện, lúc đó họ mới có thể góp phần xây dựng một cuộc sống an bình.
– Mong manh giữa khôn và dại. Gần đây, thành phần những người phải ra trước vành móng ngựa càng ngày càng đa dạng. Họ là quan chức cao cấp, là người mẫu, là diễn viên điện ảnh, là chủ khách sạn, là người cha người mẹ, là trẻ vị thành niên. Ai cũng hối hận nhưng đã quá muộn màng. Trước khi bị bắt, ai cũng nghĩ mình khôn. Sau khi vào tù, mới ngỡ ra mình dại. Những người đang khôn, bỗng trở thành dại trong chốc lát, vì tham vọng, ghen tương và vì lóa mắt trước những cám dỗ vật chất. “Vàng là vật chất tỏa sáng, nhưng không phải bất cứ thứ gì tỏa sáng đều là vàng”. Nhiều người ngẫm ra điều ấy thì thấy mình đã quá dại dột. Làm sao biết mình khôn thực sự? Tác giả Thánh vịnh trả lời: “Kính sợ Chúa là đầu mối khôn ngoan” (Tv 111, 10). Thực thế, khôn ngoan theo kiểu người đời sẽ làm con người hư mất. Khôn ngoan trong ơn nghĩa Chúa sẽ đem lại cho con người vinh quang. Vị Tông đồ dân ngoại cũng đã đúc rút kinh nghiệm quý báu đó cho chính mình: “Chúng tôi không sống theo lẽ khôn ngoan người đời, nhưng theo ân sủng của Thiên Chúa” (2 Cr 1, 12).
Thì ra trong “cõi người ta”, cái gì cũng chỉ là tương đối. Quyền lực, danh vọng và của cải chỉ có ý nghĩa khi nó nhằm phục vụ ích chung. Quyền lực được lâu bền nhờ tinh thần phục vụ, thân thế được lưu danh nhờ biết sống vì tha nhân. Đức Giêsu đã nói về quyền lực: “Anh em biết: thủ lãnh các dân thì dùng uy quyền mà thống trị dân, những người làm lớn thì dùng lấy quyền mà cai quản dân. Giữa anh em thì không được như vậy: Ai muốn làm lớn giữa anh em, thì phải làm người phục vụ anh em. Và ai muốn làm đầu anh em thì phải làm đầy tớ anh em”. Đức Giêsu đã áp dụng triết lý sống này nơi bản thân Người: “Con Người đến không phải được người ta phục vụ, nhưng là để phục vụ và hiến dâng mạng sống làm giá chuộc muôn người” (Mt 20,25-28). Khái niệm “lãnh đạo là người phục vụ” của Tin Mừng đã ảnh hưởng sâu sắc tới nền văn hóa của các nước có truyền thống Kitô giáo.
Khi nhận ra sự mong manh của cuộc đời, chúng ta không bi quan chán nản trước những bất toàn. Khi thấy rõ giới hạn của con người trần thế, chúng ta vươn tới Đấng toàn năng cao cả. Vâng, Thiên Chúa là Đấng trung thành. Ngài luôn hướng dẫn cuộc đời chúng ta và trả công cho chúng ta theo như chúng ta đối xử với anh chị em mình.
Hàng năm, mỗi người Công Giáo đều đến tham dự Thánh Lễ vào Thứ Tư đầu Mùa Chay. Còn: Lễ_tro-73
Hàng năm, mỗi người Công Giáo đều đến tham dự Thánh Lễ vào Thứ Tư đầu Mùa Chay. Còn được gọi là Thứ Tư Lễ Tro.
“Tro” có ý nghĩa gì đối với con người? Có liên quan gì đến đời sống Đức Tin người Công Giáo chúng ta? Và tại sao lại phải xức “tro” trên trán?
Từ ngàn xưa vào thời Cựu Ước, “tro” đã mang hai ý nghĩa nhắc nhớ con người phải biết sống như thế nào. Thứ nhất, “tro” tượng trưng cho “sự thống hối ăn năn” và thứ hai, cho “đời sống khiêm nhường.”
Trong sách Sáng Thế 18:27, chúng ta nghe Abraham tự thú nhận: “Này tôi quả đường đột thưa với Chúa tôi – tôi chỉ là tro bụi.”
Về sau vào thế kỷ thứ 4 Công Nguyện, Giáo Hội mới bắt đầu dùng tro trong các nghi thức phụng vụ. Trong thời điểm này, những kẻ tội lỗi và hối nhân rắc tro trên thân mình. Họ bị trục xuất ra khỏi cộng đoàn trong một thời gian ngắn để thống hối ăn năn vì những trọng tội họ đã phạm – như tội phản đạo, chối đạo, sát nhân và ngoại tình.
Đến thế kỷ thứ 7, nghi thức thống hối này đã biến dạng và được áp dụng vào ngày Thứ Tư Lễ Tro. Kẻ có tội phải mặc áo nhặm và xức tro trên mình. Đồng thời, phải sống xa gia đình suốt cả Mùa Chay. Những người này không được bước vào Nhà Thờ và cũng không được nói chuyện với bất cứ một ai. Họ phải làm việc đền tội, cầu nguyện và ngủ dưới đất hoặc trên rơm và cũng không được tắm rửa hoặc cắt tóc cạo râu. Vào ngày Thứ Năm Tuần Thánh, những hối nhân này được ban ơn xá giải và trở về với gia đình.
Truyền thống này bắt đầu phổ biến và được áp dụng cho toàn thể Giáo Hội hoàn vũ vào thế kỷ thứ 11 – dưới triều đại của Đức Thánh Cha Urbanô đệ II.
Ngày nay, vào mỗi Thứ Tư Lễ Tro, các linh mục dùng tro gạch dấu thánh giá trên trán của bản thân mình và từng giáo hữu. Tro này chính là tro của những chiếc lá vạn tuế của Lễ Lá năm trước đã được đốt đi. Tro nhắc nhở các giáo hữu về thân phận con người. Con người được dựng nên từ bụi tro. Tro được sức lên trán để khắc ghi vào tâm trí thực tại cát bụi của con người chúng ta. Vì vậy, khi dùng tro ghi dấu Thánh Giá trên trán, linh mục sẽ đọc: “Ta là thân cát bụi – sẽ trở về cát bụi” (St 3:19) hoặc “Hãy ăn năn sám hối và đón nhận Tin Mừng” (Mc 1:15).
THẾ THÌ “MÙA CHAY” và “LỄ TRO” CÓ LIÊN CAN GÌ ĐẾN TÔI?
Lá vạn tuế năm trước được đốt đi thành tro là một dấu chỉ thích đáng cho ý nghĩa của Mùa Chay. Lá vạn tuế năm trước được đốt đi cốt ý mời gọi mỗi một tín hữu chúng ta phải nhìn lại cuộc sống của chúng ta trong năm qua. Ta phải xét lại những thói hư tật xấu, cách cư xử và thái độ sống của mình đối với tha nhân. Ta phải thiêu đốt tất cả những gì xấu xa tội lỗi của ta thành tro bụi và quyết tâm tu sửa cuộc đời mình.
Đồng thời, ta cũng cương quyết theo gương Chúa Giêsu bước vào sa mạc cát bụi để đối diện kẻ thù của mình – chính là Satan. Satan hằng luôn xúi dục ta chiều theo tính đam mê xác thịt, ham hố quyền hành và tham lam tiền của. Nhìn nhận mình là bụi cát, ta noi gương Chúa Giêsu sống tín thác, tự khiêm và kính sợ Thiên Chúa.
Thiên Chúa kêu gọi chúng ta trở nên một tạo vật mới. Ngài muốn tái tạo và ban ơn cứu độ cho chúng ta. Song Ngài chỉ có thể tái tạo và cứu độ chúng ta khi nào ta tự hạ để nhìn nhận thân phận cát bụi của mình. Chỉ lúc đó, như Thánh Vương Đavít nói, Thiên Chúa sẽ: “Cất nhắc tôi lên từ đống phân tro.”
Mùa Chay trao tặng cho chúng ta cơ hội để thay đổi và hoán cải cuộc đời. Tro là dấu chỉ nhắc nhở chúng ta thực tại Ơn Cứu Độ của Thiên Chúa.
TÔI PHẢI LÀM GÌ ĐÂY?
Nếu quý anh chị em thật sự muốn thực hiện những điều sau đây, thì chúng ta cần phải xin ơn can đảm để nói thật và sống thật với bản thân và với Thiên Chúa. Điều kiện căn bản và tiên quyết là: Sống Thật.
MỘT VÀI ĐỀ NGHỊ:
Gia đình tề tựu với nhau trong giờ cầu nguyện. Trong buổi cầu nguyện, ông bà, cha mẹ và mỗi một người con trong gia đình nêu lên một thái độ, cách ăn nết ở, hoặc một cách cư xử nào đó mà mình muốn thay đổi để làm cho mối tình gia đình chan hòa đầm thắm hơn.
Thí dụ về thái độ cần sửa đổi:
- Bất cập: “Đâu phải việc của tôi đâu mà tôi phải “xía” vào. Đổi thành quan tâm và tích cực hơn: “Tôi có thể giúp được gì không?”
- Ôm đồm: “Không có tôi thì chẳng có ai làm được gì cả.” Đổi thành chia sẻ, cộng tác và thoát ly – không dính bén: “Tôi cần sự giúp đỡ của bạn.”
- Hấp tấp – Nhiều người tự bào chữa rằng làm nhanh làm lẹ tức là nhanh nhẹ, tháo vác, sáng trí. Nhiều công việc kéo dài trì trệ vì hấp tấp. Đổi lại thành điềm đạm, thận trọng và nhẫn nại hơn.
- Lê thê – chậm chạp cà rề. Nói cách khác, lười. Đổi lại thành phấn khởi, tổ chức và chủ động hơn.
Thí dụ về cách ăn nết ở:
- Dọn dẹp phòng ở hằng ngày. - Gìn giữ vệ sinh cá nhân thường xuyên: đầu tóc, quần áo, thân thể ... - Tập thể dục thường xuyên để gìn giữ sức khỏe - Bớt ăn bớt uống. - Bỏ bớt những đam mê về phim ảnh, rượu bia, thuốc lá. - Đọc kinh cầu nguyện thường xuyên hơn - Đọc một đoạn Thánh Kinh mỗi ngày và suy niệm
Thí dụ về cách cư xử:
- Thay vì âu sầu, đổi thành tươi vui với người. - Thay vì dửng dưng, đổi thanh niềm nở tiếp đón – chào hỏi người thân, khách lạ hoặc bạn đồng nghiệp. - Thay vì nói lại chuyện xấu của người khác – tức là phao đồn tin xấu, thì tìm những điều tốt để bản thảo và noi theo. - Thay vì chê trách nhau, khen ngợi và cảm ơn nhau nhiều hơn. - Thay vì nói một lời có nhiều ngụ ý ám chỉ, thì nói lời đơn thành yêu mến, khích lệ người nghe. - Thay vì nói lời làm buồn lòng hoặc gây hoang mang, nghi kỵ và phân bì cho người nghe, thì ta quyết tâm nói những điều có lợi, tức là tạo niềm vui, bình an và tin tưởng cho người nghe.
Đặt ra kế hoạch giúp đỡ người nghèo.
Để dành tiền lẻ, đồ hộp, quần áo, thức ăn khô, rồi chọn một ngày trong tháng, đem đến Nhà Xứ hoặc một cơ quan từ thiện nào đó để để trao tặng
Thứ Tư lễ Tro hôm nay là ngày ăn chay, kiêng thịt, khởi đầu mùa Chay thánh, kéo dài 40 ngày đêm Lễ_tro-74
Thứ Tư lễ Tro hôm nay là ngày ăn chay, kiêng thịt, khởi đầu mùa Chay thánh, kéo dài 40 ngày đêm, để tưởng nhớ bốn mươi đêm ngày Chúa Giêsu ăn chay cầu nguyện trong hoang địa, trước khi bắt đầu sứ vụ công khai rao giảng Tin mừng ơn cứu độ của Thiên Chúa. Trong nghi thức xức tro, chúng ta được nhắc nhở: Hãy nhớ mình là bụi tro, và sẽ trở về với tro bụi, để ý thức cuộc sống tạm bợ trần gian, thân xác của chúng ta được tạo dựng bằng bụi đất và khi chết sẽ trở về đất bụi. Sách Sáng thế cho chúng ta biết Chúa lấy bụi từ đất nặn ra con người, thổi sinh khí vào lỗ mũi và con người trở nên một sinh vật (St 2:7).
Trong mùa chay Lời Chúa cũng như Giáo hội kêu gọi chúng ta siêng năng làm những việc đạo đức như cầu nguyện, ăn chay hãm mình đền tội và làm việc từ thiện bác ái. Nhưng điều quan trọng Chúa muốn nhấn mạnh và dạy chúng ta là thái độ, cách làm, chớ chú trọng đến việc phô trương hình thức bề ngoài. Tin Mừng hôm nay nhấn mạnh đến điểm này vì thái độ phô trương luôn luôn là sự cám dỗ đưa đến lòng kiêu ngạo và tự cao. Nếu chúng ta chỉ chú trọng đến hình thức bề ngoài của những việc “việc lành phúc đức”, thì những việc đó trở thành vô nghĩa với Chúa, trở thành số không, vì “đã được trả công rồi!”
Việc đạo đức thứ nhất là cầu nguyện. Cầu nguyện chung như việc tham dự Thánh lễ hàng ngày trong nhà thờ, hay cầu nguyện riêng như lần hạt Mân côi, đi đàng Thánh giá và suy niệm Lời Chúa.
Việc đạo đức thứ hai trong mùa chay là ăn năn sám hối, đền tội bằng những việc như ăn chay, kiêng thịt, hi sinh, hãm mình. Đối với chúng ta sống trong xã hội thịt thà quá dư thừa này, ăn cá cũng là dịp tốt cho sức khoẻ. Vả lại những người thích ăn đồ biển thì việc kiêng thịt cũng không hẳn là việc hãm mình đáng kể, và làm sao gọi là hi sinh hãm mình? Nếu người ta kiêng ăn uống chỉ nhằm mục đích giữ gìn sức khoẻ phần xác cho khỏi mập hay cao máu, hay để làm giảm chất béo cholesterol, thì việc ăn chay kiêng thịt của họ không có giá trị thiêng liêng vì thiếu động lực tôn giáo thúc đẩy. Vì vậy, muốn có giá trị thiêng liêng, người ta phải đem động lực tinh thần vào việc kiêng cữ đồ ăn thức uống. Mục đích tinh thần của việc ăn chay kiêng cữ là để tạo nên một khoảng trống trong dạ dày hầu giúp người ta thứ nhất cảm nhận được sự khó khăn của những người nghèo khổ và chia sẻ tình thương và ơn lành với họ. Và thứ hai là cảm thấy trống rỗng trong tâm hồn mà đi tìm Chúa và mời Chúa vào để lấp đầy sự trống rỗng. Ngoài việc kiêng cữ đồ ăn thức uống, Giáo hội còn kêu gọi chúng ta kìm hãm miệng lưỡi không nói xấu hay những lời gian dối, dùng miệng lưỡi nói những lời tốt đẹp, cầu nguyện hay ca tụng ngợi khen Chúa. Hãm lỗ tai không nghe những lời dụ dỗ của ma quỉ, biết mở tai để lắng nghe Lời Chúa dạy. Và hãm con mắt không nhìn xem những hình ảnh tồi tệ, xấu xa, nhưng biết mở mắt để nhận ra những ơn lành Chúa ban, cũng như sự hiện diện của Chúa trong đời sống mà cảm tạ đội ơn Chúa. Ngoài những việc kiêng, hảm, chúng ta còn được kêu mời từ bỏ những tánh hư tật xấu, từ bỏ những sự hận thù, tranh chấp, chia rẽ và gian dối, hy sinh làm những việc tốt lành tạo tinh thần hiệp nhất, sống đức tin và yêu thương. .
Việc đạo đức thứ ba trong mùa chay là việc từ thiện, bác ái, thay vì dùng chữ bố thí. Ðể được gọi là việc từ thiện bác ái, chúng ta cần hy sinh chia sẻ những gì là của mình, cho đi chính phần mình thay vì cho những gì thừa thãi, dư thừa.
Về cách làm việc từ thiện bác ái, thì Chúa cảnh giác những người làm việc thiện chỉ để khoe khoang và lấy tiếng khen, để người ta ca tụng mình, thay vì để cho Chúa được ca tụng ngợi khen, để Chúa được vinh danh. Nếu để người khác ca tụng mình dưới đất thì người ta đã được thưởng công rồi, không còn công phúc trước mặt Chúa nữa. Chính Chúa Giêsu đã cảnh báo: “Các ngươi hãy cẩn thận, đừng phô trương công đức trước mặt người ta để cho thiên hạ trông thấy… khi các người bố thí, thì đừng thổi loa báo trước, như bọn giả hình làm ở nơi hội đường và phố xá, để cho người ta ca tụng… Các ngươi có bố thì, thì làm sao đừng để tay trái biết việc tay phải làm, để việc ngươi bố thí được giữ kín. Và Cha ngươi, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho ngươi.”
Nói tóm lại trong mùa Chay, chúng ta được mời gọi làm những việc đạo đức tốt lành với tâm hồn khiêm nhường, với sự chân thành ăn năn sám hối hoán cải tâm hồn và đời sống trở về cùng Chúa để có thể đồng hành với Chúa Kitô trên đường khổ giá, hầu được chia sẻ cuộc phục sinh vinh hiển với Chúa trong ngày Chúa nhật Phục sinh khải hoàn. / chúng ta cảm tạ Chúa cho chúng ta mùa chay thánh này. Xin dạy chúng ta sống tinh thần mùa chay: bằng việc cầu nguyện, hi sinh, ăn chay, kiêng thịt, hãm mình, làm việc từ thiện bác ái thế nào cho đẹp lòng Chúa. Xin cho chúng ta biết làm hoà với Chúa qua Bí tích Hòa giải, hầu trở về sống trong ơn nghĩa với Chúa.
Nhà kia có hai đứa con. Một đứa thì được cha mẹ chăm só...c tối đa: cho ăn cho mặc, cho tiêu xài, cung cấp cho đủ thứ, không từ chối nó bất cứ điều gì nó muốn, thậm chí nó đòi hỏi những điều trái luân thường đạo lý thì cũng cho luôn.
Còn đứa con thứ hai thì không được cha mẹ đoái hoài: không cho ăn, không cho mặc, không cho thuốc men, không cho bất cứ gì nó cần.
Làm cha mẹ như thế có công bằng không? Có xứng đáng làm cha mẹ nữa không? Làm cha mẹ như thế có đáng bị lên án không?
Hai đứa con nói trên tượng trưng cho hai thành phần của tôi: linh hồn và thân xác. Con người tôi có xác nhưng cũng có linh hồn. Vậy mà tôi chỉ biết chăm lo cho thân xác mà quên mất linh hồn. Châm ngôn sống của tôi là: Tất cả cho thân xác, tất cả cho cuộc sống đời nầy.
24 giờ của một ngày, tôi đều dành trọn cho thân xác.
168 giờ của một tuần, tôi cũng đều dành trọn cho thân xác.
720 giờ của một tháng cũng đều dành trọn cho thân xác.
Và cứ thế, từ ngày nầy trải qua ngày khác, hết tháng nầy đến tháng kia, tôi chỉ biết chăm lo cho thân xác mà thôi.
Còn linh hồn thì bị bỏ rơi, không được đoái hoài. Suốt 24 giờ của mỗi ngày, 168 giờ của mỗi tuần, 720 giờ của một tháng… tôi chẳng dành cho linh hồn một phút nào.
Thế rồi mai đây thân xác tôi sẽ ra sao ?
Lời Chúa vang lên trong nghi thức xức tro nhắc nhở tôi nhớ đến số phận mình:
"Hỡi người, hãy nhớ mình là bụi tro, mai sau người sẽ trở về với bụi tro."
Những hạt bụi tro li ti rắc trên đầu trong ngày lễ tro hôm nay nhắc nhở chúng ta nhớ rằng mai đây, sớm muộn gì thân xác ta cũng sẽ hóa thành bụi tro như thế. Bụi tro là chung cuộc của thân xác con người. Sống thêm một năm là nhích lại gần nấm mồ hơn một chút. Tăng thêm một tuổi là rút ngắn thêm một chặng nữa tiến trình hóa thành tro bụi của thân xác mình.
Thế là cuối cùng, thân xác tôi chỉ còn là một nắm tro bụi li ti.
Không lẽ hôm nay tôi đầu tư hết tất cả thời gian, công sức, trí tuệ, tài năng, nghị lực, tiền bạc của mình cho thân xác nầy để rồi cuối cùng chỉ thu hoạch được một nắm tro!
Như thế có khác chi những con dã tràng cố công xây những lâu đài trên cát để rồi chốc lát sau sóng biển ập đến và xóa sạch không để lại vết tích gì.
Nói như thế không phải để bi quan chán sống, nhưng để tìm cách sống sao cho kiếp người có một kết cục tươi sáng vẻ vang hơn.
Biết như thế để từ nay, ta không mê muội đầu tư tất cả cho thân xác, không để cho những đam mê xác thịt nhận chìm hồn thiêng của ta trong địa ngục muôn đời, nhưng biết chăm lo xây dựng đời sống thiêng liêng, quyết tâm vun đắp đời sống tâm linh để cho hồn thiêng của mình mãi mãi trường tồn trong vinh quang thiên quốc.
Biết thế thì ta phải công bằng với linh hồn ta. Thân xác nầy nay còn mai mất thì ta chăm sóc vừa đủ, còn linh hồn ta sống mãi muôn đời thì phải được chăm lo chu đáo hơn.
Một vị ẩn tu sống đơn độc trên ngọn núi cao. Ngày đêm ông ăn chay cầu nguyện. Ông ăn chay rất nghiêm ngặt và cầu nguyện rất tha thiết. Để thưởng công, Chúa cho xuất hiện một ngôi sao trên đầu núi. Khi ông ăn chay và cầu nguyện ít, ngôi sao mờ đi. Khi ông ăn chay nhiều và cầu nguyện nhiều thì ngôi sao càng sáng lên. Một hôm ông muốn leo lên đỉnh cao nhất của ngọn núi. Khi ông chuẩn bị lên đường thì một bé gái trong làng đến thăm và ngỏ ý muốn đi cùng ông. Thày trò hăng hái lên đường. Đường càng lên càng dốc dác khó đi. Mặt trời càng lúc càng nóng gắt. Cả hai thày trò ướt đẫm mồ hôi và cảm thấy khát nước. Nhưng không ai dám uống. Em bé không dám uống trước khi thày uống. Vị ẩn tu không dám uống vì sợ mất công phúc trước mặt Chúa. Nhưng nhìn thấy bé gái mỗi lúc mệt thêm, thày ẩn tu thấy thương, nên mở nước ra uống. Lúc ấy cô bé mới dám uống. Uống nước xong, cô bé mỉm cười rất tươi và cám ơn thày. Thày ẩn tu len lén nhìn lên đầu núi. Thầy sợ ngôi sao biến mất vì thày đã không biết hãm mình. Nhưng lạ chưa, trên đầu núi thày thấy không phải một mà có đến hai ngôi sao xuất hiện. Thì ra, để thưởng công vì thày biết nghĩ đến người khác, Chúa đã cho xuất hiện một ngôi sao nữa, sáng không kém gì ngôi sao kia.
Mùa chay được mở đầu bằng nghi thức xức tro và một ngày ăn chay kiêng thịt. Có lẽ có nhiều người thắc mắc tại sao ngày xưa người Do Thái rắc đầy tro trên đầu, ngồi cả trên đống tro, mà ngày nay ta chỉ xức một chút ít tro, và tại sao ngày xưa ăn chay trong bốn mươi ngày, mà ngày nay chỉ còn ăn chay có 2 ngày Thứ Tư lễ Tro và Thứ Sáu tuần thánh? Thưa vì Giáo hội muốn ta càng ngày càng đi vào tinh thần hơn là chỉ giữ hình thức bên ngoài.
Mục đích của Mùa Chay là giúp ta trở về với Chúa và với anh em bằng sám hối nhìn nhận tội lỗi của chính mình. Việc xức tro, ăn chay, cầu nguyện, làm việc thiện, chỉ là những phương tiện.
Xức tro là để tỏ lòng sám hối. Xức nhiều tro mà trong lòng không thật tình sám hối thì có ích gì. Ngày nay, Giáo hội chỉ dùng một chút tro tượng trưng để nhắc nhớ ta. Xức tro trên đầu không quan trọng bằng xức tro trong tâm hồn. Hãy xức tro vào tâm hồn để ta thấy tâm hồn mình đã ra hoen ố vì tội lỗi. Hãy xức tro vào tâm hồn để ta thấy rõ ta đã bôi tro trát trấu vào khuôn mặt Thiên chúa, làm lem luốc khuôn mặt Giáo hội, làm ô danh cho đạo thánh của Chúa. Hãy xức tro vào tâm hồn để ta thấy rõ ta đã làm cho mối quan hệ với tha nhân bị vẩn đục vì những tham vọng, những ích kỷ, những nhỏ nhen của ta. Hãy xức tro vào tâm hồn để lòng ta xót xa, đau đớn, hối hận vì những tội lỗi đã phạm.
Ăn chay không phải là một hình thức làm cho qua lần, chiếu lệ. Ăn chay không phải chỉ là nhịn ăn một hai bữa cơm. Ăn chay có mục đích nhắc nhớ ta hãy biết hãm dẹp thân xác, hãm dẹp những tính mê tật xấu, hãm dẹp những gì làm mất lòng Chúa và làm phiền lòng anh em. Giáo hội giản lược việc ăn chay vào 2 ngày trong một năm, không phải vì coi nhẹ việc ăn chay, nhưng vì Giáo hội muốn tránh thái độ ăn chay hình thức, để tập trung vào việc ăn chay trong tâm hồn. Nhịn ăn một bát cơm không bằng nhịn nói một lời có thể làm buồn lòng người khác. Nhịn ăn một miếng thịt không bằng nhịn đi một cử chỉ xúc phạm đến anh em. Nhịn một bữa cơm ngon không bằng nhường nhịn, tha thứ, làm hoà với nhau. Kềm chế cơn đói không bằng kềm chế cơn nghiện rượu, nghiện ma tuý, nghiện cờ bạc. Kềm chế cơn khát không bằng kềm chế dục vọng, tính tham lam, thói kiêu ngạo.
Chính vì thế mà tiên tri Joel đã kêu gọi dân chúng: "Hãy xé lòng chứ đừng xé áo". Người Do thái có tục lệ khi ăn chay, thống hối thì xé áo ra. Đó là một hình thức biểu lộ sự thống hối. Điều quan trọng là có tâm hồn thực sự sám hối. Xé áo không bằng xé lòng ra khỏi những tham lam, bất công. Xé áo không bằng xé lòng ra khỏi thói lười biếng, khô khan, nguội lạnh. Xé áo không bằng xé lòng ra khỏi những dính bén trần tục. Xé áo không bằng xé lòng ra khỏi thói gian dối, giả hình. Chỉ khi thực sự xé lòng ra như thế, ta mới gạt bỏ được những chướng ngại ngăn cản ta đến với Chúa. Chỉ khi thực sự xé lòng ra như thế, ta mới đến gần Chúa, sống tình thân mật với Chúa, hưởng được tình yêu thương của Chúa.
Để ăn chay trong tinh thần và để thực sự hướng về tha nhân, nhiều nước trên thế giới đã biến việc ăn chay thành những hành động bác ái cụ thể. Mỗi ngày trong mùa chay, họ bớt chi tiêu một chút, gửi tiền tiết kiệm giúp những nơi nghèo khổ, bị thiên tai. Nhờ thế, việc ăn chay của họ không còn là hình thức, nhưng là những hi sinh thực sự và trở nên những việc làm đầy tình bác ái huynh đệ.
Bây giờ thì chúng ta đã hiểu thế nào là ăn chay và sám hối đẹp lòng Chúa. Mỗi người hãy tự đặt ra cho mình, cho gia đình mình một chương trình sống Mùa Chay. Ước gì mùa Chay năm nay sẽ là khởi điểm của một đời sống mới, giúp mỗi người chúng ta thực sự thay đổi đời sống, mến Chúa hơn, yêu người hơn.
Lạy Chúa, xin thương xót con, vì con là kẻ tội lỗi. Amen.
Vua Mousaka nổi tiếng vì tài năng ẩm thực tuyệt vời của mình. Giới thượng lưu khắp nơi đều đến để thưởng thức những món ăn ngọt ngào – đặc biệt là món thịt cừu non nướng. Có hai Thủ Tướng háo hức đến cung điện với ước mong tận hưởng tài nghệ của Vua Mousaka. Để khai vi, Vua Mousaka chiêu đã họ bằng một khẩu phần nhỏ rau trộn xanh tươi mới hái trong vườn. Vị thượng khách số 1 thưởng thức với niềm hứng thú vì biết rằng có một món gì đó tuyệt hơn đang đến sau. Trái lại, vị thượng khách thứ 2 thì lại ném đi và nói: “Tôi không muốn thứ này. Tôi đến để ăn những món ăn chính hiệu thật chứ không phải những thứ quá tầm thường như thế”. Cảm thấy bị sốc và xúc phạm, Vua Mousaka mời vị khách ra về mà rằng: “những món ăn tầm thường như thế cũng chính là món thịt cừu nướng của tôi; từ chối nó đồng nghĩa với việc từ chối chính tôi nữa”.
Thứ tư lễ tro một lần nữa lại đến. Ngày này bắt đầu với mùa Chay 40 ngày, biểu thị sự hy sinh từ bỏ như là một sự chuẩn bị cho Tuần Thánh để tưởng nhớ cuộc khổ nạn và cái chết của Chúa Giêsu. Sự tự huỷ và từ bỏ những thứ thuộc thế tục là con đường đưa đến sự thánh thiện.
Cần chú ý. Mùa Chay mời gọi chúng ta tự huỷ và từ bỏ không phải bởi vì thế giới tự bản chất là xấu xa. Thế gian là tốt đẹp nhưng chúng ta phải lưu ý rằng: chúng chỉ thực sự là tốt cho mỗi người khi chúng ta đối xứ với chúng theo thánh ý Chúa muốn. Sự tự huỷ và từ bỏ thực sự không phải là một thái độ coi thường và khinh miệt sự tốt lành tự nhiên của tạo vật. Sự duy linh như thế chỉ đưa đến một lối sống khắc kỷ không phù hợp với con cái của Thiên Chúa. Đó không phải là niềm vui của Ngài. Thánh Irene đã nói: “Vinh quang Thiên Chúa là con người sống dồi dào”.
Sự tự huỷ và từ bỏ đích thực được thực thi với thái độ thánh thiện kèm theo, có thể nói như thế này: “tạo vật thì tốt đẹp. Tôi sẽ tận hưởng niềm vui trong chúng nhưng không để mình bị lệ thuộc bởi vì có những thứ tốt đẹp hơn đang đến. Nếu các thụ tạo là thiện hảo thì Đấng tạo dựng nên chúng còn thiện hảo đến mức độ nào?”. Đó chính là mấu chốt của vấn đề. Vị thượng khách 1 đã thưởng thức món khai vị với sự ý thức rằng phần khoái khẩu hơn đang chuẩn bị đến, nên đã hân hoan tận hưởng trong khi biết rằng đây chưa phải là tất cả và là sự kết thúc cho chuyến đi của mình. Đó là lý do tại sao nhà vua lại vui thích vị khách này và thiết đãi thêm nhiều món nữa.
Câu hỏi suy niệm: Bạn có thưởng thức sự thiện hảo của tạo vật với một thái độ thánh thiện không?
Cầu nguyện: Lạy Cha, con xin vâng theo thánh ý Ngài để đời sống con trở nên dồi dào viên mãn, không phải trong vương quốc mai sau nhưng trong thế giới xinh đẹp hiện tại mà Cha đã ban cho chúng con. Xin giúp con lớn lên trong sự thánh thiện mà sự tốt đẹp của tạo vật đưa dẫn chúng con đến với Chúa.
(Suy niệm của Lm. Joel Jason, OFS, trong “Sabbath 2014”. Trích dịch: Minh Phụng)
Tại nhiều nơi, cứ vào mùa tranh cử, người ta lại dễ dàng nhìn thấy những bảng hiệu ghi ơn dân biểu này, nghị sĩ nọ, hoặc loan báo những công trình xây dựng của các nhân vật chính trị. Dĩ nhiên, ai cũng hiểu đó là những vận động gián tiếp, những hứa hẹn với dân chúng để hy vọng được bầu vào những chức vụ công quyền. Tâm thức và lối hành xử thường tình của con người là như thế đó: làm việc tốt để kể công, để được trọng vọng, khen thưởng. Người Kitô hữu cũng dễ bị cám dỗ để có tinh thần khoe khoang kể công như trên vào đời sống đạo đức.
Tin Mừng hôm nay ghi lại những lời dạy của Chúa Giêsu về tinh thần tu đức cần phải có, với nguyên tắc sống đạo: đừng làm việc lành có ý phô trương cho người ta thấy. Theo luật Môsê, bố thí, cầu nguyện, ăn chay là những việc lành cao quý, và người ta thường tổ chức các việc đạo đức đó cách công khai để thúc đẩy nhiều người tham gia. Chúa Giêsu không phản đối các việc đó, nhưng Ngài chỉ muốn người ta thực hiện chúng với ý hướng mới, đó là làm vì lòng yêu mến và tìm đẹp lòng Chúa hơn là để được người đời khen ngợi. Chẳng vậy, các việc đạo đức ấy có thể chỉ có hình thức, đấy là chưa nói đến trường hợp có nhiều người làm bộ cầu nguyện lâu giờ, ăn chay nhiều ngày, bố thí rộng rãi để dễ lừa gạt người khác.
Chúa Giêsu cảnh giác chúng ta đề phòng thứ đạo đức vụ hình thức. Nhưng việc đạo đức tự nó rất ích lợi cho bản thân, cho tha nhân và đáng được Thiên Chúa ban thưởng, với điều kiện chúng được thực hiện với ý ngay lành. Chúng ta cần thực hành các việc lành với ý hướng này, vì đó là lẽ sống, là niềm vui và là động lực cho cuộc đời hy sinh phục vụ của chúng ta.
Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, ban thưởng. (Mt. 6,1)
Mùa chay là thời kỳ ăn năn trở lại và chuẩn bị mừng lễ Phục sinh. Thời kỳ ăn năn nghĩa là thời gian chúng ta cần phải đổi mới con tim và sửa đổi những thói hư tật xấu không phù hợp với yêu cầu của Tin mừng. Đó không phải là điều dễ dàng! Chúng ta đã sống qua nhiều mùa chay với lòng chân thành mà vẫn không có kết quả, không làm cho chúng ta hoàn toàn đổi mới. Nếu chúng ta bắt đầu vào mùa chay với cảm nghĩ sẽ biến đổi hoàn toàn từ đầu tới đến ngày Phục sinh, chúng ta sẽ bị thất vọng. Ăn năn sám hối, thay đổi con tim của mình là công việc suốt đời. Cần phải cố gắng từng bước từng bước, không nóng vội. Phải tiến bước thế nào?
Tin mừng lưu ý chúng ta chú trọng về ba việc phải làm này: bố thí, ăn chay, cầu nguyện. Không có gì mới, không có gì cách mạng. Đó là lời khuyên có trong hầu hết các tôn giáo trước khi Đức Giê-su đến trần gian. Đức Giê-su không bãi bỏ các việc thực hành đó, mà còn khuyên làm. Làm việc bố thí là chia sẻ cái gì mình có, chia sẻ tiền của, cơm áo dĩ nhiên nhưng còn chia sẻ thời giờ, trí thức, trái tim. Dùng thời giờ để đem yêu thương đến cho mọi người, nhất là người xấu số, dùng thời giờ làm việc giúp đỡ người khác.
Cầu nguyện: cầu nguyện ở nhà thờ, ở nhà mình. Hiến dâng thời giờ cho Chúa, tiêu hao thời giờ vì Chúa. Chúng ta không siêng năng cầu nguyện, thế là mất nhiều mối lợi to lớn rồi. Đức Giê-su thấy đó là mối lợi to lớn đối với Người, khi Người luôn luôn cầu nguyện với Đức Chúa Cha. Sao chúng ta không cậy trông Người để cầu nguyện.
Ăn chay: Không phải chỉ tinh luyện đời sống mình, mà còn tác tạo, bồi đắp cho ta lòng khao khát mến Chúa vô bờ. Ăn chay để khám phá, phát triển lòng ham thích cầu nguyện. Ăn chay để giúp cho những người khác những gì họ đang thiếu.
Đó là chương trình mùa chay xin đề nghị với chúng ta. Nó đã được ứng nghiệm bằng nhiều chứng nhân. Nó giản dị và vừa tầm tay mọi người. Không còn phương thế nào tốt hơn nữa. Thật vô ích khi tìm việc nào khác.
Ngày 22/01/2008, Omar Osama Bin Laden, con trai thứ tư của ông trùm khủng bố, nhắn cha hãy tìm con đường khác. Anh công khai nói ra ý muốn chấm dứt bạo động mà thân phụ của anh kích động. Lọai bạo động của al-Qaeda đã tàn sát thường dân vô tội trong hàng loạt vụ khủng bố khắp thế giới, gồm trận tấn công tại Hoa Kỳ ngày 11-9-2001.
Omar nói rõ "Bom là không tốt để dùng với bất cứ ai. Hãy thay đổi cách hành động". Ðó chính là thông điệp mà người con của Bin Laden muốn nhắn gửi cha mình. Anh không muốn chiến tranh. Anh không muốn thế giới này cứ tiếp tục nhuốm máu bởi lối sống quá khích của cha mình. Anh muốn cha mình hối cải và cải tà quy chính để sống đúng với phẩm giá con người là "nhân chi sơ tính bản thiệt".
Thế nhưng nhiều người vẫn còn tiếp tục hành động như Bin Laden. Người ta thường dùng roi dòn để đè bẹp người khác. Người ta dùng quyền bính để chèn ép người khác. Ở đời có mấy khi tìm được tiếng nói chung. Tiếng nói của cảm thông. Tiếng nói của tôn trọng nhân quyền, của sự tôn trọng lẽ phải. Người ta thường ỷ lớn bắt nạt bé. Người ta thường chà đạp lên nhau theo kiểu "cá lớn nuốt cá bé". Người ta thường xuyên tạc tả đột hữu xung để lừa dối dư luận, để lấn át kẻ yếu, kẻ cô thế cô thân. Nếu cuộc đời không còn tiếng nói của lẽ phải, của công bằng thì chỉ còn tiếng than khóc của lầm than, của ai oán cơ hàn. Nếu ở đời người ta không còn lắng nghe nhau, không còn phân biệt phải trái, đó là nỗi bất hạnh cho kiếp người chúng ta.
Hôm nay chúng ta bước vào mùa chay với 40 ngày chay thánh, chúng ta lại được nghe những lời mời gọi tương tự: "Hãy sám hối". Hãy sửa lại lỗi lầm. Hãy canh tân đời sống. Lời mời gọi đó không chỉ là tiếng gọi mời của Chúa hay của Giáo hội mà còn là tiếng gọi mời của những người thân thương nhất của mình. Ðừng vì lối sống ẩu thả, lười biếng, tội lội của mình mà gây nên đau khổ cho cha mẹ, cho anh em, bạn bè. Ðừng vì những đam mê bất chính của mình để rồi phá hoại hạnh phúc gia đình của mình. Ðừng vì lối sống thiếu trách nhiệm của mình mà chồng chất những gánh nặng khổ đau cho chồng, cho vợ, cho con cái của mình. Ðừng vì lợi ích cá nhân hay băng nhóm của mình mà chà đạp kẻ yếu, mà gây nên oán than bởi công lý và nhân phẩm bị chà đạp.
"Hãy thay đổi cách hành động" cho xứng với nhân tính của một con người. Hãy thay đổi cách sống theo đúng với phẩm giá của những người mang danh là kytô hữu. Ðừng hành động mà không ý thức về hậu quả tai hại do việc làm của mình gây nên. Ðừng hành động nông nổi nhất thời, thiếu suy nghĩ để rồi làm khổ bản thân và gia đình của mình.
Vâng, có thể chúng ta không thảm sát người vô tội như Bin Laden, nhưng có thể vì đời sống phóng túng, vô nại, lười biếng của mình đã phá huỷ cuộc sống hạnh phúc của biết bao con người. Có thể chúng ta không quá khích như Bin Laden nhưng với lối sống độc tài, bảo thủ, gian ác của mình cũng là nỗi sợ hãi của những người đang sống bên cạnh chúng ta. Có thể chúng ta không huấn luyện một đội binh hùng hậu chuyên đi giết người, nhưng có thể vì gương xấu của chúng ta đã lôi kéo biết bao tâm hồn trong trắng, thơ ngây thành mồi ngon cho ma quỷ dẫn dắt. Tại sao mỗi ngày chúng ta đều cầu nguyện "xin gìn giữ chúng ta khỏi mọi sự dữ", thế mà sự dữ ấy lại do chính chúng ta gây nên cho anh em? Tại sao sự dữ lại là chính chúng ta? Chính chúng ta đã giết hại anh em của mình. Chính chúng ta đã gieo khổ đau cho anh em của mình. Chính chúng ta đã và đang nuôi dưỡng sự dữ trong lòng chúng ta là những hận thù, ghen ghét, nói hành, bỏ vạ cáo gian anh em của mình. Phải chẳng chúng ta phạm tội mà chúng ta chẳng hay biết? Phải chăng vì phạm tội thành thói quen đến nỗi đánh mất ý thức về tội? Như vậy chúng ta phải cầu nguyện "xin gỡ chúng con ra khỏi sự dữ". Sự dữ không ở ngoài chúng ta. Sự dữ ở trong chính tâm hồn chúng ta.
Giờ đây, khởi đầu cho hành vi sám hối, Giáo hội mời gọi chúng ta hãy xức tro trên đầu để nhớ rằng mình là cát bụi. Cát bụi cuộc đời chẳng đáng là gì, chỉ "một cơn gió thoảng cũng đủ làm biến tan đi". Thế nên, hãy khiêm tốn để sống đúng với thân phận thọ tạo phải vâng phục Ðấng Tạo Hoá. Là hạt bụi nhưng được Chúa yêu thương tạc vẽ nên hình hài một con người giống hình ảnh Thiên Chúa, thế nên, hãy sống đúng với phẩm giá cao quý của mình. Xức tro trên đầu còn là hành vi sám hối ăn năn, vì những tham vọng kiêu căng, sống bất tuân lệnh Chúa đã gây nên biết bao sự dữ cho nhân gian. Xức tro trên đầu là nhìn nhận sự yếu hèn của mình để cần đến tình thương và ân sủng của Chúa gìn giữ hồn xác chúng ta luôn trong sạch vẹn tuyền. Xin đừng để chúng ta tan biến đời mình bằng đời sống tội lỗi và bán rẻ linh hồn của mình cho danh lợi thú trần gian. Nhưng xin Chúa giúp chúng ta luôn sống thanh thoát khỏi những quyến luyến tội lỗi trần gian. Amen.
1.Ghi nhớ: “Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo sẽ trả lại cho anh” (Mt6,4)
2. Suy niệm:
Hôm nay Giáo Hội mời gọi các tín hữu ăn chay hãm mình, hy sinh cầu nguyện và làm việc bác ái Lễ_tro-81
Hôm nay Giáo Hội mời gọi các tín hữu ăn chay hãm mình, hy sinh cầu nguyện và làm việc bác ái. Lý do nào phải ăn chay? Ăn chay để nhớ các tổ phụ chúng ta đã phải vất vả như thế nào nơi Ai Cập, nơi hoang mạc… cũng như trong sự vất vả gian lao đó Chúa đã đoái thương họ như thế nào. Ngày nay, ăn chay là chúng ta chống lại khuynh hướng hưởng thụ ngày một tăng trong xã hội chúng ta, cũng như ăn chay để có thể cầu nguyện gắn bó với Chúa hơn, và để có gì đó làm việc bác ái cho anh chị em thiếu thốn hơn mình. Như thế mục đích của ăn chay là để có thể gắn bó với Chúa cách mật thiết hơn. Chúa là Đấng thấu suốt tâm can con người, Ngài sẽ ban cho ta hơn nhiều những gì mà chúng ta có thể ước mong. Và ta nên nhớ rằng khi ta khoe khoang hay tự phụ là mình đạo đức… thì lúc đó chúng ta đã lạc xa Thiên Chúa vì nơi Chúa chỉ là khiêm nhường, là hiến thân vì yêu.
3. Sống Lời Chúa: Sống vui tươi khi giúp đỡ người khác
4. Cầu nguyện: Lạy Chúa, ngày hôm nay Giáo hội khởi đầu Mùa Chay để chúng con tiết chế hầu có thể quên đi bản thân mình mà có thể dể dàng đến với Chúa. Xin cho con biết làm mọi việc mà Chúa muốn với tâm hồn vui tươi hớn hở. Amen.
Vì ngày mồng 3 Tết Nguyên Đán Bính Thân năm nay trùng vào ngày Thư Tư Lễ Tro nên chúng ta Lễ_tro-82
Vì ngày mồng 3 Tết Nguyên Đán Bính Thân năm nay trùng vào ngày Thư Tư Lễ Tro nên chúng ta có ngày Thứ Năm Lễ Tro, khởi đầu Mùa Chay Thánh 2016. Theo NHỮNG QUY LUẬT TỔNG QUÁT VỀ NĂM PHỤNG VỤ VÀ NIÊN LỊCH của Giáo Hội thì “Mùa Chay nhằm chuẩn bị cử hành Lễ Vượt Qua. Phụng Vụ Mùa Chay giúp các dự tòng và các tín hữu cử hành Mầu Nhiệm Vượt Qua. Các dự tòng được chuẩn bị qua những giai đoạn khác nhau của việc nhập đạo; còn các tín hữu thì qua việc tưởng niệm Bí Tích Thánh Tẩy và việc Sám Hối” ( số 27 ). Như vậy Mùa Chay là thời gian đặc biệt để các tín hữu chuẩn bị cử hành Mầu Nhiệm Vượt Qua bằng hành động cụ thể và thiết thực là (a) tưởng niệm Bí Tích Thánh Tẩy và (b) Sám Hối.
Tưởng niệm Bí Tích Thánh Tẩy
Tưởng niệm không chỉ là nhớ lại, không chỉ là nghĩ tới hay nhắc đến mà còn là mừng, là sống nữa. Một trong các yếu tố mang tính quyết định của Bí Tích Thánh Tẩy là người dự tòng long trọng và công khai tuyên bố từ bỏ ma quỷ, đồng thời khẳng định lòng tin và sự quy phục của mình đối với Thiên Chúa là Chúa Tể duy nhất là Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Nói một cách khác là nhìn nhận chủ quyền của Thiên Chúa trên tâm hồn và cuộc sống của mình.
Sám Hối
Chúng ta là những tạo vật yếu đuối, mê muội và cứng đầu nên dễ sa chước cám dỗ và phạm tội khước từ Thiên Chúa, phủ nhận quyền thống trị yêu thương của Thiên Chúa và cắt đứt mối liên hệ mật thiết, có tính “sống còn” với Thiên Chúa là chính Sự Sống. Vì thế mà Mùa Chay là rất cần thiết, để chúng ta quay trở lại với Thiên Chúa và tái quy phục Người, vì chỉ có như thế, chúng ta mới xứng đáng cử hành Mầu Nhiệm Vượt Qua của Con Một Thiên Chúa và được thừa hưởng Ơn Cứu Độ của Mầu Nhiệm ấy.
“Hãy xé lòng chứ đừng xé áo” là cách nói “tượng hình” trong sấm ngôn của Thiên Chúa mà Ngôn Sứ Giôen đã truyền lại cho Ítraen và Hội Thánh nhắc lại với mọi Kitô hữu ngày Thứ Tư đầu Mùa Chay Thánh. Ý nghĩa của sấm ngôn ấy là người tín hữu phải thay đổi thật sự, thay đổi từ gốc rễ, ngọn nguồn, thay đổi từ đáy lòng chứ không chỉ thay đổi bên ngoài tức thay đổi hình thức có tính phô trương mà sau này chính Chúa Giêsu cũng nhắc nhở trong Phúc Âm.
Chúng ta hãy đi sâu vào Lời Chúa để hiểu và thực thi việc canh tân, đổi mới và hoán cải trở về với Thiên Chúa như Người mong muốn và mời gọi.
II. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP CỦA THIÊN CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
Chân dung của Thiên Chúa
Trong 3 bài Sách Thánh chúng ta khám phá ra chân dung của một Đấng Thiên Chúa từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương.
Vì từ bi nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương nên Thiên Chúa không muốn một người nào phải hư mất mà kêu gọi mọi người sám hối quay về với Người để được thứ tha và cứu độ ( bài đọc 1 và 2 ).
Vì từ bi nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương nên Chúa Giêsu, Thiên-Chúa-làm-người dậy dỗ chỉ bảo cặn kẽ về cách ăn chay, bố thí và cầu nguyện ( bài Tin Mừng ) đẹp lòng Chúa và đem lại kết quả tốt lành thánh thiện cho người thực hành những việc đạo đức ấy.
Sứ điệp của Lời Chúa
Sứ điệp của Lời Chúa ở trong những câu Lời Chúa sau đây:
“Các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van... anh em hãy làm hòa với Thiên Chúa.”
“Khi làm việc lành phúc đức, anh em chớ có phô trương cho thiên hạ thấy mà chỉ để một mình Thiên Chúa thấy mà thôi.”
“Khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh em, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh em, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh em.”
“Khi ăn chay, anh em chớ làm bộ rầu rĩ như bọn đạo đức giả.”
III. SỐNG VỚI THIÊN CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI
Sống với Thiên Chúa
Là Đấng từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương và sẵn sàng thứ tha cho những ai biết lầm lỗi hoán cải trở về. Sống với Thiên Chúa trong tâm tình biết ơn và cảm mến.
Thực thi Sứ Điệp của Người
Là ăn năn sám hối quay trở về với Thiên Chúa, làm việc lành phúc đức một cách khiêm nhuờng, cầu nguyện một cách chân tình và kín đáo, ăn chay một cách thật lòng.
Khi ấy, Đức Giêsu nói với các môn đệ rằng: “Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, ban thưởng. Vậy khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi. Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc anh bố thí được kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh. Và khi cầu nguyện, anh em đừng làm như bọn đạo đức giả: chúng thích đứng cầu nguyện trong các hội đường, hoặc ngoài các ngã ba ngã tư, cho người ta thấy. Thầy bảo thật anh em: chúng đã được phần thưởng rồi. Còn anh, khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín ẩn. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh. Còn khi ăn chay, anh em chớ làm bộ rầu rĩ như bọn đạo đức giả: chúng làm cho ra vẻ thiểu não, để thiên hạ thấy là chúng ăn chay. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi. Còn anh, khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, để không ai thấy là anh ăn chay ngoại trừ Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.”
Suy niệm:
Cứ đến Thứ Tư Lễ Tro là chúng ta lại được nghe bài Tin Mừng này. Đức Giêsu nói đến ba việc Lễ_tro-83
đạo đức quan trọng của người Do Thái:
Cầu nguyện, bố thí, ăn chay. Chẳng phải cứ đợi đến Mùa Chay chúng ta mới làm ba việc đó. Nhưng Mùa Chay là thời gian thuận lợi để ta tập trung chú ý hơn. Tập trung vào cầu nguyện là làm mới lại tương quan với Thiên Chúa, từ bỏ những gì làm tôi xa Chúa và dứt bỏ mọi tội lỗi quen phạm. Tập trung vào bố thí là chia sẻ của cải cho những người nghèo hơn, tự nguyện bỏ bớt một phần tiện nghi để giúp những ai đói khổ. Tập trung vào chay tịnh là làm cho thân xác, tâm hồn mình trở nên nhẹ nhàng, thoát khỏi những kéo xuống nặng nề, những cám dỗ sống hưởng thụ, ích kỷ. Cả ba việc này có tương quan chặt chẽ với nhau. Khi làm tốt một việc, ta sẽ dễ làm hai việc còn lại hơn. Ăn chay giúp chúng ta hàn gắn lại tình bạn với Chúa, và lớn lên trong sự thân mật đối với Ngài. Ăn chay giúp ta tránh tội và tránh mọi thứ dẫn đến tội. Ăn chay là thoát ra khỏi sự thèm muốn tự nhiên về cơm bánh vật chất, để nếm cảm sự cần thiết của tấm bánh tinh thần. Nhờ ăn chay con người thấy mình được tự do hơn để sống theo ý Chúa. Khi chịu đói nơi thân xác, chúng ta sẽ thấy tim mình đói khát Thiên Chúa và mong Ngài đến với ta để làm ta mãn nguyện. Nhưng ăn chay cũng giúp ta mở mắt trước tình cảnh thiếu thốn của tha nhân. Nhờ ăn chay, chúng ta không còn sống cho chính mình nữa, nhưng biết sống cho Chúa và tha nhân. Ăn chay giúp ta chế ngự được tính ích kỷ làm ta co lại, nhờ đó ta có thể mở lòng ra trước nhu cầu của anh chị em mình và chia sẻ cho họ điều mình đã tiết kiệm được từ ăn chay. Ngay cả một người có hai áo cũng có thể chia sẻ được cho người trần trụi. Người chỉ còn vài lon gạo cũng có thể chia cho người đang đói. Chúng ta đã bắt đầu cuộc hành trình 40 ngày Mùa Chay. Không phải chỉ là ăn chay, mà là sống chay. Chay tịnh phải là một thái độ thấm vào cuộc sống. Khi bớt nuông chiều những đòi hỏi ngày càng nhiều của thân xác, chúng ta sẽ thắng được những cám dỗ của thèm muốn vô độ.
Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, xin cho con trở nên đơn sơ bé nhỏ, nhờ đó con dễ nghe được tiếng Chúa nói, dễ thấy Chúa hiện diện và hoạt động trong đời con.
Sống giữa một thế giới đầy lọc lừa và đe dọa, xin cho con đừng trở nên cứng cỏi, khép kín và nghi ngờ.
Xin dạy con sự hiền hậu để con biết cảm thông và bao dung với tha nhân.
Xin dạy con sự khiêm nhu để con dám buông đời con cho Chúa.
Cuối cùng, xin cho con sự bình an sâu thẳm, vui tươi đi trên con đường hẹp với Ngài, hạnh phúc vì được cùng Ngài chịu khổ đau. Amen.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu (Mt 6, 1- 6.16-18)
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Các con hãy cẩn thận, đừng phô trương công đức trước mặt người ta để thiên hạ trông thấy, bằng không các con mất công phúc nơi Cha các con là Ðấng ở trên trời. Vậy khi các con bố thí, thì đừng thổi loa báo trước, như bọn giả hình làm ở nơi hội đường và phố xá, để cho người ta ca tụng họ. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Các con có bố thí, thì làm sao đừng để tay trái biết việc tay phải làm, để việc con bố thí được giữ kín và Cha con, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.
"Rồi khi các con cầu nguyện, thì cũng chớ làm như những kẻ giả hình: họ ưa đứng cầu nguyện giữa hội đường và các ngả đàng, để thiên hạ trông thấy. Quả thật, Ta bảo các con rằng: họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi cầu nguyện, thì hãy vào phòng đóng cửa lại mà cầu xin với Cha con, Ðấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.
"Khi các con ăn chay, thì đừng làm như bọn giả hình thiểu não: họ làm cho mặt mũi ủ dột, để có vẻ ăn chay trước mặt người ta. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi ăn chay, hãy xức dầu thơm trên đầu và rửa mặt, để thiên hạ không biết con ăn chay, nhưng chỉ tỏ ra cho Cha con, Ðấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con". Đó là Lời Chúa.
SUY NIỆM
Lễ Tro khởi đầu Mùa Chay Thánh, là dịp để mọi Kitô hữu làm mới lại cách sống của mình theo tinh Lễ_tro-84
Lễ Tro khởi đầu Mùa Chay Thánh, là dịp để mọi Kitô hữu làm mới lại cách sống của mình theo tinh thần Phúc Âm qua ba phương thế đạo đức: ăn chay, cầu nguyện và làm việc lành phúc đức. Ăn chay thì có thể làm kín đáo, cầu nguyện thì có thể “vào phòng đóng cửa lại”, còn làm phúc bố thí thì làm sao có thể “không cho tay trái biết việc tay phải làm” được? Thật ra, Chúa dạy chúng ta phải làm những việc tốt đẹp để, giống như “ánh sáng chiếu giãi trước mặt thiên hạ,” người ta “xem thấy mà ngợi khen Cha anh em ở trên trời” (Mt 5,16). Vì thế điểm phân biệt việc làm phúc thật với việc “làm phúc giả” chính là ở ý hướng và thái độ của người làm: làm việc lành phúc đức không phải để “phô trương cho thiên hạ thấy” mà chỉ vì vinh danh Chúa.
Một việc đạo đức ta cần quan tâm thực hiện trong mùa Chay này là sự bố thí, là chia sẻ cơm bánh vật chất cho những người nghèo đói. Việc bố thí này tuy khó thực hiện, nhưng sẽ mang lại ích lợi lớn lao cho tâm hồn ta và còn là phương thế giúp ta đền tội hữu hiệu nhất: khó thực hiện vì “Đồng tiền liền khúc ruột”. Nhưng ích lợi lớn lao, vì bố thí giúp ta ý thức về giá trị tương đối của đồng tiền, như Đức Giêsu đã khuyên chàng thanh niên giàu có muốn nên trọn lành “hãy về bán gia sản đem phân phát cho người nghèo để đổi lấy kho báu trên trời rồi đến theo làm môn đệ của Người” (x. Mc 10,21). Hơn nữa, đây còn là một cách đền tội hữu hiệu, như lời sứ thần Raphaen khuyên bảo hai cha con Tôbia như sau: “Bố thí đi đôi với đời sống công chính, thì tốt hơn có của cải mà ăn ở bất công. Làm phúc bố thí thì tốt hơn là tích trữ vàng bạc. Việc bố thí làm cho chúng ta khỏi chết và tẩy sạch mọi tội lỗi. Ngoài ra người làm phúc bố thí cũng còn được sống lâu nữa” (x. Tb 12,8-9).
Tóm lại. Tin Mừng hôm nay ghi lại những lời dạy của Chúa Giêsu về tinh thần tu đức cần phải có, với nguyên tắc sống đạo: đừng làm việc lành có ý phô trương cho người ta thấy. Theo luật Môsê, bố thí, cầu nguyện, ăn chay là những việc lành cao quý, và người ta thường tổ chức các việc đạo đức đó cách công khai để thúc đẩy nhiều người tham gia. Chúa Giêsu không phản đối các việc đó, nhưng Ngài chỉ muốn người ta thực hiện chúng với ý hướng mới, đó là làm vì lòng yêu mến và tìm đẹp lòng Chúa hơn là để được người đời khen ngợi. Chẳng vậy, các việc đạo đức ấy có thể chỉ có hình thức, đấy là chưa nói đến trường hợp có nhiều người làm bộ cầu nguyện lâu giờ, ăn chay nhiều ngày, bố thí rộng rãi để dễ lừa gạt người khác.
Chúa Giêsu cảnh giác chúng ta đề phòng thứ đạo đức vụ hình thức. Nhưng việc đạo đức tự nó rất ích lợi cho bản thân, cho tha nhân và đáng được Thiên Chúa ban thưởng, với điều kiện chúng được thực hiện với ý ngay lành. Chúng ta cần thực hành các việc lành với ý hướng này, vì đó là lẽ sống, là niềm vui và là động lực cho cuộc đời hy sinh phục vụ của chúng ta.
Cùng với toàn thể Hội thánh, chúng ta đã bước vào mùa Chay. Đây là một thời kỳ thuận tiện để chúng ta duyệt xét cuộc đời mình, hầu có thể bù đắp những thiếu sót, sửa chữa những lệch lạc nơi từng người chúng ta. Xin cho ánh sáng của Chúa chiếu soi trên chúng ta, để chúng ta nhận ra con người thật của mình.
Lạy Chúa, xin giúp con khi làm việc lành phúc đức biết loại bỏ những ý hướng tìm kiếm hư danh, nhưng biết chia sẻ bằng chính tấm lòng bác ái chân thành để làm vinh danh Chúa, nhờ đó trong Mùa Chay Thánh này chúng con được đổi mới và hưởng trọn vẹn niềm vui Ơn Cứu Độ. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Amen.
"Cha ngươi, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho ngươi".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu (Mt 6, 1-6.16-18)
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Các con hãy cẩn thận, đừng phô trương công đức trước mặt người ta để thiên hạ trông thấy, bằng không các con mất công phúc nơi Cha các con là Ðấng ở trên trời. Vậy khi các con bố thí, thì đừng thổi loa báo trước, như bọn giả hình làm ở nơi hội đường và phố xá, để cho người ta ca tụng họ. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Các con có bố thí, thì làm sao đừng để tay trái biết việc tay phải làm, để việc con bố thí được giữ kín và Cha con, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con. "Rồi khi các con cầu nguyện, thì cũng chớ làm như những kẻ giả hình: họ ưa đứng cầu nguyện giữa hội đường và các ngả đàng, để thiên hạ trông thấy. Quả thật, Ta bảo các con rằng: họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi cầu nguyện, thì hãy vào phòng đóng cửa lại mà cầu xin với Cha con, Ðấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con. "Khi các con ăn chay, thì đừng làm như bọn giả hình thiểu não: họ làm cho mặt mũi ủ dột, để có vẻ ăn chay trước mặt người ta. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi ăn chay, hãy xức dầu thơm trên đầu và rửa mặt, để thiên hạ không biết con ăn chay, nhưng chỉ tỏ ra cho Cha con, Ðấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con". Ðó là lời Chúa.
SUY NIỆM
Hội Thánh bước vào mùa chay với ngày thứ tư lễ tro được cử hành hằng năm, mời gọi Kitô hữu bước Lễ_tro-85
Hội Thánh bước vào mùa chay với ngày thứ tư lễ tro được cử hành hằng năm, mời gọi Kitô hữu bước vào cuộc hành trình chay tịnh 40 ngày. Với việc cầu nguyện liên lỉ, ăn chay hãm mình, bố thí cho người nghèo, cả ba việc ấy phải phát xuất từ nội tâm. Vì “Thiên Chúa thấu suốt mọi điều bí ẩn”. Hiệu quả của việc chay tịnh và những việc làm thiết thực này không phải chỉ để cho người ta thấy, nhưng cốt là từ tâm hồn biết thờ phượng và tuân giữ giới luật của Thiên Chúa.
Lòng yêu mến Thiên Chúa từ trong tâm khảm của ta quyết định lấy những việc làm của ta. Làm sao cho những gì chúng ta thực hành, không chỉ là ba việc trên mà căn cội của đời sống đạo của chúng ta phải khởi phát từ nội tâm được gột rửa và thanh luyện để nên một với Chúa, một lòng, một ý. Như Chúa Giêsu ở trong Cha và Cha ở trong Người, khi lòng yêu mến của chúng ta cũng đặt trong Người như vậy, việc chay tịnh của chúng ta được nội tâm hoá một cách sâu xa và ý nghĩa. Để những việc làm ấy không phải là hình thức, nhưng là thờ phượng, không phải là bên ngoài nhưng là diễn tả nội tâm.
Ngoài ra, chúng ta cũng có thể chay tịnh thêm những thói quen tật xấu của chúng ta trong sinh hoạt hằng ngày để cho việc chay tịnh mùa Chay thánh này thêm trọn vẹn.
Chay những lời nói xúc phạm, và truyền đạt những lời nói nhẹ nhàng dễ nghe.
Chay những thái độ khó chịu, và lấp đầy lòng bạn bằng tâm tình biết ơn.
Chay những hiềm khích, và lấp đầy bạn bằng sự tha thứ, dịu dàng và kiên nhẫn. Chay thái độ bi quan, và lấp đầy bạn bằng niềm hy vọng và sự lạc quan.
Chay những băn khoăn lo lắng, và lấp đầy bạn bằng niềm tin tưởng vào Thiên Chúa trong khoảnh khắc hiện tại.
Chay những sở hữu, và lấp đầy bạn bằng những điều đơn giản của cuộc đời.
Chay những ý tưởng hời hợt, và lấp đầy bạn bằng những trực giác, những ngẫm suy và những lời cầu nguyện.
Chay những phê bình chỉ trích những người sống chung quanh bạn, và khám phá ra Thần Khí Chúa Kitô đang sống trong họ.
Chay tính ích kỷ, và lấp đầy bạn bằng lòng thương cảm đối với người khác.
Chay những hiềm thù, và lấp đầy bạn bằng một thái độ hòa giải
Chay những lời nói, và lấp đầy bạn bằng sự thinh lặng và lắng nghe kẻ khác.(Sưu tầm)
Lạy Chúa, hôm nay chúng con bước vào Mùa Chay Thánh. Chúng con đã tham dự Thánh Lễ, đã lãnh nhận một chút tro trên đầu, biểu tượng của lòng ăn năn sám hối. Xin cho chúng con suốt Mùa chay thánh này, biết làm đúng như Lời Chúa dạy là: “Siêng năng cầu nguyện, ăn chay hãm mình và chia sẻ cho anh em đói nghèo”. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Amen.
“Còn anh, khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, để không ai thấy là anh ăn chay ngoại trừ Cha của anh... Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả công cho anh.” (Mt 6,17-18)
Suy niệm:
Tuy chỉ là một “hạt bụi hoá kiếp thân tôi,” nhưng lại “tôi-hạt bụi” ấy lại có một giá trị thật lớn như Lễ_tro-86
Tuy chỉ là một “hạt bụi hoá kiếp thân tôi,” nhưng lại “tôi-hạt bụi” ấy lại có một giá trị thật lớn như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã chiêm nghiệm: “Ôi cát bụi tuyệt vời!” Người Ki-tô hữu càng có lý do để thấy phận người cát bụi đó còn tuyệt vời hơn nữa. Vì yêu, Chúa đã cất nhắc cho hạt bụi “hoá kiếp thân tôi” được phú ban sinh khí của Ngài. Rồi phận người cát bụi càng tuyệt vời hơn khi nhờ Đức Ki-tô, nó được trở thành con cái Chúa. Hằng năm Giáo Hội khai mạc Mùa Chay bằng việc ăn chay và cử hành thánh lễ xức tro, để nhắc nhở ta ý thức phận người cát bụi, và mai ngày sẽ trở về với bụi cát. Nhưng nhờ Đức Ki-tô chịu chết và sống lại, “hạt bụi” đó sẽ sống lại và được sống vĩnh hằng.
Mời Bạn: Dù biết rằng cuộc sống con người mai ngày sẽ trở về “cát bụi hư vô”, nhưng Trịnh Công Sơn đã thấy ý nghĩa của nó để cuộc sống này, mỗi ngày biết tìm một niềm vui và biết sống bằng trái tim. Là Ki-tô hữu, sống niềm tin vào sự sống vĩnh cửu, thì Mùa Chay là thời gian giúp chúng ta sống chay tịnh để đổi đời một cách đích thực. Lời Chúa hôm nay mời ta trở về với chính mình để biến đổi, hầu có thể sống tốt với mọi người trong mọi tương quan.
Chia sẻ: Chối bỏ giá trị của chay tịnh là sản phẩm của một xã hội thực dụng, quá đề cao thân xác để thỏa mãn dục vọng. Chay tịnh có chỗ đứng nào trong cuộc sống của bạn?
Sống Lời Chúa: Làm một việc chay tịnh kín đáo và xin ơn nhạy bén cảm nhận giá trị siêu nhiên của mọi sự.
“Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy.”(Mt 6,1)
Suy niệm:
Chúa không nhắm dạy bố thí, cầu nguyện, và ăn chay. Vì các môn đệ dường như vẫn thường làm các Lễ_tro-87 CT
Chúa không nhắm dạy bố thí, cầu nguyện, và ăn chay. Vì các môn đệ dường như vẫn thường làm các việc ấy. Điều Chúa nhấn mạnh là cách làm: chớ có phô trương! Tin Mừng hôm nay xoáy duy nhất vào điểm này. Phô trương là cám dỗ muôn thuở; nó chọc thẳng vào yếu huyệt thứ nhất của con người là lòng kiêu ngạo. Nó tinh vi vì nó không cố kéo người ta ra khỏi “việc lành phúc đức;” nó chỉ đánh vào cáchhọ làm mà thôi. Khi người ta phô trương, thì những “việc lành phúc đức” của họ trở thành số không, vì“đã được trả công rồi!”
Mời Bạn: Nhiều khi ta không phô trương cách thô thiển, huỵch toẹt, ta chỉ phô trương cách khéo léo thôi. Song, đằng nào thì cũng là phô trương – và trước mặt Chúa, những “việc lành phúc đức” ta làm sẽ hoàn toàn mất chất. Để tránh bẫy phô trương, ta phải chặn cái ý nghĩ “mình có công phúc” hay “mình tốt lành” ngay từ trong lòng mình. Một vị thánh là thánh cho tới khi vị ấy biết mình là một vị thánh. Chúa dạy ta nhớ mình là tôi tớ vô dụng, nếu có làm được gì thì đấy chỉ là bổn phận mà thôi (x. Lc 17,10).
Chia sẻ: Nghĩ đến những cái bẫy phô trương ngay trong đời sống Giáo hội. Chẳng hạn, những nghi lễ rình rang bên ngoài mà thiếu hẳn chiều sâu, những bia khắc tên ân nhân này nọ…
Sống Lời Chúa: Ta hưởng ứng điều Chúa dạy bằng cách: kín đáo hết sức khi làm bất cứ điều gì tốt lành.
Cầu nguyện: Lạy Chúa, xin giúp con ý thức rằng dù con ở đâu, nghĩ gì, làm gì, thì Chúa cũng luôn nhìn thấy và biết rõ lòng con. Amen.
Ba việc thực hành căn bản trong đời sống tôn giáo của người Do Thái là bố thí, cầu nguyện và ăn Lễ_tro-88
Ba việc thực hành căn bản trong đời sống tôn giáo của người Do Thái là bố thí, cầu nguyện và ăn chay. Chúa Giêsu không bao giờ phản bác hay tranh luận về điều đó, ngược lại Ngài còn khuyến khích các môn đệ của mình thực hành những việc này, và còn xem đó như là sức mạnh để có thể khử trừ ma quỷ. Nhưng Ngài khó chịu khi thấy người ta làm những việc tốt đẹp đó với ý hướng xấu xa.
Cụ thể mục đích của việc bố thí là để sống tình bác ái, chia cơm sẻ áo với những kẻ khó nghèo. Đó là điều Chúa Giêsu đã dạy và đã sống, khi chính bản thân Ngài đã biết trao ban tất cả cho mọi người, đặc biệt là những người nghèo khổ và bất hạnh. Thế nhưng có một số người khi làm việc bố thì đã “khua chiêng đánh trống” cho mọi người tập trung đến xem. Việc bố thí của họ giống như một lễ hội để đánh bóng tên tuổi, hầu người khác biết đến và khen ngợi họ. Rõ ràng họ đã lợi dụng việc bố thí, lợi dụng sự nghèo khổ của người khác… Những việc làm như vậy Chúa Giêsu nói: “Chúng đã được phần thưởng rồi” (Mt 6,2b) từ những lời tán tụng của người khác. Còn người môn đệ Chúa, khi thực hành việc bác ái: “Đừng để tay trái biết việc tay phải làm” (Mt 6,3).
Mục đích của việc cầu nguyện là để nối kết với Thiên Chúa. Chính Chúa Giêsu đã thường xuyên có sự hiệp thông với Thiên Chúa Cha. Nhưng Ngài thường cầu nguyện vào lúc đêm khuya hay khi sáng sớm, ở trên núi cao hay ngoài bãi biển… Nghĩa là vào những lúc vắng vẻ và những nơi không có người. Vậy mà có những người thích cầu nguyện ở ngã ba đường, vào những lúc đông người. Mục đích là để cho người khác nhìn thấy, càng nhiều càng tốt, để người khác phải nể phục về đời sống đạo đức của họ. Chúa Giêsu gọi họ là “bọn đạo đức giả” (Mt 6,5). Và Ngài nhắc nhở cho các môn đệ của Ngài: “Hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện” (Mt 6,6). Nghĩa là sự hiệp thông với Thiên Chúa chỉ có thể diễn ra trong một tâm hồn thinh lặng với một con tim hướng trọn về Chúa.
Mục đích của việc ăn chay là để biết làm chủ chính bản thân mình, là nhắc nhở mình biết từ khước những vui thú, những điều mình yêu thích để hướng trọn về Chúa. Chính vì vậy người ăn chay thực sự phải có được niềm vui, sự bình an trong tâm hồn vì họ đang tìm kiếm Chúa. Thế nhưng có những người ăn chay:“làm cho ra vẻ thiểu não, để thiên hạ thấy là chúng ăn chay” (Mt 6,16). Chúa Giêsu nhắc nhở cho các môn đệ Ngài khi ăn chay: “nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, để không ai thấy là anh em ăn chay” (Mt 6,17).
Lạy Chúa, khi bước vào mùa Chay, xin cho con để ý đến 3 việc thực hành cơn bản trong đời sống đạo là bố thí, cầu nguyện và ăn chay. Nhưng đừng để con quá nệ vào những thức bên ngoài, mà phải hướng vào chiều sâu bên trong của mỗi việc làm, vì Chúa không thích của lễ với những hình thức hào nhoáng bên ngoà mà không có một chút tâm tình nào, nhưng yêu thích “một tấm lòng tan nát khiêm cung”.
Xin cho con biết rõ mục đích của 3 việc bố thí, cầu nguyện và ăn chay là để thực thi tình bác ái, sống gắn bó với Chúa và chỉ tìm kiếm một mình Chúa; để từ những việc thực hành này, con hướng đến ý nghĩa cao trọng hơn của cả đời sống là quy hướng về Chúa với tất cả con người của con.
Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh (Mt 6,18).
Ăn chay là một hình thức thực hành tôn giáo đã có từ lâu đời. Xưa kia ăn chay còn kèm theo Lễ_tro-89
Ăn chay là một hình thức thực hành tôn giáo đã có từ lâu đời. Xưa kia ăn chay còn kèm theo đánh tội, mặc áo nhặm nữa. Có nhiều người thắc mắc tự hỏi: tại sao phải ăn chay. Tại sao phải hành hạ thân xác như thế? Có phải Chúa độc ác đến độ vui sướng khi thấy con người bị hành hạ hay sao? Chắc chắn không phải như thế. Vậy tại sao ăn chay?
Theo thánh Tôma tiến sĩ, ta có 3 loại kẻ thù là: ma quỉ, thế gian và xác thịt. Nếu có ai hỏi trong ba loại kẻ thù đó, loại nào nguy hiểm nhất, có lẽ không ai ngần ngại trả lời đó là ma quỉ. Quả thực ma quỉ rất hiểm độc, xảo trá. Tuy nhiên, dù hiểm độc đến đâu ma quỉ vẫn luôn ở ngoài ta. Cả thế gian cũng thế, dù ở gần gũi ta, dù có ảnh hưởng lớn trên ta, nhưng thế gian vẫn luôn ở ngoài ta. Chỉ khi nào ta đồng ý, ma quỉ và thế gian mới đột nhập được vào cung cấm linh hồn. Ở đây xác thịt đóng một vai trò quan trọng. Vì xác thịt ở trong ta, thiết thân với ta. Khi mạnh mẽ, xác thịt là người lính canh tốt, là phương tiện phục vụ linh hồn. Nhưng khi yếu đuối, xác thịt thống trị linh hồn. Và tệ hơn nữa, khi ưng thuận với ma quỉ và thế gian, xác thịt trở thành kẻ nội thù, đánh phá ta ngay từ bên trong. Vì thế xác thịt là nguy hiểm nhất.
Thường không ai muốn sự xấu. Không ai muốn phạm tội. Người ta phạm tội hầu hết vì yếu đuối. Vì yếu đuối nên nghe theo ma quỉ, thế gian. Vì yếu đuối nên đồng ý cho ma quỉ, thế gian xâm nhập tâm hồn. Vì yếu đuối nên để ma quỉ, thế gian lèo lái tâm hồn. Muốn chống trả được sự dữ linh hồn phải mạnh khỏe. Muốn mạnh khỏe phải rèn luyện. Mùa chay chính là một thời gian thuận tiện để rèn luyện. Hôm nay Chúa Giêsu đưa ra cho ta chương trình 3 điểm để rèn luyện trong mùa Chay. Đó là ăn chay, cầu nguyện và làm việc bác ái.
Ăn chay là một phương thế hữu hiệu để rèn luyện tâm hồn. Ăn uống là nhu cầu sơ đẳng của con người. Làm chủ được nhu cầu sơ đẳng là bước đầu tiến đến làm chủ bản thân. Chế ngự được cơn đói dẫn ta đến chế ngự dục vọng. Quen nói không với bản năng thấp hèn, ta sẽ biết mạnh dạn từ chối những cám dỗ xấu. Quen tự chế ta sẽ trở nên mạnh mẽ. Biết từ bỏ ý riêng ta sẽ vươn lên cao trên bậc thang thánh thiện.
Cầu nguyện là phương thế không thể thiếu cho người muốn nên thánh. Nếu nên thánh là sống thân mật với Chúa thì cầu nguyện giúp ta đạt được điều này. Cầu nguyện càng sâu xa ta càng thân thiết với Chúa. Chúa là nguồn sức mạnh. Ai siêng năng cầu nguyện sẽ được sức mạnh cần thiết để chiến thắng các cơn cám dỗ. Chúa là nguồn thánh thiện. Ai thân thiết với Chúa sẽ có tâm hồn nhẹ nhàng siêu thóat mọi dính bén trần tục.
Mẹ Têrêsa nói: “Cầu nguyện sẽ mở rộng hơn tấm lòng của bạn, mãi tới mức lòng bạn lớn đủ, để chứa cả món quà tặng là chính Thiên Chúa.
Cầu nguyện không đòi chúng ta bỏ dở công việc, nhưng đòi chúng ta tiếp tục làm việc vì làm việc cũng là cầu nguyện.
Cầu nguyện dẫn tới đức tin, đức tin dẫn tới tình yêu, tình yêu đưa tới phục vụ vì lợi ích người nghèo”.
Làm việc bác ái. Tình yêu Chúa thực sự sẽ được thể hiện trong tình yêu mến anh em đồng loại. Tập làm việc bác ái giúp ta thêm lòng yêu mến Chúa. Quen nghĩ đến người khác giúp ta biết từ bỏ mình. Biết cảm thương trước những cảnh nghèo cảnh khổ sẽ giúp ta biết chia sẻ, xây dựng một xã hội huynh đệ, hòa bình.
Đã bao mùa Chay trôi qua, nhưng ta chưa tiến bộ bao nhiêu trên đường thánh thiện. Năm nay, ta hãy quyết tâm sống mùa Chay với chương trình cụ thể 3 việc mà Chúa đã dạy.
Một vị ẩn tu sống đơn độc trên ngọn núi cao. Ngày đêm ông ăn chay cầu nguyện. Ông ăn chay rất nghiêm ngặt và cầu nguyện rất tha thiết. Ðể thưởng công, Chúa cho xuất hiện một ngôi sao trên đầu núi.
Khi ông ăn chay và cầu nguyện ít, ngôi sao mờ đi. Khi ông ăn chay và cầu nguyện nhiều thì ngôi sao rực sáng lên. Một hôm ông muốn leo lên đỉnh cao nhất của ngọn núi. Đang khi ông chuẩn bị lên đường thì một em bé gái trong làng đến thăm và ngỏ ý muốn đi cùng ông. Thày trò hăng hái lên đường. Đường càng lên cao càng dốc và khó đi. Mặt trời càng lúc càng nóng gắt. Cả hai thày trò ướt đẫm mồ hôi và cảm thấy khát nước nhưng không ai dám uống. Em bé không dám uống trước khi thày uống. Vị ẩn tu không dám uống vì sợ mất công phúc trước mặt Chúa. Nhưng nhìn thấy em bé mỗi lúc mệt thêm, thày ẩn tu thấy thương, nên mở nước ra uống. Lúc ấy em bé mới dám uống. Uống nước xong, em bé mỉm cười rất tươi và cám ơn thày. Thày ẩn tu len lén ngước mắt nhìn lên đỉnh núi. Thầy sợ ngôi sao biến mất vì thày đã không biết hãm mình. Nhưng lạ thay, trên đầu núi thày thấy không phải một mà có đến hai ngôi sao cùng xuất hiện. Thì ra, để thưởng công vì thày biết thương người khác, Chúa đã cho xuất hiện một ngôi sao nữa, sáng không kém gì ngôi sao kia.
Vâng! Hãy có chương trình ăn chay bằng hãm dẹp những tính mê nết xấu. Hãy gia tăng thời gian cầu nguyện sống bên Chúa. Hãy bớt chi tiêu để chia sẻ với những anh chị em đói nghèo. Nếu có một chương trình cụ thể và siêng năng thực tập những việc đạo đức nói trên, chắc chắn ta sẽ tiến bộ rất nhiều sau mùa Chay này. Ta sẽ được nhiều ơn Chúa và sẽ mừng lễ Phục sinh tràn đầy niềm vui thánh thiện.
Với nghi thức xức tro bây giờ, tôi long trọng khai mạc mùa Chay thánh năm 2014. Ước gì mùa Chay năm nay đem đến cho anh chị em phúc lộc dồi dào của Chúa qua những thực hành đạo đức ăn chay, cầu nguyện và làm việc bác ái như Chúa Giêsu đã dạy chúng ta.
Lễ Tro, khai mạc Mùa Chay Thánh, bằng nghi thức làm phép tro và mỗi người nhận tro trên đầu, cùng lúc Lễ_tro-90
Lễ Tro, khai mạc Mùa Chay Thánh, bằng nghi thức làm phép tro và mỗi người nhận tro trên đầu, cùng lúc đó sẽ nghe được một trong hai câu Lời Chúa: Hãy ăn năn sám hối và đón nhận Tin Mừng, hoặc: Ta là thân cát bụi sẽ trở về cát bụi (SLRM).
Mỗi khi Mùa Chay về, chúng ta nghe văng vẳng bên tai lời Chúa mời gọi: “Các ngươi hãy thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, nước mắt và than van” (Joel 2,12).
Như thế, hai ý tưởng trong Mùa Chay Thánh luôn song hành với nhau, thứ nhất: chúng ta là những con người yếu đuối, tội lỗi; thứ hai: Thiên Chúa là Người Cha giàu lòng thương xót, Ngài luôn yêu thương chúng ta, Ngài sẵn sàng tha thứ và ban cho chúng ta sức mạnh với tình thương. Vì yếu đuối nên cần đến ơn Chúa, vì tội lỗi nên muốn được Chúa thứ tha, nhưng để lãnh nhận được ơn tha thứ thì cẩn phải trở về với Thiên Chúa trong cầu nguyện, trong chay tịnh và nước mắt, hướng tới tha nhân. Đó là ba việc phải làm trong Mùa Chay Thánh:
Ăn chay
Cầu nguyện
Và bố thí
Là ba việc cần phải làm trong Mùa Chay, vì nó diễn tả ba chiều kích, ba mối tương quan giữa đương sự với Thiên Chúa và với anh em. Tương quan với Thiên Chúa là cầu nguyện, với tha nhân là bố thí và với chính mình là ăn chay. Ba tương quan này đồng hành với nhau và thể hiện cùng một lúc trong đời sống thường nhật của người kitô hữu.
Để ba tương quan này gắn kết với nhau, điều kiện đã được Chúa Giêsu nói rõ đó là: nội tâm. Những việc chúng ta làm trong Mùa Chay xuất phát từ sâu thẳm của tâm hồn hướng lên Thiên Chúa và hướng đến anh em, chứ không phải là hình thức bên ngoài. Vì thế, ăn chay, cầu nguyện cũng như bố thì là những việc được làm vì đẹp lòng Chúa, chứ không phải cho người ta thấy.
Trước hết phải khiêm nhường
Ăn chay, tiếng La tinh là jejunium, nghĩa là: “tự nhịn bất kỳ thức ăn nào”. Khi nhịn chay, con người nhận ra mình lệ thuộc vào Thiên Chúa, “hạ mình” trước mặt Chúa, vì cảm thấy mình mỏng giòn, yếu đuối như tác giả Thánh vịnh nói: “Phần tôi, những ngày chúng đau yếu, tôi đã từng khoác áo nhặm vào thân, lại ăn chay để hãm mình phạt xác, lòng tôi ấp ủ câu kinh lời nguyện” (Tv 34, 13).
Khiêm nhường khi ăn chay còn để Chúa thấy rằng chúng ta chẳng là gì nếu không có Chúa và thiết tha kêu cầu Chúa: “Bấy giờ tất cả con cái Ít-ra-en và toàn dân đã lên Bết Ên; họ ngồi khóc tại đây trước nhan Ðức Chúa. Hôm ấy họ ăn chay cho đến chiều. Rồi họ dâng lễ toàn thiêu và lễ kỳ an lên trước nhan Ðức Chúa ” (x. Tl 20, 26) ; “Vua Ða-vít cầu khẩn Thiên Chúa cho đứa trẻ, vua ăn chay nhiệm nhặt, và khi về nhà ngủ đêm thì nằm dưới đất ; Vua trả lời: “Bao lâu đứa bé còn sống, ta ăn chay và khóc lóc vì ta tự bảo: “Biết đâu Ðức Chúa sẽ thương xót ta và đứa bé sẽ sống!” (2 S 12, 16.22), nhất là nhận biết mình là tội lỗi, là hư vô và cầu xin ơn Chúa tha: “Tôi ăn chay, mặc áo vải thô và rắc tro lên đầu rồi ngẩng mặt lên Chúa Thượng là Thiên Chúa, để dâng lời khẩn nguyện nài van” (Dn 9, 3).
Việc giữ chay thể xác chỉ có ý nghĩa khi nhịn ăn đi kèm với việc trách xa tội lỗi: “Chúng nói: “Chúng tôi ăn chay, sao Ngài không thấy, chúng tôi hãm mình, sao Ngài chẳng hay?”... Phải chăng đó là cách ăn chay mà Ta ưa chuộng trong ngày con người phải thực hành khổ chế? Cúi rạp đầu như cây sậy cây lau, nằm trên vải thô và tro bụi, phải chăng như thế mà gọi là ăn chay trong ngày các ngươi muốn đẹp lòng Ðức Chúa? Cách ăn chay mà Ta ưa thích chẳng phải là thế này sao: mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc,trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm? ” (x. Is 58, 1-12), nếu không nó chỉ là phô trương.
Đừng phô trương
Chính Chúa Giêsu đã cảnh báo: “Các người hãy cẩn thận, đừng phô trương công đức trước mặt người ta để cho thiên hạ trông thấy… khi các người bố thí, thì đừng thổi loa báo trước, như bọn giả hình làm ở nơi hội đường và phố xá, để cho người ta ca tụng… Các ngươi có bố thì, thì làm sao đừng để tay trái biết việc tay phải làm, để việc ngươi bố thí được giữ kín. Và Cha ngươi, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho người ” (Mt 6, 1-6).
Trong Kinh Thánh, Chúa tố cáo mạnh nhất cái vẻ bề ngoài, hay là giả hình. Vi khi giả hình, con người giáng cấp Thiên Chúa, họ đặt Ngài xuống hàng thứ hai, đặt tạo vật, công chúng lên chỗ nhất: “Người phàm chỉ thấy điều mắt thấy, còn Đức Chúa thí thấy tận đáy lòng” (1 Sm 16, 7). Trau dồi dáng vẻ bên ngoài của chúng ta hơn tâm hồn chúng ta có nghĩa là coi người phàm trọng hơn Thiên Chúa.
Như vậy, vẻ bề ngoài hay sự giả hình tự bản chất là một sự thiếu đức tin: nhưng đó cũng là một sự thiếu đức bác ái đối với tha nhân theo nghĩa nó có xu hướng qui những con người thành những kẻ say mê. Sự giả hình không công nhận phẩm giá thích đáng của họ, nhưng thấy họ tùy thuộc hình ảnh của chính mình. Thiếu đức tin và thiếu đức bác ái, việc làm sẽ trở nên vô ích, nên không có được công phúc gì.
Sống cậy trông vào Chúa
Sai lầm lớn nhất của nền văn hóa hiện nay là tin rằng con người có thể có hạnh phúc mà không cần Thiên Chúa. Như thế khi loại bỏ điều sâu thẳm trong con người, người ta chối bỏ điều liên kết con người với Thiên Chúa là Đấng ban sự sống… theo Đức Thánh Cha Phanxicô, đó là một tội ác, vì tước mất của người nghèo sự hiện diện của Thiên Chúa, mà cũng vì xem rằng con người có thể sống như thể không có Thiên Chúa, phủ nhận chiều kích thụ tạo và sự lệ thuộc của con người vào Thiên Chúa, không cậy dựa vào Chúa (x. Sứ điệp Mùa Chay 2014).
Người nghèo bị tước mất Thiên Chúa, và người giầu không cần đến Thiên Chúa, cả hai hạng người này đều được Giáo hội quan tâm. Giáo hội nhìn đến những ai đang thiếu thốn, không chỉ do nỗi khốn khổ về tâm linh, vốn thường ẩn chứa trong lòng mọi người và làm cho họ day dứt, dù họ có nhiều của cải… Khốn khổ vật chất là sống trong điều kiện không xứng với phẩm giá con người. Khốn khổ luân lý là nô lệ cho thói xấu và tội lỗi, có thể dẫn đến khốn khổ vật chất, và luôn đi đến chỗ khốn khổ tâm linh, đó là khi người ta xa rời Thiên Chúa, khước từ tình yêu của Ngài.
Đó là lý do mùa chay năm nay Đức Thánh Cha Phanxicô đã mời gọi chúng ta suy tư lời của thánh Phaolô: “Thực vậy, anh chị em biết lòng quảng đại của Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta: Ngài giàu sang, nhưng đã trở nên nghèo vì anh chị em, để anh chị em trở nên giàu sang nhờ cái nghèo của Ngài ” (2 Cr 8,9). Sự giàu có đích thực của Chúa Giêsu là phận làm Con Thiên Chúa, đã nên người nghèo khó để chúng ta được làm con Thiên Chúa, trở nên giàu có nhờ sự khó nghèo của Ngài. Con người giầu vì được làm con Thiên Chúa theo bản tính. Con Thiên Chúa thấy cái nghèo của chúng ta, nên đã thi hành ý Chúa Cha, hạ mình nhập thể, chịu chết, sống lại để cứu chuộc chúng ta. Chúng ta cũng thế, làm sao để cái nghèo của anh em chạm đến con tim chúng ta, hầu chúng ta có thế giúp người anh em ta đang khao khát ơn cứu độ (x. Sứ điệp Mùa Chay 2014).
Xin Chúa Thánh Thần nâng đỡ những quyết tâm của chúng ta trong suốt hành trình của Mùa Chay Thánh này cho nên. Amen.
Từ bố thí cho người nghèo đến đấu tranh chống nghèo đói, bất công:Trong xã hội Do-thái vào thời Đức Lễ_tro-91
Từ bố thí cho người nghèo đến đấu tranh chống nghèo đói, bất công:Trong xã hội Do-thái vào thời Đức Giêsu cũng đã có hố ngăn cách giữa người giầu và người nghèo và cũng đã có nhiều bất công xã hội. Nhưng không thể so sánh với thế giới ngày nay, vì hố ngăn cách giầu nghèo và bất công xã hội là một “điểm đen” lớn nhất của thời đại hiện nay. Chúng ta không có gì phải ngạc nhiên khi thấy Giáo hội triển khai giáo huấn Lời Chúa mà nhấn mạnh rất nhiều đến trách nhiệm biến đổi xã hội và thay đổi cơ chế bất công. Vào những năm 30 thời Công nguyên, bố thí tiền của cho người nghèo đói, túng thiếu là một hành vi bác ái được chính Đức Giê-su giảng dạy. Cũng giáo huấn về bố thí ấy, ngày nay Giáo hội dạy chúng ta không chỉ giúp cơm ăn áo mặc cho người nghèo, mà chúng ta phải đứng về phía người nghèo, chống lại nạn nghèo đói, bóc lột, bất công đang làm mất phẩm giá làm người của bao nhiêu con người trong các nước, các dân: “Toàn thể Giáo hội sẵn sàng và mau mắn làm chứng cho những người đang sống trong tình trạng lầm than vật chất, luân lý và tinh thần” (Đức Giáo Hoàng Phan-xi-cô).
Suy nghĩ thứ hai: Từ cầu nguyện mang tính cá nhân đến cầu nguyện mang tính toàn cầu:Vào thời Đức Giê-su khi nói đến cầu nguyện người ta nghĩ đến lời cầu nguyện cá nhân hay cộng đoàn kẻ tin. Ngày nay lời cầu nguyện của Ki-tô hữu phải mang chiều tính toàn cầu. Vì lời cầu nguyện của chúng ta phải chứa đựng tâm tư, khát vọng, số phận của hằng triệu, hàng tỷ con người cơm không đủ ăn, nước không đủ uống. Lời cầu nguyện của chúng ta ngày nay không chỉ dừng lại ở ý chỉ và lời cầu xin, mà còn phải bao hàm cả hành động đấu tranh cho người nghèo và người bị gạt ra ngoài lề xã hội, cho hố ngăn cách giữa giầu nghèo nhỏ lại, cho thế giới có công lý và hòa bình, cho phẩm giá con người được tôn trọng.
Suy nghĩ thứ ba: Từ ăn chay là nhịn ăn nhịn uống đến tự ý từ khước địa vị, quyền bính, danh vọng, lạc thú và nhất là của cải: Trong lãnh vực ăn chay, nếu so sánh hai thời điểm thập niên 30 của thế kỷ thứ I với những năm đầu thế kỷ 21 này cũng có một bước tiến rất dài. Ngày xưa ăn chay chủ yếu là nhịn ăn nhịn uống một hai ngày hoặc dài lắm là 40 ngày của Mùa Chay và là hãm mình ép xác chút đỉnh. Còn ngày nay ăn chay thật sự là dám tự ý khước từ địa vị, quyền bính, danh vọng, lạc thú và nhất là của cải. Vì, như lời Thánh Phao-lô gởi cho Ti-mô-thê mà Đức Gio-an Phao-lô II đã lấy lại: “Cội rễ sinh ra mọi điều ác là lòng ham muốn tiền bạc, vì buông theo lòng ham muốn ấy, nhiều người đã lạc xa đức tin và chuốc lấy bao nỗi đớn đau xâu xé (1 Tm 6,10). Bóc lột người khác, thờ ơ trước đau khổ của anh chị em mình, và vi phạm những luật luân lý cơ bản, đó chỉ là vài hậu quả của lòng ham muốn tìm kiếm lợi lộc” (SĐMC 2003, 2).
Suy nghĩ thứ bốn: Về sự lầm than của con người thời nay và trách nhiệm của các Ki-tô hữu: Đức Thánh Cha Phan-xi-cô kêu gọi trong “Sứ điệp Mùa Chay 2014”: “Noi gương Thầy Chí Thánh, các Ki-tô hữu chúng ta được kêu gọi hãy nhìn đến tình cảnh lầm than của anh chị em chúng ta, động chạm đến, gánh lấy và hoạt động cụ thể để thoa dịu những lầm than ấy”.
“Lầm than (miseria) không đồng nghĩa với nghèo (povertà); lầm than là sự nghèo nàn không có lòng tín thác, không có tình liên đới, không có hy vọng. Chúng ta có thể phân biệt ba loại lầm than: lầm than vật chất, lầm than luân lý và lầm than tinh thần”.
“Lầm than vật chất vẫn thường được gọi chung là sự nghèo khổ và đè nặng trên những người sống trong hoàn cảnh không xứng đáng với con người: những người bị thiếu các quyền cơ bản và nhu yếu phẩm như lương thực, nước, những điều kiện vệ sinh, công ăn việc làm, khả năng phát triển và tăng trưởng về văn hóa. Đứng trước lầm than này, Giáo Hội cống hiến dịch vụ của mình, diakonia, để đi gặp gỡ những người túng thiếu và chữa lành nhưng vết thương làm xấu xí khuôn mặt của nhân loại. Nơi những người nghèo và những người rốt cùng, chúng ta nhìn thấy tôn nhan của Chúa Ki-tô; khi yêu thương và giúp đỡ những người nghèo, chúng ta yêu mến và phụng sự Chúa Ki-tô. Sự dấn thân của chúng ta cũng nhắm làm sao để chấm dứt những vụ vi phạm phẩm giá con người trên thế giới, những kỳ thị và lạm dụng là nguồn gốc gây ra lầm than trong bao nhiêu trường hợp. Khi quyền lực, sa hoa và tiền bạc trở thành thần tượng, thì người ta coi chúng quan trọng hơn đòi hỏi phải phân phối công bằng những của cải. Vì thế, các lương tâm cần hoán cải, trở về với công lý, sự bình đẳng, sự điều độ và chia sẻ”.
“Điều không kém phần gây lo âu chính là lầm than luân lý, nó hệ tại trở nên nô lệ cho những tật xấu và tội lỗi. Bao nhiêu gia đình lo âu vì có một trong những phần tử của mình, thường là người trẻ, nghiện ngập rượu, ma túy, cờ bạc và dâm ô! Bao nhiêu người đã đánh mất ý nghĩa cuộc sống, thiếu những viễn tượng tương lai và mất hy vọng! Và bao nhiêu người bị bó buộc sống trong lầm than luân lý do những điều kiện xã hội bất công, thiếu công ăn việc làm, khiến họ không còn phẩm giá mang mang cơm bánh về nhà, thiếu bình đẳng trong các quyền giáo dục và sức khỏe. Trong những trường hợp ấy, lầm than luân lý có thể được gọi là một sự bắt đầu tự sát. Hình thức lầm than này cũng là nguyên nhân làm cho nền kinh tế suy sụp, nó luôn gắn liền với lầm than tinh thần mà chúng ta khi chúng ta xa lìa Thiên Chúa và từ khước tình thương của Ngài. Nếu chúng ta cho rằng mình không cần Thiên Chúa, Đấng đang giơ tay cho chúng ta trong Chúa Ki-tô, vì chúng ta nghĩ mình tự mãn, thì chúng ta đang đi vào con đường thất bại. Thiên Chúa là Đấng duy nhất có thể cứu vớt và giải thoát chúng ta thực sự”.
“Tin Mừng là thuốc giải độc đích thực chống lại lầm than tinh thần: Ki-tô hữu được mời gọi mang vào mọi môi trường lời loan báo giải thoát, theo đó có sự tha thứ tội lỗi đã phạm, Thiên Chúa cao cả hơn tội lỗi chúng ta và Ngài yêu thương chúng ta một cách nhưng không, luôn luôn, và chúng ta được dựng nên để hiệp thông và sống vĩnh cửu. Chúa mời gọi chúng ta hãy trở thành những người hân hoan loan báo sứ điệp từ bi và hy vọng ấy! Thật là đẹp khi cảm nghiệm niềm vui loan truyền tin mừng đó, chia sẻ kho tàng đã được ủy thác cho chúng ta, để an ủi những con tim tan vỡ và mang lại hy vọng cho bao nhiêu anh chị em chúng ta đang bị bóng đêm bao phủ. Vấn đề ở đây là đi theo và noi gương Chúa Giê-su, Đấng đã đi đến với người nghèo và tội nhân như một mục tử đi tìm con chiên bị lạc mất, và Ngài đến gặp chúng ta với đầy tình yêu thương. Khi hiệp nhất với Chúa, chúng ta có thể can đảm mở ra những con đường mới để loan báo Tin Mừng và thăng tiến con người”.
Kết luận:
Ngôn sứ Gio-en kệu gọi Ít-ra-en và chúng ta: “Đừng xe áo, nhưng hãy xé lòng” Xé áo là việc tương đối dễ, nhưng xé lòng mới là việc khó, mới là điều cơ bản. Xé lòng là thay đổi cách nghĩ và cách sống của chúng ta. Lời kêu gọi ấy phải được chúng ta đáp lại trong Mùa Chay 2014 này:
(a) Thay vì đóng khung việc sống đạo của mình trong nhà thờ thì chúng ta mở rộng việc sống đạo ra ngoài xã hội;
(b) Thay vì giới hạn việc sống đạo của mình chỉ có chiều dọc (Thiên Chúa với tôi và tôi với Thiên Chúa) thì chúng ta thêm chiều ngang vào cách sống đạo ấy (tôi với tha nhân);
(c) Thay vì chỉ biết quý trọng người giầu có và người có chức quyền (đời cũng như đạo), thì chúng ta dành tình yêu ưu tiên cho người nghèo;
(d) Thay vì sống thờ ơ, vô trách nhiệm với người xung quanh, thì chúng ta thể hiện rõ “mối quan tâm và trách nhiệm đối với sự lầm than của con người thời nay.”
Cuộc sống chẳng là gì, nhưng cũng chẳng có gì giá trị hơn cuộc sống”. Câu nói này phần nào nói Lễ_tro-92
“Cuộc sống chẳng là gì, nhưng cũng chẳng có gì giá trị hơn cuộc sống”. Câu nói này phần nào nói lên những giới hạn và cả sự vĩ đại của con người nữa.
1- Mùa chay khởi đầu bằng Lễ Tro, Giáo Hội muốn nhắc nhớ về sự nghèo khó bẩm sinh của chúng ta để sống thánh thiện hơn. Vì chưng, không thể sống thánh thiện được, nếu chúng ta không khiêm nhường và mở tâm hồn ra đón nhận ơn Chúa. Mùa chay cũng là dịp tốt để đừng quên định mệnh đời đời của chúng ta. Vì thế, chúng ta phải chuẩn bị nhằm tới định mệnh đó. Đúng! Chúng ta chỉ là tro bụi, nhưng tro bụi này sẽ được Thiên Chúa gọi về với Ngài. 40 ngày suy tư, cầu nguyện và ăn chay không phải là thời gian quá dài vì giúp tro bụi này khám phá ra những khả năng rất kỳ diệu. Chúng ta chỉ là bụi tro, nhưng bụi tro này có thể là hòn than cháy dở, sẵn sàng trở thành ngọn lửa rực cháy.
Vậy chúng ta là ai?
Kinh thánh cho chúng ta rất nhiều câu định nghĩa chúng ta là ai.
* Sách Thánh vịnh:
“Sống ở đời, thật con người chỉ như hơi thở,
Thấp thoáng trên đường tựa bóng câu.
Công vất vả ngược xuôi: làn gió thoảng,
Ky cóp mà chẳng hay ai sẽ hưởng dùng”
Vua Thánh Đavit nói:
Ấy con người khác chi hơi thở,
vùn vụt tuổi đời tựa bóng câu
Thánh vịnh còn nói tiếp:
Dù sống trong danh vọng, con người cũng không thể trường tồn
Thật nó chẳng khác chi con vật một ngày kia phải chết.
Lạy Chúa xin dạy cho con biết,
đời sống con chung cuộc thế nào
Ngày tháng con đếm được mấy mươi,
để hiểu rằng kiếp phù du là thế.
* Sách Giob nói:
Phương chi người phàm chẳng qua là giòi bọ
Và con người cũng chỉ thuộc loại sâu
Nếu tôi nhìn nấm mồ mà nói: Đây là cha tôi!
Và nhìn giòi bọ: đây là chị tôi!
Thì hy vọng của tôi ở chỗ nào,
Hạnh phúc của tôi, ai là người nhìn thấy
Ngày đời tôi thấm thoát hơn cả thoi đưa,
và chấm dứt không một tia hy vọng
Và điều kinh khủng nhất, chính tro bui con người này lại đầy dẫy tội lỗi khi phải đối diện với Thiên Chúa.
2- Kinh Thánh nói lên tất cả những điều đó về con người để mỗi người chúng ta nhìn nhận đó là một sự thật căn bản, chứ không phải để thất vọng. Bởi vì, dù chúng ta là tro bụi, nhưng tro bụi này cũng có một giá trị vĩnh cửu trước mặt Thiên Chúa.
Sách Thánh Vịnh nói:
Con người là chi mà Chúa cần nhớ đến,
Phàm nhân là gì mà Chúa phải bận tâm.
Chúa cho con người chẳng thua kém thần linh là mấy,
ban vinh quang danh dự làm mũ triều thiên
Cho làm chủ công trình do Chúa sáng tạo,
Đặt muôn loài muôn sự dưới chân.
Tạng phủ con, chính Ngài đã cấu tạo,
Dệt tấm hình hài trong dạ mẫu thân con.
Tạ ơn Chúa đã dựng nên con cách lạ lùng
Công trình này xiết bao kỳ diệu!
Hồn con đây biết rõ mười mươi.
Sách Huấn ca cũng viết: Người mặc cho nó sức mạnh tương xứng với mình,
và theo hình ảnh mình mà làm ra nó.
Lạy Chúa, đúng như vậy con người là chi mà Chúa phải làm người? Chắc chắn Chúa đánh giá con người thế nào và Chúa yêu mến con người biết bao, nên chính Chúa cũng làm người. Phải chăng là cát bụi ở với cát bụi? Con người là gì mà Chúa chấp nhận chết vì con người. Mỗi một con người đều có giá trị trước mặt Thiên Chúa. Và mỗi người đều được cứu chuộc bằng một giá rất cao: đó là cái chết của Chúa Kitô trên Thập giá.
Đúng thế! Cuộc sống chả là gì, nhưng cũng không có gì giá trị bằng cuộc sống. Giá trị của cuộc sống không thể được đánh giá bằng đô-la hay bằng eu-rô, nhưng bằng tình yêu. Chỉ có tình yêu mới là động lực giúp chúng ta chạy đến cõi vĩnh hằng. Chúng ta đã chuẩn bị cuộc sống chúng ta đang sống để đạt tới cuộc sống vĩnh hằng chưa? Cuộc sống trần gian là nơi con người nhẫn nại, gian khổ và hăng say trong tình yêu mến để tạo nên cho mình nhân cách đời đời.
Không, không có gì giá trị hơn cuộc sống, vì cuộc sống chỉ là bước khởi đầu và sinh ra một cuộc sống khác.
Đúng! Chúng ta chỉ là tro bụi nhưng tro bụi này sẽ có thể trở nên than đang cháy dở:
- Nếu tro bui này nhận biết mình là tro, nếu tro bụi này nhận biết mình tội lỗi và trở về với Thiên Chúa.
- Nếu tro bụi này hãy để cho mình được thổi bùng lên bằng cơn gió ơn huệ của Thánh Thần trong suốt mùa chay này.
- Nếu tro bụi này biết lo lắng làm nóng lên những tro bụi khác đang rất cần ánh sáng và sức nóng.
Hãy làm cho mùa chay này thành mùa chia sẻ:
- Chia sẻ tiền bạc hoặc một chút gì đó cho một thế giới nghèo đói.
- Chia sẻ lòng tha thứ cho những anh chị em thân cận chúng ta.
Và cuối cùng chúng ta sẽ nhận biết niềm vui Phục Sinh tiên báo và dẫn chúng ta đến cuộc sống vĩnh hằng.
Lễ Tro, khai mạc Mùa Chay Thánh, mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng. Để giúp con cái mình Lễ_tro-93
Lễ Tro, khai mạc Mùa Chay Thánh, mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng. Để giúp con cái mình lĩnh được nhiều ơn ích. Ngoài những phương thế Giáo hội vẫn đề ra như: ăn chay, cầu nguyện và làm phúc, vị cha chung của Giáo hội là Đức Thánh Cha còn ban hành sứ điệp như là kim chỉ nam để các tín hữu sống trong Mùa Chay Thánh.
Mùa Chay năm nay với chủ đề trích từ Tin Mừng theo thánh Mathêu: “Vì sự ác lan tràn, tình yêu của nhiều người trở nên nguội lạnh” (Mt 24,12).
Chúa Giêsu nói câu này khi trả lời câu hỏi của các môn đệ. Ngài loan báo sẽ có sự sầu muộn lớn và mô tả tình trạng cộng đồng tín hữu có thể lâm vào: đó là đứng trước những biến cố đau thương, một số tiên tri giả sẽ lường gạt nhiều người đến độ đe dọa làm cho tâm hồn họ bị tắt lịm lòng mến là trung tâm của toàn thể Tin Mừng.
Đức Thánh Cha giải thích rằng những tiên tri giả lợi dụng cảm xúc của con người để biến họ thành nô lệ. Bao nhiêu người sống như bị mê hoặc vì tiền bạc, khiến họ trở thành nô lệ lợi lộc nhỏ nhen. Họ sống mà chỉ nghĩ đến mình và rơi vào tình trạng cô độc.
Có những tiên tri giả khác như những “lang băm”, cống hiến những giải pháp đơn giản và tức thời cho những đau khổ, nhưng thực ra những liều thuốc này hoàn toàn vô hiệu: bao nhiêu người trẻ tìm phương dược giả dối trong ma túy, trong những quan hệ “dùng rồi bỏ”, kiếm tiền dễ dàng một cách bất chính.
Bước vào Mùa tập luyện chiến đấu thiếng liêng, ba việc nên làm trong Mùa Chay là: Ăn chay, Cầu nguyện và bố thí. Ba việc ấy diễn tả ba chiều kích, ba mối tương quan giữa đương sự với Thiên Chúa và với anh em. Tương quan với Thiên Chúa là cầu nguyện, với tha nhân là bố thí và với chính mình là ăn chay.
Trong sứ điệp, Đức Thánh Cha cổ võ các tín hữu trong mùa chay này hãy cầu nguyện, làm phúc bố thí và chay tịnh cho nên, vì đó là những phương dược ngọt ngào trong Mùa Chay Thánh.
Cầu nguyện giúp tâm hồn chúng ta khám phá những gian dối bí mật chúng ta thường dùng để đánh lừa chính mình, để chúng ta đi tìm kiến sự an ủi trong Thiên Chúa là Cha và là Đấng muốn cho chúng ta được sống.
Làm phúc bố thí giải thoát chúng ta khỏi sự ham hố và giúp chúng ta khám phá ra tha nhân là anh chị em chúng ta: điều chúng ta sở hữu không phải chỉ là của chúng ta. Đức Thánh Cha cho biết ngài “ước mong việc làm phúc được biến thành lối sống đích thực của mỗi người”.
Sau cùng là việc ăn chay. Việc giữ chay sẽ giải tỏa bạo lực của chúng ta, và là cơ hội quan trọng để tăng trưởng. Chay tịnh cũng giúp chúng ta cảm nghiệm điều mà nhiều người khác đang thiếu thốn, thiếu những điều cần thiết và bị đói. Chay tịnh biểu lộ tình trạng tinh thần của chúng ta, đang đói khái lòng từ nhân và sự sống của Thiên Chúa. Chay tịnh đánh thức và làm cho chúng ta chú ý hơn đối với Thiên Chúa và tha nhân, thúc đẩy ý chí vâng phục Thiên Chúa, là Đấng duy nhất có thể thỏa mãn sự đói khát của chúng ta.
Như thế, hai ý tưởng trong Mùa Chay Thánh luôn song hành với nhau, thứ nhất: chúng ta là những con người yếu đuối, tội lỗi; thứ hai: Thiên Chúa là Người Cha giàu lòng thương xót, Ngài luôn yêu thương chúng ta, Ngài sẵn sàng tha thứ và ban cho chúng ta sức mạnh với tình thương. Vì yếu đuối nên cần đến ơn Chúa, vì tội lỗi nên muốn được Chúa thứ tha, nhưng để lãnh nhận được ơn tha thứ thì cẩn phải trở về với Thiên Chúa trong cầu nguyện, trong chay tịnh và nước mắt, hướng tới tha nhân. Đó là ba việc phải làm trong Mùa Chay Thánh.
Để ba tương quan này gắn kết với nhau, điều kiện đã được Chúa Giêsu nói rõ đó là: nội tâm. Những việc chúng ta làm trong Mùa Chay xuất phát từ sâu thẳm của tâm hồn hướng lên Thiên Chúa và hướng đến anh em, chứ không phải là hình thức bên ngoài. Vì thế, ăn chay, cầu nguyện cũng như bố thì là những việc được làm vì đẹp lòng Chúa.
Bằng nghi thức làm phép tro và mỗi người nhận tro trên đầu, cùng lúc đó sẽ nghe được một trong hai câu Lời Chúa: Hãy ăn năn sám hối và đón nhận Tin Mừng, hoặc: Ta là thân cát bụi sẽ trở về cát bụi (SLRM). Để sống đức ái trọn vẹn, mọi thành phần dân Chúa cần thực hành theo 3 phương thức mà Đức Thánh Cha Phanxicô đề nghị trong Sứ điệp Mùa Chay năm nay.
Lạy Chúa Thánh Thần xin Ngài ngự xuống, nâng đỡ những quyết tâm của chúng con trong suốt Mùa Chay Thánh này. Amen.
Trong cuộc đời, có những việc trôi qua ta mới thấy hối hận, và có những con người khi mất đi ta Lễ_tro-94
Trong cuộc đời, có những việc trôi qua ta mới thấy hối hận, và có những con người khi mất đi ta mới thấy họ thật cao quý, tình cảm của họ dành cho ta đáng trân trọng. Nhưng có hối hận thì cũng đã quá muộn màng, nước mắt thì không bao giờ sửa chữa được sai lầm. Điều quan trọng là nhận lỗi, chuộc lỗi, đền bù và canh tân mới là điều đáng quý trong cuộc sống. Không ai hoàn hảo nhưng biết đứng lên sau những lầm lỗi mới là con người đáng quý.
Năm Đinh Dậu được khép lại với những vụ trọng án xét xử các quan chức ngành Dầu Khí, Vinashin, những đại gia bất động sản lẫy lừng. Tất cả đều kết thúc với lời sám hối muộn màng của các phạm nhân. Họ xin lỗi chính phủ, xin lỗi nhân dân. Họ xin khoan hồng. Điểm đặc biệt là không hề thấy xin lỗi gia đình vì đã làm mất danh dự cho gia đình và gương mù cho con cái. Phải chăng họ nghĩ rằng họ làm tất cả những điều sai trái ấy vì gia đình? Nếu vậy thì lòng sám hối chưa có, và càng không hề nhận ra lỗi lầm của mình để sửa đổi hay khắc phục hậu qủa?
Dù bản án vẫn chưa toại nguyện với nhiều người, nhưng những kết cục là án tù đầy dành cho nhóm quyền lực Dầu Khí cũng là lời cảnh báo rúng động và sâu sắc nhất đối với những người có vị trí nhưng chưa biết “sống tử tế”, chưa biết “tự vấn lương tâm” để sống theo luân thường đạo lý. Kẻ làm điều xấu sẽ bị luận tội. Công lý luôn hiện diện trong mọi thời. Không ai có thể che được bầu trời mãi. Thiên Chúa sẽ đòi lại công bằng cho con người. Người sẽ lật đổ người quyền thế và nâng cao kẻ khiêm nhường. Người sẽ mang lại công lý và hòa bình cho dân người. Thế nên, dầu là ai cũng hãy sống “là người tử tế” để tâm luôn bình an trong mọi hoàn cảnh. Hôm nay, ngày lễ tro như muốn nhắc nhở về thân phận mỏng dòn của kiếp người. Thân phận tro bụi rồi cũng trở về bụi tro. Kiếm tìm công danh sự nghiệp rồi cũng có ngày buông tay để trở về với bụi đất. Vun quén của cải trần gian rồi cũng ra đi với hai bàn tay trắng. Quá mải miết tìm kiếm danh lợi thú để rồi cũng có ngày nuối tiếc khi phải ra trước tòa án để nói lời sám hối muộn màng. Cuộc đời thật vắn nhưng con người lại chẳng vui hưởng hiện tại mà lao công vất vả tìm kiếm những thứ chẳng trường tồn.
Khi nhìn nhận sự mong manh của kiếp người sẽ giúp chúng ta biết sống thanh thoát với cõi trần. Đừng vì danh lợi thú mà làm điều sai trái. Trái với đạo đức. Trái với lương tâm. Đừng tưởng rằng mình trường sinh nên lao đầu vào đại hội trần thế chỉ để bon chen, vui chơi, trụy lạc ; Đừng gieo vào cuộc đời những ngang trái, bất công và tội lỗi.
Khi nhìn nhận thân phận mỏng dòn của kiếp người cũng mời gọi chúng ta hãy đấm ngực ăn năn về những lạc lối của kiếp người. Hãy nhớ rằng “mọi sự là phù vân”, hãy ăn năn trước khi quá muộn, hãy sám hối và sửa lại hướng đi trước khi trở về với bụi đất. Lời bài hát của cha Kim Long như vẫn tha thiết nhắc nhở chúng ta: “Hỡi người hãy nhớ mình là bụi tro, một mai người sẽ trở về bụi tro”.
Ước gì mỗi khi chúng ta cúi mình nhận lãnh những hạt tro không chỉ là hành vi sám hối, mà còn là dịp để nhìn nhận thân phận tro bụi của mình. Một thân phận thật mỏng giòn nên hãy biết sống cho trọn ý nghĩa của kiếp người. Một thân phận mong manh sớm nở chiều tàn như loài hoa nên hãy sống có ý nghĩa với giây phút hiện tại. Xin Chúa giúp chúng ta biết sám hối về những lạc lối của mình và hoàn thiện mình thay vì chỉ mải miết chạy theo thế trần. Amen
Lời Chúa ngày Thứ Tư Lễ Tro hôm nay nhắc nhở chúng ta về ba nhiệm vụ chính của Mùa Chay, Lễ_tro-95
Lời Chúa ngày Thứ Tư Lễ Tro hôm nay nhắc nhở chúng ta về ba nhiệm vụ chính của Mùa Chay, đó là: ăn chay, cầu nguyện và làm phúc bố thí.
1. Ăn chay: Giáo hội chỉ buộc các kitô hữu từ 18 tuổi trọn đến bắt đầu tuổi 60 giữ chay 2 ngày trong năm, đó là Thứ Tư lễ Tro và Thứ Sáu Tuần Thánh. Cách thức ăn chay: Ăn một bữa no, còn hai bữa khác chỉ ăn một chút. Thông thường chúng ta lấy bữa trưa làm bữa ăn chính (ăn no), bữa sáng nhịn hoặc ăn một chút gọi là lót lòng, còn bữa tối ăn 1/3 phần ăn chính. Ngoài các bữa ăn trên, trong ngày giữ chay chỉ được dùng thức uống lỏng như nước, trà…chứ không được dùng thức ăn đặc. Giáo hội còn khuyến khích các kitô hữu ăn chay mỗi khi có thể hoặc để cầu nguyện cho một ý nguyên nào đó. Chẳng hạn, ngày 23/03 sắp tới, Đức Giáo Hoàng Phanxicô mời gọi tất cả các tín hữu ăn chay để cầu nguyện cho Hòa bình. Ngoài ra, người kitô hữu cũng được mời gọi giữ chay theo các cách thức khác như: Giữ chay thánh thể trước khi rước lễ; giữ chay tự nhiên như kiêng ăn kiêng uống; giữ chay luân lý như hãm bớt những vui thú.
Khi giữ chay, người kitô hữu không chỉ giữ luật mà còn đem lại nhiều lợi ích khác. Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói: “Việc chay tịnh giải tỏa bạo lực của chúng ta, và là cơ hội quan trọng để tăng trưởng. Một đàng chay tịnh cũng giúp chúng ta cảm nghiệm điều mà nhiều người khác đang thiếu thốn, thiếu những điều cần thiết và bị đói. Chay tịnh biểu lộ tình trạng tinh thần của chúng ta, đang đói khát lòng từ nhân và sự sống của Thiên Chúa. Chay tịnh thức tỉnh và làm cho chúng ta chú ý hơn đối với Thiên Chúa và tha nhân, thúc đẩy ý chí vâng phục Thiên Chúa, là Đấng duy nhất có thể thỏa mãn sự đói khát của chúng ta.” (Sứ điệp Mùa Chay 2018)
Ăn chay thường đi liền với kiêng thịt. Luật kiêng thịt buộc các kitô hữu từ 14 tuổi cho đến chết.
2. Cầu nguyện: Đức Giêsu đã từng nói với các Tông đồ rằng: “Các con hãy cầu nguyện luôn kẻo sa chước cám dỗ.”(Mc 14,38). Ngài cũng dạy các Tông đồ cầu nguyện bằng Kinh Lạy Cha. Vì thế, cầu nguyện là bổn phận của người kitô hữu. Cầu nguyện để liên kết với Thiên Chúa là Cha. Cầu nguyện để xua trừ ma quỷ. Cầu nguyện để xin ơn. Cầu nguyện để cám tạ, chúc tụng và ngợi khen Chúa. Cầu nguyện cần thiết cho linh hồn như hơi thở cần cho sự sống phần xác. Người kitô hữu có thể cầu nguyện ở khắp mọi nơi và bất cứ thời gian nào trong ngày: cầu nguyện chung, cầu nguyện riêng, cầu nguyện tại tư gia, cầu nguyện tại nhà thờ, cầu nguyện tại nơi làm việc, cầu nguyện sáng mai, chiều hôm hay ban tối.
Ước gì chúng ta luôn biết dành nhiều thời gian trong ngày để cầu nguyện. Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói: “Khi dành nhiều thời giờ hơn cho kinh nguyện, chúng ta sẽ để cho tâm hồn mình khám phá những gian dối bí mật chúng ta thường dùng để đánh lừa chính mình, để tìm kiếm sự an ủi trong Thiên Chúa là Cha và là Đấng muốn cho chúng ta được sống.”(Sứ điệp Mùa Chay 2018)
3. Bố thí: Tin mừng Mathêu cho chúng ta biết, đến ngày tận thế, vị thẩm phán sẽ dựa vào việc chúng ta làm phúc bố thí hay không để thưởng hay phạt chúng ta (x. Mt 25, 31-46). Như vậy, đối với các kitô hữu, việc làm phúc bố thí là một bổn phận. Nếu ai không làm thì sẽ mắc tội thiếu sót. Chúng ta nhớ dụ ngôn nhà phú hộ và ông Lazarô: Nhà phú hộ vì thiếu lòng bác ái đối với ông Lazarô nên khi chết phải sa hỏa ngục (x. Lc 16, 19-31).
Trong sứ điệp Mùa chay năm nay, Đức Giáo Hoàng Phanxicô cũng đề cập đến việc làm phúc bố thí, Ngài nói: “Việc thực hành làm phúc bố thí giải thoát chúng ta khỏi sự ham hố và giúp khám phá tha nhân là anh chị em chúng ta: điều chúng ta sở hữu không phải chỉ là của chúng ta. Tôi ước mong việc làm phúc được biến thành lối sống đích thực của mỗi người!” (Sứ điệp Mùa Chay 2018).
Nhưng bố thí không chỉ bằng tiền bạc, của cải mà còn bằng nhiều cách thế khác nữa. Câu chuyện sau đây cho chúng ta thấy điều đó. Một ngày nọ, có người đàn ông chạy đến trước mặt lão hòa thượng, vừa khóc vừa kể lể: “Thưa ngài, vì sao con làm việc gì cũng đều không thành? Số con thật khổ!”
Lão hòa thượng điềm tĩnh trả lời anh rằng: “Đó là vì con không học được cách bố thí mà thôi.”
Người đàn ông nước mắt giàn giụa, nói: “Nhưng thưa ngài, con chỉ là một kẻ nghèo đói, ngày ăn không đủ bữa, lấy gì để bố thí đây ạ!”
Lão hòa thượng nghe xong, mỉm cười hiền từ nói với anh ta rằng: “Không phải thế! Này con, một người dù chẳng giàu sang, không tiền bạc, dù nghèo khổ mấy cũng vẫn có thể cho người khác được 7 thứ này. Để ta giảng cho con nghe. Đó là:
Thứ nhất, bố thí bằng vẻ mặt. Con có thể tặng người khác vẻ mặt tươi cười, niềm nở.
Thứ hai, bố thí bằng lời nói. Con có thể cho người khác những lời cổ vũ, an ủi, động viên, lời khiêm tốn và lời ấm áp.
Thứ ba, bố thí bằng tấm lòng. Con hãy mở rộng lòng mình và đối xử chân thành với người khác.
Thứ tư, bố thí bằng ánh mắt. Con hãy dùng ánh mắt trìu mến, cái nhìn thiện lương dành tặng mỗi người mà con gặp trên đường đời.
Thứ năm, bố thí bằng hành động. Con hãy thật lòng giúp đỡ người khác, làm điều tốt cho người.
Thứ sáu, bố thí bằng chỗ ngồi. Khi đi xe hay thuyền, có thể đem chỗ ngồi của mình tặng cho người khác.
Thứ bảy, bố thí bằng nơi ở. Con có thể đem phòng trống, không sử dụng để cho người khác nghỉ nhờ một đêm.
Dù giàu hay nghèo, bất luận là ai, chỉ cần học được 7 loại bố thí ấy thì cuộc đời của con sẽ mãi ngập tràn hạnh phúc, có đâu còn đau khổ, buồn bực nữa đây con của ta!”.
Người đàn ông nghe xong chợt như bừng tỉnh cơn mê, cúi rạp người xuống, run rẩy nói: “Thưa đại sư, giờ thì con đã hiểu. Trên đời, người cho đi nhiều nhất chính là người hạnh phúc nhất!.” (Sưu tầm)
Xin cho tất cả chúng ta biết siêng năng cầu nguyện, ăn chay và làm phúc bố thí. Và khi làm những việc đó hãy làm trong tinh thần âm thầm, khiêm tốn chứ không làm để phô trương cho người ta thấy.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con biết chu toàn bổn phận ăn chay, cầu nguyện nhất là luôn biết làm phúc bố thí cho những người xung quanh. Amen.
Bụi tro mà chúng ta rắc lên đầu hôm nay nhắc nhở chúng ta nhớ rằng mai đây thân xác chúng ta sẽ Lễ_tro-96
Bụi tro mà chúng ta rắc lên đầu hôm nay nhắc nhở chúng ta nhớ rằng mai đây thân xác chúng ta sẽ là tro bụi. “Hỡi người hãy nhớ mình là tro bụi, mai đây người sẽ trở về bụi tro.”
Trong những ngày tết, nhiều người bỏ ra khá tiền để tậu cho gia đình mình một cành mai, một chậu hoa thật rực rỡ trong nhà. Nhưng qua mấy ngày sau, những cành mai đó, những chậu hoa tươi đẹp rực rỡ đó phải úa tàn và phải bị ném vào thùng rác. Hôm nay là hoa, mai là rác.
Tương tự như thế, hôm nay đời chúng ta đang lên, đang giàu sang phú quý, đang huy hoàng như chậu hoa rực rỡ trong nhà, nhưng mai đây, kẻ trước người sau, mỗi người chúng ta chỉ còn là nắm xương, là lọ tro, nếu người nhà mang xác đi thiêu.
Không lẽ đời người lại kết thúc bi thảm thế sao!
Vậy thì chúng ta phải liệu cách nào để cuộc đời chúng ta không kết thúc cách bi đát?
Nhà kia có hai đứa con, một đứa thì được cha mẹ chăm sóc tối đa: cho ăn cho mặc, cho tiêu xài, cung cấp cho đủ thứ, không từ chối nó bất cứ điều gì nó muốn, thậm chí nó đòi hỏi những điều trái luân thường đạo lý thì cũng cho luôn.
Còn đứa con thứ hai thì không được cha mẹ đoái hoài: không cho ăn, không cho mặc, không cho thuốc men, không cho bất cứ gì nó cần.
Làm cha mẹ như thế có công bằng không?
Làm cha mẹ như thế có đáng bị lên án không?
Bản thân tôi cũng có hai đứa con: linh hồn và thân xác. Bao nhiêu năm qua tôi quá chú trọng thân xác mà quên mất linh hồn. Châm ngôn sống của tôi là: Tất cả cho thân xác, tất cả cho cuộc sống đời nầy.
24 giờ của một ngày, tôi đều dành trọn cho thân xác.
168 giờ của một tuần, tôi cũng đều dành trọn cho thân xác.
720 giờ của một tháng cũng được dành trọn cho thân xác.
Và cứ thế, từ ngày nầy trải qua ngày khác, hết tháng nầy đến tháng kia, tôi chỉ biết chăm lo cho thân xác mà thôi.
Còn linh hồn thì bị bỏ rơi, không được đoái hoài. Suốt 24 giờ của mỗi ngày, 168 giờ của mỗi tuần, 720 giờ của một tháng… tôi chẳng dành cho linh hồn một phút nào.
Tôi dồn hết thời giờ, tiền bạc, công sức, tài năng, trí tuệ, nghị lực của tôi cho thân xác, y như nhà đầu tư dốc hết 100% vốn liếng của mình vào một công cuộc kinh doanh lớn.
Thế rồi mai đây thân xác tôi sẽ ra sao ?
Lời Chúa vang lên trong nghi thức xức tro nhắc nhở tôi nhớ đến số phận mình:
“Hỡi người, hãy nhớ mình là tro bụi, mai sau người sẽ trở về với bụi tro.”
Những hạt bụi tro li ti rắc trên đầu trong ngày lễ tro hôm nay nhắc nhở chúng ta nhớ rằng mai đây, sớm muộn gì thân xác ta cũng sẽ hóa thành bụi tro như thế. Bụi tro là chung cuộc của thân xác con người. Sống thêm một năm là nhích lại gần nấm mồ hơn một chút. Tăng thêm một tuổi là rút ngắn thêm một chặng nữa tiến trình hóa thành tro bụi của thân xác mình.
Vậy thì chúng ta phải làm thế nào để không phải kết thúc cuộc đời cách bi thảm ?
Không lẽ hôm nay tôi đầu tư hết tất cả thời gian, công sức, trí tuệ, tài năng, nghị lực, tiền bạc của mình cho thân xác nầy để rồi cuối cùng chỉ thu hoạch được một nắm tro!
Không một nhà đầu tư nào lại dại khờ như thế.
Không lẽ tôi đầu tư 100% vốn liếng của mình cho thân xác và cho cuộc sống tạm bợ đời nầy để rồi cuối cùng chỉ thu hoạch được một nắm xương khô !
Biết như thế để từ nay, chúng ta không mê muội đầu tư tất cả cho thân xác, nhưng biết dành thời giờ để thờ phượng Chúa, để chăm lo cho linh hồn, để yêu thương và phục vụ những người chung quanh… nhờ đó, mai đây, thân xác này có tan thành tro bụi, thì linh hồn chúng ta vẫn được vui hưởng hạnh phúc muôn đời vinh hiển với Thiên Chúa và các thánh trên thiên quốc.
Biết thế thì ta phải công bằng với linh hồn ta. Thân xác nầy nay còn mai mất thì ta chăm sóc vừa đủ, còn linh hồn ta sống mãi muôn đời thì phải được chăm lo chu đáo hơn.
Chúng ta cùng với cả dân tộc đang nô nức chuẩn bị đón chào một mùa xuân mới. Trong những ngày Lễ_tro-97
Chúng ta cùng với cả dân tộc đang nô nức chuẩn bị đón chào một mùa xuân mới. Trong những ngày này, mọi người, mọi nhà đang chuẩn bị quét dọn, lau rửa, trang trí nhà cửa, để đón chào mùa xuân với một bầu khí mới, tinh thần mới và hy vọng mọi sự sẽ đổi mới. Một trong những mong ước và những lời chúc cho nhau ngày tết đó là chúc nhau: năm mới công việc, cuộc sống của cá nhân và gia đình tốt hơn năm cũ, phát đạt, khỏe mạnh, bằng an hơn năm cũ. Những khát vọng và những lời cầu chúc cho nhau như vậy là rất tốt, nhưng để cho lời cầu chúc và những hy vọng được thành hiện thực cần có sự trợ giúp của ơn Chúa và sự cộng tác cố gắng của mỗi người.
Năm nay thật trùng hợp, khi mọi người đang rộn ràng, chuẩn bị dọn dẹp nhà cửa đón mừng xuân mới, thì Giáo Hội bước vào mùa chay, mời gọi chúng ta chuẩn bị dọn dẹp tâm hồn và đời sống để đón mừng một mùa hồng ân mới, mùa sám hối ăn năn. Lời Chúa của ngày Thứ Tư Lễ tro khẩn thiết kêu gọi chúng ta làm mới lại cuộc sống bằng việc: Hãy trở về với Thiên Chúa trong chay tịnh, khóc lóc và than van; hãy xé tâm hồn chứ đừng xé áo, làm mới và trang hoàng lại căn nhà tâm hồn của mỗi người.
Làm mới lại tương quan với Chúa: Nếu như ngày tết là ngày trở về với gia đình với ông bà tổ tiên, để bày tỏ lòng thảo hiếu biết ơn, thì mùa chay này là mùa chúng ta được mời gọi trở về với Thiên Chúa là Cha yêu thương và hay tha thứ. Thiên Chúa không mong đợi quà tết của con người, nhưng Chúa mong đợi một tấm lòng đơn sơ chân thành, hiếu thảo và biết ơn. Giống như cha mẹ những ngày tết mong con đi làm xa trở về xum họp, Thiên Chúa cũng mong chúng ta trở về với Ngài, quây quần chung quanh Ngài, lắng Nghe Lời Ngài dạy bảo. Có nhiều lúc vì bận rộn với cuộc sống, vì nghe theo sự xúi giục của ma quỷ và sự nặng nề của tội lỗi đã làm chúng ta đi lạc xa Chúa, bỏ quên tình thương của Chúa.
Hôm nay chúng ta được mời gọi tin tưởng vào lòng thương xót của Thiên Chúa để làm hòa lại với Ngài, nói lời xin lỗi với Chúa và hứa với Chúa sẽ thường xuyên về với Chúa nhiều hơn. Vì không có cha mẹ nào có thể bỏ quên con mình, Thiên Chúa cũng không thể bỏ quên chúng ta, khi ta thật lòng trở về với Ngài. Thiên Chúa muốn một tấm lòng đơn sơ chân thành sám hối, Ngài không muốn hình thức bên ngoài hoặc sự giả dối trong lòng. Vì vậy, Chúa muốn chúng ta: Hãy xé lòng chứ đừng xé áo, hãy thật lòng trở về với Chúa và anh em.
Làm mới lại tương quan với anh em: Ngày tết là ngày anh chị em gặp lại nhau, dễ dàng xin lỗi nhau, bỏ qua cho nhau những hiểu lầm bất hòa trong năm cũ. Dịp tết là cơ hội để trở về nhà gặp lại anh chị em, sống tình gia đình, cùng ăn với nhau một bữa cơm ngày tết, cùng nhắc lại những kỷ niệm đẹp thời xa xưa. Cũng vậy, mùa chay là dịp để chúng ta không chỉ quay về nhà gặp gỡ xin lỗi Thiên Chúa, mà còn là dịp để làm hòa với anh chị em. Trong năm qua, do bận với công việc, do thái độ dửng dưng vô cảm, mà nhiều lần ta quên sự hiện diện của anh chị em bên cạnh, ta sống dửng dưng, hững hờ với họ, hoặc vô tình hay cố ý gây tổn thương cho họ. Mùa chay là dịp để mỗi người nói lời xin lỗi với nhau, bỏ qua những gì vướng mắc trong quá khứ, để từ đây bắt đầu một tương quan mới, tương quan của tình yêu và cảm thông.
Làm mới lại tương quan với vũ trụ: Có lẽ chúng ta dễ cảm nhận được không khí ngày xuân rõ nét nhất qua môi trường, cảnh quan chung quanh. Vũ trụ vẫn cứ chuyển mình từ mùa này qua mùa khác, từ năm này qua năm khác, mùa đông qua, mùa xuân đến. Tuy nhiên, càng ngày chúng ta càng thấy thời tiết, khí hậu thay đổi thất thường, không như dự đoán hàng năm nữa. Do lợi nhuận, do ích kỷ cá nhân, do lợi ích của một nhóm, con người ngày nay đang cử xử thô bạo với thiên nhiên, khai thác thiên nhiên một cách quá đáng. Thiên nhiên dần mất đi sự hiền hòa, mất đi vẻ xinh đẹp, thay vào đó là những cơn bão gió, hạn hán, thiên tai như sự nổi giận của thiên nhiên. Tết đến, mọi người muốn làm đẹp thiên nhiên, đưa thiên nhiên vào trong nhà. Chúng ta không dừng lại việc trang hoàng cho thiên nhiên và cảnh quan ngày tết, mà mỗi ngày, mỗi người, phải góp phần mình làm cho môi trường sống đẹp hơn, xanh tươi hơn. Vì vũ trụ này là công trình tạo dựng của Thiên Chúa, là món quà Thiên chúa trao cho mọi người bảo vệ và gìn giữ, làm cho nó thêm tốt đẹp hơn. Chúng ta sẽ làm mới lại các tương quan đó bằng cách nào? Tin Mừng hôm nay chỉ cho chúng ta ba việc phải làm đó là: Cầu nguyện, thực hành bác ái và sống chay tịnh.
Cầu nguyện là hơi thở của người tín hữu, là cuộc gặp gỡ trò chuyện thân tình với Thiên Chúa. Chúa muốn chúng ta đến gặp Chúa mỗi ngày với tấm lòng thành, như con đến với cha, chứ không phải là những hình thức vô hồn bên ngoài. Hãy vào phòng đóng kín cửa để ở đó ta có thể gặp Thiên Chúa một cách riêng tư thân mật, không bị những sự ồn ào hoặc những lo lắng của cuộc sống chi phối. Vào phòng đóng kín cửa, còn là vào nội tâm của mỗi người, nơi đó chỉ mình Chúa thấy ta và ta thấy Chúa, trải lòng ra với Chúa và để Chúa soi sáng chỉ dẫn cho ta biết phải làm gì và phải sống thế nào. Giống như ngày tết là ngày trở về với gia đình, sà vào lòng cha mẹ để được ngửi mùi mồ hôi nơi áo cha, cảm nhận vòng tay chai sần vất vả nơi mẹ, để được xoa đầu như một đứa con thơ. Mùa chay này chúng ta cũng sà vào lòng Chúa như vậy, để tâm sự, nói với Chúa và nghe Chúa nói thủ thỉ trong tâm hồn ta.
Thực hành việc bác ái là sống tình huynh đệ con cùng một Chúa một cha. Khi làm việc bác ái, đừng phô trương cho người ta thấy, đừng mong người ta khen. Nhưng khi làm bác ái thì đừng cho tay trái biết việc tay phải làm. Như vậy, Chúa muốn chúng ta nhìn anh em với cái nhìn trân trọng, không khoe mình, cũng không mượn anh em để đánh bóng tên tuổi công trạng mình. Việc bác ái Kitô giáo không phải bố thí vì thương hại, nhưng là chia sẻ cho anh em, kể cả những cái mình đang cần đang dùng. Mùa tết này nhiều người đã chi phí một số tiền lớn cho ăn uống, quà cáp, nhưng có khi ta chỉ nghĩ đến việc thăm viếng, biếu quà những chỗ làm ăn, các mối quan hệ có lợi, mà không nghĩ đến những anh chị em bên cạnh đang cần sự thăm viếng chia sẻ của ta.
Việc thực hành thứ ba trong mùa chay này là hy sinh chay tịnh: Khi ăn chay đừng làm vẻ mặt ra ủ dột buồn rầu cho mọi người thấy, nhưng rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, để không ai biết anh ăn chay. Như thế, việc chay tịnh không chỉ là việc kiêng ăn, bớt uống, mà là hi sinh tiết chế, để làm chủ con người, điều khiển bản thân. Con người chúng ta bị lôi kéo, chiều theo bản năng, như ăn uống, hưởng thụ, thỏa mãn. Chay tịnh, hãm mình là biết kiềm chế, điều khiển con người đi theo con đường thiện, vượt trên bản năng thấp hèn. Chay tịnh, hãm mình không phải để hành xác, nhưng để nhờ giảm bớt những ăn uống, hưởng thụ, tâm hồn ta trở nên thanh thoát nhẹ nhàng, bớt bị ràng buộc, lệ thuộc những nhu cầu vật chất, sống tự do hơn, có nhiều giờ hơn dành cho Chúa và anh chị em. Chay tịnh hãm mình còn là cách để chúng ta giảm bớt những chi tiêu không cần thiết để chia sẻ giúp đỡ cho các anh chị em đang thiếu thốn hơn ta.
Thưa quý OBACE, mặc dù mùa chay phủ lên phụng vụ của Giáo hội một màu tím, nhưng đây không phải là màu tím của sự tang thương, chết chóc, mà là màu tím của sự thủy chung, của quyết tâm thay đổi, lột xác. Cũng vậy, mùa chay không phải là mùa của u buồn khóc lóc, nhưng là những ngày vui như những ngày chuẩn bị cho ngày tết. Như cây mai, cành đào phải chịu trút lá trong đau đớn, chịu khô hạn trong ngày đông, để kết nụ đơm bông vào ngày xuân thế nào, thì mùa chay cũng là mùa chúng ta phải trút bỏ những chiếc lá già, lá sâu, là những tội lỗi và thói xấu, để kết thật nhiều những nụ bác ái, yêu thương, những lộc tốt lành, đạo đức, để sau những ngày mùa chay, chúng ta bung nở để đón chào mùa xuân mới, cuộc sống mới mà Chúa Phục Sinh sẽ đem đến cho chúng ta. Chúng ta bước vào mùa chay trong những ngày áp tết này là dịp để chúng ta suy gẫm, điều chỉnh lại cuộc sống, các tương quan của ta với Chúa, với anh em để ngày tết cũng như mùa chay này sẽ là dịp chúng ta làm mới lại bản thân trước mặt Chúa và gặp nhau trong tình yêu thương và huynh đệ. Amen.
Năm nay, Thứ Tư Lễ Tro trùng ngày Valentine và là ngày 29 Tết Mậu Tuất. ĐGM Giáo phận Quy Lễ_tro-98
Năm nay, Thứ Tư Lễ Tro trùng ngày Valentine và là ngày 29 Tết Mậu Tuất.
ĐGM Giáo phận Quy Nhơn thông báo: Thứ Tư lễ Tro năm nay nhằm ngày 29 tháng Chạp Âm lịch, nhưng vẫn giữ chay và kiêng thịt như thường (x.gpquynhon.org).
Đây là dịp tốt để người Công giáo sống Mùa Chay theo gương Thánh Valentinô.
Thánh Valentinô
Ngày 14 tháng 2, Giáo hội mừng lễ Thánh Valentinô.
Người ta nghĩ rằng Thánh Valentine là linh mục ở Rôma và là một y sĩ. Trung thành với đức tin, ngài được phúc tử đạo vào ngày 14 tháng 2. Chúng ta không biết gì nhiều về ngài, nhưng ngay vào khoảng năm 350, một nhà thờ đã được xây cất nơi ngài tử đạo.
Truyền thuyết nói rằng ngài là một linh mục thánh thiện đã cùng với Thánh Marius giúp đỡ các vị tử đạo trong thời Claudius II. Ngài bị bắt, và bị điệu đến tổng trấn Rôma xét xử. Sau khi dụ dỗ mọi cách nhưng đều vô hiệu, quan tổng trấn đã ra lệnh cho lính dùng gậy đánh đập ngài, sau đó đưa đi chém đầu vào ngày 14 tháng 2, khoảng năm 269. Người ta nói rằng Ðức Giáo Hoàng Julius I đã cho xây một nhà thờ gần Ponte Mole để kính nhớ ngài.
Trang web: History.com, có bài viết “St. Valentine beheaded”. Ngày 14 tháng 2 khoảng năm 269 CN, Valentine, một vị linh mục tại La mã dưới thời Hoàng đế Claudius II, đã bị hành hình. Dưới thời Claudius bạo chúa cai trị, La mã bị kéo vào nhiều cuộc chiến đẫm máu và không được lòng dân. Vị hoàng đế này phải duy trì một đội quân hùng mạnh, nhưng lại gặp khó khăn trong việc tuyển mộ lính tráng cho những liên minh quân sự của mình. Claudius tin rằng các chàng trai trẻ không muốn nhập ngũ là do tình cảm gắn bó sâu sắc của họ với vợ và gia đình.
Để giải quyết vấn đề này, Claudius cấm mọi cuộc hôn nhân và đính ước tại La mã. Valentine, nhận ra sự bất công của sắc lệnh này, đã chống lại Claudius và tiếp tục cử hành các cuộc hôn lễ bí mật cho các đôi tình nhân trẻ.
Khi những hành động của Valentine bị phát hiện, Claudius ra lệnh tử hình ông. Valentine bị bắt giữ và kéo lê tới trước vị Quan trưởng thành La mã, người kết án tử hình ông bằng cách ném đá tới chết và chặt đầu. Bản án được thi hành vào ngày 14 tháng 2, khoảng năm 269.
Truyền thuyết sau này cũng kể rằng khi ở trong tù, Thánh Valentine đã để lại một lời từ biệt cho con cái của người cai ngục, người đã trở thành bạn ông, và ký bức thư là “Từ Valentine của em.”
Vì lòng phụng sự vĩ đại của mình, Valentine được phong thánh sau khi ngài qua đời.
Trên thực tế, nguồn gốc và nhân thân chính xác của Thánh Valentine là không rõ ràng. Theo Bách khoa Thiên Chúa giáo, “Ít nhất có ba vị thánh Valentine khác nhau, cả ba đều tử vì đạo, được đề cập tới trong các tử đạo sử về ngày 14 tháng 2.” Một người là linh mục ở La Mã, một người là giám mục ở Interamna (nay là Terni, Ý), và vị thánh Valentine thứ ba là một người tử vì đạo ở Phi châu thuộc La mã.
Truyền thuyết cũng ghi nhận khác nhau về cách mà tên của vị thánh này trở nên liên quan đến sự lãng mạn. Ngày ông qua đời có thể đã trùng với lễ Lupercalia, một lễ hội tình yêu của những người ngoại giáo. Vào những dịp này, tên của các cô gái trẻ được đặt trong một cái hộp, và các chàng trai trẻ sẽ lựa chọn chúng một cách ngẫu nhiên. Năm 496 CN, Giáo hoàng Gelasius quyết định chấm dứt lễ Lupercalia, và ông tuyên bố 14 tháng 2 sẽ được kỷ niệm là Ngày thánh Valentine. Dần dần, 14 tháng 2 đã trở thành một ngày để trao đổi những thông điệp yêu thương, những bài thơ, và những món quà đơn giản như hoa. (Nguyễn Huy Hoàng, biên dịch).
Nhiều giả thuyết khác nhau về nguồn gốc việc cử hành ngày Valentine. Một số cho rằng người Rôma có một tập tục vào giữa tháng 2, trong ngày ấy các con trai tô điểm tên các cô con gái để tỏ lòng tôn kính nữ thần dâm dục là Februata Juno. Các tu sĩ thời ấy muốn dẹp bỏ tập tục này nên đã thay thế bằng tên các thánh tỉ như Thánh Valentine. Một số khác cho rằng thói quen gửi thiệp Valentine vào ngày 14 tháng 2, là vì người tin rằng các con chim bắt đầu sống thành cặp vào ngày này, là ngày Thánh Valentine bị chém đầu. Dường như chắc chắn hơn cả là vào năm 1477, người Anh thường liên kết các đôi uyên ương với ngày lễ Thánh Valentine, vì vào ngày này “mọi chim đực đi tìm chim mái.”. Tục lệ này trở thành thói quen cho các đôi trai gái viết thư tình cho nhau vào ngày Valentine. Ngày nay, các cánh thiệp, quà cáp và thư từ trao cho nhau là một phần của việc cử hành ngày Valentine. Ngày 14 tháng 2 hàng năm đã trở thành ngày truyền thống để trao đổi thư tình và Thánh Valentinô đã trở thành quan thầy của những cặp uyên ương. (Macmillan Profiles: Festivals and Holidays, 1999, p. 363).
Mùa Chay là mùa tình thương
Hành trình thiêng liêng của Mùa Chay bắt đầu từ tình thương: cầu nguyện, chay tịnh để sống đức ái chia sẻ.
Mùa Chay với hành trình bốn mươi ngày là “thì mạnh” của Năm Phụng Vụ, là “thời Thiên Chúa thi ân và là ngày Thiên Chúa cứu độ” (2Cr 6,2). Bước vào Mùa Chay, Giáo Hội nhấn mạnh đến những cách thế hy sinh hãm mình để qui hướng về Thiên Chúa, tôn vinh Người, đồng thời cũng qui hướng về tha nhân, để lưu tâm giúp đỡ, sống tình bác ái huynh đệ.
Mùa Chay là thời điểm mà Chúa Giêsu Kitô tuôn đổ muôn vàn ân sủng cho Giáo Hội qua mầu nhiệm Thánh Giá. Mùa Chay thúc đẩy mỗi tín hữu sống tinh thần hy sinh, sám hối và hòa giải cách chân thành và triệt để hơn, theo đúng tinh thần Tin Mừng.
Ngay đầu Mùa Chay, Phụng vụ đã nhắc nhở ta cần phải trầm tư để chiêm niệm về thân phận: “Hỡi người, hãy nhớ mình là bụi tro và sẽ trở về tro bụi”. Ý nghĩa của Lời Chúa quá rõ ràng: mọi người sẽ phải chết. Vậy anh lao tâm khổ trí, vất vả ngược xuôi, ganh đua tranh dành để tìm kiếm của cải, danh vọng, thú vui…, anh nỗ lực học hỏi, tìm tòi, phát minh, xây dựng… nhưng khi cái chết đến, anh mang theo được thứ gì, tất cả có nghĩa gì cho anh? Cuối cùng thì cái gì là đáng quan tâm nhất trong đời? Ðâu là bậc thang giá trị đời anh?
Xin đừng sống dửng dưng, thờ ơ, khép kín trước người nghèo, mà luôn chạnh lòng xót thương như Chúa Giêsu đã thương những người cùng khốn.
Hãy sống quảng đại cho đi, vui vẻ chia sớt, không chỉ của cải vật chất mà có khi chỉ là một nụ cười thân thiện, một cái bắt tay khích lệ, một lời nói an ủi đở nâng, một lần viếng thăm, một cuộc gặp gỡ kiến tạo sự hiệp nhất bình an. Khi chia nụ cười, ta sẽ nhận về vô số niềm vui. Khi chia vòng tay, ta sẽ nhận về mênh mông ấm áp. Khi chia quan tâm, ta sẽ nhận về bao la yêu thương. Khi chia yêu thương, ta sẽ nhận về rất nhiều hạnh phúc.
Mùa Chay và Tình Yêu
Ba việc đạo đức được nhắc nhở rất nhiều trong mùa chay là: bác ái, ăn chay và cầu nguyện. Đây là ba vũ khí tuyệt hảo để chống lại sự tấn công của ma quỷ và đền bù tội lỗi mình. Những việc lành phúc đức này, khi được thi hành thì hãy làm với tất cả tấm lòng của mình; không làm để khoe khoang. Chỉ cần Thiên Chúa thấu hiểu và biết cho chúng ta là đã đủ rồi. Đừng làm để được người đời khen và vì thế mà chúng ta mất đi lời khen tặng của Thiên Chúa. (x.Mt 6,1-6).
Ăn chay và kiêng thịt, chịu tro chỉ là hình thức bên ngoài mà thôi. Canh tân nội tâm vẫn là trọng tâm của Mùa Chay. Kiêng bớt các tội là điều mà Thiên Chúa mong muốn. Sửa đổi tính nết để trở thành người tốt hơn, đạo đức hơn, thánh thiện hơn. Bớt nói hành, giảm nói xấu, siêng năng việc đạo đức.
Trong sứ điệp Mùa Chay năm nay, Đức Thánh cha Phanxicô viết: “Tôi mời gọi các phần tử của Giáo Hội hãy nhiệt thành tiến bước trên con đường Mùa Chay, được nâng đỡ nhờ các hoạt động làm phúc bố thí, chay tịnh và kinh nguyện. Nếu đôi khi lòng bác ái dường như bị tắt lịm trong bao nhiêu tâm hồn, thì nó vẫn không bị lịm đi trong con tim của Thiên Chúa! Ngài luôn ban cho chúng ta những cơ hội mới để chúng ta có thể tái bắt đầu yêu thương”.
Tình yêu là một đề tài vừa phong phú, vừa hấp dẫn của văn chương, nghệ thuật, phim ảnh… và luôn mang tính thời sự. Thử hỏi thế nào là yêu thương thì quả thật không dễ trả lời cách rõ ràng và có tính thuyết phục. Ngay cả những việc to lớn như “đem hết gia tài cơ nghiệp mà bố thí hay nộp cả thân xác để chịu thiêu đốt” thì cũng chưa hẳn là đã yêu thương (x.1Cor 13,3).
Tình yêu là huyền nhiệm vì “Thiên Chúa là Tình Yêu” (1Ga 4,8). “Tình yêu cốt ở điều này: Không phải chúng ta đã yêu mến Thiên Chúa, nhưng chính Người đã yêu thương chúng ta, và sai Con của Người đến làm của lễ đền tội cho chúng ta” (1Ga 4,10). Như thế, có thể nói yêu thương là thực hiện điều tốt đẹp nhất cho người mình yêu.
Yêu thương thể hiện bằng hành vi cụ thể, thực tế. Đã yêu là yêu đến cùng. Hoa trái của tình yêu là kết quả của nhiều nỗ lực hy sinh, quên mình. Yêu thương cách đích thực thì sẵn sàng hiến dâng cả mạng sống (x.Ga 15,13).
Ngôi Lời nhập thể là cách Thiên Chúa diễn tả tình yêu của Người đối với nhân loại. Tình yêu Thiên Chúa đã bước xuống, chấp nhận nhập thể để làm người. “Người đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang, mặc lấy thân phận nô lệ, trở nên giống phàm nhân, sống như người trần thế” (Pl 2,7).Tình yêu được diễn tả như vậy nói lên sự từ bỏ mình vì yêu thương. Sự từ bỏ mình như thế là chọn lựa rất tự do của Thiên Chúa toàn năng, vô cùng khôn ngoan, vô cùng sáng suốt, vô cùng thông hiểu. Chính vì thế, mà chọn lựa ấy là vô cùng cao quý.
Mùa Chay giúp ta sống hy sinh từ bỏ, thực hành yêu thương.
Tình yêu đích thực là tình yêu dâng hiến, tình yêu hy sinh quên mình, tình yêu sẵn sàng chết cho kẻ mình yêu. Tình yêu chân chính đòi hỏi phải chết đi mỗi ngày cho tính ích kỷ và sự hẹp hòi nơi bản thân. Hôm qua cầm trái cây, thấy đẹp cắt ra, bị sâu bên trong. Hư cả trái phải vất bỏ. Ích kỷ, chỉ nghĩ tới mình, chỉ lo cho mình: đó là con sâu nằm trong quả ngọt tình yêu, đục khoét tình yêu. Sứ điệp Mùa Chay năm nay, Đức Thánh Cha Phanxicô viết: “Trong Tông Huấn Niềm Vui Tin Mừng, tôi đã tìm cách mô tả những dấu hiệu rõ nhất về những dấu hiện thiếu vắng tình yêu này: ích kỷ và tinh thần lười biếng, bi quan vô ích, cám dỗ chỉ quan tâm đến mình, chiến tranh liên lỉ giữa chúng ta và tinh thần thế gian khiến chúng ta chỉ quan tâm đến vẻ bề ngoài, và do đó giảm đi lòng nhiệt thành truyền giáo của chúng ta” (Tông Huấn Niềm Vui Tin Mừng, 76-109).
“Trên hết, tôi thôi thúc các thành phần của Giáo Hội hãy đón lấy hành trình Mùa Chay với lòng nhiệt tình hăng hái, duy trì việc bố thí, ăn chay và cầu nguyện. Nếu lúc nào đó ngọn lửa bác ái dường như lụi tàn trong tâm hồn ta, hãy biết rằng điều ấy không bao giờ xảy ra trong thánh tâm Thiên Chúa! Ngài liên lỉ trao cho chúng ta cơ hội để bắt đầu làm mới lại tình yêu” (Sứ điệp Mùa Chay 2018).
Thánh Phaolô nói đến những đặc tính của tình yêu là: nhẫn nhục, hiền hậu, khiêm nhường, không ghen tương, không nóng giận, không tìm tư lợi, luôn tin tưởng nhau, chịu đựng nhau và tha thứ cho nhau (x.l Cr 12,31-13,8).
Mùa Chay thêm đức tin cho những ai sống yêu thương. Đặc biệt các đôi bạn trẻ bước vào đời sống hôn nhân.Tình yêu phải có niềm tin. Tin nhau để trao tay cho nhau, thề hứa chung thủy trọn đời trước mặt Thiên Chúa. Gởi ai một đồ quý giá là đã tin tưởng người ấy. Tin yêu là đôi mắt cho đôi bạn nhìn thấu lòng nhau. Tin yêu là đôi chân giúp đôi bạn vượt qua mọi khó khăn. Tin và yêu là đôi cánh giúp đôi bạn nắm tay nhau bay vào bầu trời hạnh phúc. Yêu thì phải tin. Tin sẽ càng yêu. Không tin sẽ khó mà yêu. Không yêu thì không thể tin được.
Tin Chúa đôi sẽ biết tin nhau vì Chúa là Sự Thật, là sự Trung Tín. Tin Chúa đôi bạn sẽ tránh xa những giả tạo và ích kỷ. Yêu Chúa đôi bạn sẽ biết yêu nhau, vì Chúa là Tình Yêu, một tình yêu lớn lao đến nỗi đã hy sinh mạng sống cho người mình yêu. Yêu Chúa đôi bạn sẽ biết hy sinh quên mình quảng đại trong một tình yêu chân thực.
Mùa Chay là mùa xuân tâm hồn cho những ai sống vững vàng trong đức tin và dạt dào lòng yêu mến.
Mùa Chay kéo dài 40 ngày, nhưng không chỉ “làm khoán” xong khoảng thời gian đó rồi thôi, mà Lễ_tro-99
Mùa Chay kéo dài 40 ngày, nhưng không chỉ “làm khoán” xong khoảng thời gian đó rồi thôi, mà phải sống Mùa Chay suốt cả đời. Mùa Chay và Cầu Hồn liên quan với nhau vì đều đề cập thân phận bụi tro của phàm nhân.
Trong ca khúc “Nếu Chỉ Còn Một Ngày Để Sống” (*), NS Hoài An đặt vấn đề: “Nếu chỉ còn một ngày để sống, làm sao ta chuộc hết lỗi lầm, làm sao ta thanh thản tâm hồn, xuôi đôi tay đi giữa hừng đông… Nếu chỉ còn một ngày để sống, muộn màng không lời hối lỗi chân thành, buồn vì ai, ta làm ai buồn? Xin bao dung tha thứ vì nhau…”. Ca từ chuyển tải ý tưởng mang tính nhân bản, đề cập sự sám hối vì chợt nhận ra mình yếu đuối, còn nhiều thiếu sót quá!
Triết lý sống của Hạt Bụi có vẻ giản dị mà thâm thúy. Sống là sống CHO, sống VỚI, và sống VÌ, nghĩa là cần lắm tình yêu thương. Có yêu thương thì mới khả dĩ tha thứ. Tha thứ càng cần hơn, thực tế cho thấy rằng người ta càng có tuổi càng nhận thấy mình sai lầm nhiều, vì ai cũng có lúc thảng thốt thấy sợi tóc ngả màu buồn hóa trắng như vôi, để rồi trăm năm khép lại vòng đời chỉ một giây thôi. Biết vậy không phải để bi quan yếm thế, mà để nỗ lực sống tốt mỗi ngày một hơn. Cứ thế và cứ thế…
Khi người ta dẫn đến cho Chúa Giêsu một phụ nữ ngoại tình bị bắt quả tang, Chúa Giêsu vẫn thản nhiên: “Ai trong quý vị sạch tội thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi” (Ga 8:8). Kinh thánh cho biết rõ: “Nghe vậy, họ bỏ đi hết, kẻ trước người sau, bắt đầu từ những người lớn tuổi” (Ga 8:9). Thì ra người ta càng sống lâu càng nhiều tội lỗi chứ chẳng dám “nổ” hoặc khoe mẽ chi ráo trọi! Cũng đã có lần Chúa Giêsu đặt vấn đề: “Sao bạn thấy cái rác trong con mắt của người anh em, mà cái xà trong con mắt của chính mình thì lại không để ý tới?” (Lc 6:41), và người đời có cách nói tương tự:
Chân mình còn lấm bê bê Lại cầm bó đuốc mà rê chân người
THÂN PHẬN BỤI TRO
Phàm nhân chỉ là hạt bụi nhỏ nhoi thế mà vẫn rất “chảnh”, luôn đề cao “cái tôi tồi tệ” của mình. Thế nên kiếp người luôn phải cảnh giác và canh cánh nỗi lo đêm ngày, khiến chúng ta cứ xoay tít và mòn như viên đá cuội, rồi có lúc lại ngậm ngùi mình ên – cứ nhìn xuống lại ngó lên, quay qua quay lại chỉ còn mình ta. Đời là thế thôi! Thật vậy, con người chẳng là gì, mà chỉ là hạt bụi vô duyên: “Ngươi là bụi đất, và sẽ trở về với bụi đất” (St 3:19). Đó là điều chắc chắn 100%. Không chỉ vậy, con người còn luôn bị giằng co ngay trong lòng mình: “Sự thiện tôi muốn thì tôi không làm, nhưng sự ác tôi không muốn, tôi lại cứ làm” (Rm 7:19). Chúa hiểu, nhưng Ngài chỉ cần chúng ta sống chân thành với nhau và trọn niềm tin yêu Ngài mà thôi, chứ Ngài không đòi hỏi quá sức chúng ta đâu!
Ai cũng miệt mài lần mò về Nhà Cha qua con đường tội lỗi và thứ tha, các thánh cũng đã từng trải qua “kinh nghiệm xương máu” như vậy. Trót phạm tội thì phải sám hối, đó là biết phục thiện; té ngã thì đứng dậy, chứ không nằm ì ra đó mà ăn vạ. Tuy nhiên, chỉ sám hối thôi thì chưa đủ, chúng ta còn cần một vế “đức tin” nữa mới cân bằng: “Hãy sám hối và tin vào Tin Mừng” (Mc 1:15). Lầm đường lạc lối thì phải trở về: “Hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van” (Ge 2:12). Trở về thật lòng, chứ không thể giả vờ hoặc “lấy vải the che mắt thánh”. Nhưng ăn chay và sám hối không cần phải “ra vẻ” ủ rũ, khắc khổ: “Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng” (Ge 2:13). Sống “tại tâm”, nhưng chữ TÂM cần hơn chữ TẠI. Nội tại cần hơn ngoại tại.
Cuộc trở về nào cũng cam go vì chịu dằn vặt và đấu tranh với chính mình. Trở về phải can đảm nhận tội và tin tưởng. Đứa con phạm tội tày trời sẽ không dám trở về với cha mẹ vì sợ bị trừng phạt, sợ cha mẹ không tha thứ. Nhưng nó đủ can đảm và tin tưởng thì nó sẽ dám trở về. “Nước mắt chảy xuôi” nên cha mẹ có giận mấy cũng bỏ qua, vì tình thương lớn hơn cơn giận. Người đời còn như vậy huống chi Thiên Chúa. Ngài là Đấng “từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương”, và “Ngài hối tiếc vì đã giáng hoạ” (Ge 2:13). Thương lắm, xót lắm! Không giấy mực và không ngôn từ nào diễn tả hết tình thương ấy. Thế thì ai dại gì mà không trở về với Thiên Chúa?
Thiên Chúa giàu lòng thương xót sẽ tha thứ nếu chúng ta chân thành khiêm nhu nhận tội: “Lạy Đức Chúa, xin dủ lòng thương xót dân Ngài! Xin đừng để gia nghiệp của Ngài phải nhục nhã và nên trò cười cho dân ngoại!” (Ge 2:17). Biết cầu nguyện như vậy là “chạm” vào “điểm yếu” của Chúa, chắc chắn Ngài không thể không thương xót chúng ta, vì cầu nguyện là sức mạnh của con người và là sự yếu đuối của Thiên Chúa. Nhưng Ngài lại thích như thế: “Đức Chúa đã nồng nhiệt yêu thương đất của Ngài, đã tỏ lòng khoan dung đối với dân của Ngài. Tai ương chấm dứt và dân được giải thoát” (Ge 2:18). Chúng ta chỉ là cát bụi mà dám lộng ngôn, lộng hành và phạm thượng. Nhưng mỗi “hạt bụi” vẫn được Thiên Chúa nâng niu, yêu quý, vì Lòng Chúa Thương Xót lớn hơn mọi tội lỗi. Nhiệm mầu quá, và trí tuệ chúng ta không thể nào hiểu hết!
Theo kinh nghiệm bản thân, Thánh Phaolô nhắn nhủ: “Nhân danh Đức Kitô, chúng tôi nài xin anh chị em hãy làm hoà với Thiên Chúa” (2 Cr 5:20). Thiên Chúa là “Đấng chẳng hề biết tội là gì, nhưng Ngài đã tự biến thành hiện thân của tội lỗi vì chúng ta, để làm cho chúng ta nên công chính trong Ngài” (2 Cr 5:21). Lại thêm điều khó hiểu nữa. Nếu thấy ai làm “chuyện khác người”, chúng ta cho người đó là dại dột, ngu xuẩn, hoặc điên khùng. Thế thì Chúa Giêsu đúng là người như vậy, quá “ngược đời”, cũng chỉ vì Ngài “yêu chúng ta quá mà hóa điên”.
Tật lạ lùng, sau khi nhận biết “chất điên rồ” của Chúa Giêsu, Thánh Phaolô cũng bị “lây nhiễm” loại “bệnh bất trị” của Ngài, thế nên ông tha thiết khuyên nhủ: “Anh chị em đã lãnh nhận ân huệ của Thiên Chúa thì đừng để trở nên vô hiệu” (2 Cr 6:1). Hãy đứng dậy và quyết tâm trở về ngay, vì “đây là thời Thiên Chúa thi ân, đây là ngày Thiên Chúa cứu độ” (2 Cr 6:2), nhất là khoảng thời gian mùa Chay này.
SÁM HỐI CHÂN THÀNH
Thiên Chúa đã hứa: “Sẽ không trì hoãn nữa!” (Kh 10:6). Đó là lúc hết giờ của Lòng Thương Xót. Nếu không ăn năn sám hối thì không thể nào kịp! Có nhiều cách thể hiện lòng sám hối, một cách cụ thể là xức tro.
Khởi đầu Mùa Chay, Giáo hội xức tro trên đầu chúng ta để nhắc nhớ đến thân phận con người: “Hãy nhớ mình là tro bụi, và sẽ trở về bụi tro”. Con người luôn đầy sai lầm, mỗi ngày chúng ta phải “xin lỗi Chúa” nhiều lần, đặc biệt hơn trong những ngày Mùa Chay: “Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, mở lượng hải hà xoá tội con đã phạm. Xin rửa con sạch hết lỗi lầm; tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy. Vâng, con biết tội mình đã phạm, lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm” (Tv 51:3-5). Chúng ta thực sự “đắc tội với Chúa” vì đã “dám làm điều dữ trái mắt Ngài”. Chúng ta là những tử tội, không gì có thể biện minh nếu Ngài công bình tuyên án và liêm chính xét xử.
Thế nhưng Thiên Chúa vẫn nhân từ, không nỡ làm thế, Ngài vẫn kiên tâm chờ đợi chúng ta ăn năn sám hối, Ngài không muốn trừng phạt ai, không muốn ai phải hư mất (x. Mt 18:11; Mt 18:14; Ga 17:12), và đặc biệt không muốn ai phải chết (theo nghĩa “chết” về phần linh hồn). Yêu là khổ, mà không yêu thì lỗ, thà chịu lỗ hơn chịu khổ. Đừng chần chừ, đừng lần lữa, hãy mau trở về và cứ yêu “tới bến”. Trái tim đã “tan vỡ” cũng đừng ngại, Chúa sẽ “đại tu” nó nếu chúng ta biết thân thưa: “Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tinh thần cho con nên chung thuỷ. Xin đừng nỡ đuổi con không cho gần Nhan Thánh, đừng cất khỏi lòng con thần khí thánh của Ngài. Xin ban lại cho con niềm vui vì được Ngài cứu độ, và lấy tinh thần quảng đại đỡ nâng con” (Tv 51:12-14).
Theo bản tính nhân loại, con người chuộng bề ngoài, thích phô trương, ưa vật chất, như ca dao Việt Nam có câu:
Thế gian chuộng của, chuộng công Có ai lại chuộng người không bao giờ!
Mà thật kỳ cục, ngay cả khi làm những công việc có “tính chất” tông đồ hay từ thiện, người ta cũng luôn muốn “chứng tỏ” mình có “bản lĩnh” để được “nổi trội” trước mặt người đời, đôi khi Chúa chẳng được lợi lộ gì ráo trọi. Ôi chao, như thế thì nguy hiểm quá chừng, vì tay phải cứ muốn tay trái biết tỏ tường, thấy rõ ràng. Hòa toàn trái ngược với ý Chúa: “Đừng cho tay trái biết việc tay phải làm” (Mt 6:3).
Thế nên, Chúa Giêsu căn dặn kỹ lưỡng: “Khi làm việc lành phúc đức, anh chị em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, ban thưởng” (Mt 6:1). Và Ngài gọi những người đó là “bọn đạo đức giả”, làm chỉ “cốt để người ta khen” (Mt 6:2). Dạng người này không khó nhận thấy hằng ngày. Và Chúa Giêsu xác định: “Họ đã được phần thưởng rồi” (Mt 6:2). Thế là huề, không đòi hỏi chi ở đời sau nữa đấy!
Với những người có ý hoàn thiện, Chúa Giêsu bày cho “mẹo” này: “Khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc bạn bố thí được kín đáo. Cha của bạn, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho bạn. Còn khi cầu nguyện, anh chị em đừng làm như bọn đạo đức giả: Thích đứng cầu nguyện trong các hội đường, hoặc ngoài các ngã ba, ngã tư, cho người ta thấy”. Một lần nữa, Chúa Giêsu tái xác định: “Họ đã được phần thưởng rồi” (Mt 6:5). Câu này nghe bình thường mà “căng” lắm đó nha! Ngài muốn rằng, khi chúng ta cầu nguyện, “hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Chúa Cha, Đấng hiện diện nơi kín đáo” (Mt 6:6). Ngài nói rõ: “Khi ăn chay, anh chị em chớ làm bộ rầu rĩ như bọn đạo đức giả: Họ làm cho ra vẻ thiểu não để thiên hạ thấy họ ăn chay” (Mt 6:16). Lại thêm lần thứ ba Chúa Giêsu khẳng định: “Họ đã được phần thưởng rồi” (Mt 6:16). Ui da, “căng” dữ nghen!
Quả thật, Chúa Giêsu rất ghét giả hình, rất ghét bề ngoài, rất ghét khoe khoang, rất ghét người “khoái nổ”, ngu dốt mà lì lợm, đúng là “nói lắm chậm việc”, nhưng Ngài rất thích sự âm thầm và kín đáo: “Khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, để không ai thấy bạn ăn chay ngoại trừ Cha của bạn, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của bạn, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho bạn” (Mt 6:17-18). Cứ bình thường, chay ở trong lòng chứ không chay ở cái mặt.
Kinh Thánh cho biết ý muốn của Thiên Chúa quá rõ ràng, không hề bóng gió, không gì khó hiểu, không thể viện bất kỳ cớ gì khác để biện minh cho mình!
Ăn chay là điều cần, nhưng cách ăn còn cần hơn. Thiên Chúa cảnh báo qua ngôn sứ Isaia: “Này, ngày ăn chay, các ngươi vẫn lo kiếm lợi, vẫn áp bức mọi kẻ làm công cho mình. Này, các ngươi ăn chay để mà đôi co cãi vã, để nắm tay đánh đấm thật bạo tàn. Chính ngày các ngươi muốn ăn chay để tiếng các ngươi kêu thấu trời cao thẳm thì các ngươi lại ăn chay không đúng cách” (Is 58:3b-4). Mỗi chúng ta phải tự mà “liệu hồn” thôi. Mặc dù chỉ là hạt bụi nhưng không thể vô tư, mà phải biết mình để có thể biết Chúa, và hạt bụi bay đi đâu thì cũng cứ hát lên bài ca yêu thương để tôn vinh Thiên Chúa!
Và đây là lời nguyền rủa dành cho những ác nhân tỏ ra nhân từ ở bộ mặt nhưng lòng đầy mưu mô: “Khốn thay những kẻ đặt ra các luật lệ bất công, những kẻ viết nên các chỉ thị áp bức, để cản người yếu hèn hưởng công lý, tước đoạt quyền lợi người nghèo khó trong dân tôi, để biến bà goá thành mồi ngon cho chúng, và bóc lột kẻ mồ côi” (Is 10:1-2). Người Việt gọi loại này là “miệng nam mô mà bụng một bồ dao găm”.
Lạy Thiên Chúa nhân hậu, con thật lòng xin lỗi Chúa, xin ân xá cho con vì Lòng Thương Xót vô biên của Ngài. Con xin cảm tạ Ngài về mọi điều, và “xin mở miệng con để con cất tiếng ngợi khen Ngài” (Tv 51:17). Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.
Mùa Chay được gọi là “thánh” vì mang một ý nghĩa thiêng liêng đối với mỗi người tín hữu, đồng Lễ_tro-100
Mùa Chay được gọi là “thánh” vì mang một ý nghĩa thiêng liêng đối với mỗi người tín hữu, đồng thời là điểm nhấn quan trọng trong đời sống đức tin. Tại các giáo xứ truyền thống, Mùa Chay luôn mang một bầu khí đặc biệt, thấm đượm tinh thần cầu nguyện, được thể hiện qua cách trang trí nhà thờ, những nghi thức ngắm nguyện, những buổi tĩnh tâm dành cho các hội đoàn và các giới. Bầu khí đạo đức của Mùa Chay phù hợp với lời khẳng định của thánh Phaolô: “Đây là thời Thiên Chúa thi ân, đây là ngày Thiên Chúa cứu độ” (Bài đọc II).
Dĩ nhiên, Thiên Chúa không chỉ tha thứ và ban ơn cứu độ trong một khoảng thời gian nhất định, nhưng ơn cứu độ của Ngài tràn trề, mênh mông như biển cả. Tuy vậy, như lời kinh nguyện ngắm của Mùa Chay còn được đọc nơi một số giáo phận đã diễn tả: “Như con chim biết mùa làm tổ…”. Mùa Chay đối với tín hữu là thời điểm nhận ra lòng thương của Chúa thật mênh mông cao vời, mà chúng ta vô tình tệ bạc trước tình thương ấy. Tội lỗi chính là sự tệ bạc, bội nghĩa vong ân đối với Thiên Chúa. Câu chuyện người cha nhân hậu trong Tin Mừng thánh Luca đã phản ánh rõ giáo huấn về tội lỗi và ân sủng, về tình thương của Thiên Chúa và sự lầm lạc của con người, về sự cần thiết phải trở về để nối lại tình xưa giữa Thiên Chúa với tâm hồn mỗi người chúng ta.
Chúa Giêsu, trong Tin Mừng hôm nay đã đề cập đến ba thực hành quan trọng: Làm phúc, cầu nguyện và ăn chay. Dựa trên giáo huấn của Lời Chúa, ba thực hành này đã trở nên cốt lõi của đời sống đức tin nói chung và của Mùa Chay nói riêng. Tuy vậy, điều mà Chúa Giêsu muốn nhấn mạnh, đó là tâm tình và ý thức của người tín hữu thể hiện qua những thực hành này. Ai trong chúng ta đã không có lần làm phúc và cầu nguyện? Ai chúng ta mà không ăn chay mỗi khi Mùa Chay về? Mùa Chay là thời điểm để chúng ta xét lại những thực hành này, để rồi, chúng không chỉ được thực hành một cách chiếu lệ, nhưng được thúc đẩy bởi đức tin, đức cậy, đức mến. Ý thức mình đang sống dưới cái nhìn yêu thương của Chúa, Đấng ngự nơi bí ẩn, đó là điều Chúa Giêsu nhắc nhở chúng ta. Vì chỉ như thế, những gì chúng ta làm mới mang tinh thần siêu nhiên. Xung quanh chúng ta, có rất nhiều người làm từ thiện. Trong xã hội hôm nay, có nhiều người ăn chay vì lý do sức khỏe hoặc để tạo một đời sống thanh tịnh. Điều khác biệt nơi người Kitô hữu, đó là làm phúc, ăn chay, cầu nguyện với ý thức về một Đấng Vô Hình, đang hiện diện trong tâm hồn họ, để rồi những gì họ làm cho những người bất hạnh khó nghèo là làm cho Chúa, Đấng đã hóa thân nơi người cùng khổ đang hiện diện hàng ngày xung quanh chúng ta.
Vì vậy, khi thực hành những đạo đức kể trên, người tín hữu không chờ mong lời khen của người đời. Chúa Giêsu đã diễn tả qua việc xức dầu thơm khi ăn chay và mang bộ mặt vui vẻ hòa nhã. Chúa cũng dặn, đừng khoe khoang việc từ thiện mình đã làm, hoặc đừng phô diễn khi cầu nguyện. Giáo huấn này hoàn toàn khác với thói quen nơi một số người biệt phái trong xã hội đương thời. Qua những chỉ dẫn trên, Chúa muốn chúng ta đi vào tinh thần nội tâm của đời sống Kitô hữu, ở những lãnh vực khác nhau, nhằm diễn tả một đức tin trưởng thành và một đời sống chân chính.
Giữa dòng đời trôi nổi ồn ào, chúng ta có nguy cơ bị lạc hướng, để mình trôi theo những tham vọng trần tục. “Mùa thuận tiện” đưa chúng ta trở về với Chúa, với tha nhân và với chính mình. Về với Chúa để nhận ra thân phận hèn yếu lỗi lầm, tái lập mối tương giao cha-con với Ngài; về với tha nhân để nhận ra họ là hồng ân Chúa ban tặng (Sứ điệp Mùa Chay 2017); về với chính mình để nhận ra mình đang ở đâu trong cơn lốc cuộc đời, để không bị đánh mất mình trong biển đời hỗn độn mênh mông.
Lời kêu gọi trở về, được ngôn sứ Giôen diễn tả, vừa đanh thép quyết liệt, vừa tha thiết dịu dàng. Đây là một lời “hiệu triệu” thôi thúc con tim mỗi người hãy gác lại những bận rộn âu lo của cuộc sống để thành tâm trở về với Chúa, như một ưu tiên quan trọng của cuộc đời. Lời kêu gọi sám hối được gửi đến mọi người, già trẻ, gái trai, tân lang tân nương, tư tế phục dịch trong Đền thờ. Mùa Chay là mùa thuận tiện đối với hết mọi người chúng ta.
“Hãy xé lòng, đừng xé áo”. Lời ngôn sứ mời gọi chúng ta hãy sống Mùa Chay cách chân thành và hiệu quả, chứ không dừng lại ở những nghi lễ bên ngoài. Hãy can đảm và trung thực đặt mình trước mặt Chúa, nhận ra những thiếu sót của mình để sám hối canh tâm. Đây là mùa thuận tiện giúp chúng ta đến gần Chúa và đến gần anh chị em mình hơn. Mùa Chay cũng giống như mùa cây thay lá, cởi bỏ những tán lá đã già cỗi để nhường chỗ cho những mầm non sẽ mọc lên. Sau mùa lá rụng là mùa đâm chồi nảy lộc. Màu tím của Mùa Chay không chỉ diễn tả lòng sám hối đau buồn, mà còn mang sứ điệp hy vọng vào tình thương của Chúa, Đấng không vui gì khi con người phải trầm luân, nhưng muốn cho mọi người được ơn cứu độ và được sống muôn đời.
Lễ tro năm nay trùng với ngày 1-3, là tháng kính Thánh Cả Giuse, vị Thánh luôn khiêm tốn âm thầm, lo chu toàn thánh ý Chúa. Xin Thánh Nhân cầu bầu cho chúng ta, được noi gương Người, sống đời nội tâm sâu xa, để được kết hiệp với Chúa, tận hưởng hạnh phúc Nước Trời ngay tại cuộc sống trần gian hôm nay. Amen.
Linh mục Mễn
Thư viện lời chúa & thư viện sách quý
ĐỐ VUI VUI THÚ VỊ
CẦU LỄ - THEO NĂM DẤU THÁNH
SÁCH ĐỨC MẸ HẰNG CỨU GIÚP
NHẬT KÝ LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA Phấn I: số 1-150
CUỘC ĐỜI CHÚA GIÊSU - Tóm lược - Thơ
LỄ GIỖ - GIA ĐÌNH
Suy Niệm Tin Mừng Lễ An Táng Bài 1-40 Ta là sự sống lại và là sự
Giảng Lễ Cưới Bài 1-40 Suy niệm về Hôn nhân Gia đình
CHÚA GỌI CON VỀ - Sách thăm bệnh nhân và nguyện người qua đời