Thánh Charles Borromée qua đời tại Milan ngày 3 tháng 11 năm 1584, được phong thánh năm 1610; 04/11-1
Thánh Charles Borromée qua đời tại Milan ngày 3 tháng 11 năm 1584, được phong thánh năm 1610 và có tên trong lịch phụng vụ từ năm 1613. Lễ nhớ ngài giới thiệu cho chúng ta một trong những vị thánh quan trọng nhất của cuộc cải cách hậu công đồng Tren-tô.
Charles (Carolus) là con của bá tước Gilbert Borromée và bà Marguerite de Médicis, sinh tại Arona (Lombardie) năm 1538. Đậu tiến sĩ luật năm 21 tuổi, ngài đuợc phong Hồng y do cậu ngài là Giáo hoàng Piô IV và được vị Giáo hoàng này triệu về Rôma để cai quản các công việc của Hội Thánh. Thế là ở tuổi 22, ngài là vị Quốc vụ khanh đầu tiên của Vaticanô, theo nghĩa hiện đại của từ này.
Từ 1560 đến 1563, ngài đóng một vai trò tích cực trong những khóa họp cuối của Công đồng Trentô. Sau khi vượt qua một khủng hoảng nghiêm trọng khi anh cả Frédéric của ngài qua đời (1562), ngài được thụ phong linh mục và giám mục. Được bổ nhiệm làm tổng giám mục Milan, ngài cai quản một địa phận rất rộng lớn, bao gồm cả ba thung lũng của Quận Grisons (Thuỵ Sỉ) và một phần lãnh thổ Genova và Venetia. Trong bầu khí đặc biệt tạo ra do sự thống trị của Tây Ban Nha ở Lombardie, thánh Charles Borromée đã biết bảo vệ những quyền lợi và đặc quyền của Hội Thánh, thậm chí chống lại việc đưa Toà Án Dị Giáo (Inquisition) vào địa phận ngài.
Năm 1589, ngài thoát một cuộc mưu sát do một nhóm tu sĩ chống đối cuộc cải cách của ngài, nhưng vị thánh giám mục càng kiên quyết theo đuổi công trình của mình hơn bao giờ. Là nhà cải cách nhiệt thành, ngài cũng là một mục tử đích thực, nhạy cảm trước mọi vấn đề của thành phố. Là người thúc đẩy nhiều công cuộc xã hội, ngài tận tụy đối với dân của mình, nhất là vào những giờ phút nghiêm trọng nhất, như trường hợp xảy ra nạn dịch tễ năm 1576 tại Milan. Ngài bán hết tài sản tại Napôli của mình, kể cả những vật dụng cá nhân để cứu giúp những người khốn khổ.
Sức lực cạn kiệt vì lao nhọc, ngài qua đời tại Milan lúc 46 tuổi, sau khi đã xưng tội chung lần cuối.
II. Thông điệp và tính thời sự
Lời Nguyện của ngày giới thiệu thánh Charles Borromée như một người thúc đẩy cuộc cải cách Giáo Hội: “Lạy Chúa, xin giữ gìn trong dân Chúa tinh thần sống động của thánh Charles Borromée, để Hội Thánh Chúa không ngừng canh tân và luôn trung thành với Tin Mừng, nhờ đó có thể tỏ lộ cho thế giới khuôn mặt đích thực của Đức Kitô.”
Từ 1565, khi triệu tập hội đồng tỉnh của giáo phận ngài, giám mục Charles Borromée đã thúc đẩy việc áp dụng các sắc lệnh công đồng. Trong hai thập niên làm giám mục, ngài đã triệu tập nhiều hội đồng giáo phận và tỉnh. Các nghị quyết của các hội đồng này được in trong các Văn kiện của Giáo Hội Milan với các Huấn thị cho Dân Chúa của ngài, được sử dụng trên toàn nước Ý và cả ở nước ngoài như mẫu mực cho các vị giám mục cải cách khác.
Lời Nguyện trên lễ vật gợi ý “sự đề cao cảnh giác” và những “nhân đức mục tử” của thánh giám mục Milan. Là mục tử rất nhiệt thành, ngài không chỉ giới hạn vào các cuộc kinh lý mục vụ – lên tới hàng ngàn lần– mà ngài còn xây dựng những thánh điện và chủng viện, trong đó có chủng viện Milan. Cũng thế, ngài đã sáng lập hay khích lệ việc sáng lập các trường trung học cho thanh thiếu niên. Ngài cũng là tác giả của các “huynh hội” –như huynh Hội Thánh Thể để thờ lạy Thánh thể (chống lại lạc thuyết Tin Lành)–, những nhà trọ cho thanh niên và một ngọn-đồi-sùng-đạo. Sau hết, ngài đã nâng đỡ các “trường đức tin” để đào luyện tôn giáo và đạo đức cho dân chúng.
Trong số các “nhân đức mục tử” của thánh Charles Borromée, chúng ta cũng kể đến khả năng đánh giá cao việc đối thoại và hợp tác. Ngài mời gọi nhiều giáo sĩ và giáo dân hợp tác với ngài và thiết lập các “bộ” để xem xét và giải quyết các vấn đề khác nhau. Ngài được thông báo đều đặn về diễn tiến công việc, không ngần ngại cho ý kiến của ngài hay đề nghị những giải pháp, như được chứng minh trong hàng chục ngàn lá thư còn để lại cho chúng ta. Nhưng cũng nên nhớ rằng, thánh Charles, được gọi là “giám mục lỗi lạc” trong Lời Nguyện trên lễ vật, đã khuyên nhủ các “người của Giáo Hội” như sau: “Thưa anh em, xin hãy hiểu rằng không gì cần thiết bằng việc phải nguyện ngắm trước, trong, và sau mỗi hành động của chúng ta.” (Giờ Kinh Sách).
Lời Nguyện hiệp lễ nhấn mạnh những khía cạnh khác nơi tính cách phi thường của thánh Charles Borromée: “sức mạnh nội tâm”, lòng trung thành “với sứ mạng” và “lòng bác ái” vô bờ của ngài.
Ngài để ý khiển trách những sự lạm dụng và bảo vệ đức tin công giáo, nhưng trên hết ngài lo lắng cho việc đào luyện các giáo sĩ: “Nếu anh em ban bí tích, hãy nghĩ đến điều anh em làm; nếu anh em cử hành thánh lễ, hãy nghĩ đến điều anh em dâng; nếu anh em đọc thánh vịnh trong cộng đoàn, hãy nghiền ngẫm những lời anh em nói hay đọc; nếu anh em hướng dẫn các linh hồn, hãy nghĩ đến máu đã đổ ra để rửa sạch các linh hồn; hãy làm các việc đó với tất cả lòng yêu mến . . . Bằng cách đó chúng ta sẽ có khả năng sinh ra Đức Kitô nơi chúng ta và nơi người khác” (Giờ Kinh Sách).
Xuất thân từ dòng họ quí phái Lombardo, thánh Carôlô Borrômêô sinh tại Arôna ngày 2 tháng 10; 04/11-2
Xuất thân từ dòng họ quí phái Lombardo, thánh Carôlô Borrômêô sinh tại Arôna ngày 2 tháng 10 năm 1538, là con thứ trong gia đình, tuổi trẻ đạo đức đã sớm định hướng cuộc đời Ngài để phục vụ Giáo Hội, Ngài đạt bằng tiến sĩ luật ở Paris năm 1559, nhưng tháng giêng năm sau đã triệu vời về Rôma. Ở đó Ngài được đặt ngay làm Hồng Y với những trách và cao trọng trong Giáo Hội gồm cả chức vụ Tổng Giám mục Milan, và dù còn trẻ cũng đã được trao cho trách nhiệm làm Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh. Trong quyền hạn này, Ngài kiểm soát mọi giao dịch chính thức của Đức Giáo Hoàng, bao gồm nhiều cuộc đám phán khó khăn liên quan đến việc hoàn thành công đồng Tridentinô từ năm 1560 - 1564.
Công đồng kết thúc, Ngài còn phải lo lắng tới những công chuyện còn sót lại và mãi tới tháng 9 năm 1565 Ngài mới được Đức Giáo Hoàng cho phép về ở tại nhiệm sở của mình. Khó khăn lắm mới được trở về Milan, Ngài lại bị triệu hồi để giúp cậu Ngài bên giường bệnh, và sau đó góp phần chọn lựa đấng kế vị là Đức Giáo Hoàng Piô V. Ngài trở lại Milan vào tháng 4/1566.
Kể từ lúc đó cho đến khi qua đời, ngày 3.10. 1584, cuộc đời của thánh Carôlo được dành trọn cho giáo phận với tư cách của một Tổng Giám mục. Việc canh tân khẩn thiết nhất trong mục vụ của vị Giám mục tập chú vào sơ đồ canh tân công đồng Tridentinô để ra. Thánh Carôlô đã trở thành Giám mục “kiểu mới” của công đồng Tridentinô, Ngài đã thành công đến nỗi trở thành gương mẫu và gợi hứng cho toàn thể Giáo Hội. Có lẽ hơn bất cứ một cá nhân nào khác Ngài đã chuyển các sắc lệnh của cộng đồng ra hành động trong Giáo Hội Công giáo, Ngài đã thực hiện cuộc canh tân, tổ chức lại hàng giáo sĩ và đời sống thiêng liêng trong cả địa phận lẫn tỉnh Milan. Nhưng nỗ lực này được ghi lại đầy đủ chi tiết qua một số qui luật do sáu hội nghị giáo tỉnh và mười một hội nghị giáo nhận.
Ngài kiên trì viếng thăm toàn giáo phận rộng rãi bao la được giảng dạy, ban các phép bí tích tới những làng mạc xa xôi nhất và những vùng thung lũng núi Alpels. Cuộc hồi sinh đạo Công giáo tại Thụy sĩ mà nhiều phần nằm trong quyền hạn của Ngài đã là ảnh hưởng quyết định của Ngài, Ngài đã thiết lập nhiều học viện và chủng viện, Ngài là người bạn của dòng tên, dòng thánh Barnaba và nhiều dòng mới thời đó. Chính Ngài cũng đã thiết lập dòng cho những tu sĩ thánh Ambrôsiô (bây giờ là thánh Carôlô) để đặc biệt giúp đỡ Ngài. Ngài còn liên hệ một cách chủ động tới cuộc canh tân dòng cổ. Có một nhóm bất mãn dòng Umiliati là Ngài muốn canh tân và sau này đã biến mất, đã tìm cách sát hại khi Ngài đang cầu nguyện năm 1569. Ngài đã khích lệ những hội đạo đức và tổ chức lại các trường Công giáo. Ngài cố gắng bảo tồn nghi thức thánh Ambrôsiô cho Milan khi nghi thức này bị đe dọa và cố gắng theo gương thánh Ambrôsiô. Nhưng sự cương quyết không chịu thoả hiệp và sự nghiêm khắc về những nguyên tắc luân lý đã không khỏi gây nên những chống đối. Sự chống đối không chỉ từ vài nhóm giáo sĩ và còn từ phía uy quyền thế tục đại diện bởi những nhà cầm quyền Tây Ban Nha và nghị viện thành phố nữa.
Dầu vậy, như một thánh nhân và một nhà canh tân, thánh Carôlô không đòi những người khác điều gì mà chính Ngài đã thi hành. Đời sống cầu nguyện và bỏ mình của Ngài còn tân tiến với những nỗ lực mục vụ. Tai họa dịch hạch năm 1576 đến 1578 cho thấy sự hy sinh xả kỷ tột cùng của Ngài, Ngài đã hiến mình làm hiến tế, bô thí tất cả những gì Ngài có như động sản, áo quần; lột bỏ những màn trướng để phủ che những người bất hạnh, chính Ngài cũng ngủ trên sàn nhà, Ngài gọi các linh mục và tu sĩ đến, chỉ định cho họ những ngả đường để giải tội cho nhưng bênh nhân, an ủi và chuẩn bị cho họ chết lành. Để những người hấp hối có thể tham dự thánh lễ, Ngài cho dựng những bàn thờ nơi các ngã tư. Thánh giá mọc lên khắp nơi cho mọi người nhìn thấy. Chuông nhà thờ reo vang, những bản thánh ca được hát lớn trong mỗi gia đình vào giờ nhất định. Như thế, bệnh nhân được tham dự vào đời sống cộng đoàn, thành phố thoát khỏi cảnh tang thương vô vọng để sống như trong một tu viện. Đức tổng giám mục đến với người bị dịch hạch, những trẻ em lăn lóc bên xác mẹ, Ngài cuốn áo choàng mang về nhà. Người ta tổ chức những cuộc đi chân không theo đám rước tay cầm chặt Thánh Giá. Cuối cùng khi tai họa chấm dứt, Đức Hồng Y đã xác tín rằng: dù cho có bao nhiêu nạn nhân, đoàn chiên Ngài phải cảm ơn Thiên Chúa vì cơn thử thách đã đổi mới các tâm hồn.
Nhiều dịp khác cũng cho thấy sáng kiến và lòng tận tâm của thánh nhân, Milan nhiều lần bị nạn đói, thánh Carôlô cho trồng bắp, tổ chức những bữa cháo nghèo, lập các nhà từ thiện. Nhờ Ngài, những người giàu có nên quảng đại hơn. Thánh nhân đã không tìm nghĩ ngơi sau những nỗ lực không ngừng cho công việc bác ái và mục vụ. Mỗi lúc đêm về người ta còn thấy Ngài tiến vào nhà nguyện để đọc kinh suy gẫm. Tới cuối đời, Ngài còn tìm tòi học hỏi, không lãng quên sách thánh, Ngài thích đọc sách cổ, sách thuốc và sách chiêm tinh Ả Rập. Ngài rất ưa thích nghệ thuật và nếu phải bán bộ sưu tầm của Ngài đi, thì đây là một hy sinh lớn lao cho Ngài.
Không nghỉ ngơi, thánh Carôlô Borrômêô giống như một người nghèo không bao giờ biết đến nghỉ ngơi. Cơn bệnh đến, thánh nhân bất động, mắt nhắm nghiền. Vài người nói: “Kìa cơn mê của Giám mục thánh Modène”. Vào những ngày cuối đời, nhắm mắt lại để người ta tưởng Ngài ngủ và như thế có thể hồi tâm cầu nguyện mà không bị lo ra, Ngài cười khi người ta khuyên Ngài đừng sợ chết. Rồi sau khi lãnh nhận các bí tích sau hết, Ngài lịm vào trong sự tôn thờ.
Tin loan báo cái chết của thánh Carôlô Borrômêô đã làm cho cả Milan đau đớn. Sử gia viết truyện đời Ngài nói: “Đêm ấy, ít có ai ngủ được” . Đức Giáo HoànPhaolô V đã phong thánh cho Ngài ngày 10 tháng 11 năm 1610.
Thánh Carôlô sinh ngày 02-10-1538 tại Milan, nước Ý, thuộc Borrômêô. Năm 12 tuổi dâng mình 04/11-3
Thánh Carôlô sinh ngày 02-10-1538 tại Milan, nước Ý, thuộc Borrômêô. Năm 12 tuổi dâng mình cho Chúa và sau đó gia nhập hàng giáo sĩ. Năm 21 tuổi đỗ tiến sĩ giáo luật và dân luật. Năm 1560, ngài lại được Ðức Giáo Hoàng triệu về La Mã và được phong làm Hồng y Quốc vụ khanh giáo triều, kiêm nhiệm Tổng Giám mục thành Milan. Ngày 4 tháng Mười Một
Thánh CARÔLÔ BORRÔMÊÔ, Tổng Giám mục Milan
(1538-1584)
Thánh Carôlô sinh ngày 02-10-1538 tại Milan, nước Ý, thuộc Borrômêô. Năm 12 tuổi dâng mình cho Chúa và sau đó gia nhập hàng giáo sĩ. Năm 21 tuổi đỗ tiến sĩ giáo luật và dân luật. Năm 1560, ngài lại được Ðức Giáo Hoàng triệu về La Mã và được phong làm Hồng y Quốc vụ khanh giáo triều, kiêm nhiệm Tổng Giám mục thành Milan.
Ngài đã có công rất lớn trong việc điều hành công đồng Triđentinô. Thời đó bệnh dịch lan tràn khắp thành Milan, ngài đã bán hết tài sản để cứu trợ kẻ nghèo. Ngài đích thân thăm viếng những người mắc bệnh, an ủi và ban các bí tích cho họ. Ngài còn viết nhiều sách có giá trị đặc biệt về mục vụ của các giám mục và việc dạy giáo lý của các cha sở. Ngài đã lập một dòng riêng cho địa phận mang tên thánh Ambrôsiô. Ngài cũng xây cất nhiều cơ sở giáo dục công giáo và Chủng viện. Trong bất cứ công việc gì, ngài chỉ nhắm một mục đích phụng sự thánh ý Chúa.
Ngày 03-11-1584, ngài từ trần tại Milan trong khi đang quên mình phục vụ cho các nạn nhân đói rách bệnh tật, khi được 47 tuổi. Ðức Giáo hoàng Phaolô V đã phong ngài lên bậc Hiển Thánh năm 1610.