Cả hai vị cùng đi sang Ai cập vì bị người đời ghen ghét. Tổ phụ Giuse là con thứ 11 trong gia đình 12 người con. Được cha già Giacop yêu thương nên bị anh em ghen ghét. Nhất là khi Giuse kể cho anh em nghe giấc mơ của mình. Giuse mơ thấy mặt trời, mặt trăng và 11 ngôi sao đứng chung quanh 1 ngôi sao và quì xuống thờ lạy ngôi sao này. Các anh em tức giận vì nghĩ rằng Giuse kiêu ngạo, muốn cha mẹ và các anh em phải thờ lạy mình. Nhân cơ hội thuận tiện các anh đã bán ngài sang Ai cập.
Thánh cả Giuse phải đem Hài nhi Giêsu và Mẹ Maria trốn sang Ai cập vì sự ghen ghét của vua Hê rô đê. Hê rô đê vốn người Ê đom, không phải người Do thái. Ông lên ngôi nhờ mưu mô nên rất sợ bị mất chức. Khi các nhà đạo sĩ đến thông báo có vua dân Do thái mới sinh, Hê rô đê lo sợ và ghen tức tìm cách giết Chúa. Được thiên sứ báo tin, thánh Giuse vội vã thức dậy giữa đêm khuya đem Hài nhi và Mẹ Người trốn sang Ai cập. Ai cập chính là vùng đất lưu đầy, xa quê hương, xa người thân. Đó là một nơi đau khổ. Cả hai vị Giuse đều phải chịu cảnh lưu đầy đau khổ.
Cả hai vị cùng quyết liệt bảo vệ đức khiết tịnh. Bị bán, tổ phụ Giuse trở thành người giúp việc trong nhà quan Putipha. Bà vợ quan Putipha muốn quyến rũ Giuse phạm tội. Ngài cương quyết chống lại. Bà này tố cáo ngược và tổ phụ Giuse bị tống giam. Tuy thân phận là nô lệ, sức yếu, thế cô, nhưng tổ phụ Giuse quyết tâm bảo vệ đức khiết tịnh, dù bị tống giam, dù bị hành hạ. Ngài giữ đức khiết tịnh không những cho mình mà còn cả cho bà vợ quan Putipha.
Thánh Cả Giuse là đỉnh cao của đức khiết tịnh. Ngài phấn đấu hết mức để gìn giữ ơn gọi của mình. Ngài giữ gìn vì biết răng cả thân xác, cả mạng sống chung ta đều thộc về Chúa. Đó là giữ cho Chúa. Không những ngài gìn giữ đức khiết tịnh, mà còn bảo vệ cả Đức Me Maria. Bảo vệ vì đã lãnh nhận từ Thiên Chúa. Bảo vệ như một lời giao ước với nhau và bảo vệ như gìn giữ kho tàng của Thiên Chúa.
Cả hai vị cùng được Chúa hướng dẫn trong các giấc mơ. Khi còn nhỏ, tổ phụ Giuse đã được Chúa báo trước tương lai bằng giấc mơ ta đã nói ở trên. Khi lớn lên, tổ phụ Giuse được Chúa ban ơn đọc được ý nghĩa các giấc mơ của người khác. Ngài bị giam trong ngục với hai ông quan. Quan chước tửu và quan ngự thiện. Một đêm, cả hai cùng mơ những giấc mơ kỳ lạ. Quan chước tửu mơ thấy cây nho có 3 nhánh sinh hoa kết trái. Ông hái nho ép rượu dâng vua. Quan ngự thiện mơ thấy 3 giỏ bánh trên đầu và chim chóc đến rỉa những ổ bánh trong giỏ. Tổ phụ Giuse cho biết còn 3 ngày nữa quan chước tửu sẽ được phục hồi còn quan ngự thiện sẽ bị hình phạt. Quan chước tửu mừng lắm hứa sẽ giúp đỡ Giuse khi được phục chức. Nhưng ông đã quên lời hứa cho đến ngày vua Pharao mơ một giấc kỳ lạ. Nhà vua mơ thấy bên bờ sông Nil có 7 con bò béo ăn có. Từ dưới sông đi lên 7 con bò gầy và chúng ăn thịt 7 con béo. Cũng bên bờ sông Nil có 7 bông lúa mẩy, rồi 7 bông lúa lép tiến đến nuốt chửng 7 bông mẩy. Tất cả các phù thủy, các hiền sĩ đều không giải nghĩa được. Bấy giờ quan chước tửu mới nhớ đến và giới thiệu Giuse với vua Pharao. Giuse đã cho vua Pharao biết: “Giấc chiêm bao của Pharao chỉ là một. Điều Thiên Chúa sắp làm thì Người đã báo cho Pharao biết…Sắp tới là 7 năm rất sung túc trong toàn cõi Ai cập. Tiếp sau những năm đó là bảy năm đói kém” (x. St 40,1- 41, 49).
Thánh Giuse cũng được Chúa phán dậy trong những giấc mơ. Khi thánh nhân định trốn đi thì thiên sứ hiện đến trong giấc mơ và nói Thiên Chúa muốn Người nhận Đức Mẹ làm bạn và làm cha Chúa Giêsu khi đặt tên cho con trẻ. Khi Hê rô đê định giết Chúa Giêsu, thiên sứ cũng hiện đến trong giấc ngủ và truyền lệnh Thiên Chúa đưa Hài nhi và Mẹ Người sang Ai cập.
Giấc mơ là tiếng nói của tiềm thức và vô thức. Tiềm thức và vô thức bộc lộ con người thực sự, con người trong chỗ sâu xa thầm kín nhất. Người tha thiết yêu mến Chúa, chuyên chăm suy gẫm về Chúa, thao thức lắng nghe tiếng Chúa và mau mắn thực hành Lời Chúa đã để Chúa thống trị cả những vùng tăm tối nhất của tâm lý. Vì thế cả khi ngủ vẫn thuộc về Thiên Chúa trọn vẹn. Có thể nói tổ phụ Giuse và thánh cả Giuse có Thiên Chúa đầy tràn trong mình.
Cả hai vị đều trở nên những nhà quản lý lớn. Sau khi được nghe những lời khôn ngoan của tổ phụ Giuse, Pharao liền đặt ngài làm tể tướng cai quản toàn cõi Ai cập. Trong những năm được mùa, ông tích trữ lương thực rất nhiều, “như cát biển , đến mức không thể đong lường được”. Và khi nạn đói xảy đến, dân chúng kêu lên Pharao và nhà vua bảo mọi người: “Cứ đến với ông Giuse; ông ấy bảo gì, các ngươi hãy làm theo”.
Thánh Giuse cũng được Thiên Chúa tuyển chọn làm người quản gia. Không quản lý của cải trần gian, nhưng quản lý kho tàng ơn cứu độ. Chúa Giêsu là kho tàng quí báu của cả Thiên Chúa lẫn loài người. Mọi nguồn ơn phúc đều từ nơi Người. Và thánh Giuse được Thiên Chúa tín nhiệm trao cho trọng trách bảo vệ kho tàng cao quí đó. Và hôm nay có lẽ Thiên Chúa cũng nói với chúng ta mỗi khi chúng ta lâm cảnh ngặt nghèo: “Hãy chạy đến cùng thánh Giuse”.
Mừng lễ thánh cả Giuse trước hết chúng ta tin tưởng nơi quyền phép cao trọng của Người. Người đã được Thiên Chúa tin tưởng trao phó nhiệm vụ bảo vệ Đấng Cứu Thế, kho tàng ơn cứu độ. Ta tin tưởng rằng Người tiếp tục yêu thương ban ơn cho chúng ta khi chúng ta gặp cơn khốn khó.
Mừng lễ thánh nhân, ta hãy cố gắng noi gương bắt chước đời sống của Người. Luôn vâng lệnh Thiên Chúa. Luôn chu toàn mọi công việc Chúa trao phó. Luôn khiêm tốn âm thầm phục vụ. Chính đời sống đơn sơ khó nghèo trước mặt người đời lại trở nên vô cùng cao quí trước mặt Thiên Chúa.
Riêng giới gia trưởng có thể thấy nơi hai vị Giuse gương mẫu của mình. Các ngài đã trở thành gia trưởng không chỉ trong một gia đình nhỏ bé nhưng trong một đại gia đình của cả nước, của các dân tộc, của cả nhân loại.
Các ngài đã nêu gương gia trưởng ở những điểm sau:
Đức tin phi thường đã giúp các ngài vượt qua mọi khó khăn. Bị bán sang Ai cập cách vô lý, bị tống giam cách bất công, bị quên lãng cách vô tình, nhưng tổ phụ Giuse không hề buồn phiền vì vẫn tin vào Chúa. Thánh Cả Giuse cũng gặp nhiều gian nan. Không hiểu Đức Mẹ, bị Hê rô đê lùng bắt, phải sống vất vả trong nghề thợ mộc, nhưng thánh nhân vẫn luôn bình an vì Người luôn tin tưởng nơi Chúa. Nguời công chính sống bởi đức tin. Người được Kinh Thánh xưng tụng là công chính vì Người tin Chúa một cách tuyệt đối. Nhờ đó các ngài đã vượt qua mọi thử thách.
Đức tin vững vàng rất cần cho người gia trưởng. Gia đình nào chẳng có gian nan thử thách. Nếu người gia trưởng vững vàng sẽ đưa gia đình qua cơn sóng gió bình an. Hơn nữa đức tin vào Chúa còn khiến gia đình được ơn Chúa phù trợ để thêm mạnh mẽ vượt qua những khó khăn.
Tổ phụ Giuse bị anh em ghen ghét và đối xử bất công. NHưng đáp lại, ngài không hề giận ghét anh em. Khi đã làm tể tướng, có quyền báo thù nhưng ngài đã tha thứ, đối xử tốt với anh em. Bà vợ quan Putipha đã cáo gian tổ phụ Giuse nhưng ngài không hề oán hận. Những bạn tù mau chóng quên ơn, tổ phụ cũng không phiền trách.
Thánh cả Giuse bị đồng hương xem thường là bác thợ mộc tầm thường, ngài không lấy thế làm buồn. Bị chủ quán trọ chối từ, thánh nhân không một lời than thở. Bị vua Hêrode săn đuổi cách bất công, ngài không hề oán thán.
Các ngài có tấm lòng bao dung tha thứ cũng vì các ngài nhận biết mọi biến cố trên đời xảy đến là do thánh ý Thiên Chúa. Các ngài chỉ nhìn về Chúa để vâng phục chứ không nhìn vào người đời để so sánh và đáp trả.
Người cha là người vượt lên trên tất cả. Không chấp nhất những lỗi lầm vì tấm lòng bao dung đại lượng. Luôn sẵn sàng tha thứ vì tấm lòng nhân hậu tràn đầy tình thương xót. Cha là người ban sự sống nên không muốn sự chết. Chỉ muốn cho con cái được sống và sống dồi dào. Đó chính là nhân cách của người làm cha trong gia đình. Người cha có nhân cách trổi vượt sẽ điều hành gia đình trong hạnh phúc và sẽ giúp mọi thành viên trong gia đình phát triển, đạt đến tầm vóc viên mãn.
Tổ phụ Giuse không dùng tài năng Chúa ban để mưu lợi cho cá nhân, nhưng đã biết phục vụ mọi người. Đất nước Ai cập chẳng có liên hệ gì với ngài, trái lại còn bắt giam ngài, nhưng ngài đã đền đáp bằng quảng đại vị tha, đem lại phồn thịnh cho Ai cập. Không chỉ cung cấp lúa thóc cho người Ai cập, tổ phụ Giuse còn cứu đói cả những dân tộc chung quanh. Tâm hồn ngài thật là rộng lớn, mở rộng tới muôn người. Ngài xứng đáng là tổng quản lý tài sản của Ai cập.
Thánh Cả Giuse không bao giờ toan tính cho cá nhân, nhưng quên mình phục vụ người khác. Phục vụ Đức Mẹ và Chúa Giêsu. Ngài không mưu lợi cho bản thân, nhưng chăm lo chu toàn việc Thiên Chúa trao. Vì thế ngài đã làm lợi cho muôn người. Ngài xứng đáng được Thiên Chúa đặt làm quản gia coi sóc Thánh Gia Thất, bảo vệ kho tàng ơn cứu chuộc.
Đó là tấm gương người gia trưởng phải noi theo. Người gia trưởng có tấm lòng quảng đại thì không tìm hưởng thụ cho bản thân mình, nhưng quên mình để lo cho gia đình. Không tính toán thiệt hơn cho bản thân, nhưng chỉ tìm cho gia đình, con cái được hạnh phúc. Có như thế gia đình mới phát triển và cuộc sống gia đình mới hài hòa hạnh phúc.
Xin cầu chúc các gia trưởng được noi gương tổ phụ Giuse và thánh cả Giuse để trở nên những gia trưởng gương mẫu theo ý Chúa, đem lại hạnh phúc cho gia đình.