Suy Niệm Tin Mừng Chúa Nhật PS 5-B Bài 1-50 Thầy là cây nho, anh em là cành
--------------------------
PS5-B1. KITÔ HỮU CÔNG CHỨC.. 2
PS5-B2. CSTM/126- SỐNG LIÊN ĐỚI 4
PS5-B3. HRK/329- YÊU THƯƠNG.. 5
PS5-B4. PV / 255- GIỜ RA ĐI 7
PS5-B5. PV / 257- CÂY VÀ CÀNH.. 9
PS5-B6. PV / 260- NHU CẦU.. 10
PS5-B7. SCĐ / 237- CÂY VÀ CÀNH.. 12
PS5-B8. SCĐ: 240- LIÊN KẾT Web. 13
PS5-B9. Cây nho thật - JKN.. 15
PS5-B10. Suy Niệm của Lm. Nguyễn Văn Phan, CSsR. 18
PS5-B11. Ở lại trong Thầy. 20
PS5-B12. Cây Nho. 22
PS5-B13. NHƯ CÀNH HỢP NHẤT VỚI CÂY - Lm Trần Bình Trọng. 23
PS5-B14. Thầy là cây nho, chúng con là ngành - Pt. Vincent Trần Văn Luận. 24
PS5-B15. Hiệp nhất với Chúa - Lm. Minh Vận, CMC.. 26
PS5-B16. Muốn gì cứ xin - T.s.Trần Quang Huy Khanh. 28
PS5-B17. Thầy là cây nho, các con là cành - Lm. Thu Băng, CMC.. 30
PS5-B18. Tình yêu vô biên - Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT.. 31
PS5-B19. Thầy là cây nho, anh em là cành - Lm Đan Vinh. 33
PS5-B20. Cây nho và cành nho - Giêrônimô Nguyễn Văn Nội 40
PS5-B21. Cành nho sinh hoa trái - Lm. JB Nguyễn Minh Hùng. 43
PS5-B22. Mầu nhiệm Giáo Hội 45
PS5-B23. Cây nho và cành nho - Huyền Đồng. 48
PS5-B24. THẦY LÀ CÂY NHO THẬT.. 50
PS5-B25. Một cội nguồn duy nhất 53
PS5-B26. GẮN BÓ MẬT THIẾT VỚI THIÊN CHÚA.. 54
PS5-B27. Ta là cây nho các con là nhánh. 58
PS5-B28. SLC - Mối thân tình. 59
PS5-B29. Sinh nhiều hoa trái – ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt. 60
PS5-B30. SNLC/307 – Cây nho. 62
PS5-B31. CSTM/121 - Cây nho. 63
PS5-B32. Xin hiệp nhất chúng con nên một 65
PS5-B33. CÂY NHO THẬT - Lm PX Vũ Phan Long, ofm.. 67
PS5-B34. CÂY NHO VÀ CÀNH NHO.. 72
PS5-B35. CHÙM NHO UẤT HẬN.. 77
PS5-B36. TRÒ CHUYỆN THÂN TÌNH VỚI CHÚA.. 79
PS5-B37. SỐNG MẬT THIẾT VỚI CHÚA GIÊ-SU KI-TÔ.. 80
PS5-B38. Ở lại trong Thầy. 85
PS5-B39. THẦY LÀ CÂY NHO THẬT.. 86
PS5-B40. Cây nho. 88
PS5-B41. Không sống trước mặt Chúa, mà sống trong Chúa. 89
PS5-B42. Như cành liền cây. 90
PS5-B43. Chú giải của William Barclay. 93
PS5-B44. Chú giải mục vụ của Alain Marchabour 96
PS5-B45. Chú giải của Noel Quesson. 97
PS5-B46. Chú giải của Fiches Dominicales. 101
PS5-B47. Chú giải của Giáo Hoàng Học Viện Đà Lạt 103
PS5-B48. CÂY NHO VÀ CÀNH NHO.. 105
PS5-B49. Ở trong Chúa. 113
PS5-B50. CẮT TỈA.. 114
-----------------------
“Ai ở trong Thầy và Thầy ở trong người ấy, kẻ ấy sinh nhiều trái”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Thầy là cây nho thật, và Cha Thầy là người trồng nho. Nhành nào trong Thầy không sinh trái thì Người chặt đi, còn nhành nào sinh trái thì Người tỉa sạch để nó sai trái hơn. Các con đã được tỉa sạch nhờ lời Thầy đã nói với các con. Các con ở trong Thầy, và Thầy ở trong các con. Cũng như nhành nho tự nó không thể sinh trái được, nếu không dính liền với cây nho; các con cũng vậy, nếu không ở trong Thầy.
“Thầy là cây nho, các con là nhành. Ai ở trong Thầy và Thầy ở trong người ấy, kẻ ấy sẽ sinh nhiều trái, vì không có Thầy, các con không thể làm được gì. Ai không ở trong Thầy, thì bị vứt ra ngoài như ngành nho, và sẽ khô héo, người ta sẽ thu lại, quăng vào lửa cho nó cháy đi. Nếu các con ở trong Thầy, và lời Thầy ở trong các con, thì các con muốn gì cứ xin, và sẽ được. Ðây là điều làm Cha Thầy được vinh hiển là các con sinh nhiều trái, và như thế các con trở nên môn đệ của Thầy” - Ðó là lời Chúa.
---------------------------------------------------------------
Qua phần chia sẻ sáng hôm nay, tôi xin trình bày hai hình ảnh sai lạc về người tín hữu: PS5-B1
Qua phần chia sẻ sáng hôm nay, tôi xin trình bày hai hình ảnh sai lạc về người tín hữu.
Hình ảnh thứ nhất đó là hạng người tín hữu vay mượn, giả nhân giả nghĩa, tựa như quạ mượn lông công, cáo mượn oai hùm.
Thực vậy rảo bước trên đường phố, chúng ta có thể đọc được những tấm bảng quảng cáo, tại đây có cho mướn áo quần, cho mướn xe hơi và nhiều thứ phụ tùng lỉnh kỉnh khác. Những ai không có khả năng tài chánh có thể đến đây thuê mướn.
Chẳng hạn như cô dâu vào ngày cưới, muốn cho mình được mô đen nên phải vận soirée, nhưng may một cái jupe kiểu này vừa tốn kém, lại vừa chẳng sẵn tiền. Hơn nữa, cả đời không biết mặc được mấy lần. Vì thế để cho tiện lợi mọi bề, bèn đến tiệm thuê luôn một cái.
Hay như khi chưa có đủ tiền sắm xe hơi, chúng ta cũng có thể đến thuê trong một thời gian nào đó cần phải xử dụng. Chúng ta có thể xuất hiện trong những bộ quần áo sang trọng, ngồi trên một chiếc xe đắt tiền, đầy đủ tiện nghi, có tài xế đưa đón như một ông chủ. Thế nhưng đó chỉ là một sự xuất hiện chóng qua với một chút hư danh.
Người ngoài nhìn vào tuy cũng biết đó là những đồ đi mượn, đi thuê, nhưng họ vẫn sẵn sàng cất lời khen ngợi. Còn chúng ta, mặc dù biết rằng đó chỉ là những lời khen ngợi xã giao và bôi bác, nhưng lắm lúc chúng ta vẫn thích, vẫn tự hào và hãnh diện.
Trên phương diện đức tin, cũng có những người Kitô hữu giả danh. Họ mượn danh nghĩa là Kitô hữu, để đi lễ, đọc kinh mà che dấu những ý đồ đen tối, như tục ngữ đã diễn tả:
- Miệng nam mô bụng bồ dao găm.
- Bên ngoài thơn thớt nói cười,
- Mà trong nham hiểm giết người không gươm…
Đây là một kiểu đạo đức giả hình mà Chúa Giêsu đã từng lên án. Trái lại Ngài muốn chúng ta thật lòng quay trở về với Ngài, với Tin mừng để lãnh nhận ơn tha thứ và cứu độ.
Hình ảnh thứ hai là hình ảnh người Kitô hữu công chức.
Báo chí đã nhiều lần đăng tải những vụ bê bối của các vị tai to mặt lớn, chẳng hạn như tổng thống, bộ trưởng, nghị sĩ hay dân biểu. Có người thì kết án gay gắt vì cho rằng thiếu tác phong đạo đức và đòi buộc phải từ chức. Nhưng cũng có người lại tỏ ra thông cảm, bởi vì ngoài giờ làm việc, những nhân vật này , dù có tai to mặt lớn đến đâu, thì cũng chỉ là một người và có quyền làm những việc riêng theo ý muốn, miễn sao không phương hại tới quyền lợi quốc gia.
Từ sự kiện trên, chúng ta hãy đi vào đời sống đạo đức. Liệu chúng ta có được phép là những Kitô hữu công chức hay không ? Liệu chúng ta có được phép chia đời sống thành những ô nhỏ, mỗi ô là một việc chẳng hạn: ô làm việc, ô ăn uống, ô ngủ nghỉ, ô du hí và đức tin cũng như đạo đức chỉ là một ô nhỏ mà thôi ?
Chắc chắn là không, bởi vì chúng ta phải là Kitô hữu ở mọi nơi và trong mọi lúc, như lời thánh Phaolô:
- Dù làm bất cứ việc gì, anh hãy làm vì Đức Kitô cho danh Chúa được cả sáng.
Vì vậy không được phép có loại người tín hữu vay mượn, loại người tín hữu công chức, bởi vì hễ giây phút nào chúng ta xa lìa Chúa thì chúng ta sẽ bị tàn úa:
- Thày là cây nho, các con là ngành… ngành nào lìa cây sẽ khô héo dần. Trái lại, ngành nào kết hiệp cùng cây sẽ trổ sinh hoa trái.
Điều đó nghĩa là có kết hợp cùng Chúa thì bản thân chúng ta mới an bình hạnh phúc và cuộc đời chúng ta mới đem lại thành quả tốt đẹp.
----------------------------------
Trước Công đồng Vatican II, nói đến tổ chức cơ cấu của Hội thánh, người ta thường nghĩ đến hình: PS5-B2
Trước Công đồng Vatican II, nói đến tổ chức cơ cấu của Hội thánh, người ta thường nghĩ đến hình ảnh một kim tự tháp: ở chóp đỉnh là Đức Giáo Hoàng, dưới là các Hồng Y, Giám mục, Linh mục, phó tế, tu sĩ, và cái đáy dưới cùng là giáo dân. Hình ảnh này đưa đến một quan niệm không đúng về nhiệm vụ của mỗi thành phần, nhất là giáo dân, bị coi là thấp kém, chỉ biết ngoan ngoãn vâng lời cấp trên.
Nhưng từ Công đồng Vatican II, hình ảnh trên đã được thay thế bằng hình ảnh có một tâm điểm là Đức Giêsu, từ tâm điểm này có nhiều vòng tròn đồng tâm: một vòng là các giáo sĩ, gồm các giám mục có Đức Giáo Hoàng đứng đầu, và các cộng sự viên là linh mục và phó tế; vòng khác là các tu sĩ; và vòng rộng lớn hơn là giáo dân. Hình ảnh này cho thấy mọi thành phần đều liên đới với nhau và tất cả đều qui hướng về trọng tâm là Đức Giêsu.
Một hình ảnh khác sâu sắc hơn, thánh Phaolô đã nói tới và nay được chú ý, đó là hình ảnh một thân thể, có Đức Giêsu là đầu, mọi người Kitô hữu, dù là giáo sĩ, giáo dân, tu sĩ… đều là các chi thể của thân thể. Mỗi chi thể có nhiệm vụ riêng, không ai thay thế được. Hình ảnh này diễn tả rõ hơn và đúng hơn mối hiệp thông giữa các thành phần với nhau và với Đức Giêsu; và cũng cho thấy rằng tất cả đều cùng có trách nhiệm thi hành sứ vụ mà Đức Giêsu trao phó để xây dựng sự hiệp thông trong Hội thánh.
Nhưng tất cả những điều trên đây đã được chính Đức Giêsu đề cập tới trong bài Tin Mừng hôm nay. Đó là hình ảnh cây nho. Đối với dân Do thái, vườn nho và cây nho là một hình ảnh rất lâu đời, rất quen thuộc, được dùng để tượng trưng cho dân tộc, một dân riêng được Thiên Chúa yêu thương, chăm sóc đặc biệt. Chúa Giêsu đã dùng hình ảnh quen thuộc này để áp dụng vào Ngài và chúng ta: Ngài là cây nho, chúng ta là cành. Sự liên kết và hỗ tương giữa thân cây với cành, và giữa các cành với nhau, đó là hình ảnh sự liên kết và hỗ tương giữa Chúa Giêsu với chúng ta, và giữa chúng ta với nhau.
Một điều hiển nhiên và rõ ràng là cành cây phải hoàn toàn cần tới thân cây mới sống được. Nếu cắt lìa thân nho, thì cành sẽ khô héo và chết. Đó là hình ảnh cho chúng ta biết: mỗi người chúng ta cần phải liên kết với Chúa Giêsu, thì chúng ta mới sống và sống mạnh được. Chúng ta cần tới Chúa để đạt ơn cứu rỗi, nghĩa là chúng ta không thể thành toàn, tự giải thoát, thần hóa con người của mình, nếu không sống trong Chúa, nhờ Chúa và với Chúa. Điều này phải hiểu một cách tuyệt đối. Cũng giống như bóng đèn điện: có bao giờ một bóng đèn bị cắt đứt với dòng điện hay bị cúp điện mà còn sáng không? Hay một nhánh sông cắt đứt với con sông cả mà còn nước không? Hay một cành cây cắt đứt lìa thân cây mà còn sống không? Có lẽ nó có thể sống một vài ngày tạm bợ rồi sẽ chết khô.
Cũng thế, một khi chúng ta xa lìa Chúa, tâm hồn chúng ta cũng sẽ chết khô. Bên ngoài chúng ta có thể là thành công trên phạm vi danh vọng, tiền tài, được ca tụng, kính nể… nhưng trước mặt Chúa, chúng ta là kẻ chết và chết khô. Vậy chúng ta có thể kết hợp với Chúa Giêsu cách nào? Bằng những phương thế rất quen thuộc và cụ thể là cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, nhất là Bí tích Thánh Thể, bí tích quan trọng và hiệu năng nhất, để chúng ta thường xuyên duy trì mối tương quan huyết mạch với Chúa Giêsu.
Đó là về phía giữa Chúa với chúng ta, tức là giữa thân nho và cành nho. Còn giữa chúng ta với nhau, tức là giữa các cành nho thì sao? Chúng ta cần cộng tác với nhau, cần nâng đỡ nhau, cần kết hiệp với nhau trên con đường cứu rỗi. Ở đời này, không ai chủ trương “mỗi người là một hòn đảo” mà sống tốt được. Cũng như một thân cây nho chuyển thông sức sống, nhựa sống cho các cành, thì Chúa Giêsu cũng làm như thế. Cành nho nào không tiếp nhận nhựa sống thì sẽ cằn cỗi, khô héo và rụng gẫy đi. Nhựa sống trong thân cây nho hằng lưu chuyển, không cành nào được giữ riêng lại cho mình mà ngăn cản nhựa sống truyền sang cho những cành khác.
Chúng ta sống với nhau trong một cộng đoàn, một gia đình, cũng được ví như thế, được so sánh như một cây nho. Chúng ta tiếp nhận được sự sống của Chúa, chúng ta phải chuyển thông cho nhau để tất cả chúng ta cùng sống và sống tốt đẹp. Thế mà trong cuộc sống rất có thể chúng ta sống mà không quan tâm đến mối tương quan giữa mình với anh em. Vì không để ý “mình vì mọi người và mọi người vì mình”, nên chúng ta đã sống”mình vì mình và mọi người vì mình”. Như thế là ích kỷ. Chúng ta cứ thử nhìn chung quanh chúng ta xem, thật đáng buồn: người ích kỷ nhiều hơn người vị tha. Ai cũng thấy “cái tôi” của mình là lớn hơn cả và coi người khác không ra gì. Là con cái Chúa, chúng ta không được sống như thế. Chúng ta cần có nhau, hãy nâng đỡ nhau, hãy thông cảm nhau. Đó chính là đạo bác ái của chúng ta vậy.
----------------------------------
Bài Tin Mừng hôm nay thánh Gioan nhắc lại những lời từ biệt của Chúa Giêsu cho các môn đệ: PS5-B3
Bài Tin Mừng hôm nay thánh Gioan nhắc lại những lời từ biệt của Chúa Giêsu cho các môn đệ trong bữa tiệc ly trước khi Ngài chịu khổ nạn và sau khi Giuđa, kẻ phản bội Chúa đã bỏ bàn tiệc đi thực hiện ý đồ phản bội Ngài.
Chúa Giêsu đã căn dặn các Tông đồ rằng: “Căn cứ vào điều này mà người ta nhận biết các con là môn đệ Thầy là các con hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương các con”. Và điều quan trọng là chúng ta có thi hành lệnh truyền này hay không? Vì thế mà có những hậu quả thật nghiêm trọng, đó là hậu quả của sự sống và sự chết.
Thánh Gioan tông đồ nơi thơ I có đoạn viết như sau: “Nếu chúng ta yêu thương anh em thì chúng ta đã qua sự chết mà vào sự sống. Trái lại, kẻ không yêu thương anh em thì ở trong sự chết, vì phàm ai ghét anh em mình đều là kẻ sát nhân”. Yêu thương nhau là một điều răn mới, bởi vì Chúa Giêsu đã biến đổi luật yêu thương cũ của Cựu Ước. Quan niệm của luật cũ là: “Yêu thương anh em như chính mình ngươi”, được Chúa Giêsu đổi lại trong luật mới là: “Các con hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương các con”.
Như vậy, tình yêu thương mà chúng ta có với nhau không phải là một tình yêu lấy cái tôi làm chuẩn mực, nhưng phải phát xuất từ chính Thiên Chúa. Thiên Chúa đã yêu thương chúng ta như thế thì chúng ta cũng phải yêu thương nhau như vậy. Giới răn mới của Chúa được đồng hóa với tình yêu của Thiên Chúa đối với chúng ta, và tình yêu của chúng ta đối với Thiên Chúa như lời Kinh Thánh đã chép: “Nếu ai nói tôi yêu mến Thiên Chúa mà ghét anh em mình thì là kẻ nói dối. Vì ai yêu mến Chúa thì cũng phải yêu thương anh em”. Chính vì thế mà yêu thương trở thành dấu chỉ của con cái Chúa, làm cho chúng ta thuộc về Chúa, trở nên môn đệ Chúa: “Cứ dấu này mà người ta nhận biết các con là môn đệ Thầy là các con hãy yêu thương nhau”.
Nói lên những điều này chắc rằng mỗi người chúng ta đều có thể nói được như vậy và mỗi người chúng ta cũng có thể hiểu được như vậy. Giữa những bài giáo lý mà chúng ta đã học từ nhỏ, những lời giảng dạy mà chúng ta đã nghe qua trong xứ đạo, chắc chắn mỗi người chúng ta đều hiểu được như vậy và nói được: “Chúng ta phải yêu thương nhau như Chúa đã yêu thương chúng ta”. Nhưng nếu chúng ta sống thực với những điều này mới là việc khó, cần phải cố gắng liên lỉ: “Các con hãy nên trọn lành như Cha các con trên trời là Đấng trọn lành”. Chúng con hãy làm việc tốt để anh chị em chúng con nhìn thấy mà ngợi khen Cha các con ở trên trời”. Đó là lời giảng dạy của Chúa cho các môn đệ trước khi Ngài từ giã các tông đồ, trước khi Ngài hoàn tất sứ mệnh cứu rỗi là chấp nhận chết trên thập giá. Chúa Giêsu đã nêu gương cho chúng ta, Chúa đã tôn vinh Thiên Chúa Cha bằng một hành động cao cả là hy sinh chính mạng sống mình để minh chứng tình yêu của Ngài đối với Thiên Chúa Cha và với mỗi người chúng ta.
Vì thế, trước khi từ giã các môn đệ Chúa Giêsu đã nói: “Bây giờ thì Con Người được vinh hiển và Thiên Chúa Cha được vinh hiển nơi Ngài”. Vinh hiển qua hành động hy sinh vì tình yêu của Chúa Giêsu, đồng thời Ngài muốn chúng ta sống như thế để làm vinh hiển Thiên Chúa Cha bằng cách sống giới răn yêu thương mà Ngài đã truyền dạy chúng ta. Liền sau đó Chúa nói rằng: “Thầy ban cho các con một điều răn mới là các con hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương các con”.
Chúng ta không thể mơ ước chết một cách rình rang, chết một cách long trọng để mọi người nhìn thấy, nhưng chính những hy sinh nhỏ nhặt hằng ngày không ai nhìn thấy trong âm thầm mới minh chứng tình yêu của chúng ta, mới nói lên mối tình yêu thương thực sự của chúng ta và đó cũng chính là sống cách thiết thực đối với anh chị em. Chúng ta có thể phục vụ anh chị em trong những công việc nhỏ nhặt hằng ngày, những điều đó không ai trông thấy, những điều đó chúng ta cần thực hiện hằng ngày để tôn vinh Thiên Chúa.
Trong dịp tiếp xúc và nói chuyện với một người vô thần, một người vô thần đã thốt lên: “Nếu những người Công giáo sống đức tin của mình, sống những gì mà mình nói thì thật là một điều hết sức tốt đẹp và có thể chúng tôi cũng sẽ tin theo”. Câu nói này nhắc lại trách nhiệm của mỗi người chúng ta là sống điều chúng ta tin. Nếu chúng ta sống điều chúng ta nói, chắc hẳn có rất nhiều người sẽ tin theo Chúa Kitô, và như vậy chúng ta đều có thể nói: “Chúa dạy mình yêu mến Chúa và yêu thương anh chị em như chính Chúa đã yêu thương”.
Vậy thì chúng ta hãy cố gắng sống yêu thương hằng ngày trong cuộc sống của mình để làm vinh danh Chúa, để cho anh chị em xung quanh nhìn thấy những việc tốt, việc phục vụ mà chúng ta thực hiện, để rồi họ được hướng dẫn tin nhận Chúa là Cha và tin nhận Chúa Giêsu Kitô là Đấng Cứu Thế duy nhất và họ gia nhập cùng với chúng ta trong một cộng đồng duy nhất là Giáo Hội do Chúa Kitô thiết lập, cộng đoàn của những người yêu mến Chúa và yêu thương anh em, cộng đoàn của những người sống tốt lành để làm vinh danh Chúa và mưu ích cho các linh hồn. Xin Chúa gìn giữ mỗi người chúng ta trong đức tin mà giờ đây chúng ta cùng nhau tuyên xưng qua kinh Tin kính.
----------------------------------
Để hiểu được trọn vẹn câu nói, chúng ta phải cần nhận biết được bối cảnh của câu nói đó. Điều: PS5-B4
Để hiểu được trọn vẹn câu nói, chúng ta phải cần nhận biết được bối cảnh của câu nói đó. Điều này đặc biệt đúng trong câu nói của Đức Giêsu, mà Tin Mừng đã ghi lại. Câu nói trong bài Tin Mừng hôm nay – Thầy là cây nho, anh em là những cành nho” – là một hình ảnh đẹp về sự hợp nhất và thân thiện. Khi nhìn vào bối cảnh mà trong đó Đức Giêsu phát biểu câu nói này, tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ đánh giá được vẻ đẹp của hình ảnh này hơn nữa.
Đức Giêsu nói những lời này với các tông đồ của Người vào cuối bữa tối, hoặc chắc chắn hơn, lúc đang trên đường đi đến vườn Ghiệtsimani. Dù trong bất cứ trường hợp nào, thì hẳn Người đã nói những lời này một khoảng thời gian ngắn, trước cái chết của Người.
Đó là vào một đêm, khi tất cả mọi sự dường như tan vỡ, thất bại, chấm dứt; khi tất cả các môn đệ sẽ bỏ rơi Người; khi người môn đệ đứng đầu của họ sẽ công khai chối bỏ Người, và một người khác trong nhóm họ sẽ phản bội Người. Tuy nhiên, đây chính là đêm mà Người chọn lựa, để nói về sự kết hợp và thống nhất với nhau.
Lúc đầu, dường như đây là lúc không phù hợp để nói về sự hợp nhất. Nhưng khi suy nghĩ, chúng ta nhận thấy rằng đó là thời điểm tự nhiên và phù hợp nhất. Đây là giờ ra đi. Giờ ra đi làm cho chúng ta dễ tập trung vào những điều chính yếu. Chính vào thời điểm đó, mà chúng ta thực sự đánh giá được vị trí tự nhiên của mình, và đặc biệt là về tình bạn của chúng ta.
Tại bán đảo Dingle, ở Co. Kerry, có một tảng đá được biết đến như là Tảng Đá của những giọt nước mắt, Carraig nan Deoir. Tảng đá đó nằm tại khúc quanh của con đường đi tới Dingle. Dân di cư từ các hòn đảo Blasket và mũi Slea hay dừng chân tại đây một lúc và khóc. Từ nơi đây, họ liếc nhìn lại quê nhà mà họ vừa mới từ đó ra đi, và sẽ không bao giờ lại được nhìn thấy nữa. Bên kia khúc quanh này, con đường được trải dài tới Dingle, đi đến tận Cobh, và đến những con tàu sẽ đưa họ tới nơi bị lưu đày.
Vào giờ ra đi, Đức Giêsu cảm thấy rất gần gũi với các tông đồ của Người. Và Người đã bày tỏ cho họ về điều này. Người cũng muốn họ gần gũi với Người nữa. Người nhìn thấy trước rằng trong đêm hôm đó, họ sẽ bỏ rơi Người. Người nhìn thấy trước rằng Phêrô sẽ chối bỏ Người, và Giuđa sẽ phản bội Người. Phản bội là một điều khủng khiếp. Rất ít, nếu không muốn nói rằng không một quan hệ nào có thể tồn tại được, sau khi có sự phản bội. Tuy nhiên, Đức Giêsu cũng nhìn thấy trước rằng bất chấp những biến động này, sự hợp nhất của họ vẫn tồn tại. Các tông đồ học hỏi được rất nhiều từ sự yếu đuối và hèn nhát của bản thân họ, khi đối diện với những đòi hỏi của sự hợp nhất và đoàn kết. Nhưng họ còn được học hỏi nhiều hơn về Đức Giêsu. Họ học hỏi được rằng Người vẫn yêu thương họ trong khi và thông qua sự yếu đuối của họ. Nếu họ tách lìa khỏi Người, thì không phải là do Người cắt đứt quan hệ với họ. Những sự kiện của đêm hôm đó chẳng những không hề kết thúc sự ràng buộc của họ đối với Đức Giêsu, mà còn củng cố hơn nữa.
Chính thông qua việc đương đầu với những đấu tranh, thất bại, nguy hiểm, và hy sinh, mà tính hợp nhất được phát triển và đào sâu. Mối quan hệ càng trở nên sâu xa hơn, sau khi đã trải qua bão táp.
----------------------------------
Đức Kitô không viết một cuốn sách nào. Người cũng không hề để lại một tòa nhà hoặc một: PS5-B5
Đức Kitô không viết một cuốn sách nào. Người cũng không hề để lại một tòa nhà hoặc một đài kỷ niệm nào cả. Tuy nhiên, Người đã làm một điều gì đó vĩ đại và cần thiết hơn nhiều, mặc dù mang tính cách ít phô trương – Người xây dựng một cộng đoàn. Đó chính là “đài kỷ niệm của Người.
Người nói với các tông đồ của Người “Thầy là cây nho, anh em là những cành nho”. Đây là một hình ảnh mà Người sử dụng, khi nói về cộng đoàn mà Người xây dựng. Đây là sự minh họa đơn giản nhưng sâu xa về sự hợp nhất, thân thiện và tùy thuộc vào nhau.
Vào mùa xuân, những cành nho tràn ngập sức sống, dưới hình thức của những chiếc lá và nụ hoa. Vào mùa thu, chúng trĩu nặng những chùm nho. Nhưng chúng có được sự sống này, và có khả năng tạo ra được hoa quả, chỉ vì chúng nối kết với thân cây. Khi bị cắt khỏi thân cây, chúng sẽ không chỉ trở nên cằn cỗi, mà còn nhanh chóng bị khô héo và chết rục. Giống như những cành cây cần đến thân cây, chúng ta rất cần đến Đức Kitô. Khi bị tách lìa khỏi Người, thì chúng ta không có sự sống, và không có khả năng sinh hoa kết quả.
Nhưng cây nho cũng cần đến những cành nho – chính những cành nho tạo ra hoa quả. Điều này có nghĩa là Đức Kitô cũng cần đến chúng ta. Chúng ta là những cành nho của Người. Cây nho và những cành nho cần đến nhau. Bên nhau, chúng tạo ra một sự hợp nhất. Từ điều này, chúng ta có thể thấy rằng sự tin tưởng mà Người đặt để nơi chúng ta vĩ đại như thế nào. Chúng ta có thể cảm thấy mình không được đầy đủ. Nhưng chúng ta phải ghi nhớ rằng cây nho cứng cáp và đầy sức sống.
Đức Kitô tùy thuộc vào chúng ta, để tạo ra hoa quả trong thế giới này. Có một sự khác biệt lớn lao giữa sự thành công và sinh hoa kết quả. Thành công xuất phát từ sức mạnh, cách điều khiển và sự đáng tôn trọng. Thành công mang lại phần thưởng và đôi khi cũng mang lại sự nổi tiếng nữa. Tuy nhiên, việc sinh hoa kết quả lại thường xuất phát từ sự yếu đuối và dễ bị tổn thương, và thường xuyên không được ai nhận ra và trọng thưởng.
Đức Kitô không đòi hỏi chúng ta phải thành công, nhưng phải sinh hoa kết quả. Mỗi người trong chúng ta đều có một số năng khiếu. Chúng ta trổ sinh hoa quả, bằng cách phát triển, sử dụng và chia sẻ năng khiếu đó cho nhau. Thế giới đang chờ đợi hoa quả. Điều quan trọng là tình yêu thương. Thiên Chúa sẽ làm cho tình yêu thương của chúng ta trổ sinh hoa quả, mặc dù chúng ta nhìn thấy hoặc không nhìn thấy kết quả đó.
Trong suốt những tháng mùa đông, các cành cây đều bị cắt tỉa. Việc cắt tỉa là một quá trình gây đau đớn cho một cây ăn quả. Người cắt tỉa loại bỏ đi những chồi rễ mút và những cành cây non mọc dư ra, làm mất đi nhiều sức sống của thân cây, nhưng lại không tạo ra được quả. Mục đích của việc cắt tỉa này không phải là bắt thân cây phải chịu đựng đau đớn, nhưng là để giúp cho thân cây tạo ra nhiều quả hơn, và quả được ngon hơn.
Chúng ta – những cành cây của Cây Nho Đích Thực – cũng cần được cắt tỉa. Có nhiều thứ vô ích và có lẽ còn có hại trong cuộc sống của chúng ta, làm mất đi nhựa sống là năng lực của chúng ta, và làm suy giảm việc sinh hoa kết quả của chúng ta về mặt thiêng liêng. Nếu Đức Kitô cắt tỉa chúng ta qua những thử thách, chỉ là để làm cho chúng ta trổ sinh hoa quả nhiều hơn nữa. Khi được cắt tỉa bằng nỗi đau khổ, con người sẽ tạo ra được hoa quả của sự hiểu biết và lòng thương xót.
----------------------------------
Thông thường, con người có một nguy cơ chung, trong việc đến gần với nhau. Người ta có thể: PS5-B6
Thông thường, con người có một nguy cơ chung, trong việc đến gần với nhau. Người ta có thể đi bên nhau qua nhiều năm, nhưng mỗi người vẫn khóa kín trong thế giới im lặng của riêng mình, hoặc chỉ trao đổi với nhau những lời nói không mang ý nghĩa thực sự nào cả, cho đến khi va chạm với nỗi nguy hiểm. Sau đó, họ mới chịu đứng bên nhau, vai kề vai. Họ phát hiện ra rằng mình đều thuộc về cùng một gia đình. Họ phát triển và lớn lên trong sự nhận biết về nhau như là những con người đồng chí hướng. Họ trở nên những người đồng hành trung thành của nhau. Họ thực sự gặp gỡ nhau.
Con người không tìm thấy hạnh phúc trong những của cải hoặc ngay cả trong những sự thành đạt, nhưng trong các tương quan nhân loại nồng nàn. Thông thường, những sở thích cá nhân và quan niệm của chúng ta giam hãm chúng ta trong những bức tường, và tách lìa chúng ta khỏi người khác. Chỉ nhờ được nắm chặt vào một bàn tay ấm áp và thân thiện, mới giải phóng chúng ta khỏi nhà tù này, mà chúng ta đã tự tạo ra cho mình.
Đêm trước khi chịu chết, Đức Giêsu đã ăn một bữa tối rất đặc biệt cùng với các bạn bè của Người – Bữa Tiệc Vượt Qua – mối nguy hiểm ẩn khuất ở tất cả mọi nơi. Thật khó mà nói được rằng có thể tin tưởng vào người nào. Người cảm thấy điều này rõ nét hơn các môn đệ. Trong giờ phút tối tăm và nguy hiểm này, Đức Giêsu cảm thấy gần gũi với các tông đồ của Người hơn lúc nào hết. Để bày tỏ cho họ biết Người cảm thấy như thế nào về họ, Người đã quỳ xuống và rửa chân cho họ. Sau đó, Người nói với họ về tình yêu – về tình yêu của Người đối với họ, và về tình yêu mà họ nên có đối với nhau.
Trên đường đi đến vườn Giệtsimani, Người tìm thấy một biểu tượng lý tưởng về sự ràng buộc mà Người cảm thấy đối với họ. Dừng lại bên cạnh một cây nho, Người nói “Thầy là cây nho, anh em là những cành nho. Ai ở lại trong Thầy, và Thầy ở lại trong người đó, thì người đó sẽ sinh nhiều hoa quả. Nhưng nếu anh em tách lìa khỏi Thầy, thì anh em sẽ bị khô héo và chết rục”. Ngay cả khi Người đã nói như vậy rồi, mà Giuđa, một người trong số họ vẫn tách lìa khỏi Người. Thật là một kết thúc cằn cỗi mà ông ta đã hướng tới.
Đây chính là điều mà Đức Giêsu cảm thấy. Đây chính là điều mà Người mong muốn có giữa Người và các môn đệ của Người. Đây chính là cách thức mà Người mong muốn tạo ra giữa Người và các môn đệ của Người. Đức Giêsu chính là cây nho, và chúng ta là những cành nho. Chúng ta không nên chờ đợi mối nguy hiểm đe dọa, trước khi chúng ta cảm nhận được sự thật này. Đây nên là môi trường mà trong đó chúng ta sống.
Điều này cũng đáp ứng nhu cầu về một cộng đoàn nâng đỡ của con người. Trong thế giới này, có quá nhiều nỗi cô độc rồi. Con người ngày nay đang kêu gào được nhìn nhận. Họ mong muốn được nhận ra, không phải theo một cách thế phô trương, hoặc bởi vì họ có nhiều tiền bạc hoặc danh vọng, nhưng chỉ bởi vì họ là những con người. Nhu cầu lớn nhất vượt lên trên tất cả, đó là nhu cầu được yêu thương. Nhưng thông thường, chúng ta cứ vượt qua mặt nhau, mà không hề có một dấu hiệu nào về sự nhận biết nhau, dù là nhẹ nhàng nhất. Người ta vẫn có thể đi đến nhà thờ và lại trở về, mà không hề gặp gỡ bất cứ ai cả. Có đúng thế không?
Thế giới đang kêu gào một cộng đoàn. Không có một cộng đoàn nào giống như cộng đoàn Kitô hữu đoàn kết với nhau. Hoa quả mà Đức Kitô ao ước nơi chúng ta trước hết, đó là hoa quả của sự hợp nhất giữa chúng ta. Qua sự hợp nhất này, tất cả mọi người sẽ nhận biết rằng chúng ta là những cành nho sống động của cây nho – nhờ sự ràng buộc tồn tại giữa chúng ta, và nhờ sự quan tâm mà chúng ta bày tỏ với nhau.
----------------------------------
Đức Giêsu không viết một quyển sách nào cả. Ngài cũng không xây dựng một ngôi nhà nào cả: PS5-B7
Đức Giêsu không viết một quyển sách nào cả. Ngài cũng không xây dựng một ngôi nhà nào cả. Nhưng Ngài đã thực hiện một công trình lớn lao và cần thiết hơn nhiều, đó là xây dựng một cộng đoàn.
Ngài nói với các môn đệ: “Thầy là cây nho, anh em là cành”. Đó chính là hình ảnh Ngài dùng để nói về cộng đoàn mà Ngài xây dựng, một hình ảnh rất súc tích:
Vào mùa xuân, các cành nho vươn ra, đơm lá, trổ hoa. Đến mùa thu thì các cành đã nặng trĩu những chùm nho tươi tốt. Nhưng sở dĩ cành sinh lá, trổ hoa và kết trái là nhờ chúng nối liền với cây nho. Nếu cắt lìa chúng ra khỏi cây thì chẳng những chúng không có trái, mà còn héo tàn dần và cuối cùng thì chết. Cành nho cần đến cây nho thế nào, chúng ta cũng cần đến Đức Kitô thế ấy. Nếu không kết hợp với Ngài, chúng ta sẽ không có sức sống và không thể sinh trái.
Nhưng cây nho cũng cần đến cành nho, bởi vì chính cành nho sinh ra trái nho. Nói thế nghĩa là Đức Kitô cũng cần đến chúng ta. Chúng ta là cành của Ngài. Như thế cây nho và cành nho đều cần đến nhau. Hai bên tạo thành một thể hiệp nhất. Từ đó chúng ta mới hiểu Đức Kitô rất tin tưởng và trông cậy nơi chúng ta. Có thể chúng ta cảm thấy mình không xứng đáng với sự tin tưởng trông cậy ấy, tuy nhiên chúng ta phải nhớ rằng bên cạnh chúng ta còn có Ngài nữa. Cành nho có thể yếu ớt và mong manh, nhưng cây nho thì rất vững chắc và dồi dào sức sống.
Đức Kitô muốn nhờ chúng ta để sinh trái cho thế giới. Có một khác biệt lớn giữa thành công và sinh trái. Thành công đến từ năng lực, và mang lại vinh quang. Nhưng việc sinh trái thì thường đến từ sự yếu đuối, khổ đau và nhiều khi chẳng ai nhận biết mà khen thưởng. Đức Kitô không bảo chúng ta phải thành công, nhưng Ngài dạy chúng ta sinh trái. Mỗi người chúng ta đều được Ngài ban cho một số khả năng nào đó. Bằng cách sử dụng, phát triển và chia xẻ những khả năng đó với người khác, chúng ta sẽ sinh trái. Thế giới đang chờ những trái ấy. Mà điều quan trọng là yêu thương. Thiên Chúa sẽ làm cho tình yêu của chúng ta sinh trái, những trái chúng ta thấy được và cả những trái chúng ta không thấy.
Sang mùa đông, các cành nho được cắt tỉa. Cắt tỉa là một tiến trình cần thiết cho cành nho: bỏ đi tất cả những gì thừa thãi chẳng ích lợi gì mà còn làm hao mòn sức sống của cây nho. Mục đích của cắt tỉa không phải là làm cho cành bị đau mà là để giúp chúng sẽ sinh trái nhiều hơn và tốt hơn nữa. Vì chúng ta là những cành của cây nho thật là Đức Kitô nên chúng ta cũng cần được cắt tỉa. Có rất nhiều điều chẳng những vô ích mà còn có hại cho sự sống chúng ta, làm hao hụt năng lực chúng ta và cản trở sự sinh hoa trái thiêng liêng của chúng ta. Nếu Đức Kitô cắt tỉa chúng ta bằng những gian truân thử thách, đó là vì Ngài muốn chúng ta sinh nhiều trái hơn.
----------------------------------------
Một thầy kiện mới mở được một văn phòng luật sư khang trang lịch sự. Bỗng nghe có tiếng: PS5-B8. SCĐ FB
Một thầy kiện mới mở được một văn phòng luật sư khang trang lịch sự. Bỗng nghe có tiếng chân người ngoài cửa bước vào, ông vờ như không thấy. Vội nhắc ống điện thoại lên, nói thật to trong ống nghe:
- Alô, văn phòng luật sư đây.
- Vâng, từ ngày tốt nghiệp đại học đến nay, tôi đã thắng nhiều vụ kiện lớn. Các công ty danh tiếng đều nhờ cậy tôi. Tôi được rất nhiều người tin tưởng. Tuy thu nhập cao nhưng tôi luôn dành 10 o/o cho các công việc từ thiện.
Có tiếng gõ cửa, ông quay lại, thấy người đàn bà đang đứng chờ từ nãy, ông mới lịch sự thưa:
- Xin lỗi bà, tôi có khách quý đến.
Quay lưng lại, anh hỏi người vừa bước vào:
- Anh cần gì ?
- Thưa luật sư, có phải hôm nay là ngày đầu tiên văn phòng của ngài bắt đầu làm việc ?
- Đúng thế, anh cần tôi giúp vụ kiện nào ?
- Dạ thưa không tôi là người của công ty điện thoại được cử đến để gắn đường dây điện thoại cho ngài!
*****
Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta nhìn lại mối liên hệ của chúng ta với Chúa.
“Thầy là cây nho, các con là cành. Ai ở trong Thầy và Thầy ở trong người ấy, kẻ ấy sinh nhiều trái”.
Đức Giêsu Phục sinh là cây nho, các tín hữu Kitô là cành. Cây và cành có chung một dòng nhựa, nên cùng một sự sống. Càng gắn bó với cây, cành càng sinh nhiều hoa trái. Nếu ngược lại cành sẽ héo tàn. Ví như đường dây điện thoại của ông luật sư, không có nối với tổng đài thì đâu có liên lạc đối thoại: không có liên lạc đối thoại thì đâu có khách hàng, lợi nhuận ! Cành chỉ giả vờ gắn liền với cây, nên làm gì có sinh hoa trái.
Cành nào đã sinh trái, càng phải sinh trái nhiều hơn. Muốn sinh nhiều trái hơn, cành cần được cắt tỉa đớn đau. Có cắt tỉa vun xới, cành mới sinh hoa kết quả. Đức Giêsu trên cây thập giá, như một thân nho trơ trụi. Đó là lúc phát sinh hoa trái nhiều hơn cả. Từ cạnh sườn Người bị đâm thấu, Giáo Hội đã được sinh ra, và đơm bông kết trái dồi dào.
Mỗi người tín hữu Kitô cũng phải được cắt tỉa, vun xới bằng hy sinh đau khổ hằng ngày, mới trổ sinh hoa trái dồi dào. Niềm vui và đau khổ không nhất thiết phải khử trừ nhau. Đôi khi nó réo gọi nhau, trong những cuộc đàm thoại huyền nhiệm. Vì thế hy sinh không là bóp nghẹt cuộc đời, nhưng làm cho đời thêm triển nở tốt tươi. Điều quan trọng là “Hãy ở lại trong Thầy” vì “Nếu không có Thầy các con không thể làm gì được”.
Ở lại trong Thầy và liên kết với Thầy qua đường dây “Cầu nguyện và bí tích”. Tất cả sức sống của Đức Giêsu được chuyển thông từ đó, khả năng kết trái cũng phát sinh từ đó. Đức Giêsu dạy: “Nếu các con ở trong Thầy và lời Thầy ở trong các con, thì các con muốn gì, cứ xin sẽ được”.
Nếu Đức Kitô là Cây Nho đích thực, và Người Trồng Nho là chính Thiên Chúa thì chúng ta hãy là những cành nho căng nhựa sống, để dâng hiến cho đời những hoa trái tốt tươi.
----------------------------------------
Câu hỏi gợi ý:
Câu: «cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì Người chặt đi» nghĩa là gì: PS5-B9
1. Câu «cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì Người chặt đi» nghĩa là gì? Tại sao gắn liền với Đức Giêsu mà lại không sinh hoa trái? Câu này ám chỉ loại người nào?
2. Câu «cành nào sinh hoa trái, thì Người cắt tỉa cho nó sinh nhiều hoa trái hơn» nghĩa là gì? Chữ «cắt tỉa» ở đây ám chỉ điều gì? Tại sao lại phải «cắt tỉa»?
3. Từ ngữ «ở lại trong» và «gắn liền với» Đức Giêsu phải được thể hiện thế nào trong đời sống của ta?
Suy tư gợi ý:
1. «Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì Người chặt đi»
Đức Giêsu tự ví mình là cây nho, và những người theo Ngài là những cành nho. Cành nho sống được là nhờ thân nho. Rời thân nho, cành nho sẽ khô héo và bị quăng vào lửa. Tuy nhiên, Đức Giêsu đưa ra trường hợp này: có những cành nho, tuy gắn liền với cây nho, nhưng lại không sinh hoa trái. Trường hợp này, cành nho sẽ bị chặt khỏi cây nho.
Nói đến trường hợp này, người Kitô hữu không khỏi nghĩ về bản thân mình, liệu đó có phải là trường hợp của mình không? Vì người Kitô hữu là người gắn liền với Đức Giêsu, nhưng quả thật có rất nhiều Kitô hữu suốt bao năm trường đã chẳng sinh ra hoa trái nào! Biết bao Kitô hữu theo Đức Giêsu từ nhỏ tới lớn, thậm chí tới già, nhưng xét cho kỹ và nói cho khách quan, thì họ chẳng tốt hơn người ngoại loại trung bình chút nào! Nhiều người còn tệ hơn cả những người ngoại loại ấy nữa! Họ sẵn sàng ăn gian nói dối, đối xử bất công, sống không tình nghĩa, v.v… Tương tự, có biết bao linh mục, tu sĩ, mang danh theo Chúa hàng chục hay mấy chục năm, nhưng chẳng tốt hơn những giáo dân bình thường bao nhiêu, đôi khi còn tệ hơn! Sách Khải Huyền nói về hạng người này: «Ta biết các việc ngươi làm: ngươi chẳng lạnh mà cũng chẳng nóng. Phải chi ngươi lạnh hẳn hay nóng hẳn đi! Nhưng vì ngươi hâm hẩm chẳng nóng chẳng lạnh, nên Ta sắp mửa ngươi ra khỏi miệng Ta» (Kh 3,15-16).
Trường hợp này rất có thể đúng cho tôi, cho bạn. Vì thế, mỗi người chúng ta cần phải tự vấn mình trước mặt Chúa, để sửa đổi trước khi quá muộn. Chúa vẫn luôn chờ đợi chúng ta sửa đổi, để Ngài khỏi phải ra tay! «Ta không muốn kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó ăn năn sám hối và được sống» (Ed 18,23; 33,11; x.33,19).
2. «Cành nào sinh hoa trái, thì Người cắt tỉa cho nó sinh nhiều hoa trái hơn»
Người làm vườn giỏi biết chăm sóc cây thì biết cắt tỉa cành để nó sinh nhiều hoa trái hơn. Nếu người Kitô hữu là cành nho, Đức Giêsu là cây nho, Thiên Chúa Cha là người trồng nho, thì ắt nhiên Chúa Cha sẽ phải «tỉa cành» để người Kitô hữu «sinh nhiều hoa trái» hơn. Người Kitô hữu «sinh nhiều hoa trái» là người có nhiều tiến bộ về mặt tâm linh (mến Chúa yêu người ngày càng nhiều hơn). Và Chúa Cha «tỉa cành» là giúp người Kitô hữu bỏ bớt những bận tâm vô ích để có thể tập trung năng lực vào việc tiến bộ tâm linh. Ngài có thể làm điều ấy bằng cách làm cho người Kitô hữu ấy bị thiệt thòi mất mát về vật chất, thể chất, cũng như tinh thần, hoặc cho người ấy trải qua những đau khổ thử thách. Vì những đau khổ thử thách có khả năng thánh hóa rất hữu hiệu.
Chính Đức Giêsu, thánh thiện như vậy mà cũng được Chúa Cha «tỉa cành» cho Ngài. Thánh Phaolô nói về điều ấy: «Thiên Chúa (…) đã làm một việc thích đáng, là cho Đức Giê-su trải qua gian khổ mà trở thành vị lãnh đạo thập toàn dẫn đưa mọi người tới nguồn ơn cứu đo» (Dt 2,10). Như vậy, theo thánh Phaolô, nhờ chịu gian khổ mà Đức Giêsu trở nên một người lãnh đạo hoàn hảo. Tin Mừng cũng nói: «Nào Đấng Kitô lại chẳng phải chịu khổ hình như thế, rồi mới vào trong vinh quang của Người sao?» (Lc 24,26). Còn chúng ta, Thiên Chúa cũng mời gọi chúng ta chia sẻ đau khổ với Đức Giêsu, để cùng tham dự vào vinh quang và hạnh phúc của Ngài: «Một khi cùng chịu đau khổ với Người, chúng ta sẽ cùng được hưởng vinh quang với Người» (Rm 8,17). «Được chia sẻ những đau khổ của Đức Ki-tô bao nhiêu, anh em hãy vui mừng bấy nhiêu, để khi vinh quang Người tỏ hiện, anh em cùng được vui mừng hoan hy» (1Pr 4,13). «Phần anh em là những kẻ phải chịu khổ ít lâu, chính Thiên Chúa sẽ cho anh em được nên hoàn thiện, vững vàng, mạnh mẽ và kiên cường» (1Pr 5,10).
Đọc hạnh các thánh ta thấy hầu như vị thánh nào cũng đều có kinh nghiệm được Thiên Chúa thánh hóa bằng đau khổ. Chẳng hạn, thánh Têrêxa Avila đã bị Thiên Chúa thử thách bằng biết bao đau khổ, đến độ thánh nhân phải kêu lên: «Chúa đối xử với bạn bè Chúa như vậy, hèn chi Chúa ít bạn là phải!» «Chúa ít bạn là phải!» vì nhiều người dù biết rằng đau khổ có tác dụng thánh hóa bản thân, nhưng vẫn sợ và tránh né đau khổ: nếu phải đau khổ mới nên thánh thì thôi, thà đừng nên thánh! Nghĩ như thế thật là nông cạn, vì nên thánh, nên hoàn hảo là điều rất quí giá: những đau khổ ta phải chịu chẳng là gì cả so với vinh quang và hạnh phúc ta được nhờ sự hoàn hảo thánh thiện, và sự thánh thiện hoàn hảo này ta đạt được là nhờ đau khổ. Thánh Phaolô viết: «Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta!» (Rm 8,18). Thánh Phêrô cũng khuyên ta đừng sợ hãi đau khổ: «Nếu anh em chịu khổ vì sống công chính, thì anh em thật có phúc! Đừng sợ những kẻ làm hại anh em và đừng xao xuyến» (1Pr 3,14). Vua Đavít cũng nhận ra ích lợi của đau khổ đối với sự thánh thiện: «Đau khổ quả là điều hữu ích, để giúp con học biết thánh chỉ Ngài» (Tv 119,71).
Người tốt chấp nhận đau khổ vì đau khổ Chúa gửi đến cho mình chẳng những làm cho mình nên công chính, mà còn làm cho những người khác nên thánh thiện nữa: «Vì đã nếm mùi đau khổ, người công chính, tôi trung của Ta, sẽ làm cho muôn người nên công chính và sẽ gánh được tội lỗi của họ» (Is 53,11). Như vậy, tự nguyện chấp nhận đau khổ (chịu đau đớn, cực hình, chịu thiệt thòi, mất tiền, mất thì giờ, mất sức khỏe, bị nghi ngờ, hàm oan…) vì tha nhân là một hành vi bác ái, là một phương tiện thực hiện yêu thương. Vì nhờ ta chấp nhận đau khổ mà nhiều người nên công chính và được hạnh phúc. Vì thế, người có lòng yêu thương thật sự sẽ sẵn sàng lợi dụng đau khổ của mình để làm lợi cho người khác.
3. «Gắn liền với» hay «ở lại trong» Đức Giêsu là gì?
Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu dùng nhiều lần hai từ ngữ «ở lại trong» và «gắn liền với» Ngài, và coi đó như điều kiện cần thiết để «sinh hoa trái» hay «sinh nhiều hoa trái». Chẳng hạn câu: «Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em. Cũng như cành nho không thể tự mình sinh hoa trái, nếu không gắn liền với cây nho, anh em cũng thế, nếu không ở lại trong Thầy». Hai từ ngữ ấy có nghĩa gì? Chúng ta đã thật sự «ở lại trong» và «gắn liền với» Đức Giêsu chưa? - Thực ra, ai là người Kitô hữu thì cũng, một cách nào đó, «ở lại trong» và «gắn liền với» Đức Giêsu. Nhưng phải nói rằng tình trạng ấy có nhiều mức độ khác nhau, từ hời hợt bên ngoài đến thâm sâu bên trong.
Thật vậy, nhiều người mang danh Kitô hữu, nhưng chẳng có tinh thần Kitô hữu bao nhiêu. Họ là những người Kitô hữu «hữu danh vô thực». Thánh Phaolô có nói về một tình trạng tương tự như vậy trong Do-thái giáo (x. Rm 2,17-23). Có nhiều Kitô hữu có vẻ rất ngoan đạo, đi lễ và rước lễ hằng ngày, có vẻ rất hăng hái trong những việc liên quan đến nhà thờ, hội đoàn, công tác tông đồ. Nhưng đời sống của họ lại chẳng toát lên được tinh thần Kitô giáo, là chân thật, công bằng, yêu thương, thông cảm, tha thứ.
Tình trạng «ở lại trong» và «gắn liền với» Đức Giêsu phải được thể hiện trong ba phạm vi:
* ý thức: luôn luôn ý thức Đức Giêsu ở với mình, ở trong mình. Ngài là tình yêu và sức mạnh của mình. Ngài vô cùng quyền năng, nên với Ngài ta có thể làm được mọi sự. Luôn luôn ý thức Ngài yêu thương mình, nên hoàn toàn tin tưởng và phó thác mọi sự cho tình yêu của Ngài. Nhờ đó, ta luôn luôn bình an, không phải lo lắng gì cho bản thân mình: «Chúa khoan nhân là mục tử tôi, tôi không còn thiếu gì, tôi không còn e sợ nỗi gì…» (Tv 23). Ý thức này phải trở thành một tâm trạng thường hằng của ta.
* tình cảm: luôn luôn yêu mến Ngài, hướng về Ngài, lấy Ngài là lẽ sống cho cuộc đời mình. Vì thế, dấn thân hết mình cho Ngài, cho Nước Ngài, cho kế hoạch cứu độ của Ngài, một cách quảng đại, không so đo tính toán. Ngoài ra, tình yêu của ta đối với Ngài phải được thể hiện cụ thể nơi những hiện thân của Ngài, là tha nhân chung quanh ta, đặc biệt những người gần gũi ta nhất (cha mẹ, vợ con, anh chị em, bạn bè…)
* hành động: luôn luôn làm theo ý muốn của Ngài, theo sự đòi hỏi của tình yêu trong lòng mình. Ý muốn của Ngài được thể hiện qua lời Ngài, qua luật yêu thương của Ngài, qua tiếng lương tâm, qua những biến cố hay hoàn cảnh xảy ra trong đời, đặc biệt những nghịch cảnh.
Khi luôn luôn «gắn liền với» hay «ở lại trong» Ngài, ta sẽ nhận được sức sống, sức mạnh của Ngài, và đời ta sẽ trở thành một cuộc đời tươi đẹp, ý nghĩa, chẳng những đầy sức mạnh, an vui, hạnh phúc mà còn là nguồn sức mạnh, nguồn an vui hạnh phúc cho mọi người nữa.
Cầu nguyện
Lạy Cha, Cha là nguồn sống, nguồn sức mạnh, nguồn tình yêu của muôn loài vạn vật. Con muốn kết hiệp với Cha để nhận được sự sống, sức mạnh và tình yêu hầu sống một cuộc sống tươi đẹp, ích lợi, đồng thời để những ai tiếp xúc với con cũng nhận được sự sống, sức mạnh và tình yêu của Cha từ nơi con. Xin hãy giúp con gắn bó mật thiết với Cha.
JNK
----------------------------------------
Trong một chương trình về làm vườn trên truyền hình, khi giải thích cách thức tỉa cành, chuyên: PS5-B10
Trong một chương trình về làm vườn trên truyền hình, khi giải thích cách thức tỉa cành, chuyên gia nọ có nhận xét rằng thật đáng ngạc nhiên là hằng năm sau mùa đông người ta có thể xén tỉa cắt bỏ biết bao là cành khô củi mục từ một cây vẫn còn rất khỏe mạnh tươi tốt, đồng thời lưu ý thêm rằng cần xén tỉa kỹ lưỡng cây cối mới có thể sinh ra quả ngon. Tin Mừng hôm nay cũng nói với chúng ta rằng còn đáng ngạc nhiên hơn khi cuộc sống tốt lành chúng ta cũng có nhiều cây khô củi mục. Xét nhiều phương diện, cuộc đời chúng ta cũng không mấy khác gì với một vườn cây. Nếu chúng ta muốn sau này thu hoạch thật tốt, thì chắc chắn là phải liên tục chăm sóc vun trồng ngay từ đầu. Chúng ta cũng cần chạy tìm Đức Chúa Giêsu tư vấn, vì Người là bậc thầy trong lãnh vực "trồng ngưòi" này. Chúng ta cũng phải tự nhổ bỏ cỏ dại gai góc không thương tiếc, kẻo chúng chen lấn thui chột sức thăng trưởng của niềm tin Kitô giáo. Điều này có nghĩa là cần chặt bỏ những gì vô ích và gìn giữ những gì tốt đẹp. Việc xén tỉa mà Đức Kitô đang nhắc đến chính là việc thanh tẩy trọn vẹn tất cả con người: thân xác, và tâm hồn.
Là một Kitô hữu, không dễ gì giữ mãi vóc dáng tươi tốt ban đầu. Ngay cả những cuộc đời thánh thiện nhất cũng có thể tìm thấy lợi ích khi chịu xén tỉa đôi chút. Hoa trái tốt lành mà chúng ta mong mỏi sản sinh cho đời chính là tình yêu bác ái đối với tha nhân qua lời nói và việc làm. Đây là dấu thử nghiệm chánh hiệu cầu chứng của chúng ta vì hoa trái bác ái nào cũng có dấu ấn của Đức Kitô đóng trên chúng. Thật đáng tiếc nếu chúng ta đóng kín tâm hồn, quay lưng những anh chị em hàng xóm bằng cách nói xấu nói hành, bêu diếu những gương xấu lỡ lầm của họ, dồn họ vào đường cùng, làm mất danh thơm tiếng tốt của họ... Không ai lại không có lỗi lầm, thậm chí những người tốt lành nhất cũng có thể có cái mặt yếu nhất mà người ta có thể lợi dụng tấn công tơi tả. Quyết định nào cũng có cái giá phải trả, chúng ta không nên làm ngơ hay giảm thiểu những khó khăn gắn liền với quyết định sống yêu thương, sống tình yêu. Chúng ta không thể bẽ gẫy phá đổ những rào cản hận thù hay định kiến mở đường cho lòng tốt và khoan dung đi vào cuộc sống của anh chị em, nếu như chúng ta không quyết tâm chăm sóc tu dưỡng ngôn từ của chính mình bằng cách "giữ mồm giữ miệng" hay đúng hơn là "gọt dũa lại" cái lưỡi của mình. Tính hư tật xấu cũng như tội lỗi chúng ta thường ngăn chặn hay làm giảm hiệu quả việc chúng ta sống yêu thương qua tha nhân.
Đức Giêsu đã tạo một ảnh hưởng lớn lao trên đời sống thế gian này nhờ những môn đệ, những kẻ đi theo Người, biết cách sống sao cho mọi người nhìn thấy bàn tay Thiên Chúa hoạt động trong mọi tình huống đời thường. Đức Kitô tùy thuộc vào chúng ta có trở nên đôi tay và môi miệng Người hay không, để đem ánh sáng cứu độ đến cho người khác. Sự đóng góp to lớn nhất mà mỗi người trong chúng ta có thể làm cho Giáo Hội là chúng ta cho phép tình yêu của Đức Kitô thấm nhập vào trong máu của chúng ta. Nếu chúng ta sống trong Đức Kitô và Đức Kitô sống trong chúng ta, thì hoa trái chúng ta mang lại thật là ngoài sức tưởng tượng. Hôm nay là cơ hội cho chúng ta suy tư lại mức độ chúng ta gắn bó với Tin mừng, vì nếu lìa xa Đức Chúa Giêsu, chúng ta sẽ không tăng trường vững bền. Thiên Chúa đòi hỏi con cái của Ngài cũng nhiều, khi Ngài mong muốn chúng ta xây dựng Giáo Hội trở nên một cộng đồng đầy sức sống năng động qua việc sống một đời tốt lành thánh thiện đầy hoa trái.
----------------------------------------
- Lm. Ant. Nguyễn Cao Siêu SJ.
Thế giới hôm nay tiến bộ nhanh chóng về nhiều mặt: nghiên ....... Tưởng như chẳng có gì con người PS5-B11
Thế giới hôm nay tiến bộ nhanh chóng về nhiều mặt:
nghiên cứu sự sống trên sao Hỏa, nối mạng Internet,
thành công trong phương pháp sinh sản vô tính...
Tưởng như chẳng có gì con người không làm được.
Nhưng thế giới vẫn lo âu vì chất thải ở khắp nơi,
môi trường sống bị hư hoại, chênh lệch giữa giàu nghèo,
nạn tham nhũng ở châu Á, sự hư hỏng của các bạn trẻ.
Cái vòng luẩn quẩn: ma túy, tình dục, AIDS, tội phạm
dẫn đến các chết bi đát cho nhiều thanh thiếu niên.
Con người đủ thông minh để tạo ra sản phẩm
nhưng lại không đủ bản lãnh để làm chủ chúng,
nên chúng quay trở lại làm chủ con người.
Khoa học vừa giải quyết, vừa gây thêm rắc rối.
Con người hôm nay bơ vơ, loay hoay, không cứu nổi mình.
Thế giới bế tắc, cần đến ơn cứu độ.
Ðoạn Tin Mừng mời ta nhìn lại sự cằn cỗi
của mình, của Hội Thánh, của cả thế giới.
Ðức Giêsu phục sinh như cây nho, các Kitô hữu là cành.
Cây và cành có cùng một sự sống, cùng một dòng nhựa.
Sự sống từ cây, làm cho cành sinh trái.
Cụm từ sinh hoa trái được nhắc đến 6 lần.
Cụm từ ở lại trong Thầy được nhắc đến 5 lần.
Không ở lại trong Thầy thì không thể sinh hoa trái.
Cứ nhìn hoa trái thì biết mức độ gắn bó của cành.
Có cành chỉ vờ gắn liền với cây nên không có trái.
Có cành đã sinh trái, nhưng cần sinh hoa trái hơn (c.2),
sinh hoa trái nhiều (c.8), sinh hoa trái bền vững (c.16).
Chúng ta vẫn chưa sinh trái như lòng Chúa mong
vì chúng ta không chịu để Ngài cắt tỉa.
Vinh quang của Thiên Chúa là chúng ta sinh nhiều hoa trái.
Thất bại của Thiên Chúa là sự cằn cỗi của con người.
Hoa trái là ước mơ của người trồng nho,
và cũng là sự triển nở của cây và cành nho.
Chẳng hề có sự xung đột giữa vinh quang Thiên Chúa
và vinh quang đúng nghĩa của con người.
Chỉ trong Chúa, con người mới thực sự triển nở, hạnh phúc.
Một sự độc lập khờ khạo sẽ dẫn đến héo khô.
Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em.
Một lời mời gọi gần như là một lời nài van.
Sự ở lại chỉ hoàn hảo khi có đủ hai chiều.
Con người mãi mãi có tự do khước từ nguồn sống.
Ở lại trong Chúa không phải là lối nói văn chương.
Ðể ở lại cần phải trả giá.
Muốn được hưởng nguồn sống của Ðấng Phục Sinh,
ta cũng phải chia sẻ thập giá của Ngài.
Chính Ðức Giêsu cũng được cắt tỉa qua khổ đau và cái chết.
Hãy đón lấy sự sống của Chúa Phục Sinh,
như dòng nhựa nguyên tươi mới.
Hãy đóng góp những hoa trái tốt lành cho nhân loại,
để nhân loại nhận ra Cây Nho thật là Ðức Kitô,
và Người Trồng Nho là chính Thiên Chúa.
Lạy Chúa Giêsu,
sống cho Chúa thật là điều khó.
Thuộc về Chúa thật là một thách đố cho con.
Chúa đòi con cho Chúa tất cả
để chẳng có gì trong con lại không là của Chúa.
Chúa thích lấy đi những gì con cậy dựa
để con thực sự tựa nương vào một mình Chúa.
Chúa thích cắt tỉa con khỏi những cái rườm rà
để cây đời con sinh thêm hoa trái.
Chúa cương quyết chinh phục con
cho đến khi con thuộc trọn về Chúa.
Xin cho con dám ra khỏi mình,
ra khỏi những bận tâm và tính toán khôn ngoan
để sống theo những đòi hỏi bất ngờ của Chúa,
dù phải chịu mất mát và thua thiệt.
Ước gì con cảm nghiệm được rằng
trước khi con tập sống cho Chúa
và thuộc về Chúa
thì Chúa đã sống cho con
và thuộc về con từ lâu. Amen.
----------------------------------------
Có một bộ phim mang tựa đề "Shadow of the Hawk, Bóng Con Ưng". Trong đó, có một cặp: PS5-B12
Có một bộ phim mang tựa đề "Shadow of the Hawk, Bóng Con Ưng". Trong đó, có một cặp vợ chồng trẻ và một người Da Đỏ dẫn đường lên núi chạy trốn đám người dữ.
Tại một nơi, người đàn bà bị vấp ngã và nói, "Tôi không thể cất thêm một bước nào nữa."
Người đàn ông đỡ vợ đứng dậy và nói, "Thế nhưng, em ơi, chúng ta phải tiến tới. Chúng ta không còn đường lựa chọn nữa!" Cô vợ lắc đầu đáp, "Em không thể đi nổi nữa! Em không thể đi nổi nữa!"
Sau đấy, người Da Đỏ chỉ đường nói với người đàn ông, "Hãy ôm bà sát vào lòng ông. Hãy để sức mạnh và lòng can đảm của ông truyền sang bà ấy."
Người đàn ông làm như vậy, và chỉ trong vài phút ngắn ngủi, người đàn bà mỉm cười và nói, "Giờ đây, em đã đi được rồi! Giờ đây, em đã đi lại được rồi!"
Đó cũng chính là điều mà Chúa Giêsu muốn thực thi cho mỗi người chúng ta. Ngài muốn chia sẻ với ta không chỉ có sức mạnh của chính Ngài và lòng can đảm, nhưng còn cả mạng sống của Ngài nữa.
Chúa Giêsu nói rằng: "Ta là cây nho mới, cây nho chân thật, mà Thiên Chúa đã vun trồng trong vườn nho Do Thái. Nếu các ngươi liên kết với Ta, các ngươi sẽ sinh hoa trái mà Thiên Chúa có ý muốn các ngươi sinh sản, khi Ngài tuyển chọn các ngươi làm dân riêng của Ngài."
Vậy Chúa Giêsu muốn nói gì với chúng ta trong thời đại này qua đoạn văn trên? Ngài nói rằng:
"Nếu các ngươi trở nên những người mà Thiên Chúa có ý cho các ngươi trở thành, các ngươi phải liên kết với Ta. Nếu các ngươi không liên kết với Ta, thì sẽ không còn niềm hy vọng trong các ngươi nữa. Cuộc sống của các người sẽ kết thúc cách bi thảm."
Liên kết với Ngài, chúng ta có thể làm được mọi sự. Xa cách Ngài, chúng ta không làm được gì cả.
Và như thế, bài Phúc Âm hôm nay dạy chúng ta hai điểm quan trọng: Trước tiên, nó dạy chúng ta rằng Chúa Giêsu chính là cây nho mới và chân thật mà Thiên Chúa vun trồng trong vườn nho Do Thái. Kế đến, nó dạy cho chúng ta biết chỉ khi nào có sự kết hiệp với Chúa Giêsu, thì chúng ta mới có thể sinh hoa trái và trưởng thành nên những người mà Thiên Chúa đã tạo dựng chúng ta trở thành.
Kết hiệp với Chúa Giêsu chúng ta có thể làm được mọi sự. Xa lìa Ngài chúng ta không thể làm gì được.
----------------------------------------
Phúc âm Chúa nhật tuần trước, Chúa Giêsu dùng cái hình ảnh con chiên và người chăn chiên để: PS5-B13
Phúc âm Chúa nhật tuần trước, Chúa Giêsu dùng cái hình ảnh con chiên và người chăn chiên để nói lên cái mối liên hệ giữa Thiên Chúa và loài người. Phúc âm hôm nay Chúa dùng hình ảnh cây nho và ngành nho để nói lên cái sự hiệp nhất, nói một cách xác thực hơn, cái sự thông hiệp giữa loài người với Thiên Chúa. Chúa ví Người như cây nho, Chúa Cha là người trồng nho, còn ta là nghành nho. Cây nho gồm nhiều ngành được hợp nhất với nhau, tạo thành một đơn vị của cây, vì cành cây chia sẻ nhựa sống với gốc rễ. Vậy nếu không gắn liền với thân cây, cành cây sẽ không có nhựa sống. Cũng như ngành nho cần phải được gắn liền với thân cây thì mới sinh hoa kết quả, người tín hưũ cũng cần được hiệp nhất với Chúa Ki-tô bằng ơn thánh để có thể sinh hoa kết quả thiêng liêng trong đời sống.
Vậy làm sao để được hiệp nhất với Chúa? Người tín hữu hiệp nhất với Chúa Kitô không phải là việc kết hợp bên ngoài như gia nhập tổ chức nọ, hội đoàn kia. Người tín hữu hiệp nhất với Chúa Kitô bằng ơn thánh. Vì thế tội phạm sẽ làm giảm ơn thánh, do đó làm giảm sự hiệp nhất với Chúa. Để được hiệp nhất với Chúa, người tín hữu cần ở lại trong tình yêu của Chúa. Ở lại trong tình yêu của Chúa là tuân giữ giới răn Chúa như Thánh Gio-an quả quyết trong Thư gửi tín hữu Do Thái: Ai tuân giữ răn của Thiên Chúa, thì ở lại trong Thiên Chúa (1 Ga 3:24). Chúa hứa cho những ai ở lại trong tình yêu Chúa, mà họ xin điều gì thì Chúa sẽ ban cho. Hợp nhất trong tình yêu Chúa có nghĩa là thần trí của Chúa phải thấm nhập vào mỗi lãnh vực của đời sống: tư tưởng, cảm tình, ước muốn, hành động …
Trong Phúc âm hôm nay, Chúa phán: Ai ở lại trong Thày và Thày ở trong người ấy, sẽ sinh nhiều hoa trái (Ga 15:5). Để cắt nghĩa cái sự hiệp nhất này, Thánh Phaolô nại đến ví dụ cụ thể của thân thể con người. Mặc dù được làm thành bởi nhiều phần, cái thân thể tạo thành một đơn vị độc nhất. Thánh Phaolô nhìn thấy cái sự hiệp nhất trong một thân thể tương tự như cái sự hiệp nhất trong nhiệm thể màu nhiệm của Chúa Kitô là Giáo hội. Trong cái nhiệm thể màu nhiệm này là Giáo Hội thì Chúa Kitô là đầu, còn người tín hữu là những phần chi thể. Thánh Phao-lô là người hơn ai hết hiểu được cái ý niệm thần học về nhiệm thể màu nhiệm Chúa Kitô. Trên đường đi Đamascô để bách hại người Kitô giáo, Phaolô bị quật ngã khoi lưng ngựa, rồi nghe tiếng phán bảo: Saolê, Saolê, tại sao nhà ngươi bách hại ta (Cv 9:4)? Thực ra thì Phaolô chỉ bách hại người Ki-tô giáo, chứ không bách hại Người phán ra tiếng đó. Sau này nhờ cầu nguyện, suy niệm và được ơn thánh soi sáng, Thánh Phaolô hiểu được tại sao bách hại người Kitô giáo là bách hại chính Đức Ki-tô vì người tín hữu là những chi thể trong thân thể màu nhiệm của Đức Kitô. Nói theo tiếng dùng của Chúa trong Phúc âm hôm nay, người tín hữu là ngành nho trong cây nho là Đức Kitô.
Giáo hội là cộng đồng dân Chúa và là gia đình của Chúa chỉ khi nào các thành phần qui tụ và hiệp nhất trong niềm tin cậy mến. Nếu chỉ qui tụ trong thời gian hoặc không gian, thì không phải là cộng đồng dân Chúa. Người ta có thể qui tụ lại cùng nơi, cùng lúc, cùng đợi một chuyến xe, nhưng đó chỉ là đám đông, chứ không phải là cộng đồng, lại càng không phải là cộng đồng dân Chúa. Khi mà người ta đến với nhau thì có sự việc xẩy ra. Đó là một nguyên tắc xã hội học. Nguyên tắc này còn được áp dụng cho lãnh vực tôn giáo. Khi mà người Kitô giáo đến với nhau thì sẽ xẩy ra những hoạt động Kitô giáo, nghĩa là những hoạt động thiêng liêng. Khi mà người Kitô giáo hiệp nhất đến với nhau, họ sẽ mang lại hoa trái thiêng liêng. Sản xuất hoa trái cho bữa ăn đòi nhiều thời giờ và công sức như canh tác, vun xới, trồng, tưới, tỉa bón, hái về nhà gọt rửa rồi nấu nướng. Để có được hoa trái thiêng liêng cũng đòi hỏi nhiều thời giờ luyện tập như cầu nguyện, suy niệm, hy sinh, hãm mình, vị tha, bác ái…
----------------------------------------
Con người đầu tiên được tạo dựng bởi Thiên Chúa. Sau đó sự truyền sinh tiếp tục qua đời sống: PS5-B14
Con người đầu tiên được tạo dựng bởi Thiên Chúa. Sau đó sự truyền sinh tiếp tục qua đời sống vợ chồng. Ngay từ khi thụ thai, bào thai được liên kết và dinh dưỡng qua người mẹ, dòng máu mang những chất dinh dưỡng của mẹ truyền sang con trong chín tháng mười ngày trước khi con chào đời để có thể tiếp tục cuộc sống. Rồi từng ngụm sữa, từng miếng ăn, được nâng như trứng, hứng như hoa cho tới ngày khôn lớn.
Thân xác là cuộc sống tạm nơi trần gian mà còn được Chúa quan tâm, lo lắng xếp đặt cho chu đáo thì phần hồn Chúa còn quan tâm như thế nào. Chúa đã biết ta trước khi ta được tạo dựng và Ngài muốn tạo dựng ta như thế nào. Do đó ngay khi thụ thai Chúa ban cho ta sự sống thiêng liêng của Ngài là linh hồn bất diệt. Khi lãnh nhận bí tích Rửa Tội linh hồn càng trở nên giống Chúa hơn vì tội tổ tông đã được xóa bỏ. Ơn Thánh Hóa được ban cho ta.
Thầy là cây nho, chúng con là ngành. Chúa Giêsu đã dùng ví dụ Ngài như cây nho và chúng ta là những ngành, thật không còn gì rõ ràng hơn vì từ nơi cây, sự sống được truyền qua các ngành, hay nói đúng hơn các ngành có sống và nảy sinh hoa trái là nhờ vào thân cây. Vì vậy việc kết hợp với Chúa để nhận được sự sống qua các Bí Tích, nhất là bí tích Thánh Thể là lãnh nhận chính Mình và Máu Chúa như Người đã nói "Ai ăn bánh này, thì sẽ được sống đời đời. Và bánh Ta sẽ ban, ấy là thịt Ta vì sự sống thế gian" (Jn 6:51). Khi ngành lìa cây thì sẽ khô héo và chết, lìa xa Chúa chúng ta sẽ chết. Không kết hợp với Chúa là từ bỏ những ân sủng của Chúa, là sống trong tội, sống trong thú vui của xác thịt, chạy theo danh vọng, tiền bạc và những quyến rũ khác của thế gian để rồi một ngày nào đó bụi tro sẽ trở về với bụi tro như Giáo Hội vừa nhắc nhở chúng ta trong ngày đầu Mùa Chay vừa qua. Sống cho thế gian là sống theo dối trá, hận thu, ghen ghét, và tranh chấp.
Sự sống lại của Chúa trong Lễ Phục Sinh là hy vọng của mỗi người chúng ta. Muốn được sống lại như Chúa thì ta cũng phải sống trong Chúa như Thánh Phaolô đã nói: "Tôi sống, nhưng không phải tôi, mà là chính Đức Kitô sống trong tôi" (Gal 3:20).
Chúng ta kết hợp với Chúa qua cầu nguyện, Thánh Lễ và các Bí Tích. Qua những việc này chúng ta không chỉ hành động bằng thân xác mà chính bằng con tim của mình với Chúa, vì con tim là cửa lòng và khi hai con tim kết hợp làm một thì sự kết hợp ấy mới bền chặt.
Chúng ta còn kết hợp với Chúa qua việc biểu lộ lòng trung tín với Ngài, vì ngoài Chúa ra là "cây sự sống" ta không thể tìm được sự sống nào tốt hơn như Thánh Phêrô đã nói "Lạy Thày, chúng tôi sẽ bỏ đi theo ai? Thầy có những lời đem đến sự sống đời đời" (Jn 6:68).
Kết hợp với Chúa là kết hợp với anh chị em, vì mọi người là chi thể của Chúa Kitô, ta không thể kết hợp với đầu mà bỏ thân xác vì như thế chi thể sẽ không hoàn hảo. Kết hợp với anh chị em trong tình yêu thương, hướng dẫn anh chị em cùng đến với Chúa là nhiệm vụ của mỗi người. Nếu ta là người bạn tốt thì hãy rủ những anh chị em mình đi lễ, đi xưng tội hay làm những việc đạo đức hơn là đi du hí, tiệc tùng. Ta sống trong thế gian là để trở nên nhân chứng tình yêu của Chúa cho thế gian. Ta không thể ích kỷ lo cho bản thân mà quên anh chị em, vì nếu ngày ta đến gặp Chúa và Chúa hỏi rằng "còn những anh chị em của con đâu?" thì ta sẽ trả lời với Chúa thế nào?
NS. Trái Tim Đức Mẹ
Pt. Vincent Trần Văn Luận
----------------------------------------
Một Linh Mục truyền giáo tại Phi Châu, sống trong một trung tâm truyền giáo hẻo lánh ở một: PS5-B15
Một Linh Mục truyền giáo tại Phi Châu, sống trong một trung tâm truyền giáo hẻo lánh ở một miền quê, có một nhà máy phát điện nhỏ, cung cấp điện khí cho Thánh Đường và nhà xứ. Một hôm có một người địa phương tới thăm Cha, ông trông thấy bóng điện treo tòng teng từ trần nhà rủ xuống phòng khách của ngài. Ông ta bỡ ngỡ hết sức khi thấy ngài chỉ bật một nút nhỏ ở vách tường thì ngọn đèn sáng ngay. Thấy khoái quá, ông ta xin ngài cho ông ta một bóng đèn. Vị Linh Mục tưởng ông ta xin một bóng đèn đã cháy rồi đem về cho con ông chơi, nên ngài lập tức đi lấy mấy cái bóng đã hư đem cho ông ta. Ít lâu sau, nhân dịp đến thăm gia đình ông, vừa vào nhà, ngài rất bỡ ngỡ khi thấy ông ta dùng giây thừng treo bóng đèn lủng lẳng giữa trần nhà. Ông ta phàn nàn với Cha, mấy bóng đèn Cha cho chẳng sao sáng được... Ngài mỉm cười và từ từ giải thích cho ông ta hiểu lý do tại sao bóng đèn nhà ngài sáng, mà bóng đèn nhà ông lại không sáng: Bóng đèn chỉ có thể thắp sáng nếu nó được gắn liền với máy phát điện.
I. CẦN THIẾT CỦA SỰ HIỆP NHẤT
Bài Tin Mừng chúng ta vừa nghe, Chúa Kitô cũng đã dùng một hình ảnh rất thực tế và thông dụng trong dân Do Thái thời bấy giờ, để dạy cho chúng ta một sự thật tương tự, đó là hình ảnh cây nho. Ngài tự sánh ví mình như thân cây nho và chúng ta như cành nho. Cành nho chỉ có thể sống và phát triển, đâm bông kết trái khi nó được liên kết với thân cây nho, nhờ nhựa sống từ thân cây chuyển thông sang các cành nho. Trái lại, nếu cành nho nào không tiếp nhận được nhựa sống từ thân cây chuyển thông, sẽ không sinh hoa kết trái, sẽ phải khô héo, bị chặt đi và quảng vào lửa. Chẳng khác gì bóng đèn điện chỉ được thắp sáng khi được gắn liền bằng sợi giây với máy phát điện. Dòng điện biến đổi sợi giây điện trở nhỏ trong bóng đèn, biến thành ngọn lửa phát sinh ánh sáng và sức nóng.
II. HIỆU QUẢ CỦA SỰ HIỆP NHẤT
Linh hồn chúng ta cũng chỉ sống, sống dồi dào, sống vững mạnh, phát sinh được hoa trái là các nhân đức, chiến thắng được các kẻ thù, đương đầu được các khó khăn nghịch cảnh, lập được nhiều công phúc cho mình và cho kẻ khác, chu toàn được sứ mệnh Thiên Chúa ủy thác, đạt tới sự viên mãn đời sống thiêng liêng của con cái Chúa là sự thánh thiện và phúc vinh hiển Thiên Chúa hứa ban... Tất cả đều lệ thuộc vào Ơn Thánh là sự sống siêu nhiên của Chúa thông ban.
Ơn Thánh Chúa thông chuyển và nuôi sống linh hồn chúng ta, cũng giống dòng nhựa châu lưu từ thân cây tới các cành cây, hay như dòng điện chuyển thông từ máy phát điện tới bóng đèn điện, làm phát sinh ánh sáng chiếu soi mọi người.
Nhờ Ơn Thánh, là sự sống siêu nhiên được thông ban do Chúa Kitô là nguồn mạch mọi Ơn Phúc, làm cho linh hồn chúng ta được sống trong ơn nghĩa Chúa. Chúng ta được trở nên con cái ngoan thảo của Chúa, đáng được Chúa Ba Ngôi hiển ngự trong linh hồn chúng ta như Thiên Đàng của Người, vì Chúa Kitô đã phán: "Nếu các con yêu mến Thầy, Cha Thầy sẽ yêu thương các con, Cha Thầy và Thầy sẽ đến với các con và hiển ngự lại trong linh hồn các con" (Jn 14:23). Lúc ấy chúng ta có thể nói được như Thánh Phaolô: "Tôi sống, không phải tôi sống, nhưng là chính Kitô sống trong tôi" (Gal 2:20); hoặc chúng ta còn có thể nói: "Sự sống của tôi là chính Chúa Kitô" (Phil 1:21).
Để đạt được những hiệu quả tốt đẹp ấy, chúng ta cần phải sống trong Ơn Nghĩa Thánh, giữ mình sạch tội trọng, tuân giữ các giáo huấn Chúa truyền dạy, như chính lời Chúa phán: "Nếu các con ở trong Thầy và Lời Thầy ở nơi các con, thì các con muốn xin gì cũng sẽ được ban cho" và Chúa còn quả quyết: "Ai ở trong Thầy và Thầy ở trong kẻ ấy thì sẽ nảy sinh được nhiều hoa trái" (Jn 15:5).
Trái lại, không hiệp thông với Chúa, linh hồn chúng ta sẽ khô héo, sẽ chết dần chết mòn, và sau cùng sẽ bị loại trừ, như cành cây khô héo sẽ bị chặt và quảng vào lửa. Chính Chúa đã xác quyết: "Ngoài Thầy ra, các con không thể làm được việc gì".
Chúng ta phải khiêm tốn xác nhận sự lệ thuộc vào Thiên Chúa, không những trong lãnh vực siêu nhiên mà cả trong lãnh vực tự nhiên nữa. Mọi thụ tạo đều phải lệ thuộc vào Đấng Tạo Hóa, nếu không được tạo dựng, mọi vật luôn ở trong tình trạng hư vô; khi được Chúa cho tham dự sự hiện hữu của Ngài rồi, các thụ tạo cần phải luôn được Chúa quan phòng bảo tồn, giống như một sự tạo dựng liên tiếp, nếu Ngài ngừng bảo tồn, mọi thụ tạo sẽ trở về trạng thái hư vô ngay... Trong lãnh vực siêu nhiên, con người càng phải lệ thuộc vào Thiên Chúa hơn hội phần. Chúng ta không thể sống mãi trong tình trạng ơn nghĩa Chúa, nếu không được Chúa ban ơn trợ giúp; chúng ta càng không thể sống vươn lên khỏi bản năng hư hè của con người tự nhiên, luyện tập được các nhân đức, đạt tới bậc anh hùng thánh thiện nếu không có ơn Chúa nâng đỡ trợ giúp.
Kết Luận
Xin Chúa ban cho chúng ta được lòng khiêm tốn sâu thẳm, luôn xác tín thân phận thụ tạo hư vô, tội lỗi và bất lực của mình. Luôn tự bất tín với chính mình, tôn nhận Chúa là chủ mọi sự; không có Chúa, chúng ta không thể tự mình làm được việc gì, để luôn tin tưởng mọi sự nơi một mình Chúa.
Là con ngoan của Mẹ Maria, xin Mẹ chia sẻ lòng khiêm nhu sâu thẳm của Mẹ cho chúng ta, để chúng ta được theo gương Mẹ luôn sống khiêm nhu trước tôn nhan Chúa và trước mặt mọi người; luôn hết lòng tôn thờ, thuần phục, phụng sự và yêu mến Chúa như Mẹ.
Trích Dongcong.net
Lm. Minh Vận, CMC
----------------------------------------
Các con muốn gì, cứ xin, và sẽ được (Gio 15:7). Nếu đây không phải là lời của Thiên Chúa: PS5-B16
“Các con muốn gì, cứ xin, và sẽ được” (Gio 15:7). Nếu đây không phải là lời của Thiên Chúa, của Cha trên trời hằng yêu thương các con cái mình, và của Đấng toàn năng, phép tắc, thì quả thật là một câu nói vô lý và vô nghĩa hết sức. Làm gì có người cha nào có được mọi cái để hễ con mình xin gì thì cho. Và nếu cho như thế, e rằng hành động này sẽ phản giáo dục, vì hành động muốn gì được nấy sẽ làm hư đứa trẻ. Cha mẹ nào hễ con muốn gì thì cho ngay, là những cha mẹ không biết giáo dục và dậy dỗ con. Những trường hợp như vậy, kể cả cha mẹ lẫn con cái đều đáng trách.
Trong tâm lý giáo dục, khi đề cập đến mối liên hệ giữa cha mẹ và con cái, người ta phân biệt 3 loại cha mẹ và 3 loại con cái khác nhau: Một loại cha mẹ cưng chiều, và nhu nhược. Hễ con muốn gì, làm gì, và cần gì thì chiều ngay, hoặc không bao giờ ngăn cản, không bao giờ sửa phạt. Kết quả, những đứa con này thường rất ươn lười, vô trách nhiệm, và thiếu trưởng thành. Ngược lại, có những cha mẹ ưa dùng quyền và ức chế con cái. Luôn luôn cứng cỏi, nghiêm khắc, hoặc lạnh lùng. Đối với những cha mẹ này, con cái không có quyền ý kiến, mà chỉ có quyền làm theo mệnh lệnh. Kết quả là những đứa trẻ trong các gia đình này thường mang tư tưởng phản loạn và bướng bỉnh. Chúng lớn lên hung hãn, và độc ác.
Giữa hai loại cha mẹ trên là loại cha mẹ không chiều con, mà cũng không quá khe khắt với con. Có những lúc chiều chuộng, nhưng có những lúc nghiêm nghị. Có những cái con xin thì cho, nhưng có những cái con xin không cho. Cho hay không cho, chiều hay không chiều đều nằm trong cách thức cha mẹ dùng để giáo dục và hướng dẫn con cái. Kết quả là con cái của những gia đình này lớn lên tự lập, trưởng thành, và thực tế hơn với đời, và với cuộc sống.
Như vậy khi nói: “Các con muốn gì, cứ xin, và sẽ được” (Gio 15:7), Chúa Giêsu đứng vào loại cha mẹ nào trong ba loại cha mẹ nào? Vì không thấy nói đến việc từ chối con cái, hoặc nghiêm khắc với con cái; ngược lại, hễ con cái muốn gì thì được nấy, do đó, Ngài thuộc loại cha mẹ chiều con. Và như vậy, chúng ta có lý do hoài nghi về thái độ nuông chiều ấy. Nhưng khoan hãy phê phán Chúa tôi cái đã. Đừng tưởng Ngài không phải là một nhà giáo dục, hoặc tâm lý gia khi nói những điều đó. Không. Ngài là một nhà giáo dục, một tâm lý gia vượt trên mọi nhà giáo dục, và mọi tâm lý gia. Vì những nguyên tắc giáo dục và nguyên tắc tâm lý đến từ Ngài. Ngài biết điều Ngài nói, và Ngài biết hậu quả của những lời “Các con muốn gì, cứ xin, và sẽ được”.
Đúng vậy, khi nói thế, Ngài có ý cho con người biết Ngài thật sự yêu thương và quan tâm đến họ. Ngài muốn họ hiểu rằng, với Thiên Chúa thì: “không gì là không có thể”. Do tình thương yêu ấy, và do sự săn sóc lo lắng ấy sẽ khiến cho con người được yên lòng.
Về phía con người, ta cần đi ngược lại để tìm xem điều kiện câu nói của Chúa Giêsu như thế nào? Đây, trước khi nói: “Các con muốn gì, cứ xin, và sẽ được”, Chúa Giêsu đã nói: “Nếu các con ở trong Thầy, và lời Thầy ở trong các con” (Gio 15:7). Đó là điều kiện, là lý do để được mọi điều mình muốn. Muốn được mọi sự như ý mình, con người, trước hết phải ở trong Chúa, và phải được lời Chúa hướng dẫn.
Ai bảo muốn gì Chúa cũng cho là Ngài dễ dãi, và chiều chuộng làm hư con người? Ai bảo muốn gì Chúa cũng cho là làm cho con người ra ủy mỵ và thiếu trưởng thành. Không. Chúa không bao giờ làm hư con người, và không bao giờ nuông chiều con người. Trái lại, Ngài vừa chiều lại vừa hướng dẫn và giáo dục con người. Và do đó, Ngài muốn rằng con người - con của Chúa - lớn lên trong sự trưởng thành, và ý thức được mình. Đối diện với sự thực về cuộc sống mình, và có trách nhiệm với hành động, tư tưởng, và lời nói của mình.
Một khi con người ở trong Chúa và có lời Chúa trong mình, thì cũng như hình ảnh mà Chúa đã diễn tả về cây nho và ngành nho. Ngành nho kết hợp với thân nho tượng trưng sự liên kết giữa Chúa và con người. Và nhựa sống là lời Chúa, tức thần linh Chúa trong mình, thì lo gì mà không sinh hoa trái. Lo gì mà không được như ý mình muốn. Vì lúc đó, mọi ý muốn con người đều tùy thuộc và hướng trọn vẹn về Thánh Ý của Chúa Cha trên trời. Một người con ngoan thảo luôn luôn làm theo ý cha, mà cha lại đối xử tàn nhẫn, bất công thì đó mới là chuyện lạ. Còn như người con ấy được tất cả những gì mình muốn, thì đó là chuyện đương nhiên.
Tóm lại, để được mọi điều mình muốn, trước hết con người phải ở trong Thiên Chúa, và có Lời Hằng Sống của Ngài trong mình: “Nếu các con ở trong Thầy, và lời Thầy ở trong các con. Các con muốn gì, cứ xin, và sẽ được” (Gio 15:7). Hay ngược lại: “Các con muốn gì, cứ xin, và sẽ được. Nếu các con ở trong Thầy, và lời Thầy ở trong các con”. Coi vậy, mà không phải vậy. Ai bảo Chúa không chơi chữ với con người.
Trích Dongcong.net
T.s.Trần Quang Huy Khanh
-------------------------------------
Bài đọc thứ nhất của sách Tông Đồ Công Vụ thuật lại việc thánh Phaolô được Chúa Giêsu kêu: PS5-B17
Bài đọc thứ nhất của sách Tông Đồ Công Vụ thuật lại việc thánh Phaolô được Chúa Giêsu kêu gọi trở lại với Giáo Hội trên con đường đi Emmau để bách hại đạo Chúa. Chúa Giêsu đã biến cành cây (Phaolô) cho hợp với thân cây (Chúa Giêsu) thì sẽ biến thành cây sinh nhiều hoa trái. Từ con người phản nghịch trở thành con người của ơn thánh. Từ con người ghét đạo trở thành con người nhiệt thành rao giảng Tin Mừng.
Tại Phi Châu, có ông già vào thăm cha, thấy trong nhà cha có cây đèn đốt ngược (Bóng điện). Ông xin cha một cái. Cha cho ông cái bóng điện hư. Đưa về ông cột dây vào rồi treo lên trần nhà. Không thấy bóng sáng như ở nhà cha. Ông hỏi cha, cha cho biết: Nếu muốn bóng sáng thì phải có điện chuyển qua dây vào bóng đèn mới sáng được. Cũng như ông muốn là người có đạo, sống sốt sáng là nhờ có ơn Chúa thông qua ông khi chịu phép Rửa tội, ông mới trở nên người Công Giáo, mới sống đạo, mới biết Chúa, mới được đầy sống sáng trong đức tin.
Muốn cho sinh hoa kết trái, cành nho phải hợp với thân cây nho, thân cây truyền sức sống bổ dưỡng để cành sinh hoa kết quả được. Về mặt tinh thần cũng vậy, muốn có sự sống là Chúa Kitô, phải hiệp thông với Chúa là nguồn, bằng cách năng chịu các Phép Bí Tích, năng đọc Sách Thánh, năng lãnh nhận lời hằng sống, năng xem lễ và rước Mình Máu Thánh Chúa. Cũng như tấm bánh miến, phải do hàng trăm hạt lúa miến kết hợp lại, biến thành Mình Thánh Chúa. Cũng như giọt rượu nho do trăm ngàn trái nho ép thành chất rượu lại phải được truyền biến thành Máu Thánh Chúa.
Đừng như cây bầu, cây bí có nhánh lá xum xuê, có nhánh bị sâu đục chui vào thân, bề ngoài lành lặn nhưng bên trong sâu ăn làm dây leo bị khô héo. Giáo Hội là nhóm người tụ họp với nhau để cử hành các Bí Tích, có Chúa ở giữa. Giáo Hội cũng là nhóm người tụ họp nhau để cầu nguyện "Ở đâu có hai ba người tụ họp mà cầu nguyện thì Chúa ở giữa". Giáo Hội cũng là nhóm người hợp nhau để làm việc bác ái, việc thiện "Ai làm cho anh em tức là làm cho chính Chúa".
Lạy Chúa, xin giúp chúng con luôn kết hợp với Ngài, bằng cách tụ họp nhau nhân danh Ngài, bằng cách lắng nghe lời Ngài, bằng cách chia sẻ Mình và Máu Ngài mỗi khi có thể, để chúng con liên kết với Ngài là thân cây nho, hầu chúng con được lãnh nhận hoa trái dồi dào. (5/2003)
Trích Dongcong.net
Lm. Thu Bang, CMC
-------------------------------------
Ga 15, 1-8
Hình ảnh con chiên và cây nho đã được Cựu Ước và đặc biệt được dân Do Thái làm biểu tượng: PS5-B18
Hình ảnh con chiên và cây nho đã được Cựu Ước và đặc biệt được dân Do Thái làm biểu tượng cho niềm tin tôn giáo của mình. Chiên và nho không chỉ có giá trị kinh tế trong cuộc sống mà nó còn mang một ý nghĩa sâu xa của đạo Thiên Chúa. Dân Do Thái dùng ngôn từ chiên và nho một cách thân thương, tế nhị giống như dân Việt Nam ta, thường dùng con trâu, cây trúc hoặc cây tre làm văn hóa riêng của mình. Mỗi dân tộc có nền văn hóa, văn minh riêng.
Chúa Giêsu cũng dùng văn hóa của dân Do thái để truyền đạt sứ điệp của mình:
Chúa Giêsu được sinh ra tại đất Do Thái, mang dòng máu Do Thái, Ngài cũng sống hoàn toàn tập tục, truyền thống và nền văn hóa của dân tộc mình. Thấm nhuần truyền thống của các ngôn sứ trong Cựu Ước là dùng hình ảnh cây nho và con chiên để nói lên tình yêu của Giavê Thiên Chúa đối với dân của Người, Chúa Giêsu thời Tân Ước cũng dùng hình ảnh cây nho để diễn tả mầu nhiệm cao sâu và thâm thúy: “sống gắn bó, mật thiết với Ngài”. Sứ điệp cứu độ Chúa Giêsu muốn mang lại cho nhân loại là ơn giải thoát nhân loại khỏi tội khiên. Chúa đã dùng hình ảnh con chiên, đàn chiên để diễn tả nhân loại đang bơ vơ, vất vưởng. Chính Ngài là mục tử nhân lành, Ngài là hiện thân của Thiên Chúa, Ngài đến trần gian để: “hy sinh mạng sống mình cho đoàn chiên”( Ga 10, 11 ). Còn với hình ảnh cây nho, Chúa Giêsu vén lộ cho nhân loại biết Ngài chính là hiện thân của Thiên Chúa Giavê, Ngài đến thế gian không những để đích thân chăm sóc, vun trồng vườn nho, nhưng Ngài là cây nho đích thực ( Ga 15, 1 ), để chính Ngài truyền ban sự sống cho nhân loại như cây nho nuôi sống cành lá của nó bằng chính nhựa sống của nó. Chúa Giêsu đã dùng hình ảnh thân thương của cây nho, vườn nho của dân Do Thái để đi xa hơn trong ý định cứu thế của Ngài: Thiên Chúa là người trồng nho, nhân loại là cành, là lá, Chúa Giêsu là cây nho vì với sự nhập thể làm người, Chúa Giêsu đã đến thế gian, Ngài chính là cây nho tốt, cây nho tuyệt hảo( Ga 10, 5 ) để Ngài tạo nên một vườn nho mới, Ngài là Adam mới, xây dựng một nhân loại mới theo hình ảnh của Thiên Chúa( St 1, 27 ). Dùng hình ảnh cây nho và cành nho( Ga 15, 1-2 ), Chúa Giêsu còn muốn đi xa hơn nữa là Ngài muốn thông ban cho nhân loại sự sống thần linh của Người: “Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em. Cũng như cành nho không thể tự mình sinh hoa trái, nếu không gắn liền với cây nho, anh em cũng thế, nếu không ở lại trong Thầy”( Ga 15, 4 ).
Thiên Chúa là Tình yêu: Tình yêu vô biên:
Thánh Gioan nói: “Thiên Chúa là tình yêu”. Giáo Hội là dân mới của Chúa Giêsu. Được thông hiệp với huyết nhục của Chúa Giêsu, nhân loại hay nói cách khác, Hội Thánh cũng chia phần với sự đau khổ với Chúa Giêsu như cành được cắt tỉa khỏi cây, tức nói lên sự mất mát, chia lìa( Ga 15, 2 ). Có cắt tỉa: cành mới sinh hoa trái mới. Dân Chúa vì là cành, lá của thân nho là Chúa Giêsu, nên sự đau khổ của Chúa cũng là đau khổ của dân, sự chết của Chúa Giêsu cũng là sự chết của dân, để sự sống lại của Chúa cũng phải là sự sống lại của dân vì như thánh Phaolô đã viết: “Tôi sống nhưng không phải tôi sống mà là Đức Kitô sống trong tôi” hay “Tôi có thể làm được mọi sự trong Đấng ban sức mạnh cho tôi” hoặc “Nếu ta cùng chết với Đức Kitô, ta sẽ cùng sống với Người. Nếu ta kiên tâm chịu đựng, ta sẽ cùng hiển trị với Người”( 2 Tm 2, 11-12 ).
Giáo Hội hay nhân loại sống mật thiết, gắn bó, hiệp thông với Đức Kitô như cành dính liền với thân nho thì sẽ sinh nhiều hoa trái vì Chúa đã nói: “không có Thầy, anh em chẳng làm được gì “( Ga 15, 5 ). Chúa Giêsu quả thực đã mạc khải đạo tình yêu bởi chính Ngài là tình yêu. Cuộc đời của Chúa Giêsu là một mạc khải tình yêu liên tục. Lịch sử dân Chúa là mạc khải tình yêu không ngừng: Thiên Chúa đã sai Con của Người đến thế gian để yêu thế gian và hy sinh mạng sống làm giá cứu chuộc cho muôn người. Dân Chúa sống kết hiệp mật thiết với Chúa thì việc của dân làm và hiệu quả của công việc của dân đều do bởi chính Đức Kitô. Chúa luôn muốn thông ban tình yêu của Ngài cho nhân loại và việc trao ban kỳ diệu, lạ lùng và hết sức thực tế là chính Ngài đã hy sinh mạng sống cho muôn người, cho nhân loại vì yêu: “Không có tình yêu nào cao vời bằng tình yêu của người hiến mạng sống mình vì người mình yêu mến”( Ga 15, 13 ). Đáp trả lại tình yêu của Chúa là nhân loại đã đền đáp phần nào tình yêu vô biên của Ngài. Milton A. Marcy đã nói một câu chí lý: “Ai mất liên lạc với Chúa sẽ sống trong bóng đêm không lối thoát…”. Và như thế, tách rời Chúa: “thì bị quăng ra ngoài như cành nho và sẽ khô héo…”( Ga 15, 6).
Lạy Chúa Giêsu, xin cho mọi người được hiệp nhất nên một, như con ở trong Cha và Cha ở trong Con ( Ga 17, 22-23 ).
Gợi ý chia sẻ:
1. Cựu Ước dùng hình ảnh Con chiên và cây nho để làm gì ?
2. Tại sao Đức Giêsu Kitô lại gọi Mình là cây nho ?
3. Anh chị đã trông thấy cây nho chưa ?
Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT
-------------------------------------
Ga 15,1-8
I.Tìm hiểu Lời Chúa
1) Ý chính: “Thầy là cây nho, anh em là cành” (Ga 15,5):
Bài Tin Mừng hôm nay đề cao sự hiệp nhất giữa Đức Giêsu và các tín hữu là môn đệ của Người; PS5-B19
Bài Tin Mừng hôm nay đề cao sự hiệp nhất giữa Đức Giêsu và các tín hữu là môn đệ của Người. Cũng như cành nho nếu không liên kết mật thiết với thân cây nho, thì sẽ bị khô héo, chứ không thể phát sinh hoa trái được, thì người tín hữu cũng chỉ phát sinh hoa trái thiêng liêng là các việc lành, làm vinh danh Chúa và yêu thương tha nhân, nếu họ biết kết hiệp với Đức Giêsu, thể hiện qua việc lắng nghe Lời Chúa, sống tình bác ái huynh đệ, dự lễ và rước lễ cách sốt sắng.
2) Chú thích:
- Thầy là cây nho thật, và Cha Thầy là người trồng nho. Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì Người chặt đi; Còn cành nào sinh hoa trái, thì Người cắt tỉa cho nó sinh nhiều hoa trái hơn. Anh em được thanh sạch rồi nhờ lời Thầy đã nói với anh em (Ga 15,1-3):
+ Thầy là cây nho thật: Trong Cựu Ước các ngôn sứ đã so sánh dân Israen như là một vườn nho gồm những cây nho thuần chủng hảo hạng mà Thiên Chúa đã chọn lựa, hết lòng chăm sóc vun trồng và che chở bao bọc (Is 5,1-7; Gr 12,10; Ed 15,1-8). Nhưng Israen đã làm cho Người phải thất vọng, khi nó trở thành cây nho tạp chủng, không trổ sinh trái ngon ngọt, mà chỉ phát sinh ra nho dại (x. Is 5, 4-7; Gr 2,21). Trong Tin Mừng Gioan, Đức Giêsu đã khẳng định Người mới là cây nho đích thật của Thiên Chúa.
+ Cha Thầy là người trồng nho: Thiên Chúa Cha đã trồng cây nho đích thật khi sai Đức Giêsu đến trần gian và trao cho sứ mạng cứu độ loài người.
+ Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì Người chặt đi: Thiên Chúa đồng thời cũng là chủ của các cành nho là các tông đồ và các tín hữu chúng ta. Người sẽ loại bỏ nếu chúng ta không sinh hoa trái, nghĩa là: không sống tốt hơn người thu thuế và dân ngoại (x. Mt 5,46-47), không thánh thiện hơn các kinh sư và người Pharisêu giả hình (x. Mt 5,20), không trở thành muối ướp cho thiên hạ khỏi hư hỏng (x. Mt 5,13), không chiếu tỏa ánh sáng là phụng sự Thiên Chúa và phục vụ tha nhân (x. Mt 5,14-16).
+ Còn cành nào sinh hoa trái, thì Người cắt tỉa cho nó sinh nhiều hoa trái hơn: Động từ Hy Lạp Ka-thai-re-in có hai nghĩa là cắt tỉa và làm cho thanh sạch. Cũng giống như cây nho khi đến mùa, cần phải được người trồng cắt bỏ đi những cành lá để sau đó từ những chỗ bị cắt, sẽ phát sinh ra những chùm hoa lá mới và cuối cùng thành chùm nho.
+ Anh em được thanh sạch rồi nhờ lời Thầy đã nói với anh em: Lời của Đức Giêsu có khả năng thanh luyện các tín hữu, giống như thanh gươm sắc bén, cắt tỉa dần tội lỗi và các thói hư tật xấu, làm cho các tín hữu ngày một nên thanh sạch hoàn thiện hơn.
- Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em. Cũng như cành nho không thể tự mình sinh hoa trái, nếu không gắn liền với cây nho. Anh em cũng thế, nếu không ở lại trong Thầy. Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái. Vì không có Thầy, anh em chẳng làm gì được (Ga 15, 4-5):
+ Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em: Động từ Hy-lạp Me-nein en được dùng ở đây có hai nghĩa là “Ở lại trong” (tức kết hiệp) và “gắn liền với”. Trong Tin Mừng Gioan có nhiều câu theo hai nghĩa này như sau: “Anh em hãy ở lại trong Thầy”(x.Ga 15,4), “Thầy ở lại trong anh em” (x. Ga 15, 4.5.6.7), “Lời Thầy ở lại trong anh em”(x.Ga 15,7), “Anh em hãy ở lại trong tình thương của Thầy” (x. Ga 15,9.10); “Nếu không gắn liền với thân cây nho” (x. Ga 15,4).
+ Thầy là cây nho, anh em là cành: Các môn đệ là dụng cụ Đức Giêsu dùng để tiếp tục chương trình cứu độ loài người. Cành nho phải thông hiệp với thân cây nho thì các môn đệ cũng phải hiệp thông với Đức Giêsu, để đón nhận cùng một sức sống là ơn Thánh Thần của Chúa Cha, tham gia cùng một sứ mạng cứu độ loài người mà Chúa Cha đã trao cho Đức Giêsu, rồi Đức Giêsu lại trao cho các môn đệ như Người đã nói: “Như Chúa Cha đã sai Thầy, thì Thầy cũng sai anh em” (Ga 20,21).
+ Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái: Người môn đệ của Đức Giêsu nhờ nhận được nhựa sống từ thân cây nho, tiếp nhận được sức sống của Đức Kitô là Ơn Thánh Thần, nên sứ mạng tông đồ dù có khó khăn đến đâu đi nữa, chắc chắn sẽ có ngày thành công, như dụ ngôn người gieo hạt giống đã mỡ ra một viễn tượng tốt đẹp: Hạt giống sau ba lần gieo vào đất xấu bị thất bại, cuối cùng đã gặt hái thành công nhờ gieo được vào đất tốt (x. Mt 13,3-8).
+ Vì không có Thầy, anh em chẳng làm gì được: Đức Giêsu là nguồn ban sự sống mới, làm cho loài người được ơn cứu độ. Các môn đệ chỉ thành công khi biết “ở lại trong” hay kết hiệp với Đức Giêsu. Thánh Phaolô diễn tả sự kết hiệp ấy như sau: “Tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Kitô sống trong tôi” (x. Gl 2,20); “Tôi trồng, anh A-pô-lô tưới, nhưng Thiên Chúa mới làm cho cây lớn lên. Vì thế, kẻ trồng hay người tưới chẳng là gì cả,nhưng chỉ có Thiên Chúa, Đấng làm cho lớn lên, mới đáng kể” (1 Cr 3,6-7).
- Ai không ở lại trong Thầy, thì bị quăng ra ngoài như cành nho và sẽ khô héo. Người ta nhặt lấy, quăng vào lửa cho nó cháy đi. Nếu anh em ở lại trong Thầy và lời Thầy ở lại trong anh em, thì muốn gì anh em cứ xin, anh em sẽ được như ý. Điều làm Chúa Cha được tôn vinh là: Anh em sinh nhiều hoa trái, và trở thành môn đệ của Thầy (Ga 15, 6-8):
+ Ai không ở lại trong Thầy, thì bị quăng ra ngoài như cành nho và sẽ khô héo: Những người không kết hiệp với Đức Giêsu, tức là không được lời Người tỉa sạch tội lỗi và các thói hư tật xấu, không được ơn Thánh Thần thánh hóa, thì sẽ bị loại ra khỏi Nước Thiên Chúa và không được sống đời đời.
+ Người ta nhặt lấy, quăng vào lửa cho nó cháy đi: Số phận của những người này là vào ngày tận thế, họ sẽ bị phạt trong hỏa ngục muôn đời, giống như số phận của “cỏ lùng” tới mùa gặt sẽ bị quăng vào lò lửa, ở đó sẽ phải khóc lóc nghiến răng (x. Mt 13,41-42).
+ Nếu anh em ở trong Thầy và lời Thầy ở lại trong anh em: “Ở lại trong Thầy” nghĩa là nếu các tín hữu gắn bó, kết hiệp mật thiết với Đức Giêsu bằng việc “Ở lại trong lời Người” (Ga 8,31), “Ở lại trong tình thương của Thầy” (Ga 15,9-10), “Ở lại trong ánh sáng” là yêu thương anh em (1 Ga 2,10), “Mầm sống của Thiên Chúa sẽ ở lại trong người ấy, và người ấy sẽ không thể phạm tội, vì đã được Thiên Chúa sinh ra” (1 Ga 3,9).
+ Thì muốn gì anh em cứ xin, anh em sẽ được như ý: Một khi đã kết hiệp với Đức Giêsu như vậy, thì lời cầu nguyện nhân danh Đức Giêsu của các tín hữu, chắc sẽ làm đẹp lòng Chúa Cha và sẽ được nhậm lời: “Thật, Thầy bảo thật anh em: Anh em mà xin Chúa Cha điều gì, thì Người sẽ ban cho anh em nhân danh Thầy” (Ga 16,23).
+ Điều làm Chúa Cha được tôn vinh: Thánh ý của Chúa Cha là muốn cho mọi người được ơn cứu rỗi. Người sai Chúa con đến thế gian, để nhờ Con của Người mà nhân loại được sống đời đời. Vì thế, khi chúng ta sinh hoa trái, tức là sống tốt lành thánh thiện noi gương Thiên Chúa, và làm cho nhiều người được ơn cứu độ& tức là chúng ta đang làm theo Ý Chúa Cha, làm cho Chúa Cha được tôn vinh trước mặt người đời.
+ Anh em sinh nhiều hoa trái và trở thành mộn đệ của Thầy: Khi chúng ta yêu thương tha nhân, rao giảng Tin Mừng và làm chứng nhân của Đức Giêsu, giúp lương dân nhận biết tôn thờ và yêu mến Thiên Chúa&tức là chúng ta đã sinh nhiều hoa trái và xứng đáng là môn đệ của Đức Giêsu.
II. Học sống Lời Chúa
1) “Thầy là cây nho, anh em là cành” (Ga 15,5):
- Câu chuyện: Đời sống nội tâm kết hiệp của Thánh nữ Têrêsa:
Thánh nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu, sinh năm 1873 tại A-lăng-sông (Alancon) nước Pháp. Ngay từ năm 15 tuổi, Têrêsa đã được đặc ân gia nhập dòng kín Các-men. Chín năm sau, tức năm 1897, chị Têrêsa đã an nghỉ trong Chúa do bệnh lao phổi. Thế mà, ngay sau khi qua đời, tiếng thơm nhân đức của ngài đã vang đi khắp nơi. Rồi 28 năm sau, tức vào năm 1925, Têrêsa đã được Đức Piô XI phong lên bậc hiển thánh và được đặt làm bổn mạng các xứ truyền giáo, ngang hàng với thánh Phanxicô Xaviê. Mới đây Đức Gioan Phaolô Đệ Nhị lại phong Têrêsa làm tiến sĩ Hội Thánh, nghĩa là Têrêsa được công nhận là thầy dạy về đức tin của Hội Thánh. Đọc tiểu sử của thánh nữ, ta thấy chị không phải vất vả đi khắp nơi giảng dạy giáo lý Thánh Kinh cho dân chúng, đương đầu với lạc giáo như thánh Đa-Minh; Không sống khắc khổ ăn chay đánh tội như thánh Phanxicô Khó Khăn; Không phải bỏ quê hương đến những vùng xa xôi truyền giáo như thánh Phanxicô Xaviê; Không để lại nhiều tác phẩm có giá trị về triết lý và thần học như thánh TômaAquinô; Không làm nhiều phép lạ giúp đỡ những người nghèo khổ bất hạnh như thánh Máctin Porê; Không chịu cữc hình đau khổ để làm chứng cho Chúa như các thánh tử đạo&Thế nhưng tại sao Têrêsa lại được Hội Thánh tôn vinh như một đại thánh của thế kỷ 20 ? Thưa chính là nhờ đời sống nội tâm đạo đức. Têrêsa luôn kết hiệp với Đức Giêsu như cành nho kết hiệp với thân cây nho. Nhờ sự kết hiệp đó, mà dù không làm được những việc lớn lao bề ngoài nhưng Têrêsa đã đem lại nhiều ích lợi cho Hội Thánh, đặc biệt là đường lối nên thánh phù hợp với Kinh Thánh và với tâm lý con người thời đại. Nhờ kết hiệp mật thiết với đức Giêsu mà Têrêsa đã đem lại một sinh lực mới cho Hội Thánh, như lời Đức Giêsu: “Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái. Vì không có Thầy, anh em chẳng làm gì được” (Ga 15,5).
- Suy nghĩ: Qua tác phẩm “Tự Thuật” mà Têrêsa đã vâng lời Bề trên trình bày linh đạo của mình. Linh đạo ấy được gọi là Con Đường Thơ Au Thiêng Liêng, là Đức Bác Ai rút ra từ lời dạy và gương lành của Đức Giêsu trong Tân Ước, và được tóm gọn như sau: Luôn tin yêu phó thác mọi sự cho Chúa quan phòng, giống như đứa con thơ ở trong lòng bà mẹ; Quyết tâm thực thi tình mến Chúa yêu người giữa đời thường; Tận hiến toàn thân để làm vinh danh Chúa và khiêm nhường phục vụ tha nhân; Vui vẻ đón nhận những sự hiểu lầm hay bất công hay khinh dể của tha nhân, như những món quà tinh thần Chúa gữi đến. Tê rê sa đã viết trong cuốn Tự Thuật như sau: “Đức Ai đã cho tôi thấy chìa khóa về ơn gọi của tôi. Tôi hiểu rằng: nếu Hội Thánh là một thân thể gồm có nhiều chi thể, thì các chi thể đương nhiên phải có một chi thể trọng yếu hơn. Đó là trái tim luôn cháy lửa yêu mến. Chỉ có lòng mến mới thúc bách mọi thành viên trong Hội Thánh hăng hái hoạt động. Nếu ngọn lửa mến đó tắt đi thì các tông đồ sẽ không còn rao giảng Tin Mừng, các vị tử đạo sẽ không hy sinh đổ máu. Tôi hiểu lòng mến bao trùm mọi ơn gọi khác, bao quát mọi không gian và thời gian. Tóm lại lòng mến là vĩnh cửu”. Quả vậy, chính lòng mến Chúa tha thiết đã làm cho Têrêsa tiến lên tới đỉnh trọn lành, và kết thúc cuộc đời trong bình an hạnh phúc.
- Tâm tình: Về đời sống nội tâm Têrêsa đã thưa với Đức Giêsu trong cuốn Tự Thuật như sau: “Oi Giêsu là Tình Yêu của con. Con đã khám phá ra ơn gọi của con là sống Tình Yêu ! Con đã tìm ra chỗ đứng của con ở trong lòng Hội Thánh là mẹ con mà Chúa đã ban cho con. Con sẽ là Tình Yêu, và như vậy con sẽ là tất cả…”
- Câu hỏi: Chị thánh Têrêsa đã nên thánh không phải bằng những việc lớn lao bên ngoài, nhưng bằng lòng mến Chúa bên trong: “Làm mọi việc bình thường bằng một cách thức phi thường”. Vậy cụ thể, bạn nên làm gì để noi gương Têrêsa ?
- Đáp: Cần chu toàn việc bổn phận thường ngày với lòng yêu mến Chúa, với tâm tình cầu nguyện phó thác và cậy trông vào Chúa Quan Phòng. Cụ thể là nên thưa với Chúa những lời nguyện tắt khi làm việc tông đồ hay việc bổn phận, theo mẫu của kinh “Cúi xin Chúa sáng soi”.
2) Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em (Ga 15,4):
- Câu chuyện: Rước lễ cho đỡ đói:
Sau Thánh lễ, một phụ nữ nghèo tới thưa với vị linh mục rằng: “Thưa Cha, con vừa rước lễ mà không xưng tội trước”. Vị linh mục nói: “Chị cứ an tâm dọn mình rước lễ nếu xét thấy mình không có tội trọng. Vì điều kiện để được rước lễ không đòi phải xưng tội trước, mà chỉ cần có ý ngay lành và kiêng ăn uống trước khi rước lễ một tiếng đồng hồ”. Chị ta đáp: “Thưa Cha, nhưng con thiếu ý ngay lành khi lên rước lễ! Con thật xấu hổ khi phải trình với Cha là: đã hai ngày nay, con và hai đứa con nhỏ ở nhà đã phải nhịn đói vì không còn gì để ăn. Con đã đến gõ cửa cầu cứu bạn bè để vay ít tiền, nhưng không ai giúp đỡ vì con đã thiếu nợ nhiều rồi. Hôm nay con định đến xin Cha thương giúp con ít tiền để về mua gạo cho các cháu. Nhưng khi đến đây, gặp lúc Cha đang dâng lễ, con vào nhà thờ dự lễ. Nhưng đang dự lễ, mắt con hoa lên và sắp ngất xỉu. Khi người ta lên rước lễ, dù không dọn mình, nhưng con suy nghĩ mình cần phải ăn tạm Mình Thánh Chúa cho đỡ đói. Và quả thật, vừa qua con đã lên rước lễ 2 lần. Nhưng cũng nhờ ăn 2 Mình Thánh Chúa, mà giờ này con mới thưa chuyện được với Cha !”. Vị linh mục rất cảm thông với nỗi khổ của người nghèo này và đã giúp đỡ chị qua cơn khốn khó. Quả thật, lời Đức Giêsu phán: “Thịt tôi thật là của ăn, và Máu tôi thật là của uống” (Ga 6,55) đã thật đúng trong hoàn cảnh của người phụ nữ nghèo này.
- Câu hỏi thảo luận: 1) Hãy cho biết: Việc lên rước lễ của người phụ nữ trong câu chuyện trên đúng hay sai ? Tại sao ? (Đáp: Bình thường là sai, vì chị không hội đủ điều kiện để được rước lễ. Tuy nhiên trong trường hợp đặt biệt này thì lại hoàn toàn có thể chấp nhận được. Giống như trường hợp vua Đa-vít đã làm khi bị đói lả, và Đức Giêsu đã đề cập tới trong Tin Mừng Máccô 2,23-26).
2) Giả như bạn là Linh mục trong câu chuyện trên thì bạn sẽ làm gì giúp người phụ nữ ấy để thi hành lời Chúa: “Cho kẻ đói ăn&” ?
3) Ngày nay dù sống cách Đức Giêsu 2 ngàn năm, nhưng các tín hữu vẫn có thể kết hiệp với Đức Giêsu, ở lại trong Người&bằng ba cách sau; Một là khi chúng ta hội họp nhau nhân danh Đức Giêsu; Hai là khi chúng ta lắng nghe lời Đức Giêsu qua các vị Chủ chăn trong Giáo Hội; Ba là khi chúng ta cùng nhau tham dự bàn tiệc Thánh Thể. Vậy trong Mùa Phục Sinh này, mỗi người chúng ta quyết tâm làm gì để kết hiệp với Đức Giêsu ?
III. Hiệp sống nguyện cầu
1) Lạy Chúa Giêsu, Chúa là cây nho, chúng con là cành. Cành nho sống được là nhờ hút nhựa sống từ thân cây nho. Chúng con cũng vậy, chỉ có sự sống siêu nhiên nhờ hồng ân của Chúa ban cho. Lạy Chúa, xin giúp chúng con luôn kết hiệp với Chúa bằng việc năng đến nhà thờ dự lễ để hội hiệp nhau nhân danh Chúa, để lắng nghe lời Chúa, tìm hiểu Ý Chúa và mau mắn xin vâng. Xin cho chúng con biết chuẩn bị tâm hồn xứng đáng để đón rước Chúa mỗi ngày. Nhờ đó, chúng con hy vọng sẽ được kết hiệp với Chúa và đưa được nhiều người về đoàn chiên của Chúa.
X) Hiệp cùng Mẹ Maria. - Đ) Xin Chúa nhậm lời chúng con.
2) Lạy Mẹ Maria. Xin giúp chúng con luôn liên kết mật thiết với Chúa Giêsu là con yêu của Mẹ, giống như “cành nho kết hiệp với thân cây nho”. Xin cho chúng con đón nhận lời Chúa và Mình Thánh Chúa mỗi lần tham dự Thánh Lễ, để đời sống chúng con phát sinh được nhiều hoa trái. Chính nhờ có Chúa Giêsu ở trong con, mà con sẽ sẵn sàng đón nhận các đau khổ, bệnh hoạn, các sự rủi ro hay nghịch cảnh gặp phải trong cuộc sống hằng ngày, Nhờ đó đức tin của con sẽ ngày một lớn lên và sinh nhiều hoa trái bác ái.
Lạy Mẹ, xin đừng để chúng con bao giờ tách lìa ra khỏi Đức Giêsu, khi cố tình phạm tội trọng. Vì như cành nho sẽ bị chết khô nếu tách khỏi thân cây nho. Tội trọng làm cho chúng con tách lìa khỏi Chúa Giêsu là nguồn sống, và sẽ bị chết khô. Xin Mẹ giúp chúng con luôn nhận được ơn Chúa ban qua các bí tích, để được sống dồi dào.
X) Hiệp cùng Mẹ Maria. - Đ) Xin Chúa nhậm lời chúng con.
Lm Đan Vinh
-------------------------------------
Chúa nhật IV Phục Sinh đã dạy về mối tương quan giữa Chúa Giêsu và chúng ta: Chúa Giêsu: PS5-B20
Chúa nhật IV Phục Sinh đã dạy về mối tương quan giữa Chúa Giêsu và chúng ta: Chúa Giêsu là Mục tử nhân lành vì Người đã hy sinh mạng sống cho chúng ta. Đó là tương quan của mục tử với con chiên, của Cứu Chúa với người được cứu. Chúa nhật V Phục sinh tiếp tục dạy về mối tương quan giữa Chúa Giêsu và chúng ta, nhưng dưới một góc độ và qua một hình ảnh quen thuộc khác: Chúa Giêsu là Thân Nho còn chúng ta là Cành Nho của Thân Nho ấy. Giữa Thân và Cành chỉ có một Sự Sống duy nhất. Cành chỉ có thể sống và sinh hoa kết trái khi gắn chặt với Thân Nho. Đây là mối tuơng quan Sự Sống, thần linh và ở sâu tận bên trong tâm hồn.
I. LẮNG NGHE & TÌM HIỂU LỜI CHÚA
1. Bài đọc 1: Cv 9,26-31: Khi Phaolô đến Giêrusalem để tìm cách nhập đoàn với các môn đệ Chúa Giêsu thì Phaolô gặp phải nỗi e ngại nơi các ông, vì họ còn sợ ông và chưa tin ông là một môn đệ. Trước tình cảnh tế nghị ấy, Barnaba đã đứng ra bảo lãnh và đưa Phaolô đến gặp các Tông Đồ và tường thuật chuyện Phaolô được Chúa hiện ra trên đường cũng như việc Phaolô mạnh dạn rao giảng nhân danh Đức Giêsu tại Đamát. Nhờ đó mà Phaolô được các Tồng Đồ đón nhận và được tự do hoạt động tại Giêrusa-lem. Nhưng vì có nhiều người Do Thái theo văn hóa Hy Lạp tìm cách giết ông, nên Phaolô được anh em dẫn xuống Xêdarê và tiễn về Tácxô. Còn ở các miền Giuđê, Galilê và Samari Hội Thánh được bình an, sống trong kính sợ Chúa và ngày càng thêm đông, nhờ Thánh Thần.
2. Bài đọc 2: 1 Ga 3,18-24: Thánh Gioan khuyên nhủ con cái mình hãy yêu thương cách chân thật và bằng việc làm (không yêu thương đầu môi chót lưỡi). Ai yêu thương cách chân thật và bằng việc làm thì được an lòng trước mặt Chúa, vì như thế là tuân giữ các điều răn của Chúa. Mà ai tuân giữ điều răn của Chúa thì ở lại trong Thiên Chúa và Thiên Chúa ở lại trong người ấy.
3. Bài Tin Mừng: Ga 15,1-8: Là những lời khẳng định hết sức ngọt ngào của Đức Giêsu: “Thầy là cây nho thật và Cha Thầy là người trồng nho. Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì Người chặt đi; còn cành nào sinh hoa trái, thì Người cắt tỉa cho nó sinh nhiều hoa trái hơn. Cũng như cành nho không thể tự mình sinh hoa trái, nếu không gắn liền với cây nho, anh em cũng thế, nếu không ở lại trong Thầy.
Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái, vì không có Thầy anh em chẳng làm gì được. Nếu anh em ở lại trong Thầy và lời Thầy ở lại trong anh em, thì muốn gì, anh em cứ xin, anh em sẽ được như ý. Điều làm Chúa Cha được tôn vinh là: Anh em sih nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Thầy”
II. ĐÓN NHẬN & SỐNG SỨ ĐIỆP CỦA LỜI CHÚA
1. Mối tương quan Sự Sống:
Trước hết mối tương quan giữa Đức Giêsu Kitô và chúng ta là mối tương quan Sự Sống. Không chỉ là sự sống thể lý hoặc tinh thần mà còn là sự sống siêu nhiên, sự sống thần linh. Bởi vì Đức Giêsu Kitô là Thiên Chúa làm người. Nơi Người là Sự Sống của Thiên Chúa. Nên ai kết hợp với Người qua hình ảnh cành nho gắn vào thân nho, thì tiếp nhận được Sự Sống thần linh của Người. Chính vì thế mà chúng ta có thể khẳng định rằng: Thiên Chúa làm người để con người trở thành Chúa.
2. Mối tương quan Tình Yêu:
Kế đến mối tương quan giữa Đức Giêsu Kitô và chúng ta là mối tương quan Tình Yêu. Thật ra vì Thiên Chúa là Tình Yêu nên mọi mối tương quan với Người phải là tương quan Tình yêu và chỉ có thể là tương quan Tình yêu mà thôi. Đức Giêsu đã hy sinh mạng sống cho những kẻ người yêu, thì những người ấy chỉ có thể đáp trả lại tấm lòng của Người bằng Yêu thương. Yêu Chúa thì muốn nên giống Chúa. Yêu Chúa thì thực thi những điều Chúa dạy. Yêu Chúa thì muốn làm Chúa vui lòng. Yêu Chúa thì cũng yêu những người Chúa yêu. Yêu Chúa thì nên một với Chúa! Một Tình Yêu trong sáng, rộng mở, đón nhận, làm thăng hoa chính bản thân và mọi thực tại có liên quan.
3. Mối tương quan sinh hoa kết trái:
Sau cùng mối tương quan giữa Đức Giêsu Kitô và chúng ta là mối tương quan sinh hoa kết trái, đem lại ơn ích không chỉ cho chúng ta mà còn cho nhiều người và cho chính Vườn Nho là Vương quốc của Thiên Chúa. Không chỉ là ơn ích phần xác mà còn là ơn ích phần hồn. Không chỉ là ơn ích ở đời này mà còn là ơn ích cho cuộc sống đời đời của kẻ tin. Chúng ta tin rằng Thiên Chúa là Đấng toàn trí, toàn ái và toàn năng, thì chúng ta cũng tin rằng đối với Người không có việc gì là “bất khả thi” (Pour Lui rien nỴest imposible). Nếu có cản trở hay tình trạng “vô sinh” thì là thuộc phần chúng ta và chúng ta sẽ bị ném vào lửa như cành nho khô vô dụng. Còn nếu chúng ta sinh hoa kết trái thì Chúa Cha -là người trồng nho vĩ đại- sẽ cắt tỉa, tưới tắm, bón phân, chăm sóc để chúng ta sinh hoa kết trái nhiều hơn nữa, ngon ngọt hơn nữa. Nếu Đức Giêsu là Đấng “đi đến đâu thì Người thi ân giáng phúc tới đó” thì chúng ta cũng phải nói được như vậy về mọi Kitô hữu. Cách sống hữu dụng của người tín hữu là thước đo, là tiêu chuẩn cho một đời sống gắn bó mật thiết với Chúa. Có nghĩa là càng sống kết hợp với Chúa, người tín hữu càng trở nên hữu ích cho tha nhân, xã hội và thế giới. Kitô giáo là Đạo nhập thể và nhập thế là như vậy.
4. Cách vun trồng mối tương quan Sự Sống, Tình Yêu và sinh hoa kết trái của chúng ta với Thiên Chúa
Không có gì tự nhiên mà có, trái lại bất cứ một cáu gì cũng là kết quả của tìm kiếm và lao động. Nói cách khác muốn có một cái gì thì chúng ta phải vất vả đầu tư mới có được. Trong lãnh vực tâm linh cũng thế. Nếu chúng ta muốn có được mối tương quan Sự Sống, Tình Yêu và sinh hoa kết trái với Thiên Chúa, với Chúa Giêsu Kitô Phục Sinh thì trước hết chúng ta phải biết đón nhận những hồng ân của Người và kế đến là biết cách làm cho các hồng ân ấy sinh lời gấp ba gấp năm trong đời sống hằng ngày của chúng ta. Về phía Thiên Chúa thì chỉ có một cách hành động: ban phát và ban phát. Về phía chúng ta, thì chúng ta có thể thờ ơ hay nhiệt tình, đón nhận hoặc từ chối hồng ân bao la của Thiên Chúa. Nhiều lần trong Phúc Am, Đức Giêsu đã khẳng định là Người đến để cho con người được sống, sống cách dồi dào, phong phú, cao đẹp. Cũng nhiều lần trong Phúc Am, Đức Giêsu thể hiện Người Yêu thương con người cách đại lượng, cao cả, thậm chí điên khùng như thế nào. Và để cho mối tương quan của chúng ta với Đức Giêsu Kitô sinh hoa kết trái xum xuê, Người đã ban tất cả cho chúng ta, giao phó tất cả cho chúng ta. Công việc của chúng ta là chạy đến với Người, sống với Người, ở lại bên và trong Người. Nói cách khác là chúng ta có biết trân trọng việc tìm kiếm Chúa và sống với Người hay không? Chúng ta thử hỏi: mỗi ngày tôi tìm kiếm Chúa và sống với Người như thế nào? bằng những phương thế nào? trong những khoảng không gian và thời gian nào? Chúa chiếm tỷ lệ bao nhiêu phầm trăm trong tư tưởng, lời nói và hành động của tôi?
III. CẦU NGUYỆN
Lạy Thiên Chúa Cha là Nhà Trồng Nho Vĩ Đại, xin Chúa hãy cắt tỉa, chăm sóc, bón phân cho chúng con để chúng con sinh hoa kết trái thơm ngon cho bản thân, gia đình và xã hội chúng con, cho Vườn Nho của Cha. Biết mình còn rất nhiều trở ngại: yếu đuối, hèn nhát, ham hố, khuyết điểm làm cho Sự Sống và Tình Yêu của Cha bị cản trở trong chúng con, chúng con nài xin Cha dùng sức mạnh của Thánh Thần mà uốn nắn, cắt tỉa chúng con để chúng con nên hoàn hảo hơn, sai trái hơn dưới Bàn Tay chăm sóc của Cha.
Lạy Chúa Giêsu Kitô Phục Sinh là Thân Nho mà chúng con là cành. Chúng con chúc tụng ngợi khen cảm tạ Chúa vì Chúa đã cho chúng con được diễm phúc trở thành cành nho của thân nho là chính Chúa. Chúng con chúc tụng ngợi khen cảm tạ Chúa vì Chúa đã ban Sự Sống thần linh, dồi dào và mãnh liệt của Chúa cho chúng con, để chúng con sống bằng chính Sự Sống thần linh của Chúa.
Lạy Chúa Giêsu Kitô Phục Sinh là Thân Nho mà chúng con là cành. Chúng con chúc tụng ngợi khen cảm tạ Chúa vì Chúa đã cho chúng con được diễm phúc trở thành cành nho của thân nho là chính Chúa. Chúng con chúc tụng ngợi khen cảm tạ Chúa vì Chúa đã trao ban Tình Yêu bao la và mãnh liệt của Chúa cho chúng con để chúng con sống bằng chính Tình Yêu thần linh của Chúa.
Lạy Chúa Giêsu Kitô Phục Sinh là Thân Nho mà chúng con là cành. Chúng con chúc tụng ngợi khen cảm tạ Chúa vì Chúa đã cho chúng con được diễm phúc trở thành cành nho của thân nho là chính Chúa. Chúng con chúc tụng ngợi khen cảm tạ Chúa vì Chúa đã trao ban Sự Sống và Tình Yêu thần linh của Chúa cho chúng con để chúng con sinh hoa trái Sự Sống, hoa trái Tình Yêu cho chính mình và cho mọi người chung quanh. Xin Chúa làm cho chúng con trở nên người “hữu dụng” cho anh em, cho thế giới và cho Vương Quốc của Chúa.
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.
-------------------------------------
PS5-B21. Cành nho sinh hoa trái - Lm. JB Nguyễn Minh Hùng
Những hình ảnh cành nho, vườn nho, cây nho, cây nho được cắt tỉa là những hình ảnh rất quen: PS5-B21
Những hình ảnh cành nho, vườn nho, cây nho, cây nho được cắt tỉa là những hình ảnh rất quen thuộc đối với người Do thái. Vì trên quê hương Chúa Giêsu, nơi đâu, hầu như người ta cũng trồng nho. Mạc khải của Thánh Kinh lại luôn luôn mang tính biểu tượng và hình ảnh rất cao, ít bao giờ thích dùng những gì xa lạ, khó hiểu đối với đời sống dân chúng. Vì thế, cành nho, cây nho, vườn nho& đã gắn liền với mạc khải, cho đến mức, dẫu trong số chúng ta, hình như có người còn chưa một lần nhìn thấy cây nho, nhưng do suy niệm Lời Chúa, chúng ta cũng quên đi cả thắc mắc: nho là như thế nào. Nghĩa là cách nào đó, chúng ta cũng đã quen nhiều với hình ảnh cây nho...
Ngay từ rất xa xưa, Cựu ước đã mô tả dân Israel như một gốc nho hay vườn nho của Thiên Chúa: “Vườn nho của Đức Chúa Giavê, ấy là nhà Israel. Cây nho Chúa mến yêu quí chuộng, ấy là người xứ Giuda” (Is 5,7). Nhưng hầu hết những hình ảnh cây nho biểu trưng cho Israel luôn luôn đi liền với lời khiển trách, cảnh cáo hay đe dọa. Chẳng hạn bài ca về cây nho trong sách tiên tri Isaia: “Có gì làm hơn được cho vườn nho của Ta, mà Ta đã chẳng làm? Ta những mong trái tốt, sao nó sinh nho dại?& Ta chỉ mong họ sống công bình, mà chỉ thấy toàn đổ máu; đợi chờ họ làm điều chính trực mà chỉ nghe vẳng tiếng khóc than” (Is 5, 4. 7). Hoặc như tiên tri Giêrêmia: “Ta trồng ngươi như cây nho sai trái, được tuyển chọn giống tốt. Sao ngươi lại trở thành cây nho dại” (Gr 2, 21). Hay trong sách tiên tri Êgiêkiel, vì sự kiêu ngạo của Israel, bằng hình thức ẩn dụ của cành nho, Thiên Chúa trách cứ dân Người nặng như một lời đe dọa: “Cũng như gỗ cây nho trong đám cây trên rừng đã bị Ta quăng làm mồi cho lửa, thì dân cư Giêrusalem cũng bị Ta thiêu như thế” (Êd 15, 6). Và còn rất nhiều những hình ảnh về cây nho mà mạc khải của Cựu ước dùng như một thông điệp để nói với dân của Chúa.
Và hôm nay trong Tin Mừng, Chúa Giêsu tự nhận là “Cây nho thật”, “Chúa Cha là người trồng nho”, tất cả chúng ta, những Kitô hữu là “cành nho” gắn vào thân nho là Chúa Giêsu. Có một điều đáng lưu tâm đó là: Nếu trong Cựu ước, hình ảnh của cây nho như một lời cảnh cáo, đe dọa Israel vì tội lỗi của họ thì lời của Chúa Giêsu hôm nay cũng gióng lên một tiếng chuông cảnh báo như thế: “Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì Người chặt đi; còn cành nào sinh hoa trái, thì Người cắt tỉa để nó sinh trái nhiều hơn”.
Như vậy, Thế nào là sinh hoa trái?
Ngay trong bài đọc hai, Thánh Gioan đã cho ta câu trả lời rất xúc tích nhưng rất đầy đủ. Đó là sống giới răn của Thiên Chúa. Mà “giới răn của Chúa là: ta hãy TIN vào thánh danh Con của Người là Chúa Giêsu Kitô, và phải YÊU THƯƠNG nhau như Người đã dạy”. Và chỉ khi sống giới răn của Người, nghĩa là lãnh nhận ĐỨC TIN và thể hiện đức tin ấy bằng TÌNH YÊU, ta mới được một điều quí giá là: “ta ở trong Thiên Chúa và Người ở trong ta”. Nhưng nói cho cùng, đức tin và tình yêu chỉ là hai cách diễn tả của một khuôn mặt là chính đời sống của người tín hữu mà thôi. Đức tin thôi thúc ta sống đời sống yêu thương với mọi anh em xung quanh ta. Còn đời sống yêu thương chính là sự biểu lộ ra bên ngoài của một đức tin mạnh mẽ, một tâm hồn phó thác lớn lao. Không chỉ đề cập đến tình yêu của ta đối với anh em, đối với thánh Gioan, tình yêu ấy phải rõ ràng và cụ thể: “Chúng ta đừng yêu bằng lời nói và miệng lưỡi, nhưng bằng việc làm và sự chân thật”.
Bởi thế bạn và tôi chỉ có thể là những cành nho biết sinh hoa trái khi cả bạn lẫn tôi biết sống hữu hiệu, để nhờ chính cuộc sống ấy, có thể làm biến đổi môi trường chung quanh, tạo dựng hạnh phúc cho người khác. Điều mà ta có thể làm ngay tức khắc đó là hãy trung thành, hãy tận tụy, hãy yêu quí, hãy ra sức sống hết mình với giây phút hiện tại Chúa ban, để bằng tất cả nỗ lực và chú tâm vào việc làm lương thiện hiện tại này, bạn và tôi đã tạo cho đời, và cho chính mình nữa, biết bao nhiêu hạnh phúc, biết bao nhiêu nụ cười bình an. Bằng cách ấy, bạn và tôi trở thành những cành nho tốt biết sinh hoa trái, biết làm sáng danh chính Cây Nho Thật là Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta.
Ước mong tất cả chúng ta luôn là những cành nho tốt tươi biết gắn chặt đời mình với thân nho là chính Chúa Kitô, nhờ đó, dù chỉ là một cành nho mang thân phận con người mong manh, ta sẽ làm cho đời mình sinh nhiều hoa trái, nhiều kết quả tốt đẹp cho Giáo Hội và cho mọi người quanh ta.
Lm. JB Nguyễn Minh Hùng
-------------------------------------
Bài đọc 1: Cv 9, 26-31; Bài đọc 2: 1 Ga 3, 18-24; Tin Mừng: Ga 15, 1-8
Kính thưa...
Trong Chúa Nhật IV vừa qua, Chúa Nhật cầu cho ơn Thiên Triệu, chúng ta thấy Đức Kitô Phục: PS5-B22
Trong Chúa Nhật IV vừa qua, Chúa Nhật cầu cho ơn Thiên Triệu, chúng ta thấy Đức Kitô Phục Sinh chính là vị Mục Tử tốt lành, Ngài biết rõ và sẵn sàng thí mạng để quy tụ tất cả những con chiên đang tản mát khắp nơi lại thành một đàn chiên. Ước vọng lớn nhất của Đấng Phục Sinh là “chỉ có một đàn chiên và một chủ chiên”. Ngài muốn quy tụ muôn người nên một. Tất cả những người tin vào Ngài hợp thành một cộng đoàn, cùng chung một sức sống, gọi là Giáo Hội. Phụng vụ Lời Chúa hôm nay giới thiệu cho chúng ta một trong những hình ảnh về Giáo Hội ấy: hình ảnh cây nho. Với hình ảnh cây nho, Đức Giêsu đã trình bày cho chúng ta một hình ảnh thật sống động về nguồn gốc và sự phát triển của Giáo Hội
1. Đức Kitô là mối dây liên kết trong Giáo Hội:
Trước hết, Giáo Hội là một cộng đoàn có nguồn gốc từ nơi Thiên Chúa, như lời Đức Giêsu phán: “Thầy là cây nho thật, và Cha Thầy là người trồng nho”. Khi nói điều này, Đức Giêsu muốn khẳng định với từng người chúng ta rằng: dấu chỉ đầu tiên của những ai tự nhận mình thuộc về Giáo Hội, đó sự tin nhận và liên kết với Đức Kitô, Đấng Phục Sinh. Nếu hiểu như thế, chúng ta có thể nói, Giáo Hội đã khởi đầu với lời tuyên xưng của Phêrô: “Thầy là Đức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống” (Mt 16, 16). Và không chờ đến ngày lễ Ngũ Tuần, ngay rạng sáng Phục Sinh, khi Phêrô và Gioan chạy tới ngôi mộ trống, thì người môn đệ Chúa yêu cũng “đã thấy và đã tin” (Ga 20, 8).
Điều đó cho thấy tin, gắn bó với Đức Giêsu và hoạt động nhân danh Ngài là tiêu chuẩn duy nhất của người môn đệ đích thực. Đó cũng là dấu chứng mà Barnaba đưa ra để các tông đồ và các tín hữu thuở ban đầu đón nhận Saolô mà chúng ta vừa nghe trong bài sách Công vụ Tông đồ. Lúc đó, các tông đồ và cộng đoàn tiên khởi vẫn còn nhiều e dè đối với con người của Saolô. Họ vẫn còn nhớ một hình ảnh của một Saolô nhiệt thành với Do thái giáo, nhiệt thành đến nỗi, chính ông đã xung phong đến gặp các Thượng tế xin tờ chứng minh thư để đi bắt các tín hữu (x. Cv 9, 1-2). Vì thế, Barnaba đã kể lại cho các tông đồ về cuộc gặp gỡ của Saolô và Đấng Phục Sinh trên đường Đamát và cuộc hoán cải của Saolô. Nhưng điều quan trọng hơn, đó là chính Saolô cũng đã mạnh mẽ tuyên xưng niềm tin vào Đấng Phục Sinh của mình ngay tại Đamát, nơi mình từng bắt bớ các tín hữu.
Chính niềm tin và sự gắn bó với Đức Kitô đã làm nên cuộc đổi đời của Saolô, khiến ông từ một người đi bắt bớ các tín hữu, trở thành người sẵn sàng dùng chính cuộc sống mình để làm chứng cho Đức Giêsu Phục Sinh. Và như vậy, chính Đức Kitô là mối dây liên kết Saolô với các tông đồ và cộng đoàn Giáo Hội.
Gắn bó với Đức Kitô, không những là tiêu chuẩn và là ước mong của Đức Kitô đối với những ai muốn làm môn đệ của Ngài, nhưng còn là ý muốn và là lệnh truyền của chính Thiên Chúa. Xác tín điều đó, thánh Gioan trong bài đọc hai mời gọi chúng ta: “Đây là giới răn của Người: Chúng ta phải tin vào thánh danh Con của Người là Chúa Giêsu Kitô”.
Tóm lại, chính niềm tin và sự gắn bó với Đức Kitô Phục Sinh là sợi dây gắn bó tất cả chúng ta nên một trong Giáo Hội của Ngài. Tuy nhiên, niềm tin này không chỉ là một lời tuyên xưng trên môi miệng, nhưng cần thể hiện ra bằng chính đời sống bác ái, yêu thương của chúng ta. Hay nói theo cách nói của Đức Giêsu trong bài Tin mừng: chúng ta phải sinh hoa trái vì: “Ai ở trong Thầy và Thầy ở trong người ấy, kẻ ấy sẽ sinh nhiều trái”.
2. Đời sống biểu thị niềm tin:
Sinh hoa trái trong đời sống, chính là đòi hỏi cơ bản và quan trọng nhất của Đức Kitô đối với mỗi tín hữu, những ai tự nhận là tin và đang kết hợp với Ngài. Điều này quan trọng đến nỗi, sau khi đã tự giới thiệu mình là cây nho, Đức Giêsu liền tuyên bố cách rõ ràng: “Nhành nào trong Thầy không sinh trái thì Người chặt đi”. Thật ra đây cũng là một đòi hỏi bình thường của tất cả những ai trồng cây ăn quả. Chúng ta trồng cây là để thu hoạch hoa trái, chứ không để chỉ ngắm nhìn những cành lá xum xuê bên ngoài. Ghi nhớ lời dạy của Đấng Phục Sinh, thánh Gioan trong bài đọc hai nhắn bảo chúng ta: “đừng yêu bằng lời nói và miệng lưỡi, nhưng bằng việc làm chân thật”.
Tuy nhiên để có thể sinh hoa trái, thì một điều cơ bản là cành phải thực sự liên kết với cây, để nhận được nhựa sống từ thân cây. Đó cũng là điều mà Đức Giêsu khẳng định với chúng ta: “Cũng như cành nho tự nó không thể sinh trái được, nếu không dính liền với cây nho, các con cũng vậy, nếu không ở trong Thầy& vì không có Thầy, các con không thể làm được gì”. Khi nghe tới đây chắc có nhiều người trong chúng ta có suy nghĩ: “hàng ngày tôi vẫn tự mình làm mọi sự, có thấy Chúa đâu?”. Nhưng nếu bình tâm suy nghĩ kỹ hơn, chúng ta sẽ thấy rất rõ sự giới hạn của mình. Chúng ta tính toán thật nhiều, nhưng nếu không có sự trợ giúp của Chúa, quả thật chúng ta không thể làm được gì nhiều như lời cha ông chúng ta vẫn nói: “Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên”. Trong đời sống thiêng liêng cũng thế, có ai trong chúng ta muốn phạm tội, muốn bị người khác la rầy, phàn nàn đâu. Thế nhưng tôi và quý ông bà anh chị em vẫn phải đi xưng tội hàng tháng, vẫn chịu sự phàn nàn của người khác. Điều đó cho thấy, con người của chúng ta rất yếu đuối. Chúng ta thường nghĩ đến mình, đến lợi ích của mình, đến sự dễ dãi cho bản thân, hơn là nghĩ đến người khác. Do đó, nếu chúng ta muốn sinh hoa trái, nghĩa là sống bác ái, chia sẻ tha thứ, nhịn nhục theo lời Chúa dạy, chúng ta cần có sự trợ giúp của Chúa, nghĩa là chúng ta cần xa lánh tội lỗi, để luôn sống trong ân sủng của Ngài.
Kế đến, để sinh hoa trái, cành còn phải chịu sự cắt tỉa. Cũng vậy, muốn sinh hoa trái dồi dào, chúng ta cũng cần phải cắt tỉa đi những thói hư tật xấu. Và con dao cắt tỉa đi những điều đó, chính là lời Chúa, như lời Đức Giêsu mà chúng ta vừa nghe trong bài Tin Mừng: “Các con đã được tỉa sạch nhờ lời Thầy đã nói với các con”. Chính vì thế thánh Gioan trong bài đọc hai khẳng định: “Ai giữ các giới răn của Người, thì ở trong Người và Người ở trong chúng ta”. Quả thật, lời Chúa có một sức mạnh xuyên thấu tận tâm can, vạch trần con người thật của chúng ta như lời tác giả thư Do thái: “Lời Thiên Chúa thì sống động và linh hoạt, sắc bén hơn bất cứ gươm hai lưỡi nào, và xuyên thấu phân tuyến linh hồn và thần khí, gân cốt và tủy não, biện phân tâm tư và ý tưởng của lòng dạ” (Dt 4, 12).
Tóm lại, qua hình ảnh cây nho, lời Chúa hôm nay mời gọi từng người chúng ta hãy luôn gắn bó mật thiết với Chúa như cành nho luôn gắn liền với thân nho. Chúng ta gắn bó với Chúa bằng cách siêng năng học hỏi, suy niệm và thực hành những lời Chúa dạy, nhất là sốt sắng đón nhận Chúa vào lòng nhờ việc hiệp lễ. Và nhờ sức mạnh của Chúa, đời sống chúng ta sẽ trổ sinh nhiều hoa trái tốt lành. Đó là hoa trái của yêu thương, chia sẻ và cảm thông; hoa trái của một tấm lòng rộng mở luôn quan tâm đến người khác. Sống được như vậy, chúng ta mới xứng đáng là môn đệ của Đấng Phục Sinh, đồng thời cũng làm cho Chúa Cha ngày càng được vinh hiển, như lời dạy của Đức Giêsu: “Đây là điều làm cho Cha Thầy được vinh hiển là các con sinh nhiều trái, và như thế, các con trở nên môn đệ của Thầy”. Amen.
Lm Phêrô Trần Thanh Sơn
-------------------------------------
Chúa nhật 5 Phục Sinh-B = 5th Sunday of Easter
Lời Chúa cho hôm nay: Cây nho và cành nho = * Vine and the Branches *
Sư trở lạị cúa Phaolô: Nhưng mọi người vẫn còn sợ ông, vì họ không tin ông là môn đệ: PS5-B23
* Bài đọc 1: Cvụ 9, 26- 31=Sư trở lạị cúa Phaolô: Nhưng mọi người vẫn còn sợ ông, vì họ không tin ông là môn đệ./
Paul’s Conversion: but it they were all afraid of him. They even refused to believe that he was a disciple.
* Bài đọc 2: 1 Ga. 3, 18- 24= Yêu mến bằng hành động: Đừng yêu mến nơi đầu môi chot lưỡi, nhưng phải yêu thương cách chân thật.
Love in action: Let us love in deed and in truth and not merely talk about it.
* Bài Tin Mừng (Gospel):15, 1- 8= Thầy là cây nho, anh em là cành: Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong...thì người ấy sinh nhiều trái.
I am the vine, you are the branches. He who lives in Me and I in him, will produce abundantly.
A. Bạn và tôi Cảm nghiệm Sống và chia sẻ ba bài đọc trên: (Reflections, live out share )
1/ Baì Tin Mừng hôm nay Đức Giêsu nói: “Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái thì thì Người chặt đi, còn cành nào sinh hoa trái thì người cắt tỉa...” Tôi đã nhận lãnh đủ các ân huệ của Chúa, nhưng tôi không đem ra phục vụ anh em, kể như tôi bị loại. Khi tôi làm việc lành phúc đức thường có những thử thách. Nói việc tôi đang làm cho tha nhân? Kểt vài đau khổ khi tôi phục vụ ?
He prunes away every barren branch, but the fruitful ones He trims clean to increased their their yield. (Ga. 15, 2 )
2/ Đức Giêsu nói thêm: “Ai không ở lại trong Thầy, thì bị quăng ra ngoài như cành nho và sẽ bị khô héo và người ta nhặt lấy quăng vào lửa cho nó cháy đi.” Ở lại trong Thầy đây là Lời của Chúa được thực hiện trong bạn và liên hệ với Ngài liên tục để khỏi bị khô, tâm hồn không bị nguội lạnh và chết dần. Bạn đã làm gì để ở lại trong Chúa? Chứng minh vài việc làm để gặp gở Chúa từ trong gia đình?
A man who does not live in Me ia like a withered,..., picked up to be thrown in the fire and burnt. (Ga. 15, 6)
3/ Trong sách Công vụ Tông đồ nói về ông Phaolô trở lại như sau: “Từ đó ông Sao-lô cùng với các Tông đồ đi lại hoạt động tại Giêrusalem, ông mạnh dạn rao giảng nhân danh Chúa.” Ông Phaolô được kể là chứng nhân như các Tông đồ vì đã thấy Chúa. Tôi đã làm gì sau khi được Chúa sai đi hôm nay?
Saul stayed on with them, moving freely about Jerusalem and expressing himself...in the name of the Lord. (Acts 9, 28)
4/ Thánh Gioan khuyên răn bạn: “Chúng ta đừng yêu thương nơi đầu môi chót lưỡi, nhưng phải yêu thương cách chân thật và bằng việc làm.” Lời nói phải đi đôi với việc làm, nếu chỉ nói suông chẳng ai tin tôi, Chúa lại càng không ưa giả dối. Những hoa quả của tôi để được Thiên Chúa ở lại gì? Tai sao?
Little children, let us love in deed and in truth and not merely talk about it. (1 Ga. 3, 18)
B. Câu Kinh Thánh tôi chọn để là Châm ngôn Sống tuần này: ( The Best GodỴs Word )
Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong Anh em. (Ga 15, 4 )
Live in Me, as I do in you
C. Ngay bây giờ tôi phải làm gì theo Lời Chúa dạy: ( So what am I doing / For Action )
1/ Tôi có thể chọn 1 trong 4 Gợi ý Cảm nghiệm Sống và chia sẻ ởphần A để áp dụng vào đời sống.
2/ Bạn có thể sinh nhiều hoa trái yêu thương như Đức Hồng Y Nguyễn văn Thuận hay Mẹ Têrêsa.
D. Tôi cầu nguyện với Lời Chúa và thực hành lời tôi cầu xin: ( I pray and practice / Pray in Action )
a/ Lạy Cha, Đức Giêsu đã nói: Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy thì người ấy sinh nhiều hoa trái. Xin cho con ở lại trong Chúa là thực hành Lời của Chúa bằng việc làm yêu thương anh em.
b/ Thánh Phaolô đã cùng với các Tông đồ hoạt động tại Giêrusalem và mạnh dạn rao giảng nhân danh Chúa nhờ quyền năng Chúa Thánh Thần. Xin giúp con luôn cộng tác với ơn Chúa để đến với mọi người.
Hoa thơm cỏ lạ: YÊU THƯƠNG KHÔNG CHỈ LÀ LỜI NÓI MÀ LÀ HÀNH ĐỘNG
Love is not just words but actions
Huyền Đồng
--------------------------------
Thưa quí vị.
Với dân tộc Do thái, hình ảnh vườn nho, cây nho mà Thiên Chúa vừa là người canh tác, vừa là ông: PS5-B24
Với dân tộc Do thái, hình ảnh vườn nho, cây nho mà Thiên Chúa vừa là người canh tác, vừa là ông chủ rất phổ thông và gần gũi. Đó là hình ảnh Kinh thánh Cựu ước áp dụng cho Israel mà mọi người phải đọc, phải học và suy gẫm. Như thế trong bài đọc Phúc âm hôm nay Chúa Giêsu tự so sánh mình với cây nho Thiên Chúa trồng và các môn đệ là ngành không có gì lạ lẫm, mới mẻ. Trái lại rất dễ hiểu, ngang tầm trí khôn mọi người. Lập vườn trồng nho là nghề sinh sống của một phận không nhỏ trong dân gian Do thái. Điều Chúa Giêsu muốn nhấn mạnh hôm nay là Ngài đồng hoá mình với cây nho. Sức sống của nó và các cành đều đến từ Thiên Chúa. Ngài không nói về tương lai, hoặc cuộc đời sau cái chết khi nhân loại sống mật thiết với Thiên Chúa, mà chính ngay cuộc đời này. Bởi lẽ Ngài dùng thì hiện tại. Nghĩa là ngay lúc này các môn đệ và chúng ta phải kết hợp với Ngài bằng sự sống hữu cơ như cành với cây và cố gắng hết sức duy trì sức sống đó: “Khi ấy Đức Giêsu nói với các môn đệ rằng: Thầy là cây nho thật, và Cha Thầy là người trồng nho. Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa kết trái thì Người chặt đi, còn cành nào sinh hoa kết trái, thì Người cắt tỉa cho nó sinh nhiều hoa trái hơn.”
Điểm lưu ý thứ nhất trong đoạn Tin mừng là Chúa Giêsu không tách biệt, không loại trừ ai. Tất cả đều được mời gọi vào cuộc sống của Ngài, chẳng cần quốc tịch, màu da, tiếng nói, tầng lớp nào! Chẳng cần giầu nghèo, sang hèn, thông minh hay ngu tối, khẻo mạnh hay yếu đau, tài giỏi hay đần độn, triệu phú hay ăn mày, tu sĩ hay giáo dân. Chỉ cần điều duy nhất: Tình yêu. Cuộc sống mỗi người sẽ minh chứng cho tình yêu đó, nếu như họ thực sự đã tháp nhập vào thân thể Chúa Kitô. Trong bài đọc 2, thánh Gioan tóm tắt: “Chúng ta phải tin vào danh Đức Giêsu Kitô, Con của Thiên Chúa và phải yêu thương nhau, theo điều răn Người đã ban cho chúng ta.” Nghĩa là chẳng cần căn cước nào khác, chẳng cần quần áo đẹp, đồng phục, huy hiệu, cờ xí, chẳng cần băng đeo tay, đoàn thể, trong cộng đồng mới mẻ của Chúa Giêsu. Yêu thương nhau là dấu chỉ duy nhất chứng tỏ chúng ta thuộc về cây nho và ở lại trong sức sống của nó. Yêu thương không loại trừ. Yêu thương hết mọi thành phần trong xã hội nhân loại, chứ không phải chỉ những thân thuộc của mình. Yêu thương cả đến những kẻ thù, người vô đạo hay dửng dưng tôn giáo. Hơn nữa, khi còn ở trần gian Chúa Giêsu tìm đến những kẻ chẳng được xã hội chấp nhận, chẳng được yêu mến, thì đó cũng là đối tượng đặc biệt của những người theo Chúa hiện nay. Sức sống của cây nho lưu thông trong khắp các chi thể. Cành nào ngăn cản, tức khắc bị héo khô. Tín hữu nào mang não trạng loại trừ, tức khắc không còn là môn đệ của Chúa Kitô nữa!
Điểm thứ hai. Chúa Giêsu không xưng mình là gốc hay rễ nho. Nếu Ngài ví như thế, chẳng hoá ra những cành lá gần gốc rễ có thể tự coi quan trọng hơn kẻ khác, vì được ở gần nguồn sống. Họ có thể hãnh diện về vị trí của mình, đòi hỏi những đặc quyền đặc lợi (như nhiều vị trong Giáo hội ngày nay). Họ sẽ độc quyền điều khiển dòng chảy của nhựa cây nho, ban cho người này kẻ khác những ưu đãi. Hậu quả là sẽ có môn đệ hạng nhất, hạng hai, ba, bốn và rốt cùng! Sẽ có những tín hữu sang trọng và những tín hữu thấp hèn. Chúa Giêsu không gọi mình là gốc nho, mà đơn giản là “cây nho”. Cho nên, chẳng ai có thể cậy mình hơn kẻ khác, hoặc tự hào về địa vị trong Giáo hội. Điều cần quan tâm là mang nhiều hoặc ít hoa trái. Vì đã được nối kết vào cây nho, cho nên trách nhiệm là phải sinh hoa kết trái. Nhờ bí tích thánh tẩy, các tín hữu đã nên một với Đức Ki-tô, sức sống của Ngài lan toả tới hết mọi chi thể, thì không ai được miễn trừ mang nhiều hoa trái. Tuy nhiên thực tế có khi ngược lại, vô sinh, cằn cỗi, héo hon.
Điểm thứ ba, điều kiện để mang nhiều hoa trái là “tỉa sạch”. Có lần trong Phúc âm Gioan, Chúa Giêsu tuyên bố Ngài là nguồn nước hằng sống, lần khác, Ngài là bánh bởi trời ban sự sống cho nhân loại. Bài huấn dụ hôm nay ở trong bối cảnh bữa Tiệc ly, Ngài nói với các môn đệ Ngài là cây nho thực. Các tác giả ban dịch thuật Thánh kinh Anchor (The Anchor Bible) chú giải: dấu chỉ biểu tượng của lòng tin vào Chúa Giêsu là ăn bánh trường sinh và uống nước hằng sống. Các tín hữu tiên khởi khi nghe huấn dụ này thì nghĩ ngay đến nghi lễ bẻ bánh: Hoa trái của cây nho ban sự sống. Kinh tạ ơn cổ nhất của bí tích Thánh Thể đọc rằng: “Lạy Cha, chúng con cảm tạ Cha vì tôi tớ của Cha, cây nho nhà Đavit thánh thiện mà Cha đã mặc khải cho chúng con trong Đức Giêsu Kitô, tôi trung của Cha.” Trường hợp khác Phúc âm Gioan nói đến hoa trái là ở đoạn 12: 4, hạt lúa mì rơi xuống đất phải thối đi mới sinh nhiều hoa quả. Thối đi theo Phúc âm Gioan là chết. Như vậy hoa quả chỉ phát sinh qua đau khổ và sự chết. Nói cách khác “tỉa sạch”. Cho nên, chúng ta phải sống dấn thân để dính liền với cây nho hầu mang nhiều hoa trái. Nhiều lần Chúa Giêsu đã cho chúng ta thấy điều ấy. Tình yêu đòi hỏi hy sinh và ngay cả sự chết. Sống nhung lụa không thể thực hiện được điều Chúa chỉ dạy, có chăng chỉ là môi miệng. Mùa này, nhất là trong thánh lễ này, chúng ta đang cử hành sự chết và sống lại của Chúa Giêsu. Khi rước lễ chúng ta sẽ nhận được sự sống của cây nho để có khả năng hy sinh trong cuộc sống thường nhật. Tự nhận là thành viên của cộng đoàn theo Chúa Kitô không đủ. Phải chứng tỏ bằng việc làm, phản ánh sức sống của cây nho trong cuộc đời mình. Hằng ngày qua bí Thánh Thể chúng ta nhận được ý chí và nghị lực để sống tình yêu “tỉa sạch” như Chúa Giêsu đã sống.
Bài đọc 1 cho chúng ta hay lúc đầu các môn đệ nghi ngại không dám chấp nhận Phaolô. Những điều họ biết về ông khiến họ sợ hãi. Ông đã mạnh tay bách hại các tín đồ, đồng tình với cái chết của Stephanô. Nhưng Barnabas đứng ra bênh vực cho ông, nói với các Tông đồ rằng Phaolô đã thực sự được nhìn thấy Chúa và đã mạnh dạn đến ương ngạnh rao giảng danh Chúa Giêsu. Phần Phaolô, ông đã minh chứng được ở Giêrusalem những điều ông đã làm ở các giáo đoàn khác trong miền cận đông. Đó là dạn dĩ rao giảng danh thánh Giêsu. Ông đã thực sự hối cải và đã tháp nhập vào cây nho thật của Thiên Chúa. Cuộc đời ông đã thay đổi hẳn và mang nhiều hoa quả tốt đẹp. Cái giá đương nhiên ông phải trả là chính sự sống mình, như Chúa Giêsu đã cam chịu trước ông. Cho nên chúng ta không thể từ chối cuộc đời Phaolô chỉ có thể sinh hoa trái khi tháp thập vào cây nho. Nhựa sống của cây nho đã chảy tràn sang Phaolô. Người tín hữu muốn sống có hiệu quả không thể làm khác hơn Phaolô. Ngoài ra là thất bại.
Trong tiến trình mang hoa kết trái, chúng ta luôn cần đến việc tỉa sạch. Lý do vì những thói hư tật xấu của con người cũ. Con người hoang dã của bản tính hư hỏng: Ghen tương, thù hận, thành kiến, tự tôn, kiêu ngạo, gian dối, lừa đảo, buông thả, trác táng, vô luân, ích kỷ& Những thói xấu đó làm tắc nghẽn dòng chảy tự do của sức sống Chúa Giêsu trong các linh hồn. Cho nên công việc tẩy sạch là cần thiết và bắt buộc. Cây nho không tỉa cành, chẳng bao giờ đâm bông kết trái. Do đó, đến mùa, người làm vườn phải tỉa sạch các gốc nho quí giá. Người tín hữu cũng vậy, luôn phải sửa mình ngõ hầu có thể phát triển trên con đường thiêng liêng. Ngay trong lòng Giáo hội cũng cần có việc “tỉa sạch”: Phân chia bè phái, cãi cọ thần học, giáo lý, nghi thức, chữ đỏ, tự ái cục bộ. Đúng ra trong Giáo hội Chúa Kitô không có cấp bậc quyền bính, mà chỉ có phục vụ. “Ai muốn làm lớn trong anh em thì hãy làm đầy tớ mọi người”. Lời Chúa vang vọng khắp các thế kỷ, nhưng cũng khắp các thời đại, luôn có chia rẽ, tranh giành, trù dập& Sức sống của Chúa Giêsu do Thánh Thần điều hành chứ không phải loài người. Nó mang thiên hình vạn trạng khác nhau, chứ không đơn điệu. Không người nào được phép cho mình ưu tiên trong Chúa Giêsu!
Cứ nhìn vào đời sống Giáo hội tiên khởi tức khắc chúng ta nhận thấy sự thật. Ơn Chúa Phục Sinh thúc đẩy họ bung ra. Bão táp không ngăn cản nổi, trái lại còn giúp Giáo hội gieo rắc hạt giống khắp nơi. Họ luôn một lòng một ý, chăm lo cầu nguyện, nghe giáo lý các Tông đồ. Nhưng khi có tranh giành quyền bính, là bắt đầu có chia rẽ bè phái. Sự chi rẽ lớn mạnh khi tranh cãi thần quyền giáo lý trở nên sôi nổi. Cho nên tiến trình tỉa sạch là cần thiết. Đúng lý, sức sống của ơn Chúa Phục Sinh giống như cây nho âm thầm lan rộng, chẳng cần võ khí, không cần tên lửa, máy bay, tầu chiến, xe tăng giúp đỡ. Nó tự lớn mạnh và toả lan. Khi gươm giáo được sử dụng thì liền có những hậu quả thảm khốc. Danh Thiên Chúa bị chế nhạo ngay trong hàng ngũ các đạo binh Thánh giá. Cờ lệnh, thập tự trên các khiên mộc trở nên dấu hiệu báng bổ Cây Nho đích thật và dịu dàng. Chúng là những cành nho khô, cần được cắt bỏ. Tác giả Luca trong bài đọc 1 gọi Phaolô bằng tên cũ Saulô, cái tên đã làm cho các tín hữu run sợ, thì bây giờ ông đã được tỉa sạch nhờ xem thấy Chúa và nghe Lời Ngài trên đường đi Đamát, ông can đảm rao giảng Danh Chúa Giêsu bằng lời nói và hành động yêu thương của mình. Ông đã thực sự liên kết với sức sống của cây nho.
Tóm lại, đòi hỏi “tỉa sạch” của Tin mừng hôm nay quả hợp lý, quan trọng và tuyệt vời. Nó cần thiết cho mỗi linh hồn, mỗi cộng đoàn tín hữu, tu trì và toàn thể Giáo hội để tiến triển trên con đường nên thánh. Không có “tỉa sạch” thì mọi chương trình, mọi dự phóng đều vô ích. Bởi sự sống cây nho còn bị ngăn cản thì làm sao sinh hoa kết trái? Dương dương tự đắc không phải là thái độ của người theo Chúa Giêsu. Ngược lại, suy gẫm và sửa mình là công việc thường xuyên để khai thông nhựa sống cho tâm hồn, từ đó mới đưa đến mục tiêu. Bí tích thánh thể là phương tiện hiệu quả kết hợp chúng ta với Chúa Giêsu. Hãy đến ăn, uống bánh bởi trời và nước hằng sống, ngõ hầu tăng cường quyết tâm ở lại trong Cây Nho đích thực. Amen. Alleluia.
Lm. Jude Siciliano, OP.
--------------------------------
Thiên Chúa là cội nguồn duy nhất của sức sống sung mãn. “Thầy là cây nho, anh em là cành: PS5-B25
Thiên Chúa là cội nguồn duy nhất của sức sống sung mãn. “Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái,. . . “ Thiên Chúa đã tạo dựng muôn vẻ đẹp huy hoàng trong vũ trụ rồi Ngài vẫn tiếp tục chăm sóc chúng được tồn tại tốt đẹp trong trật tự. Những gì Ngài đã ban cho mỗi chúng ta, Ngài muốn ta tận dụng và phát triển để sinh hoa quả cho xã hội được hưởng nhờ. Vì mọi sự đều được phát sinh từ một nguồn duy nhất là tình yêu sống động của Ngài. Tình yêu này có đặc tính cố hữu là tăng triển và sinh sôi gấp bội. Chúng ta đã nhận vô vàn tình yêu của Người từ biết bao nhiêu người tốt trong xã hội, nay đến lượt chúng ta cũng tiếp nối đặc tính nền tảng ấy để sinh nhiều hoa trái. Đó chính là dấu chỉ rõ ràng nhất của sự sống dồi dào trong bất cứ sinh vật nào. Ngược lại nếu ta không thể sinh hoa kết trái, có nghĩa là mình đang sống cách èo ọt thật thảm thương và đi dần vào sự chết. Với sự sống vô tích sự ấy ta sẽ bị Chúa Cha cắt lìa khỏi thân nho, thành ra bị chết khô! Thế là cuộc đời của ta không còn một ý nghĩa cao quý như chính Chúa đã an bài khi tạo dựng.
Đã làm con người, ai cũng khao khát sống đời tự do hạnh phúc đến vô biên bất tận. Đó chính là những lý do của bao nhiêu tân toan vất vả của mọi người trong trần gian, vì họ tin vào tiền của, uy quyền, danh vọng và sức khỏe của cơ thể sẽ mang lại cho họ những thỏa mãn cho các khao khát triền miên ấy. Loài người dã, đang và vẫn hùng hục đi tìm đáp số cho khát vọng được trường sinh bất tử của mình; xong vẫn chẳng gặp thấy được, vì họ tìm không đúng chỗ. Họ vẫn mải mê đi tìm hạnh phúc trường sinh ngoài Thiên Chúa. Đức Giêsu Kitô đã chỉ dẫn cho mọi người một con đường đưa tới đáp số chắc chắn cho mối khao khát kinh niên đó, nhưng chẳng được bao nhiêu người trong thế gian tin nhận! Hoặc có tin chăng nữa thì cũng chỉ là hời hợt ngoài da, hay đầu môi chót lưỡi! Chúng ta hãy lắng đọng tâm hồn để suy gẫm: tôi đang tìm kiếm hạnh phúc trường sinh trong Chúa hay không cần Ngài?
Lm. Phêrô Trần Văn Trợ SJ
--------------------------------
1. ”Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì Người chặt đi”
Đức Giê-su tự ví mình là cây nho, và những người theo Ngài là những cành nho. Cành nho sống: PS5-B26
Đức Giê-su tự ví mình là cây nho, và những người theo Ngài là những cành nho. Cành nho sống được là nhờ thân nho. Rời thân nho, cành nho sẽ khô héo và bị quăng vào lửa. Tuy nhiên, Đức Giê-su đưa ra trường hợp này: có những cành nho, tuy gắn liền với cây nho, nhưng lại không sinh hoa trái. Trường hợp này, cành nho sẽ bị chặt khỏi cây nho.
Nói đến trường hợp này, người Ki-tô hữu không khỏi nghĩ về bản thân mình, liệu đó có phải là trường hợp của mình không ? Vì người Ki-tô hữu là người gắn liền với Đức Giê-su, nhưng quả thật có rất nhiều Ki-tô hữu suốt bao năm trường đã chẳng sinh ra hoa trái nào ! Biết bao Ki-tô hữu theo Đức Giê-su từ nhỏ tới lớn, thậm chí tới già, nhưng xét cho kỹ và nói cho khách quan, thì họ chẳng tốt hơn người ngoại loại trung bình chút nào ! Nhiều người còn tệ hơn cả những người ngoại loại ấy nữa ! Họ sẵn sàng ăn gian nói dối, đối xử bất công, sống không tình nghĩa, v.v... Tương tự, có biết bao Linh Mục, Tu Sĩ, mang danh theo Chúa hàng chục hay mấy chục năm, nhưng chẳng tốt hơn những giáo dân bình thường bao nhiêu, đôi khi còn tệ hơn !
Sách Khải Huyền nói về hạng người này: “Ta biết các việc ngươi làm: ngươi chẳng lạnh mà cũng chẳng nóng. Phải chi ngươi lạnh hẳn hay nóng hẳn đi! Nhưng vì ngươi hâm hẩm chẳng nóng chẳng lạnh, nên Ta sắp mửa ngươi ra khỏi miệng Ta” (Kh 3, 15 – 16 ).
Trường hợp này rất có thể đúng cho tôi, cho bạn. Vì thế, mỗi người chúng ta cần phải tự vấn mình trước mặt Chúa, để sửa đổi trước khi quá muộn. Chúa vẫn luôn chờ đợi chúng ta sửa đổi, để Ngài khỏi phải ra tay! “Ta không muốn kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó ăn năn sám hối và được sống” ( Ed 18, 23; 33, 11; x. 33, 19 ).
2. “Cành nào sinh hoa trái, thì Người cắt tỉa cho nó sinh nhiều hoa trái hơn”
Người làm vườn giỏi biết chăm sóc cây thì biết cắt tỉa cành để nó sinh nhiều hoa trái hơn. Nếu người Ki-tô hữu là cành nho, Đức Giê-su là cây nho, Thiên Chúa Cha là người trồng nho, thì ắt nhiên Chúa Cha sẽ phải “tỉa cành” để người Ki-tô hữu “sinh nhiều hoa trái” hơn. Người Ki-tô hữu “sinh nhiều hoa trái» là người có nhiều tiến bộ về mặt tâm linh ( mến Chúa yêu người ngày càng nhiều hơn ). Và Chúa Cha “tỉa cành” là giúp người Ki-tô hữu bỏ bớt những bận tâm vô ích để có thể tập trung năng lực vào việc tiến bộ tâm linh. Ngài có thể làm điều ấy bằng cách làm cho người Ki-tô hữu ấy bị thiệt thòi mất mát về vật chất, thể chất, cũng như tinh thần, hoặc cho người ấy trải qua những đau khổ thử thách. Vì những đau khổ thử thách có khả năng thánh hóa rất hữu hiệu.
Chính Đức Giê-su, thánh thiện như vậy mà cũng được Chúa Cha “tỉa cành” cho Ngài. Thánh Phao-lô nói về điều ấy: “Thiên Chúa ( ... ) đã làm một việc thích đáng, là cho Đức Giê-su trải qua gian khổ mà trở thành vị lãnh đạo thập toàn dẫn đưa mọi người tới nguồn ơn cứu độ” ( Dt 2, 10 ). Như vậy, theo Thánh Phao-lô, nhờ chịu gian khổ mà Đức Giê-su trở nên một người lãnh đạo hoàn hảo. Tin Mừng cũng nói: “Nào Đấng Ki-tô lại chẳng phải chịu khổ hình như thế, rồi mới vào trong vinh quang của Người sao ?” ( Lc 24, 26 ).
Còn chúng ta, Thiên Chúa cũng mời gọi chúng ta chia sẻ đau khổ với Đức Giê-su, để cùng tham dự vào vinh quang và hạnh phúc của Ngài: “Một khi cùng chịu đau khổ với Người, chúng ta sẽ cùng được hưởng vinh quang với Người” ( Rm 8, 17 ). “Được chia sẻ những đau khổ của Đức Ki-tô bao nhiêu, anh em hãy vui mừng bấy nhiêu, để khi vinh quang Người tỏ hiện, anh em cùng được vui mừng hoan hỷ” ( 1 Pr 4, 13 ). “Phần anh em là những kẻ phải chịu khổ ít lâu, chính Thiên Chúa sẽ cho anh em được nên hoàn thiện, vững vàng, mạnh mẽ và kiên cường” ( 1 Pr 5, 10 ).
Đọc hạnh các thánh ta thấy hầu như vị thánh nào cũng đều có kinh nghiệm được Thiên Chúa thánh hóa bằng đau khổ. Chẳng hạn, Thánh Tê-rê-xa Avila đã bị Thiên Chúa thử thách bằng biết bao đau khổ, đến độ thánh nhân phải kêu lên: “Chúa đối xử với bạn bè Chúa như vậy, hèn chi Chúa ít bạn là phải !” “Chúa ít bạn là phải !” vì nhiều người dù biết rằng đau khổ có tác dụng thánh hóa bản thân, nhưng vẫn sợ và tránh né đau khổ: nếu phải đau khổ mới nên thánh thì thôi, thà đừng nên thánh! Nghĩ như thế thật là nông cạn, vì nên thánh, nên hoàn hảo là điều rất quí giá: những đau khổ ta phải chịu chẳng là gì cả so với vinh quang và hạnh phúc ta được nhờ sự hoàn hảo thánh thiện, và sự thánh thiện hoàn hảo này ta đạt được là nhờ đau khổ.
Thánh Phao-lô viết: “Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta !” ( Rm 8,18 ). Thánh Phê-rô cũng khuyên ta đừng sợ hãi đau khổ: “Nếu anh em chịu khổ vì sống công chính, thì anh em thật có phúc! Đừng sợ những kẻ làm hại anh em và đừng xao xuyến” ( 1 Pr 3, 14 ). Vua Đa-vít cũng nhận ra ích lợi của đau khổ đối với sự thánh thiện: “Đau khổ quả là điều hữu ích, để giúp con học biết thánh chỉ Ngài” ( Tv 119, 71 ).
Người tốt chấp nhận đau khổ vì đau khổ Chúa gửi đến cho mình chẳng những làm cho mình nên công chính, mà còn làm cho những người khác nên thánh thiện nữa: “Vì đã nếm mùi đau khổ, người công chính, tôi trung của Ta, sẽ làm cho muôn người nên công chính và sẽ gánh được tội lỗi của họ” ( Is 53, 11 ). Như vậy, tự nguyện chấp nhận đau khổ ( chịu đau đớn, cực hình, chịu thiệt thòi, mất tiền, mất thì giờ, mất sức khỏe, bị nghi ngờ, hàm oan... ) vì tha nhân là một hành vi bác ái, là một phương tiện thực hiện yêu thương. Vì nhờ ta chấp nhận đau khổ mà nhiều người nên công chính và được hạnh phúc. Vì thế, người có lòng yêu thương thật sự sẽ sẵn sàng lợi dụng đau khổ của mình để làm lợi cho người khác.
3. “Gắn liền với” hay “ở lại trong” Đức Giê-su là gì ?
Trong bài Tin Mừng, Đức Giê-su dùng nhiều lần hai từ ngữ “ở lại trong” và “gắn liền với» Ngài, và coi đó như điều kiện cần thiết để “sinh hoa trái” hay “sinh nhiều hoa trái”. Chẳng hạn câu: «Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em. Cũng như cành nho không thể tự mình sinh hoa trái, nếu không gắn liền với cây nho, anh em cũng thế, nếu không ở lại trong Thầy”. Hai từ ngữ ấy có nghĩa gì ? Chúng ta đã thật sự “ở lại trong” và “gắn liền với” Đức Giê-su chưa ? – Thực ra, ai là người Ki-tô hữu thì cũng, một cách nào đó, “ở lại trong” và “gắn liền với” Đức Giê-su. Nhưng phải nói rằng tình trạng ấy có nhiều mức độ khác nhau, từ hời hợt bên ngoài đến thâm sâu bên trong.
Thật vậy, nhiều người mang danh Ki-tô hữu, nhưng chẳng có tinh thần Ki-tô hữu bao nhiêu. Họ là những người Ki-tô hữu “hữu danh vô thực”. Thánh Phao-lô có nói về một tình trạng tương tự như vậy trong Do-thái Giáo ( x. Rm 2, 17 – 23 ). Có nhiều Ki-tô hữu có vẻ rất ngoan đạo, đi lễ và rước lễ hằng ngày, có vẻ rất hăng hái trong những việc liên quan đến nhà thờ, hội đoàn, công tác tông đồ. Nhưng đời sống của họ lại chẳng toát lên được tinh thần Ki-tô Giáo, là chân thật, công bằng, yêu thương, thông cảm, tha thứ.
Tình trạng “ở lại trong” và “gắn liền với” Đức Giê-su phải được thể hiện trong ba phạm vi:
· ý thức: luôn luôn ý thức Đức Giê-su ở với mình, ở trong mình. Ngài là tình yêu và sức mạnh của mình. Ngài vô cùng quyền năng, nên với Ngài ta có thể làm được mọi sự. Luôn luôn ý thức Ngài yêu thương mình, nên hoàn toàn tin tưởng và phó thác mọi sự cho tình yêu của Ngài. Nhờ đó, ta luôn luôn bình an, không phải lo lắng gì cho bản thân mình: “Chúa khoan nhân là mục tử tôi, tôi không còn thiếu gì, tôi không còn e sợ nỗi gì...” ( Tv 23 ). Ý thức này phải trở thành một tâm trạng thường hằng của ta.
· tình cảm: luôn luôn yêu mến Ngài, hướng về Ngài, lấy Ngài là lẽ sống cho cuộc đời mình. Vì thế, dấn thân hết mình cho Ngài, cho Nước Ngài, cho kế hoạch cứu độ của Ngài, một cách quảng đại, không so đo tính toán. Ngoài ra, tình yêu của ta đối với Ngài phải được thể hiện cụ thể nơi những hiện thân của Ngài, là tha nhân chung quanh ta, đặc biệt những người gần gũi ta nhất ( cha mẹ, vợ con, anh chị em, bạn bè… )
· hành động: luôn luôn làm theo ý muốn của Ngài, theo sự đòi hỏi của tình yêu trong lòng mình. Ý muốn của Ngài được thể hiện qua lời Ngài, qua luật yêu thương của Ngài, qua tiếng lương tâm, qua những biến cố hay hoàn cảnh xảy ra trong đời, đặc biệt những nghịch cảnh.
Khi luôn luôn “gắn liền với” hay “ở lại trong” Ngài, ta sẽ nhận được sức sống, sức mạnh của Ngài, và đời ta sẽ trở thành một cuộc đời tươi đẹp, ý nghĩa, chẳng những đầy sức mạnh, an vui, hạnh phúc mà còn là nguồn sức mạnh, nguồn an vui hạnh phúc cho mọi người nữa.
Lạy Cha, Cha là nguồn sống, nguồn sức mạnh, nguồn tình yêu của muôn loài vạn vật. Con muốn kết hiệp với Cha để nhận được sự sống, sức mạnh và tình yêu hầu sống một cuộc sống tươi đẹp, ích lợi, đồng thời để những ai tiếp xúc với con cũng nhận được sự sống, sức mạnh và tình yêu của Cha từ nơi con. Xin hãy giúp con gắn bó mật thiết với Cha.
Gs. NGUYỄN CHÍNH KẾT
--------------------------------
PS5-B27. Ta là cây nho các con là nhánh
Ga 15.1-8
Nho là một loại cây có rất nhiều và rất tốt ở Do thái. Ngày xưa khi Maisen sắp dẫn dân vào đất: PS5-B27
Nho là một loại cây có rất nhiều và rất tốt ở Do thái. Ngày xưa khi Maisen sắp dẫn dân vào đất Chúa hứa này thì đã cho người đi do thám trước. Họ đã mang về một chùm nho nặng hai người khiêng (Dân số 13.23). Trong Cựu ước các tiên tri thường dùng hình ảnh “vườn nho” để chỉ dân Israel: “Tôi hát bài ca của người bạn yêu về vườn nho của người. Bạn tôi có một vườn nho chênh chếch mỏm đồi mầu mỡ”(Is 5.1) “Người trông nó sẽ sai trái nhưng nó đã sinh nho dại” (Is 5.2). “Ta đã trồng ngươi như nho đan tử chính cống, nhưng ngươi đã đổi thành nho dại” Giêrêmia 2.21). Vườn nho Israel đó đã thường mối thất vọng đối với sự trông đợi của Thiên Chúa.
Bước sang Tân ước, tất cả các vườn nho bây giờ thu lại nơi một cành nho. Cây nho ấy chính là Chúa Giêsu Kitô, cây nho ấy thu họp lại tất cả số mạng Israel theo ý định Thiên Chúa. Những ai được cứu chuộc đều chịu lấy sức sống và liên kết thành một với Chúa Kitô: “Ta là cây nho, các con là nhánh. Ai lưu lại trong Ta và Ta ở trong kẻ ấy thì nó sinh nhiều quả” (Ga 15.5).
hư nhánh nho sống và sinh hoa trái là nhờ nhựa sống từ thân cây nho thông cho, linh hồn chúng ta cũng chỉ có thể sống và sinh hoa kết quả là các công phúc nhờ ơn thánh sủng từ Chúa thông ban. Ơn Thánh sủng đã được chính Chúa Giêsu Kitô thiết lập. Nó biến đổi chúng ta thành con cái Chúa. Nhưng khi phạm tội trọng thì dòng ơn thánh sủng ấy bị cắt đứt. Linh hồn chúng ta bị tách lìa khỏi Thiên Chúa, không còn là con cái Chúa nữa và tức khắc bị chết như nhánh nho đã tách lìa thân cây nho (Ga 15.6). Vì thế không có ơn Thánh sủng Chúa thì chúng ta không làm gì được hết: “Không có Ta các con không làm được gì hết” (Ga 15.5). Vậy điều quan trọng nhất trong cuộc sống thiêng liêng của chúng ta là phài giữ linh hồn sạch tội trọng để luôn sống trong ơn sủng Chúa, liên kết với Chúa. Càng liên kết chặt chẽ bằng cầu nguyện và sống theo thánh ý Chúa thì linh hồn càng sống mạnh, càng sinh hoa trái nhiều.
Lạy Chúa, tuần này cũng như suốt đời con, con quyết tâm sẽ không phạm tội trọng nào.
Trích Dân Chúa Âu Châu - Lm Bênađô Nguyễn Tiến Huân
--------------------------------
Người ta kể lại như sau: đang khi phi hành gia Amstrong chuẩn bị đổ bộ xuống mặt trăng, thì phi: PS5-B28
Người ta kể lại như sau: đang khi phi hành gia Amstrong chuẩn bị đổ bộ xuống mặt trăng, thì phi hành gia Aldrin ở lại phi thuyền Apollo. Ông ta mở gói bánh mì và chai rượu nho, đặt chúng lên máy vi tính. Và ông ta cho biết:
- Tôi đổ rượu nho vào ly… Vì tại mặt trăng, trọng lượng chỉ bằng 1/6 ở trái đất, nên rượu nho từ từ dâng lên thành ly trông rất đẹp mắt. Thật là thú vị khi nghĩ rằng chất lỏng đầu tiên được rót và uống trên mặt trăng cũng như thực phẩm đầu tiên được ăn tại đó lại là những chất liệu làm nên Mình và Máu Thánh Chúa.
Ngay trước khi dùng những món này, ông ta đã đọc đoạn Phúc âm hôm nay: Ta là cây nho, các con là cành nho. Bất cứ ai ở trong Ta và được Ta ở trong người ấy, thì người ấy sẽ sinh nhiều hoa trái. Bởi vì không có Ta, các con sẽ không làm được gì.
Câu chuyện trên không phải chỉ gợi ý cho đoạn Tin Mừng sáng hôm nay, mà còn nhấn mạnh đến cách thức chúng ta hiệp nhất với Đức Kitô, giống như cành nho hiệp nhất với cây nho. Chúng ta có ba cách đặc biệt để hiệp nhất với Chúa Giêsu.
Cách thứ nhất đó là tụ họp với nhau nhân danh Ngài. Đây là điều chính Ngài đã nói với các môn đệ:
- Ở đâu có hai hay ba người tụ họp với nhau nhân danh Thầy, thì Thầy sẽ ở giữa họ.
Đức Kitô đã hứa rằng Ngài sẽ hiện diện với chúng ta khi chúng ta tụ họp lại với nhau, hay khi chúng ta cùng cầu nguyện với nhau nhân danh Ngài.
Cách thứ hai đó là hãy lắng nghe lời Ngài. Chính Ngài cũng đã nói với các môn đệ:
- Ai nghe các con là nghe Thầy.
Chúa Giêsu hứa với chúng ta rằng hễ chúng ta nghe người khác đọc và giải thích Tin Mừng là chúng ta nghe chính Ngài vậy.
Sau cùng, cách thứ ba đó là chia sẻ thịt máu Ngài. Sau khi làm phép lạ cho bánh hóa nhiều Chúa Giêsu đã giới thiệu với dân chúng một thứ của ăn nuôi sống linh hồn chúng ta, đó là Mình và Máu Thánh Ngài. Hơn nữa, Ngài còn xác quyết:
- Ai ăn thịt Ta và uống máu Ta, người ấy sẽ ở trong Ta và Ta ở trong người ấy.
Chúa Giêsu đã hứa với chúng ta rằng Ngài sẽ hiệp nhất với chúng ta nếu chúng ta đến tham dự bàn tiệc Thánh Thể của Ngài.
Hãy cầu nguyện với nhau nhân danh Ngài, hãy lắng nghe lời Ngài và hãy tham dự bàn tiệc Thánh Thể của Ngài, đó là ba cách thức giúp chúng ta kết hiệp, gắn bó mật thiết với Chúa, để rồi như ngành nho có dòng nhựa sống thế nào, thì chúng ta cũng sẽ được đón nhận dòng ân sủng của Chúa như vậy.
--------------------------------
Ai trồng cây cũng mong được ăn quả. Muốn có quả, cũng phải lắm công phu. Không phải cứ xanh tốt l PS5-B29 FB
Ai trồng cây cũng mong được ăn quả. Muốn có quả, cũng phải lắm công phu. Không phải cứ xanh tốt lớn mạnh là có quả. Có những ruộng lúa xanh tốt, nhưng chỉ tốt lá, nên chỉ cho những bông lúa lép. Có những cây xum xuê cành lá, nhưng đến mùa chẳng thấy quả nào. Xanh tốt như thế không phải là thành công, nhưng là thất bại. Cành lá chỉ là phụ, hoa quả mới là chính. Được điều phụ mất điều chính, đó là thất bại. Đức Giêsu quan sát cây nho và thấy rằng một cây nho muốn có nhiều hoa quả cần phải có hai điều kiện sau đây:
Điều kiện thứ nhất: Cành phải liên kết với cây. Cành không liên kết với cây, không thể sinh hoa kết quả. Cành không liên kết với cây khi dòng nhựa nuôi dưỡng thân cây bị tắc nghẽn không luân lưu sang cành. Có những con sâu con bọ đục khoét làm cho cành cây bị thương tổn, không còn tiếp nhận được nguồn nhựa sống của thân cây truyền sang. Chỉ khi cành kết hiệp chặt chẽ với cây, dòng nhựa từ cây mới truyền sang cành, cho cành trổ sinh hoa trái.
Điều kiện thứ hai: Cành lá phải được cắt tỉa. Ai đã trồng nho thì biết: Nếu cứ để cành lá phát triển tự do, cây sẽ xanh tươi coi rất đẹp mắt nhưng không có hoa trái. Muốn cây có quả, phải tỉa bớt cành lá. Việc cắt tỉa làm cho dòng nhựa không bị phân tán, nhưng tập trung vào những cành chính, dồn vào cho hoa sung sức, cho quả đầy đặn.
Đức Giêsu muốn dùng hình ảnh cây nho để nói về đời sống đạo của ta. Đời sống của ta được sánh ví như đời sống của cây nho.
Cũng như người trồng nho muốn cho vườn nho của mình không bị tàn lụi, nhưng phát triển, sinh hoa kết quả, Đức Chúa Cha đã tạo dựng nên con người không phải để con người tàn lụi đi, nhưng để con người phát triển, sinh hoa kết quả và tồn tại.
Để được phát triển, con người cũng cần những điều kiện.
Điều kiện thứ nhất: Phải kết hiệp mật thiết với Đức Giêsu. Như cành nho phải liên kết với thân nho mới sinh hoa kết quả, ta phải liên kết mật thiết với Đức Giêsu. Người là nguồn cội sự sống của ta. Tách lìa Người, ta không thể sống, càng không thể phát triển được. Người là dòng sông ân sủng. Khi ta kết hiệp với Người, ân sủng tuôn đổ vào linh hồn, làm cho ta được sống và sống sung mãn. Ân sủng thấm nhập nội tâm, uốn nắn tình cảm, củng cố ý chí, sinh ra những hoa trái thiêng liêng trong tư tưởng, lời nói, việc làm. Sự kết hiệp mật thiết với Chúa làm cho ta sống sự sống của Người, nói lời nói của Người, hành động theo gương của Người, phán đoán theo chuẩn mực của Người, nhìn con người và sự việc bằng cặp mắt của Người, yêu thương bằng trái tim của Người. Khi sự kết hiệp đã đến mức hoàn hảo, chính Người hành động qua ta và vì thế, những hoa trái sẽ vô cùng phong phú.
Điều kiện thứ hai: Phải chịu cắt tỉa. Cành nho muốn sai trái phải chịu tỉa bớt những cành lá rườm ra. Cũng thế, linh hồn phải để Chúa cắt tỉa nhưng gì dư thừa cản trở ơn thánh sinh hoa kết quả. Phải cắt tỉa những ý muốn riêng tư để chuyên tâm tìm thánh ý Thiên Chúa. Phải cắt tỉa những hình thức bề ngoài để chìm vào nội tâm sâu lắng. Phải cắt tỉa những phô trương quyền lực để mặc lấy tâm tình đơn sơ khiêm nhuờng. Chúa cắt tỉa ta bằng những thất bại ta gặp phải. Chúa huấn luyện ta bằng những lời phê bình chỉ trích của những người chung quanh. Chúa mãi dũa ta bằng những nghi kỵ hiểu lầm của người khác. Chúa đào tạo ta trong những phản bội của người thân tín. Việc cắt tỉa làm cho ta đau đớn, nhưng đem lại những lợi ích vô cùng phong phú.
Chính Đức Giêsu đã làm gương cho ta khi Người sống kết hiệp mật thiết với Đức Chúa Cha. Sự kết hiệp ấy được diễn tả qua việc Người chuyên tâm cầu nguyện và luôn luôn làm theo ý Chúa Cha. Người đã để cho Chúa Cha cắt tỉa khi Người từ bỏ ý riêng, nhận uống chén đắng, nhận vác thập giá, nhận lấy cái chết tủi nhục. Chính vì thế, Người đã sinh hoa trái dồi dào nuôi sống tất cả chúng ta. Chính vì thế, Người đã trở nên gốc nho sung mãn sự sống để chuyển thông cho chúng ta.
Lạy Đức Giêsu là Cây Nho Thật, xin cho con biết kết hiệp mật thiết với Chúa. Xin hãy cắt tỉa những gì vô ích trong con để con sinh nhiều hoa trái thiêng liêng như Chúa mong ước. Amen.
KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG
1- Còn những gì trong bạn ngăn cản bạn kết hiệp với Chúa?
2- Trong bạn còn những gì phải cắt tỉa?
3- Bạn có sẵn sàng để Chúa cắt tỉa không
4- Những thất bại, những đau khổ bạn gặp phải có ích gì cho bạn không?
--------------------------------
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu trình bày giáo huấn của Người trong một biểu tượng: PS5-B30
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu trình bày giáo huấn của Người trong một biểu tượng là cây nho và cành nho.
Chúa Giêsu nói: “Thầy là cây nho, các con là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái”.Cây nho là biểu tượng Kinh Thánh rất nổi tiếng trong dân Thiên Chúa. Biến cố dân Do Thái được giải thoát khỏi ách nô lệ ở Ai cập và được đưa vào ở trong Đất Hứa đã được thánh vịnh gia mô tả như sau: “Gốc nho này, Chúa bưng từ Ai cập, đuổi chư dân lấy chỗ mà trồng”.
Chúng ta cũng biết khi cây nho sum xuê, um tùm quá thì việc tỉa cành là cần thiết. Chúng ta cũng biết cành nho thì chẳng làm được gì, bởi vì nó quá mềm, chỉ còn có cách quẳng vào lửa mà thôi. Chúng ta cũng biết “Cành nào không thể tự mình sinh hoa trái, nếu không gắn liền với cây nho”.
Điều Chúa Giêsu muốn nhấn mạnh với chúng ta trong bài Tin Mừng hôm nay là chúng ta hãy ở lại trong Chúa. Nhưng “Ở lại trong Chúa nghĩa là gì ?”
Trước hết, ở lại trong Chúa là lắng nghe và tuân giữ lời của Chúa. Trên thực tế, chúng ta có thể từ chối việc lắng nghe lời Chúa, hay chúng ta có thể lắng nghe nhưng chẳng thực hành lời Chúa dạy. Chúng ta cũng có thể đón nhận Đức Giêsu như là Chúa rồi lại chối bỏ Người khi chúng ta gặp phải những cơn thử thách, những chước cám dỗ.
Thứ hai, ở lại trong Chúa là nhận biết Chúa Kitô chính là cây nho thật, không có Người, chúng ta không thể làm một điều gì có giá trị trước mặt Thiên Chúa.
Thứ ba, ở lại trong Chúa là sống trong Giáo Hội của Chúa vì đó là thân thể mầu nhiệm của Chúa Kitô.
Thứ bốn, ở lại trong Chúa là nhìn thấy Chúa hiện diện trong tất cả mọi người và mọi biến cố, ngay cả trong các kẻ thù của chúng ta và trong những điều mà chúng ta không thích.
Thứ năm, ở lại trong Chúa là tích cực lãnh nhận các bí tích và sống đời sống cầu nguyện.
Cuối cùng, ở lại trong Chúa là xác tín có một nhu cầu cần cắt tỉa những cơ cấu, những phương pháp, những lối tiếp cận và những điều khác nữa khi chúng ta trở nên già cỗi, lỗi thời để mở ra một con đường cho những điều mới, và việc đổi mới cứ phải diễn ra mãi dựa trên nền tảng là chính Chúa Kitô là cây nho thật.
Lạy Chúa, khi con bị thử thách cám dỗ xin Chúa giữ chặt con, đừng để con xa lìa Chúa bao giờ.
--------------------------------
Ở nước Do Thái, cây nho là một loại cây rất quen thuộc như cây lúa, cây bắp ở Việt Nam. Nghề: PS5-B31
Ở nước Do Thái, cây nho là một loại cây rất quen thuộc như cây lúa, cây bắp ở Việt Nam. Nghề trồng nho là một trong những nghề chính và là một trong những nông phẩm chính của miền Palestine, là nơi có khí hậu và đất đai rất thích hợp với cây nho. Vì thế, đối với dân Do Thái, vườn nho và cây nho là hình ảnh rất lâu đời, được dùng để tượng trưng cho dân tộc, một dân riêng được Thiên Chúa yêu thương, chăm sóc đặc biệt. Chúa Giêsu đã dùng hình ảnh quen thuộc này để áp dụng vào Ngài và chúng ta: Ngài là cây nho, chúng ta là cành.
Một cây nho thì gồm rễ, thân, cành và lá. Một cây nho có đẹp là nhờ có hoa lá cành, nếu chỉ có thân không thôi thì xác xơ, trơ trụi. Dù sao thì mọi phần trong một cây nho đều cần nhau: cây cần phải có cành, nếu không có cành làm sao mang được hoa trái, và hoa trái cũng cần lá cành để che nắng, che sương và dự trữ nước. Nhưng có một điều chắc chắn là cành phải hoàn toàn cần tới thân, nếu cành cắt lìa thân nho thì cành sẽ khô héo và chết.
Đó là hình ảnh cho chúng ta biết ; mỗi người cần phải liên kết với Chúa Giêsu thì mới sống và sống mạnh. Chúng ta cần tới Chúa để đạt ơn cứu rỗi, chúng ta cần hiệp nhất với Chúa, như Chúa đã nói: “Không có Ta, các ngươi không làm gì được”. Thực vậy, chúng ta không thể thành toàn, tự giải thoát, thần hóa con người của mình, nếu không sống trong, sống nhờ và sống với Chúa Giêsu. Yếu tính của con người là luôn vươn lên, tìm về tuyệt đối. Con người có nhiều bậc thang giá trị sống: khi bụng đói, họ chỉ nghĩ tới ăn trước tiên. Khi no bụng, dư dả để giải quyết vấn đề bao tử rồi, họ lại thấy cần cái khác là may mặc. Dư dả về ăn uống và may mặc rồi, họ bắt đầu thấy thiếu những nhu cầu tri thức, nghệ thuật, và tiến đến nhu cầu tâm linh. Con người bấy giờ thấy rằng không thể hài lòng với cuộc sống hiện tại, không thể chấp nhận bị tiêu tan vô lý theo với cái chết kết thúc cuộc đời, họ muốn vượt khỏi những giới hạn của trần gian, muốn tung vũ trụ này để “du hành” vào một cõi thần thiêng. Thế nhưng con người không thể tự giải phóng mình, phải nhờ Thiên Chúa, nhờ một nhân vật ở cõi thần thiêng. Thì chính Chúa Giêsu là mầm giống siêu nhiên được Chúa Cha cấy vào sự sống tự nhiên của con người, để họ có khả năng phát triển và trưởng thành vào cuộc sống thần thiêng.
Nói rõ hơn, chúng ta phải kết hợp với Chúa Giêsu, là huyết mạch duy nhất để chúng ta thực hiện và hoàn thành ước mơ được vào cuộc sống thần thiêng, phạm vi cứu rỗi, điều này phải hiểu một cách tuyệt đối. Chúng ta lấy vài thí dụ: có bao giờ chúng ta thấy một bóng đèn điện bị cắt đứt với dòng điện hay bị cúp điện mà còn sáng không ? Một nhánh sông cắt đứt với con sông cả mà còn nước không ? Một nhành cây cắt đứt lìa thân cây mà còn sống không ? Cũng thế, một khi chúng ta xa lìa Chúa, tâm hồn chúng ta cũng khô héo, bề ngoài có thể là thành công trên phạm vi danh vọng, tiền tài, được ca tụng, kính nể, nhưng chúng ta đang đi đến chỗ hư hỏng. Trước mặt Thiên Chúa, chúng ta là kẻ chết và chết khô. Vậy chúng ta có thể kết hợp với Chúa cách nào ? Bằng những phương thế rất quen thuộc và cụ thể là cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, nhất là bí tích Thánh Thể, là bí tích quan trọng và hiệu năng nhất để chúng ta thường xuyên duy trì mối tương quan huyết mạch với Chúa Giêsu.
Đó là về phía Chúa và chúng ta, tức là giữa thân cây nho và cành nho, còn giữa chúng ta với nhau, tức là giữa các cành nho thì sao ? Chúng ta cần cộng tác với nhau, nâng đỡ nhau, kết hiệp với nhau trên con đường cứu rỗi. Ở đời này, bất cứ cái gì và phạm vi nào cũng cần cộng tác, hòa hợp với nhau: một viên thuốc cũng là do phân lượng các chất hợp lại thứ nhiều thứ ít ; một bức tranh có đẹp cũng là do các mầu sắc khác nhau dung hòa nhau ; một bản nhạc hay cũng là do các nốt gom lại trầm bổng khác nhau mà thành. Vậy thì trên đường về nước trời, chúng ta thật sự phải cộng tác với nhau, giúp đỡ nhau, lá lành đùm bọc lá rách bằng đời sống cầu nguyện, đời sống bí tích, đời sống bác ái.
Cũng như một thân cây nho chuyển thông sức sống, nhựa sống cho các cành, thì Chúa Giêsu cũng làm như thế. Cành nho nào không tiếp nhận nhựa sống ấy sẽ cằn cỗi khô héo và rụng gẫy đi. Nhựa sống trong thân cây nho hằng lưu chuyển, không cành nào được giữ riêng lại cho mình mà ngăn cản nhựa sống chuyển sang cho những cành khác. Chúng ta sống với nhau trong một cộng đoàn, một gia đình cũng được ví như thế, được sánh ví như một cây nho. Chúng ta tiếp nhận được sự sống của Chúa, chúng ta phải chuyển thông sự sống của Chúa cho anh em bà con của mình, để tất cả cùng sống tốt đẹp. Chúng ta hãy thử tưởng tượng trong một cây nho, các cành khác chết khô, úa tàn, còn lại một cành xanh tươi, thì hỏi cành đó có gì đẹp không ? Hay nói khác đi, đời sống mà chỉ một mình ta sung sướng, còn anh em mình khổ, bất hạnh, thì hạnh phúc của mình có thực là hạnh phúc không ?
Tóm lại, chúng ta là các cành nho, chúng ta cần phải liên hệ, liên kết mật thiết với thân cây nho là Chúa Giêsu để nhận được nhựa sống. Liên hệ và liên kết với Chúa bằng cầu nguyện và lãnh nhận các bí tích. Đồng thời chúng ta cũng phải liên hệ và liên kết với nhau. Rất có thể chúng ta sống mà không quan tâm đến mối tương quan giữa mình với anh em. Vì không để ý “mình vì mọi người và mọi người vì mình”, nên chúng ta đã sống “mình vì mình và mọi người vì mình”, như thế là ích kỷ. Chúng ta cứ thử nhìn chung quanh xem, thật đáng buồn: người ích kỷ nhiều hơn người vị tha. Ai cũng thấy “cái tôi” của mình là lớn hơn cả và coi người khác không ra gì. Chính vì chỗ chúng ta coi người khác không ra gì mà chúng ta nghĩ rằng mình sống không cần tới người nào khác, nhưng trên thực tế, trong bất cứ lãnh vực nào chúng ta cũng cần đến nhau. Cho nên, dù chúng ta là ai, chúng ta vẫn cần có nhau, giúp đỡ nhau.
--------------------------------
(CHÚA NHẬT V, MÙA PHỤC SINH, NĂM B)
Nhớ hồi tôi còn học ở Đai Chủng Viện, vào những ngày Tuần Thánh, Cha Linh Hướng thường: PS5-B32
Nhớ hồi tôi còn học ở Đai Chủng Viện, vào những ngày Tuần Thánh, Cha Linh Hướng thường khuyên chúng tôi trong giờ suy niệm Lời Chúa (Lectio Divina) mỗi ngày, nên đọc Phúc Âm theo Thánh Gioan, các Chương 13, 14, 15, 16 và 17. Trong đời sống Linh Mục, vào những ngày Tuần Thánh, dù rất bận rộn, nhưng chúng tôi vẫn dành thời giờ để đọc và suy gẫm những đoạn Thánh Kinh rất cảm động và rất quan trọng này. Hơn nữa, trong bầu khí thánh thiêng của Tuần Thánh, khi đọc những đoạn Thánh Kinh này, tâm hồn càng thêm thấm thía những Lời Chúa nhắn nhủ.
Đây là những đoạn Thánh Gioan đã ghi lại những lời ‘trối trăn’ tâm huyết Chúa Giêsu nói với các Tông Đồ vào những giờ phút cuối cùng cuộc đời trần thế của Chúa, trong bữa Tiệc Ly, cũng là bữa ăn ‘Tình thương’ (Agape).
Đặc biệt, Chúa Giêsu nêu lên tình yêu hiệp nhất giữa Ba Ngôi Thiên Chúa, và kêu gọi cũng như cầu xin cho các Tông Đồ luôn biết sống kết hiệp nên một với Chúa, và hiệp nhất với nhau trong tình yêu Chúa.
Để nhấn mạnh sự quan trọng của tinh thần yêu thương và hiệp nhất với Chúa và với nhau, vào cuối Chương 17, trong lời cầu xin với Chúa Cha, bốn lần Chúa Giêsu đã xin để tất cả được “Hiệp Nhất Nên Một!” (Ut Sint Unum! - That They Be ONE!) (Gioan 17: 11, 21, 22, 23). Nhưng Chúa Giêsu không phải chỉ cầu nguyện cho các Tông Đồ thân tín của Chúa được hiệp nhất nên một, mà còn cầu xin cho mọi tín hữu luôn biết đồng tâm hiệp nhất với Chúa và với nhau (Gioan 17: 20 -22).
Để cụ thể hóa, Chúa Giêsu đưa ra hình ảnh Cây Nho, là loại cây rất phổ thông tại Do Thái, và đã được nhắc đến nhiều lần trong Thánh Kinh Cựu Ước (trong sách Tiên Tri Isaia, Gieremia, Egiekien, Hosea và Thánh Vịnh), cũng như Tân Ước.
Đoạn Phúc Âm hôm nay (Gioan 15:1-8) nhắc đến hình ảnh và lời mời gọi của Chúa Giêsu với các Tông Đồ và mọi người tín hữu chúng ta: Thày là Cây Nho, chúng con là ngành nho… Như những ngành nho chỉ sinh hoa kết trái nếu gắn liền với thân cây nho, thì chúng ta cũng chỉ có thể là môn đệ đích thực của Chúa, và ‘sinh nhiều hoa trái’ nếu chúng ta biết sống hiệp nhất với Chúa và hiệp nhất với nhau trong tình yêu Thiên Chúa Ba Ngôi.
Khi Chúa Giêsu đã về trời, và sau khi đã được ơn Chúa Thánh Thần thánh hóa (Cv. 2: 1-4), các Tông Đồ theo lời Chúa dạy, đã đi rao giảng Tin Mừng và tập hợp các tín hữu thành MỘT trong Hội Thánh Chúa, và tất cả các tín hữu đều đồng tâm nhất trí với nhau (Cv. 2: 44-47).
Tinh thần yêu thương, hiệp nhất trong Hội Thánh rất quan trọng, nên trong Bài Đọc II hôm nay (Gioan 3: 18-24), Thánh Gioan nhấn mạnh “Đây là Giới Răn của Chúa, là chúng ta hãy yêu thương nhau… và yêu thương không phải chỉ bằng lời nói, mà bằng chính việc làm…”
Trong Bài Đọc I (Cv. 9: 26-31), Thánh Luca ghi lại sự việc Thánh Phaolô, sau khi được ơn trở lại, đã mạnh dạn rao giảng Đạo Thánh Chúa, và đã tìm đến Giêrusalem để cùng hiệp thông với các Tông Đồ và các Tín Hữu trong Hội Thánh. Sau đó, Thánh Phaolô lại nhấn mạnh nhiều lần: Các tín hữu phải hiệp nhất với nhau trong cùng Một Hội Thánh để có thể hiệp nhất với Chúa. Ngài đã nói đến Hội Thánh như Thân Thể Mầu Nhiệm mà Chúa Giêsu là đầu (Ephesô 5: 23) và tất cả các tín hữu là các chi thể. Mặc dầu các chi thể thì nhiều và khác nhau, nhưng cũng trong một thân thể (1 Corinthô 12:12-17); vì thế, Hội Thánh ở nhiều nước trên khắp thế giới, nhưng duy nhất: “Chỉ có một Thiên Chúa, một Đức Tin, một Phép Rửa…” (Ephesô 4: 5-6). Trong Hội Thánh, không phân biệt màu da, chủng tộc, ngôn ngữ, đàn ông hay phụ nữ, nhưng tất cả chỉ là một trong Chúa Kitô là đầu Hội Thánh (Galat 3: 26-28).
Chúa Giêsu là đầu Hội Thánh, là Chúa Chiên Nhân Lành, nhưng Ngài đã đặt Thánh Phêrô đại diện Ngài ở trần gian (Mathêu 16: 18-19; Gioan 21: 15-17). Các vị Giáo Hoàng và hàng Giáo Phẩm cũng là những vị Chúa đã chọn qua các thời đại để chăn dắt đoàn chiên Chúa ở trần gian. Khi chúng ta hiệp nhất với Chúa và Hội Thánh, là chúng ta cũng hiệp nhất với hàng Giáo Phẩm và toàn thể Dân Chúa trên toàn thế giới.
Dù Hội Thánh luôn thích nghi với nền văn hóa, truyền thống và ngôn ngữ của mỗi dân tộc, nhưng chúng ta tin “Giáo Hội duy nhất”, và vì thế không thể có Giáo Hội tự trị; không thể có Giáo Hội quốc doanh! Khi chúng ta tách ra khỏi Hội Thánh Chúa, là chúng ta ‘như ngành nho đã tách rời khỏi thân cây nho’, hay như một chi thể đã tách rời khỏi thân thể.
Vậy, sau khi chúng ta đã chịu Phép Thánh Tẩy và được lãnh nhận ơn Chúa Thánh Thần, chúng ta trở thành một chi thể trong gia đình Giáo Hội, và được hưởng muôn ơn Thánh Chúa qua các Phép Bí Tích, và lúc đó ‘chúng ta như ngành nho được liên kết với thân cây nho, được chung cùng một ‘sức sống’ và sẽ sinh hoa kết quả dồi dào là những ‘việc lành phúc đức’ trong tình bác ái phụng sự Chúa và giúp đỡ lẫn nhau trên cuộc hành trình về Quê Hương Nước Trời.
Lạy Chúa, “xin hiệp nhất chúng con nên một trong tình yêu Chúa. Xin hiệp nhất chúng con như Ngài liên kết với Cha. Xin giải thoát chúng con xa điều bất hòa, chia rẽ! Xin liên kết muôn người trong lòng mến Chúa Cha muôn đời…” (Thành Tâm, Bài Ca Hiệp Nhất).
LM. Anphong Trần Đức Phương
--------------------------------
Ga. 15,1-8
I. NgỮ cẢnh
Các chương 15 và 16 không ăn khớp với ngữ cảnh, bởi vì làm thế nào có thể liên kết chúng với câu: PS5-B33
Các chương 15 và 16 không ăn khớp với ngữ cảnh, bởi vì làm thế nào có thể liên kết chúng với câu cuối cùng của ch. 14: “Nào đứng dậy! Ta đi khỏi đây!”? Nhiều nhà chú giải cho rằng sau khi đã rời bàn ăn, Đức Giêsu lại tiếp tục trò chuyện với các môn đệ trong Nhà Tiệc Ly hoặc trong một phòng kế cận (Maldonat, Schanz, Knabenbauer, Calmes, Tillman). Nhưng ngưới ta không biện minh được là làm thế nào, sau một hiệu lệnh ra đi quá rõ như thế, mà lại còn có một cuộc trò chuyện khá dài (86 câu). Do đó, có những học giả khác nói rằng Đức Giêsu vừa đi vừa nói chuyện (Godet, Fillion, Wescott, Swete). Tuy nhiên, giả thiết này chỉ hợp lý nếu ở miền quê, chứ không phải trong những con phố nhỏ hẹp như trong thành Giêrusalem, mà người ta phải đi qua trước khi đến thung lũng Kítrôn. Đã thế, người ta chỉ đến đó vào đầu ch. 18!
Hai giả thuyết này cũng như giả thuyết về một bố cục khác cho các ch. 1317 đều không đầy đủ và không được biện minh bởi truyền thống các thủ bản. Hợp lý nhất là giả thuyết cho rằng các ch. 15 và 16 là một phần do chính tác giả thêm vào sau (Lepin, Durand, Lagrange, Lebreton, Huby). Điều này hợp lý cả về nguyên tắc cả về thực tế: vì tác giả kể lại các kỷ niệm đã xa rồi trong thời gian, ngài cứ viết rồi lại bổ sung; do đó, bản văn có nhiều tầng soạn thảo.
Để hỗ trợ cho nhận định này, chúng ta ghi nhận rằng các ch. 15 và 16 trình bày ba đề tài chính: sự kết hợp của các môn đệ với Đức Giêsu và với nhau dưới hình ảnh cây nho (15,1-17); sự thù ghét của thế gian đối với các môn đệ và loan báo những bách hại (15,1816,4a); Đức Giêsu ra đi và ban các lời hứa cho thời gian Người vắng mặt (16,4b-33). Phần cuối cùng này có một đối tượng giống hệt ch. 14. Như vậy, đây là một bổ túc cho các kỷ niệm đã được bài diễn từ ghi lại.
Về phân đoạn 15,1-17 cũng thế. Nếu giáo lý về sự hiệp nhất của Chúa Cha với Chúa Con không triển khai rõ bằng trong ch. 14, thì đề tài sự kết hợp của Đức Giêsu với các môn đệ, được triển khai bằng những từ ngữ rất sống động, và màu sắc Thánh Thể do sự lặp lại liên tục các từ ngữ như karpos, “trái” (8 lần), agapê, “tình yêu” (4 lần), mênô, “ở lại” theo nghĩa thần bí (11 lần), phải được liên kết với bài Diễn từ Thánh Thể (6,27-56), dường như cho thấy rằng bản văn có lẽ đã được nói trước ch. 14, nhưng trong quan hệ chặt chẽ với việc thiết lập Bí Tích Thánh Thể.
Còn khối 15,1816,4a, ngay ở đểm nói về vai trò của Đấng Bảo Trợ (15,26), tương ứng với lời loan báo các bách hại của Bài Diễn từ cánh chung theo các TMNL (Mt 24,1-23 //) và chứa những lời thuộc về các hoàn cảnh khác. Hẳn là tác giả TM IV đã thêm các lời đó vào bài diễn từ sau Tiệc Ly để làm trọn phần giáo huấn các môn đệ, giống như Mt đã gom vào Bài Giảng trên núi những giáo huấn khác nhau của Đức Giêsu liên hệ đến luật sống Kitô hữu (Guillemette).
II. BỐ cỤc
Bản văn đầy đủ là 15,1-17. Ta có thể xác định được ranh giới các phân đoạn (15,1-8.9-11.12-17) nhờ các câu “đóng khung” (“Cha Thầy”: 15,1.8; “sinh hoa trái”: 15,2.8; “nhiều”: 15,2.8; “điều răn/truyền dạy”: 15,12.17; “để anh em thương yêu nhau”: 15,12.17).
Riêng phân đoạn có bố cục đồng tâm như sau:
A = 1-2; A’= 8
B = 3-4a; B’= 7
C = 4bcd; C’= 6; D = 5
III.Vài điỂm chú giẢi
- người trồng nho (1): Dịch sát geôrgos là người đào xới đất đai, người làm vườn.
- chặt đi … cắt tỉa (2): Trong tiếng Hy-lạp, có một kiểu chơi chữ ở đây do hai động từ có cùng âm điệu (paranomasia): airein (chặt) và kathairein (tỉa). Tuy hai động từ được dùng ở đây cho việc chăm sóc cây nho, dường như airein với nghĩa là “lấy đi, mang đi (= giết)” và kathairein với nghĩa là “thanh luyện” được chọn ở đây không phải vì phù hợp với việc trồng nho, nhưng vì phù hợp cho những con người, đó là Đức Giêsu và các môn đệ.
- cắt tỉa … được thanh sạch (2-3): Ở đây cũng có một kiểu chơi chữ giữa katharei, “Người cắt tỉa” và katharoi, “được thanh sạch”.
- lời (3): Đây là toàn thể giáo huấn của Đức Giêsu (x. Ga 5,38; 1 Ga 2,24). Chính giáo huấn của Người, một khi được lắng nghe và đón nhận, làm cho các môn đệ nên thanh sạch. Chính lòng tin gắn bó với lời giáo huấn của Đức Giêsu đã liên kết họ với cây nho và làm cho họ nên thanh sạch.
- ở lại (4): Động từ “ở lại” (menô) là động từ chính yếu của ch. 15 và của cả TM IV. “Ở lại” có nghĩa là bám chắc nhưng năng động vào những gì đã được ban cho trong quá khứ, nắm lấy nó trong hiện tại và nhìn tới tương lai theo chiều hướng của nó. Có thể theo nghĩa này mà hiểu các câu nói về người tín hữu phải “ở lại” trong lời (8,31), trong tình yêu (15,9-10), trong ánh sáng (1 Ga 2,10), trong Thiên Chúa (1 Ga 4,13-16). Còn với Thiên Chúa hoặc với Đức Giêsu, “ở lại” có nghĩa là bền bỉ ban ơn cứu độ cho các tín hữu (x. 1 Ga 2,27; 3,9.15; 4,12-15). Do trung thành, người tín hữu gắn bó cuộc đời với Đức Giêsu Kitô và thấy rằng nơi Người, Thiên Chúa ban ơn cứu độ cho loài người mãi mãi. Sự trung thành này cũng hàm ý một sự tương giao năng động và sự hiểu biết tiệm tiến.
IV. Ý nghĩa cỦa bẢn văn
Cho tới đây, trong bài Diễn từ cáo biệt, Đức Giêsu đã đặc biệt cho thấy là Người không để các môn đệ phải cô đơn và đã nói những gì họ phải làm để ở lại kết hợp với Người theo nhiều cách. Bây giờ Người lưu ý họ về sự kiện là, sau khi Người đã được nâng lên, họ sẽ phải mang hoa trái, sẽ phải có một nhiệm vụ truyền giáo. Người cho họ biết họ cần gì để chu toàn được nhiệm vụ này.
Cấu trúc của bản văn 15,1-8 với trung tâm là a. 5 (D): “Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái, vì không có Thầy, anh em chẳng làm gì được”. Bản văn nêu bật đề tài trung tâm là nhu cầu hiệp nhất giữa Đức Giêsu và các môn đệ để sinh nhiều hoa trái. Quả thật Dụ ngôn Cây nho thật tập trung vào việc mang hoa trái (15,2.4.5.8.16). Chỉ có trong hai đoạn khác, Đức Giêsu mới cũng nói đến hoa trái, đó là trong những đối thoại với các môn đệ. Khi Người nhấn mạnh trên sự kiện là được người Samari đón tiếp và nhận biết, Người đã nói với các môn đệ: “Ai gặt thì lãnh tiền công và thu hoa lợi (= trái) để được sống muôn đời […]. Thầy sai anh em đi gặt những gì chính anh em đã không phải vất vả làm ra” (4,36.38). Khi lần đầu tiên một vài người Hy-lạp đến tìm Người, Người đã giải thích cho các môn đệ: “Nếu hạt lúa gieo vào lòng đất mà không chết đi, thì nó vẫn trơ trọi một mình; còn nếu chết đi, nó mới sinh được nhiều hạt khác” (12,24; x. 15,5.8). Trong cả hai trường hợp, bản văn nhắm đến sự kiện là cộng đoàn những người tin vào Đức Giêsu tăng trưởng và đi xa hơn vòng các môn đệ hiện thời. Đức Giêsu là hạt lúa chết đi để sinh nhiều hoa trái. Nhưng Đức Giêsu cũng là cây nho mà các cành phải mang những trái tốt tươi. Trong dụ ngôn đầu, Người nói đến tầm quan trọng của cái chết của Người để lôi kéo các tín hữu đến với Người (x. 12,32); trong dụ ngôn thứ hai, Người cho thấy hoa trái của các môn đệ Người hệ tại điều gì.
Nói rằng bản văn nhấn mạnh trên việc “mang hoa trái”, chúng ta thấy điều này qua ba lần lặp lại cụm từ “nhiều hoa trái” (karpon pleiona / polyn pherein) ở đầu (c. 2), ở giữa (c. 5) và ở cuối (c. 8), tức là ở yếu tố đầu, yếu tố trung tâm và yếu tố cuối của cấu trúc đồng tâm (x. cả “sinh [mang] hoa trái” ở cc. 2ab.4b). Để sinh hoa trái, cần phải kết hợp (mênô) với Đức Giêsu: điều này được khẳng định thật rõ ràng bằng hai cách: cách tích cực (“ở lại trong Thầy, như Thầy ở lại trong anh em”: c. 4a; “ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy”: c. 5b; “nếu anh em ở lại trong Thầy và lời Thầy ở lại trong anh em”: c. 7ab) và cách tiêu cực (“nếu không ở lại [gắn liền] với cây nho, anh em cũng thế, nếu không ở lại trong Thầy”: c. 4cd; “ai không ở lại trong Thầy”: c. 6a). Hệ luận của việc không ở lại trong Đức Giêsu-cây nho, đó là cành ấy không sinh hoa trái (c. 4bc) và sẽ bị chặt đi (c. 2a), bị quăng ra ngoài và bị đốt đi (c. 6bcde). Trong khi các cành không sinh hoa trái thì bị cắt đi (airei: c. 2a), các cành mang hoa trái được Chúa Cha là người trồng nho (geôrgos) cắt tỉa (katharei: c. 2b) nhờ lời của Ngài (logos: c. 3b) mà Đức Giêsu đã nói ra. Trong thực tế, chính là lời hoặc mạc khải của Đức Giêsu đã thanh luyện các môn đệ (c. 3; x. 13,10). Sự hiện diện thường trực hoặc sự ở lại (menein) của lời Người (ta rhêmata) trong các môn đệ là một điều kiện để cho lời cầu nguyện của họ được nhận (c. 7) bởi vì chính mạc khải của Đức Giêsu đã được đón vào trong tim các môn đệ, làm cho con tim họ đồng thanh tương ứng với con tim của Đức Giêsu và của Chúa Cha, khiến cho lời thỉnh cầu của họ sẽ phù hợp với ý muốn của Chúa Cha. Các môn đệ ấy, giống như các cành khỏe mạnh thường xuyên hút được nhựa sống từ cây nho, sẽ sản sinh hoa trái dồi dào và tôn vinh Chúa Cha (c. 8), là người trồng nho (c. 1).
+ Kết luận
Như thế, hình ảnh cây nho và các cành nho cho thấy sự ở lại thâm sâu và sự hiệp thông thường trực giữa Đức Giêsu và các môn đệ chân thật của Người, đồng thời nêu bật dây liên kết bên trong bằng việc mang hoa trái. Giống như cành nho, vì liên kết với cây nho, được thông dự vào sự sống của cây nho, người tín hữu, nhờ gắn bó với Đức Kitô, được thông dự vào sự sống chân thật, là sự sống của chính Thiên Chúa. Tuy nhiên, sự thông dự này bó buộc họ phải sống và hành động theo nếp sống mới đã được Đức Giêsu mạc khải cho biết.
V.- GỢi ý suy niỆm
1. Đoạn văn này trích từ bài Diễn từ thứ hai của Bữa Tiệc Ly. Muốn đọc và nhận được các ánh sáng phong phú, nên đăït bản văn vào trong bầu khí của cử hành Thánh Thể là trung tâm của Bữa Tiệc Ly. Lời chúc phúc và thánh hiến rượu nhắc đến ẩn dụ cây nho. Cựu Ước đã dùng hình ảnh cây nho mà ví Dân Thiên Chúa. Ở đây, Đức Giêsu muốn nói rằng Người thực hiện nơi bản thân Người toàn bộ sự tuyển chọn, sự ân cần và phương tiện cứu độ mà xưa kia được gán cho Dân Chúa. Tư tưởng chính của bản văn tập trung vào sự kết hợp ngay ở trần gian này giữa Kitô hữu và Đức Kitô.
2. Bất cứ kết quả phong phú nào về truyền giáo của các môn đệ đều hoàn toàn tùy thuộc việc họ được liên kết với Đức Giêsu. Bất cứ toan tính nào nhắm đạt tới một kết quả mà lại không cần tới Người thì chỉ có thể thất bại. Không có Người, các môn đệ không thể làm gì được. Do đó, họ phải tìm cách ở trong thế liên kết với Người ngày càng chặt chẽ và vững chắc hơn. Sự cần thiết này càng lớn do chỗ chính Thiên Chúa quan tâm đến việc họ mang hoa trái và sẽ đối xử với họ tương ứng theo đó (c. 2).
3. Tất cả tùy thuộc sự kết hợp của các môn đệ với Đức Giêsu. Làm thế nào để họ có thể trở thành những cành nho cứ lớn lên mà vẫn liên kết với cây và được phong phú nhờ dòng nhựa của cây? Các môn đệ ở lại trong Đức Giêsu nếu các lời của Người ở lại trong họ (c. 7) và nếu họ tuân giữ các giới răn của Người (15,10). Tất cả phát xuất từ Đức Giêsu: các lời và các giới răn phát xuất từ Người. Nhiệm vụ của các môn đệ là đón nhận cách đúng đắn sáng kiến này của Đức Giêsu. Như thế, họ được liên kết với Người và sẽ có thể sinh hoa trái.
4. Trong cách Thiên Chúa hướng dẫn người tín hữu chân thành, mọi sự được quy hướng đến chỗ sinh hoa kết trái, như là dấu chứng tỏ người ấy đã đạt được mục tiêu của đời mình. Khi sống trong Đức Kitô, người Kitô hữu được nuôi dưỡng bằng giáo huấn, gương sáng, Lời, ân sủng bên trong, Thánh Thể của Người. Tuy nhiên, có khi do hứng khởi vì những ý tưởng, những dự phóng, hoặc có khi chỉ là do thiếu sáng suốt, do trí tuệ yếu kém, do ý chí yếu đuối, v.v., người tín hữu lạc vào một sai lầm hay rơi vào một thất trung nào đó. Chính khi đó, vì nhắm tới hoa trái, Chúa “cắt tỉa” linh hồn và con tim con người ấy, thanh luyện người ấy, xén đi những gì đang chiếm các năng lực của người ấy cách vô ích. Khi đó, chắc chắn có đau đớn. Nhưng làm sao tránh khỏi hy sinh, khi muốn bước theo Đức Kitô và ở lại với Người? Nếu đôi khi Chúa Cha dường như cắt xén vào xác thịt chúng ta, trong linh hồn chúng ta, chúng ta hãy cứ nuôi dưỡng mình thêm bằng dòng nhựa của Đức Kitô và giữ vững can đảm vì nhìn tới các hoa quả đầy hứa hẹn.
5. Cứ tiếp tục suy tư từ bài dụ ngôn Cây nho thật, chúng ta biết rằng cây nho sinh trái ở cành. Các cành không có đó để trang điểm cho cây nho. Chính các cành sai trái chứng tỏ sức khỏe và sức sống của cây nho. Nhưng “sinh nhiều trái” không phải là kết quả của một nỗ lực của con người; đó là kết quả của niềm tin sinh động đặt nơi Đức Giêsu. Tuy nhiên, toàn thể tiến trình lại là công việc của người trồng nho, là Chúa Cha.
Lm PX Vũ Phan Long, ofm
--------------------------------
CHÚA NHẬT V PHỤC SINH NĂM B (14.05.2006)
I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Trước năm 1975 ở Việt Nam người ta khó mà biết cây nho hay giàn nho là thế nào, dù rằng trái: PS5-B34
Trước năm 1975 ở Việt Nam người ta khó mà biết cây nho hay giàn nho là thế nào, dù rằng trái nho, nhất là nho Mỹ thì được bày bán tại các chợ. Do hoàn cảnh khó khăn của những năm 75-80 mà vùng Phan-Rí, Phan-Rang đã trở thành những cánh đồng nho thẳng tắp và hình ảnh của cây nho trong Phúc Âm không còn xa lạ với nhiều người giáo dân Việt Nam nữa.
Thật vậy, trong Phúc âm, ngoài hình ảnh của người chăn chiên và đàn chiên, Chúa Giê-su còn ưa thích sử dụng một hình ảnh khác để diễn tả và giảng dạy về mối tương quan cá vị, mật thiết giữa con người và Thiên Chúa: đó là hình ảnh của thân nho và cành nho. Giữa thân và cành nho chỉ có một dòng nhựa duy nhất luân chuyền và dưỡng nuôi toàn cây. Cành nho chỉ có thể sống và sinh hoa kết trái khi gắn chặt vào thân nho và nhận dòng nhựa có sức sống mãnh liệt ấy.
Điều Chúa Giê-su muốn nói với các Ki-tô hữu chúng ta là: Có một sự sống thần linh luân chuyển từ Người sang chúng ta (như dòng nhựa luân chuyển từ thân nho sang cành nho) và làm cho chúng ta sinh hoa kết quả ngọt ngào là có một đời sống đạo đức, thánh thiện, đẹp lòng Thiên Chúa và hữu ích cho trần thế.
II. LẮNG NGHE & TÌM HIỂU LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Lắng nghe Lời Chúa trong ba bài Thánh Kinh
(1) Bài đọc 1: Cv 9, 26-31: Ông Ba-na-ba bảo lãnh ông Sao-lô với các môn đệ.
(26) Hồi ấy khi tới Giê-ru-sa-lem, ông Sao-lô tìm cách nhập đoàn với các môn đệ. Nhưng mọi người vẫn còn sợ ông, vì họ không tin ông là một môn đệ. (27) Ông Ba-na-ba liền đứng ra bảo lãnh đưa ông Sao-lô đến gặp các Tông Đồ, và tường thuật cho các ông nghe chuyện ông ấy được thấy Chúa hiện ra trên đường và phán dạy làm sao, cũng như việc ông ấy đã mạnh dạn rao giảng nhân danh Đức Giê-su tại Đa-mát thế nào. (28) Từ đó ông Sao-lô cùng với các Tông Đồ đi lại hoạt động tại Giê-ru-sa-lem. Ông mạnh dạn rao giảng nhân danh Chúa. (29) Ông thường đàm đạo và tranh luận với những người Do Thái theo văn hóa Hy Lạp. Nhưng họ tìm cách giết ông. (30) Các anh em biết thế, liền dẫn ông xuống Xê-da-rê và tiễn ông lên đường về Tác-xô.
(31) Hồi ấy, trong khắp miền Giu-đê, Ga-li-lê và Sa-ma-ri, Hội Thánh được bình an, được xây dựng vững chắc và sống trong niềm kính sợ Chúa, và ngày một thêm đông, nhờ Thánh Thần nâng đỡ.
(2) Bài đọc 2: 1 Ga 3,18-24: Yêu thương chân thật và bằng việc làm.
(18) Hỡi anh em là những người con bé nhỏ, chúng ta đừng yêu thương nơi đầu môi chót lưỡi, nhưng phải yêu thương cách chân thật và bằng việc làm. (19) Căn cứ vào điều đó, chúng ta sẽ biết rằng chúng ta đứng về phía sự thật, và chúng ta sẽ được an lòng trước mặt Thiên Chúa. (20) Vì nếu lòng chúng ta có cáo tội chúng ta, Thiên Chúa còn cao cả hơn lòng chúng ta, và Người biết hết mọi sự. (21) Anh em thân mến, nếu lòng chúng ta không cáo tội chúng ta, chúng ta được mạnh dạn đến cùng Thiên Chúa. (22) Và bất cứ điều gì chúng ta xin, chúng ta được Người ban cho, bởi vì chúng ta tuân giữ các điều răn của Người và làm những gì đẹp ý Người. (23) Đây là điều răn của Người: chúng ta phải tin vào danh Đức Giê-su Ki-tô, Con của Người, và phải yêu thương nhau, theo điều răn Người đã ban cho chúng ta. (24) Ai tuân giữ các điều răn của Thiên Chúa thì ở lại trong Thiên Chúa và Thiên Chúa ở lại trong người ấy. Căn cứ vào điều này, chúng ta biết được Thiên Chúa ở lại trong chúng ta, đó là nhờ Thần Khí, Thần Khí Người đã ban cho chúng ta.
(3) Bài Tin Mừng: Ga 15,1-8: Cây nho thật.
(1) "Thầy là cây nho thật, và Cha Thầy là người trồng nho. (2) Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì Người chặt đi ; còn cành nào sinh hoa trái, thì Người cắt tỉa cho nó sinh nhiều hoa trái hơn. (3) Anh em được thanh sạch rồi nhờ lời Thầy đã nói với anh em. (4) Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em. Cũng như cành nho không thể tự mình sinh hoa trái, nếu không gắn liền với cây nho, anh em cũng thế, nếu không ở lại trong Thầy.
(5) Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái, vì không có Thầy, anh em chẳng làm gì được. (6) Ai không ở lại trong Thầy, thì bị quăng ra ngoài như cành nho và sẽ khô héo. Người ta nhặt lấy, quăng vào lửa cho nó cháy đi. (7) Nếu anh em ở lại trong Thầy và lời Thầy ở lại trong anh em, thì muốn gì, anh em cứ xin, anh em sẽ được như ý. (8) Điều làm Chúa Cha được tôn vinh là: Anh em sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Thầy.
2.2 Trong ba bài Thánh Kinh trên, chúng ta khám phá ra Thiên Chúa là Đấng nào?
1. Trong Bài đọc 1 (Cv 9,26-31) chúng ta được nghe kể khi Phao-lô đến Giê-ru-sa-lem để tìm cách nhập đoàn với các môn đệ Chúa Giê-su thì Phao-lô gặp phải nỗi e ngại nơi các ông, vì họ còn sợ ông và chưa tin ông là một môn đệ. Rõ ràng là các môn đệ Chúa Giê-su và Phaolô đều rao giảng một Chúa, đều làm chứng về một Đấng, đều xây dựng một Hội Thánh. Nhưng hai bên chưa có dịp hiểu nhau, chưa có điều kiện để tin nhau. Bar-na-ba đã làm một việc cần thiết và tuyệt vời để chẳng những không còn nghi ngờ, e ngại mà lại có sự hiệp thông sâu sắc giữa Phaolô và các Tông Đồ.
Qua sự kiện trên chúng ta thấy Thiên Chúa là Đấng hiệp nhất mọi con người trong một mục tiêu chung và tốt lành. Chúng ta cũng khám phá ra Thiên Chúa là Đấng dùng nhiều hạng người khác nhau, dùng mỗi người một cách khác nhau, để Tin Mừng được loan báo cho các dân, các nước.
2. Trong Bài đọc 2 (1 Ga 3,18-24) chúng ta được nghe Thánh Gio-an khuyên nhủ con cái mình hãy yêu thương cách chân thật và bằng việc làm chứ đừng yêu thương đầu môi chót lưỡi. Sống chân thật thì sẽ không bị lương tâm chê trách tức không bị lòng chúng ta cáo tội. Mà lương tâm không chê trách thì Thiên Chúa cũng không chê trách. Khi đó chúng ta có quyền mạnh dạn xin Chúa bất cứ điều gì và chúng tasẻ được Người ban cho.
Qua cách diễn tả tư tưởng và nội dung lời khuyên của Gio-an, chúng ta tiếp cận một Đấng Thiên Chúa chỉ mong muốn con người yêu thương nhau cách chân thực và cụ thể để được hạnh phúc trường sinh.
3. Trong Bài Tin Mừng (Ga 15,1-8) chúng ta được nghe những lời hết sức ngọt ngào của chính Chúa Giê-su Ki-tô về mối tương quan giữa Người và chúng ta, giữa Thiên Chúa là Cha của Người và chúng ta: một sự kết hiệp chặt chẽ, một sự sống siêu linh, một mối hiệp thông sâu sắc và một kết quả ngọt ngào.
Chúa Giê-su cũng mạc khải cho chúng ta biết điều thật sự tôn vinh Thiên Chúa Cha là “Anh em sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Thầy.”
2.3 Qua ba bài Thánh Kinh trên, Thiên Chúa muốn gửi sứ điệp gì cho chúng ta?
Sứ điệp của Lời Chúa hôm nay có hai phần:
Phần thứ nhất là Chúa Giê-su muốn thiết lập với mỗi Ki-tô hữu một mối tương quan cá vị, mật thiết, gắn bó, có tính sinh tử. Vì thế mỗi người chúng ta phải biết vun vén, xây đắp cho mối tương quan ấy mỗi ngày, mỗi giờ thêm sâu đậm hơn.
Có nhiều cách vun vén, xây đắp mối tương quan ấy:
Trước hết là siêng năng “đọc, suy niệm Lời Chúa và cầu nguyện”,
(b) Kế đến là tham dự các cử hành phụng vụ và bí tích một cách ý thức,
(c) Sau cùng là thực thi công bằng, bác ái Ki-tô giáo và thực hiện những điều Thánh Thần khơi dậy trong lòng khi chúng ta tiếp cận Thánh Kinh hay tiếp xúc với tha nhân, nhất là với người nghèo và bị thiệt thòi trong xã hội.
Phần thứ hai là mỗi Ki-tô hữu được Chúa Giê-su mời sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Người:
(a) Sinh nhiều hoa trái là có đời sống đạo đức, thánh thiện, khiêm nhu, trong sạch, công bình, bác ái và phục vụ.
(b) Trở thành môn đệ Chúa Giê-su là tuân giữ các giới răn của Người, là sống mật thiết với Người và để Người sai đi (x. Mc 3,14) tức nên giống Chúa Giê-su và tham dự vào sứ mạng cứu thế của Người.
III. SỐNG LỜI CHÚA HÔM NAY
Để việc thi hành sứ điệp Lời Chúa được dễ dàng và cụ thể, xin mỗi người/cộng đoàn hãy dùng mấy câu hỏi gợi ý sau đây để kiểm điểm đời sống:
(a) Tôi và cộng đoàn tôi vun vén xây đắp mối tương quan mật thiết, gắn bó, có tính sinh tử với Chúa Giê-su, với Thiên Chúa như thế nào? và bằng cách nào?
(b) Tôi và cộng đoàn tôi có sinh nhiều hoa trái là đời sống đạo đức, thánh thiện, khiêm nhu, trong sạch, công bình, bác ái và phục vụ không? Cách kiểm chứng: Nhìn vào tôi và cộng đoàn tôi, anh chị em lương dân và những người vô thần sống xung quanh, có nhận ra tôi là môn đệ, cộng đoàn tôi là cộng đoàn môn đệ của Chúa Giê-su Ki-tô không?
IV. CẦU NGUYỆN
Lạy Thiên Chúa Cha là Nhà Trồng Nho Vĩ Đại, chúng con cảnm tạ ngợi khen Cha vì chúng con được diễm phúc là cành nho được Cha yêu thương, chăm sóc. Xin Cha hãy cắt tỉa, vun bón cho chúng con để chúng con sinh nhiều hoa trái thơm ngon cho Vườn Nho của Cha là bản thân, gia đình, xã hội chúng con và thế giới hôm nay!
Lạy Chúa Giê-su Ki-tô Phục Sinh là Thân Nho mà chúng con là cành, chúng con chúc tụng ngợi khen và cảm tạ Chúa vì Chúa đã cho chúng con được diễm phúc trở thành cành nho của thân nho là chính Chúa. Chúng con chúc tụng ngợi khen cảm tạ Chúa vì Chúa đã ban Sự Sống thần linh của Chúa cho chúng con, để chúng con sống bằng chính Sự Sống thần linh của Chúa.
Lạy Chúa Giê-su Ki-tô Phục Sinh, chúng con chúc tụng ngợi khen và cảm tạ Chúa vì Chúa muốn chúng con sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Chúa để tôn vinh Chúa Cha. Xin Chúa làm cho Sự Sống thần linh trong chúng con đơm hoa kết trái bằng đời sống thánh thiện và biến chúng con nên giống Chúa.
Lạy Chúa Thánh Thần là Thần Khí của Chúa Giê-su Ki-tô Phục Sinh, chúng con chúc tụng ngợi khen và cảm tạ Chúa vì Chúa là Sức Sống mà Chúa Giê-su đã ban cho chúng con. Xin Chúa Thánh Thần làm cho chúng con sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Chúa Giê-su để tôn vinh Chúa Cha. Amen.
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội
Sàigòn ngày 07.05.2006
--------------------------------
Có hai thứ trái có nhiều nét tương đồng và tương phản nhau, không chỉ ở hình thái, sinh trưởng: PS5-B35
Có hai thứ trái có nhiều nét tương đồng và tương phản nhau, không chỉ ở hình thái, sinh trưởng, mà cả ở cách nhìn nhận, thưởng thức của con người: trái nho ngọt ngào, bổ dưỡng, lại chỉ gây thích thú mà không gây ghiền, kể cả khi nó được chế biến thành rượu; trong khi chất cà-phê đắng nghét, lại được nhiều người ưa chuộng và ghiền, đến mức mở mắt ra đầu ngày, mà không có ly cà-phê, thì suốt ngày chẳng làm nên trò trống gì. Điều ta muốn nói hôm nay, là sự liên kết giữa cây và cành, giữa công chăm sóc và hoa trái có được, như câu chuyện về cây nho và cành nho trong bài Tin Mừng.
Nho trái, nho chùm, nho Mỹ, nho Trung Quốc, nho Phan Rang, thậm chí nho Đà Lạt và các chế phẩm từ trái nho ( như là các loại vang ), là những thứ mà ngay cả trẻ em Việt-Nam cũng đã nghe và đã thưởng thức, nhưng nhìn thấy những giàn nho lúc cằn cỗi, khi tươi xanh cũng như cách trồng, cách chăm tỉa, thì không phải ai ai cũng đã có dịp biết rõ. Bởi vậy, trước khi về lại với CÂY NHO, chúng ta lấy cây cà-phê để tạm thay cho hình ảnh cây nho và trái nho, nhất là trong những năm tháng qua, bản “Ly cà-phê Ban Mê” của nhạc sĩ Nguyễn Cường đã phổ biến và thi vị hoá hương hoa của loại cây du nhập từ Nam Mỹ – loại cây không thể trồng ở miền khô hạn cát sỏi vùng Trung Đông và Palestine – nhưng nay đã trở thành “cây nhà lá vườn”, đem lại cơm bánh và tiền bạc cho rất nhiều người ở quê-hương chúng ta.
Là một loại cây đem lại nhiều lợi lộc cho nông-dân, cà-phê cũng là loại cây đòi hỏi chăm sóc vàđau tư công sức tiền của không hề nhỏ và không thể làm qua quýt, hình thức. Là một loại cây “kén” đất không thua gì cây nho, cây cà-phê cũng đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc công phu. Câu nói của nhà nông “nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”, áp dụng đúng nhất cho cây cà-phê. Một đặc điểm của cây cà-phê gần giống cây nho, ấy là có những khi cần ngắt tỉa không thương tiếc những cành lá nhìn bề ngoài xanh um, vươn lên mạnh mẽ, vì nếu để lại thì sẽ gây tổn hại cho cả cây, do những cành đó hút nhiều dưỡng chất và độ ẩm nhất, song tuyệt đối chỉ có lá, chứ không sinh hoa trái. Chỉ cần quên kiểm tra phát hiện và cắt bỏ đi sớm, thì trong thời gian rất ngắn, nó sẽ vươn cành lá um tùm, làm hại cả những cành tốt mang hoa trái. Nếu sống ở vùng đất thích hợp, trồng cây cà-phê, thì hình ảnh “cành nào gắn liền với Thầy, mà không sinh hoa trái, thì Cha Thầy chặt đi... Thầy là cây cà-phê, các con là cành...”, sẽ sống động hơn nhiều.
Nhưng Chúa Giê-su đã dùng hình ảnh cây nho !
Trong tác phẩm văn học nổi tiếng “Chùm nho uất hận” ( the grapes of wrath ), nhà văn John Steinbeck đã dùng để nhấn mạnh về giá trị và phẩm cách của con người. Ông đã coi cuộc đời nông nghiệp là một lối sống khi người nông dân biết yêu thương và biết kính trọng mảnh đất. Mảnh đất là nguyên do đoàn kết các con người lại với nhau, mang lại sự an lạc cho con người khi đó. “Tôi là mảnh đất, mảnh đất là tôi” ( I am the land, the land is me ).
Người nông dân sống nhờ mảnh đất trong khi cũng có nhiều kẻ trục lợi nhờ mảnh đất. Họ là những kẻ bán trái cây như cam, táo, nho, hay những nhà kỹ nghệ trồng trọt. Xa rời mảnh đất, con người tự cắt đứt mình khỏi sự bình an và chịu mọi bất trắc, đau khổ như là điều tất yếu, như là hình phạt cho sự bội vong. Đó là điều mà Jods và gia đình đã trải qua, khi rời bỏ miền đất đã sống nhiều thế hệ và nghe theo những quảng cáo về vùng đất hứa California: Người ông bị ép uống thuốc ngủ đem đi, đã chết và chôn dọc đường. Đến lượt người bà cũng chung số phận, để rồi khi tới nơi mới thật sự vỡ mộng, tiến thoái lưỡng nan, vì có quá ít việc làm và chẳng ai hoan nghênh họ. Cuộc sống tiếp theo còn hơn cả địa ngục: nguy hiểm, đói khổ, chết chóc. May mà vẫn còn một tia hy vọng sự sống nhỏ nhoi khi những giọt sữa của người mẹ trẻ không dùng đến, vì đứa con sinh ra bị chết, đã cứu sống một người – cũng là một nông dân ly hương – sắp chết đói !
Người Việt có câu: “bỏ hình, bắt bóng”. Mộng tưởng xa vời, đứng núi này trông núi nọ, đã khiến các nhân vật trong tác phẩm “Chùm nho uất hận” bỏ chùm nho ngọt – mà họ cho rằng phải đánh đổi bằng quá nhiều mồ hôi nước mắt, – để đi tìm chùm nho mà theo ý nghĩ của họ, sẽ hưởng thụ thoả thuê với rất ít công sức vất vả. Cuối cùng, chỉ thấy “chùm nho” không chỉ đắng đót, vắt cạn kiệt sức lực họ, mà còn chất chứa “uất hận”.
Đó cũng chính là thực trạng của rất nhiều người Ki-tô hữu: họ an nhàn thư thái, với cái giá nho nhỏ trong một Cộng Đoàn Đức Tin, nhưng lại luôn có ý nghĩ mình “tử vì đạo”, rằng mình mất tự do, rằng mình phải thoát khỏi những ràng buộc của nơi đang sống và vì thế, luôn tìm cách thoát ra, nhìn những hào nhoáng và quyến rũ của thế trần như danh lợi, tiền tài, dục vọng xác thịt, nghe theo những lời mời gọi đường mật, để chạy theo những cám dỗ của hoả ngục. Và rồi khi sa chìm trong nỗi bơ vơ, khốn khổ, không còn khả năng trỗi dậy, quay về nơi mình đã từ bỏ ra đi nữa. “Nếu ai khơng ở trong Thầy, người ấy sẽ khô héo và bị ném vào lửa”.
Ngọt ngào hay đắng cay, an bình hay uất hận, đều tùy thuộc nơi quyết định và nỗ lực của con người. Cái gì cũng có cái giá của nó. Sự sống ân sủng trong Chúa, hút lấy nhựa sống và dưỡng chất từ Cây Nho, để sinh được hoa trái ngon ngọt, đòi hỏi những hy sinh, cắt tỉa những cành, lá vô dụng ( thậm chí còn có hại ). Một điều giúp chúng ta an tâm vững chí: nếu ta không phũ phàng đoạn tuyệt với Chúa, cắt đứt giòng nhựa ân phúc thần linh từ Chúa, thì Chúa không bao giờ cắt đứt hoặc gián đoạn sự sống ân sủng của chúng ta.
CVK NGUYỄN THẾ BÀI, Đi Tìm Đáp Số Tình Yêu 152
--------------------------------
Trong một bệnh viện, có một ông lão bản tính hay cáu gắt cằn nhằn ở chung phòng với một: PS5-B36
Trong một bệnh viện, có một ông lão bản tính hay cáu gắt cằn nhằn ở chung phòng với một cậu bé hồn nhiên dễ thương. Một hôm cậu bé lân la hỏi chuyện ông cụ: "Ông ơi, hình như ông không muốn ở đây phải không ạ ?" Ông lão quạo quọ than vãn: "Ừ, ông đã phải vào đây hai lần rồi còn gì !" Cậu bé cúi đầu tỏ vẻ cảm thông với ông lão: "Vậy mà ông ơi, cháu đã phải vào đây đến bốn lần rồi cơ, và bác sĩ còn bảo với bố cháu là bệnh của cháu chẳng thể nào chữa khỏi được đâu !"
Nghe những lời thật thà ấy, ông lão mủi lòng xót xa cho cậu bé, rồi đâm ra thay đổi tính tình, bớt hẳn những cáu gắt than vãn như mọi khi. Một hôm có dịp gặp bố cậu bé, ông lão khen: "Cháu bé thật đặc biệt, cháu yêu thương hết mọi người xung quanh. Những khi cháu lên cơn đau sốt, hình như cháu cứ cố gắng để không kêu ca than thở... Cháu thật ngoan và dễ mến !"
Rồi một hôm, ông nói với cậu bé: "Ông có một món quà cho cháu đây. Ông có gửi mua cho cháu một quyển truyện thiếu nhi. Cháu có muốn ông đọc cho cháu nghe không ?" Cậu bé trả lời: "Cháu cám ơn ông, xin ông đọc cho cháu trong ngày mai, vì bây giờ cháu còn phải đi nói chuyện..." Ông lão ngạc nhiên: "Cháu phải đi nói chuyện với ai bây giờ thế ?" Cậu bảo: "Cháu phải đi trò chuyện với Chúa Giê-su ạ !"
Ông lão buột miệng tò mò hỏi thêm: "Thế cháu nói với Chúa Giê-su những gì ?" Cậu bé nhoẻn miệng cười hồn nhiên: "Cháu cám ơn Chúa vì ông đã cho cháu một quyển truyện, và cháu xin Chúa cho ông cũng được biết Ngài và sẽ được trò chuyện với Ngài như cháu vậy...”
Trích NỐI LỬA CHO ĐỜI số 8
--------------------------------
CHÚA NHẬT V PHỤC SINH NĂM B (10.05.2009)
I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Mỗi lần đọc lại đoạn Phúc âm về cây nho và cành nho, những kỷ niệm đẹp của một thời trai trẻ lại: PS5-B37
Mỗi lần đọc lại đoạn Phúc âm về cây nho và cành nho, những kỷ niệm đẹp của một thời trai trẻ lại sống lại trong tôi. Đó là thời gian tôi sống ở Farlete (Saragoza, Tây Ban Nha) và Spello (Perugia, Italia) vào những năm 1969-1971, giữa những cánh đồng nho và với những ngày lao động (dọn cỏ hoặc thu hoạch) trong những cánh đồng nho ấy. Lần đầu tiên tôi nhìn thấy cây nho, tôi không hề biết đó là cây nho mà cứ tưởng đó là một thứ cây gì đó bị héo khô mà chủ ruộng chưa kịp đốt đi. Nhưng chỉ cần một trận mưa xuân là những cành cây (nho) khô kia trổ lá xanh um và rồi chẳng mấy chốc đâm bông và kết trái nhìn thật mát mắt. Sức sống tiềm tàng trong thân nho thật mãnh liệt. Kinh nghiệm này giúp tôi hiểu dễ dàng và sâu sắc hơn điều mà Chúa Giê-su dậy trong Phúc âm Gio-an: "Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái….” (Ga 15,5).
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Bài đọc 1 (Cv 9, 26-31): Ông Ba-na-ba tường thuật chuyện ông Sao-lô được thấy Chúa hiện ra trên đường.
(26) Hồi ấy khi tới Giê-ru-sa-lem, ông Sao-lô tìm cách nhập đoàn với các môn đệ. Nhưng mọi người vẫn còn sợ ông, vì họ không tin ông là một môn đệ. (27) Ông Ba-na-ba liền đứng ra bảo lãnh đưa ông Sao-lô đến gặp các Tông Đồ, và tường thuật cho các ông nghe chuyện ông ấy được thấy Chúa hiện ra trên đường và phán dạy làm sao, cũng như việc ông ấy đã mạnh dạn rao giảng nhân danh Đức Giê-su tại Đa-mát thế nào. (28) Từ đó ông Sao-lô cùng với các Tông Đồ đi lại hoạt động tại Giê-ru-sa-lem. Ông mạnh dạn rao giảng nhân danh Chúa. (29) Ông thường đàm đạo và tranh luận với những người Do Thái theo văn hóa Hy Lạp. Nhưng họ tìm cách giết ông. (30) Các anh em biết thế, liền dẫn ông xuống Xê-da-rê và tiễn ông lên đường về Tác-xô.
(31) Hồi ấy, trong khắp miền Giu-đê, Ga-li-lê và Sa-ma-ri, Hội Thánh được bình an, được xây dựng vững chắc và sống trong niềm kính sợ Chúa, và ngày một thêm đông, nhờ Thánh Thần nâng đỡ.
2.2 Bài đọc 2 (1 Ga 3,18-24): Đây là điều răn của Chúa: Chúng ta phải tin và phải yêu thương nhau.
(18) Hỡi anh em là những người con bé nhỏ, chúng ta đừng yêu thương nơi đầu môi chót lưỡi, nhưng phải yêu thương cách chân thật và bằng việc làm. (19) Căn cứ vào điều đó, chúng ta sẽ biết rằng chúng ta đứng về phía sự thật, và chúng ta sẽ được an lòng trước mặt Thiên Chúa. (20) Vì nếu lòng chúng ta có cáo tội chúng ta, Thiên Chúa còn cao cả hơn lòng chúng ta, và Người biết hết mọi sự. (21) Anh em thân mến, nếu lòng chúng ta không cáo tội chúng ta, chúng ta được mạnh dạn đến cùng Thiên Chúa. (22) Và bất cứ điều gì chúng ta xin, chúng ta được Người ban cho, bởi vì chúng ta tuân giữ các điều răn của Người và làm những gì đẹp ý Người. (23) Đây là điều răn của Người: chúng ta phải tin vào danh Đức Giê-su Ki-tô, Con của Người, và phải yêu thương nhau, theo điều răn Người đã ban cho chúng ta. (24) Ai tuân giữ các điều răn của Thiên Chúa thì ở lại trong Thiên Chúa và Thiên Chúa ở lại trong người ấy. Căn cứ vào điều này, chúng ta biết được Thiên Chúa ở lại trong chúng ta, đó là nhờ Thần Khí, Thần Khí Người đã ban cho chúng ta.
(3) Bài Tin Mừng (Ga 15,1-8): Ai ở lại trong Thầy, và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái.
(1) "Thầy là cây nho thật, và Cha Thầy là người trồng nho. (2) Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì Người chặt đi; còn cành nào sinh hoa trái, thì Người cắt tỉa cho nó sinh nhiều hoa trái hơn. (3) Anh em được thanh sạch rồi nhờ lời Thầy đã nói với anh em. (4) Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em. Cũng như cành nho không thể tự mình sinh hoa trái, nếu không gắn liền với cây nho, anh em cũng thế, nếu không ở lại trong Thầy.
(5) Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái, vì không có Thầy, anh em chẳng làm gì được. (6) Ai không ở lại trong Thầy, thì bị quăng ra ngoài như cành nho và sẽ khô héo. Người ta nhặt lấy, quăng vào lửa cho nó cháy đi. (7) Nếu anh em ở lại trong Thầy và lời Thầy ở lại trong anh em, thì muốn gì, anh em cứ xin, anh em sẽ được như ý. (8) Điều làm Chúa Cha được tôn vinh là: Anh em sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Thầy.
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG & SỨ ĐIỆP CỦA THIÊN CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân dung của Thiên Chúa
3.1.1 Trong Bài đọc 1 (Cv 9,26-31) chúng ta được nghe kể khi ông Phao-lô đến Giê-ru-sa-lem để tìm cách nhập đoàn với các môn đệ Chúa Giê-su thì ông gặp phải nỗi e ngại nơi các môn đệ, vì họ còn sợ ông và chưa tin ông là một môn đệ. Rõ ràng là các môn đệ Chúa Giê-su và ông Phaolô đều rao giảng một Chúa, đều làm chứng về một Đấng, đều xây dựng một Hội Thánh. Nhưng hai bên chưa hiểu và chưa tin nhau. Bar-na-ba đã làm một việc cần thiết và tuyệt vời để chẳng những không còn nghi ngờ, e ngại mà lại có sự hiệp thông sâu sắc giữa các Tông Đồ và ông Phao-lô.
Qua sự kiện trên chúng ta thấy Thiên Chúa là Đấng hiệp nhất mọi con người trong một mục tiêu chung. Chúng ta cũng khám phá ra Thiên Chúa là Đấng dùng mỗi người một cách khác nhau, để tạo sự hiệp thông trong cộng đoàn và để loan báo Tin Mừng cho các dân, các nước.
3.1.2 Trong Bài đọc 2 (1 Ga 3,18-24) chúng ta được nghe Thánh Gio-an Tông đồ khuyên nhủ con cái mình hãy yêu thương cách chân thật và bằng việc làm chứ đừng yêu thương đầu môi chót lưỡi. Sống chân thật thì chúng ta không bị lương tâm chê trách tức cáo tội chúng ta. Mà lương tâm không chê trách thì Thiên Chúa cũng không chê trách. Khi đó chúng ta có quyền mạnh dạn xin Chúa bất cứ điều gì và chúng ta sẽ được Người ban cho.
Qua cách diễn tả tư tưởng và nội dung lời khuyên của Thánh Gio-an, chúng ta tiếp cận một Đấng Thiên Chúa chỉ mong muốn con người yêu thương nhau cách chân thực và cụ thể, để được hạnh phúc trường sinh.
3.1.3 Trong Bài Tin Mừng (Ga 15,1-8) chúng ta được nghe những lời hết sức ngọt ngào của chính Chúa Giê-su Ki-tô về mối tương quan mật thiết giữa Người và chúng ta, giữa Thiên Chúa là Cha của Người và chúng ta: một sự kết hiệp chặt chẽ, một sự sống siêu linh, một mối hiệp thông sâu sắc và một kết quả dồi dào.
Chúa Giê-su cũng mạc khải cho chúng ta biết điều thật sự tôn vinh Thiên Chúa Cha là “Anh em sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Thầy.”
3.2 Sứ điệp Lời Chúa
Sứ điệp của Lời Chúa hôm nay có hai phần:
Phần thứ nhất là Chúa Giê-su muốn thiết lập với mỗi Ki-tô hữu một mối tương quan cá vị, mật thiết, gắn bó, có tính sinh tử. Vì thế mỗi người chúng ta phải biết vun vén, xây đắp cho mối tương quan ấy mỗi ngày thêm sâu đậm hơn.
Có nhiều cách vun vén, xây đắp mối tương quan ấy:
(a) Trước hết là siêng năng “đọc, suy niệm Lời Chúa và cầu nguyện”,
(b) Kế đến là tham dự các cử hành phụng vụ và bí tích một cách ý thức,
(c) Sau cùng là thực thi công bằng, bác ái Ki-tô giáo và thực hiện những điều Thánh Thần khơi dậy trong lòng khi chúng ta đọc/nghe lời Kinh Thánh hay tiếp xúc với tha nhân, nhất là với người nghèo và bị thiệt thòi trong xã hội.
Phần thứ hai là mỗi Ki-tô hữu được Chúa Giê-su mời sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Người:
(a) Sinh nhiều hoa trái là có đời sống đạo đức, thánh thiện, khiêm nhu, trong sạch, công bình, bác ái và phục vụ.
(b) Trở thành môn đệ Chúa Giê-su là tuân giữ các giới răn của Người, là sống mật thiết với Người và để Người sai đi (x. Mc 3,14) tức nên giống Chúa Giê-su và tham dự vào sứ mạng cứu thế của Người.
IV. SỐNG LỜI CHÚA HÔM NAY
Để việc thi hành sứ điệp Lời Chúa được dễ dàng và cụ thể, xin mỗi người/cộng đoàn hãy dùng mấy câu hỏi gợi ý sau đây để kiểm điểm đời sống:
(a) Tôi và cộng đoàn tôi vun vén, xây đắp mối tương quan mật thiết, gắn bó, có tính sinh tử với Chúa Giê-su Ki-tô, với Thiên Chúa như thế nào? và bằng cách nào?
(b) Tôi và cộng đoàn tôi có sinh nhiều hoa trái là đời sống đạo đức, thánh thiện, khiêm nhu, trong sạch, công bình, bác ái và phục vụ tha nhân không? Cách kiểm chứng: Nhìn vào tôi và cộng đoàn tôi, anh chị em lương dân và những người vô thần sống xung quanh, có nhận ra tôi là môn đệ, cộng đoàn tôi là cộng đoàn môn đệ của Chúa Giê-su Ki-tô không?
V. CẦU NGUYỆN CHO HỘI THÁNH VÀ NHÂN LOẠI
5.1 “Hồi ấy, trong khắp miền Giu-đê, Ga-li-lê và Sa-ma-ri, Hội Thánh được bình an, được xây dựng vững chắc và sống trong niềm kính sợ Chúa, và ngày một thêm đông, nhờ Thánh Thần nâng đỡ” (Cv 9,31). Lạy Thiên Chúa là Cha của Chúa Giê-su Ki-tô và là Cha của chúng con, chúng con cảm tạ, ngợi khen, chúc tụng Cha, vì Cha đã ban cho chúng con ơn được làm thành viên của Hội Thánh Cha tại Việt Nam. Chúng con nguyện xin Cha ban cho Hội Thánh Cha tại Việt Nam: ơn bình an, phát triển cách vững chắc cả về số lượng lẫn chất lượng, để danh Cha càng ngày càng được cả sáng!
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.2 “Đây là điều răn của Người: chúng ta phải tin vào danh Đức Giê-su Ki-tô, Con của Người, và phải yêu thương nhau, theo điều răn Người đã ban cho chúng ta” (1 Ga 3,23). Lạy Thiên Chúa là Cha của Chúa Giê-su Ki-tô và là Cha của chúng con, chúng con cảm tạ, ngợi khen, chúc tụng Cha, vì Cha đã ban Con Một Cha cho chúng con để chúng con tin vào Người và giữ giới răn yêu thương của Người. Chúng con nguyện xin Cha ban ơn phù giúp cho Đức Thánh Cha Bê-nê-đic-tô XVI, cho các Giám Mục, linh mục, phó tế và các thành phần lãnh đạo khác của cộng đoàn, để các vị ấy tích cực giúp cho nhiều người đón nhận đức tin và tuân giữ giới răn yêu thương của Chúa Ki-tô.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.3 “Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái” (Ga 15,5). Lạy Thiên Chúa là Cha của Chúa Giê-su Ki-tô và là Cha của chúng con, chúng con cảm tạ, ngợi khen, chúc tụng Cha vì Cha đã ban cho chúng con sự sống thần linh nơi Con Cha là Chúa Giê-su Ki-tô. Chúng con nguyện xin Cha ban cho chúng con ơn luôn kết hợp mật thiết với Người, ơn luôn ở lại trong Người, để chúng con sinh nhiều hoa trái ngọt ngào cho bản thân và cho tha nhân.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.4 “Ai không ở lại trong Thầy, thì bị quăng ra ngoài như cành nho và sẽ khô héo. Người ta nhặt lấy, quăng vào lửa cho nó cháy đi” (Ga 15,6). Lạy Thiên Chúa là Cha của Chúa Giê-su Ki-tô và là Cha của chúng con, chúng con cảm tạ, ngợi khen và chúc tụng Cha vì Cha đã muốn mọi người nhận biết và sống hiệp thông với Con Cha là Chúa Giê-su Ki-tô. Chúng con nguyện xin Cha ban ơn hoán cải cho những người sống thờ ơ, trễ nải và tội lỗi, để họ sớm trở về với Cha mà được hưởng sự sống đời đời.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.
--------------------------------
CHÚA NHẬT 5 PHỤC SINH B
Ga 15, 1-8
Sống trong một thế giới văn minh tột bậc, nhiều lúc con người cứ tưởng mình có thể làm được tất cả: PS5-B38
Sống trong một thế giới văn minh tột bậc, nhiều lúc con người cứ tưởng mình có thể làm được tất cả mọi sự và không có gì đáng tiếc xẩy ra nhưng càng loay hoay giải quyết vấn đề này, thì sự việc khác lại xẩy ra. Chiến tranh nhiều nơi trên thế giới còn đó. Bệnh ung thư chưa chữa được tận căn. Sida, bệnh liệt kháng, HIV, Aids lại hoành hành. H5N1 chưa dứt thì H1N1 lại xẩy ra. Con người vẫn hì hục đi trong cái vòng xoáy luẩn quẩn ấy.Con người bế tắc, thế giới cũng bế tắc luôn, cần đến ơn giải thoát, cần đến ơn cứu độ và cần đến tình thương của Chúa.
HÌNH ẢNH CÂY NHO:
Trong đoạn Tin Mừng của thánh Gioan 15, 1-8 hôm nay gợi lên một hình ảnh quen thuộc của dân Do Thái là cây nho. Chúa Giêsu đã dùng hình ảnh quê quen thuộc này để dạy nhân loại một bài học thật quí giá. Chúa tự ví mình là cây nho và mọi người là nhành. Hình ảnh này nói lên sự hỗ tương giữa thân và cành, giữa cành và thân nghĩa là giữa Chúa Giêsu và con người, giữa con người với nhau. Con người phải liên kết với Chúa Giêsu, con người mới sống mạnh mẽ, dồi dào và sinh động được. Con người luôn cần tới Chúa để được ơn cứu rỗi.Con người cần hiệp nhất, gắn bó với Chúa như lời Chúa đã nói: ” không có Ta các ngươi không thể làm gì được “. Bởi vì con người không thể thành toàn, tự cứu tự giải thoát mà không cần nhờ đến Chúa. Để kết hợp với Chúa. Người tín hữu phải cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, đặc biệt là bí tích Thánh Thể. Đây là bí tích mang lại nguồn sống, giúp người tín hữu duy trì mối tương quan thường xuyên, mật thiết với Chúa Giêsu.Còn về phần giữa con người với nhau, giữa Kitô hữu với nhau,tất cả chúng ta cần cộng tác với nhau, cần giúp đỡ, nâng đỡ và hiệp nhất với nhau trên đường tìm gặp Chúa và trên đường cứu rỗi.Hình ảnh cây nho gây ấn tượng và có ý nghĩa thật sâu xa giữa những cành với nhau. Mọi người trong cộng đoàn, trong giáo xứ, gia đình luôn phải chia sẻ với nhau nhựa sống, chia sẻ với nhau tình thương và ơn Chúa. Không ai được ngăn cản nhựa sống đến với người khác, không ai được ngăn cản ơn Chúa đến với người khác. Mọi người phải cầu nguyện cho nhau, chia sẻ niềm vui, lo âu, nỗi buồn và hy vọng với nhau, đừng bao giờ vô tình hay hữu ý gây đau buồn, khổ sở cho nhau.
Ở LẠI TRONG THẦY:
Người tín hữu là cành nho, các Kitô hữu là các nhánh nho. Tất cả kitô hữu phải liên hệ với thân nho là Đức Kitô để nhận được nhựa sống, sự sống mới và sự tín trung bằng lời cầu nguyện và bằng việc lãnh nhận các bí tích và giữa Kitô hữu luôn phải có sự gắn kết, liên hệ và hiệp nhất với nhau.Bởi vì, nếu không ở trong Chúa, chúng ta thực không yêu mến Chúa. Ở trong Chúa cũng có nghĩa chúng ta yêu mến anh em và giúp đỡ anh em. Đường vào Nước Trời không gì khác là ở trong Chúa và thực thi bác ái, nghĩa là thực hiện tình thương giữa nhau.Ở lại trong Chúa cũng có nghĩa là chúng ta sinh nhiều hoa trái. Hoa trái đều là ước mơ của những người trồng nho. Ở trong Chúa, người Kitô hữu sẽ triển nở, vui tươi, hạnh phúc. Ở lại trong Chúa cũng có nghĩa là tuân giữ và thực hiện các điều răn của Ngài.
ÁP DỤNG VÀO THỰC TẾ:
Muốn sống triển nở và sinh hoa kết quả, người tín hữu phải ở trong Chúa, giữ lời Chúa và chia sẻ, giúp đỡ, thực thi tình thương giữa nhau. Muốn sinh hoa trái dồi dào, người Kitô hữu phải chịu cắt tỉa nghĩa là phải đẩy lui tất cả những gì cản bước tới với Chúa, hãy liên kết, gắn chặt lấy thân để cho nhựa sống được lưu truyền và nhựa ấy cũng được lưu chảy tới mọi người. Chính Chúa Giêsu cũng đã chịu để được cắt tỉa qua khổ đau và cái chết. Muốn có vinh quang, người Kitô hữu phải đón nhận đau khổ và vác thập giá của mình mỗi ngày mà theo Chúa.
Lạy Chúa Giêsu phục sinh, xin cho chúng con được ra khỏi chính mình, ra khỏi những ích kỷ, tính toán theo thói khôn ngoan của thế gian để chúng con biết đón nhận những đòi hỏi của Tin Mừng dẫu chúng con có bị thiệt thòi, thua thiệt. Amen.
Lm Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT
--------------------------------
Jean 15, 1-8
Hơn 20 lần trong phúc âm Thánh Gioan,Chúa Giêsu tự gán cho mình Danh Thánh nầy;trong tiếng: PS5-B39
Hơn 20 lần trong phúc âm Thánh Gioan,Chúa Giêsu tự gán cho mình Danh Thánh nầy;trong tiếng Do-Thái: Yavê,vyvh; trong tiếng Hy Lạp “Egô eimi”, Ta Là. Đó là Danh được mạc khải cho Môsê ở bụi cây cháy bừng.
“Tôi Là”…Đấng Thiên Sai (nói với phụ nữ Samaria: Ga 4,26).”Nếu các ngươi không tin rằng Ta Hằng Hữu,các ngươi sẽ chết trong tội lỗi của mình” (Ga 8,24).”Bấy giờ các ngươi sẽ biết là Ta hằng Hữu” (Ga 8,28). “Trước khi có Abraham,đã có Ta” (với những người Biệt phái Ga 8,58). “Hầu các ngươi tin rằng Ta hằng hữu” (với các môn đệ Ga 13,19).”Ta là mục tử tốt lành” (Ga 10,11.14). “Ta là bánh hằng sống”( Ga 6,48). “Ta là ánh sáng thế gian” (Ga 8,12). “Ta là cửa đoàn chiên” (Ga 10,7). “Ta là sự sống lại và là sự sống” (Ga 11,25). “Ta là đường,là sự thật và là sự sống” (Ga 14,6).Và hôm nay:”Ta là cây nho thật” (Ga 15,1).
Phúc âm theo Thánh Gioan quen thuộc với chúng ta hôm nay và không còn ai nghi ngờ về bản văn nầy,như ba phúc âm kia,nói lại theo cách của mình đức tin chân chính của các thế hệ Kitô hữu đầu tiên. Mạc khải Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa có vai trò ưu tiên ở đó một cách tỏ tường.
Theo truyền thống,cây nho tượng trưng cho dân của lời hứa. “Cây nho mà Ngài lấy từ Ai Cập,Ngài đã đem nó trồng lại bằng việc đánh đuổi các dân ngoại”(Tv 79,9).”Israel là một cây nho tươi tốt cho nhiều hoa trái” (Os 10,1). “Ta trồng ngươi nhhư trồng cây nho quý” (Gr 2,21).
Thánh Gioan có hình ảnh nào trong tâm trí? Chúa Giêsu là toàn bộ cây nho. Trong dân tộc của Giao Ước mới, mỗi một nhánh chia sẻ sự sống của Đấng đã phục sinh, như các chi thể của Nhiệm Thể Người và nếu một ai đó tự tách ra khỏi Nhiệm Thể Chúa Kitô,của cây nho nầy là Giáo Hội,thì người đó sẽ không còn có sự sống trong mình và không còn sản xuất ra sự gì cho sự sống đời đời. Vì vậy phải luôn kết hợp với cây nho.
Dụ ngôn nầy tỏ cho thấy sự phán xét, một chủ đề người ta nhất mạnh ít hơn ngày nay, nhân danh lòng bao dung. Sự phán xét tuy thế là một trong ba cực lớn của phúc âm Thánh Gioan,với việc phục vụ huynh đệ và chọn lựa ủng hộ những người bị loại trừ.
Bernard Lafrenière,C.S.C
BTGH chuyển ngữ
--------------------------------
Bất cứ ai sống trên đời cũng đều có quan hệ không nhiều thì ít với những người chung quanh: PS5-B40
Bất cứ ai sống trên đời cũng đều có quan hệ không nhiều thì ít với những người chung quanh, nhất là những người có cùng một máu mủ với mình. Mối quan hệ đó càng khắng khít bao nhiêu là tùy thuộc vào sự hiệp thông có mật thiết hay không.
Cuộc sống đấy ắp yêu thương chỉ có thể tồn tại khi con người đặt tình thương yêu cào tất cả các mối quan hệ, giao tiếp và thông hiệp với nhau trong tình người với người, hơn nữa trong tình anh em ruột thịt.
Ngoài những mối giây liên hệ giao tiếp bình thường như những người khác, người Kitô hữu còn có dây liên hệ với Thiên Chúa là Cha mình và với Hội Thánh cùng các chi thể của Ngài. Mối dây liên hệ này có được sẽ làm phong phú thêm những giá trị vốn có trong cuộc đời.
Hình ảnh cây nho và hoa trái ngon ngọt của nó, mà chúng ta vừa nghe qua đoạn Tin mừng hôm nay đã từng được xem là biểu tượng của mối dây liên kết và hiệp thông, đồng thời cũng được xem là kết quả của những con người tin vào Đức Kitô Phục sinh. Thực vậy, cây nho và vườn nho trước tiên đã được áp dụng cho dân Do Thái để chỉ lòng yêu thương và việc Thiên Chúa kén chọn dân tộc này trong chương trình cứu độ của Ngài. Thiên Chúa đã vun trồng và chở che vườn nho ấy.
Hình ảnh vườn nho và cây nho sau này được thánh Gioan mở rộng đến tất cả những kẻ tin theo Chúa. Hơn thế nữa, còn cho thấy chính Đức Kitô là cây nho thật và mỗi người trong chúng ta là một cành nho của cây nho ấy.
Với mầu nhiệm nhập thể của Đức Kitô, Con Thiên Chúa làm người đã trở nên cây nho thật, một cây nho tốt, để tạo nên một vườn nho mới, một dân tộc mới, một sức sống mới cho con người đã từng mang mầm mống của tội lỗi và diệt vong.
Do đó, niềm vui mừng và hy vọng lớn lao nhất của con người chính là được thông hiệp với Thiên Chúa, nhờ Đức Kitô, Ngài đã trở thành cây nho và chúng ta là những cành lá của cây nho ấy. Điều đó có nghĩa chúng ta là những chi thể của Ngài và được mang lấy chính sự sống thần linh của Ngài. Với mầu nhiệm nhập thể, chúng ta còn thấy: Thiên Chúa làm người là để cho con người được trở nên Thiên Chúa và có sự sống viên mãn nhờ Đức Kitô. Muốn có được sự sống mới ấy, chúng ta phải thực thi tình yêu thương và phục vụ như Đức Kitô bằng những hành động và việc làm cụ thể.
Ngoài ra, để có một cuộc sống mới thật phong phú và sinh hoa kết trái dồi dào thì ngay từ giờ chúng ta cần phải hy sinh quên mình, giống như cành nho nào được cắt tỉa, thì đó chính là cành nho có nhiều hoa trái hơn cả.
Cuộc sống của người Kitô hữu càng kết hiệp với Đức Kitô, càng hiệp thông với các chi thể khác của Ngài, trong đó có những người anh em bất hạnh và khổ đau, đòi hỏi nhiều hy sinh, thì cuộc sống của người Kitô hữu ấy càng phong phú và nhiều hy vọng hơn cả. Bởi vì, nếu ta chết với Đức Kitô, thì chúng ta sẽ cùng sống với Ngài. Nếu ta kiên tâm chịu đựng, thì chúng ta sẽ cùng Người hiển trị.
--------------------------------
Đoạn Phúc Âm này trích ở bài giảng thứ hai của Chúa trong bữa Tiệc ly - Và cần được đặt vào: PS5-B41
Đoạn Phúc Âm này trích ở bài giảng thứ hai của Chúa trong bữa Tiệc ly –Và cần được đặt vào trong bầu khí thánh lễ tạ ơn, tâm điểm của Tiệc ly. Việc Chúa làm phép và tiến dâng rượu khiến ta nhớ đến dụ ngôn cây nho. Cựu Ước từng dùng cây nho để chỉ dân Chúa. Ở đây Chúa muốn cho người ta biết Chúa thực hiện trong Người một tập hợp gồm ơn tuyển chọn, sự quan phòng chiếu cố và phương thế cứu rỗi –mà thời xưa người ta gán cho dân Chúa. Tư tưởng chính của đoạn văn tập trung vào thực tại cảu sự kết hợp, ngay từ dưới thế, gữa người Kitô hữu và Đức Kitô. Kitô hữu không sống trước mặt Đức Kitô, nhưng sống trong Đức Kitô. Ta ghi nhận, trong đoạn văn ngắn này, từ ngữ “trong Ta” được thánh chép sử dùng tới 5 lần.
1) Kitô hữu được nối mạch với Đức Kitô giống như cành nho được tháp vào gốc nho. Không có Đức Kitô thì người Kitô hữu chẳng là gì hết. Nhờ Đức Kitô mà người tín hữu được sống, có được nhựa sống, và khả năng kết trái. Có thể trên gốc nho nảy ra một cành không theo quy luật thiên nhiên về cây giống –nó chỉ tốt cành tốt lá mà không cho quả. Nhà trồng nho gọi nó là “giống tham ăn”, chặt và liệng đi. Phải chăng có thể có những người lãnh nhiệm vụ rao giảng Phúc Âm mà không sinh hoa kết quả? Thưa có, đấy là những kẻ không quan tâm sống nhờ vào Chúa, vẫn rao giảng Phúc Âm theo lối riêng. Thánh Inhaxiô thành Antiôchia, ở thế kỷ thứ hai, từng nhận xét: “Hãy đề phòng những cục bướu có hại trên thân nho, chúng không do Đức Giêsu Kitô chăm bón, vì chúng không được Chúa Cha vun trồng. Những cục u bướu đó là hình bóng những kẻ nào xưng mình là thuộc về Giáo Hội và Phúc Âm mà thật sự không sống hiệp thông với Đức Giêsu Kitô”.
2) Nhành nào sinh quả, Cha Ta tỉa sạch để nó sinh quả nhiều hơn. Nhìn vào cung cách Thiên Chúa dẫn dắt người tín hữu ngay thật, chúng ta thấy tất cả được sắp đặt sao cho nhiều hoa sai quả –quả đây là sự thành toàn số mệnh theo thánh ý Chúa. Sống trong Đức Kitô, người tín hữu được nuôi dưỡng bằng lời giảng dạy và gương mẫu Chúa, bằng lời Chúa, ân sủng nội tâm và Mình Máu Thánh Người. Tuy vậy vẫn có thể xảy ra điều này: do một sự quá dồi dào tư tưởng, quá nhiều dự định, một sự thiếu sáng suốt, một tật nguyền tâm thần –một sự yếu đuối của ý chí v,v… bỗng nhiên nổi lên trong người đó sự lầm lạc này hoặc sự bất trung nọ. Chính vào lúc đó, nhắm vào quả đang lớn cần được gìn giữ cho tới lúc chín, Chúa ra tay xén tìm lòng trí người đó, thanh luyện y, loại bỏ những cành thừa chẳng ích lợi gì vì tranh chiếm sinh lực cần cho cây sống. Tất nhiên là đau xót, nhưng tránh được, vì đây là quy tắc cuộc chơi. Trung kiên trong đức tin và thanh khiết trong sự ngay lành –cả hai đem lại những thực nghiệm đau khổ.
Lại nữa, làm sao người ta có thể ở trong Đức Kitô mà lại không theo Chúa trên đường hy sinh được? Muốn hái quả kỳ diệu của sự sống lại thì phải làm cuộc vượt qua bằng thập giá. Thập giá Chúa chính là sự lột bỏ trơ trụi cực độ của Chúa. thập giá của chúng ta là sự thanh luyện cực độ. Nếu đôi khi chúng ta cảm tháy như thể Chúa Cha tỉa xén trong xác thịt, trong linh hồn, trong trái tim chúng ta, những lúc đó chúng ta hãy cố thu hút nhiều hơn nữa chất sống từ Đức Kitô, hãy dũng cảm vì lời hứa của những trái đang chờ chín.
--------------------------------
Một trong những chất liệu cần thiết được sử dụng trong Thánh Lễ đó là rượu nho. Rượu nho: PS5-B42
Một trong những chất liệu cần thiết được sử dụng trong Thánh Lễ đó là rượu nho. Rượu nho này được làm thành từ trăm ngàn trái nho ép lấy nước và để lên men đến một nồng độ và chất lượng do Toà Thánh ấn định để được sử dụng làm rượu lễ. Rượu nho ở nước ta chưa đủ tiêu chuẩn để được phép sử dụng trong Thánh Lễ. Vì thế phải nhập khẩu từ các nước Âu Châu, như Pháp, Tây Ban Nha, những nước có truyền thống trồng nho từ lâu đời và chuyên môn sản xuất những loại rượu nho nổi tiếng thế giới. Rượu lễ chúng ta đang sử dụng được nhập khẩu từ Công ty De Muller, S.A. ở Tarragona, Tây Ban Nha.
Nhìn những vườn nho, ai không có kinh nghiệm trong nghề trồng nho chắc chắn phải tiếc xót khi thấy những cành nho bị cắt tỉa khỏi thân nho. Thế nhưng, đây là định luật cơ bản trong nghề trồng nho: có được cắt tỉa, cành nho mới sinh hoa kết quả. Vào tháng hai, tháng ba, người trồng nho cắt những cành nào thấy không thể sinh trái, nhiều khi để lại thân cây trơ trụi. Đến tháng tám khi nho đâm ngành trổ lá, ông lại tỉa hết những nhánh con, để những nhánh lớn có trái được sức sống của thân cây nhiều hơn..
Hình ảnh của vườn nho và cây nho là hình ảnh quen thuộc trong Kinh Thánh và thường được dùng để cảnh cáo, đe doạ, khiển trách dân Israel: Ngôn sứ Giêrêmia đã nói: “Ta trồng người như cây nho sai trái, được tuyển chọn giống tốt. Sao người lại trở thành cây nho daiï, sinh trái chua lòm” (Gr 2,21). Ngôn sứ Isaia cũng đã có cả một bài ca về vườn nho, vì dân Israel như nho quí, nhưng đã trở thành nho dại, khiến chủ vườn nho phải bỏ hoang phế (x. ls, 1-7).
Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu tự nhận là “cây nho thật” và “Chúa Cha là người trồng nho”, để xác minh rằng: đây là cây nho dại sinh trái chua lòm. Cây nho thật này do Chúa Cha trồng tỉa để đem lại hoa trái sự sống dồi dào:
“Thầy là cây nho thật và Cha Thầy là người trồng nho. Cành nào gắn liền với Thầy mà không sinh hoa trái, thì người chặt đi; còn cành nào sinh hoa trái, thì Người cắt tỉa cho nó sinh trái nhiều hơn”… “Thầy là cây nho, anh em là cành”.
Như cành gắn liền với thân cây nho mới sống được và sinh hoa trái. Nếu cành nào tách rời khỏi thân cây nho, sẽ khô héo và làm mồi cho lửa. Cũng vậy, người tín hữu phải sống kết hợp với Chúa Kitô mới có sự sống của Thiên Chúa và được sống đời đời, nếu không, sẽ chết đi và bị quăng vào lửa. Vì vậy, mối quan hệ giữa Chúa Giêsu và các Kitô hữu là một mối quan hệ mật thiết đến nỗi cả hai trở nên như một, vì cùng sống chung một sự sống. Chúa Kitô và các Kitô hữu tạo thành một cộng đồng sự sống, như các chi thể trong một thân thể mà Thánh Phaolô gọi là Nhiệm Thể, hay là Thân Thể Mầu Nhiệm của Chúa Kitô. Trong Nhiệm Thể ấy, các chi thể liên kết với nhau và liên kết với một đầu như các cành nho liên kết với thân cây nho và một gốc nho. Cũng như nhựa sống giao lưu từ gốc nho đến các cành cây, thì sự sống của Thiên Chúa cũng được chuyển đến các chi thể như trong một thân thể. Như thế, các Kitô hữu được gắn với nhau vào một gốc là Chúa Giêsu: “Anh em ở trong Thầy và Thầy ở trong anh em”.
Một điểm khác cũng được Chúa Giêsu nhấn mạnh ở đây, đó là “cành nho phải sinh hoa trái”. Người Kitô hữu không chỉ gắn với thân cây mà còn phải sinh hoa trái nữa. Bởi vì, không thiếu những cành gắn chặt với cây mà không sinh trái nào. Những cành đó sẽ bị chặt đi và quăng vào lửa. Không sinh trái là bằng chứng không còn “ở trong Thầy”. Không còn kết hợp với Thầy, mặc dầu bên ngoài vẫn là một cây “xanh rờn”! Sinh hoa kết quả dồi dào mới trở thành người môn đệ thật của Thầy. Hình ảnh có thể làm cho chúng ta sửng sốt. Đâu phải đợi đến khi bị liệt vào hạng khô khan, nguội lạnh hay phạm những tôị tầy đình mới bị loại khỏi cộng đoàn của Chúa. Sự sống từ Chúa Giêsu chỉ có hai trạng thái: sinh trái hoặc không sinh trái, không có trạng thái thứ ba, hiểu theo nghĩa “cầm hơi”, “cầm chừng”. Người Kitô hữu trở thành môn đệ của Chúa Kitô bằng chính việc sinh nhiều hoa trái và Thiên Chúa được tôn vinh cũng bằng chính việc người Kitô hữu sinh nhiều hoa trái. Chúa Giêsu đã khẳng định: “Điều làm Chúa Cha được tôn vinh là anh em sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Thầy”.
Thế nào là sinh hoa kết trái? Chúng ta có thể tìm thấy cây trả lời ngay trong bài đọc 2 hôm nay, Thánh Gioan nói: “Ai tuân giữ giới răn của Thiên Chúa thì ở trong Thiên Chúa và Thiên Chúa ở trong kẻ ấy. Và giới răn của Thiên Chúa là tin vào Danh Đức Giêsu Kitô, Con của Ngài, và yêu thương nhau như Ngài đã truyền dạy”. Thánh Gioan còn căn dặn: “Chúng ta đừng yêu thương nơi đầu môi chót lưỡi, nhưng phải yêu thương thật sự bằng việc làm”. Do đó, chúng ta có thể hiểu được rằng, “sinh hoa trái” là yêu thương một cách hữu hiệu, bằng việc làm có sức biến đổi môi trường chung quanh, tạo dựng hạnh phúc cho người khác. Phải phục vụ lợi ích thật của anh em, thì mới nói được rằng chúng ta đang ở trong Thiên Chúa và Thiên Chúa ở trong chúng ta. Chỉ có tình thương yêu đích thực, thực từ trong lòng ra hành động, mới là tình yêu thương hiệp nhất, hiệp nhất chúng ta nên một với anh em, hiệp nhất chúng ta trong Chúa Giêsu Kitô là “cây nho Chúa Cha trồng tỉa” để sinh nhiều hoa thơm trái ngọt.
Hình ảnh của sự cắt tỉa còn gợi lên một sự mất mát, đau đớn. Thế nhưng, mất mát dẫn đến thắng lợi, khổ đau dẫn đến vinh quang, sự chết dẫn đến Phục Sinh. Đó là bài học xuyên suốt cuộc đời, lời rao giảng và cái chết của Chúa Giêsu. Trong suốt hơn 2000 năm qua, Giáo Hội đã tiến bước với niềm xác tín ấy. Nhựa sống từ thân cây nho là Chúa Giêsu đã không ngừng nuôi sống Giáo Hội. Với cái nhìn đức tin, người ta vẫn nhìn thấy cái được trong cái mất: Qua việc trở lại với những giá trị của Tin Mừng, với cốt lõi của Tin Mừng, Giáo Hội cởi bỏ được chiếc áo của quyền lực và hào nhoáng, để mặc lấy tinh thần phục vụ, khiêm tốn, đơn nghèo. Sự hoán cải của nhiều Kitô hữu trở thành con đường cho những người thành tâm thiện chí tìm gặp được Chúa Kitô. Giáo Hội sinh nhiều con cái là nhờ các chi thể của mình là những cành nho luôn được cắt tỉa.
Như cành liền cây mới sống được và phải cắt tỉa mới sinh nhiều hoa trái, người Kitô hữu phải sống nhờ Chúa Kitô, với Chúa Kitô và trong Chúa Kitô mới có thể sống như Chúa Kitô, sống cho Thiên Chúa và cho mọi người anh em. Đó là đòi hỏi căn bản của đời sống Kitô hữu. Người Kitô hữu nào yêu thương mọi người anh chị em một cách chân thành, có hiệu quả bằng việc làm cụ thể, giúp đỡ, bảo vệ, xây dựng xã hội, đồng bào, đất nước… người Kitô hữu ấy mới thật là người ở trong Thiên Chúa, kết hợp với Chúa Kitô, mới thật là cành nho gắn liền với cây nho.
--------------------------------
CÂY NHO THẬT
Như thường lệ, ở đây Chúa Giêsu đang sử dụng các hình ảnh và ý niệm thuộc di sản tôn giáo của dân: PS5-B43
Như thường lệ, ở đây Chúa Giêsu đang sử dụng các hình ảnh và ý niệm thuộc di sản tôn giáo của dân Do Thái. Nhiều lần Cựu Ước mô tả dân Israel như một gốc nho hay vườn nho của Thiên Chúa. “Vườn nho của Đức Chúa vạn quân, ấy là nhà Israel (Is 5,1-7). Qua Giêrêmia, sứ điệp của Chúa đã truyền đến cho dân Israel rằng: “Ta đã trồng ngươi như cây nho tốt” (Gr 2,21). Êdêkien 15 và 19, 10 cũng ví dân Israel với cây nho. Ôsê 10,1 nói “Israel là một cây nho tươi tốt”. Tác giả Tv nghĩ về việc Thiên Chúa giải thoát dân Ngài khỏi vòng nô lệ như sau “Gốc nho này Chúa bứng từ Ai Cập” (80,8). Cây nho đã trở thành biểu tượng của dân Israel. Huy hiệu trên các đồng tiền thời Macabêô là cây nho. Một trong những kỳ công chói lọi trong Đền Thờ là cây nho bằng vàng thật lớn đặt trước Nơi Thánh. Nhiều vĩ nhân đã kể mình có vinh dự lớn khi được phép dâng cúng một số vàng để đúc thêm một chùm trái cho cây nho ấy. Cây nho là một trong những hình ảnh đặc trưng của người Do Thái, và là biểu tượng của dân Israel.
Chúa Giêsu tự xưng Ngài là cây nho thật. Từ alethinos, có nghĩa là thật, có thật, đích thực. Điều đáng lưu ý là trong Cựu Ước, biểu tượng cây nho luôn luôn được gắn liền với ý niệm về sự suy thoái. Trong bức tranh của Isaia, vườn nho đã trở thành vườn nho hoang. Giêrêmia than phiền dân tộc ông đã biến thành “một cây nho lạ, thoái hóa thành một cây nho khác”. Ôsê thì kêu lên “Israel là một cây nho trơ trụi”. Dường như Chúa Giêsu muốn nói: “Các ngươi tưởng vì thuộc về dân Israel nên các ngươi là nhánh cây nho thật. Sự kiện “là người Do Thái” không thể cứu ngươi. Điều duy nhất có thể cứu các ngươi là hãy thông hiệp mật thiết và sống động với Ta, hãy tin Ta vì Ta là cây nho của Thiên Chúa, và các ngươi phải là những nhánh được gắn liền vào Ta”. Chúa Giêsu đã xác định không phải là dòng máu Do Thái, nhưng chính đức tin vào Ngài là đường lối cứu rỗi của Thiên Chúa. Không một yếu tố nào có thể giúp con người được hòa thuận với Thiên Chúa mà chỉ có tình thân hữu với Chúa Giêsu Kitô.
Lúc mô tả bức tranh về cây nho. Chúa Giêsu biết rõ điều Ngài đang nói. Cây nho mọc khắp nơi tại Palestine. Muốn thu hoạch được trái tốt, người ta phải hết sức chú ý chăm sóc nó. Nó thường mọc trên những thềm đất nơi cao, nền đất phải sạch sẽ. Có khi người ta trồng thành hàng rào, có khi thả bò sát đất trên ít cành cây, cũng có khi người ta cho nó bò lên cửa những ngôi nhà tranh. Nhưng dù mọc ở đâu, việc cần thiết là phải tỉa thật kỹ. Nó mọc xanh tốt đến nỗi phải chia hàng cách khoảng ít nhất 4m, vì nhánh nho phát triển nhanh. Một cây nho trong ba năm đầu chưa cho trái, mỗi năm, nó phải được tỉa thật sạch để có thể phát triển và giữ được sinh lực. Khi đến độ trưởng thành, người ta cắt tỉa nó vào tháng 12 hoặc tháng 01 dương lịch. Có hai loại nhánh nho, một loại ra trái và một loại không ra trái. Loại nhánh không ra trái phải cắt bỏ, để chúng khong hút hết sinh lực của cây nho. Cây nho sẽ không thể cho trái đúng mức nếu không được cắt tỉa thật kỹ. Chúa Giêsu biết rõ điều đó.
Hơn nữa, gỗ của cây nho chẳng dùng được vào việc gì, vì quá mềm. Luật quy định mỗi năm vài lần, dân chúng phải đem củi dâng lên Đền Thờ để dùng cho các bàn thờ dâng sinh tế, nhưng dứt khoát không được dâng củi nho. Sau khi cắt tỉa cây nho, việc duy nhất có thể làm đối với số nhánh nho đó là đem đốt bỏ. Điều này làm cho bức tranh Chúa vẽ càng thêm ý nghĩa.
Chúa Giêsu bảo những người theo Ngài cũng giống như vậy. Một số người trong họ là những nhánh nho ra trái thật sai, nhưng một số khác thì lại vô dụng vì không ra trái. Khi nói đến điều này, Chúa nghĩ đến ai đây? Có hai câu trả lời. Một là, Ngài đang nghĩ đến dân Do Thái, họ là nhánh cây nho của Chúa. Đây không phải là hình ảnh mà hết ngôn sứ này đến ngôn sứ khác mô tả sao? Nhưng họ đã không chịu nghe Ngài, không chịu nhận Ngài, do đó, họ chỉ là những nhánh nho khô, vô dụng. Thứ hai, Chúa đang nghĩ một cách tổng quát hơn, Ngài đang nghĩ đến các Kitô hữu mà đạo của họ chỉ là hữu danh vô thực, năng thuyết bất năng thành, có nói mà không làm. Ngài đang nghĩ đến các Kitô hữu vốn là những nhánh vô dụng, toàn lá mà chẳng ra trái. Và Ngài đang nghĩ đến những Kitô hữu đang bội đạo, đã nghe, đã nhận đạo nhưng lại sa ngã, bỏ đạo để trở thành những kẻ phản thầy, phản chủ mà có lần họ đã thề hưá sẽ trung thành phục vụ.
Chúng ta có thể trở thành những nhánh nho vô dụng theo ba cách:
a/ Chúng ta chối từ không nghe theo Chúa Giêsu.
b/ Chúng ta nghe Ngài và phục vụ Ngài bằng đầu môi chót lưỡi chứ không có hành động cụ thể.
c/ Chúng ta có thể nhận Ngài làm Thầy và làm Chủ, nhưng sau đó khi gặp khó khăn trên đường đời hay khi bị dục vọng lôi cuốn thì từ bỏ Ngài. Nên nhớ nguyên tắc đầu tiên của Tân Ước là vô dụng dẫn đến tiêu diệt. Nhánh nho vô dụng đang trên đường đến chỗ tiêu huỷ.
Đoạn này nói đến việc ở trong Chúa Kitô. Điều đó có nghĩa gì? Kitô hữu ở trong Chúa và Chúa ở trong Kitô hữu mang một ý nghĩa rất huyền nhiệm. Nhưng nhiều người –có lẽ là đa số nữa- chẳng bao giờ có được kinh nghiệm này.
Chúng ta có thể lấy một hình ảnh thông thường để so sánh. Dù mọi lối so sánh đều bất toàn, nhưng chúng ta đành phải dùng những ý niệm mình có. Thí dụ có một người yếu đuối sa vào cám dỗ, đã làm hỏng chuyện, đang trên đà suy thoái tinh thần, trí óc và đạo đức. Người ấy có một bạn thân có bản lãnh mạnh mẽ, đáng mến, đầy lòng yêu thương, cứu anh ta khỏi tình trạng suy thoái kia. Chỉ có phương pháp duy nhất để người yếu đuối kia có thể duy trì tình trạng phục hồi của mình và giữ mình trên con đường tốt, là anh phải giữ liên hệ với người bạn kia. Nếu mất đi sợi dây liên lạc thì sự yếu đuối của anh lại gặp nhiều cơ hội, những cám dỗ cũ xuất hiện và anh lại sa ngã. Lối thoát của anh nằm trong mối liên lạc liên tục với sức mạnh của bạn mình.
Khi một người hư hỏng được để sống chung với một người tử tế đứng đắn, bao lâu người ấy còn ở trong ngôi nhà tử tế đứng đắn kia thì còn được an toàn. Nhưng nếu người ấy rời bỏ nhà đó, đi theo ý riêng, sống tách biệt người bạn tốt, thế nào cũng sẽ sa ngã lại. Chúng ta phải giữ liên lạc với cái tốt để đánh bại cái xấu. Robertson ở Brighton là một trong những nhà truyền giáo lỗi lạc. Có một nhà buôn mở cửa hiệu, ông để trongn phòng phía sau cửa hiệu một bức ảnh của Robertson, ông xem Robertson như người anh hùng gương mẫu của mình. Khi bị cám dỗ làm chuyện xấu, thương gia này chạy vội về phòng sau, nhìn vào bức ảnh của Robertson, ông thắng được cám dỗ đó. Có người hỏi Kingsley bí quyết thành công trong cuộc sống của ông, ông nhắc đến F. D. Maurice và bảo: “Tôi có một người bạn thân”. Tiếp xúc, liên hệ với người tốt đã khiến ông thành người tốt. Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
Ở trong Chúa Kitô cũng giống như vậy. Bí quyết của đời sống Chúa Giêsu là Ngài luôn tiếp xúc, liên hệ với Thiên Chúa Cha. Nhiều lần Ngài lui vào nơi vắng vẻ để gặp Thiên Chúa Cha. Chúa Giêsu luôn luôn ở trong Thiên Chúa Cha. Giữa chúng ta và Chúa Giêsu cũng phải như vậy, chúng ta phải giữ mối liên hệ tiếp xúc với Ngài luôn. Chúng ta sẽ không đạt được điều đó, nếu không quyết tâm thực hiện. Thí dụ như việc cầu nguyện lúc sáng sớm, dù ngắn ngủi, nhưng cầu nguyện như chất thuốc sát trùng cho suốt một ngày, vì làm như thế, chúng ta không thể nào ra khỏi sự hiện diện của Chúa Giêsu để chạm vào điều xấu. Với một số ít người trong chúng ta, có thể việc ở trong Chúa Giêsu là một kinh nghiệm, không thể diễn tả bằng lời. Với phần đông chúng ta, điều đó có nghĩa là tiếp xúc thường xuyên với Chúa Giêsu, có nghĩa là thu xếp làm sao cho đời sống, giờ cầu nguyện, và cả những lúc phải yên lặng, để không giây phút nào chúng ta có thể quên Ngài.
Cuối cùng, chúng ta cần ghi nhận hai điều liên hệ đến một môn đệ tốt. Một, người ấy làm cho đời sống mình được phong phú. Sự tiếp xúc với Chúa Giêsu làm cho người ấy trở thành một nhánh nho nhiều trái. Thứ hai, người ấy làm vinh danh Chúa. Nhìn vào đời sống đó, người ta nghĩ đến Thiên Chúa, Đấng đã làm cho người đó trở thành người như vậy. Thiên Chúa được tôn vinh khi chúng ta kết nhiều quả và khi chúng ta chứng tỏ mình là môn đệ của Chúa Giêsu. Chắc chắn, vinh quang lớn nhất cho Kitô hữu là bởi đời sống và cách ăn nết ở của mình, đó là chúng ta tôn vinh Chúa.
--------------------------------
CÂY NHO VÀ CÁC MÔN ĐỆ
Diễn từ của Chúa Giêsu mở đầu bằng dụng ngữ “Thầy là” được lặp lại ở câu 5. Như ở chương 10 về PS5-B44
Diễn từ của Chúa Giêsu mở đầu bằng dụng ngữ “Thầy là” được lặp lại ở câu 5. Như ở chương 10 về vị mục tử, đó không phải là một sự so sánh (thiếu phụ ngữ so sánh “như”); đó là một ẩn dụ, hình ảnh qua đó một từ ngữ (ở đây là cây nho) được đem ra khỏi lĩnh vực thông thường để sử dụng vào trong một lĩnh vực khác của diễn từ (ở đây là căn tính của Chúa Giêsu).
Ẩn dụ này hình thành một phần từ những yếu tố quen thuộc của người Do Thái (Chúa Cha như người trồng nho) và từ nhiều yếu tố mới mẻ khác như việc Chúa Giêsu quả quyết Người là “cây nho thật”. Quả vô ích khi tìm kiếm những so chiếu trong thế giới ngộ giáo (nhiều người muốn nhận thấy ở đây một ám chỉ đến cây sự sống, đôi khi được trình bày như một cây nho). Tốt hơn là nên quay về với Kinh Thánh nơi thường sử dụng hình ảnh cây nho để nói về Israel (Is 5,1-7; 27,2-5; Gr 5,10; 12,10-11).
Tuy nhiên trong Tin Mừng của Gioan, hình ảnh quen thuộc với thính giả, vượt xa ẩn ý của Kinh Thánh: Chúa Giêsu là cây nho thật (cũng cách diễn tả này trong Gr 2,21 trong bản dịch Hy Lạp), và các cành nho phát triển nhờ Người. Cành nào không sinh trái thì cần phải chặt bỏ. Trong bối cảnh của đêm sau cùng, ta thường nghĩ đến Giuđa là kẻ thuộc về thế giới tối tăm (13,2.27). Thế nhưng dụng ngữ căn bản này (loại trừ sự hoán cải như trong Mt 3,10) chắc chắn có thể áp dụng cho mọi Kitô hữu thuộc Giáo Hội của Gioan mà lại đoạn giao với cộng đoàn như “những tên phản Kitô không phải là người của chúng ta” (1Ga 2,19).
Không nên xem như một cách miêu tả hỏa ngục và các hình phạt của nó trong việc so sánh kẻ không “ở lại trong Chúa Giêsu” với những “cành nho bị quăng vào lửa cho nó cháy đi”. Tuy nhiên viễn ảnh đầy đe dọa và diễn đạt một nhị luận không sai biệt giữa các môn đệ trung thành với những kẻ xa lìa Chúa Giêsu. Đối với người chưa tin, Gioan sử dụng cũng một hình ảnh như ông sử dụng để chỉ Thủ Lãnh thế gian này: “nó sắp bị tống ra ngoài” (12,31 và 15,6). Cần phải đặt định các đoạn này vào trong trào lưu cố tình nhị luật của một số cộng đoàn Kinh Thánh sơ khai, phải đương đầu với nhiều cuộc khủng hoảng nội bộ. Ngày nay, độc giả nên ý thức về những hậu quả không thể tránh khỏi từ những lựa chọn của mình. Lời mời gọi hoán cải luôn luôn hiện diện trong đề xuất của Tin Mừng.
Như vậy, đối với Gioan, sinh hoa trái có nghĩa là trở nên môn đệ, nghĩa là gắn bó với Chúa Giêsu trong đức tin và đức ái, trong tư thế hoán cải liên lỉ, một đức ái trở thành dấu chỉ cho thế gian do bởi chất lượng và sức mãnh liệt của nó. Câu 3 lặp lại thảm cảnh của đêm sau cùng khi ám chỉ đến việc thanh tẩy (việc rửa chân) được trình bày ở chương 13.
Các câu 6 lặp lại phần dẫn, dưới hình thức một sự bao hàm. Tuy nhiên ở đây chiều kích Kitô được nhấn mạnh: “Không có Thầy, anh em chẳng làm gì được”. Giữa lời khai mào bài trần thuật nói về “cây nho thật” và phán quyết cuối cùng này, ta có thể đoán được những dấu vết của cuộc bút chiến chống lại những kẻ (Do Thái giáo hay Kitô giáo) muốn tìm nguồn mạch sự sống ngoài Chúa Giêsu. Đối với tín hữu hiện thời, được mời mọc bởi biết bao đề nghị đầy ý nghĩa, lời này cần phải là một cột mốc không thể xóa bỏ. Nếu quả thật Chúa Giêsu là Lời của Thiên Chúa, đến đưa sự mặc khải tới đích điểm, thì đối với các tin hữu, Người cần phải là sự quy chiếu bắt buộc (không độc hữu không loại bỏ đối với những kẻ thành tâm gắn bó với các trào lưu tôn giáo và nhân bản khác).
--------------------------------
Thầy là...
Như Chúa nhật trước, chúng ta sẽ nghe Chúa Giêsu nói Người là ai. Chúng ta chú tâm lắng nghe: PS5-B45
Như Chúa nhật trước, chúng ta sẽ nghe Chúa Giêsu nói Người là ai. Chúng ta chú tâm lắng nghe Chúa Giêsu bắt đầu mạc khải bằng những từ long trọng này: Con người, dân thành Nagiarét, con của Maria... dám dùng tên Chúa "Ta là Đấng Hằng Hữu” để tỏ cho chúng ta biết Ngài là Đấng Tự Hữu.
Cây nho thật.
Đây là một kiểu nói vô cùng táo bạo đối với những thính giả đầu tiên của Chúa Giêsu. Trong toàn bộ Thánh Kinh hình ảnh "Cây nho" tượng trưng cho "dân Israel", bây giờ Chúa Giêsu coi như là một việc đương nhiên, Người tự cho phép mình chiếm chỗ của "cả một dân tộc". Người áp dụng cho chính bản thân Người nhưng gì đã được nói cho Israel. Và Người dám nói rằng chính Người là cây nho đích thật. Cây nho kia chỉ là một phác họa, một chuẩn bị, một "hình ảnh". Dân Israel xưa chỉ là một sự chuẩn bị cho "dân Israel mới" là Giáo Hội, là chính Chúa Giêsu. Và không phải Chúa Giêsu chỉ đưa ra lời khẳng định đáng ngạc nhiên này. Một lần Người đã nói: Người là bánh "đích thực" của sự sống (Ga 6); đối với Maria, Người đã nói Người là Mục Tử "đích thật" (Ga 10) đối lại với những mục tử giả và những kẻ làm thuê.
Vậy thì một lần nữa, con người bình thường, xuất thân từ một làng quê nhỏ bé trong một tỉnh của đế quốc La Mã, con người không quan trọng đó sẽ chịu chết trong vài tuần nữa, bị xã hội loại trừ, bị các môn đệ phản bội và chối bỏ, bị đối thủ khinh khi chế nhạo, bị mọi người bỏ rơi, Con Người đó dám tự cho là trung tâm của thế giới và của lịch sử – Có đúng không? hay Người chỉ là một con người?
Và Cha Thầy là người trồng nho...
Cha của Người là ai? Người đang nói về ai thế? Chúng ta quá quen với những kiểu nói này. Thực ra những kiểu nói trên diễn tả một điều nào đó không bình thường nhưng là một cuộc cách mạng thực sự trong lịch sử những tương quan giữa con người và Thiên Chúa. Dường như Chúa Giêsu đã luôn luôn gọi Thiên Chúa là "Abba", từ ngữ Aramên để gọi "Cha”. Kiểu nói này không phải của một người đàn ông trưởng thành mà là của một con trẻ. Kiểu nói trìu mến mà thánh Têrêsa Lisieux đã diễn tả Thiên Chúa, “Cha tốt lành của con". Vào thời thượng cổ, trong nền văn chương của Do Thái nói về nghi lễ phụng vụ cũng như về đời sống cá nhân, người ta không tìm được một cách cầu nguyện dùng tiếng "Abba" để nói về Chúa. Vì thế lời nói khác thường và thân thiện này đã gây ra sự khó chịu và nên cớ vấp phạm đối với những người đồng thời của Chúa Giêsu, lời này thường được dùng trong tiếng Aramên bởi những cộng đồng tiên khởi dùng tiếng Hy Lạp (Mc 14,36; Mt 26,39; Lc 22,42; Ga 14,31; Rm 8,15; Gal 4,6).
Vâng, trong toàn bộ Kinh thánh "Người trồng nho" của Israel chính là Thiên Chúa, hình ảnh truyền thống này diễn tả tình yêu của Thiên Chúa đối với dân của người (Gr 2,4; Ed 15,2; Os 10,1; Tv 80,9).
Cành nào gắn liền với thầy mà không sinh hoa trái thì người cắt tỉa cho nó ra nhiều quả hơn.
Sự so sánh của người trồng nho rất thực tế: Mùa đông ông ta cắt bỏ trành khô và đốt, ông tỉa một phần để cô đọng nhựa làm cho sinh nhiều trái hơn. Một cây nho không được cắt tỉa chỉ sinh lá -Những người trồng nho nói rằng: Khi người ta cắt tỉa cây nho cây này "khóc". Trước khi vết cắt được lành, một số nhựa dồi dào chảy ra. Cũng vậy, gặp cơn thử thách lòng chúng ta cũng khóc khi bị đau khổ.
Người nào đã đi thăm một vườn nho vừa được cắt tỉa, sẽ ngạc nhiên về những cành nho bị "hy sinh" để cây nho cho "nhiều quả hơn". Nếu không biết, ta có thể phê bình người trồng nho "Tại sao lại có nhiều đau khổ như thế này trên thế giới". Thưa ông trồng nho, tại sao ông cắt bỏ nhiều cành thế? Tại sao ông làm cây chảy máu? Hãy đợi đến mùa thu hoạch lúc đó anh sẽ hiểu.
Và Chúa Giêsu, cây nho đích thật được Chúa Cha yêu mến đã bị "cắt tỉa" trước tiên. Oâi sự cắt tỉa bi thảm thay! ôi; cây thập giá bên ngoài bị tàn phá, nhưng mang lại: "nhiều quả hơn".
Đó là hình ảnh công việc của Thiên Chúa trong Giáo Hội và trong chúng ta, Người tỉa, xén, thanh tẩy. Việc này gây đau khổ, nhưng đây là quy luật của cuộc sống, để cho mùa thu hoạch tốt đẹp hơn.
Nhưng anh em được thanh sạch rồi nhớ lời Thầy đã nói với anh em.
Đáng lẽ ra khi tỉa xén, người tín hữu phải lắng nghe lời Chúa để khám phá được sự phong phú của sự thanh tẩy này. Người nào chấp nhận bị tỉa xén theo gương Chúa Giêsu và kết hợp với Người, người ấy có thể tìm thấy ý nghĩa trong cơn thử thách của mình. “Hãy luôn luôn kết hợp với Thầy như Thầy luôn kết hợp với anh em ". Lời Chúa trên đây làm cho tín hữu khám phá được rằng, đau khổ kết hợp họ với Chúa Giêsu và làm cho họ ở "trong người".
Động từ "ở" sẽ được dùng trong 6 câu sau này. Hình ảnh thật cảm động: Chúng ta có thể "ở” trong Chúa Giêsu, và Người "ở" trong chúng ta, chúng ta kết hợp với Chúa Giêsu như những nhánh trong một cây nho, được tháp nhập vào Người cách sống động: Từ Chúa Kitô đến chúng ta, chỉ có một dòng nhựa lưu chảy, một sự sống duy nhất truyền lan mà thôi.
Chữ "ở" này không chỉ có nghĩa là ở lại, cư ngụ, nhưng là sống ‘với’, đây cũng là một đề tài xuyên suốt Thánh Kinh. Ước vọng lớn nhất của con người là thấy Thiên Chúa ở với dân của Người: "Người đã dựng lều trong trại của chúng ta, giữa những lều du mục của chúng ta". "Người đã xây một nhà trong thành phố chúng ta, giữa những nhà của chúng ta". Nhưng ở đây, Chúa Giêsu còn đi xa hơn: Không chỉ là một sự đối diện mà là "Người này ở nhà người kia". Một mối liên quan mới kết hợp con người với Thiên Chúa, một sự mật thiết hỗ tương. Chúa Giêsu dùng lại kiểu nói xưa của Giao ước: "Các ngươi sẽ là dân của Ta và Ta sẽ là Thiên Chúa của các ngươi". Nhưng Chúa Giêsu đào sâu hơn bằng cách nói về một sự kết hợp hỗ tương: “Anh em hãy ở trong Thầy như Thầy ở trong anh em". Khi nghe lời này, chúng ta phải nghĩ đến phép Mình Thánh Chúa, Bí Tích tuyệt hảo của giao ước, dưới biểu tượng bánh mà chúng ta dùng hằng ngày. Bí tích này làm cho "Chúa Giêsu hiện diện” trong nội tâm sâu kín nhất của chúng ta. Chúa Giêsu đã dùng cách nói này trong bài diễn văn nói về bánh hằng sống (Ga 6,56): "Kẻ nào ăn thịt Ta và uống Máu Ta sẽ ở trong Ta, và Ta sẽ ở trong người đó". Dựa vào mạc khải này, chúng ta hãy cầu nguyện không ngừng.
Cũng như cành nho không thể tự mình sinh hoa trái nếu không gắn liền với cây nho, anh em cũng thế, nếu không kết hợp với Thầy.
Người nói quá đáng chăng: Đòi hỏi quá chăng! Người xác quyết: Kết hợp với Người là một điều cần thiết để được sống. Người cũng nói rằng, kẻ nào không kết hợp với Người thì "đã chết", như cành khô chỉ còn đem vào lửa. Con người không có Thiên Chúa sẽ đi về đâu? Nếu bạn hỏi, đa số người ta sẽ trả lời: Cuộc sống của họ sẽ chấm dứt bằng cái chết và sự hư không. Nhưng chúng ta thấy Chúa Giêsu có một tư tưởng căn bản hơn: Người không nói về tướng lai nhưng nói về hiện tại.
Không có Thầy, anh em không làm được gì. Ai không kết hợp với Thầy thì bị quăng ra ngoài như cành nho và sẽ khô héo, người ta nhặt lấy, ném vào lửa cho nó cháy đi.
Khi nghe, con người có thể khước từ sứ điệp này: Con người được tự do - Nhưng nguy hiểm thay. Con người không thể làm giảm nhẹ Tin Mừng được. Chúa Giêsu mời gọi chúng ta tự đặt mình lệ thuộc hoàn toàn vào Thiên Chúa, và đối với Chúa Giêsu, sự lệ thuộc này giải thoát chúng ta khỏi tất cả những gì ngăn cản chúng ta sống" . Kẻ nào khước từ không kết hợp với Chúa Giêsu sẽ có "một cuộc sống" rất tầm thường, cuộc sống của con người hay chết, một cuộc sống mà nếu chúng ta trách Chúa về cuộc sống đó chúng ta sẽ có lỗi (các bạn hãy nhìn xem sự đau khổ vô lý của kiếp người này). Chúa đã không tạo dựng chúng ta để sống "một cuộc sống quá tầm thường" mà cái chết sẽ thắng. Chúa tạo dựng chúng ta để sống "cuộc sống thần linh của Người".
Thầy là Cây nho và anh em là Cành nho. Ai luôn kết hợp với Thầy và Thầy luôn kết hợp với người ấy sinh hoa kết quả dồi dào.
Sinh hoa kết quả: Kiểu nói này được lăp lại 6 lần trong vài dòng. Đó là những gì của Chúa Giêsu đã đề nghị với nhân loại. Thiên Chúa không khinh thường con người. Người không đặt ra một cái bẫy để hại con người khi tạo dựng nên con người. Nếu chúng ta suy nghĩ những lời này cách nghiêm chỉnh, chúng ta sẽ hiểu được sâu hơn là khi chỉ đọc phớt qua, Chúa Giêsu không tự xem mình là "thân cây" nho (như vài bản Tin Mừng đã dịch sai) mà trên cây đó mọc ra những "cành" là chính chúng ta. Người tự ví mình như "Toàn cả Cây nho", mà chúng ta là một phần. Thánh Phaolô, khi suy niệm về hình ảnh cây nho, và về Bí Tích Thánh Thể, sẽ nói rằng chúng ta là "chi thể của Thân mình Chúa Kitô”.
Chúng ta là một phần của Thiên Chúa, một phần của Chúa Giêsu, chúng ta là "con trong Ngôi Con", là những người sống trong Đấng hằng sống duy nhất. Người ta nói rằng tại Nagiarét có một cây nho, mỗi năm sinh ra được từ 350 đến 370 chùm.
Anh em sinh hoa kết quả dồi dào và trở thành môn đệ của Thầy, thì đó là tôn vinh Cha của Thầy.
Thiên Chúa Ngôi Cha là nguyên thủy và chung cuộc của đời sống Cây Nho. Chính Người là người trồng nho, tỉa bớt những cành không sinh quả và cắt xén những cành tươi tốt. Chính Người sẽ vui mừng vào mùa thu hoạch đang được chuẩn bị. Đối với những người có đức tin, đó chính là huyền nhiệm của tình yêu.
--------------------------------
CÂY NHO THẬT
VÀI ĐIỂM CHÚ GIẢI
1) Từ Israel, một dân đã không sinh hoa kết quả như mong đợi.
Với nông dân vùng Palestine thời đó. Cây nho là tài sản quí giá nhất. J.P.Charlier cảnh giác: "Để có: PS5-B46
Với nông dân vùng Palestine thời đó. Cây nho là tài sản quí giá nhất. J.P.Charlier cảnh giác: "Để có một ý niệm về cây nho ở Israel và trong những vùng phụ cận nắng cháy, chiêm ngắm những vườn nho vùng Bourgogne hay Bordeaux chẳng ích lợi gì. Những gốc nho ôn đới chẳng có gì giống với gốc nho vùng Palestine vốn lớn như cổ thụ xum xuê cành lá chứ không phải là những thân nho được cắt tỉa kỹ lưỡng và nhỏ xíu. Phải biết rằng cả một thang lầu trong đền thờ thần Diana ở Eâphêsô tạc từ một gốc nho duy nhất mang về từ đảo Chypre. Nếu không nhớ đến vẻ oai nghi hùng tráng đó, sẽ không tài nào hiểu nối một thành ngữ rất thông dụng trong Thánh Kinh "nghỉ dưới gốc nho" (1V 4,25; Mk 4,4). "Đức Giêsu ở giữa dân Người" ("Đọc Thánh Kinh" số 78, trang 54).
Chẳng lạ gì cây nho, đã trở thành biểu tượng của sự phú túc và sự hào phóng của Thiên Chúa, rất thường được Kinh Thánh dùng như hình ảnh để chỉ Dân Thiên Chúa đã chọn và đã xếp đặt những mối liên hệ yêu thương và âu yếm. Ôsê đã chẳng miêu tả Israel như một cây nho xum xuê nặng trĩu quả đó sao? (Hs 10,1) Thánh vịnh 79 đã chẳng nài van Chúa cho cây nho mà Chúa đã bứng từ Ai Cập và trồng trên thửa đất đã cày cuốc cẩn thận, "để nó làm đẹp cho xứ sở và vươn cành ra đền tận biển khơi" đó sao? (Tv 79,10-12). Riêng Israel, trong bài ca cây nho thời danh được Thiên Chúa yêu thương dành cho mọi ưu đãi, đã chẳng tuyên xưng: "Tôi sẽ hát cho bạn nghe bài ca của người yêu dấu với cây nho của mình (Is 5,1) đó sao?
2) Đến Đức Giêsu, “cây nho thật”.
Nếu một lần nữa, Đức Giêsu trở về với biểu tượng cây nho, đó là để thực hiện một chuyển vị táo bạo: Người tuyên bố: "Thầy là cây nho thật, các con là cành nho”.
- Khi xưng mình là "cây nho thật”, Đức Giêsu tự giới thiệu mình là người đến để đáp lại sự mong đợi của Thiên Chúa, người mà vì yêu đã tự nguyện hiến ban sự sống của mình, nên đã sinh hoa trái "làm tôn vinh Chúa Cha".
- Những chăm nom săn sóc của "Chúa Cha chủ vườn nho" đối với cây nho cho thấy sáng kiến của Chúa Cha, tình yêu ưu ái Người dành cho Đức Giêsu, Những mối dây duy nhất nối kết Chúa Cha với Chúa Con.
Còn về những "cành nho-môn đệ", phát xuất từ thân nho, chỉ có thể được nuôi dưỡng bằng dòng nhựa chảy ra từ thân nho, chỉ có thể được sinh động nhờ sự sống của thân cây, để sinh hoa kết quả làm tôn vinh Chúa Cha, nếu chúng "ở lại" trong Người.
“Ở lại trong Người”, thực vậy, đó là điều kiện không thể thiếu đối với sự sống của các ‘môn đệ-cành nho’, Người quả quyết: “Vì ngoài Thầy, các con không làm gì được”. "Ở lại trong Người" là kết hiệp với Người bằng những mối dây tình yêu và sự sống, là nhờ Người mà được dẫn đến kết hiệp với Chúa Cha (xem Ga 6,56 và 14,23). Tách mình khỏi Thân Nho thật, xa lìa Đức Giêsu, là dấn thân vào chỗ chết: "Nếu ai không ở trong Thầy, người ấy sẽ giống như cành nho bị ném ra ngoài và chúng khô héo đi. Người ta sẽ lượm những cành khô và liệng vào lửa và chúng sẽ cháy”.
Sự gắn bó với Đức Kitô, nếu đúng, nếu thực, sẽ được phiên dịch ra thành những xử sự cụ thể. Sự gắn bó ấy được kiểm chứng nơi những hoa trái phát sinh: "Ai ở trong Thầy, và Thầy ở trong người ấy, người ấy sẽ sinh nhiều hoa trái”. Thử thách, bắt bớ sẽ là những trắc nghiệm về lòng son sắt và bảo đảm cho hoa trái dồi dào.
Như thế, vinh quang của Chúa Cha, đã biểu lộ ra nơi Đức Giêsu, cũng sẽ biểu lộ ra nơi những ai trổ sinh hoa trái bác ái nhờ kết hiệp, gắn bó với Đức Giêsu: "Điều làm vinh danh Cha Thầy, là các con sinh nhiều hoa trái: như thế, các con sẽ là môn đệ của Thầy”.
Nên, X.Léon-Dufour đã cảm nhận: "Môn đệ không chỉ là người thụ hưởng hoạt động của Chúa Con, nhưng còn tham dự vào hoạt động đó, là đồng tác giả của những kết quả đó. Kết quả đó chưa có, sẽ có, nếu các tín hữu kết hiệp sâu xa với Đức Giêsu. Kết quả đó sẽ làm vinh danh Chúa Cha” (Sđd, trang 168).
Việc đưa hình ảnh Cây Nho vào diễn từ sau bữa Tiệc ly củng cố thêm âm hưởng Phụng Vụ và Thánh Thể của nó. Cần phải liên hệ hình ảnh này với lời Đức Giêsu ở Ga 12,24: "Nếu hạt lúa mì rơi xuống đất mà không mục nát đi, nó chỉ trơ trọi một mình; nhưng nếu nó mục nát đi, nó mới sinh nhiều bông hạt”. Chỉ có hai đoạn Tin Mừng Gioan (12,24 và 15,5) nói rõ: “sinh nhiều hoa trái”. Như thế chủ đề cây nho và chủ đề hạt lúa bổ túc cho nhau và là nền tảng của những yếu tố chính yếu trong bữa tiệc Thánh Thể: rượu và bánh. Phải chăng Gioan đã chủ ý tìm kiếm hiệu quả này? Dù sao, hình ảnh Cây Nho, được tuyên xưng trong những buổi quy tụ có tính cách phụng vụ vào những thế kỷ đầu tiên cũng như trong các buổi quy tụ ngày nay, vẫn mời gọi các Kitô hữu thấu hiểu sâu xa hơn mầu nhiệm mà họ đang sống khi cử hành bí tích Thánh Thể.
--------------------------------
CÂY NHO ĐÍCH THỰC
CHÚ GIẢI CHI TIẾT
Ngài tỉa sạch ... Các ngươi đã được tỉa sạch rồi": Ở đây có một lối chơi chữ giữa katharei ‘Ngài: PS5-B47
"Ngài tỉa sạch ... Các ngươi đã được tỉa sạch rồi": Ở đây có một lối chơi chữ giữa katharei ‘Ngài tỉa sạch’ là katharoi ‘sạch, được tỉa sạch’, lối chơi chữ của tiếng Hy lạp chắc chắn phỏng lại một lối chơi chữ của tiếng Aram. Trong tiếng Syri, vốn cũng là một ngôn ngữ sêmita, dakki có nghĩa là "thanh tẩy" và "tỉa sạch". Việc diễn tả ý niệm "tỉa sạch" bằng ý niệm "thanh tẩy" là một điều tự nhiên, bằng chứng là trong Pháp ngữ, "émender" (tỉa) phát xuất từ la ngữ mun dus (sạch), và rõ ràng trong Việt ngữ cũng thế.
"Bởi lời Ta đã nói với các ngươi": Trong bản văn này cũng như trong nhiều bản văn khác của Gioan (8,31.43; 6,60; 48; 14,23; 15,20) "logos" (lời) là một hạn từ đơn giản hóa "giáo huấn" của Chúa Giêsu. Dĩ nhiên không phải lời Chúa Giêsu được thu nhận vào lỗ tai đã làm cho các môn đồ nên sạch, nhưng là lời được người nghe và đón tiếp. Chính niềm tin vào giáo huấn của Chúa Giêsu đã kết hợp họ vào Cây Nho và nhờ vậy đã làm cho họ tinh sạch. Ý tưởng cho rằng niềm tin vào lời Chúa Giêsu có sức thanh tẩy này còn được Phêrô diễn tả rõ ràng hơn khi nói về những người ngoại đã tin: “Thiên Chúa đã tẩy sạch lòng họ bằng đức tin" (Cv 15,9). "Nếu các ngươi không lưu lại trong Ta". Đối với con người, lưu lại là bám chắc vào điều đã được ban tặng trong quá khứ, nắm giữ nó trong hiện tại, và tùy vào nó mà xét tương lai. Cũng chính trong ý nghĩa này mà người tín hữu phải lưu lại trong lời (8,31), trong tình yêu (15,9-10), trong ánh sáng (1Ga 2, 10), trong Thiên Chúa (1Ga 4,13-16). Ngược lại, đối với Thiên Chúa hay đối với Chúa Giêsu, lưu lại có nghĩa là liên tục ban hồng âu cứu rỗi cho các kẻ tin (1Ga 2,27; 3,9.15; 12-15). Nhờ lòng trung tín, người tín hữu không ngừng nối chặt cuộc sống mình vào Chúa Kitô, Đấng trong đó hồng ân của Thiên Chúa được trao ban luôn mãi; lòng trung tín này cũng bao hàm một mối tương giao sống động và một sự hiểu biết ngày càng đào sâu.
KẾT LUẬN
Như cành nho thông phần vào sự sống của cây nho mà nó được liên kết với, thì người tín htĩu, nhờ gắn bó với Chúa Kitô, cũng được thông phần vào sự sống đích thực, sự sống Thiên Chúa: việc tham dự này đòi buộc họ phải sống và hành động theo sự mới mẻ mà Chúa Giêsu đã mặc khải.
Ý HƯỚNG BÀI GIẢNG
1) Đoạn văn của diễn từ thứ hai sau Tiệc ly này phải được đặt vào trong bầu khí của buổi cử hành Thánh Thể vốn là trung tâm của bữa tiệc. Việc chúc lành và thánh hiến rượu nho gợi lên ám dụ cây nho. Trước đó, Cựu ước đã dùng tỷ dụ vườn nho để chỉ dân Thiên Chúa rồi. Ở đây, Chúa Giêsu muốn nói rằng Người thể hiện trong bản thân Người toàn thể những gì mà người ta vẫn gán cho dân Thiên Chúa như sự được tuyển chọn, được chăm sóc, phương thế cứu rỗi. Ý chính của bản văn tập trung vào thực tại của sự kết hiệp vốn thiết lập ngay từ đời này giữa Kitô hữu với Chúa Kitô; nên ghi nhận là trong đoạn văn vắn gọn này, từ ngữ "trong Ta" trở đi trở lại năm lần đấy!
2) Kitô hữu được bắt vào Chúa Kitô như cành nho gắn liền với cây nho. Không có Chúa Kitô, họ chẳng là gì. Họ phải nhờ Chúa Kitô mà được hiện hữu, mà có nhựa sống, có khả năng sinh hoa quả. Có thể xảy ra là trên gốc nho, mọc ra một cành không tuân theo định luật của cây con, nhưng phát triển thành gỗ và lá mà không sinh quả. Các người trồng nho gọi đó là cành thừa; họ chặt nó và vứt đi. Có thể có những người tuyên xưng Tin Mừng mà chẳng sinh trái không? Có, đấy là không ai không quan tâm sống nhờ Chúa Kitô đồng thời vẫn tự xưng là Kitô hữu họ tự cho mình thuộc về Giáo hội và Tin Mừng, nhưng chẳng thông hiệp thực sự vào sự sống của Chúa Kitô.
3) Muốn thông hiệp thực sự với Chúa Kitô, thì phải trung thành đáp lại ánh sáng Người đã thông ban. Đối với người ngoại giáo hoặc vô thần không nhìn biết Chúa Kitô mà không phải do lỗi họ, thì ánh sáng ấy đồng hóa với các mệnh lệnh của lương tâm. Nếu họ quen vâng phục tiếng nói của lương tâm thì họ vâng phục chính Chúa Kitô mà không hay biết, và do đó thực sự thông hiệp với Người. Nhưng đối với Kitô hữu đã được biết ánh sáng tràn đầy của Chúa Kitô, sẽ không có hiệp thông thực sự với Chúa Kitô nếu không hiệp thông với Giáo hội, bởi vì ngày nay Giáo hội là Chúa Kitô được nối dài. Một trong những sự kiện đau thương của Giáo Hội hiện thời là tính tự phụ của nhiều con người quảng đại nhưng lạc hướng, đã rời bỏ Giáo hội, lấy cớ là Giáo hội làm thứ màn chắn giữa họ với Chúa Kitô. Chắc hẳn Giáo hội chưa phải là Hiền thê ‘trang sức mỹ miều’ (Kh 19,7; 21,2) để nhập tiệc cưới vĩnh cửu trong Giêrusalem thiên quốc; nhưng dù tội lỗi và dơ bẩn trong các chi thể, Giáo hội vẫn không kém là Hiền thê của Chúa Kitô và là Mẹ các Kitô hữu. Tách rời khỏi Giáo Hội là tách rời khỏi Chúa Kitô.
4) Trong phương cách Thiên Chúa hướng dẫn người tín hữu chân thành, tất cả đều được xếp đặt để cho họ thành công trong định mệnh của họ là khai hoa, đậu trái, sinh quả dồi dào. Sống trong Chúa Kitô, người Kitô hữu được nuôi dưỡng bằng giáo huấn, gương lành, lời dạy ân sủng bên trong và Thánh Thể của Người. Tuy nhiên, có khi quá ứ đầy tư tưởng dự định hoặc chỉ vì thiếu sáng suốt, bệnh hoạn tinh thần, suy nhược ý chí mà Kitô hữu ấy có thể sai lầm hoặc bất trung cách này cách nọ. Chính lúc đó Chúa tỉa sạch tâm hồn và cõi lòng của người ấy, thanh tẩy họ, chặt đi những gì độc hại chiếm sinh lực của họ cách vô ích để họ sinh hoa trái. Điều đó không thể nào không gây đau khổ. Nhưng làm sao lưu lại trong Chúa Kitô được nếu không theo Người trên con đường hy sinh? Nếu đôi lúc ta cảm thấy hình như Chúa Cha cắt tỉa trong xác thịt ta, trong linh hồn ta, thì ta hãy hấp thụ nhiều hơn nữa nhựa sống của Chúa Kitô và hãy bền tâm can đảm vì Chúa đã hứa ban nhiều hoa trái.
--------------------------------
CHÚA NHẬT 5 PHỤC SINH B
A. DẪN NHẬP
Trong bài Tin mừng Chúa nhật hôm nay, Đức Giêsu đưa ra dụ ngôn cây nho và cành nho để: PS5-B48
Trong bài Tin mừng Chúa nhật hôm nay, Đức Giêsu đưa ra dụ ngôn cây nho và cành nho để dạy các Tông đồ ý nghĩa sự hiệp nhất giữa Đức Giêsu và các Tông đồ, cũng như giữa các Tông đồ với nhau.
Theo dụ ngôn đó, cành nho phải luôn kết hợp với cây nho để lấy được sức sống và sinh hoa kết quả. Cành nào không tháp nhập vào cây sẽ bị cằn cỗi và khô héo dần, chỉ còn quăng vào lửa. Vì thế, để là môn đệ đích thực của Chúa Kitô, điều cần thiết là phải sống kết hợp với Ngài và sống chính cuộc sống của Ngài.
Cành nho có nhiệm vụ phải sinh hoa kết quả. Cành nào không sinh trái sẽ trở nên vô ích, làm hại sức sống của cây, phải được chặt bỏ đi. Cắt tỉa cành nho không có mục đích làm cho thân nho phải đau đớn nhưng là để cho cây giữ được sức sống mạnh mẽ và sinh được nhiều trái hơn. Do đó, sống kết hợp với Chúa không có nghĩa là hoàn toàn loại trừ mọi đau khổ vì chính đau khổ làm cho con người được trưởng thành, gắn bó với Chúa hơn và sinh nhiều công phúc.
B. TÌM HIỂU LỜI CHÚA.
+ Bài đọc 1: Cv 9,26 -31.
Thánh Phaolô được ơn Chúa cho trở lại trên đường đi Damas khi ông đi lùng bắt các Kitô hữu về Giêrusalem hành hình. Sau khi được ơn trở lại cách lạ lùng, Phaolô đã đến Giêrusalem trình diện các Tông đồ và xin được ơn chính thức công nhận sứ mạng rao giảng Tin mừng của ông.
Nhưng bước đầu thật khó khăn vì mọi người vừa không tin vừa còn sợ ông. Người ta còn nhớ lại tại Giêrusalem những cuộc truy lùng bách hại ráo riết những Kitô hữu của ông. Nhờ Barnaba đứng ra bảo lãnh nên Phaolô mới được đón nhận. Thế là Phaolô bắt đầu sứ mạng rao giảng Tin mừng, trước hết từ Giêrusalem, rồi đến Tac-sê. quê hương của ông.
+ Bài đọc 2: 1Ga 3,18-24.
Trong đoạn thư này, thánh Gioan Tông đồ cho chúng ta biết làm thế nào để Kitô hữu biết được rằng mình sống kết hiệp với Chúa ? Ngài nói rõ: là nếu họ tin nơi Chúa Kitô bằng một đức tin sống động, và đức tin này được biểu lộ ra bằng một tình yêu thương chân thành với những việc làm cụ thể trong đời sống.
Ngài nhấn mạnh: “Tình yêu phải sinh hoa trái”, nghĩa là yêu thương không phải chỉ bằng lời nói trên đầu môi chót lưỡi mà phải bằng việc làm như cảm thông trong phục vụ, bác ái và bằng việc tuân giữ các điều răn của Chúa Kitô.
+ Bài Tin mừng: Ga 15,1-8.
Đức Giêsu muốn dùng dụ ngôn cây nho để nói lên sự thông hiệp chặt chẽ giữa Ngài và các môn đệ. Cũng như cành nho phải tháp nhập vào cây nho thì mới có sự sống và sinh hoa trái, thì Kitô hữu cũng phải kết hợp, gắn bó với Chúa Kitô để có được sức sống thiêng liêng của Ngài và mới có thể mang lại hoa trái ân sủng, sự thánh thiện, sức sống thiêng liêng...
Đức Giêsu còn cho biết thêm: để cành nho cho những hoa trái có chất lượng, cần phải được cắt tỉa, loại bỏ những mầm vô ích. Cũng vậy, Thiên Chúa Cha là người trồng nho thật, cũng cắt tỉa tâm hồn và con tim chúng ta bằng những việc xẩy ra không đúng ý mình muốn, làm cho mình đau khổ, để có thể sinh nhiều hoa trái hơn.
Đức Giêsu cũng còn hứa một điều tốt đẹp khi Ngài nói:”Nếu các con ở trong Thầy và lời Thầy ở trong các con, thì các con muốn gì, cứ xin thì sẽ được”(Ga 15,7).
C. THỰC HÀNH LỜI CHÚA
Thầy là cây nho đích thực.
Trong bài Tin mừng Chúa nhật tuần trước, Đức Giêsu đã tự ví mình như Mục tử nhân lành, chăm sóc đoàn chiên và sẵn sàng thí mạng vì đàn chiên đã được giao phó. Trong bài Tin mừng hôm nay, Ngài lại tuyên bố:”Thầy là cây nho đích thực” để nhắc nhở cho chúng ta phải kết hợp với Ngài để sinh hoa kết quả trong đời sống thiêng liêng.
I. HÌNH ẢNH CÂY NHO TRONG THÁNH KINH.
1. Cây nho trong Cựu ước.
Trong Thánh kinh, nho là một hình ảnh, một biểu tượng quen thuộc. Có người nói đó là”Cây sự sống”trồng ở giữa vườn địa đàng (St 2,9).
Nhiều lần Cựu ước mô tả dân Israel như một gốc nho hay vườn nho của Thiên Chúa: ”Vườn nho của Đức Giavê ấy là nhà Israel”(x. Is 5,1-7).
Qua Giêrêmia, thông điệp của Thiên Chúa đã truyền đến cho Israel rằng:”Ta đã trồng ngươi như cây nho tốt” nhưng vườn nho đã sinh ra quả đắng đót (Gr 2,21).
Tiên tri Ôsê nói:”Israel là cây nho tươi tốt”(Os 10,1).
Hằng năm dân chúng mừng lễ mùa nho. Isaia sáng tác một bài dân ca mừng vườn nho xinh tươi của người bạn (Is 5,1-2) để ám chỉ tình yêu Thiên Chúa đối với dân Ngài. Và khi sự việc tệ hại xẩy ra, tác giả Thánh vịnh vẫn xướng lên một bài ca hy vọng:”Lạy Thiên Chúa, xin hãy viếng thăm và bảo trợ vườn nho mà chính tay Chúa đã vun trồng”(Tv 80,15-16).
Cây nho đã trở nên biểu tượng của dân tộc Israel. Huy hiệu trên các đồng tiền hồi Maccabê là cây nho. Một trong những kỳ công chói lọi trong Đền thờ là cây nho bằng vàng thật lớn đặt trước Nơi Thánh. Nhiều vĩ nhân kể mình có vinh dự lớn khi được phép dâng một số vàng để đúc thêm một chùm trái mới cho cây nho ấy. Cây nho là một hình ảnh đặc trưng của người Do thái và là biểu tượng của dân Israel.
2. Cây nho trong Tân ước.
Tại sao trong bài Tin mừng hôm nay, Đức Giêsu lại tuyên bố:”Ta là cây nho đích thật”(Ga 15,1) ? Từ ngữ Alethnos có nghĩa là thật, có thật, đích thực chứ không phải giả tạo.
Sở dĩ, Đức Giêsu xưng mình là cây nho “thật” vì trong Cựu ước, như các tiên tri đã phàn nàn, biểu tượng cây nho luôn luôn được gắn liền với ý niệm về suy thoái.
Trong bức tranh của Isaia, vườn nho đã trở thành vườn nho hoang.
Giêrêmia đã than phiền vì dân tộc ông đã biến thành một cây nho lạ, thoái hóa thành một cây khác.
Ôsê thì kêu lên:”Israel là cây nho trơ trụi”.
Dường như Đức Giêsu muốn nói: các ngươi tưởng vì thuộc về dân Israel nên các ngươi là cành nho thật của Thiên Chúa. Dân Do thái là một cây nho, nhưng là một cây nho thóai hóa y như các tiên tri đã nhìn thấy. Chính Ta mới là cây nho thật.
II. ĐỨC GIÊSU LÀ CÂY NHO THẬT.
1. Bối cảnh của dụ ngôn.
Đức Giêsu đã đưa ra dụ ngôn này sau bữa Tiệc ly lúc tình yêu Thầy trò thật chan chứa. Có người cho rằng lúc ấy Đức Giêsu dẫn các môn đệ ra khỏi thành xuống khe suối Cédron. Ngồi giữa khung cảnh đó, họ thấy nho mọc khắp vùng, rồi Ngài nói:”Thầy là cây nho thật... Các con là cành”. Đồng thời họ cũng nhìn thấy trong thung lũng đêm tối những đám cháy đang thiêu rụi những cành nho đã bị cắt quẳng đi lúc ban ngày. Trong bối cảnh đó, Đức Giêsu nói thêm:”Ai kết hợp với Thầy... thì người ấy sinh hoa trái dồi dào... Ai không kết hợp với Thầy, thì bị quẳng ra ngoài như cành nho và sẽ khô héo, người ta sẽ ném nó vào lửa cháy đi”.
Khi Đức Giêsu khẳng định:”Thầy là cây nho đích thực và Cha Thầy là người trồng nho”(Ga 15,1) thì Ngài muốn các môn đệ nhận ra Ngài là cây nho Chúa Cha đã đưa từ trời xuống trồng cho thế gian được sống nhờ kết hợp với Ngài. Khác với thứ cây nho là dân Do thái được bứng từ Ai cập về như Thánh vịnh 80 đã mô tả: Thứ nho có bóng rậm cả núi non, nhánh vươn tới biển khơi và chồi lan tới sông cả. Nhưng nó chỉ hào nhoáng bên ngoài như cây nho bằng vàng giả tạo đúc trên cổng Đền thờ, nó vô tâm, vô hồn, được người ta ca tụng nó, nhưng nó không biết ca tụng Thiên Chúa, nên Ngài đã để cho kẻ qua lại dầy đạp nó, cho heo rừng và dã thú phá hủy nó. (Vũ khắc Nghiêm, Xây nhà trên đá, năm C, tr 80)
2. Liên hệ giữa cây nho và cành nho.
Khi Đức Giêsu nói:”Thầy là cây nho, các con là cành” thì Ngài có ý nói lên sự cần thiết chúng ta phải kết hợp với Ngài. Theo kinh nghiệm trồng nho của người Do thái: vào mùa xuân, những cành nho tràn ngập sức sống, dưới hình thức của những chiếc lá và nụ hoa. Vào mùa thu, chúng trĩu nặng những chùm nho. Nhưng chúng có được sự sống này, và có khả nặng tạo ra được quả, chỉ vì chúng nối kết với thân cây. Khi bị cắt khỏi thân cây, chúng sẽ không chỉ trở nên cằn cỗi, mà còn nhanh chóng bị khô héo và chết rục. Giống như những cành cây cần đến thân cây, chúng ta rất cần đến Đức Kitô. Khi bị tách lìa khỏi Ngài, thì chúng ta không có sự sống, và không có khả năng sinh hoa kết quả.
Đó là hình ảnh cho chúng ta biết: mỗi người chúng ta cần phải liên kết với Đức Giêsu, thì chúng ta mới sống và sống mạnh được. Chúng ta cần tới Chúa để đạt ơn cứu rỗi, nghĩa là chúng ta không thể thành toàn, tự giải thoát, thần hóa con người của mình, nếu không sống trong Chúa, nhờ Chúa và với Chúa. Điều này phải hiểu một cách tuyệt đối.
Tuy thế, cây nho cũng cần đến cành nho, chính những cành nho tạo ra hoa quả. Điều này có nghĩa là Đức Kitô cũng cần đến chúng ta. Chúng ta là những cành nho của Ngài. Cây nho và cành nho cần đến nhau. Bên nhau, chúng tạo ra một sự hợp nhất. Từ điều này, chúng ta có thể thấy rằng sự tin tưởng mà Ngài đặt để nơi chúng ta vĩ đại như thế nào. Chúng ta có thể cảm thấy mình không được đầy đủ, nhưng chúng ta phải ghi nhớ rằng cây nho cứng cáp và đầy sức sống. Đức Kitô tùy thuộc vào chúng ta , để tạo ra hoa quả trong thế giới này.
Như vậy chúng ta phải kết hợp với Chúa để được thông ban sự sống, nếu không chúng ta sẽ trở nên những cành cây khô héo, trở nên những con người cô đơn, không giúp ích gì cho mình và cho kẻ khác.
Truyện: Con người cô đơn.
Khắp trên thế giới, nơi đâu cũng có bán máy chụp Kodak. Người ta có thể nói:”Các cửa hiệu bán máy chụp hình và phim Kodak không bao giờ đóng cửa”. Khi các cửa tiệm Đông phương đóng cửa nghỉ, thì các tiệm ở Tây phương mở cửa bán.
Ông chủ hãng phim Kodak sống ở toà nhà sang trọng bậc nhất New York, có không biết bao nhiêu tiền của ký gửi trong các ngân hàng lớn trên khắp thế giới, muốn lấy ra lúc nào tùy thích. Tài khoản thâu nhập của ông không tính theo mỗi năm, mỗi tháng, mà tính theo mỗi giây đồng hồ. Ông muốn gì cũng có, ông hưởng hết phúc lộc của con người. Người nào muốn ra tranh cử Tổng thống cũng đều phải nhờ ông làm hậu thuẫn, giúp đỡ tiền bạc. Mọi thứ trên đời này ông đều có, duy chỉ có một điều vô cùng quan trọng thì ông lại không có. Đó chính là Thiên Chúa. Vì không có Chúa nên lúc nào ông cũng cảm thấy cô đơn trống vắng. Mọi người thấy ông , cứ nghĩ là ông được sung sướng, nhưng thực ra ông rất đau khổ.
Ông dùng tiền của quá dư thừa của mình mà đi chu du vòng quanh thế giới, hưởng muôn sự khoái lạc thế gian, hầu khỏa lấp nỗi cô đơn, trống vắng trong cõi lòng. Nhưng một tâm hồn không có Chúa thì tất cả vũ trụ cũng không thể làm cho họ được hạnh phúc.
Kết thúc chuyến du lịch vòng quanh thế giới mà cõi lòng ông vẫn hoang vắng, buồn bã. Vì quá tuyệt vọng, ông đã lao mình xuống đại dương mênh mông tìm sự giải thoát.
3. Muốn nhiều hoa quả, cần cắt tỉa.
Người ta trồng nho để lấy quả, cành nào không sinh hoa quả thì trở nên vô ích, cần phải cắt bỏ. Chúa bảo chúng ta là cành phải sinh hoa kết quả thì mới phát triển theo thánh ý Chúa. Chúng ta trổ sinh hoa quả, bằng cách phát triển, xử dụng và chia sẻ năng khiếu đó cho nhau vì mỗi người chúng ta đều có một số năng khiếu mà Chúa ban cho. Thế giới đang chờ đợi hoa quả của chúng ta. Đó là gieo rắc tình thương để mọi người biết yêu Chúa và yêu thương nhau.
Cắt tỉa cây nho là một điều cần thiết và là điều kiện để sinh nhiều hoa trái. Một cây nho tơ trong ba năm đầu chưa có trái, mỗi năm nó phải được tỉa thật sạch để có thể phát triển và giữ được sinh lực. Khi đến độ trưởng thành, người ta cắt tỉa nó vào mùa đông.
Có hai loại cành nho, một loại sinh trái và một loại không sinh trái. Loại cành không sinh trái phải chịu cắt bỏ không thương tiếc, để lại, chúng hút mất sinh lực của cây nho. Cây nho sẽ không cho trái đúng mức nếu không bị cắt tỉa thật kỹ. Chúa Giêsu biết rõ điều đó.
Nhưng cắt tỉa là một quá trình gây đau thương cho một cây ăn quả. Đây là một thực tế không thể chối cãi được. Nhưng mục đích của việc cắt tỉa này không phải là bắt thân cây phải chịu đựng đau đớn, mà là để giúp cho thân cây tạo ra nhiều quả hơn, và quả được ngon hơn.
Nói tới việc cắt tỉa là chúng ta phải nói đến vấn đề đau khổ. Vấn đề đau khổ là một thực tại ngàn đời tồn tại và luôn luôn đòi được giải đáp. Đau khổ đến với ta dưới mọi hình thức: tinh thần, thể xác, bên ngoài, bên trong, cá nhận, tập thể, cộng đoàn. Ta có cảm tưởng đó là một lực lượng đến phá hủy tiềm năng phát triển con người. Nhưng với ánh sáng Phúc âm hôm nay, chúng ta thấy được một khía cạnh của đau khổ. Thiên Chúa muốn dùng đau khổ để thanh luyện chúng ta, để cho ta sinh hoa trái tươi tốt về đàng thiêng liêng. Điều cần thiết là phải lãnh nhận đau khổ với tinh thần đức tin và sự cậy trông ở lòng thương vô biên của Thiên Chúa.
III. KẾT HỢP VỚI CHÚA KITÔ.
Đọc dụ ngôn cây nho và cành nho, chúng ta thấy rõ ý Đức Giêsu là Ngài muốn chúng ta kết hợp với Ngài. Mầu nhiệm cây nho được Đức Giêsu tóm lại trong hai sự việc sau đây: kết hợp và sinh trái. Càng kết hợp chặt chẽ càng sinh nhiều hoa trái. Chúa muốn dạy chúng ta điều kiện căn bản là kết hợp với Chúa, có kết hợp với Chúa mới đem lại kết quả thiêng liêng cho kẻ khác và cho chính mình.
Chúng ta nên để ý đến câu Đức Giêsu nói với các môn đệ “Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái”(Ga 14,5). Có tới 9 lần cụm tụ “ở lại trong” được lặp lại trong đoạn Tin mừng này. Đây là bổn phận của một cành nho. Điều kiện này không thể thiếu được, nếu không muốn đời sống siêu nhiên của mình bị héo tàn và vô dụng, vì Chúa nói rõ:”Không có Thầy, các con không thể làm được gì”(Ga 14,5) hoặc:”Không ở trong Thầy, các con không thể sinh hoa trái”.
Nếu chúng ta được ở trong Đức Giêsu, được kết hợp với Ngài thì chúng ta sẽ lãnh được sức sống của Ngài. Ngài cũng ở trong Thiên Chúa nên khi chúng ta kết hợp với Ngài, chúng ta cũng được kết hợp với Thiên Chúa và múc được sự sống của Chúa Ba Ngôi. Tư tưởng này đã được thánh Hilariô trình bầy trong bài khảo luận về Chúa Ba Ngôi mà chúng ta trích dẫn sau đây:
“Nếu Người chỉ muốn ta hiểu về sự hiệp nhất theo ý chí, thì tại sao Người lại trình bầy sự hiệp nhất phải được hoàn thành theo một tiến trình và một trật tự ? Đó là vì chính Đức Kitô ở trong Chúa Cha theo bản tính Thiên Chúa, và chúng ta ở trong Đức Kitô theo bản tính nhân loại Người đã lãnh nhận ; do đó, chúng ta tin rằng Đức Kitô ở trong chúng ta nhờ bí tích Thánh Thể. Nhờ vậy, chúng ta biết được sự hiệp nhất trọn hảo do Đấng Trung gian thực hiện: Khi chúng ta ở trong Đức Kitô, thì Người vẫn ở trong Chúa Cha, và khi Người ở trong Chúa Cha thì Người cũng ở trong chúng ta nữa. Như thế, chúng ta ngày càng tiến triển trong sự hiệp nhất với Chúa Cha, bởi vì Chúa Con vẫn ở trong Chúa Cha theo bản thể do được sinh ra từ thuở đời đời, và chính chúng ta cũng ở trong Đức Kitô theo bản thể, đang khi Người ở trong chúng ta theo bản thể” (Trích Các bài đọc Kinh sách, Mùa chay và phục sinh, tr.26).
Đó là sự kếp hợp giữa Chúa với chúng ta, tức là giữa cây nho và cành nho. Còn giữa chúng ta với nhau, tức là giữa các cành nho thì sao ? Chúng ta cần cộng tác với nhau, cần nâng đỡ nhau, cần kết hợp với nhau trên con đường cứu rỗi. Ở đời này, không ai chủ trương “Mỗi người là một hòn đảo” mà sống tốt được. Cũng như một thân cây nho chuyển thông sức sống, nhựa sống cho các cành, thì Chúa Giêsu cũng làm như thế. Cành nho nào không tiếp nhận nhựa sống thì sẽ cằn cỗi, khô héo và rời rụng đi. Nhựa sống trong thân cây nho hằng lưu chuyển, không cành nào được giữ lại cho mình mà ngăn cản nhựa sống truyền sang cho những cành khác.
Truyện: Kết hợp với Chúa.
Văn hào kiêm triết gia nổi tiếng người Ấn độ Rabindranath Tagore đã viết như sau:
“Trên bàn tôi là sợi dây Guitar, tôi xoay nó qua lại theo các chiều khác nhau, nó không bị ràng buộc chi cả. Vì nó được cuộn tròn nên khi tôi xoắn đầu này thì đầu kia cũng bật dậy, sợi dây dẫy nảy trong tay tôi, mà chẳng phát ra một âm thanh nào. Hiện tượng này biến mất khi tôi buộc nó vào chiếc đàn Guitar, hai đầu bị gắn chặt để sợi dây căng thẳng, rồi với đầu ngón tay, tôi gảy nhẹ vào sợi dây và lạ thay , một âm vang nổi lên hầu như du dương. Đây chính là lúc sợi dây được tự do để tạo nên nốt nhạc.
Cũng thế, trong cách trồng cây cà chua, cây yếu ớt ngã xoài trên mặt đất, nhiều khi lá bị héo úa dập nát. Nhưng nếu cây được cột vào một cọc dựng đứng, mọi phần tử của cây được phơi ra ánh nắng, cây sẽ mơn mởn và đâm nhiều bông trái. Chính vì bị ràng buộc mà cây đã có nhiều triển vọng sinh hoa kết quả”(Thiên Phúc, Lời gọi yêu thương, tr 39).
Chúng ta cần lặp lại lời Đức Giêsu đã nói với chúng ta:”Không có Thầy các con không làm được gì”(Ga 14,5) . Chúng ta sống được là nhờ có ơn Chúa, mọi sự phải nằm trong tay Chúa. Đời sống thiêng liêng của chúng ta chỉ có thể phát triển được khi có ơn Chúa nâng đỡ, ngoài Chúa ra không ai có thể giúp đỡ chúng ta làm được việc gì sinh ơn ích cho phần rỗi chúng ta. Đồng thời chúng ta cũng phải cần đến nhau vì , theo Thomas Merton, “Không ai là một hòn đảo”. Mọi người phải liên đới với nhau, hành động của người này ảnh hưởng đến công việc của người kia. Vì thế, muốn hưởng tự do của mình, ta phải tôn trọng tự do kẻ khác. Nói cách khác, tự do của mỗi chúng ta ràng buộc lẫn nhau và giúp đỡ lẫn nhau nữa.
Lm Giuse Đinh lập Liễm
Giáo xứ Kim phát - Đà lạt
--------------------------------
Đoạn Tin Mừng vừa nghe cho chúng ta thấy về mối quan hệ giữa Chúa Giêsu và những kẻ theo Ngài: PS5-B49
Đoạn Tin Mừng vừa nghe cho chúng ta thấy về mối quan hệ giữa Chúa Giêsu và những kẻ theo Ngài. Đây là một mối quan hệ mật thiết đến độ cả hai trở nên như một, vì mang cùng một sức sống. Mối quan hệ này đã được Chúa Giêsu diễn tả bằng hình ảnh cây nho và ngành nho như lời Ngài đã phán: Thầy là cây nho các con là ngành nho. Từ hình ảnh này chúng ta rút ra được mấy điểm suy nghĩ.
Điểm thứ nhất đó là Chúa Giêsu và các Kitô hữu tạo thành một cộng đồng sự sống: Các con hãy ở trong Thầy và Thầy ở trong các con. Người Kitô hữu chúng ta được ở trong Chúa Giêsu nhờ bí tích Rửa Tội, qua đó chúng ta được thanh tẩy trong cái chết, chết cho tội lỗi và trong sự sống lại với cuộc sống mới của Ngài. Người Kitô hữu chúng ta được ở trong Chúa Giêsu, còn có nghĩa là được nắm giữ một vai trò sống động trong chương trình cứu độ của Chúa. Như thế mối quan hệ này được đặt nền tảng trên sự trung tín và thương yêu.
Điểm thứ hai được Chúa Giêsu nhấn mạnh, đó là ngành nho phải sinh trái. Một ngành nho không sinh trái, mặc dù vẫn còn dính vào thân cây nho, thì cũng chỉ là một ngành nho đã chết, và một ngày kia sẽ bị cắt tỉa mà quẳng vào lửa.
Hình ảnh này có thể đã làm cho chúng ta ngạc nhiên, bởi vì đâu cần phải đợi đến khi bị liệt vào hạng khô khan nguội lạnh hay phạm những tội tầy đình mới bị cắt ra khỏi cộng đoàn của Chúa. Không sinh trái, đã có nghĩa là không còn ở trong Chúa, không còn liền thân với Chúa. Như vậy sức sống từ Chúa trao ban chỉ có thể là sức sống, chỉ có thể là động lực làm sinh hoa kết trái. Và do đó, chỉ có hai trạng thái: sinh trái hay không sinh trái mà thôi, chứ chẳng có trạng thái thứ ba, được hiểu theo nghĩa là cầm hơi, cầm chừng.
Người Kitô hữu trở thành môn đệ Chúa bằng chính việc sinh nhiều trái chứ không phải bằng lời nói hay những nghi thức nào khác. Nhưng thế nào là sinh trái? Chúng ta có thể tìm thấy câu trả lời trong bài đọc thứ hai, trích thư của thánh Gioan tông đồ: Ai giữ các giới răn của Chúa thì ở trong Ngài và Ngài ở trong họ. Và đây là giới răn của Chúa: Chúng ta phải tin vào thánh danh Con của Ngài là Đức Kitô, và phải thương yêu nhau. Vẫn theo thánh Gioan thì chúng ta đừng yêu nhau bằng lời nói và miệng lưỡng, nhưng bằng việc làm và chân thật.
Như thế chúng ta có thể hiểu được rằng sinh trái có nghĩa là yêu thương, và yêu thương một cách hữu hiệu, bằng việc làm có sức biến đổi môi trường chung quanh, đem lại hạnh phúc cho người khác.
Trái nho chính là những hành động bác ái yêu thương, thế nhưng chúng ta đã thực sự là những ngành nho sinh nhiều trái hay chưa?
--------------------------------
Thương con cho roi cho vọt... Hẳn Thiên Chúa Tình Yêu cũng áp dụng nguyên tắc này khi: PS5-B50
“Thương con cho roi cho vọt…”. Hẳn Thiên Chúa Tình Yêu cũng áp dụng nguyên tắc này khi muốn cho con cái mình được gắn kết với Ngài cách mật thiết, lớn lên cách mạnh mẽ, và sinh hoa kết trái cách dồi dào. Chỉ vì yêu thương, Thiên Chúa áp dụng mọi phương thức và không loại trừ một giải pháp nào. Ngài thanh luyện, Ngài đẽo gọt, Ngài cắt tỉa.
Nhưng có sự cắt tỉa nào mà không ray rứt, có cuộc sinh nở nào mà không thương tổn?
Bạn thân mến,
Thật trớ trêu, khi nói đến mầu nhiệm sự sống thần linh thông chuyển cho những ai nên một với Ngài, Chúa Giêsu không dùng hình ảnh nào khác ngoài hình ảnh thân nho và cành nho, một biểu tượng của sự gắn bó, gần gũi và xoắn xít lẫn nhau; đồng thời Ngài cũng nói đến việc cắt tỉa: Thầy là cây nho, chúng con là cành, cành nào kết hợp cùng cây sẽ trổ sinh hoa trái, và "cành nào sinh trái, Cha Thầy, người trồng nho, sẽ cắt tỉa để nó sinh trái nhiều hơn”.
Vậy thì, để cành nho có thể gắn bó mật thiết với thân nho, có thể hưởng nhận sức sống hầu có thể có được một mùa bội thu, cắt tỉa là điều không thể miễn trừ; và lạ thay, càng được cắt tỉa, càng có cơ may sinh nhiều hoa trái.
Những tháng mùa đông, các cây trồng cần được cắt tỉa, một quá trình gây thương tổn nhưng không có nó, chủ vườn sẽ không loại được những chồi dư, cành thừa vốn sẽ làm tiêu tốn sức sống của cây. Mục đích của việc cắt tỉa không phải là bắt cành cây phải chịu đau đớn nhưng là giúp cây có cơ may trổ sinh nhiều hoa lộc.
Ấy thế, mỗi chúng ta, mỗi cành nho của thân mình Đức Kitô, Cây Nho Đích Thực, đều cần được cắt tỉa. Thiên Chúa Chủ Vườn, người Cha khôn ngoan đang cắt tỉa chúng ta mỗi ngày:
* Cắt tỉa bằng Lời Chúa, vì Lời Ngài sắc bén tựa gươm hai lưỡi, xé nát tâm hồn và dò xét tâm can.
* Cắt tỉa bằng sự thiêu rụi của Thánh Thần, vì mọi sự sẽ phải qua lửa.
* Cắt tỉa bằng những biến cố lớn nhỏ trong đời, vì mỗi sự kiện có thể là một cuộc thi luyện lòng quảng đại.
* Cắt tỉa bằng những con người, những cộng đoàn, vì tha nhân là dụng cụ Thiên Chúa dùng để mài giũa ta.
* Cắt tỉa bằng tiếng kêu ơi ới mỗi ngày của lương tâm, vì ở đó có vị Thẩm Phán Tối Cao.
Cắt tỉa được thực hiện mỗi ngày, mỗi giờ và nhiều lúc Chủ Vườn phải chuẩn bị hàng năm, đôi khi cả hàng chục năm. Đến thời đến buổi, Ngài ra tay. Và một khi Ngài ra tay, có thể bấy giờ không còn đơn thuần là cắt tỉa chăm chút, nhưng đôi lúc, đó thực sự là một cuộc đại phẩu bán sống bán chết, một mất một còn cho niềm hy vọng vụ mùa bội thu mai ngày.
Lần giở các trang Kinh Thánh, chúng ta đọc thấy biết bao lần Thiên Chúa đã cắt tỉa: cắt tỉa cá nhân, cắt tỉa cộng đoàn, cắt tỉa cả một dân tộc, cắt tỉa mọi con cái loài người Ngài đã dựng nên. Với Abraham, “Hãy đem Isaac con một ngươi lên núi hiến tế Ta”; với ông Job, Ngài lột sạch, “Thân trần truồng sinh từ lòng mẹ, tôi sẽ trở về đó trần truồng”; với Đavid, Đức Chúa đã bóp mũi đứa con đầu lòng của ông với bà Batseva, vợ Uria; với Phaolô, Ngài vật ngã ông trên đường Đamas, cho ông tơi bời ê ẩm đến mù cả mắt; và với Giêsu Con Một Yêu Dấu, Ngài cũng không miễn trừ, ngược lại, đã để Con mình thành mẫu mực bị cắt tỉa đến độ phải thốt lên trên cây thánh giá: “Cha ơi, Cha ơi, sao Cha bỏ con?”.
Này bạn,
Bằng cách nầy cách khác, Thiên Chúa Tình Yêu nhân từ và khôn ngoan sẽ bứng cho bằng được cái ung bướu xơ cứng mãn tính vốn đang di căn nơi nhân cách, nơi linh hồn, nơi con tim hoá thạch của mỗi người chúng ta. Đau đớn thay! Xót xa thay! nhưng không còn chọn lựa nào khác, Ngài buộc phải làm. Ngài xô con người xuống tận vực sâu, nhận nó xuống bùn đen, tung nó lên như tung bóng; Ngài lột trần nó ra, phơi bày tô hô dưới ánh mặt trời những gì vay mượn, những gì che đậy và những gì trói buộc khiến nó không thể sinh hoa kết trái như Ngài hằng chờ mong.
Chỉ vì yêu thương, Thiên Chúa quyết định ra tay. Ngài thấy rằng, qua bao mùa nho, trái trăng Ngài mong chỉ toàn là những quả giả: mơn mởn nhưng ít ỏi, bóng loáng nhưng chua lè, tất cả chỉ vừa đủ để tô điểm một khu vườn bát ngát của ích kỷ, mênh mông của vụ lợi, và đại ngàn của hám danh… đang khi điều Ngài chờ mong lại là hoa của công chính, trái của bình an và quả của hoan lạc trong Thánh Thần.
Nói đến đây, ai trong chúng ta khỏi phải rùng mình sởn gai ốc khi nhớ lại ít nữa một lần trong đời được Thiên Chúa cách nầy cách khác cắt tỉa và chặt phăng. Ngài chặt phăng không tiếc xót một cái gì đó, một ai đó mà Ngài thấy cần thiết cho linh hồn, cho nhân cách, cho sự lớn lên và nhất là cho chúng ta được nên một với Ngài. Một cái gì đó, một ai đó vốn đã làm thất thoát hay làm tắc nghẽn mạch sống thần linh của Con Một Ngài khiến chúng ta không tiếp nhận được nhựa sống đó và rốt cuộc, không sinh được hoa bác ái, không kết được trái yêu thương.
Bạn thân mến,
Bằng mọi cách, Thiên Chúa đã cắt tỉa, uốn nắn mỗi người chúng ta. Hãy thâm tín rằng, dù có nhức nhối đến đâu, dù có thương tổn đến mấy thì Ngài vẫn là một Thiên Chúa từ ái và khôn ngoan, kiên nhẫn và đại lượng. Ngài làm mọi sự chỉ để mưu ích cho phần rỗi chúng ta, hầu chúng ta có thể gắn kết mật thiết với Ngài; sung mãn nhựa sống của Ngài hầu sinh hoa kết trái. Để rồi, khi nhìn lại, chúng ta ngạc nhiên tự hỏi tại sao mình còn đây, tại sao Ngài vẫn nương tay? Và chúng ta sẽ thấy, thì ra, Ngài thật tuyệt vời, thật nhân hậu và bấy giờ, chỉ còn một việc, một việc mà thôi: quỳ gối mà tạ ơn.
Lạy Chúa, Chúa luôn nhắm điều tốt nhất cho con, con sẽ không lãng phí những đau thương trong đời. Xin cho con biết lãnh hội những bài học ngàn vàng rút ra từ những kinh nghiệm rướm máu mỗi khi được cắt tỉa; cho con biết gieo mình vào vòng tay yêu thương và khôn khéo của Chúa cả khi không còn gì để mất; biết khiêm tốn nhận ra thánh ý Chúa qua từng biến cố, từng con người được Chúa phái đến để cắt tỉa con, hầu con có thể sinh hoa kết trái, hoa trái của Thánh Thần, hoa trái của lòng yêu mến mà Chúa và anh chị em con đang mỏi mắt trông chờ, Amen.
Lm. Minh Anh (Gp. Huế)
--------------------------------