Suy Niệm Tin Mừng Lễ Thánh Gia ABC Bài 1-50: Thánh Gia, một gia đình gương mẫu về mọi mặt
------------------------- Năm A:
Lời Chúa: Mt 2, 13-15. 19-23: Hãy đem Con Trẻ và mẹ Người trốn sang Ai-cập
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu. Khi các đạo sĩ đã đi rồi, thiên thần Chúa hiện ra với ông Giuse trong lúc ngủ và bảo ông: "Hãy thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập, và ở đó cho tới khi tôi báo lại ông, vì Hêrôđê sắp sửa tìm kiếm Hài Nhi để sát hại Người". Ông thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người lên đường trốn sang Ai-cập đang lúc ban đêm. Ông ở lại đó cho tới khi Hêrôđê băng hà, hầu làm cho trọn điều Chúa dùng miệng tiên tri mà phán rằng: "Ta gọi con Ta ra khỏi Ai-cập". Bấy giờ Hêrôđê thấy mình bị các đạo sĩ đánh lừa, nên nổi cơn thịnh nộ và sai quân đi giết tất cả con trẻ ở Bêlem và vùng phụ cận, từ hai tuổi trở xuống, tính theo thời gian vua đã cặn kẽ hỏi các đạo sĩ. Thế là ứng nghiệm lời tiên tri Giêrêmia đã nói: Tại Rama, người ta nghe những tiếng khóc than nức nở, đó là tiếng bà Rakhel than khóc con mình, bà không chịu cho người ta an ủi bà, vì các con bà không còn nữa.
Khi Hêrôđê băng hà, thì đây thiên thần Chúa hiện ra cùng Giuse trong giấc mơ bên Ai-cập và bảo: "Hãy chỗi dậy, đem Con Trẻ và mẹ Người về đất Israel, vì những kẻ tìm hại mạng sống Người đã chết". Ông liền chỗi dậy, đem Con Trẻ và mẹ Người về đất Israel. Nhưng nghe rằng Arkhêlao làm vua xứ Giuđa thay cho Hêrôđê là cha mình, thì Giuse sợ không dám về đó.
Ðược báo trong giấc mộng, ông lánh sang địa phận xứ Galilêa, và lập cư trong thành gọi là Nadarét, để ứng nghiệm lời đã phán qua các tiên tri rằng: "Người sẽ được gọi là Nadarêô".
Năm C:
Phúc Âm: Lc 2,41-52: "Hai Ông Bà gặp Chúa Giêsu đang ngồi giữa các thầy tiến sĩ".
Chúa nhật đầu tiên sau lễ Chúa đến ở với loài người, Giáo Hội mừng lễ Thánh Gia: lễ mừng thánh Giuse được “làm cha”; Đức Maria thành bà mẹ và Ngôi Hai Thiên Chúa có mái ấm nương thân trong tình thương của người cha, lòng yêu của người mẹ. Mừng cho ba vị có gia đình. Và cả ba đã hợp lực làm nên một gia đình thánh thiẹn, đúng là mẫu lý tưởng cho tất cả các gia đình của nhân loại nói chung và của người Công giáo nói riêng. Mẫu gia đình lý tưởng ấy không chỉ đẹp trong niềm vui của ngày Giáng sinh mà còn cả trong lúc khổ đau, loạn lạc. Bài Tin Mừng cho ta thấy điều đó. Câu chuyện xảy ra vào những năm đầu của kỷ nguyên. Hài nhi Giêsu mới sinh ra dưới thời vua Hêrôđê cả. Chỉ vì sợ mất ngai vàng mà vua Hêrôđê đã làm một việc điên rồ: giết các trẻ thơ. Nhưng Thiên Chúa quan phòng đã bảo vệ cho Hài nhi Giêsu bằng cách đưa cả gia đình trốn qua Ai Cập. Sau khi vua Hêrôđê băng hà thì Thánh Gia trở về đất nước. Thánh Matthêu ghi lại sự việc này nhằm để chứng minh những lời của các ngôn sứ đã tiên báo về Đấng Cứu Thế đều ứng nghiệm nơi Chúa Giêsu.
Trong gian truân khốn khó, thánh Giuse đã đưa gia đình Nadarét vượt qua bằng an, nhờ vào lòng tin tưởng nơi Chúa quan phòng luôn phù trợ cho con cái Ngài, cho kẻ đặt niềm hy vọng cậy trông nơi Ngài. Cũng chính trong cảnh huống đau khổ ấy, tình cảm gia đình trẻ của thánh Giuse thêm sâu sắc đậm đà, là nhờ việc ý thức trách nhiệm của người cha, tính cộng tác của người mẹ và sự dễ thương của người con.
Đó là mẫu gương cho chúng ta sống yêu thương lo lắng và có trách nhiệm với nhau, đang khi tin tưởng vào sự trợ giúp của Thiên Chúa, Đấng luôn muốn cho mỗi người, mọi gia đình hạnh phúc ở đời này và rồi ở đời sau nữa.
Từ những biến cố và cách giải quyết của Thánh Gia, chúng ta có thể rút ra được những bài học sau đây:
Gia đình là nền tảng của xã hội, là môi trường cho ta thành người, là tổ ấm đem lại hạnh phúc,là nơi giúp ta nên thánh. Ta có ý thức vai trò quan trọng của gia đình và góp phần tích cực xây dựng gia đình chưa?
Thánh Giuse, vai chính trong câu chuyện mà bài Tin Mừng nói tới, đã ý thức trách nhiệm và khôn khéo điều hành theo ý Chúa hướng dẫn cho riêng mình, đáng là mẫu cho các gia trưởng trong gia đình và cũng là điều dạy các thành phần khác trong gia đình noi gương. Đức Maria, dù là Mẹ Thiên Chúa, và Chúa Giêsu dù là Thiên Chúa nhập thể, luôn chia sẻ trách nhiệm và tuân phục.
Mẹ Maria, hiền dịu và âm thầm bước đi bên thánh Giuse, đã là sự nâng đỡ, nguồn ủi an và nơi xuất phát hạnh phúc chứa chan, đáng nêu gương cho các bà mẹ, các bà mẹ tương lai và đáng được tôn trọng xứng với vai trò của mình.
Hài nhi Giêsu, yên lặng và ngon giấc trong vòng tay ấm của người mẹ, ngoan ngoãn vâng nghe lời êm ái,dịu dàng của người cha, là mẫu gương cho hàng con cái tích cực đóng góp vào hạnh phúc gia đình bằng sự dễ bảo, dễ dạy, dễ thương... của mình.
Chúng ta phải biểu lộ tình thương đối với nhau cả trong lời nói lẫn việc làm.
Cách đây ít lâu, tạp chí Readers Digest có làm một cuộc “thăm dò gia đình”, gồm 12 câu hỏi đặt ra cho các bậc cha mẹ. Tôi chỉ muốn đọc ra đây 3 trong số 12 câu hỏi ấy.
Câu thứ nhất: “Nếu trên truyền hình chiếu cảnh một cậu bé khoảng mười mấy tuổi vừa ôm hôn bố mẹ chúc ngủ ngon, thì liệu con cái bạn có cho như thế là chuyện bình thường không?” Bạn sẽ trả lời câu hỏi này như thế nào?
Và đây câu hỏi thứ hai: “Giả như bạn và chồng (hoặc vợ) của bạn đang cùng đọc sách trong một căn phòng, thì liệu con cái bạn sẽ có cùng đến ngồi trong căn phòng ấy không?”
Và cuối cùng, đây là câu hỏi thứ ba: “Có bao giờ con cái bạn kể cho bạn rằng chúng mong ước tạo được một mái gia đình giống như gia đình bạn khi chúng bước vào cuộc sống lứa đôi không?”
Điều đập ngay vào mắt chúng ta là cả 3 câu hỏi trên đều liên quan đến mọi gia đình ở một cấp độ nền tảng nhất của đời sống gia đình tức là cấp độ tình yêu thương. Chúng ta hãy xem xét kỹ hơn cấp độ này.
Một trong những câu hỏi bông đùa thú vị nhất của Bob Hope liên quan đến tình yêu ông dành cho Bing Crosby, và cũng không có điều gì mà Crosby lại không muốn làm cho tôi. Nhưng đó mới là điều gây ra rắc rối. Chúng tôi đã tiêu phí đi cả cuộc đời mình mà chả làm gì cho nhau hết”.
Chủ ý của Hope rất hay. Chúng ta thường có khuynh hướng lơ là biểu lộ tình thương đối với nhau. Khi dừng lại suy nghĩ chúng ta sẽ ngạc nhiên thấy hiếm khi chúng ta biểu lộ tình yêu đối với nhau trong lời nói hoặc trong một thái độ cụ thể nào đó. chẳng hạn lần sau cùng mà bạn nói với một người nào đó trong gia đình bạn qua một cuộc nói chuyện hoặc trong một lá thư, là bạn yêu quí người ấy, lần ấy cách đây bao lâu rồi?
Sự lơ là biểu lộ tình yêu, bằng lời nói hay cử chỉ rõ ràng, đặc biệt đối với đám người trẻ, sẽ có thể gây ra những hậu quả thảm hại. Hơn bất cứ ai khác, những người trẻ khát khao biết rằng họ đang được yêu mến. Họ cần nhìn thấy, cần cảm nếm được điều đó.
Trong quyển sách nhan đề Bố tôi, con trai tôi (My Fa-ther, My Son). Bác sĩ Lee Salk đã mô tả cuộc phỏng vấn đầy cảm động dành cho Mark Chapman, tên sát nhân đã bị khép tội giết John Lennon trong ban nhạc Beatles. Giữa cuộc phỏng vấn, Chapman kể lại: “Tôi không hề nghĩ rằng tôi dã từng được ba tôi ôm cổ hôn. Ong ấy chẳng bao giờ nói với tôi rằng ông ấy thương tôi… Tôi cần cảm nhận được tình yêu và sự nâng đỡ, thế mà tôi chẳng bao giờ có được những thứ ấy”. Chapman mô tả cách thức anh sẽ cư xử với con anh nếu như anh có một đứa con trai. Điều ấy quả thật là bi đát vì có lẽ Chapman chẳng bao giờ được ra khỏi tù để tạo lập được mái gia đình riêng cho mình. chapman nói: “Tôi sẽ ôm cổ con tôi và hôn hít nó… và làm như thế là để cho nó biết rằng… nó có thể tin cậy tôi và đến với tôi… và tôi sẽ nói cho nó rằng tôi yêu thương nó”.
Bác sĩ Salk kết thúc quyển sách trên với lời khuyên sau đây gởi đến các bậc làm cha và các cậu con trai. Và lời khuyên này cũng nên áp dụng cho các bậc cha mẹ và các cô con gaí: “Đừng e ngại biểu lộ xúc cảm của bạn, đừng ngại nói với Bố mình hoặc con trai mình là mình yêu mến và quan đến người ấy. Đừng ngại ôm cổ hôn hít bố mình hoặc con trai mình. đừng chờ cho đến lúc ngồi cạnh giường chết mới nhận ra là mình đã lầm lẫn, thiếu sót”.
Cách đây ít lâu, Ann Landers có nhận được một lá thư của một bà mẹ hỏi rằng đến tuổi nào thì một ông Bố và cậu con trai thôi hôn nhau và thôi nói với nhau câu nói “Bố yêu con” hoặc “con yêu bố”. Ann Landers liền trả lời cho bà mẹ ấy một chữ gọn lỏn “Never”. (Nghĩa là không bao giờ !)
Sau đó ít lâu, Ann Landers lại nhận được một lá thư khác của một ông bố nọ. Ong ta nói rằng câu trả lời gọn lỏn trên, cho lá thư bà mẹ kia đã làm cho ông cảm động chảy nước mắt. Ong cắt nghĩa lý do như sau: “Cách đây vài tuần, lần đầu tiên tôi hôn đứa con trai và nói với nó rằng tôi yêu nó. Nhưng khốn nạn thay, nó không biết được điều ấy vì nó đã chết mất rồi. Nó đã dùng súng tự sát trước đó rồi !”. Người bố này tiếp tục viết: “Niềm hối hận lớn lao nhất trong đời tôi là tôi đã ngại ngùng trong việc biểu lộ âu yếm đối với nhau thì xem ra nhu nhược quá !… Tôi sẽ chẳng bao giờ nguôi ngoai được nỗi ngu dốt khờ khạo này”.
Điều gì đúng nơi mối tương giao giữa bố và con trai thì cũng đúng y như thế đối với tương giao giữa tất cả con cái trong cùng một gia đình với nhau.
Khó có thể hiểu được rằng Chúa Giêsu Người đã từng khóc bên mộ người bạn Ngài là Lazarô, lại không bao giờ ôm hôn mẹ mình và nói với mẹ: “Mẹ ơi, con yêu Mẹ”.
Và khó có thể hiểu được rằng Chúa Giêsu, Người từng kể lại câu chuyện hai bố con ôm nhau trong dụ ngôn đứa con hoang đàng, lại không từng ôm cổ thánh Giuse và nói: “Bố ơi, con thương bố”.
Các bài Thánh Kinh trong lễ mừng Kính Thánh Gia hôm nay nêu ra một câu hỏi cực kỳ quan trọng: “Chúng ta với tư cách làm cha, làm mẹ, làm con trai, con gái, chúng ta đã góp phân vào việc biểu lộ yêu thương trong gia đình riêng của chúng ta như thế nào?
Hãy nhớ lại những câu hỏi trong “cuộc thăm dò về gia đình”. Nếu trên truyền hình chiếu cảnh một cậu bé khoảng mười mấy tuổi vừa ôm hôn bố mẹ vừa nói lời chúc ngủ ngon thì liệu con cái bạn có cho rằng điều này là chuyện bình thường không?”. Nếu câu trả lời của chúng ta là không thì các bài đọc Kinh Thánh hôm nay có thể chứa đựng một sứ điệp quan trọng gởi cho chúng ta đấy.
Để kết thúc, chúng ta khẩn nguyện suy tư về chủ đề tình yêu trích từ thư thứ nhất của thánh Gioan. Xin vui lòng yên lặng hiệp ý cầu nguyện cùng tôi:
“Các con hãy xem Chúa Cha đã yêu mến chúng ta dường nào! Tình yêu của Ngài to tát quá đến nỗi chúng ta được gọi là con Thiên Chúa – và qủa thực, chúng ta là thế đấy… hỡi các con của ta, tình yêu của chúng ta đừng chỉ dừng lại ở nơi lời nói mà phải là một tình yêu đích thực biểu lộ ra bằng hành động” (1 Ga 3: 1-18).
CHỦ ĐỀ: “Giuse đưa Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai Cập” (Mt, 2,14)
I. Dẫn vào thánh lễ.
Lễ Thánh Gia hôm nay rất có ý nghĩa đối với người Việt Nam chúng ta vốn coi trọng gia đình: ThánhGia ABC 3 FB
Lễ Thánh Gia hôm nay rất có ý nghĩa đối với người Việt Nam chúng ta vốn coi trọng gia đình và các giá trị gia đình
Lời Chúa hôm nay tuy chưa liệt kê đầy đủ mọi đức tính phải có trong cuộc sống gia đình, nhưng những đức tính được đề cập tơí đều rất quan trọng.
Trong Thánh lễ đặc biệt này, chúng ta hãy mở rộng tâm hồn để đón nhận Giáo huấn của Lời Chúa, và tha thiết cầu xin Chúa ban ơn trợ gíup để chúng ta xây dựng gia đình mình theo gương mẫu Thánh gia Nadarét.
II. Gợi ý sám hối
. Chúng ta đã thiéu sót rất nhiều trong bổn phận làm chồng, làm vợ, làm cha, làm mẹ, làm con, làm anh chị em trong gia đình.
. Chúng ta đã cố gắng rất nhiều để lo cho gia đình về phương diện vật chất, nhưng chưa có gắng đủ để lo cho gia đình về phương diện tinh thần và đạo đức.
. Gia đình chúng ta chưa là một nắm men, một hạt muối, một ngọn đèn sáng trong khu xóm
III.Gợi ý giảng
Vai trò người cha
Đương nhiên người cha và người mẹ là hai vai trò quan trọng nhất trong gia đình. Còn nếu so sánh người cha với người mẹ thì có lẽ vai trò người cha quan trọng hơn:
. Gia đình nào có người mẹ tốt nhưng người cha xấu thì các con trong gia đình khó mà tốt hết được. Hình như tấm lòng của người mẹ không hữu hiệu bằng sự hướng dẫn của người cha.
. Gia đình nào có người cha tốt thì hầu như mọi người trong nhà đều dễ trở thành tốt, vì người cha là cột trụ cho cả nhà dựa vào, là vị chỉ huy điều khiển mọi người, là người cầm lái đưa cả gia đình theo một hướng.
Gia đình Nadarét có Thánh Giuse làm gia trưởng. Dù Đức Maria và Chúa Giêsu là những người cao quý hơn thánh Giuse, nhưng Thiên Chúa đã đặt hai vị dưới quyền thánh Giuse; khi Thiên Chúa muốn nói gì với gia đình này thì Ngài với Thánh Giuse; và hai vị kia vâng lời Thánh Giuse như vâng lời Thiên Chúa.
Phần Thánh Giuse, có lẽ Ngài không thông minh và tài cán bao nhiêu, nhưng Ngài rất tận tụy trong bổn phận, nhất là Ngài điều hành việc gia đình theo sự hướng dẫn của Thiên Chúa. Bài Tin Mừng hôm nay kể: trong hai tình huống nghiêm trọng nhất là trốn sang Ai Cập và hồi hương về Nadarét, Thánh Giuse đều làm theo lời Chúa. Bản văn viết rõ; “Giuse liền thức dậy , đưa hài nhi và mẹ Người rrốn sang Ai Cập” (hoặc : “Về đất Israel” ) . Dù đang ngủ nhưng mau mắn “thức dây” và “liền” thi hành ngay lời Chúa dạy.
Đối chiếu với gương thánh Giuse, chúng ta hiểu được lý do khiến cho nhiều gia đình không được tốt:
. Lý do thứ nhất là vì người cha gia đình không tận tụy với bổn phận mình.
. lý do thứ hai là vì người cha gia đình không điều hành gia đình theo sự hứơng dẫn của Thiên Chúa.
Lòng hiếu thảo không phải là bản năng
Cha mẹ thương con là do bản năng: dù đứa con xinh đẹp hay xấu xí, ngoan ngoãn hay ngỗ nghịch, cha mẹ vẫn luôn yêu thương và hy sinh tất cả cho nó. Người ta nói “Nước bao giờ cũng chảy xuôi xuống”.
Nhưng con cái thương cha mẹ không phải là bản năng (con cái bám lấy cha mẹ mới là bản năng) ; khi đứa con còn cần đến cha mẹ thì xem ra nó “thương” cha mẹ lắm. Đến khi nó không cần đến cha mẹ nữa, nhất là khi cha mẹ cần đến nó thì nhiều đứa thờ ơ, hất hủi, bất hiếu… “Cha mẹ nuôi con như biển hồ lai láng, con nuôi cha mẹ tính tháng tính ngày”.
Nếu là bản năng thì không cần được dạy. Vì không phải là bản năng nên cần được dạy mới biết.
. Người Việt Nam dạy con cái hiểu thảo cha mẹ cách tiêu cực bằng lời đe dọa: ai bất hiếu ngỗ nghịch với cha mẹ thì sẽ bị “trời đánh”
. Sách Đức Huấn Ca dạy cách tích cực bằng Lời Chúa hứa, cả hai lời dạy trên đều giống nhau ở điểm quy lòng hiếu thảo về nguồn gốc là Thiên Chúa (hay”Ong Trời”) ; chính Thiên Chúa muốn con cái hiếu thảo với cha mẹ, do đó Ngài thưởng kẻ hiếu thảo và phạt kẻ bất hiếu.
Vì thế những kẻ làm con phải ý thức rằng: Hiếu thảo với cha mẹ
. Không chỉ là một tình cảm tự nhiên được thúc đẩy bởi bản năng, . Mà còn là một đạo lý nhân bản (đạo làm người : nhân đạo) . Hơn nữa, đó còn là lệnh truyền của Chính Thiên Chúa (thiên đạo)
Bảo vệ con
Để bảo vệ Hai nhi Giêsu khỏi sa vào nanh vuốt Hêrôđê, Thánh Giuse và Đức Maria đã phải vượt qua con đường hiểm trở dài gần 500 cây số xuyên qua sa mạc El-Arish. Đến Ai Cập, một sa mạc trải dài hơn 200 cây số toàn cát trắng như biển cả mênh mông, không một bóng cây, một cọng cỏ, một giếng nước. Đoàn lữ hành phải đeo đủ đồ ăn, nước uống để chịu đựng cả nửa tháng rất kham khổ. Năm mươi năm trước Chúa
Giáng sinh, đoàn quân Rôma phải vượt qua quãng đường này thấy khủng khiếp hơn, đánh nhau với quân Ai Cập. Năm 1667. Đại quân Ai Cập đã sa lầy trong sa mạc này khi chiến tranh với quân Do Thái.
Sự khủng khiếp của những đoàn quân hùng mạnh làm ta cảm thấy sự khốn cực của Thánh gia lúc đi tị nạn. Ngày ngày các Ngài phải lê gót từng bứơc chân trên cát lầy sụp lở, vượt qua các đồi cát dưới ánh nắng mặt trời thiêu đốt, giữa biển cát nóng hừng hực, vẫn phải tiêt kiệm từng giọt nước và những cơn bão cát khủng khiếp như muốn chôn sống các ngài.
Có một số sách hoang đừơng mô tả cuộc tị nạn của Thánh Gia như thiên đường: những dã thú hiền từ đến lậy dưới chân Chúa Hài Nhi, những cây chà là rợp bóng rũ trái để các ngài ngủ mát, ăn điểm tâm; nước chảy lênh láng để các ngài giải khát, tắm rửa giữa sa mạc! (Ricciotti, Vie de Jesus- Christ, p- 268)
Ơ trần gian, Thánh Gia không đựơc hưởng cảnh thanh nhàn đó, Chúa muốn các Ngài phải chịu trăm chiều đau khổ để nêu gương sáng cho ta khi gặp gian nan biết vui lòng hy sinh như các Ngài, nhất là khi gặp thử thách để bảo vệ Hài Nhi Giêsu, bảo vệ Hội Thánh, bảo vệ đức tin và các hài nhi con cháu mình. Phải bảo vệ hài nhi khỏi tay kẻ dữ, khỏi không bị hận thù bất công, khỏi bạn bè gian ác, trộm cắp, đồi trụy. Đó là nhiệm vụ của cha mẹ, của các vị tinh thần và mọi kitô hữu.
Biết bao hài nhi đã bị hủy hoại trong bào thai, khi chào đời lại bị cha mẹ vô luân liệng bỏ, và bị bao nhiêu tệ nạn xấu xô đẩy. Thật khổ tâm!
Cách bảo vệ hài nhi an tòan nhất là hãy tỉnh thức nghe tiếng Chúa trong lương tri, trong Tin Mừng và giáo huấn của Hội Thánh, mới mong tránh khỏi tay những Hêrôđê tàn bạo. Nhất là hãy dắt con em mình đến nương ẩn dưới cánh tay uy quyền và tình thương bao la của Chúa, Mẹ Maria và Thánh Cả Giuse.
(Lm Vũ Khắc Nghiêm, Xây Nhà Trên Đá, Năm A)
Những bài học của trẻ con FB
Nếu trẻ con sống với những lời phê phán, chúng học được thói hay lên án.
Nếu chúng sống với sự hận thù, chúng học được thói thích đánh nhau.
Nếu chúng sống với những lời chế nhạo, chúng học được thói nhút nhát.
Nếu chúng sống với sự chê bai, chúng học đựơc mặc cảm tội lỗi.
Nếu chúng sống với sự bao dung, chúng học được tính nhẫn nhục.
Nếu chúng sống với sự khuyến khích, chúng học được lòng tự tin.
Nếu chúng sống với lời khen, chúng học được cách thưởng thức cái hay của người.
Nếu chúng sống với sự lương thiện, chúng học được tính công bình .
Nếu chúng sống với sự che chở an tòan, chúng học được lòng tin cậy.
Nếu chúng sống với sự chấp nhận, chúng học biết yêu thích chính mình.
Nếu chúng sống với tình thương, chúng học được cách tìm thấy Chúa trong cuộc đời. (Anon, “Children learn What thay live”)
Đầu thế kỷ XX này, tại Luân Đôn, có một gia đình công nhân vừa nghèo khó lại vừa đông con; cả thảy 13 đứa! Bố của chúng phải đi làm việc suốt ngày ở xí nghiệp. Bà mẹ ở nhà làm nghề phụ và lo việc nội trợ. Dù đầu tắt mặt tối, bận bịu suốt ngày suốt đêm, nhưng bà Vaughan vẫn vui vẻ thay mặt chồng dạy dỗ con cái học giáo lý, tập luyện chúng có tinh thần đạo đức, khuyên chúng chịu khó học tập, lao động, và đặc biệt trưa nào rửa chén bát xong bà Vaughan cũng đến nhà thờ chầu Chúa một giờ.
Láng giềng ai cũng lấy làm lạ và hỏi bà: “Một bầy con 13 đứa, bận rộn sáng tối, mà sao trưa nào chị cũng đi chầu Thánh Thể?” Bà tươi cười bảo: “Thấy một bầy con lúc nhúc, ăn bữa mai chạy gạo bữa hôm, tôi lo lắm. Hơn thế, chúng còn đến trước trường học, theo bạn bè rủ rê đi chơi, hoặc ra phố phường xa hoa, do đó nhiều nguy hiểm, tôi càng thao thức hơn. Thành thử mỗi ngày, dầu bận việc đến đâu, tôi cũng bỏ ra một giờ để chầu Chúa, sốt sắng xin Người ban ơn cho vợ chồng tôi nuôi nấng các cháu hằng ngày dùng đủ và dạy dỗ chúng nên người đạo đức”.
Chúa đã nhận lời và ân thưởng cho lòng tin cùng sự hy sinh của bà Vaughan: Trong 13 người con, một người làm Hồng Y Tổng Giám Mục giáo phận Luân Đôn, một người khác làm Tổng Giám Mục, hai người làm Linh mục, hai nam tu sĩ, hai nữ tu sĩ, còn 5 người ở thế gian lập gia đình lưu truyền nòi giống, sống cuộc đời đạo đức thánh thiện. (ĐHY NVT, Trên đường lữ hành)
Tôi đã cầu nguyện để được đứa trẻ naỳ và Đức Chúa đã ban cho tôi điều tôi xin đã Người... Tôi nhượng:- ThánhGia ABC 4
* BÀI ĐỌC 1 : 1Samuel 1, 20-22; 24-28= Tôi đã cầu nguyện để được đứa trẻ naỳ và Đức Chúa đã ban cho tôi điều tôi xin đã Người…Tôi nhượng lại nó cho Chúa./ I pray for this child, and the Lord granted my request. I return him to the Lord.
* BÀI ĐỌC 2 : 1 Gioan 3, 1-2; 21-24= Chúa yêu thương ta làm cho ta trở nên con Chúa, ta chỉ có bổn phận tin Chúa Giêsu và yêu thương nhau./ God’s love makes us God’s children. Our only duty: believe in Jesus and love one another.
* TIN MỪNG ( Gospel) : Luca 2, 41-52= Đức Giêsu đã vâng lời các Ngài: Sự chia sẻ những điều kiện con người của Chúa cho ta là một sự mầu nhiệm./ Jesus was obedient to them: God sharing our human condition is mystery …
A- Bạn và tôi cùng Cảm-Nghiệm Sống và chia sẻ ba baì đọc trên : ( Reflections, live out and share )
1/ Bài Tin Mừng hôm nay nói Đức Giêsu trả lời cha mẹ Người như sau: “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà cuả Cha con sao?” Ngài nói rõ về liên hệ mật thiết với Chúa Cha là bổn phận cuả mọi người. Muốn cho gia đình bình an và hạnh phúc, tôi cần mời Chúa làm chủ trong moị quyết định cuả Gia đình. Chia sẻ những kinh nghiệm Chúa giúp vợ chồng tôi?(Hành đạo)
“Why did you search for Me? Did you know I had to be in my Father’s house?” (Lc. 2, 49)
2/ Phúc âm kể tiếp việc làm khiêm tốn cuả Chúa và Mẹ Maria: “Người đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Na-da-rét và hằng vâng phục các ngài. Riêng mẹ Người thì hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng.” Đức Giêsu tuy là Chúa nhưng vẫn chu tòan bổn phận làm con, nhiều ngưòi trẻ hôm nay đã khinh thừơng cha mẹ, không còn biết lắng nghe bố mẹ mình; họ đã gây nhiều đau khổ cho gia đình và ảnh hưởng xấu trong xã hội. Bạn kể những việc đang làm cho cha mẹ và xã hôị vui mừng? (Sống đạo)
“He went down with them to Nazareth and was obedient to them. His mother kept all things in memeory.” (Lc.2, 51)
3/ Trong bài đọc 1, sách Samuel nói: “Tôi đã cầu nguyện để được đứa trẻ naỳ, và Đức Chúa đã ban cho tôi điều tôi xin Người.” Bà An-na đã cầu nguyện để có được đứa con và bà cũng sẵn sàng dâng con laị cho Chúa. Con cái là do Chúa ban tôi mới có, Chuá gởi chúng cho tôi coi sóc chứ không phải cuả tôi, nên không thể bắt con làm theo ý mình. Tôi đã làm gương nào và cầu mong gì cho con? (Sùng đaọ)
“I prayed for this child, and the Lord granted my reques. Now I in turn give him to the Lord". (1 Sam.1, 27)
4/ Thánh Gioan cho bạn biết tình Chúa như sau: “Anh em haỹ xem Chúa Cha yêu chúng ta dường nào đến nỗi chúng ta được goị là con Thiên Chúa.” Mỗi người được gọi sống trong gia đình như Thánh gia, đều là con Chúa. Chúa muốn bạn cũng san sẻ tình yêu này với cha mẹ, vợ chồng, con cháu,… để luôn thấy Chúa hiện diện trong gia đình. Những hy sinh cụ thể bạn thực hiện trong gia đình? (Thánh thiện)
“See what love the Father has bestowed on us that we may be called the children of God.” (1 John 3, 1 )
B- Câu Kinh Thánh tôi chọn làm Châm ngôn Sống tuần này : ( The Best God’s Word )
NGƯƠÌ ĐI XUỐNG CÙNG VỚI CHA MẸ VỀ NADARÉT VÀ HẰNG VÂNG PHỤC CÁC NGÀI.
He went down with them to Nazareth and was obedient to them ( Luca 2, 51 )
Vatican II: Chúa Kitô yêu Giáo hội như hiền thê Người, Người trở thành gương mẫu cho ngừơi chồng yêu vợ mình như chính bản thân. (Mầu nhiệm Giáo hội # 7)
Gương Mẹ Maria: Đứ Trinh Nữ Maria đi tiên phong, tỏ ra là người mẹ… tuyệt vời hiếm có. (GH#63)
C- Ngay bây giờ tôi phaỉ làm gì? (So what am I doing/For Action) a/Tôi chọn 1 trong 4 Gợi ý Cảm Nghiệm Sống và chia sẻ ở phần A để áp dụng vào đời sống. b/ Bạn nên hàn gắn ngay điều đang làm gia đình mình đổ vỡ: như cờ bạc, rươụ chè…
D- Tôi dựa vào Lời Chúa cầu nguyện và Sống cầu nguyện: ( I pray and practice / Pray in Action)
Lạy Cha! Cha đã yêu thương con và cho con làm con Cha, xin cho con được noi gương Gia đình Thánh Thánh gia trong moị hoàn cảnh của cuộc sống nhiêù cạm bẫy trong xã hội vật chất hôm nay. Hoa thơm cỏ lạ: CHÚNG TA TÔN KÍNH THIÊN CHÚA KHI CHÚNG TA KÍNH NỂ LẪN NHAU We honor God when we honor one another
H ôm nay Giáo hội muốn chúng ta nhìn vào gia đình Chúa Yêsu, Đức Mẹ và thánh Yuse như là gương mẫu của đời sống gia đình Kitô giáo. Nhưng ba bài Kinh thánh chúng ta vừa nghe đọc lại không phục vụ hoàn toàn mục tiêu trên. Cả ba bài, có thể nói, chẳng cho chúng ta thấy gì về nếp sống hàng ngày của thánh Gia thất. Bài sách Huấn ca của Cựu Ước khuyên người ta kính yêu cha mẹ. Bài thư Phaolô nói đến bổn phận của mỗi hạng người trong gia đình, nhưng không lấy thánh Gia thất làm gương mẫu. Còn bài Tin Mừng kể lại truyện xảy ra trong đời sống của thánh Gia thất, nhưng cũng chẳng ngụ ý khuyên nhủ những nhân đức của đời sống gia đình. Muốn lấy thánh Gia thất làm mẫu mực cho các cách ăn nết ở trong nhà, chúng ta phải tìm đọc những đoạn Kinh thánh khác.
Nhưng tại sao Phụng vụ lại không làm như vậy? - Thưa chỉ vì ý nghĩa lấy Thánh gia thất làm gương mẫu cho đời sống gia đình là một sáng kiến đến muộn trong lịch sử phụng vụ. Mãi đến cuối thế kỷ XIX, Đức Thánh Cha Lêô XII mới lập ra lễ nầy. Còn trước đó, sau lễ Chúa Giáng sinh, Phụng vụ chỉ quan tâm kính nhớ những mầu nhiệm liên quan tới thời thơ ấu của Đức Yêsu. Thành ra bài Tin Mừng hôm nay có trước. Đời Đức Lêô XIII mới thêm những bài Kinh Thánh về đời sống gia đình vào, mà không quan tâm đến các liên hệ với bài Tin Mừng. Do đó, chúng ta có thể dựa vào hai bài đọc trước để nói về đờisống gia đình; và tìm hiểu bài Tin Mừng để biết thêm về mầu nhiệm của Chúa.
Ở đây, chúng ta thử tìm hiểu bài Tin Mừng để nhận ra ơn cứu độ qua một sự kiện đã xảy ra trong cuộc đời của Đức Yêsu; rồi chúng ta tìm cách đưa ơn cứu độ đó vào đời sống gia đình. Có thể lúc ấy hai bài Kinh thánh kia sẽ thêm ý nghĩa.
A. ĐỨC GIÊSU Ở NAGIARÉT
C âu truyện trẻ Yêsu được đưa đi lánh nạn bên Aicập rồi được đưa về sống ở Nagiarét, chỉ được nói đến một lần mà thôi trong Kinh thánh. Ngay đến Luca, tác giả về thời niên thiếu của Đức Yêsu, cũng không ám chỉ đến câu chuyện này. Một mình thánh Matthêô đã kể lại câu truyện chúng ta nghe đọc hôm nay. Người viết nó nơi phần đầu tác phẩm của người, phần mà người ta biết có tính thần học hơn là lịch sử. Bởi vì lịch sử cuộc đời Đức Yêsu có thể nói chỉ công khai khởi sự từ khi Người chịu phép rửa của Yoan cho đến khi Người tử nạn - Phục sinh. Thánh Phêrô đã quy định lời rao giảng của các Tông đồ về Chúa Giêsu trong quãng thời gian đó. Những bài viết về việc Người giáng trần và sống trong gia đình đã đến sau để bổ túc cho “lời giảng” của các Tông đồ. Chúng nặng tính cách suy tư thần học hơn là viết lại các câu truyện lịch sử.
Vậy Mátthêô có những ưu tư và suy nghĩ nào khi thuật lại những việc xảy ra trong cuộc đời niên thiếu của Đức Yêsu? Chúng ta có thể coi những bài viết về cuộc đời của Người trước khi chịu phép rửa tại sông Hòa giang như những chương giới thiệu “bản Tin Mừng” sẽ được viết ở các chương sau. Và những bài đề tựa ấy tóm tắt và cô đọng giáo lý sẽ được diễn tả sau này. Có thể nói Matthêô đã muốn giới thiệu Đức Yêsu trong những chương đầu tiên với tất cả sự hiểu biết và niềm tin của người, để độc giả không bao giờ quên chân tướng đích thực của Đức Yêsu trong các diễn tiến của các năm Người hoạt động ở đất Dothái. Matthêô tin Người là Đấng Thiên Sai đến thi hành mọi lời tiên tri. Thế nên Người phải thuộc dòng tộc Đavít. Matthêô nhấn mạnh đến Yuse trong các chương đầu của tác phẩm Tin Mừng cũng vì lý do này. Có thể nghĩ tác giả đã quan tâm đến truyền thống về phía thánh Yuse hơn là về phía Đức Maria, để làm chứng Đức Yêsu thuộc dòng dõi Đavít. Nhưng không vì vậy mà ông quên việc Đức Yêsu “sinh ra bởi phép Đức Chúa Thánh Thần” để ngay từ đầu độc giả phải nhìn nhận Người là Con Thiên Chúa.
Người sinh ra để cứu thế; nên cũng ngay từ đầu Matthêô cho chúng ta thấy ơn cứu độ của Người đã lan ra khắp thế giới. Câu truyện Hài Nhi tỏ mình ra cho các đạo sĩ từ phương Đông đến có mục đích phục vụ quan điểm này. Nhưng Người chỉ cứu thế bằng con đường Tử nạn - Phục sinh; nên sau bài tường thuật trên, Matthêô đã kể lại câu truyện chúng ta đọc hôm nay về trẻ Yêsu.
Ở đây, Yuse vẫn đóng vai chủ chốt, làm chứng đây còn là di tích của những câu truyện được truyền tụng trong đám họ hàng thân thích của Yuse, đề cao ý nghĩa Đức Yêsu thuộc dòng dõi Đavít. Yuse đóng vai chính trong câu truyện này, nhưng chỉ là vai trò phục viên, làm tất cả mọi việc vì Chúa Yêsu và cho Chúa Yêsu. Matthêô không nhắc đến tên Hài Nhi để biểu lộ cả một lòng tôn thờ. Ông nhìn thấy “mệnh” của Người trong những lời tiên tri Hôsê, Yêrêmia và sách Xuất Hành. Ông tin rằng Người mới đích thực là Israel của Thiên Chúa. Thế mà Israel đã được đưa từ Aicập về, nên câu truyện Hài Nhi phải đưa sang Aicập rồi được đưa từ đó về, há không muốn viết lại lịch sử Israel cũ sao? Và đã nói đến cuộc Xuất hành khỏi Aicập, làm sao có thể không nghĩa tới Môsê? Nhưng đối với Matthêô, Môsê đích thực là chính Chúa Yêsu. Thế nên ông không thể viết câu truyện Hài Nhi được cứu thoát khỏi bàn tay Hêrôđê mà không nghĩ tới truyện Môsê ngày trước được cứu khỏi nước, rồi được đưa sang vùng đất Mađian cho tới khi “chúng đã chết rồi, mọi kẻ tìm hại mạng ngươi” (Xh4:19-20) Khi viết lại câu Kinh thánh này, rõ ràng Matthêô muốn tuyên xưng niềm tin Chúa Yêsu là Môsê mới.
Hôm nay chúng ta thấy Người được đem đi lánh nạn rồi trở về Nagiarét. Hêrôđê đã hoài công làm đổ máu nhiều người vô tội. Chúa Yêsu đã không thoát khỏi tay Philatô và đang là Chúa sống lại ban sức mạnh cho các Tông đồ để khởi sự hoạt của Hội thánh từ “Galilê dân ngoại” đó sao? Như vậy, câu truyện Hài Nhi được cứu thoát hôm nay chẳng muốn diễn tả cuộc Tử nạn -Phục sinh của Chúa Yêsu đó sao? Matthêô trong câu chuyện này muốn báo trước việc thế gian muốn giết Chúa Yêsu, nhưng Người đã sống lại mạnh hơn bao giờ hết từ cõi chết. Có lẽ đó mới là những điều Matthêô muốn diễn tả thật sự khi viết nên câu truyện này.
Chúng ta có thể tóm tắt được như sau: tác giả đã dùng một câu truyện truyền tụng trong đám bà con họ hàng của Yuse để giới thiệu Chúa Yêsu, không phải là một Hài Nhi ở Nagiarét mà là Đấng Thiên Chúa đang sống động trong lời giảng của các Tông đồ. Người là Vị Thiên Sai của Thiên Chúa sinh ra trong dòng dõi Đavít. Người là Israel mới mà Thiên Chúa cứu chuộc. Người là Môsê đích thực đã được cứu thoát để xây dựng Dân Mới cho Thiên Chúa. Ý đồ tương tự nơi Israel cũ trong thời gian Aicập và lưu đày ở Babylon. Nhưng nhất là nó báo trước cuộc Tử nạn - Phục sinh của Chúa Yêsu: thế gian tưởng giết được Người, nhưng kìa Người đã sống lại và đang ở “Babylon dân ngoại” tức là Hội Thánh của chúng ta hiện nay.
Chúng ta hãy nghe Matthêô tuyên xưng niềm tin phong phú ấy để yêu mến Chúa Yêsu nhiều hơn và lãnh nhận lấy ơn cứu độ từ nơi Người.
Nhưng Người có thể làm gì cho các gia đình Kitô giáo của chúng ta qua câu truyện hôm nay không?
B. SỰ SỐNG CỦA CHÚA GIÊSU TRONG CÁC GIA ĐÌNH KITÔ GIÁO
Bài học đầu tiên mà chúng ta có thể dễ dàng rút ra từ câu truyện kể trong bài Tin Mừng, là Thánh gia thất nêu gương sáng cho mọi gia đình Kitô giáo phải luôn tôn thờ và tuân phục Thánh ý Thiên Chúa. Chúng ta đã nói, trong câu truyện này, thánh Yuse tỏ ra là phục viên hoàn toàn. Người nghe theo. Ý Chúa tỏ ra qua lời dạy bảo của thiên thần. Đang đêm Người đã chỗi dậy mang Hài Nhi và Mẹ Ngài trốn sang Aicập. Và hai Ngài cũng để cho ông làm như ý muốn, chứng tỏ cả Thánh gia thất đều mật thiết một lòng một ý trong việc tuân theo Ý Chúa.
Ước gì mọi gia đình Kitô giáo duy nhất với nhau như vậy trong việc tôn thờ và thi hành Thánh Ý Thiên Chúa! Và trước hết ước gì mỗi người trong các gia đình Kitô giáo luôn nhớ rằng có một Thánh Ý Thiên Chúa đang muốn cho mình phải thi hành. Chúng ta không tự lập và gia đình chúng ta cũng không hoàn toàn tự lập. Có Đấng Sinh Thành mọi loài ở trên chúng ta.Ngài có sẵn một chương trình mưu cầu hạnh phúc cho hết thảy mọi người. Hạnh phúc của mọi người và của xã hội là thi hành kế họach kỳ diệu ấy. thế nên gia đình phải đạo đức, phải công nhận và tôn thờ Đấng ở bên trên mình. Đại hội các giám mục Việt Nam năm 1980 viết: Gia đình Kitô giáo phải là nơi cầu nguyện, nơi tiếp xúc với Thiên Chúa để biết Thánh Ý Người đối với đời sống của chúng ta. Và chúng ta không thể làm được công việc này khi trong gia đình không có lòng yêu chuộng việc học hỏi Lời Chúa và Giáo lý. Qua việc đọc Thánh Kinh và các sách đạo đức, các người trong gia đình mới nhận ra được Ý Chúa muốn cho mình làm gì và sống thế nào để bản thân được hạnh phúc, gia đình được thuận hòa, xã hội được vinh quang. Bởi vì càng đọc Lời Chúa, chúng ta càng thấy Thiên Chúa mở ra trước mắt mình một chương trình cứu độ muốn làm cho mọi người được hạnh phúc, và các phương thế nào giúp thi hành các chương trình ấy. Giống như trong bài Tin Mừng hôm nay, khi thấy Đức Yêsu được đưa từ Aicập về sống ở Galilê, tác giả Matthêô đã nhìn thấy kế hoạch của Thiên Chúa muốn cứu Dân Mới là Hội Thánh của Người và làm cho Dân ấy ngày càng lan rộng ra các dân ngoại.
Nếu các người trong gia đình Kitô giáo luôn nhớ đến chương trình cứu độ của Thiên Chúa như vậy mà có lòng tôn thờ và vâng phục, thì gia đình mới khởi sự là một tế bào khép kín, được mời gọi cởi mở với xã hội chung quanh, mới đạt được mục đích mà Thiên Chúa đã đặt định khi lập ra nếp sống gia đình để loài người sinh sản ra thêm mãi cho đầy mặt đất và bá chủ trời đất nầy. Bấy giờ hai bài đọc kia, bài sách Huấn ca, và bài thư Phaolô mới thêm nhiều ý nghĩa.
Con cái sẽ thảo kính cha mẹ như lời sách Huấn ca dạy theo một tinh thần mới, tức là để tôn thờ Thánh Ý Chúa, để cho Chúa thấy lòng yêu mến của mình chứ không phải vì những lý lẽ tự nhiên và xác thịt. Phải, ở trong một xã hội đã đổi mới hoàn toàn, theo xác thịt nhiều khi con cái lớn lên không nhìn thấy cha mẹ là những người hợp thời và vì thế dễ mất lòng kính yêu cha mẹ. Nhưng những thái độ vô phép với cha mẹ chẳng bao giờ đem lại hạnh phúc. Ngược lại như có một lời chúc dữ đang đè nặng trên tương lai của những người con dại dột ấy. Bài sách Huấn ca khuyên bảo con cái hãy có lòng đạo đức yêu mến Chúa trong cách cư xử với cha mẹ. Chắc chắn đó là con đường dẫn đến tương lai tốt đẹp và hạnh phúc.
Còn bài thơ Phaolô rất phong phú và muốn nói với hết thảy mọi người. Thánh Tông đồ khuyên chúng ta hãy mặc lấy đức mến là giềng mối của sự trọn lành. Và đức mến nói đây chính là sự bình an của Đức Kitô ở trong lòng chúng ta, là Lời Đức Kitô ngụ nơi tâm hồn để phàm điều gì chúng ta làm, ngôn hành bất luận, mọi sự hết thảy đều làm vì Danh Chúa Yêsu. Lúc ấy không phải chúng ta dễ nhường nhịn nhau và tha thứ cho nhau mà thôi, mà ai ai cũng sẵn có tinh thần muốn làm cho người khác được phong phú để cuộc đời của mình như để tận hiến cho người khác được hạnh phúc. Và như vậy, há chúng ta chẳng chia sẻ một tâm tìny như Thánh gia thật ngày xưa sao, vì bài Tin Mừng đã cho chúng ta thấy Thánh gia thất đã chỉ biết một việc là tuân theo Ý Chúa, và Ý Chúa là muốn Thánh gia thất về sống ở Galilê dân ngoại, tức là cống hiến đời mình cho công cuộc cứu thế.
Do đó, mừng lễ Thánh gia thất hôm nay, chúng ta thêm lòng yêu mến thánh Yuse, Đức Mẹ và Chúa Yêsu. Chúng ta cám ơn các Ngài đã hy sinh, vất vả vì chúng ta và để mang ơn cứu độ đến cho mọi người. Chúng ta xin Thánh gia thất trở nên gương mẫu cho mọi gia đình Kitô giáo từ này biết đặt Thánh Ý Chúa lên trên để không những biết sống thuận hòa yêu thương nhau, mà hơn nữa còn biết thi hành Thánh Ý Chúa là cởi mở sang cả thế giới, muốn phục vụ hạnh phúc của đồng bào và của mọi người, để có thể nói mọi gia đình Kitô giáo là một Thánh gia thất ở Galilê dân ngoại, tức là biết chuyển ơn cứu độ của Chúa đến môi trường chung quanh. Muốn vậy, chúng ta hãy bắt đầu bằng việc dâng lễ sốt sắng để nhờ việc Chúa đến ngự vào tâm hồn mọi trái tim chúng ta trở thành một Thánh gia thất cho gia đình, chúng ta và cho mọi gia đình khác.
Vào cuối thế kỷ 19, Đức Giáo hoàng Leô XIII tỏ ý định muốn chọn một vị thánh quan thầy để phù trợ chở che cho toàn Giáo hội. Một cuộc nghiên cứu sâu rộng đời sống nhiều vị thánh được tiến hành. Các thánh giáo hoàng và giám mục được chú ý trước tiên. Thứ đến là các vị thánh thừa sai, tử đạo, hiển tu. Bao cuộc thăm dò, tường trình, thảo luận diễn ra sôi nổi. Những chứng tích hào hùng của các ngài được trưng dẫn và so sánh. Nhưng cuối cùng Đức Leô đã chọn một vị thánh mà cuộc đời được xếp vào hạng thầm lặng nhất, không một bài viết và cũng chẳng một bài giảng. Đó chính là thánh Giuse, cha nuôi của Chúa Giêsu và là phu quân của Mẹ Maria.
Đức Giáo hoàng chỉ đơn giản lý luận rằng: Thiên Chúa đã tin tưởng ký thác Đức Giêsu cho Thánh Giuse coi sóc, nên chẳng có gì là nghịch lý khi ký thác Giáo hội của Đức Giêsu cho thánh nhân chở che.
Thánh kinh đã ghi nhận vai trò độc đáo của vị gia trưởng Giuse khi đương đầu với bao phong ba xảy đến cho gia đình. Trước những hiểm nguy đe doạ tính mạng Hài nhi Giêsu, Thánh Giuse và Đức Maria đã lập tức đưa Con lên đường rời khỏi quê hương yêu dấu, đến tị nạn nơi vùng đất Ai cập xa lạ. Rồi khi biết tin kẻ tìm giết Hài nhi Giêsu là Hêrôđê đã qua đời, ông bà liền đem Con hồi hương. Nhưng lúc thấy Arkhêlao, con vua Hêrôđê nối ngôi cha mình làm vua xứ Giuđa, thì các ngài lại đưa trẻ Giêsu về Galilê hầu giữ gìn an toàn tính mạng cho Con.
Bao cuộc viễn du gian nan vất vả cùng bao nỗi lo lắng đầy vơi tâm hồn, nhưng Giuse và Maria vẫn không chùn bước, miễn sao thánh ý Thiên Chúa được hiện thực mới thôi. Đức Maria, con người của niềm tin, đã yêu mến Thiên Chúa với trọn xác hồn, một lòng xin vâng để Thiên ý được thành sự. Thánh Giuse, người mang danh "công chính," vì luôn trung thành với luật Chúa, đã bước theo lời chỉ dẫn của Ngài trong hết mọi sự. Từ biến cố "nhận Maria về nhà mình" cho đến việc "đưa Hài nhi trốn sang Ai cập," từ sự kiện "đem con trẻ và mẹ Người về đất Israel" cho đến hành trình "lánh sang địa phận xứ Galilê," tất cả đều là để thực thi điều Thiên Chúa phán dạy.
Riêng Đức Giêsu, tại làng Nazaret thuộc xứ Galilê, Ngài đã lớn lên dưới mái ấm gia đình. Ba năm công khai rao giảng Tin Mừng so với thời gian cư ngụ tại Nazaret chỉ là 1 phần 10 ngắn ngủi. Trong suốt 30 năm, Đức Giêsu đã lớn lên, trưởng thành, và vững bước vào đời trong vòng tay thân ái của Đức Mẹ và Thánh Giuse. Phải chăng điều đó cũng nói lên tầm ảnh hưởng quan trọng của đời sống gia đình: để con cái được an toàn lớn lên và tăng trưởng đầy đủ về thể xác lẫn tinh thần, để con cái được trở nên những thành viên hữu ích cho Giáo hội và xã hội, gia đình chính là nhân tố căn bản và vườn ươm cần thiết vô cùng.
Vô phúc làm sao khi những đứa con không có một mái ấm gia đình để sống và phát triển! Bất hạnh làm sao bao mái gia đình bị tan nát vì phân ly hay rối vợ rối chồng!
Đức Giáo hoàng Gioan XXIII, trong một lá thư gởi cha mẹ nhân ngày mừng ngũ tuần của mình có đoạn: "Thưa ba mẹ, hôm nay con được 50 tuổi. Chúa thương ban cho con nhiều chức tước trong Hội Thánh, được đi nhiều nơi, học nhiều sách, nhưng không có trường học nào dạy dỗ và làm ích cho con bằng hồi được ngồi trên chân ba mẹ."
Đức Hồng y Nguyễn Văn Thuận cũng từng viết: "Chủng viện thứ nhất, đệ tử viện thứ nhất, trường sư phạm thứ nhất là gia đình Công giáo. Không vị giám đốc tài ba nào, hay chuyên môn đến đâu, có thể thay thế cha mẹ được. Nếu cơ sở bậc nhất ấy bị hỏng, tương lai Hội thánh và xã hội cũng rung rinh sụp đổ."
Như thế, những rối loạn xã hội, những khủng hoảng Hội thánh, tất cả đều do ảnh hưởng từ khủng hoảng và rối loạn trong gia đình. Củng cố gia đình, thánh hoá nền tảng căn bản đó là bước đi cần thiết để tái lập trật tự xã hội và thế giới. Nhưng dựa vào đâu để củng cố và thánh hoá?
Thánh Gia chính là mẫu gương cho mọi gia đình. Mái ấm sẽ thành hình khi người ta biết lắng nghe tiếng Chúa, bước theo đường Ngài chỉ bảo. Giới luật yêu thương, cha mẹ phải là người nêu gương sáng trước nhất trong việc thực thi.
Về phần con cái, sẽ không có dung mạo nào tuyệt vời và đáng bước theo cho bằng dung mạo của Đức Giêsu, người Con "hằng tùng phục hai ông bà" và không ngừng vâng theo thánh ý Thiên Chúa Cha. Đến khi trút hơi thở cuối cùng trên thánh giá, Ngài vẫn không hề quên bổn phận chăm sóc bậc "sinh thành" qua việc trao phó Mẹ Maria cho người môn đệ thân tín nhất là Gioan: "Này là Mẹ con" (Gn 19:27) và thi hành đến cùng ý Cha: "Mọi sự đã hoàn tất" (Gn 19:30), "Lạy Cha, Con phó hồn con trong tay Cha" (Lc23:46).
Gia đình sẽ hạnh phúc, tiếng cười sẽ vang lên, bình an sẽ ngự trị, khi cha mẹ và con cái biết nỗ lực sống trọn vẹn vai trò của mình. Vai trò đó sẽ thật sự trọn vẹn khi người ta kính mến Thiên Chúa.
Dù cha mẹ hay con cái, không ai lại không có bậc sinh thành. Thế nên bất cứ ai cũng cần lắng nghe đoạn sách Đức Huấn Ca sau đây:
"Ai yêu mến cha mình, thì đền bù tội lỗi
Ai thảo kính mẹ mình, thì như người thu được một kho tàng.
Ai thảo kính cha mình, sẽ được vui mừng trong con cái.
Khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời
Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài.
Hỡi kẻ làm con, hãy gánh lấy tuổi già cha ngươi,
Chớ làm phiền lòng người khi người còn sống...
(Hc 3: 3-17)
Chắc chắn sống chân thành với bổn phận làm con như thế sẽ là điều đẹp lòng Thiên Chúa vô cùng. Và ân phúc của trời cao sẽ không ngừng tuôn đổ trên những gia đình đang nỗ lực bước theo mẫu gương sáng ngời của Thánh Gia Giêsu, Maria, Giuse.
Một cô gái 19 tuổi từ Trento, Bắc Italia tới Loretô, miền Nam Italia, dự đại hội Công Giáo: ThánhGia ABC 7
Một cô gái 19 tuổi từ Trento, Bắc Italia tới Loretô, miền Nam Italia, dự đại hội Công Giáo Tiến Hành. Cuộc đại hội được tổ chức tại một học viên nơi các dự viên tới trọ. Cô gái ấy vẫn chăm chỉ dự đại hội, nhưng khi rảnh luôn đến viếng ngôi nhà Nadarét trong lòng nhà thờ thành phố Loretô. Được biết đây là ngôi nhà của thánh giá thất: Đức Maria, thánh Giuse và Đức Giêsu. Cô sinh viên sư phạm ấy kể lại:
“Lần đầu tiên bước vào căn nhà nhỏ ấy ở trong lòng nhà thờ Loretô, lòng tôi tràn ngập cảm xúc. Tôi là người con gái bình thường chỉ có ý đến nhà thờ cầu nguyện, không hề bận tâm tìm cho mình một nếp sống nào cả.
Tôi một mình chìm sâu vào một mầu nhiệm cả thể. Điều hết sức ngoại lệ đối với tôi là tôi đã để mình rơi lệ đầm đìa. Bình thường tôi không buông mình cho những diễn tà về cảm xúc, thế mà khi ấy tôi không cầm nổi nước mắt. Tôi bắt đầu suy niệm về tất cả những điều có thể xảy ra giữa bốn bức tường của căn nhà nhỏ này, như về biến cố thiên thần truyền tin cho Đức Maria, đời sống của Đức Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse.
Với lòng tôn kính ngâp tràn, tôi lấy tay sờ trên những viên đá và những xà nhà. Tôi như được nghe tiếng nói của cậu bé Giêsu và thấy trong trí tưởng tượng của tôi cậu ấy đang tung tăng chạy ngang qua căn phòng. Tôi đăm chiêu nhìn bốn bức tường từng vang dội tiếng nói, tiếng hát của Đức Maria.
Suốt thời gian đại hội, tôi luôn tranh thủ khi có giờ rảnh, để trở lại ngôi nhà Nadarét, trong khi các bạn tôi vẫn ở lại trường nơi chúng tôi trọ. Và mỗi lần, ngôi nhà ấy đều gây cũng một ấn tượng, cũng với cảm xúc mạnh. Xảy ra như có một ơn đặc thù từ Thiên Chúa đến hoàn toàn bao bọc lấy tôi, như thể Thiên Chúa đến tràn ngập trên tôi.
Tất cả đều là chiêm ngưỡng và nguyện cầu như thể cách nào đó, tôi được sống với ba vị của Thánh Gia Thất.”
Về cuối cuộc đại hội, một thánh lễ trọng được tổ chức nơi thánh đường mà phía trong có căn nhà nhỏ bé Nadarét. Điều mà cô sinh viên sư phạm nghiệm thấy như là tột đỉnh và đồng thời là kết tinh của những giờ khắc huyền nhiệm cô một mình đã trải qua ở ngôi nhà Nadarét tại Loretô. Cô chia sẻ tiếp:
“Ngôi thánh đường chật ních những sinh viên dự lễ. Có một số nam sinh viên nhưng đa số là nữ và ai nấy đều đội khăn phủ đầu. Trong lễ trọng ấy, ai nấy đều chăm chú lần theo diễn tiến được chỉ dẫn trong sách lễ. Riêng tôi khi ấy nhận ra “lối sống của riêng tôi”. Đó là lối sống thứ bốn. Khi ấy tôi có trong đầu óc hình ảnh vô số những trinh nữ theo tôi bước vào lối sống đó. Tôi chẳng hiểu hình ảnh đó có nghĩa gì nhưng đó là hình ảnh tôi đã nghiệm thấy.”
Sau đại hội Công giáo tiến hành năm 1939, cô Lưu Bích trở về nhiệm sở giáo viên tại Căn Dinh (Castello d’Ossana, Bắc Italia). Khi được linh mục sở tại hỏi về thành quả của đại hội, cô Lưu Bích đã cho vị ấy biết cô đã tìm thấy lối sống riêng của cô. Phải chăng đó là đời sống đôi bạn? Thưa không. Có phải là đời sống dâng hiến giữa đời? Thưa không. Vậy là con sẽ sống đời tu nơi tu viện? Thưa không. Cô Lưu Bích nhận xét: “Vị linh mục ấy hoàn toàn không hiểu gì về lối sống riêng tôi đã nghiệm thấy ở Loretô. Dù sao sự kiện xảy ra là tôi đã không nhận được bất cứ lời khuyến khích hoặc sự nâng đỡ nào từ bên ngoài. Sau đại hội, cuộc sống của tôi tiếp tục như trước cho tới 1943.” Cô Lưu Bích có ý nói 1943 là thời biểu đánh dấu khúc ngoặt đời cô mà quan trọng là cuộc dâng hiến bản thân cho Thiên Chúa Tình Yêu vào lúc 5 giờ sáng ngày 7 tháng 12, 1943, trong thánh lễ riêng một mình cô tham dự. Sau đó ít tháng, tới lượt các bạn đồng chí hướng với cô tự nguyện dâng hiến đời mình. Trước hết là Natalia Dallapiccola, rồi đến Doriana Zamboni và Graziella De Luca mà bố là Cộng sản Mác Lê thứ thiệt, v.v…
Mình khoác Mặt Trời, Chân đạp Mặt Trăng
Về phía nam giới, mãi tới năm 1948, Thiên Chúa mới khơi dậy những ơn gọi kiểu Chi Lan Lưu Bích (Chiara Lubich). Câu chuyện hi hữu là ban đầu chỉ có hai thanh niên là Marco Tecilla và Livio tới xin phép Đức Tổng Giám Mục Trento để sống đời dâng hiến kiểu cô Lưu Bích. Thoạt tiên, Đức Tổng Giám Mục De Ferrari nêu nguyên tắc của Giáo Hội là cộng đoàn sống đời dâng hiến phải gồm 5 người, hay tối thiểu 3 người. Nhưng cuối cùng,
Đức Tổng Giám Mục đã chúc lành cho hai người và nói: “Trong khi chờ đợi, cha là thành viên thứ ba của cộng đoàn các con.”
Vậy là từ từ hình ảnh vô số trinh nữ theo Chi Lan Lưu Bích bước vào lối sống khởi hứng do ngôi nhà Thánh Gia Thất Loretô, trở thành hiện thực, với những chi tiết cụ thể được bổ túc dọc theo thời gian. Không những có cộng đoàn trinh nữ, nhưng còn có những cộng đoàn nam giới sống độc thân vì Nước Trời và cả những người sống đời đôi bạn tận hiến cho Thiên Chúa theo bậc sống của mình. Và mặc dầu phong trào được Giáo Hội nhìn nhận năm 1962 như công trình của Đức Maria (The Work of Mary) chủ yếu là phong trào giáo dân, nhưng hiện vẫn có nhiều ngàn linh mục, tu sĩ và cả giám mục tham gia theo những cách thức khác nhau.
Uy hùng như đạo quân sắp hàng vào trận
Năm 1982, Đức Gioan Phaolô II chủ sự thánh lễ do các linh mục thuộc Phong trào Focolare tức Công Trình của Đức Maria, cùng đồng tế: người ta đếm được trên 7,000 linh mục. Về phía các nữ tu tham gia Phong trào, con số hiện nay trên 50,000 nữ tu.
Về phía các giám mục, việc tham gia Phong trào khởi sự với Đức Cha Hồ Minh Lễ (Klaus Hemmerte) thuộc giáo phận Hưng Chấn (Aachen) của Đức Quốc. Ngài đã là thành viên Phong trào khi còn là linh mục và là một nhà thần học nổi tiếng ở Đức. Đức Cha Lễ cùng với hai giám mục khác nữa đều đặn chia sẻ giữa nhau đời sống Tin Mừng và đã yêu cầu Phong trào cung cấp cơ hội chia sẻ đời sống Tin Mừng ấy với các giám mục khác nữa. Tháng hai năm 1965, con số các giám mục thân hữu của Phong trào trên thế giới là 780 vị.
Vậy tháng hai năm 1977, có mười hai giám mục tới Roma dự cuộc họp sau được gọi là cuộc họp của các giám mục thân hữu của Phong trào. Các vị ấy đến từ Âu Châu, Thái Lan, Hương Cảng, Chi Lê, Columbia và Braxin.
Tháng hai năm 1998, cuộc họp (từ ngày 13 đến 19) của các giám mục thân hữu của Phong trào gồm 105 vị giám mục và hồng y, đến từ 45 quốc gia. Cuộc họp khai mở đặc biệt với bức thư của Đức Gioan Phaolô II nhấn mạnh cùng lúc ý nghĩa tập đoàn giữa các giám mục và ý nghĩa hiệp thông trong Giáo Hội. Đức Thánh Cha còn khẳng định rằng sứ mạng của các tông đồ và sứ mạng của Mẹ Thiên Chúa liên kết mật thiết và bổ sung cho nhau. Thế rồi ngày 15 tháng hai, 1998, Đức Hồng Y Sinh Tăng Phổ (James Francis Stafford) đã trao tận tay vị sáng lập Công Trình của Đức Maria, văn thư của Toà Thánh chính thức nhìn nhận các giám mục thân hữu của Công Trình Đức Maria là một nhành chính thức của Công Trình này.
Có thể nói Công Trình của Đức Maria được Giáo Hội nhìn nhận là tổ chức của Giáo Hội (1962), đúng là đang nối dài vai trò của Thánh Gia Thất Nadarét. Xưa thánh Giuse, và Mẹ Maria đã bao bọc con khi chạy tị nạn cũng như khi về ở Nadarét như thế nào theo Tin Mừng hôm nay, thì nay các vị còn tiếp tục vai trò ấy đối với Giáo Hội là thân thể nối dài của Đức Giêsu ngang qua Công Trình của Đức Maria.
Như Loretô, Pompei, Guađalupê, Fatima, Gia Thất Tổ (Czestochowa), Lộ Đức, La Vang… là những nơi mà lòng sùng kính Đức Mẹ kết hợp các tín hữu lại và củng cố họ trong niềm tin vào Đức Kitô, thì Công Trình của Đức Maria là tổ chức Giáo Hội, nhằm qui tụ mọi đặc sủng lại để tất cả nên một và để thế gian tin rằng “Cha đã sai Con.” (x.Ga 17,21).
Một số câu hỏi gợi ý
1. Bạn biết gì về công trình của Đức Maria thực hiện tại Nadarét? tại Lộ Đức? tại Fatima? tại La Vang?
2. Riêng công trình của Đức Maria được Giáo Hội nhìn nhận năm 1962, có những điều gì đặc sắc liên quan tới ơn gọi giáo dân? linh mục? tu sĩ? và giám mục?
Thiên Chúa không hứa ban cuộc sống dễ dãi. Bởi đó, ai nghĩ rằng, cuộc sống này đã quá lao đao, khổ nhọc, bây giờ đi tìm Thiên Chúa để được Người giải thoát khỏi những bất hạnh đời thường, người đó thất bại. Cuộc sống thực tiễn, và hạnh phúc của nó không là mục đích tôn giáo nhắm tới. Đúng hơn, bước theo Chúa, con người hãy cộng tác với ơn Chúa, để sống trọn cuộc đời mình.
Niềm vui ngày Thiên Chúa giáng sinh còn chưa dứt, khúc hát an bình của thiên thần còn chưa kịp lắng đọng, nỗi hân hoan vì là những người đầu tiên trên thế giới qua mọi thế hệ đón nhận tin mừng Giáng sinh của các mục đồng còn chưa kịp phôi phai, hay niềm hoan lạc vì nhận ra và được tôn thờ Đấng Cứu Tinh trần gian của ba đạo sĩ chắc còn đang dâng tràn, thì nỗi vui mừng tưởng chừng lớn lao ấy, lại là nỗi vui không trọn vẹn. Tai họa bắt đầu ập đến trên chính gia đình mà Chúa Giêsu chọn để sinh ra: bạo vương Hêrôđê đang tìm giết hại Hài nhi Giêsu.
Cũng giống như lần trước, thiên thần cho thánh Giuse biết bào thai Giêsu trong lòng dạ Đức Maria là do Chúa Thánh Thần. Lần này thiên thần lại mộng báo cho Giuse: “Hãy thức dậy, đem Hài nhi và Mẹ Người trốn sang Ai-cập, và ở đó cho tới khi tôi báo lại ông: vì Hêrôđê sắp sữa tìm kiếm Hài nhi để sát hại Người”. Hình như Thiên Chúa luôn luôn thực hiện những điều ngược đời. Hài nhi Giêsu ấy là Thiên Chúa làm người lại chạy trốn những con người mà chính mình tạo ra, làm cho Đức Maria và thánh Giuse cũng bị liên lụy. Nhưng không chỉ có thế, Hêrôđê dù không thể giết Thiên Chúa, thì cũng đã giết hàng loạt trẻ em Do-thái. Bởi đó sự liên lụy này bỗng dưng mở rộng toàn cõi Giuđêa. Sóng gió đã ập đến. Gia đình thánh gia long đong, cũng như các gia đình trên quê hương thánh gia có con trẻ từ hai tuổi trở xuống, trở nên ảm đạm, thê lương. Có Chúa đấy. Chúa đang ngự trên quê hương ấy. Chúa đang hiện diện tỏ tường trên chính gia đình thánh gia. Nhưng đâu phải có Chúa là sóng gió đi qua, bất hạnh chấm dứt! Điều quan trọng không nằm ở chỗ Chúa có ra tay dẹp yên sóng gió hay không. Nhưng quan trọng là niềm tín thác của ta có vững vàng hay không? Bạn cứ suy nghĩ kỹ lại mà xem. Đâu phải vô cớ mà ngày lễ thánh Gia thất, Giáo Hội lại muốn ta suy niệm cuộc di tản của gia đình thánh Gia: một câu chuyện Kinh Thánh mang nỗi buồn. Mà thực ra, gia đình bé nhỏ này, trong cuộc sống gặp phải rất nhiều đau khổ, bất bình an, bắt đầu từ ngày đầu tiên khi Maria và Giuse gặp nhau, cho đến khi trẻ Giêsu lớn lên rồi trưởng thành. Cuộc di tản chỉ là một trong những nỗi đau của cuộc đời thánh Gia.
Bạn và tôi, ai cũng có một mái ấm, ai cũng bắt đầu sinh ra, lớn lên, được đùm bọc, chở che trong một mái ấm. Rồi mỗi người lớn lên, lại tạo ra cho mình những mái ấm. Mái ấm ấy chúng ta cùng chung một tiếng gọi thân thương: gia đình.
Nói như thế, không có nghĩa là mái ấm gia đình cứ mãi suôn sẻ, cứ mãi phẳng lặng như mặt nước hồ thu. Nếu gia đình thánh Gia đã chịu nhiều đau khổ, thì gia đình chúng ta cũng không thiếu những khổ đau. Những đe dọa của gia đình chúng ta hôm nay là: sự nghèo túng, nợ nần làm cho những thành viên trong gia đình chán nản: người cha thì nghiện rượu, người mẹ thua buồn bỏ bê nhà cửa, con cái dốt nát… Tình cảm giữa vợ chồng, cha mẹ, con cái, anh chị em trở nên nguội lạnh. Tình yêu thiếu, thì xung đột gia đình cũng bắt đầu diễn ra, làm cho hạnh phúc càng lúc càng xa vắng.
Nghèo đã vậy, sự giàu có cũng gây không ít đau buuồn. Tranh giành của cải, tranh giàng đất đai, nhà cửa làm cho gia đình xâu xé, con cái phản nghịch cha mẹ, vợ chồng, anh chị em oán hận nhau… Thêm vào đó, nạn ngừa thai, phá thai, ngoại tình, ly dị… càng làm cho gia đình thêm nhiều mối đe dọa.
Đứng trước những cảnh huống của xã hội như thế, bạn và tôi là Kitô hữu, chúng ta sẽ giải quyết vấn đề ra sao? Tôi nghĩ, giải pháp hay nhất là giải pháp của lòng tin. Chúa vẫn đang ngự trong gia đình ta. Có thể Chúa sẽ không dẹp tan bão tố. Nhưng trong bão tố, ta có còn đức tin như thánh Giuse, như Đức Maria? Chính lòng tin sẽ sưởi ấm tình yêu gia đình. Khổ đau sẽ không thiếu. Nhưng nếu có đức tin, đức tin sẽ an ủi ta nhiều hơn, giúp ta chấp nhận nghịch cảnh dễ hơn. Điều quan trọng: chính khi ta tin vào Thiên Chúa, đức tin sẽ giúp tình yêu của ta bền vững, các thành viên trong gia đình biết yêu mến nhau hơn.
Trong cuộc viếng thăm Hoa kỳ từ ngày 10 tháng 10 năm 95, Đức Gioan Phaolô đệ nhị đã tỏ những cử chỉ ưu ái với các gia đình sống đạo gương mẫu qua 2 gia đình đại diện dâng hiến lễ: vợ chồng trung tín và hòa hợp, con cái ngoan ngoãn và dễ thương, anh em thân thương và nhường nhịn. Đồng thời ngài lên tiếng kêu gọi lương tâm nhân loại và những người hữu trách hãy cùng hợp tác chặn đứng những cảnh ly dị, những cuộc phá thai và những hành động vô luân đang làm băng hoại gia đình, xã hội và thế giới. Lời ngài nhắn nhủ được hằng triệu con tim đồng ý qua những tràng pháo tay tán thưởng rộn một góc trời. Nhưng chưa đủ, bây giờ là lúc chúng ta phải thực hành những lời ngày dậy. Đừng để những lời vàng ấy bay đi theo chiều gió, hay như tiếng kêu vô duyên trong sa mạc.
Tại sao Susan Smith có cam đảm dùng nước giết 2 con nhỏ? Thảm cảnh gia đình ly dị. Tai sao Nicole Simpson bị giết thảm mà khôngn tìm ra bằng chứng? Thảm cảnh ly dị và ghen tương! Tại sao hai anh em Menandẻz bắn chết cha mẹ? Thảm cảnh giầu có nhưng thiếu giáo dục và không đạo đức. Tại sao hàng ngày có khoảng 3,000 vụ phá thai được thực hiện? Thảm cảnh của tự do luyến ái và trốn lánh trách nhiệm. Tại sao cứ 100 đôi hôn nhân, thì có 50 cặp ly thân hay li dị? Thảm cảnh gia đình không hòa hợp vì thiếu hy sinh. Tại sao hàng ngàn lò giết trẻ sơ sinh được pháp luật bảo vệ? Thảm cảnh của phong hóa suy đồi... Đây là mối lo sợ cho sự hủy hoại của gia đình và là lý do chính tại sao Đức Giáo hoàng đang cố gắng thức tỉnh lương tâm nhân loại.
Dù biết rằng con người hôm nay không muốn nghe lời lành và gương thánh, Giáo hội hằng năm vẫn thắp lên gương Thánh Gia và dùng thánh lễ hôm nay để kêu gọi ít là con cái trong nhà hãy thực thi tình thương, thi thố nhường nhịn và quảng đại thứ tha trước hết và trên hết trong khuôn khổ gia đình. Rồi từ đơn vị nhỏ bé nầy, muối sẽ ướp mặn thế giới, men sẽ dậy thúng bột và công chính sẽ lan tràn và bao phủ trái đất.
Thánh Gia đã sống rất nghèo nhưng giầu tình thương. Giuse, Maria và Giêsu là 3 cuộc đời, 3 thế giới, 3 hướng đi và 3 sứ mệnh, nhưng cả 3 đã hợp nhất trong tình “mến Chúa yêu người”. Sau những giờ phút mệt nhọc chán chường và khổ đau, 3 tâm hồn đã được liên kết trong kinh nguyện. Khi đương đầu với trái ý và nghịch cảnh, 3 vĩ nhân cùng phó dâng và nhận thức ra đó là thử thách, là triều thiên và là vinh quang Chúa muốn đầu tư trong gia đình. Với tâm thức thánh như thế, Giuse, Maria và Giêsu đã không bao giờ xáo xáo, đố kỵ, tranh cãi, ngờ vực hay tị hiềm nhau. Trái lại cả 3 cùng khuyến khích, tương trợ và nâng đỡ nhau để có thể chắp nhận thêm nghịch cảnh và hoàn hảo hóa hơn những thử thách Chúa gởi đến để hiến thánh thánh gia.
Thánh gia quả là gương sống của các gia đình. Thánh gia qua mọi thời vẫn là hình ảnh tuyệt vời để chúng ta bước theo. Nếu đã có lúc thương nhau, chấp nhận nhau, tha thức cho nhau, cảm thông với nhau thì mối chân tình ấy phải được lặp đi lặp lại không ngừng từng giây, từng phút trong đời. Như thế đôi bạn mới có thể trung tín, hòa hợp, yêu thương, thông cảm và tha thứ. Gia đình có một người cha quả cảm và trung tín, một người mẹ dịu hiền và quảng đại, những người con ngoan và dễ thương thì đó là gia đình thánh và là lý tưởng của đời hôn nhân hạnh phúc và là thánh gia của thế kỷ 21 này vậy.
“Thiên thần Chúa bảo Giuse: “Hãy đem con trẻ và mẹ Người trốn sang Ai Cập." (Mt 2:13)
Đời sống gia đình thời thánh Giuse và thời nay vẫn có nhiều thử thách giống nhau, tuy nhiên: ThánhGia ABC 10
Đời sống gia đình thời thánh Giuse và thời nay vẫn có nhiều thử thách giống nhau, tuy nhiên có nhiều cách giải quyết rất khác nhau.
Thánh Giuse và một số gia trưởng trong các gia đình Công giáo ngày nay vẫn coi trọng tình nghĩa vợ chồng và hạnh phúc gia đình. Họ cố gắng duy trì và làm tất cả mọi việc để phát triển hạnh phúc. Họ không coi lợi nhuận vật chất hay tình cảm chóng qua hơn là mái ấm gia đình. Nhờ sự công chính này mà Chúa Giêsu được nương náu và hưởng được sự giáo dục để trở thành Vị Cứu Thế. Chính nhờ sự trường tồn của mái ấm gia đình mà những người Công giáo được giáo dục, khi lớn lên họ vào đời với niềm tin yêu và phấn khởi xây dựng xã hội cũng như Giáo Hội. Nhưng cũng có gia đình Công giáo bị lòng tham chiếm ngự tâm linh để đi vào con đường tai hại: họ coi tiền bạc hơn tình vợ chồng và con cái. Họ không tự trọng và tôn trọng người yêu! Có người muốn chứng minh cụ thể, tôi xin dẫn chứng hai trường hợp mà các gia đình 'đạo đức' hay mắc.
Trường hợp thứ nhất, là khai 'ly dị giả' để nhận thêm tiền! Lúc đầu giả rồi sau trở thành thật sự ! Vì chính phủ các nước Tây phương rất nhân đạo, họ hay quan tâm đến các gia đình, đặc biệt cảnh mẹ nuôi con. Khi nhân viên xã hội đến thăm, thì người cha lo sợ và tìm cửa sau thoát thân! Vợ hiểu lý do, nhưng con cái ngỡ ngàng, thắc mắc! Khi nghe tiếng chuông thì cả vợ lẫn chồng đều hồi hộp lo sợ! Sự giả dối, lọc lừa trong vấn đề trợ cấp làm chai đá tiếng nói của lương tâm. Yêu thương, tin cậy dần dần biến thành cãi vã và nghi ngờ, để rồi đi đến việc đưa nhau ra pháp luật để quyết định ly tán gia đình!!
Trường hợp thứ hai là mối tình 'băng giá'! Tuy vợ chồng vẫn thương yêu nhau và tham gai các hội đoàn đạo đức, nhưng hội đoàn là nơi họ tìm thang danh vọng. Họ biết làm việc và khuyên ran các gia đình khác để giúp họ hạnh phúc, còn gia đình mình thì coi là chắc chắn như khối băng! Nhưng là băng giá! Họ vẫn đi làm đem tiền về cho gia đình, nhưng hay theo bạn. Từ tình thân đó phát sinh ra 'sân si': họ 'nhậu' suốt đêm, rồi đi thử đỏ đen tại sòng bạc, máy kéo! Lỗ bỏ tiền của máy kéo rất nhỏ, thế mà họ kiên nhẫn đến nổi đổ vào lổ nhỏ đó các ngôi nhà to lớn, cửa tiệm mênh mông, gia tài khổng lồ,... mọi công trình xây dựng lâu nay đều bị 'lỗ máy' nuốt hết! Có những cha mẹ nhốt con ngoài xe để đi đánh bài! Rồi trở về trong tâm trạng bất an! giận chồng, mắng vợ và tính nết biến đổi ngất ngư như người mất hồn! Gia đình nào mà thiếu sự hiện diện của Chúa Giêsu thì khó mà có hạnh phúc chân chính và lâu bền.
THỰC HÀNH:
“Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người” (Tv 127:1)
Gia đình Công giáo khác gia đình ngoại ở chỗ họ có Chúa Giêsu trong gia đình.
Gia đình nào biết tôn kính Chúa thì hạnh phúc tràn đầy để họ được an cư, tìm được nguồn an ủi vô biên.
Trong truyền thống Giáo hội Công giáo hơn 2001 năm nay, Thánh Gia Chúa Giêsu - Đức Mẹ - Thánh Giuse luôn được xem là lý tưởng và gương mẫu cho mọi gia đình. Nhiều nhà thần học và tu đức còn gọi Thánh Gia chính là hình ảnh sống động của Thiên Chúa Ba Ngôi. Theo đó, Chúa Giêsu chọn sinh ra trong khung cảnh gia đình vừa để thánh hóa đời sống gia đình vừa để làm gương cho chúng ta về đời sống yêu thương hiệp nhất của chính Chúa Ba Ngôi.
Vì thế, việc người tín hữu sống mầu nhiệm yêu thương hiệp nhất của Chúa Ba Ngôi hay sống thánh được cụ thể hóa bằng việc chiêm ngắm và noi gương Thánh gia.
Người ta hay nói “nước có quốc pháp, nhà có gia quy”. Sự tiến bộ của một quốc gia tùy thuộc nội dung của hiến pháp và pháp luật được áp dụng trong quốc gia ấy. Cũng vậy, mức độ hạnh phúc của một gia đình cũng tùy thuộc ở các quy ước hay “luật nhà” hoặc “gia quy” mà theo đó những người trong nhà sống với nhau.
Vậy đâu là quy luật làm căn bản cho sự yêu thương hiệp nhất của Thánh Gia Chúa Giêsu - Đức Mẹ - Thánh Giuse?
Đọc toàn bộ bốn Phúc âm, nhất là những đoạn liên hệ đến Đức Mẹ vàthánh Giuse, chúng ta sẽ nhận ra ngay thánh ý Chúa chính là “gia quy” hay quy luật tối thượng và nền tảng cho mọi sinh hoạt của Thánh Gia.
Ngay khi xuống trần gian, Chúa Giêsu đã đặt việc thực thi thánh ý Chúa Cha là mục đích duy nhất của việc nhập thể và cuộc sống nhân loại của Người. Thánh Phaolô viết : “Bởi đó lúc vào trần gian, Ngài nói: 'Hy sinh cùng lễ vật Người đã chẳng màng, nhưng Người đã nắn lên thân xác cho con. Các lễ toàn thiêu cùng tạ tội, Người đã chẳng đoái. Bấy giờ con nói: Này con đến - Như trong cuốn sách đã viết về con - để thi hành ý muốn Người, lạy Thiên Chúa” (Dt 10:5-7).
Với Chúa Giêsu, việc thực hiện thánh ý Chúa Cha chính là của ăn và sự sống của Người. Người đã nói với các môn đệ : “Lương thực của Ta là làm theo ý Đấng đã sai Ta, và chu toàn công việc của Người” (Ga 4:34). Đó còn là ơn mà Chúa Giêsu đã dạy các môn đệ phải xin cùng Thiên Chúa mỗi khi cầu nguyện : “Nước Cha trị đến, Ý Cha thành sự dưới đất cũng như trên trời” (Mt 6:10). Thánh ý Chúa Cha còn là sự chọn lựa căn bản, sự chọn lựa tối hậu của Chúa Giêsu, như chính Người đã cầu nguyện trước giờ chịu nạn: “Lạy Cha! nếu Cha muốn, xin cất chén này đi khỏi con! Song đừng cho ý con, mà là ý của Cha được thành sự ” (Lc22:42)
Trong đời sống gia đình, Chúa Giêsu đã thể hiện sự vâng phục thánh ý Chúa Cha cách trọn hảo qua sự thảo mến phục lụy đối với Đức Mẹ và thánh Giuse. Cả đời sống ẩn dật suốt 30 năm nơi nhà Nazarét của Người có thể được tóm gọn trong câu: “Và Ngài đã xuống với ông bà về Nazaret. Và Ngài hằng tùng phục hai ông bà” (Lc 2:51)
Như đã thể hiện nơi Chúa Giêsu, sự vâng phục thánh ý Chúa cũng là kim chỉ nam của cuộc đời Đức Mẹ. Tiếng “Xin vâng” của Mẹ trong biến cố truyền tin đã gói trọn cả con người và cuộc sống của Mẹ. Đó cũng là nguồn mạch mọi ơn phúc nơi Mẹ. Chúa Giêsu đã chỉ ra điều ấy cho mọi người biết. Khi một phụ nữ thốt lên: “Phúc cho lòng dạ đã cưu mang thày, và vú ông đã bú”, Chúa Giêsu đã nói: “Phải hơn, phúc cho những ai nghe lời Thiên Chúa và noi giữ” (Lc 11:27-28). Việc Mẹ sinh hạ và dưỡng nuôi Chúa Giêsu cũng như suốt đời gắn bó với Người suy cho cùng chính là cách Mẹ biểu lộ sự vâng phục trọn vẹn thánh ý Chúa.
Thánh Giuse thường được phác họa như một bác thợ mộc với cây thước trong tay. Nếu ngài đã dùng cây thước thợ để làm chuẩn trong nghề mộc của ngài, thì cây thước thợ ngài dùng để làm chuẩn cho tất cả sinh hoạt trong cuộc đời âm thầm nơi trần thế chính là thánh ý Chúa.
Thực vậy, vì vâng phục thánh ý Chúa, thánh Giuse đã đón nhận Đức Maria về nhà làm vợ (Mt 1:24), đã lên đường về Bêlem để khai sổ bộ theo lệnh hoàng đế Augustô (Lc 2:1-5), đã làm nghi thức cắt bì cho Chúa Hài Nhi và đặt tên Ngài là Giêsu như lời thiên sứ truyền (Mt 1:25&Lc 2:21), đã dâng Chúa Giêsu vào đền thờ theo luật Do thái (Lc 2:22-24) và đã trung thành giữ luật lên đền thờ dự lễ Vượt qua hàng năm (Lc 2:41).
Trong Tin Mừng hôm nay, thánh Giuse đã thể hiện tinh thần vâng phục thánh ý Chúa một cách mau mắn và triệt để, qua việc ngài đã theo lời thiên thần truyền chỗi dậy giữa ban đêm để đem Chúa Hài Nhi và Đức Maria trốn sang Aicập để tránh sự bách hại của Hêrôđê. Sau đó, ngài lại theo lời thiên thần truyền đưa thánh gia trở về Israel lập cư tại Nazarét.
Trong tất cả mọi biến cố được thuật lại trong các Phúc âm, thánh Giuse không một lời phàn nàn chất vấn hay mặc cả với Chúa nhưng chỉ một mực vâng phục cách tuyệt đối.
Chính tinh thần vâng phục tuyệt đối ấy mà thánh nhân đã được Chúa Ba Ngôi tuyển chọn làm gia trưởng của thánh gia. Và cũng với tinh thần ấy, ngài đã chu toàn thiên chức làm cha nuôi Chúa Cứu Thế và Phu Quân Mẹ Thiên Chúa một cách vẻ vang. Hội thánh cũng đã noi gương Chúa Ba Ngôi khi chọn thánh Giuse làm Quan Thầy Giáo Hội hoàn vũ. Giáo Hội tin rằng, như Thánh Giuse đã tận tâm săn sóc và giữ gìn thánh gia ngày xưa thế nào, ngày nay ngài cũng sẽ tiếp tục lo lắng bầu cử cho Hội Thánh trước tòa Chúa như thế.
Như vậy, khi mừng lễ Thánh Gia Chúa Giêsu - Đức Mẹ - Thánh Giuse hôm nay, mỗi giáo xứ, mỗi cộng đoàn, mỗi gia đình và mỗi người chúng ta hãy noi gương Thánh Gia đặt thánh ý Chúa làm luật sống duy nhất cho đời sống của mỗi người và làm nền tảng cho mọi sinh hoạt trong đời sống gia đình và cộng đồng.
Để cụ thể hóa việc thực thi thánh ý Chúa trong đời sống gia đình, có lẽ không gì tốt hơn hơn cho mỗi gia đình chúng ta bằng việc mỗi ngày cùng nhau đọc, suy niệm, và nỗ lực sống Lời Chúa, nhất là những bài Sách Thánh được đọc trong phụng vụ của lễ Thánh Gia hôm nay. Chỉ khi được dưỡng nuôi bằng Lời Hằng Sống, chúng ta mới đủ sức thực hiện thánh ý Chúa trong cuộc đời chúng ta qua việc tuân giữ các giới răn Chúa và sống theo các giáo huấn chân thực của Hội Thánh.
Việc phải chọn lựa thánh ý Chúa làm quy luật tối thượng và nền tảng cho đời sống mỗi người và cách sinh hoạt trong gia đình không phải là một sự chọn lựa tùy thích. Đó là vấn đề then chốt quyết định hạnh phúc hiện tại và sự sống đời đời của chúng ta.
Thực vậy, tất cả mọi bất hạnh, đổ vở, rạn nứt, bất hòa và tranh chấp trong gia đình, cộng đoàn và xã hội đều xảy ra vì người ta đã không sống theo thánh ý Chúa, không tuân giữ các giới răn của Người. Đó là hậu quả tất nhiên của tội lỗi, của việc cưỡng lại thánh ý Chúa, của việc chà đạp các giới răn của Người để sống theo ý riêng và các dục vọng thấp hèn ti tiện.
Làm sao người ta có thể đem lại sự hiện diện của Chúa là nguồn an ủi đích thực vào tâm hồn và đời sống gia đình của họ được, khi người ta đã tự ý xua đuổi Người qua các hành vi vô luân phản lại sự sống và phẩm giá con người, như việc thưởng thức các phim ảnh sách báo dâm ô, xử dụng các phương thức ngừa thai nhân tạo, thụ tinh nhân tạo, triệt sản, ngoại tình và phá thai?
Thánh ý Chúa chính là quy luật duy nhất đem lại hạnh phúc đích thực trong hiện tại và phần thưởng thiên đàng mai sau của mỗi gia đình chúng ta. Đó là điều tác giả Thánh vịnh đã xác quyết với chúng ta trong phần đáp ca của phụng vụ hôm nay:
Phúc cho mọi kẻ kính sợ Yavê,
kẻ đi theo đường lối của Người.
Công khó tay ngươi, ngươi sẽ được hưởng,
phúc cho ngươi và may mắn cho ngươi.
Vợ ngươi như cây nho sai quả,
ở chốn thâm khuê của nhà ngươi.
Con cái ngươi tựa những tía, cây dầu,
chúng quây quần tất cả bên mâm.
Sẽ được chúc lành như thế đó,
con người kính sợ Yavê!
Ước chi tự Sion, Yavê chúc lành cho ngươi,
cho ngươi được thấy phúc của Yêrusalem
mọi ngày đời ngươi! (Tv 127:1-5)
Lạy Chúa Giêsu Hài Đồng, qua gương vâng phục thánh ý Chúa Cha của chính Chúa và nhờ lời chuyển cầu rất đẹp lòng Chúa của Mẹ Maria và Thánh Giuse, xin Chúa giúp chúng con biết đặt thánh ý Chúa làm quy luật duy nhất và nền tảng cho đời sống cá nhân và gia đình chúng con. Nhờ vậy, mỗi gia đình Công giáo chúng con sẽ trở nên “một Thánh gia khác”, một cộng đoàn yêu thương hiệp nhất để làm chứng về sự hiện diện đầy yêu thương của Chúa Ba Ngôi giữa chúng con. Amen.
Ngay từ ban đầu, theo ý định tạo dựng của Thiên Chúa, được mạc khải qua những đoạn đầu Thánh Kinh (x.KN 1:26-28), gia đình là một cộng đoàn yêu thương phát sinh sự sống. Do đó gia đình là hình ảnh tiêu biểu cho Thiên Chúa Ba Ngôi, Một Thực Tại Thần Linh: Thực Tại Yêu Thương Trọn Hảo và Viên Mãn Sự Sống.
"Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" trong đời sống gia đình là để Người có thể thánh hóa mối liên hệ làm nên đời sống gia đình. Nhờ đó, gia đình được thực sự phản ảnh Thực Tại Thần Linh là Thiên Chúa Ba Ngôi, và do đó, gia đình mới xứng đáng được trở nên nơi Chúa ngự, nên "nhà của Thiên Chúa" (1Tim.3:15), nên một "giáo hội tại gia - Ecclesia Domestica" (Hiến Chế của Công Đồng Chung Vaticanô II ngày 21-11-1964 về Giáo Hội "Lumen Gentium": 11' Sắc Lệnh của Công Đông Chung Vaticanô II ngày 18-11-1965 về Tông Đồ Giáo Dân "Apostolicam Actuositatem": 11' Tông Huấn của Đức Gioan-Phaolô II ban hành ngày 22-11-1981, đúc kết Thượng Hội Đông Giám Mục nhóm họp ngày 26/9-25-10/1980, về Vai Trò của Gia Đình Kitô Giáo trong Thế Giới Tân Tiến "Familiaris Consortio": 49)
Theo cấp trật tự nhiên trong cơ cấu gia đình, người chồng và người cha là đầu của gia đình. Ở chỗ: "Chồng hãy yêu thương vợ. Đừng làm khổ vợ" (bài đọc 2), và "Chúa đặt vinh dự của người cha trên con cái" (bài đọc 1). Do đó, "chúng ta đã được thấy vinh hiển của Người" trước hết tỏ ra cho Giuse, Thánh Gia Trưởng, qua việc "thiên thần Chúa hiện ra với ông trong giấc mộng" (Phúc Âm năm A), và ngài "đã chỗi dậy đem con trẻ và mẹ Người" (Phúc Âm năm A) làm theo những gì được tỏ ra cho ngài.
Về phần người vợ, "là đồng bạn xứng hợp" (KN 2:18,20) của người chồng trong gia đình, bà cũng phải tỏ ra "phục tùng chồng" (bài đọc 2), trong việc nghe theo chồng và đi theo chồng, như trường hợp Mẹ Maria theo Thánh Gia Trưởng Giuse sang Ai Cập hay về đất Do Thái (Phúc Âm năm A). Trong vai trò làm mẹ để cộng tác với người cha trong việc dưỡng dục con cái, người mẹ đã được "Chúa củng cố uy quyền nơi các con" (bài đọc 1): "Con ơi, sao con lại đối xử với chúng ta như vậy? Con thấy đó cha con và mẹ đã sầu khổ tìm kiếm con" (Phúc Âm năm C).
Vì đôi bạn Thánh Gia Giuse-Maria tỏ ra hết sức chu toàn phận sự làm cha và làm mẹ của mình đối với "Lời hoá thành nhục thể và ở giữa chúng ta", đúng như Thiên Chúa trao phó cho các ngài, nhất là qua việc chu toàn "luật Moisen ... mang con trẻ Giêsu lên Gia-Liêm để dâng Người cho Chúa" (Phúc Âm năm B). Bởi thế, các ngài qủa đáng được chúc tụng: "Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người" (đáp ca).
Đôi bạn Thánh Gia Giuse-Maria "phúc thay" ở chỗ, chính các ngài là những vị "được thấy vinh hiển của Người", khi các ngài thấy "con trẻ lớn lên, khoẻ mạnh, đầy khôn ngoan, và ân sủng Thiên Chúa ở với Người" (Phúc Âm năm B), một phát triển toàn diện nơi bản thân Thiếu Nhi Giêsu, cả về thể lý (khỏe mạnh), tâm lý (khôn ngoan) lẫn đạo lý (ân sủng).
Tình trạng phát triển toàn diện này nơi bản thân Thiếu Nhi Giêsu được tỏ hiện ra trong trường hợp cụ thể là "năm lên 12 tuổi" Người "phải ở trong nhà của Cha" (Phúc Âm năm C), "ngồi giữa các vị thầy, nghe họ nói và đặt vấn đề với họ" (Phúc Âm cùng năm). "Vinh hiển của Người" tỏ ra trong trường hợp này đã làm cho chẳng những "tất cả những ai nghe Người đều sửng sốt về sự thông biết của Người và những đối đáp của Người" (Phúc Âm cùng năm), mà ngay cả chính cha mẹ của Người cũng "không hiểu được điều Người nói với các ngài" (Phúc Âm cùng năm).
Mỗi lần nghĩ đến Thánh Gia hay cử hành lễ Thánh Gia hằng năm là tôi lại bồi hồi xúc động khi nghĩ đến chân lý gia đình của loài người tạo vật chúng ta thực sự là cửa ngõ để Thiên Chúa vào đời. Thật thế, nếu trái đất chúng ta đang sống đây được Thiên Chúa Nhập Thể Làm Người cách đây 2001 năm là cung thánh của toàn thể vũ trụ hầu như vô biên bất tận này, thì phải nói rằng gia đình chính là Nhà Tạm trên Cung Thánh Thế Gian vậy. Bởi vì Vị Thiên Chúa Làm Người đã thực sự ngự trong Nhà Tạm Gia Đình này 30 năm trường trước khi tỏ mình cho nhân loại. Nếu bản tính của con người đã được thần linh hóa nhờ việc Thiên Chúa là Thần Linh mặc lấy nó khi hóa thân làm người thế nào, thì gia đình cũng được thánh hóa như vậy, cũng trở thành linh thiêng như vậy, khi Thiên Chúa được loài người thụ thai, cưu mang, sinh hạ, dưỡng nuôi và hướng dẫn. Chính vì gia đình là cơ cấu đã được thánh hóa, được liêng thiêng hóa nhờ Thiên Chúa Nhập Thế như thế, mà gia đình nhân loại chúng ta đã trở thành nơi Thiên Chúa tỏ mình ra, như Chúa Kitô đã tỏ vinh quang của Người ra lần đầu tiên cho các môn đệ thấy ở tiệc cưới Cana (x Jn 2:11).
Bài Phúc Âm Thánh Luca hôm nay cũng cho chúng ta thấy Chúa Giêsu đã tỏ vinh quang của Người ra cho chính cha mẹ trần gian của Người nữa, khi tuyên bố với nhị vị rằng: “Cha mẹ tìm Con làm chi? Cha mẹ không biết rằng Con phải ở trong nhà Cha của Con hay sao?”. Trước vinh quang của Vị Thiên Chúa Làm Người tỏ ra như thế, Phúc Âm hôm nay tiết lộ cho biết, Mẹ Maria và Thánh Giuse “cả hai đã không hiểu Người nói gì” (Lk 2:50).
Bởi thế, nếu hôn nhân và gia đình là nơi Thiên Chúa tỏ mình ra, thì thành phần làm chồng làm cha, làm vợ làm mẹ, làm con làm cháu, dù có những vô ý ngay lành, như trường hợp Thánh Giuse và Mẹ Maria không hay biết gì về việc Chúa Giêsu ở lại trong đền thờ, hay thậm chí có những thiếu sót và khiếm khuyết trong phận sự của mình đi nữa, như trong trường hợp thiếu rượu ở tiệc cưới Cana, cũng hãy an tâm, vì đó là cớ, là dịp để Thiên Chúa tỏ mình ra. Và một khi được Thiên Chúa tỏ mình ra, một là chúng ta phải nhận biết Thiên Chúa, như những người giúp tiệc cưới Cana (x Jn 2:9), hai là chúng ta phải chấp nhận Thiên Chúa, như trường hợp Mẹ Maria tìm thấy Chúa Giêsu và nghe Người trả lời song chẳng hiểu gì trong Phúc Âm hôm nay (x Lk 2:51).
Lạy Cha chúng con ở trên trời, "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng con và chúng con đã được thấy vinh hiển của Người" tỏ ra một cách toàn vẹn nơi con người của Thiếu Nhi Giêsu. Một vinh hiển chẳng những làm cho các bậc thầy trong dân Do Thái bấy giờ thán phục, mà nhất là qua việc "Người theo các ngài (thánh Giuse và Mẹ Maria) về Nazarét và vâng phục các ngài" (Phúc Âm cùng năm) - Xin Cha làm cho "vinh hiển của Người" tiếp tục tỏ hiện nơi Kitô hữu chúng con, khi chúng con biết "vâng lời cha mẹ của mình trong mọi sự như một đường lối đáng theo của Thiên Chúa" (bài đọc 2).
Bài Tin Mừng thuật chuyện Thánh gia gặp khó khăn nguy hiểm : Vì sợ ngai vàng mình bị đe: ThánhGia ABC 13
Bài Tin Mừng thuật chuyện Thánh gia gặp khó khăn nguy hiểm : Vì sợ ngai vàng mình bị đe dọa, nên vua Hêrôđê đã ra lệnh giết các hài nhi ở vùng Bêlem từ hai tuổi trở xuống. Bởi đó, Thánh Giuse phải đem gia đình trốn sang Ai cập tị nạn cho đến khi Hêrôđê băng hà thì mới trở về quê hương Nadarét.
B.... nẩy mầm.
1. Thánh gia dù là một gia đình thánh thiện và tràn đầy ơn Chúa nhưng cũng không tránh khỏi những lúc khó khăn gian khổ. Vì thế chúng ta đừng ngạc nhiên khi gia đình mình gặp cảnh khó khăn, và cũng đừng ngã lòng vì cho rằng Chúa không thương gia đình mình.
Điều mà các gia đình nên học nơi thánh gia Nadarét là cách giải quyết những khó khăn đó theo sự hướng dẫn của Chúa, cũng như thánh Giuse luôn làm theo lời Chúa dạy qua miệng thiên thần.
2. Một thanh niên Scốt-len tìm được một chân làm vườn trong một gia đình giàu có. Nhưng chỉ hai tuần sau, anh xin thôi việc. Một người bạn hỏi :
- Có phải công việc quá cực nhọc không ? - Không, công việc rất nhàn. - Có phải lương quá ít không ? - Không, lương khá lắm. - Hay anh không thích đồ ăn ở đó ? - Cũng không phải. Đồ ăn rất ngon. - Vậy tại sao anh thôi việc ? - Vì nhà đó không có mái che.
Đối với người Scốtlen, thành ngữ “nhà không có mái che” nghĩa là gia đình không biết cầu nguyện. (Tonne).
3. Một nhóm người thiện chí bàn nhau cách phổ biến Tin Mừng. Có người đề nghị quảng cáo trên TV, người khác đề nghị dùng báo chí. Một thiếu nữ Châu Phi chia xẻ : Ở xứ tôi, khi muốn loan Tin Mừng cho một vùng nào đó thì chúng tôi gởi đến đấy một gia đình công giáo tốt để gia đình này sống giữa những người khác trong vùng. (Barclay)
4. Trên tường một nhà thờ cổ ở Đức có một bức tranh được vẽ cách nay khoảng 500 năm, diễn cảnh trẻ Giêsu đang đi học. Họa sĩ vẽ Ngài là một cậu bé 6 tuổi đang một tay nắm tay bà ngoại Anna và tay kia cầm cặp.
Trẻ Giêsu cũng giống như những bé trai, bé gái cùng thời đến trường để thêm kinh nghiệm, như Thánh Kinh nói : “Con trẻ ngày càng khôn lớn”. (Góp nhặt).
5. Trong khi người Ấn độ được đánh giá là giỏi triết lý, người Trung hoa được đánh giá là giàu lễ nghĩa, thì người do thái được đánh giá là tinh thần tín ngưỡng cao. Nhờ đâu ? Nhờ người cha do thái biết quan tâm đến việc đạo trong gia đình. Trong gia đình do thái, người cha chủ sự những buổi cầu nguyện, người cha lãnh trách nhiệm khai tâm tôn giáo cho con, người cha hãnh diện truyền lại cho con truyền thống đạo đức của ông bà tổ tiên.
Thiết tưởng đối với gia đình Công giáo không lễ nào êm ả và thân thương hơn Lễ THÁNH GIA. Chúng ta được dịp nhìn ngắm một gia đình gương mẫu trong mọi mặt, nơi chỉ có tình thương, sự kính trọng lẫn nhau và lòng mến Chúa...Những đức tính mà chúng ta có thể thực hiện được trong gia đình... Gương mẫu thánh gia, cần thiết cho gia đình thời nay, bởi vì nhiềi gia đình không còn là nền tảng xã hội nữa, nhiều gia đình không còn là môi trường êm đẹp cho đứa trẻ nẩy nở, nhiều gia đình không còn là nơi tình yêu Thiên Chúa ngự trị!! Gia đình đã tan vỡ, nạn ly dị lan tràn khắp nơi, vào cả đến những gia đình Công giáo!
Lập một gia đình là cả một vấn đề hệ trọng, cần phải có nhiều sự chuẩn bị để hy vọng xây dựng được mái nhà ấm cúng: chuẩn bị về tiền bạc, phải có công ăn việc làm, chuẩn bị về hiểu biết con người nam nữ, để tránh những đổ vở vì không hiểu tâm lý đôi bên; chuẩn bị để hiểu những hy sinh đòi hỏi trong đời sống vợ chồng: nhẫn nhịn, tha thứ, yêu thương; chuẩn bị để hiểu tình yêu vợ chồng phải đặt trong Tình yêu Thiên Chúa: tình yêu vợ chồng là hình ảnh Giao ước vĩnh cửu của Đức Kitô, Hôn phu, với Giáo Hội, Hôn Thê; chuẩn bị để hiểu mục đích của Hôn nhân theo thánh ý Chúa, để khi làm phép tại nhà thờ không chỉ là lễ nghi long trọng bên ngoài, nhưng ý thức rõ rệt đến Bí tích Hôn phối là dấu - chỉ ban ơn cho đôi bạn; chuẩn bị để hiểu biết trước những đổ vỡ có thể xảy ra cho đôi lứa, và thường xảy ra cho đôi vợ chồng sau một thời gain dài chung sống. Chuẩn bị để hiểu tường tận ý nghĩa câu tuyên đọc: Trung thành, thương yêu, lúc Vui cũng như lúc Buồn!
Khi mới yêu nhau, câu nói: Khi Vui cũng như khi Buồn xem ra rất dễ dàng và có khi thơ mộng, nhưng lúc sự thể đau-thương xảy ra thực sự... bấy giờ mới thấu hiểu nghĩa của hai chữ cũng như lúc Buồn!!
Mong rằng Lễ Thánh Gia đến lại hàng năm giúp cho những kẻ sắp vào đời lập gia đình cũng như kẻ đã lập gia đình lâu năm cầu xin Chúa cho tình yêu đôi bạn bền vững, bất chấp những lúc Buồn xảy ra. Muốn được thế thì chỉ có thể được khi biết đặt tình yêu đôi bạn trong tình yêu Chúa, đặt trong lời kinh nguyện hàng ngày, trong sự xây đắp từng phút giây.
Trong bài đọc I hôm nay theo sách Đức huấn ca ghi “Ai kính sợ Chúa, thì thảo kính cha mẹ”, và tiếp đó là câu đáp ca theo Thánh Vịnh 127, “Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người”.
Chúng ta cùng với toàn thể Giáo Hội hân hoan mừng Lễ một Gia đình Thánh thiện, Gương mẫu nhất nơi trần gian nầy. Gia đình Thánh Giuse, Đức Maria và Chúa Giêsu.
Chúng ta cùng nhìn lại cuộc sống thực tế của gia đình mình để nhận định xem gia đình có thể sống như gia đình Thánh Giuse không!
Mỗi người đều có quyền tự hào về cuộc sống của mình, hãnh diện về cha mẹ, dòng họ của mình. Cũng như thế, cha mẹ cũng tự hào, hãnh diện về con cái trong gia đình vì con cái học giỏi, học thành tài, và nhất là thành công trên đường đời. Sự hãnh diện của mỗi người tùy thuộc và chịu ảnh hưởng giáo dục của GIA ĐÌNH, HỌC ĐƯỜNG và XÃ HỘI.
GIA ĐÌNH: Tâm lý chung của cha mẹ là muốn cho con cái học giỏi, học thành tài; dù phải hy sinh cực khổ cũng cố ráng lo cho con cái học cho đến nơi đến chốn. Đáng quý thay những cha mẹ đã và đang hy sinh cho con cái mình với tất cả khả năng, phương tiện eo hẹp, miễn sao thấy con cái học hành tài là vui. Những bậc cha mẹ này đang dạy cho con cái họ sự hy sinh quý báu mà chỉ có tình yêu bao la trời bể của cha mẹ mới thực hiện được, những gương sáng này giúp cho con cái cảm nghiệm được ơn sinh thành dưỡng dục, và cứ như thế được truyền sinh từ đời này đến đời kia.
Ngược lại, gia đình cũng có thể là nơi dạy cho con cái những cái xấu từ cha mẹ. Thí dụ một gia đình kia gồm có mẹ già, bố mẹ và mấy người con, từ ngày tới đất Mỹ đã hơn 20 năm, gia đình sống tương đối sung túc. Bà cụ mỗi tháng lãnh khoảng 800 đô tiền già, trội hơn những người già khác khoảng 300 đô vì ông con đã biết khôn khéo khai là bà cụ phải trả tiền ăn và tiền nhà hàng tháng. Hai bố mẹ đi làm lấy tiền mặg và khai báo vòng vo tam quốc thế nào đó nên được trợ cấp hàng tháng. Mua nhà, sắm xe hơi thì có họ hàng con cái đứng tên giùm, nên tài sản chả có gì hết. Cuộc sống rất bình thản. Cho đến một hôm bố mẹ khám phá ra là con cái ăn chơi phung phí, theo bè đảng làm những chuyện bất lương, bố mẹ la mắng những đức con là đã không biết vâng lời, không biết đến công lao nuôi nấng của bố mẹ. Những người con đã không ngần ngại trả lời lại là tiền bố mẹ nuôi con không phải là do mồ hôi nước mắt làm ra, nhưng đó là tiền trợ cấp của chính phủ.
Một trong những bổn phận của cha mẹ là giáo dục con cái theo đường lối của Chúa và của Giáo Hội, mà chính cha mẹ không sống xứng đáng là một người Công giáo bình thường thì sao có thể giáo dục con cái nên người tốt được.
HỌC ĐƯỜNG, XÃ HỘI: Phương pháp giáo dục của Tây phương khác với Đông phương của chúng ta nhiều điểm, nhất là về đức dục và luân lý thì coi như không có tại các trường ở Mỹ, và các trẻ em học tám giờ mỗi ngày nên chúng gần bạn bè, thầy cô hơn gần cha mẹ, vì thế mà tình cảm đối với cha mẹ đã giảm đi rất nhiều, không nồng nàn như các trẻ em sống tại quê nhà. Hơn nữa học đường ở Mỹ huấn luyện cho các em về chuyện môn, biết ganh đua và tự lập nên các em không cần nhiều đến sự giúp đỡ của cha mẹ, nhất là những cha mẹ không thông thạo Anh ngữ.
Thêm vào đó là các em sống trong một xã hội đầy dẫy những thói hư tật xấu, mà nhiều người đương nhiên chấp nhận, hoặc làm ngơ trước những tệ đoan này, họ coi những việc này là sự tự do lựa chọn cá nhân, không ăn thua, ảnh hưởng gì đến người khác (ngừa thai, phá thai, đồng tính luyến ái, tự do luyến ái...). Kể cả những người tai to mặt lớn trên thế giới như người lãnh đạo đất nước, chính trị gia mà còn sống vô luân lý thì làm sao người dân không loạn (thượng bất chính, hạ tắc loạn).
THÀNH CÔNG TRÊN TRƯỜNG ĐỜI : Nhiều người thành công mỹ mãn trên đường đời, an nhàn hưởng thụ sau bao nhiêu năm vất vả học tập. Giấc mơ tương lai đã thành sự thật. Nhưng tiền của đang hưởng có phải do mồ hôi, nước mắt, bằng cấp đã đạt được hay tiền của này có được là do sự gian tham, lừa đảo mà có. Vì có học mà không có đức thì lừa lọc, có học mà không có nhân nghĩa thì dễ làm phản.
Như vậy, thành tài, thành công chưa hẳn đã là thành quả tốt đẹp, mà cần phải học thành nhân trước. Vì nếu cha mẹ là những người sống tốt lành, đạo đức, giữ luật Chúa và luật Giáo hội thì chắc chắn sự giáo dục cho con cái trong gia đình sẽ chú trọng nhiều đến đời sống luân lý và đạo đức. Nếu con cái được giáo huấn để trở thành những Kitô hữu kiện toàn thì tự động các em sẽ chăm chỉ học hành, vâng lời cha mẹ, sống đạo đức, sẽ thành công trên đường học vấn cũng như trên đường đời, họ sẽ trở thành những công dân tốt của xã hội, và là những nhân chứng của Chúa Kitô nơi trần gian.
Nhân ngày lễ mừng Kính Thánh Gia, mỗi người chúng ta nên kiểm điểm lại đời sống mình đã sống như thế nào? Ảnh hưởng tốt hay xấu cho những người trong gia đình và những người chung quanh. Mình có kính sợ Thiên Chúa và sống theo đường lối của Thiên Chúa không? Có làm đầy đủ bổn phận là người con đối với cha mẹ, hay bổn phận cha mẹ đối với con cái vợ chồng, anh em không? Mỗi người phải là một ngọn nến sáng tỏa ra cho người khác như chính Chúa Giêsu, Đức Maria và Thánh Giuse đã làm. Chúa tạo dựng chúng ta bằng sự thánh thiện và Ngài muốn chúng ta sống thánh thiện thì cũng không phải là một đòi hỏi quá sức.
Lạy Chúa, Chúa đã cho con sinh ra và sống trong một gia đình. Xin cho con biết sống thánh thiện, tốt lành, làm trọn bổn phận Chúa trao phó, biết nhìn lên Chúa là gương mẫu cho đời sống hơn là bon chen giữa chợ đời để tìm danh lợi; biết phục vụ Chúa qua những người thân yêu hơn là tìm lợi ích riêng tư. Xin thánh hóa mỗi người trong gia đình chúng con để mọi người sống đẹp lòng Chúa hơn.
Trong dịp mừng khai trương tiệm nail của cô bạn thân cùng lớp, tôi buột miệng thắc mắc với bạn là sao phải chờ đến mười mấy năm sau mới chịu mở tiệm khi mà hầu thành phố nào cũng có dăm ba tiệm nail của người Việt. Chị bạn tôi chỉ khẽ cười, nhẹ bảo: “Vì mình thấy tiền bạc dễ kiếm hơn hạnh phúc gia đình nên phải chờ cho đến khi con cái khôn lớn thành người rồi mới tính chuyện làm ăn. Vì hễ mở tiệm là không còn giờ để lo cho con cái nữa...”
Tuy không nói ra nhưng tôi vẫn thầm phục triết lý sống của cô bạn nhút nhát ngày xưa mà chúng tôi vẫn thường nhạo là “Hồng Nhão”, “Hồng Choẹt”. Người Mỹ thường hay nhắc đến một câu tục ngữ rất hay nhưng có lẽ rất ít ai để tâm thực hành: “What seems to be most needed in the modern home is the family.” Thật vậy, nếu có dịp bước vào những căn nhà mới ngày nay chúng ta sẽ phải ngạc nhiên vì nó không thiếu bất cứ một tiện nghi nào. Tuy nhiên, điều chính yếu là gia đình tính thì nhiều khi lại thiếu sót hoặc bị lãng quên. Nói cách khác, người ta chỉ coi nhà là nơi trú thân chứ không phải là mái ấm gia đình, nơi mà những người sống trong đó đập chung một nhịp tim.
Mừng lễ Thánh gia hôm nay, chúng ta thấy gia đình Nagiarét được gọi là thánh gia, không phải vì trong đó có ba Đấng rất thánh sống với nhau, nhưng là vì mọi người trong gia đình đó đã biết lợi dụng cuộc sống gia đình để nên thánh. Tại làng quê Nagiarét cách đây 2000 năm, gia đình thánh gia cũng gặp phải muôn vàn trục trặc và éo le của cuộc sống như những gia đình khác vậy: từ việc Đức Mẹ trở về với cái thai ba tháng không một lời giải thích cho đến việc đang đêm bồng con trốn chạy; từ những ngày bôn ba đất khách quê người cho đến những ngày vất vả tìm kiếm con vì Chúa cố ý ở lại trong Đền thờ mà không báo trước. Tuy nhiên, khác với những người khác, các Ngài đã không phản ứng theo bản tính tự nhiên khi gặp chuyện bất trắc; trái lại, ai cũng cố kiên nhẫn chịu đụng để tìm hiểu sự việc cho đến nơi đến chốn, nhất là kiên tâm cầu nguyện để nhận ra ý Chúa muốn mình phải làm gì trong mỗi biến cố. Chính vì vậy mà giữa những thăng trầm của cuộc sống, người ta không hề nghe thấy một lời to tiếng nào thốt ra từ những phần tử trong gia đình thánh gia. Nói tóm lại, chính vì thái độ của mỗi người trong gia đình Nagiarét, trước mỗi biến cố cuộc đời mà Giáo Hội mừng lễ Thánh gia hôm nay để chúng ta noi theo.
Nhìn vào cuộc sống của mỗi người, nếu là người chồng, người cha trong gia đình, chúng ta đã biết lo lắng, bảo vệ, yêu thương, săn sóc và nuôi dưỡng gia đình một cách hiền hòa nhưng cương quyết như thánh Phaolô khuyên bảo trong bài đọc hai hôm nay chưa? (x.Col3:19,21).
Nếu là người vợ và là người mẹ trong gia đình, chúng ta đã biết phục tùng chồng và dưỡng dục con cái theo tinh thần Kitô giáo chưa ? (x.Col 3:18; Mt 2:12-33).
Là những người con trong gia đình, chúng ta đã thảo kính và vâng phục cha mẹ như Chúa Giêsu xưa đối với thánh Giuse và Mẹ Maria? (xHc 3:3-14;Col 3:20;Mt 2:51-52).
Nói tóm lại, là đầu trong gia đình, người cha phải chững chạc và chân thành. Là con tim của gia đình, người mẹ phải dịu dàng, nhỏ nhẹ, và bao dung chứ đừng cằn nhằn bẳn gắt. Nếu khối óc và con tim hòa nhịp được như vậy thì con cái sẽ tự động nên nề nếp. Mỗi người đừng quá chú trọng đến việc đòi hỏi người khác phải đối xử với mình thế nào, nhưng hãy quan tâm đến việc chu toàn bổn phận của mình đối với người khác trước tiên. Có như vậy, gia đình sẽ không chỉ là nơi trú thân mà còn là tổ ấm, nơi mà không ai muốn rời bỏ hoặc luôn mong mỏi tìm về khi phải đi xa, để kín múc nguồn yêu thương, thông cảm. Đấy là điểm then chốt để gia đình trở nên thiên đàng ngay khi còn tại thế. (Nguồn: NS Trái Tim Đức Mẹ)
H ay quá, lời âu yếm của mẹ!
Tuyệt vời, cách thổ lộ của cha!
Đẹp thay, lòng thảo hiếu của con!
Bởi chính Chúa Giêsu,
Ngài là nguồn tình yêu.
Một người mẹ miền bắc Đại Hàn ôm con trốn về miền Nam Đại Hàn. Ban đêm trời rất lạnh dưới không độ, lại không có chỗ trú ngụ. Người mẹ ôm con xuống dưới một gầm cầu, lấy hết quần áo mình bọc lấy con, ôm chặt lấy con để chuyển tất cả hơi ấm mình có cho người con thân yêu này. Sáng hôm sau, mặt trời lên cao, người ta nghe thấy tiếng trẻ con khóc dưới gầm cầu. Lại gần, một thiếu phụ đã chết cóng đang ôm đứa con khóc thét vì lạnh. Sau khi chôn cất người mẹ, đứa bé được vợ chồng người Mỹ nhận làm con nuôi và đưa về Mỹ. Mười tám năm sau, đứa bé lớn lên,vào đại học, cha mẹ nuôi mới kể lại nguồn gốc cho cậu bé. Cậu bé rất cảm động và xin trở về quê hương để báo hiếu.
Nhìn lại gầm cầu xưa, cậu tưởng tượng hình ảnh người mẹ đã chuyền hết sức sống, hơi thở ấm áp để cứu thoát người con. Cậu nằm sắp trên mộ mẹ, ôm lấy mẹ và nói: “Mẹ ơi, con về đây để tạ ơn mẹ, để cảm ơn mẹ đã hy sinh cho con. Con xin khóc thật nhiều cho những giòng nước mắt và hơi nóng của thân con thấm vào lòng đất làm ấm được phần nào thân mẹ trong lòng đất. Tình mẹ quá bao la, làm sao con đáp đền.”
Tin mừng của Phụng vụ hôm nay, thánh Matthêu nói đến biến cố “trốn sang Ai Cập”: “Ông Giuse liền chỗi dậy, và đang đêm, đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai Cập” (Mt 2:14) Trước thử thách, thánh Giuse và mẹ Maria đã sống trong lòng tin phó thác, mau mắn thi hành thánh ý Thiên Chúa, âm thầm chu toàn trách nhiệm đối với gia đình, nhất là một đời sống cầu nguyện thâm trầm. Cũng như trong đoạn Tin mừng của thánh Luca, thánh Giuse và mẹ Maria đã chạy ngược xuôi để tìm cậu Giêsu, bởi vì đã để “lạc mất Giêsu”, người con yêu dấu và là trung tâm hiệp nhất của gia đình (Lc 2:41-52). Trở về Nadarét, mẹ Maria hằng ghi khắc tất cả trong lòng, còn Giêsu thì ngày càng khôn lớn, khỏe mạnh, hằng vâng phục cha mẹ và đầy tràn ơn Thánh.
Trong những năm sống dưới mái nhà ở Nadarét, ta luôn thấy mẫu gương lao động miệt mài của thánh Giuse; sự tế nhị và phục vụ của mẹ Maria; sự giúp đỡ và hiếu thảo của Chúa Giêsu. Nhờ có tình yêu mà các thành viên trong gia đình Thánh Gia đã sống những đức tính cần thiết để xây dựng gia đình như thánh Phaolô trong bài đọc 2 đã kêu mời: lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa, nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ, “Ước gì sự bình an của Đức Kitô điều khiển tâm hồn anh em” (Cl 3:15).
Hiện trạng xã hội ta đang sống, còn biết bao gia đình tan vỡ, trẻ em bị bỏ rơi, tệ nạn xã hội; sự khủng bố và chiến tranh đang diễn ra trên thế giới. Nguyên do từ sự bất bình an trong tâm hồn, sự chia rẽ trong gia đình, bị ràng buộc bởi hận thù và ích kỷ.
Lạy Chúa Giêsu, xin nhìn đến gia đình chúng con, xin biến nó thành nơi sản sinh những người con tốt, biết yêu thương tha thứ, biết cầu nguyện và phục vụ, để xã hội chúng con lành mạnh hơn, Giáo Hội chúng con thánh hiến hơn.
Ngày Lễ Thánh Gia là ngày lễ của các gia đình. Để làm khuôn mẫu cho các gia đình, ta tưởng Giáo Hội sẽ đưa ra hình ảnh một gia đình đầm ấm, vợ chồng con cái sum họp quanh bàn ăn, quanh chiếc tivi. Hoặc chí ít cũng là cảnh Thánh Giuse làm thợ mộc với sự giúp đỡ của Chúa Giêsu. Bên cạnh là Đức Maria đang ngồi khâu vá hoặc nấu nướng. Nhưng không, Giáo Hội mời gọi ta chiêm ngắm cảnh Thánh Gia chạy trốn bạo vương Hêrôđê giữa đêm hôm khuya khoắt.
Thánh Gia đã biết đến những hiểm nguy đe dọa hạnh phúc gia đình. Nhưng các Ngài đã biết cách gìn giữ gia đình bình an qua cơn dông tố. Các bài Sách Thánh đặc biệt bài Tin Mừng hôm nay trình bày cho ta những bí quyết mà Thánh Gia sử dụng để giữ được hạnh phúc gia đình.
Bí quyết thứ nhất đó là vâng nghe Lời Chúa. Thánh Giuse vâng lệnh Chúa truyền một cách mau mắn và tuyệt đối. Dù lệnh truyền ban ra giữa đêm khuya, Ngài thức giấc thi hành tức khắc. Dù lệnh truyền rất khó khăn Ngài vẫn mau mắn vâng lời. Đức Maria và Chúa Giêsu cũng có một thái độ vâng phục tuyệt đối như thế. Thánh ý Thiên Chúa luôn luôn là mệnh lệnh tuyệt đối. Lời Chúa dạy luôn luôn là kim chỉ nam. Thiên Chúa chính là người điều khiển gia đình các Ngài. Vì thế, dù gặp nhiều gian nan thử thách, gia đình các Ngài vẫn giữ được hạnh phúc.
Bí quyết thứ hai đó là coi con cái là vốn quý nhất. Con cái là vốn quý nhất nên các Ngài đã đem hết sức lực ra bảo vệ. Khi có những nguy cơ đe dọa, các Ngài đem con cái chạy trốn tránh xa. Vì con cái là vốn quý nhất, nên các Ngài sẵn sàng hy sinh tất cả: thời giờ, nhà cửa, tài sản, nghề nghiệp và công việc làm ăn, mong đem con cái đến nơi an toàn. Vì con cái là vốn quý nhất, nên các Ngài không ngần ngại nâng niu phục vụ. Hình ảnh Thánh Giuse đi bộ dắt lừa cho Chúa Giêsu và Đức Maria là hình ảnh của một người chủ gia đình hết lòng nâng niu phục vụ vợ con. Vì con cái là vốn quý nhất, nên các Đức Maria đã dõi theo con đến cùng, nhẫn nhục đứng bên thập giá chia sớt đau khổ với con.
Bí quyết thứ ba đó là con cái luôn hiếu thảo với cha mẹ. Chúa Giêsu là một người con hiếu thảo. Tin Mừng tóm tắt cuộc sống thơ ấu của Người bằng một câu ngắn gọn: “Sau đó Người đi xuống cùng với cha mẹ trở về Nadarét và hằng vâng phục các Ngài” ( Lc 2, 51 ). Sự hiếu thảo của Chúa Giêsu được thấy trong tiệc cưới Cana. Khi đám cưới thiếu rượu, Đức Maria xin Người giúp. Tuy chưa đến thời điểm, nhưng Chúa Giêsu vẫn làm phép lạ cho nước biến thành rượu để giúp đám cưới theo yêu cầu của Mẹ. Cảm động hơn hết là giây phút cuối đời, khi bị treo trên thập giá, Chúa Giêsu vẫn quan tâm đến Mẹ nên đã gửi gấm nhờ Thánh Gioan, môn đệ yêu quý, chăm sóc Mẹ.
Ngày nay, nhiều gia đình đang trong tình trạng báo động. Từ thời mở cửa, gia đình Việt Nam đã biến chuyển mãnh liệt theo chiều hướng nguy hiểm. Số cặp vợ chồng ly dị tăng nhanh một cách đáng sợ. Con cái không còn vâng lời cha mẹ như xưa. Theo đà tiến triển kinh tế, nhiều gia đình trở nên giàu có hơn, nhưng con cái lại bỏ bê học hành, lao vào con đường ăn chơi, vướng vào tệ nạn xã hội, làm cho cha mẹ buồn lòng, gia đình tan nát.
Để bảo vệ gia đình trước làn sóng văn minh vật chất, hưởng thụ và cá nhân chủ nghĩa, ta hãy học hỏi mẫu gương Thánh Gia.
Trước hết, cha mẹ phải coi con cái là vốn quý nhất Chúa ban cho gia đình. Vốn này cần được quan tâm chăm sóc không phải chỉ bằng tiền bạc, phương tiện vật chất mà quan trọng hơn, bằng tình thương, sự săn sóc, dạy dỗ uốn nắn ngay từ khi còn thơ, sự hiểu biết, cảm thông khi đến tuổi trưởng thành. Dù thành công trong xã hội mà con cái hư hỏng thì vẫn là thất bại cả cuộc đời. Vì thế, phải bảo vệ con cái khỏi các bạo vương Hêrôđê thời đại. Đó là sách báo phim ảnh xấu. Đó là bạn bè xấu. Đó là tệ nạn xìke ma túy. Nếu cần phải đem con cái trốn chạy khỏi nanh vuốt của bạo vương, tìm nơi an toàn để cho con cái sinh sống, ăn học và giữ được đạo đức.
Đáp lại, con cái phải có lòng hiếu thảo với cha mẹ. Hiếu thảo vừa là một đức tính của người có lương tri vừa là một thái độ khôn ngoan của người khiêm tốn. Có lương tri và có sự khôn ngoan, người trẻ mới tiến xa và trở nên hữu ích cho xã hội.
Sau cùng, cả gia đình phải sống theo Lời Chúa dạy. Lời Chúa là nền tảng của gia đình. Sống theo Lời Chúa là xây dựng gia đình trên nền đá vững chắc. Gia đình sống theo Lời Chúa sẽ vững vàng qua mọi bão lốc thời đại.
Gia đình Công Giáo sống theo Lời Chúa không những giữ được hạnh phúc cho gia đình mà còn đóng góp vào việc xây dựng xã hội trong hoàn cảnh đạo đức đang xuống cấp hiện nay.
Lạy Thánh Gia, xin giúp gia đình chúng con sống theo gương lành của các Ngài. Amen.
KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG
1. Đâu là những nguy cơ đang đe dọa hạnh phúc gia đình hiện nay ? 2. Thế nào là một gia đình gương mẫu ? 3. Gia đình bạn quyết tâm làm gì trong tuần này để noi gương Thánh Gia ?
Mỗi người sinh ra nơi trần thế này đều có một gia đình. Chúa Giêsu cũng không chọn một con đường nào khác ngoài con đường sống trong một tổ ấm gia đình. Vậy gia đình của Chúa Giêsu có gì khác lạ ? Tại sao nó lại trở nên mẫu gương cho mọi gia đình kitô hữu noi theo ?
I. VẪN DÙNG SỰ BÌNH THƯỜNG ĐỂ NÊU GƯƠNG, ĐỂ GIÁO HUẤN MỌI NGƯỜI KITÔ HỮU :
Chúa Giêsu thực ra có thể giáng trần như một Tiên Nga xuống thế hay như một Thần Thánh khác thường,lạ lùng,giống như một huyền thoại thần tiên trong các chuyện cổ tích. Chúa Giêsu đã không làm thế vì Người muốn chọn việc bình thường như mọi người để được sinh ra và lớn lên.Người đã có một người Cha,một người Mẹ và một tổ ấm ở gian trần như muôn vàn tổ ấm khác.Nhưng gia đình của Chúa Giêsu lại là một gia đình phi thường đối với mọi gia đình vì Người được sinh ra trong một gia đình Thánh Thiện. Cha của Chúa Giêsu là Giuse công chính, luôn sống trong ân sủng của Thiên Chúa và là gia trưởng của gia đình Thánh. Mẹ của Chúa Giêsu là Maria khiêm tốn luôn sống theo thánh ý của Thiên Chúa Cha. Tất cả gia đình Thánh Giuse đều sống trong sự hòa thuận yêu thương trong đó mỗi người vì mọi người, sống cho người khác và cho Thiên Chúa Một gia đình họa lại hình ảnh của sách huấn ca: làm con phải hiếu thảo,phải ngoan hiền, rộng lượng và bao dung đối với cha mẹ. Thái độ ấy sẽ đem lại hạnh phúc cho chính mình và vun đắp hạnh phúc cho gia đình vì Thiên Chúa lúc nào cũng chứng giám cho hành động, cử chỉ và thái độ tốt lành ấy. Gia đình Thánh Gia lại còn làm nổi bật những nhân đức, luân lý của một gia đình như thánh Phaolô trong bài đọc hai gửi tín hữu côlosê (Cl 3,12-21 ) đã vạch ra. Thánh nhân đã đặt nền tảng gia đình trên sự yêu thương vì “Thiên Chúa là Tình Yêu “, đây là mối giây ràng buộc mọi thành phần trong gia đình để họ có thái độ cư xử đối với nhau :chồng đối với vợ, vợ đối với chồng, con cái đối với cha mẹ và ngược lại cha mẹ đối với con cái. Thái độ đối với nhau trong gia đình không chỉ dựa trên sự tùng phục,vâng lời nhau mà nó cần được dựa trên nguồn tình yêu được diễn tả ra bằng những tâm tình:từ bi,nhân hậu, khiêm tốn,cảm thông, tha thứ, kiên trì, độ lượng, nhẫn nại vv...
Và như thế, Thánh matthêô trong đoạn trình thuật 2,13-15.19-23 càng làm rõ nét hơn nữa về đức khiêm nhượng vâng lời của thánh Giuse khi được mộng báo đem con trẻ và Mẹ maria trốn qua Aicập để tránh sự tàn sát con trẻ của Hêrôđê. Đây là sự thử thách nghiêm trọng trong đời sống đầu tiên của một gia đình mới sinh con,chúng ta có thể tưởng tượng ra nỗi khốn khổ của gia đình Thánh lúc đó. Nhưng Giuse đã tin, đã phó thác và hoàn toàn khiêm tốn vâng phục Thánh ý Thiên Chúa để mặc Ngài định liệu về bước đường lưu lạc của gia đình mình. Thánh Giuse và Mẹ Maria đã lướt thắng, đã vượt qua thử thách gian nan vì Chúa Giêsu luôn hiện diện giữa gia đình của các Ngài. Thánh Giuse và Mẹ Maria cùng Hài Nhi Giêsu đã ở đất Ai Cập cho tới khi Giuse được Thiên Thần báo mộng :hãy đem Mẹ Maria và Chúa Giêsu về Nagiarét vì các kẻ tìm giết Hài Nhi đã chết cả rồi.
Vâng ! Chúa Giêsu đã dùng một gia đình tầm thường,nghèo khó dưới cái nhìn của người đời, nhưng trước mặt Thiên Chúa,Gia đình Thánh Nagiarét là mẫu gương cho mọi gia đình công giáo vì Gia đình nagiarét có đầy đủ nhân đức tốt lành nhất :một gia đình có trật tự,trên thuận dưới hòa, một gia đình chỉ biết phục vụ cho người khác và tuân hành thánh ý Thiên Chúa,gia đình thánh thiện, một gia đình luôn có Chúa ở bên,luôn có Chúa đồng hành. Sự hiện diện của Chúa luôn mãi là nền tảng của Thánh Gia Thất :Chúa Giêsu,Mẹ Maria và Thánh Giuse.
Chúa Giêsu quả đã tới để nâng cao giá trị gia đình và muốn cho mọi gia đình luôn lấy mẫu gương Thánh Gia Thất làm kim chỉ nam cho gia đình mình.. .
Chúa Giêsu đã rất thực tế,đã rất người, Ngài không muốn giáng trần một các bất thường,một cách thần thánh như bao câu truyện thàn kỳ về nhiều nhân vật giả tưởng,thần thoại mà...
Chúa Giêsu đã tới trong một gia đình để làm gương cho mọi gia đình. Người không phải như một Thánh Gióng hay như Phù Đổng Thiên Vương,một thần đồng, một người kỳ dị nhưng Chúa Giêsu đã sống đích thực trong một gia đình và đó là cái rất bình thường để giáo huấn,để làm gương cho mọi gia đình.
II. GIA ĐÌNH THÁNH NAGIARÉT TRỞ NÊN MẪU GƯƠNG CHO MỌI GIA ĐÌNH NOI THEO : Ngày nay nhan nhản trên thế giới nền tảng của nhiều gia đình bị lung lay,xiêu vẹo...Nhiều cặp vợ chồng ly dị nhau, con cái hư hỏng, mất nết, hạnh phúc trốn chạy khỏi nhiều gia đình. Tại sao lại như vậy ? vì các gia đình đó không có trật tự trên dưới, nhất là không có Chúa hiện diện trong gia đình. Các gia đình này đã xua đuổi Chúa ra khỏi gia đình của mình. Họ đã sống như không có Chúa, họ coi Chúa như đã chết và tiếp tục sống trong u tối của tội lỗi. Ta hãy đọc lại Khải Nguyên đoạn nói về ông bà nguyên tổ phạm tội, sa ngã,kiêu ngạo,ăn trái cấm vì muốn bằng Chúa,nên tự ông bà nguyên tổ đã đẩy Chúa ra khỏi cuộc sống,ra khỏi gia đình của họ và sự chết đã ập vào trần gian vì con người đã phạm tội,đã sống xa Chúa. Nhiều gia đình ngày nay tuy có thế giá,có uy quyền,danh vọng nhưng các gia đình ấy sống bất hạnh vì họ đã để của cải,dục vọng lấn át hay nói cách khác chính họ đã đẩy Thiên chúa ra khỏi cuộc sống gia đình, họ đã không còn nhìn ra Thiên Chúa nữa.. .
Chính vì thế, nhiều gia đình đã không vượt thắng được những gian nan,thử thách,họ đã đành lòng đong đưa,xô đẩy mặc cho số phận,mặc cho định mệnh đưa đẩy.. .Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã gióng lên tiếng nói hãy cứu lấy gia đình,hãy trung thành với nhau, trong cuộc về thăm quê hương Balan của Ngài vào tháng 5 năm 1987, Ngài đã lập lại hai cử chỉ rất đẹp :viếng mộ cha mẹ và cử hành Thánh Lễ đặc biệt cho các đôi hôn phối.
Hôm nay,Giáo Hội mời gọi mọi người Kitô hữu chiêm ngắm Thánh Gia Thất. Xét về mặt tự nhiên Gia đình Nagiarét cũng gặp biết bao nhiêu chông gai thử thách, đã gặp biết bao sóng gió hầu như khó lòng vượt qua như Mẹ Maria mang thai trước khi về chung sống với thánh Giuse, như lúc không tìm được nơi trong các quán trọ, như lúc bồng ẵm con trốn qua đất khách quê người, như lúc lạc mất con vv...Gia đình Nagiarét hầu như cũng gặp đầy tràn sự khó khăn, nhưng.. .
Thánh Giuse và Mẹ Maria đã không sống trên mây trên gió,các Ngài đã hoàn toàn thực tế, đã hoàn toàn tin cậy vào sức mạnh của Thiên Chúa.Cái bí quyết đã giúp thánh Giuse và mẹ Maria vượt thắng thử thách đó chính là có Chúa luôn bên cạnh,có Chúa luôn hiện diện. Có Chúa ở bên, mọi khó khăn sẽ được giải quyết một cách dễ dàng.
Mọi gia đình ở khắp nơi trên thế giới đều không thoát ra cảnh bình thường của con người: phải đương đầu với biết bao khó khăn,biết bao thử thách giăng mắc như bạo hành, ma túy, xì ke, những phim ảnh, những phương tiện truyền thông xấu nhằm đánh đổ và tuyên truyền cho lối sống tự do thái quá,phá đổ gia đình, như nạn cho phép phá thai, giết hại mầm sống nhằmm đạp đổ nền tảng linh thánh của gia đình do Chúa thiết lập vv...
Vậy.. .
Chiêm ngắm Gia Đình Nagiarét là lấy Chúa làm cùng đích,là nền tảng cho gia đình,là mặc lấy những tâm tình mến yêu, từ bi,quảng đại như thánh Phaolô đưa ra.
Chiêm ngắm gia đình Nagiarét là chấp nhận mọi khó khăn đã có,đang có và sẽ xẩy tới nhưng Chúa hiện diện mọi khó khăn sẽ được giải quyết mau chóng và thỏa đáng
Chiêm ngắm gia đình Nagiarét là nhận ra rằng dưới lớp nghèo của Thánh Gia Thất ta đọc ra được sự thánh thiện tột bậc và sự khiêm nhượng vâng phục mà thánh Giuse và Mẹ Maria đã thực hiện trong đời sống của mình,nhờ đó Chú luôn hiện diện để khỏa lấp những thiếu thốn của mọi gia đình.
Chúa Giêsu quả đã rất thực tế khi chọn một gia đình hoàn toàn thánh thiện để sinh ra, để lớn lên.. .Chúa đã làm cho gia đình có nền tảng vững chắc nhờ sự hiện diện liên tục của người trong mọi gia đình.
III. LỜI CẦU KẾT.. .
Lạy Chúa Giêsu, xưa Chúa đã chọn một gia đình tuyệt hảo thánh thiện để sinh ra và lớn lên, xin cho chúng con luôn biết quí mến gia đình và noi gương gia đình của Chúa để sống cuộc đời trần thế.
Xin cho chúng con luôn biết sống yêu thương để có Chúa luôn hiện diện trong gia đình chúng con, có Chúa, gia đình sẽ hạnh phúc vì Thiên Đàng đang hiện diện.
Xin cho chúng con luôn biết bảo vệ chân lý ngàn đời của gia đình là sống Bí Tích Hôn Phối do Chúa thiết lập như lòng Chúa mong ước. Amen.
- Ý nghĩa các bài đọc trong Lễ Thánh Gia
- Gia đình: Trường đào tạo con người
Suy tư gợi ý:
Các bài đọc hôm nay đều hướng về việc củng cố đời sống gia đình. Sách Huấn Ca (3,2-6) nhắc: ThánhGia ABC 20
1. Ý nghĩa: Các bài đọc hôm nay đều hướng về việc củng cố đời sống gia đình.
Sách Huấn Ca (3,2-6) nhắc nhở cho chúng ta bổn phận làm con là thảo kính, vâng lời cha mẹ. Ai thực hành như vậy sẽ được Chúa chúc phúc. Khi cầu nguyện, họ sẽ được Chúa lắng nghe, được thịnh đạt và trường thọ.
Trong Thư Cô-lô-sê, thánh Phao-lô liệt kê các đức tính nổi bật trong đời sống gia đình : thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà, nhẫn nại, tha thứ, biết ơn…… và ngài còn thêm: “Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo”. Ngài cũng dạy vợ chồng phải yêu thương và có nghĩa vụ với nhau, con cái phải vâng lời cha mẹ.
Tin Mừng Thánh Mát-thêu (2,13-15.19-23) giới thiệu cho chúng ta hình ảnh Thánh Gia trong cơn gian nan nguy khốn: phải trốn sang Ai-cập vì vua Hê-rô-đê đang tìm giết Hài Nhi. Trên đường đi về xa xôi hiểm trở, với biết bao khó nhọc, thiếu thốn, nhưng Thánh Giu-se và Đức Mẹ luôn tỏ ra can đảm, âm thầm chịu đựng, không một lời than trách. Chính tình yêu gia đình đã giúp các vị vượt qua mọi khó khăn.
2. Gia đình là trường đào tạo con người.
Ngay từ khi tạo dựng loài người, Thiên Chúa đã thiết lập gia đình và A-đam E-va chính là gia đình đầu tiên của loài người. Trải qua bao thế hệ, gia đình được củng cố thêm và luôn duy trì được chỗ đứng của mình : là tế bào, là nền tảng vững chắc của xã hội. Chính vì thế việc giáo dục, rèn luyện chiếm một vị trí hết sức quan trọng. Câu nói: “Dạy con từ thuở lên ba” đến nay không còn phù hợp. Việc giáo dục con người đòi hỏi phải được chuẩn bị sớm hơn: ngay từ khi đứa trẻ còn trong bụng mẹ (thai giáo), hoặc phải xa hơn nữa : là phải tạo điều kiện cho các thanh niên nam nữ học hỏi sâu hơn về đời sống hôn nhân mà họ sắp bước vào.
Trong gia đình, con trẻ lớn lên và học được rất nhiều điều: “Học ăn, học nói, học gói, học mở”, nói chung là học làm người, và cha mẹ là những người thầy đầu tiên hết sức quan trọng cho việc hình thành nhân cách nơi các em, ảnh hưởng trực tiếp đến các em: “Cha nào con nấy”, “Cha mẹ hiền lành để đức cho con”. Trách nhiệm giáo dục thật nặng nề, đòi hỏi nhiều hy sinh nhẫn nại, hao tốn tiền của, sức lực và cha mẹ còn phải là những gương sáng cho các con noi theo. Thiên Chúa trao trách nhiệm, Ngài cũng ban ơn sủng giúp con người hoàn thành trách nhiệm đó. Quả vậy, kinh nghiệm đời thường cho thấy: Biết bao thanh niên nam nữ từng sống vô tư, bay nhảy, ăn mặc chải chuốt, nhưng khi có gia đình thì liền thay đổi: biết lo toan, chăm chỉ làm ăn hơn, sẵn sàng xả thân cho công việc mưu sinh, nhiều khi quên cả bản thân. Mọi phần tử trong gia đình được liên kết với nhau bằng những mối tương quan mật thiết : “Con dại cái mang” và họ hãnh diện vì nhau như sách Huấn Ca hôm nay diễn tả: “Đức Chúa làm cho người cha được vẻ vang vì con cái, cho người mẹ thêm uy quyền với các con” (Hc 3,2).
Đẹp biết bao những hình ảnh về gia đình: Ông bà nội ngoại, cha mẹ….đường đường là những bậc vị vọng trong xã hội, nhưng tại gia đình, không ngại bồng ẵm và đôi khi, còn sẵn sàng làm bò, ngựa cho con cháu cỡi. Người mẹ, người chị dù không không biết hát cũng cố hát khan cả cổ cốt sao cho con, em hết khóc. mệt nhọc nhưng vẫn vui tươi. Gia đình là nơi mà những trẻ thơ, những cụ già được bảo vệ, được chăm sóc tốt nhất với tình yêu thương và lòng hiếu thảo theo nề nếp gia phong. Đó là điều mà các tổ chức xã hội khác khó có thể thay thế được.
Chính tình yêu thương trong gia đình đã làm nên những kỳ tích, những hình ảnh đẹp đẽ đó. Anh em như thể tay chân, con cái hiếu thảo đối với cha mẹ, cha mẹ thương yêu chăm sóc con cái không tính toán, so đo, không mong được báo đền, điều mà ngoài xã hội ít khi thấy được. Tình yêu đó thật giống với tình yêu nhưng không, tình yêu vô vị lợi của Thiên Chúa. Chính trong cái nôi gia đình yêu thương đó mà những con người mới được hình thành, được sống an vui và phát triển tròn đầy.
NGUYỆN
Lạy Cha, chúng con cảm tạ Cha đã ban cho chúng con mẫu gương gia đình thánh thiện: Thánh Giu-se, một gia trưởng chính trực, tận tụy trong công việc. Đức Ma-ri-a, một nội trợ, một người mẹ hiền dịu, luôn chu đáo mọi việc trong nhà. Đức Giê-su người con hiếu thảo, Ngài càng lớn càng thêm khôn ngoan và ân nghĩa đối với Thiên Chúa và người ta. Xin cho mỗi gia đình chúng con biết noi gương gia đình Thánh Gia, làm cho gia đình mình trở thành gia đình thánh thiện, góp phần làm cho xã hội ngày thêm tốt đẹp. Phêrô Đamianô Đinh Ngọc Thiệu
“Hàng năm Cha mẹ Chúa Giêsu có thói quen lên Giêrusalem để mừng Lễ Vượt qua”. Câu Phúc Am ngắn ngủi và đầy ý nghĩa đó là một nguồn ánh sáng rạng rỡ và ấm áp có sức soi sáng và sưởi ấm các gia đình Công giáo.
Một gia đình đi hành hương để thờ phượng Thiên Chúa : Thánh Giuse, Mẹ Maria và Chúa Giêsu lên 12 tuổi. Hai Ong bà là người sùng đạo, tuân giữ lề luật cách trung tín. Họ thao thức chu toàn bổn phận đối với Thiên Chúa là Đấng phải yêu mến trên hết mọi sự. Chính trẻ Giêsu đã có một ý thức rất sâu xa về điều đó : Người ở lại Giêrusalem để học hỏi tìm hiểu Thánh Kinh, Người ý thức là phải đặt tình yêu Thiên Chúa Cha trên cả tình yêu đối với gia đình.
Một gia đình Công giáo sống đạo đức, chu toàn bổn phận đối với Thiên Chúa chắc chắn sẽ hạnh phúc đầm ấm và tràn đầy yêu thương. Ở đâu có Thiên Chúa ở đó có tình yêu và hạnh phúc.Ở đâu không có Thiên Chúa ở đó chỉ có ghen ghét, tranh chấp, thù oán và đó là hoả ngục.
Một gia đình mà cha mẹ, con cái siêng năng tham dự Thánh lễ, ban tối đọc kinh chung gia đình, dùng lời Chúa làm ánh sáng soi đường chỉ lối, sống hoà thuận yêu thương nhau thì đó chính là gia đình gương mẫu theo Thánh Gia Thất. Từ gia đình tốt này sẽ trao tặng những người con tốt cho xã hội và giáo hội. Đức Giáo hoàng Piô XI trong thông điệp về giáo dục Kitô giáo đã dạy rằng :Nền giáo dục bền bỉ nhất và hữu hiệu nhất là nền giáo dục được nhận lãnh từ một gia đình Kitô giáo có quy cũ khuôn phép. gương lành cha mẹ càng chiếu tỏ kết quả giáo dục càng lớn lao. Gia đình là trường học đầu tiên giáo dục con cái, cha mẹ là thầy cô đầu tiên dạy dỗ con cái. Đức Giáo hoàng Gioan XXIII, trong một lá thư gởi cha mẹ nhân ngày mừng ngũ tuần của mình có đoạn “Thưa Ba Mẹ, hôm nay con được 50 tuổi. Chúa thương ban cho con nhiều chức tước trong Hôi thánh, được đi nhiều nơi, học nhiều sách, nhưng không có trường học nào dạy dỗ và làm ích cho con bằng hồi con được ngồi trên chân ba mẹ”.Đức Hồng y F X Nguyễn Văn Thuận cũng từng viết :”Chủng viện thứ nhất, đệ tử viện thứ nhất, trường sư phạm thứ nhất là gia đình công giáo. Không vị giám đốc tài ba nào, hay chuyên môn đến đâu có thể làm thay cha mẹ được.Nếu cơ sở bậc nhất ấy bị hỏng, tương lai Hội thánh và xã hội cũng rung rinh sụp đổ”.Nền giáo dục của gia đình Công giáo được xây trên nền tảng là lòng yêu mến Thiên Chúa và con người.
Chúa Giêsu đã sống 30 năm ở gia đình Nazareth, hấp thụ nền giáo dục đạo hạnh của Cha mẹ Giuse - Maria.Dù là con Thiên Chúa nhưng khi đã làm người thì Ngài cũng trải qua một quá trình lớn lên dần dần về thể xác và tinh thần. Phúc âm Luca cho biết : Còn Hài Nhi ngày càng lớn lên, thêm vững mạnh, đầy khôn ngoan và ân sủng trước Thiên Chúa và người ta (Lc 2,52).Khi dự lễ trở về : Sau đó Người theo Cha me về Nazareth và hằng vâng phục các Ngài (Lc 2, 51).Riêng mẹ Người thì hằng ghi nhớ những kỷ niệm ấy trong lòng. Còn Đức Giêsu thì tiến tới thêm khôn ngoan và vóc dạng.Ngài không là Thần Đồng. không là Phù đổng Thiên Vương mà là tăng triển trong quá trình làm người như mọi người chúng ta. Khi mới sinh ra hay nằm trong nôi Chúa Giêsu chưa có sự khôn ngoan như khi ở tuổi 30. Chúa Giêsu đã phải lớn lên dần dần về thể xác và về sự khôn ngoan như tiến trình làm người của con người. Trong tiến trình ấy Đức Mẹ và Thánh Giuse đóng một vai trò quan trọng. Thánh Giuse dạy cho Trẻ Giêsu một nghề nghiệp :nghề thợ mộc và có thể nói thêm về cách đối xử với mọi người trong xã hội.Đức Maria dạy cho Trẻ Giêsu cách cầu nguyện theo truyền thống Israel.
Các nhà tâm lý học cho biết rằng : đứa trẻ cần đến sự nâng đỡ của người cha cũng như người người mẹ. Người cha tạo cho con cái hùng, cái nghiêm trang mực thước.Người mẹ ảnh hưởng trên cảm tình con cái về sự tế nhị, dịu dàng, bao dung. vì thế đứa trẻ mồ côi cha thường sống uỷ mỵ, nhát đảm thiếu cương quyết và nghị lực. Đứa trẻ mồ côi mẹ thường mang tính cứng cỏi, cộc cằn, dể u buồn, thiếu tế nhị vui tươi. Đứa trẻ thường được giáo dục về đời sống tình cảm và lý trí.Đời sống tình cảm dễ ảnh hưởng nơi người mẹ, đời sống lý trí thường nhờ cậy người cha.Do đó người Ý có lý khi nhận xét : Người mẹ yêu thương dịu dàng,người cha yêu thương khôn ngoan. Người Anh nhận xét chí lý : Khi còn thơ con cái bú mẹ, lúc lớn khôn chúng lại bú cha. Tục ngữ Việt nam có câu : Mẹ đánh một trăm không bằng cha ngăm một tiếng. Nền tảng cho việc đào tạo lý trí và tình cảm là đạo đức, trên nền móng đạo đức vững chắc để xây ngôi nhà gia đình. Cả hai bài đọc sách Huấn ca và thư Thánh Phaolô trong Chúa nhật lễ Thánh gia thất đều khuyên sống thảo kính cha mẹ.
Thánh gia là một gia đính lý tưởng, đạo đức, yêu thương chăm lo cho nhau.Bầu khí yêu thương đạo hạnh Thánh gia là trường học đầu tiên huấn luyện Chúa Giêsu, Thánh gia là trường dạy cầu nguyện,dạy giáo lý, dạy lao động, dạy yêu thương đến hiến mình cho người khác, chuẩn bị cho Chúa Giêsu gánh vác sứ vụ Chúa Cha trao phó sau này.Chúa Giêsu đã vâng phục kỹ luật trường này, chấp nhận những vị thầy đầu tiên là cha mẹ và Ngài đã lớn lên chững chạc, trưởng thành, quân bình thể xác trí tuệ, tâm linh. Chúa đã sống học tập rèn luyện 30 năm để rao giảng 3 năm.
Mừng lễ Thánh Gia Thất, chúng ta cầu nguyện cho mọi gia đình trên thế giới biết noi theo mẫu gương gia đình Nazareth luôn coi trọng tình nghĩa vợ chồng và hạnh phúc gia đình, chăm lo giáo dục con cái, nhất là đời sống đạo đức, trong mọi sự luôn được hướng dẫn theo Thánh ý Chúa. Xin Chúa thương ban bảo vệ giữ gìn từng gia đình là hình ảnh của Thánh gia, từng trẻ em là hình ảnh của Hài nhi Giêsu và xin tình yêu Thiên Chúa tràn đầy trong mỗi gia đình.
Gia đình chúng tôi có bức ảnh hình Ba Ịấng và tối nào trong buổi kinh chiều cũng đọc thêm ba câu- ThánhGia ABC 22
Gia đình chúng tôi có bức ảnh hình Ba Đấng và tối nào trong buổi kinh chiều cũng đọc thêm ba câu:
- Giêsu Maria Giuse, xin dâng lòng cùng sự sống con cho Ba Đấng.
- Giêsu Maria Giuse, xin giúp con trong kỳ hấp hối.
- Giêsu Maria Giuse, xin cho con được chết bằng yên trong tay Ba Đấng.
Thánh Gia là mẫu gương cho các gia đình. Chúng tôi vẫn biết thế, nhưng kỳ trung thì chúng tôi cảm thấy giữa gia đình Thánh Gia và gia đình chúng tôi nó như ngàn trùng xa cách. Ba Đấng là bậc chí thánh, còn chúng tôi là vật mọn phàm hèn, làm sao noi gương Ba Đấng được!
Hôm nay, tôi nghiệm ra rằng gia đình Ba Đấng, xét về phương diện trần thế, con người sống giữa loài người thì gia đình Ba Đấng cũng lâm vào những cảnh éo le, trắc trở chẳng khác gì gia đình chúng tôi, mà có khi còn trầm trọng hơn là đàng khác:
- Giuse vừa mới đính hôn với Maria thì nàng đã có thai. (Việc Maria mang thai bởi phép Chúa Thánh Thần, Giuse nào đâu hay biết). Tả sao cho xiết sự lo lắng, buồn phiền mà Maria âm thầm chịu đựng khi biết người chồng tương lai sắp bỏ mình. Nếu không có sự can thiệp của sứ thần Thiên Chúa thì cuộc hôn nhân của hai người đã đổ vỡ ngay từ lúc ban đầu. (Xem Mc 1:18-25).
- Làm mẹ, ai lại không biết ngày mãn nguyệt khai hoa của mình, thế mà Maria phải lặng lẽ theo chồng về nguyên quán khai sổ nhân đinh, khiến cho Con Trẻ phải sinh ra nơi chuồng bò hôi hám trong một đêm đông lạnh lẽo. Thử hỏi người cha, người mẹ nào mà không xót xa trước cảnh huống này, nhất là Maria biết Hài Nhi là ai rồi.
- Vì tính mạng Con Trẻ, đang đêm Giuse vội vã đem mẹ con chạy trốn sang Ai Cập. Là người Việt Nam, chúng ta từng kinh nghiệm sống qua cái cảnh chạy giặc, tản cư, tỵ nạn ở xứ lạ quê người, cám cảnh thay cho hoàn cảnh gia đình Ba Đấng!
- Trở lại quê nhà Nazareth, an phận trong cảnh thanh bần và ẩn dật, chồng làm thợ vợ lo việc tề gia nội trợ. Phúc Âm hôm nay tường thuật việc Giuse và Maria lạc mất con ba ngày khi gia đình đem nhau lên Giêrusalem mừng lễ (Lc 2:41-52). Cảm thông một cách sâu xa cho những ai đã từng có con ở cái tuổi 12-13. Những ai đã có con bỏ nhà ra đi, có con bỏ học, đi bụi đời, bị bắt cóc hay bị giết... Giuse và Maria cũng ở trong tâm trạng lo lắng tột cùng ấy suốt ba ngày đêm.
- Giuse chết trước khi Đức Giêsu công khai đi giảng dạy. Giêsu và Maria cũng chịu một đại tang trong gia đình như tất cả chúng ta khi có người thân phải vĩnh viễn ra đi.
- Maria nhớ lại lời tiên tri cụ Simeon đã nói "Một lưỡi gươm sẽ đâm thâu qua tim bà" (Lc 2:35) khi thiên hạ gọi con mình là đồ điên (Mc 3:21), làm bạn với bọn thu thuế và phường tội lỗi (Lc 7:31). Và cái giây phút đau đớn nhất của một bà mẹ là lúc đứng dưới chân thập giá nhìn con trần truồng, gục đầu xuống và trút hơi thở cuối cùng.
Suy tới đây, tự nhiên tôi cảm thấy gần gũi với gia đình Ba Đấng quá, vì Ba Đấng đã sống qua các giai đoạn của cuộc đời mà chúng ta đang sống để cảm thông, chia sẻ và thương xót chúng ta hơn, mỗi khi chúng ta chạy đến cùng Ba Đấng xin bầu chữa cứu giúp.
Gương chúng ta học được nơi Ba Đấng là: TÌNH YÊU TRONG CHÚA. Chúng ta thoáng nhìn thấy tình yêu ấy thể hiện nơi Đức Giêsu đối với Mẹ Maria. Trước khi nhắm mắt lìa đời đã không quên Mẹ, nên đã cậy nhờ người bạn thân là Gioan lo cho Mẹ sau khi mình chết (Gio 19:27). Ôi, rất là tình người!
Gia đình thành công là gia đình có tình yêu. Gia đình thất bại cũng chỉ vì thiếu tình yêu. Yêu nhau thì muốn sống gần nhau. Yêu nhau thì tha thứ cho nhau, nhưng tiên vàn phải có Chúa ở cùng.
Mừng lễ Thánh gia hôm nay, chúng ta cùng nhau tìm hiểu về vai trò của gia đình trong đời sống: ThánhGia ABC 23
Mừng lễ Thánh gia hôm nay, chúng ta cùng nhau tìm hiểu về vai trò của gia đình trong đời sống cá nhân và xã hội.
Như chúng ta đã biết hệ thống tổ chức của xã hội loài người khởi đi từ cá nhân, rồi đến gia đình, làng xóm và sau cùng là quốc gia và cộng đồng quốc tế.
Tự bản tính, con người không thể nào sống cô độc lẻ loi như một hòn đảo hay như một pháo đài biệt lập. Trái lại, chúng ta sống là sống với người khác trong một cộng đoàn.
Những người trước nhất chúng ta sống với chính là những người thân yêu cùng cư ngụ dưới một mái nhà. Và như vậy, cộng đoàn đầu tiên chúng ta tiếp xúc chính là gia đình.
Vì thế, Công đồng Vaticanô II đã xác quyết :
- Gia đình là mái trường đầu tiên dạy cho chúng ta những bài học làm người.
Ai trong chúng ta cũng đều có những kỷ niệm êm đẹp về gia đình mình. Bình thường chúng ta chẳng mấy khi để ý tới, thế nhưng đến lúc phải rời xa, chúng ta mới nghiệm ra rằng :
- Gia đình chính là chiếc nôi cho chúng ta khôn lớn. Được sống trong gia đình là điều quí hóa.
Tôi không thể nào quên được những lần nghịch ngợm đã bị ba tôi sửa phạt, cũng như không thể nào quên được những lời khuyên thấm thía của ba tôi mỗi khi tôi phải lên đường, rời xa gia đình trong một khoảng thời gian nào đó.
Tôi không thể nào quên được những chăm sóc nhỏ nhoi nhưng thấm đượm yêu thương của mẹ tôi : từ củ khoai lang và những chiếc bánh mỗi khi đi chợ về đến ánh mắt lo âu khi tôi đau yếu.
Tất cả những yêu thương trìu mến ấy đã góp lại và tạo nên con người tôi hôm nay.
Đúng thế, gia đình chính là mái trường đầu tiên dạy cho chúng ta những bài học làm người cũng như chuẩn bị cho chúng ta những hành trang cần thiết để bước xuống cuộc đời.
Hơn thế nữa, gia đình còn là nền tảng của xã hội, còn là con tim của nhân loại. Gia đình có ổn định thì xã hội mới được phát triển. Gia đình có hòa thuận và yêu thương thì nhân loại mới được lành mạnh.
Tìm hiểu vể tệ trạng thanh thiếu niên đi bụi đời và phạm pháp, chúng ta thấy đa số đều đã gặp phải những bất ổn trong gia đình. Có thể vì cha mẹ họ thường xuyên cãi vã. Có thể vì mẹ họ không còn trung thành với nhau theo kiểu ông ăn chả bà ăn nem. Có thể cha mẹ họ vì quá mải miết chạy theo tiền bạc, không còn lưu tâm tới họ nữa…Họ không tìm thấy trong gia đình một tình thương chân thành, một nơi nương tựa vững chắc. Và từ đó, họ chán nản bỏ nhà ra đi, nhúng tay vào tội ác, làm cho xã hội phải điêu đứng.
Gia đình là nền tảng của xã hội. Nền tảng ấy đã lung lay, thì xã hội sẽ bị chao đảo, nếu không muốn nói là đi dần tới chỗ sụp đổ.
Chính vì thế, người xưa đã bảo :
- Phải tu thân và tề gia trước đã, rồi sau đó mới trị quốc và bình thiên hạ.
Muốn làm lớn ngoài xã hội, thì trước hết phải lo tu sửa bản thân và ổn định trong gia đình. Hay như ca dao cũng đã diễn tả :
- Tu đâu cho bằng tu nhà, Thờ cha kính mẹ mới là chân tu.
-Thứ nhất thì tu tại gia, Thứ hai tu chợ, thứ ba tu chùa.
Dưới ánh sáng của Kinh thánh, chúng ta cũng thấy được những ý nghĩ như vậy.
Đúng thế, ngày từ thuở đời đời, Thiên Chúa đã không sống cô độc lẻ loi, nhưng đã sống trong một hình thức gia đình, có Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần.
Khi nhập thể, Ngài đã không một mình bước vào cuộc đời, nhưng đã sống trong một gia đình, có mẹ là Đức Maria, có cha nuôi là thánh Giuse.
Trong quãng đời công khai, Ngài không sống cô độc, nhưng đã sống trong một cộng đoàn, quây quần chung quanh Ngài có mười hai tông đồ và các môn đệ.
Trong Cựu ước, chúng ta thấy khi tạo dựng nên con người, Ngài không dựng nên họ cô đơn vò võ, nhưng đã dựng nên một người nam và một người nữ. Đó là mái ấm gia đình đầu tiên, đặt nền tảng cho xã hội loài người. Chính vì thế, Ngài đã phán:
- Người nam sẽ lìa bỏ cha mẹ để kết hiệp với vợ mình và cả hai sẽ trở nên một xương một thịt.
Trong Tân ước, Chúa Giêsu đã nhắc lại lập trường kể trên khi Ngài nói về chuyện ly dị. Thánh Phaolô còn dùng hình ảnh hôn nhân để nói lên tình yêu và sự kết hiệp giữa Đức Kitô và Giáo hội.
Thánh nhân cũng đã nhiều lần đề cập đến những bổn phận trong lãnh vực gia đình :
- Hỡi những người vợ, hãy phục tùng chồng mình trong Chúa cho phải phép. Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình như Đức Kitô yêu thương Giáo hội và đã nộp mình vì Giáo hội.
Xin Chúa luôn gìn giữ mái ấm của chúng ta trong yêu thương và hòa thuận, để tình yêu gia đình chúng ta sẽ là một phản ảnh sống động cho tình yêu Thiên Chúa.
Dẫn vào cầu nguyện: Trào lưu toàn cầu hóa đang kéo theo rất nhiều thách đố cho các giá trị văn hóa xã hội và tôn giáo ngay nơi mái ấm gia đình, ta hãy đặt mình dưới gương ngời sáng của Mẹ Maria, của Thánh Cả Giuse và của Chúa Giêsu tại Na-da-rét và hãy nguyện xin:
Chúa Giêsu / Ngôi Lời Nhập Thể / luôn là hiện thân của Tình Yêu Thiên Chúa / đến cứu chuộc loài người. / Người cứu chuộc ta / với trọn cuộc sống trần thế / như / qua cuộc bách hại / do bạo chúa / Hê-rô-đê./ qua cuộc tị nạn nơi Ai Cập [1]. / Ta hãy xin Chúa / ban sức mạnh / giúp ta đảm nhận lấy / mọi hoàn cảnh / của cuộc sống / như Chúa để cho xảy ra / hầu làm vinh danh Chúa. Chúng con cầu xin Chúa.
Noi gương Mẹ Maria / Người Nữ Tỳ của Thiên Chúa / cũng như noi gương Thánh Cả Giuse / Đấng luôn sẵn sàng / lên đường / theo tiếng Chúa gọi./ Ta hãy xin Chúa giúp ta / biết lắng nghe / tiếng Chúa nói với ta / sâu thẳm / ngay nơi cõi lòng ta / để ta thực thi ý Chúa. Chúng con cầu xin Chúa.
Chúa Giêsu / luôn là tấm gương / để mọi người / trong gia đình ta soi. / Chính Chúa dạy ta / nên học cùng Chúa / ở khiêm nhường / và hiền lành / thực trong lòng [2]. Ta hãy xin Chúa / uốn nắn lòng ta / để ta nên giống Chúa. Chúng con cầu xin Chúa.
Đối diện / với mầu nhiệm Thiên Chúa / là Cha nhân lành / hằng bao bọc / chở che / đàn con dưới thế. / Ta hãy xin Chúa dìu dắt / để ta nương tựa vào Chúa và được bình an. Chúng con cầu xin Chúa.
Ta hãy đến / với Mẹ Maria, / xin Mẹ cầu bầu cùng Chúa cho ta / nghiệm được biết bao hồng ân / Chúa hằng đổ xuống trên ta [3]/ để với lòng biết ơn / sâu xa / ta đáp lại / cho tương xứng. Chúng con cầu xin Chúa.
Kết thúc: Lạy Chúa, các gia đình Kitô hữu chúng con ước ao làm tác nhân, cho công cuộc Tin Mừng hóa giữa thế giới hôm nay. Xin thương giúp các gia đình chúng con trở nên như men trong bột với tư cách là “Giáo Hội tại gia”. Chúng con cầu xin nhờ Chúa Kitô Chúa chúng con.
Nhóm tác giả : “Cùng Nhau Tìm Hiểu và Chia sẻ Đời Sống Tin Mừng”
Vào một đêm xấu trời không trăng không sao giữa thế giới chiến tranh thứ hai, một hàng không mẫu hạm của quân lực Hoa Kỳ đang di chuyển qua lại ở miền nam Thái Bình Dương. Người ta tắt hết các đèn chiếu sáng vì sợ tầu ngầm của địch quân phát hiện mục tiêu. Thế rồi, một chiếc phi cơ phát xúat từ hàng không mẫu hạm từ lâu nhưng nay không biết đang ở đâu trong bầu trời tối đen như mực. Một chiếc phi cơ khác được lệnh cất cánh để đi tìm chiếc phi cơ mất tích. Vô vọng1 Để khỏi bị đại dương bao la nuốt mất, người ta cần một chỗ đáp an toàn. Đó là hy vọng duy nhất lúc này. Trong óc của vị hạm trưởng lóe lên một sự liều lĩnh táo bạo ghê sợ. Ong hạ lệnh:”Bật đèn lên”. Lập tức, một chiếc máy bay nhẹ nhàng đáp xuống trên boong hàng không mẫu hạm như con chim câu bay về tổ.
Giống như thế, tại Belem, cũng có thể nói là với một cách táo bạo, Thiên Chúa đã ra lệnh:”Hãy thắp sáng thế gian lên”. Và Đức Giêsu đã sinh ra đời. Một luồng sáng mới bắt đầu soi rọi để đây lui bóng tối của trần gian, của tội lỗi và của tuyệt vọng. Ví tựa hàng không mẫu hạm được thắp sáng trong đại dương tối đen, Đức Kitô cũng đã đến với nhân loại tội lỗi như làAnh sáng trần gian. “Tôi là ánh sáng trần gian. Ai theo tôi, sẽ không phải đi trong bóng tối, nhưng sẽ nhận được ánh sáng đem lại sự sống.”(Ga 8,12). Nơi khác, thánh Gioan còn viết:”Bóng tối đang qua đi và ánh sáng thật đã tỏ rạng”.(1Ga.2,8). Khi Đức Kitô là Đấng Cứu Độ vào thế gian cũng giống như bình minh rạng ngời nơi chân trời của lịch sử nhân loại.
“Thiên Chúa ta đầy lòng trc ẩn
Cho vầng đông từ chốn cao vời viếng thăm ta,
Soi những ai ngồi trong tăm tối
Và trong bóng tử thần,
Dẫn ta bước vào đường nẻo bình an” (Lc 1,78-79)
Trong ân huệ khôn tả, Thiên Chúa Cha đã cho con Ngài chịu chết trên thập gía để cứu chúng ta khỏi bóng tối đời đời. Quả là một sứ điệp cho Mùa Giáng Sinh và cho mỗi ngày trong năm mới Nhâm Ngọ này.
( GOSPELNET, số 42 - 30.12.2001 ) Miền Ấn Độ theo Ấn Giáo đã tạo ra một hình ảnh tuyệt diệu để diễn tả tương quan giữa Thượng Đế và tạo vật của Ngài. Thượng Đế đã làm cho tạo vật nhảy múa. Chính Ngài là vũ công, tạo vật là vũ khúc. Vũ khúc khác với vũ công, tuy nhiên vũ khúc không thể tồn tại nếu không có vũ công. Bạn không thể mang vũ khúc về nhà trong một chiếc hộp, như ý bạn muốn. Khi vũ công ngưng thì vũ khúc cũng ngừng.
Trên đường tìm kiếm Thượng Đế, con người suy tư quá nhiều, nghĩ ngợi quá nhiều, nói năng quá nhiều. Cho dẫu khi họ nhìn vũ khúc đó mà họ gọi tạo vật, họ cũng chỉ để hết ngày giờ suy tư và bàn tán (với mình hay với người khác), nghĩ ngợi, phân tích và triết lý dông dài. Toàn những chữ là chữ. Toàn tiếng động và tiếng động mà thôi.
Bạn hãy im hơi lặng tiếng để đắm mình trong vũ khúc. Bạn chỉ việc nhìn: một ngôi sao, một đóa hoa, một chiếc lá úa, một con chim, một viên đá... Bất cứ yếu tố nào kết thành vũ khúc cũng đều quan trọng cả. Bạn hãy nhìn, hãy lắng nghe, hãy cảm nhận, hãy đụng chạm, hãy thưởng thức. Chắc chắn không sớm thì muộn bạn cũng sẽ nhận chân Thượng Đế, Ngài chính là vị vũ công!
Có một đệ tử ngày nào cũng than vãn với thiền sư một câu như sau: "Thầy đã giấu con bí quyết tối hậu của thiền." Anh ta không chấp nhận việc thiền sư không chịu trả lời. Ngày kia, thiền sư dắt anh đi dạo dọc theo sườn đồi. Khi họ đang thong thả sánh bước thì nghe một con chim hót.
Thiền sư hỏi: "Con có nghe con chim hót không?"
Đệ tử trả lời: "Dạ có."
“Này, bây giờ con đã rõ là thầy không giấu giếm con điều gì."
Đệ tử trả lời: "Dạ,"
Nếu bạn đã thực sự nghe một con chim hót, nếu bạn thực sự nhìn thấy một thân cây... thì bạn đang có khả năng hiểu biết vượt qua ngôn từ và khái niệm.
Bạn nói gì? Bạn bảo rằng mình đã nghe hằng chục con chim hót và thấy hằng trăm cây rừng ư? À! Có đúng là bạn đã nhìn thấy cây rừng hay chỉ nhìn thấy cái nhãn hiệu mà thôi? Khi bạn nhìn một cây rừng và thấy một cây rừng, thì bạn chưa thực sự nhìn thấy cây. Khi bạn nhìn một thân cây và thấy một phép lạ, lúc bấy giờ bạn mới nhìn thấy cây thực sự! Lòng bạn có bao giờ tràn ngập niềm hân hoan thinh lặng khi nghe tiếng hót của một con chim chưa?
Khi con người luôn cảm thấy được Thiên Chúa yêu thương và săn sóc, họ sẽ đặt Ngài vào: ThánhGia ABC 27
Khi con người luôn cảm thấy được Thiên Chúa yêu thương và săn sóc, họ sẽ đặt Ngài vào chỗ nhất trong cuộc sống của họ. Và dĩ nhiên khi đặt Thiên Chúa vào chỗ nhất trong cuộc sống, con người sẽ suy nghĩ, cư xử, hành động thêm một bậc thang trong đó có các giá trị tinh thần và đạo đức luôn đặt vào chỗ cao nhất, lúc đó thay vì hận thù con người sẽ chọn lựa yêu thương, thay vì nguyền rủa con người sẽ lựa chọn tha thứ, thay vì giam mình trong vổ ốc ích kỷ con người sẽ tìm đến với người khác, thay vì thất vọng bỏ cuộc, con người sẽ tiếp tục tin tưởng và phấn đấu.
Chỉ có một chọn lựa như thế mới làm cho cuộc sống mỗi ngày có ý nghĩa, sống như thế nào để mỗi ngày sống thực sự mới mẻ, đó là điều mà cha mẹ cần nhắc nhở cho con cái bằng lời nói và nhất là hành động. Mỗi ngày cha mẹ có thể chứng tỏ cho chúng thấy rằng đánh động người khác bằng những cố gắng rất đơn giản như một nụ cười, một cái gật đầu, một lời nói tử tế, một lời cầu nguyện cho người khác… những cử chỉ tử tế ấy luôn mang lại hoan lạc cho tâm hồn. Để có một ngày sống có ý nghĩa người ta không cần phải làm những hy sinh hay thay đổi lớn lao trong cuộc sống, mỗi một ngày sống đều có vô số những cơ hội kỳ diệu để sống tử tế.
Chúng ta không thể hiểu được các bí ẩn và những vấn đề trong cuộc sống, nhưng chúng ta phải tin rằng cuộc sống của mỗi người đều có một mục đích và tất cả chúng ta là một thành phần của một chương trình rộng lớn được Thiên Chúa quy định. Chúng ta không thể giải quyết tất cả mọi vấn đề của thế giới, chúng ta cũng chẳng giúp đỡ được tất cả mọi người nhưng trong tầm tay của mỗi người, trong môi trường sống mỗi người đều có cơ hội để sống tử tế với người khác.
Chính những cử chỉ tử tế hằng ngày đó mang lại ý nghĩa cho cuộc đời. Một món quà nhỏ nhưng được trao tặng với tất cả tự do và yêu thương luôn mang lại ánh sáng cho một ngày tăm tối. Cha mẹ nên tập cho con cái có thói quen tặng quà cho người khác một cách nhưng không, không tính toán. Tặng quà cho một người thân quen mang lại cho chúng ta niềm vui thỏa đã đành, nhưng giúp đỡ cho một người vô danh, một kẻ lạ mặt mà không đợi một sự đáp trả nào lại càng mang lại một niềm vui lớn lao.
Hằng năm tại Hoa kỳ có nhiều ngày rất đặc biệt, một trong những ngày đặc biệt nhất hẳn phải là ngày 17.2 được Quốc hội Hoa kỳ tuyên bố là ngày của những hành động tử tế nhưng không. Trong ngày đó người dân Mỹ được kêu gọi hành động tử tế một cách vô danh và nhưng không, nghĩa là không cần được biết đến và cũng không mong được một sự đáp trả nào. Quả thật xã hội càng thừa mứa của cải vật chất, tình người càng khô cạn, nội tâm con người cũng càng trống rỗng, do đó chỉ có những cử chỉ nhỏ bé mà con người thực thi cho nhau với tất cả quảng đại quên mình, mới có thể làm cho nội tâm được phong phú và mang lại ý nghĩa cho cuộc sống mỗi ngày.
Để có thể khơi dậy và phát triển lòng quảng đại nơi con cái, cha mẹ không những phải tập cho chúng giúp đỡ những người túng thiếu trong môi trường sống của chúng, mà còn phải mở rộng tầm nhìn của chúng để có thể đến những vấn đề rộng lớn hơn và phục vụ thế giới. Hằng năm tại một số nước Tây phương, như Đức chẳng hạn, các em thiếu nhi tự động quyên góp để giúp đỡ cho các trẻ em tại các nước nghèo. Đây là một trong những chiến dịch giúp cho những trẻ em sống bác ái. Bác ái không chỉ là cho những đồng tiền dư thừa. Bác ái thiết yếu là giúp đỡ người khác vì yêu thương. Tự nhiên đứa trẻ nào cũng có tinh thần bác ái, cha mẹ còn nuôi dưỡng tinh thần ấy bằng cách qua những cử chỉ hàng ngày và tạo cơ hội cho chúng tham gia vào những chiến dịch rộng rãi hơn, những cuộc quyên góp giúp đỡ cho các thiên tai hay người nghèo chẳng hạn, là cơ hội tốt nhất để cha mẹ khơi dậy và nuôi dưỡng tinh thần bác ái đích thực nơi con cái.
Ngày nay truyền hình không phải là một phương tiện giải trí, mà còn cần cho cha mẹ xem như là một trường hợp thực tế nhất để khơi dậy tinh thần bác ái của con cái. Ngoài những chương trình có nội dung giáo dục nhân bản, truyền hình còn cho chúng ta tiếp cận với không biết bao nhiêu người khổ đau trên khắp thế giới, các nạn nhân của thiên tai, những người tị nạn của chiến tranh và bao nhiêu người khốn khổ khác trên khắp thế giới. Những hình ảnh mà truyền hình mang lại cho chúng ta mỗi ngày cần được cha mẹ xem như là những cơ hội để khơi dậy những đau khổ cảm thương, lòng quảng đại và tinh thần bác ái nơi con cái. Cùng với sự cảm thông và lòng quảng đại, một trong những thái độ cần thiết cho một đời sống nội tâm dồi dào và vững chắc mà cha mẹ cần vun trồng nơi con cái, đó là cái nhìn tích cực về người khác. Tất cả chúng ta, trẻ con cũng như người lớn đều dễ dàng rơi vào thói quen khiển trách, phê bình, chỉ trích, kết án người khác, thái độ tiêu cực này làm cho chúng ta bất mãn và làm cho nội tâm chúng ta trống rỗng.
Quả thật, những lời kết án thường làm cho các quan hệ của chúng ta với người khác trở thành vẩn đục đen tối, một cách cụ thể cha mẹ nên nhắc nhở con cái những khác biệt hay thiếu sót, nhất là sự tàn tật của người khác. Tựu trung, dạy cho con cái rằng cuộc sống đều có một mục đích và mỗi người đều có một giá trị thánh thiêng là tập cho chúng nhìn người khác bằng chính ánh sáng của Chúa. Nhìn trong ánh sáng của Thiên Chúa là chỉ nhìn thấy điều tích cực nơi người khác, nhìn trong ánh sáng của Thiên Chúa là xuyên qua những bất toàn của người khác, nhận ra mỗi người là đối tượng thể hiện tình yêu của mình.
Tại miền bắc nước Pháp, người ta thường kể lại một câu chuyện cổ tích sau đây : Có một gia: Thánhgia ABC 28
Tại miền bắc nước Pháp, người ta thường kể lại một câu chuyện cổ tích sau đây : có một gia đình nọ gồm cha mẹ và một đứa con, sống rất hiệp nhất yêu thương nhau. Nhưng một đêm kia, đang lúc mọi người ngủ say, một trận giông bão chưa từng xảy ra bao giờ, chỉ trong mấy giờ đồng hồ cả vùng đều lụt lớn, nhà cửa sập cả, thây người và vật trôi bồng bềnh. Người cha của gia đình cõng vợ trên vai mình và bà vợ tay bế đứa con. Nước càng lúc càng dâng lên cao, chẳng bao lâu ngập đầu cả hai vợ chồng. Dù ngộp thở và vô cùng mệt mỏi, bà mẹ cố giơ cao hai cánh tay nâng cao đứa con lên khỏi mặt nước để đứa bé khỏi chết ngộp. Hai vợ chồng sẵn sàng chờ chết, nhưng chỉ mong có ai cứu được đứa bé khỏi chết. Vừa lúc đó, có một thiên thần bay ngang qua, trông thấy cái đầu bé tí nhô khỏi mặt nước, vội cầm lấy kéo lên và dính chùm theo là cả cha mẹ đứa bé. Thế là nhờ yêu thương hiệp nhất mà cả gia đình được thoát nạn.
Có lẽ chưa bao giờ gia đình lại khủng hoảng trầm trọng trong thế giới như chúng ta đang sống hiện nay. Rất nhiều gia đình trong xã hội là những gia đình què quặt, tan nát, nạn ly thân, ly dị và phá thai, và những gia đình chia ly vì chiến tranh, bạo lực, áp bức của các chế độ vô nhân. Những gia đình bất hòa vì nạn thất nghiệp, vì nạn kinh tế khó khăn, eo hẹp hay vì nạn cờ bạc rượu chè, ma túy, thuốc xái và ham mê buông thả trong lạc thú. Vì thế, những người phải trả giá mắc mỏ nhất cho hậu quả của các cuộc khủng hoảng này là con cái, là trẻ em và giới trẻ. Làm sao con người có thể hạnh phúc tươi vui khi phải sống trong gia đình như thế? Làm sao thế giới có thể an bình thịnh vượng khi các tế bào nòng cốt của xã hội bị bệnh hoạn như vậy? Qua ngày lễ thánh gia, Mẹ Giáo Hội kêu mời chúng ta suy tư nghiêm chỉnh trở lại ý nghĩa cuộc sống gia đình và đề nghị với chúng ta một mẫu gương, đó là mẫu gương của tổ ấm gia đình Naxareth xưa, gia đình của Chúa Giêsu, Đức Mẹ và thánh Giuse. Chương ba sách Đức Huấn ca là một bài quảng diễn điều răn thứ tư của mười giới luật, dạy con cái phải thảo hiếu cha mẹ. Ngoài những lý do luân lý tự nhiên như câu ca dao Việt Nam nêu lên :
“Công cha như núi thái sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra. Một lòng thờ mẹ kính cha, cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”.
Tác giả sách Đức Huấn ca còn nhấn mạnh đến lý do tôn giáo nữa. Đó là thái độ sống thảo hiếu với cha mẹ, với những người đã dày công mang nặng đẻ đau sinh thành, dưỡng dục chúng ta. Thiên Chúa sẽ nghe lời những người con hiếu thảo khi họ kêu khấn lên Ngài.
Suy tư trên đây là một thí dụ điển hình cho thấy người sống đạo, người đạo đức như tác giả sách Đức Huấn ca, biết nhìn ra ý nghĩa sâu thẳm siêu việt nằm trong chính cái nhân loại tầm thường của cuộc sống mỗi ngày. Thiên Chúa không xa vời đối với Chúa Giêsu nhưng Ngài luôn hiện diện ngay trong cái tầm thường nhất của mỗi ngày sống chúng ta. Bởi vì Ngài đã đến sống giữa con cái loài người, đồng hành với con người, chia sẻ mọi buồn vui, mọi âu lo khó nhọc của cuộc sống con người. Khi biết nhìn thực tại bằng đôi mắt của lòng tin thì mọi sự trong thế giới hữủ hình này đều được biến đổi và nói lên được sứ điệp mà Thiên Chúa muốn nhắn gởi chúng ta: Một gia đình trong đó mọi thành phần biết kính sợ Thiên Chúa, biết yêu thương tôn trọng lẫn nhau, hy sinh cho nhau, sống cho nhau và sống vì nhau thì sẽ là một gia đình được tràn đầy phúc lành và sức sống thiên linh của Thiên Chúa.
Lễ Thánh Gia Thất năm nay có một ý nghĩa đặc biệt, xét theo ngày tháng thì nó tiếp theo sau: ThánhGia ABC 29
Lễ Thánh Gia Thất năm nay có một ý nghĩa đặc biệt, xét theo ngày tháng thì nó tiếp theo sau lễ giáng sinh một ngày, để cho chúng ta đang khi tâm hồn còn đang tràn ngập niềm vui lễ giáng sinh thì cũng hiểu được ý nghĩa hạnh phúc gia đình.
Hang đá vẫn còn đó trước mặt chúng ta, nhìn vào hang đá chúng ta thấy Chúa Giêsu, Đức Mẹ Maria và thánh cả Giuse, thật đẹp với những ánh đèn nhấp nháy rực rở, nói lên tâm trạng vui mừng của nhân loại đang đón ngày hồng ân của Thiên Chúa.
Nhìn vào hang đá, như mọi năm, chúng ta học được điều gì ? Có người học được cách làm hang đá mỗi năm mỗi kiểu khác nhau; có người học được cách trang trí đèn màu cho phù hợp với khung cảnh của hang đá; có người học được cách thiết kế bố trí các nhân vật trong hang đá sao cho thực tế...
Nhưng không phải chỉ có thế mà thôi, nhìn vào hang đá chúng ta phải thấy và phải học cho bằng được cái cao hơn kỷ thuật làm hang đá đó là đức Khiêm Tốn của những con người trong hang đá khó nghèo : thánh cả Giuse, Mẹ Maria và Chúa Giêsu Hài Đồng. Cả trời đất đang ở trong hang đá ấy, cả thiên đàng đang ở trong hang đá ấy, cả bầu trời tình yêu đang ở trong hang đá ấy, khiêm tốn cùng cực để con người được hưởng ơn cứu độ.
Sự khiêm tốn của Thánh Gia Thất trong hang đá là nền tảng hạnh phúc của mọi gia đình trên thế gian, khi mà nền tảng gia đình trên thế giới ngày càng có nguy cơ tan vỡ, thì chính nơi hang đá này ánh sáng tình yêu đã trở nên cần thiết cho mọi người, mọi gia đình, đó là tình yêu hổ tương chân thật và phong phú cho mỗi người trong chúng ta.
Trong hang đá này chúng ta cũng nhìn thấy tất cả những gì là khó nghèo nhất của một người nghèo, nhưng sự khó nghèo ấy là cả một kho tàng quý giá mà tất cả tiền bạc của thế gian không thể mua được, đó là tình yêu gắn bó, nối kết giữa cha mẹ và con cái, và nó đã trở thành sự hạnh phúc cho gia đình.
Hạnh phúc không phải do bởi tiền bạc địa vị mang lại, nhưng do tình yêu chân thật của mỗi thành viên trong gia đình mang lại, nơi Thánh Gia Thất chúng ta có thể an tâm tìm được điều ấy, bởi chính Thiên Chúa là tình yêu đang sinh ra trong gia đình khó nghèo ấy...
Anh chị em thân mến,
Mỗi năm một lần chúng ta ta mừng lễ kính Thánh Gia Thất, nhưng mỗi ngày chúng ta đều có một lần trở về với mái gia đình thân yêu của chúng ta, để tìm lại tình yêu thương đầm ấm sau một ngày ra đi làm việc học hành, chúng ta cầu xin Ba Đấng trong gia đình thánh thiện kiểu mẫu này cầu bàu cho chúng ta -mỗi thành viên trong gia đình của mình- được học theo gương sáng của thánh cả Giuse, Mẹ Maria và Chúa Giêsu, để gia đình của chúng ta trở nên tổ ấm hạnh phúc cho con cái và gương sáng cho mọi người.
Lạy Thánh Gia Thất,
Gia đình thánh thiện và là kiểu mẫu của mọi gia đình trên thế giới, cách riêng là các gia đình Công Giáo, xin nghe lời chúng con cầu nguyện mà ban ơn cho chúng con những ơn như sau :
-Xin cho chúng con là những người cha, người chồng trong gia đình, những cha sở của giáo xứ, những bề trên trong các cộng đoàn, được có tâm hồn yêu thương cách quảng đại như thánh cả Giuse, để chúng con biết quản lý gia đình, chăm lo và dạy dỗ con cái như ý của Thiên Chúa.
-Xin cho chúng con là những người mẹ, người vợ trong gia đình biết noi gương Mẹ Maria, biết quý trọng sự sống của các thai nhi, biết dạy dỗ con cái nên người trong tình yêu dịu hiền của Mẹ Maria.
-Xin cho chúng con là những người con trong gia đình biết noi gương Chúa Giêsu Hài Đồng : biết vâng lời cha mẹ, thầy cô, biết nổ lực trong học hành, biết sống can đảm, biết giúp đỡ lẫn nhau, cũng như biết yêu mến Thiên Chúa nơi tha nhân, để chúng con trở nên những hy vọng tương lai cho Giáo Hội và xã hội...Amen.
Xin Thiên Chúa chúc lành cho chúng ta.
Bài giảng chủ nhật lễ Thánh Gia Thất tại nhà thờ Phục Sinh-Taiwan.
Chúa Giêsu Kitô Con Thiên Chúa đã Giáng sinh trong một gia đình cụ thể, có cha có mẹ là: ThánhGia ABC 30
Chúa Giêsu Kitô Con Thiên Chúa đã Giáng sinh trong một gia đình cụ thể, có cha có mẹ là thánh Giuse và Mẹ Maria. Vì thế, trong bầu khí vui tươi của lễ Giáng sinh, chúng ta có thể cùng nhau chia sẻ về đời sống gia đình. Mầu nhiệm Giáng sinh sẽ giúp chúng ta hiểu sâu xa hơn về thực tại gia đình. Mầu nhiệm Giáng sinh làm cho gia đình Thánh gia trở thành mẫu gương cho các gia đình trên thế giới.
Các bài đọc lễ Thánh gia đều hướng về một chủ đề chung là mô tả hoàn cảnh sống của một gia đình có Chúa hiện diện và liên kết mọi thành phần lại với nhau.
Trước hết, bài đọc I sách Huấn Ca, nhắc lại bổn phận thảo hiếu của con cái đối với cha mẹ, vì Thiên Chúa suy tôn người cha trong con cái và củng cố quyền lợi của người mẹ trên người con. Vai trò và trách nhiệm của cha mẹ trên con cái là do ý muốn của Thiên Chúa và dựa trên ý muốn của Ngài.
Bài đọc II trích từ Côlôsê ghi lại các lời khuyên của thánh Phaolô cho các thành phần trong gia đình :”Hãy đối xử với nhau theo qui luật của đức bác ái”, vì tình yêu tự nhiên giữa các thành phần trong gia đình không đủ. Tình yêu tự nhiên đó được triển nở thành tình thương bác ái, một tình thương đã được tình yêu của Thiên Chúa thanh luyện cũng cố, và tình thương bác ái đó được thể hiện trong những hành động cụ thể chứ không dừng lại ở lời nói suông qua môi miệng. Những lời khuyên này có thể được ta xem như là một hiến chương xây dựng hạnh phúc gia đình. Nếu chúng ta thực hiện được những điều này thì quả thật gia đình chúng ta sẽ được hạnh phúc biết bao.
Tâm tình bác ái của gia đình là sự hiện diện của Chúa trong tâm hồn của mỗi thành phần trong gia đình, đó là sự liên kết mọi thành phần trong gia đình lại với nhau như là cầu chúc của thánh Phaolô trong thơ gửi tín hữu Côlôsê :”Nguyện cho bình an của Chúa làm chủ trong lòng anh em. Nguyện cho Lời Chúa cư ngụ dồi dào trong lòng anh em”. Để thực hiện điều này, chúng ta hãy đặc biệt lưu ý đến hai việc đạo đức sau đây :
1. Việc đọc kinh chung với nhau trong gia đình. 2. Việc gia đình đọc lời Chúa chung với nhau.
Gia đình cầu nguyện chung với nhau thì sống hiệp nhất với nhau. Gia đình Thánh gia Nagiarét được diễm phúc hơn mọi gia đình khác, vì có chính Chúa Giêsu hiện diện giữa các ngài. Nhưng nếu xét cho cùng thì cũng không phải là chuyện dễ dàng hơn, vì Chúa hiện diện trong gia đình Thánh gia với một hình thức hạ mình sâu thẳm nhất, qua hình thức của một con trẻ yếu đuối như bao trẻ thơ khác để cho mẹ Maria và thánh Giuse chăm sóc. Cần phải có đức tin sâu xa và vững mạnh lắm thì Đức Maria và thánh Giuse mới có thể chu toàn trọn vẹn vai trò của mình.
Việc cụ thể thứ hai là việc đọc lời Chúa trong gia đình. Chúng ta hãy lấy mẫu gương gia đình Thánh gia Nagiarét như một khởi đầu cho một sinh hoạt mới trong gia đình, và kể từ nay về sau, mỗi gia đình hãy chăm chỉ thực hiện việc đọc lời Chúa trong gia đình :”Nguyện cho Lời Chúa cư ngụ dồi dào trong anh em”. Mỗi gia đình kitô cần có một quyển Kinh thánh để có thể đọc Lời Chúa hằng ngày chung với nhau, và nếu không hằng ngày được thì ít ra là mỗi tuần một lần. Phải giữ mức độ thường xuyên đều đặn, không nên để tùy hứng.
Sau cùng một khía cạnh khác được nói lên trong bài Tin mừng hôm nay, đó là thử thách mà gia đình Nagiarét gặp phải, đó cũng là thử thách mà mọi gia đình kitô chúng ta ngày nay cũng có thể gặp phải. Sự hiện diện của Chúa không mang lại đặc quyền đặc lợi cho gia đình, mà ngược lại có thể làm cho Đức Maria và thánh Giuse bị phiền phức nữa là khác, vì cảnh sống nghèo nàn bị lãng quên vẫn như cũ, nhưng Đức Maria và thánh Giuse đã vượt qua được thử thách với đức tin vững vàng, khiêm tốn chấp nhận dù không hiểu việc Chúa làm. Đó là mẫu gương cho tất cả mọi gia đình Kitô giáo hôm nay.
Quả là điều thật đáng mừng khi đời sống con người mỗi ngày một văn minh hơn. Nhưng sự: ABC 31
Quả là điều thật đáng mừng khi đời sống con người mỗi ngày một văn minh hơn. Nhưng sự văn vinh là một con dao hai lưỡi, bởi nó có thể nâng cao đời sống con người lên, nhưng nó cũng có sức hủy diệt con người một cách kinh khủng, tùy theo con người tiếp nhận nền văn minh ấy như thế nào.
Thật vậy, trong thực tế nhiều người đã tiến bộ rất xa, đã phát triển rất mạnh cả về tinh thần lẫn vật chất nhờ vào nền văn minh mà con người đã xây dựng được. Bên cạnh đó, cũng có rất nhiều người đã bị chết chìm vì làn sóng văn minh này phủ lấp. Nhiều người chạy theo làn sóng văn minh một cách mù quáng mà không biết phân biệt điều hay điều dở. Một trong những điểm tiêu cực của nền văn minh thời đại hôm nay là não trạng hưởng thụ. Để hưởng thụ, nhiều người giàu có đã vung vãi tiền bạc ra ăn chơi xả láng, thỏa mãn mọi khát vọng. Họ hưởng thụ và ăn chơi bất tận không có điểm dừng, đến độ không còn nhớ mình là con người nữa. Để hưởng thụ, những người không có tiền đã tìm đủ mọi cách để kiếm tiền kể cả phải bán rẻ lương tâm, bán rẻ nhân phẩm của mình…
Nhưng ai còn tha thiết với vận mệnh của con người, với sự tồn vong của xã hội sẽ không thể không lo ngại trước sự xuống cấp càng ngày càng trầm trọng về mọi mặt của đời sống con người. Cứ nhìn vào cuộc sống xã hội hôm nay ta sẽ thấy điều đó: Cướp giật, đâm chém, lừa đảo, mại dâm, phá thai, nạo thai, ly dị, sì ke, ma túy, tham nhũng, hối lộ, bóc lột, bụi đời v.v… Hàng trăm ngàn thứ tệ đoan, hàng vạn vạn thứ tội ác đang diễn ra hằng ngày ởi khắp nơi.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới những hiện tượng xã hội bi đát kể trên. Một trong những nguyên do quan trọng đó là sự xuống cấp cách đáng sợ nơi nhiều gia đình. Có lẽ chưa có thời đại nào người ta thấy có nhiều cha mẹ giết con, nhiều con cái giết cha mẹ như thời đại hôm nay. Có lẽ chưa có thời đại nào người ta thấy có nhiều đứa con bất hiếu bắt cha mẹ già lê lết đầu đường, xó chợ xin sự bố thí của người khác để kiếm tiền vể nộp cho con như thời đại hôm nay. Có lẽ chưa có thời đại nào có nhiều cha mẹ tàn nhẫn đến độ bán con đi làm gái mại dâm, bắt con đi ăn xin hoặc cho mướn con để người khác đao đi ăn xin trong khi cha mẹ nhởn nhơ ở nhà như thời đại hôm nay. Có lẽ chưa có thời đại nào mà các gia đình, những tổ ấm của các trẻ thơ lại biến thành những hang ổ để người lớn mua bán tình dục nhiều như thời đại hôm nay. Có lẽ chưa có thời đại nào đời sống hôn nhân bị coi rẻ, đời sống vợ chồng bị phản bội và đổ vỡ nhiều như thời đại hôm nay. Vợ chồng đánh đập nhau như hai con thú dữ, chửa rủa nhau bằng những ngôn từ hạ đẳng. Người ta lấy nhau đó rồi cũng bỏ nhau đó. Người ta ăn ở với nhau đó rồi cũng đá đít nhau đó. Người ta thề hứa chung thủy đó, nhưng cũng bất trung đó v.v…
Những điều nói trên tưởng không thể có, nhưng chúng đã và đang xảy ra. Vì chúng đã và đang xảy ra nên ta không thể nhắm mắt làm ngơ, cũng không thể né tránh không đề cập đến chúng. Làm nơ để cho sự dữ hoành hành cũng là một trọng tội. Do đó, cần can đảm đối diện với chúng và kiên quyết loại trừ chúng ra khỏi đời sống gia đình. Gia đình có lành mạnh thì xã hội mới lành mạnh. Chính trong môi trường lành mạnh của gia đình và xã hội, con người mới có thể phát triển một cách quân bình.
Thưa quý ông bà, quý anh chị đang được diễm phúc làm cha, làm mẹ. Quí vị có nghe thấy tiếng kêu gào nức nở trong tuyệt vọng của những thai nhi, của những trẻ thơ, con cái của vị không?
Cha ơi, mẹ ơi, cha mẹ đã tác tạo nên con, xin hãy cho con được sống. Xin đừng giết con đi khi con chưa kịp nhìn thấy ánh mặt trời. Cha mẹ ơi, xin cho con một mái ấm gia đình. Xin đừng biến nhà mình thành địa ngục. Xin đừng biến nơi nương náu của con thành một nơi nhầy nhụa tội lỗi. Cha mẹ ơi, xin cha mẹ đừng bỏ nhau. Hãy ở lại với nhau để con là người có cha, có mẹ, để con có thể gọi lên những tiếng thân thương : Cha ơi, mẹ ơi. Xin cha mẹ đừng bắt con phải một mình lang thang vất vưởng giữa chợ đời muôn ngàn cạm bẫy này. Cha mẹ ơi, hãy cho con học hành để con có thể ngửa mặt với đời khi con lớn khôn. Xin đừng bắt con cứ phải cúi gằm mặt xuống mà đi, đừng bắt con mai này phải đi làm tôi cho người khác hút máu mủ con. Cha mẹ ơi, xin hãy cho con sự giáo dục đứng đắn để con có thể lớn lên thành người. Xin đừng bỏ mặc con như một con thú hoang v.v…
Còn nữa, còn nữa và còn rất nhiều lời van xin thống thiết khác nữa. Các trẻ thơ hôm nay đang van xin những người lớn, van xin chúng ta, những người cha, người mẹ của chúng nhiều điều chính đáng lắm. Chúng ta có nghe thấy những tiếng kêu gào nức nở ấy không, thưa quý ông bà và anh chị em?
Đoạn Tin Mừng trên đây kể lại một biến cố không vui. Con Thiên Chúa bị Hêrôđê đe dọa: ThánhGia ABC 32
Đoạn Tin Mừng trên đây kể lại một biến cố không vui. Con Thiên Chúa bị Hêrôđê đe dọa tính mạng. Được mộng báo, đang đêm Giuse phải đem gia đình đi trốn.
Đất Ai cập vẫn được coi là chỗ trú ẩn an toàn? Nhưng ngay cả khi vua Hêrôđê lìa đời, mối đe dọa vẫn còn tồn tại. Archelao kế nghiệp vua cha, là người tàn ác không kém, khiến Thánh gia chẳng dám về ở vùng Giuđê, mà phải trở về quê nhà ở Nadarét.
Như thế cuộc sống của Thánh gia chẳng phải là êm ả.
Đâu phải có Chúa là tránh được căng thẳng, long đong.
Chỉ có một điều Thánh gia đã không để mất, đó là niềm tín thác vững vàng vào Thiên Chúa, ngay giữa những hiểm nguy từ phía bạo quyền, đó là tình yêu thương gắn bó với nhau, giữa những lúc khó khăn chồng chất.
Rồi mọi sự sẽ qua, rồi bình an sẽ trở lại.
Nhìn lại cuộc sống Thánh gia, ta thấy có nhiều sóng gió. Có lúc tưởng như tan vỡ, khi thánh Giuse định rút lui? Có lúc bối rối khi ở Bêlem không tìm ra chỗ trọ. Có những ngày đôn đáo tìm con trong nước mắt. Có lúc họ hàng tưởng Đức Giêsu mất trí, nên đi bắt về. Và nhất là có lúc Mẹ phải đứng bên xác con? Thánh gia chẳng được hưởng một chút ưu đãi nào.
Một gia đình vô cùng thánh thiện và gương mẫu cũng phải chịu bao khổ đau và nghịch cảnh, nhờ đó mọi gia đình Kitô hữu khác có thể yên tâm đứng vững giữa những lúc mây mù.
Các gia đình hôm nay cũng bị đe dọa. Có những gia đình quá nghèo túng và nợ nần. Có những trẻ thơ bị thất học, bị bỏ rơi, bị lạm dụng.
Mối đe dọa lớn nhất là thiếu vắng tình yêu.
Có những xung đột giữa vợ chồng, giữa cha mẹ và con cái. Kết quả là nạn phá thai, ngoại tình, ly dị. Gia đình chẳng còn là dòng suối ngọt ngào, nơi mọi người lớn lên nhờ yêu và được yêu.
Nhờ kiên nhẫn lắng nghe, nhờ dịu dàng đối thoại, nhờ bầu khí cảm thông khiến người ta dám chấp nhận nhau.
Trong một cuộc phỏng vấn, mẹ Têrêsa phát biểu: "Tôi nghĩ rằng không phải ai cũng ý thức về tầm quan trọng của gia đình. Nếu chúng ta đưa tình yêu trở lại gia đình, thế giới này sẽ đổi khác."
Thế giới băng hoại vì gia đình thiếu tình yêu. Giới trẻ nghiện ngập và hư hỏng vì bơ vơ, buồn chán.
Ước gì mỗi gia đình Kitô hữu đều là một mái ấm, đầy ắp tình yêu, đầy ắp Thiên Chúa. Gợi Ý Chia Sẻ
Theo ý bạn, ngày nay điều gì đang đe dọa hạnh phúc gia đình, điều gì đang gây khó khăn cho việc giáo dục con cái?
Gia đình Kitô hữu là một Giáo hội nhỏ. Theo ý bạn đâu là những nét nổi bật của một gia đình Kitô hữu gương mẫu? Chúng ta có thể học được gì nơi Thánh gia?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, sau hơn 30 năm sống dưới mái nhà ở Nadarét, Chúa đã thành một người chín chắn và trưởng thành, sẵn sàng lãnh nhận sứ mạng Cha giao.
Bầu khí yêu thương đã góp phần không nhỏ trong việc hình thành nhân cách của Chúa.
Chúa đã học nơi thánh Giuse sự lao động miệt mài, sự mau mắn thi hành Thánh ý Thiên Chúa, sự âm thầm chu toàn trách nhiệm đối với gia đình.
Chúa đã học nơi mẹ Maria sự tế nhị và phục vụ, sự buông mình sống trong lòng tin phó thác và nhất là một đời sống cầu nguyện thâm trầm.
Xin nhìn đến gia đình chúng con, xin biến nó thành nơi sản sinh những con người tốt, biết yêu thương tha thứ, biết cầu nguyện và phục vụ.
Ước gì xã hội chúng con lành mạnh hơn, Giáo hội chúng con thánh thiện hơn, nhờ có những con người khỏe mạnh, khôn ngoan và tràn đầy ơn Chúa.
Nghịch cảnh và đau khổ trong gia đình có thể là phương tiện thánh hóa của Thiên Chúa
Câu hỏi gợi ý:
Việc Đức Giêsu bị bách hại khiến Thánh Gia phải trốn sang Ai Cập là do lòng độc ác của vua: ThánhGia ABC 33
1. Việc Đức Giêsu bị bách hại khiến Thánh Gia phải trốn sang Ai Cập là do lòng độc ác của vua Hêrôđê, nhưng có phải cũng nằm trong kế hoạch của Thiên Chúa không? – Những hoạn nạn của ta do lòng độc ác của người khác có tương tự như thế không?
2. Thiên Chúa muốn Đức Giêsu và Thánh Gia Thất bị hoạn nạn đau khổ như thế để làm gì? do Ngài thương yêu hay ghét bỏ Thánh Gia Thất? Nếu do yêu thương, thì phải giải thích thế nào?
3. Khi gia đình ta gặp đau khổ thử thách, thì cách khôn ngoan nhất để gia đình vẫn có thể bình an và hạnh phúc là gì?
Suy tư gợi ý:
1. Đau khổ mà Thiên Chúa dành cho Đức Giêsu và Thánh Gia
Bài Tin Mừng cho thấy ngay khi vừa sinh ra, Đức Giêsu đã trở thành đối tượng bị bách hại, là nạn nhân thoát chết của sự độc ác nơi con người. Thật vậy, vừa sinh ra, Ngài đã bị vua Hêrôđê tìm giết, chỉ vì ông tưởng rằng trong tương lai Ngài sẽ chiếm mất ngai vàng của ông. Thánh Gia cũng gặp biết bao thử thách ngay khi vừa mới thành lập, do sự vô tình, hiểu lầm và vô lương tâm của con người. Thật vậy, khi Giuse và Maria vừa thành gia thất, hai người đã phải chịu búa rìu của dư luận về việc Maria mang thai khi chưa chính thức làm đám cưới; và việc Giuse chấp nhận lấy Maria làm vợ dù con trong bụng nàng không phải là của mình. Rồi vừa mang thai được mấy tháng thì phải về tận Bêlem để đăng ký hộ khẩu, và do nghèo mà không được ai giúp đỡ, Maria đã phải sinh con trong chuồng súc vật. Thật nhục nhã và đau lòng! Chưa hết, vừa sinh con ra, hai ông bà đã phải vượt biên trốn sang Ai Cập, chịu bao đắng cay và khổ nhục!
Những khổ nhục ấy không chỉ do con người gây ra, mà còn do sự sắp đặt của chính Thiên Chúa trong kế hoạch của Ngài nữa. Phải nói rằng con người mà Thiên Chúa Cha yêu thương nhất chính là Đức Giêsu! Nhưng chính Ngài lại là con người bị Thiên Chúa đày đọa nhiều nhất: «Dầu là Con Thiên Chúa, Người đã phải trải qua nhiều đau khổ» (Dt 5,8). Cũng vậy, gia đình mà Thiên Chúa lưu tâm nhất chính là Thánh Gia Nadarét. Nhưng đó cũng là gia đình mà Thiên Chúa thử thách và làm cho đau khổ nhiều nhất! Thật kỳ diệu, khó hiểu và đầy mâu thuẫn! Nhưng đó chính là thánh ý của Ngài! Thiên Chúa có điên chăng? Không, Ngài rất khôn ngoan, nếu chúng ta không hiểu được chính vì sự khôn ngoan ấy vượt quá khả năng suy nghĩ và hiểu biết của chúng ta!
2. Nhưng đau khổ lại là nguồn hạnh phúc và vinh quang
Nhìn lại kết quả của những thử thách ấy, ta thấy: Đức Giêsu và Thánh Gia hiện nay đang được tôn sùng nhất, cao sang nhất, vinh quang nhất không chỉ ở dưới đất mà còn cả trên trời nữa! Nhìn thế ta mới thấy rõ sự ưu ái mà Thiên Chúa dành cho Đức Giêsu và gia đình của Ngài. Một sự ưu ái đầy công bằng khiến cho không ai trên trần lẫn trên trời có thể ganh tị được! Sự công bằng của Thiên Chúa đòi hỏi phải có sự tỷ lệ thuận giữa đau khổ và hạnh phúc, giữa nhục nhã và vinh quang, giữa tự hạ và được nâng lên… Thiên Chúa luôn luôn dùng đau khổ để thánh hóa và tinh luyện tình yêu của con người, dùng nhục nhã để đưa con người đến vinh quang. Tuy nhiên, những đau khổ chịu ở đời này quả là quá nhỏ bé so với hạnh phúc và vinh quang mà Thiên Chúa ban thưởng vì những đau khổ ấy: «Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta» (Rm 8,18).
Vấn đề quan trọng và tùy thuộc nơi con người là: con người có chấp nhận luật công bằng đó hay không, có chấp nhận để Thiên Chúa thánh hóa và tinh luyện tình yêu của mình không. Nghĩa là khi chịu đau khổ, con người có nhận ra đó là thánh ý Thiên Chúa để vui lòng chấp nhận không? Thiếu sự vui lòng chấp nhận này, thì hạnh phúc và vinh quang không thể thành tựu được. Thánh Phaolô viết: «Nếu ta cùng chết với Người, ta sẽ sống với Người; nếu ta cùng đau khổ với Người, ta sẽ thống trị với Người» (2Tm 2,11-12a), nhưng ngài cũng thêm: «Nếu ta chối bỏ Người, Người cũng sẽ chối bỏ ta» (2Tm 2,12b).
3. Hãy thực hiện thánh ý Chúa trong mọi tình huống của gia đình
Trong đời sống gia đình, ta cũng sẽ gặp thử thách và đau khổ do sự thiếu tình thương, vô tình, hiểu lầm, tính ích kỷ và độc ác của người khác, thậm chí của chính những người trong gia đình mình. Chính ta cũng gây ra những thử thách và đau khổ tương tự như thế cho tha nhân, và cho cả những người trong gia đình mình. Nhưng những thử thách đó đều nằm trong kế hoạch của Thiên Chúa nhằm thánh hóa và tinh luyện tình yêu nơi bản thân ta cũng như những người thân trong gia đình ta. Điều quan trọng là ta phải nhận ra thánh ý Thiên Chúa trong những thử thách đó, và
luôn luôn sẵn sàng làm theo thánh ý Ngài. Gia đình Nadarét xưa cũng gặp rất nhiều đau khổ, nghịch cảnh như gia đình chúng ta đã gặp. Có biết bao hoàn cảnh khiến người trong gia đình hiểu lầm nhau, tạo nên những xung đột, v.v… làm cho nhau đau khổ, và đòi buộc mọi người phải chịu đựng, tha thứ lẫn nhau. Chính trong thử thách và đau khổ, con người mới chứng tỏ được tình yêu của mình đối với Thiên Chúa và tha nhân, đặc biệt đối với những người trong gia đình mình.
Nếu Thiên Chúa đã để cho Đức Giêsu, cũng như Đức Maria và Thánh Giuse phải đau khổ để thánh hóa, tinh luyện tình yêu các Ngài hầu ân thưởng bội hậu các Ngài, thì Thiên Chúa cũng đang thực hiện như vậy đối với ta và gia đình ta. Nên nhớ rằng: «Vinh quang sẽ đến sau những đau khổ đó» (1Pr 1,11). Thiên Chúa muốn dành cho ta những hạnh phúc và vinh quang lớn lao. Nhưng sự công bằng của Ngài đòi hỏi ta phải ít nhiều xứng đáng với hạnh phúc và vinh quang ấy, nên Ngài phải thử thách ta chút ít để ta chứng tỏ được tình yêu của ta. Vì thế, hãy lấy làm vui mừng khi được Ngài thử thách: «Được chia sẻ những đau khổ của Đức Kitô bao nhiêu, anh em hãy vui mừng bấy nhiêu, để khi vinh quang Người tỏ hiện, anh em cùng được vui mừng hoan hỷ» (1Pr 4,13).
Điều quan trọng là chúng ta phải có tình yêu đích thực đối với tất cả mọi người trong gia đình ta. Và biểu hiện của tình yêu đích thực – tức «hoa quả của Thần Khí» – là «bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hoà, tiết độ» (Gl 5,22-23). Nếu «yêu nhau không phải là nhìn nhau, mà là cùng nhau nhìn về một hướng» như Saint-Exupéry nói, thì trong gia đình, hướng chung đó phải là cùng nhau xây dựng hạnh phúc gia đình, hạnh phúc chung của mọi thành viên trong đó. Muốn thực hiện được hạnh phúc ấy thì điều cần thiết là mọi người đều phải đặt thánh ý Thiên Chúa là tối quan trọng, và luôn luôn thi hành thánh ý Ngài. Mà thánh ý Ngài chính là mọi người trong gia đình yêu thương và hy sinh cho nhau (x. (Ga 13,34)-35).
Hạnh phúc gia đình phải được xây dựng trên nền tảng là cùng nhau thực hiện thánh ý Thiên Chúa thì mới vững bền. Cổ nhân nói: «Thuận Thiên giả tồn, nghịch Thiên giả vong» (=thuận theo Trời thì còn, thì hạnh phúc, nghịch với Trời thì mất, thì đau khổ). Câu này đúng trong mọi trường hợp, đặc biệt trong mọi tình huống của gia đình. Nếu không quan tâm thực hiện thánh ý Ngài, con người càng tìm hạnh phúc thì càng gặp đau khổ.
Nếu vì chính bản thân ta không hy sinh và nỗ lực tạo hạnh phúc cho gia đình mình nên gia đình ta không hạnh phúc, thì ta nên xét lại cách cầu nguyện và cách sống đạo của ta. Rất có thể ta đã cầu nguyện và sống đạo một cách sai lạc, không đẹp lòng Thiên Chúa. Cần sám hối và sửa sai. Đừng tưởng cứ cầu nguyện cho nhiều là làm đẹp lòng Thiên Chúa! Cần cầu nguyện cho có phẩm chất hơn là cầu nguyện cho nhiều. Cầu nguyện có phẩm chất đòi hỏi lòng chân thành và tình yêu thật sự, hay ít nhất là hướng đến việc gia tăng tình yêu trong lòng mình. Hiệu quả tất yếu của việc cầu nguyện đích thực là tình yêu trong lòng mình ngày càng gia tăng. Dựa vào đó, ta có thể biết mình có thật sự cầu nguyện hay cầu nguyện đẹp lòng Chúa hay không.
CẦU NGUYỆN
Lạy Cha, đời sống gia đình có biết bao khó khăn, thử thách và đau khổ, chẳng những đến từ ngoại cảnh, từ xã hội, mà còn đến từ chính những người trong gia đình. Xin cho con nhận ra mọi đau khổ thử thách đều là những phương tiện Cha dùng để thánh hóa, tinh luyện tình yêu của bản thân con và gia đình con, để chúng con có được những cơ hội quý giá chiếm được những phần thưởng vô cùng lớn lao mà Cha muốn dành cho chúng con. Xin ban cho con mọi người trong gia đình con đủ tình yêu để gia đình con trở thành một tổ ấm hạnh phúc, thành một hình ảnh của thiên đàng mai sau.
Hôm nay toàn thể Giáo Hội hân hoan mừng lễ Thánh Gia: Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh: ThánhGia ABC 34
Hôm nay toàn thể Giáo Hội hân hoan mừng lễ Thánh Gia: Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh Giuse. Đây là gia đình tuyệt vời đã nêu gương cho mọi gia đình công giáo. Tại sao Chúa Giêsu lại có một gia đình ? Gia đình Thánh Gia nói gì cho ta ?
CHÚA GIÊSU CŨNG CÓ MỘT GIA ĐÌNH:
Khi tơi trần gian, Chúa Giêsu đã không đi một con đường nào khác lạ, khác đời, khác người. Ngài đã chọn một gia đình, có Mẹ, có Cha. Chúa Giêsu có thể đến thế giới một cách siêu vời: Ngài có thể tự trời xuống, Ngài có thể tự mình hiện diện hay như Phù Đổng vươn vai lớn lên một cách thoải mái, diệu kỳ, Ngài có thể như một thánh Gióng, một nhân vật thần thoại nào đó, nhưng Chúa Giêsu đã không làm thế. Ngài đã trở nên người thật sự, Ngài đã sống như mọi người, ngoại trừ tội lỗi, Ngài hòa đồng với con người để sống kiếp làm người. Do đó, Ngài đã đến trong một gia đình để nâng cao đời sống gia đình. Nếu Ađam va Evà đã làm cho gia đình thứ nhất trong lịch sử loài người bị hư đi, bị tàn lụi, trái lại Chúa Giêsu đã nâng cao đời sống gia đình, đã thăng hoa đời sống gia đình. Thánh Gioan đã viết:”
Ngôi Lời đã trở nên người phàm và cư ngụ giữa chúng ta. Chúng tôi đã được nhìn thấy vinh quang của Người, vinh quang mà Chúa cha ban cho Người, là Con Một đầy tràn ân sủng và sự thật”( Ga 1,14).
Chúa đã sống trong gia đình Nagiarét 30 năm: cuộc đời của Ngài là một sự phấn đấu liên lỉ để làm theo ý Chúa Cha, Ngài làm nghề thợ mộc cùng với Cha của Ngài là thánh Giuse để chia sẻ thân phận lao động với mọi người, Ngài sống như một người công dân trong làng quê Nagiarét lúc đó. Là một người con dẫu là Con Thiên Chúa, Chúa Giêsu đã hết lòng hiếu thảo và vâng phục Cha mẹ của Ngài. Ngài đã thực hiện hoàn toàn giới luật thứ 4 của Thập Giới :” Thảo kính cha mẹ “. Chúa Giêsu đã sống rất hòa thuận khăng khít và trung thành với Cha mẹ Ngài. Có thể nói, gia đình Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh Giuse luôn toả chiếu sự thánh thiện tuyệt đối mà bất gia đình nào ở trần gian này cũng không thể có được sự trinh trong, sáng chói các nhân đức như gia đình Thánh Gia.
Xét về khía cạnh xã hội, gia đình Thánh Gia luôn sống trên thuận, dưới hòa, trật tự, yêu thương và một mặt khác gia đình Thánh Gia là gia đình luôn có Chúa hiện diện, mà có Chúa hiện diện tức Thiên Đàng đang có mặt tại đó. Dưới lăng kính trần gian, gia đình Thánh Gia là gia đình nghèo so với những nhà giầu thời đó, nhưng dưới lớp kính nghèo nàn đó, gia đình Thánh Gia luôn làm nổi bật, tỏa sáng sự đạo đức, thánh thiện của một gia đình đại thánh. Gia đình Thánh Gia còn làm gương cho nhân loại về sự lao động vì việc làm, kế sinh nhai trong ý định của Thiên Chúa lại mang một ý nghĩa cứu rỗi rõ rệt. Chúa Giêsu đã mang lại cho lao động sự cứu rỗi khi những giọt mồ hôi của Ngài đổ ra luôn góp vào công trình cứu độ của kế hoạch Thiên Chúa Cha đã vạch ra. Gia đình Thánh Gia quả là một gia đình tuyệt vời, một gia đình đã họa lại chính mầu nhiệm của Thiên Chúa Ba Ngôi.
GIA ĐÌNH THÁNH GIA: CHÚA GIÊSU, MẸ MARIA VÀ THÁNH GIUSE LÀ MẪU GƯƠNG CHO MỌI GIA ĐÌNH NOI THEO:
Trong chuyến về thăm quê hương Ba Lan vào tháng 5 năm 1987, Đức thánh Cha Gioan Phaolô II đã làm hai cử chỉ thật ý nghĩa và ấn tượng: viếng mộ song thân và cử hành các nghi lễ hôn phối cho các đôi kỷ niệm Kim Khánh, Ngân Khánh và các đôi mới thành hôn lần đầu. Đức thánh Cha khi viếng mộ song thân của Ngài, Ngài đã muốn gióng lên tiếng nói hãy thảo kính Cha mẹ vì có Cha mẹ mới có con cái, cử chỉ viếng mộ song thân còn nói lên tình yêu của Đức thánh Cha đối với bậc sinh thành củaNgài.
Cử hành thánh lễ kỷ niệm hôn phối Kim Khánh, Ngân Khánh và thành hôn, Đức thánh Cha muốn nói lên sự kính trọng đối với bí tích hôn phối Chúa Giêsu đã thiết lập, đồng thời Ngài cũng gióng lên tiếng nói mạnh mẽ nhất:” Hãy bảo vệ gia đình” giữa một thế giới mà các đôi vợ chồng đang lung lay tới tận gốc rễ. Thế giới hôm nay với đà văn minh tột đỉnh, nhiều nơi đã đánh mất căn tính của gia đình. Con người tự do luyến ái, tự do ly dị, hôn nhân đồng tính, hôn nhân tạp chủng vv…và vv… đang làm nhức óc, đau đầu những người có trách nhiệm, đang là mối ưu tư lo lắng của Giáo Hội. Con người và đặc biệt những gia đình công giáo được mời gọi noi gương bắt chước gia đình Thánh Gia. Đời sống của gia đình Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh Giuse luôn chiếu tỏa những việc làm tỏa sáng, những việc bác ái, thánh thiện này làm nổi bật sự đạo đức tuyệt vời và thẩm sâu của gia đình đại thánh. Trong một thế giới mà đời sống luân lý đang bị lu mờ, Đức thánh Cha Gioan Phaolô II đã khơi dậy lòng hiếu thảo của con cái đối với Cha mẹ, và sự bảo vệ tuyệt đối gia đình, sự giữ gìn vẹn toàn tình nghĩa thủy chung giữa chồng và vợ. Chúa luôn luôn truyền cho nhân loại giữ gìn, bảo vệ đời sống gia đình vì đây là bí tích Chúa đã thiết lập. Gia đình Thánh Gia luôn là mẫu gương tuyệt hảo cho mọi gia đình công giáo noi theo bắt chước.
Lạy Chúa, Chúa đã muốn đề cao Thánh Gia như tấm gương xán lạn để mọi người bắt chước. Xin làm cho chúng con cũng biết noi gương để ăn ở đúng lễ nghĩa gia phong, sống đùm bọc lẫn nhau trong tình yêu mến, hầu được chung hưởng niềm an vui vĩnh cửu trong nhà Chúa trên trời ( Lời nguyện nhập lễ, lễ Thánh Gia Thất: Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse ).
GỢI Ý ĐỂ CHIA SẺ:
1. Tại sao Chúa Giêsu lại chọn một gia đình để sinh ra ?
2. Bạn biết gì về gia đình Thánh Gia ? Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi, DCCT
Nói đến Thánh Gia là nói đến một gia đình thánh thiện và gương mẫu, đó là gia đình Na-da-rét: ThánhGia ABC 35
Nói đến Thánh Gia là nói đến một gia đình thánh thiện và gương mẫu, đó là gia đình Na-da-rét, nơi Chúa Giêsu đã sống 30 năm ẩn dật với mẹ đồng trinh Maria và cha nuôi thánh đức Giuse. Các ngài đã chu toàn trách vụ làm chồng làm vợ đối với nhau, làm cha làm mẹ đối với Chúa Giêsu, và Chúa Giêsu cũng hết lòng hiếu thảo đối với các ngài. Người ta không thể tìm đâu được một gia đình hoàn hảo, gương mẫu cho các gia đình bằng Thánh Gia. Hoặc như Đức Giáo Hoàng Phaolô VI đã nói : “Thánh Gia Na-da-rét là trường học dạy cho người chồng, người vợ, người cha, người mẹ và con cái biết sống đúng với địa vị, chức năng và nhiệm vụ của mình trong gia đình”.
Gia đình thánh này có thánh Giuse, cha nuôi Chúa Giêsu. Dầu là nhân vật thứ ba trong ba Đấng, nhưng ngài là chủ, đại diện cho Chúa Cha ở dưới đất. Ngài đã sống rất khiêm nhường và đơn sơ cũng như ngài đã hết lòng kính yêu, săn sóc Đức Mẹ và Chúa Giêsu. Gia đình thánh này có Đức Maria, là mẹ Chúa Giêsu, cũng sống rất thánh thiện, khiêm nhường, đoan trang đức độ, kính yêu thánh Giuse và quý mến Chúa Giêsu hết sức. Gia đình thánh này có Chúa Giêsu, Ngài là Con Thiên Chúa, là ngôi hai nhập thể, xuống trần gian để cứu chúng ta và dạy chúng ta mọi nhân đức. Đó là một gia đình gồm một ngôi hai Thiên Chúa và cũng là chính Thiên Chúa, một người mẹ thánh trên hết mọi người, không ai có thể sánh được, một người cha thánh trên hết các người cha dưới đất. Cả ba đấng sống rất đẹp lòng Thiên Chúa, làm vui mừng cho các thiên thần, và ngưỡng mộ cho các tâm hồn đạo đức.
Thực vậy, mọi sự trong gia đình thánh này đều trật tự, hoàn hảo và thánh thiện, cho nên luôn luôn có sự bình an, hợp nhất, yêu thương và thi đua nhau sống theo ý Thiên Chúa. Gia đình thánh này luôn luôn cầu nguyện, lúc chung lúc riêng ngày đêm. Nếu nói rằng : ai càng thuộc về Thiên Chúa càng phải cầu nguyện, thì có ai thuộc về Thiên Chúa bằng Chúa Giêsu, ai mến Chúa bằng mẹ Maria và thánh Giuse. Bởi thế đời các ngài là đời cầu nguyện liên lỉ. Rồi gia đình thánh này cũng chu toàn đầy đủ lề luật Chúa : giữ các ngày Sa-bát, những ngày lễ, dầu xa xôi nhưng hằng năm các ngài cũng lên đền thờ Giêrusalem dự lễ. Tóm lại, không thiếu sót một điều nào trong việc đạo đức thờ phượng Thiên Chúa.
Cầu nguyện, nhưng gia đình thánh này cũng làm việc, cũng cần cù lao động, vất vả như mọi người khác. Thánh Giuse luôn làm việc cật lực với nghề thợ mộc để mưu sinh cho gia đình; mẹ Maria lo việc nội trợ, khi chợ búa, khi bếp núc, khi may vá, khi thu dọn nhà cửa, mọi sự đều vuông tròn. Chúa Giêsu khi thì giúp cha khi thì giúp mẹ, luôn làm hài lòng các ngài. Chăm chỉ làm việc, đó là cảnh gia đình thánh sinh nhai trong cuộc sống trần thế.
Một trong những yếu tố quan trọng để làm cho gia đình được hạnh phúc, là mỗi phần tử trong gia đình đều phải vô vị lợi. Chúng ta thấy thánh Giuse và mẹ Maria không bao giờ bận tâm về tư lợi của mình mà bỏ quên ích lợi của Chúa Giêsu. Trái lại, chúng ta chỉ thấy các ngài hoàn toàn quên mình, coi nhẹ sở thích riêng tư. Tâm trí và ánh mắt các ngài luôn để ý đến những nhu cầu bé nhỏ, những mong ước đơn sơ của người khác, vì hạnh phúc là gì nếu không phải là làm cho người khác được hạnh phúc ? Chúng ta hiểu, chúng ta thán phục, chúng ta yêu thích thái độ sống cao đẹp ấy, nhưng chúng ta có dám nói là chúng ta đã sống như thế chưa ? Đời sống chúng ta vẫn còn nhiều ích kỷ. Chúng ta bận tâm lo lắng cho bản thân hơn là để ý đến tha nhân. Chúng ta thờ ơ trước nỗi khổ đau của người khác mà chỉ dừng lại ở đau khổ của mình. Chúng ta ít nhượng bộ trước sở thích của tha nhân, dù biết đó là nhu cầu chính đáng của họ. Chúng ta dễ quên và vô ơn đối với tha nhân, nhưng lại nhớ và đòi hỏi họ phải biết ơn chúng ta.
Nói tóm lại, gia đình Na-da-rét là một gia đình kiểu mẫu, mỗi thành viên trong gia đình này đều là kiểu mẫu và âm thầm sống tình yêu Chúa trong những cái tầm thường, nhỏ bé nhất. Tất cả đều hoàn thành vai trò, chức năng, bổn phận trong gia đình. Vì thế, gia đình Na-da-rét, Thánh Gia Na-da-rét dạy chúng ta nhiều điều.
Tất cả chúng ta đều đang sống trong một gia đình. Chúng ta là người con ư ? Chúng ta hãy sống như Chúa Giêsu, một người con gương mẫu về vâng lời, yêu mến, phụ giúp cha mẹ. Chúng ta là người chồng, người cha ư ? Chúng ta hãy sống như thánh Giuse, một người chồng, người cha gương mẫu về sự chăm lo chu đáo mọi mặt cho gia đình. Chúng ta là người vợ, người mẹ ư ? chúng ta hãy sống như Đức Maria, một người vợ, người mẹ gương mẫu về việc quán xuyến, đảm đang, đem lại an vui, hạnh phúc cho gia đình. Nói tóm lại, mỗi người hãy nhìn lại mình và nhìn vào Thánh Gia Na-da-rét để biết mình cần phải làm gì, cần phải đóng góp gì để gia đình được an vui, hạnh phúc.
Chúng ta hãy xin Chúa cho mỗi gia đình chúng ta : dù có túng thiếu, thiếu đủ thứ, nhưng không bao giờ thiếu tình thương và luôn biết tin tưởng, phó thác vào Chúa, biết yêu thương đùm bọc lẫn nhau. Nếu may mắn có đủ về vật chất, xin cho gia đình chúng ta luôn biết cảm tạ Chúa và có tấm lòng rộng rãi, chia sẻ. Tóm lại, dù ở trong hoàn cảnh nào, vẫn luôn là một tổ ấm tình thương.
Trích Chia Sẻ Tin Mừng Chúa Nhật Năm A Lm. Giacôbê Phạm Văn Phượng, OP
* Phúc thay ai có lòng kính sợ Thiên Chúa và bước đi theo đường lối của Ngài. (Tv 128)
Đức Chúa làm cho người cha được vẻ vang vì con cái, cho người mẹ thêm uy quyền đối với các: ThánhGia ABC 36
BÀI ĐỌC 1: Huấn ca 3, 2-6; 12-14= Đức Chúa làm cho người cha được vẻ vang vì con cái, cho người mẹ thêm uy quyền đối với các con./ The Lord sets a father in honor over his children; a mother’s authority he confirms over her sons.
BÀI ĐỌC 2: Cô-lô-xê 3, 12-21= Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em ngươì này có điều gì phải trách móc người kia./ - Bear with one another; forgive whatever grievances you have against one another.
TIN MỪNG (Gospel): Mat 2, 13-15; 19-23= Trốn sang Ai cập: Ông Giuse liền chỗi dậy, và đang đêm đưa Hài nhi và mẹ Người trốn sang Ai cập./ Escape into Egypt: Joseph got up and took the child and his mother and left that night for Egypt.
A- Gợi ý Cảm nghiệm Sống và chia sẻ ba bài đọc trên: (Some points of Reflection, live out and share)
1- Cha mẹ chạy trốn: Sau khi Chúa Giêsu sinh ra và được ba vua tới thăm, thì Sứ thần Chúa hiện ra báo cho ông Giuse: “Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập và cứ ở đó cho đến khi tôi báo lại vì vua Hê-rô-đê sắp tìm giết Hài Nhi đấy.”(Mat 2,13) Đang đêm mệt mã vì con mới sinh ra lạnh lẽo, đói rách, giờ lại phải đem Chúa hài Nhi trốn sang Ai cập. Ông Giuse thật là đau khổ vất vả vì vợ con.. Gia đình tôi có nhiều khi cũng giống Gia đình Thánh gia lúc này. Chia sẻ một trường hợp khổ cực của gia đình tôi?
2- Cha mẹ vất vả: Tại nơi đất khách quê người với vợ mới sinh và con thơ dại, thánh Giuse chắc phải lam lũ cực khổ lắm. Một thời gian sau, sứ thần Chúa lại báo: “Này ông, dậy đem hài nhi và mẹ Người về đất Ít-ra-en, vì những kẻ tìm giết Hài Nhi đã chết rồi.” (Mat 2, 19) Kẻ ác tâm Hê-rô-đê một thời đã chết, ông Giuse lại vâng lời Chúa đưa mẹ con về ở nơi cuối cùng là Na-da-rét. Hôm nay bạn được thế này là nhờ ở ai! Chắc là chính cha mẹ đã bao công khó nhọc cho bạn. Cho biết tại sao bạn có những hạnh phúc này?
3- Hiếu kính cha mẹ: Trong bài đọc 1, sách Huấn ca cho biết Thiên Chúa làm cho người cha được vẻ vang và người mẹ thêm uy quyền nơi con cái, nên: Nên ai thờ cha thì bù lắp lỗi lầm, Ai kính mẹ thì tích trữ khó báu.” (Hc 3, 3-4) Vì thế, Chúa muốn tôi hãy săn sóc cha mẹ khi ngài đến tuổi già, để làm cho mẹ an lòng. Khi các ngài có bệnh tật cũng phải cảm thông, đừng tỏ ra khinh dể. Vì Chúa không quên lòng hiếu thảo của tôi với cha mẹ và sẵn sàng tha thứ lỗi lầm cho tôi. Việc làm của tôi đã làm cha mẹ an vui, thỏa dạ?
4- Vợ chồng sống đạo: Thánh Phaolô cho biết bạn là những người được Chúa chọn lựa, nên hãy có lòng khiêm tốn, hiền lành, nhẫn nhục và thông cảm cho nhau: “Hãy chiụ đựng và tha thứ cho nhau,nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia.” (Col 3,13) Bạn thấy trên thập giá bao người chế nhạo mà Chúa vẫn tha thứ và chết vì yêu bạn. Như vậy, Đức ái là quan trọng nhất của Tín hữu sau khi họ tham dự Thánh lễ để lên đường yêu thương, phục vụ. Những việc bạn đang làm cho nhau trong đời sồng?
B- Câu Kinh Thánh đánh động tôi chọn làm Châm ngôn Sống tuần này: (The Best God’s Word)
HÃY CÓ LÒNG THƯƠNG CẢM, NHÂN HẬU, KHIÊM NHU, HIỀN HÒA VÀ NHẪN NẠI . (Col 3, 3, 12)
Heartfelt compassion, kindness, humility, gentleness, and patience.
C- Thực hành Lời Chúa: 1/ Năng suy niệm Lời Chúa. 2/ Nghe tiếng Chúa qua người khác. 3/ Năng thăm hỏi cha mẹ. 4/ Cảm thông, tha thứ lỗi lầm. 5/ Không trách móc nhau. 6/ Khiêm tốn, không khinh chê…
D- Cầu nguyện với Lời Chúa: Lạy Cha, thánh Phaolô đã khuyên con: hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại. Xin giúp con thực hành những điều trên để cha mẹ con an lòng, vợ chồng luôn hạnh phúc và gia đình con cái được an vui.
Hoa thơm cỏ lạ: KHI CÓ VẺ NHƯ BẠN KHÔNG THA THỨ ĐƯỢC, HÃY NHỚ CHÍNH BẠN ĐÃ ĐƯỢC THA THỨ
When it seems you can’t forgive, remember how much you’ve been forgiven
Chúng ta đang cùng với gia đình Thánh gia sống trong bối cảnh thật bi đát. Hêrôđê, tên bạo: ThánhGia ABC 37
Chúng ta đang cùng với gia đình Thánh gia sống trong bối cảnh thật bi đát. Hêrôđê, tên bạo chúa ngoại bang người Êđom, cho rằng đã bị các nhà chiêm tinh lừa dối, nên tức giận và ra lệnh cho quân lính lùng sục, bắt và sát hại tất cả những hài nhi từ 2 tuổi trở xuống trong khắp vùng Bêlem và miền phụ cận. Trước tình cảnh đó, gia đình Thánh gia phải khăn gói lên đường tránh âm mưu tàn ác của bạo vương Hêrôđê.
Trình thuật gia đình Thánh gia trốn sang Aicập và trở về có những nét khá tương đồng với câu chuyện của Môsê. Chủ ý của thánh sử Mátthêu không gì khác hơn là cho chúng ta biết, Chúa Giêsu chính là Môsê mới và hành trình của Chúa Giêsu và gia đình Thánh gia được xem là cuộc Xuất hành mới.
Thật thế, chúng ta dễ dàng đối chiếu những nét tương đồng giữa Hài nhi Giêsu và thuở thiếu thời của Môsê. Nếu Pharaô ngày xưa truyền giết hết các bé trai người Dothái được sinh ra để tránh “hậu hoạ”, thì nay Hêrôđê dùng chính sách “thà nhầm hơn bỏ sót” nhằm giết Chúa Giêsu để bảo vệ những thủ đoạn đen tối của mình; Nếu Môsê ngày xưa cũng phải chạy trốn sau khi được cứu thoát cách kỳ lạ để rồi trở thành nhà lãnh đạo vĩ đại của dân tộc Dothái, thì nay, Chúa Giêsu cùng với gia đình cũng phải trải qua hoàn cảnh tỵ nạn bên Aicập, rồi trở về quê hương thực thi sứ vụ rao giảng Tin mừng; Môsê trở về Aicập, mở đầu cho công cuộc giải phóng dân Thiên Chúa khi Pharaô qua đời. Chúa Giêsu và gia đình Thánh gia trở về Nazarét khi bạo vương Hêrôđê chết;…
Thế nhưng, điểm nổi bật của trình thuật Tin mừng hôm nay không nằm ở chỗ đó, mà còn dẫn chúng ta đến chiêm ngắm Thánh Cả Giuse - biểu tượng tuyệt vời của mọi gia đình nhân loại. Là cột trụ của gia đình Thánh gia, Thánh Giuse luôn biết lắng nghe tiếng nói của Thiên Chúa để lèo lái con thuyền gia đình. Không thấy một câu nói nào của Thánh Giuse được ghi lại trong Tin mừng, điều đó cho thấy rằng, Ngài là một người cha không chỉ biết lắng nghe mà còn là người “làm nhiều hơn nói”. Trong suốt trình thuật Tin mừng, chúng ta thấy khi được sứ thần báo tin phải lên đường đi tỵ nạn, rồi gánh gồng trở lại quê hương, Thánh Giuse đã không hề thắc mắc, không hề kêu than, chỉ âm thầm vâng nghe và mau mắn thi hành. Bởi người hiểu rằng đây là công việc của Chúa và Hài nhi bé bỏng kia chính là tặng phẩm Thần linh Thiên Chúa ân ban cho nhân loại. Thánh Giuse còn làm gì hơn được nữa khi tặng phẩm vô giá kia được Thiên Chúa ưu ái dành riêng cho người sự chăm sóc, nuôi nấng giữ gìn.
Mừng lễ Thánh gia thất là dịp để mỗi người trong gia đình nhìn lại vai trò của mình. Gia đình Thánh gia chính là mẫu gương tuyệt hảo cho những ai biết mến chuộng và trân quý những giá trị nền tảng thiêng liêng của gia đình. Xin gia đình Thánh gia nguyện giúp cầu thay cho hết mọi gia đình trên thế giới này, đặc biệt những gia đình Công giáo, biết noi gương gia đình Thánh để trong mọi sự biết vâng theo thánh ý Thiên Chúa và hết lòng xây dựng hạnh phúc cho gia đình.
Người ta thường nghe nói "gia đình là nền tảng xã hội". Dù gia đình đó rộng lớn như gia đình: ThánhGia ABC 38
Người ta thường nghe nói "gia đình là nền tảng xã hội". Dù gia đình đó rộng lớn như gia đình Á đông, hay nhỏ bé như gia đình Âu Mỹ hiện nay. Trong cái khung cảnh an toàn và bầu khí ấm cúng của gia đình, mà những giá trị nhân bản được truyền đạt xuống cho con cháu. Sống và lớn lên không có gia đình, người ta có thể mất thăng bằng về phương diện tình cảm và tinh thần. Khi gia đình đổ vỡ, những giá trị luân lý sẽ bị thuyên giảm, người ta sẽ mất đi cái căn tính và ý nghĩa thuộc về. Nói theo phương diện đạo đức thì gia đình là một đơn vị tôn giáo trước tiên. Vì chính ở trong gia đình mà những giá trị đạo đức được truyền đạt xuống cho con cháu, và con cháu học được những nguyên tắc và việc làm đạo hạnh.
Chính Chúa Giêsu đã chỉ cho ta thấy cái tầm quan trọng của đời sống gia đình qua cuộc sống của Người tại thế. Chúa chỉ dùng ba năm đi rao giảng Tin mừng cứu độ cho nhân loại. Còn trước đó Chúa đã dành 30 năm - nhiều hơn 10 lần - sống trong bầu khí gia đình có Mẹ và Cha nuôi để tu thân luyện đức. Xét theo bản tính loài người thì Chúa cũng cần có mẹ, có cha. Và theo chương trình quan phòng của Thiên Chúa, thánh Giuse được chọn làm cha nuôi để trông nom, săn sóc cho gia đình Thánh gia. Và gia đình Thánh gia sống trong bầu khí gia đình đạo đức hoà thuận theo những lời chỉ dạy khôn ngoan mà sách Huấn ca trong đạo cũ được chọn là bài đọc Thánh kinh hôm nay, nói về sứ mệnh của người cha, nguời mẹ, và bổn phận người con. Còn thánh Phaolô trong thư gửi Tín hữu Colossê cũng khuyên dạy những phần tử trong gia đình sống theo đường lối Kitô giáo: Anh em hãy mặc lấy những tâm tình từ bi, nhân hậu, khiêm cung, ôn hòa, nhẫn nại, chịu đựng lẫn nhau và hãy tha thứ cho nhau (Mt 3:12-13)
Mọi thành phần cần được lưu ý và săn sóc đặc biệt trong gia đình là con cái. Đời xưa thánh Giuse và Mẹ Maria bảo vệ Chúa Hài Nhi bằng cách đưa Con Trẻ sang Aicập để tránh cuộc tàn sát Hài nhi trong nước. Đời nay phụ huynh còn phải bảo vệ con cái khỏi những nguy hiểm về thể xác, về tinh thần và đời sống thiêng liêng nữa. Con cái cần được bảo vệ khỏi những tệ đoan của xã hội như: xì ke, ma túy, hút sách, nghiện ngập, phim ảnh xấu, sách báo trụy lạc... Con cái cần phải được tránh khỏi dịp tội. Không muốn cho con cái coi phim ảnh xấu, mà trong nhà cho mắc những đài phim ảnh tầm bậy, thì làm sao có thể ngăn cản con cái khỏi coi. Cấm con cái coi phim ảnh xấu mà người lớn lại mỡ đài truyền hình coi phim khiêu dâm thì làm sao con cái nghe lời. Con cái cần được giải thích khi phụ huynh cấm đoán làm chuyện nọ điều kia, chứ không phải chỉ cấm đoán mà thôi. Giải thích cho con cái là thần tượng của giới trẻ đã chết vì xì ke ma túy như Lý Tiểu Long, Elvis Presley. Giải thích cho con cái là nếu cứ coi phim ảnh sách báo xấu sẽ làm cho tâm trí bị ủy mị không còn nghị lực mà vươn lên để lo cho bản thân, lo cho tương lai mà còn làm nguy hại đến sức khỏe và tính mạng như những tài tử màn ảnh, những anh hùng thể thao đã chết vì mắc bệnh Aids. Tuổi trẻ thường lý tưởng và phục thiện, phụ huynh nói phải, con cái sẽ nghe. Không muốn hay không thích cho con cái lập gia đình với người ngoài Công giáo, sợ rằng con mình sẽ bỏ đạo, mà không tạo cơ hội cho con đi lễ hay sinh hoạt với cộng đồng Công giáo thì làm sao con cái gặp gỡ được người cùng chung một tín ngưỡng. Không muốn hay không thích cho con lập gia đình với người khác chủng tộc, sợ rằng hôn nhân không được hạnh phúc toàn diện, mà không tạo cơ hội cho con gặp gỡ giới trẻ Việt Nam thì làm sao đạt được ý nguyện. Phụ huynh cần nhắm đến hạnh phúc toàn diện cho con cái. Hạnh phúc toàn diện là hạnh phúc về thể chất lẫn tinh thần và đời sống thiêng liêng. Phụ huynh cũng cần nhắm đến hạnh phúc lâu dài cho con, hạnh phúc đời này cũng như đời sau.
Để duy trì và phát triển hạnh phúc gia đình cho cha mẹ vợ chồng và con cái, người Công giáo cần áp dụng thực hành mấy điểm sau đây:
Ăn chung. Ở những xã hội phát triển về kỹ thuật khoa học, người ta ít có dịp ăn chung vì bị gò bó vào công việc làm. Tuy vậy người ta vẫn có thể giàn xếp chương trình để mỗi tuần có thể ăn chung với nhau hai, ba lần. Ăn chung còn giúp cha mẹ nhận ra được những thay đổi về tính tình nơi con cái hầu có thể giúp cho con cái kịp thời.
Tạo truyền thống gia đình. Vào những ngày Tết nhất, giỗ chạp, những ngày kỷ niệm hôn nhân, những ngày con cái lãnh nhận bí tích, mọi phần tử trong gia đình cần hiện diện để con cái chúc mừng cha mẹ, cha mẹ chúc lành con cái, anh chị em chúc mừng lẫn nhau hầu thắt chặt mối tình gia đình.
Cầu nguyện chung. Gia đình Thánh gia hằng năm lên đền thờ Giêrusalem cầu nguyện và thờ phượng. Gia đình Công giáo cần giàn xếp thời giờ để đi lễ thờ phượng chung và đọc kinh chung với nhau thường xuyên như có thể tại gia đình..., không đọc dài dược thì đọc vắn trước khi ngủ. Thống kê tại Hoa Kỳ cho thấy những gia đình ăn chung và cầu nguyện chung thường là những gia đình hạnh phúc, tránh được những đổ vỡ trong gia đình.
Tình Nghĩa Vợ Chồng “Hàng năm Cha mẹ Chúa Giêsu có thói quen lên Giêrusalem để mừng Lễ Vượt qua”.
Câu Phúc Âm ngắn ngủi và đầy ý nghĩa đó là một nguồn ánh sáng rạng rỡ và ấm áp có sức: ThánhGia ABC 39
Câu Phúc Âm ngắn ngủi và đầy ý nghĩa đó là một nguồn ánh sáng rạng rỡ và ấm áp có sức soi sáng và sưởi ấm các gia đình Công giáo.
Một gia đình đi hành hương để thờ phượng Thiên Chúa : Thánh Giuse, Mẹ Maria và Chúa Giêsu lên 12 tuổi. Hai Ong bà là người sùng đạo, tuân giữ lề luật cách trung tín. Họ thao thức chu toàn bổn phận đối với Thiên Chúa là Đấng phải yêu mến trên hết mọi sự. Chính trẻ Giêsu đã có một ý thức rất sâu xa về điều đó : Người ở lại Giêrusalem để học hỏi tìm hiểu Thánh Kinh, Người ý thức là phải đặt tình yêu Thiên Chúa Cha trên cả tình yêu đối với gia đình.
Một gia đình Công giáo sống đạo đức, chu toàn bổn phận đối với Thiên Chúa chắc chắn sẽ hạnh phúc đầm ấm và tràn đầy yêu thương. Ở đâu có Thiên Chúa ở đó có tình yêu và hạnh phúc.Ở đâu không có Thiên Chúa ở đó chỉ có ghen ghét, tranh chấp, thù oán và đó là hoả ngục.
Một gia đình mà cha mẹ, con cái siêng năng tham dự Thánh lễ, ban tối đọc kinh chung gia đình, dùng lời Chúa làm ánh sáng soi đường chỉ lối, sống hoà thuận yêu thương nhau thì đó chính là gia đình gương mẫu theo Thánh Gia Thất. Từ gia đình tốt này sẽ trao tặng những người con tốt cho xã hội và giáo hội. Đức Giáo hoàng Piô XI trong thông điệp về giáo dục Kitô giáo đã dạy rằng :Nền giáo dục bền bỉ nhất và hữu hiệu nhất là nền giáo dục được nhận lãnh từ một gia đình Kitô giáo có quy cũ khuôn phép. gương lành cha mẹ càng chiếu tỏ kết quả giáo dục càng lớn lao. Gia đình là trường học đầu tiên giáo dục con cái, cha mẹ là thầy cô đầu tiên dạy dỗ con cái. Đức Giáo hoàng Gioan XXIII, trong một lá thư gởi cha mẹ nhân ngày mừng ngũ tuần của mình có đoạn “Thưa Ba Mẹ, hôm nay con được 50 tuổi. Chúa thương ban cho con nhiều chức tước trong Hôi thánh, được đi nhiều nơi, học nhiều sách, nhưng không có trường học nào dạy dỗ và làm ích cho con bằng hồi con được ngồi trên chân ba mẹ”.Đức Hồng y F X Nguyễn Văn Thuận cũng từng viết :”Chủng viện thứ nhất, đệ tử viện thứ nhất, trường sư phạm thứ nhất là gia đình công giáo.
Không vị giám đốc tài ba nào, hay chuyên môn đến đâu có thể làm thay cha mẹ được.Nếu cơ sở bậc nhất ấy bị hỏng, tương lai Hội thánh và xã hội cũng rung rinh sụp đổ”.Nền giáo dục của gia đình Công giáo được xây trên nền tảng là lòng yêu mến Thiên Chúa và con người.
Chúa Giêsu đã sống 30 năm ở gia đình Nazareth, hấp thụ nền giáo dục đạo hạnh của Cha mẹ Giuse - Maria.Dù là con Thiên Chúa nhưng khi đã làm người thì Ngài cũng trải qua một quá trình lớn lên dần dần về thể xác và tinh thần. Phúc âm Luca cho biết : Còn Hài Nhi ngày càng lớn lên, thêm vững mạnh, đầy khôn ngoan và ân sủng trước Thiên Chúa và người ta (Lc 2,52).Khi dự lễ trở về : Sau đó Người theo Cha me về Nazareth và hằng vâng phục các Ngài (Lc 2, 51).Riêng mẹ Người thì hằng ghi nhớ những kỷ niệm ấy trong lòng. Còn Đức Giêsu thì tiến tới thêm khôn ngoan và vóc dạng.Ngài không là Thần Đồng. không là Phù đổng Thiên Vương mà là tăng triển trong quá trình làm người như mọi người chúng ta. Khi mới sinh ra hay nằm trong nôi Chúa Giêsu chưa có sự khôn ngoan như khi ở tuổi 30. Chúa Giêsu đã phải lớn lên dần dần về thể xác và về sự khôn ngoan như tiến trình làm người của con người. Trong tiến trình ấy Đức Mẹ và Thánh Giuse đóng một vai trò quan trọng. Thánh Giuse dạy cho Trẻ Giêsu một nghề nghiep :nghề thợ mộc và có thể nói thêm về cách đối xử với mọi người trong xã hội.Đức Maria dạy cho Trẻ Giêsu cách cầu nguyện theo truyền thống Israel. Các nhà tâm lý học cho biết rằng : đứa trẻ cần đến sự nâng đỡ của người cha cũng như người người mẹ. Người cha tạo cho con cái hùng, cái nghiêm trang mực thước.Người mẹ ảnh hưởng trên cảm tình con cái về sự tế nhị, dịu dàng, bao dung. vì thế đứa trẻ mồ côi cha thường sống uỷ mỵ, nhát đảm thiếu cương quyết và nghị lực. Đứa trẻ mồ côi mẹ thường mang tính cứng cỏi, cộc cằn, dể u buồn, thiếu tế nhị vui tươi. Đứa trẻ thường được giáo dục về đời sống tình cảm và lý trí.Đời sống tình cảm dễ ảnh hưởng nơi người mẹ, đời sống lý trí thường nhờ cậy người cha.Do đó người Ý có lý khi nhận xét : Người mẹ yêu thương dịu dàng,người cha yêu thương khôn ngoan. Người Anh nhận xét chí lý : Khi còn thơ con cái bú mẹ, lúc lớn khôn chúng lại bú cha. Tục ngữ Việt nam có câu : Mẹ đánh một trăm không bằng cha ngăm một tiếng. Nền tảng cho việc đào tạo lý trí và tình cảm là đạo đức, trên nền móng đạo đức vững chắc để xây ngôi nhà gia đình. Cả hai bài đọc sách Huấn ca và thư Thánh Phaolô trong Chúa nhật lễ Thánh gia thất đều khuyên sống thảo kính cha mẹ.
Thánh gia là một gia đính lý tưởng, đạo đức, yêu thương chăm lo cho nhau.Bầu khí yêu thương đạo hạnh Thánh gia là trường học đầu tiên huấn luyện Chúa Giêsu, Thánh gia là trường dạy cầu nguyện,dạy giáo lý, dạy lao động, dạy yêu thương đến hiến mình cho người khác, chuẩn bị cho Chúa Giêsu gánh vác sứ vụ Chúa Cha trao phó sau này.Chúa Giêsu đã vâng phục kỹ luật trường này, chấp nhận những vị thầy đầu tiên là cha mẹ và Ngài đã lớn lên chững chạc, trưởng thành, quân bình thể xác trí tuệ, tâm linh. Chúa đã sống học tập rèn luyện 30 năm để rao giảng 3 năm.
Mừng lễ Thánh Gia Thất, chúng ta cầu nguyện cho mọi gia đình trên thế giới biết noi theo mẫu gương gia đình Nazareth luôn coi trọng tình nghĩa vợ chồng và hạnh phúc gia đình, chăm lo giáo dục con cái, nhất là đời sống đạo đức, trong mọi sự luôn được hướng dẫn theo Thánh ý Chúa. Xin Chúa thương ban bảo vệ giữ gìn từng gia đình là hình ảnh của Thánh gia, từng trẻ em là hình ảnh của Hài nhi Giêsu và xin tình yêu Thiên Chúa tràn đầy trong mỗi gia đình.
"Chúng ta đã được thấy vinh hiển của Người" tỏ hiện nơi Thánh Gia
Về lễ Thánh Gia hôm nay, qua ba bài Phúc Âm khác nhau của chu kỳ năm A, B và C, Giáo Hội muốn: ThánhGia ABC 40
Về lễ Thánh Gia hôm nay, qua ba bài Phúc Âm khác nhau của chu kỳ năm A, B và C, Giáo Hội muốn cho con cái của mình thấy ba khía cạnh hay ba ý nghĩa của đời sống gia đình nơi hình ảnh Thánh Gia. Phúc Âm Năm A theo Thánh Mathêu trình thuật về biến cố Thánh Gia trốn sang Ai Cập để tránh cuộc truy sát của quận vương Hêrôđê, rồi sau đó trở về cư ngụ tại Nazarét. Phúc Âm Năm B theo Thánh Luca (thay cho Phúc Âm Thánh Marcô, vì Thánh Marcô không có đoạn Phúc Âm nào về thời thơ ấu của Chúa Giêsu), bài phúc âm thay thế này nói về biến cố Thánh Giuse và Mẹ Maria dâng Chúa Giêsu trong đền thờ. Phúc Âm Năm C theo Thánh Luca trình thuật về biến cố Thánh Giuse và Mẹ Maria tìm thấy Chúa Giêsu trong đền thờ Giêrusalem và Chúa Giêsu đã theo cha mẹ về Nazarét sống đời tuân phục các vị. Qua ba bài Phúc Âm cho ba năm Phụng Vụ về Lễ Thánh Gia này, chúng ta thấy, trước hết, trách nhiệm nổi bật của người gia trưởng nơi bài Phúc Âm Năm A, như trường hợp Thánh Giuse trong việc dẫn hai Mẹ Con Thánh sang Ai Cập, rồi lại trở về tìm chỗ yên ổn cho gia đình sinh sống ở quê hương xứ sở của mình; sau đó, đến thân phận của người mẹ gắn liền với con mình trong bài Phúc Âm Năm B, như trường hợp Mẹ Maria được tư tế lão thành Simêon tiên báo về thanh gươm sẽ đâm thâu qua lòng Mẹ liên quan đến số phận bất hạnh sẽ xẩy đến cho Chúa Giêsu, Con Mẹ; sau hết, đến vai trò của người con trong gia đình ở bài Phúc Âm Năm C, như trường hợp Chúa Giêsu năm lên 12 tuổi đã theo cha mẹ lên Giêrusalem dự lễ Vượt Qua, rồi sau đó lại theo các vị trở về quê quán sống đời tuân phục các vị.
Riêng bài Phúc Âm theo Thánh Mathêu của Chúa Nhật Lễ Thánh Gia hôm nay, như đã phân tích và so sánh với hai bài Phúc Âm Năm B và C, bài Phúc Âm Năm A này nhấn mạnh đến vai trò của người gia trưởng, tức của Thánh Giuse, hơn là của Mẹ Maria và Chúa Giêsu. Đó là lý do chúng ta thấy vai trò của người gia trưởng nổi bật trong các bài đọc của phần Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay. Trước hết, rõ ràng nhất là bài Phúc Âm hôm nay cho chúng ta thấy Thiên Chúa không tỏ ý định của mình cho Mẹ Maria, mà là cho Thánh Giuse, ý định là: “Hãy chỗi dậy, đem con trẻ và mẹ của Người trốn sang Ai Cập”, và “Hãy chỗi dậy, đem con trẻ và mẹ của Người lên đường về đất Israel”. Sau nữa, bài đọc một, trích ở đoạn 3 của Sách Huấn Ca, ngoại trừ nửa phần đầu, từ câu 2 đến câu 6, khuyên con cái đối xử với cả cha lẫn mẹ nói chung, song nửa phần cuối, từ câu 12 đến 14, khuyên con cái đối xử tốt lành riêng với cha mình, khi ông về già, nhất là khi ông không còn tỉnh táo minh mẫn v.v. Bài Đáp Ca trích Thánh Vịnh 128 cũng chỉ nói đến vai trò của người cha mà thôi: “hiền thê của bạn sẽ như cây nho sai trái… con cái bạn sẽ như cây Olive quanh bàn ăn của bạn”. Bài đọc thứ hai theo Thư Thánh Phaolô gửi Tín Hữu Côlôsê,ở đoạn cuối, dù thánh nhân có khuyên cả vợ chồng lẫn con cái, song riêng vợ, ngài chỉ khuyên “hãy phục tùng chồng”, và riêng con cái, ngài khuyên “hãy vâng lời cha mẹ”, nhưng đối với người gia trưởng, ngài khuyên phải có trách nhiệm với cả vợ lẫn con: đối với vợ, người gia trưởng “phải yêu thương vợ. Tránh chứ đừng đay nghiến họ”, và đối với con cái, ngài khuyên người gia trưởng “đừng nạt nộ chúng, kẻo chúng nản lòng”.
Phụng Vụ Lời Chúa của Lễ Thánh Gia Năm A hôm nay nhấn mạnh đến khía cạnh về vai trò của người gia trưởng trong gia đình là Thánh Giuse. Tuy nhiên, theo tiến trình của Phụng Niên phần thứ nhất, bao gồm Mùa Vọng, Đại Lễ Giáng Sinh, Mùa Giáng Sinh và Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh, thì ý nghĩa của chung Lễ Thánh Gia, một lễ Giáo Hội đặt vào Chúa Nhật trong Tuần Bát Nhật sau Lễ Giáng Sinh, có một liên hệ mật thiết với Mầu Nhiệm Nhập Thể. Thật vậy, nếu ý nghĩa của cả Phụng Niên phần thứ nhất này là đoạn 1 câu 14 của Phúc Âm Thánh Gioan: “Lời đã hóa thành nhục và ở giữa chúng ta, chúng ta đã được thấy vinh hiển của Người, vinh hiển của Người Con duy nhất đền từ Cha, đầy ân sủng và chân lý” (Jn 1:14), thì ý nghĩa của riêng Mùa Vọng là “Lời đã hóa thành nhục thể”, ý nghĩa của riêng Đại Lễ Giáng Sinh là “Lời ở giữa chúng ta”, ý nghĩa của riêng Mùa Giáng Sinh là “chúng ta đã được thấy vinh hiển của Người”, một vinh hiển đạt đến cao điểm của mình nơi Lễ Hiển Linh kết Mùa Giáng Sinh, và ý nghĩa của riêng Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh là “vinh hiển của Người Con duy nhất đến từ Cha, đầy ân sủng và chân lý”, Đấng bắt đầu tỏ mình ra khi chịu phép rửa ở sông Dược Đăng, lúc Người được Cha chứng thực “Đây là Con Cha yêu dấu, đẹp lòng Cha mọi đàng” (Mt 3:17). Nếu ý nghĩa của riêng Mùa Giáng Sinh là “chúng ta đã được thấy vinh hiển của Người”, mà Lễ Thánh Gia ở trong Mùa Giáng Sinh, thì ý nghĩa của Lễ Thánh Gia ở đây có liên quan đến việc “chúng ta đã được thấy vinh hiển của Người” hay chăng?
Ở đây, nếu chúng ta hiểu ý nghĩa “vinh hiển” theo kiểu trần gian, liên quan đến quyền phép về khả năng, cao cả về thân thế, và nổi tiếng về công danh sự nghiệp, chúng ta sẽ không thấy gì hết, trái lại, chúng ta còn thấy những bất hạnh và yếu hèn nơi Lời Nhập Thể nữa là đàng khác. Thiên Chúa gì mà lại đi chạy trốn loài người?! Và những vị gần với Người nhất là Mẹ Maria và Thánh Giuse, nếu không có một đức tin mãnh liệt, chắc cũng không khỏi bị chấn động, nếu không muốn nói là bị lung lạc đến mất đức tin một cách dễ dàng, như trường hợp các vị tông đồ sau này lúc Người bị bắt giải đi trong vườn cây dầu (x Mk 14:50). Trái lại, nếu “vinh hiển của Người” ở đây, “vinh hiển mà Con đã có nơi Cha trước khi thế gian hiện hữu” (Jn 17:5), tức “vinh hiển” được “là phản ảnh vinh hiển của Cha, là hiện thân đích thực của bản thể Cha” (Heb 1:3), thì “vinh hiển của Người” ở đây, trong bài Phúc Âm Lễ Thánh Gia Năm A hôm nay, là hoàn toàn vâng theo Thánh Ý tối cao của Cha, “nguyện danh Cha cả sáng, nước Cha trị đến, ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời”, một ý muốn Cha đã tỏ ra qua thiên thần cho dưỡng phụ của Người, một lệnh truyền Người phải “trốn sang Ai Cập và ở đó cho đến khi báo lại”. Đúng thế, chỉ có con mắt đức tin, chúng ta mới “được thấy vinh hiển của Người” theo ý nghĩa siêu nhiên cao cả này. Mà còn ai hơn Thánh Giuse, “một con người chính trực” (Mt 2:19), nhất là Mẹ Maria, “Đấng có phúc vì đã tin” (Lk 1:45), những vị thực sự “đã được thấy vinh hiển của Người” hơn hết, từ lúc Người hạ sinh trong cảnh bần cùng khốn khó, nhất là khi Người phải trốn chạy sang Ai cập theo ý muốn của Chúa Cha của Người.
Riêng tôi, mỗi lần nghĩ đến Thánh Gia hay cử hành lễ Thánh Gia hằng năm là tôi lại bồi hồi xúc động khi nghĩ đến chân lý gia đình của loài người tạo vật chúng ta thực sự là cửa ngõ để Thiên Chúa vào đời. Thật thế, nếu trái đất chúng ta đang sống đây được Thiên Chúa Nhập Thể Làm Người cách đây 2001 năm là cung thánh của toàn thể vũ trụ hầu như vô biên bất tận này, thì phải nói rằng gia đình chính là Nhà Tạm trên Cung Thánh Thế Gian vậy. Bởi vì Vị Thiên Chúa Làm Người đã thực sự ngự trong Nhà Tạm Gia Đình này 30 năm trường trước khi tỏ mình cho nhân loại. Nếu bản tính của con người đã được thần linh hóa nhờ việc Thiên Chúa là Thần Linh mặc lấy nó khi hóa thân làm người thế nào, thì gia đình cũng được thánh hóa như vậy, cũng trở thành linh thiêng như vậy, khi Thiên Chúa được loài người thụ thai, cưu mang, sinh hạ, dưỡng nuôi và hướng dẫn. Chính vì gia đình là cơ cấu đã được thánh hóa, được liêng thiêng hóa nhờ Thiên Chúa Nhập Thế như thế, mà gia đình nhân loại chúng ta đã trở thành nơi Thiên Chúa tỏ mình ra, như Chúa Kitô đã tỏ vinh quang của Người ra lần đầu tiên cho các môn đệ thấy ở tiệc cưới Cana (x Jn 2:11).
Từng bước, từng bước... Thiên Chúa vẫn âm thầm hoạt động trong mỗi bước đi của con người: ThánhGia ABC 41
Từng bước, từng bước... Thiên Chúa vẫn âm thầm hoạt động trong mỗi bước đi của con người. Nhưng tại sao con người chỉ thấy toàn đau khổ đến nỗi phải thốt lên “đời là bể khổ”. Phải chăng Thiên Chúa muốn cho con người gặp đau khổ? Chúa có thể làm cho con người được hạnh phúc không phải đau khổ, nhưng như thế cuộc đời sẽ không ý nghĩa. Vì đau khổ sẽ rèn luyện con người trở nên cứng cáp, có ý chí, có nghị lực và trưởng thành. Nhưng điều quan trọng là chúng ta có nhìn thấy ý nghĩa của đau khổ, có rút ra bài học để làm kinh nghiệm và vốn sống cho mình không?
Bài Tin mừng hôm nay mô tả cho chúng ta sự đau khổ của gia đình Nadarét. Sự đau khổ này đã biến thành tình yêu và hạnh phúc vì được tôi luyện trong tình yêu. Như thánh Augustinô nói: “Đâu có tình yêu thì không có đau khổ và giả như có khổ, thì cái khổ đó cũng đáng yêu.” Thánh Giuse đã chấp nhận đau khổ với tình yêu. Ngài phải chịu nhiều trái ý nhưng tại sao ngài lại thực thi rất âm thầm, vui tươi không phàn nàn than trách. Đấy mới chính là điều giá trị nhất mà mọi người, mọi thời vẫn khâm phục. Ngài nhẫn nại thực hiện thánh ý Thiên Chúa, sự nhẫn nại phát xuất từ lòng tin yêu tuyệt đối. Đến nỗi khi chăm sóc, dưỡng nuôi một con trẻ sinh trong hang lừa cũng ăn ngủ sinh lý như bao trẻ khác, nhưng ngài vẫn tôn kính và tin yêu hết mình. Rồi đang ở Ai cập, sứ thần Chúa hiện đến và bảo Giuse: “Hãy chỗi dậy đem Con trẻ và Mẹ Ngài về đất Ít-ra-en”. Ngài chỗi dậy liền và thực thi lời thiên sứ.
Ngày nay Chúa cũng mời gọi chúng ta chỗi dậy ra khỏi nếp sống cũ, nếp sống tối tăm. Ra khỏi con người ích kỷ, kiêu căng, tự ái và mặc lấy tinh thần của Chúa, của Mẹ Maria, thánh Giuse đã nêu gương cho ta về đời sống thánh đức. Làm sao ta có thể mau mắn, chóng vánh như thánh Giuse cũng như tin yêu phó thác vào Thiên Chúa như ngài. Vì ở đời luôn có nhiều đau khổ cũng như những hấp dẫn mãnh liệt lôi cuốn con người. Tại sao những cô gái lỡ lầm họ cũng mong muốn hạnh phúc, một mái ấm nhưng lại không thể chổi dậy và thoát ra. Bí quyết mạnh nhất mà ai cũng có thể thực hiện được là hãy vững tâm vào Thiên Chúa, vì có ai kêu cầu Ngài mà lại phải thất vọng? Hãy ra khỏi nếp sống cũ, nếp sống chưa đẹp lòng Chúa và mặc lấy sứ mệnh Chúa trao.
Ước gì bài Tin mừng hôm nay giúp cho mỗi người ý thức hơn trách nhiệm làm con Thiên Chúa của mình, và cương quyết chỗi dậy trở về cùng Cha sống hết tình con thảo hầu làm sáng danh Chúa giữa lòng đời hôm nay.
c.13 Ai Cập: Ai Cập là nơi lánh nạn xưa nay của những người do thái bị bắt bớ (x. 1V 11,40;:ThánhGia ABC 42
* c.13 Ai Cập: Ai Cập là nơi lánh nạn xưa nay của những người do thái bị bắt bớ (x. 1V 11,40; 2V 25,26). Từ thế kỷ 6 trước công nguyên ở Ai Cập đã có một diaspora Do Thái đông đảo. Có lẽ Giuse đã đến tạm trú tại Aris. Như thế là an toàn bởi vì từ năm 31 trước công nguyên xứ Ai Cập nằm dưới quyền cai trị trực tiếp của đế quốc Rôma. Từ Bêlem sang Ai Cập chỉ tốn chừng 5-6 ngày đi bộ.
* Vì vua Hêrôđê sắp tìm giết Hài Nhi:
. Động từ "tìm giết" cũng là động từ được dùng trong Xh 2,15 khi nói về Môisen (Pharaon tìm giết Môisen).
. Động từ "chạy trốn" (anachôrein) cũng được dùng trong Xh 2,15 (Môisen chạy trốn).
. Chữ "Vì" có nhiều ý nghĩa: Đức Giêsu phải bỏ nơi này sang nơi khác chính vì người ta từ chối không tin Ngài. Mt hay dùng động từ anachôrein mỗi khi muốn nói ý tưởng Israel từ chối không tin Đức Giêsu (x. 4,12; 12,15; 14,13; 15,21).
* c.14 "Ngay giữa đêm khuya": chi tiết này cho thấy sự vâng lời mau mắn của Giuse. Còn một chi tiết đầy ý nghĩa nữa là Thiên sứ không chỉ rõ là phải đi đến đâu và ở đấy cho tới ngày nào mà chỉ nói "cho tới ngày tôi lại báo tin": dù mù mờ vậy nhưng Giuse cũng vẫn vưng lời mau mắn.
* c.15 "Ta đã gọi con Ta từ Ai cập về": Mt trích dẫn Ôsê 11,1: "Từ Ai Cập Ta đã gọi con Ta". Ôsê viết câu này với ngụ ý nói về cuộc Xuất Hành. Mt trích dẫn lại với ngụ ý xem Đức Giêsu là Israel mới làm một một cuộc xuất hành mới.
* c.20 "Những người tìm giết Hài Nhi đã chết rồi": Những người là số nhiều, không tương ứng với vua Hêrôđê tìm giết Hài Nhi (số ít). Ở đây Mt trích dẫn cách mặc nhiên Xh 4,19 Lời Giavê nói với Môisen "Hãy trở về Ai cập vì những kẻ tìm hại mạng ngươi đã chết rồi". Sự không tương ứng này cho thấy Mt không muốn nói tới Hêrôđê mà muốn ám chỉ đến Môisen: xưa kia những người tìm giết Môisen là Pharaon và dân Ai cập còn nay những người tìm giết Đức Giêsu là Hêrôđê và dân Israel.
* c.22 Archélaus: ông này cai trị miền Giuđê từ năm 4 trước công nguyên đến năm 6 sau công nguyên. Ông này tuy không xảo quyệt bằng Hêrôđê Cả là cha ông, nhưng cũng tàn bạo không kém. Do đó Giuse không về Giuđê mà đi định cư ở vùng Galilê thuộc phạm vi của Hêrôđê Antipas.
* c.23 "Thiên hạ sẽ gọi Ngài là người Nazaret": Tất cả các nhà chuyên môn đều xem chi tiết này Mt ghi lại nhằm cho thấy Đức Giêsu làm ứng nghiệm lời các ngôn sứ. Nhưng lời ngôn sứ nào đây? Chữ Nazaret có gốc là nésèr nghĩa là "chồi non của một cây". Cựu Ước có nhiều chỗ nói tới "chồi non" như Is 4,2 Gier 23,5 33,15 và nhất là Is 11,1 "Một chồi sẽ xuất từ gốc Ysai".
II. Ý nghĩa thần học.
1) Những câu 2,13-23 gồm ba chuyện đều mang hình thức văn chương giống nhau: khởi sự là tường thuật rất ngắn gọn sự kiện đã xảy ra và kết thúc bằng một trích dẫn Cựu Ước. Điều này cho thấy chủ ý của Mt không phải là tường thuật cho bằng chứng minh rằng Đức Giêsu làm trọn lời tiên báo của các ngôn sứ. Qua ba câu chuyện này Mt cũng đưa ra luận đề chính sẽ được lặp lại nhiêu lần trong toàn tác phẩm, đó là: Kế hoạch cứu rỗi của Thiên Chúa được thực hiện, không chỉ là bất chấp lòng dạ ác độc của loài người, mà còn bằng chính sự ác độc đó.
2) Với lối trích dẫn Cựu Ước khi thì minh nhiên khi thì mặc nhiên, Mt còn ngụ ý trình bày một cuôc xuất hành mới: cũng có một ông vua giết những hài nhi Do Thái, cũng có Môisen mới (Đức Giêsu) thoát khỏi tàn sát đó, và Môisen mới ấy cũng đã xuất hành khỏi xứ Ai Cập.
3) Câu chuyện thứ nhất (Trốn sang Ai cập 13,15): trọng điểm không phải là thuật lại cuôc chạy trốn mà là cuôc trở về từ Ai Cập. Điều này hiện rõ khi Mt trích Ôsê 11,1 "Từ Ai cập Ta gọi con Ta trở về". Có như thế mới lộ rõ ý tưởng về cuộc Xuất Hành mới.
4) Câu chuyện thứ hai (Tàn sát hài nhi 16-18): trọng điểm là so sánh Hêrôđê với Pharaon ngày xưa đã giết trẻ em Do Thái. Nhưng có vài khó khăn về sử tính:
(a) Cần gì phải giết hết các hài nhi vì vua Hêrôđê thừa phương tiện để tìm ra đúng căn nhà mà các đạo sĩ đã đến thăm? Nhưng lịch sử cũng ghi nhận rằng Hêrôđê (Cả) hay có những cơn điên bất ngờ phi lý như vậy, nhất là vào những năm cuối đời của ông, mà câu chuyện này xảy ra đúng vào những năm ấy.
(b) Một sự kiện quan trọng như vậy mà sao các sử gia (chẳng hạn Flavius Joseph) không ghi lại? Thực ra sự kiện này cũng chẳng quan trọng gì, vì một đàng số trẻ em bị giết cũng không nhiều: theo ước tính của Busy dựa vào dân số của Bêlem thời đó thì số trẻ em từ 2 tuổi trở xuống của làng này chỉ vào khoảng 20, và đàng khác Hêrôđê trong những cơn điên cũng đã từng giết chóc như vậy nhiều lần. Sử gia chỉ ghi tính khí hung hãn bất thường của ông chứ không cần ghi lại hết những nạn nhân của ông.
- Chi tiết tiếng khóc Rachel là Mt trích dẫn Gier 31,15 trong bối cảnh vương quốc phía Bắc bị đế quốc Assyria tàn phá và dân bị bắt đi đày: Bà Rachel, mẹ của Giuse (hai chi tộc Ephraim và Manassê) và Benjamin khi ấy đang ở trong mồ (đã chết) mà cũng chỗi dậy để khóc thương cho cảnh khổ của con cái mình. Nhưng muốn hiểu hết ý của Mt thì phải đọc Gier cho tới các câu sau nữa (Gier 31,16-17): Giavê an ủi Rachel "Thôi im đi tiếng khóc và mắt hãy ráo lệ vì... chúng sẽ từ xứ quân thù trở về", và tiếp đó nữa (Gier 31,31 tt) Giavê lại hứa sẽ ký với dân Ngài một giao ước mới. Như vậy ngụ ý của Mt qua câu trích dẫn này là Đức Giêsu từ Ai Cập về hoàn thành lời tiên tri này, Ngài sẽ thực hiện Giao Ước mới.
5. Câu chuyện thứ ba (Trở về Nazarét 19,23): trọng điểm là trình bày Đức Giêsu như một Môisen mới thực hiện một cuộc xuất hành mới. Vì nhắm ý tưởng so sánh này nên Mt mới trích dẫn cách mặc nhiên Xh 4,19 với thuật ngữ "những người tìm giết" ở số nhiều.
III. Kết luận
- Hãy nhìn lại bố cục chung của tác phẩm (trang 17): các chương 1-2 là phần tiền ngôn nhằm giới thiệu mầu nhiệm về nhân vật Giêsu.
- Phần tiền ngôn này gồm 4 tường thuật:
. Gia phả. . Truyền tin cho Giuse. . Chuyện các đạo sĩ. . Từ Bêlem đến Nazarét (tường thuật chúng ta vừa phân tích trong bài này).
Qua bốn tường thuật Mt đã chứng minh Đức Giêsu chính là Đấng mà các ngôn sứ tiên báo, Ngài châm rễ vào lịch sử Israel và đưa lịch sử ấy hoàn tất mặc dù gặp bao chống đối của dân mình, nhưng chính Thiên Chúa đã dùng những chống đối ấy để hoàn tất chương trình cứu rỗi của mình.
- Cách riêng tường thuật cuối (Từ Bêlem đến Nazaret) một lần nữa, làm lộ rõ so sánh Đức Giêsu với Môisen mới (các chi tiết về Xuất Hành) và Con Đavít (chi tiết thành Bêlem).
Việc báo tin cho Giuse mà ta đọc Chúa nhật trước vẫn còn rõ như in trong trí nhớ, nên ta de:ThánhGia ABC 43
Việc báo tin cho Giuse mà ta đọc Chúa nhật trước vẫn còn rõ như in trong trí nhớ, nên ta dễ liên hệ đến bài Phúc âm Chúa nhật này: cũng thiên thần hiện ra trong giấc ngủ truyền cho Giuse một mệnh lệnh liên hệ đến Maria và trẻ thơ sắp sinh ra; cũng trích dẫn những lời tiên tri được thực hiện; cũng thái độ im lặng đón nhận và mau mắn thi hành của Giuse. Hơn nữa, bài Phúc âm hôm nay sử dụng 2 lần cùng một lược đồ: ta có thể xếp thành 2 cột song song như sau:
1. Bối cảnh: Sau khi các đạo sĩ đi rồi. 2. Thiên thần hiện ra với Giuse và truyền lệnh Giuse. 3. Giuse mau mắn thi hành. 4. Trích dẫn Kinh Thánh
1. Bối cảnh: Sau khi Hêrôđê băng hà. 2.Thiên thần hiện ra với Giuse và truyền lệnh Giuse. 3. Giuse mau mắn thi hành 4. Trích dẫn Kinh Thánh
"Thế là ứng nghiệm…”
Dưới hình thức ngây thơ, Phúc âm Thời thơ ấu theo thánh Matthêu thực ra đã được chuẩn bị rất trí thức và giàu ý nghĩa.
Đừng quên rằng Matthêu nói với các Kitô hữu gốc Do Thái, tâm hồn thấm đẫm Kinh Thánh và được nuôi dưỡng bằng những bài chủ giải Kinh Thánh trong các hội đường. Không lạ gì khi thấy thánh sử, vì muốn minh chứng rằng Đức Giêsu qui tụ tất cả niềm hy vọng của Israel và đã làm ưng nghiệm các lời Kinh Thánh, thường xuyên trích dẫn các bản văn Kinh Thánh và các lời chú giải. Về vấn đề này, ta có thể đọc những trang sách rất khúc chiết của Charles Perrot trong "Cahiers - Evangile số 18" trang 11 và kế tiếp. Không như Luca, Matthêu không tìm kích thích trí tưởng tượng hoặc thoả mãn óc tò mò của ta bằng một vài chi tiết lịch sử kỳ thú. Ông chỉ muốn cho ta hiệp thông với các Kitô hữu tiên khởi trong cuộc truy tìm, say sưa niềm tin vào “Đức Giêsu, Con Thiên Chúa”. Ánh sáng Phục Sinh soi rọi tới tận ngọn nguồn làm ta khám phá và cùng với cộng đoàn sơ khai tuyên xưng Con Thiên Chúa và Đấng Cứu độ gian trần trong con trẻ sinh bởi lòng đức Maria. Những biến cố thời thơ ấu đã cho thấy trước những điều mà cái chết và sự Phục Sinh khai mở về Đức Giêsu: vị tiên tri người "Galilê" (“người Nadarét", “Giêsu” (Thiên Chúa cứu) là “Emmanuel” (Thiên Chúa ở cùng ta). Người là "Con", con David sinh tại Bêlem và Con Thiên Chúa; Người là Môsê mới khai mạc cuộc Xuất hành mới.
2. Môsê mới xuất hành mới.
Nếu chú ý, ta sẽ thấy bản văn này song song một sách kỳ lạ với truyện về Môsê.
* Ngày xưa Pharaô đôi lúc đã truyền tiêu diệt trẻ nam sơ sinh của dân Do Thái. Chúa Giêsu vừa sinh ra thì Hêrôđê độc dữ cũng truyền "tàn sát mọi trẻ nam từ 2 tuổi trở xuống tại Bêlem và các vùng phụ cận” .
* Ngày xưa, Môsê đã được cứu thoát cách kỳ diệu và đã chạy trốn ra nước ngoài trước khi đương đầu công khai và sau khi được tấn phong làm tiên tri tại "bụi gai cháy đỏ" (Ex 3,l-12).
Đức Giêsu cũng đã trốn thoát khỏi tay bạo chúa, đã chạy trốn sang Ai Cập, trở lại quê nhà rao giảng Tin Mừng sau khi được tấn phong làm Messia lúc chịu phép rửa tại sông Giođan.
* Ngày xưa, Môsê quay trở lại Ai Cập khi cơn nguy hiểm đã qua "vì những kẻ muốn hại ông đều đã qua đời (Ex 4,19-20). Cái chết của Pharaô tạo cơ hội cho việc giải phóng dân Thiên Chúa. Chúa Giêsu cũng trở lại quê hương khi nguy hiểm đã hết, "vì Hêrôđê đã băng hà. Cái chết của Hêrôđê tạo cơ hội cho Chúa Giêsu trở về và công cuộc giải phóng dân mới bắt đầu.
* Ngày xưa, Môsê vâng lời Thiên Chúa: "Vậy, Môsê đem vợ con cỡi lừa (việc Chúa Giêsu cỡi lừa trốn sang Ai Cập phát xuất từ truyện Môsê) và trở lại Ai Cập (Ex 4,19-20).
Trong Phúc âm thời thơ ấu của Chúa Giêsu, Giuse lúc nào cũng nêu gương vâng lời. Sự im lặng mà Matthêu ghi nhận làm nổi bật đức tin trong hành động của Ngài "Giuse chỗi dậy, đem con trẻ và mẹ Ngài trốn sang Ai cập” “Giuse chỗi dậy, đem con trẻ và Mẹ Ngài trở lại Israel”.
Câu kết của phần I đoạn Phúc âm rất đậm đà ý nghĩa "Từ Ai Cập, Ta đã gọi con Ta về”. Câu này mượn trong Osê(11,1) để ca tụng tình thương Thiên Chúa Người đã đưa Israel "đứa con đầu lòng" (Ex 14,23) ra khỏi Ai Cập. Khi làm ứng nghiệm lời Kinh Thánh, Đức Giêsu tái tạo lịch sử dân người. Là Môsê mới, ngài đến khai mở một cuộc Xuất hành mới và vĩnh viễn cho một dân tộc mới.
"Ai Cập tượng trưng cho sự áp bức, Cl. Tassin chú giải. Đó là khởi điển của cuộc xuất hành, từ con đường giải phóng tiến về miền Đất Hứa. Qua đoạn tường thuật vốn tắt này, Đtíc Giêsu trở nên liên đới với dân người khi đảm nhận lịch sử đầy thử thách của dân, như lời dẫn tiên tri Osê đã chú thích... Tuy nhiên, phải làm quen với kiểu người Do Thái trích dẫn Kinh Thánh ở đây. Nếu có ai nói: "Lũ chuột nhảy múa", ta sẽ tự nhiên nghĩ đến vế đối thứ 1: "Khi mèo ra đi". Cũng vậy, các độc giả người Do Thái của Mattheu sẽ dùng trí thớ bổ túc đoạn văn của Osê: “Khi Israel còn thơ, Ta đã yêu quí nó và từ Ai Cập, Ta đã gọi con Ta về . Như thế ý nghĩa mới trọn vẹn: trẻ thơ Giêsu chính là trẻ thơ Israel: Ngài thâu tóm nơi bản thân ơn gọi và vận mệnh của dân nước tuyển chọn, trước khi đoạn Phúc Âm kế tiếp mạc khải Ngài là Con, hơn hẳn dân bị áp bức mà Thiên Chúa nói với Pharaô "Con đầu lòng của tôi, đó là Israel..". Hãy để con ta ra đi!" (Ex 4,22-23) (Mt, Centusion, 1991, trang, 33-34).
3. Một dân tộc sẽ có tầm cỡ hoàn vũ.
Tuy vậy, cuộc xuất hành này không hướng về Giuđêa, nơi không bị đa thần giáo xâm phạm, trái lại hướng tới "Galilê, nơi giao lưu các dân ngoại" (Mt 4,15), xứ sở dân cư pha tạp, đất vãng lai, bị khinh miệt: Dân mới mà Đức Giêsu vừa thiết lập, là một dân liên kết các dân ngoại ngoan ngoãn lắng nghe Phúc âm vào với dân Do Thái.
Chính tại Galilê mà Đức Giêsu sẽ bắt đầu sứ vụ công khai (4,15-18) và cũng chính tại đây, Đấng phục Sinh đã hẹn gặp các tông đồ để trao phó cho họ sứ mệnh có tầm cỡ hoàn vũ: "hãy đi, hãy làm cho mọi dân tộc thành môn đệ Ta..." (28,18). Đối với Matthêu và các độc giả của Ngài, việc trở về Galilê đã tiên báo việc mở cửa Giáo Hội cho dân ngoại. Dân mới không còn bị giới hạn vào biên cương Israel, nhưng sẽ có tầm vóc hoàn vũ. (Vậy, Đức Giêsu đã chuẩn bị cho sứ mệnh hoàn vũ của mình" (Cl. Tassin p.36).
Mừng Lễ Kính Thánh Gia Thất Chúa Giêsu, Đức Bà Maria và thánh Giuse năm nay, người công giáo Việt Nam biết rõ hình ảnh gia đình ở Việt Nam cũng như trên thế giới không mấy rực rỡ qua các phương tiện truyền thông. Người ta dễ dàng nhắc tới những vụ, như ở Mỹ, cậu bé Đỗ Như Hãn (Johnathan Prevette) 6 tuổi đã bị đình chỉ đến trường vì vi phạm chính sách quấy rối tình dục. Còn ở Việt Nam dư luận chưa hết sôi nổi về những vụ gia đình bố mẹ nghèo nên gả con cho người nước ngoài bất kể tới hạnh phúc của con, thậm chí còn có bố mẹ cho con đi phục vụ khách hàng du lịch tình dục ở một nước bên cạnh! Nhưng chính vì vậy mà gương lành của những gia đình vượt mọi khó khăn để sống lý tưởng tình yêu theo mẫu gương Nadaret càng trở nên cần thiết. Hãy nghe hai anh chị Bùi Lân (Blandy) và Minh Nga (Miriam) cùng với con là Xuyên chia sẻ:
ANH BÙI LÂN: Gia đình tôi có ba con là Chuộng, Xuyên và Cảnh (Chiaretta, Sime and Kevin). Từ ngày chúng tôi sống tinh thần hiệp nhất của Tổ Aám, đời sống giữa chúng tôi với nhau và với các con khác hẳn trước. Bản thân tôi từng chủ trương thi hành quyền bính. Với tư cách gia trưởng, tôi thường đòi hỏi vợ và các con phải vâng lời.
CHỊ MINH NGA: Tôi cũng có cá tính mạnh nên nhiều khi đi đến chuyện hiểu lầm nhau. Tôi đã muốn thống trị đời sống con cái tôi, bắt chúng phải làm điều này, tránh điều kia. Cả hai vợ chồng chúng tôi đều áp đặt trên con cái những việc đạo đức, như dự lễ, lần chuỗi, khiến chúng cảm thấy như bị phạt thay vì được tự do gặp gỡ Chúa.
ANH: Khi gia đình chúng tôi tham gia Tổ Aám và sinh hoạt với các gia đình bạn, chúng tôi liền thấy ngay chúng tôi đã không yêu thương nhau theo cách yêu thương của Chúa Giêsu. Chính Chúa dạy "Các con hãy yêu thương nhau như Thầy yêu thương các con." Chúng tôi thấy rõ chúng tôi đã cố công thi hành luật lệ hơn là thiết lập nên tổ ấm yêu thương.
CHỊ: Từ từ chúng tôi khám phá ra rằng, quyền bính không nên được sử dụng như sức ép. Đúng ra, nó phải được sử dụng nhằm việc phục vụ mà thôi. Con cái chúng tôi là những con người, không phải là những món đồ chúng tôi sở hữu trong tay.
Dĩ nhiên, con đường khám phá ra lý tưởng hiệp nhất chẳng dễ dàng. Có lần cuộc tranh luận trở nên nóng bỏng với những lời gây thương tích đến nỗi chính tôi đứng phắt dậy không thèm nói năng gì với anh ấy. Tôi đã tìm đến một ngôi thánh đường và ở lại lâu hồi mới có thể làm mới lại điều tôi đã quyết tâm.
Chúa Giêsu như không còn hiện diện nữa
ANH: Khi MINH NGA nhà tôi bỏ đi, tôi cảm thấy như chính Chúa Giêsu không còn hiện diện nơi gia đình chúng tôi nữa. Tôi đã quyết tâm sửa sai. Tôi không còn muốn trở về với thói xưa tật cũ nữa. Chỉ những khác biệt nhỏ nhoi đã từng đưa đến cãi cọ và một hoàn cảnh không xuôi chảy kéo dài nhiều ngày. Lần nầy bất kể do lỗi của ai, tôi cũng phải chết đi cho ý riêng của tôi và phải vượt thắng tính kiêu căng của tôi.
Tôi nhận ra rằng tôi phải là người đầu tiên dấn mình vào yêu thương: đó là việc phục vụ mà chính Chúa chờ đợi nơi tôi vào thời điểm này. Tôi đã xin Chúa cho tôi cơ hội để thực hiện việc đó không chút trì hoãn, nhưng tôi lại không biết Minh Nga đi đâu và có trở về nữa hay không. Cho nên tôi thực là hạnh phúc khi thấy nhà tôi trở về.
CHỊ: Khi tôi trở về, nhà tôi là người đầu tiên lên tiếng. Anh ấy hỏi tôi đi đâu. Tôi đã không trả lời ngay được. Tôi xấu hổ hầu như không dám nhìn anh ấy. Nhưng Chúa đã khiến tôi ý thức rằng biến cố mới xảy ra thực sự chẳng trầm trọng nên tôi bật cười và anh ấy cùng cười với tôi. Như vậy là mối tình hiệp nhất được phục hồi. Chúng tôi lại bắt đầu lại.
Có một thay đổi lớn trong cách chúng tôi đối xử với các con chúng tôi. Chẳng hạn có lần đứa con út là Cảnh bảo tôi dành quá nhiều thời giờ cho hai chị nó. Thoạt tiên tôi đã muốn phản ứng nhưng có tiếng nói trong tôi bảo tôi phải biết lắng nghe. Vậy tôi đã để ý nghe Cảnh. Tôi nhận ra tôi bị hiểu lầm khi đối xử với cháu như đứa con trai đang lớn lên. Vậy tôi đã xin lỗi cháu vì tôi đã khiến Cảnh hiểu lầm là tôi bỏ rơi Cảnh để dành thời giờ cho hai chị nó.
Cảnh đã xin tôi mua cho Cảnh mấy băng nhạc gõ nhịp chính tôi chẳng ưa gì, nhưng vì tình yêu tôi đã tìm mua cho Cảnh hai băng nhạc loại đó, khiến Cảnh lấy làm sung sướng lắm.
XUYÊN: Điều ba mẹ cháu vừa mô tả về gia đình quả đúng sự thật. Mặc dầu ba mẹ chỉ muốn ghi đậm nơi chúng cháu những việc đạo đức. Riêng cháu nhiều lần cảm thấy bị ép buộc làm những việc đó. Chẳng hạn tối hôm đó ba cháu ép cháu phải lần chuỗi nhưng cháu thực cảm nhận mình bị trừng phạt. Cháu đã mất đến 30 phút không được coi một chương trình truyền hình cháu muốn coi.
Lại nữa, ba mẹ cư xử khắt khe nên cháu đâm ra sợ. Những năm cháu đang lớn lên, cháu từng nghiệm thấy như có một bức tường ngăn cách giữa ba mẹ và cháu. Chính cháu cũng hay cãi cọ với người chị và Cảnh là em trai. Lần kia cháu cãi nhau với chị Chuộng đến nỗi nắm tóc chị ấy mà lôi đi; cháu chỉ khựng lại khi chị ấy la lối. Chỉ vì không hoàn toàn đồng ý với ba mẹ về nhiều điều nên cháu cảm thấy có sức nổi loạn rấy lên bên trong cháu.
Tiếng gọi thể hiện cuộc cách mạng tình yêu
Thế rồi cả gia đình tham gia Phong trào Tổ Ấm. Cả ba chị em đều tham gia sinh hoạt giới trẻ của Phong trào. Với cháu, sinh hoạt loại đó cho cháu cơ hội vui sống. Khi ấy cháu mới bước vào trung học. Nhờ học được nhiều điều nơi các bạn trẻ Tổ Aám, mỗi ngày cháu một nghe rõ tiếng Chúa Giêsu gọi phải thể hiện một cuộc cách mạng tình yêu, đó là thể hiện thứ tình yêu chính Chúa Giêsu dạy. Đó là thứ tình yêu mang lại tình hiệp nhất và niềm vui, thứ yêu thương nhận thấy nơi mọi khổ đau cơ hội để yêu thương nhiều hơn. Đó là thứ tình yêu mà cả kẻ địch cũng được dành một chỗ chứ không bị loại bỏ. Đó là thứ tình yêu sẵn sàng tha thứ tới bảy mươi bảy lần bảy.
Những điều cháu vừa kể đã thực sự khiến cháu được thay đổi. Mùa hè vừa qua, cháu thực đã trải qua một thời điểm khó khăn. Sau ít ngày giữ miệng không nói với ai, tự nhiên cháu đã bộc lộ hết cho má nghe biết những điều cháu cảm nghĩ. Điều ấy cháu không dám thực hiện trong quá khứ vì sợ bị hiểu lầm. Nay vì biết ai nấy trong gia đình đều muốn sống tình hiệp nhất, cháu đã học để tin tưởng vào má nên không còn e ngại nữa, để cảm thấy được nhẹ nhõm sau đó.
Cháu cũng thấy mối tương quan của cháu với chị Chuộng và em Cảnh đã ra khác. Tuy những tranh cãi đặc thù giữa hai chị em là cháu và Cảnh vẫn còn nhưng mối giây tình yêu ràng buộc nhau lại là mối giây hiệp nhất do chính Chúa Giêsu mang lại. Chính mối giây ấy cháu cảm thấy còn mạnh hơn cả mối giây ràng buộc về xác thịt của gia đình.
Lời chia sẻ của hai anh chị Bùi Lân và con là Xuyên, chỉ khởi sắc nhờ ánh sáng của gia đình gương mẫu Nadaret mà bài Tin Mừng hôm nay để lộ ra cho ta chiêm ngưỡng.
Thánh Luca tóm tắt bài Tin Mừng hôm nay bằng cách nói rằng Thánh Gia thất hoàn tất mọi việc như Luật Chúa truyền (Lc 2,39). Trong thực tế điều được hoàn tất vượt xa những điều luật buộc. Đức Giêsu không chỉ được cắt bì tám ngày sau khi sinh ra (Lc 2, 21) như Gioan Tẩy Giả (Lc 1,59), Người còn được tiến dâng cho Thiên Chúa nơi Đền Thờ. Đó là điều không được thực hiện cho Gioan Tẩy Giả. Luật chỉ buộc người mẹ dâng lễ vật khi mãn thời gian thanh tẩy (x. Lev 12,1-8), nhưng Luca nói đến lễ thanh tẩy của các ngài (Lc 2,22) có lẽ để nói lên rằng cả ba vị là Đức Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse đều hiệp thông trong việc thờ phượng Thiên Chúa nơi Đền Thờ. Luật xác định rõ lễ vật của người nghèo là "đôi chim gáy hay một cặp bồ câu non, một con để làm lễ toàn thiêu, một con để làm lễ tạ tội" (Lev 12,8). Như vậy Thánh Gia Thất một cách hồn nhiên, đứng về phía người nghèo của Giavê Thiên Chúa. Chính Đức Maria đã tán dương Thiên Chúa khi nói: "Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa" Kẻ đói nghèo, Chúa ban của đầy dư; người giàu có, lại đuổi về tay trắng" (Lc 1,46-53)
Riêng về Đức Giêsu sau này tông đồ Phaolô nói: "Anh em biết Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta, đã có lòng quảng đại như thế nào: Người vốn giàu sang phú quý nhưng đã tự nguyện trở nên nghèo khó vì anh em, để lấy cái nghèo của mình mà làm cho anh em trở nên giàu có" (2Co 8,9)
Vậy tất cả những điều anh chị Bùi Lân và con là Xuyên chia sẻ, cũng chỉ phản ảnh cuộc hoán cải toàn diện trở về nguồn. Mọi gia đình Kitô thực sự chỉ tìm được hạnh phúc do Đấng dạy bảo họ rằng: "Anh em hãy thương yêu nhau như chính Thầy đã yêu thương anh em" và "Ở điểm này, mọi người sẽ nhận biết anh em là môn đệ của Thầy: là anh em có lòng yêu thương nhau." (Ga 13,34-35)
Một số câu hỏi gợi ý
1. Bạn tâm đắc được gì về lời chia sẻ của anh chị Bùi Lân và con là Xuyên: "Chúng tôi đã không yêu thương nhau theo cách yêu thương của Chúa Giêsu?" "Tôi xấu hổ không dám nhìn anh ấy... Nhưng tôi bật cười và anh ấy cũng cười... Như vậy tình hiệp nhất được hồi phục"? "Nhờ học được nhiều điều nơi các bạn Tổ Aám, mỗi ngày cháu nghe rõ hơn tiếng Chúa Giêsu gọi phải thể hiện một cuộc cách mạng tình yêu"? "Đó là thứ tình yêu mà cả kẻ địch cũng được dành một chỗ chứ không bị loại bỏ"?
2. Bạn hiểu thế nào về việc Thánh Gia Thất đã hoàn tất mọi việc vượt xa những điều luật buộc?
Đề tài "gia đình" là một đề tài xưa như trái đất, mà cũng rất thời sự như "tình yêu", "tình yêu và tuổi trẻ", "dự bị hôn nhân", "thăng tiến hôn nhân", vân vân và vân vân...
Ai cũng biết rằng tất cả các tạo vật - giống nào theo giống đó - có một mối tương quan rất chặt chẽ, một sự hỗ tương tác dụng để "sinh sôi nẩy nở" (KN. 1:22) và lan tràn khắp mặt đất, bầu trời lẫn biển khơi. Riêng loài người thì được Đấng Tạo Hóa ban cho quyền năng "sinh sôi nẩy nở và nên đầy dẫy trên mặt đất, và làm bá chủ muôn loài" (KN. 1:28-31). Đó là "tính xã hội" của muôn loài nói chung, của loài người nói riêng = xã hội loài người thành hình.
Quả thật "không ai là một hòn đảo" (Thomas Merton), mặc dầu dưới một góc độ nào đó, "mỗi người là một hòn đảo" (Carl Rogers). Tựu trung, có lẽ ngoại trừ ông Adong và bà Eva [và cả hài nhi Giêsu ? - ai muốn kiểm chứng thì hỏi hài nhi Giêsu đi !] còn hết thảy chúng ta, ai cũng có lổ rốn. Phải chăng lổ rốn là dấu chứng rõ nét nhất của mối tương quan giữa các tạo vật, giống nào theo giống đó, đặc biệt là giống người ? = nhân tố của xã hội loài người : gia đình.
Trong chiều hướng đó, Ngôi Lời mặc xác phàm đến ở-với-chúng-ta trong một gia đình - một gia đình rất đặc biệt, có thể nói rằng gia đình duy nhất ở trần gian biểu hiện nếp sống hoàn toàn phù hợp với ý định của Đấng Tạo Hóa khi tạo dựng loài người, và là mẫu mực cho tất cả mọi gia đình của nhân loại trong tiến trình đón nhận ơn cứu độ, ơn canh tân đổi mới để đạt đến sự viên mãn của "Bình An dưới thế cho người Chúa thương".
Chúng ta đã suy niệm và hân hoan ca hát : "Vinh Danh Thiên Chúa trên trời - Bình An dưới thế cho người Chúa thương". Và chúng ta cũng biết rằng Đêm Giáng Sinh chỉ là khởi điểm của chương trình "tạo dựng mới" mà Thiên Chúa đã hứa ban cho loài người ngay sau khi tổ tông phạm tội.
Tiến trình canh tân đổi mới này phải có "hợp đồng hai chiều" giữa Thiên Chúa và loài người, như thánh Augustinô đã nói : "Thiên Chúa tạo dựng chúng ta mà không hỏi ý kiến chúng ta, nhưng Thiên Chúa sẽ không cứu độ chúng ta nếu không có sự đồng tình của chúng ta". - Ai không muốn kiểu "hợp đồng hai chiều" này thì "thương lượng lại" với Đấng Tạo Hóa đi!!!
Thiên Chúa là Đấng Tạo Hóa đầy quyền năng, là Cha rất nhân từ hằng yêu thương hết mọi người (đọc lại Matthêu, 5-7) - Người không để chúng ta thiệt thòi trong "hợp đồng hai chiều" này đâu! Trái lại, như một nhà giáo dục tuyệt vời, Người còn mách lối chỉ đường cho chúng ta, không chỉ bằng Lời giảng dạy, mà nhất là bằng gương mẫu nếp sống cụ thể của chính Ngôi Lời ở-với-chúng-ta trong một gia đình bằng xương bằng thịt như chúng ta : gia đình Giuse-Maria-Giêsu.
Trước khi vào nếp sống gia đình, cô nàng thùy mị Maria đã phải đương đầu với một cuộc thương lượng gay go : hợp đồng với Thiên Chúa để bắt đầu thực hiện chương trình canh tân đổi mới tạo vật bất chấp mọi dư luận thế gian trần tục ? [chưa cưới mà mang thai !]
Trước khi vào nếp sống gia đình, anh chàng Giuse đã phải ký kết hợp đồng với Thiên Chúa, một hợp đồng mà xét theo con mắt trần tục, phần thua thiệt chua cay đau khổ thì Giuse hoàn toàn lãnh đủ!
Vừa bước vào "nếp sống gia đình" (nếp sống gia đình trong dấu ngoặc kép), cả hai Giuse và Maria đều vỡ mộng : lời hứa hẹn của thiên sứ, nào là "Người sẽ làm vua", nào là "Người sẽ cứu dân độ thế"... hóa ra là lời hứa cuội. Tìm chỗ trú ẩn tầm thường để Maria sinh ra "vua cả trời đất" mà cũng chẳng ai thèm cho!
Ngày "vua cả trời đất" sinh ra, họa chăng có vài mục tử nghèo hèn đến viếng thăm. Rồi nghe đâu có ba (3) nhà hiền sĩ từ phương Đông tò mò đến như thể để kiểm chứng sự khám phá "ngôi sao lạ" vừa xuất hiện trên bầu trời.
"Hoàng Nhi" vừa thôi nôi mã đã có người tìm giết cho bằng được. Giuse lại phải đương đầu với hợp đồng ông đã ký kết với Thiên Chúa: dẫn "hiền thê" và "Con đầu lòng" đi trốn sang Ai-Cập, nơi mà hơn 1000 năm trước, các tổ phụ của Giuse đã bị bắt làm nô lệ...
Thời đó chắc chưa có chính sách tị nạn, nghĩa là chưa có "green card" hoặc "thi nhập quốc tịch", Giuse lại phải tiếp tục chấp hành đúng theo điều cam kết trong hợp đồng với Thiên Chúa: đem "hiền thê" và "Hoàng Nhi" về quê cũ.
Ôi! con đường Thiên Chúa dẫn dắt gia đình Giuse-Maria-Giêsu đến sự "Bình An dưới thế cho người Chúa thương" thật kỳ lạ, vượt xa mọi tư tưởng và cảm nhận của người trần thế!
Đấng Tạo Hóa "khôn" lắm! Người biết thế nào chúng ta cũng so đo phàn nàn về "hợp đồng hai chiều" mà phần thua thiệt - dưới con mắt trần tục của chúng ta - bảo đảm chúng ta phải lãnh đủ, nên gần 500 năm trước khi Ngôi Lời mặc xác phàm đến ở-với-chúng-ta, Người đã dùng miệng ngôn sứ Isaia báo trước : "Quả thế, ý nghĩ của Ta không phải là ý nghĩ của các ngươi, và đường lối của Ta không phải là đường lối của các ngươi... Vì trời cao hơn đất (bao nhiêu), cũng vậy, đường lối của Ta vượt hơn đường lối của các ngươi, và ý nghĩ của Ta vượt hơn ý nghĩ của các ngươi." (Is. 55:8-9)
Trong suốt 30 năm Ngôi Lời mặc xác phàm ở-với-chúng-ta, gia đình Giuse-Maria-Giêsu hầu như im hơi lặng tiếng - chỉ một lần lúc Giêsu lên 12 tuổi (tuổi "có trí khôn" theo quan niệm thời bấy giờ?), Thiên Chúa hé mở cho chúng ta thấy thế nào là nếp sống gia đình gương mẫu, một nếp sống trông rất bình thường nhưng vượt trên mọi sự bình thường:
+ Giuse thì luôn luôn LẮNG NGHE và THI HÀNH tiếng nói của lương tri, của Thần Khí Thiên Chúa hướng dẫn trong mọi biến cố của cuộc đời; + Maria thì luôn luôn "suy niệm trong lòng", nhận ra Thánh Ý Thiên Chúa qua mọi biến cố và XIN VÂNG;
+ Giêsu thì luôn luôn "ở nơi nhà Cha" (Luca 2:49), tùng phục cha mẹ, và "lớn lên [bình thường như mọi người] càng thêm tuổi, càng thêm khôn ngoan và ân sủng trước mặt Thiên Chúa và trước mặt người ta" (Luca 2:51).
Quả là một cuộc thách đố Đấng Tạo Hóa "trêu" con người!
Nhưng "vui mừng và hy vọng" thay! Chương trình tái tạo muôn loài nhờ Ngôi Lời mặc xác phàm ở-với-chúng-ta đã thành tựu = gia đình Giuse-Maria-Giêsu làm chứng điều đó, và trải qua gần 2000 năm nay, biết bao nhiêu gia đình - cộng đoàn tu sĩ nam nữ cũng là những gia đình trong ý nghĩa trọn vẹn của gia đình - đã noi theo gương Thánh Gia làm chứng điều đó.
Phần chúng ta hôm nay, bây giờ, gia đình chúng ta có muốn theo gương các vị tiền nhân, ký kết "hợp đồng hai chiều" với Thiên Chúa để mỗi một chúng ta: cha mẹ, con cái, anh chị em chúng ta đạt đến sự viên mãn của "Bình An dưới thế cho người Chúa thương" không? - Nhờ ơn Chúa hợp với tâm tình LẮNG NGHE vá THI HÀNH tiếng nói của Thần Khí Thiên Chúa của chúng ta, chắc chắn chúng ta sẽ thu lợi trong "hợp đồng" này.
1. Qua bài Tin Mừng, bạn thấy Giu-se có những nỗi khó khăn nào? Và ông đã có thái độ nào khi giải quyết những khó khăn ấy?
2. Hạnh phúc gia đình tùy thuộc vào ai nhiều nhất? Tại sao? 3. Để gia đình được hạnh phúc, mọi người trong gia đình cần có tinh thần nào?
Suy tư gợi ý:
1. Giu-se, người chủ gia đình gương mẫu
Bài Tin Mừng hôm nay chủ yếu nói về thánh Giu-se với tư cách chủ của gia đình Na-da-rét. Ngài đã phải hết sức cực nhọc vất vả vì gia đình của mình, nhất là vì con trẻ Giê-su, kể từ khi thấy Đức Ma-ri-a mang thai, một cái thai không phải là của mình, nhưng trước mắt mọi người thì lại chính thức là của mình. Thử đặt mình vào địa vị Giu-se, ta sẽ thấy vai trò của ngài không phải dễ dàng.
Đối với con trẻ Giê-su, cho đến lúc lìa đời, thánh nhân luôn luôn phải dùng con mắt đức tin, tin vào lời sứ thần hiện ra trong giấc mơ, để khỏi nghĩ rằng mình đang phải nuôi đứa con của người đàn ông khác. Cuộc đời đâu phải lúc nào cũng phẳng lặng để Giu-se có thể yên ổn với niềm tin ấy. «Cũng có lúc mưa dồn sóng vỗ», đức tin của Giu-se chắc chắn bị thử thách nhiều phen, nhất là những lúc phải vượt thắng những khó khăn vượt quá sức mình như tình huống của bài Tin Mừng hôm nay.
Từ khi nhận Ma-ri-a về nhà mình đến giờ, khó khăn cứ dồn dập xảy tới. Chưa yên thân với Ma-ri-a tại nhà mình, thì có lệnh phải đưa Ma-ri-a – đang mang thai đã đến thời sinh nở – từ miền Bắc vào miền Nam, từ Na-da-rét xứ Ga-li-lê đến Bê-lem xứ Giu-đê theo lệnh kiểm tra dân số của Hoàng Đế Au-gús-tô (x. Lc 2,1-6). Cuộc hành trình mà theo đường chim bay đã dài tới 120km, và đương nhiên phải đi bằng một phương tiện rất thô sơ của những người nghèo thời đó, có thể chỉ là một con ngựa hay con la. Người nghèo đi tới đâu cũng gặp khó khăn, chẳng mấy ai giúp đỡ. Và Ma-ri-a đã bị buộc phải sinh hạ con trẻ Giê-su – mà Giu-se tin là đấng Thiên Sai – trong một chuồng bò lừa. Là chủ gia đình, chắc chắn Giu-se không tránh khỏi đau lòng và nhục nhã trước sự nghèo nàn và bất lực của mình!
Nhưng nào đã hết! Con trẻ mới sinh chưa được bao lâu, đang chuẩn bị đưa hai mẹ con hồi hương, thì lại có lệnh của thiên thần – cũng lại trong giấc mơ – buộc phải đưa cả hai mẹ con trốn sang Ai-Cập. Chỉ thẳng đường chim bay từ Bê-lem tới biên giới Ai Cập thôi đã phải là 100km. Hành trình lần này chắc chắn vất vả hơn lần trước, vì có thêm con trẻ Giê-su hết sức yếu đuối, dễ nhiễm bệnh. Ở nơi đất khách quê người, Giu-se phải tìm cho ra chỗ ở, việc làm tạm thời để nuôi sống cả gia đình, chắc hẳn điều ấy không luôn luôn dễ dàng. Rồi cuối cùng lại phải đưa cả gia đình về Na-da-rét. Tại đây Giu-se phải bao bọc, che chở và nuôi sống gia đình, đồng thời giáo dục con trẻ Giê-su nên người. Đối với Đức Giê-su, câu «công Cha như núi Thái Sơn» chắc chắn cũng rất đúng khi áp dụng cho cha nuôi của mình.
Tất cả những khó nhọc vất vả ấy đòi hỏi Giu-se phải có rất nhiều tình yêu và nhiều đức tính mới có thể vượt qua một cách tốt đẹp. Nếu Giu-se và Ma-ri-a sống đời vợ chồng bình thường, thì những khó nhọc của Giu-se sẽ được bù đắp bởi những giây phút hạnh phúc thân mật bên Ma-ri-a. Nhưng theo niềm tin Công giáo, Giu-se bảo vệ cho Ma-ri-a sống đồng trinh trọn đời, nên tình yêu đầy tính thiên thần và hết sức cao thượng của Giu-se đối với Ma-ri-a phải hết sức lớn lao. Ngài thật là một người đàn ông cao cả, và là một người chủ gia đình hết sức gương mẫu. Thiết tưởng bất kỳ người chủ gia đình nào bắt chước Giu-se cũng sẽ làm cho gia đình mình yên vui hạnh phúc.
2. Hạnh phúc gia đình tùy thuộc người chồng rất nhiều
Hạnh phúc gia đình có hay không, và đến mức nào, tùy thuộc vào tất cả mọi thành viên trong gia đình, nhất là vào cách đối xử của hai vợ chồng đối với nhau. Muốn gia đình hạnh phúc, mọi thành viên phải thực hiện những điều Thánh Phao-lô đề nghị trong bài đọc 2: «Người làm vợ hãy phục tùng chồng, như thế mới xứng đáng là người thuộc về Chúa. Người làm chồng hãy yêu thương chứ đừng cay nghiệt với vợ. Kẻ làm con hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là điều đẹp lòng Chúa. Những bậc làm cha mẹ đừng làm cho con cái bực tức, kẻo chúng ngã lòng».
Nhưng nếu so sánh giữa hai vợ chồng, thì theo sự thường, nghĩa là trong đa số các trường hợp, hạnh phúc và sự êm ấm trong gia đình tùy thuộc vào người chồng nhiều hơn. Câu nói trên của thánh Phao-lô hàm ẩn những điều kiện trong đó. Muốn vợ phục tùng chồng, thì người trước đó người chồng cần phải tỏ ra yêu thương vợ một cách cụ thể, qua việc đối xử độ lượng, không cay nghiệt với vợ, biết thông cảm, hy sinh, thường xuyên giúp đỡ vợ trong mọi việc, nỗ lực bao bọc che chở vợ mình trong mọi hoàn cảnh. Người vợ có cảm thấy được chồng yêu thương, có cảm phục chồng vì tính quảng đại, cao thượng, bỏ qua mọi lầm lỗi nhỏ nhặt, thì mới dễ dàng phục tùng chồng. Nói chung, tâm lý của mọi người là chỉ tự nguyện phục tùng những ai mình nể phục và yêu mến mà thôi. Người vợ không thoát ra ngoài tâm lý chung ấy. Người chồng không nên lấy quyền làm chồng, hoặc dùng bạo lực hay áp lực kinh tế để ép buộc vợ phải phục tùng mình.
Làm như thế thì có khác gì mình đang thực hiện một chế độ độc tài nho nhỏ trong gia đình. Người vợ cảm thấy mình bị áp bức một cách bất công, tất nhiên – như một định luật – là sẽ có ngày nổi loạn, nhất là khi người chồng trở nên yếu thế, không còn khả năng về kinh tế hay thể chất nữa. Lúc đó người chồng không thể chỉ biết trách vợ, mà trước tiên hãy nhận ra lầm lỗi của mình.
Ngược lại, muốn được chồng yêu thương, người vợ cũng cần phải tỏ ra mình là một người dễ thương, nghĩa là nói năng dịu dàng, ngọt ngào, biết chiều ý chồng, biết hy sinh tận tụy phục vụ gia đình, làm tròn mọi bổn phận của mình trong gia đình, nhất là biết tỏ ra nể phục chồng. Mình không dễ thương thì dù là chồng mình cũng chẳng thể thương mình được.
Tâm lý chung của mọi người đàn ông là dễ đem lòng yêu thương những phụ nữ tỏ ra nể phục mình, và tâm lý chung của mọi phụ nữ là dễ yêu thương những người mà mình nể phục. Nhưng làm sao người phụ nữ có thể yêu thương một người mà mình khinh thường vì thấy không có gì đáng nể phục? Và làm sao người đàn ông có thể yêu thương được người vợ không kính nể mình? Do đó, để gia đình hạnh phúc, yếu tố rất quan trọng là người chủ gia đình phải có một điều gì đấy, một đức tính nào đấy khiến người vợ cũng như con cái trong nhà nể phục. Có thể chỉ cần một đức tính nào đó thật nổi bật, không cần nhiều. Nhưng càng nhiều thì càng tốt! Nhưng đức tính không thể thiếu được là lòng độ lượng, bao dung, và sự hy sinh quả cảm.
Gia đình thánh gia rất dễ có hạnh phúc, một phần rất lớn là vì Giu-se, người chủ gia đình, có rất nhiều đức tính đáng để Ma-ri-a kính phục. Có thể nói bản lĩnh, cách hành xử cao thượng, và sự quảng đại trong yêu thương của người đàn ông là nền tảng và là yếu tố đầu tiên cần thiết cho hạnh phúc của cả gia đình. Thiếu nó, gia đình khó có hạnh phúc.
3. Quên mình để yêu thương hữu hiệu, là bí quyết gây hạnh phúc gia đình
Một trong những trở ngại lớn nhất của hạnh phúc gia đình là cái tôi và ý riêng của mỗi thành viên. Nói chung, ai cũng coi cái tôi và ý riêng của mình là quan trọng, và tỏ ra rất bực mình khó chịu khi thấy cái tôi và ý muốn của mình bị coi thường, hoặc không được ai để ý tới.
Ai cũng bị cái tôi và ý riêng của mình thu hút đến độ quên đi cái tôi và ý muốn của người khác vốn cũng thu hút hết tâm trí của họ. Ai cũng muốn cái tôi và ý kiến của mình được mọi người quan tâm chú ý, nhưng chẳng ai muốn quan tâm đến cái tôi và ý kiến của kẻ khác. Chính vì thế, chẳng ai được thỏa mãn, cuộc sống chung do đó chẳng hạnh phúc, thậm chí biến thành hỏa ngục. Muốn làm cho người khác hạnh phúc, nghĩa là làm cho họ được thỏa mãn vì cảm thấy cái tôi và ý kiến của họ được tôn trọng, thì chính tôi phải quên cái tôi và ý riêng của mình đi để đặt nặng cái tôi và ý kiến của họ lên. Như thế họ cảm thấy hạnh phúc khi ở bên cạnh tôi. Nếu người ấy cũng biết làm như thế đối với tôi, thì tôi cũng cảm thấy hạnh phúc, và thế là cả hai đều hạnh phúc. Nhưng cách tốt nhất và bảo đảm nhất để được hạnh phúc là tôi lấy hạnh phúc của người tôi thương làm hạnh phúc của mình. Như thế tôi sẽ hạnh phúc khi làm cho họ được hạnh phúc.
Hạnh phúc gia đình luôn luôn đòi hỏi phải có một ai đó trong nhà biết quên mình, biết quên cái tôi của mình đi, để quan trọng hóa cái tôi của người khác lên. Thái độ ấy như một cái ngòi khởi động, làm cho những người khác trong nhà cũng hành động như vậy, và nhờ đó, hạnh phúc gia đình mới bùng lên. Thái độ khởi động ấy phải được lập lại hàng ngày hàng giờ trong đời sống gia đình. Ai sẽ khởi sự thái độ quan trọng ấy nếu không phải là chính bạn, là người ý thức được bí quyết hạnh phúc đó, bất kể bạn là vợ hay chồng? Thật vô phúc cho gia đình nào không có ai tự nguyện làm cái ngòi khởi động tình yêu thương ấy hàng ngày trong cuộc sống!
Cầu nguyện
Lạy Cha, Cha đã chọn thánh Giu-se là người đứng đầu gia đình Na-da-rét với những đức tính rất cần thiết của một người làm chủ gia đình để gia đình ấy được hạnh phúc. Xin cho tất cả những người làm chủ trong các gia đình Ki-tô hữu biết noi gương bắt chước Ngài, biết coi nhẹ cái tôi của mình để thường xuyên quan tâm đến hạnh phúc của mọi thành viên khác trong gia đình. Xin cho những người làm vợ và làm mẹ noi gương Đức Ma-ri-a biết luôn tỏ ra dễ thương, dịu dàng, và biết hy sinh ý riêng của mình cho hạnh phúc gia đình. Và xin cho mọi con cái trong gia đình Ki-tô hữu biết noi gương Đức Giê-su luôn kính trọng và vâng phục cha mẹ mình. Amen
Lm Giuse Nguyễn Trung Điểm VietCatholic (Lễ Thánh Gia )
Lễ Thánh Gia Thất
Hc 3,2-6.12-14; Cl3,12-21;Lc 2,41-52
Khi Đức Kitô loan báo cho nhân loại hình ảnh con người toàn vẹn theo dự án của Thiên Chúa - ThánhGia ABC 47
Khi Đức Kitô loan báo cho nhân loại hình ảnh con người toàn vẹn theo dự án của Thiên Chúa, thì Người đã bắt đầu ngay trong gia đình. Qua sự kiện trrẻ Giêsu sinh ra, lớn lên và sinh sống trong gia đình, Thiên Chúa muốn dạy chúng ta : cuộc sống hằng ngày trong gia đình và mối liên hệ giữa mọi phần tử trong gia đình có một ý nghĩa thần linh. Qua đó, Thiên Chúa đặt cho gia đình một ý nghĩa quan trọng trong dự án cứu độ của Người. Chính trong gia đình mà thánh ý Chúa và ơn gọi làm người của chúng ta được thể hiện.
Dịp Giáng Sinh, tôi nhận được thư của một người chị họ. Năm 1975, chị đã di tản sang Hoa Kỳ cùng với 3 người con. Sau 28 năm, mấy người con nay đã trưởng thành và 2 người con đã lập gia đình cách đây vài năm. Trong thư chị xin tôi cầu nguyện cho gia đình chị, vì hiện nay cả 2 người con đều ly dị sau vài năm chung sống với nhau. Lòng chung thủy trong hôn nhân, tình nghĩa vợ chồng gắn bó với nhau “khi thịnh vượng cũng như lúc gian truân”, những giá trị truyền thống ngày đời của phong tục tập quán Việt Nam xem ra đã phai mờ trong khung cảnh sống của họ ở Hoa Kỳ. Nhiều thách đố khác đang đè nặng cuộc sống gia đình, nhất là ở Âu Mỹ hiện nay: tình trạng thất nghiệp ảnh hưởng đến kinh tế gia đình; đòi hỏi phải di động trong nghề nghiệp làm gia đình bị chia cách; giờ giấc làm việc khác nhau làm tổn hại bầu khí ấm cúng sum vầy của gia đình; mức thu nhập giảm trong khi vật giá leo thang; khuynh hướng hưởng thụ và nhiều lối sống buông thả được phương tiện truyền thông quảng bá; nạn xì ke ma túy ngay cả trong các trường học; nguy cơ người trẻ mất định hướng và mất ý nghĩa cuộc sống...
Trong quá khứ, thế hệ cha ông của chúng ta đã khám phá và bảo tồn những giá trị cao quý của gia đình; gia đình hôm nay phải chịu nhiều hiểm nguy do hoàn cảnh xã hội và thiếu sự hỗ trợ từ xã hội cũng như từ tôn giáo. Thử hỏi gia đình Thánh Gia có thể nêu gương như thế nào cho gia đình hôm nay.
Kinh Thánh không viết nhiều về Thánh Gia, tuy nhiên cũng tạm đủ để chúng ta nhận định về gia đình kiểu mẩu nầy. Đức Mẹ Maria, thánh Giuse và Chúa Giêsu cũng phải đương đầu với nhiều thử thách lớn lao, từ việc thụ thai khác thường của Đức Mẹ, việc Chúa Giêsu sinh ra ở một hang đá, cuộc tị nạn gian truân sang Ai Cập, cho đến những khó khăn trong mối tương quan nội bộ như Tin Mừng trong lễ hôm nay ghi lại. Những thử thách không thiếu, nhưng Thánh Gia đã lướt thắng và nêu nhiều gương lành cho gia đình hôm nay. Đặc biệt ở 3 điểm sau: Thánh Gia đã lướt thắng các hiểm nguy chính nhờ các vị luôn tin tưởng vững chắc là Thiên Chúa không bao giờ bỏ rơi họ trên đường đời.
Vì vậy, họ luôn lắng nghe và tìm hiểu thánh ý Chúa trong mọi hoàn cảnh, trong mọi giây phút. Hơn bao giờ hết, gia đình hôm nay phải là môi trường sống đức tin đầu tiên và quan trọng, qua cố gắng duy trì việc cầu nguyện, nghe Lời Chúa chung trong gia đình, đi tham dự Thánh Lễ chung. Kế đến, các vị trong Thánh Gia luôn tin tưởng nhau, biết nương tựa vào nhau, bảo tồn sự hiệp nhất trong gia đình. Nhiều gia đình hôm nay ý thức tầm quan trọng của những bữa ăn chung, những giây phút gia đình sum họp ấm cúng vào ban tối hoặc cuối tuần, những sinh hoạt chung. Qua đó, họ xây dựng và củng cố mối tương quan mật thiết giữa nhau. Sau cùng, Thánh Gia đã biết tìm đến người khác, lắng nghe tiếng Chúa qua người khác, qua lời báo của Thiên Thần, để vượt qua các thử thách. Chính gia đình có khả năng giúp đỡ các gia đình khác một cách hữu hiệu hơn bất cứ cơ chế nào khác. Nhiều giáo xứ khuyến khích và tổ chức sinh hoạt riêng cho gia đình như: nhóm các gia đình trẻ, nhóm các bà mẹ có con thơ, thánh lễ cho gia đình. Ngoài ra, các giáo xứ thông báo và khuyến khích các gia đình học hỏi thêm qua các buổi họp mặt như: Thăng tiến hôn nhân, Gặp gỡ hôn nhân, Gia đình mới, v. v...
Được như thế, gia đình không chỉ đổi mới từ đời sống bên trong, mà còn trở nên nhân chứng đối với thế giới. Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II nhắc lại nhiều lần : “Mọi gia đình Kitô Giáo cần phải cống hiến một mẫu gương đầy tin tưởng này: là đời sống hôn nhân có thể thực hiện một cách vẹn toàn theo dự án của Thiên Chúa và theo nhu cầu đích thức của nhân loại và con người” (NMI,47).
Ngày nay hơn bao giờ hết, gia đình Kitô Giáo cần phải là ngọn đèn đặt trên bệ cao để toả sáng cho tất cả mọi người. Cần nhìn thấy những gia đình biết sống trung thành với tình yêu hôn nhân, là phản ảnh và là dấu chỉ tình yêu Ba Ngôi của Thiên Chúa. Cần phải nêu cao những gia đình khi gặp khó khăn, biết vác lấy thập giá, để rồi cảm nghiệm tình yêu luôn luôn có thể nẩy sinh lại. Thế giới sẽ nhìn thấy nơi gia đình một hình ảnh đẹp đẽ, họ sẽ yêu thích nó và muốn sống theo gương mẫu nầy, như vậy thế giới sẽ gặp gỡ được chính Đức Giêsu Kitô, Ngài hiện diện nơi những gia đình biết sống yêu thuơng (Mt 18,20) Ngài sẽ đến với mỗi gia đình, Ngài mang họ trở lại dự án nguyên thủy Thiên Chúa dành cho họ.
Chấp nhận làm người là chấp nhận thuộc về một gia đình. Ngôi Lời làm người chấp nhận có mẹ, có cha. Tuy thánh Giuse và Đức Maria không có tương giao vợ chồng, nhưng tình yêu chẳng bao giờ thiếu ở Nadarét.
Chúng ta không biết nhiều về đời sống của Thánh Gia, nhưng chúng ta thấy Hai Đấng luôn ở bên nhau, đi chung với nhau trên những con đường, chia sẻ với nhau mọi nỗi buồn vui, trong thời gian Đức Giêsu còn thơ ấu.
Thánh Giuse đã đưa Đức Maria đi Bêlem. Đoạn đường cam go đối với người gần ngày sinh nở. Thánh Giuse cũng đã đưa Hài Nhi và Mẹ Ngài trốn sang Ai Cập, rồi lại đưa về làng cũ. Có lần cả hai phải vất vả mấy ngày tìm con trong âu lo và nước mắt.
Bài Tin Mừng hôm nay cho thấy cả gia đình thánh lên Đền Thờ lần đầu tiên. Một đôi vợ chồng nghèo với đứa con còn nhỏ.
Đây là một gia đình gắn bó với luật Chúa. Luật dạy người mẹ phải tẩy uế sau khi sinh con. Đức Maria vui lòng giữ luật ấy, dù Mẹ biết Đấng được Mẹ sinh ra là Đấng Thánh. Luật dạy phải chuộc lại đứa con trai đầu lòng vì nó thuộc quyền sở hữu của Thiên Chúa. Đức Giêsu chẳng những đã được chuộc lại, mà còn được cha mẹ Ngài tiến dâng cho Chúa.
Con Thiên Chúa đã lớn lên trong bầu khí gia đình. Ngài đã tập làm người. Mái nhà là trường học đầu tiên. Thầy cô đầu tiên là cha mẹ. Đức Giêsu lớn dần về mọi mặt thật hài hòa. Bé Giêsu, anh Giêsu, chú Giêsu, Ông Giêsu...
Ngài lớn lên trong dòng thời gian. Thời gian là ánh mặt trời làm cho trái chín. Nhờ lao động với Cha nuôi mà Ngài trở nên vững vàng và đủ sức khỏe để đảm nhận sứ vụ. Nhờ chuyên cần học tập mà Ngài thêm khôn ngoan. Dù Ngài là sự Khôn Ngoan của Thiên Chúa, nhưng Ngài vẫn học hỏi nơi bạn bè, kinh sư, nơi kinh nghiệm rút ra từ cuộc sống.
Nhờ được dạy cầu nguyện mà Ngài có tình thân với Cha. Những lời kinh đầu tiên được bập bẹ trên gối mẹ. Nadarét đã thành trường huấn luyện Đức Giêsu trở nên người biết sống cho người khác, và nên vị tông đồ tuyệt vời cho Cha và nhân loại.
Có bao bài học sống động ở dưới mái ấm này. Bài học yêu thương, cảm thông , tha thứ, bài học phục vụ, quên mình, khiêm hạ xin vâng...
Ước gì mọi gia đình Kitô hữu đều là một Thánh Gia, để mỗi người con đều trở nên một Giêsu.
Gợi Ý Chia Sẻ
Xã hội suy sụp vì gia đình đổ vỡ. Đâu là những mối đe dọa mà gia đình hôm nay đang gặp phải? Một gia đình Kitô hữu dựa vào đâu để vượt qua những khó khăn đó?
Để có một gia đình hạnh phúc, cần có những người vợ, người chồng "đủ tiêu chuẩn". Theo ý bạn, đâu là những tiêu chuẩn mà một bạn trẻ cần có trước khi lập gia đình?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, sau hơn 30 năm sống dưới mái nhà ở Nadarét, Chúa đã thành một người chính chắn và trưởng thành, sẵn sàng lãnh nhận sứ mạng Cha giao.
Bầu khí yêu thương đã góp phần không nhỏ trong việc hình thành nhân cách của Chúa.
Chúa đã học nơi thánh Giuse sự lao động miệt mài, sự mau mắn thi hành Thánh ý Thiên Chúa, sự âm thầm chu toàn trách nhiệm đối với gia đình.
Chúa đã học nơi Mẹ Maria sự tế nhị và phục vụ, sự buông mình sống trong lòng tin phó thác và nhất là một đời sống cầu nguyện thâm trầm.
Xin nhìn đến gia đình chúng con, xin biến nó thành nơi sản sinh những con người tốt, biết yêu thương tha thứ, biết cầu nguyện và phục vụ.
Ước gì xã hội chúng con lành mạnh hơn, Giáo hội chúng con thánh thiện hơn, nhờ có những con người khỏe mạnh, khôn ngoan và tràn đầy ơn Chúa.
Hơn hết tất cả, lễ Giáng sinh thật sự là một lễ dành cho gia đình. Và trong khi tâm trí chúng ta còn đang hướng về Bêlem và Thánh gia, thì các bài đọc Phụng vụ hôm nay lại nhắc đến nhiều khía cạnh khác nhau trong đời sống gia đình. Nói đến Thánh Gia, có lẽ là nói đến một cái gì xa vời chăng, vì gia đình chúng ta đây có lẽ còn quá cách xa gia đình lý tưởng này.
Chúng ta đừng quên rằng Maria và Giuse, cũng như các bậc cha mẹ khá, đều phải đương đầu đối diện với biết bao vấn đề khó khăn. Bóng đen của thập giá đã phủ xuống chiếc nôi ở Bêlem, đã tràn vào trái tim Mẹ Maria khi nghe lời tiên tri lạnh lùng của Simêon, nào là Con trẻ sẽ nên cớ vấp phạm của nhiều người trong Israel, nào là trái tim của Mẹ sẽ bị lưỡi gươm sắc đâm thâu qua. Ngày từ đầu con trẻ mà Maria và Giuse hết lòng yêu thương trìu mến lại là một huyền nhiệm to lớn, và khi con trẻ trưởng thành dưới sự bao bọc của mình, Maria và Giuse chỉ biết hết lòng phó thác tín nhiệm vào Thiên Chúa mà thôi. Chúng ta cũng phải làm như thế thôi. Gia đình là một định chế lâu đời nhất của nhân loại, và gia đình đã tồn tại đến ngày nay là vì nó được xây dựng trên nền tảng tình yêu. Chúng ta có thể không có khả năng làm xoay chuyển thế giới nhưng ảnh hưởng của cúng ta vẫn có thể vươn ra bao bọc lấy gia đình tổ ấm chúng ta.
Cũng giống như bất cứ kế hoạch đáng giá nào khác, cuộc sống gia đình muốn thành công mỹ mãn phải cần đầu tư nhiều thời giờ và sức mạnh. Gia đình hạnh phúc không tự dưng mà đến. Tình yêu, hoà điệu, kính trọng lẫn nhau, vốn là những yếu tố cơ bản của một gia đình hạnh phúc, phải được chứng minh bằng hành động cụ thể. Câu Latinh “Lời nói bay qua, gương bày lôi kéo” (Verba volant, exampla trahunt). Gương sáng là những lời giảng dạy hùng hồn nhất. Những thái độ yêu thương ân cần chăm sóc, vốn rất cần trong những buổi ban đầu, cũng có nhiều ảnh hưởng sâu đậm và dài lâu. Trong cuộs sống sau này, con cái sẽ trở nên những gì mà chúng được nhào nặn, uốn nắn, được hấp thụ, và mội khi chúng học được cách cho đi và nhận lãnh, thì đồng thời chúng cũng sẽ phát triển được sự hiểu biết tha nhân một cách trưởng thành hơn.
Đây là cơ hội tốt cho những người mới trưởng thành suy nghĩ lại về tình yêu và lòng kính trọng mà họ cần biểu lộ với cha mẹ mình, vì đối xử tử tế với cha mẹ là một việc quí giá trước nhan Thiên Chúa. Buồn thay, về phương diện này, giới trẻ thường không sống phù hợp với tinh thần phúc âm cho lắm.
Cha mẹ ngày nay thường hay bị hoang mang bối rối không biết cái gì đang xẩy ra, khi thấy con cái đang trưởng thành lại hay diễn tả những giá trị cũng như niềm tin khác với thế hệ trước. Cũng cần phải tỏ lòng tôn kính đặc biệt với ông bà nội ngoại trong quãng đời về chiều, và đừng để các ngài kết thúc cuộc đời trong nỗi cô đơn dày vò. Hơn bất cứ gì khác, điều đáng nói nhất là cần sống bình an trong vòng tay êm ấm của gia đình. Đã đành một gia đình được chu cấp đầy đủ, và một mức sống tươm tất là điều quan trọng nhưng chúng ta cũng cần nhớ rằng nếu như gia đình không duy trì cầu nguyện hướng về cuộc sống thiêng liêng, thì mọi chuyện khác cũng nhất định sẽ trục trặc mà thôi.
Đời sống gia đình không bao giờ trôi chảy êm ả mãi, ngày nay còn có biết bao khó khăn phải nỗ lực phấn đấu hơn xưa nhiều lắm. Nhưng đó là những nguyên liệu chúng ta sử dụng để hình thành nên đời sống thánh thiện của chính mình. Nhân dịp Lễ Thánh Gia, chúng ta cầu xin Mẹ Maria và Thánh Cả Giuse giúp gia đình chúng ta biết sống đẹp lòng Chúa hầu đem lại một tinh thần mới cho đơn vị cơ bản nầy của xã hội loài người.
Giáo hội thiết lập Lễ Thánh gia để chỉ cho ta thấy cái tầm quan trọng của đời sống gia đình, và cái gương mẫu của gia đình thánh. Chính Chúa Giêsu đã chỉ cho ta thấy cái tầm quan trọng của đời sống gia đình qua cuộc đời của Người tại thế. Chúa chỉ dành có ba mươi năm - nhiều hơn 10 lần - sống trong trong bầu khí gia đình, có Mẹ có Cha, để thu thân luyện đức. Theo chương trình quan phòng của Thiên Chúa, trinh nữ Maria được chọn làm mẹ Đấng cứu thế. Còn thánh Giu-se được chọn làm cha nuôi để săn sóc cho gia đình thánh. Chúa Giêsu bắt đầu sống trong gia đình theo nhân tính của Người như mỗi người để giúp ta dễ liên kết với Người.
Gia đình đời nay lớn hay nhỏ là đá tảng của đời sống quốc gia. Trong quá khứ, nhiều quốc gia đã muốn tiêu diệt đơn vị gia đình, nhưng thất bại. Sống và lớn lên không có gia đình, người ta có thể mất đi cái thăng bằng về đời sống tâm linh và tình cảm. Khi gia đình đổ vỡ, những căn tính về phái tính về gia đình của con cái sẽ bị thuyên giảm. Nói theo phương diện đạo đức thì gia đình là một đơn vị tôn giáo đầu tiên. Chính trong bầu khí an toàn và cái khung cảnh ấm cúng của gia đình mà những giá trị nhân bản, luân lý và đạo giáo được truyền đạt xuống cho con cháu và con cháu học được những việc làm đạo hạnh của ông bà cha mẹ.
Thiên Chúa biết rõ trước khi Người tạo dựng A-đam và Ê-va. Sách Sáng Thế Sử ghi lại: Thiên Chúa tác thành con người theo hình ảnh Thiên Chúa (St 1,26). Thiên Chúa hài lòng với công việc Người tạo dựng, chúc lành cho người nam và người nữ, và phán: Hãy sinh sản cho đầy mặt đất, và khắc phục đất đai (St 1,28). Thiên Chúa tạo dựng người nam và người nữ để làm thành gia đình, có cha có mẹ và con cái để yêu thương săn sóc lẫn nhau. Sợi dây ràng buộc gia đình lại với nhau là tình yêu. Chính tình yêu đã khiến Chúa Giêsu mặc lấy thân xác loài người và sinh ra giữa nhân loại. Chính tình yêu đã khiến trinh nữ Maria chấp nhận địa vị làm mẹ Đấng cứu thế. Chính tình yêu đã khiến thánh Giuse đưa Hài nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập (Mt 1,25)..
Và cũng chính tình yêu đã đưa gia đình thánh trở về Na-za-rét. Ở đó thánh Giu-se cung phụng cho gia đình thánh như có thể bằng cách làm nghề thợ mộc. Giáo hội thánh hoá đời sống gia đình qua Bí tích hôn phối. Giáo hội coi Bí tích hôn phối là thánh thiện vì đời sống nhân loại mong được thánh thiện nếu muốn được phản ảnh Gia đình thánh. Gia đình thánh nêu ra tấm gương mà mỗi gia đình tốt phải noi theo. Gia đình Na-gia-rét được gọi là thánh, không phải chỉ tại Chúa Giê-su là thánh, mà còn tại Gia đình thánh đã đem ra thực hành những lời khuyên dạy khôn ngoan mà người Do thái đã tích lũy cho đời sống gia đình hạnh phúc. Đó là điều mà bài sách Huấn ca hôm nay dạy ta: Ai vâng lệnh Chúa, sẽ làm cho mẹ an lòng (Hc 3,6). Điều đó có nghĩa là người mẹ sẽ được hạnh phúc khi con mình vâng lệnh Chúa là nguồn mạch mọi sự khôn ngoan.
Giáo hội trình bày Gia đình Na-gia-rét là Gia đình lý tưởng cũng ý thức được những khiếm khuyết mà có thể làm ly tán bất cứ đời sống gia đình nhân loại nào. Đó là lý do tại sao trong thư gửi tín hữu Co-lo-sê thánh Phaolô khuyên họ làm sao sống tinh thần Ki-tô giáo. Thánh nhân khuyên họ hãy mặc lấy những tâm tình từ bi, nhân hậu, khiêm cung, ôn hoà, nhẫn nại, chịu đựng lẫn nhau và hãy tha thứ cho nhau (Cl 3,12-13). Trong gia đình, các phần tử được kêu gọi mang trách nhiệm cho nhau. Thành phần tàn tật, thành phần đổ vỡ trong gia đình phải được coi là thành phần trong gia đình. Và thành phần quá cố trong gia đình cũng phải nằm trong lời cầu nguyện của gia đình.
Gia đình thánh mà Giáo hội mừng lễ hôm nay phải là mẫu mực cho mọi gia đình noi theo. Mỗi phần tử trong gia đình có thể bắt chước được những gì nơi Chúa Hài nhi, nơi mẹ Mara, nơi thánh Giu-se? Và ta cũng cầu nguyện cho sự thành đạt và hạnh phúc cho đời sống gia đình.