Suy Niệm Tin Mừng Chúa Nhật TN 23-C Bài 51-100 Hãy từ bỏ mình và vác thập giá mình theo Chúa
Suy Niệm Tin Mừng Chúa Nhật TN 23-C Bài 51-100 Hãy từ bỏ mình và vác thập giá mình theo Chúa
------------------------------- Phúc Âm: Lc 14, 25-33: "Ai không từ bỏ tất cả của cải mình có, thì không thể làm môn đệ Ta".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca. Khi ấy, có nhiều đám đông cùng đi với Chúa Giêsu, Người ngoảnh lại bảo họ rằng: "Nếu ai đến với Ta mà không bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình, thì không thể làm môn đệ Ta. Còn ai không vác thập giá mình mà theo Ta, thì không thể làm môn đệ Ta. "Có ai trong các ngươi muốn xây tháp mà trước tiên không ngồi tính toán phí tổn cần thiết, xem có đủ để hoàn tất không? Kẻo đặt móng rồi mà không thể hoàn tất, thì mọi người xem thấy sẽ chế giễu người đó rằng: 'Tên này khởi sự xây cất mà không hoàn thành nổi'. "Hoặc có vua nào sắp đi giao chiến với một vua khác, mà trước tiên không ngồi suy nghĩ xem mình có thể đem mười ngàn quân ra đương đầu với đối phương dẫn hai mươi ngàn quân tiến đánh mình chăng? Bằng chẳng nổi, thì khi đối phương còn ở xa, vua ấy sai một phái đoàn đến cầu hoà. Cũng thế, bất kỳ ai trong các ngươi không từ bỏ tất cả của cải mình có, thì không thể làm môn đệ Ta". - Ðó là lời Chúa. ---------------------------------------
Ai trong chúng ta cũng mong ước được làm môn đệ của Chúa. ai cũng muốn theo chân Chúa: TN 23-C51 FB
Ai trong chúng ta cũng mong ước được làm môn đệ của Chúa. ai cũng muốn theo chân Chúa. nhưng ta có thực sự hiểu làm môn đệ Chúa là như thế nào không? Hôm nay Chúa chỉ cho ta thấy rõ điều đó.
Làm môn đệ là một việc làm nghiêm túc.
Đây không phải là một cảm tính bồng bột nhất thời. Nhưng là một việc lâu dài. Chúa Giêsu ví việc làm môn đệ theo Chúa với việc “xây dựng một cây tháp” và việc “chiến đấu với kẻ thù”. Xây dựng cây tháp là một việc làm lớn lao. Chiến đấu với kẻ thù là việc làm nghiêm trọng. Vì thế cần phải ngồi xuống suy tính cho cẩn trọng, chi li. Cũng thế việc làm môn đệ của Chúa là một việc làm nghiêm túc, vừa lớn lao như sự nghiệp cả đời, vừa nghiêm trọng vì ảnh hưởng tới cả định mệnh. Vì thế phải ngồi xuống suy tính cho kỹ lưỡng để có thể theo Chúa đến cùng. Phải suy tính kỹ lưỡng vì làm môn đệ là từ bỏ đến tận cùng.
Làm môn đệ là từ bỏ đến tận cùng.
Môn đệ không phải là kẻ hiếu kỳ cưỡi ngựa xem hoa. Môn đệ không phải là kẻ tài tử nay làm mai không. Môn đệ là người đi theo thày suốt đời, sống như thày trong mọi sự. Chính vì thế mà phải coi thày là thần tượng duy nhất, không yêu mến thày. Chín vì thế mà phải từ bỏ tất cả, không chỉ người thân mà từ bỏ cả chính bản thân với những ý nghĩ riêng tư. Để không những đi theo thày, sống như thày mà con ăn nói như thày, suy nghĩ như thày nữa. Kitô hữu là người mang Chúa Kitô trong mình. Muốn có Chúa Kitô trong mình, ta phải loại bỏ tất cả những gì không phải Chúa ra khỏi mình. Điều này chắc chắn không dễ dàng. Nhưng ta an tâm, vì Chúa Giêsu không chỉ đòi hỏi ta. Người đã đòi hỏi chính mình trước. Chúa Giêsu không chỉ đòi ta vác thánh giá. Chính Người đã vác thánh giá trước. Ta sẻ cảm thấy dễ dàng vì chỉ việc làm như Chúa Giêsu.
Làm môn đệ là làm như Chúa Giêsu.
Nếu Chúa Giêsu đòi hỏi ta từ bỏ, chính Người đã từ bỏ trước. Người đã từ bỏ trời cao để xuống đất thấp. Người đã từ bỏ địa vị làm Thiên Chúa để xuống thế làm người. Sự từ bỏ được thấy rõ qua việc Chúa tự nguyện sống nghèo khổ, tự nguyện nhận lấy tội lỗi của loài người và tự nguyện chết thay loài người. Khốc liệt nhất là Người đã từ bỏ ý riêng để hoàn toàn vâng theo ý Chúa Cha. Cuộc chiến đấu khốc liệt đã thấy trong vườn Giêtsimani, khi nhìn thấy trước cái chết đau đớn tủi nhục sắp tới, Người run sợ muốn lẩn tránh bỏ cuộc, nên đã tha thiết cầu xin Chúa Cha: “Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho con khỏi uống chén đắng này”. Nhưng cuối cùng, Chúa đã từ bỏ ý riêng, vâng theo ý Cha, sẵn sàng ra đi chịu chết: “Nhưng đừng theo ý con, xin vâng ý Cha mà thôi”.
Nhờ hoàn toàn từ bỏ ý riêng, vác thánh giá đi đến cùng, Chúa Giêsu đã hoàn thành công việc của Chúa Cha trao phó, đem ơn cứu độ đến cho mọi người. Người môn đệ, khi hoàn toàn từ bỏ chính mình, sẽ nên một với Chúa Kitô, cộng tác vào công cuộc cứu độ của Chúa.
KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG
1. Làm môn đệ là gì? 2. Chúa Giêsu đã nêu gương từ bỏ thế nào? 3. Tại sao ta phải từ bỏ tất cả?
Theo Chúa là một cuộc đăng sơn vất vả, một cuộc đăng sơn về Giêrusalem. Có nhiều người: TN 23-C52
Theo Chúa là một cuộc đăng sơn vất vả, một cuộc đăng sơn về Giêrusalem. Có nhiều người theo vì tò mò, vì vu lợi. Luca viết: “Có nhiều đám đông cùng đi với Chúa Giêsu. Người ngoảnh lại bảo họ rằng nếu ai đến với Ta mà không bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình thì không thể làm môn đệ Ta”.
Cho dầu có người giải thích rằng “bỏ” đây không phải là ghét bỏ mà là quý chuộng hơn thì câu nói của Chúa cũng vẫn chân thật nặng nề, một yêu sách có vể khó chấp nhận. Nhưng đối với Chúa Giêsu, cần phải nhìn lên cao, phải vượt lên trên những cảm quan thường tình.
Tình yêu cha mẹ, vợ con, gia đình là một điều tốt nhưng nhiều khi có thể nói là một cản trở trên bước đường Đức Tin và phục vụ Chúa, Đấng là Tình yêu duy nhất. Tình yêu mến Chúa sẽ biến đổi, thanh lọc và thánh hoá mọi tình yêu của chúng ta.
Trước toà án Nam Định, quan dùng tình nghĩa vợ chồng con cái để làm lung lạc thánh Nguyễn huy Mỹ. Vị Tử đạo trả lời: Vợ con tôi, tôi yêu thật, song tôi còn hy vọng sum họp với gia đình thân yêu trên Thiên Đàng”. Bà vợ bế con đến thăm chồng, khuyên chồng đừng lo lắng đến vợ con, có Chúa phù hộ. Đứa con gái 11 tuổi trốn nhà đi đến ngục thăm Cha và khuyên Cha “đừng chà đạp Thánh giá” (+1838).
Theo Chúa là một cuộc đăng sơn khó khăn vất vả. Có nhiều người đã khởi công nhưng không thành công. Có nhiều người đã bỏ cuộc. Vì sao? Chúa phán: “Ai trong các ngươi muốn xây một cột tháp mà trước tiên không ngồi tính toán phí tổn cần thiết, xem có đủ đển hoàn tất không?” Họ không thành công là vì không biết tính toán trước, không biết “ngồi” xuống suy tư, xe, xét những đòi hỏi của dự án và những khả năng của mình. Cả ngày nay nữa, đó đây có bao nhiêu ngôi nhà được khởi công rồi bỏ lửng, kẻ qua người lại cười nhạo bàn tán.
Ai muốn theo Chúa cũng phải khôn ngoan, lượng định khả năng của mình trước những hy sinh Chúa đòi hỏi. Phải tin cậy Chúa, nhưng đồng thời đó cũng coi là việc tư riêng của mình.
Cũng trong chiều hướng tư tưởng đó, Chúa nói đến dụ ngôn một ông vua sắp khai chiến với một ông vua khác. Ông ngồi suy nghĩ lượng định khả năng chiến đấu của quân đội mình. Đây là ván bài quá quan trọng vì cả một quốc gia, một dân tộc phải gánh chịu. Nếu không liệu thắng nổi thì đi cầu hoà trước.
Vậy đối với người muốn làm đồ đệ Chúa cũng phải lãnh nhận mọi hy sinh của ơn gọi, để khi đã “cầm” cày thì không quay mặt nhìn lui, hoặc đi tìm đúng con đường Chúa muốn.
Martin và Guerin, đôi thanh niêu thiếu nữ ấy, đã đi tìm lý tưởng tận hiến trong bậc sống tu trì. Nhưng nhận thấy đó không phải là con đường Chúa muốn, họ quyết định bước vào cuộc sống đôi bạn. Cô Guerin cầu nguyện chân thành: “Lạy Chúa, vì con không xứng đáng trở nên bạn trăm năm của Chúa thì con đi vào con đường đôi bạn, để làm tròn thánh ý Chúa. Nhưng xin Chúa ban cho con nhiều con, để con hiến dâng tất cả cho Chúa”. Tất cả con con đều đi tu mà Têrêxa Giêsu Hài đồng là cô út và là vinh quang của gia đình Martin Guerin.
Xin cho chúng con sớm được no phỉ ân tình của Chúa, để chúng con mừng rỡ hân hoan trót đời chúng con. Lạy Chúa, Chúa là chỗ con nương thân(Tv 89).
Khôn ngoan của Thiên Chúa thường làm cho loài người thấy mình trật đường. Bởi cái nhìn của: TN 23-C53
Sợi chỉ đỏ: Khôn ngoan của Thiên Chúa thường làm cho loài người thấy mình trật đường. Bởi cái nhìn của nó không giống như của chúng ta (Cựu ước). Đức Kitô là sự khôn ngoan thần linh đó. Ngài dạy chúng ta con đường thánh giá và từ bỏ, ngược với những ước vọng xác thịt (Tin Mừng). Người tín hữu phải tháo gỡ não trạng của mình để nhìn thấy Đức Kitô trong kẻ khác mà phục vụ. Thánh giá và từ bỏ ngầm chứa trong công việc đó (Thánh Thư).
Sau khi đọc bài Tin Mừng hôm nay, tôi nảy ra tư tưởng muốn xin lỗi cộng đoàn, bởi lẽ cái giọng điệu "ngược đời" của nó. Đúng vậy. Để làm môn đệ Chúa người ta phải dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em mình, và cả mạng sống nữa". Rồi Chúa Giê-su còn nhấn mạnh thêm: "Ai không vác thập giá mình mà đi theo Tôi, thì không thể làm môn đệ Tôi được." Hẳn đám đông chen chúc theo Ngài lên Giêrusalem lúc ấy phải ngạc nhiên về giáo lý lạ lùng của Ngài. Họ đang hồ hởi theo chân Ngài để được phần vinh hiển khi Ngài thành công ở Thành Thánh. Họ nghĩ thầm: Hẳn ông tiên tri này ở hành tinh khác đến. Ông tuyên bố những điều chẳng hợp với luân lý thói thường. Trên dương gian ai mà không có tình cảm sâu đậm với cha mẹ, vợ con, hàng xóm láng giềng, bạn bè thân thích? Bổn phận đạo đức của mọi người là phải yêu mến họ, phụng dưỡng khi về già, giúp đỡ khi còn trẻ, thăm nom khi yếu đau, quà bánh khi vắng lâu! Vậy mà vị ngôn sứ lại đòi hỏi phải "ghét" họ để được làm môn đệ của Ngài: như thế có nghĩa làm sao?
Thời nay tỷ lệ ly dị, cắt đứt hôn phối, hoặc ly thân sống mỗi người mỗi ngả trong xã hội nhiều quốc gia tân tiến là xấp xỉ 50%. Nghĩa là cứ hai đôi, thì một đôi gặp trục chặc, mặc cho những cố gắng của các toà án hoà giải, các giáo xứ, địa phận. Nhiều nơi còn tổ chức giáo lý hôn nhân, phong trào nuôi dưỡng gia đình trẻ, tổ ấm? Thực tế hiệu quả chẳng được bao nhiêu. Vậy thì lời rao giảng của Chúa Giê-su "ghét vợ con" có nghĩa thế nào trong cộng đoàn chúng ta? Nhất là đối với các cặp vợ chồng, những thanh niên nam nữ sắp thành hôn? Danh sách "ghét" của Chúa còn dài lắm. Nhưng quý vị hẳn đã hiểu ra vấn đề. Có thể nào Chúa Giê-su thực sự tuyên bố nảy lửa như vậy trong lời rao giảng của mình? Và nếu đó là sự thật, thì thử hỏi có ai trong chúng ta dám từ bỏ mọi sự mà theo Ngài? Hoặc nếu biết ai đã thực hiện như vậy không? Lúc đó ai là người đứng ra cung cấp các nhu cầu cho họ? Cơm ăn, áo mặc, thuốc men, nhà cửa, bảo hiểm, y tế, tuổi già và trăm ngàn thứ sự cần thiết khác?
Cho nên, đây là lúc chúng ta phải nghiên cứu kỹ lưỡng Thánh Kinh, tìm ra ý nghĩa thực của nó. Trên môi miệng Chúa Giê-su, chúng ta luôn được nghe những lời bí nhiệm như vậy. Trong ngôn ngữ đông phương từ "ghét" có nghĩa tương đối. Yêu cái này hơn cái khác, tức bao gồm sự so sánh. Điều này có ý nghĩa khi chúng ta nhận biết Đức Giê-su là Thiên Chúa, hay trong thời kỳ cấm đạo, các tín hữu bị quan quyền bách hại, người ta chọn lựa Thiên Chúa hơn gia đình, bạn bè, của cải hay ngay cả sự sống bản thân. Lúc ấy, chúng ta có thể dùng từ "ghét" đối với các giá trị trần gian. Chứ nó không có nghĩa một tình cảm giận dữ, điên khùng, thù hận, đối nghịch với yêu thương. Nói cách khác "ghét" trong bài Phúc âm hôm nay là yêu ít hơn so sánh với yêu mến Thiên Chúa. Các gắn bó với của cải trần gian, cha mẹ, họ hàng đứng xuống hàng thứ hai. Xin nhớ điều răn thứ bốn buộc nhân loại phải hiếu kính cha mẹ tổ tiên và Chúa Giê-su truyền cho các môn đệ yêu luôn cả kẻ thù. Vậy từ "ghét" ở đây là chọn lựa Chúa trên mọi sự, phụng sự Người trước khi thi hành các bổn phận khác. Các tu sĩ nam nữ chẳng hạn, họ từ chối lập gia đình để hiến dâng tình yêu cho Thiên Chúa trong lời khấn khiết tịnh. Điều đó không có nghĩa họ phải ghét cha mẹ, họ hàng và đời sống gia đình nơi kẻ khác. Một thí dụ nữa: Ngay sau khi nói đến chuyện ghét, Ngài tiếp luôn phải vác thập giá mình mà theo. Chẳng ai hiểu câu này có nghĩa là thu xếp chịu đựng hiền hoà các đau khổ của cuộc đời, mà là "chọn" con đường thánh giá, chịu đựng các khó khăn, nghịch cảnh với lòng can đảm để có thể chu toàn thánh ý Đức Chúa Cha, như Ngài đã chọn. Thánh giá chẳng bao giờ dễ chịu, thoả hiệp với đau khổ chẳng khi nào thành công. Nhưng can đảm đi theo ý muốn Thiên Chúa làm cho lòng chúng ta mở rộng, trở nên cao thượng, xứng đáng làm môn đệ Chúa Giê-su. Đây là những đòi hỏi nghiêm khắc của cuộc sống người Kitô hữu.
Sau khi tuyên bố những điều trên, Chúa còn tiếp tục đưa ra những điều kiện khác để theo Ngài bằng hai dụ ngôn nhỏ: Người xây tháp canh và ông vua đi giao tranh. Xin đừng nghĩ những thính giả thời Chúa Giê-su bằng lòng với những tuyên bố của Ngài. Họ nghèo, nhưng họ quý trọng những tài sản nhỏ bé của mình và giống như chúng ta họ khao khát chiếm hữu thêm. Gia đình thời ấy quan trọng hơn ngày nay. Bây giờ chúng ta đánh giá cao cá nhân và cố gắng tự cung tự cầu, độc lập khỏi mọi lệ thuộc. Thời Chúa Giê-su ngược lại, căn cước của mỗi cá nhân hoàn toàn gắn chặt vào dòng tộc, gia đình, bộ lạc, giáo phái. Tiếng tăm, danh thơm của cá nhân nối kết chặt chẽ với địa vị người đó có trong xã hội, gia đình mình. Nếu một cá nhân quyết định cắt đứt liên hệ với gia đình, xóm làng, thì tức khắc không còn căn cước nữa. Trước bối cảnh như vậy, việc từ bỏ mọi sự mà theo Chúa thật khó khăn nếu không muốn nói là ngược đời. Tuy nhiên việc đó lại là điều kiện tiên quyết để làm môn đệ Chúa. Ở phần trên Tin Mừng hôm nay, Chúa Giê-su nói rõ những đặc điểm của mối quan hệ gia đình mới Ngài dự tính thiết lập, tức Hội thánh. Trong gia đình này những thành viên là các kẻ lắng nghe và tuân giữ lời Thiên Chúa (8,21; 11,27). Như vậy những ai muốn gia nhập Hội thánh của Ngài để được cứu rỗi, thì nhất định phải đặt các mối liên hệ khác xuống hàng thứ yếu, ngay cả nhiều khi phải gạt chúng sang một bên, nếu cần thiết, để dành ưu tiên cho các đòi hỏi của Ngài. Thí dụ: Trong trường hợp các tông đồ và tử đạo.
Như những kẻ theo Chúa, chúng ta ở trong mạng lưới quan hệ mới, một gia đình gồm toàn những người được Chúa chọn để theo Ngài. Trong gia đình này bất kể sang hèn, giàu nghèo đều có vị trí xứng đáng. Hai tuần vừa qua Chúa tuyên bố: "Người ở hàng đầu sẽ xuống chỗ chót và người ở chỗ chót sẽ lên hàng đầu". Tức Đức Giê-su đến để xây dựng một trật tự hoàn toàn khác với thói thường. Hệ thống bình đẳng này quả thật là một cú sốc cho những ai từng có những quan hệ trật tự tốt trong môi trường tự nhiên. Tôi nhớ lại thời còn phục vụ tại một khám đường quốc gia. Hôm ấy là chủ nhật, tôi đi bộ qua sân nhà tù với một số người tình nguyện mới đến. Họ là những tín hữu từ giáo xứ lân cận. Họ hy sinh nghỉ ngơi với gia đình và bạn bè để đến tham dự thánh lễ ở nhà nguyện khám đường. Một người trong họ khi đi qua sân thấy hàng trăm tù nhân di chuyển chậm rãi trong sân thì bật miệng nói với tôi: "Cảnh này thật sự kéo dãn con ra". Anh chàng dùng sai từ, ý anh muốn nói: Cảnh này làm con lạ quá! Lần đầu tiên, anh được mục kích hàng trăm người từ từ đi vào nhà nguyện. Nhưng bởi vì quen từ ngữ xã hội, nên anh dùng từ "căng ra" (stretching). Đúng, anh sẽ mở rộng tầm nhìn khi cùng hàng trăm tù nhân tham dự thánh lễ. Lúc ấy quý vị có thể đoán được thâm tâm anh ta tự hỏi: "Làm thế nào tôi lại lọt được vào đây?" Theo Chúa Giê-su là cơ hội để anh căng ra khỏi bối cảnh quen thuộc của mình mà vươn tới các quan hệ mới, thế giới mới. Từ đấy, anh tiếp tục lui tới khám đường và trở nên thân thiết với tù nhân, gia đình mới của anh và anh được phép hãnh diện khoe với thiên hạ: "Anh em tôi trong nhà tù". Đúng là một quang cảnh "dãn ra". Viết đến đây, tôi lại nhớ đến câu chuyện của người Trung Hoa: Vua Cung Vương nước Sở đi săn, giữa đường đánh mất cái cung. Các quan theo hầu cố xin tìm cho được. Vua Cung Vương nói: "Thôi tìm làm gì nữa. Người nước Sở đánh mất cung, lại người nước Sở nhặt được cung, đi đâu mà thiệt! Đức Khổng Tử nghe truyện bảo: "Đáng tiếc cho cái lòng vua nước Sở, không suy rộng hơn được nữa! Hà tất phải nói: "Người nước Sở? Giá nói: "Người đánh mất cung, lại người bắt được cung, thì chẳng hơn ư?" (Thuyết Uyển). Lại một thí dụ nữa về tấm lòng rộng mở!
Tuy nhiên, không nên hành động bừa bãi, ngược lại, phải đắn đo kỹ lưỡng khi làm một việc gì, ngay cả việc theo Chúa, xem mình có đủ sức lực đi trọn con đường. Chúa Giê-su cảnh cáo tín hữu bằng hai ngụ ngôn nhỏ. Người xây tháp canh và ông vua cất công đi giao chiến. Xin để ý từ ngữ Thánh Kinh: "xây dựng" và "cất công". Từ thứ nhất gợi ý một công việc lâu dài, đòi hỏi kiên nhẫn như quá trình xây cất. Đôi khi chúng ta cảm thấy thất vọng và chán nản bởi không tiến bộ được nhiều trên con đường nhân đức. Còn nhiều tội lỗi, khuyết điểm, bất toàn trong hành trình làm môn đệ Chúa ở trần gian! Chúng ta cần nghị lực và kiên nhẫn, chưa ai dám nhận mình là gương mẫu! Chưa ai dám vỗ ngực về lòng rộng rãi, từ bỏ, hy sinh như Chúa đòi hỏi. Vậy xin đừng nản chí, công việc xây tháp không phải là một sớm một chiều. Nó chưa hoàn thành mà. Nó còn đang trong tiến trình xây dựng: Hay như người người ta thường nói: "Xin kiên nhẫn với tôi, Thiên Chúa còn đang đợi chờ tôi, Ngài đã phạt tôi đâu!" Từ thứ hai, cất công giao tranh, từ này gợi ý chúng ta phải dừng lại và suy nghĩ trước khi quyết định làm việc chi, nhất là trước những đòi hỏi hy sinh làm môn đệ Chúa. Chúng ta có đủ sức mạnh hay không, đủ ý chí hay dễ chán nản tháo lui? Đây là một ẩn dụ khắc nghiệt trong thời kỳ đầy dẫy chiến tranh này. Tuy nhiên nó nói lên những phấn đấu không ngừng, những hy sinh vượt bậc người môn đệ Chúa phải gánh chịu trên con đường theo Ngài. Mặc dầu, ngay cả khi chúng ta đủ quyết tâm theo Chúa, nhưng có những lúc, những thời gian, phải đưa ra quyết định khó khăn để trung thành với ơn gọi. Trong cuộc đời người tín hữu đầy dẫy những hoàn cảnh này, và không mấy ai tránh khỏi lỗi lầm! Ngược lại, nhiều trường hợp chúng ta phải nói "không" cho những cám dỗ, những lựa chọn xem ra hấp dẫn. Vì thế có những va chạm, cãi cọ, tranh đấu với gia đình, bạn bè hoặc với nếp sống văn hoá chung quanh. Đây là điều người đang ưa đem ra bàn tán để tung hoả mù. Thí dụ, ngừa thai, phá thai, ly dị, linh mục kết bạn. Nhưng chúng ta phải lựa chọn con đường trung thành với Phúc âm. Chẳng quyền lực nào trên thế gian, kể cả vua chúa, Đức Giáo Hoàng, nhà độc tài có thể nói "được" cho vấn đề ly dị. Vậy nên trong những thời gian như thế này, bài Phúc âm hôm nay nhắc nhớ mọi người rằng mình đang ở trong hoàn cảnh "xây tháp", cần nghị lực, tài nguyên để hoàn thành công việc. Hay đang dự tính cất quân đi đánh giặc. Một trăm ngàn quân có thể đương đầu với 200 ngàn được không? Nghĩa là nếu muốn thành công thì phải tập trung mọi cố gắng và tài nguyên. Liệu chúng ta có đủ khôn ngoan để đưa ra quyết định đúng? Đủ can đảm để trả giá công việc? Hoặc đủ kiên nhẫn để chịu đựng những hậu quả? Tôi nghĩ có lẽ không. Chẳng ai trong chúng ta có đủ quyết tâm, sức mạnh và khôn ngoan tự thân. Chúng ta phải cậy nhờ vào ơn Chúa.
Cho nên, chúng ta phải năng lui tới thánh đường, tụ họp với nhau để lắng nghe lời Chúa dạy, rồi cùng nhau tiến tới bàn thánh để lãnh nhận lương thực hằng sống. Xin nhìn chung quanh để thấy những kẻ tới đồng bàn với chúng ta! Họ không phải là những người chúng ta thường gặp hàng ngày, hay chỗ quen biết. Họ từ khắp nơi tới, không cùng vị trí kinh tế, chính trị, học thức như chúng ta. Nhưng họ cùng ở đây với chúng ta, trong ngôi nhà đầy ắp yêu thương và nhân ái, gọi nhau bằng anh chị em, cùng cầu nguyện, xin ơn với nhau, chung tiếng ca ngợi Thiên Chúa trong cùng lời kinh tiếng hát. Như vậy, tất cả chúng ta đang thuộc về gia đình mới, gia đình của Chúa Giê-su. Điều này làm dãn lòng chúng ta ra, phải không? Đúng như Chúa Giê-su tiên báo khi Ngài mời gọi đám đông trên đường đi lên Giêrusalem. Họ đã chọn Ngài làm ưu tiên số một trên cuộc đời mình. Ước chi mọi tín hữu hoàn cầu đều được tâm tình như vậy. A-men.
“Có rất đông người cùng đi đường với Đức Giêsu”. (Lc 14, 25)
Đây là bối cảnh mà Luca cô đọng lại rất tinh tế. Sự cô đọng này nói lên biết bao nhiêu tâm tình trong: TN 23-C54
Đây là bối cảnh mà Luca cô đọng lại rất tinh tế. Sự cô đọng này nói lên biết bao nhiêu tâm tình trong trái tim của Chúa Giêsu. Con đường tiến lên Giêrusalem là con đường mà trong sâu thẳm tâm hồn Người đang có nhiều suy tư ngổn ngang để thực thi Thánh Ý Chúa Cha. Trong khi đó, có rất đông người cùng đi với Chúa Giêsu thì lại không cùng một tâm huyết với Người. Người hiểu họ, bởi khi theo Người, họ đã chưa vì yêu mến, chưa thấu hiểu được trọn vẹn những sứ điệp của Ngừơi, mà hầu như chỉ tìm nơi Người một điều gì đó đem lại cho họ một chút béo bở nơi thân xác hay tham vọng của họ.
Ngay cả các môn đệ đã đi theo Người vài năm, nhưng vẫn còn u mê đến nỗi thánh Matthêu đã thẳng thắn ghi lại sự thật đó như sau:
“Bấy giờ bà mẹ của các con ông Dêbêđê đến gặp Đức Giêsu, có các con bà đi theo, bà bái lậy và kêu xin Người một điều. Người hỏi bà: “Bà múôn gì?”. Bà thưa: “Xin Thầy truyền cho hai con tôi đây, một người ngồi bên hữu, một người bên tả Thầy trong Nước Thầy”. (Mt 20, 20-21)
Trước thực trạng đau lòng như thế mà Chúa Giêsu, dù đã nhiều lần nói đến điều kiện để theo làm môn đệ, nay Ngừơi lại lại tiếp tục giáo huấn về vấn đề này cặn kẽ, thâm thúy và tinh tế hơn rất nhiều lần trước kia.
Theo ngôn ngữ thời đó, người ta không dùng lối so sánh hơn kém mà thường chỉ dùng cách dứt khoát một khía cạnh nhằm làm nổi bật khía cạnh thiết yều kia lên. Chính vì thế, mà Chúa Giêsu đã nói:
“Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, anh em, chị em và cả mạng sống mình thì không thể làm môn đệ tôi được”. (Lc 14, 26) Qua lời của Người, tôi cảm nghiệm được ý muốn khuyên dậy như thánh Matthêu ghi lại rõ ràng hơn là:
“Ai yêu cha hay yêu mẹ hơn Thầy, thì không xứng với Thầy. Ai yêu con trai hay con gái mình hơn Thầy thì không xứng với Thầy” (Mt 10, 37).
Nói chung quy thì khi đi theo Chúa Giêsu là phải yêu mến Người qua việc lắng nghe và thực thi lời truyền dậy của Người trên hết mọi sự.
Và để minh giải cho lời khuyên ngắn gọn trên, Chúa Giêsu đã đưa ra hai hính ảnh dưới dạng dụ ngôn nhằm giúp mọi người nhận ra điều gì cần phải từ bỏ và muốn từ bỏ đựơc thì phải làm sao, để xứng đáng là yêu mến Người .
Qua hai dụ ngôn này, điều tôi cảm nhận được: “trước tiên là phải ngồi xuống” để lắng nghe trong lòng mình chương trình mà mình theo đuổi, nghĩa là phải nhận ra được những điều tốt đẹp nơi Thầy Giêsu mà mình dấn bước đi theo.
Thánh Luca đã kể lại chị Maria, em của Macta, như sau:
“Cô Maria cứ ngồi bên chân Chúa mà nghe lời Người dậy”.
Và đây là thái độ mà Chúa Giêsu đã khẳng định là rất cần thiết, khi Người nói:
“Macta ơi! Macta ơi! Chị lo lắng băn khoăn nhiều chuyện quá! Chỉ có một chuyện cần thiết mà thôi. Maria đã chọn phần tốt nhất và sẽ không bị lấy đi.” (Lc 10, 39. 40-41)
Nhờ ngồi xuống, nhờ ngồi bên chân Chúa mà lắng nghe và nhận ra điều cần thiết cho cuộc sống tâm linh của mình. Đồng thời, cũng phải biết mình còn thiếu xót điều gì, còn bất tòan chỗ nào khi đối chiếu với Lời Chúa là nguồn sống của mình.
Chính vì thế mà Chúa Giêsu đã nói:
“Quả thế, ai trong anh em muốn xây một cây tháp, mà trước tiên lại không ngồi xuống tính toán phí tổn, xem mình có đủ để hòan thành không?” (Lc 14, 28)
“Xem mình có đủ để hòan thành” nghĩa là xét mình, nhìn lại mình như thế, ta mới biết cần phải từ bỏ điều gì sau khi đã thấy những yếu đuối, những xấu xa và những bất toàn của mình để sống phù hợp với Đấng mà minh đang khao khát dõi bước theo. Kể cả của cải vật chất, nếu chúng chỉ làm ta trở nên bủn xỉn, keo kiệt và vô tâm trước những người anh em khốn khổ như người phú hộ với anh Ladarô nghèo khó (Lc 16, 19-31), thì cũng phải từ bỏ, vì tính toán vô tâm ích kỷ như thế thì không ở lại trong lòng mến của Người. Chính vì vậy mà Chúa Giêsu kết thúc bài giảng của mình rất tuyệt vời là:
“Cũng vậy, ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có thì không thể làm môn đệ tôi được.” (Lc 14, 33)
Đây cũng là lời tâm huyết như trong sách Khôn Ngoan đã nêu lên:
“Chính vì thế mà đường lối người phàm được sửa lại cho thẳng, cũng vì thế mà con người được dậy cho biết những điều đẹp lòng Ngài và nhờ Đức Khôn Ngoan mà được cứu độ” (Kn 9, 18)
Quả thật, Chúa Giêsu vì quá yêu thương, nên đã tận tình dậy dỗ để những người theo Chúa nhận ra thánh ý của Người mà được vào sống trong Trái Tim Người. Hơn nữa, Người còn quá rõ một khi từ bỏ những thói hư tật xấu, để “mến Chúa yêu người” là cả một gian nan vất vả, là cả một cuộc hy sinh, chiến đấu khắc nghiệt. Do đó, Người không quên xác định sự từ bỏ quyết liệt đó như là một con đường thập giá, nên Người khẳng định:
“Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được”. (Lc 14, 27)
Vì “chúng con vốn là loài phải chết, tư tưởng không sâu, lý luận không vững.
Quả vậy, thân xác dễ hư nát này khiến linh hồn ra nặng,
Cái vỏ bằng đất này làm tinh thần trĩu xuống vì lo nghĩ trăm bề” (Kn 9, 14-15)
Tôi nhớ đến lời giáo huấn trong sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo là:
“Suy gẫm trước hết là tìm hiểu. Tâm trí ta tìm hiểu lý do và cách thức sống đời Kitô hữu, để đón nhận và đáp lại những gì Chúa đòi hỏi ta....
Suy gẫm là đối diện với điều mình đọc và đối chiếu với bản thân. Nhờ đó cuốn sách cuộc đời được mở ra. Chúng ta chuyển từ những tư tưởng sang thực tại. Tùy theo lòng khiêm tốn và đức tin, chúng ta nhận thức những chuyển động nội tâm nhận định để bíết ý Chúa. Điều chính yếu là phải thực thi chân lý để đến cúng Ánh Sáng: “Lạy Chúa, Chúa muốn con làm gì?” (GLHTCG số 2705-2706)
Cũng như lời thánh Grêgôriô đã dậy dỗ khích lệ tôi biết bao:
“Thiên tính là sự tinh tuyền, là sự thắng vượt các đam mê (ngủ mê) và lấy đi mọi sự dữ (gây ra đau khổ): nếu tất cả những điểm này ở trong bạn, thì Thiên Chúa thực sự ở trong bạn.”
“Lạy Chúa là Cha yêu thương,
Xin ban Thần Khí để con luôn biết xét mình và hối cải bằng cách từ bỏ những đam mê dục vọng thấp hèn hằng ngày qua Ánh Sáng Lời Cha chiếu soi. Có như thế, con mới trọn vẹn vác thập giá như lòng Chúa Giêsu, Con Cha mời gọi con. Và có ăn năn hối cải luôn mãi như thế, con mới xứng đáng là môn đệ của Người, vì “ai thuộc về Đức Kitô Giêsu thì đã đóng đinh tính xác thịt vào thập giá cùng với các dục vọng và đam mê” như thánh Phaolô nhắc nhở con luôn mãi. Amen.”
Nếu Chúa Giêsu chạy theo nổi danh và tìm kiếm đám đông, thì hôm nay Ngài thất bại, bởi những: TN 23-C55
Nếu Chúa Giêsu chạy theo nổi danh và tìm kiếm đám đông, thì hôm nay Ngài thất bại, bởi những lời tuyên bố chói tai. Ngài đang trên đường đi Giêrusalem và là lãnh đạo dẫn đầu. Luca thuật lại: “Khi ấy có rất đông người cùng đi đường với Đức Giêsu”. Người quay lại nói với họ: “Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được”.
Ý nghĩa rõ ràng quá, không sao giải thích “nghĩa bóng” hoặc úp mở chi được. Phải hiểu nghĩa đen nếu muốn làm môn đệ Ngài. Vậy mà hai ngàn năm nay, người ra vẫn cố gắng bẻ cong lời Chúa cho hợp với dục vọng của mình. Lý do họ đưa ra để biện minh cũng rất thuyết phục: sức khoẻ, văn minh, hiện đại, cập nhật hoá, công trình, rao giảng, … Chẳng lẽ Đức Giêsu “dốt” đến độ không trông thấy trước những “biện minh” này? Bài đọc 1 trích sách Khôn Ngoan trả lời câu hỏi: “Chúng con vốn là loài phải chết, tư tưởng không sâu, lý luận không vững”. Vậy thì ai “thượng trí” hơn Đức Kitô?
Chỉ có điều chúng ta không hiểu rõ ngôn ngữ Kinh Thánh. Mấy năm trước đây tôi đã cố gắng giải trình từ “ghét” mà Luca dùng trong Tin Mừng hôm nay. Đại ý là đừng quý trọng, đừng ưu tư điều chi hơn Chúa. Có tác giả cắt nghĩa “ghét” trong ngôn ngữ Do Thái là không có tình yêu (love-less) hơn, tức yêu ít hơn yêu Ngài. Cũng trong chiều hướng đặt Chúa làm ưu tiên số một, tôi ngạc nhiên nếu những kẻ nông nổi theo Chúa khi nghe Ngài tuyên bố mà vẫn còn nghĩ được lòng trung thành? Nói chi đến những kẻ nửa vời. Đây là thời gian tốt để họ quay lưng bỏ đi như đã từng bỏ Ngài sau lời Ngài tuyên bố Mình Máu Ngài là của ăn thức uống cho thiên hạ. Họ sẽ trở về với nếp sống cũ, thói quen cũ, với vợ con, thân nhân, họ hàng: lời này chói tai quá, ai mà nghe nổi?
Cho nên theo Đức Giêsu không thể nào giữ thái độ lừng chừng nửa muốn nửa không, tức còn dè dặt như đa số linh mục, tu sĩ ngày nay. Phải quyết tâm và bền vững làm môn đệ Ngài với hết cả tâm hồn và thể xác. Chúng ta đọc lại: “Ai đến với tôi mà không ghét bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được”. Theo thánh Thomas Aquinas, phải hiểu nghĩa đen trước đã (Summa theologioe III 46 - 52). Bởi vì ngày nay người ta không đọc Summa nên cắt nghĩa liều lĩnh, nhưng vẫn tự phong mình là môn đệ Chúa, lại còn “bảo hoàng hơn vua”!
Đi lễ nhà thờ, bỏ tiền bạc trợ giúp xây dựng cơ sở Giáo hội vẫn chưa đủ. Đức Giêsu đòi hỏi nhiều hơn nữa. Ngài đòi các môn đệ phải đặt Ngài lên trên các tương giao thuộc về xác thịt. Cha mẹ, vợ con, họ hàng chịu đựng gian khổ để phục vụ Ngài, tức toàn thời gian và hết sức lực, đúng như sách Đệ Nhị Luật: “Thiên Chúa chúng ta là Thiên Chúa duy nhất. Hãy yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của anh em, hết lòng hết dạ, hết sức anh em” (Đnl 6, 4). Chẳng có lối thoát nào cho những kẻ lừng chừng, tính toán. Ngài truyền chúng ta hãy ngồi xuống lượng định sức lực xem có chịu đựng nổi cái giá Ngài đòi hỏi không, giống như ông vua cân đo sức mạnh của mình trước khi giao chiến. Theo Chúa không phải là chuyện liên doanh hời hợt. Nó đòi hỏi dấn thân thực sự và trọn vẹn bằng bất cứ giá nào, ngay cả cái chết. Và chính Ngài đã thực hiện như vậy đối với đòi hỏi của Thiên Chúa Cha.
Có nhiều tín hữu suy diễn rằng đòi hỏi ấy dành cho số ít tuyển chọn, các tu sĩ, linh mục, giám mục, các học giả, chuyên viên, … Quả là một sai lầm. Phúc âm hôm nay nói gì: “Đức Giêsu quay lại nói với đám đông”. Vậy thì đâu phải với số ít tuyển chọn hay với các tông đồ, môn đệ. Tất cả những ai muốn theo Ngài thì phải thực hiện như vậy, không có luật trừ. Luật trừ là của những ai lừng chừng.
Nhưng làm thế nào mà thực hành? Câu truyện sau đây cống hiến cho chúng ta vài suy nghĩ: một đôi vợ chồng gặp khó khăn về hôn nhân. Họ đưa nhau đến một vị giáo sư tâm lý học để xin ý kiến. Vị giáo sư chẳng đưa ra lời khuyên nào cả, chỉ đơn giản bảo họ bỏ hết mọi công việc, ngồi nói chuyện với nhau 24/24, không ti vi, không radio, không báo chí, thậm chí không chăm sóc con cái. Người chồng là một luật gia liền phản đối: “Làm sao chúng tôi có thời giờ làm như vậy? Chúng tôi bận bịu tối ngày”. Nhà tâm lý trả lời: “Đó là vấn đề của vợ chồng anh, chúng ta có thời giờ để làm những công việc quan trọng. Nhưng có một việc quan trọng nhất trong cuộc sống hôn nhân là tình thân mật mà anh chị không có thời giờ thì trục trặc tình cảm hôn nhân là phải”. Câu truyện này dạy chúng ta bài học, nếu yêu mến Chúa thực sự thì chúng ta có đủ khả năng và thời gian đáp ứng đòi hỏi của Chúa. Khả năng ấy xét cho cùng không phải của chúng ta mà từ Chúa Thánh Thần. Bài đọc 1 nói rõ điều này: “Ý định của Đức Giêsu nào ai biết được nếu từ chốn cao vời chính Ngài chẳng ban đức khôn ngoan, chẳng gởi Thần Khí Thánh và nhờ đức khôn ngoan mà loài người được ơn cứu độ”. Vậy nên lỗi thuộc về chúng ta. Không dám toàn lực dấn thân do tính toán của xác thịt.
Thoạt nghe lời tuyên bố của Đức Giêsu quả là chói tai, ngược đời vì chúng ta sống với giới luật thứ tư: yêu mến và kính trọng cha mẹ, gia đình, tổ quốc mình. Chính Đức Giêsu cũng đã chu toàn bổn phận ấy đối với Đức Mẹ và thánh Giuse, sau này khi rao giảng, Ngài cũng chỉ rao giảng và làm gương về lòng yêu mến. Nhưng việc phụng sự Thiên Chúa là tuyệt đối. Không có ưu tiên nào được phép lấn át. Mọi sự khác chỉ đứng bậc thứ hai, kể cả gia đình, ruột thịt. Khi phải lựa chọn thì Thiên Chúa đứng hàng đầu, dù phải hy sinh sự sống, như các thánh tử đạo vậy. Điều này hợp lý kẻo người ta “biện minh” nọ kia mà gạt Thiên Chúa ra ngoài. Vì Thiên Chúa là ông chủ chính yếu của muôn loài muôn vật. Có toàn quyền đòi hỏi mọi thụ tạo phải phục vụ. Nên tuyên bố của Chúa Giêsu không phải là chói tai. Chẳng lẽ linh mục, tu sĩ thuộc loại này?
Hơn nữa, việc lựa chọn và phụng sự Ngài không phải là một lần hay có thời hạn. Ơn gọi người Kitô hữu là hằng ngày, toàn thời gian và vĩnh viễn. Nhờ ơn Thánh Thần khởi hứng, chúng ta đổi mới tiếng xin vâng liên tục để sẵn sàng theo Ngài trên con đường đi lên Giêrusalem. Phúc âm hôm nay chẳng cho phép ai có thái độ tự mãn, hoặc nói với Chúa: “Thưa Ngài, tôi đã làm hết mọi sự Ngài đòi hỏi”. Vì không ai có thể tố cáo Thiên Chúa không giữ lời hứa, hoặc cho chúng ta ăn bánh vẽ khi chúng ta chu toàn ơn gọi theo Ngài. Ngược lại, phần thưởng của Ngài luôn gấp bội. Không những hạnh phúc thiên đàng sau này, mà còn những ân huệ đặc biệt ngay trong cuộc sống dương gian: được làm bạn hữu với Thiên Chúa và con cái Nước Trời. Mặc dù bị thế gian ghét bỏ, bạn hữu chê cười, thù địch chống đối, địa ngục hành hạ, nhưng Thần Khí Thiên Chúa sẽ hướng dẫn chúng ta trên con đường làm tôi Chúa. Điều nay không phải là lý thuyết suông. Lịch sử đã chứng minh và sách Khôn Ngoan hôm nay chỉ rõ: “Nhờ khôn ngoan của Đức Chúa mà chúng ta được cứu độ”.
Tôi không nghĩ rằng mọi linh hồn phải lột bỏ tiền bạc, tài sản mà sống cuộc đời lang thang theo Chúa. Nhiều linh hồn vĩ đại đã làm được như vậy. Nhưng đa phần còn nhiều trách nhiệm phải làm để dương thế này có thể tồn tại. Đó là mặt khác thi hành ơn gọi Kitô hữu. Và chúng ta có thể vun đắp cho mình thái độ trẻ nhỏ làm những bước chập chững trên con đường lên Giêrusalem như Chúa chỉ bảo. Nghĩa là chúng ta chẳng có thể có hết mọi sự trong cùng một lúc. Chúng ta phải làm một chọn lựa cho chính xác. Chúng ta chẳng thể thanh sạch trong bí tích Thanh Tẩy, mặc lấy Đức Kitô rồi chiếm hữu hết mọi sự mình muốn có trước nhu cầu cấp thiết của kẻ khác, trước thế giới nghèo khó và bần cùng về hết mọi phương diện.
Hôm nay có thể là ngày chúng ta phải quyết định: một két đầy vàng bạc hay một gia đình cần trợ giúp? Một hầm đầy rượu ngon hay một cô nhi viện cần tài trợ? Một tủ đầy sách vở thông thái hay một lớp học tình thương? Một phòng đầy tiện nghi tân thời hay một nếp sống nghèo khó, đơn sơ, thanh đạm? Thật là một lựa chọn rất khó, tuy rằng hằng ngày chúng ta vẫn hô hào từ bỏ vì Nước trời. Chỉ có Thánh Linh của bí tích Thánh Thể mới đủ khả năng soi sáng chúng ta giữ được cân bằng và thánh thiện trong quyết định. Vì thường xảy ra rằng khi sốt sáng chúng ta làm những dự định tốt, nhưng lúc khác lại dùng phương hướng biện minh cho dục vọng của mình. Rồi đâu lại hòan đấy, vũ như cẩn, vẫn như cũ, sóng trước đổ đâu, sóng sau đổ đấy.
Đó là tình huống phổ thông của các tín hữu. Nó khiến chúng ta chẳng tiến bộ chi trong cuộc sống siêu nhiên. Nhưng vẫn tự hào làm môn đệ Chúa và không ai được quyền phê bình tước hiệu này. Nếu như chúng ta thay đổi, thì chắc chắn thế giới này đã đổi thay từ lâu. Không còn chiến tranh, bóc lột, hận thù, áp bức tràn lan. Điều chi xảy ra nếu chúng ta thực sự chọn Đức Kitô và kiên vững trong đường lối Ngài? Câu trả lời là gia đình mới, tương quan mới: “ mẹ tôi và anh em tôi, chính là những người nghe lời Thiên Chúa và đem ra thực hành” (Lc 8, 21). Dĩ nhiên, gia đình này gồm nhiều lọai người khác nhau, nhiều trình độ học vấn, kinh tế, văn hóa khác nhau. Nhưng chỉ có một tâm trí và ý hướng duy nhất: lắng nghe và tuân giữ Lời Chúa. Liệu mỗi thánh lễ diễn ra, chúng ta đã trở nên một gia đình như thế? Lý thuyết là vậy, nhưng thực hành thì không phải. Vậy chúng ta nên chất vấn lương tâm mỗi ngày, nhất là chủ tế, và cố gắng sửa chữa những thiếu sót, để gia đình Thánh Thể mỗi ngày một hòan thiện hơn. Nếu không cuộc hội họp trở thành vô ích. Xin Chúa Kitô Thánh Thể mà mỗi người rước lấy hằng ngày giúp chúng ta.
Vì làm thế nào chúng ta vươn tới người khác và hợp nhất? Chỉ có thể là nhờ sức mạnh của Thần Khí Đức Kitô! Làm thế nào chúng ta từ bỏ được vị kỷ, tham lam nếu không có tinh thần của Đức Giêsu thấm nhập vào tâm trí mỗi người? Làm thế nào chúng ta vác nổi tính tình, đam mê của kẻ khác, nếu không ghé vai đỡ lấy thập gia Đức Kitô? Làm thế nào chúng ta có lòng khiêm tốn và hiền lành thực sư nếu không học trong trường lớp của Thầy Chí Thánh? Tất cả đều đòi hỏi ơn Chúa, tự thân không làm được.
Tác giả Philip Toynbee nhận xét: “những ai cố gắng sống cuộc đời tín hữu hôm nay không phải đối diện với tử đạo, thù nghịch, khinh chê, lọai trừ mà là dửng dưng chết người của anh em, bạn bè, thân thích, người cùng xứ, cùng dòng, cùng đòan thể, và từng lúc lãnh nhận những trận cười mỉa mai, chế giễu!”. Chẳng hiểu người ta rao giảng nội dung bác ái nào? Chắc chắn không phải của Đức Kitô.
Xin Chúa cho chúng ta đủ can đảm thực hành lời Đức Giêsu hôm nay, từ bỏ mọi sự và chỉ còn biết chọn Thiên Chúa là ưu tiên tuyệt đối nhu thánh Phaolô đề nghị: tôi chẳng muốn biết điều chi khác nữa, ngòai Đức Giêsu Kitô và là Đức Giêsu Kitô chịu đóng đinh. Amen.
Cây cối cần phải từ bỏ lá già, lá cũ để khoác lá mới; nhờ thế, cây được lớn lên. Loài rắn cũng phải từ bỏ bộ da cũ để thay da mới; có vậy rắn mới trưởng thành. Loài tôm cũng phải lột vỏ nhiều lần theo đà tăng trưởng để lớn lên... Nói chung, từ bỏ là điều kiện tối cần thiết để cho muôn vật muôn loài được sống còn và tăng trưởng.
Là một sinh vật như bao nhiêu loài vật khác, nên muốn tăng trưởng và tồn tại, con người cũng không thoát ra ngoài quy luật đó.
Hằng ngày cơ thể ta loại bỏ hàng tỉ tế bào cũ để thay vào đó những tế bào mới, nhờ đó cơ thể được lớn lên và mạnh khoẻ. Nếu các tế bào cũ không chịu chết đi để nhường chỗ cho những tế bào mới, thì khối u sẽ xuất hiện và có nguy cơ dẫn đến ung thư và cái chết đau thương!
Đời người cũng là một tiến trình từ bỏ liên tục: người lao động phải đổ nhiều mồ hôi, phải bỏ ra nhiều công sức, trí tuệ mới kiếm đủ tiền cấp dưỡng cho gia đình và bản thân. Người lính chiến phải chấp nhận hy sinh thân mình mới bảo vệ được quê hương. Học sinh phải từ bỏ nhiều giờ vui chơi giải trí, giảm bớt giờ ngủ nghỉ để miệt mài đèn sách thì may ra mới chen chân vào đại học. Các nhà khoa học phải bỏ ra nhiều năm nghiên cứu kiên trì mới có cơ may phát minh và sáng tạo…
Muốn làm ăn lên, phải đầu tư bỏ vốn; muốn thu vào, phải phát ra. Ai không phát ra, không từ bỏ, thì không thể thu vào được gì đáng giá. Đó là quy luật của cuộc đời.
Từ bỏ để đổi lấy những giá trị cao hơn
Của cải đời nầy cũng thật đáng quý, nhưng khi cần, người ta sẵn sàng từ bỏ của cải để dành lấy những giá trị cao hơn. Khi bị cướp hăm doạ tính mạng và đòi lấy của cải bạc tiền, người ta sẵn sàng bỏ của lấy người. Khi bị một chứng bệnh nan y đe doạ cướp đi mạng sống, người ta sẵn sàng bỏ ra hàng tỉ bạc để kéo dài đời sống, dù chỉ sống thêm được một năm.
Qua cuộc đời từ bỏ của mình, Chúa Giê-su tỏ cho chúng ta thấy từ bỏ không là mất đi nhưng là được lại và là được lại gấp nhiều lần.
"Đức Giê-su Ki-tô vốn dĩ là Thiên Chúa, mà không nghĩ nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang, mặc lấy thân phận nô lệ", chấp nhận mang lấy thân phận con người mỏng giòn yếu đuối, trở thành Người tôi tớ của Thiên Chúa Cha. Ngài đã từ bỏ tự do và ý riêng của mình để vâng phục Cha như người tôi tớ thấp hèn, "cho đến nỗi bằng lòng chịu chết và chết trên cây thập tự"… Thế nên Ngài được Chúa Cha hết lòng yêu mến, được Cha tôn vinh và đặt làm Chúa Tể mọi loài. (xem Phi-lip 2, 6- 11)
Con đường bỏ mình, từ bỏ mọi sự, con đường thập giá mà Chúa Giê-su đã đi thì Ngài cũng mời gọi các môn đệ cùng đi: "Ai theo tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được."
Hôm nay, nếu chúng ta muốn học dưới mái trường của Thầy Giê-su, muốn làm môn đệ Chúa Giê-su thì chúng ta cũng phải đi theo con đường mà Chúa Giê-su đã đi, thực hiện điều mà Thầy chí thánh đã thực hiện, đó là chấp nhận từ bỏ, chấp nhận thập giá.
Nhưng hãy nhớ rằng: từ bỏ không phải là mất mát, dâng hiến không phải là tiêu vong, nhưng trái lại, "chính khi hiến thân là lúc nhận lãnh, chính lúc quên mình là lúc nhận được bản thân" (kinh hoà bình của thánh Phanxicô Át-xi-di)
Thế là sự từ bỏ theo lời mời gọi của Chúa Giê-su, lại trở thành một cuộc đổi chác có lợi: đổi của tạm thời để lấy của đời đời; đổi cái phù du để thu về vĩnh cửu.
Chúng ta biết, trên hành trình về Giêrusalem, không chỉ có Chúa Giêsu và các môn đệ mà còn có: TN 23-C57
Chúng ta biết, trên hành trình về Giêrusalem, không chỉ có Chúa Giêsu và các môn đệ mà còn có khá đông dân chúng đi theo Người. Đây không chỉ là hình ảnh của các môn đệ hiện tại mà còn là hình ảnh các môn đệ trong tương lai của Chúa. Trong bối cảnh đó, Chúa Giêsu dạy họ về những điều kiện cần có để trở nên môn đệ Người.
Rất thẳng thắn, Chúa Giêsu nói với dân chúng về hai điều kiện tiên quyết cho hết những ai muốn đi theo Người. Hai điều kiện được gói gọn trong hai động từ, đó là “dứt bỏ” mọi sự và “vác” thập giá bước theo Chúa Giêsu.
Trước hết, người theo Chúa Giêsu cần phải dứt bỏ tất cả. Luca dùng động từ Hylạp có nghĩa là “ghét” để diễn tả lối nói trong ngôn ngữ Cựu ước vốn không có kiểu nói so sánh. Như thế, chúng ta có thể hiểu lời nói của Chúa Giêsu trong ngôn ngữ thời đó không có nghĩa Người cho phép hay khích lệ những ai theo Người thì phải xem nhẹ các mối quan hệ gia đình. Ngôn ngữ thời đó cho phép chúng ta hiểu kiểu nói mạnh mẽ của Chúa Giêsu trong thời đại hôm nay là nếu ai theo Người mà yêu Người ít hơn hay không thương Người hơn những người thân thì không đáng làm môn đệ Người. Chúng ta để ý động từ ở đây có nghĩa là “yêu ít hơn” và “không thương hơn” chứ không phải là ghét bỏ. Rõ ràng là, Chúa Giêsu không hề có ý dạy chúng ta phải đoạn tuyệt với mọi mối quan hệ máu mủ thiêng liêng trong gia đình dòng tộc. Người mời gọi chúng ta cần phải trân quý, nuôi dưỡng và giữ gìn tất cả các mối quan hệ ấy thông qua tình yêu tuyệt đối là Thiên Chúa. Hơn ai hết, Chúa Giêsu đã tự nguyện “dứt bỏ” điều mà hôm nay Người nói với dân chúng. Người vốn là Thiên Chúa, nhưng đã từ bỏ địa vị cao sang, mặc lấy thân xác yếu hèn của con người, và cuối cùng chấp nhận khổ giá và chết trên thập tự (x. Pl 2, 6-8).
Không chỉ dứt bỏ mọi sự, trở nên trống rỗng, người môn đệ theo Chúa còn phải vác thập giá theo Chúa mỗi ngày trong đời sống của mình. Con đường lên Giêrusalem mà Chúa đang đi chính là con đường dẫn đến thập giá, con đường dẫn đến đồi Canvê để rồi bỏ mạng tại nơi đó. Là môn đệ Chúa, chúng ta đừng mong sẽ thoát được những gian lao khốn khó, thoát những thập giá trong đời. Đơn giản bởi vì thập giá trong đời sống của Kytô hữu được ví như cây gậy dùng để leo núi. Nó có ích cho người leo núi bởi nó không chỉ có tác dụng dò đường, giúp đỡ chúng ta khỏi mỏi gối chồn chân, khỏi té ngã và biết đâu còn bỏ cuộc nữa. Người leo núi cần đến cây gậy để có thể chinh phục đỉnh núi thế nào thì người Kytô cũng nhờ cây thập giá, qua cây thập giá để trở nên người môn đệ đích thực của Chúa, đạt tới nước trời như vậy. Không chỉ thế, vác thập giá mỗi ngày, người Kytô không chỉ trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa Giêsu- Đấng đã chết trên thập giá để cứu rỗi nhân loại, mà còn tuyên xưng niềm tin và rao truyền niềm tin đó cho muôn người.
Từ bỏ mọi sự, vác thập giá bước theo Chúa Kytô vẫn luôn là lời mời gọi đòi hỏi những ai bước theo phải xác tín rõ ràng, suy xét kỹ lưỡng giống như dụ ngôn người muốn xây tháp và ông vua trước lúc đi giao chiến, để tránh tình trạng liều lĩnh, nhắm mắt đưa chân, không có định hướng. Một khi chúng ta đã suy xét kỹ càng, không để mình vấn vương bất cứ chuyện gì, ý thức bước theo Chúa bằng một lối đi đầy ngỡ ngàng, một lối đi cần có niềm tin, tình yêu và quyết tâm, chúng ta sẽ vui vẻ dấn thân cũng như chấp nhận mạo hiểm để theo Chúa – Đấng là nền tảng, là trọng tâm, là nguồn mạch và là tuyệt đối của đời sống chúng ta.
Đất nước Việt Nam đang bị biến thành một sòng bạc. Casino Đồ Sơn khai trương năm 1995 chỉ: TN 23-C58
Đất nước Việt Nam đang bị biến thành một sòng bạc. Casino Đồ Sơn khai trương năm 1995 chỉ là tiên phong. Điều này nói ra có thể làm mích lòng một số người, làm giật mình một số đông khác, nhưng sự thật vẫn là sự thật. Những gì diễn ra trước mắt đủ để những ai tỉnh táo thấy được ngay tương lai của nhiều thế hệ: chăm bẳm nhìn vào những con số may rủi và sẵn lòng lao vào những trò cá cược dưới đủ hình thức. “Công nghệ cá cược thể thao”, đặc biệt trong bóng đá, đến sau cùng và đang được các quan chức thể thao phù phép để hợp pháp hóa, sẽ rộn ràng khắp ba miền đất nước, và khi cờ bạc, đá gà, lô đề là bất hợp pháp và có thể bị truy lùng bắt giữ, thì cá độ bóng đá sẽ làm tăng ngân sách nhà nước và tất nhiên là đáng khuyến khích, mặc dù chắc chắn sẽ có vô số người trắng tay, cầm cố gia sản, tan nhà nát cửa, vợ con đói khổ vì trò cá cược bóng đá “hợp pháp” ấy. La raison du plus fort est toujours la meilleure ( lý của kẻ mạnh bao giờ mà chẳng hơn ! ).
Bên cạnh đó là những sân golf dành cho lớp « qúy tộc », giải tỏa hàng trăm, thậm chí hàng ngàn hecta đất nông nghiệp, đẩy hàng vạn nông dân vào cảnh mất đất, bơ vơ không nghề, chỉ để thoả mãn trò khua gậy của một vài cá nhân, cá cược cho trái banh thì ít, mà dùng sân cỏ bát ngát để « đặt cược » cho những hợp đồng bạc tỷ là chính. Ở khắp mọi nơi, nhất là những khu du lịch, người ta đều bày ra những trò thi đua để mọi người giải trí và... cá độ: đua heo ở Nha Trang; đua chó ở Bà Rịa Vũng Tàu; đua ngựa ở trường đua Phú Thọ; v.v… Không có bất cứ quốc gia nào trên thế giới mà mỗi ngày ở hầu hết mọi tỉnh thành đều có xổ số. Người dân ăn rồi chỉ ngồi chờ may rủi và sẵn sàng nghe kẻ này người nọ « mách nước » để đến bất kỳ đình chùa hay thánh đường nào và chắp tay hết sức thành kính, hòng động đến trời xanh mà cho trúng độc đắc. Không ít người Công Giáo đi lễ chùa, đền để khấn vái. Đồng hành với xổ số là lô đề, mà khi đã say mê rồi thì sẽ là con đường ngắn nhất đi đến chỗ nợ nần chất chồng và tan cửa nát nhà. Càng mất, càng thua, lại càng cay cú, siêng năng khấn vái và đặt cược lớn hơn để hòng gỡ gạc. Cuộc đời được đem ra đặt cược trên chiếu bạc, lô đề, xổ số, bóng đá… Thị trường chứng khoán mới ra đời chưa được bao lâu, được tổ chức rất khoa học, nhưng thực chất cũng chỉ là trò chơi may rủi, mà người « đúng » có thể sau một đêm trở nên phú quý, nhưng nếu « tính toán » sai, thì qua một hôm có thể trắng tay !
Trong lịch sử nước Pháp, Blaise Pascal ( 1623 – 1662 ) viết trong « les Pensées » ( Tư Tưởng ) về một điều mà thoạt nghe có vẽ đơn sơ ấu trĩ về mặt thần học, nhưng tỏ rõ lòng nhiệt thành và ước muốn hộ giáo của ông, khi ông đưa ra thách đố, với nội dung đại khái như sau: Thiên Chúa có thể hiện hữu hoặc không hiện hữu. Con người co thể tin hay không tin vào Thiên Chúa. Nếu con người tin vào Thiên Chúa, mà Thiên Chúa không hiện hữu, thì cũng chẳng mất gì. Song nếu con người không tin vào Thiên Chúa, mà Thiên Chúa hiện hữu thật, thì sẽ thế nào ? Và Blaise Pascal mời gọi mọi người hãy cứ tin, một niềm tin xuất phát từ... cá cược ( pari ) !
Cuối tháng tám và đầu tháng chín này là kỷ niệm mười năm ngày mất của hai nhân vật rất nỗi tiếng trên thế giới: một là công nương Diana của nước Anh đã từ trần trong một tai nạn giao thông tại Pháp vào ngày cuối tháng tám, cùng với người tình mới là một tỷ phú người Ả Rập. Công nương Diana cũng có tâm hồn khá nhạy bén và thương người nghèo, nhưng rốt cuộc vẫn chọn con đường sống hoang đàng nhầy nhụa trong dâm ô trác táng, sau khi ly dị chồng và có không ít quan hệ ái tình. Công nương Diana đặt cược cả cuộc đời trong oán hận và giàu sang thác loạn. Người thứ hai từ giã cõi trần ngày 5 tháng 9 là một nữ tu, người phụ nữ mà Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc Javier Pérez de Cuéllar từng vinh danh: “Bà là Liên Hiệp Quốc. Bà là hòa bình thế giới”. Năm 1985, trong Đại Sảnh Đường Liên Hiệp Quốc, trước khoảng một ngàn cử tọa nổi tiếng, ông Tổng thư ký trịnh trọng tuyên bố về Mẹ: "Tôi xin giới thiệu với Quý Vị người phụ nữ quyền lực nhất thế giới”. Người phụ nữ thô kệch xấu xí, tay chân to bè này, đã đặt cược cuộc đời mình vào việc phục vụ người nghèo đói, bất hạnh, bị bỏ rơi hất hủi, phong cùi. Mẹ đã “miseô” ( ghét ) cha mẹ, anh chị em để chọn phục vụ Chúa qua những người cùng đinh mạt hạng trong xã hội.
Tin Mừng hôm nay cũng dẫn chúng ta đến một cuộc cá cược mà vốn đầu tư hết sức lớn và món lãi cũng vô cùng hấp dẫn. Sở dĩ dùng từ ngữ “đặt cược” cho ý nghĩa của bài Tin Mừng, vì quả thật đây là một sự “liều lĩnh”: người ta phải đánh đổi một loạt những thứ cả cân – đong – đo – đếm, lẫn cảm nhận được, là cha mẹ, vợ con, anh em, mạng sống, để chỉ đổi được một cái rất mơ hồ, là được kể vào hàng ngũ những kẻ đi theo Chúa Giê-su. Dường như để con người không hiểu sai hiểu lầm, ở đoạn cuối, Chúa Giê-su còn lập lại và gia tăng những thứ mà con người phải đặt cược thêm: “cũng vậy, ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ Ta được” ( Lc 14, 33 ). Có người sẽ chẳng ngại ngùng nói: Đúng là “được đàng chân, lân đàng đầu”.
Nếu đời là một cuộc “cá cược” to lớn và liên tục, mà những kẻ nhụt chí chùn tay sẽ khó lòng thành công và thăng tiến trên con đường sự nghiệp hoặc làm giàu, song cũng phải chấp nhận đau thương nếu chẳng may thất bại, thì trong cuộc tìm kiếm hạnh phúc Nước Trời, chúng ta cũng không thể tránh được phải đưa ra những quyết định có khi như dao cắt, nhưng là những điều kiện sine qua non để đi theo Chúa. Chỉ khác một điều: với những cuộc “cá cược”, thua hay thắng không hoàn toàn tùy thuộc vào quyết định của chúng ta, vì luôn có yếu tố may rủi, nhưng thành hay bại đều có thể kiểm chứng và đo đếm được; còn trong việc chọn lựa đi theo Chúa, tìm kiếm Nước Trời, thành hay bại hoàn toàn tùy thuộc quyết định và mức độ “đặt cược” của chúng ta . Đừng nghĩ tới chuyện ma mãnh “thả con săn sắt bắt con cá rô”, hoặc “một vốn bốn lời” hay là “kỳ kèo bớt một thêm hai” trong việc đi theo Chúa. Giá cả đã định sẵn: mạnh tay “đặt cược” hoặc do dự chùn tay và rút lui như anh thanh niên nhà giàu ( Mt 19, 22 ), là tùy ở chúng ta.
CVK NGUYỄN THẾ BÀI, Tình Ca Cho Người Được Yêu số 66
Trong mọi lúc hãy giữ lòng cao thượng
tỵ hiềm, không giận dữ ghen tuông
Xóa hận thù bằng mọi dấu yêu thương
Mỗi kinh nghiệm là một thầy dạy dỗ.
( thơ Nguyên Đỗ )
Giận dữ, ghen tương cùng tỵ hiềm xót xa”, nhất nhất đều là những đau thương đuối ngã trên đường: TN 23-C59
“Giận dữ, ghen tương cùng tỵ hiềm xót xa”, nhất nhất đều là những đau thương đuối ngã trên đường đời. Con đường lâu nay vẫn thắm đượm nhiều kinh nghiệm cần lướt thắng. Lướt bằng yêu thương. Thắng bằng tha thứ. Bằng cách giữ lòng cao thượng như Chúa dạy, suốt hôm nay.
Lời Chúa dạy hôm nay, thoạt nghe ta tưởng như đó là nghịch lý, rất khó nghe. Nghịch lý và khó nghe, là bởi nếu không thận trọng ta những tưởng Chúa dạy phải giận hờn ghét ghen. Ghét vợ ghét con, ghét cha mẹ ghét cả người thân ta cứ tưởng là có ghét như thế, mới được gần gũi với Chúa. Với Cha.
Không. Không phải thế. Trình thuật hôm nay, thánh sử Luca muốn diễn bày quyết tâm của các đồ đệ theo Chúa. Thánh sử diễn tả bằng những lời lẽ rất triệt để. Điều, thánh nhân muốn nói, là: khi đã dấn bước theo chân Chúa, con dân nhà Đạo cũng nên dứt khoát tư tưởng, cho trọn tình trọn nghĩa. Trọn tâm can. Trọn tình vẹn nghĩa, tức chấp nhận lối cảm nghiệm rất sâu sắc về cuộc đời. Cảm nghiệm để rồi, đem thái độ sống ấy vào chính con đường mòn ta đi, trong cuộc đời.
Đọc Tin Mừng thánh Luca với đầu óc hoàn toàn cởi mở, không theo theo nghĩa đen, hoặc không có thành kiến rất tối, người đọc hẳn sẽ nhận ra rằng thánh Luca không có ý bảo: hãy ghét hết mọi người, hoặc ghét bỏ chính mình. Ngược lại, thánh sử kêu gọi người người hãy yêu thương giùm giúp lẫn nhau. Yêu thương giùm giúp mà chẳng cần tìm hiểu hoặc cứu xét xem người ấy là ai. Người ấy có đáng yêu không. Cũng chẳng cần xét xem người ấy có là họ hàng người thân, không.
Những gì Đức Ki-tô căn dặn nơi trình thuật, đã đưa ta về lại với xác tín ta vẫn có từ trước. Đặc biệt hơn cả, là: dụ ngôn kể về người Sa-ma-ri tốt bụng, mới đề cập hồi tuần trước. Điều này còn ghi rõ nơi lời nguyện cầu “Lạy Cha”, Chúa vẫn khuyên. Xem như thế, đã là đồ đệ theo chân Chúa, hết thảy đều phải tâm niệm câu nói nằm lòng “tứ hải giai huynh đệ”, tức, anh em bốn bể đều người nhà. Con cái muôn phương đều một Cha. Người Cha yêu thương. Cha trên trời. Đó là điều Đức Chúa dạy tất cả các người con dưới thế: hãy yêu thương nhau như con một nhà.
Trình thuật hôm nay, nhấn mạnh đến nền tảng của Đạo: tương quan với Chúa. Tương quan – hiệp thông với Chúa, phải được dẫn chứng bằng đường lối ta cư xử với các người anh, người chị cùng một Cha. Đường lối cư xử, tức cách xử sự của những người con cùng Cha trên trời, không tùy vào hệ thống quân giai rắc rối, như ở đời. Cũng chẳng tách bách họ hàng như gia tộc. Tương quan và hiệp thông với Chúa, không thể cân đong đo đếm bằng những danh xưng/chức tước, tiền bạc của cải, hoặc tôn giáo, nghề nghiệp, hoặc giai cấp xã hội. Tương quan với Chúa, là tâm tình thân thương trìu mến được diễn bày với người dưng khác họ, ở đâu xa.
Trình thuật hôm nay, còn bàn về tương quan ta đang có giữa những người anh em đồng hội đồng thuyền, sống gần gũi với ta. Trong tương quan đối xử, điều quan trọng không nằm ở chỗ: người này người kia đánh giá thế nào về ta. Nhưng, bằng vào mức độ ta quan tâm chăm sóc mọi người đến thế nào. Quan tâm chăm sóc ấy còn được gọi là lòng yêu thương xót xa thể hiện bằng cử chỉ và tâm tình khi ta tiếp xúc với những người dưng khác họ, mà thôi.
Ai tìm sự bình an hài hoà nơi thái độ quan tâm chăm sóc những người ngoài luồng, ngoài Đạo, thì người ấy sẽ cảm nghiệm được điều mà thánh Phao-lô khẳng định trong thư gửi cộng đoàn tín hữu Do thái: “Nơi mà anh chị em phải đến, đó chính là núi Sion. Là chốn thành đô của Thiên Chúa cùng với toàn thể Hội Thánh ở nơi đó mỗi người là “trưởng tử” và là công dân của Nước Trời.”
Trình thuật hôm nay cũng nhấn mạnh thêm điều này: chúng ta đương nhiên là đã yêu thương người thân thuộc cùng giòng họ. Không cần nói cũng biết. Nhưng, điều hệ trọng Chúa ân cần dặn dò, là: nếu ta chỉ yêu thương đùm bọc người thân yêu ruột thịt mà thôi, như thế hoàn toàn không trọn nghĩa. Vẫn chưa đủ.
Giả như, ta chỉ thỏa mãn ước nguyện của người thân yêu/ruột thịt mà thôi, chẳng đoái hoài đến nhu cầu và thân phận của người dưng khác họ nào khác, tức là ta đã bất công với gia đình rộng lớn gồm những người con cùng Cha trên trời. Nếu không nhận ra người anh người chị trong gia đình lớn như người thân thuộc, ta không thể nào trở thành đồ đệ của Thầy Chí Thánh. Bởi, như thánh sử Luca ghi rõ:“Mỗi lần các ông từ chối không chăm sóc những người anh chị em của Ta, tức là các ông từ chối chính Ta.”
Nếu chỉ yêu thương đùm bọc mỗi giòng họ người thân của mình, thôi. Đó là thứ “ghét bỏ” mà Đức Giê-su không muốn con cái và đồ đệ Ngài thực hiện. Nói tóm lại, là người theo Chúa đích thật, ta phải nhận ra sao bản của Thầy Chí Thánh nơi tất cả những người anh người chị thân thương hoặc chỉ người dưng khác họ, không hơn không kém.
Yêu thương đùm bọc Đức Giê-su nói đến, còn được thánh Phao-lô bổ túc bằng thư tâm tình xin anh Phi-lê-môn nhận người dưng khác họ là nô lệ Ô-nê-xi-mô làm người anh em thân thuộc: “Tôi xin anh cho đứa con sinh ra trong cảnh xiềng xích, xin gửi về anh để xin anh đón nhận như người ruột thịt.” ( Plm 1, 10 – 14 ). Tình yêu thương mà thánh nhân đề cập là tha thứ cho những gì nô lệ Ô-nê-xi-mô đã làm. Nay người nô lệ ấy đã trở thành anh em cùng nhà. Nhà của tín hữu Đức Ki-tô Nhân Hiền. Ở nơi đó, mọi người coi nhau như anh em ruột thịt.
Cuối cùng, ghét bỏ mọi hình thức thân cận, ruột thịt là để ta có được tự do mà theo đuổi sự thật. Sự thật về lòng yêu thương đùm bọc luôn thăng hóa. Và, khi đã thăng hóa trong yêu thương như thế, mọi người theo chân Chúa sẽ tự tạo cho mình niềm phấn khởi sẵn sàng lập một hành trình. Hành trình luôn “có lòng cao thương; không tỵ hiềm, không giận dữ ghen tuông”. Nhưng, xóa bỏ hận thù bằng mọi dấu yêu thương”.
Xóa bỏ hận thù rồi, ta sẽ hân hoan hơn lên mà tiến bước. Tiến về nơi có những vui mừng và hy vọng đang chờ đón. Hân hoan để rồi cùng với các nghệ sĩ “người dưng”, cất lên lới ca ý nhị thuở nào:
Hãy ngồi xuống đây Hãy ngồi xuống đây Xa cơn buồn phiền Dẫu biết chia phôi Nhưng trong cuộc đời vẫn có đôi ta… ( Lê Uyên Phương – Hãy ngồi xuống đây )
Vâng, hãy ngồi xuống với nhau. Bỏ hết ưu tư cách biệt của người dưng khác họ. Vì đã có Lời Chúa làm bằng, nay ta đã trở thành người thân. Đã xa cơn buồn phiền. Ngồi xuống với người thân, vì cuộc đời vẫn có đôi ta. Có chúng ta, những người con cùng một Cha. Cha trên Trời. Cha của Nước Trời. Ở dưới thế.
Tác giả Trương Quang trong báo Tuổi Trẻ Chúa Nhật số 40 - 2003, đã nhận định rằng: gần: TN 23-C60
Tác giả Trương Quang trong báo Tuổi Trẻ Chúa Nhật số 40 - 2003, đã nhận định rằng: gần đây, ở Việt Nam rộ lên phong trào ”chất lượng cao”, từ sản phẩm và dịch vụ trên thị trường nội địa cho đến các mặt hàng xuất khẩu, lan qua cả các khu vực nhạy cảm là giáo dục và văn hoá. Nào là “xe chất lượng cao”, “lớp anh ngữ chất lượng cao”, ”phở chất lượng cao”, “khách sạn chất lượng cao”… Mặc dù có “trương cờ, nổi trống” như vậy, chất lượng của món hàng có thật sự cao hay không thì chẳng ai có thể đảm bảo được. Mà nói cho cùng khi người rao món hàng ”chất lượng cao” kia cũng chẳng mấy tự tin khi phô trương mấy dòng chữ “chất lượng cao” nghe rất hứa hẹn và đầy ấn tượng… Suy cho cùng chất lượng hay giá trị của một sản phẩm hay dịch vụ là kết quả tổng hợp và tích luỹ của nhiều hoạt động, từ khâu thiết kế, chế tạo, quãng cáo, chào bán sản phẩm cho đến các biện pháp hậu mãi…
Cuộc sống ngày càng đòi hỏi phải có chất lượng cao. Từ sản phẩm, văn hoá, nghệ thuật, giáo dục… cho đến con người cần đạt chất lượng và có giá trị.
Có thể dùng cụm từ ”chất lượng cao” để suy niệm bài Tin Mừng hôm nay.
Chúa Giê-su tuyển chọn môn đệ “chất lượng cao” với đòi hỏi hết sức lạ lùng là “từ bỏ và vác thập giá”. Những ai đáp ứng được yêu cầu ấy thì mới “xứng đáng làm môn đệ Thầy”. Có rất đông người đến với Chúa Giê-su. Người hướng về họ và nói một cách rõ ràng, dứt khoát, quyết liệt “Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được”. Như thế, Chúa Giê-su muốn rằng: Ai muốn làm môn đệ Người thì phải yêu mến Người hơn tất cả những gì mình tha thiết nhất, chẳng hạn cha mẹ, vợ con, anh em và cả mạng sống mình nữa. Sau đó Chúa Giê-su đưa ra hai dụ ngôn: Một người xây tháp trước khi xây phải tính toán kỹ để chọn lựa quyết định có nên xây hay không. Một ông vua trước khi đi giao chiến cũng phải tính toán kỹ để chọn lựa có nên giao chiến hay không. Cũng thế, nếu muốn theo Chúa Giê-su, muốn trở nên môn đệ “chất lượng cao” phải chấp nhận từ bỏ và vác thập giá của mình.
1. Từ bỏ
Nhiều người hỏi rằng từ bỏ như Chúa Giê-su đòi hỏi làm sao mà sống được ? làm sao tránh được tiếng bất hiếu, vô tình, vô nghĩa ? Vậy thì phải hiểu chữ từ bỏ theo nghĩa nào ?
Từ bỏ ở đây hiểu theo nghĩa tinh thần nhiều hơn. Người theo Chúa cần có tinh thần từ bỏ, ưu tiên chọn Chúa trên hết mọi sự, xem Chúa và việc của Chúa là quan trọng hơn cả. Mạng sống, cha mẹ, vợ con, nhà cửa, ruộng vườn đều rất quý trọng, nhưng người theo Chúa chọn điều quý hơn là chính Chúa. Họ giống như người “tìm được viên ngọc quý, tìm được kho báu chôn trong ruộng, liền trở về bán tất cả để mua viên ngọc, mua thửa ruộng ấy”. Chúa đòi buộc người theo Chúa phải từ bỏ, nghĩa là đặt tất cả dưới Người, yêu Người trên mọi sự. Đưa ra đòi hỏi này và biết đó là một chọn lựa khó khăn nên Chúa Giê-su căn dặn nên biết tính toán cẩn thận rồi mới chọn lựa dứt khoát. Muốn xây tháp cần tính toán có đủ tiền. Muốn thắng trận cần có lính. Muốn theo Chúa phải từ bỏ. Từ bỏ ý riêng, từ bỏ sự tự do, từ bỏ những điều mình ưa thích khi những điều ấy đi ngược lại với lời dạy của Chúa hay làm cho bản thân xa cách Người.
Từ bỏ là quy luật của cuộc sống và sự phát triển. Thai nhi không thể ở mãi trong lòng mẹ cho dẫu nơi đó an toàn, êm ấm nhất. Đứa trẻ phải từ giã lòng mẹ để sinh ra làm người. Đứa trẻ không thể nào trưởng thành nếu nó cứ sống mãi bằng sữa mẹ, nó phải thôi bú, ăn cơm bánh mới lớn lên.
Cuộc sống đặt con người trước những sự lựa chọn. Chọn lựa là giới hạn. Chọn điều này phải bỏ điều kia. Sống là chấp nhận từ bỏ. Chọn những điều tốt loại bỏ những điều xấu. Có những điều xấu cần từ bỏ như cờ bạc, say sưa, ma tuý, truỵ lạc, trộm cắp…Cũng có những điều tốt phải từ bỏ để chọn điều tốt hơn, chẳng hạn khi chọn trường học, chọn nghề nghiệp, chọn nơi ở, chọn bậc sống, chọn bạn bè, chọn vợ chồng. Thanh niên nam nữ khi tìm hiểu nhau thì có nhiều người nhưng khi chọn vợ chồng thì chỉ chọn một mà thôi.
Từ bỏ đòi hỏi nhiều hy sinh. Mỗi sáng thức dậy đi lễ, bỏ lại chiếc giường êm ấm. Mỗi tối gia đình tắt tivi để cùng quy tụ đọc giờ kinh. Giữ ngày Chúa nhật, bỏ công việc làm ăn có nhiều lợi nhuận. Bỏ đi một tật xấu để tập một nhân đức. Cao cả hơn, bỏ đời sống hôn nhân để sống đời tận hiến cho Chúa…
Sự từ bỏ là cách diễn tả một tình yêu. Khi yêu người ta vui lòng từ bỏ tất cả. Khi yêu người ta cảm thấy nhẹ nhàng. Sự từ bỏ vì tình yêu là một niềm hạnh phúc. Cha mẹ tần tảo dãi dầu mưa nắng lo cho con cái ăn học. Học sinh, sinh viên thức khuya dậy sớm miệt mài học tập. Sự từ bỏ như thế thật đáng trân trọng. Ai cũng ngại từ bỏ, nhất là từ bỏ những gì gắn liền với mình nhất, cam go hơn cả là chính con người mình. Bằng hy sinh và tình yêu ai cũng sẽ làm được tất cả để cuộc sống ngày càng đạt “chất lượng cao”.
Từ bỏ giống như cuộc leo núi. Leo núi là một cuộc mạo hiểm, đó không phải là một cuộc dạo chơi nhàn hạ; nó đòi hỏi sức khoẻ, sức chịu đựng dẻo dai, tài khéo léo, lòng can đảm. Càng lên cao, người leo núi càng hưởng nhiều niềm vui, càng tắm mình trong ánh sáng chan hoà và được chiêm ngưỡng cảnh trời đất bao la hùng vĩ.
2. Vác thập giá
Hai yêu cầu được gói gọn trong hai động từ, đó là “từ bỏ” mọi sự và “vác” thập giá. Không chỉ dứt bỏ mọi sự, người môn đệ theo Chúa còn phải vác thập giá theo Chúa mỗi ngày trong đời sống của mình
Theo Chúa giống như đi leo núi. Thập giá giống như cây gậy của người leo núi. Nó rất cần và rất có ích. Không có gậy để dò đường và để chống đỡ thì ta sẽ mỏi chân, sẽ không đi nổi, có khi té ngã hay bỏ cuộc.
Nghe nói đến thập giá phải vác, người ta có thể cho đó là một đòi hỏi quá sức con người. Thật ra, thập giá đi liền với tình yêu. Phải nhìn thập giá Đức Ki-tô như một sự tốt lành thượng đẳng, nếu không chẳng thể chấp nhận nổi thập giá. Thập giá phát xuất từ một tình yêu của Đấng Cứu Độ. Thập giá là hy sinh của Chúa. Có tình yêu nào mà không cần đến ngôn ngữ của hy sinh ?
Thập giá được tạo nên do hai thanh gỗ, một nằm và một đứng. Thanh nằm tượng trưng cho sự chết và sự yếu đuối trải rộng. Thanh đứng tượng trưng cho sự sống vươn cao. Hai thanh bắc ngang nhau tượng trưng cho sự tương phản giữa sự sống và sự chết, giữa vui buồn và cười khóc, giữa khoái lạc và đau khổ, giữa ý muốn con người và ý muốn Thiên Chúa. Đặt thanh vui mừng trên thanh đau khổ là cách duy nhất để làm nên một thánh giá. Ý mụốn của con người là thanh nằm. Ý muốn của Thiên Chúa là thanh đứng. Ngay khi đối kháng hai ý muốn này tức là đã tạo nên một thập giá. Do đó thập giá là biểu tượng của đau khổ.
Nếu thập giá là biểu tượng của đau khổ thì Đấng chịu đóng đinh đã chiến thắng đau khổ. Chúa Ki-tô đã tạo ra sự khác biệt hoàn toàn giữa thập giá và kẻ bị đóng đinh. Khi nhận lấy thập giá, Đấng là tình yêu đã cho thấy rằng tình yêu có thể biến đau khổ thành niềm vui, để những ai gieo trong nước mắt có thể gặt giữa tiếng cười, những ai khóc lóc có thể được an ủi, những ai đau khổ có thể đồng hiển trị với Người.
Tình yêu như là điểm giao thoa giũa thanh nằm của sự chết và thanh đứng của sự sống trong một xác quyết: mọi sự sống đều ngang qua sự chết. Đau khổ là hy sinh không tình yêu đang khi hy sinh là đau khổ kèm theo tình yêu. Tình yêu biến đau khổ thành hy sinh dâng hiến vời niềm vui. Thiếu tình yêu, hy sinh chỉ còn là đau khổ gánh nặng và buồn chán. Đức Kitô đã đón nhận cái chết trên thập giá vì yêu thương nhân loại. Cái chết của Chúa là một hiến lễ có giá trị cứu chuộc tội, đền tội và Người “chỉ dâng hiến lễ một lần là đủ”.
Hôm nay, nơi nào có bóng thập giá là nới ấy có dấu chân người Kitô hữu. Ba cây thập giá dựng lên chiều thứ sáu tử nạn, Đức Kitô ở giữa hai tội nhân. Trong ba cây thập giá ấy chỉ có cây ở giữa là Thánh giá. Khi Đức Kitô tắt thở trên cây thập giá, Người đi vào đời sống mới thì cây thập giá khốn khổ ấy trở thành cây cứu rỗi và trở nên thánh. Sự thánh ấy là tình yêu, là đau khổ, là sự chết và là vinh quang. Không có tình yêu thì thập giá không là thánh giá.
Mỗi ngày người Kitô hữu theo Chúa phải cố gắng từ bỏ rất nhiều và vác thập giá mỗi ngày. Người môn đệ “chất lượng cao” luôn luôn đặt tất cả dưới Chúa và yêu Chúa trên mọi sự. Có tình yêu của Chúa trong mỗi hành vi từ bỏ, người môn đệ có thêm sức mạnh ơn thánh, để mọi thập giá trong đời trở thành thánh giá. Từ bỏ để có thêm. Thêm lòng mến Chúa, thêm thánh thiện, thêm niềm vui phục vụ tha nhân.
Ngày 25.11.1095,sau khi trình-bày ngắn gọn về tình-hình dân Chúa ở Đất Thánh, Đức giáo hoàng: TN 23-C61
Ngày 25.11.1095,sau khi trình-bày ngắn gọn về tình-hình dân Chúa ở Đất Thánh, Đức giáo hoàng Ur-ba-nô II đi vào nội-dung chính của bài giảng ở Clermont: "Anh chị em hãy vì Chúa võ-trang, giắt gươm vào nịt và hãy trở nên con cái của Đấng toàn-năng! Thà chết nơi trận-địa còn hơn thấy dân ta và các thánh đau-khổ! Ai muốn thực-thi luật Chúa, hãy bước theo Ta! Ta muốn cứu-giúp người anh em mình. Hãy ra đi và Chúa sẽ đồng-hành với anh em. Hãy quay mũi gươm mà anh em dùng giết nhau sang phía kẻ thù của đạo Chúa và của đức tin. Bọn trộm, cướp, đốt nhà, giết người sẽ không giữ được Nước Chúa. Hãy dùng vâng-lời mà mua lấy hồng-ân Chúa, để Ngài vì việc lành này mà sớm tha tội cho anh em, những tội đã làm Ngài nổi giận". Nhưng những nhóm thập tự quân ô hợp lại làm những điều xằng bậy: Đám phiêu-lưu này và bọn hiệp-sĩ cầu may đã phô-bày bộ mặt thật của họ, khi trên đường qua Lothringen gần sông Rhein và ở Boehmen, họ đã thẳng tay giết nhiều người Do-thái, vì cho rằng "bọn này đã đóng đinh Chúa" và họ muốn "trả thù" lại cho Chúa. Họ cướp-bóc nhà cửa Do-thái và đốt nguyện đường. Các giáo-sĩ cấp cao đã cố đưa đám quá-khích này vào kỉ-luật, nhưng vô-hiệu. Đoàn quân ô-hợp cướp-bóc này đa phần đã bị giết trên đường xuyên Hung-gia-lợi và Bun-ga-ri. Phần còn lại rơi vào tay quân Thổ khi tới Tiểu-á. Peter ở Amiens lưu lại Kon-stan-ti-nôp để đợi đoàn quân của quận-công Gottfried đất Bouillon (Lịch sử Giáo Hội qua 100 trình thuật, § 31).
Ngày 30.08.2010, tại thủ đô Ý, giữa Châu Âu Kitô giáo, ngay chính “Kinh Thành Muôn Thuở’ của Giáo Hội Công giáo, nhà lãnh đạo Lybie, Mouammar Kadhafi tuyên bố thẳng thừng:”Hồi giáo phải trở thành tôn giáo của Châu Âu”. Các chức sắc Vatican phản ứng trước những lời của ông,cho rằng bất kính đối với Đức Thánh Cha. Nhưng nếu ta theo dõi vụ việc đang gây tranh cãi và làn sóng phẫn nộ ở New York, Hoa Kỳ, thì hiểu rằng đây không phải là lời của một người thích ‘lập dị”,mà là con đường được giới lãnh đạo Hồi giáo khắp trên thế giới vạch ra: Hồi giáo định xây một trung tâm văn hoá gồm cả một nhà thờ gần khu Ground Zero (vùng đất tọa lạc hai toà tháp đôi bị tấn công khủng bố ngày 11/09/2001). Chi phí sẽ do Ả rập Xê-ut và Iran tài trợ, cũng như đã từng tài trợ việc xây dựng nhà thờ Hồi giáo nhiều nơi trên thế giới. Một Châu Âu mà Giáo Hội Công giáo đã đánh mất giới trẻ và hai phần ba Kitô hữu, nay rệu rã vô hồn và bạc nhược, trở thành miếng mồi béo bở cho ‘kế hoạch” Hồi giáo hoá. Ở những quốc gia mà Hồi giáo chiềm đa số, phong trào Jihad (thánh chiến) với những tín đồ đạo Hồi cực đoan tìm cách đe doạ, bắt cóc,thủ tiêu và đốt phá nhà cửa,thánh đường của các Kitô hữu.
Chữ Thập Đỏ đang lùi bước trước Trăng Lưỡi Liềm Đỏ? Kẻ tám lạng,người nửa cân, dù xuất phát điểm đều là những giáo lý tôn giáo. Khi đã để cho bạo lực ngự trị trong tâm trí, tinh thần,khi mục tiêu đấu tranh chỉ là để thoả mãn tham vọng cá nhân,phe nhóm, về quyền lực kinh tế,xã hội,chính trị, thì chẳng có giáo lý nào có thể đóng yên cương và điều khiển được những con ngựa bất kham nữa. Mục đích giải phóng Đất Thánh của Giáo Hội Công giáo chẳng mấy chốc mà không khác gì kế hoạch chinh phục thế giới của Hồi giáo, tuy rằng cán cân đã nghiêng hẳn về Hồi giáo về tài chính, về tổ chức, về sự táo bạo và tàn bạo của những tổ chức và nhóm vũ trang, được các giáo sĩ ngầm ủng hộ và được những người như Kadhafi, công khai hậu thuẫn,khuyến khích và tài trợ. Trong một trận cờ như thế, Kitô hữu dễ thấy “nóng mặt” và trông đợi những lời hô hào “đoàn kết”, “đấu tranh” (kể cả vũ trang) để bảo vệ và giáng trả lại “kẻ thù” như thời Thập Tự Chinh. Nhưng não trạng thời Thập Tự Chinh đã qua từ lâu rồi và điều cốt yếu là nó đi ngược lại hoàn toàn với Giáo Lý của Chúa Kitô, được Người thể hiện nơi chính bản thân, nơi Mầu Nhiệm Nhập Thể và Mầu Nhiệm Khổ Nạn: trong vườn Getsêmani, trước thượng hội đồng Do Thái, tại dinh toà Philatô, trên đồi Canvê.
Thế giới đạo Hồi phản ứng quyết liệt bài diễn văn ở Regensburg năm 2006 của Đức Thánh Cha, không chỉ vì nó bắt tín đồ đạo Hồi phải nhìn lại mình, mà còn vạch ra cho tất cả mọi người thấy tính chất phi lý và không thể chấp nhận được của bạo lực trong giáo lý cũng như trong hành động. Từ đó Đức Thánh Cha không ngừng cổ vũ đối thoại giữa các tôn giáo,cũng như giữa các quốc gia,phe nhóm đối nghịch nhau. Ba tông thư liên tiếp của Người bao trùm mọi vấn đề “ thời sự”,không cho phép ai lẫn tránh.Và cũng không ai chối cãi được rằng sau bài diễn văn của Đức Thánh Cha, cuộc đối thoại giữa Hồi giáo và Công giáo lại diễn ra tốt đẹp hơn. Bằng chứng là 138 học giả Hồi giáo trên khắp thế giới đã ký tên vào một lá thư gửi cho Đức Thánh Cha để yêu cầu đẩy mạnh cuộc đối thoại.Nhưng điều quan trọng nhất mà bất cứ ai cũng cảm nhận được, là sự chân thành của Đức Thánh Cha, khi đến với các tôn giáo, khi đến với các nạn nhân những vụ giáo sĩ lạm dụng tình dục, khi kêu gọi sám hối,hoà giải và canh tân. Sự chân thành nầy chỉ có được và làm cho người khác cảm nhận được và bị khuất phục, khi nó xuất phát từ lòng kính trọng và lòng khiêm nhường. Các nhà chính trị, các nhà ngoại giao tự thấy xấu hổ, khi đến với vòng tay và con tim mở rộng của Vị Giáo Hoàng nầy,mà trong lòng vẫn ẩn dấu những mưu đồ đen tối, dối gian. Chính vì lòng chân thành đó,mà khi phản ứng của thế giới Hồi giáo chưa dịu hẳn, Đức Thánh Cha vẫn sang thăm Thổ Nhĩ Kỳ và chiếm được cảm tình của mọi người.
Tên khác của sự chân thành,lòng kính trọng và đức khiêm nhường nầy, chính là Con Đường Thập Giá.
Con đường thập giá Vị Cha Chung toàn cầu đang bước theo, có lẽ phải mượn lời Thánh Anphongsô Liguôri nói về Đức Mẹ Sầu Bi, để áp dụng cho Đức Thánh Cha:”Những thống khổ và những đau đớn dày vò Mẹ thì lâu dài và lớn lao hơn những gì mà tất cả các Đấng tử vì đạo phải chịu”. Satan công khai lộ diện tấn công Giáo Hội và tìm mọi cách để triệt hạ Người, chí ít cũng làm cho Người mất hết hoặc giảm sút uy tín. Ma quỷ khoét sâu cơn khủng hoảng niềm tin,làm cho dưới mắt không phải chỉ người ngoài đạo, mà chính các tín hữu Công giáo, không còn tin vào Giáo Hội,vào Vị Cha Chung, vào các giám mục, vào các linh mục tu sĩ,nhất là những giáo sĩ đã bôi tro trét trấu lên gương mặt thánh thiện của Giáo Hội, xát muối vào lòng mọi tín hữu.Tất cả những đau khổ, lo âu, dằn vặt ấy trút lên đôi vai của một người cao tuổi. Người ta có cảm tưởng như cả con thuyền Giáo Hội giữa muôn ba đào chực chờ vùi dập, chỉ có Đức giáo hoàng chèo chống. Những trợ thủ khác như đang mê ngủ, như đang mụ mị và mất phương hướng, nhưng vô tâm và thờ ơ đến đáng sợ, chưa kể không ngừng chất thêm gánh nặng và đau khổ cho Vị Cha Chung. Chỉ có sức mạnh của Ơn Thánh Linh, chỉ có hiểu thấu Con Đường Thập Giá và hy vọng Phục Sinh thế nào, mới giúp Người đứng vững và tiếp tục làm “muối cho đời”, như nhà văn Peter Seewald nói về Đức Biển- Đức: “…Hiếm có ai đau lòng ý-thức về những mất-mát và thảm-kịch của Giáo-hội trong thời hiện tại cho bằng vị Hồng-y thông-minh xuất thân từ vùng đồng ruộng bang Bayern này. Một lần tôi hỏi Người,có bao nhiêu con đường dẫn tới Chúa. Tôi thật-sự không biết Người sẽ trả lời như thế nào. Có thể câu trả lời của Người sẽ là: chỉ có một - hoặc nhiều - con đường. Không cần suy-nghĩ lâu. Hồng-y bình-thản trả lời: Có bao nhiêu con người thì có bấy nhiêu con đường”. Quả vậy, bá nhân bá tính: người ta thích chọn lựa và đi theo con đường của riêng mình. Người ta tránh càng xa càng tốt Con Đường Thập Giá, con đường phải từ bỏ bạo lực, tham vọng, mưu mô, tội lỗi, từ bỏ những gì gần gũi thân thương nhất, từ bỏ bản thân, để ôm ấp đến cùng thập giá mà Chúa trao, nhưng lại lẫn tránh hoặc chối từ.
Thánh Giá - Cờ Vua Chiến Thắng tiến lên! Đó là câu xướng trong ngày Thứ Sáu Tuần Thánh. Các Kitô hữu thì đứng lại, thối lui, và đào ngũ! Người ta nói nhiều về Thánh Giá,và nói như Cha Emmanuel Nguyễn-Vinh-Gioang:” Người Công giáo dành cho cây Thánh giá một địa vị vô cùng đặc biệt” (Vietcatholic 10.01.2010), nhưng giữa ngôn từ và sống theo những suy nghĩ và lời nói ấy,là cả một quảng cách vời vợi. Vị trí của Thánh Giá không phải ở trên các nóc nhà thờ hay trên bàn thờ, mà phải ở trong tim mỗi người, để mỗi ngày trong suốt cuộc đời, chúng ta uốn nắn, đối chiếu và chỉnh sửa thập giá của mỗi người nên giống như Thánh Giá Chúa Kitô.Tiêu chí để nhận biết chắc chắn thập giá riêng của mỗi người có đúng như lòng Chúa mong muốn, ấy là: khi nào,việc nào đòi hỏi hy sinh,từ bỏ, thì đó là ý Chúa,là thập giá Chúa muốn ta vác đi theo Chúa (Lc 14,28).Cũng có nghĩa là khi nào,việc nào thoả mãn sở thích, đam mê của mình, thì không phải là thập giá!
Cuộc đời Kitô hữu rút cuộc vẫn là những chiến sĩ trong đoán “thập Tự Chinh”, nhưng là với tinh thần hoà bình, đoàn kết, chân thành,yêu thương. Muốn được như thế, không còn cách nào khác ngoài từ bỏ chính mình.
Trên đời chẳng ai có thể đi một lúc hai con đường. Cuộc sống luôn đặt con người trước những lựa: TN 23-C62
Trên đời chẳng ai có thể đi một lúc hai con đường. Cuộc sống luôn đặt con người trước những lựa chọn, mà chọn lựa nào lại không phải từ bỏ! Sống là chấp nhận từ bỏ. Có những điều xấu phải từ bỏ như việc nghiện thuốc lá, ma tuý, rượu chè, trụy lạc... Cũng có điều tốt cần phải bỏ để chọn một điều tốt hơn: chọn nghề, chọn trường học, chọn chỗ làm, chọn bậc sống...
Từ bỏ vì yêu thương sẽ không bao giờ cảm thấy thiệt thòi, mất mát. Từ bỏ vì yêu thương sẽ làm ta nhẹ nhàng hơn, dễ chịu hơn, hạnh phúc hơn: Người mẹ hy sinh giấc ngủ, thức suốt đêm để lo lắng săn sóc cho con khi con yếu bệnh. Người cha hy sinh ngày nghỉ cuối tuần để làm thêm giờ, kiếm tiền lo cho gia đình con cái…
Từ bỏ đã trở thành quy luật để sống và lớn lên. Thai nhi không thể ở mãi trong bụng mẹ, dù đó là chỗ an toàn, êm ấm. Đứa bé chẳng thể nào trưởng thành, nếu nó cứ sống mãi bằng sửa mẹ.
Từ bỏ thường là những cắt đứt đau đớn, như mổ một khối u. Có nhiều người không có can đảm từ bỏ, nên suốt đời bị giằng co, ray rứt.
***
Bạn thân mến!
Bài Tin Mừng Chúa Nhật hôm nay, Đức Giêsu cũng nhắc đến hai chữ TỪ BỎ: “Ai đến với tôi mà không từ bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được” (Lc 14:26). Và Ngài nói thêm trong đoạn cuối bài Tin Mừng: “Ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ tôi được” (Lc 14:33).
Điều kiện để làm môn đệ Đức Kitô là phải biết từ bỏ, từ bỏ không ngừng, từ bỏ mỗi ngày cho đến khi ta nhắm mắt xuôi tay.
Điều kiện để làm môn đệ Đức Kitô là phải biết đặt Ngài lên trên mọi giá trị khác. Ngài đòi buộc ta đặt tất cả dưới Ngài, yêu Ngài trên hết mọi sự, trên những người thân yêu, trên của cải vật chất, trên mạng sống mình, trên cả hiện tại và tương lai của mình nữa.
Người Kitô là người sống từ bỏ như Đức Giêsu, là đi vào con đường hẹp như Đức Giêsu: Người đã từ bỏ trời cao để xuống đất thấp. Người đã từ bỏ địa vị làm Thiên Chúa để xuống thế làm người. Sự từ bỏ được thấy rõ qua việc Chúa tự nguyện sống nghèo khổ, tự nguyện nhận lấy tội lỗi của loài người và tự nguyện chết thay cho loài người. Khốc liệt nhất là Người đã từ bỏ ý riêng để hoàn toàn vâng theo ý Thiên Chúa Cha. Trung tâm điểm của đời sống người Kitô là Chúa Giêsu. Mọi giá trị trở nên tương đối trước Đấng Tuyệt Đối. Tiền bạc, của cải là một giá trị. Cha mẹ, vợ con, gia đình là những giá trị khác. Mạng sống là một giá trị trổi vượt hơn cả. Nhưng tất cả những giá trị đó phải được hy sinh khi cần, để ta chọn Đức Giêsu là “Giá Trị Tuyệt Đối” của mọi giá trị. Các thánh tử đạo đã chọn lựa như thế.
Dĩ nhiên ta luôn yêu gia đình , yêu bạn bè, yêu trái đất nâng đỡ ta, yêu bầu trời che chở ta, yêu cuộc sống làm người với bao niềm vui và hạnh phúc. Nhưng ta phải yêu tất cả những điều đó trong Chúa và dưới Chúa, để khi phải chọn lựa một trong hai, ta luôn luôn chọn Chúa.
Ước gì ta biết vui mừng và hạnh phúc khi chọn “viên ngọc quý” là Đức Giêsu, dám bán tất cả, từ bỏ tất cả để thấy mình giàu có. Và ước gì ta tự cởi trói mình mỗi ngày, và nhờ ơn Chúa, ta được tự do và bình an thanh thản trong suốt cuộc đời.
***
Lạy Chúa Giêsu! Sống cho Chúa thật là điều khó. Thuộc về Chúa thật cũng là một thách đố. Chúa đòi buộc con cho Chúa tất cả để chẳng có gì trong con lại không là của Chúa. Chúa muốn lấy đi những gì con cậy dựa để con thực sự tựa nương vào một mình Chúa mà thôi. Chúa thích cắt tỉa con khỏi những cái rườm rà để cuộc đời con sinh thêm nhiều hoa trái. Chúa cương quyết chinh phục con cho đến khi con trọn vẹn thuộc về Chúa.
Xin cho con dám ra khỏi chính mình, ra khỏi những bận tâm và tính toán khôn ngoan của cuộc đời, để sống theo những đòi buộc của Chúa, dù phải chịu mất mát và thua thiệt ở đời này.
Ước gì con cảm nghiệm được rằng: “trước khi con tập sống cho Chúa và thuộc về Chúa, thì Chúa đã sống cho con và thuộc về con từ lâu lắm rồi”. Amen.
Tổng hợp từ R. Veritas (BĐ1: Khôn Ngoan 9:13-18b - BĐ2: Philemon 9b-10,12-17 – PÂ: Luca 14:25-33)
Khi ngắm đàng thánh giá, giữa mỗi chặng chúng ta thường đọc: - Chúng con kính lạy và ngợi: TN 23-C63
Khi ngắm đàng thánh giá, giữa mỗi chặng chúng ta thường đọc:
- Chúng con kính lạy và ngợi khen Chúa Kitô. Vì Chúa đã dùng thánh giá Chúa mà chuộc tội cho thiên hạ.
Và hôm nay, qua đoạn Tin Mừng vừa nghe, Chúa Giêsu cũng bảo:
- Ai muốn theo Ta, phải từ bỏ mình vác thập giá mình mà theo Ta.
Điều Chúa muốn là mỗi người hãy ngồi lại để nhận rõ đâu là thập giá của mình để vác theo Chúa, để không còn than thân trách phận, để không còn trốn chạy và bỏ cuộc.
Nói thế chúng ta cứ tưởng là một điều gì xa vời nhưng trái lại, đó là một điều thật gần gũi, bởi vì trong chương trình cứu độ, Chúa bao giờ cũng để thập giá vừa tầm tay mỗi người. Chu toàn bổn của mình hằng ngày đó chính là cây thập giá đời thường mà mỗi người phải trung thành vác cho đến cùng, mặc dù nhiều khi cũng cực nhọc, vô vị và đơn điệu lắm.
Dầu muốn dầu không, một khi đã sống trên cõi đời này, chúng ta vẫn phải kề vai vác lấy thập giá của mình. Chi bằng hãy can đảm vác lấy với Chúa và theo Chúa, lúc đó chúng ta sẽ cảm thấy được bình an trong tâm hồn, và tìm thấy được những giá trị cao cả hơn.
Người ta hỏi một anh đạp xích lô như thế này:
- Anh đạp xích lô để làm gì? - Tôi đạp xích lô để kiếm tiền. - Vậy anh kiếm tiền để làm gì? - Tôi kiếm tiền để mua gạo ăn? - Mua gạo ăn để làm gì? - Để đạp xích lô.
Và chúng ta gọi đó là một chiếc vòng luẩn quẩn. Phải, cuộc đời mỗi người chúng ta cũng thế. Nếu không cố gắng vươn lên, chúng ta cũng sẽ mãi mãi ở trong chiếc vòng luẩn quẩn ấy. Tuy nhiên đối với chúng ta thì không phải chỉ có vậy, bởi vì chúng ta phải vươn lên tới những giá trị siêu nhiên. Thực vậy, nếu chúng ta đạp xích lô để chu toàn bổn phận Chúa trao phó là lo lắng cho cuộc sống của mình và của gia đình, như lòng Chúa mong ước, nói cách khác, nếu chúng ta biết làm những công việc nhỏ bé tầm thường ấy vì lòng yêu mến Chúa, thì đó là chúng ta đang vác thập giá mình với Chúa và theo Chúa.
Như vậy, chúng ta có thể nói cuộc đời chúng ta chồng chất những thập giá bởi vì mỗi nỗi buồn, mỗi niềm đau chẳng hạn như bệnh hoạn tật nguyền, chết chóc tang tóc... đều là một thập giá. Tuy nhiên, cùng với Chúa chúng ta sẽ không thất vọng chán nản, trái lại chúng ta sẽ vui mừng và phấn khởi, bởi vì mỗi nỗi buồn, mỗi niềm đau sẽ là một sợi chỉ vàng dệt thành tấm vải cuộc đời chúng ta và làm cho tấm vải cuộc đời ấy thực sự có một giá trị siêu nhiên cao quý trước mặt Chúa. Hơn thế nữa, nếu chúng ta biết vác thập giá mình mà bước theo Chúa, chắc chắn chúng ta sẽ không đi vào ngõ cụt vô nghĩa, sẽ không đi vào sự chết, nhưng sẽ tiến đến vinh quang phục sinh muôn đời với Chúa.
(Trích trong ‘Mở Ra Những Kho Tàng’ - Charles E. Miller)
Đằng sau bài đọc thứ hai ngày hôm nay là một khoảng thời gian thích thú. Một người nô lệ có: TN 23-C64
Đằng sau bài đọc thứ hai ngày hôm nay là một khoảng thời gian thích thú. Một người nô lệ có cái tên là Onesimus đã trốn thoát khỏi chủ của mình là Philêmôn, và anh chạy tới chỗ Thánh Phaolô để được an toàn. Thánh Phaolô đã nồng nhiệt bảo vệ cho người nô lệ bỏ trốn này, nhưng thánh nhân nhận biết một điều gì đó có giá trị cao hơn là sự tự do của Onesimus đã được hoàn thành. Thánh nhân đã kêu gọi Philêmôn, chủ của người nô lệ, hãy hành động như một môn đệ thật của Chúa Giêsu Kitô.
Thánh Phaolô dễ dàng che giấu Onesimus hoặc nhân danh Đức Kitô đòi Philêmôn trả lại sự tự do cho người nô lệ. Thay vào đó Thánh Phaolô đã gởi Onesimus về với Philêmôn và những gì tôi tưởng tượng ra là sự tủi nhục của người nô lệ và sự ngạc nhiên của người chủ. Qua người nô lệ, Thánh Phaolô đã gởi cho Philêmôn một bức thư mà chúng ta đã nghe một phần trong bài đọc ngày hôm nay. Điểm chính của bức thư là Phaolô đã không muốn cưỡng bách Philêmôn thực hành nhân đức, thay vào đó thánh nhân chỉ muốn mời gọi ông hãy quảng đại. Tha thứ cho người nô lệ có nghĩa là phó mặc cho quyền sở hữu rất giá trị thời đó. Đó là một thách đố cho Philêmôn. Thánh Phaolô đã kết luận bức thư bằng cách nói rằng;”Tôi viết thư này cho anh với niềm tin tưởng là anh sẽ nghe theo vì tôi biết rằng việc anh sẽ làm còn làm hơn những gì mà tôi xin nữa”.
Thật sự chúng ta không biết chắc Philêmôn đáp trả như thế nào, ông có giải phóng người nô lệ hay không? Philêmôn có lẽ đã nhắc nhở Thánh Phaolô rằng việc nô lệ là hợp pháp và ông ta có quyền để giữ người nô lệ của mình? Có phải ông đã phàn nàn rằng Thánh Phaolô đã thật sự không hiểu về hoàn cảnh kinh tế của ông và người nô lệ thì cần thiết cho sự thành công tài chính của ông không? Chúng ta không biết Philêmôn có đáp trả như Thánh Phaolô mong đợi nơi ông như là người môn đệ của Chúa Giêsu hay không?
Chúng ta biết thế nào là môn đệ Chúa Giêsu và chúng ta được kêu gọi hãy trở nên quảng đại trong việc đáp trả của chúng ta, không phải là sống nhỏ giọt hoặc tìm kiếm những miễn trừ mà những người Công Giáo phải làm. Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu đã cảnh cáo chúng ta qua ví dụ xây tháp và đi đánh nhau, chúng ta phải được sửa soạn cho kinh nghiệm Kitô giáo của chúng ta. Nước Trời đã là một tài sản được hứa ban trong tương lai. Trong lúc còn trên mặt đất này, chúng ta được mong đợi trở thành những môn đệ trung thành, những người lắng nghe và chăm chú vào những lời của Chúa Giêsu: “Bất cứ ai không vác thập giá mình mà theo Ta, thì không đáng làm môn đệ của Ta”.
Có lẽ thánh giá của chúng ta là những đau khổ có liên quan đến việc phải từ bỏ những nô lệ của chúng ta như là thói nghiện rượu, nghiện thuốc, hoặc là say xỉn, thánh giá của chúng ta có thể giữ chăm chú kỷ luật mà chúng ta cần để lướt thắng những chuyện đồn nhảm, để tha thứ những người nào đã đối xử bất công, hoặc là tử tế hay là nghĩ tốt cho những người luôn luôn cho chúng ta là điên rồ.
Thiên Chúa không cưỡng bách chúng ta trở nên đạo đức như Thánh Phaolô đã không cưỡng bách Philêmôn phải tha thứ cho nô lệ của ông. Ngay khi điều xấu xảy ra với chúng ta, Thiên Chúa cũng không cưỡng bách chúng ta phải chấp nhận nó như một thánh giá. Chúng ta phải nỗ lực làm việc để thấy được chúng ta có thể quay trở một điều đáng sợ trở thành một điều có giá trị, bằng việc kết hợp những đau khổ của chúng ta với những đau khổ của Đức Kitô.
Trong mọi Thánh Lễ chúng ta tưởng nhớ sự chết và sự sống lại của Đức Kitô, như vậy qua bí tích Thánh Thể, sự hy tế của Ngài là một thực tại trước chúng ta trên bàn thờ. Khi chúng ta nghe những lòi: “Đây cũng là mình con nữa, cùng với Con Cha, con xin dâng chính mình con cho Cha”. Khi đó chúng ta sẽ nghe những lời: “Đây là chén Máu Ta”, chúng ta sẽ nói: “Đây là máu của con, con ước mong nó được đổ ra vì yêu Cha, nếu Cha muốn như vậy”. Chúng ta phải được chuẩn bị để trở thành môn đệ của Chúa Giêsu Kitô.
Odette, một cô gái xinh đẹp, sinh ra trong một gia đình quý tộc ở nước Bỉ. Năm 17 tuổi, cô quyết: TN 23-C65
Odette, một cô gái xinh đẹp, sinh ra trong một gia đình quý tộc ở nước Bỉ. Năm 17 tuổi, cô quyết định đi tu, nhưng chỉ vài ngày sau khi lãnh áo dòng, cha mẹ cô đến bắt trở về. Từ lâu, cha mẹ đã có ý gả cô cho lãnh chúa Simon ở một lâu đài gần đó.
Vốn biết cô con cái cưng không muốn lập gia đình nên cha mẹ cô đã chuẩn bị hôn lễ một cách kín đáo. Một buổi sáng đẹp trời cô thức giấc vì sự ồn ào lạ thường của lâu đài. Vèn màn nhìn qua cửa sồ, cô ngạc nhiên thấy xe hoa lộng lẫy đang tiến vào khuôn viên trước lâu đàu. Hỏi đầy tớ, cô mới biết người ta đang chuẩn bị lễ cưới cho cô. Kế đó, các người hầu vào phòng trang điểm và mặc áo cưới cho cô. Họ đưa cô xuống nhà nguyện của lâu đài. Nơi đây, có đông đủ quý khách, và linh mục tuyên úy của lâu đài cũng đã nghiêm chỉnh chờ sẵn.
Nghi lễ đến phần giao ước. Vị chủ tế hỏi Odette có muốn nhận Simon là chồng theo luật Giáo Hội không? Cô đã dõng dạc tuyên bố “Con không nhận lãnh chúa Simon cũng như bất cứ người nào làm chồng, bởi vì tình yêu và đức tin của con đã hiến dâng hco Chúa Kitô từ lâu rồi. Vì thế, không một tình yêu nào, cho dù sự hăm dọa có thể tách con khỏi tình yêu Chúa Kitô là bạn trăm năm duy nhất của đời con”.
Sáng hôm sau, không thấy con gái xuống vườn đi dạo như thường lệ, cha cô gõ cửa vào phòng cô. Odette đang gục đầu trên vũng máu. Ông đáu đớn nhìn con và hiểu ngay ý định của Odette. Vì muốn hủy hoại sắc đẹp của mình nên cô đã dùng gươm cắt chiếc mũi xinh đẹp của cô. Khi hồi tỉnh lại, được hỏi lý do tại sao cô làm như vậy? Cô thản nhiên đáp: “Như thế sẽ không ai cấm cản con đi theo Chúa Kitô nữa”.
Thật vậy, khi vết thương đã lành, cô được phép nhập tu viện. Ba năm sau đó, nữ tu Odette được chị em chọn làm tu viện trưởng lúc mới 23 tuổi.
Thưa anh chị em,
Cử chỉ táo bạo và xem ra như điên rồ của Odette là bằng chứng hùng hồn nhất về lòng tin và tình yêu của cô đối với Chúa Kitô. Và để trung thành tuyệt đối với tình yêu ca cả đó, cô đã sẵn sàng hy sinh tất cả: cha mẹ, tiền tài, danh vọng, chức quyền, sắc đẹp và chính đời sống của cô nữa.
“Ai theo Tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ Tôi được”.
Cuộc đời con người là một chuỗi những chọn lựa. Những chọn lựa đan thành đời riêng của mỗi người. Đối với người kitô, chọn lựa là đáp lại tiếng Chúa đang vang lên trong lòng mình từng giây phút trong cuộc sống. Đôi khi nhìn lại những chọn lựa hằng ngày, chúng ta chợt giật mình, vì thấy chúng ta thường chọn mình: sở thích của mình, hạnh phúc của mình, tự do của mình. Chúng ta chọn tất cả những gì ít nhiều dính dáng đến bản thân. Trong khi Kolbe chọn chết thay cho bạn tù torng trại tập trung Đức Quốc Xã, Cha Đamien chọn hiến thân cho người phong cùi ở đảo Molokai, Mẹ Têrêsa chọn săn sóc cho những người hấp hối ở Calcutta. Và chúng ta hãy chọn cho mình một cách sống để diễn tả niềm tin và tình yêu vào Chúa Kitô Tử Nạn và Phục Sinh.
Chọn lựa là phải từ bỏ. Người ta không thể bắt cá hai tay. Người ta không thể phục vụ hai chủ. Cũng không được đặt Chúa ngang hàng “cá mè một lứa” với tất cả những cái khác để chọn lựa. Chúa phải được đặt trên tất cả. Chọn Chúa la phải từ bỏ tất cả những cái khác. Không được coi những liên hệ tình cảm gia đình hơn Chúa. Không được coi tiền của vật chất hơn c. không được coi mạng sống mình hơn Chúa. Chúa đòi hỏi những người theo Chúa phải dành cho Ngài quyền ưu tiên trên tất cả mọi cái khác. Bất cứ điều gì đi ngược lại hoặc ngăn cản quyền chọn lựa ưu tiên đó đều phải bị loại trừ. Không thể đi theo Chúa, nếu chúng ta không yêu Chúa hơn tất cả những người thân yêu của chúng ta, dù là cha mẹ, anh chị em, và yêu Chúa hơn cả chính bản thân mình, hơn cả mạng sống mình nữa: “Ai muốn cứu lấy sự sống mình thì sẽ mất, còn ai liều mạng sống mình vì Thầy, thì sẽ cứu được sự sống” (Lc 9,24).
- Một người con tốt nghiệp Đại học Sư phạm muốn đi phục vụ những con người như bị bỏ rơi ở một nơi xa thành thị, đường đi khó khăn, trắc trở, thiếu thốn đủ thứ, từ cái ăn đến nước uống… Người mẹ khóc lóc cản ngăn, sợ con cực, con khổ…
- Một công nhân làm trong một xí nghiệp. Người công nhân biết rất rõ nội vụ tiêu cực làm thiệt hại nặng nề tài sản của nhân dân. Im lặng để được yênt hân hay tố giác theo tiếng nói của lương tâm, của lẽ phải, nhưng lại liều mình chuốc họa vào thân…
Theo Chúa trong những trường hợp nầy là một thử thách, là thập giá. Nhưng đằng sau thử thách, đằng sau thập giá là cuộc sống mới trong vinh quang.
Anh chị em thân mến,
Khách quan mà nói, lời mời gọi của Chúa Giêsu thật là ngược đời và khó chấp nhận. Những lời đó vẫn làm khó chịu không ít người. Nhưng cũng những lời tuyên bố ngược đời đó vẫn không ngừng lôi cuốn bao người khác dấn thân vào một cuộc phiêu lưu không biết đâu là giới hạn.
Chúng ta có thể hiểu và sống theo lời mời gọi của Chúa Giêsu, khi chúng ta khám phá ra được tình yêu của Thiên Chúa đối với chúng ta. Tình yêu đó bao la, vô điều kiện, vô vụ lợi. Khi chúng ta cảm nghiệm được tình yêu đó bằng chính cuộc sống đời thường của một con người, thì lúc đó chúng ta mới thấy Chúa Giêsu có lý. Và chúng ta cũng có lý khi dấn thân vào việc thực hiện những hy sinh, từ bỏ. Vì tình yêu và chỉ vì tình yêu mà thôi, những từ bỏ, hy sinh tự nguyện của chúng ta mới có giá trị vĩnh cửu. Nói cách khác, nếu chúng ta yêu Chúa thật sự thì chẳng những chúng ta không ngần ngại mà còn sung sướng được chia sẻ thập gái với Chúa Giêsu. Vui sướng chấp nhận từ bỏ, hy sinh, khước từ của cải, danh vọng, quyền lực, để chứng tỏ chúng ta yêu Chúa thật sự, không giả dối “tình yêu không có hy sinh, chưa phải là tình yêu thứ thiệt”.
Tuy nhiên, thưa anh chị em,
Cần phải suy nghĩ, đắn đo cẩn thận trước khi quyết định theo con đường Chúa Giêsu mời gọi. Vì đây là một chọn lựa hết sức quan trọng. Nó liên hệ đến cả cuộc đời chúng ta. Đã bước chân theo Chúa thì phải theo đến kỳ cùng. Không chấp nhận bỏ cuộc, dừng lại hay thối lui. Theo Chúa cần phải bền gan vững chí đến cùng mới được, như Chúa đã nói: “Ai bền đỗ đến cùng mới được cứu độ”.
Theo Chúa không phải là vấn đề của lợi lộc trước mắt mà là vấn đề của tình yêu. Yêu là trung thành. Yêu là cho đi, cho đi từ từ, cho đi mại, cho đi cả mạng sống. Đó mời là tình yêu lớn nhất, xứng đáng với tình yêu của Thiên Chúa. Đó cũng là biện chứng của Tin Mừng: cho đi là nhận lãnh, quên mình là tìm lại mình, chết là sống, tử nạn là phục sinh muôn đời.
Hoạt cảnh hoàn toàn thay đổi. Cuộc hành trình tiếp tục. Các địch thủ tạm khuất dạng một chốc: TN 23-C66
Hoạt cảnh hoàn toàn thay đổi. Cuộc hành trình tiếp tục. Các địch thủ tạm khuất dạng một chốc lát; nói với đám đông người cùng đi đường với Ngài, Chúa Giêsu dạy cho họ một bài giáo lý về điều kiện phải có để làm người môn đệ. Những lời dạy của Ngài tương phản với dụ ngôn ở trên, bởi vì chúng nêu lên trước một đề tài lúc đó được hiểu ngầm: những ai đón nhận lời mời đi vào Vương Quốc phải tuân thủ một số đòi hỏi.
Giáo huấn được mở đầu bằng hai lời liệt kê những điều kiện để trở thành môn đệ; thực thế, đến với Chúa Giêsu chưa đủ (cc.26-27). Điều thứ nhất đòi hỏi người ta ghét gia đình và cả đến mạng sống mình nữa (c.26). Chắc hẳn trong Do Thái giáo có nhiều trường hợp những người đã cưới vợ bỏ tất cả để theo phục vụ một ông thầy và học hỏi Lề Luật với ông, mà một trong những việc phục vụ là đi theo Thầy khắp nơi (x. đã có Êlisê đi theo và phục vụ Êlia, 1V 19-21). Tính cách độc đáo của lời Tin Mừng gồm có hai điểm. Trước hết, với một ngôn ngữ triệt để (“ghét”) người ta được yêu cầu phải từ bỏ, theo gương Chúa Giêsu (8,19-21; 11,27-28), mọi quyến luyến với gia đình là thứ gây cản trở (trường hợp người vợ mới cưới, x. 14,20). Mọi liên hệ hoàn toàn chính đáng này cũng như tình yêu hợp lý đối với chính mạng sống mình, không được chiếm chỗ ưu tiên. Điều mới mẻ thứ hai: rời bỏ gia đình không có mục đích là học luật nhưng để gắn bó với chính bản thân Chúa Giêsu và theo Ngài lên Giêrusalem để chia sẻ số mệnh của Ngài. Chỉ là môn đệ đích thực những ai có khả năng có được quyết định triệt để và khó khăn này: loại bỏ tất cả những gì ngăn cản họ bắt chước Chúa Kitô. Tiếp theo đó là giáo huấn về con đường khổ giá, giáo huấn này đưa ra hai điều kiện: vác thập giá mình và đi theo Chúa Giêsu. Như trong giáo huấn song song ở 9,23, có một ám chỉ đến cách thức mà Chúa Giêsu sẽ phải chết. Không có một chỗ nào khác trong Luca, Chúa Giêsu nói về việc Ngài bị đóng đinh.
Hai dụ ngôn, được gắn liền với những gì đi trước bằng một từ kiên quyết”quả thế”, mời gọi suy nghĩ một cách nghiêm chỉnh: không có vấn đề dấn thân một cách nhẹ dạ theo Chúa Giêsu hay làm việc nửa vời, phải đảm bảo có thể tiếp tục công trình cho đến hoàn thành (cc.28-32). Các hình ảnh rút từ cùng môt lĩnh vực: vấn đề về xây cất (một cây tháp) và về lực lượng vũ trang; trở thành môn đệ cũng gần như gia nhập một đạo binh trong thời chiến…
Khi nói về việc áp dụng dụ ngôn, có một lời giáo huấn đưa ra một điều kiện mới rất được Luca yêu thích: người môn đệ phải từ bỏ hết những gì mình có (cc.26.27.33). Ai không quyết định từ bỏ mọi sự, kể cả chính mạng sống mình, sẽ thất bại một cách nhục nhã. Tính toán đến tài nguyên và sức lực của mình chính là, một cách nghịch lý, vất bỏ tất cả những gì gây trở ngại.
Bài diễn từ kết thúc bằng một câu châm ngôn bình dân (cc.34-35). Trong thời thượng cổ muối vừa được dùng để bảo tồn thức ăn vừa là gia vị. Vì có thể giữ thức ăn khỏi bị hư thối, nó tượng trưng cho sự bền vững; bởi vậy nó rất cần thiết cho việc hy tế (Lv 2,13). Ở Palestin người ta thường dùng muối có phẩm chất kém, pha trộn nhiều tạp chất, nên nó thường bị mất mặn đi sau một thời gian. Mà muối, dùng để ướp thức ăn cũng như của lễ chẳng hạn, thì chính nó không thể được ướp bằng thứ muối nào nữa, nếu nó mất khả năng ướp măn thì chẳng có muối nào làm nó mặn lại được. Vậy mà, giáo huấn về muối này lại được nói ở phần cuối của một bài giáo lý về điều kiện phải có của người môn đệ. Do bởi ý nghĩa kép của từ Aram tiềm ẩn, câu của Luca có nghĩa”nếu chính muối đã điên rồ” (nhưng”nhạt” ở Mc 9,50) và màu sắc tâm lý này làm cho việc áp dụng giáo huấn được dễ dàng. Nếu những liên hệ giữa môn đệ và Chúa của mình lỏng lẻo, thậm chí bị cắt đứt, thì làm sao tái lập được? Người tín hữu lạt lẽo là kẻ điên rồ; kẻ vô tích sự này bị quẳng đi bởi vì họ bị mắng không thể là môn đệ (c.33). như thế đừng theo Thầy thì tốt hơn là theo cách lừng khừng hay ngừng lại giữa đường (xc. 28-32). Như Chúa Kitô nói trong sách Khải huyền:”Ta biết các việc ngươi làm: ngươi chẳng lạnh mà cũng chẳng nóng. Phải chi ngươi ‘lạnh hẳn hay nóng hẳn’, nhưng vì ngươi hâm hẩm, chẳng nóng chẳng lạnh, nên Ta sắp mửa ngươi ra khỏi miệng Ta” (Kh 3,15-16).
Có rất đông người cùng đi đường với Đức Giêsu. Người quay lại bảo họ
Chúng ta vẫn đang trên con đường lên Giêrusalem, ở đó Luca đã tập hợp các tài liệu gốc ma: TN 23-C67
Chúng ta vẫn đang trên con đường lên Giêrusalem, ở đó Luca đã tập hợp các tài liệu gốc mà ngài đã thu thập bởi các nguồn thông tin của riêng ngài. Người ta có thể nói rằng đây không chỉ là một bài tường thuật cụ thể mà hơn thế nữa là lịch sử cao cả của Đức Giêsu Kitô trong mọi thời đại. Những “đám đông người" cùng đi với Đức Giêsu không chỉ là vài trăm người ở Palestine trong thời đại đó, mà là vô số người, đàn ông có, đàn bà có đã bắt đầu đi theo Đức Giêsu qua bao thế kỷ. Vậy ngày hôm nay, Đức Giêsu hướng về phía chúng ta để đặt cho chúng ta một vài câu hỏi: "Anh em nói rằng anh em là những môn đệ của Thầy nhưng anh em có biết điều đó có nghĩa gì không? Anh em có biết đi theo Thầy sẽ dẫn anh em đi tới đâu không?".
Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được
Yêu sách đầu tiên của Đức Giêsu đúng là làm người ta phải hốt hoảng và nếu cần một lần nữa minh chứng rằng Giêsu Na-da-rét có ý thức Người không phải là "một người bất kỳ nào đó". Vậy thì Người là ai, nếu không phải là một người điên, lại yêu cầu toàn thể nhân loại phải dứt bỏ tình cảm đến như thế, để gắn bó với bản thân của Người?
Ai có thể hiểu được ngôn ngữ của các vì sao, Ai có thể nhận ra âm nhạc của các linh hồn, Ai với trái tim có đủ tự do
Sẽ biết yêu mến Thầy trên hết và đi theo sau Đấng, Lời của sự sống?
Tấm lòng cần phải rất tinh tế để hiểu biết Đức Giêsu.
Dĩ nhiên Đức Giêsu là ngôn sứ của tình yêu chứ không phải của lòng thù hận. Công thức gay gắt của Người không có nghĩa chúng ta bỏ rơi những mối liên hệ gia đình. Không nhằm biện minh cho thói ích kỷ, trái lại Đức Giêsu kêu gọi một sự từ bỏ triệt để bản thân mình. Vả lại, cần phải yêu mến Đức Giêsu hơn cả mạng sống mình. Như thế, thay vì phá vỡ một cách ích kỷ mọi quan hệ nhân bản thiêng liêng nhất của chúng ta (tình yêu phụ tử, hôn nhân, bằng hữu), Đức Kitô mời gọi chúng ta, mỗi người phải làm cho tình cảm ấy được sinh động và xuyên suốt bởi tình yêu tuyệt đối của Thiên Chúa... Và trong trường hợp hạn chế, thật vậy, vẫn phải là: “bỏ nhà, bỏ vợ, anh em, cha mẹ hay con cái vì Nước Thiên Chúa” (Lc 18,29). Và chính Đức Giêsu đã buộc mình phải dứt bỏ gia đình riêng trước khi yêu cầu điều đó với chúng ta, khi Người hiến dâng cả hồn và xác cho việc rao giảng Tin Mừng (Lc 8,19-21; 11,27-28).
Mỗi Người, tùy theo hoàn cảnh và ơn gọi của mình, phải vui lòng đón nhận yêu sách phi thường ấy trong đời sống cụ thể. Những từ bỏ tuyệt đối nào được đặt ra cho tôi để phục vụ Nước Thiên Chúa?
Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được
Ở đây có hai công thức: Vác thập giá và đi theo Đức Giêsu. Vậy vấn đề trước tiên không phải là từ bỏ mà là tình yêu. Người nào đã thật sự tìm thấy Đức Giêsu, Người ấy đã tìm thấy giá trị phát triển nhất trong mọi trường hợp. Tất cả những gì làm chúng ta đau khổ, có thể trở thành "sự hiệp thông của tình yêu”. Mọi người vác thập giá đi theo Đức Giêsu là đi theo Đấng đã vác thập giá đi đầu. Nếu chúng ta suy nghĩ thấu đáo, khi chúng ta lảo đảo dưới sự thử thách thì Đức Giêsu đã ở đó, kề bên chúng ta, đi trước chúng ta, chính Người cũng đang lảo đảo trên con đường thập giá dẫn Người đến niềm hoan lạc của sự sống lại! Simon, gốc Kyrênê, được đặt thập giá lên vai vác theo sau Đức Giêsu là hình ảnh của người môn đệ chân chính (Lc 23,26). Ai đã khám phá điều đó, đã tìm ta một bí mật; bí mật của một hạnh phúc mà không gì có thể phá hủy được. Không gì. Phúc cho người nào có cái nhìn xuyên thấu điều vô hình để tìm kiếm khuôn mặt của Người!
Quả thế, ai trong anh em muốn xây một cây tháp, mà trước tiên lại không ngồi xuống tính toán phí tổn, xem mình có đủ để hoàn thành không? Kẻo lỡ ra, đặt móng rồi mà không có khả năng làm xong, thì mọi người thấy vậy sẽ lên tiếng chê cười mà bảo: "Anh ta đã khởi công xây, mà chẳng có sức làm cho xong việc!".
Dụ ngôn này là của riêng Thánh Luca: "Bổn phận phải ngồi xuống!" Dụ ngôn này nói lên khó khăn to lớn mà người ta phải chấp nhận khi cồ quyết định bắt đầu đi theo Đức Giêsu. Đây là một cuộc phiêu lưu dài ngày; và phải có thể đi đến cùng!
Đức Giêsu đã không bao giờ tìm cách quảng cáo, khi tạo ra tâm lý thành công giả tạo ở xung quanh Người. Thay vì che giấu những nguy cơ của công việc, Người nhấn mạnh chúng như để làm nản lòng ngay tức khắc những nhiệt tình bồng bột và chóng qua; như thể sự rút lui dọc đường còn tệ hơn là chưa bao giờ khởi sự? Điều này phải làm chúng ta suy nghĩ một cách thật nghiêm túc tính chất trầm trọng của việc từ bỏ đức tin khi việc từ bỏ này cố tình và có ý thức. Thôi không theo "Đức Giêsu nữa, khi người ta đã bắt đầu đi theo Người...” phải chăng trầm trọng hơn việc chưa từng biết Người? Trách nhiệm vô cùng của việc Tuyên xưng Đức Tin là thế. Nếu không nghiêm túc thì đừng làm? Trước khi tuyên hứa phải ngồi xuống, dùng thời gian mà suy nghĩ.
“Hoặc có vua nào đi giao chiến với một vua khác, mà trước tiên lại không ngồi xuống bàn tính xem mình có thể đem một vạn quân ra, đương đầu với đối phương dẫn hai vạn quân tiến đánh mình chăng? Nếu không đủ sức, thì khi đối phương còn ở xa, ắt nhà vua đã phải sai sứ đi cầu hòa".
Hai dụ ngôn này "xây tháp" và "chiến đấu để thắng trận" là thành phần của các bản văn mà Luca đã có chủ ý tập hợp trong "đường lên Giêrusalem". Hai câu chuyện này đặt song song, dễ nhớ, với văn phong nói và lặp lại. Cùng một bài học được làm nổi rõ, được gấp đôi để không ai quên: Đời sống Kitô hữu chính là "xây dựng" và "chiến đấu”. Hai công việc gian nan đòi hỏi phải suy nghi và kiên trì. Chúng cũng yêu sách sự tiên liệu và tổ chức. Anh em phải ngồi xuống để suy tính!
Một đôi khi tôi có hoàn thành lời yêu cầu này của Đức Giêsu không?
Tôi có dùng thời gian để suy nghĩ cuộc đời tôi về những cam kết của tôi? Chúng ta đều biết làm các bảng tổng kết, tính toán, tiên liệu cho các công việc của con người vậy có khi nào chúng ta dừng lại một mình hay trong nhóm với những người khác để nhận định xem chúng ta đã thật sự sống những công việc của con Người trong đường lối của Đức Kitô? Đó là mục đích của việc "xét lại đời sống": Hãy nhìn, phán đoán, hành động, cầu nguyện trong ánh sáng của Tin Mừng.
Đi nghỉ hè về, lời mời gọi của Đức Giêsu đến đúng lúc. Một năm mới đây rồi, trước mặt chúng ta. Tất cả sẽ lại tiếp tục: Nghề nghiệp, trường học, tập đoàn, hiệp hội. Để không sống hời hợt với mình và với mọi việc, nguyện gẫm là bí quyết cửa đời sống sâu sắc và thật sự hiệu quả. Ngày hôm nay Đức Giêsu yêu cầu chúng ta không nên sống một cách hời hợt nông cạn.
Lạy Chúa, người nào mà Thần Khí Chúa cư ngụ, người ấy sẽ tiếp nhận những bí mật của Chúa Cha.
Trong ba năm của đời sống hoạt động, Đức Giêsu hầu như đã làm nhiều hơn mọi người hoạt động của thế gian.
Một bà mẹ trẻ trong gia đình, bề bộn công việc, một ngày nọ nói với tôi: "Những ngày nào con càng phải làm nhiều việc thì con càng cảm thấy nhu cầu phải ngừng lại, phải ngồi xuống mười phút để nguyện gẫm: và con được lời thời gian!”
“Cũng vậy, ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ tôi được”.
Vậy đây là lần thứ ba trong ít dòng trở lại cùng một điệp khúc sắc bén như dao thái thịt: "Không thể làm môn đệ của tôi được".
Và đối với Luca, điệp khúc như là kết luận của hai dụ ngôn nói trên. Cũng chính vì thế mà cần phải "ngồi xuống”. Người ta không theo Đức Giêsu trong sự dễ dãi. Ai không sẵn sàng đi đến cùng tốt hơn đừng nên khởi sự: Hãy từ bỏ tìm kiếm chính mình trong tình cảm, từ bỏ đời sống của riêng mình, từ bỏ của cải... bởi tình yêu. Lời mời gọi sự lột bỏ triệt để này, để sống nghèo khó, không phải là một "lời khuyên" dành riêng cho những Kitô hữu thượng hạng, các tu sĩ nam nữ như đôi khi Người ta thường hiểu như thế... Sự từ bỏ chính là điều kiện của mọi đời sống Kitô hữu như Đức Giêsu đã nói. Phải như thế để trở thành một “môn đệ đơn sơ". "Anh em không thể phục vụ Thiên Chúa và tiền bạc" (Lc 16,13). Một lần nữa, thay vì phải quan niệm những lời ấy của Đức Ki tô như những lời quá đáng, hãy dùng thời gian để cảm nhận chúng như những lời thật sự giải phóng và làm triển nở. "Người vốn giàu sang phú quý, nhưng đã tự ý trở nên nghèo khó vì anh em, để lấy cái nghèo của mình mà cho em trở nên giàu có" (2Cr 8,9).
Nhưng để hiểu được điều đó, dĩ nhiên Thiên Chúa phải tràn ngập trong một tâm hồn. Chúng ta có tiếp tục hướng về "cái có" một cách tham lam hay không? Chúng ta có khám phá và nghĩ ra một cách sống sung sướng trong tình bạn, sự chia sẻ và tính đơn sơ không?
"Xã hội tiêu thụ không làm cho con người hạnh phúc".
Đức Gioan Phaolô II đã nói với giới trẻ ở Công viên các Hoàng Tử. Họ đã vỗ tay tán thưởng. Họ đã đồng ý. Nhưng thế thì sẽ có những kết luận thực hành nào về phương diện mua sắm, nhịp độ của đời sống và sử dụng tiền bạc... để được tự do hơn. Và thật đơn giản, để "đi theo Đức Giêsu”, để giống Người đôi chút.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa là Anh Nghèo, vinh quang đời đời của Thiên Chúa ở nơi Ngài!
Dụ ngôn sau cùng về bữa tiệc hiển nhiên ám chỉ cuộc sống vĩnh cửu. Người ta hiểu được như: TN 23-C68
Dụ ngôn sau cùng về bữa tiệc hiển nhiên ám chỉ cuộc sống vĩnh cửu. Người ta hiểu được như vậy căn cứ vào lời một thực khách: ‘phúc cho kẻ sẽ được ăn tiệc trong Nước Thiên Chúa’. Đức Giêsu soi sáng vấn đề những kẻ được chọn trong Nước trời đã thành hình khi Ngài kể dụ ngôn các thực khách dự tiệc cưới.
1. Mời gọi.
Trong tất cả các dân tộc, Israel là dân tộc được mời dự tiệc cưới trước tiên. Câu ‘xin mời đến vì mọi sự đã dọn sẵn’, hàm chứa lời mời của Chúa khi Ngài đến nhập thể làm người. Những gì có trước đó chỉ là chuẩn bị. Giai đoạn chuẩn bị đã chấm dứt, bữa tiệc đã sẵn sàng. Thời chuẩn bị đó chính là việc xuất hành khỏi Ai cập để về Canaan và chinh phục đất hứa; là giao ước trên núi Sinai, là toàn bộ lề luật, là sấm ngôn quan trọng của các tiên tri, là đền thờ. Ngoài ra còn là hình ảnh của những vị vua tiêu biểu, là những khổ nhục thời lưu đầy, rồi là vị Tiền Hô, sau cùng là những lời giảng thuyết và phép lạ của chính Đức Giêsu.
Giờ đây, mọi sự đã sẵn sàng. Đức Giêsu tiến về Giêrusalem để nhận quyền làm chủ thành thánh. Ngài tự hỏi: không biết với những cái chuẩn bị đó, dân của Ngài đã thực sẵn sàng chưa?
Giáo Hội với công việc của mình, cũng là một sự chuẩn bị. Dĩ nhiên, đây là giai đoạn hoàn tất giao ước cũ, những vẫn là chuẩn bị đối với sự ứng nghiệm dứt khoát. Phép rửa, một cuộc tái sinh, chuẩn bị cho đời sống mới bắt nguồn từ biến cố Phục sinh. Tiệc Thánh Thể chuẩn bị cho tiệc vĩnh cửu trên trời.
Cho nên, chúng ta cử hành tiệc Thánh Thể cho tới khi ‘Chúa lại đến’. Bí tích Hôn phối chuẩn bị đi đến một cộng đồng vĩ đại, sống và yêu thương dưới quyền quản trị của Thiên Chúa. Bí tích Thống hối chuẩn bị việc Chúa đến, ân sủng chuẩn bị cho vinh quang. Sau cùng, đau khổ chuẩn bị cho cuộc khải hoàn thêm vĩ đại và cái chết chuẩn bị cuộc sống chân thực.
Giáo Hội chuẩn bị cho Nước Thiên Chúa, hay đúng hơn Giáo Hội là Nước Thiên Chúa còn phôi thai.
2. Những người kiếu từ.
Trong dụ ngôn, các thực khách được mời không sẵn sàng. Vì cho rằng còn có những việc còn quan trọng hơn, họ đã khước từ việc thiết yếu. Họ lo lắng đến những điều phụ thuộc và vì thế bỏ qua việc chủ chốt.
Lời thoái thác của người thứ nhất biểu hiệu não trạng duy vật. Một miếng đất mới tậu đối với y còn giá trị hơn một lời mời danh dự. Israel muốn có một vị Thiên Sai đem lại cho họ của cải vật chất. Đối với dân chúng, cơm bánh và vui chơi quan yếu hơn cả Tôn giáo. Trong Giáo Hội cũng có rất nhiều người lấy việc thủ đắc đất đai quan hệ hơn thủ đắc Nước Thiên Chúa. Đất đáng giá hơn trời, tiền bạc hơn tinh thần, tạm bợ hơn vĩnh cửu.
Người thứ hai viện cớ bận việc. Họ phải thử mấy cặp bò mới tậu. Đúng ra, họ có thể nhận lời nhưng phải là lúc khác. Bây giờ, họ rất bận bịu. Chúng ta thấy hạng người này ở nhiều nơi, nhiều lúc. Họ bị nô lệ cho công việc; tâm hồn không có lúc nào thư thái.
Bị lôi cuốn vào guồng máy hoạt động họ không còn thì giờ và thảnh thơi để lo đến việc trọng đại đời đời và nghĩ đến vận mệnh đích thực của mình.
Sau cùng, những nhu cầu của tình yêu và xác thể được người thứ ba đưa ra để kiếu từ. Nơi nhiều người, tình dục thắng lướt cả những nhu cầu thiêng liêng, và bản năng đã ràng buộc họ. Họ hoàn toàn chìm đắm trong dục tình và không còn gì là linh thiêng nữa. Với họ, tôn giáo hình như là một vùng đất xa xăm, một thực tại lạ lùng.
3. Những người được tuyển chọn
Tuy nhiên, Nước Thiên Chúa cuối cùng cũng phải thành hình. Điều mà Đức Giêsu đòi hỏi gia chủ trong đoạn trên thì chính Ngài sẽ thực hiện. Những người ‘ăn xin, què quặt, mù loà và bất toại được mời vào dự tiệc’. Hạng người đáng thương bị các luật sĩ khinh bỉ có cơ hội ở trong Nước Thiên Chúa. Những người bị các biệt phái bài bác, thực tế lại là những kẻ được chọn.
Lời mời được tống đạt một lần nữa, dọc theo đường đi và các bờ rào mà đến với những người không quen, những người ở xa, những người chẳng có liên hệ gì cả. Trường hợp của Israel đã đưa đến biện pháp hoạt động sứ vụ nơi dân ngoại. Họ gia nhập từng đoàn. Trong thư gửi tín hữu Rôma, th. Phaolô bình luận mầu nhiệm này:
Theo lối so sánh của thánh nhân thì: ngành cây Israel đã bị chặt khỏi thân cây Ô-liu (tượng trưng cho Đức Kitô). Nhưng gốc cây không mất sinh lực. Ngành cây dân ngoại được tháp vào đó và như thế cây Ô-liu đã sinh hoa kết trái không ngờ. Ở đây, mầu nhiệm Thiên Chúa chọn lựa được bày tỏ rõ ràng.
Đó cũng là điều khích lệ các Kitô hữu. Trong tiệc cưới trên Nước trời, người ta sẽ thấy có những người vắng mặt: giáo hoàng, giám mục, linh mục, đan sĩ, tu sĩ, giám đốc hội đoàn, các chức sắc trong Giáo Hội, những người nhiệt tâm hoạt động; việc họ không có mặt khiến người ta ngạc nhiên, nhưng có tìm cũng vô ích thôi.
Bù lại, người ta thấy có những kẻ không ngờ, họ không gia nhập Giáo Hội hữu hình, nhưng nối kết với Đức Kitô trong tâm hồn mà không ý thức, như vậy cũng là thuộc về Giáo Hội. Trong Giáo Hội, có những người bề ngoài chưa được tốt, nhưng vì có ý thức tội lỗi của mình nên đã tìm được con đường về với Thiên Chúa nhờ hối cải và sám hối.
Cũng có những người đơn sơ, ngây thơ, sống âm thầm mà vác thánh giá, đồng thời cố gắng chu toàn bổn phận của mình trong cuộc sống thường nhật. Những kẻ được chọn thực sự lại khác với những người thiên hạ thường nghĩ. Và nhà của Chúa cũng sẽ đầy người…
Trong khi Chúa tiến về Giêrusalem, và cảm thấy sức đề kháng của quần chúng. Lời huấn dụ của Ngài ngày càng có tính chất trang trọng và nghiêm khắc, tuy nhiên vẫn có mầu sắc lạc quan. Vì căn nhà Chúa đến để xây dựng thì Ngài sẽ dành cho những người biết đền đáp tình thương của Ngài.
TỪ BỎ (14, 25-33)
Nếu trong đoạn trước, khung cảnh bên ngoài của bữa tiệc khiến đoạn văn được thống nhất, thì ở đây, mọi lời Chúa nói đều quy về một ý niệm sâu xa là sự thoát ly và từ bỏ.
Nhiều đám đông dân chứng dấn bước theo Thày. Họ tưởng là noi gương Thày cũng dễ thôi, và trong lúc hăng say nhất thời, mọi chuyện họ đều coi là thường. Chính vì lẽ đó, Chúa Kitô, một cách từ tốn nhưng không kém phần nghiêm trọng, đã đặt ra cho thính giả đang nghe Ngài, là các môn đệ, một điều kiện gắt gao.
1. Yêu sách
Người nào muốn theo Ngài hẳn phải cởi bỏ mình khỏi những gì ràng buộc mình nhất. Người đó phải cắt đứt liên hệ với gia đình,, tức là những liên hệ huyết nhục: ‘cha mẹ, vợ con, anh chị em’. Tình gia tộc huyết thống đã được ghi khắc trong bản tính loài người, và thêm đậm đà thắm thiết nhờ những tháng dài chung sống với nhau.
Thế nhưng Thiên Chúa còn quí giá hơn gấp bội, và hết thảy mọi quyền lời phàm nhân đều phải nhường bước trước những quyền lợi Thiên Chúa. Quyền lợi của Thiên Chúa ràng buộc con người đến độ mọi thứ liên hệ khác hoá ra vô hiệu.
Theo kiểu diễn tả lạ kỳ của Kinh Thánh, thì Chúa là Thiên Chúa hay ghen. Tình yêu mà Ngài đòi hỏi phải toàn diện và tuyệt đối, để về phần Ngài, tình yêu của Ngài cũng làm mãn nguyện những kẻ được tuyển chọn. Người ta chỉ có thể hiểu được bí nhiệm trọng đại đó, chỉ có thể tiến sâu vào ngôi thánh điện này một khi hoàn toàn thoát ly khỏi tạo vật. Người ta chỉ vào phòng loan với Chúa một thân một mình mà thôi.
Còn hơn thế nữa: con người đó lại phải từ bỏ ‘chính bản thân mình’. Thân phận con người hoàn toàn tự nhiên, với những ước muốn, những nhớ nhung, bản năng tự cao tự đại, lòng ham sinh uý tử, địa vị của mình trong xã hội và đồng loại, tất cả những cái đó phải được từ bỏ hoàn toàn.
Như cánh bướm kia thoát thân từ caí kén, con người mới sẽ một lần nữa rời bỏ cung lòng người mẹ để tái sinh trong cuộc sống mới. Đức Kitô còn đòi hỏi hơn nữa: con người đó phải ‘ghét’ tha nhân cũng như chính mình vậy. Như thế không chỉ có ý nói đến sự xa cách về không gian, sự chấp nhận những thua thiệt, sự từ bỏ tiệm tiến và hầu như không cảm thấy, nhưng đây là một sự từ khức mãnh liệt, có ý thức, đớn đau ở mọi nơi mọi thời.
Khi gặp phải chống đối hoặc ngay cả khi Thiên Chúa hay những nhu cầu linh thiêng coi như dửng dưng xa cách, lúc đó con người sẽ phải lựa chọn, phải quyết định trước một ngã ba đường nan giải.
Còn phải đi xa hơn nữa: ‘Ai không vác khổ giá mình, ắt không thể là môn đệ Ta’. Bị đóng đinh có nghĩa như bị xã hội coi như là nguy hiểm và đại ác. Thập giá đem lại cái gì? Thưa, bị bạo lực nghiền nát, bị hành hạ, xua đuổi, chết chóc, một cuộc đời kết thúc ô nhục và đẫm máu.
Trên tất cả, có một lời soi sáng và biện minh cho yêu sách tiệm tiến đó: ‘Kẻ nào theo Ta, kẻ nào muốn làm môn đệ của Ta’. ‘Ta’ và ‘của Ta’ ở đây ám chỉ Chúa Kitô. Theo Ngài là bước đi trong con đường của Ngài, là được làm môn đệ của Ngài, là được dõi bước theo Ngài. Ngài là một vị Thày thật cao cả, tình yêu thương của Ngài quá mạnh mẽ,những điều Ngài đòi hỏi quả chính đáng, uy thế của Ngài mãnh liệt đến độ mọi cái khác đều phải lùi bước.
Khi đã tận hiến hoàn toàn cho Chúa, không thể nào sống dễ dãi, tiện nghi nữa, mà chỉ còn Thiên Chúa độc quyền đòi hỏi và tình yêu hướng về đối tượng độc nhất.
2. Soi sáng
Giáo huấn này thật là quan trọng, khiến Chúa Giêsu phải soi sáng bằng ba ví dụ. Thứ nhất: việc xây tháp. Cũng như không thể xây một cái tháp mà không có một đồng xu dính túi, thì người ta chẳng thể xây dựng đời sống theo Đức Kitô một cách tươi vui khi không có sự từ bỏ hoàn toàn. Sự hy sinh phải được coi là điều kiện tiên quyết, một giả thuyết nền tảng.
Thí dụ thứ hai là cuộc chiến. Ông vua cần có binh lính mới chinh phục được chỗ này chỗ nọ; người môn đệ cũng cần phải có sự từ bỏ để chiến đấu chống lại thù địch của Thiên Chúa. Trong trận chiến trần gian, binh giáp là điều kiện tiên quyết thì hy sinh cũng là điều kiện rất cốt thiết cho cuộc chiến đấu thiêng liêng: ‘Ai trong anh chị em không từ bỏ hết thảy của cải mình đi thì không thể làm môn đệ của Ta’. Trong hai thí dụ trên đây có một sự đảo lộn giá trị. Tiền bạc là một động lực hữu hiệu để xây tháp cũng như muốn chiến tranh cần phải có ba quân chiến sĩ.
Ta cũng phải kết luận rằng: muốn phục vụ Đức Kitô, con người cần phải có những giá trị tích cực. Nhưng hai hình ảnh lại có ý nghĩa trái ngược. Đối với thế gian, chiếm hữu là cơ bản; còn trong việc theo gương Chúa Kitô, sự không-chiếm-hữu, sự từ bỏ mới chính là điều quan trọng hơn hết. Chúa Kitô là và phải là tất cả. Từ bỏ đối với Đức Kitô không nghĩa là một tặng phẩm với hậu ý được đền đáp.
Trên đường lên Giêrusalem" (l3,22), bằng một động tác có tính biểu tượng, Đức Giêsu "quay: TN 23-C69
"Trên đường lên Giêrusalem" (l3,22), bằng một động tác có tính biểu tượng, Đức Giêsu "quay lại” phía "đám đông cùng đi đường" với Người, để dạy cho họ bài học về điều kiện phải có để làm môn đệ của Người.
Chỉ "đến với" Đức Giêsu thôi không đủ. Đi theo Người bao gồm việc phải chấp nhận để chó những đòi hỏi triệt để của Tin Mừng khuấy động lối sống của chúng ta: cách riêng trong phạm vi những mối liên hệ gia đình và sử dụng của cải vật chất, là đề tài quen thuộc của Luca.
Những "liên hệ gia đình":
Đức Giêsu tuyên bố không úp mở "ai đến với tôi, mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được". Ở đây, Luca dùng động từ Hy Lạp có nghĩa “là ghét bỏ" để diễn tả lối nói nguyên thuỷ bằng tiếng Aram, một thứ ngôn ngữ vốn không có từ so sánh. Một kiểu nói mạnh mà soạn giả Tin Mừng dịch là ‘dứt bỏ’ hay "tai ương ít hơn", “không thương hơn.": Tất cả những mối liên hệ nhân loại, dù chính đáng và thâm sâu đến đâu ngay cả đến "mạng sống" con người đi nữa, đều phải phụ thuộc vào mối liên hệ của họ với Đức Kitô. N. Quesson giải thích ngay. “Lẽ dĩ nhiên Đức Giêsu là một vị Ngôn sứ của tình thương chứ không phải của thù ghét.
Lối nói thẳng thừng của Người ở đây không có nghĩa là cho chúng ta được phép xem nhẹ những liên hệ gia đình. Thay vì biện minh cho tính ích kỷ Đức Giêsu mời gọi chúng ta phải có một sự từ bỏ mình triệt để. Hơn nữa, còn phải mến yêu Đức Giêsu hơn cả chính mạng sống mình. Cho nên không hề dạy người ta phải đoạn tuyệt một cách ích kỷ với mọi liên hệ nhân loại thiêng liêng nhất (như lòng hiếu thảo, nghĩa vợ chồng, tình bằng hữu...), Đức Giêsu kêu gọi mỗi người chúng ta phải nuôi dưỡng và đến với tất cả những tình cảm trên xuyên qua tình yêu tuyệt đối của Thiên Chúa. Quả thực, có những trường hợp người ta đành "phải" bỏ nhà, bỏ vợ, anh em, cha mẹ hay con cái "vì Nước Thiên Chúa" (Lc 18,29). Đó là sự từ bỏ của Đức Giêsu đối với chính gia đình của Người. Người đã tự nguyện làm thế trước khi đòi hỏi chúng ta, lúc Người hiến trọn thân xác và linh hồn cho sứ mạng rao giảng Tin Mừng. ("Parole de Dieu pour chaque dimanche. Năm C, Droguet Ardant, trg 268).
Ngay sau đó, Đức Giêsu nói tiếp: "Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được". Vấn đề là người môn đệ phải đi theo con đường của Đức Giêsu, dẫn đến Giêrusalem và dẫn đến thập giá, dù phải bỏ mạng ở đó. Bởi vì điều thiết yếu là phải đồng số phận với Thầy mình. Và đó chính là thân phận của người môn đệ.
Đối với các Kitô hữu thời thánh Luca, cũng như đối với chúng ta hôm nay sau 20 thế kỷ, lời dạy của Đức Giêsu vẫn là tiếng gọi thiết tha hãy đi theo người trên con đường Canvê, hãy đích thân chia sẻ mọi đau đớn, khổ nạn là cái chết của Người (J Seynave, “Assemblées du Seigneur", số 54, trg 70-71). Những của cải vật chất:
Đức Giêsu kết luận: "Ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ tôi được ". Từ chối không tôn thờ của cải vật chất, bằng cách sẵn sàng chấp nhận mất tất cả để trung thành với đức tin, đó chính là một đòi hỏi của Tin Mừng cho ai muốn đi theo Đức Giêsu.
R. Meynet chú thích, "Để đến với Đức Giêsu là vui sướng bước theo Người, phải tận dụng mọi phương tiện và dẹp bỏ mọi hành lý cồng kềnh vô ích. Noi gương Chúa, con người phải giải phóng mình khỏi tất cả những gì cản trữ bước chân. Chỉ có thập giá là cái phải mang theo để đi theo Người” (L'Evangile selon Saint Luc. Analyse rhétorique", tập 2, Cerf, trg 157).
2. Trước tiên phải ngồi xuống tính toán:
Sau đó, để tránh mọi hàm hồ, Đức Giêsu ngỏ với những người đang nghe hai dụ ngôn nhỏ, nhằm cảnh giác họ phải coi chừng một kiểu dấn thân hời hợt: dụ ngôn người đàn ông nọ định xây một cái tháp và dụ ngôn vị vua kia sắp đi giao chiến với một vua khác. Cả hai đều sử dụng dạng câu hỏi: Ai trong anh em muốn xây một cái tháp?... Có vua nào đi giao chiến...?, để kêu gọi người ta phải trước tiên ngồi xuống suy tính đã, rồi mới dấn thân và chấp nhận mạo hiểm bước theo Đức Giêsu.
Theo tạp chí ’Célébrer’ số 251, trang 42, chắc đây là hai dụ ngôn nhỏ vốn nằm riêng rẽ, nay được Luca xếp chung lại với nhau trong bài viết của Ngài. Trong bối cảnh quãng đời công khai của Chúa, cũng giống như một số dụ ngôn khác tương tự có thể gọi chung là "những dụ ngôn về sự quyết định”, chúng là công cụ được Đức Giêsu sử dụng để giúp cho các thính giả của người có dịp suy nghĩ, mời gọi họ cởi mở tâm hồn với Người, sẵn sàng sám hối trở về. Luca đã lấy lại hai dụ ngôn này là hướng ý nghĩa của chúng về mối bận tâm chính của ngài: phải dứt khoát rõ ràng, để làm môn đệ Đức Giêsu ở đây và lúc này. Có hai phạm vị áp dụng chính: tiền bạc và liên hệ gia đình. Cần phải suy tính đo lường giá phải trả, đừng liều lĩnh nhắm mắt đưa chân.
BÀI ĐỌC THÊM
1. Động lực duy nhất hướng đến sự sống.
"Trước lúc lên đường làm một chuyến leo núi, bạn phải ngồi tính toán xem nên mang theo những gì trong bị: lương khô kẹo bánh, đường,.. Tóm lại, tất cả những gì là cần thiết, tuy nhiên chỉ những gì phải có để leo tới đỉnh núi rồi xuống. Chẳng ai dại gì ôm đồm nhiều cho nặng hay vướng vít khó đi, bỏi vì vấn đề là làm sao đi đến nơi về đến chốn an toàn. Muốn bước theo Đức Giêsu, cũng thế bạn đừng để mình vương vấn bất cứ cái gì? "Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa...". Đúng là một danh sách dài! Chuyện này có khả thi hay không? Lẽ nào Đức Giêsu, một con người rất mực nhân lành, dịu dàng, lại có thể đòi hỏi một chuyện như thế? Ngộ nhận, gây vấp phạm? Không thiếu kẻ đã bị dội trước những lời yêu sách quá đáng này. Một số môn đệ và ngay cả các tông đồ đã không đi theo Người đến tận đỉnh Gôngôtha. Họ run sợ khi thấy chính quyền và dân chúng lồng lên chống lại Người. Họ nhát. Họ chẳng dám liều mạng. Phải chăng họ có lý? Hy sinh, chết để mà chết, có ích gì?
Phải đợi đến sau biến cố Phục sinh họ mới sẵn sàng đón nhận cái chết. Khi đó, họ mới hiểu rõ rằng chết không phải là uổng đời, và cái biện chứng "chết - sống" chính là động lực duy nhất đưa đến sự sống. Sống cho tình yêu phải chăng là chết đi liên lỉ mỗi ngày trong suốt cuộc đời? Yêu mến Đức Giêsu hơn cả cha mẹ, vợ con, đâu phải là chê bỏ lòng hiếu thảo, nghĩa vợ chồng? nhưng là yêu thương bằng một tình yêu mãnh liệt hơn và bao la hơn, nhân danh Đức Giêsu Kitô.
Đi theo Đức Giêsu chính là bước vào quỹ đạo của tình yêu tự trao ban đến cùng".
2. Thiên Chúa, Đấng duy nhất tuyệt đối:
Đức Giêsu đã đảo lộn tất cả mọi ý niệm về giá trị và tình cảm của chúng ta khi Người truyền phải yêu mến Người hơn cả cha mẹ, vợ con... Chúng ta vốn nhạy cảm với cái nghĩa thiêng liêng của gia đình nên không dễ gì hiểu ngay được lời mời gọi của Tin Mừng. Đối với chúng ta, cũng như đối với mọi định chế trong xã hội, có gì hiển nhiên cho bằng trước hết phải thương yêu vợ con mình? phải làm tất cả cho người thân trong gia đình mình?
Dường như Đức Giêsu đang có ý thách thức chúng ta. Người đề nghị cho chúng ta một lối đi đầy ngỡ ngàng, đòi phải có niềm tin lẫn quyết tâm. Người như muốn nói với chúng ta rằng chỉ một mình Thiên Chúa là Đấng Tuyệt Đối mà thôi. Trước đòi hỏi gắt gao của Đức tin, chúng ta thường có xu hướng biện minh: mình phải lo cho gia đình, công việc, cửa nhà, ruộng đất... đã chứ!
Đi theo Đức Giêsu là phải dám đảo lộn lại trật tự mọi sự và mọi việc. Phải có can đảm đặt Thiên Chúa ở hàng đầu, ở trung tâm cuộc sống. Đúng chỗ của Người. Khi đó, chúng ta sẽ thấy mình yêu thương người thân cách chân thực hơn. Chu toàn mọi công việc có kết quả đích thật hơn. Lo lắng cho gia đình đúng nghĩa hơn.
Những gì chúng ta có thể làm cho mái ấm của mình, cho sự tôn trọng quyền con người, cho việc bảo vệ sự sống, cho sự nhìn nhận kẻ khác với lòng bao dung, cho cuộc đấu tranh chống lại mọi hình thức ngược đãi, cho tự do và dân chủ... chúng ta hãy qui tất cả một cách trọn vẹn vào mối tương quan với Thiên Chúa. Trong thái độ của Đức tin, chúng ta đặt Người vào trọng tâm của tất cả, ở nguồn mạch tất cả, nơi tận cùng của tất cả. Như là Đấng Tuyệt đối.
Nhận ra Thiên Chúa là cái "nền" của toàn thể nhân loại, chúng ta mới gặp gỡ được ý định của Người. Khi đó chúng ta mới phục vụ và làm thăng tiến nhân loại.
Theo Tin Mừng Luca, chúng ta đồng hành với Đức Kitô về Giêrusalem. Đó là lúc Chúa hướng: TN 23-C70
Theo Tin Mừng Luca, chúng ta đồng hành với Ðức Kitô về Giêrusalem. Ðó là lúc Chúa hướng tới cuộc Khổ nạn và mầu nhiệm Vượt qua, tới cuộc “vượt qua” như đã nói trong trình thuật Hiển Dung: Ðức Kitô biến hình “đàm đạo với ông Môsê và Êlia về cuộc xuất hành chắc chắn sắp xảy ra tại Giêrusalem.” (x. Mt 17:1-8; Mc 9:2-8)
Chính trên chặng đường này, Ðức Giêsu đưa ra những lời khuyên rõ ràng cho những ai muốn theo Người: “Nếu ai muốn theo tôi ...” (Lc 14:26-27) Những lời Chúa nói tuần này thực khó nghe ! Ðó là những lời khiến chúng ta phải “xuất hành,” nghĩa là phải dứt bỏ thế gian để được giải thoát và sống tự do, theo kiểu xuất hành khỏi Ai cập và thoát khỏi ách nô lệ xưa.
Vậy đâu là những lời Ðức Giêsu khuyên những người muốn theo Người ?
LÊN ÐƯỜNG
Chắc chắn khi lên đường trốn khỏi Ai cập, dân Chúa đã phải bỏ lại tất cả sự nghiệp, của cải, nhà cửa, có khi cả người thân lại đằng sau. Nếu không nhẹ gánh, họ không thể lên đường nhắm thẳng tới Ðất Hứa. Muốn theo Ðức Kitô, người môn đệ cũng phải làm một cuộc xuất hành tương tự. Trước hết, họ phải dứt bỏ những mối liên hệ gia đình. Ðây là một cuộc dứt bỏ sâu xa nhất và khó khăn nhất. Cuộc dứt bỏ này không mang tính tiêu cực hay phủ nhận những giá trị căn bản của con người. Nhưng cuộc dứt bỏ này cần thiết như một khởi điểm giúp người môn đệ có thể hướng thẳng về Ðất Hứa. Không dứt bỏ gia đình, không thể tự do theo Chúa. Chỉ khi nào nhận ra Chúa là giá trị tuyệt đối, vượt trên mọi liên hệ gia đình, con người mới có thể hoàn toàn dồn hết tâm lực vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa.
Quyết định làm môn đệ Chúa Kitô đòi hỏi một lựa chọn tuyệt đối, không khoan nhượng. Tin Mừng hôm nay mạnh mẽ nhắc lại điều đó. Ðề nghị của Chúa Giêsu không nhằm tách biệt những người thợ Nước Trời khỏi gia đình. Ðối với Ðức Giêsu, điều quan trọng là phải mở rộng tầm nhìn tới những chân trời rộng lớn hơn. Chính lúc yêu mến Chúa Kitô hơn cha mẹ, anh em, chúng ta có khả năng yêu mến họ một cách khác, yêu họ bằng một tình yêu vô vị lợi và sạch hết mọi dấu hiệu chiếm đoạt hay ích kỷ thường hay chi phối các mối liên hệ của chúng ta. Chọn Chúa Kitô là đáp trả lại lời mời gọi rất mạnh bạo, không cho ta trì hoãn một giây phút nào. Phải luôn cấp thiết đáp trả lại lời mời gọi của Tin Mừng. Trì hoãn chỉ xoi mòn hay làm hư con người, những khát vọng, đam mê, ơn gọi của mình.
Gia đình vẫn chưa phải là giá trị lớn nhất người môn đệ phải từ bỏ. Giá trị lớn nhất có lẽ là chính cái tôi của mình. Có thể tất cả mọi sự đều trở thành vô nghĩa trước cái tôi. Bởi thế, Chúa mới đòi hỏi gắt gao: “Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được.” (Lc 14:27) “Thập giá mình” lộ diện khi búa rìu dư luận xối xả bổ xuống đầu chúng ta. Một sớm một chiều tất cả thanh danh có thể tan ra mây khói. Làm sao chịu đựng nổi khi phải chịu “xỉ nhục” hay mất hết tiếng tăm vì Ðức Kitô, mà “không hổ thẹn vì Người” ? Sống giữa xã hội Hồi giáo hay Âu Mỹ đang tục hóa, các Kitô hữu can đảm chừng nào mới có thể hy sinh theo Ðức Kitô ! Theo thánh Ghêgôriô, cứu cánh đời người là “làm cho mình nên giống Thiên Chúa.” Muốn thế, cần phải có “một cuộc hành trình lâu dài, một cam kết kiên định. Nhờ đó, tín hữu chiến đấu không ngừng để thực hành các nhân đức và đạt đến ân sủng lớn lao hơn. Ðó là một tiến trình “Thiên Chúa liên lỉ mở rộng những khả năng cho linh hồn.” ÐGH Bênêđictô nói, thánh Ghêgôriô khuyên dạy các môn đệ noi gương Ðức Kitô “hình ảnh tuyệt hảo của Chúa Cha, là mẫu điển hình và là thày chúng ta.”[1] Khi tâm hồn có những khả năng vô giới hạn, thì cái tôi của mình không có lý do gì ngừng lại để tự mãn với chính mình.
Trong cuộc đời thường, ai không cần của cải để sống ? Nhưng ở đây, Chúa đòi hỏi người môn đệ phải dứt khoát quyết liệt hơn, vì về một phương diện nào đó, của cải cản trở con đường loan báo Tin Mừng. Làm sao dồn tất cả chí thú vào của cải con người còn có thể gắn bó với Ðức Kitô ? Làm sao đã coi tất cả của cải là phương tiện duy nhất bảo đảm cuộc sống, con người lại có thể hoàn toàn phó thác cho Chúa Kitô để trở thành môn đệ đích thực của Người ? Nếu Ðức Kitô là tất cả, người ta không thể sở hữu hay chiếm hữu tất cả mà vẫn hướng về Người. Thực tế, có rất nhiều người đã hy sinh gia đình và bản thân, nhưng lại không thể bỏ của cải. Trái lại, họ còn sẵn sàng dùng mọi mưu kế lừa gạt và trù dập anh em để bước lên đài danh vọng. Chưa dứt khoát với của cải, làm sao có thể theo Chúa Kitô đi giải thoát nhân loại ?
Muốn theo Ðức Kitô, cần phải biết Chúa dẫn mình tới đâu và phải có những điều kiện nào. Không từ bỏ tất cả, cuối cùng con đường sẽ dẫn tới ngõ cụt hay luẩn quẩn mãi với cái tôi của mình. Cuối cùng, nhìn lại chẳng thấy Chúa đâu, chỉ thấy mình mà thôi ! Bởi thế, phải tính toán thật kỹ, y như xây nhà và đánh trận vậy ! Xây nhà hay đánh trận, cả hai đều cần thiết cho cuộc sống. Cả hai đều cần có những tính toán rất cẩn thận. Nếu không, sẽ ảnh hưởng tới mọi người, từ trong gia đình đến ngoài xã hội.
Công cuộc xây dựng Nước Thiên Chúa còn lớn lao hơn. Một tay phải xây dựng. Một tay phải lo chiến đấu. Bởi thế, người môn đệ càng cần đến sự khôn ngoan Thiên Chúa. Sự khôn ngoan đó chính là Thánh Linh do Ðức Kitô trao ban. Chỉ Thánh Linh mới có thể ban cho chúng ta sự khôn ngoan sáng suốt và sức mạnh chu toàn sứ vụ. Thực thế, Thiên Chúa quan phòng để “con người được dạy cho biết những điều đẹp lòng Ngài, và nhờ Đức Khôn Ngoan mà được cứu độ." (Kn 9:18) Nếu không, con người sẽ lạc hướng và đánh mất cứu cánh cuộc đời.
TỰ DO THEO CHÚA
Nhờ Thánh Linh, sau khi từ bỏ mọi sự, người môn đệ mới có thể tự do bay trên đường theo Chúa. Có tự do, con người mới có thể hy sinh đáp lại ơn gọi của Chúa một cách tự nguyện và vui tươi. Tự do là một hồng ân cao quý nhất của con người. Chính Tin Mừng đem lại tự do và ý nghĩa cho cuộc sống. Chính vì muốn bảo vệ tuyệt đối giá trị cao cả đó, Ðức Giêsu đã có những lời đinh tai nhức óc cho các môn đệ: “Nếu không ghét cha mẹ, vợ con, của cải và cả mạng sống, bạn không thể làm môn đệ tôi.” (Lc 14:26) Lý do, vì những thực tại này dễ dàng cầm chân môn đệ.
Giữa hoàn cảnh không ai thèm đếm xỉa hay vi phạm trật tự kinh tế, xã hội, pháp lý, chính trị, người môn đệ phải phấn đấu tới mức nào mới đủ khả năng giải thoát đồng loại ? “Những hoàn cảnh mù quáng và bất công đó làm tổn thương đời sống đạo đức và làm cho những người khỏe mạnh cũng như đau yếu sa chước cám dỗ mà phạm tội nghịch đức bác ái. Khi sống xa luật đạo đức, con người xâm phạm tự do của mình, tự nhốt chính mình, phá vỡ tình đồng loại và chống lại chân lý Thiên Chúa.”[2] Tất cả đều do bất công.
Không gì phi nhân và trái đạo đức bằng những hành vi bất công xã hội. Bởi đó, “đẩy xa bất công là cổ vũ tự do và phẩm giá con người: tuy nhiên, “việc phải làm trước tiên là kêu gọi cá nhân vận dụng khả năng tinh thần và đạo đức cũng như cần liên tục sám hối nội tâm, nếu người ta muốn thực hiện những thay đổi về kinh tế và xã hội để thực sự phục vụ con người.”[3] Nói khác, tất cả mọi cải tổ đều bắt đầu từ nội tâm. Không xây trên nền tảng đạo đức, mọi tiến bộ đều trở thành vô nghĩa và vô ích.
Cái gì bảo đảm những tiến bộ hôm nay đem lại lợi ích sâu xa, thực tiễn và lâu dài cho nhân loại ? Không theo hướng đạo đức, các tiến bộ khoa học chỉ nô lệ hóa và trở thành mối nguy cho nhân loại. Không phải nhân loại thiếu kỹ thuật hay nhân sự, nhưng thiếu chính linh hồn cho nền văn hóa và văn minh nhân loại hôm nay. Không đạo đức, tiến bộ đi đến chỗ phi nhân, cuồng loạn. Xã hội gồm toàn những con người cô đơn, bệnh hoạn. Bởi thế, “trong thời đại toàn cầu hóa, muốn ổn thỏa thống nhất toàn bộ, con người phải bảo vệ nhân quyền. ‘Về phương diện này, không những hình ảnh chưa được hoàn chỉnh về một công quyền quốc tế hiệu lực để phục vụ con người, nhưng thực tế còn nhiều do dự trong cộng đồng quốc tế về bổn phận phải tôn trọng và thực thi đầy đủ nhân quyền. Chúng ta đang chứng kiến một khoảng cách đáng lo ngại giữa một loạt những ‘quyền' mới được cổ vũ trong các xã hội tân tiến – hệ quả sự phồn thịnh và kỹ thuật mới – và các quyền làm người cơ bản còn chưa đạt được trong hoàn cảnh kém phát triển.’”[4] Nhân loại đang nỗ lực xây dựng một tòa nhà chọc trời, nhưng không lo chuẩn bị một ông chủ xứng đáng cho ngôi nhà đó. Kết quả rỗng tuếch .
Vì quá chú tâm làm giàu về mọi phương diện, con người quên mất hướng sống cần thiết cho cuộc đời. Ngược lại, vì muốn trang bị cho các môn đệ một khả năng giải thoát nhân loại, Chúa Giêsu kêu gọi từ bỏ mọi sự theo Người. Nếu không, lịch sử nhân loại sẽ đi đến chỗ bế tắc. Muốn tạo lập ý nghĩa và giá trị đích thực cho cuộc sống, con người phải tìm đến Người. Thực vậy, “Chúa Giêsu là nguyên mẫu và nền tảng của nhân loại mới. Trong Người, chúng ta thấy sung mãn “hình ảnh Thiên Chúa.” (2 Cr 4:4) Thiên Chúa đã làm sáng tỏ trên cây thập giá của Ðức Kitô tất cả chứng từ dứt khoát của tình yêu.
QUÊ HƯƠNG CHẮP CÁNH
Ngày nay quá nhiều chợ trời đang họp trên mạng. Giữa cảnh bát nháo đó, Tin Mừng rao giảng cho ai ? Có ai còn nhớ Chúa Kitô không ?! Người ta nhằm đích danh từng người anh em để hạ nhục và bôi nhọ. Làm như thể chỉ mình mới là người công chính, còn những kẻ khác đều phải ăn năn sám hối, vì không cùng lập trường với mình.
Nếu là môn đệ đích thực của Chúa Kitô, chúng ta phải đấm ngực mình trước tiên. Kêu gọi người khác sám hối theo chiều hướng mình, chứ chắc gì theo Chúa Kitô, người ta đã vô tình làm hại đến danh dự Giáo Hội và sỉ nhục thánh danh Chúa Giêsu. Người kêu gọi chúng ta theo Người, chứ không theo bất cứ ai, dù người đó có quyền chức cao sang và thánh thiện tới mấy.
Muốn theo Chúa Kitô, phải hoạt động tranh đấu cho nhân quyền. Thực vậy, “nơi Người lịch sử giữa Thiên Chúa và con người được hoàn thành. Nói khác, Ðức Giêsu bày tỏ rõ ràng và dứt khoát đường lối Thiên Chúa hành động cho con người, cả nam lẫn nữ,”[5] có đủ tư cách làm người. Thiên Chúa lo lắng cho từng người.
Trước tình trạng đất nước hôm nay, những người con của Mẹ Việt nam phải làm gì ? Phong trào đòi dân chủ và nhân quyền cho Việt nam đang lên cao. Nhưng một số người đang muốn bịt miệng cả những cây viết Hải ngoại. Có người đầy quyền chức trong hệ thống Giáo hội đã lập luận: “Nhiều người Việt Nam đang sống ở thế giới tự do, tự do ngôn luận, tự do chỉ trích, không sợ ai làm khó dễ mình. Họ lên tiếng hô hào, kích thích người trong nước phải can đảm, phải anh hùng, phải đổ máu để bảo vệ tự do. Tôi cho rằng không ai có quyền đòi người khác phải anh hùng đổ máu, trong khi chính mình đứng ngoài bình an vô sự. Và tôi cũng không chắc những người này dám nói, dám làm nếu họ ở Việt Nam.”[6]
Tác giả những dòng trên tưởng những người đang tranh đấu trong nước là ai ? Họ là con nít hay sao mà có thể dễ dàng nghe lời xúi giục ? Tại sao ông dám lên án những người ông không biết chắc họ có dám tranh đấu nếu họ sống ở quê nhà ? Nếu mọi cây viết hải ngoại đều xếp lại theo lời ông, cái gì sẽ xảy ra ? Vô tình hay hữu ý, ông đã tiếp tay với nhà nước bịt miệng những người đang tranh đấu ở Hải ngoại. Trước cuộc tranh đấu của đồng bào trong nước, chẳng lẽ chúng ta lại để mặc cho họ phấn đấu một mình ? Nếu không có những cây viết Hải ngoại, làm sao có thể vận động cộng đồng Hải ngoại và quốc tế cho công cuộc vận động dân chủ tự do cho dân tộc ?
Tới nay, tiếng Chúa vẫn vang lên: “Ai muốn theo tôi . . .”
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết từ bỏ mọi sự để tự do theo Chúa trên mọi nẻo đường. Amen.
đỗ lực 09.09.2007
[1] CWNews.com 05.09. [2] Giáo Lý Công Giáo, 1740 [3] Hội Ðồng Giáo Lý Ðức tin, Giáo Huấn Libertatis Conscientia, 75: AAS 79, trích lại từ Toát Yếu Học Thuyết Xã hội của Giáo Hội 2005, số 450. [4] Toát Yếu Học Thuyết Xã hội của Giáo Hội 2005, số 365. [5] Ibid, số 28. [6] Lm. Nguyên Văn Phương, http://www.vietcatholic.net/News/Html/46855.htm
Việt Nam chúng ta có câu: Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn: TN 23-C71
Việt Nam chúng ta có câu:
Công cha như núi Thái Sơn,
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Thật đúng như thế, vì có lần tôi nhìn thấy: Đôi vợ chồng trẻ và đứa con nhỏ. Người vợ đang ôm đứa con, nét lo âu hiện rỏ trên khuôn mặt. Nhìn vào đôi mắt thì dường như bà đã khóc rất nhiều. Còn người chồng đứng ngồi không yên, ông chạy hết chỗ này tới chỗ kia, với thái độ dường như van xin. Thỉnh thoảng ông nhìn lại đứa con của mình cũng với nét mặt lo âu.
Còn đứa trẻ khoảng năm hay sáu tuổi, đang nằm yên trên tay người mẹ, một chân đã được băng lại với nẹp tre. Thì ra đứa nhỏ bị gẫy chân. Một đứa bé như thế mà làm cho hai người lớn phải lo âu, họ quên cả mình đang làm gì, dường như trước mắt họ giờ đây chỉ còn có đứa con, còn mọi việc khác không quan trọng đối với họ. Hai người cố gắng làm sao cho con mình được an toàn. Họ đã bỏ tất cả mọi việc để lo cho con mình. Nhìn thấy thế, tôi lại nhớ đến những đứa trẻ không người nuôi dưỡng, phải sống nhờ vào lòng hảo tâm của người khác. Khi đó những bậc sinh thành không biết vì lý do gì mà bỏ rơi chính đứa con mình đã sinh ra. . .
"Nếu ai đến với ta mà không từ bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình, thì không thể làm môn đệ ta".
Mới nghe thoáng qua, mọi người ngỡ ngàng, dường như Chúa Giêsu dạy điều trái ngược với các giới răn. Hãy thảo kính cha mẹ, đó là điều Thiên Chúa dạy mọi người. Giờ đây Ngôi Hai Thiên Chúa lại bảo từ bỏ những điều Ngài đã dạy mới đi theo Ngài được.
Thật ra không trái ngược đâu. Nhưng Thiên Chúa muốn con người dùng tình yêu thương đó mà qui về Thiên Chúa. Cha mẹ là người sinh thành dưỡng nuôi. Thiên Chúa còn cao trọng hơn. Ngài sinh thành dưỡng nuôi, không phải chỉ riêng bản thân một người, nhưng cả cha mẹ ông bà tổ tiên của loài người. Ngài muốn con người biết hiếu thảo và tôn kính, đừng để những điều không xứng đáng làm cản bước đi.
Như thế, ai càng hiếu thảo cha mẹ thì càng biết hiếu thảo với Thiên Chúa hơn và không để cho những tình cảm của con người trần gian làm mai một đi, hay bị đảo lộn. Yêu thương là hy sinh, là từ bỏ, là chấp nhận. Như vậy Ngài kêu gọi những người đi theo Ngài, đi theo tiếng gọi của Tình Yêu thật sự, cũng biết hy sinh, từ bỏ và chấp nhận. Có như thế mới xứng đáng làm môn đệ của Đấng là Tình Yêu.
Những người thời xa xưa đã bỡ ngỡ, không hiểu được những gì Chúa Giêsu nói với họ.
Những người công giáo ngày hôm nay. Những người ngồi trong nhà thờ này, những người đang lắng nghe Lời Chúa nói, đó là mỗi người trong chúng ta, đang có cảm nhận như thế nào? Chúng ta cũng biết yêu thương, cũng biết chấp nhận gian khổ, cũng biết từ bỏ rất nhiều để đạt được mục đích mình mong muốn. Nhưng chúng ta có là môn đệ đi theo Chúa Giêsu thật sự như Ngài đòi hỏi không?
Chúng ta chưa dám từ bỏ những cuộc vui bất ngờ để đến với Ngài trong những buổi lễ ngày chúa nhật. Chúng ta chưa dám từ bỏ tính nóng nải của mình để chấp nhận Ngài trong những nghịch lý của cuộc sống. Chúng ta cũng không dám từ bỏ bạn bè, bàn tiệc, chay rượu, sòng bạc để đến với Ngài trong những buổi lễ, giờ cầu kinh. Chúng ta còn không dám từ bỏ một chút tình yêu thương riêng tư để đến với Ngài trong trách nhiệm của cuộc sống. Càng không dám bỏ đi chính cái tôi ích kỷ, để biết nhìn thấy và chấp nhận Ngài trong những người chung quanh.
Như vậy tình yêu thương của chúng ta đối với Ngài có bằng Tình Yêu của đôi vợ chồng trẻ với đứa con nhỏ của mình không? Hay là chúng ta không có chút tình yêu nào đối với Ngài, hoặc chỉ có ngoài môi miệng như những bậc sinh thành sinh con ra rồi đem vất bỏ không cần biết đến. Không lẽ chúng ta vô tình với Ngài như thế sao? Vậy thì chúng nói bước theo Ngài nhưng thật sự trong hành động và cuộc sống thì không như thế.
Chúng ta cùng nhau cầu xin Chúa cho chúng ta biết từ bỏ thất sự, từ bỏ cả con người của mình để xứng đáng bước theo Ngài.
Chúng ta đã từng tham gia, hay qua phim ảnh chúng ta dễ nhận ra rằng để có thể tham gia leo: TN 23-C72
1. Chúng ta đã từng tham gia, hay qua phim ảnh chúng ta dễ nhận ra rằng để có thể tham gia leo núi, nhất là những ngọn núi cao, thì những người tham dự cần phải có hành trang, nhưng càng gọn nhẹ càng tốt, nên người ta chỉ mang theo những thứ thật cần thiết và bỏ lại những thứ gây cản trở, nặng nề cho việc leo núi này. Đồng thời người leo núi thường có cây gậy để dò đường, để chống đi. Đời sống của người Kitô hữu có thể nói là một hành trình leo núi, tiến về đỉnh núi thánh là nhà Cha trên trời. Để có thể tiến về quê hương vĩnh cửu một cách tốt đẹp thì đòi hỏi người môn đệ Chúa phải biết từ bỏ những gì làm cản trở và phải được nâng đỡ bằng sức mạnh thập giá của Đức Kitô.
2. Chỉ trừ một số người dâng mình cho Chúa trong ơn gọi tu trì phải chia tay với gia đình, nghề nghiệp… để bước theo Chúa, còn đa phần nhân loại vẫn sống với gia đình và cần phải có nghề nghiệp để mưu sinh, thì phải hiểu lời Chúa dạy về “từ bỏ” như thế nào ?
“Từ bỏ” để theo Chúa, không có nghĩa là ta không gắn bó, không quý những điều mà ta từ bỏ, mà nên hiểu là không quý bằng một thứ khác đáng quý hơn. Thật vậy mạng sống của ta, cha mẹ, vợ con… đều là những thứ mà người môn đệ Chúa phải trân trọng, thậm chí rất quý; nhưng người môn đệ Chúa đúng nghĩa, thì phải coi những điều đáng quý ấy không quý cho bằng việc tuân theo thánh ý Chúa. Như vậy, Chúa đòi hỏi người môn đệ phải gắn bó với Chúa trên tất cả mọi người, mọi sự. Hiểu như vậy, chúng ta mới thấy Đức Giêsu không có ý phế bỏ giới luật thứ tư:” Thảo kính cha mẹ”, hay giới luật thứ năm: “tôn trọng giữ gìn mạng sống”. Đức Giêsu chỉ muốn nhấn mạnh tình yêu con người đối với Thiên Chúa mà thôi chứ Người không phá huỷ những giới luật từ xưa mà Thiên Chúa đã thiết lập.
3. Thế nhưng trong cuộc sống, lắm khi chúng ta lại đảo lộn bậc thang giá trị! Thích chọn điều có giá trị thấp hơn là điều có giá trị cao, chọn cái phù du hơn cái vững bền…! Như đi du lịch nhiều ngày với người thân trong gia đình hay ngồi quán cà-phê hàng giờ với bạn bè mà vẫn thấy vui, nhưng lấy làm khó chịu khi dành một ít thời giờ để học hỏi giáo lý! Có thể dành suốt ngày, suốt tuần cho công việc làm ăn buôn bán, nhưng lại tiếc một hai giờ đồng hồ để tham dự thánh lễ Chúa nhật! Hay xem tivi dường như suốt ngày, nhưng cảm thấy tiếc khi phải tắt nó để dành mươi phút đọc kinh tối gia đình.v.v…! Nếu cuộc sống của chúng ta như thế, nghĩa là chúng ta không dám từ bỏ, hoặc bớt đi những thú vui trần thế để dành một ít thời gian cho Chúa, thì làm sao ta có thể là môn đệ đích thực của Chúa được ?!
4. Khi từ bỏ như thế làm ta khó chịu, đó là một hình thức vác thập giá; nhưng thập giá này lại là chìa khóa, là cậy gậy dẫn đường để ta vào nước trời. Đức Giêsu chỉ được tôn vinh khi Người đã bỏ vinh quang thần linh để làm người như ta, và nhất là khi hiến mạng sống vì lòng yêu mến Chúa Cha và nhân loại. Con đường mà Đức Giêsu đã đi qua, đó cũng là con đường của người môn được mời gọi bước theo. Để chinh phục đỉnh núi cao thì người leo núi phải cố gắng đeo bám để tiến lên, có khi phải va vào đá trầy da, chảy máu ; nhưng nếu không muốn tiến nữa mà muốn sa xuống vực sâu thì chẳng cần cố gắng chi cả, chỉ buông tay thế là xong!
5. Từ bỏ và vác thập giá không phải chỉ ngày một, ngày hai. Hành trình của người Kitô hữu theo Chúa đòi hỏi phải hy sinh, cố gắng một cách liên lỉ. Để minh hoạ cho điều nầy Chúa dùng 2 hình ảnh, một người muốn xây tháp và một vị vua muốn đi giao chiến với đối phương. Xây tháp thì phải tính toán kỹ lưỡng, đã khởi sự ắt phải hoàn thành. Giao chiến cũng phải tính toán để nắm phần chắc so với đối phương. Với hai dụ ngôn trên, Chúa không có ý bảo ta phải trù tính lựa chọn có nên theo Chúa hay không, vì muốn vào Nước Thiên Chúa thì tất nhiên phải theo Chúa. Nhưng Chúa chỉ muốn dạy ta phải bền chí theo làm môn đệ Chúa cho tới cùng, đừng nản lòng trước những khó khăn vất vả.
6. Như người leo núi kiên trì sẽ tới đích; cũng vậy, ai bền đỗ đến cùng sẽ được cứu rỗi, đó là phần thưởng cho người môn đệ trung tín. Nhưng người chinh phục được ngọn núi cao không thể ở mãi trên đó, vậy mà họ lại cố gắng chinh phục. Đôi khi việc chinh phục đó có thể được ghi vào sách kỷ lục thế giới, nhưng rồi kỷ lục nầy sẽ phải nhường chỗ cho kỷ lục khác. Kỷ lục cũ không còn và người lập nên nó cũng không thể trường thọ để được tôn vinh. Vậy mà người ta lại đua nhau lập, không sợ hao tốn, hy sinh vất vã. Khi suy nghĩ như thế người môn đệ Chúa càng có lý do để từ bỏ những gì cản trở và phải chấp nhận những khó khăn trong hành trình tiến về nhà Cha trên trời, nơi trú ẩn và hạnh phúc bền vững của con người.
Chúng ta đang ở vào những ngày mà các bậc làm cha mẹ trên cả nước quan tâm nhiều cho: TN 23-C73
Chúng ta đang ở vào những ngày mà các bậc làm cha mẹ trên cả nước quan tâm nhiều cho ngày tựu trường của con em mình. Tôi có đứa cháu đang học cấp 1. Những ngày gần đây, tôi quan sát thấy bữa thì nó về xin cha mẹ mua cho tập năm ô li, ngày thì nó về kêu cha mẹ mua cho nó hộp dụng cụ học toán, hôm thì nó nói cha mẹ mua sách này sách nọ... Đối với một học sinh cấp 1 vì muốn học tốt, mà còn phải chấp nhận những điều kiện thầy cô đưa ra như thế huống hồ gì với một người muốn làm môn đệ Chúa Giêsu.
Hôm nay, Chúa Giêsu bảo: “Ai đến với ti m khng dứt b cha m, vợ con, anh em, chị em, v c mng sng mình nữa, thì khng th lm mn đệ ti được. Ai khng vc thp gi mình m đi theo ti, thì khng th lm mn đệ ti được ” và “ai trong anh em khng từ b ht những gì mình c, thì khng th lm mn đệ ti được ”.
Có vẻ, đây là những điều kiện khó khăn và mâu thuẫn. Chính Chúa dạy phải thảo kính cha mẹ, phải biết bảo vệ, gìn giữ mạng sống, phải yêu thương ngay cả địch thù huống hồ đây là vợ con, anh chị em... Còn ở đây Chúa Giêsu lại bảo phải dứt khoát từ bỏ hết. Chúng ta phải hiểu thế nào đây?
Chúa Giêsu là Đấng đến thế gian để thi hành ý muốn của Thiên Chúa Cha. Do đó, những gì Người dạy chắc là không thể mâu thuẫn nhau được. Chúa Giêsu nói có vẻ mạnh mẽ là vì muốn cho chúng ta biết cần phải coi trọng ai hơn. Cha mẹ, vợ con, anh chị em, mạng sống và những của cải... dù cho quý giá đến đâu thì đến có lúc cũng sẽ không còn gần chúng ta hay chính chúng ta phải chia tay. Bởi lẽ, mọi sự trên thế gian sẽ qua đi chỉ có Thiên Chúa tồn tại vĩnh viễn.
Là những tín hữu, chúng ta tin sau cuộc sống đời này sẽ còn một cuộc sống khác. Cuộc sống ấy bền vững và tốt đẹp hơn. Hon n?a, đời sau con người sẽ như các thiên thần (Lc 20, 36) nếu như ngay đời này biết chuẩn bị tốt.
Chuẩn bị tốt là gì nếu không phải là chúng ta hết lòng gắn bó với Chúa ngay từ khi còn ở đời này? Chúa Giêsu đã nói: “Xc cht nm đâu, diu hu t đó ” (Mt 24, 28). Nghia là nếu chúng ta cảm nhận được Thiên Chúa là trên hết thì ngay đời này lòng trí chúng ta sẽ luôn hướng về Chúa. Khi lòng trí luôn hướng về Chúa thì mọi việc làm và cả đời ta cũng sẽ biết phó thác vào tay Chúa. Vì chúng ta tin chính Chúa mới là cứu cánh thật của đời mình. Còn cha mẹ, anh chị em... chỉ có thể giúp chúng ta đạt được cứu cánh ấy trong Chúa Kitô.
Chúng ta cũng thấy, trọn cả cuộc đời của Chúa Giêsu luôn vâng theo ý Chúa Cha. Để được như vậy thì Người phải chấp nhận từ bỏ những ý riêng mà đi trọn vẹn con đường thập giá: "Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho con khỏi phải uống chén này. Tuy vậy, xin đừng theo ý con, mà xin theo ý Cha" (Mt 26, 39). Vì ơn cứu độ của ta mà Chúa đã phải đi con đường thập giá. Cho nên, không có lý do gì mà chúng ta có thể từ chối con đường ấy.
Thật ra mà nói, những điều kiện trên có vẻ gắt gao nhưng không phải chúng ta không thực hiện được. Khi chúng ta quyết tâm chọn Chúa trên hết trong cuộc đời thì ơn Chúa sẽ giúp luôn. Hãy xin Chúa cho chúng ta nhận ra chính Chúa là trên hết trong đời mình.
Tin mừng ghi nhận một sự kiện "có nhiều đám đông cùng đi với Chúa Giêsu". Mỗi: TN 23-C74
Tin mừng ghi nhận một sự kiện "có nhiều đám đông cùng đi với Chúa Giêsu". Mỗi đám đông ấy có lý do riêng của họ khi đi theo Người. Các Tin Mừng cho thấy nhiều động lực cụ thể khác nhau, nhưng tựu trung vì Người quyền năng trong lời nói và việc làm, và họ tin và hy vọng Người chính là "Đấng Mesia sẽ giải cứu và tái thiết Israel". Hy vọng của đám đông cũng là mối lo ngại của các nhà cầm quyền đạo đời lúc ấy, và tất cả đều gặp nhau và đối diện trong Vụ Án lịch sử khi họ "đóng đinh" Người trên thập giá: chỉ vì cái não trạng mong đợi một cuộc giải phóng trần tục. Người ta có thể thấy cũng một não trạng như thế trong những đám đông hành hương hôm nay. Nếu Đức Mẹ không làm xuất hiện những phép lạ ở Lộ Đức, ở Fatima, ở Lavang có lẽ cũng chẳng mấy ai đến những địa danh nhỏ bé và khô cằn ấy. Chính cái não trạng ấy khiến cho biết bao kitô hữu hôm nay khi tôn giáo không còn đem lại cho họ nhựng cơ hội thăng tiến, mà ngược lại còn có nguy cơ làm tiêu tán mọi hy vọng vươn lên những địa vị trong xã hội, thì nếu có giữ đạo thì cũng chỉ còn là cái đạo hình thức trong những khuôn khổ chẳng đặng đừng !
Trong cái bối cảnh lòng người như thế, Chúa Giêsu không ngần ngại để khẳng định dứt khoát và không khoan nhượng những điều kiện phải có để đi theo Người: "Nếu ai đến với Ta mà không bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình... Còn ai không vác thập giá mình mà theo Ta... không từ bỏ tất cả của cải mình có...". Tất cả đều là những lời khó nghe, cho nên đám đông đã bỏ Ngài, và chẳng một môn đệ nào đã đi lên đồi Can-vê, tất cả đã chạy trốn!
Nhưng đấy lại là cốt lõi của Tin Mừng, điều mà Thánh Phaolô sau này nói "Chúng tôi không rao giảng điều gì khác ngoài Thập Giá Đức Giêsu Kitô", chính trong niềm tin ấy của Giáo Hội chúng ta cũng sắp cử hành lễ Suy Tôn Thánh Giá vào ngày 14.9 tới đây. Bản thân Đức Giêsu khi sinh ra trong máng cỏ, hay khi chấp nhận bước xuống giòng sông Giođan cho Gioan làm phép rửa, rõ ràng cho thấy đây là sự lựa chọn của Người để khai mở con đường cứu độ, và khi chấp nhận chết trên Thánh Giá chỉ là sự đi đến tận cùng của sự lựa chọn duy nhất ấy. Đó là sự lựa chọn mà sách khôn ngoan nói "Ai có thể biết được, và ai có thể suy tưởng được ?".
Thực ra cũng như chính Đức Giêsu khi "từ bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình" chỉ là từ bỏ cái tính cách cục bộ của liên đới , là điều đã là nguyên nhân giam hãm con người trong cái vòng lẩn quẩn của đấu tranh, mâu thuẫn và loại trừ, là cái đưa đến cảnh nghèo đói và khốn cùng của đa số nhân loại. Đức Giêsu đã mở ra một liên đới phổ quát, liên đới với mỗi một và hết thảy mọi con người bằng một tình yêu không giới hạn: đấy là chính Tình Yêu của Thiên Chúa.
Cũng như chính Đức Giêsu khi "từ bỏ tất cả của cải mình có" chỉ là từ bỏ cái niềm tin và hy vọng vào "những cái mình có" để khẳng định phải tin và hy vọng vào "cái mình là". "Cái mình là" chính là "Hình ảnh Thiên Chúa" mà mỗi con người đã được tạo dựng. Một Thiên Chúa vốn là "Tình Yêu", một tình yêu trao ban đến tận cùng ngay trong Bản Thể Nhiệm Mầu và cả trong hành động trong tạo dựng và cứu chuộc.
Cũng như chính Đức Giêsu khi "vác thánh giá mình", là một lễ hiến tế của Tình Yêu: tự hủy ra như không nhường chỗ cho hành động của Tình Yêu Quan Phòng, dành trọn vẹn đời mình trong mọi góc cạnh nên Cảnh Vực Thần Linh.
Những điều kiện xem ra thật khắt khe và không khoan nhượng thực ra chỉ là những bộc lộ tất yếu của Tình Yêu đem lại sự sống viên mãn cho con người.
Chính trong cái vẻ nghịch lý ấy, như là một mẫu mực đặc thù, thánh Phaolô đã đòi hỏi Philêmon tiếp nhận người nô lệ Ônêsimô bất trung như là bạn hữu thân thiết. Và như vậy chúng ta có thể mượn lời sách khôn ngoan để kết luận rằng "mọi đường lối những kẻ ở dưới đất phải được sửa lại cho ngay thẳng".
· Kn 9,13-18: (15) Quả vậy, thân xác dễ hư nát này khiến linh hồn ra nặng, cái vỏ bằng đất này làm tinh thần trĩu xuống vì lo nghĩ trăm bề.
· Plm 9b-10.12-17: (9b) Tôi, Phaolô, một người đã già và hơn nữa, một người đang bị tù vì Đức Kitô Giêsu.
· TIN MỪNG: Lc 14,25-33
Vác thập giá mình mà đi theo Đức Giêsu
(25) Có rất đông người cùng đi đường với Đức Giêsu. Người quay lại bảo họ: (26) «Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. (27) Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được».
Từ bỏ hết những gì mình có
(28) «Quả thế, ai trong anh em muốn xây một cây tháp, mà trước tiên lại không ngồi xuống tính toán phí tổn, xem mình có đủ để hoàn thành không? (29) Kẻo lỡ ra, đặt móng rồi mà không có khả năng làm xong, thì mọi người thấy vậy sẽ lên tiếng chê cười mà bảo: (30) «Anh ta đã khởi công xây, mà chẳng có sức làm cho xong việc». (31) Hoặc có vua nào đi giao chiến với một vua khác, mà trước tiên lại không ngồi xuống bàn tính xem mình có thể đem một vạn quân ra, đương đầu với đối phương dẫn hai vạn quân tiến đánh mình chăng? (32) Nếu không đủ sức, thì khi đối phương còn ở xa, ắt nhà vua đã phải sai sứ đi cầu hoà. (33) Cũng vậy, ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ tôi được».
CHIA SẺ
Câu hỏi gợi ý:
Theo Đức Giêsu, nhưng chỉ theo được nửa chừng rồi bỏ, có thể gây nên những thiệt hại nào cho: TN 23-C75
1. Theo Đức Giêsu, nhưng chỉ theo được nửa chừng rồi bỏ, có thể gây nên những thiệt hại nào cho bản thân, cho Giáo Hội và tha nhân?
2. Đức Giêsu đòi hỏi những người theo Ngài những điều kiện căn bản nào? Phải hiểu những điều kiện ấy thế nào?
Suy tư gợi ý:
1. Cần tự lượng sức mình trước khi quyết định theo Chúa
Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu yêu cầu những ai theo Ngài, trước khi quyết định theo, hãy tự lượng sức mình xem có thể trung thành theo Ngài tới cùng không. Nếu thấy mình theo nổi thì hãy quyết định theo, để một khi đã theo thì theo một cách triệt để, không luyến tiếc, không theo cách lưng chừng. Nếu thấy mình theo không nổi, thì nên rút lui sớm. Quả thật, có nhiều người quyết định theo Ngài cả cuộc đời, nhưng chỉ theo Ngài được một thời gian, sau đó bỏ Ngài luôn, hoặc công khai hoặc âm thầm. Những người theo không nổi mà lại không muốn mang tiếng bỏ Ngài, nên vẫn tiếp tục mang danh theo Ngài, nhưng trong thực tế thì đã bỏ Ngài từ lâu.
Sống trong một tình trạng giả dối như thế, tâm hồn thường bị dằn vặt, mất bình an, nên khó mà được hạnh phúc. Về mặt tâm linh, tình trạng giả dối ấy cản trở sự thăng tiến tâm linh, làm cho mình ngày càng thoái hóa. Tình trạng này chỉ được cải thiện khi dám chấp nhận sống chính danh, nghĩa là sống thành thật với chính mình và người khác. Nghĩa là: hoặc sống cho đúng với danh nghĩa theo Chúa, hoặc chấp nhận từ bỏ danh nghĩa ấy với tất cả những quyền lợi đi kèm. Điều này lại đòi hỏi một sự từ bỏ khác.
Vì thế, trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu đưa ra hình ảnh người xây tháp hay ông vua đi giao chiến phải tự liệu xem mình có thành công hay không rồi hãy khởi sự công việc. Vì nếu không thành công thì thật là nguy hại, thà đừng manh động gì thì hơn. Ý của Ngài là khuyên những người có ý định theo Ngài hãy suy nghĩ cho kỹ, lượng sức mình xem có khả năng theo Ngài tới cùng không. Tự sức mình, chẳng ai có khả năng ấy, nhưng với ơn Chúa cộng với sức riêng mình, ta có thể làm được tất cả: «Với Đấng ban sức mạnh cho tôi, tôi làm được tất cả» (Pl 4,13). Vậy, vấn đề còn lại là có trông cậy vào ơn Chúa và có trung thành cố gắng mỗi ngày không.
2. Điều kiện để theo Chúa
Để giúp những ai muốn theo Ngài tự lượng sức mình, Ngài thẳng thắn đưa ra những điều kiện cần phải có để theo Ngài: «Ai đến với tôi mà không bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được». Trong câu Ngài nói, có 3 điều kiện:
a. «Bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em»:
Câu này không có nghĩa là bỏ bê những người thân yêu nhất của mình và tỏ ra vô trách nhiệm đối với họ. Vì làm như vậy là bất hiếu và bất nghĩa, trái với điều răn thứ tư của Thiên Chúa. Nhiều người theo Chúa hiểu câu này theo nghĩa đen nên đã làm cho cha mẹ và người thân mình rất đau khổ. Ý của Đức Giêsu là ai theo Ngài thì phải coi việc theo Ngài quan trọng nhất, quan trọng hơn nghĩa vụ đối với tất cả những người thân yêu mình, kể cả cha mẹ, vợ con, anh chị em mình. Nghĩa là khi có sự xung đột giữa việc theo Ngài và bổn phận thảo hiếu hay tình nghĩa anh em, khiến ta chỉ có thể chọn một trong hai, thì phải ưu tiên cho việc của Ngài hơn. Còn nếu không có sự xung đột ấy, thì người theo Chúa phải sống có tình có nghĩa hơn ai hết, nhất là đối với cha mẹ, vợ con, anh chị em mình. Không phải cứ theo Chúa thì có quyền vô trách nhiệm đối với cha mẹ như những người Pharisêu xưa từng chủ trương (x. Mt 15,5-6).
b. «Và cả mạng sống mình nữa»:
Câu này cũng không có nghĩa là bỏ bê bản thân mình, không chăm sóc nó. Trái lại, người theo Chúa cần phải biết chăm lo bản thân: sức khỏe tinh thần và thể chất, sự hiểu biết về Chúa, về con người và về thế giới, khả năng lý luận, và các tài năng khác, để có thể phục vụ cách hữu hiệu. Câu này nên hiểu là khi có sự xung đột giữa ý của mình và ý của Chúa, việc của mình và việc của Chúa, thì luôn luôn phải ưu tiên thực hiện ý của Ngài, việc của Ngài. Người theo Chúa phải nói được như Đức Giêsu: «Tôi không làm theo ý riêng tôi, nhưng theo ý Đấng đã sai tôi» (Ga 5,30).
Trong việc theo Chúa, «từ bỏ chính mình» (Mt 16,24; Mc 8,34; Lc 9,23) vẫn là điều quan trọng nhất. Nghĩa là sống tinh thần tự xóa mình (kenosis) như Đức Giêsu (x. Pl 2,6-8), cụ thể nhất là coi nhẹ «cái tôi» của mình (bao hàm ý muốn riêng, ý kiến riêng, việc riêng của mình). Một khi đã từ bỏ «cái tôi» của mình rồi, thì tất cả mọi thứ khác ta đều từ bỏ được cách dễ dàng. Trái lại, dù đã từ bỏ được tất cả mọi thứ, nhưng chưa từ bỏ được «cái tôi», thì rồi «cái tôi» ấy sẽ lại vun vén về cho nó tất cả những gì nó đã từ bỏ. Và cuối cùng hóa ra chẳng từ bỏ điều gì cả.
Muốn biết ta đã từ bỏ được «cái tôi» của mình hay chưa, thì cứ việc xét xem khi có ai nói động chạm đến «cái tôi» của ta, ý kiến riêng hay quyền lợi của ta, ta phản ứng thế nào. Nếu ta nổi điên lên và phản ứng thật mạnh, tìm cách trả thù hay hạ kẻ xúc phạm ta xuống, thì điều đó chứng tỏ ta chưa hề từ bỏ «cái tôi» của mình. Trái lại, kẻ đã từ bỏ «cái tôi» của mình, sẽ không phản ứng gì, hoặc sẽ phản ứng cách nhẹ nhàng, từ tốn, nhất là biết thật sự khách quan xét xem người động chạm đến mình và quyền lợi mình có thiện chí xây dựng và có hợp lý không. Nếu thấy người ấy đúng, thì chính mình sửa sai và chân thành cám ơn người ấy. Nếu thấy người ấy sai, thì có thể bỏ qua, không chấp nhất, hoặc dùng lời lẽ khiêm tốn sửa sai người ấy.
Có thể nói tư cách của một người theo Chúa được thể hiện rõ nét nhất trong việc từ bỏ «cái tôi» của mình. Chưa từ bỏ được «cái tôi» ấy thì chưa thể tự hào mình là người thật sự theo Chúa. Đây là nền tảng của tình yêu đích thực, của lòng đạo đức chân thật và sự thánh thiện. Ai chưa từ bỏ được «cái tôi» của mình, thì dù có bao nhiêu nhân đức, dù được mọi người khen là thánh thiện, thì nhân đức hay sự thánh thiện ấy chỉ là tạm bợ, không có nền tảng. Chẳng khác gì chúng được xây trên cát, khi gặp mưa to gió lớn, tức gặp thử thách – chẳng hạn khi bị xúc phạm, bị mất quyền lợi, v. v… – là bị cuốn trôi hay sụp đổ hoàn toàn, và «cái tôi» ấy sẽ hiện ra nguyên hình vì cái mặt nạ đẹp đẽ của mình đã bị lột mất (x. Mt 7,24-27).
c. «Vác thập giá mình»:
Thập giá vào thời Đức Giêsu là hình phạt của đế quốc Rôma dành cho những kẻ xấu, ác, có tội và bị luật pháp kết án. Thập giá còn dành cho những người Do Thái yêu nước có những hành vi nhằm lật đổ ách thống trị tàn bạo của đế quốc. Những người yêu nước này được dân chúng coi là anh hùng, là người tốt, nên ngấm ngầm mến phục và ủng hộ. Vác thập giá là một cực hình, và bị đóng đinh trên ấy là một thứ đau đớn và nhục nhã cực độ. Do đó, thập giá tượng trưng cho những đau khổ, nhục nhã mà con người phải chịu không chỉ vì tội lỗi mình, mà còn vì theo Chúa, vì những lý tưởng cao đẹp, vì tình yêu đối với tha nhân nữa. Vì thế, một trong những điều kiện căn bản để theo Chúa là phải chấp nhận đau khổ, mất mát, thiệt thòi, vừa để đền tội cho chính mình và người khác, vừa để chu toàn bổn phận trong đấng bậc mình, vừa để hy sinh cho việc xây dựng Nước Trời, tạo hạnh phúc hay giảm bớt đau khổ cho tha nhân. Đức Giêsu đã vác thập giá và chịu đóng đinh trên thập giá là để hy sinh, chịu đau khổ hầu cho nhân loại được sống và sống hạnh phúc. Đó cũng chính là mục đích của Ngài khi đến trần gian.
Khi theo Chúa, chúng ta nhằm mục đích gì? Có phải để được chia sẻ vinh quang của Ngài, để được «ngồi bên hữu, bên tả» Chúa như ước muốn của hai tông đồ Giacôbê và Gioan (x. Mc 10,35-37) chăng? nghĩa là để được ăn sung mặc sướng, được ngồi trên đầu trên cổ thiên hạ? Thực ra ai theo Chúa thì cuối cùng cũng sẽ được hưởng vinh quang và hạnh phúc với Chúa, nhưng đó chỉ là hậu quả hay phần thưởng của việc theo Chúa, của việc cùng đau khổ và cùng chết với Ngài hầu cứu nhân độ thế, chứ đó không thể là mục đích của việc theo Chúa được. Ai theo Chúa vì mục đích ấy thì không thể theo Ngài đến cùng được. Chúa sẽ nói với họ như đã nói với Giacôbê và Gioan: «Các anh không biết các anh xin gì! Các anh có uống nổi chén Thầy sắp uống, hay chịu được phép rửa Thầy sắp chịu không?» (Mc 10,38).
Theo Chúa chủ yếu là để bắt chước Ngài, sống theo tinh thần của Ngài, tất nhiên phải vác thánh giá, chịu đau khổ vì hạnh phúc của tha nhân như Ngài. Vì thế Ngài mới nói: «Ai không vác thập giá mình mà theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi». Theo Chúa mà không tự xóa mình, không sẵn sàng chấp nhận đau khổ, thiệt thòi để người khác được hạnh phúc, chỉ tìm sung sướng cho bản thân một cách ích kỷ, thì chỉ là theo Chúa cách «hữu danh vô thực», hoặc chỉ theo Chúa vài chục phần trăm trong những gì có lợi cho mình mà thôi!
CẦU NGUYỆN
Lạy Cha, tâm trạng của con khi đi theo Đức Kitô nhiều khi cũng giống như tâm trạng của Giacôbê và Gioan: muốn được vinh quang, được đề cao, được nắm quyền bính, được mọi người kính trọng. Chứ không biết rằng theo Ngài thì việc đầu tiên là phải bắt chước Ngài. Điều cần thiết nhất nơi Ngài mà con phải bắt chước là tinh thần xóa mình và sẵn sàng vác thánh giá, đúng như Ngài đã tuyên bố rõ ràng, không hiểu cách khác được. Xin giúp con quên mình và vị tha hơn để có thể làm được điều ấy.
Cái trớ trêu của Tin Mừng vẫn là những gì thế gian cho là thích hợp, cho là hạnh phúc, đối với: TN 23-C76
Cái trớ trêu của Tin Mừng vẫn là những gì thế gian cho là thích hợp, cho là hạnh phúc, đối với Chúa lại nghịch lại. Cái lạ lùng của Tin Mừng hay nói một cách thẳng thắn hơn đòi hỏi của Tin Mừng luôn quyết liệt, dứt khoát là theo hay không theo Đức Giêsu Kitô, Đấng là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống. Mà muốn theo chúa Giêsu phải vác thập giá, phải dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em và cả mạng sống mình nữa…
NHỮNG ĐÒI HỎI CỦA TIN MỪNG:
Khi Chúa giảng dạy, làm phép lạ trong suốt quá trình loan báo Nước Thiên Chúa, có rất nhiều kẻ đã đi theo Chúa Giêsu. Tuy có lắm kẻ cùng đi trên con đường dẫn về Giêrusalem, nhưng đám đông không cùng một đích với Chúa Giêsu. Chúa lên Giêrusalem với một mục đích rất cao vời là vâng lệnh Thiên Chúa Cha trao phó, hoàn thành sứ mạng cứu rỗi nhân loại qua cái chết trên thập giá, đám đông lại nghĩ khác tưởng rằng Chúa lên Giêrusalem để đánh đuổi ngọai xâm, tái lập lại Vương Quốc Israen, nhờ đó họ sẽ thoát khỏi ách thống trị của Đế Quốc Roma, họ sẽ được thanh thản, tự do. Chúa Giêsu muốn đánh tan quan niệm, ý nghĩ sai lầm của nhiều người, của đám đông dân chúng, Chúa đưa ra lời mời gọi những người muốn đi theo Ngài hãy suy nghĩ, đắn đo, tính toán xem họ có đủ can đảm, đủ nghị lực để theo Chúa Giêsu không. Và để theo Chúa, con người phải dành cho Ngài chỗ ưu tiên, chỗ nhất trong đời sống của mình và làm mọi việc để phụng sự Chúa, để tôn vinh Ngài. Theo Chúa đòi hỏi phải nỗ lực, tiêu hao sức lực, phấn đấu, hy sinh xả kỷ và như thế, Chúa đòi hỏi các môn đệ của Ngài phải dấn thân, phải đấu tranh, phải kiên trì chấp nhận gian khổ. Theo Chúa không thể tính toán bằng ngày, bằng giờ, bằng năm vv…mà theo Chúa phải có thái độ quyết liệt, gạt bỏ ra bên ngoài tất cả những gì cản bước con người bước đi theo Chúa, dẹp qua một bên những gì níu kéo con người không cho họ xây dựng Nước Trời. Theo Chúa là sẵn sàng chiến thắng sự dữ, hy sinh mạng sống vì Chúa và vì Nước Thiên Chúa. Theo Chúa là từ bỏ cái tôi trung tâm, từ bỏ danh vọng, địa vị để giúp ích cho đời cho tha nhân, bằng chính sự chia sẻ, làm ích cho mọi người, đặc biệt những con người bé cổ thấp họng, những kẻ khó nghèo.
CHÚA MỜI GỌI MỌI NGƯỜI HÃY TỪ BỎ MỌI SỰ ĐỂ ĐI THEO NGÀI:
Chúa Giêsu đã khen anh thanh niên giầu có vì anh đã giữ mọi lề luật của Ngài một cách rất nghiêm túc ngay từ hồi còn nhỏ, nhưng để tiến thêm một bước nữa trên đường trọn lành, anh thanh niên đã không làm được, đó là theo lời đề nghị của Chúa, anh phải về bán tất cả của cải anh có mà đem phân chia cho người nghèo khó…Tin Mừng nói một cách rất dí dỏm, châm biếm, mỉa mai:” Anh có rất nhiều của cải “. Của cải đã cản đường anh đi theo Chúa. Tin Mừng cũng nói tới việc Chúa khen hai người đầy tớ đã nhận các nén bạc và làm lợi ra cho chủ. Chúa chê trách người đầy tớ biếng nhác vì không làm lợi cho chủ. Chúa muốn mời gọi mọi người:” Vác thập giá mà theo Chúa “ và dứt khoát với tất cả những gì cồng kềnh làm cản bước con người theo Chúa. Lẽ dĩ nhiên có một số ưu tuyển đi theo Chúa như các môn đệ, giới tu sĩ nam nữ, họ sống những cử chỉ thực anh hùng để theo Chúa. Tuy nhiên, dù là giới tu hành hay giáo dân, Chúa luôn mời gọi con người can đảm, dứt khoát với tất cả những gì cản trở con người theo Chúa.
Gương các thánh luôn thúc giục con người và mỗi người sống lành thánh, sống anh hùng hơn để gắn bó và đi theo Chúa. Gương các nam tu, các nữ tu đã dám sống ngược với những gì người đời sống để chấp nhận những đòi hỏi của Tin Mừng: “ Nghèo khó, Trinh khiết và Vâng lời “.Gần chúng ta có những vị chân phước, các vị thánh sống rất gần gũi với đời nhưng đã để lại gương mẫu tuyệt vời về việc dấn thân từ bỏ và sống tuyệt đối cho những đòi hỏi của Tin Mừng như thánh Phanxicô khó khăn, thánh Anphong Đệ Liguori, thánh Têrêsa Avila, thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu, Mẹ Têrêsa Calcutta và Đức Cố Giáo Hoàng Gioan XXIII vv…
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng hiểu được rằng con đường đi theo Chúa là con đường hẹp, con đường thập giá, con đường chông gai. Xin Chúa củng cố lòng tin cho chúng con để chúng con luôn chọn Chúa là cùng đích, là lẽ sống của cuộc đời chúng con. Amen .
Từ bỏ của cải, danh vọng, vật chất, mọi sự và chọn lựa điều đúng, điều tối hảo để theo Chúa: TN 23-C77
Từ bỏ của cải, danh vọng, vật chất, mọi sự và chọn lựa điều đúng, điều tối hảo để theo Chúa là tiêu chí tối cần để có thể ở lại và dấn bước theo Người trên đường phục vụ. Chúa đòi hỏi dứt bỏ những gì là thân mật nhất như cha mẹ, vợ con, anh em, chị em mà ngay cả mạng sống của con người, thì mới xứng đáng theo Người. Chúa đòi hỏi những người đi theo Ngài phải khôn ngoan suy tính và xác định cho chính mình những ưu tiên lựa chọn, để quyết định dấn thân theo Chúa mà không lùi bước.
CHÚA ĐÒI HỎI NHỮNG NGƯỜI ĐI THEO NGÀI:
Phụng vụ Chúa Nhật 23 thường niên năm C và đặc biệt bài Tin Mừng của thánh Luca 14, 25-33 cho hay một hôm cùng đi trên đường về Giêrusalem với Ngài, và các môn đệ, có rất đông người. Tuy cùng đi về Giêrusalem, nghĩa là cùng một hướng đường, nhưng không phải người nào cũng hiểu, cũng một tâm trạng với Chúa Giêsu. Chúa đi về Giêrusalem là để hoàn tất công cuộc cứu thế của Ngài qua cái chết khổ hình trên thập giá. Trong khi đó đám đông cứ tưởng rằng Chúa đi về Giêrusalem là để đánh đuổi quân xâm lược và khôi phục lại Vương Quốc Israen. Quả thực, đám đông dân này vẫn có ảo tưởng lớn lao theo suy nghĩ trần gian, Chúa Giêsu sẽ trở lại làm Vua theo nghĩa con người, rồi lãnh đạo Vương Quốc Israen và lúc đó họ tha hồ sung sướng đượchưởng những đặc quyền, đặc lợi. Để đánh tan sự hiểu lầm này, Chúa Giêsu mời gọi họ hãy đắn đo, suy nghĩ kỹ lưỡng xem họ có đủ nghị lực, đủ sức, đủ bản lãnh để theo Ngài chăng:” Ai theo tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình thì không thể làm môn đệ tôi được”( Lc 14, 26 ). Việc theo Chúa là một việc khó khăn như khi xây cất hay như khi lâm chiến, nên con người phải cân nhắc, tính toán và hiểu rõ rằng họ sẽ phải phấn đấu, hy sinh, tiêu hao sinh lực để sẵn sàng dấn thân đi theo Ngài. Theo Chúa, ở lại với Chúa, lắng nghe lời Chúa không thể tính toán kiểu đời xem phải bao lâu, tốn kém bao nhiêu, tốn phí những gì nhưng con người phải gạt bỏ, từ khước tất cả để sẵn sàng chọn Chúa hơn tất cả mọi sự. Theo Chúa nghĩa là xây dựng Nước Thiên Chúa: đấu tranh, tiêu diệt sự dữ, loại trừ tội lỗi , ngay cả khi phải chấp nhận cái chết để đạt được chính Chúa và hưởng gia nghiệp là Nước Thiên Chúa. Từ bỏ của cải, vật chất không có nghĩa là làm cho mình bị bần cùng hóa, nhưng là chấp nhận mình nghèo khó, trống rỗng, tay trắng để dành cho Chúa ngự trị và gia ân giáng phúc…Đồng thời sẵn sàng chia sẻ, cảm thông với những người nghèo vì hạnh phúc của họ.
LỜI MỜI GỌI CỦA CHÚA LUÔN CÒN CÓ GIÁ TRỊ:
Thực ra Chúa không bắt buộc ai theo Ngài cả mà Chúa dành cho con người hoàn toàn tự do hoặc chọn Ngài hoặc từ khước Ngài. Bài đọc I cho thấy phải có đức khôn ngoan Chúa trao ban, con người phải được Chúa soi sáng mới hiểu được những gì làm đẹp lòng Chúa, con người phải vất vả, gian nan mới khám phá và cảm nghiệm được cái gì thuộc về Chúa, cái gì thuộc thần linh, thượng giới. Và qua lá thư của thánh Phaolô gửi cho Philêmon bài đọc 2, chúng ta hiểu rõ thế nào là sự lựa chọn, thế nào là từ bỏ vì đối với thánh Phaolô sự tốt đẹp của con người hiện tại quan trọng hơn quá khứ tội lỗi của họ vì hiện tại quyết định cho tương lai. Đi theo Chúa, Ngài mời gọi:” Hãy theo tôi”. Tiếng” Hãy theo tôi” đòi hỏi con người không được miễn cưỡng nhưng tự nguyện vác thập giá mà theo Chúa. Và như người thanh niên giầu có, Chúa nói:” Anh chỉ còn thiếu một điều nữa là hãy về bán hết của cải anh có mà phân chia cho người nghèo khó, rồi đến mà theo tôi”. Trong đoạn Tin Mừng 14 của thánh Luca câu 33, Chúa Giêsu cương quyết nói:” Cũng vậy, ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ tôi được”. Chỉ có một điều Chúa luôn nhắc nhở con người: yêu thương và đón nhận nhau như ruột thịt trong tình yêu của Chúa Kitô. Lời mời gọi của Chúa cho những ai đi theo Ngài, làm môn đệ của Ngài là vác thập giá và từ bỏ của cải để thanh thoảng phục vụ cho Ngài, cho nhân loại vẫn luôn luôn có giá trị mãi mãi.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con biết dứt bỏ tất cả những gì cản bước chúng con đến với Ngài.
GỢI Ý ĐỂ CHIA SẺ:
Điều kiện để theo Chúa Giêsu ? Tại sao Chúa lại bảo những ai muốn đi theo Chúa phải vác thập giá mà theo Ngài ? Bạn cảm nghiệm thế nào về con đường đi theo Chúa ?
Con người khao khát tự do, nhưng cũng cần một hướng để xác định rõ mục tiêu cuộc sống: TN 23-C78
Con người khao khát tự do, nhưng cũng cần một hướng để xác định rõ mục tiêu cuộc sống. Nếu không, cuộc đời sẽ phí phạm và vô nghĩa. Đức Giêsu đem lại cho nhân loại một phương hướng giải thoát hoàn toàn.
GIẢI THOÁT HOÀN TOÀN.
Tự do vẫn là khát vọng muôn đời. Nhưng cho tới nay, con người vẫn chưa đạt được giấc mơ đó. Bởi vậy, Đức Giêsu mới đến để mạc khải cho mọi người biết tự do là một hồng ân của Thiên Chúa, chứ không phải của con người. Thực vậy, “chính để chúng ta được tự do mà Đức Kitô đã giải thoát chúng ta” (Gl 5:1) bằng cái chết trên thập giá. Nhờ đó, Người trở thành Môsê mới đưa Dân Chúa vào Đất Hứa. Người được tôn làm Đức Chúa. “Người đã lên cao dẫn theo một đám tù” (Ep 4:8) tức là nhân loại trong vòng xiềng xích quỉ ma. Nếu không trút bỏ hoàn toàn mạng sống, Người đã không thể nào giải thoát toàn thể nhân loại.
Thầy đã vạch đường. Muốn làm môn đệ, phải bước theo Thầy. Đúng là “trò không hơn thầy, tớ không hơn chủ.” (Mt 10:24) Đó là lý do tại sao Đức Giêsu quyết liệt đòi hỏi: “Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được.” (Lc 14:16) Có đòi hỏi nào khủng khiếp hơn không ?! Điều kiện theo Người quá khắt khe ! Thực ra, “dứt bỏ” chỉ là giá phải trả cho tự do. Dứt bỏ những liên hệ gia đình phải chăng làphủ nhận những giá trị lớn lao đó ? Không phải thế. Nhưng đòi hỏi như thế, Người muốn mạc khải mình là một giá trị tuyệt đối, vượt trên mọi giá trị trần gian. Không có một giá trị nào cao cả và thân thiết hơn Người. Bởi vì tất cả mọi giá trị đều tương đối và mau qua. Chỉ một mình Người mới toàn hảo, toàn chân, toàn mỹ. Trong Người có thể tìm thấy mọi sự. Người mở lối vào Đất Hứa.
Trên đường về Đất Hứa, nhiều mối nguy hiểm chất chồng. Nguy hiểm lớn nhất là cái tôi của mình. Thập giá có mặt khắp nơi và đủ mọi chiều kích. Tin hay không, con người vẫn phải vác thập giá. Nhưng có nhiều người vác thập giá theo cái tôi của mình. Không lối thoát. Cả một cơn hỏa mù dầy đặc. Trái lại, khi vác thập giá theo Đức Giêsu, người ta có thể có một hướng đi lên tới tận nguồn sống. Vì chỉ có Người “là con đường, là sự thật và là sự sống.” (Ga 14:6) Không thể có con đường giải thoát nào khác ngoài Đức Giêsu Kitô.
Người chính là một bảo đảm lớn lao cho sự tự do của con người. Đúng hơn, Người là suối nguồn tự do. Thật vậy, “Thiên Chúa Cha đã ra tay uy quyền nâng Người lên, trao cho Người Thánh Thần đã hứa, để Người đổ xuống” (Cv 2:33) trên tất cả những ai tin vào Người. Vậy mà, “ở đâu có Thần Khí của Chúa, thì ở đó có tự do.” (2 C 3:17) Bởi thế, nếu đòi hỏi môn đệ “dứt bỏ”, Đức Giêsu chỉ muốn người môn đệ hoàn toàn tự do, thoát khỏi mọi vướng mắc tình cảm và của cải. Người quả quyết: “Ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ tôi được.”(Lc 14:33) Còn bám víu vào những giá trị trần thế đó, con người không thể bay bổng theo Người.
Bay bổng không có nghĩa là xa rời thực tế. Trái lại, Đức Giêsu nhấn mạnh: “Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được.” (Lc 14:27) Thập giá là những thách đố rất thực tế trong hoàn cảnh và thân phận con người. Tuy nhiên trong Tin Mừng Luca, Đức Giêsu mới chỉ đòi hỏi hi sinh mạng sống, quyền sở hữu và những thứ tình cảm bên ngoài. Ngay cả mạng sống cũng chưa phải là điều gì thâm sâu lắm. Nhưng trong Tin Mừng Mathêu và Marcô, Đức Giêsu quyết liệt hơn: “Ai muốn theo Thầy, phải từ bỏ chính mình.” (Mt 16:24; Mc 8:34) Từ bỏ chỉ là mặt trái của tự do. Càng từ bỏ càng thanh thoát. Như vậy, khi từ bỏ, con người hoàn toàn tan biến trong Đức Giêsu. Chính thánh Phaolô đã cảm nghiệm sâu xa về sự thật đó: “Tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Kitô sống trong tôi.” (Gl 2:20) Nghĩa là, khi đã từ bỏ hoàn toàn, thánh nhân cảm thấy mình như bay bổng trong bầu trời tự do là Đức Giêsu.
Trong tinh thần đó, thánh nhân đã đề nghị với ông chủ Philêmôn nhận lại người nô lệ Onêsimô như “một người anh em rất thân mến, cả về tình người cũng như về tình anh em trong Chúa.” (Plm 16) Nếu không cùng chia sẻ một niềm tin nơi Đức Kitô, làm sao thánh nhân dám nói như vậy ? Thánh nhân còn nhấn mạnh: “Nếu anh coi tôi là bạn đồng đạo, thì xin anh hãy đón nhận nó như đón nhận chính tôi.” (Plm 17) Thực tế, niềm tin Kitô mạc khải cho chúng ta thấy: “Không còn chuyện phân biệt Do thái hay Hi lạp, nô lệ hay tự do, đàn ông hay đàn bà ; nhưng tất cả anh em chỉ là một trong Đức Kitô.” (Gl 3:28) Còn phân biệt tức là chưa từ bỏ để hòa mình với mọi người.
Chưa hòa mình với mọi người chưa thể làm môn đệ Đức Kitô. Vì Đức Kitô đã chết là để hòa giải muôn loài (x. Cl 1:20) Muốn tiếp nối sứ mạng đó, người môn đệ phải tìm hiểu rõ ý Chúa. Trong khi sách Khôn Ngoan băn khoăn về thánh ý Thiên Chúa (Kn 9:13), thì Đức Giêsu quả quyết: “Ý của Cha tôi là tất cả những ai thấy người Con và tin vào người Con, thì được sống muôn đời.” (Ga 6:40) Sứ mạng người Con đã được xác định rõ: “Nếu người Con có giải phóng các ông, thì các ông mới thực sự là những người tự do.” (Ga 8:36) Tại sao được chia sẻ sứ mệnh cao cả như thế người môn đệ lại phải lệ thuộc vào những ranh giới chủng tộc, văn hóa, quốc gia … để không thèm nhìn đến người anh em ? Đó là một phản chứng tệ hại nhất trong hàng ngũ những môn đệ Chúa Kitô. Tất cả sứ mệnh lớn lao đều tùy thuộc chứng từ hòa giải này.
GIẢI PHÁP THỰC TẾ.
Chứng từ hòa giải đó đang gặp khủng hoảng ngay chính trong cộng đồng dân Chúa. Khủng hoảng vì con người chỉ biết luẩn quẩn trong cái tôi của mình. Chẳng hạn, theo ĐHY Cormac Murphy-O’Connor, não trạng thời nay cho rằng: “chỉ có cái gì tôi thích mới tốt, chỉ mình tôi mới có những quyền đó và chỉ có một cuộc sống có ý nghĩa hay giá trị đó là cuộc sống tôi muốn chọn cho chính mình.” (CWNews 6/9/2001) Thật là một bế tắc. Bế tắc đó bắt nguồn từ “một cuộc khủng hoảng đức tin đang ảnh hưởng tới toàn thể cộng đồng Kitô giáo …” (CWNews 6/9/2001) ĐHY nói về Giáo hội Anh quốc trước Hội Nghị Linh Mục Quốc gia tại Leeds như sau: “Giới trẻ ngày nay, và không phải chỉ có bạn trẻ, đang thờ ơ trước những giá trị Kitô giáo và Giáo hội.” (CWNews 6/9/2001) Nói khác, các bạn trẻ đang mất hướng. Sau khi đã nhận định như thế, ĐHY dí dỏm: “Chúng ta tự hỏi phải chăng vì chúng ta chưa cố gắng xem chính xác dân đang ngứa ở chỗ nào. Và họ đang ngứa thật.” (CWNews 6/9/2001) Muốn đáp ứng nhu cầu cấp thiết của thời đại, theo ĐHY, phải thiết lập các nhóm nhỏ học Thánh Kinh và cầu nguyện. “Các cộng đồng tí hon này là bí quyết cho tương lai Giáo hội.” (CWNews 6/9/2001) Vì từ chính những cộng đoàn tế bào đó, dung nhan Đức Kitô sẽ hiện rõ nét hơn và tiếng Chúa sẽ nghe rõ hơn. Một cộng quá lớn sẽ loãng. Tiếng Chúa như rơi trong sa mạc. Lời Chúa chỉ triển nở trong nơi sâu đậm tình người. Từ đó, những đòi hỏi của Đức Giêsu mới đạt tới cường độ như Chúa muốn.
Đòi hỏi môn đệ phải “từ bỏ hết những gì mình có” và cả “mạng sống mình”, Đức Giêsu muốn họ thi hành sứ mạng giải thoát nhân loại. Phải chăng đó là một tính toán khôn ngoan ? Dưới cái nhìn trần thế, hi sinh như vậy chỉ là ngu si và ngông cuồng. Nhưng “cái điên rồ của Thiên Chúa còn hơn cái khôn ngoan của loài người.” (1 C 1:25) Huống nữa, sự khôn ngoan của Thiên Chúa là chính Đức Giêsu (x. 1 C 24) còn lớn lao hơn gấp mấy ! Chính “nhờ Đức Khôn Ngoan (đó) mà (loài người) được cứu độ” (Kn 9:18) !
Nói gần nói xa, chẳng qua nói thật! Từ nhiều tuần nay, bài Tin Mừng Chúa Nhật đã đề cập tới: TN 23-C79
Nói gần nói xa, chẳng qua nói thật! Từ nhiều tuần nay, bài Tin Mừng Chúa Nhật đã đề cập tới việc theo Chúa Ki-tô và gia nhập Nước Trời dưới nhiều góc cạnh khác nhau. Tuy nhiên vẫn chưa tới hồi quyết liệt để kẻ muốn theo Chúa phải dứt khoát lựa chọn: theo hay không theo Chúa Giê-su. Bài Tin Mừng hôm nay đưa ta đến đối mặt với “sự thật phũ phàng” của việc làm môn đệ Chúa.
1) “Có rất đông người cùng đi đường với Đức Giê-su”
Những người “cùng đi đường với Đức Giê-su” chưa hẳn đã là bạn đồng hành với Người. Bao nhiêu người đi trên cùng con đường với ta, trên xe riêng, xe buýt, xe điện, máy bay, nhưng sự hiện diện của họ bên cạnh ta chẳng có liên hệ hay ảnh hưởng gì tới cuộc sống của ta. Mỗi người đi với Lm.mục đích riêng. Tuy nhiên nếu ta thuộc về một đoàn thể, một nhóm, cùng nhắm tới một mục đích thì việc đồng hành lại là điều vô cùng cần thiết.
Trước khi ghi lại lời tuyên bố có tính cách đòi hỏi tuyệt đối của Chúa, thánh Lu-ca nêu lên một chi tiết có vẻ tầm thường, nhưng lại rất quan trọng, là “có rất đông người cùng đi đường với Đức Giê-su”. Hình ảnh này thật lạc quan, vì bình thường ta vẫn nghĩ rằng không có mấy người cùng đi đường với Chúa. Con đường Người đi là con đường hẹp, còn con đường của thế gian là con đường thênh thang dẫn đến hư mất. Chúa Giê-su đã trở thành lạc lõng giữa thế hệ này vì người ta từ chối tiếp nhận Tin Mừng và không muốn đi con đường của Người. “Con Người đến, cũng ăn cũng uống như ai, thì các ông lại bảo: ‘Đây là tay ăn nhậu, bạn bè với quân thu thuế và phường tội lỗi’” (Lc 7:34). Nhưng nếu có rất đông người cùng đi đường với Chúa thì tại sao Người lại cô độc như thế? Tuy là “cùng đi đường”, nhưng quan trọng là đường đi tới đâu. Đường Chúa Giê-su đang đi lúc này là đường lên Giê-ru-sa-lem, dẫn tới cuộc Thương khó và cái chết trên Đồi Sọ. Do đó, đi vào con đường dẫn ta tới hy sinh và cái chết thì khó có ai dám lựa chọn! Trên đường đi Giê-ru-sa-lem, các môn đệ có vẻ ngần ngại muốn bỏ cuộc vì thấy kẻ thù đang ráo riết tìm cách bắt Chúa Giê-su, nhất là sau khi Người bị họ ném đá vì khẳng định “Tôi và Chúa Cha là một” (Ga 10:30-31). Nhưng ông Tô-ma Đi-đy-mô đã khơi lại tinh thần theo Chúa khi kêu gọi anh em Tông đồ: “Cả chúng ta nữa, chúng ta cũng đi để cùng chết với Thầy” (Ga 11:16).
Nhưng nếu nhìn theo viễn tượng thời gian, từ khi có lời hiệu triệu của Chúa Giê-su “Hãy theo tôi” cho đến nay, thì sự kiện “có rất đông người cùng đi đường với Đức Giê-su” không phải là lời quá đáng. Kể từ khi ấy cho đến ngày thế mạt, qua Giáo Hội sẽ còn rất đông người muốn làm môn đệ Chúa và chọn đi con đường của Người. Như vậy, Lu-ca đã cho ta một cái nhìn phổ quát về ơn cứu độ, một đặc tính nổi bật trong sách Tin Mừng của ngài. Cảm tạ Chúa, ta cũng được ở trong số những người ấy.
2) Dứt bỏ và vác thập giá, một đòi hỏi tuyệt đối
Ta cứ tưởng tượng một đám người rất đông đang đi theo sau Chúa Giê-su, họ hồ hởi, lòng đang suy nghĩ và xây những giấc mộng cuộc đời. Ngay đến ông Phê-rô cũng không tránh khỏi tâm trạng ấy. Ông hỏi Chúa: “Thầy coi, phần chúng con, chúng con đã bỏ mọi sự mà theo Thầy. Vậy chúng con sẽ được gì?” (Mt 19:27). Bỗng nhiên, Chúa Giê-su quay lại nói với họ những lời họ không ngờ: “Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được” (Lc 14:26-27). Thật như một tiếng sét đánh ngang tai khiến đám đông điếng người khiếp sợ. Lời của Chúa chắc nịch, rõ ràng, không nhưng nhị gì cả. Nếu không dứt bỏ gia đình cũng như chính bản thân và không vác thập giá, thì không thể làm môn đệ Chúa.
Vậy đòi hỏi của Chúa có quá đáng không? Chắc chắn là Người không dạy ta bất hiếu bất mục với cha mẹ hoặc dứt tình với vợ con và anh chị em (Lc 18:20). Nếu thế thì “dứt bỏ” phải hiểu như thế nào? Các nhà chú giải Kinh Thánh cho rằng phải hiểu “dứt bỏ” theo ngôn ngữ Cựu Ước, nghĩa là “yêu ít hơn”. Cho nên lời của Chúa sẽ được hiểu là nếu ta yêu gia đình và bản thân hơn cả yêu Chúa thì ta không thể làm môn đệ Người. Gia đình và bản thân có chỗ đứng và giá trị riêng của nó. Nhưng nếu ta đặt chỗ đứng và giá trị của nó lên trên giá trị của Tin Mừng và nhu cầu biến đổi nên giống Chúa Ki-tô, ta sẽ không thể học được gì nơi Người cả. Một thí dụ cụ thể, em nhỏ lớp một hoặc lớp hai ở trường về đến nhà, bất cứ điều gì cũng khăng khăng là: “Cô giáo bảo thế”. Ta có cảm thưởng em đã “dứt bỏ” gia đình rồi, để chỉ cho cô giáo là nhất thôi. Chẳng thế mà Chúa lại dạy ta phải trở nên như trẻ nhỏ, để ta hoàn toàn tin tưởng vào Người như em nhỏ tin vào cô giáo, để Người uốn nắn đào tạo ta thành một Ki-tô hữu, người có Đức Ki-tô.
Điều kiện thứ đến là “vác thập giá”. Không phải là vác thập giá của người khác như ta thường phàn nàn, nhưng thập giá của chính ta. Người môn đệ phải “dứt bỏ” chính mình và những gì thuộc về mình như gia đình và bản thân. Chắc chắn đây không phải là điều dễ làm, nhưng khó khăn vô cùng. Thực hành việc “dứt bỏ” này quả là một gánh nặng, một “thập giá” ta phải mang suốt đời. Như thế, thập giá của ta không phải ở nơi khác tới, mà là do chính việc thực hành sự “dứt bỏ” để hoàn toàn tín thác vào Chúa Ki-tô và giáo huấn của Người. Học sinh muốn thành đạt cần phải học hành vất vả, đó là thập giá họ phải vác hằng ngày. Cũng thế, cuộc đấu tranh nội tâm để đặt giá trị Đức Ki-tô và Tin Mừng lên trên hết đã là thập giá cho tất cả những ai muốn đi con đường làm môn đệ Người rồi.
3) Cân nhắc trước khi quyết định
Chúa Giê-su không độc đoán, nhưng Người tôn trọng tự do của ta. Một đàng Người kêu gọi ta theo làm môn đệ Người. Đàng khác Người để cho ta suy tính cân nhắc rồi mới quyết định. Có vẻ như Chúa muốn đề cao sự tôn trọng tự do này, vì rõ ràng Người đã sử dụng tới hai dụ ngôn nói về việc phải tính toán kỹ lưỡng trước khi làm một việc quan trọng. Xây nhà hoặc khởi động một cuộc chiến tranh là những việc hết sức quan trọng đối với một gia đình hay một quốc gia. Muốn xây nhà cần phải tính toán rõ ràng và muốn đem quân đội đi đánh xứ người cần phải điều nghiên kỹ lưỡng. Thời mua bán nhà cửa hiện nay đã làm cho bao nhiêu người vỡ nợ mất nhà và cuộc chiến Iraq đang là một nhức nhối cho chính phủ Hoa-kỳ. Tuy nhiên quyết định làm môn đệ Chúa quan trọng hơn thế nhiều, bởi vì khủng hoảng mậu dịch nhà cửa và chiến tranh chỉ kéo dài trong ít năm, còn việc làm môn đệ Chúa kéo dài suốt cuộc đời.
Nếu vậy, phải chăng việc làm môn đệ Chúa là điều không thể? Hẳn ta còn nhớ sau bài giảng về Thánh Thể, có nhiều người bỏ đi, các môn đệ xầm xì và toan bỏ cuộc. Làm môn đệ Chúa khó quá. Trong hoàn cảnh này, Chúa Giê-su đã nói với những kẻ toan bỏ đi về quyết định họ phải chọn lựa: “Thầy đã bảo anh em: không ai đến với Thầy được, nếu Chúa Cha không ban ơn ấy cho”. Và kết cục là: “Từ lúc đó, nhiều môn đệ rút lui, không còn đi với Người nữa” (Ga 6:65-66). Chúa Giê-su khẳng định việc làm môn đệ Người là một ân huệ do Chúa Cha ban cho ta. Dĩ nhiên Chúa Cha ban ân huệ ấy cho mọi người. Vấn đề là ta có sẵn sàng đón nhận và sống với ân huệ ấy hay không.
4) Suy nghĩ và cầu nguyện
Ý tưởng “làm môn đệ Chúa” có phải là một điều xa lạ hoặc mới mẻ đối với tôi không? Tại sao tôi ít khi hoặc không nghĩ tới điều này?
Có điều gì ngăn cản tôi quyết định đi theo lối sống, cách suy nghĩ và hành động của Chúa Ki-tô?
Nếu quyết định làm môn đệ Chúa, tôi sẽ bắt đầu từ đâu và thế nào?
Cầu nguyện
“Lạy Chúa Giê-su, sống cho Chúa thật là điều khó. Thuộc về Chúa thật là một thách đố cho con. Chúa đòi con cho Chúa tất cả để chẳng có gì trong con lại không là của Chúa. Chúa thích lấy đi những gì con cậy dựa để con thực sự tựa nương vào một mình Chúa. Chúa thích cắt tỉa con khỏi những cái rườm rà để cây đời con sinh thêm hoa trái. Chúa cương quyết chinh phục con cho đến khi con thuộc trọn về Chúa. Xin cho con dám ra khỏi mình, ra khỏi những bận tâm và tính toán khôn ngoan để sống theo những đòi hỏi bất ngờ của Chúa, dù phải chịu mất mát và thua thiệt. Ước gì con cảm nghiệm được rằng trước khi con tập sống cho Chúa và thuộc về Chúa thì Chúa đã sống cho con và thuộc về con từ lâu. A-men.” (Trích RABBOUNI, lời nguyện 30)
Thư thánh Phao-lô gửi ông Phi-lê-môn chỉ có 25 câu và được sử dụng cho Phụng vụ Lời Chúa: TN 23-C80
Thư thánh Phao-lô gửi ông Phi-lê-môn chỉ có 25 câu và được sử dụng cho Phụng vụ Lời Chúa duy một lần, vào Chúa Nhật 23 thường niên. Vì bài đọc chỉ lấy các câu 9-10 và 12-17, nên chúng ta cũng cần đọc hết cả thư để suy niệm thêm phong phú.
Bối cảnh của thư này được tóm tắt như sau. Ô-nê-xi-mô, một tên nô lệ trong nhà ông Phi-lê-môn, đã bỏ trốn, bị bắt và gặp thánh Phao-lô trong tù, có thể tại Ê-phê-xô hoặc tại Rô-ma. Trong thời gian này anh ta được thánh Phao-lô hướng dẫn trở thành Ki-tô hữu và ngài gọi anh là "đứa con tôi đã sinh ra trong cảnh xiềng xích" (c. 10). Giữa anh và thánh nhân đã có mối quan hệ gắn bó. Tuy nhiên hoàn cảnh mới này lại nảy sinh nhiều vấn đề cho Ô-nê-xi-mô, thánh Phao-lô và ông chủ Phi-lê-môn. Trước hết, nếu Ô-nê-xi-mô trở về với Phi-lê-môn, anh có thể bị trừng phạt nặng, có khi phải chết nữa. Thứ hai, nếu Phao-lô không cho Ô-nê-xi-mô trở về với Phi-lê-môn thì tình bạn giữa ngài với ông ta sẽ đổ vỡ. Thứ ba, nếu Ô-nê-xi-mô trở về thì Phi-lê-môn phải đối xử với anh ta thế nào.
Để giải quyết những khó khăn này, thánh Phao-lô thay mặt cho Ô-nê-xi-mô viết cho ông Phi-lê-môn, xin ông tiếp nhận anh ta, "không phải được lại một người nô lệ, nhưng thay vì một người nô lệ, thì được một người anh em rất thân mến; đối với tôi (Phao-lô) đã vậy, phương chi đối với anh (Phi-lê-môn) lại càng thân mến hơn biết mấy, cả về tình người cũng như tình anh em trong Chúa" (c. 16).
Phương thức thánh Phao-lô thuyết phục ông Phi-lê-môn không chỉ giúp chúng ta học hỏi về thư Phi-lê-môn, nhưng còn cho chúng ta hiểu một giáo lý mới về sức mạnh của Tin Mừng có thể phá đổ mọi ngăn cách về giai cấp, chủng tộc và địa vị xã hội. Đưa ra thỉnh nguyện, xin ông Phi-lê-môn nhận lại anh Ô-nê-xi-mô, thánh Phao-lô cũng nêu lên ba lý do để ông ta hãy chấp thuận. Trước hết vì Phi-lê-môn là "bạn đồng đạo" với Phao-lô trong Tin Mừng. Nếu thực là bạn đồng đạo trong Tin Mừng, thì Phi-lê-môn cũng phải hành động đúng với tinh thần Tin Mừng. Lý do thứ hai là Phao-lô không xin ông Phi-lê-môn chấp thuận vì "nể" ngài, nhưng vì "lòng bác ái" (c. 8) của ông ta. Lý do thứ ba là vì Phi-lê-môn "mắc nợ" Phao-lô, không phải tiền bạc, nhưng cuộc trở lại theo đức tin Ki-tô là do Phao-lô đã đem lại cho ông. Vậy nếu Phao-lô đã giúp ông được sinh lại trong Bí tích Rửa tội và làm con thiêng liêng của ngài, thì giờ đây làm sao ông có thể làm ngơ trước việc Ô-nê-xi-mô trở thành con cái Chúa! Như vậy, chúng ta đủ thấy cái tài thuyết phục của thánh Phao-lô như thế nào!
Mới đọc thư Phi-lê-môn lần đầu, có lẽ chúng ta nghĩ lá thư thật là đơn giản. Nhưng thực ra thư cho chúng ta một sứ điệp sâu sắc: Tin Mừng Chúa Ki-tô làm biến đổi mọi quan hệ xã hội nơi những ai tin vào Người. Cho dù Ô-nê-xi-mô có trở về lại để làm nô lệ trong nhà ông Phi-lê-môn, thì quan hệ giữa chủ tớ sẽ không như trước nữa, vì giờ đây cả hai đều thuộc về cùng một Chúa. Tuy thánh Phao-lô không công khai đả kích chế độ nô lệ, nhưng nơi đây ngài đã gieo hạt giống phá bỏ chế độ ấy khi ngài gọi anh Ô-nê-xi-mô là "người anh em trong Chúa" với Phi-lê-môn. Quan hệ xã hội được biến đổi là vì nó được đặt trong một môi trường mới, tức là "trong Chúa Ki-tô." Có lẽ Phao-lô muốn nhấn mạnh đến động lực thay đổi này nên ngài đã lập đi lập lại nhiều lần cụm từ "trong Chúa," "trong Đức Ki-tô." Mà thực vậy, người ta không thể ở "trong Chúa" mà đang khi đó lại có thể kèn cựa nhau về chủng tộc, nam nữ hoặc giai cấp, như chính thánh Phao-lô đã khẳng định: "Nhờ đức tin tất cả anh em đều là con cái Thiên Chúa trong Đức Giê-su Ki-tô. Quả thế, bất cứ ai trong anh em được thánh tẩy để thuộc về Đức Ki-tô, đều mặc lấy Đức Ki-tô. Không còn phân biệt Do-thái hay Hy-lạp, nô lệ hay tự do, đàn ông hay đàn bà; nhưng tất cả anh em chỉ là một trong Đức Ki-tô" (Gl 3:26-28).
Câu hỏi gợi ý chia sẻ
Tôi có nhìn anh chị em Ki-tô hữu khác trong quan hệ với Chúa Ki-tô, phép rửa và đức tin không? Những kỳ thị nào tôi đã có đối với họ?
Thánh Phao-lô tôn trọng tự do của Phi-lê-môn về việc đón nhận Ô-nê-xi-mô. Thái độ ấy nói lên lòng khiêm nhường của ngài thế nào? Trong cộng đoàn, trong hội đoàn hoặc trong nhóm, khi tôi có chút quyền, tôi đã cư xử với người khác thế nào?
Tuy chế độ nô lệ không còn nữa, nhưng nô lệ cho tội lỗi... thì vẫn còn nhiều. Tôi hoặc cộng đoàn đã tiếp nhận những anh chị em trở về đàng ngay nẻo chính như thế nào?
Khi kêu gọi Phi-lê-môn thi hành điều mình xin, thánh Phao-lô viết: "Nhưng tôi thích kêu gọi lòng bác ái của anh hơn." Ngài muốn giới thiệu một động lực giúp cho việc làm của chúng ta có một giá trị cao hơn. Chia sẻ một vài sự kiện tôi làm cho anh chị em vì lòng bác ái hơn là vì lý do nào khác.
Cầu nguyện kết thúc
Sau cầu nguyện bộc phát, nhóm cùng hát một bài thích hợp, hoặc đọc kinh sau đây:
Giữa một thế giới dề cao quyền lực và lợi nhuận,
Xin dạy con biết phục vụ âm thầm.
Giữa một thế giới say mê thống trị và chiếm đoạt,
Xin dạy con biết yêu thương tự hiến.
Giữa một thế giới đầy phe phái chia rẽ,
Xin dạy con biết cộng tác và đồng trách nhiệm.
Giữa một thế giới đầy hàng rào kỳ thị,
Xin dạy con biết coi mọi người như anh em.
Lạy Chúa Ba Ngôi, Ngài là mẫu mực của tình yêu tinh ròng,
Xin cho các Ki-tô hữu chúng con trở thành tình yêu cho trái tim khô cằn của thế giới.
Xin dạy chúng con biết yêu như Ngài, biết sống nhờ và sống cho tha nhân,
Biết quảng đại cho đi và khiêm nhường nhận lãnh.
Lạy Ba Ngôi chí thánh, xin cho chúng con tin vào sự hiện diện của Chúa ở sâu thẳm lòng chúng con,
Và trong lòng từng con người bé nhỏ. A-men. (Trích RABBOUNI, Lời Nguyện 32)
Càng đến gần Giê-ru-sa-lem, Chúa Giê-su càng đòi hỏi các môn đệ phải rũ bỏ mọi sự để theo: TN 23-C81
Càng đến gần Giê-ru-sa-lem, Chúa Giê-su càng đòi hỏi các môn đệ phải rũ bỏ mọi sự để theo Người trung thành hơn. Khiêm nhường là bước đầu và cũng là căn bản để ta có thể sẵn sàng chấp nhận đặt Chúa Giê-su và giá trị Tin Mừng trên tất cả mọi sự. Sau khi dạy ta phải có căn bản cho thái độ chấp nhận, giờ đây Chúa Giê-su đi vào chi tiết những điều ta chấp nhận để theo Người. Tuy là những điều ta đã nhiều lần nghe và quá quen thuộc, nhưng nếu đặt trong khung cảnh hành trình theo Chúa như thánh Lu-ca tường thuật, có lẽ ta sẽ tìm thấy những ý nghĩa mới và thích hợp cho hoàn cảnh của mình hơn.
a) Đến với Chúa
Đến với Chúa là lời mời gọi Thiên Chúa gửi đến toàn thể nhân loại. Từ sau khi nguyên tổ phạm tội và xa cách Chúa, Người đã có kế hoạch để đưa nhân loại đến với Người. Đã nhiều lần nhiều cách, Thiên Chúa mời gọi ta đến với Người bằng cách nói với ta qua tổ tiên Do-thái và các vị ngôn sứ (Dt 1:1). Tại sao Chúa lại gọi ta đến với Người?
Trong Vườn Địa Đàng, Thiên Chúa đã gọi A-đam, kêu ông đến với Người. Nhưng ông không dám, hoặc nói đúng hơn, ông không thể nào đến gần Chúa được nữa. “Con người thưa: ‘Con nghe thấy tiếng Ngài trong vườn, con sợ hãi vì con trần truồng, nên con lẩn trốn’” (St 3:10). Tội lỗi đã làm cho con người mất hết khả năng có thể tự mình đến với Chúa, được biểu tượng bằng hình ảnh họ nhận ra mình trần truồng. Tội lỗi trở nên một chướng ngại vật ngăn cản ta đến với Chúa, một chướng ngại vật không ai có thể phá được. Giả như loài người có mất đi thì Chúa cũng chẳng thiệt hại gì. Nhưng tình yêu vô điều kiện của Người không làm ngơ trước tình trạng bất lực của con người. Người quyết định đưa con người trở về với Người. Người sắp đặt một kế hoạch để đích thân đến trần gian và đưa ta về. Do đó, thực ra không phải là ta đến với Chúa, mà là chính Chúa đến với ta qua Chúa Giê-su, Con Một Yêu dấu của Người. Lời gọi “Hãy đến với Ta” chỉ là lời Chúa gọi ta hãy đáp lại lòng yêu thương của Chúa, hãy sẵn sàng đón tiếp Người vì Người đang đến với ta. Hôm nay, khi nói với ta: “Ai đến với Tôi...”, Chúa Giê-su đã lập lại mời gọi tự ngàn đời ấy của Thiên Chúa, Đấng đã yêu thương nhân loại đến nỗi ban Con Một Người và dùng cái chết của Con Một Người mà đánh bại tội lỗi.
b) Con đường Ki-tô dẫn ta đến với Chúa
Thiên Chúa muốn ta đến với Người. Nhưng vì ta không thể tự mình đến với Người, mất hết khả năng đến với Đấng của vô biên, nên Thiên Chúa cho ta một con đường, con đường Ki-tô. Chúa Giê-su phán: “Chính Thầy là con đường, là sự thật và là sự sống. Không ai đến với Chúa Cha mà không qua Thầy” (Ga 14:6). Để “cùng đi đường với Chúa Giê-su”, Người đòi hỏi ta một số điều kiện. Gọi là một số, nhưng chung cuộc cũng nằm trong hai chữ “từ bỏ”. Từ bỏ những gì ta cho là yêu quý nhất đời, như cha mẹ, anh em, chị em. Tuy nhiên đòi hỏi của Chúa Giê-su còn đi xa hơn thế, đó là từ bỏ “cả mạng sống mình nữa”. Lối nói của Chúa Giê-su không có ý bảo ta phải thực sự bỏ cha mẹ, anh chị em, nhưng là muốn dùng cách so sánh giữa các điều từ bỏ để nhấn mạnh đến việc ta phải từ bỏ chính mình là quan trọng nhất. Như vậy thì ta còn gì? Ta trở thành trắng tay rồi! Không đâu. Chúa Giê-su muốn nói với ta về một nghịch lý: “Ai muốn cứu mạng sống mình thì sẽ mất; còn ai liều mất mạng sống mình vì tôi và vì Tin Mừng thì sẽ cứu được mạng sống ấy” (Mc 8:35).
Ta sẽ hiểu “mạng sống mình” là gì? Đó là con người của ta đã bị tội lỗi khuất phục và tước bỏ khả năng đến với Chúa. Nếu ta cứ khư khư giữ chặt lấy con người ấy với những bất lực và ích kỷ của nó thì chẳng bao giờ ta có thể đến với Chúa được. Nhưng ta cần phải liều, phải can đảm để cho Chúa Giê-su và ảnh hưởng Tin Mừng của Người biến đổi ta, làm mất dần đi con người tội lỗi và ích kỷ của ta, thì ta mới có thể “cùng đi đường với Chúa Giê-su” mà đến với Chúa Cha được. Hoặc nói khác đi, con đường của ta là con đường làm cho ta mỗi ngày một xa dần Thiên Chúa. Ngược lại, con đường của Chúa Giê-su là con đường Thiên Chúa dùng để đến với ta, mỗi ngày lấn và xóa đi con đường của ta, nhờ đó con đường của ta bị rút ngắn lại mỗi ngày và ta được đưa đến gần Thiên Chúa hơn. Hay ta cũng có thể hiểu: con đường Ki-tô sẽ xóa bỏ con người cũ của ta, làm cho ta trở thành “tạo vật mới”, “con người mới”, “đồng hình đồng dạng với Con Thiên Chúa” và cuối cùng là “đồng thừa kế” gia nghiệp của Thiên Chúa (Rm 8:29.17).
Nếu dựa trên cách diễn ý của Chúa Giê-su, ta có thể hiểu việc vác thập giá là cái giá ta phải trả cho việc từ bỏ chính mình. Nghĩa là việc từ bỏ ấy không phải dễ dàng, nhưng khó khăn, nặng nề giống như vác thập giá vậy.
c) Đến với Chúa hay không là quyền của ta
Quả thực Chúa Giê-su rất thẳng thắn. Khó thì Người bảo là khó chứ không lập lờ. Người gọi ta làm môn đệ. Người bảo muốn làm môn đệ thì ta phải chấp nhận chỉ một điều kiện duy nhất, đó là từ bỏ chính mình. Mà việc từ bỏ chính mình không dễ dàng đâu. Nhưng nếu ta chấp nhận thì Người sẽ hoàn toàn giúp ta thực hiện. Người để ta hoàn toàn quyền quyết định chứ không bắt ép.
Cho nên Chúa Giê-su lấy thí dụ rõ ràng, ví ta giống như người tính toán xây tháp hoặc giống như ông vua tính toán đem quân đánh giặc. Tính toán là để chọn cho mình một quyết định tốt. Giả như ta “không đủ tiền hoặc không đủ quân” thì chẳng nói làm gì. Đàng này, ta có Chúa Giê-su là bạn đường ban ân sủng nâng đỡ ta (Ga 15:5) và Thánh Thần dẫn đường chỉ lối cho ta (Ga 16:13). Do đó, tính toán không phải là vấn đề nữa, nhưng vấn đề là ta có muốn làm môn đệ Chúa Giê-su hay không mà thôi.
d) Suy nghĩ và cầu nguyện
Suy nghĩ về tình yêu vô điều kiện Thiên Chúa dành cho tôi, tôi đã làm gì để đáp lại? Cảm tạ Người? Cảm thấy vui sướng, an ủi và hạnh phúc? Cảm thấy bị thúc bách phải đáp lại tình yêu ấy?
Làm môn đệ Chúa Giê-su là trả một giá thật đắt, phải từ bỏ tất cả những gì tôi chẳng muốn bỏ. Vậy có những “dễ dãi, thoải mái” nào tôi không muốn bỏ đi để cứ sống theo ý mình? Có những ràng buộc nào giữ tôi ở khoảng cách xa với Chúa? Tiền bạc của cải? Tham vọng? Tính ích kỷ?
Thánh Phao-lô thường đề cập tới “con người cũ” và “con người mới.” Trong tiến trình Ki-tô hóa, cũ và mới là hai khía cạnh của cùng một vấn đề, là bỏ đi những gì khác với Chúa Ki-tô và thay thế bằng những gì giống Chúa Ki-tô. Vậy tôi thử xét lại tiến trình ấy để xem đâu là điểm cần thiết nhất tôi phải bỏ đi và thay thế?
Cầu nguyện
“Lạy Chúa, khi đến với Chúa con tháo bỏ đôi giày: những tham vọng của con, con cởi bỏ đồng hồ: thời khóa biểu của con, con đóng lại bút viết: các quan điểm của con, con bỏ xuống chìa khóa: sự an toàn của con, để con được ở một mình với Ngài, lạy Thiên Chúa duy nhất và chân thật. Sau khi được ở với Ngài, con sẽ xỏ giày vào để đi theo đường của Chúa, con sẽ đeo đồng hồ để sống trong thời gian của Chúa, con sẽ đeo kính vào để nhìn thế giới của Chúa, con sẽ mở bút ra để viết tư tưởng của Chúa, con sẽ cầm chìa khóa lên để mở những cánh cửa của Chúa.” - Graham Kings (Trích RABBOUNI, lời nguyện 27)
Đức Khôn ngoan ở kề bên Chúa, biết những việc Chúa làm, hiện diện khi Ngài tạo thành vũ trụ, biết rõ những gì đẹp mắt Chúa và phù hợp với huấn lệnh của Ngài...Ý định của Chúa, nào ai biết được, nếu tự chốn cao vời, chính Ngài chẳng ban Đức Khôn ngoan, chẳng gửi thần khí thánh? Chính vì thế mà đường lối người phàm được sửa lại cho thẳng, cũng vì thế mà con người được dạy cho biết những điều đẹp lòng Ngài, và nhờ Đức Khôn ngoan mà được cứu độ.
* Bài đọc 2: Plm 9b-10.12-17:
Tôi, Phaolô, một người đã già và hơn nữa, một người đang bị tù vì Đức Kitô Giêsu, tôi van xin anh cho đứa con của tôi, đứa con tôi đã sinh ra trong cảnh xiềng xích, đó là Ônêximô..Vậy, nếu anh coi tôi là là bạn đồng đạo, thì xin anh hãy đón nhận nó như đón nhận chính tôi.
* Tin Mừng: Lc 14,25-33: Vác thập giá mình mà đi theo Đức Giêsu
Có rất đông người cùng đi đường với Đức Giêsu. Người quay lại bảo họ: "Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được.
Từ bỏ hết những gì mình có
Quả thế, ai trong anh em muốn xây một cây tháp mà trước tiên lại không ngồi xuống tính toán phí tổn, xem mình có đủ để hoàn thành không? Kẻo lỡ ra, đặt móng rồi mà không có khả năng làm xong, thì mọi người thấy vậy sẽ lên tiếng chê cười mà bảo: Anh ta đã khởi công xây, mà chẳng có sức làm cho xong việc. Hoặc có vua nào đi giao chiến với một vua khác, mà trước tiên lại không ngồi xuống bàn tính xem mình có thể đem một vạn quân ra, đương đầu với đối phương dẫn hai vạn quân tiến đánh mình chăng? Nếu không đủ sức, thì khi đối phương còn ở xa, ắt nhà vua đã phải sai sứ đi cầu hòa. Cũng vậy ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ tôi được.
NGẪM
* Câu hỏi gợi ý:
Từ bỏ và vác thập gía là điều kiện không có không được để theo Chúa Giêsu. 2. Làm thế nào: TN 23-C82
1. Từ bỏ và vác thập gía là điều kiện không có không được để theo Chúa Giêsu. 2. Làm thế nào để chúng ta hiểu và thực hiện được bài học khó khăn này?
* Suy tư gợi ý:
1. Từ bỏ và vác thập gía là điều kiện không có không được để theo Chúa Giêsu.
Đọc Tin Mừng, chúng ta thấy Đức Giêsu luôn đưa ra một điều kiện với những ai muốn theo Ngài, muốn trở thành môn đệ# của Ngài: đó là từ bỏ mình, từ bỏ mọi sự và vác thập giá mình. Điều kiện này là điều kiện không có không được (sine qua non) tức không thể thiếu nơi người muốn theo Chúa. Thật khó hiểu và trái ngược với những gì con người thường suy nghĩ: Theo Chúa, thì phải được chứ sao lại phải mất? Thật vậy, người ta thường nghĩ và đặt vấn đề: tôi sẽ được gì nếu tôi vào đạo? tôi sẽ được gì nếu tôi vào hội đoàn? tôi sẽ được gì nếu tôi đi tu làm linh mục, làm tu sĩ? Ít ai đặt vấn đề là tôi sẽ mất gì nếu tôi chấp nhận theo Chúa? Chính Phêrô cũng đã lên tiếng với Chúa Giêsu thay cho các tông đồ: Thày coi, phần chúng con, chúng con đã bỏ mọi sự mà theo Thày (hiểu ngầm: thì chúng con sẽ được gì? (Mc 10,28). Rõ ràng hơn nữa là trường hợp của Gioan và Giacôbê: chỉ cách ngày Chúa chịu khổ nạn ít hôm, hai tông đồ thân cận này còn kiến nghị với Chúa để Ngài dành hai chỗ bên tả bên hữu cho hai anh em ông (Mt 20,20-21; Mc 10,36-37). Cách suy nghĩ và hành động của con người -thời xưa cũng như thời nay- khác xa với cách suy nghĩ và hành động của Chúa Giêsu, của Thiên Chúa! Quả như lời sách Khôn ngoan: "Ý định của Chúa, nào ai biết được?"
Đọc hạnh các thánh hay các tâm hồn đạo đức sống gần Chúa, chúng ta đều thấy nổi bật tinh thần hy sinh và đời sống từ bỏ của những vị ấy. Họ thực hiện bài học từ bỏ và vác thập giá bằng nhiều cách khác nhau. Có người thực hiện những hy sinh từ bỏ lớn lao, như thánh Phaolô tông đồ, như thánh Phanxicô Xaviê. Có người chọn những hy sinh từ bỏ nhỏ bé, âm thầm như thánh nữ Têrêxa Hài đồng Giêsu. Điều quan trọng không phải là chính việc làm mà là động cơ và lòng yêu mến khi thực hiện những việc làm ấy. Vì thế hy sinh từ bỏ là việc vừa tầm tay và khả năng của tất cả mọi người, không trừ ai.
2. Làm thế nào để chúng ta hiểu và thực hiện được bài học từ bỏ và vác thập giá khó khăn này?
Thật ra sự khôn ngoan loài người không giúp chúng ta được bao nhiêu, khi chúng ta muốn hiểu được ý nghĩa thâm sâu của bài học từ bỏ và vác thập giá. Xu hướng tự nhiên của con người là tích lũy, là thủ đắc, là có thêm. Đàng này là chấp nhận mất mát, là tìm cách cho đi. Sự khôn ngoan loài người không đủ sức thuyết phục chúng ta hành động mà chỉ có sự khôn ngoan của Thiên Chúa mới giúp chúng ta hiểu và sống bài học từ bỏ và vác thập giá. Sự khôn ngoan của Thiên Chúa sẽ giúp chúng ta hiểu ý nghĩa thâm sâu của từ bỏ và vác thập giá là trở nên giống Đức Giêsu Kitô, Đấng đã tự hạ tự hủy ra không, tuy Ngài là Thiên Chúa. Sự khôn ngoan của Thiên Chúa sẽ ban cho chúng ta sức mạnh và sự điên cuồng để chúng ta dám dấn thân vào con đường mà Đức Giêsu đã đi và mời gọi chúng ta đi theo Người. Chúng ta biết sở dĩ Thiên Chúa không bỏ rơi con người khi tổ tông phạm tội mà lại còn sai Con Một đến thế gian là vì Thiên Chúa yêu thương chúng ta và muốn cứu vớt tất cả mọi người. Con đường cứu độ là nhận biết Thiên Chúa, đón nhận Đức Giêsu làm Cứu Chúa và trở thành môn đệ của Đức Giêsu tức trở nên đồng hình đồng dạng với Người.
Nếu chúng ta dựa vào các sự kiện được kể lại trong Phúc Aâm, thì chúng ta có thể khẳng định như thế này: chúng ta chỉ có thể hiểu và đi vào con đường từ bỏ và vác thập giá một khi chúng ta được Chúa Giêsu mời gọi, mở tai, mở mắt, mở trí, mở lòng như (hai) anh chàng mù Báctimê ở Giêrikô (Mt 20,29-34; Mc 10, 46-52; Lc 18,35-43).
Vậy thì việc chúng ta phải làm là nài xin Thiên Chúa ban cho chúng ta ơn khôn ngoan của Ngài và để cho ơn khôn ngoan ấy điều khiển, hướng dẫn suy nghĩ hành động của chúng ta. Việc chúng ta cần làm là nài xin Đức Giêsu đụng tay đến tai, mắt, trí óc và trái tim chúng ta và để Người mở tai, mở mắt, mở trí, mở lòng cho chúng ta. Không phải là tai, mắt, trí óc và trái tim thể lý mà là tai, mắt, trí óc và trái tim tâm linh của chúng ta. Có như thế, chúng ta mới nghe và hiểu được Lời của Người. Có như thế chúng ta mới nhìn thấy ý nghĩa thâm sâu, cao đẹp của từ bỏ và vác thập giá. Có như thế chúng ta mới có lòng yêu mến và tìm kiếm các cơ hội bỏ mình, bỏ ý riêng, của cải, thời gian, tài trí mà phục vụ Nước Chúa và anh em.
NGUYỆN
Lạy Cha là Thiên Chúa toàn trí toàn năng, xin ban cho chúng con ơn khôn ngoan của Cha, để chúng con hiểu được một phần nào đường lối của Cha và giáo huấn của Chúa Giêsu, Con Cha. Xin ban cho chúng con sức mạnh của Thánh Thần Cha cho chúng con để chúng con yêu mến và thực thi đường lối và giáo huấn ấy!
Lạy Chúa Giêsu Kitô, Thiên Chúa làm người, Chúa đã dậy chúng con bài học của hạt lúa: Hạt lúa không chết đi trong lòng đất thì mãi mãi trơ trọi, không sinh hoa trái gì được. Nhưng nếu hạt lúa chấp nhận thối rữa trong lòng đất thì cây lúa sẽ trổ bông cho mùa gặt chín vàng. Chúng con cảm tạ Chúa về bài học sinh động ấy. Nhưng lạy Chúa Giêsu, bài học lớn nhất mà Chúa dành cho chúng con là chính cách chon lựa, cách sống, cách chết của Chúa. Chúa là Thiên Chúa mà Chúa đã từ bỏ vinh quang, uy quyền của Thiên Chúa để làm người. Chúa là Ngôi Lời của Thiên Chúa mà Chúa đã mặc xác phàm để thành lời của con người, cho con người. Chúng con cảm tạ Chúa về bài học siêu phàm này.
Lạy Chúa Thánh Thần, Ngài là ánh sáng, là sức mạnh của Thiên Chúa. Xin Chúa Thánh Thần ngự đến trong chúng con, để hướng dẫn và nâng đỡ chúng con trên con đường từ bỏ và vác thập giá theo chân Đức Giêsu Kitô. Amen.
- Bài đọc 1: "Ai nào hiểu được Chúa muốn điều chi?" Cần phải được Chúa ban ơn khôn ngoan để có thể hiểu được ý định của Ngài.
- Tin Mừng: Chúa Giêsu nói rõ ý định của Ngài: Ai muốn làm môn đệ Ngài thì phải sa#n sàng từ bỏ tất cả.
I. Dẫn vào thánh lễ
Anh chị em thân mến
Mỗi ngày Chúa nhật khi chúng ta đến với Chúa, chúng ta đã được nghe Chúa nói với chúng ta: TN 23-C83
Mỗi ngày Chúa nhật khi chúng ta đến với Chúa, chúng ta đã được nghe Chúa nói với chúng ta nhiều điều, những điều rất ngọt ngào, những điều rất an ủi. Hôm nay Chúa sẽ nói với chúng ta một điều không ngọt ngào lắm: Muốn muốn chúng ta phải hy sinh, phải từ bỏ.
Tại sao theo Chúa thì phải hy sinh và từ bỏ? Và phải hy sinh từ bỏ những gì?
Chúng ta hãy chú ý nghe Chúa giải thích. Và xin Chúa giúp chúng ta can đảm đám lại lời kêu gọi của Ngài.
II. Gợi ý sám hối
- Phải chăng từ trước tới nay chúng ta đi theo Chúa vì tính toán vụ lợi, nghĩa là chỉ để được Chúa ban cho ơn này ơn nọ? - Phải chăng chúng ta ít biết hy sinh? - Phải chăng nghỉ chúng ta rất ngại từ bỏ?
III. Lời Chúa
1. Bài đọc 1 (Kn 9,13-18)
Sách Khôn Ngoan sưu tập những suy nghĩ của nhiều thế hệ loài người về những vấn đề căn bản. Đoạn trích hôm nay bàn về giới hạn của sự hiểu biết của con người:
- Ngay cả những vấn đề thuộc hạ giới, tức là những vấn đề trong tầm tay con người mà con người cũng phải rất nhọc công mới khám phá được, thậm chí nhiều điều con người không hiểu nổi.
- Huống chi những vấn đề thuộc thượng giới, những vấn đề liên quan đến cuộc sống đời đời.
- Vì thế, con người rất cần được Thiên Chúa ban ơn khôn ngoan để biết đường lối của Chúa để mà đi theo và nhờ đó được ơn cứu độ.
2. Đáp ca (Tv 89)
Thánh vịnh này triển khai những ý tưởng của bài đọc 1:
- Thân phận con người rất mỏng manh: "Như cỏ đồng trổi mọc ban mai, nở hoa vươn mạnh sớm ngày, chiều về ủ rũ tàn phai chẳng còn". - Do đó con người kêu xin Chúa: "Xin dạy chúng con đếm tháng ngày mình sống, ngõ hầu tâm trí được khôn ngoan".
3. Tin Mừng (Lc 14,25-33)
a/ Khung cảnh: Khi ấy "Có rất nhiều người đi đường với Chúa Giêsu": họ đang cùng với Chúa Giêsu "tiến lên Giêrusalem". Nhưng có lẽ họ cho rằng đây là một sự tiến lên để giành chiến thắng theo kiểu trần gian. Để xoá tan hiểu lầm này, Chúa Giêsu nói những lời tiếp theo.
b/ Đại ý Chúa Giêsu nói: Ai muốn làm môn đệ Chúa Giêsu ("đi theo" Ngài) thì phải yêu mến Ngài hơn (diễn tả theo kiểu đặc biệt sêmít là "ghét") tất cả những gì mình tha thiết nhất, chẳng hạn cha mẹ, vợ con, anh em và cả mạng sống mình nữa.
c/ Sau đó Chúa Giêsu đưa ra hai dụ ngôn: Một người xây tháp trước khi xây phải tính toán kỹ để chọn lựa quyết định có nên xây hay không. Một ông vua trước khi đi giao chiến cũng phải tính toán kỹ để chọn lựa có nên giao chiến hay không. Cũng thế, nếu biết theo Chúa Giêsu phải chấp nhận từ bỏ tất cả, thì trước khi theo phải tính toán cho kỹ.
4. Bài đọc 2 (Plm 9b-10.12-17) (chủ đề phụ)
Đây là một phần của bức thư Phaolô viết cho một tín hữu của Ngài là Philêmon.
Hoàn cảnh: Khi ấy, một nô lệ của Philêmon tên là Oânêsimô bỏ nhà trốn đi có lẽ sau khi đã ăn cắp một số tiền. Do hoàn cảnh nào đó đẩy đưa. Oânêsimô gặp Phaolô đang ở tù. Oânêsimô xin theo đạo. Phaolô chấp thuận. Phaolô cũng quyến luyến Oânêsimô muốn giữ anh lại với mình, nhưng không thể được. Vì thế Phaolô quyết định gởi Oânêsimô về cho chủ. Nhưng Phaolô không gởi suông, mà cho Tychique đi kèm và còn mang theo luyến thư này nữa cho Philêmon trong đó Phaolô tế nhị gợi ý Philêmon sẽ đón nhận Oânêsimô như một người anh em trong đức tin. Nhưng Phaolô không hề lạm dụng tình nghĩa của Philêmon đối với mình để làm áp lực, trái lại chỉ nhẹ nhàng gợi ý và hy vọng Philêmon sẽ vì lòng tốt mà làm việc đó.
IV. Gợi ý giảng
1. Con đường theo Chúa
Thánh Luca mở đầu bài tường thuật này như sau: "Có rất đông người đi theo Chúa Giêsu. Ngài quay lại bảo họ". Trong ngôn ngữ Thánh Kinh "đi theo" có nghĩa là làm môn đệ. Chúa Giêsu là ông thầy đi trước, các môn đệ đi theo phía sau. Thông thường ông thầy chỉ cần đi trước cho các môn đệ đi theo. Nhưng trong chuyện này Chúa Giêsu đã "quay lại bảo họ", nghĩa là Ngài có điều quan trọng muốn dặn dò kỹ các môn đệ.
Điều quan trọng mà Chúa Giêsu muốn dặn dò kỹ các môn đệ là gì? Đọc tiếp đoạn Tin Mừng chúng ta thấy Chúa dặn dò 2 điều: 1 điều tiêu cực là phải từ bỏ, một điều tích cực là phải vác thập giá. Chúng ta hãy suy nghĩ về từng điều:
1. Điều thứ nhất là từ bỏ
a/ Tại sao làm môn đệ Chúa thì phải từ bỏ? Vì đi theo Chúa giống như đi leo núi. Nếu mang nhiều thứ cồng kềnh thì sẽ bận vướng nặng nề khiến không leo nhanh được, thậm chí còn có thể bỏ cuộc.
b/ Vậy phải từ bỏ những gì? Chúa Giêsu kể: Phải bỏ "cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình". Qua cách nói "Cha mẹ, vợ con, anh chị em", ý Chúa muốn nói tới gia đình; còn qua chữ "mạng sống", ý Chúa muốn nói tới những gì thân thiết nhất của mình. Nhưng ta hãy hiểu cho đúng; Chúa không bảo người môn đệ phải bỏ những thứ vừa kể một cách tiên thiên, mà là bỏ nếu như chúng làm bận vướng cho việc đi theo Chúa. Gia đình là tốt, mạng sống là cần. Gắn bó với gia đình và tha thiết với mạng sống không có gì là xấu cả. Tuy nhiên bất cứ khi nào mình cảm thấy 2 thứ đó trở thành bận vướng, hay bất cứ khi nào Chúa soi sáng cho ta thấy như vậy, thì người môn đệ phải can đảm từ bỏ.
2. Điều quan trọng thứ hai mà Chúa Giêsu căn dặn chúng ta là vác thập giá.
a/ Tại sao muốn đi theo Chúa thì nhất thiết phải vác thập giá? Vì, như đã vừa nói ở trên, nếu đi theo Chúa giống như đi leo núi, thì thập giá giống như cây gậy của người leo núi. Nó rất cần và rất có ích. Không có gậy để dò đường và để chống đỡ thì ta sẽ mỏi chân, sẽ không đi nổi, có khi té ngã hay bỏ cuộc.
b/ Điều thứ hai này có liên quan tới điều thứ nhất: chúng ta từ bỏ những thứ bận vướng là để mình có thể thong dong mà vác thập giá.
Chúng ta thường quên mất 2 việc rất quan trọng để thực sự xứng đáng làm môn đệ Chúa: - Xưa nay chúng ta quen tìm kiếm để được thêm chứ ít khi nào chủ động từ bỏ. Thỉnh thoảng có từ bỏ chỉ là vì miễn cưỡng, vì rán chịu vậy mà thôi. Tih1 dụ khi chúng ta bị mất tiền, mất đồ đạc, khi một người thân chết.
- Cũng thế xưa nay chúng ta không chủ động vác thánh giá. Thập giá nào Chúa gởi thì chúng ta rán mà vác vậy thôi. Nguyên việc khám phá thứ nhất này cũng cho thấy chúng ta chưa thực sự xứng đáng làm môn đệ Chúa Giêsu. Người môn đệ thật của Chúa phải chủ động từ bỏ và chủ động vác thập giá.
2. Đòi hỏi của tình yêu
Giới Tử Thôi người nước Tần, đời Xuân Thu Chiến Quốc, là bầy tôi trung thành của công tử Trùng Nhĩ.
Khi công tử Trùng Nhĩ phải lưu vong nơi đất khách quê người, lương thực đã cạn kiệt, công tử lại không thể ăn những loại rau hoang cỏ dại trong rừng. Giới Tử Thôi đã lén cắt thịt đùi của mình nấu canh cho Trùng Nhĩ ăn.
Về sau Trùng Nhĩ khôi phục nghiệp cả, làm vua nước Tần, Giới Tử Thôi xin về làng ở ẩn, chứ không hề kể công lênh ngày xưa.
Trùng Nhĩ dù sau này có làm vua thì cũng là người trần mắt thịt, mà Giới Tử Thôi còn dám bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chịu khổ cực để theo hầu, hơn nữa còn hy sinh chính thân mình để tỏ lòng trung thành với chủ nhân. Đức Giêsu là Thiên Chúa, Đấng đã yêu thương chúng ta trước khi chúng ta có mặt trên cõi đời này, lẽ nào chúng ta lại không dám bỏ người thân, của cải, và ngay cả chính mình để bước theo Người?
Lời Chúa trong Tin Mừng hôm nay thật rõ ràng: "Ai đến với tôi mà không từ bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được" (Lc 14,26). Tuy nhiên, chúng ta phải hiểu động từ "dứt bỏ" không có nghĩa là cắt đứt, là từ bỏ, mà là "ít hơn". Ví tiếng Hy Bá không có thể văn so sánh hơn kém, nên khi cần diễn tả hơn kém người ta dùng lối văn đối ngẫu "yêu và bỏ". Thánh Matthêu hiểu như vậy nên đã viết: "Ai yêu cha mẹ hơn Thầy thì không xứng đáng với Thầy" (Mt 10,37).
Vậy ý của Đức Giêsu là nếu ai muốn làm môn đệ Người thì phải đặt tình yêu Chúa lên trên mọi thứ tình yêu, hay nói cách khác tình yêu Chúa phải thấm nhuần và hướng dẫn mọi tình yêu: Tình yêu gia đình, bạn bè và ngay cả chính mình.
Như thế, người tín hữu khi đã chọn theo Chúa, làm môn đệ của Người, họ vẫn phải yêu mến người thân, gia đình, bạn bè; họ vẫn phải yêu mến chính bản thân mình; họ cũng phải quí mến của cải như là những ơn lành Chúa ban. Nhưng khi cần thì tất cả những tình cảm đó phải hy sinh cho tình yêu Thiên Chúa. Đó chính là bậc thang giá trị mà người môn đệ nào khi theo Chúa cũng phải đặt lại cho mình.
Nhưng có một cám dỗ rất nguy hiểm này, là Thiên Chúa thì linh thiêng xa vời, mà con người và của cải thì sờ sờ trước mắt, lại hấp dẫn cuốn hút lạ thường, nên người ta dễ đặt lại giá trị ưu tiên lúc nào mà chính mình cũng chẳng hay biết. Vì thế, Chúa mới cảnh giác qua hai dụ ngôn "xây tháp" và "cuộc giao chiến". Tháp đã khởi động xây dựng, cuộc chiến đã bắt đầu, thì không thể ngồi xuống mà bàn tính. Phải dồn vốn để xây tháp, phải dồn sức mà tấn công. Nhiều người đã khỏi công nhưng chẳng thành công, nhiều kẻ đã chiến đấu nhưng không chiến thắng.
Chúa muốn những kẻ theo Người phải trung thành trong tình yêu, và dám sống chết với ơn gọi của mình. Người không chấp nhận "cầm cày mà còn quay lại sau lưng". Thật vậy, những kẻ "đứng núi này trông núi nọ" thường là những người bỏ cuộc, và những kẻ "bắt cá hai tay" là những người thua thiệt nhiều nhất. Đúng như Pierre Charles đã nói về họ: "Có nhiều kẻ không leo đến đỉnh núi mà lại ngồi an hưởng ở lưng chừng với những tiện nghi tầm thường nhỏ nhoi".
Lạy Chúa, chúng con đã chọn Chúa là cùng đích cuộc đời, nhưng biết bao lần chúng con chỉ thấy chọn Chúa là thua thiệt, là hy sinh, là mất mát.
Xin đừng bao giờ để chúng con nản chí, bỏ cuộc, rút lui vì những đòi hỏi gắt gao của tình yêu, nhưng xin cho những thử thách ấy trở nên những cơ hội giúp chúng con lớn lên trong tình yêu Chúa nhiều hơn. Amen (Thiên Phúc "Như Thầy đã yêu", năm C).
3. Lời nói thẳng thắn
Dòng Thừa Sai Bác Aùi của Mẹ Têrêsa Calcutta đã rất nổi tiếng, nên có rất nhiều thiếu nữ xin gia nhập. Nhưng Mẹ Têrêsa rất thẳng thắn, Mẹ nói với họ: "Công việc người nữ tu dòng này rất cực khổ: chúng tôi phải phục vụ cho những người nghèo và những người vô gia cư. Chúng tôi phải làm việc suốt 24 giờ mỗi ngày". Mẹ Têrêsa thẳng thắn như thế để các thiếu nữ ý thức và cân nhắc cẩn thận trước khi gia nhập dòng.
Gia nhập "dòng" của Chúa Giêsu để làm môn đệ Ngài còn cực khổ hơn nhiều. Vì thế Chúa Giêsu cũng rất thẳng thắn nói rõ cho những kẻ đi theo Ngài: Ai muốn làm môn đệ Ngài thì phải sa#n sàng từ bỏ tất cả và còn phải vác thập giá mà theo.
Làm môn đệ Chúa không phải là bám theo một nhận vật quyền thế để có ô dù che chở hay để chia sẻ vinh dự, mà là để sống theo gương Ngài: Hy sinh tất cả vì yêu thương mọi người.
Bởi đó người muốn làm môn đệ Chúa cần phải suy nghĩ kỹ xem mình có thể đáp ứng được những đòi hỏi khó khăn ấy không. Như người xây tháp phải suy nghĩ kỹ về khả năng tài chính của mình, như một ông vua trước khi xuất chinh phải suy nghĩ kỹ về sức mạnh quân sự của mình.
Nếu chúng ta suy nghĩ kỹ về khả năng đáp ứng của mình trước hai đòi hỏi trên của Chúa Giêsu, chắc là chúng ta nản lòng không dám làm môn đệ của Ngài nữa.
Tuy nhiên gương các tông đồ là một khích lệ cho chúng ta: ban đầu các ông theo Chúa Giêsu mà không suy nghĩ gì nhiều; nhiều lúc các ông còn nghĩ rằng theo Chúa Giêsu thì sẽ được chia quyền chia thế trong nước mà Ngài sẽ thành lập. Nhưng Chúa Giêsu từ từ thanh luyện suy nghĩ của các ông. Sau ngày Chúa phục sinh, các ông mới hiểu rõ thế nào là làm môn đệ Chúa; và nhờ sức mạnh Chúa Thánh Thần các ông đã can đảm từ bỏ tất cả và vác thập giá của mình đi theo Chúa một cách hăng hái và vui vẻ.
Hiện giờ chúng ta chưa đủ khả năng đáp ứng những đòi hỏi của Chúa về một người môn đệ. Nhưng ít ra ý thức của chúng ta về những đòi hỏi đó cũng giúp chúng ta không đi theo Chúa vì những tính toán sai lệch. Nhìn gương các tông đồ và tin tưởng vào sự trợ giúp của ơn Chúa, chúng ta có thể can đảm từ bỏ và vác thập giá đi theo Ngài.
4. Người-đi-theo và người-môn-đệ
Trong đoạn Tin Mừng này, có những cụm từ rất ý nghĩa, đó là "đi theo" và "làm môn đệ". Thánh Luca đã sử dụng những cụm từ này rất khéo: "Khi ấy có rất đông người đi theo Chúa Giêsu. Ngài quay lại bảo họ: Ai không dứt bỏ... thì không thể làm môn đệ tôi. Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi thì không thể làm môn đệ tôi". Rất đông người "đi theo" Chúa Giêsu những không phải tất cả đều là "môn đệ" Ngài; chỉ những ai đi theo mà từ bỏ và vác thập giá thì mới là môn đệ.
Người-đi-theo chưa hẳn là người-môn-đệ
Cũng như người-nói "lạy Chúa, lạy Chúa" chưa hẳn là người-làm theo ý Chúa. Cũng như người-đến-nhà-thờ chưa hẳn là người- tín-hữu
Cũng như người-mang-danh Kitô hữu chưa hẳn là người-Kitô-hữu
Điều khiến người-nói thành người-làm, người-đến-nhà-thờ thành người-tín-hữu, người-đi-theo thành người-môn-đệ, người-mang danh-Kitô hữu thành người-Kitô hữu-đích thực, đó là từ bỏ và vác thập giá.
Một trong những khiếm khuyết của Giáo Hội - và là khiếm khuyết lớn nhất - đó là trong Giáo Hội có rất nhiều người-đi-theo Chúa Giêsu, nhưt ít người-môn-đệ thực sự của Ngài.
5. Trả giá
Muốn làm việc gì cũng phải trả giá cho việc đó. Việc càng trọng thì giá càng cao. Nhiều người không làm xong việc mình muốn làm là vì không dám trả giá.
Antoinette là một cô gái rất đẹp nhưng rất nghèo. Điều mơ ước duy nhất của cô là trở thành giàu có, và cô nghĩ rằng cách dễ nhất là lấy được một người chồng giàu. Nhưng rủi thay khi cô lấy chồng thì người chồng của cô chỉ là một kẻ thường dân. Thất vọng và chán nản, cô chẳng muốn làm gì nữa, cũng chẳng muốn đi đâu hết.
Một hôm, người chồng nhận được thiệp mời đến dự một bữa tiệc gồm toàn những người quý phái. Antoinette mừng lắm. Nhưng cô không có y phục và nữ trang sang trọng. Tuy nhiên cô biết cách thu xếp: cô rút hết tiền tiết kiệm ra mua được một bộ áo đẹp; cô đến với Marie một bạn học cũ mượn được một chiếc vòng nạm kim cương.
Thế là Antoinette xuất hiện trong bữa tiệc với một dáng vẻ rất xinh đẹp và sang trọng. Mọi cặp mắt đều đổ dồn về cô. Cô rất sung sướng. Tuy nhiên khi tiệc tàn, trở về nhà, cô hoảng hốt khi biết chiếc vòng nạm kim cương đã rơi mất. Tìm tới tìm lui nhiều lần mà vẫn không thấy.
Chẳng còn cách nào khác, cô đành phải đi vay 40 ngàn quan với lãi xuất cao để ra tiệm kim hoàng mua một chiếc vòng như thế trả lại cho Mary. Vì hai chiếc vòng rất giống nhau nên Marie không thắc mắc gì cả.
Từ đó trở đi, Antoinette phải làm đủ mọi việc để kiếm tiền trả nợ. Sau 10 nă, cô trả xong nợ. Nhưng khi đó trông cô rất già và không còn xinh đẹp như ngày xưa nữa.
Một hôm Antoinette và Marie tình cờ gặp nhau:
- Ổ sao trông bạn gì đi và tiều tu# như thế? Marie giật mình hỏi. - Tất cả chỉ tại bạn đó. - Sao lại tại tôi?
Antoinette kể rõ đầu đuôi sự việc. Nghe xong Marie nói:
- Trời ơi tội nghiệp cho bạn quá. Chiếc vòng nạm kim cương của tôi là đồ giả. Giá chỉ có 400 quan thôi.
Thế là đột ngột Antoinette được Marie trả lại 39.600 quan. Cô đã trở thành người giàu có. Nhưng với cái giá 10 năm làm quần quật đủ mọi thứ việc cùng với một thân xác tiều tu# và một bộ mặt già nua.
Phải chi Antoinette đã chịu khó làm việc ngay từ đầu thì cái giá đâu đến nỗi cao qúa như vậy!
6. Chuyện minh hoạ
a/ Một hôm, có một người đến hỏi một giáo sư nổi tiếng về một thanh niên: "Anh ta có phải là môn đệ của Thầy không?" Vị giáo sư đáp: "Quả thật anh ta đang theo học những bài dạy của tôi. Nhưng không bao giờ anh ta là môn đệ của tôi".
b/ Một vị vua đến thăm một thiền viện. Nhà vua hỏi vị thiền sư: "Trong thiền viện này có tất cả bao nhiêu người đang theo học". Thiền sự đáp "10 ngàn". Nhà vua rất ngạc nhiên. Nhưng nhà vua càng ngạc nhiên hơn nhữ khi thiền sư nói tiếp: "Trong số đó, số môn đệ thật của tôi chỉ có 4 hoặc 5 người".
V. Trong thánh lễ
- Trước kinh Lạy Cha: Tác giả đoạn sách Khôn Ngoan hôm nay đã viết "ý định của Chúa ai nào biết được". Chúng ta hãy xin Chúa tỏ cho chúng ta bết được thánh ý của Ngài để chúng ta thi hành.
VI. Giải tán
Chúng ta hãy ghi nhớ lời Chúa Giêsu "Ai không vác thập giá mình mà theo Ta thì không xứng đáng làm môn đệ Ta". Trong tuần này chúng ta hãy can đảm vác lấy những thập giá hằng ngày để theo Chúa.
(Khôn ngoan 9,13-18; Philêmon 9b-10.12-17; Tin Mừng Luca 14,25-33)
Phúc Âm: Lc 14, 25-33
"Ai không từ bỏ tất cả của cải mình có, thì không thể làm môn đệ Ta". Khi ấy, có nhiều đám đông cùng đi với Chúa Giêsu, Người ngoảnh lại bảo họ rằng: "Nếu ai đến với Ta mà không bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình, thì không thể làm môn đệ Ta. Còn ai không vác thập giá mình mà theo Ta, thì không thể làm môn đệ Ta.
"Có ai trong các ngươi muốn xây tháp mà trước tiên không ngồi tính toán phí tổn cần thiết, xem có đủ để hoàn tất không? Kẻo đặt móng rồi mà không thể hoàn tất, thì mọi người xem thấy sẽ chế giễu người đó rằng: 'Tên này khởi sự xây cất mà không hoàn thành nổi'. "Hoặc có vua nào sắp đi giao chiến với một vua khác, mà trước tiên không ngồi suy nghĩ xem mình có thể đem mười ngàn quân ra đương đầu với đối phương dẫn hai mươi ngàn quân tiến đánh mình chăng? Bằng chẳng nổi, thì khi đối phương còn ở xa, vua ấy sai một phái đoàn đến cầu hoà. Cũng thế, bất kỳ ai trong các ngươi không từ bỏ tất cả của cải mình có, thì không thể làm môn đệ Ta".
Suy Niệm:
Nếu chúng ta đã chú ý lắng nghe Lời Chúa, chắc chắn không ai có thể yên tâm được. Lời Người: TN 23-C84
Nếu chúng ta đã chú ý lắng nghe Lời Chúa, chắc chắn không ai có thể yên tâm được. Lời Người đòi hỏi rõ ràng quá! Người dạy: phàm ai trong các ngươi không từ bỏ của cải mình đi hết thảy, thì không thể làm môn đệ của Ta. Ấy là chúng ta mới chỉ nhắc lại một Lời của Người đó thôi. Mở đầu bài Tin Mừng hôm nay, Người còn nói: Kẻ nào đến với Ta mà không ghét cha mẹ, vợ con, anh chị em mình và cả mạng sống của mình nữa, ắt không thể làm môn đệ của Ta. Những lời này phải hiểu thế nào đây? Không lẽ hiểu theo nghĩa đen; và như vậy thi hành thế nào được, vì kìa có ai làm như thế đâu? Các tu sĩ khổ hạnh cùng lắm cũng chỉ từ bỏ được của cải; nhưng họ đâu có ghét cha ghét mẹ. Ðàng khác Chúa không dạy phải thảo kính cha mẹ ư?
Do đó, Lời Chúa phải hiểu theo cách thức nào đây? Chúng ta muốn tìm một lối giải thích. Nhưng ý tứ, bài sách Khôn ngoan bảo chúng ta phải coi chừng.
1. Ai Nghĩ Ra Được Chúa Muốn Gì?
Quả thật tác giả là người khôn. Ông sống khoảng 100 năm trước Ðức Giêsu Kitô. Thời ấy người Do Thái tiếp xúc với văn hóa Hy Lạp, nổi tiếng có nền triết học thâm thúy. Chắc chắn người Hy Lạp coi rẻ văn chương Do Thái, như dân mẫu quốc khinh khỉnh đối với sách vở của dân thuộc địa. Và chính nhiều người Do Thái cũng đâm ra mặc cảm, không thấy Sách Thánh của mình có giá trị tuyệt đối nữa, và xét theo nhiều phương diện còn kém tư tưởng của các nhà triết học. Chính trong bối cảnh lịch sử ấy nẩy sinh loại văn chương khôn ngoan trong bộ Kinh Thánh. Nhiều học giả đạo đức trong dân Chúa đã được Chúa soi sáng và hướng dẫn để giúp anh em tín hữu biết đối thoại với nền văn hóa mới: Suy nghĩ các đề tài nền văn hóa này chú trọng cũng như hiểu rõ các chân lý đặc biệt của đạo Chúa. Công việc của những tác giả ấy còn khích lệ chúng ta hiện nay, và có thể nói hơn bao giờ hết. Bởi vì chưa bao giờ nhân loại tiến bộ như hiện nay. Các khám phá mới về khoa học và các tư tưởng táo bạo của thời đại chúng ta bó buộc niềm tin của chúng ta phải suy nghĩ, nếu không muốn nó bị người ngoài coi khinh và có thể khiến chúng ta tự ti mặc cảm cách nào đó trong đời sống hằng ngày. Bài sách Khôn ngoan hôm nay vắn tắt nhưng có thể trở thành lợi khí, nếu chúng ta biết hiểu.
Ðây là đoạn kết của lời kinh cầu nguyện mà tác giả dâng lên Thiên Chúa. Ông xin Người ban cho mình được sự khôn ngoan. Không phải vì ông thất học hay dốt nát. Ông mượn danh nghĩa của Salômon để viết ra tác phẩm "Khôn ngoan" này. Và sự khôn ngoan của Salômon đã trở thành vô địch, đến nỗi Nữ hoàng Phương Nam phải đến học khôn. Nhưng người thông thái thật không tưởng mình đã biết hết và chỉ kẻ thiển cận mới ba hoa tuyên bố các ngu xuẩn của mình.
Ðặc biệt, những người khôn ngoan luôn biết định mức các kiến thức của mình. Tác giả bài sách hôm nay là một trong những người như vậy. Ngay từ đầu, ông phân biệt rõ phạm vi ý định của Thiên Chúa và giới hạn tư tưởng của loài người. Thế giới của Thiên Chúa siêu việt. Khả năng của loài người bất lực trước các chân lý của Người. Ðiều này hiển nhiên không cần bàn cãi. Nhưng còn hiển nhiên không kém, là tư tưởng của loài người cũng yếu ớt dễ sợ ngay trong phạm vi của mình. Kiến thức của họ lỏng chỏng chứ không bền vững. Và tác giả nói rõ lý do vì sao. "Quả thật xác hư nát đè nặng linh hồn, lều đất làm trĩu xuống linh hồn đăm chiêu".
Chúng ta có cảm tưởng ông muốn nói với người Hy Lạp và phê bình giá trị tư tưởng của họ. Họ tự phụ có nền triết học cao. Nhưng đấy cũng chỉ là sản phẩm của trí tuệ và linh hồn con người. Thế mà linh hồn cũng như trí tuệ ở trong xác mà con người Hy Lạp vẫn coi như tù ngục và vât chất. Xác thịt lôi cuốn tinh thần xuống, đè nặng trên các tư tưởng của con người, khiến triết học của họ yếu ớt và lỏng chỏng. Người ta ước lượng các việc dưới đất một cách khó khăn; và nhiều điều trước mắt người ta cũng phải vất vả mới nhìn ra được. Khổng Tử cũng không nói khác khi ông tuyên bố: Việc đời này tôi cũng chưa rành, tại sao lại phải hỏi tôi về việc đời sau?
Phải, sự khôn ngoan của con người có hạn. Kiến thức của họ lỏng chỏng yếu ớt. Người khôn phải có thái độ thế nào? Salômon tự thú: Nếu Thiên Chúa không ban, tôi không thể có được sự khôn ngoan. Nên tôi đã thưa với Chúa và cầu xin Người: Xin ban cho tôi khôn ngoan chung ngự ngai Người và đừng loại tôi khỏi số con cái của Người.
Ước gì chúng ta được lòng đạo đức ấy! Gặp nền văn hóa mới, gặp những tư tưởng mới, chúng ta noi gương tác giả sách Khôn ngoan. Chúng ta xin Chúa hướng dẫn và tìm trong Mạc khải của Người ánh sáng cứu độ cho cuộc đời trần gian. Thiên Chúa đã nói với chúng ta, nơi Ðức Giêsu Kitô là Ngôi Lời chung ngự ngai Thiên Chúa. Ngài đang mạc khải ý định của Ngài nơi Sách Thánh và trong Hội Thánh. Chúng ta có biết để các kiến thức của loài người dưới chân sự khôn ngoan của Thiên Chúa, mới hy vọng nhận được ánh sáng soi dẫn cuộc đời trong chân lý. Giờ đây chúng ta cũng phải làm như thế để đón nhận lời dạy của Ðấng Khôn ngoan đang tuyên bố con đường cứu độ trường sinh.
2. A Muốn Làm Môn Đệ Chúa
Chúa Giêsu nói với những ai muốn làm môn đệ Người. Người nói với quần chúng đông đảo, làm chứng Người muốn kêu gọi hết mọi người và muốn mọi người được hạnh phúc. Do đó, Lời của Người không dành riêng cho một nhóm người nào. Ðừng bảo những lời ấy chỉ có giá trị đối với người Do Thái đồng thời với Người. Cũng đừng nói ngày nay những lời ấy chỉ dành cho linh mục và tu sĩ. Chúa Giêsu nói với tất cả chúng ta ngày hôm nay. Người bảo: Muốn đến với Người và làm môn đệ của Người phải ghét cha mẹ, vợ con, anh chị em mình và cả mạng sống của mình nữa. Lại phải vác khổ giá mình mà đi sau Người. Và phải từ bỏ của cải mình đi hết thảy.
Dĩ nhiên Chúa chẳng vô lý đòi chúng ta bỗng dưng phải bỏ cha mẹ, bạn hữu, mạng sống và của cải. Con người ở đời phải có những sự ấy. Và nếu những sự ấy giúp chúng ta đến với Chúa và làm môn đệ của Người, thì có chi mà phải ghét bỏ? Nhưng khi mà những sự ấy trở thành chướng ngại vật cho chúng ta trên đường đi theo Chua, thì hôm nay Người bảo chúng ta phải dứt khoát lựa chọn: hoặc bỏ chúng để được Người, hoặc giữ chúng mà mất Người. Không có lối thoát nào khác. Không phải vì Chúa quá đòi hỏi; nhưng giữa ánh sáng và tối tăm, giữa tình yêu và hận thù, người ta phải lựa chọn.
Thế nên, tiếp theo Chúa bảo người ta phải suy nghĩ, cân nhắc. Như người muốn xây tháp, như vua sắp đi giao chiến, phải suy tính kỹ lưỡng kẻo tháp xây không nổi, đánh trận sẽ thua, khiến không những bị cười nhạo mà cuộc đời cũng tiêu luôn.
Người ta phải suy nghĩ trước khi đi theo Chúa. Và theo Chúa không như theo bất cứ một ai. Những người Do Thái đồng thời với Ðức Giêsu còn có thể hiểu lầm được, chứ ngày nay chúng ta đã thấy rồi, Chúa đã đi con đường thập giá, ai muốn đi sau Người, cũng phải mang lấy thập giá.
Tôi tưởng đây là câu chính trong bài Tin Mừng hôm nay. Kẻ muốn làm môn đệ của Chúa Giêsu Kitô phải vác thập giá đi sau Ðấng đã vác thập giá mở đường cứu độ cho muôn người. Ðối với những thính giả ở thời Ðức Giêsu, điều này có một ý nghĩa rất cụ thể. Người ta vẫn thấy những tên tù tội phải vác thập giá đi đến nơi chịu tử hình. Ngày nay chúng ta đã thấy Ðức Giêsu đi như thế. Ai đi sau Người tất bị khai trừ bởi những ai phủ nhận đường lối Người đã đi. Không chấp nhận bị khai trừ như vậy không thể làm môn đệ của Người được. Và khi đi vào con đường thập giá như vậy, làm sao còn có thể bám vào của cải thế gian nữa? Do đó hãy hiểu hai đòi hỏi "ghét cha mẹ" và "từ bỏ của cải" như là điều kiện và hậu quả của việc lựa chọn đi vào đường lối của Chúa, khi tình yêu tự nhiên và của cải thế gian ngăn trở người ta bước đi sau Chúa để trở thành môn đệ của Người.
Có khi nào như vậy không? Thường ra thì không như trong trường hợp của chúng ta hiện nay. Cha mẹ, vợ con, anh chị em đâu có cản trở chúng ta đi theo đường lối của Chúa. Ngược lại, cha mẹ thường muốn con cái giữ luật Chúa, vợ ao ước chồng giữ các giới răn của Chúa, anh chị mong muốn các em sống đời đạo đức. Có khi vì vậy mà con cái ghét cha mẹ, chồng khó chịu với vợ, và các em giận hờn anh chị. Những sự ghét bỏ ở đây là tội lỗi và bất công. Nhưng hồi Ðức Giêsu giảng đạo tại thế, các môn đệ của Người phải bỏ cha mẹ, vợ con mới đi theo Người được. Và trong lịch sử nhiều cuộc cấm đạo, người đi theo Chúa buộc lòng phải ghét bỏ cả cha mẹ, vợ con, anh chị em và sự sống của mình mới có thể vác thập giá theo chân Chúa Giêsu đi đến chỗ tử đạo được, khi những người kia cản trở mình trung kiên trong đức tin.
Ðó là những trường hợp hy hữu và điển hình để khẳng định dứt khoát chân lý sau đây: không được yêu thích người nào, vật nào hơn Chúa; và phải kính yêu Người hơn hết thảy mọi sự, mọi người. Ðiều không phải là người ta không thi hành chân lý này mọi nơi, mọi lúc. Quá nhiều khi họ nghe theo cám dỗ, thích các ham muốn xác thịt hơn Luật Chúa và vị nể người này người khác mà không dám làm theo tiếng lương tâm. Họ không xứng đáng làm môn đệ của Chúa Giêsu, Ðấng đã vác thập giá đi trước để mở đường cứu độ cho những ai chấp nhận vác thập giá của mình đi sau.
Thánh Phaolô trong bài thư hôm nay cũng đặt Philêmon trước một lựa chọn. Ông có thể xử sự theo lẽ tự nhiên hoặc thi hành tiếng gọi của Chúa? Ông sẽ lựa chọn theo sự khôn ngoan của loài người hoặc sẽ nhờ sức mạnh Thánh Thần khôn ngoan của Thiên Chúa mà hành động? Ông sẽ tỏ mình là môn đệ của Chúa hoặc chỉ sống như một người thế gian? Chúng ta đọc qua đọc lại đoạn thư này để thấy Lời Tin Mừng đòi buộc áp dụng cụ thể và chỉ những ai nhận được sự khôn ngoan của Thiên Chúa mới có thể là môn đệ của Người.
3. Bạn Sẽ Xử Sự Thế Nào?
Philêmon là một người giàu có. Có thể chính Phaolô đã làm cho ông theo đạo. Ông có một tên nô lệ gọi là Ônêsimô. Anh này bỏ trốn. Phaolô đã gặp anh và làm cho anh theo đạo. Nhưng Người phải xử trí thế nào đây? Không trả Ônesimô lại cho Philêmon hoặc để anh trốn đi nơi khác, là bao che một kẻ phạm pháp và gây ra nhiều hiểu lầm tai hại cho Ðạo Thánh. Phaolô một mặt khuyên Ônêsimô trở về và mặt khác viết một thư để anh cầm theo mang đến cho Philêmon.
Lá thư vắn tắt nhưng thống thiết, chan chứa tình người và nhất là hối thúc đức ái siêu nhiên. Phaolô nại đến tuổi già của mình và hoàn cảnh đang bị cầm tù vì Ðức Giêsu Kitô. Những lý do này khiến Người có thể đòi hỏi Philêmon bất cứ điều gì. Nhưng Người không muốn áp đặt mà chỉ muốn chính Philêmon phải lựa chọn. Ônêsimô trước đây khi trốn đi là tên nô lệ; nhưng bây giờ khi trở lại, anh đã trở thành con Chúa và là anh em của chúng ta.
Hơn nữa, anh đã được sinh ra trong tuổi già và xiềng xích của Phaolô. Philêmon sẽ đón nhận anh như một chủ thế gian gặp lại tên nô lệ đã trốn đi; hoặc ông sẽ cư xử như một môn đệ của Chúa, đón nhận anh như một đồng đạo, và do đó như một người anh em và bạn hữu? Chúng ta không được biết Philêmon xử trí như thế nào. Nhưng một bức thư thống thiết, đầy tình nghĩa và lý tưởng cao như vậy, chắc chắn đã có hiệu quả tốt đẹp. Philêmon bỏ lòng giận dữ, khước từ quyền lợi thế gian và xã hội cho phép mình đón nhận lời Phaolô như sự khôn ngoan và Thánh Thần của Thiên Chúa, để cư xử như một người môn đệ tốt của Chúa Giêsu Kitô, xứng đáng lưu tên tuổi lại trong bộ Kinh Thánh, trở thành gương mẫu cho chúng ta khi nghe tiếng Chúa kêu gọi trong những trường hợp rất cụ thể thuộc đời sống trần gian. Chúng ta ghi nhớ bài thư hôm nay để thấy rõ Lời Chúa rất cụ thể. Người kêu gọi chúng ta luôn biết từ bỏ thế gian xác thịt để trở thành môn đệ của Người. Và chúng ta chỉ làm được như vậy khi thâm tín Lời Chúa và lệnh truyền của Chúa là sự khôn ngoan Thánh Thần vượt xa mọi luận lý phàm nhân của chúng ta.
Chúng ta hãy cầu xin được thêm lòng xác tín mọi lệnh truyền của Chúa, được nhiều ơn Thánh Thần hơn để mạnh mẽ khước từ và ghét bỏ các cám dỗ, hầu sống xứng đáng là môn đệ của Chúa. Thánh lễ này muốn mang đến tất cả những ơn đó.
Ðặc biệt nơi bàn thờ sẽ nhắc nhở và thực hiện mầu nhiệm của Chúa Giêsu Kitô không những vác thập giá mà còn chết trên thập giá để cống hiến Thịt Máu Người cho chúng ta được sống.
Chúng ta không thể đón nhận một tình yêu như vậy mà không quyết tâm từ bỏ tất cả để vác thập giá của mình và đi theo Người. Xin Người đến hộ sức cho chúng ta.
(Trích dẫn từ tập sách Giải Nghĩa Lời Chúa của Đức cố Giám Mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm
Con đường theo Chúa vẫn là con đường hẹp khác với những suy nghĩ của nhiều người. Vâng: TN 23-C85
Con đường theo Chúa vẫn là con đường hẹp khác với những suy nghĩ của nhiều người. Vâng, có rất nhiều người lầm tưởng theo Chúa là bước đi trên những con đường rộng thênh thang, bước đi trên những con đường rải đá, tráng nhựa. Hoặc nghĩ một cách đơn giản là đi trên những chiếc boeing sang trọng, đi trên những chiếc xe hơi đắt tiền, đời mới. Theo Chúa là “ Vác thập giá của mình mà theo Ngài “ hoặc “ Ai yêu cha mẹ hơn Thầy, thì không xứng đáng với Thầy “ ( Mt 10, 37 ).
Đọc kỹ Lời Chúa của ba bài đọc chúa nhật XXIII thường niên, năm C, chúng ta dễ nhận thấy ý của Chúa. Nói cách nôm na và dân dã hơn là dễ hiểu những điều kiện Chúa đặt ra để làm môn đệ của Ngài.” Ai đến với Tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ Tôi được “ ( Lc 14, 26 ). Trong tiếng Hy Bá Lai không có thể so sánh và khi phải dùng hơn kém thì họ dùng phép đối ngẫu:” Yêu và Bỏ “. Nên, động từ “ dứt bỏ “ ở đây có nghĩa là “ ít hơn” chứ không có nghĩa là lìa bỏ, dứt bỏ luôn, hay là cắt đứt luôn. Theo nghĩa này, Chúa muốn dạy các môn đệ của Ngài: Ai muốn đi theo Ngài phải coi Ngài hơn hết kể cả cha mẹ, họ hàng, bà con, những người thân thương. Chúa dạy hãy đặt tình yêu của Ngài trên mọi thứ tình yêu ở trần gian mà người ta đang rêu rao, ca ngợi và thụ đắc. Làm môn đệ Chúa sẽ được gia sản lớn lao, Nước Trời làm gia nghiệp trong tương lai. Do đó, muốn trở nên môn đệ trung thành, kiên vững thì phải biết lắng nghe và thực thi những điều Chúa truyền dạy:” Bất cứ ai không vác thập giá mình mà theo Ta, thì không đáng làm môn đệ của Ta “. Làm môn đệ Chúa chắc chắn nó đòi hỏi mỗi người, mọi người phải chịu đau khổ, phải từ bỏ những nô lệ của con người như tính hư nết xấu, thói nghiện rượu, nghiện hút thuốc, thói say xỉn, những điều xấu xa ở trần gian này. Làm môn đệ Chúa, không buộc phải chia lìa, cắt đứt với mối liên hệ của gia đình, hay những mối liên hệ làng xóm vv…Tuy nhiên, Chúa cần người môn đệ của Chúa vẫn sẵn sàng hy sinh cho tình yêu cao vời của Thiên Chúa.
Người ta vẫn nhận ra một cám dỗ rất nguy hiểm và gay cấn: đó là Thiên Chúa thì xem ra xa vời, linh thiêng, phải có đức tin mới nhận ra được, còn vật chất, của cải, vàng bạc thì sờ sờ ở trước mắt con người. Nên, con người dễ nhận ra những gì là đang ở tầm tay mình với. Của cải, tiền bạc, danh vọng, sắc đẹp dễ nắm bắt, dễ nhận ra, nó hấp dẫn và thu hút con người cách lạ lùng. Chính vì thế, Chúa mới đưa ra hai dụ ngôn “ Xây thành và “ Cuộc giao chiến “. Đã xây thành, đã giao chiến thì không còn giờ để bàn bạc, để cân nhắc, để đắn đo, nhưng phải bắt tay ngay, nỗ lực đầu tư cho việc xây dựng và nỗ lực để giao chiến hầu có thể thắng đối phương. Người môn đệ Chúa phải can đảm, kiên nhẫn vượt qua mọi thử thách, khó khăn. Người môn đệ của Chúa phải trung thành với tình yêu của Chúa và dám sinh tử với con đường Chúa vạch ra cho họ. Chúa không chấp nhận việc muốn làm môn đệ của Ngài mà lại có thái độ như người thanh niên giầu có, hay người đã cầm cày lại còn ngoái lại sau lưng. Theo Chúa là phải dứt khoát . Thánh Phaolô đã kêu gọi Philêmon quảng đại, chứ không cưỡng bách Philêmon thực hành các nhân đức. Ngài đã kết luận bức thư gửi cho Philêmon:” Tôi viết thư này cho anh với niềm tin tưởng là anh sẽ nghe theo vì tôi biết rằng việc anh sẽ làm hơn những gì mà tôi xin nữa “.
Lạy Chúa Giêsu, đi theo Chúa, làm môn đệ của Chúa luôn đòi hỏi phải quảng đại, hy sinh. Xin cho chúng con luôn nhận ra tình yêu của Chúa và kiên nhẫn “ Vác thập giá của mình mà theo Chúa “. Amen.
Các Bài Đọc Sách Thánh hôm nay mời gọi chúng ta hãy từ bỏ mọi sự để có thể theo Chúa trong: TN 23-C86
Các Bài Đọc Sách Thánh hôm nay mời gọi chúng ta hãy từ bỏ mọi sự để có thể theo Chúa trong cuộc hành trình gian khổ trần gian tiến về quê hương thật Nước Trời.
Bài đọc I (Sách Khôn Ngoan 9:13-19): Con người luôn phải mang tính xác thịt nặng nề, hướng về tội lỗi mất lòng Chúa và xúc phạm đến tha nhân; vì thế phải nhờ sự khôn ngoan do Thánh Thần Chúa hướng dẫn và sửa đổi, chúng ta mới có thể đạt tới ơn cứu độ. Bài Đọc II (Thư Philêmon 9-10,12-17): Khi chúng ta giúp đỡ anh em, chúng ta hãy tự nguyện làm với cả tấm lòng yêu thương, vui vẻ, làm vì Chúa. Bài Phúc Âm (Luca 14:25-33): Muốn trung thành theo Chúa, chúng ta phải hy sinh từ bỏ tất cả những gì đi ngược lại giới răn Chúa, và nhiều khi phải hy sinh cả mạng sống mình như các Thánh Tử Đạo; đó là tình yêu trọn vẹn. Chính Thiên Chúa, vì yêu thương chúng ta, đã xuống thế làm người và hy sinh chết trên Thánh Giá để cứu chuộc tội lỗi chúng ta.
Vậy muốn theo Chúa, tức là muốn sống theo Tin Mừng Chúa Giêsu đã giảng dạy, chúng ta phải quyết tâm từ bỏ mọi sự. Nhưng “từ bỏ mọi sự” là từ bỏ những gì?
Nói chung, đó là từ bỏ tất cả những gì đi ngược lại với giáo lý Chúa Giêsu đã giảng dạy và các Thánh Tông đồ cũng như Giáo Hội, tiếp nối các thánh Tông Đồ, hướng dẫn chỉ bảo chúng ta.
Trước hết là từ bỏ những đòi hỏi bất chính của con người chúng ta do lòng ham danh, ham lợi , và ham lạc thú. Lòng ham danh, ham địa vị đưa đến tranh chấp, gây nên hận thù, bất hòa, chia rẽ. Lòng ham lợi đưa đến gian tham, biển lận, lừa dối, bóc lột người khác; chính vì lòng ham lợi mà xẩy ra những tranh chấp đưa đến bao cuộc chiến tranh từ trước đến nay. Chiều theo lạc thú xác thịt đưa đến những đam mê tội lỗi, làm cho chúng ta say đắm các thú vui thể xác và làm hạ phẩm giá con người mà Chúa đã dựng nên theo hình ảnh Chúa. Vì thế, sách Khôn Ngoan, trong Bài Đọc I hôm nay, đã nhắc nhở chúng ta “tính xác thịt nặng nề làm tâm hồn hư đốn và lý trí tối tăm” không thể nhận ra “đường ngay, nẻo chính,” nên dễ đi đến chỗ sai lạc và đi vào con đường đưa đến diệt vong.
Theo Chúa nhiều khi cũng đòi hỏi chúng ta dám đi ngược lại với những ý muốn trái ngược với đường lối Chúa, dù những ý muốn đó là của chính cha mẹ, của vợ, của chồng, hay anh chị em ruột thịt trong gia đình chúng ta. Đây là ý nghĩa lời Chúa nói “ai muốn theo ta phải từ bỏ cha mẹ, vợ con, anh em…” Tất nhiên Chúa không bảo chúng ta phải ly tán gia đình, hay chống lại cha mẹ mới có thể theo Chúa.
Theo Chúa cũng có ý nghĩa là phụng sự Chúa và sẵn lòng giúp đỡ tha nhân lâm cảnh khốn khó, và vì thế Thánh Phaolô trong Bài Đọc II hôm nay nhắn nhủ Philêmon cũng như mọi người chúng ta “ hãy làm việc thiện với lòng tự nguyện chứ không làm vì bị ép buộc.”
Nhiều khi vì muốn trung thành với Chúa mà chúng ta phải hy sinh cả địa vị, cả nghề nghiệp như trong bài viết trước đây, chúng tôi đã nêu ra trường hợp Giáo Sư Kenneth Howell, nhiều bác sĩ, y tá… bị đe dọa mất địa vị, mất công việc vì muốn đi theo con đường của Chúa do Giáo Hội chỉ dẫn.
Hơn nữa, khi chúng ta được ơn đặc biệt Chúa gọi, chúng ta cũng phải “sẵn sàng từ bỏ mọi sự” để hiến thân phụng sự Chúa qua đời sống chuyên môn làm tông đồ cho Chúa, như các linh mục, tu sĩ, và nhiều giáo dân đang dấn thân trên cánh đồng truyền giáo ở khắp nơi trên thế giới hiện nay. Cuộc sống tận hiến này cũng đòi hỏi phải luôn ý thức “từ bỏ mọi sự” để dâng hiến toàn thời giờ phụng sự Chúa, rao giảng Phúc Âm tình thương của Chúa cho mọi người, làm các công việc xã hội, mở mang văn hóa ở các nơi cần sự hiện diện của chúng ta.
Đặc biệt hơn nữa, từ thời Giáo Hội sơ khai đến giờ đã có biết bao những vị dám hy sinh chính mạng sống mình để trung Thành với Chúa, như trường hợp các Thánh tử đạo mọi thời và mọi nơi. Ở ngay trên quê hương Việt Nam chúng ta thời xưa và thời nay, cũng vẫn có bao người dám hy sinh mạng sống mình để bảo vệ sự thật, công lý, và đức tin tinh tuyền.
Xin cùng hiệp lời cầu nguyện chung cho nhau, xin Chúa nhờ lời Mẹ Maria, Thánh Giuse và các Thánh chuyển cầu, giúp chúng ta luôn biết sẵn sàng từ bỏ mọi sự để theo Chúa là “Đường, là Sự Thật, và là Sự Sống” và yêu thương phục vụ mọi người, nhất là những người lâm cảnh khó khăn, thiếu thốn.
Lc 14:25-33: 25 Cùng đi đàng với Ngài, có dân chúng đông đảo, Ngài quay lại bảo họ: 26 "Kẻ nào đến với Ta, mà không ghét cha mẹ, vợ, con cái, anh chị em mình và cả mạng sống mình nữa, ắt không thể làm môn đồ của Ta." 27 "Phàm ai không vác khổ giá mình mà đi sau Ta, ắt không thể làm môn đồ của Ta."
28 "Quả thế, ai trong các ngươi muốn xây tháp, mà trước tiên lại không ngồi mà trù liệu phí tổn, xem có đủ vốn đến lúc hoàn thành hay không, 29 kẽo lỡ ra đã đặt móng rồi, mà không có sức hoàn tất, thì người ta trông thấy hết thảy sẽ mở miệng cười cho, 30 mà rằng: "Con người đó, xây thì giỏi bắt đầu, nhưng bất lực làm xong".31 "Hay là: vua nào sắp đi giao chiến cùng vua khác, trước tiên lại không ngồi mà bàn tính, xem với một vạn quân, mình có cơ nghinh chiến cùng vua kia đến với hai vạn quân không? 32 Nhược bằng không, thì vua kia còn ở xa, ắt sai sứ mà cầu hòa."33 "Cũng vậy, phàm ai trong các ngươi không từ bỏ của cải mình đi hết thảy thì không thể làm môn đồ của Ta."34 "Ðã hẳn muối là vật tốt lành. Nhưng nếu muối ra dại, thì sẽ lấy gì mà làm cho nó mặn? 35 Ðể bón ruộng hay trộn phân, nó đều không hạp; người ta đành đổ nó đi. Ai có tai để nghe thì hãy nghe!"
Vẫn còn trong văn mạch của hành trình lên Giêrusalem (x. 13:22). Chúa Giêsu lại lên đường (14:25): TN 23-C87
Vẫn còn trong văn mạch của hành trình lên Giêrusalem (x. 13:22). Chúa Giêsu lại lên đường (14:25), sau khi Người dừng lại dùng bữa tại nhà người Pharisêô và dạy những điều liên quan đến bữa tiệc (14:7-14 và 15-24). Gắn liền với hành trình lên Giêrusalem, Luca nói đến sự từ bỏ tận căn nơi người môn đệ (14:26-27.33); cũng một cách trình bày như thế ở 13:22.23-24.
Từ bỏ chính mình và vác thập giá để đi theo Người như là cao điểm của đòi hỏi vào cửa hẹp (13:23-24), sống khiêm tốn (14:7-11) và quan tâm đến những người nghèo hèn và yếu đuối (14:12-14). Đòi hỏi nầy có tính cách nghịch lý và đụng chạm sâu xa đến chính bản thân: từ bỏ chính mình để được Chúa Giêsu làm Thầy (14:27.33).
Bố cục của đoạn có thể được phân chia như sau: - Bối cảnh dẫn nhập: Chúa Giêsu đi đường, và dân chúng cùng đi (c. 25); - Cặp câu song đối: ghét tất cả kể cả bản thân và mang lấy thập giá và đi theo Người (cc. 26-27); - Cặp dụ ngôn: xây tháp và đi giao chiến (cc. 28-32) và kết luận: từ bỏ của cải (c. 33). Hình thức của đoạn nầy mang đặc tính là dùng những câu điều kiện phủ định (cc. 26 [2x].27[2x].30.33[2x]). Cụm từ “không xứng đáng làm môn đệ của Tôi” (cc. 26.27.33) nối kết cặp câu song đối (cc. 26-27) và cặp dụ ngôn (cc. 28-32) lại với nhau. Như minh họa của hai câu trên, chúng khai triển ý tưởng “trước tiên ngồi xuống” (cc. 28.31) để tính toán; theo nghĩa bóng chỉ việc đi theo làm môn đệ Chúa Giêsu.
Bối cảnh dẫn nhập: Chúa Giêsu đi đường, và dân chúng cùng đi (c. 25)
Cảnh tiệc tùng trong nhà đã xong. Chúa Giêsu lại ra đi lên Giêrusalem. Dân chúng cùng đi với người. Họ sẽ là đối tượng của sứ điệp Người sắp nói ra. Sự kiện “cùng đi”, symporeuomai, làm khởi điểm cho đề tài “đi theo” (cc. 26.27) làm môn đệ Người (cc. 26.27.33).
Cặp câu song đối: ghét tất cả kể cả bản thân và mang lấy thập giá và đi theo Người (cc. 26-27).
Hai câu song song đều kết thúc với cụm từ “không xứng đáng làm môn đệ của Tôi” (cc. 26.27). Câu 26 nói đến cách tiêu cực sự từ bỏ, ngay cả những tương quan thân thiết nhất và bản thân. Câu 27 nói đến cách tích cực việc “vác thập giá”và “đi theo sau”. Cả hai điều nầy liên hệ trực tiếp đến nhau: muốn đi theo sau Người, phải bỏ lại những liên hệ khác. Động từ “ghét” cần được giải thích. Matthêô dùng động từ “yêu” thay vì “ghét”, và “không xứng đáng với Tôi” thay vì “không thể làm môn đệ của Tôi” như trong Luca (Mt 10:37). Matthêô nói rõ là phải yêu Chúa Giêsu hơn những người khác trong gia đình. Luca đặt ra sự tương phản và đối lập. Trước tiên, “ghét” ở đây không thể hiểu là xem những người thân như những kẻ thù (x. 1:71). Rồi càng không thể hiểu là loại bỏ và nguyền rủa họ như những người xấu xa (x. 6:22.27). “Ghét” phải hiểu theo nghĩa khác; tuy nhiên không phải là “yêu hơn” như trong Matthêô. Câu 16:13 dùng một cấu trúc tương như nhưng gắn gọn hơn hai câu đang bàn đến (14:26-27). Trong câu ấy Luca nói đến “Thiên Chúa” và “Tiền Bạc”, tương tự những người trong gia đình và bản thân và Chúa Giêsu. Hai thái độ “ghét” hoặc “yêu” đối nghịch nhau tương tự với hai hành động “ghét” và “vác - đi theo sau”. Cụm từ “không thể phục vụ Thiên Chúa và ma quỉ” nhấn mạnh sự chọn lựa tương tự với “không thể là môn đệ của Tôi”. Ở 16:13 Luca nhấn mạnh đến “không thể làm tôi hai chủ”; do đó, có thể nói là ở đây Luca cũng nói đến sự chọn lựa. “Ghét” là lìa bỏ (x. 18:29) tất cả để có thể theo Chúa cách tuyệt đối. Vậy Người mời gọi dấn thân trọn vẹn và dứt khoát.
Luca nói đến một chuyển động là “Đến với Tôi” để “là môn đệ của Tôi” (cc. 26.27). “Là môn đệ” là gì? Mặc dù Luca nói đến những điều kiện, nhưng điều nầy không có nghĩa là người ta sẽ “là môn đệ” của Chúa, nếu những điều kiện ấy được thỏa mãn. “Là môn đệ” tùy thuộc hoàn toàn vào Chúa Giêsu: được Người chấp nhận. Sự chấp nhận nầy có điều kiện (cc. 26-27). Như thế, “là môn đệ” là một hành động bao hàm cả cuộc sống. Là giống Chúa Giêsu hoàn toàn trong cùng một định mệnh: từ bỏ tất cả để có thể chết trên thập giá như Người (9:23).
Cặp dụ ngôn: xây tháp và đi giao chiến (cc. 28-32)
Hai dụ ngôn có cấu trúc giống nhau: một dự tính sẽ thực hiện “cái tháp” (c. 28) và “cuộc chiến” (c. 31), ngồi tính toán (cc. 28.31), đặt giả thiết dự tính “nếu” không hoàn thành (cc. 29.32), và biện pháp cho dự tính nếu không thể thực hiện được (cc. 29b.32). Dự định xây tháp được diễn tả trong động từ “muốn” (c. 28). Người ấy phải “ngồi xuống trước” để dự tính: không chỉ là những chi phí cho việc xây dựng cái tháp, mà cả lời chê cười. Điều quan trọng là phải nghĩ đến là “có sức”, “có khả năng”, ischyô, hay không (cc. 29.30; 6:48; 8:43; 13:24; 14:6.29.30; 16:3; 20:16). Coi chừng là cuối cùng không thể hoàn thành cái tháp đã khởi công! Dự tính giao chiến cũng thế (cc. 31-32). Đoạn nầy ngắn và đơn giản hơn. Vị vua nầy phải ngồi xuống tính trước về binh lực, và sự thất bại có thể xảy ra. Nếu ông không có đủ mười ngàn quân (c. 31), phải cầu hoà để tránh bại trận. Vậy cả người xây tháp lẫn vị vua phải tính trước khả năng của mình. Liệu có thể đem dự tính đến chỗ hoàn thành hay không. Mục đích chung của dụ ngôn sinh đôi nầy là phải xem việc “là môn đệ của Chúa” là hệ trọng, và phải thấy trước những đòi hỏi tận căn của nó trước khi quyết định.
Kết luận của hai dụ ngôn (c. 33). Luca thường dùng chữ “vậy”, houtôs, để dẫn vào câu áp dụng dụ ngôn (x. 12:21; 16:7, 10; 17:10; 21:31). Tuy nhiên, đúng hơn câu nầy liên kết với cc. 26-27, và trình bày thêm một yếu tố khác trong việc từ bỏ: của cải. Động từ apotassomai, “từ biệt”, “quay lưng đi khỏi” được dùng để chỉ việc lìa bỏ gia đình để theo Chúa (9:61). Ở đây nó được dùng cho “của cải”. Vậy, “ghét” (c. 26) và “quay lưng đi khỏi” (c. 33) đều chỉ sự rời xa những quan hệ gia đình, bản thân và của cải đang có. Khi từ bỏ tất cả những điều đó mới có thể “là môn đệ của Chúa Giêsu.”
Muối là muối, hoặc không là gì cả (cc. 34-35). Chúa Giêsu đòi hỏi cách tuyệt đối và tận căn những ai muốn đi theo Người và “là môn đệ của Người” là rời xa tất cả những gì thân thiết nhất trong tương quan với cuộc đời trần thế nầy. Chúa Giêsu đã thực hiện trước những điều như thế khi Người đến thế gian như Con yêu dấu của Chúa Cha (Phil 2:6-7).
Chúa Giê-su là bậc thầy và sứ mệnh của Người không phải dạy cho người ta mớ kiến thức: TN 23-C88
Chúa Giê-su là bậc thầy và sứ mệnh của Người không phải dạy cho người ta mớ kiến thức khoa học, nhân văn, toán học…, nhưng là dạy lối sống sao cho đúng với người con của Thiên Chúa. Do đó “đến với” Chúa Giê-su là để được làm môn đệ Người và cần mang theo trái tim hơn là đầu óc. Ước muốn của Người là hết thảy chúng ta trở nên môn đệ Người. Người cũng thẳng thắn đưa ra cái giá đắt cho việc làm môn đệ: chúng ta phải chấp nhận từ bỏ mọi sự, mọi liên hệ tình cảm và chính bản thân, đồng thời vác thập giá mình mà theo Chúa. Một chọn lựa khó khăn như thế đòi hỏi nơi chúng ta phải can đảm, khôn ngoan và dứt khoát.
Bài Tin Mừng hôm nay nhấn mạnh đến quyết định theo Chúa của chúng ta qua hai thí dụ so sánh cụ thể. Trước hết quyết định làm môn đệ Chúa giống như việc xây nhà. Kinh nghiệm sống dạy chúng ta phải khôn ngoan và tính toán kỹ khi muốn xây hoặc mua nhà. Trong tình trạng kinh tế suy thoái hiện nay ở Mỹ, biết bao căn nhà đang xây phải bỏ dở, hoặc bao nhiêu ngôi nhà bị đem bán đấu giá vì không còn khả năng trả nợ nhà băng. Tóm lại cũng chỉ tại không tính toán kỹ càng. Đã muốn xây hay mua nhà thì phải xây cho xong và trả cho dứt, chứ không thể nửa vời. Cũng thế, làm môn đệ Chúa là một hành trình phải đi cho trọn, chứ không thể bỏ cuộc giữa đường.
Chúa Giê-su sử dụng thí dụ so sánh thứ hai là việc một ông vua muốn giao chiến với đối phương. Đây là việc quốc gia đại sự, nên ông vua lại càng phải tính toán thật chính xác xem lực lượng của nước mình có thừa sức để chiến thắng hay không. Nếu không thì chỉ còn con đường cầu hòa là yên ổn nhất. Trường hợp này, ông vua đã phải dẹp bỏ tự ái, hy sinh chấp nhận thực lực của phía mình, miễn là dân chúng nước ông được thái bình. Chúng ta nào khác gì ông vua đó. Vì giá trị lớn lao và trên hết của việc làm môn đệ Chúa, chúng ta cũng phải từ bỏ mọi sự, nhất là bản thân mình, để cho quyền năng và tình yêu của Chúa giúp ta đối phó với những lực lượng lớn hơn chúng ta, tức là những khó khăn ngăn cản chúng ta theo Chúa.
Để làm môn đệ Người, Chúa Giê-su đòi hỏi chúng ta phải có những điều kiện. Những điều kiện ấy không phải là điều kiện độc đoán do Chúa đơn phương đưa ra, nhưng chúng nằm ngay trong sự đáp trả của chúng ta. Đó là lòng yêu mến Chúa, đặt Chúa lên ưu tiên số một. Là lòng quảng đại, dâng cho Chúa hết mọi sự của cuộc đời chúng ta. Là lòng can đảm đối đầu với những cám dỗ khó khăn, nhưng lại khiêm nhường tin tưởng vào Chúa. Là lòng trung thành theo Chúa, bất chấp mọi hoàn cảnh, để hoàn tất hành trình làm môn đệ Chúa ở trần gian và bước vào quê hương đích thực là nhà Cha trên trời.
Sống sứ điệp Tin Mừng
Với bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta phải thẳng thắn đặt lại vấn đề làm môn đệ Chúa. Tại sao Chúa sử dụng những thí dụ để dạy chúng ta phải suy nghĩ trưởng thành? Làm môn đệ Chúa không phải là chuyện cảm xúc nhất thời. Một biến cố nào đó có thể làm chúng ta cảm động, khóc lóc, rồi quyết định từ nay “đến với Chúa”. Nhưng nếu chỉ là cảm xúc thôi, thì cảm xúc cũng qua đi mau lắm! Hơn nữa, bài Tin Mừng hôm nay muốn chúng ta nhìn lại cách chúng ta đáp trả lời gọi của Chúa. Hầu như chúng ta chỉ thấy được một chiều, cho rằng Chúa đòi hỏi quá đáng về cái giá đắt làm môn đệ Người. Chúng ta đã tính toán cân nhắc bằng cái đầu rồi! Nhưng Chúa muốn chúng ta dùng trái tim để trả lời Chúa. Lạy Chúa, dù Chúa đưa con tới chân trời góc biển, con cũng nguyện theo Chúa đến cùng! Lm. Dominic TTL
Dạo quanh thị trường trên các phố phường và trên các phương tiện thông tin đại chúng, ta thấy nhan: TN 23-C89
Dạo quanh thị trường trên các phố phường và trên các phương tiện thông tin đại chúng, ta thấy nhan nhản những biển quảng cáo, những lời chào hàng. Mỗi mẫu mã chất lượng mỗi giá cả khác nhau. Mẫu mã đẹp, chất lượng tốt thì giá cao. Càng đẹp càng tốt thì giá cả càng cao.
Cách đây trên hai ngàn năm, rảo qua các làng mạc và thành phố của xứ sở Palestina, Đức Giêsu cũng từng công bố cho mọi người biết cái giá phải trả của người môn đệ: “Ai đến với tôi mà không muốn dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. Ai muốn theo tôi hãy từ bỏ mình, vác thập giá mình hàng ngày mà theo.”
Từ lời rao báo trên của Đức Giêsu đã gợi ra cho chúng ta 3 vấn nại sau đây:
1. Địa vị của Đức Giêsu: Đức Giêsu là ai mà dám đưa ra những đòi hỏi và yêu sách gắt gao như vậy?
Đọc Tin mừng ta thấy, Đức Giêsu được loan báo là “Con Đấng Tối Cao”, là “Emmanuel- Thiên Chúa làm người và ở cùng chúng ta.” Xưa kia qua Maisen, Giavê Thiên Chúa đòi hỏi dân Dothái phải “yêu mến Ngài hết lòng, hết linh hồn, hết sức lực, hết trí khôn” như thế nào, thì Đức Giêsu cũng đòi hỏi người môn đệ phải yêu mến Người như vậy.
2. Giá trị của người môn đệ Đức Giêsu: Chắc hẳn đời sống người môn đệ Đức Giêsu phải có giá trị lắm nên mới cao giá như vậy. Không phải chỉ bỏ một chút tiền tài danh vọng ra mà mua được, nhưng là bỏ cha mẹ, vợ con, họ hàng ruột thịt, ruộng vườn, nhà cửa và cả mạng sống mình nữa… mới mua nổi.
Đọc Tin mừng ta thấy, có những người đã khám phá ra được giá trị cao quý của đời sống người môn đệ Đức Giêsu, nên họ đã vui lòng chấp nhận cái giá mà Đức Giêsu đưa ra, sẵn sàng từ bỏ mọi sự mà đi theo Người. Đó là 12 tông đồ, 72 môn đệ.
Theo dòng thời gian, từ nhóm nhỏ 12 tông đồ và 72 môn đệ ấy, số người tin theo Đức Giêsu, chấp nhận cái giá mà Đức Giêsu đưa ra để được làm môn đệ của Ngài càng ngày càng đông, càng ngày càng lan rộng đến khắp cùng thế giới.
Ngày nay, từng phút từng giây ở mọi nơi mọi chỗ, qua sứ mạng của Hội Thánh, cái giá của người môn đệ Chúa vẫn được niêm yết, vẫn được rao báo, và từng phút từng giây trên khắp địa cầu vẫn có rất nhiều người sẵn sàng từ bỏ tất cả để chọn Đức Giêsu là gia nghiệp, là hạnh phúc và cùng đích của đời mình.
3. Phần thưởng cho người từ bỏ: Sẵn sàng từ bỏ tất cả mọi sự mình có để đi theo Đức Giêsu làm môn đệ Người, ta được lợi lộc và phần thưởng nào?
Vấn nại này làm ta nhớ tới câu hỏi của thánh Phêrô xưa kia: “Lạy Thày, chúng con đã bỏ mọi sự mà đi theo Thày, chúng con được gì? Đức Giêsu đáp: Thày bảo thật anh em: chẳng có ai bỏ nhà, bỏ vợ, bỏ anh em, cha mẹ hay con cái vì Thày và vì Phúc Âm mà lại không được gấp bội ở đời này và sự sống vĩnh cửu ở đời sau.”
Lạy Chúa Giêsu, xin cho con biết sẵn sàng từ bỏ mọi sự mà theo Chúa, chọn Chúa là gia nghiệp duy nhất và cùng đích của đời con. Amen.
Cách đây ít lâu tôi có dịp đi vào một trung tâm tịnh niệm trong sa mạc rỗng trống Arizona: TN 23-C90.
Cách đây ít lâu tôi có dịp đi vào một trung tâm tịnh niệm trong sa mạc rỗng trống Arizona một tháng để tìm về cảm nghiệm cõi trống như đã từng được nghe trong nhiều truyền thống tôn giáo, đặc biệt trong Đạo Chúa.
Nhưng rồi sau một thời gian "chờn vờn với Đấng Vô Hình" đầy kỳ thú trong sa mạc, tôi lại phải trở về cuộc sống bình thường. Liệu tôi có thể tìm lại những giây phút an tĩnh, hay lại bị những công việc nhàm chán chồng chất đầy đặc hằng ngày làm lu mờ con mắt và cuốn hút mình đi một cách tội nghiệp?
Đứng đợi máy bay ở phi trường Tucson, trong lúc đang lẩn vẩn bởi ý nghĩ trên, tôi bất chợt để ý quan sát một người đánh giầy. Đó là một bà Mỹ trắng trung tuổi, rất vui vẻ tươi tỉnh với từng động tác đánh giầy. Vì thường tôi vẫn thấy những người đánh giầy ở phi trường New Orleans là những anh chàng da màu mặc cảm với cái nghề "bất đắc dĩ" thấp kém trong bậc thang xã hội. Ngay cái kiểu khách hàng ngồi chễm chệ ở trên ghế cao mà phải đứng ở dưới cúi mình để lau chùi thì cũng đủ cảm thấy bất ổn, rồi sinh cau có, mặt mũi ủ dột như bánh bao chiều chứ làm sao mà tươi cho nổi!
Thấy thái độ và cử chỉ lạ thường của người đàn bà, tôi bèn "liều mạng" lên ghế ngồi cho bà ta đánh giầy, vì thực ra đôi giầy của tôi đã đầy bụi sau nửa tháng quần thảo trong sa mạc, và tôi cũng có ý lợi dụng cơ hội để tìm hiểu về bà ta.
Mà đúng thật. Cái điệu quẹt xi và đánh bóng thật nhịp nhàng khoan thai như một khúc vũ. Chỉ sau mấy phút là tôi đã gạ chuyện liền. Được vặn "trúng đài", bà ta thao thao kể về đời sống của bà, trước đây là một dân ăn chơi thừa mứa tiền bạc của con nhà giầu, rồi cũng bị hút vào cái vòng xoáy của xã hội "văn minh", rồi tối ngày sáng đêm phải thi hành cho đúng chỉ thị của cái đà xã hội ra lệnh cho hợp tiêu chuẩn, không thể cưỡng lại được. Riết rồi thấy cuộc sống mệt mỏi buồn nôn như một tên nô lệ "không người lái"! "Tình cờ một ngày kia tôi đã được một người bạn chỉ cho tôi con đường vào sa mạc Arizona này. Trong cõi trống bao la, tôi đã khám phá ra cách giải thoát chính mình. Tự nhiên tôi xả buông mọi thứ lỉnh kỉnh xưa nay vốn trói buộc tôi, để hòa vào một sức sống lớn hơn trong cõi trống huyền nhiệm bao la của sa mạc. Tôi thấy rõ tất cả chỉ có một sức sống: đất trời, cỏ cây, súc vật, con người. Mọi công việc lớn nhỏ, mọi động tác đều phát khởi và hướng về một nguồn sức sống mà thôi. Tôi đã khám phá ra tôi có thể biến cả cái nghề đánh giầy vốn hèn này thành một khúc luân vũ cuộc đời. Vũ trụ chỉ có một sức sống đang chuyển động tăng trưởng không ngừng, đang múa ca theo một nhịp vũ. Xả trống cái tôi to vo ứ đọng mà hòa vào được vào cái Ta đại thể trong nhịp múa này thì sung sướng biết chừng nào. Cuộc sống tôi bây giờ là một khúc vũ. Mỗi công việc, mỗi cử chỉ đều làm nên một tác phẩm tuyệt vời. Tôi đang sáng tác mỗi giây phút đó, thấy chưa".
THỜI ĐIỂM NHỮNG KHOẢNG TRỐNG KỲ DIỆU
Chắc hẳn nhiều người đã từng được nếm những khoảnh khắc thấy mình thật thảnh thơi khi ngồi nhìn trời cao mà thả hồn theo một đám mây trôi hay một dòng suối chảy. Tự nhiên những ứ đọng, những căng thẳng cũng tan biến trôi đi lúc nào không biết. Đó là những phút giây mà cái tôi tan biến đi để hòa nhập được vào cái Ta toàn mãn theo nhịp đất trời. Mây, suối, núi, sông, cây hoa, cọng cỏ, con ong, con dế... tất cả đều theo một nhịp. Con trăng cũng có nhịp khi tròn khi khuyết. Thời tiết theo đúng nhịp đúng lúc thì làm lễ nghi bàn giao đổi mùa, có lá vàng rơi lả tả chào mừng.
Tất cả tạo vật đều biết hòa theo được đạo trời, nên tươi cười sảng khoái. Chỉ có con người là tự tạo ra quá nhiều thứ nhịp riêng làm bấn loạn thân tâm, khiến cho mặt mũi lúc nào cũng nhăn nhó ủ dột. Là vì mình đang thích tìm tích trữ cho nhiều thứ của, khiến cho cái tôi mỗi ngày mỗi sinh kềnh càng vướng vít, cố ghì lại cái nhịp hổn hển mệt nhọc một cách đáng thương.
Đọc "Những Lá Thư Viết Từ Sa Mạc" của thầy tiểu đệ Carlo Carretto, ai mà chả mê cái kinh nghiệm tâm linh của thầy. Đó là kinh nghiệm về cõi trống diệu vợi của sa mạc. Thầy kể chuyện chính thầy đã từng làm chủ tịch phong trào giới trẻ Công Giáo toàn nước Ý thời Đức Thánh Cha Piô XII với biết bao sinh hoạt và chương trình tưởng có thể thay đổi bộ mặt thế giới. Nhưng trong thâm tâm thầy vẫn thấy có cái gì hụt hẫng, bất ổn. Sau nhiều ngày vật lộn với chính mình thì đùng một cái, thầy bị Chúa quật ngã. Chúa đã gọi thầy bỏ cõi "đầy đặc" để đi tìm cõi trống nơi sa mạc.
PHÚT XUẤT THẦN – Ecstasy
Đang khi Người cầu nguyện, dung mạo Người bỗng đổi khác, y phục Người trở nên trắng tinh chói lòa.
Vào sa mạc là tự nhiên bước vào cõi trống không. Chung quanh không còn gì ngoài bãi cát thật nóng ban ngày mà ban đêm thì lạnh buốt. Trên đầu cũng không còn cây to bóng mát. Chỉ còn lại bầu trời mở rộng thăm thẳm kia. Đúng là ở bầu thì tròn, ở ống thì dài. Bước vào cái bầu khí đất trời bao la vô hạn này là tự nhiên thấy lòng mình sao nhỏ nhen chi lạ, không còn đủ can đảm kéo ghì cái thành quách kiên cố bao phủ con người mình bấy lâu nữa, mà chỉ muốn để cho sập xuống bình địa, xả buông mọi loại nhịp riêng tù túng phiền muộn của cái tôi chất đầy các thứ của bụi bặm phù du mà hòa vào một thực tại lớn hơn, hòa vào một sức sống bao la hơn, hòa vào một nhịp sống của vũ trụ. Trong cõi trống bao la này, con người không cần phải suy niệm về Đấng Huyền Nhiệm nữa, mà chứng nghiệm được Người thật sinh động, chạm đến tay Người đang vươn tới tìm mình. Và như một mâu thuẫn không giải thích nổi, là trong cái tĩnh lặng và trống rỗng hầu như tuyệt đối này, một cảm nghiệm toàn mãn đầy tròn bao phủ. Thật lạ.
TIN VUI BẮT LẠI ĐƯỢC NHỊP
Ai cũng phải công nhận nhịp sống bây giờ căng thẳng và hối hả quá, mất đi thế cân bằng tự nhiên. Suốt ngày tối mặt vùi đầu trong những cơ sở, tách rời khỏi mạch sống thiên nhiên, chả còn giờ mà để ý tới nhịp trăng sao vạn vật. Tiền của thì có thể khấm khá hơn thật đấy, nhưng chắc là không tươi bằng cái cảnh đã từng in sâu trong máu dân Việt:
Người ta đi cấy lấy công
Tôi đây đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời trông đất trông mây
Trông mưa trông gió trông ngày trông đêm.
Trông cho chân cứng đá mềm
Trời trong bể lặng mới yên tấm lòng.
Mấy câu ca dao tuyệt quá, nói lên nét văn hóa trong đạo sống người mình. Đi làm đâu phải chỉ để lo kiếm tiền trả "bill" hay chất thêm của vào ngân hàng! Mà còn phải biết trông nhiều bề: nhịp trời, nhịp đất, nhịp lòng người. Làm sao cho nhịp cuộc sống mình được hài hòa mọi phía, mang lại an vui hạnh phúc thật. Chất kiên tâm chịu đựng và tin tưởng của người mình được diễn thật tài tình: chân mềm như vậy mà luyện cho cứng ra được; đá cứng như vậy mà cũng phải mềm ra được. Điều không thể xẩy ra này người mình vẫn nhất định tin và thể hiện được vì biết trông vào ơn Trời đủ cho mình mà bước theo:
Dù ai nói ngược nói xuôi
Ta đây cứ vững đạo Trời khăng khăng.
Trời đất chỉ có một nhịp. Biết qui hướng mọi nhịp riêng xé mảnh vào được nhịp chung này thì đời sống tìm lại được thăng bằng thảnh thơi. Chính vì thế mà Chúa Giêsu đã nhấn rất mạnh: "Ai theo Thầy mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ Thầy được...Ai không từ bỏ tất cả những gì mình có thì không thể làm môn đệ Thầy được."
PHÚT TỊNH TÂM
Của mình đang có cộng lại được bao nhiêu so với kho Trời lồng lộng kia nhỉ? Dịp này mình để ý một nghi thức rất gợi cảm trong thánh lễ: đó là lúc linh mục pha một giọt nước vào chén rượu, tức là hòa tan vào nguồn sinh lực vô biên, với câu niệm: "Nhờ việc hòa giọt nước này vào rượu, xin cho chúng con được thông phần bản tính Chúa, Đấng đã chia sẻ nhân tính của chúng con".
Đúng rồi, cái tôi nhỏ nhoi của mình đang được tan biến hòa nhập vào chính Thần Lực toàn mãn của Chúa. Cảm nghiệm tìm vào sa mạc đây rồi, phút giây sảng khoái tròn đầy đây rồi: mình đang thả hồn theo được nhịp Chúa. Mọi ứ đọng tự nhiên trôi mất. Một sức sống mới đang bừng mở trong tâm. Đánh giầy hay đi cấy, nấu cơm hay đánh máy, rửa chén hay hay cắt cỏ, mỗi công việc, mỗi động tác đều trở thành một tác phẩm, một khúc vũ, khi mình hòa vào được nhịp Hơi Thở Tình Yêu sinh động. Cho con được hát lên khúc "Hòa Nhịp" phó thác trọn vẹn của Thánh I-Nhã sau những cảm nghiệm hút hồn ghi lại từ trong hang trống Manresa:
Lạy Chúa, xin nhận lấy tất cả tự do, trí khôn và ý chí con. Tất cả những gì con có và làm chủ. Chúa đã cho tất cả, con xin dâng lại cho Chúa. Tất cả là của Chúa. Xin Chúa sử dụng hoàn toàn theo tôn ý. Lạy Chúa, xin ban cho con tình yêu và ân sủng của Chúa. Thế là đủ cho con. Amen.
Thỉnh thoảng trên TV chúng ta vẫn thấy có những mục quảng cáo bất động sản ở những: TN 23-C91
Thỉnh thoảng trên TV chúng ta vẫn thấy có những mục quảng cáo bất động sản ở những nơi mà trong tương lai có thể sẽ biến thành những thắng cảnh du lịch, hoặc những khu thương mại sầm uất. Những nhà địa ốc này cho khách hàng hay là đất đai ở những nơi ấy một ngày kia sẽ trở nên hiếm quý, và việc đầu tư hôm nay sẽ mang lại lợi nhuận nhiều triệu đôla sau này.
Qua Phúc Âm tuần này, người đọc cũng nhận ra một lời quảng cáo tương tự#. Chỉ có điều là nhà địa ốc trong Tin Mừng của Luca chính là Chúa Giêsu, còn khu bất động sản ấy là Thiên Đàng, là nơi mà tất cả chúng ta đều muốn có ngôi nhà mình ở đó. Nơi mà đất đai thật hiếm quý và không bao giờ bị xuống giá. Bạn có dám tin tưởng ở lời quảng cáo đó hay không? Hoặc bạn có dám tin vào nhà địa ốc Giêsu hay không? Mời bạn cùng với tôi đọc qua câu truyện ngụ ngôn mang tính cách Thánh Kinh sau đây:
Một hôm tại phòng khách của Thiên Đình có 2 người ngồi chờ để được Thánh Phêrô gọi vào bệ kiến Chúa Giêsu. Một người giầu có và một người nghèo khó. Hai ông một trời một vực, ông thì ăn mặc sang trọng, đầu tóc hớt tươm tất, giầy bóng loáng. Còn ông kia ăn mặc đơn sơ và không có chút trau chuốt. Khi người nghèo được vào gặp Chúa, thì Ngài sai thiên thần dẫn đến một toà lâu đài nguy nga, tráng lệ và rộng rãi sang trọng. Có hồ nước, có ao tắm. Có sân quần vợt. Có hòn non bộ. Có vườn hoa muôn mầu, muôn sắc. Và có cả một vườn cây ăn trái. Đẹp và tuyệt vời! Thiên thần nói với người nhà nghèo rằng: “Đây là ngôi nhà của ông. Từ nay ông là sở hữu chủ của khu bất động sản này.” Nói rồi trao chìa khóa tòa lâu đài ấy cho ông.
Thấy vậy, ông nhà giầu nghĩ thầm trong bụng rằng thằng nhà nghèo kia mà còn được một lâu đài thế kia, đến lượt mình chắc sẽ có cả một sơn trang lộng lẫy. Rồi ông ta tưởng tượng đến một sơn trang với nhiều tòa lâu đài sang trọng và tiện nghi hơn tòa lâu đài của anh nhà nghèo. Nhưng đến khi ông vào gặp Chúa Giêsu, thì không cần hỏi han gì, Ngài đã ra lệnh cho thiên thần dẫn ông tới một cái chòi nhỏ ở cuối vườn Thiên Đàng. Cái chòi nghèo nàn, và trống trải đến nỗi cũng chẳng cần chìa khóa. Rồi thiên thần nói với ông rằng: “Đây là nơi ở của ông. Ngôi nhà duy nhất mà ông có khả năng làm chủ”. Nói rồi để ông ở đó mà đi. Thấy vậy, ông nhất định xin gặp Chúa Giêsu vì cho rằng ông đã bị đối xử không công bằng khi so sánh với anh nhà nghèo mà mới chỉ ít phút ông ta gặp ở phòng khách.
Thiên thần cũng chiều ý và đem ông đến gặp lại Chúa Giêsu. Vừa nhìn ông, Chúa đã phán ngay:
- Này con! Vốn liếng con gửi lên chỉ vừa đủ ta xây cho con một cái chòi như vậy thôi. Con biết mà! Vật dụng và công thợ ở nơi này đắt đỏ lắm.
Thánh Tiến Sỹ Têrêsa Hài Đồng Giêsu cũng có một ví dụ hết sức dễ hiểu và đơn sơ. Hạnh phúc Thiên Đàng, sự hưởng kiến Thiên Chúa tùy ở mức độ linh hồn mở rộng lòng mình đón nhận Ngài. Tùy ở sức chịu đựng mà mỗi linh hồn có thể đón nhận. Nếu linh hồn ta nhỏ bé như một cái ly, cái tách, hoặc nếu linh hồn ta như cái chậu, cái chum, cái ao, cái hồ thì tình yêu, hạnh phúc và vinh quang Thiên Chúa cũng sẽ lấp đầy tất cả tùy sức chịu đựng của mỗi linh hồn. Không ai thừa và cũng không ai thiếu. Tùy ở mỗi linh hồn. Cũng như vật dụng và tiền của mà người nghèo khó đã gửi nhờ đó Chúa xây cất cho ông một tòa lâu đài. Ngược lại, vì không có tiền của gửi lên, mà Ngài chỉ có thể cất cho người giầu một cái chòi.
Đầu tư trên Nước Trời:
Vậy, chúng ta phải bắt đầu như thế nào? Dĩ nhiên, muốn đầu tư thì phải có vốn. Mà nếu không có vốn thì phải đi mượn.
Vốn liếng ở đây, ai cũng biết đó không phải là tiền của vật chất mà là vốn liếng tinh thần. Không phải bằng nhiều triệu đôla, mà bằng những giá trị của hy sinh, của chấp nhận, của chịu đựng, và của lòng yêu mến Thiên Chúa. Điều kiện đó, Chúa Giêsu đã nói với tất cả chúng ta: “Nếu ai đến với Ta mà không bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình, thì không thể làm môn đệ Ta. Còn ai không vác thập giá mình mà theo Ta, thì không thể làm môn đệ Ta.” (Lc 14: 26-27). Đó là cái giá để trả, là tất cả vốn liếng mà chúng ta phải gửi lên để mua lấy đất ở Thiên Đàng, và để Chúa có thể sắm cho ta một ngôi nhà vĩnh viễn trên đó.
Ngoài ra, công việc đầu tư còn đòi hỏi nhiều cố gắng và chịu khó nữa. “Những ai không từ bỏ tất cả những gì mình có, không thể làm môn đệ Ta được” (Lc 14:33).
Sở dĩ như thế, là vì đây là một vụ làm ăn lớn, vụ đầu tư có tính cách quyết định mang ý nghĩa đời đời:: “Được lời lãi cả thế gian, mà thiệt mất linh hồn nào được ích gì? Lấy gì đổi lại linh hồn!” (Mt 16:26). Không! Không có gì đổi lại được chính mình, sự sống của mình. Bởi vì đây là sự sống vĩnh cửu, đời đời.
Gửi vốn:
Những hy sinh nhỏ mọn thường ngày. Những lời nói, cử chỉ và tấm lòng bác ái chúng ta có đối với những người khác. Những tha thứ và chịu đựng chúng ta phải đối diện thường ngày trong cuộc sống.
Chu toàn lề luật Chúa. Chu toàn trách nhiệm của người làm cha, làm mẹ, của người làm chồng, làm vợ, và của người làm con, làm anh chị em trong gia đình. Chu toàn trách nhiệm của tất cả những chức bậc trong Giáo Hội và ngoài xã hội.
Tóm lại, tùy theo địa vị, theo ơn gọi, tất cả chúng ta phải chăm chỉ sống, thực hành và hoàn tất cách tốt đẹp cuộc sống của mình. Ngày qua ngày, chúng ta cứ gửi vào cái chương mục tinh thần ấy bằng những đồng tiền tinh thần, những đồng tiền mà qua đó, Chúa dùng để xây cho mỗi người một nơi ở trên đó.
Ngôi nhà xây to hay bé. Vật dụng trong nhà trang hoàng đẹp, qúi giá, dắt tiền hay rẻ và xấu. Được hưởng kiến và thấu hiểu Thiên Chúa nhiều hay ít. Tất cả tùy thuộc ở đời sống đạo, tùy thuộc vào những việc lành, phúc đức; nhất là tùy thuộc vào lòng yêu mến Thiên Chúa. Tùy thuộc vào những hy sinh, tiết độ của mỗi người. Nhưng quan trọng nhất là không được bỏ cuộc. Không để mình rơi vào tình trạng bị mang tiếng bỏ cuộc: “Người này đã khởi công xây cất mà việc không thành” (Lc 14:30).
Theo sự tính toán của người đời, thì mỗi khi chúng ta theo đuổi một con người, một công việc: TN 23-C92
Theo sự tính toán của người đời, thì mỗi khi chúng ta theo đuổi một con người, một công việc hay một chế độ nào, thì chúng ta phải thu lại được những lợi lộc vật chất hay những địa vị danh giá. Đó là điều hết sức bình thường và hợp lý. Chính mười hai môn đệ thân tín nhất của Chúa Giêsu cũng đã có một tâm trạng như vậy.
Chẳng thế mà có lần các ông đã không biết sượng sùng khi đặt thẳng câu hỏi này với Chúa: “Lạy Thầy, chúng con đã bỏ hết mọi sự để theo Thầy, vậy thì chúng con sẽ được lại những chi?”. Các ông cũng đã từng tranh cãi xem ai trong các ông là người quan trọng nhất trong cái triều đình của Chúa. Các ông cũng đã từng bực dọc ghen tức khi thấy mẹ của Gioan và Giacôbê đến xin Chúa dành cho hai con mình những chỗ ngon nhất, đó là được ngồi bên tả và bên hữu Chúa.
Đứng trước quan niệm thông thường ấy của các môn đệ, của những người theo Chúa, Ngài đã có một lập trường khác hẳn, vừa khó nghe lại vừa khó hiểu. Ngài nói: Ai yêu cha mẹ hơn Ta thì không đáng làm môn đệ Ta. Ai yêu con trai, con gái hơn Ta thì không đáng làm môn đệ Ta. Ai không vác thập giá mình mà theo Ta, thì không đáng làm môn đệ Ta. Ai giữ mạng sống mình thì sẽ mất, còn ai liều mất mạng sống mình vì Ta, thì sẽ giữ lấy được. Lần khác Chúa cũng nói: Ai là người nhỏ nhất trong anh em thì kẻ ấy sẽ là người lớn nhất. Và Ngài cũng đã khuyên nhủ các môn đệ: Vương giả trần gian thì làm chúa thiên hạ và những ai cầm quyền thì bắt dân gọi mình là ân nhân. Phần các con thì đừng làm như thế, trái lại ai lớn nhất trong các con thì phải trở nên người nhỏ nhất, và kẻ làm đầu thì phải hầu hạ mọi người. Thầy sống giữa các con như một kẻ tôi tớ.
Những lời mời gọi chói tai này đã làm cho không ít người phải khó chịu, nhưng đồng thời cũng những lời tuyên bố ngược đời này vẫn không ngừng lôi cuốn biêt bao người dấn thân vào một cuộc phiêu lưu, không biết đâu là giới hạn. Nếu Đức Kitô chỉ là một con người bình thường, hoặc giả là một bậc vĩ nhân đi nữa, mà nếu Ngài chỉ nói suông như thế thì cũng chẳng mấy ai tin. Nhưng Ngài còn là Con Thiên Chúa và lời Ngài có được cái giá trị siêu việt. Hơn nữa, chính Ngài đã lấy cả cuộc sống và cái chết để minh chứng lời Ngài là sự thật. Còn chúng ta thì sao? Trước lời mời gọi của Chúa, chúng ta có dám sống tinh thần từ bỏ và chấp nhận mọi hy sinh để bước theo Chúa hay không?
Bài Phúc Âm hôm nay có thể được chúng ta đọc và suy niệm như là một sự giảng dạy thêm từ: TN 23-C93
Bài Phúc Âm hôm nay có thể được chúng ta đọc và suy niệm như là một sự giảng dạy thêm từ phía Chúa Giêsu, vừa là một sự lĩnh hội sâu xa thêm từ phía con người chúng ta. Mỗi người chúng ta được Chúa mời gọi hãy nghiêm chỉnh dấn thân theo Ngài với một tâm hồn đã được tự do khỏi mọi ràng buộc.
Liền sau những lời quả quyết về điều kiện căn bản cần có để theo Ngài: "Ai không vác thập giá mình mà đi theo Tôi thì không thể làm môn đệ Tôi", Chúa Giêsu kể thêm hai dụ ngôn mới để nhấn mạnh thêm với các môn đệ rằng đi theo Chúa không thể nào là một hành động nhẹ dạ, nhất thời, tùy hứng nhưng là một hành động, một quyết định nghiêm chỉnh với tinh thần trách nhiệm sau khi đã suy nghĩ kỹ lưỡng, giống như thể người muốn xây một ngọn tháp hay như nhà vua ra trận. Trên con đường từ bỏ này, chúng ta không lẻ loi một mình mà chúng ta đi theo Chúa. Có Chúa làm gương đi trước chúng ta. Và không phải chỉ làm gương đi trước chúng ta mà Ngài còn đến với chúng ta, sống với chúng ta, kết hợp với chúng ta, ban cho chúng ta sức mạnh của Ngài để có thể thực hiện việc hy sinh từ bỏ. "Không Thầy chúng con không thể làm chi được", hãy sống trong tình yêu Thầy như cành nho kết hiệp với cây nho để trổ sinh hoa trái.
Việc từ bỏ thập giá, đau khổ và cả cái chết nữa không phải là những giá trị riêng rẽ từ nơi chúng, mà là những phương thế để đạt đến mục đích để giúp ta trở nên giống Chúa mỗi ngày một hơn. Chúa Giêsu có quyền đòi hỏi nơi mỗi người chúng ta và muốn mỗi người chúng ta đặt Ngài vào chỗ ưu tiên, đòi hỏi chúng ta yêu mến Ngài trên hết mọi sự và với hết sức lực của mình, trên cả tình thân gia đình. Và chỉ khi nào chúng ta dám từ bỏ mọi cản trở để yêu mến Ngài trên hết mọi sự, để được đồng hoá với Ngài cách trọn vẹn, thì khi đó chúng ta mới biết đặt những sự vật và con người vào vị trí đúng, biết tôn trọng và yêu thương những sự vật và con người một cách đúng thật trong tình yêu thánh thiện của Chúa.
Lạy Chúa là Đấng đã kêu gọi chúng con theo Ngài qua con đường thanh luyện và hy sinh.
Xin ban ơn giải thoát chúng con khỏi những gì đang ngăn cản chúng con đến với Chúa. Xin dạy con theo Chúa mỗi ngày một trọn vẹn hơn, không chùn bước trước những thách thức và hy sinh. Xin cho con được cùng vác thập giá với Chúa để được chia sẻ vinh quang Phục Sinh của Chúa.
Ở đời người ta cần có niềm tin để sống với nhau. Nhờ tin vào nhau con người sẽ gần gũi nhau hơn: TN 23-C94
Ở đời người ta cần có niềm tin để sống với nhau. Nhờ tin vào nhau con người sẽ gần gũi nhau hơn, sẽ dễ dàng cảm thông với nhau hơn. Nhờ tin vào nhau con người sẽ vượt qua những rào cản của nghi kỵ, hiểu lầm để sống thân ái với nhau hơn. Ngoài tương quan giữa người với người còn có một tương quan khác chính là giữa Thiên Chúa và con người. Trong tương quan với Thiên Chúa, con người cần có đức tin. Đức tin để con người bước đi với Đấng mà mình chưa một lần gặp gỡ diện diện đối diện. Đức tin để con người có thể nhìn xem trời đất biển rộng bao la mà khám phá ra sự hiện diện đầy tình yêu quan phòng của Chúa mà phó thác, mà tin tưởng, cậy trông. Đức tin sẽ giúp con người dấn thân một cách trọn vẹn cho Thiên Chúa, cho dù có phải đi trong mênh mông đêm tối của biển đời, cho dù phải trải qua những thử thách gian truân, con người vẫn luôn xác tín một điều: Thiên Chúa không bỏ rơi con ngừơi. Thiên Chúa luôn đồng hành với chúng ta. Thiên Chúa luôn là thuẫn đỡ chở che cho cuộc đời chúng ta.
Có người đã kể lại giấc mơ của mình như sau:
- Tôi mơ thấy mình đang cầu nguyện, bỗng có luồng ánh sáng xuất hiện, trong đó có Chúa Giêsu đang ngự trên một tấm thảm. Người mỉm cười bảo tôi:
- Con hãy ngồi trên tấm thảm này với Ta.
Lòng tràn ngập vui sướng, tôi đến gần Chúa và ngồi trên tấm thảm bên cạnh Người và tấm thảm từ từ bay bổng lên. Nhưng rồi tôi cảm thấy như Chúa không còn bận tâm đến tôi nữa, Người chăm chú rút từng sợi chỉ từ chiếc thảm chỗ Người và tôi. Chẳng mấy chốc tấm thảm chỉ còn lại một nửa, và giữa chỗ Chúa và tôi đang ngồi lại có một lỗ trống to lớn. Tay chân tôi bắt đầu run lên vì sợ rơi xuống đất chết. Nhưng Chúa Giêsu vẫn thản nhiên tiếp tục rút từng sợi chỉ, đến nỗi tôi khiếp sợ kêu lên:
- Lạy Chúa, Chúa làm gì vậy? Chúa không thấy tấm thảm của chúng ta đã tan tành sao?
Chúa cười rồi cầm lấy tay tôi nói:
- Sao con nghi ngờ, kém lòng tin? Con hãy bám chặt vào Ta. Con sẽ không phải sợ gì nữa, mặc dầu con phải bị tước đoạt hết cả đến sợi chỉ cuối cùng.
Người vừa dứt lời thì quả thực, sợi chỉ cuối cùng đã bị rút đi. Tôi sợ hãi quá, giật mình thức dậy...
Nếu sự kiện đó xảy ra trong cuộc đời chúng ta, chúng ta sẽ phản ứng ra sao? Chúng ta có dám bỏ tất cả để chỉ bám vào một mình Thiên Chúa không? Chúng ta có dám thả trôi những sợi chỉ của tiền tài, danh vọng để chỉ còn lại một mình ta với Chúa hay không?
Một cách nào đó, đời sống của mỗi người chúng ta cũng bị trói buộc bằng những sợi chỉ tuy nhỏ bé mong manh, nhưng là những chướng ngại vật cản trở đà bay của chúng ta. Biết bao lần chúng ta tưởng mình đang đi tìm hạnh phúc thật, nhưng thật sự nó chỉ đem lại cho chúng ta thứ hạnh phúc mau qua chóng tàn, khác nào như những sợi chỉ mỏng manh kia. Biết bao lần chúng ta bám víu vào những tình cảm của con người, nhưng rồi cũng gặp phải biết bao ê chề của sự vô ơn, bội tín, bất trung. Biết bao lần chúng ta tưởng như ngồi mãi trên tấm thảm danh vọng cao sang nhưng rồi địa vị, chỗ ngồi như "của đồng lần" cũng bỏ ta để sang tay kẻ khác. Biết bao lần, thay vì bám chặt vào Chúa, đặt hết niềm tin cậy nơi Chúa, chúng ta lại chạy theo những người, những vật mỏng dòn chóng qua.
Thiên Chúa là Đấng Toàn Năng và hay thương xót. Người biết rõ chúng ta dễ gắn bó với tạo vật mà bỏ quên Người. Thế nên, Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta hãy đặt chúa trên hết mọi quyến luyến trần gian. Hãy biết cậy dựa vào ơn Chúa để thắng vượt những ràng buộc, trở ngại trong cuộc đời.
Đã có thời người Do Thái tưởng rằng đã đến lúc Chúa Giêsu khôi phục lại vương quyền nhà Israel. Họ tưởng rằng Chúa sẽ đánh đông dẹp tây để xây dựng một nước Israel hùng cường và thịnh vượng. Họ theo Chúa xem ra chỉ nhằm mục đích để được hưởng những vinh hoa phú qúy trần gian. Tiền tài và bổng lộc trần gian là những thứ mà họ cần Chúa đáp ứng cho họ. Chúa Giêsu muốn đánh tan quan niệm, ý nghĩ sai lầm của nhiều người đang đi theo Chúa. Chúa đưa ra lời mời gọi những người muốn đi theo Ngài hãy suy nghĩ, đắn đo, tính toán xem họ có đủ can đảm, đủ nghị lực để theo Chúa đến cùng hay không? Và để theo Chúa, con người phải dành cho Ngài chỗ ưu tiên, chỗ nhất trong đời sống của mình và làm mọi việc để phụng sự Chúa, để tôn vinh Ngài. Theo Chúa là chấp nhận một cuộc mạo hiểm như Abraham đã rời quê cha đất tổ để đi theo sự hướng dẫn của Chúa. Theo Chúa là buông mình theo thánh ý Chúa như Đức Trinh Nữ Maria đã mạnh dạn thưa lên cùng Chúa:"này tôi là nữ tỳ của Chúa, xin vâng như lời sứ thần truyền". Theo Chúa là chấp nhận trải qua những gian nan thử thách của giông ba bão tố, của bách hại và tù đầy như thánh Phaolô tông đồ đã từng trải qua. Như vậy, theo Chúa là uốn mình theo thánh ý Chúa và bằng lòng với phận mình mà Thiên Chúa đã an bài. Vui với phận mình là cách mà chúng ta đang để cho ý Chúa thực hiện trong cuộc đời chúng ta.
Xin Chúa thanh tẩy trí lòng chúng ta khỏi những toan tính lợi lộc trần thế khi theo Chúa. Xin thêm ơn trợ giúp để luôn trung thành sống cho Chúa. Cho dẫu có phải hy sinh những vinh hoa phú qúy trần gian. Cho dẫu có phải hy sinh những tình cảm chính đáng và cao thượng. Cho dẫu có phải bước đi trong đêm tối của đức tin với bao hiểm nguy và chông gai, nhưng luôn có Chúa là gia nghiệp và chiếm hữu hạnh phúc Nước Trời mai sau. Amen.
(Trích dẫn từ ‘Chương Trình Tìm Về Chân Thiện Mỹ’)
KHÔNG TỪ BỎ MỌI SỰTHÌ KHÔNG THỂ LÀM MÔN ĐỆ CHÚA
Đọc đoạn Tin Mừng trên, chúng ta thấy đòi hỏi của Chúa Giêsu thật quyết liệt, để có thể trở thành: TN 23-C95
** Đọc đoạn Tin Mừng trên, chúng ta thấy đòi hỏi của Chúa Giêsu thật quyết liệt, để có thể trở thành môn đệ đích thực của Ngài, để được tiến vào vinh quang với Ngài!
Trước hết, chúng ta thấy: Mọi thành quả ở trần thế này, đều đòi hỏi nỗ lực, kiên trì cố gắng mới có thể đạt thành mỹ mãn:
- Chẳng hạn, một lực sĩ muốn chiếm huy chương vàng thế vận hội, họ phải tập luyện ngày đêm, tập luyện bao nhiêu năm tháng mới chiếm được danh dự đó ?
- Một người mẫu muốn có thân hình thon gọn, mỹ miều, cô phải ăn uống kiêng khem và tập thể dục, không hề ngơi nghỉ… hơi lơ là một chút thì thân hình sẽ mất hấp dẫn ngay!
- Cũng thế, một sinh viên muốn chiếm thủ khoa trong trường Đại học, hay muốn thi đậu để trở thành bác sĩ, luật sư… cũng phải bao nhiêu năm dùi mài kinh sử?
- Những người cao Cholesterol hay bị phì mập cũng phải ăn kiêng biết bao ngày tháng mới có thể giảm bớt, để có một thân hình cân đối???
Tóm lại, tất cả những ai muốn đạt thành những mục đích tạm bợ trần thế đều phải nỗ lực, kiên trì cố gắng ngày đêm như thế, còn Nếu muốn hạnh phúc đời đời, muốn được vinh quang miên viễn, muốn trở thành những người bạn tri âm, tri kỷ với Chúa Giêsu…chúng ta phải làm gì???
** Để xứng đáng với Ân Lộc vô cùng cao trọng đó, Chúa Giêsu- Vị Thầy của Các Thầy, Thầy dạy Chân Lý đã đòi hỏi tất cả chúng ta một điều, mới nghe, thật vô lý và khó thực thi, đó là: phải “Ghét cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình” ( Lc 14, 26), nếu không, thì sẽ không được vinh dự ấy!... Điều hiển nhiên là trong toàn bộ Kinh Thánh, Chúa đã dạy chúng ta phải hết lòng yêu mến, hiếu thảo với cha mẹ, và trong Điều Răn IV, THẢO KÍNH CHA MẸ, Chúa đã truyền thành luật, mà nếu ai không tuân giữ, sẽ không vào được Nước Trời! Vậy Lời Chúa trong đoạn Tin Mừng này có ý nghĩa gì???
Kính thưa quý vị và các bạn, Chúa nói mạnh như thế, để chúng ta hiểu rằng: Chúng ta phải đặt Thiên Chúa trên hết mọi sự: Trên cha mẹ, vợ con, anh chị em và hơn cả chính mạng sống của chúng ta! Do đó, nếu ai yêu cha mẹ, vợ con và chính bản thân hơn Chúa, thì không xứng đáng làm môn đệ Chúa! Chính với ý đó mà Chúa đã truyền cho chúng ta phải “Yêu Chúa hết lòng, hết sức, hết linh hồn và hết trí khôn”, và bất cứ khi nào, vì yêu bản thân hay cha mẹ, vợ con… mà lỗi luật Chúa, thì không xứng với tình yêu và Phước Lộc của Chúa! Bởi vì chỉ có Thiên Chúa mới xứng đáng cho mọi tâm hồn tôn thờ và yêu mến trên hết mọi sự mà thôi!
Hằng trăm ngàn Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, cha ông, tổ tiên của chúng ta đã chứng tỏ tình yêu Chúa hơn mạng sống mình: Các Ngài vui lòng chịu muôn nhục hình, chịu tra tấn, gông cùm, chịu phanh thây, chịu voi giầy,chịu đóng đinh đến chết chứ không chối bỏ Chúa! Đó là gương Yêu Mến Chúa cho tất cả chúng ta noi theo!
Ngày nay, bao nhiêu tâm hồn trên khắp thế giới luôn vui tươi Vác Thập Gía đời mình, thà chết không thà phạm tội mất lòng Chúa, họ ra đi gieo rắc Tin Mừng, đem Tình Thương đến cho những người tàn tật, phong cùi, câm điếc… Họ cũng đang chứng tỏ tình yêu mến Chúa khi hết lòng phục vụ những người xấu số, bệnh hoạn nhất, nghèo khổ nhất với tình yêu cảm thông sâu xa như họ đang yêu mến và phục vụ chính Chúa!
Có nhiều người vừa muốn làm môn đệ Chúa vừa yêu chuộng những thứ ngược lại với Chúa, như đam mê, tội lỗi, hoặc không muốn xa lìa dịp tội… Đó là những người vừa muốn vinh quang Nước Trời lại vừa không muốn từ bỏ lối sống đam mê của thân xác! Đó là người LÀM TÔI HAI CHỦ! Nửa nạc nửa mỡ sẽ không trở thành môn đệ của Chúa được! Đó cũng là người “xây tháp nhưng bỏ nửa chừng” (Lc 14, 28), thật đáng tiếc lắm thay!
** Để trở thành môn đệ đích thực của Chúa Giêsu, chúng ta cần thi hành triệt để những lệnh truyền của Chúa. Đó là đường dẫn tới Sự Sống và Hạnh Phúc Viên Mãn. Con đường đó cũng đòi hỏi chúng ta TỪ BỎ chính bản thân, từ bỏ đam mê bất chính và những quyến luyến trần thế, hay nói cách khác: Chúng ta cứ việc yêu mến cha mẹ vợ con và mọi người, cứ việc có của cải, nhưng ĐỪNG DÍNH BÉN, đừng đặt bất cứ tình yêu nào, hoặc của cải hơn Thiên Chúa! Thiên Chúa phải chiếm địa vị quan trọng nhất, danh dự nhất trong linh hồn chúng ta. Chúa luôn là LẼ SỐNG là CÙNG ĐÍCH mà chúng ta hướng tới.
Còn, nếu khi nào chúng ta phải lựa chọn: Chọn Thiên Chúa hay tạo vật, thì các môn đệ đích thực của Chúa luôn chọn Thiên Chúa trước hết, còn mọi cái khác đều là thứ yếu! … Có sống như thế, chúng ta mới xứng đáng là môn đệ của Chúa!
Làm sao đồng hành với Chúa Giêsu, làm sao dám tự xưng là môn đệ của Ngài khi không yêu mến: TN 23-C96
Làm sao đồng hành với Chúa Giêsu, làm sao dám tự xưng là môn đệ của Ngài khi không yêu mến Ngài “hơn” tất cả mọi sự, kể cả mạng sống mình? Đó là một sự lựa chọn đòi nhiều dấn thân, một sự lựa chọn đầy khó khăn mà người ta không thể thực hiện một cách hời hợt. Làm sao có thể sống sự sống của Đức Kitô mà không để tình yêu của Ngài đảo lộn các mối tương quan xã hội của chúng ta đến chỗ tiếp nhận một người nô lệ như một người anh em yêu quý? Chỉ có Thánh Thần mới có thể mở rộng tâm hồn chúng ta trước những đòi hỏi của tin mừng để cho chúng ta hiểu biết đường lối và Thánh ý của Chúa.
Kn 9,13-18
Người Hi lạp coi sự Khôn Ngoan như là kết quả của cố gắng con người; còn người Do thái lại coi đó là hoa trái ơn ban của Thiên Chúa dành cho người mở rộng tâm hồn đón tiếp Người. Thánh Phaolô sẽ có một suy tư tương tự, đã không ngần ngại nói rằng cách thức hoạt động của Người là điều điên rồ đối với lòai người, không thể hiểu được đối với những người tự cho có thể đạt được sự khôn ngoan.
Thánh Vịnh 89
Thánh vịnh nầy là một lời cầu nguyện dâng lên Chúa xin Người chấp nhận đưa con người vào sự khôn ngoan của Thiên Chúa.
Plm 9b-10.12-17
Bức thư nầy được sánh ví như hạt trân châu của lòng từ tâm đầy tế nhị. Thánh Phaolô viết cho một người bạn Kitô hữu để xin ông tiếp nhận lại một người nô lệ đã trốn thoát, đang ẩn náu nơi nhà của Phaolô, đã được Phaolô rửa tội để trở thành Kitô hữu.
Tin mừng Lc 14,25-33
NGỮ CẢNH
Ở đây bắt đầu phân đọan dài, trong đó Luca gom lại các giáo huấn của Chúa Giêsu về một vài chủ đề đặc biệt hướng tới nhiều lọai thính giả khác nhau:
- nói với đám đông về điều kiện để làm môn đệ của Ngài (14,25-35). - nói với người Pharisêu về sự cần thiết phải hoán cải để tiếp nhận những tội nhân (15,1-32). - với các môn đệ, về việc sử dụng tiền của (16,1-13) - với người Pharisêu về giá trị và giới hạn của Lề luật (16,14-31). - một lần nữa với các môn đệ, về cuộc sống huynh đệ, đức tin và phục vụ (17,1-10).
Đoạn đầu tiên gồm ba lời dạy của Chúa Giêsu, dùng hình thức phủ định để trình bày các đòi hỏi dành cho người muốn đi theo Ngài:
- yêu mến Chúa Giêsu hơn tất cả và chính mình (14,26; Mt 10,37), - vác thập giá (14,27), - từ bỏ tất cả (14,33).
Đòi hỏi cuối cùng được chuẩn bị và minh họa bằng hai dụ ngôn ngắn (14,28-32) và tất cả kết thúc bằng một lời cảnh giác qua hình ảnh muối (14,34-35).
TÌM HIỂU
Rất đông người: đám người nầy đang đi theo Chúa Giêsu (x. 11,29) trên đường lên Giêrusalem (9,51). Nhưng Ngài muốn họ suy nghĩ về điều mà Ngài chờ đợi nơi các môn đệ. Ngài nói những lời nầy với tất cả mọi người, vì không dành riêng cho một ơn gọi đặc biệt nào cả.
Nếu ai đến với tôi: kiểu nói “nếu ai..” (14,26), “ai” (14,27), “bất cứ ai” (14,33), được Cựu Ước dùng để diễn tả lề luật Is ra el, được Chúa Giêsu xử dụng để cho thấy ý muốn của Ngài khi qui định luật mới.
Không ghét (dứt bỏ): kiểu nói dễ gây hiểu lầm trong thời Chúa Giêsu và ngày nay, thậm chí trong ngữ cảnh, động từ nầy có nghĩa là “yêu mến ít hơn” hoặc “chuộng hơn”, như trong thư Phaolô: “Khi các con bà (Êsau và Gia cóp) chưa sinh ra, và do đó chưa làm gì tốt hay xấu, thì Thiên Chúa đã nói với bà: ‘Thằng anh sẽ làm tôi thằng em. Như vậy là để giữ vững kế họach Thiên Chúa đã tự do chọn lựa, mà chọn không dựa vào việc người ta làm, nhưng dựa vào ý muốn của Thiên Chúa là Đấng kêu gọi. Như có lời chép: ‘Ta yêu Gia cóp mà ghét Ê xau” (Rm 9,12-13).
Ở đây, sự ưu ái dành cho Chúa Giêsu chỉ ngầm ý chứ không được giải thích rõ bằng ở Mt 10,37.
Để giải thích kiểu nói nầy, xin đọc lại Ga 12,25: “Ai yêu quí mạng sống mình thì sẽ mất; còn ai coi thường mạng sống mình ở đời nầy, thì sẽ giữ lại được cho sự sống đời đời”. X. thêm Lc 16,13.
Cha mẹ: Mt (10,37) chỉ nói tới cha mẹ và con cái; còn Lc kể ra tất cả những liên hệ gia đình. Dù chính đáng (18,20), những liên hệ ấy nhiều khi tạo nên một tình cảm quá mật thiết đến nỗi không còn chỗ dành cho sự ưu tiên của Nước Trời và của đức tin.
Tuy nhiên, Lc nghĩ đến nhóm xã hội hơn là các cá nhân. Lời nói của Chúa Giêsu có thể được soi sáng bằng ví dụ ông Abraham, đã bỏ đất đai và người nhà của mình, vì được Chúa kêu gọi (St 12,1-4). Và nhiều vị tử đạo đã làm chứng cho sự ưu ái đối với Chúa Giêsu. Có lẽ cũng có một ám chỉ đến sự đoạn tuyệt cần phải có trong sứ mạng nơi người dân ngọai: cần phải chấp nhận đoạn tuyệt với thế giới quen thân Híp pri (x. 12,51-53).
Cả mạng sống mình: “Không ai có một tình yêu nào lớn hơn là thí mạng vì bạn hữu mình” (Ga 15,13). Điều mà Chúa Giêsu đã làm gương, Ngài đề ra cho các môn đệ của Ngài bắt chước. Phục vụ Nước Trời đòi hỏi người ta quan tâm tới Thiên Chúa hơn là chính bản thân mình.
Vác thập giá mình: x. c. 9,23. Kiểu nói chỉ có ý nghĩa nếu qui chiếu đến thập giá Chúa Giêsu: do đó nó được tác giả sách tin mừng xử dụng cho các độc giả mới học biết các mầu nhiệm Vượt qua. Người môn đệ dấn thân với Chúa Giêsu phải chấp nhận đi đến cùng là thập giá. Đây còn là một lời mời gọi có tính cách tín lí hơn là một lời khuyên luân lí: chấp nhận chường kì thập giá Chúa Giêsu, tin rằng thập giá là con đường đưa đến sự sống. Từng người môn đệ được mời gọi dấn thân vào mầu nhiệm ấy (x. Gl 2,19; 1Cr 1,23;2,2).
Chúng ta còn có thể dùng kiểu nói của Phêrô để giải thích kiểu nói ngược lại: “mang lấy ách” lề luật (Cv 15,10). Trong trường hợp nầy, chấp nhận thập giá Chúa Giêsu cứu độ có thể là đi ngược lại với sự gắn bó với lề luật không thể cứu độ. Ách của chúng ta không phải là ách của lề luật, mà là ách của thập giá Đức Kitô.
Môn đệ: kiểu nói “không thể là môn đệ của ta” được lặp lại đến ba lần (14, 26.27.33).
Xây: cả hai dụ ngôn đều mời gọi suy nghĩ trước khi hành động. Cách diễn tả vay mượn từ kho từ vựng Kinh Thánh, hoặc từ cách phòng thủ tự vệ riêng (tháp canh trong vườn nho hoặc tự vệ trong xưởng thợ, x. Mc 12,1), hoặc từ quân đội (áo giáp, vua).
Trong cả hai trường hợp, vấn đề là phải bắt đầu đo lường trước tầm mức công việc trước khi thực hiện để đảm bảo thành công. Nhưng trở thành môn đệ Chúa Giêsu vượt xa tất cả những gì thuộc thế giới con người và đòi phải gặp Chúa Giêsu trong mầu nhiệm thập giá của Ngài. Khác với cách suy nghĩ bình thường, không phải khí giới cứu sống con người, nhưng là chính đức tin vào Thiên Chúa (x. Tv 33,16-20); điều quan trọng không phải là sở hữu, nhưng là bỏ tất cả mọi sự mà đi theo Chúa Giêsu đến độ trút bỏ hết mọi sự trên thập giá (x. Pl 3,7). Cả hai thí dụ trên đòi phải từ bỏ những dự định sử dụng quyền lực, cũng mang nhiều ý nghĩa.
Những gì mình có: điều nầy cho thấy tính cách tuyệt đối trong giáo huấn của Chúa Giêsu theo Luca: đây là việc bỏ tất cả, không chỉ là những của cải vật chất, mà tất cả mọi khả năng của con người. Người ta không chinh phục sự cứu độ bằng chính sức mạnh của trí khôn của mình hoặc trả giá bằng tiền bạc, nhưng lãnh nhận sự cứu độ bằng sự khó nghèo và trong ý thức mình bất lực hòan toàn. Kiểu nói trên là một tổng hợp các điều kiện đi trước. Đây là việc đoạn tuyệt với một cuộc sống được điều khiển bằng ý muốn riêng của mình, chấp nhận để Chúa Giêsu hướng dẫn và gắn bó với Ngài cho đến thập giá. X. Ga 21,18.
SỨ ĐIỆP
Bài tin mừng chủ nhật hôm nay phải được gọi theo thánh Phaolô là “sự điên rồ của Thiên Chúa”. Sự điên rồ đã thúc đẩy Người đến độ hóa thân làm người và chết cho tất cả những người tội lỗi. Những ai chọn theo Đức Kitô không còn có thể ở lại trong bình diện lí luận nữa, mà phải đi vào tình yêu. Và chỉ như thế chúng ta mới thể lắng nghe và đón nhận lời mời gọi của Đức Kitô hôm nay:
“Nếu ai muốn theo Thầy mà không yêu mến Thầy hơn cha, mẹ, vợ con và ngay cả cuộc sống riêng của mình thì không thể làm môn đệ Thầy”.
Nghe lời ấy, chúng ta rất dễ bị cám dỗ muốn so sánh Chúa Giêsu với một người độc tài áp đặt những đòi hỏi phi lí.
Nhưng để hiểu lời mời gọi ấy của Đức Kitô, chúng ta phải thay đổi cái nhìn của chúng ta về Thiên Chúa. Tòan bộ sách Thánh Kinh mạc khải cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa là tất cả cho con người. Chính vì thế mà Đức Kitô có thể đòi hỏi nơi chúng ta một đức tin tuyệt đối và một tình yêu không giới hạn. Anh em Hồi giáo nói với chúng ta rằng: “Thiên Chúa thật vĩ đại”. Người vĩ đại hơn vũ trụ tạo thành, vĩ đại hơn tất cả mọi quyền hành con người. Thiên Chúa là Tuyệt đối. Ngài luôn luôn siêu vượt mọi hình ảnh mà chúng ta có thể có về Người và tất cả những gì mà chúng ta có thể nói về Người. Người xứng đáng được con người tặng ban tất cả và hiến dâng trọn vẹn cuộc sống.
Vì thế mà bài tin mừng hôm nay mời gọi chúng ta yêu thương Đức Kitô hơn hết mọi sự. Nếu Ngài đã hiến dâng cuộc sống mình trên thập giá ấy là bởi vì Ngài muốn cứu chuộc chúng ta và giải phóng chúng ta khỏi tội lỗi, và vì chúng ta có giá trị nhất trong ánh mắt của Ngài. Ngài đã yêu thương chúng ta bằng một tình yêu điên dại. Một lời đáp trả lời cân xứng với tình yêu ấy mà Ngài chờ đợi nơi chúng ta chỉ có thể là: “Chỉ có Chúa mới đáng kể”. Tình yêu điên dại ấy đã gợi lên trong suốt nhiều thế kỉ những lời đáp trả và dấn thân cũng mãnh liệt như thế. Như suốt đời giam mình trong bốn bức tường cao trong một tu viện kín hoặc hiến thân phục vụ những người nghèo khổ nhất ở Calcutta hoặc ở các nơi khác.
Chấp nhận để cho Chúa Giêsu vượt lên trên tất cả không phải là điều dễ dàng. Dành cho Ngài ưu tiên trên những của cải mà chúng ta đang có thì tương đối còn dễ, nhưng làm sao chấp nhận để tình yêu Chúa Giêsu lấn át mọi tình yêu đối với những người thân yêu nhất, như một người chồng, một người vợ và con cái? Thế mà, đó lại là lời dạy trong Tin mừng.
Chúng ta là những người Kitô hữu, chính Chúa Giêsu là đấng mà chúng ta phải dành ưu tiên. Nhưng tình yêu ưu tiên ấy không lọai trừ tình yêu mà chúng ta dành cho những người thân cận. Đức Kitô không đòi chúng ta phải ghét họ, nhưng đặt tình yêu dành cho họ đúng chỗ. Yêu thương tha nhân, là không phải thần thánh hóa họ hay biến họ thành thần thánh. Nhưng là cho phép họ thực hiện chính mình, trở nên chính mình. Chúng ta được mời gọi yêu thương người khác vì họ chứ không vì chúng ta. Ngang qua những người khác, chính Thiên Chúa đang hiện diện. Khi chúng ta đã khám phá điều đó, chúng ta sẽ nhận ra rằng Ngài trở nên “con đường sáng đưa ta tới khám phá vô biên”.
Trong bài tin mừng hôm nay, chúng ta có hai dụ ngôn ngắn hỗ trợ cho lời mời gọi ấy: khi muốn xây một tháp canh, phải tính tóan mọi phí tổn xây dựng. Trong tư tưởng của Israel, muốn xây dựng một tháp canh là toan tính của người muốn chế ngự. Nếu không làm xong, thì xấu hổ biết bao. Rồi Chúa Giêsu kể cho chúng ta nghe câu chuyện của ông vua muốn đi giao chiến chống lại vua khác. Chính ông cần phải lượng định cho đúng sức mạnh quân sự của mình và của đối phương nếu không muốn thất trận.
Ai chọn theo Chúa Giêsu thì cũng phải tính tóan, nhưng không giống như thế. Ngài đòi chúng ta phải yêu Ngài hơn tất cả những của cải trần gian và tất cả những gắn bó gia đình của chúng ta.
Dành cho ngài chỗ nhất trong cuộc sống, điều đó không lọai trừ các phần tử trong gia đình chúng ta; nhưng chỉ có nghĩa là dành cho họ vị trí thứ hai. Điều răn thứ nhất là yêu mến Thiên Chúa; điều răn thứ hai là yêu thương tha nhân. Tình nầy không thể có nếu thiếu tình kia. Khi chúng ta đặt những tình yêu của chúng ta vào đúng chỗ, thì chúng ta có thể mở ra cho tình yêu hoàn toàn không tính tóan dành cho Đức Kitô. Ngài trở thành người thứ nhất được yêu thương, được mong muốn, được phục vụ.
Theo Chúa Giêsu là đi ngược lại những cách sống của thời đại chúng ta. Sự chọn lựa của tin mừng có thể kéo theo những đoạn tuyệt đau đớn. Nó sẽ quấy rầy chúng ta trong các thói quen, tiện nghi chúng ta. Đó là trường hợp của những người sẵn sàng hi sinh thời giờ để giảng dạy giáo lí, coi sóc một nhóm trẻ hoặc tham dự vào các hội đòan và làm việc phục vụ giáo xứ. Vị trí ưu tiên dành cho tình yêu Thiên Chúa đối với tất cả mọi người, đặc biệt cho những người bé nhỏ, những kẻ đau yếu, những người bị lọai trừ. Ngài mời gọi tất cả chúng ta đi theo Ngài để trở thành chứng nhân trong thế giới hôm nay.
Nếu chúng ta yêu thương Chúa Giêsu thì hãy để Ngài đi vào trong cuộc sống của chúng ta. Sự hiện diện của Ngài là một luồng Ánh sáng đến ở trong cuộc đời chúng ta và biến đổi từ bên trong. Khi cử hành Thánh lễ, chúng ta có thể múc tận nguồn để tiếp tục cuộc hành trình của chúng ta đi theo Đức Kitô. Chúng ta hãy cầu xin Ngài ban cho chúng ta sức mạnh để trở thành nhân chứng nhiệt thành cho tình yêu của Người trong cuộc sống hôm nay.
Được đặt vào trong bài tường thuật về hành trình lên Giêrusalem, cuộc nói chuyện của Đức Giêsu: TN 23-C97
Được đặt vào trong bài tường thuật về hành trình lên Giêrusalem, cuộc nói chuyện của Đức Giêsu trong bữa ăn tại nhà một thủ lãnh người Pharisêu (Lc 14,1) nay đã đến lúc kết thúc. Tác giả Tin Mừng III lại giúp độc giả để ý đến bước tiến của Đức Giêsu lên Giêrusalem cũng như đến đám đông đang cùng đi với Người. Tác giả cho thấy Đức Giêsu nói về những điều kiện để làm người môn đệ đích thực (14,25-33). Khi tìm lại văn cảnh trước đó, ta gặp một lời mời gửi đến mọi người trên mọi nẻo đường, dọc theo bờ rào bờ dậu, đến dự tiệc vương quốc, để “người ta vào đầy nhà cho ta” (c. 23). Nay Đức Giêsu thêm một nhận định mới: điều kiện phải giữ để được làm môn đệ trong Vương quốc. Để được vào Vương quốc, phải đáp ứng những điều kiện riêng, và phân đoạn 14,25-33 ở trong thế song đối đối nghĩa với phân đoạn 14,15-24. Nếu đặt vào trong ngữ cảnh rộng lớn hơn, là bài tường thuật về hành trình, phân đoạn này với nhiều chi tiết nói về việc bước theo Đức Giêsu, bước đi đàng sau Người, lên kế hoạch chuẩn bị cho một công trình, … cung cấp cho tác giả những chi tiết để ngài phác ra đời môn đệ của Đức Kitô.
2.- Bố cục
Bản văn có thể chia thành bốn phần:
1) Mở đầu (14,25); 2) Điều kiện để đi theo Đức Giêsu (14,26-27); 3) Hai dụ ngôn (14,28-32):
a) Dụ ngôn Người xây tháp (cc. 28-30), b) Dụ ngôn Vị vua ra trận (cc. 31-32);
4) Kết (14,33).
3.- Vài điểm chú giải
- dứt bỏ (26): dịch sát là “ghét” (miseô), ngược lại với agapaô, “yêu thương”. Động từ miseôđã được dùng ở Lc 6,22.27 để mô tả thái độ của những người ở ngoài đối với các môn đệ Đức Giêsu. Bây giờ động từ này lại được dùng để nói về tình yêu ưu tiên người ta phải dành cho Đức Giêsu.
- môn đệ tôi (27): Các môn đệ Đức Giêsu đã được nhắc đến ở Lc 5,30; 6,1.13.17.20; 8,9.22; 9,14.16.18.40.43b.54; 10,23;12,1.22. Sau đó họ lại được nhắc đến ở 16,1; 17,1.22; 18,15; 19,29.37.39; 20,45; 22,11.39.45. Trong sách Cv, từ ngữ mathêtai, “các môn đệ”, trở thành từ quen thuộc để gọi các Kitô hữu (6,1.2.7; 9,1.10.19.26.38; 11,26.29; 13,52; 14,20.22.28; 15,10; 16,1; 18,23.27; 19,1.9.30; 20,1.30; 21,4.26 (2x).
- một cây tháp (28): Đây là một tháp canh để bảo vê một ngôi nhà, một mảnh đất, một vườn nho.
- từ bỏ (33): Động từ Hy Lạp apotassomai, như ở 9,61, có nghĩa là “kiếu từ, từ giã” (say good-bye, say farewell). Lời khuyên này làm vọng lại lời khuyên ở 12,33, và sẽ được nhắc lại ở 18,22.
4.- Ý nghĩa của bản văn
* Mở đầu (25)
Điểm nổi bật nơi Đức Giêsu là sự cương quyết chấp nhận số phận bằng cách nhất định tiến về Giêrusalem. Trên đường đi, có rất nhiều người đi theo Người. Họ muốn ở với Người. Họ tưởng rằng Người có điều gì đó chắc chắn mà nói với họ và có điều gì đó bền vững mà ban cho họ. Họ bị Người thu hút. Đức Giêsu không xua đuổi họ. Nhưng Người cũng không muốn họ đi theo Người với những nỗi niềm chờ mong sai lạc. Người nói với họ rõ ràng.
Chúng ta thấy Đức Giêsu đã ba lần nêu lên những yêu cầu cho những ai muốn đi theo Người, và mỗi lần Người đều kết luận như nhau, “… thì không thể làm môn đệ tôi được” (cc. 26.27.33). Người khiến chúng ta có ấn tượng là Người muốn họ bỏ Người thay vì lôi kéo họ đến với Người. * Điều kiện để đi theo Đức Giêsu (26-27)
Ai gắn bó với Đức Giêsu, thì cần biết mình phải đáp ứng những yêu cầu nào. Các điều kiện Người nêu ra không chỉ được đề nghị riêng cho một ít người tuyển chọn, nhưng cho tất cả những ai đang đi với Người.
Trước tiên, Người yêu cầu phải “ghét” cha mẹ, vợ con, anh em, chị em. Chẳng phải là điều răn yêu thương người thân cận đã bị đảo lộn rồi sao? Nghĩa là để đi theo Đức Giêsu, người ta phải thay thế tình yêu đối với người thân cận bằng sự ghét bỏ đối với họ? Nhưng ý nghĩa của từ “ghét” ở đây được làm sáng tỏ nhờ Mt 10,37: “Ai yêu cha yêu mẹ hơn Thầy, thì không xứng với Thầy. Ai yêu con trai con gái hơn Thầy, thì không xứng với Thầy”. Điều này có nghĩa là ai muốn đi theo Đức Giêsu thì phải yêu mến Người hơn tất cả những người khác, kể cả những người gần gũi với mình nhất. Người ấy lại còn phải yêu mến Người hơn cả chính bản thân mình. Đức Giêsu yêu cầu người ta dành cho Người một vị trí đặc biệt và duy nhất. Vì thế, “ghét” đây cũng có thể phải hiểu là “dứt khoát” với những quan hệ nào đó nếu can, để có thể trung thành với Tin Mừng. Chính tương quan duy nhất với Đức Giêsu sẽ điều hành mọi tương quan của ta với những người khác.
Tuy nhiên, dường như trở ngại lớn nhất không phải là người thân cận hoặc cha mẹ anh chị em, mà là cái tôi, là tính ích kỷ, là tình yêu đối với chính mình. Cả cái tôi và sự sống của ta cũng phải nhường bước cho dây liên kết với Đức Giêsu. Ai muốn đi theo Đức Giêsu, thì phải vác thập giá của chính mình, phải đi theo Người trên con đường thập giá. Đức Giêsu đã không đi tìm thập giá và đau khổ, y như thể Người thích. Nhưng Người vác trên mình thập giá và sự đau khổ, đến mất mạng, khi phải đáp ứng điều này hầu giữ được lòng trung thành với Thiên Chúa.
* Hai dụ ngôn (28-32)
Rất có thể Đức Giêsu nhận thấy rằng nhiều thính giả bắt đầu nghĩ rằng Người phóng đại. Để giúp họ hiểu Người muốn nói gì, Người kể cho họ nghe hai dụ ngôn ngắn, đơn giản. Dụ ngôn thứ nhất nói về một người muốn bảo vệ hoa mầu khỏi trộm cướp và dã thú phá phách. Ông đã quyết định xây một cái tháp trong cánh đồng của mình. Trước khi bắt đầu công việc, ông đã tính toán phí tổn, để xem ông có đủ tiền mà thực hiện chăng (cc. 28-30). Dụ ngôn thứ hai nói về một vị vua quyết định ra trận. Tuy nhiên, ngay lúc đầu, ông phải lượng định về sức mạnh của đoàn quân của ông (cc. 31-32). Vào thời của Đức Giêsu, có một câu tục ngữ: “Nếu bạn muốn săn sư tử, hãy phóng cái lao của bạn xuống đất. Nếu bạn không thể phóng cái lao thật sâu, thì đừng đi săn sư tử!”. Bài học rất rõ: đừng tự lừa dối chính mình; bạn không phải là môn đệ Đức Giêsu chỉ nhờ nghe Tin Mừng của Người và cảm thấy hứng thú đối với Tin Mừng ấy. Bạn phải xem bạn có thể làm chăng những điều Người yêu cầu bạn.
Qua hai dụ ngôn, Đức Giêsu khuyên những người đang đi theo Người đừng quyết định làm môn đệ, nếu trước đó không cân nhắc kỹ càng trước. Người ta phải cứu xét đến không những các đòi hỏi phải thực hiện, nhưng cả những hậu quả của chuyện mới bắt đầu thì đã bỏ dở dang vì không có sức đi tới cùng. Các môn đệ phải xem lại là mình có những sức mạnh và tài nguyên nào.
Sau hai dụ ngôn, Đức Giêsu nêu ra điều kiện thứ ba: “Cũng vậy, ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ tôi được” (c. 33). Vấn đề không chỉ là bỏ ra một ít tiền để làm việc bác ái, mà là phải bỏ hết mọi sự.
* Kết (33)
Sau hai điều kiện (cc. 26.27), câu kết này là điều kiện thứ ba (c. 33), một đòi hỏi triệt để. Đức Giêsu kêu mời người ta từ bỏ tất cả các của cải vật chất, để có thể làm môn đệ Người.
Có những người đã giải quyết khó khăn này bằng cách chia các Kitô hữu thành “những người hoàn thiện” (linh mục, tu sĩ) một bên, còn bên kia là tất cả các Kitô hữu còn lại, những người có thể giữ tất cả những gì họ có và chấp nhận làm “Kitô hữu bất toàn”. Cách làm này đã chia họ các môn đệ Đức Giêsu thành hai, đánh mất sự hợp nhất thiêng liêng của họ. Nhưng lệnh đó được ban cho tất cả những ai muốn nên “xứng đáng” với Đức Giêsu. Để không một ai hiểu sai ý Người, Đức Giêsu đã nhắc lại giáo huấn này nhiều lần (Lc 12,33; 18,22; x. 5,11.28).
+ Kết luận
Ai muốn đi theo Đức Giêsu, phải đặt sự trung thành với thánh ý Thiên Chúa trên tất cả mọi sự. Vì trân trọng ý muốn của Ngài, người ta phải chấp nhận đau khổ, tủi nhục, bị khinh bỉ và tất cả những gì đối lập lại với một cuộc đời thú vị, thậm chí đến chỗ mất mạng sống mình. Hẳn là chúng ta muốn tạo ra một hình thái Kitô giáo vừa tầm với chúng ta, làm chúng ta vui thích. Đức Giêsu nói với người ta rằng họ chỉ có thể bước theo Người theo những điều kiện của Người. Ai muốn thuộc về Đức Giêsu, thì phải quyết định theo Đức Giêsu toàn thể, với trọn con đường của Người.
Đức Giêsu không nói rằng nếu ai muốn đi theo Người mà không từ bỏ những người than, mạng sống và mọi của cải, thì không thuận lợi bao nhiêu, mà nói là hoàn toàn vô ích, như muối không còn vị mặn nữa (x. Lc 14,34-35).
5.- Gợi ý suy niệm
1. Ai muốn làm môn đệ Đức Giêsu, muốn thực sự làm Kitô hữu, thì cần phải biết các điều kiện được đề ra, và phải suy nghĩ xem mình có khả năng đáp ứng chăng. Nếu dừng lại giữa đường rồi bỏ cuộc, thì chẳng nghĩa lý gì. Đức Giêsu muốn người ta đi theo Người cách ý thức và có cân nhắc. Các điều kiện được nêu ra không chỉ có giá trị cho một thiểu số ưu tuyển, nhưng cho mọi người. Bước theo Đức Giêsu có nghĩa là tuyệt đối không bám víu vào các của cải vật chất, và phải sử dụng chúng tùy theo dây liên kết chúng ta với Đức Giêsu.
2. Dây liên kết người ta với Đức Giêsu phải có quyền ưu tiên hơn mọi liên hệ khác. Tình yêu đối với Người không loại trừ tình yêu đối với loài người, trái lại là đàng khác. Đức Giêsu muốn chúng ta yêu thương người thân cận. Và tình yêu đối với Người đòi hỏi chúng ta chu toàn ý muốn của Người. Nhưng tương quan với người thân cận phải được qui định bởi tương quan với Đức Giêsu và phải được tháp nhập vào trong tương quan này. Nếu phải chọn lựa giữa Đức Giêsu và một người gần gũi với ta, ta phải chọn Đức Giêsu. Đàng khác, ta phải đào luyện tương quan của mình với người thân cận thế nào để không gây rối cho tương quan của ta với Đức Giêsu. Tiêu chuẩn tối hậu của đời sống chúng ta không phải là nguyện vọng hoặc ý muốn của người thân cận, hoặc sở thích của người ấy, hay là sự hòa hợp với người ấy, nhưng là ý muốn của Đức Giêsu và con đường trên đó Người đang đi mà dẫn dắt chúng ta. Người Kitô hữu không được tìm cách sống hài hòa với người thân cận ngược lại với ý muốn của Đức Giêsu, nhưng là với và trong sự lệ thuộc ý muốn đó. 3. Bước theo Đức Giêsu: hoặc là một cuộc bước theo trọn vẹn, hoặc chẳng phải là mộtcuộc bước theo. Người ta không được chỉ chọn ra một vài nét thuộc về hành trình của Đức Giêsu mà người ta thích. Hoặc là người ta sẵn sàng đi với Người trọn chuyến đi, hoặc có bắt đầu cũng chẳng ích gì. Thập giá của Đức Giêsu là dấu chỉ cụ thể về sự trung thành vô điều kiện của Người đối với thánh ý Chúa Cha, với định mệnh của Người và với sứ mạng của Người. Đối với Người, sự trung thành này còn quý giá hơn chính mạng sống Người.
4. Cộng đoàn Giêrusalem đã góp mọi sự lại, nên không còn có ai bị nghèo túng ở giữa họ (Cv 2,44-45; 4,32-35). Hẳn là các Kitô hữu hôm nay cũng có thể thứ những nẻo đường mới. Chắc chắn nếu chúng ta chọn bước theo Đức Kitô, chúng ta phải thay đổi thái độ của chúng ta đối với của cải của thế gian này.
Là con người nhiều giới hạn nên khi gia nhập bất cứ tập thể nào cũng đều phải đáp ứng những điều: TN 23-C98
Là con người nhiều giới hạn nên khi gia nhập bất cứ tập thể nào cũng đều phải đáp ứng những điều kiện được đưa ra. Ði học ở trường phải đáp ứng những điều kiện căn bản về học lực và hạnh kiểm mới được xét tuyển vào lớp mới. Ði xin việc làm cũng cần đáp ứng những điều kiện đưa ra mới có thể vào được. Cũng thế, ai muốn đi theo Chúa cũng cần đáp ứng những lời mời gọi của Người.
Khi Chúa Giêsu bắt đầu đời sống công khai của mình xưa kia thì ngày càng có nhiều người đi theo Người. Chúa Giêsu không muốn người ta theo Người vì những động cơ thấp hèn hay thực dụng. Chúa Giêsu muốn người ta theo Chúa vì những lợi ích cao quý và thiêng liêng. Theo Chúa để tìm lại được tình trạng hạnh phúc thật. Theo Chúa vì phần rỗi đời đời. Trên hết mọi sự theo Chúa vì yêu mến. Vì yêu mến nên muốn sống gần gũi với Chúa.
Chính vì thế, Chúa Giêsu mời gọi: "Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được " ( Lc 14, 26 - 27)
Với lời mời gọi này, Chúa Giêsu mong muốn những ai muốn theo mình nên xem Người là cao trọng hơn hết. Chúa không bắt chúng ta phải bỏ đi tình thân máu mủ cũng như không bắt chúng ta phải coi thường bản thân của mình. Chỉ vì Người muốn chúng ta đặt đúng bậc thang giá trị.
Chúng ta nhớ có lần một người đến gặp Chúa Giêsu và thưa Người: "Thưa Thầy nhân lành, tôi phải làm gì để được sự sống đời đời làm gia nghiệp? " (Mc 10, 17). Anh ta lấy làm hãnh diện vì anh đã thực hiện tốt các giới răn mà Chúa Giêsu mời gọi anh tuân giữ. Ðáng tiếc thay với lời mời gọi: "Hãy đi bán những gì anh có mà cho ng ười nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời. Rồi hãy đến theo tôi." (Mc 10, 21) thì "anh ta sa sầm nét mặt và buồn rầu bỏ đi, vì anh ta có nhiều của cải" . (Mc 10, 22)
Như vậy, người này đã chưa đáp ứng lại được điều kiện mà Chúa Giêsu đưa ra. Vì anh ta chưa dám từ bỏ chính mình, từ bỏ những lợi ích riêng tư của mình.
Trong thế giới ngày nay, con người ta bị nhiễm rất nhiều bởi lối sống cá nhân chủ nghĩa. Từ lối sống ấy, con người ta chỉ biết gom góp về cho mình. Người Công giáo thì dần dần xem thường lề luật Chúa và giới răn của Giáo hội. Có vẻ như họ không còn muốn theo Chúa nữa. Họ quên rằng chỉ khi nào còn theo Chúa thì mới mong tìm lại được chính mình. Ngược lại, những ai chỉ biết có mình thì nguy cơ đánh mất chính mình và đánh mất Chúa sẽ rất cao. Xin Chúa Giêsu cho chúng ta dám can đảm đáp ứng lại những điều kiện mà Người mời gọi.
Có một cố gái người nước Bỉ, tên là Odette sinh ra trong một gia đình qúy tộc, thánh thiện và rất: TN 23-C99
Có một cố gái người nước Bỉ, tên là Odette sinh ra trong một gia đình qúy tộc, thánh thiện và rất xinh đẹp. Năm 17 tuổi, cô đã quyết định đi tu, nhưng chỉ vài ngày sau khi lãnh áo dòng cha mẹ cô đã bắt trở về. Từ lâu ông bà đã có ý gả cô cho lãnh chúa Simon thuộc lâu đài gần đó.
Mọi người đã âm thầm chuẩn bị lễ cưới cho cô, các thiệp mời đều được kín đáo gởi đi. Nhưng vì lòng đã quyết đi tu dâng mình cho Chúa, khi đến phần giao ước, Odette đã dõng dạc tuyên bố: "con không chấp nhận lãnh chúa Simon cũng như bất cứ người nào làm chồng, bởi vì tình yêu và đức tin con đã hiến dâng cho Thiên Chúa từ lâu". Hơn nữa, sáng hôm sau, cô đã dùng gươm cắt chiếc mũi xinh đẹp của mình, nhằm hủy họai sắc đẹp của mình để không còn ai cấm cô đi tu nữa.
Thật vậy, khi vết thương đã lành, cô được phép nhập tu viện. Ba năm sau đó được bầu làm tu viện trưởng lúc mới 23 tuổi.
Hành động của Odette chắc chắn có nhiều người chê cười, cho rằng cô quá khờ, hoặc là một con người "thần kinh" không biết cách lựa chọn, một tương lai sáng lạng lại đi từ bỏ, một nhan sắc xinh đẹp mà hy sinh nó một cách không hề hối tiếc để rồi chấp nhận một cuộc sống âm thầm trong tu viện giữa bốn bức tường thầm lặng. Thật là một sự lựa chọn ngước đời. Nhưng sự lựa chọn này làm cho người ta còn có thể dễ chấp nhận hơn khi Bài Tin Mừng hôm nay Đức Giêsu đã nói: "Nếu ai đến với ta mà không bỏ cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình thì không thể làm môn đệ ta". Nếu so sánh hai cách lựa chọn, một bên là gia đình và người thân của Odette, còn một bên là cách lựa chọn của Odette. Ta thấy cả hai cách lựa chọn đều có suy nghĩ, có sự tính tóan. Nhưng một bên lại là sự khôn ngoan của người đời, mà tạm thời tôi đặt cho đó là sự lựa chọn gần. Còn một bên là sự khôn ngoan của Thiên Chúa vì biết sống theo lời dạy của Đức Giêsu. Mà tôi gọi là sự lựa chọn xa. Lựa chọn gần, hay xa là điều rất quan trọng và ảnh hưởng không chỉ cuộc sống đời này, mà nó còn quyết định cho cả đời sống mai sau.
1. Lựa chọn gần
Đó là cách lựa chọn của Phêrô khi ngăn cản con đường thập giá của Đức Giêsu, cho nên Đức Giêsu đã trách ông: "Xatan, lui lại đàng sau Thầy! Anh cản lối Thầy, vì tư tưởng của anh không phải là tư tưởng của Thiên Chúa, mà là của lòai người" (Mt 16,23). Cách lựa chọn của Phêrô được xem là một cách lựa chọn gần, vì ông chỉ nhìn thấy cuộc sống ngay ở hiện tại mà không hề thấy được cuộc sống mai sau mà mỗi người cần đạt được, chỉ phóng một tầm nhìn hạn hẹp mà không biết nhìn xa hơn. Chỉ biết hiện tại mà không hề biết đến tương lai. Chính vì thế mà Đức Giêsu mới khuyên mỗi người chúng ta phải biết từ bỏ những cái tạm bợ để lựa chọn cái bền vững. Khi Đức Giêsu nói "từ bỏ" ở đây không có nghĩa dạy chúng ta sống bất hiếu, nhưng là biết rõ bậc thang giá trị, giữa cái phù vân và cái muôn đời, giữa tình cảm người đời chóng qua với tình yêu Thiên Chúa vĩnh cữu. Vì thế, Đức Giêsu luốn muốn chúng ta phải biết bậc thang giá trị trong lực chọn của mình, biết chọn Thiên Chúa hơn là gia đình. Hơn nữa, trong mười điều răn Đức Chúa Trời điều thứ nhất là "Thờ phượng một Đức Chúa Trời và kính mến Người trên hết mọi sự". Nhưng trong cuộc sống chúng ta vẫn thường hay làm ngược lại, chỉ chọn Chúa khi không còn gì để chọn, chỉ đến với Chúa khi có thời gian rảnh. Nhất là không dám làm phiền lòng người khác mà chấp nhận đi dự tiệc để rồi lại bỏ lễ ngày Chúa Nhật mà không còn thấy bứt rứt lương tâm nữa.... tiếng Chúa bây giờ không còn là lựa chọn tối ưu mà là tiếng của tình cảm, của con người chóng qua, tiếng của vật chất đã đựơc thần thánh hóa hơn cả tiếng của Chúa. Vì vậy, chúng ta hãy xem lại coi mình còn xứng đáng với Chúa không ?
2. Lựa chọn xa
Lựa chọn xa, là cách lựa chọn mà rất ít người nhìn thấy, hoặc thấy nhưng vì con luyến tiếc mà xem như không thấy nghĩa là "có mắt như mù". Còn số khác thì không chịu thấy vì cho là xa vời, mơ hồ. Trong trường hợp lựa chọn của Odette được xem như là một sự lựa chọn xa. Ban đầu dưới con mắt người đời hành động của cô được xem như là điên rồ, nhưng thật ra đó là một hành động khôn ngoan, một sự lựa chọn tuyệt vời, một bằng chứng hùng hồn nhất về niềm tin và tình yêu đối với Đức Kitô, và để trung thành với tình yêu cao cả đó cô đã sẵn sàng hy sinh tất cả: Cha mẹ, tiền tài, danh vọng, chức quyền, sắc đẹp và chính đời sống của cô.
Thật vậy, cuộc đời con người là một chuỗi những chọn lựa, nó đã dệt lên thành đời sống riêng của mỗi người. Đối với người Kitô chọn lựa là đáp lại tiếng Chúa đang vang lên trong lòng mình từng giây phút trong cuộc sống. Chúng ta không những chỉ chọn lựa cho mình mà còn phải biết hướng dẫn cho người khác chọn lựa, nhất là cho con cái hướng dẫn cho chúng sẵn sàng hy sinh dâng mình cho Chúa và không ngăn cản nếu chúng muốn. Dù rằng không phải đi tu mới là chọn Chúa, nhưng tất cả mọi người chúng ta đều đang được tự do chọn Chúa ngay trong bậc sống của mình. Nhưng điều quan trọng là chúng ta có xem Chúa là trên hết mọi sự chưa, chúng ta có xứng đáng là môn đệ Chúa chưa đó là một điều chúng ta phải suy nghĩ rất nhiều.
Lạy Chúa, xin cho con biết sống thanh thóat với tình cảm, danh vọng và vật chất ở đời này để chọn Chúa là đích điểm tuyệt đối của đời con. Amen
Chúa Giêsu đưa điều kiện làm môn đệ Chúa có khó quá không? Nếu ai đến với Tôi mà không bỏ: TN 23-C100
Chúa Giêsu đưa điều kiện làm môn đệ Chúa có khó quá không? Nếu ai đến với Tôi mà không bỏ cha mẹ, vợ con thì không thể làm môn đệ Tôi. Ai không vác thập giá mình mà theo Tôi, thì không thể làm môn đệ Tôi được.... Và hãy suy nghĩ kỹ xem, nếu theo thì theo cho tới cùng, đừng theo nửa chừng sẽ không được gì. Theo Chúa phải từ bỏ của cải mình có.
Theo Chúa phải từ bỏ tất cả, rồi chúng con sẽ được gì? Thánh Phêrô đã hỏi Chúa Giêsu câu hỏi này. Chúng ta hãy nghe Chúa trả lời: ai bỏ nhà cửa, anh em, chị em, cha mẹ, con cái hay ruộng đất, vì danh Thầy, thì sẽ được gấp bội và còn được sự sống vĩnh cửu làm gia nghiệp.(x. Mt 19, 29)
Để được phần thưởng nước Trời là phần thưởng vô cùng trọng đại, chúng ta cần biết bỏ những thứ tạm bợ, cho dù đó là tình cảm ruột thịt. Tất nhiên, chúng ta phải hiểu chữ "từ bỏ" ở đây không phải là cắt đứt tình nghĩa, nhưng là biết chọn theo Chúa ưu tiên hơn những liên hệ khác. Chúa Giêsu cũng nhấn mạnh Điều răn thứ 4: phải thảo kính cha mẹ. Nhưng vì phần rỗi linh hồn của anh em mình, chúng ta phải hy sinh những tình cảm cá nhân để có giờ lo cho nước Chúa. Đối với thanh niên, vì nghĩa vụ với đất nước mà họ tạm xa cha mẹ, có dịp thỉnh thoảng về thăm và rồi sẽ có ngày được đoàn tụ vui vẻ. Môn đệ Chúa Giêsu cũng vì phần rỗi nhân loại có thể tạm xa gia đình nhưng tình nghĩa không phai, rồi cũng sẽ đoàn tụ trên Thiên Đàng.
Tuy nhiên, người trần mắt thịt làm sao hiểu được giá trị vô cùng cao quý của Nước Trời, của ơn làm con Chúa, làm môn đệ Chúa. Theo Chúa mà phải từ bỏ nhiều quá thì nhiều kẻ thấy tiếc, nhất là những ai có quá nhiều của cải. Vì vậy, cần có ơn Chúa, nhất là ơn Chúa Thánh Thần soi sáng giúp sức cho.
Trong bài đọc I, bài trích sách Khôn Ngoan cho thấy ý định của Thiên Chúa thì vượt trên sự thiển cẩn của con người. Ý định của chúng ta mập mờ, loài người chưa hiểu được ý định tốt lành của Chúa. Tại sao? Vì thân xác chúng ta chỉ thấy những chuyện dưới đất, lo lắng chuyện trần gian làm cho linh hồn ra nặng nề. Vậy chúng ta hãy cầu xin Chúa Thánh Thần ban ơn khôn ngoan cho chúng ta hiểu được giá trị của hạnh phúc Thiên Đàng. Làm con của Chúa thì còn gì hơn nữa, làm môn đệ của Con Thiên Chúa là một ơn vô cùng trọng đại, đáng đánh đổi tất cả mọi của cải trần gian này như thánh Ambrôxiô đã nói: "Lời lãi cả thế gian mà mất linh hồn nào được ích gì." Vì vậy ơn khôn ngoan của Chúa Thánh Thần sẽ soi dẫn chúng ta, giúp chúng ta can đảm từ bỏ của cải, danh lợi trần gian để thuộc trọn về Chúa. Có Chúa là có tất cả, vì Chúa là nguồn hạnh phúc vô biên, không có gì ở trần gian này có thể sánh bằng. Chúng ta cầu xin Chúa cho anh em chúng ta biết nhận ra của cải trần gian là hư không và phúc Thiên đàng là vô giá, để lòng trí chúng ta không quá bám vào của cải vật chất đời này, nhưng biết đầu tư cho Nước trời. Chúa đã dọn sẵn một chỗ cho chúng ta trên quê trời. Ai tin giữ lời Chúa sẽ không phải thất vọng bao giờ.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con luôn thật tâm giữ đạo, năng cầu nguyện với Chúa để hiểu được tấm lòng của Chúa là yêu thương vô cùng từng người chúng con, hầu chúng con đáp trả tình Chúa thương con cho cân xứng. Amen.
Linh mục Mễn
Thư viện lời chúa & thư viện sách quý
ĐỐ VUI VUI THÚ VỊ
CẦU LỄ - THEO NĂM DẤU THÁNH
SÁCH ĐỨC MẸ HẰNG CỨU GIÚP
NHẬT KÝ LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA Phấn I: số 1-150
CUỘC ĐỜI CHÚA GIÊSU - Tóm lược - Thơ
LỄ GIỖ - GIA ĐÌNH
Suy Niệm Tin Mừng Lễ An Táng Bài 1-40 Ta là sự sống lại và là sự
Giảng Lễ Cưới Bài 1-40 Suy niệm về Hôn nhân Gia đình
CHÚA GỌI CON VỀ - Sách thăm bệnh nhân và nguyện người qua đời