Suy niệm Tin Mừng Chúa Nhật TN 16–A Bài 51-100: Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt
--------------------------------
Phúc Âm: Mt 13, 24-30 {hoặc 24-43}:“Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Khi ấy, Chúa Giêsu phán một dụ ngôn khác cùng dân chúng rằng: “Nước trời giống như người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. Trong lúc mọi người ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo cỏ lùng vào ngay giữa lúa, rồi đi mất. Khi lúa lớn lên và trổ bông thì cỏ lùng cũng lộ ra. Ðầy tớ chủ nhà đến nói với ông rằng: “Thưa ông, thế ông đã không gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Vậy cỏ lùng từ đâu mà có?” Ông đáp: “Người thù của ta đã làm như thế”. Ðầy tớ nói với chủ: “Nếu ông bằng lòng, chúng tôi xin đi nhổ cỏ”. Chủ nhà đáp: “Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng. Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: “Các anh hãy nhổ cỏ lùng trước, rồi bó lại từng bó mà đốt đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta”.
{Người lại nói với họ dụ ngôn khác mà rằng: “Nước trời giống như hạt cải người kia gieo trong ruộng mình. Hạt đó bé nhỏ hơn mọi thứ hạt giống, nhưng khi mọc lên, thì lớn hơn mọi thứ rau cỏ, rồi thành cây, đến nỗi chim trời đến nương náu nơi ngành nó”.
Người lại nói với họ một dụ ngôn khác nữa mà rằng: “Nước trời giống như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men”.
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn mà phán những điều ấy với dân chúng. Người không phán điều gì với họ mà không dùng dụ ngôn, để ứng nghiệm lời tiên tri đã chép rằng: “Ta sẽ mở miệng nói lời dụ ngôn, Ta sẽ tỏ ra những điều bí nhiệm từ lúc dựng nên thế gian”. Sau khi giải tán dân chúng, Người trở về nhà. Các môn đệ đến gặp Người và thưa rằng: “Xin Thầy giải thích dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe”. Người đáp rằng: “Kẻ gieo giống tốt là Con Người. Ruộng là thế gian. Còn hạt giống tốt là con cái Nước trời. Cỏ lùng là con cái gian ác. Kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần. Cũng như người ta thu lấy cỏ lùng, rồi thiêu đốt trong lửa thế nào, thì ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy: Con Người sẽ sai các thiên thần đi thu tất cả gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác khỏi nước Chúa, rồi ném tất cả chúng vào lửa: ở đó sẽ phải khóc lóc nghiến răng. Bấy giờ kẻ lành sẽ sáng chói như mặt trời trong Nước của Cha mình. Ai có tai để nghe thì hãy nghe”.} - Ðó là lời Chúa.
----------------------------
TN 16-A51. DỤ NGÔN CỎ LỒNG VỰC, HẠT CẢI VÀ NẮM MEN.. 2
TN 16-A52. LÚA TỐT VÀ CỎ DẠI - Trần Mỹ Duyệt 7
TN 16-A53. QUYỀN LỰC KỲ DIỆU CỦA ĐỨC ÁI 8
TN 16-A54. HIỂU BIẾT VÀ KIÊN NHẪN - Lm PX Vũ Phan Long, ofm.. 11
TN 16-A55. GIỐNG – NGHĨA LÀ KHÔNG PHẢI 17
TN 16-A56. CHO EM… THỜI GIAN.. 20
TN 16-A57. CÓ THỂ TA KHÔNG YÊU, ĐỂ GẦN NHAU MÃI MÃI…”. 22
TN 16-A58. Nụ cười. 25
TN 16-A59. Đừng nhổ cỏ lùng. 27
TN 16-A60. Thế chỗ Chúa Giêsu trên thập giá. 29
TN 16-A61. Dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng. 32
TN 16-A62. QUYỀN NĂNG THIÊN CHÚA.. 34
TN 16-A63. CỎ LÙNG VÀ LÚA TỐT.. 36
TN 16-A64. Rút ra cả cái mới cũ mà xây dựng cuộc đời 38
TN 16-A65. Như Hạt Giống Tốt 43
TN 16-A66. Xới đất làm cỏ thiêng liêng. 48
TN 16-A67. KIÊN NHẪN VÀ CHỜ ĐỢI 49
TN 16-A68. CHIẾN THẮNG CUỐI CÙNG.. 51
TN 16-A69. BẢN LÃNH MỘT NGƯỜI KITÔ HỮU.. 54
TN 16-A70: Chúa Nhật 16 mùa Thường niên, A.. 57
TN 16-A71: Tại trần gian, kẻ tốt người xấu chung sống với nhau. 60
TN 16-A72: CHÚA NHẬT 16 QUANH NĂM, A (2005) 65
TN 16-A73: CHÚA NHẬT 16 QUANH NĂM... 69
TN 16-A74: CHÚA NHẬT XVI THƯỜNG NIÊN - 2002. 71
TN 16-A75: Chúa Nhật Thứ 16 Thường Niên (21-7-2002) 74
TN 16-A76: THIÊN CHÚA CỦA SỰ BAO DUNG KIÊN TRÌ 78
TN 16-A77: KHÔNG ĐƯỢC LOẠI TRỪ.. 81
TN 16-A78: CÁNH ĐỒNG TRUYỀN GIÁO.. 83
TN 16-A79: HÃY CHỜ ĐÃ.. 84
TN 16-A80: LÚA HAY CỎ LÙNG?. 86
TN 16-A81: SỨC MẠNH ẨN TÀNG.. 88
TN 16-A82: NƯỚC TRỜI ĐƯỢC XÂY DỰNG TRÊN LÒNG KIÊN NHẪN.. 90
TN 16-A83: SỰ KIÊN NHẪN VÀ BAO DUNG CỦA THIÊN CHÚA.. 91
TN 16-A84: GIỐNG TỐT.. 93
TN 16-A85: BA DỤ NGÔN: LÚA CỎ LÙNG, HẠT CẢI và NẮM MEN.. 96
TN 16-A86: THIÊN CHÚA VÔ CÙNG KIÊN NHẪN CHỜ ĐỢI 98
TN 16-A87: CỎ LÙNG và LÚA.. 100
TN 16-A88: NƯỚC TRỜI - MỘT THỰC TẠI SỐNG ĐỘNG.. 102
TN 16-A89: MẦU NHIỆM SỰ DỮ.. 104
TN 16-A90: KIÊN NHẪN và CHỜ ĐỢI 107
TN 16-A91: LÚA MIẾN và CỎ DẠI 108
TN 16-A92: CỎ LÙNG và LÚA TỐT.. 110
TN 16-A93: HÃY ĐỂ CẢ HAI MỌC LÊN.. 112
TN 16-A94: DỤ NGÔN LÚA GIỐNG và CỎ LÙNG.. 114
TN 16-A95: CHÚA NHẬT 16 THƯỜNG NIÊN.. 116
TN 16-A96: HIỂU BIẾT VÀ KIÊN NHẪN.. 119
TN 16-A97: Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt 128
TN 16-A98: ỨNG XỬ THẾ NÀO VỚI KẺ XẤU.. 130
TN 16-A99: Nước Trời trong đời sống Ki-tô hữu. 139
TN 16-A100: Tốt và xấu. 141
-------------------------------
Chúa Nhật này Hội Thánh Hội Thánh nhắc nhở chúng ta về lòng từ bi và sự kiên nhẫn của Thiên Chúa. Bài đọc thứ nhất trong Sách Khôn Ngoan cho thấy rằng Thiên Chúa chăm sóc cho người công chính và kiên nhẫn với tất cả mọi người. Ngài không đối xử bất công với bất cứ ai. Chính vì thế mà bài Thánh Vịnh ca tụng Thiên Chúa là Đấng “từ bi, nhân hậu, chậm bất bình và rất mực khoan dung.” Riêng đối với những ai đang ở trong Đức Kitô, thì Thánh Phaolô nói rằng Thiên Chúa sẽ ban cho họ Chúa Thánh Thần để bầu cử cho họ và dạy họ cầu nguyện.
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dùng ba dụ ngôn để giải thích lý do tại sao Thiên Chúa lại kiên nhẫn với mọi người và mời gọi chúng ta cũng phải kiên nhẫn với người khác như thế. Đồng thời Người cũng nhắc nhở chúng ta rằng Hội Thánh và con cái Hội Thánh được Thiên Chúa sai vào trần gian như những hạt cải và nắm men của Chúa để thánh hóa thế gian, để biến những cỏ lòng vực thành lúa tốt, chứ không phải để cho cỏ lồng vực làm cho chúng ta ra hư hỏng.
Muốn được như thế thì chúng ta cần phải kiên nhẫn để cho ơn Chúa làm việc trong chúng ta. Một hạt cải gieo xuống đất phải có thời gian mới lớn lên được. Một nắm men cũng phải có thời gian mới làm cho thúng bột dạy men. Cho nên muốn sửa tật xấu trong mình hay trong người khác cũng cần có thời gian. Tuy nhiên nếu dựa vào sức mình, chúng ta sẽ thất bại. Chỉ khi nào chúng ta có Chúa Thánh Thần nâng đỡ sự yếu hèn của mình và làm theo Thánh Ý Thiên Chúa, thì chúng ta mới hy vọng làm được điều đó.
Cỏ lùng hay cỏ lồng vực không có ở Việt Nam, nhưng có ở vùng Trung Ðông. Khi mới mọc lên, nó trông giống như lúa mì vậy, nhưng đến khi lúa mì bắt đầu trổ bông người ta mới thấy sự khác biệt. Loại cỏ này là cỏ độc, có thể làm những cây lúa mọc gần chúng bị nhiễm độc và làm cho hột lúa mì ra độc. Nếu ăn phải bột của nó, người ta có thể bị ói mửa. Ở vùng Trung Ðông, khi thù nhau, thì một trong những cách trả thù là gieo cỏ lông vực vào ruộng của kẻ thù. Việc này có lẽ rất thông dụng trong thời Chúa Giêsu đến nỗi luật Rôma có hình phạt dành cho những người phạm tội này.
Trước những đau khổ và tội ác xảy ra trong thế giới hôm nay, nhiều người trong chúng ta có lẽ cũng hỏi Chúa rằng “Chẳng phải mọi sự Chúa dựng nên đều tốt đẹp hết sao ? Vậy thì tội ác và đau khổ từ đâu mà đến vậy ?” Ðây là câu trả lời của Chúa: “Kẻ thù đã làm điều đó!” Kẻ thù của Chúa là ma quỷ. Chúng không trực tiếp làm điều ác, nhưng chúng dụ dỗ nhiều người theo chúng, và dùng họ để làm điều ác, để gây ra đau khổ cho nhân loại. Chúng ta cũng giống như những người làm cho ông chủ trong câu chuyện này, khi thấy sự dữ thì nóng lòng muốn tiêu diệt chúng ngay, nhưng sự khôn ngoan của Thiên Chúa thật khôn lường, Ngài không làm như chúng ta nghĩ.
Thêm vào đó, kẻ thù của Thiên Chúa không những gieo cỏ lồng vực vào thế gian mà còn vào gia đình và chính tâm hồn của mỗi người chúng ta. Trong lòng chúng ta cũng có những tốt xấu ngổn ngang. Trong đầu óc chúng ta cũng có nhiều tư tưởng tốt xấu lẫn lộn. Tư tưởng tốt là do Thiên Chúa và tư tưởng xấu là do kẻ thù gieo vào. Thấy tật xấu của mình, chúng ta muốn sửa. Đôi khi sửa không được chúng ta đâm ra thất vọng. Thấy tật xấu của con cái hay của vợ hoặc chồng mình, chúng ta cũng muốn giúp họ sửa. Và nhiều khi vì không biết giúp gây ra bất hoà.
Sợ rằng khi gom cỏ lồng vực, các anh nhổ cả lúa chung với chúng. Ðây là câu trả lời của Chúa về lý do tại sao Chúa để cho sự dữ tiếp tục hoành hành cho đến khi nó chín mùi. Sự dữ sẽ tiếp tục xuất hiện trên thế gian cho đến tận thế. Cho nên chúng ta đừng để bị ảnh hưởng bởi các gương mù, gương xấu của những người chung quanh chúng ta, cũng như những cây lúa mì không bị hư vì chất độc của cỏ lồng vực. Chúng ta khác lúa mì ở chỗ chúng ta có quyền lựa chọn bạn bè để giao thiệp, còn cây lúa thì không. Vì thế nếu chúng ta bị hư đi vì ảnh hưởng xấu thì tại lỗi của chúng ta chứ không tại hoàn cảnh hay môi trường sống. Chắc chắn là đến mùa gặt ông chủ không những đốt cỏ lồng vực mà cả những cây lúa đã bị chúng làm cho ô nhiễm nữa.
Một điều khác nữa là cỏ lồng vực không trở thành lúa tốt được, nhưng một người lỡ làm tay sai cho ma quỷ có thể trở về với Chúa và trở thành người tốt được. Sở dĩ Chúa chờ đợi là vì Chúa muốn cho mọi người có dư thừa cơ hội để trở về với Chúa. Cho nên bao lâu chúng ta còn hơi thở, bấy lâu chúng ta còn có cơ hội để từ bỏ ma quỷ mà trở về cùng Chúa. Ðừng đợi đến ngày chết, vì ngày đó đến lúc nào chúng ta không biết.
Như đã nói ở trên, không ai trong chúng ta hoàn toàn cả. Đôi khi vì thiếu kiên nhẫn với chính mình, và nhất là với tật xấu của những người thân yêu của mình mà chúng ta tạo ra bất hoà trong gia đình. Trong dụ ngôn này, Chúa dạy chúng ta phải kiên nhẫn. Phải mất nhiều thì giờ lắm mới sửa đổi được một tật xấu, và không ai có thể sửa đổi được hết mọi tật xấu trong đời. Chính vì thế chúng ta phải kiên nhẫn để cho chính mình và người khác có thì giờ sửa thay đổi và lớn lên như hạt cải như nắm men trong hai dụ ngôn kế tiếp. Đồng thời cũng phải chấp nhận sự bất toàn của những người khác chung quanh mình. Nếu không chúng ta sẽ nhổ cả cỏ lồng vực lẫn lúa mì, nghĩa là làm hỏng tất cả mọi sự trong đời mình. Điều quan trọng là cầu xin Chúa Thánh Thần nâng đỡ sự yếu đuối của mình và của họ thay vì hành hạ mình hoặc người khác vì những sự yếu đuối ấy.
Người Việt Nam khi đọc dụ ngôn này lại một lần nữa không thể hiểu được tại sao Chúa dùng cây cải. Cây cải của mình là loại rau bé tí. Nhưng cây cải Chúa nói ở đây theo các nhà nghiên cứu Thánh Kinh là loại cải đen ( tên khoa học là Sinapis Nigru ). Ðây là loại cải mọc lớn như bụi cây. Có học giả ( TS. Thompson, Smith’s Bible Dictionary ) nói rằng ông thấy trong đồng bằng Akkar những cây cải dại cao bằng đầu của một người cưỡi ngựa. Nếu cây này được trồng trong vườn chắc còn cao lớn hơn. Nên nếu Chúa nói chim trời đến nghỉ ở trên cành của nó cũng không quá đáng. Có sách dịch là làm tổ. Nguyên ngữ Hy Lạp là κατασκηνουν có nghĩa là cắm lều, cư ngụ, nghỉ ngơi, đậu đề nghỉ. Ở đây chúng tôi dịch là đậu. Thánh Giêrônimô dịch ra tiếng Latinh là habitent – cư ngụ. Có nghĩa là chim dùng cây này làm nơi tạm trú.
Dụ ngôn này diễn tả sự phát triển của Lời Chúa và của Nước Chúa là Hội Thánh Công Giáo trên trần gian. Chúa Giêsu là người gieo, ruộng là thế gian. Hạt cải là Hội Thánh và công cuộc rao giảng Tin Mừng, là những gì lúc đầu thật bé, nhưng nay đã lan tràn khắp thế giới. Hội Thánh này bao trùm cả nhân loại mọi nơi và mọi hoàn cảnh, trải qua mọi thời đại, luôn phát triển, bất chấp mọi trở ngại như bách hại từ bên ngoài, sa đọa của cấp lãnh đạo, bất phục tùng và bè rối từ bên trong. Nhưng Chúa luôn trung thành với lời hứa của Người là ở cùng Hội Thánh hằng ngày cho đến tận thế ( Mt 28, 20 ), và sức cổng hỏa ngục cũng không thể thắng nổi ( Mt 16, 18 ).
Đối với cá nhân, dụ ngôn này cũng nói về sự phát triển nhân đức và tâm linh. Muốn phát triển nhân đức và tâm linh, chúng ta cần hạt giống là Lời Chúa, nước mưa và phân bón là ân sủng và thời gian để phát triển. Cách đây hơn một tuần, có một Giáo Lý viên nói với tôi rằng năm tới chị sẽ không dạy Giáo Lý nữa. Khi hỏi tại sao thì chị nói rằng chị chán quá vì dạy Giáo Lý bao nhiêu năm rồi mà không thấy các em tiến bộ. Thưa chị và tất cả các Giáo Lý viên có cùng tâm trạng như chị, hôm nay Chúa xin chị hãy kiên nhẫn. Chúa chỉ muốn chị gieo hạt giống là Lời Người vào lòng các em và tưới nước là cầu nguyện cùng làm gương cho các em. Với thời gian, Chúa sẽ làm cho hạt giống đó mọc lên, chứ chúng ta không làm được.
Dụ Ngôn Nắm Men được kể dựa theo kinh nghiệm sống hằng ngày của người Do Thái. Họ nhồi bột làm bánh hằng ngày như người Việt Nam chúng ta nấu cơm. Như một chút men làm dậy men cả thúng bột thế nào thì Hội Thánh cũng lan tràn và làm cho nhiều dân nước trở lại như thế.
Nhưng men cũng tượng trưng cho mỗi Kitô hữu. Chúng ta là men để đem Tin Mừng cùng Tình Yêu Chúa đến cho thế gian qua cách sống gương mẫu của chúng ta. Nhiều người trách là Giáo Huấn của Hội Thánh không còn thích hợp với thời đại nữa và muốn Hội Thánh thay đổi. Họ quên rằng chúng ta được Chúa gửi vào thế gian để thay đổi thế gian chứ không phải để thế gian thay đổi chúng ta. Cho nên, là con cái Hội Thánh chúng ta không thể nhượng bột thế gian về những vấn đề luân lý và đạo đức. Nhưng chúng ta có nhiệm vụ tích cực hợp tác vào việc mở mang Nước Trời và biến đổi thế gian bằng cách sống tinh thần Kitô mỗi ngày trong đời chúng ta và đóng góp cụ thể về phương diện tinh thần cũng như vật chất vào việc truyền giáo.
Mặc khải và chương trình của Thiên Chúa chỉ được tỏ ra cho những người sẵn lòng và thực tâm đón nhận, còn đối với những người khác thì bị che giấu.
Nếu chúng ta có lòng thành và dễ dàng vâng phục thì dù chúng ta có ngu dốt đến đâu cũng có thể thấu hiểu Lời Chúa một cách dễ dàng. Bằng chứng là các môn đệ, những người chài lưới thất học, nhưng Chúa đã dùng các ông để rao giảng Lời Người. Các luật sĩ và người Pharisiêu thì không tài nào hiểu được giáo huấn của Chúa vì họ không có thiện tâm.
Thánh Matthêu chứng dẫn Thánh Vịnh 78 ( Tv 78, 2 ) để chứng minh rằng Chúa Giêsu là Ðấng Kitô. Câu trích dẫn này theo sát bản Bảy Mươi hơn là Bản Do Thái.
Chúa Giêsu đã giải thích quá rõ ràng ý nghĩa của dụ ngôn Cỏ Lồng Vực. Ở đây chúng tôi xin áp dụng vào thời đại của chúng ta. Bao lâu còn ở trần gian, Hội Thánh luôn luôn bao gồm cả người lành lẫn người dữ, cả thánh nhân lẫn tội nhân. Chúng ta là những cây lúa được Chúa trồng, nhưng khác những cây lúa là chúng ta có quyền tự do để cho những người xấu ảnh hưởng, hoặc tránh xa môi trường xấu. Thay vì để cho những người làm gương mù biến chúng ta ra xấu, thì hãy nhìn gương của họ mà tránh dịp tội cùng cầu nguyện cho họ.
Sở dĩ Thiên Chúa không trừng phạt những người xấu ngay, vì Ngài để cho họ có thì giờ mà hoán cải.
Chúa dùng cỏ lồng vực trong dụ ngôn này để cho chúng ta thấy rằng, rất khó mà phân biệt được người tốt và người xấu bằng cách nhìn cái vẻ bề ngoài. Chỉ nhìn vào bông, tức là kết quả công việc họ làm mới biết được.
Hội Thánh đôi khi phải truất phép thông công những kẻ làm gương mù hoặc rao truyền những đạo lý sai lạc để tránh cho những người khác khỏi bị lây họ như lúa bị chất độc của cỏ lồng vực làm ra độc hại. Vạ tuyệt thông có hiệu quả như thuốc chữa bệnh tâm thần những người cố chấp, và ngừa bệnh cho những người khác. Ðến giờ chết mà họ còn cố chấp không ăn năn trở lại thì như Chúa Giêsu nói, hình phạt Hỏa Ngục sẽ chờ đón họ. Còn những người lành sẽ chiếu sáng như mặt trời vì họ phản chiếu Mặt Trời Công Chính, là Ðức Kitô.
Phaolô PHẠM XUÂN KHÔI
-------------------------------
Người chủ biết có kẻ thù gieo cỏ dại vào ruộng lúa mình mà đã ngăn cản không cho những tá điền nhổ và làm sạch cỏ. Tại sao lại phải để cho lúa lớn lên với cỏ trong sự tranh giành và lấn lướt của cỏ dại. Tại sao lại phải chờ cho đến mùa gặt mới làm sạch cỏ. Và sau đây là lý do của ông chủ: “Kẻo khi nhổ cỏ, các anh lại nhổ luôn cả lúa” (Mt 13:29).
Như vậy, là người chủ ruộng đã biết rõ có sự thù địch đang ngấm ngầm xẩy ra giữa ông và kẻ thù của ông. Và hậu quả của sự thù nghịch ấy là lúa tốt của ông phải mọc lên chung với cỏ dại của kẻ thù. Kẻ thù ông làm hại ông, và cũng làm hại ruộng lúa của ông. Và cỏ dại là phương tiện kẻ thù ông dùng để thi hành ý định tấn công ông.
Ông cũng hiểu thế nào về cái khó khăn của ruộng lúa của ông, vì qua cách thức ông trả lời các gia nhân, chứng tỏ ông rất dầy kinh nghiệm về vấn đề này. Ông hiểu sẽ có những cây lúa bị lấn lướt. Ông hiểu sẽ có những cây lúa bị giới hạn khả năng phát triển và sinh lợi, vì sự chen lấn và ảnh hưởng của cỏ dại. Và như vậy, là ông cũng hiểu rằng vụ mùa của ông sẽ bị thiệt hại ít nhiều do kẻ thù ông gây ra.
Nhưng cái nổi bật nhất ở người chủ ruộng đây là ở chỗ ông bình tĩnh, và không nôn nóng. Ông đã khoan dãn đợi đến ngày giờ và thời điểm rõ ràng. Ông biết ông phải làm gì, và làm như thế nào: “Ngày gặt, ta sẽ bảo thợ nhổ cỏ lùng trước rồi bó lại ném vào lửa. Sau đó thì thu lúa tốt vào kho lẫm” (Mt 13:30).
Qua dụ ngôn này, Chúa Giêsu đã cho chúng ta biết về viễn ảnh và toàn bộ cuộc đời của mỗi người. Cuộc đời mỗi người là một vụ mùa. Cỏ dại là những tính mê, nết xấu, và đam mê nhục dục. Cỏ dại cũng là những kẻ xấu, bạn bè xấu, gương xấu, và những ảnh hưởng xấu của xã hội luôn vây quanh cuộc đời con người. Nhiều khi chúng ta không muốn có nó, hoặc không muốn đứng gần nó, nhưng nó vẫn có đó, và đôi khi còn lấn lướt chúng ta.
Ngược lại, lúa tốt là những việc làm đạo đức, những nhân đức và điều thiện hảo mà chúng ta thu hoạch được trong đời sống. Lúa tốt cũng là những người bạn tốt, những gương sáng đạo đức, những ảnh hưởng tốt của bạn hữu xa gần.
Tốt và xấu. Thiện và ác. Bạn và thù. Ánh sáng và bóng tối. Lúa và cỏ. Đó là hai mặt phải và trái của cuộc đời. Là những gì mà con người hằng ngày phải va chạm, phải chấp nhận, và phải phấn đấu dù muốn hay không muốn. Nhiều khi chúng ta còn kinh nghiệm điều này, là cỏ dại mọc nhanh và xanh tươi còn hơn cả lúa tốt. Kinh nghiệm này cũng dẫn ta đến một thực tế cuộc đời là những việc xấu, hành động xấu lại ảnh hưởng nhanh và mạnh mẽ hơn những ảnh hưởng của sự thánh thiện. Hy sinh khó tập hơn buông thả. Khi ta không để ý tập luyện và phấn đấu với những thói xấu, thói xấu xem như thiếu vắng trong cuộc đời. Nhưng khi ta chú tâm tìm kiếm điều thiện hảo, cố tâm đến những việc làm tu tỉnh con người, thì thói xấu và những thử thách lại có mặt và vây kín quanh ta.
Nhưng rồi vụ mùa cũng sẽ đến. Và lúc đó là lúc lúa và cỏ được phân xử và tách biệt. Lúa tốt hay những điều thiện, việc làm đạo đức sẽ được thu vào kho lẫm. Cỏ dại tức là những thói xấu, những tội lỗi, và gian ác sẽ bị đốt đi. Nhưng như lúa tốt, chúng ta phải can đảm lắm mới có thể đứng vững giữa bao kẻ thù và thử thách. Phải đâm rễ sâu vào lòng đất tình yêu, vào Tin Mừng của Đức Kitô, mới không bị tiêu diệt, hoặc bị cỏ dại lấn lướt. Và đây là mục đích của đời sống mỗi người chúng ta, vì Chúa cho chúng ta sinh ra và gửi chúng ta vào đời, đặt chúng ta giữa những thử thách - mặc dù Ngài vẫn không bỏ rơi chúng ta - là để chúng ta lớn lên và trổ sinh những hoa trái thiêng liêng, mà hơn thế nữa, là làm cho Chúa Giêsu được lớn lên viên mãn trong cuộc đời mình.
-------------------------------
Phêrô Vũ văn Quí CVK64
(CN 16TN – Mt 13, 24-43)
“Khi lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện. Đầy tớ mới đến thưa chủ nhà rằng: “Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng đó sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy? Ông đáp: “Kẻ thù đã làm đó!” Đầy tớ nói: “Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không? Ông đáp: “Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn gốc rễ”. (Mt 13, 26-29)
Lần này, khi nghe mẫu đối thoại ngắn nhưng hàm chứa sâu xa giữa chủ thuở ruộng và đầy tớ trên, tôi nhớ đến giáo huấn của Chúa Giêsu nói với các môn đệ:
“Anh em hãy yêu kẻ thù, hãy làm ơn và cho vay mà không hề hy vọng được đền trả. Như vậy, phần thưởng dành cho anh em sẽ lớn lao, và anh em sẽ là con Đấng Tối Cao, vì Người vẫn nhân hậu với cả phường vô ân và quân độc ác.” (Lc 6, 35)
Quả thật, thông thường khi gặp những đối tượng gây đau khổ cho mình, con người phàm trần ai cũng muốn trả thù, trừ khử để thỏa mãn cái tôi bị nhục mạ, bị đau đớn. Tâm lý “ăn miếng trả miếng” là biện pháp phổ biến. Hoặc giả như không có khả năng “lấy mắt đền mắt, răng đền răng”, thì y như rằng tâm hồn người ấy bị rơi vào thế phải tuyệt vọng, rồi nẩy sinh ra bao nhiêu ghen ghét, hận thù dai dẳng và canh cánh bên lòng khiến cho cơ thể hao mòn mang thêm tật bệnh khó lường.
Thế nhưng, chủ thuở ruộng là Thiên Chúa, theo sách Êzêkien, thì “chẳng lẽ Ta vui thích vì kẻ gian ác phải chết. Ta lại không muốn cho nó từ bỏ đường lối của nó mà được sống sao?” (Ez 18, 23), còn theo dụ ngôn cỏ lùng, thì kiên trì can ngăn chờ đợi men trong bột: “Đừng, cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt.” (Mt 13, 30)
Suy tới đây, tôi liên tưởng đến quá khứ đầy u tối của mình để rồi nhờ đó, cảm nghiệm được lòng nhân hậu vô biên của Thiên Chúa, khi Ngài luôn kiên trì nhẫn nại chờ mong kẻ vô ân và tội lỗi là chính tôi từ bỏ đường lối xấu xa mà quay trở về với trái tim đầy thổn thức yêu thương của Ngài.
Năm 1970, với tuổi 19, tôi bị liệt tủy sống sau cơn bệnh sốt thương hàn. Khi nằm rã rời trên giường bệnh, mắt nhìn xuống đôi chân khờ dại và bất động, tôi mới hồi tỉnh nhận ra những xấu xa ươn hèn mà tôi đã mắc vướng suốt hai năm, khi cơ thể đi vào lúc dậy thì, mơn mởn. Tôi đã để cho sự ham muốn nhục dục hoành hành thân xác tươi trẻ và đầy sinh lực của mình, đến nỗi tôi đã trở thánh con nghiện tự thỏa mãn đam mê xác thịt, mặc dầu tôi đã rành rọt từ khi còn rất nhỏ về mười điều răn của Chúa.
Điều này chắc chắn rằng tôi đã không đủ tình thức để làm cho hạt giống Lời Chúa lớn lên trong tâm hồn và thân xác, nên Xatan đã gieo cỏ lùng là “con cái Ác thần”, là tay sai của ma quỷ. Để rồi, ngay trong nội tâm sâu kín, khi nhìn thấy những hậu quả tác hại ghê gớm của nó, tôi đã tự dằn vặt, tự trách mình về điều lỗi phạm đáng xấu hổ này. Và sau cùng, vì tuyệt vọng về “sự thiện tôi muốn thì tôi không làm, nhưng sự ác tôi không muốn, tôi lại cứ làm” (Rm 7, 19), nên tôi đã sẵn sàng đón nhận hậu quả của tội trong tôi, do chính tâm hồn tôi hòan toàn mất cảnh giác trước sự ngon ngọt chết người của thú vui xác thịt.
Nhưng qua hai năm sau đó, tôi được phục hồi phần nào nhờ vị đại ân nhân mà, trong sự quan phòng kỳ diệu, Chúa đã gửi đến để giúp tôi tìm được niềm vui sống trở lại. Rồi khi được hòa nhập vào đời sống, tôi vẫn không rút ra được bài học siêu nhiên trong quá khứ lầm lạc, mà lại mải miết trăn trở vùi đầu tìm kế sinh nhai, tìm danh vọng hư ảo. Cho đến 33 năm sau, vào năm 2003, khi bệnh tình lại một lần nữa suy thoái và gần như trở lại trạng thái không còn làm chủ được đôi chân, đồng thời mất dần cả những chức năng vận động khác nữa.
Ngay trong những lúc bi quan chán nản, tình yêu quảng đại khôn lường của Chúa vẫn không thua sự tuyệt vọng của lòng dạ con người. Lúc này, Ngài đã chăm sóc tôi bằng cách ban cho tôi lòng yêu mến Tin Mừng của Ngài. Từ hạt cải nhỏ bé mà Ngài đã gieo vào tâm hồn đầy vết thương tủi hổ, tôi đã biết vươn lên và cảm nhận được những hồng ân của Chúa để xua trừ được rất nhiều những dấu vết của cỏ lùng sự dữ trong tôi, hầu với hy vọng sẽ là hạt lúa tôt. Thêm vào đó, tôi đã không còn co cụm trong ê chề chán nản, mà đã cảm nhận được bình an hoan lạc, khi tìm đến với những con người khốn khổ khác. Những người này đang cần sự che chở đỡ nâng, đang cần men yêu thương chứ không phải là xét đoán, rồi là khử trừ vứt bỏ. Mà trả thù, báo oán hay vô tâm trước những thân phận bị bỏ rơi có khác nào như Chúa Giêsu nhắm đến và nói qua dụ ngôn cỏ lùng: “sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa.” (Mt 13, 29). Quả thật chí lý, vì khi báo oán, chính kẻ báo oán biến thành kẻ gian ác, tức làm bật rễ cây lúa thiện hảo nơi mình.
Khi nhìn vào đời sống nội tâm sâu kín, tôi đã có thể nhận ra chân lý mà Chúa Giêsu muốn truyền đạt qua các dụ ngôn cỏ lùng, hạt cải và men trong bột, bởi tôi tin rằng Chúa Giêsu không cố gắng truyền đạt cho chúng ta một loại tri thức trừu tượng vô bổ và không liên quan gì đến cuộc sống đời thường của con người. Người phải dẫn ta đến mầu nhiệm Thiên Chúa, tới ánh sáng mà mắt thường chúng ta không chịu nổi và, vì thế, chạy trốn. Qua các biến cố hằng ngày, Người muốn chỉ cho chúng ta nền tảng đích thực của mọi vật và giúp chúng ta chọn hướng đi đúng. Quả là, Người mặc khải cho chúng ta Thiên Chúa, không phải một Thiên Chúa xa rời thực tế, nhưng một Thiên Chúa hành động, can thiệp vào đời sống bằng cách nắm tay chúng ta, bằng cách “xử khoan hồng, vì Ngài làm chủ được sức mạnh, vì Ngài lấy lượng từ bi cao cả mà cai quản chúng con, vì Ngài dậy dân rằng: “Người công chính phải có lòng nhân ái.” (Kn 12, 18-19)
Để làm cho những “ai có tai thì nghe”, tức những ai khiêm nhường nhận ra mình yếu kém và tha thiết lắng nghe tiếng Thần Khí nói qua hạt giống Lời Chúa, thánh Phaolô cũng khuyên dậy với quyền lực kỳ diệu của đức ái theo chân Đức Kitô tự hủy, Đấng đã yêu mến ngài và hiến mạng vì ngài. Ngài viết cho cộng đòan Rôma:
“Anh em thân mến, đừng tự mình báo oán, nhưng hãy để cho cơn thịnh nộ của Thiên Chúa làm việc đó, vì có lời chép: Đức Chúa phán: Chính Ta báo oán, chính Ta đáp trả. Trái lại, kẻ thù ngươi có đói, hãy cho nó ăn; có khát, hãy cho nó uống; làm như vậy, ngươi sẽ chất than hồng lên đầu nó. Đừng để cho sự ác thắng được mình, nhưng hãy lấy thiện mà tháng ác.” (Rm 12, 19-21)
Lạy Chúa,
Tự ngàn xưa Chúa đã yêu thương con và đã dành cho con một chỗ đặc biệt trong trái tim Chúa. Xin cho con biết đáp trả tình thương của Chúa bằng một cuộc sống luôn gắn bó, kết hiệp mật thiết với Chúa.
Lạy Thánh Phaolô Tông Đồ,
Xin giúp chúng con biết lấy thiện mà thắng ác như Ngài đã sống theo chân Đưc Kitô, Đấng đã yêu mến và hiến mang vì chúng con. Amen.
Email: peterquivu@gmail.com
-------------------------------
(Mátthêu 13,24-43 – CN XVI - A)
1.- Ngữ cảnh
Xem bài Mt 13,1-23.
2.- Bố cục
Nếu xác định cấu trúc theo kiểu quen thuộc của Mt, chúng ta có thể cho rằng đoạn văn đọc hôm nay có ba phần A, B và C như sau:
A. Các dụ ngôn:
(1) Dụ ngôn 1 : “Cỏ lùng” (13,24-30),
(2) Dụ ngôn 2 : “Hạt Cải” (13,31-32),
(3) Dụ ngôn 3 : “Men” (13,33).
B. Tại sao nói bằng Dụ ngôn? (13,34-35).
C. Dụ ngôn Cỏ lùng được giải thích (13,36-43).
Đơn giản hơn, có thể nói bản văn có năm đơn vị:
1) Dụ ngôn 1 : “Cỏ lùng” (13,24-30);
2) Dụ ngôn 2 : “Hạt Cải” (13,31-32);
3) Dụ ngôn 3 : “Men” (13,33);
4) Tại sao nói bằng Dụ ngôn? (13,34-35);
5) Dụ ngôn Cỏ lùng được giải thích (13,36-43).
3.- Vài điểm chú giải
- Cỏ lùng (25): Đây là một loại cỏ ăn bám, độc hại.
- Hạt cải (31): Tiếng Hy-lạp là kokkos sinapeôs (pháp: graine de moutarde; anh: mustard seed). Cây sinapi (ta tạm dịch là “cây cải”) là một loại cây thông dụng bên Paléttina, có thể cao tới ba hoặc bốn thước, dạng mộc với các cành tỏa rộng. Hạt của nó không phải là nhỏ nhất trong các loại hạt, nhưng nhỏ nhất trong các loại hạt được người ta gieo trồng, được dùng làm mù-tạc và được tục ngữ Do-thái dùng mà chỉ những gì nhỏ nhất.
- Nó trở thành cây to (32): Trong Cựu Ước, cây cho đàn chim trú ngụ là một hình ảnh quen thuộc để diễn tả một vương quốc hùng mạnh đảm bảo che chở các thần dân (x. Ed 17,23; 31,6; Đn 4,9; 11,18). Trong nền văn chương khải huyền, kinh sư hoặc targum, “chim” tượng trưng các dân ngoại đang kéo đến thật đông. Ở đây, Mt nêu bật đặc tính cánh chung của dụ ngôn khi phóng đại kích thước của cây rau thành “một cây to”.
- ba thúng bột (33): “Thúng” là từ được chọn để dịch từ saton Hy-lạp. Saton là một đơn vị đo lường ngũ cốc và bột, tương đương với 13-15 lít. Đây là một lượng bột lớn, khi đã dậy men thì có thể làm ra bánh cho khoảng 150 người. Mt nhấn mạnh đến tính hữu hiệu của men.
4.- Ý nghĩa của bản văn
Nhìn vào cuộc sống, ta thấy Thiên Chúa ở trong tình trạng ẩn mình, Ngài không can thiệp cách rõ ràng hiển nhiên; người ta có thể sống không cần và còn chống lại Ngài mà dường như chẳng có hậu quả gì cả; Ngài biến mất hoàn toàn đàng sau các thế lực và các quyền hành đang thống trị sân khấu thế giới và đang can thiệp vào trong đời sống chúng ta cách quyết liệt. Tất cả tình trạng này vẫn là một chướng kỳ khiến con người khó mà coi trọng Thiên Chúa và tin cậy nơi Ngài. Điều này cũng đúng cho bản thân và công trình của Đức Giêsu, đúng cho cả cộng đoàn các tín hữu là Họi Thánh. Do bản tính, chúng ta hướng về sự to lớn, sức mạnh, sự hào nhoáng, sự hiển nhiên, sự cao cả, chứ chúng ta không nghiêng về sự chờ đợi, sự kiên trì nhẫn nại. Các giáo huấn của Đức Giêsu hôm nay giúp chúng ta suy nghĩ lại cách suy tưởng và xử sự của chúng ta.
Đức Giêsu đến không như một nhà chiến thắng oai hùng, có sức thuyết phục và thống trị mọi người. Con đường Người theo và công trình của Người gây nhiều mệt nhọc. Cái chết của Người trong tình trạng bất lực và bị bỏ rơi dường như cung cấp một dấu chỉ rõ ràng cho thấy Người không đáng giá gì và ta không thể tin cậy nơi Người.
Đức Giêsu biết hoàn cảnh khó chịu này, nhưng Người không thay đổi cách xử sự: Người là và vẫn là Ngôi Lời Thiên Chúa đã làm người (x. Ga 1,14), Người đã đi vào trong tình trạng lệ thuộc, yếu đuối và mỏng dòn của cuộc sống con người. Người vẫn là Người Tôi Tớ của Thiên Chúa, không gây ồn ào, không tỏ ra hào nhoáng (x. Mt 12,15-21)
* Dụ ngôn 1 : “Cỏ lùng” (24-30)
Tuy nhiên, Đức Giêsu cũng muốn giúp chúng ta hiểu đúng đắn hoàn cảnh này và ngăn cản chúng ta rút ra những kết luận vội vã. Chúng ta không được chỉ nhìn vào ngày hôm nay, và khép mình lại trong khoảnh khắc hiện tại. Dụ ngôn Cỏ lùng có mục đích ấy.
Dụ ngôn Cỏ lùng là một tấn kịch có hai xen. Xen thứ nhất diễn ra hai nhân vật và hành động đối lập: Trên cùng một mảnh đất, ông chủ và kẻ thù đã gieo hai loại giống khác nhau, lúa tốt và cỏ lùng, một loại cỏ ăn hại. Xen thứ hai mở ra với sự can thiệp của các đầy tớ: Là những người lành nghề, họ đề nghị nhổ ngay cỏ lùng để cứu lúa. Nhưng ông chủ không đồng ý, ông bảo: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt” (c. 30). Cỏ lùng và hạt lúa cho thấy rằng hai thực tại hoàn toàn khác nhau có thể ở bên nhau một thời gian lâu dài; tuy nhiên, đến cuối, chúng sẽ bị tách ra.
* Dụ ngôn 2 : “Hạt Cải” (31-32)
Bằng dụ ngôn tiếp theo, Đức Giêsu mời độc giả quan tâm đến sự tương phản giữa hạt cải lúc đầu và cây to ở hồi kết thúc. Hạt cải là một thứ bé nhỏ và không đáng ai để ý, nhưng sẽ không cứ ở trong tình trạng nhỏ bé mãi; nó sẽ phát triển nhiều và mọi người phải nhìn nhận nó. Chuyện xảy ra cho Nước Trời cũng như vậy: khởi đầu trong tình trạng bé nhỏ, khiêm tốn; nhưng kết cuộc sẽ là một kết quả đầy sức thuyết phục. Dụ ngôn này là một lời “loan báo” đầy sức an ủi và khích lệ cho những ai chưa thấy các nỗi niềm chờ mong thiên sai được thể hiện nơi công trình của Đức Kitô.
* Dụ ngôn 3 : “Men” (33)
Dụ ngôn về men lấy lại bài học của dụ ngôn trên. Đây là sự tương phản giữa phần khởi đầu nhỏ bé và khối lượng bột to lớn ở cuối. Khởi đầu với một chút men, không mấy ai để ý; nhưng trong đó đã chứa đựng tất cả sức bung mở trong tương lai. Như men đã được “giấu ẩn” trong bột, Nước Thiên Chúa lúc khởi đầu là một thực tại không ai thấy; chỉ sang giai đoạn thứ hai, ta mới thấy được sức mạnh của chút men ấy. Sự nhỏ nhoi khiêm tốn của chút men khiến làm ta không ngờ tới tác động của nó trên khối bột; đó cũng sẽ là tác động của Nước Thiên Chúa trong lòng nhân loại. Cũng như tình trạng nhỏ bé là một điều kiện quan trọng để hạt cải phát triển (c. 31), tình trạng giấu ẩn, hòa trộn với bột là điều kiện thiết yếu để cho men có thể tác động.
* Tại sao nói bằng Dụ ngôn? (34-35)
Mt cắt ngang diễn từ các dụ ngôn bằng cách đưa vào một “bản tóm tắt” hoạt động rao giảng của Đức Giêsu. Câu văn này được TM Mc để kết thúc “phân đoạn” các dụ ngôn (Mc 4,33-34); được đưa vào trong văn mạch Mt, ta không hiểu rõ lý do bao nhiêu. Rất có thể tác giả Mt đưa câu ấy vào đây để ngưng một chút trong diễn từ dài về các dụ ngôn và để đào sâu những nguyên do thần học đã đưa Đức Giêsu đến chỗ chuộng ngôn ngữ dụ ngôn hơn là ngôn ngữ thông thường (x. c. 11). Thật ra, dụ ngôn Men là dụ ngôn cuối cùng Đức Giêsu công bố từ trên thuyền cho dân chúng, rồi sau đó Người về nhà và tiếp tục bài giảng với các môn đệ (c. 36). Cũng như ở 13,14-15, ở đây lại xuất hiện mối bận tâm biện giáo của Mt, đó là xác nhận thể văn dụ ngôn bằng một chứng từ Kinh Thánh. Lần này ngài trích Tv 78 (c. 2), trong đó mầu nhiệm tạo dựng được kể dưới dạng các câu bí hiểm. Mt coi mọi bản văn Kinh Thánh Cựu Ước có một giá trị ngôn sứ. Rõ ràng Kinh Thánh đã tiên báo là Đấng Mêsia sẽ nói bằng dụ ngôn!
* Dụ ngôn Cỏ lùng được giải thích (36-43)
Ở đây, trên mặt đất này, các sự việc “trộn lẫn” với nhau: bên cạnh những người tốt, có những kẻ xấu. Sự gần kề này là một chướng kỳ. Thiên Chúa lại không phải can thiệp, ngăn cản những kẻ xấu hành động và chặn đứng tất cả những lối xử sự bất công của họ sao? Đây lại không phải là nhiệm vụ của Đấng Mêsia: tách biệt người lành kẻ dữ và thiết lập những tương quan vĩnh viễn trong sáng sao (x. 3,12)? Chúng ta nhớ đến phản ứng của Giacôbê và Gioan khi cả nhóm không được một làng Samari tiếp đón: “Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu huỷ chúng nó không?” (Lc 9,54). Đức Giêsu dùng dụ ngôn để dạy cho loài người chúng ta biết chấp nhận hoàn cảnh pha trộn này. Người không có nhiệm vụ chia cắt rõ ràng và vĩnh viễn người lành với người dữ. Người quy tụ các môn đệ quanh Người và dạy cho họ biết con đường của Người; như Người, cả họ nữa, họ cũng phải rảo qua con đường ấy trong thế giới này.
Nếu trong cuộc sống trần thế này, vẫn còn tình trạng gần kề, chưa tách biệt, điều đó không có nghĩa là hoàn cảnh này sẽ kéo dài mãi, là làm tốt làm xấu thì cũng như nhau! Đức Giêsu cho biết, số phận của người lành kẻ dữ sau này sẽ hoàn toàn khác nhau. Những người tốt, vì đã ra sức thi hành ý muốn của Thiên Chúa, sẽ được đón vào trong Nước Trời và thuộc về gia đình Thiên Chúa, sẽ được Ngài nhìn nhận là con cái (x. 5,9). Họ sẽ được sống trong ánh sáng và niềm vui chan hòa; chính họ cũng sẽ chói chan hạnh phúc. Những kẻ khác, vì đã không quan tâm đến thánh ý Thiên Chúa, đã đi theo tính ích kỷ và còn muốn lôi kéo người thân cận theo, sẽ bị loại khỏi cộng đoàn này.
+ Kết luận
Xuyên qua hình ảnh cỏ lùng, Đức Giêsu nói lên sự kiên nhẫn của Thiên Chúa đối với loài người: về phương diện thực vật, cỏ lùng không thể biến thành lúa tốt, nhưng trên bình diện thiêng liêng, kẻ xấu có thể trở thành người tốt, nếu họ được người khác nêu gương sáng, tác động để họ biết vận dụng những ơn lành Thiên Chúa vẫn ban cho họ.
Xuyên qua hình ảnh hạt cải và nắm men, Đức Giêsu cho thấy rằng một tình trạng khởi đầu không nổi rõ không có nghĩa là kết thúc cũng như thế. Chỉ đến cuối, khi cây cải đã lớn lên và bột đã dậy men, người ta mới biết có cái gì ẩn giấu trong hạt cải và men. Cũng thế, Nước Trời (Thiên Chúa) trên mặt đất đang hiện diện, không viên mãn và xán lạn, nhưng trong sức mạnh dồi dào, và sẽ tỏ rõ ra vào lúc kết thúc. Vậy, ai ước ao thuộc về Đức Kitô, cần phải có một tầm nhìn rộng rãi và kiên nhẫn.
Như vậy, Nước Thiên Chúa đã khởi sự với công việc loan báo Tin Mừng, nhưng tình trạng hiện nay còn rất khiêm tốn (chưa đủ thuyết phục) và hàm hồ (người tốt kẻ xấu đang lớn lên với nhau). Chỉ sau khi đã trải qua một hành trình dài, trong tình trạng tranh tối tranh sáng, Nước Thiên Chúa mới tỏ hiện rõ ràng là một cuộc quy tụ toàn thể vũ trụ vào sống trong bình an của Thiên Chúa.
5.- Gợi ý suy niệm
1. Phương pháp làm việc của con người và Thiên Chúa thật khác nhau. Tiêu chuẩn các đầy tớ nêu ra diễn tả một khát vọng vẫn dày vò các người của Thiên Chúa, như Giêrêmia, Gióp, những người nghèo của Đức Chúa. Gioan Tẩy Giả cũng đã chia sẻ mối bận tâm ấy khi giới thiệu Đấng Mêsia đến sẽ làm việc quyết liệt: như rìu đã đặt sẵn nơi gốc cây (x. Mt 3,10), như nia đã sẵn sàng để rê lúa (x. Mt 3,11; Lc 3,17); một phép rửa trong lửa đang chờ đợi mọi người (x. Mt 3,11; Lc 3,16). Người ta cũng tạo lập những nhóm “những người hoàn hảo” tách khỏi những người khác: đó là những người Pharisêu, “những người tách biệt” và những người Exêni ở Qumrân, “các con cái ánh sáng”, “những người công chính”. Đây chính là những đầy tớ của ông chủ trong dụ ngôn. Tuy nhiên, vì có hiểu biết và kiên nhẫn vô biên, Thiên Chúa đã và vẫn xử sự khác.
2. Thiên Chúa không muốn triệt tiêu sự dữ, nghĩa là những kẻ dữ, nhưng muốn họ sống còn và sống chung với những người tốt. Hẳn là Người hiểu tính hợp lý trong đề nghị của các đầy tớ, nhưng Người đã phải xử sự ngược đời, là vì cỏ lùng sống đan quyện với lúa tốt, nên nếu nhổ cỏ lùng, thì khó tránh được chuyện nhổ cả lúa tốt. Với lại nếu cỏ lùng không thể thành lúa tốt, kẻ xấu lại có thể trở thành người tốt. Sự hiểu biết và kiên nhẫn của Thiên Chúa là nhằm cứu độ mọi người. Đàng khác, sự xấu và sự thiện đan quyện với nhau tinh vi đến nỗi không dễ gì mà phân tách ra. Thật ra không phải là với những cuộc tiêu diệt mà người ta xây dựng được Nước Thiên Chúa, nhưng là với sự kiên nhẫn và tin tưởng.
3. Những gì mà loài người thấy như là một chướng kỳ thật ra lại là một bí mật nằm trong chương trình Thiên Chúa: sự bé bỏng và yếu đuối không gây phương hại mà đúng hơn lại tạo điều kiện cho thành công tương lai. Nếu Nước Thiên Chúa trở thành một định chế tự thỏa mãn về mình và hết là một hạt cải, thì Nước ấy thiếu mất điều kiện tăng trưởng. Chỉ khi biết mình yếu đuối, con người cậy dựa vào Thiên Chúa, con người mới nên mạnh mẽ (x. 2 Cr 12,9). Các tín hữu cần phải bỏ các điểm tựa và các cớ trần tục, trở thành nghèo khó, khiêm nhường, yếu đuối để Họi Thánh có được những đặc tính như Đấng Sáng Lập thần linh muốn cho có.
4. Dụ ngôn Men trong bột khiến chúng ta nhớ đến một phương pháp mục vụ mà các sứ giả Tin Mừng đều nhớ: họ được đề nghị sống âm thầm, khiêm tốn, nhỏ bé, để có thể chuyển sức mạnh Tin Mừng vào trong lòng thế giới và biến đổi thế giới từ bên trong. Một tư tưởng khác đến từ thư 1 Pr 1,1: “Tôi là Phêrô, Tông Đồ của Đức Giêsu Kitô, kính gửi những người được Thiên Chúa kén chọn, những khách lữ hành đang sống tản mác trong các xứ”. Các ki-tô hữu sống tản mác, sống tình trạng diaspora. Trong tiếng Hy-lạp, diaspora là hành động gieo hạt: Vậy các Kitô hữu là hạt giống Thiên Chúa gieo vào trong thế giới, để cuối cùng toàn thế giới trở thành một cánh đồng của Thiên Chúa, mang những hoa quả tốt lành.
(www.kinhthanhvn.org
-------------------------------
TN 16-A55. GIỐNG – NGHĨA LÀ KHÔNG PHẢI
“Nước Trời ví như người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. Khi mọi người đang ngủ, kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng vào giữa lúa, rồi đi mất. Lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện” ( Mt 13, 25 – 27 ).
Nối tiếp dụ ngôn người gieo giống, Chúa Giêsu đưa ra dụ ngôn “lúa và cỏ lùng”. Trong khi “ông chủ ruộng” gieo giống lúa tốt trong ruộng mình, thì kẻ thù của ông, lại gieo cỏ lùng, với mục đích làm cho cây lúa kém sinh hoa kết hạt.
Để được Nước Trời, phải là cây lúa tốt, cây lúa trổ sinh muôn bông hạt. Nhưng trong ruộng đời, còn có những thứ “cây giống cây lúa” nhưng không phải cây lúa. Giống, nghĩa là không phải. Tình yêu chân chính chỉ có một, nhưng giống như tình yêu thì có cả trăm ngàn. Chân lý chỉ có một, mà giống như chân lý thì dẫy đầy. Con đường dẫn đến hạnh phúc thật chỉ có một, nhưng còn muôn nẻo gian tà cũng tự đặt cho mình đích đến là hạnh phúc !
Cũng vậy, chen chúc bên cây lúa là những cây cỏ lùng giống cây lúa nhưng muôn đời không sinh hoa kết trái, mà suốt đời với ý gian tà là đột nhập vào ruộng Ông Chủ để làm hại những cây lúa mà thôi. Đó là âm mưu, là sách lược của ma quỷ, của thế gian, luôn chống lại Thiên Chúa và cản trở con người đến với Thiên Chúa, cản trở lối vào Nước Trời.
Nếu cỏ lùng, một loại cỏ giống hệt cây lúa từ lá đến thân thì cỏ lùng trong ruộng của Thiên Chúa là những:
- Con người tuyên xưng mình có Đức Tin Công Giáo mà lại sống một cách kém tin, hèn tin hay không có Đức Tin.
- Con người yêu Chúa với những mưu lợi cho mình, mà lại không nhằm cho vinh danh Chúa hay mưu lợi cho Thiên Chúa.
- Con người ra vẻ, hay làm bộ đạo đức tốt lành, mà thực chất lại không đạo đức tốt lành.
- Con người dạy người ta giữ lề luật của Thiên Chúa mà chính mình lại luôn lỗi luật.
- Thời nay, trong xã hội này, lại còn có thể là con người tìm cách chen chân vào mảnh ruộng tôn giáo màu mỡ, tìm hiểu Giáo Hội, học biết Tin Mừng, nhưng đó là nghề của họ để mưu cầu sự sống cho mình mà sẵn sàng bóp nghẹt Đức Tin người khác.
Những con người kiểu ấy, có thể là bạn, có thể là tôi đang ngồi sát bên nhau trong Nhà Thờ, trong các giờ cầu nguyện, trong cuộc tĩnh tâm tưởng như là sốt sắng lắm, hoặc ngay trong cuộc sống này, ngày ngày vẫn bên nhau trên mọi nẻo đường trần.
Ai dám quả quyết ai đang là cỏ lùng trong ruộng đời của Thiên Chúa ?
Thiết tưởng, mỗi người nên kiểm tra hai cách sống “cỏ lùng”, và “lúa tốt” trong một con người của chính mình, để thấy rõ, cỏ lùng đang um tùm trong tâm hồn mình. Cỏ lùng ấy là những điều nghịch với ý muốn của Thiên Chúa.
Chính mình, vẫn đang có thể:
- rất kiêu ngạo trong cái vỏ tuyệt đối khiêm nhường,
- rất vô độ trong cung cách đàng hoàng nghiêm túc trước mắt mọi người,
- rất yếu đuối, nhát sợ, dễ sa ngã vào cơn lốc của tiền tài, danh vọng, ngai vị, mà vẫn dõng dạc tuyên bố can đảm, anh hùng giữ luật Chúa,
- rất nhầm lẫn mà vẫn chủ quan rằng ta luôn đúng, luôn chuẩn, còn những đóng góp chí tình của kẻ khác thì xem nhẹ như bông,
- rất ích kỷ yêu mình, cho mình được ca tụng, được mãn nguyện, mà cứ tưởng là ta đang yêu người như Đức Bác Ái dạy,
…
Thật buồn cười thay, chúng ta không thấy, và cũng không kết án loại cỏ lùng cao cấp đang tiềm ẩn trong mỗi chúng ta, làm cho hạt giống Lời Chúa trong chúng ta không sinh hoa kết quả.
Trong khi đó, còn đáng bu
ồn cười hơn, chúng ta lại có thói quen thấy những khuyết điểm, những tật xấu, của anh em, hoặc còn hơn thế nữa, phê phán và kết án anh em là loại cỏ lùng tệ hại, lại còn đòi nhổ sạch anh em đi ra khỏi cuộc sống chung cần tương thân tương ái nầy.
Cách xử trí của Chúa Giêsu lại khác hẳn, vì Ngài là Thiên Chúa “Đấng thấu suốt tâm can” ( Rm 8, 27 ), và giàu lòng từ bi nhân hậu, kiên nhẫn đợi chờ con người xấu sớm nên tốt, nên Ngài bảo: “Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt”. Và đến mùa gặt, số phận lúa và cỏ lùng được Thiên Chúa phân xử công minh: “Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, hãy thu vào kho lẫm cho tôi” ( Mt 13, 30 ).
Chúa không muốn chúng ta vượt quá giới hạn của mình vì “Chỉ Thiên Chúa dò thấu lòng dạ con người” ( Tv 7, 10; Kh 2, 23 ). Và “Chỉ Thiên Chúa mới có quyền xét đoán, còn chúng ta là ai mà dám xét đoán người khác ?” ( Gc 4, 12 ). Vì thế, “anh em đừng xét đoán, để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán” ( Mt 7, 1 ).
Vậy, ai sẽ chung số phận đáng tiếc của những bụi cỏ lùng trong mưu chước ma quỷ kia ? Chính tôi, chính bạn, hay người rách rưới đang quì bên ta trong Nhà Thờ, hay người thật thà có sao nói vậy thành mang tiếng là ngốc nghếch vẫn đồng hành bên ta trong cuộc đời ? Ông hội trưởng Công Giáo Tiến Hành sốt sắng luôn quỳ hàng ghế đầu hay chàng lãng tử chuyên ngồi dưới gốc dừa hút thuốc vừa nghe cha giảng vừa ngắm khói mây lãng đãng bay ?
Chúa Giêsu đang đòi hỏi chúng ta, hãy tự kiểm lại đời sống mình để luôn đề phòng âm mưu của ma quỷ, và để nên lành nên thánh tận căn, bằng cách triệt để tuân giữ và thực thi Lời Chúa, trở nên cây lúa tốt để sinh hoa kết quả, và còn phải mặc lấy lòng khoan dung của Chúa mà ước mong cho người lầm lỗi trở về với ơn Chúa, trong đó có cả chính mình.
Thánh Phaolô giúp chúng ta phương thức tự kiểm để thăng tiến: “Hơn nữa, lại có Thần Khí giúp đỡ chúng ta là những kẻ yếu hèn, vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải; nhưng chính Thần Khí cầu thay nguyện giúp chúng ta, bằng những tiếng rên siết khôn tả. Và Thiên Chúa, Đấng thấu suốt tâm can, biết Thần Khí muốn nói gì, vì Thần Khí cầu thay nguyện giúp cho dân thánh theo đúng ý Thiên Chúa” ( Rm 8, 26 – 27 ).
Thêm vào dụ ngôn lúa và cỏ lùng, Chúa Giêsu còn đưa ra dụ ngôn “hạt cải”, với yêu cầu đời sống Đức Tin phải tiến tới tình trạng vững mạnh chắc chắn: “Nước Trời cũng giống như hạt cải người nọ gieo trong ruộng mình. Tuy nó là loại nhỏ nhất trong tất cả các hạt giống, nhưng khi lớn lên lại là thứ lớn nhất; nó trở thành cây, đến nỗi chim trời tới làm tổ trên cành được” ( Mt 13, 31 – 32 ).
Và hơn thế nữa, khi đã vững chắc trong Đức Tin, hãy trở nên nhân chứng Đức Tin trong cuộc đời, để mọi người cùng nhìn thấy cách sống đạo đức chân thật của chúng ta mà ngợi khen Cha chúng ta trên Trời: “Nước Trời cũng giống như men bà kia lấy vùi vào ba thúng bột, cho đến khi tất cả bột dậy men” ( Mt 13, 33 ).
Lạy Chúa, xin cho chúng con luôn biết khẩn nài ơn trợ giúp của Chúa Thánh Thần để chúng con có sức đề phòng những mưu chước tinh vi của ma quỷ trong thời đại hôm nay, hầu tránh xa những thói hư tật xấu mất lòng Chúa, và nhất là tuyệt đối tránh thói kiêu căng xét đoán và kết án anh em. Amen.
PM. CAO HUY HOÀNG, Huế, 14.7.2011
-------------------------------
Sự Dữ là một vấn nạn nổi cộm trong mọi thời đại. Không biết thuở khai thiên lập địa, ông bà nguyên tổ sống trong bầu khí quyển tốt lành thánh thiện hạnh phúc như thế nào, chứ thực tế cuộc sống cho thấy có không biết bao nhiêu Sự Dữ xảy ra nhan nhản hằng ngày trên thế giới.
Một trong những lý do khiến con người than trách Thượng đế cũng chính là Sự Dữ. Người ác – kẻ gây nên Sự Dữ có lẽ chẳng thấy băn khoăn ray rứt vì sự hiện diện của nó, nếu không muốn nói, có thể trong não trạng của họ, đấy là việc hiển nhiên, bình thường. Nhưng với người nghèo khổ lành thánh, cả đời không biết làm hại, xúc phạm đến ai mà phải đón nhận Sự Dữ quả cũng đáng thương tâm. Chính vì cảm nhận bất công, cho nên con người mới kêu trách Thượng đế, đổ lỗi vì Ngài khắt khe, thiên vị, người giàu kẻ ác cứ nhởn nhơ vùng vẫy, còn kẻ nghèo hèn suốt đời lận đận, gian nan.
Thiên Chúa yêu thương, tốt lành, Ngài nào có biết đến Sự Dữ bao giờ. Con người, thụ tạo tuyệt vời chính tay Ngài tác tạo thuở khởi nguyên cũng có biết đến Sự Dữ là gì. Thế gian, xác thịt, ma quỉ – ba thù của nhân loại, chính là nguyên nhân gây ra tội lỗi và Sự Dữ. Khi phú bẩm cho con người tự do, vì họ được tác tạo giống hình ảnh của Thiên Chúa, Ngài muốn con người sống hạnh phúc, nào ngờ nhân loại lạm dụng tự do sống đối nghịch Thiên Chúa, Sự Dữ từ đó mới xuất hiện.
Thế giới dường như “bó tay” trước sự hoành hành ngày càng lan rộng. Chính vì đặt nhãn quan bất di bất dịch vào sự lớn mạnh của nó, mà nhân loại dần đánh mất đi niềm tin vào Thiên Ch úa cũng như tin nhận sự hiện diện của Ngài trong vũ trụ. Thay vì bám víu Thiên Chúa, con người quay sang nô lệ danh vọng, tiền tài. Thế giới của bóng đêm, tội lỗi chiếm ngự, che mờ ánh mắt lương tâm nhân loại, ý niệm thần linh về Thượng đế mất dần trong tâm thức họ.
Thế giới bất lực trước Sự Dữ, còn Thiên Chúa thì không. Ngài chọn thái độ thinh lặng không có nghĩa là thất bại. Ngay từ thuở khai thiên lập địa, Thánh Thần Chúa đã xuất hiện trong làn gió hiu hiu. Thiên Chúa yêu thích thing lặng, nơi đó ẩn chứa một kho tàng mầu nhiệm. Nếu chịu khó để mắt nhìn vào sự vận chuyển kỳ diệu của vũ trụ, nhân loại sẽ không thể phủ nhận một sức mạnh thiêng liêng điều khiển. Không tự nhiên mà có cây cỏ, con người, vạn vật… chẳng phải có một quyền lực vĩnh hằng làm nên hay sao ? Nếu Đấng tác tạo nên vạn vật xinh đẹp kỳ diệu, lẽ nào Ngài lại tạo nên một thế lực Sự Dữ để phá hoại chúng ?
Vấn nạn lại tùy thuộc vào thái độ con người trước Sự Dữ. Nếu như biết nhìn nhận hậu quả của tội, ắt hẳn nhân loại sẽ có thái độ khiêm nhường đón nhận, đằng này sau khi thả sức phạm tội, hưởng thụ, con người đổ lỗi cho Thiên Chúa. Thiên Chúa không hề tạo nên sự ác, thế nhưng Ngài có thể rút ra rừ Sự Dữ những điều tốt lành, đó là điểm tuyệt vời của Thượng Đế. Chính vì thế, Thiên Chúa khôn ngoan, tốt lành, Ngài biết phải làm gì cho con cái loài người được hạnh phúc, được đón nhận ơn cứu độ.
Muốn chuyển tải điều lạ lùng ấy cho con cái loài người, Đức Giêsu dùng dụ ngôn cỏ lùng để minh chứng tình thương và lòng nhân hậu của mình. Tạo dựng con người, đâu phải để mặc họ thừa sống thiếu chết, nhưng trong mọi sáng tạo, Ngài tìm mọi cách cho họ đón nhận ơn cứu độ. Cho nên, kiên nhẫn, khoan dung, chờ đợi, tha thứ… chính là thái độ Thiên Chúa dành cho con người. Nắm giữ vận mạng thế giới trong tay, đâu cần thiết Ngài phải triệt hạ Sự Dữ trước hạn định, kéo dài không đồng nghĩa với nhún nhường nhưng là chờ đợi hoán cải.
Con người hạn hẹp nông nổi, không quan trọng hóa thì cũng coi thường sự ác, bởi cái nhu cầu hưởng thụ pha lẫn thái độ bất chấp luân thường đạo lý ngày càng đẩy lùi con người đến chỗ diệt vong. Chính thái độ bất quân bình ấy khiến họ khó giữ bình tĩnh trước tai ương hoạn nạn. Chỉ cần tin vào tình yêu, sức mạnh và quyền năng của Thiên Chúa đã là chìa khóa thành công cho bất cứ những ai dấn thân bước theo đường chân lý.
Một khi nhận biết ơn cứu độ Thiên Chúa dành cho mình, chắc hẳn nhân loại sẽ thay đổi thái độ sống, qui hướng về Ngài, yêu thương, phục vụ tha nhân. Nếu như ai đó thực sự cảm nghiệm được lòng bao dung Thiên Chúa dành cho mình, lẽ nào họ có thể khắt khe với đồng loại ? Thiên Chúa không là tác giả của Sự Dữ, Ngài cũng không phải khoanh tay bất lực nhìn nó hoành hành, nhưng thinh lặng là để con người nhận ra nguyên nhân, hậu quả của tội, để rồi tín thác vào tình thương và sức mạnh của Ngài.
Lạy Chúa, có một thời con từng dằn vặt thao thức trước những thái độ sống ngông cuồng của thế lực Sự Dữ, nếu không muốn nói đến việc oán trách sự thinh lặng xem chừng bất lực của Ngài. Thời gian qua đi cho con hiểu rằng, nào đâu Thiên Chúa có làm nên tội. Ngài cũng không bàng quan để mà nhìn tội lỗi lớn lên, nhưng kiên nhẫn, chờ đợi và tha thứ là bài học đầu tiên Ngài sửa dạy.
Xin cho con niềm tin, chỉ cần tin đủ Thiên Chúa yêu thương mình, con mới có thể kiên nhẫn trước sóng cồn sự ác. Nếu như ngày ngày Ngài vẫn đợi con hoán cải, thì tại sao con đánh mất lòng kiên nhẫn trước bất toàn của tha nhân. Thôi thì, nếu không yêu được, tha thứ được, ít ra con cũng phải biết học cách chấp nhận và chờ đợi. Cho dẫu biết rằng, chờ đợi một tâm hồn hoán cải đôi khi là một điều vô vọng theo nhãn quan nhân loại. Nhưng trong bàn tay uy quyền yêu thương của Thiên Chúa, có gì là không. Nếu như nhận định vũ trụ thuộc về Thiên Chúa, thì tại sao lại bi quan, tuyệt vọng trước sự ác hoành hành.
Tỷ như không thể ngăn chặn, chí ít, con cũng biết cầu nguyện cho sự lan rộng của nó giảm thiểu. Bản thân, con được Thiên Chúa chờ đợi tha thứ, xin cho con cũng biết khoan dung tha thứ với người. Cho con thời gian Chúa nhé, không chỉ thời gian để con nên tốt mà còn là thời gian con cố gắng sống chuỗi ngày được Thiên Chúa chờ đợi, yêu thương.
M. HOÀNG THỊ THÙY TRANG
-------------------------------
“Có thể ta không yêu, để gần nhau mãi mãi.
Vì không thể tồn tại, điều gian dối yên lành.”
( dẫn từ thơ Hoa Sữa )
Có thể vì không yêu nên kẻ lạ mới đặt điều gian dối, yên lành. Những cỏ dại. Có thể vì nói yêu nhưng lại không quan tâm đến điều Chúa dạy qua dụ ngôn cỏ dại, Thánh nhân ghi lại hôm nay.
Trình thuật Thánh Mátthêu hôm nay ghi, là ghi lại truyện kể về cỏ dại mà hầu hết dân con nhà Đạo đều nghe biết. Nhà nông mình, chỉ gieo giống tốt ở ruộng vườn. Nhưng cỏ dại vẫn xuất hiện nơi đó tức là sao ? Là vì cỏ dại gây hại cho lúa tốt nên nhà nông mình muốn bứt đi. Ngay tức thì. Thành thử, theo sự khôn ngoan Chúa dạy, hãy cứ để đó đến mùa gặt, rồi mới tính.
Cứ theo chú giải Kinh Thánh thì ruộng vườn đây là thế giới. Lúa tốt đây là dân con Nước Trời. Cỏ dại này là người có tâm địa xấu, sống quanh ta. Kẻ thù đó, là ác thần, sự dữ rất đáng gờm. Và vụ mùa nói đây, là tận thế. Người gặt, là thiên sứ nhà Trời. Tựu trung ý nghĩa của tín thư trình thuật hôm nay cũng giản đơn dễ hiểu. Dễ ở điểm dù sao hãy nhẫn nại chịu đựng những mâu thuẫn trong đời.
Ở một dụ ngôn khác, Chúa kể về hạt cải, là để bổ nghĩa cho tín thư hôm nay: niềm tin ta có dù nhỏ bằng hạt cải, vẫn lớn mạnh. Ở nơi đó, chim trời sẽ tạo chỗ làm tổ. Bởi thế nên người đọc Tin Mừng chớ coi thường vật thể dù nhỏ bé, vẫn có thể làm được chuyện lớn, rất đẹp. Men trong bột cũng thế, tuy rất nhỏ nhưng vẫn làm nên cơm bánh nuôi ăn rất nhiều người.
Đức nhẫn nại nói ở đây, là cung cách giúp ta chung sống với các mâu thuẫn trong đời. Nhẫn nại, không chỉ là đặc tính biết chờ đợi những gì sắp đạt tới. Mà, còn là khó khăn lớn mọi người vẫn gặp ở đời, khi mọi việc cứ lê thê, chậm trễ. Kéo dài. Hạt lúa giống cũng thế, vẫn phải đi vào lòng đất, rồi từ từ chết đi, trước khi biến thành vụ gặt, thật lý tưởng. Người mẹ trong gia đình cũng thế. Bà vẫn phải cưu mang bào thai các con những chín tháng mười ngày. Trải qua hết niềm đau này đến nỗi chán chường khác. Đôi lúc rất nghiệt ngã. Cho đến khi mẹ tròn con vuông, niềm vui của con mang lại mới khuây khoả.
Quả thật rất phải. Nhẫn nại là tiến trình đầy khổ ải mọi người cần học hỏi. Ở mọi nơi, từ nhà đến sở làm, trang trại. Rất chậm. Không có được tính nhẫn nại, người người chẳng thể nào gặt hái được mọi chuyện trong phút chốc. Không nhẫn nại, con dân của Chúa cũng không sao đạt thành quả mình trông ngóng. Bởi thế nên khi Đức Giêsu nhìn lên cây vả không cho hoa trái Ngài khuyên đồ đệ Ngài hãy đào đất chung quanh gốc, đổ thêm phân bón vào đó, chắc chắn ba năm sau hy vọng sẽ đạt thành tích, rất đẹp.
Đây cũng thế. Không thể coi thường những ai lần đầu phạm lỗi. Vì có coi thường cả trăm lần cũng vẫn thế. Bởi, rồi ra họ cũng bắt chộp được tín thư mình đưa ra, ngõ hầu đạt kết quả mình mong muốn. Thế nên hãy nhẫn nại mà hy vọng, dù thành quả không phải lúc nào cũng trăm phần trăm vượt thành tích. Và, mọi chuyện còn tuỳ người hợp tác. Tùy thời gian kéo dài hy vọng. Tuỳ đức nhẫn nại của mình mà thôi.
Nơi cuộc sống con người cũng thế, cỏ dại phiền hà, bức bách vẫn xuất hiện quanh ta. Có khi còn mọc nhanh và mọc nhiều hơn ta tưởng. Nhanh và nhiều, là bởi với người đời, cỏ dại là biểu tượng của đặc trưng vô dụng, vẫn cần đến đất thịt để sống sót. Nó làm suy giảm ý chí phấn đấu của người thường mà tiến triển. Nó là như thế. Là tình huống đời người vẫn thiếu nhân công, nhưng dư thừa người chơi không, vô tích sự. Mặc dù thế, cũng đừng nên loại bỏ họ. Bởi đức nhẫn nại sẽ đem đến cho ta nhiều điều lợi mà tính bộp chộp nóng nảy, không thể cho.
Thế giới cuộc đời do Chúa tạo dựng cũng như thế. Rất nhiều hạn chế. Sân khấu cuộc đời đầy hạn chế, là để giúp ta thực hành, phát triển. Là chốn phát sinh ra cơ hội, để rồi lúc này hay khi khác, vẫn chẳng khi nào bị trở ngại hoặc bị cất đi. Bởi thế nên, dù đi vào với thế giới ta có gặp đủ mọi tệ hại thiếu thốn, Chúa luôn mời gọi ta sống đích thực cuộc đời với thế giới. Sống là sống ngang qua mọi cơ hội. Cả những cơ hội ta được Chúa giúp sức mà đương đầu với thử thách, qua mọi cơ hội. Chúa giúp, không có nghĩa là Ngài cất bỏ đi mọi thử thách; hoặc ban mọi nỗi vui trong đời. Biết được như thế, cũng đừng nên xin Chúa cất bỏ đi cho ta những kinh nghiệm nào ghi đậm thử thách.
Thử thách là cơ hội xảy đến lúc con người chỉ muốn khước từ lời mọi gọi của Chúa. Thử thách bao gồm cả những nguy cơ kích thích ta sử dụng tự do, không đúng cách. Thử thách có khi mang dáng dấp của “trò” cá độ luôn đi kèm cuộc sống. Thử thách cũng có thể là những điều kỳ quặc khiến ta không thể làm lơ hoặc bỏ đi. Nhưng nó vẫn theo chân ta đến cuối cuộc đời, kịp đến khi ta trở nên mù quáng không nhận ra sự hiện diện của nó, mới thôi.
Cả khi ta đụng trận thử thách rất kỳ quặc, làm mất đi cơ hội giải quyết cách tốt đẹp, thì lúc đó Chúa sẽ làm ta tỉnh thức để rồi đưa ta trở về đường ngay nẻo chính, để tự mình xử trí. Ta được mời gọi sống đích đáng, không bị mọi tiêu cực ở đời gây phiền toái. Ta được gọi mời nói tiếng Xin Vâng với Chúa. Xin vâng là lời đáp trả sống trong thế giới rất nhiều cơ hội để nghe biết và vui thích. Và Chúa sẽ vui thích khi ta nói được tiếng “Xin Vâng” bất chợt ấy.
Cũng có trường hợp, Chúa đích thân can thiệp trợ giúp để mọi việc trở nên dễ chịu với ta hơn. Cũng có thể, Chúa sẽ gửi người nào đó đến với ta, giúp ta sống nhẫn nại. Kiên định. Và tích cực. Ngài luôn ở bên ta và với ta. Ngài chấp nhận nơi ta, lời thề hứa sẽ sống bất bạo lực. Không nổi nóng. Với nhân loại. Với thế giới hiện hình đủ mặt xấu tốt. Cũng có thể, ta phải xử sự giống như thế giới ngoài đời, để rồi chung cuộc, sẽ đạt điều Chúa muốn.
Thần học gia Yves Congar từng viết: “Thập giá là điều kiện để ta làm việc. Chính Chúa hoạt động cả ở những nơi, mà đối với ta, giống như là thập giá. Có sống điều kiện giống như thế, cuộc sống của ta mới đạt chiều sâu, và chân thật. Chỉ khi nào con người chấp nhận khổ đau về những xác tín mình tự tạo, lúc ấy mới đạt được sức mạnh và phẩm chất của sự chối bỏ. Và cũng từ lúc ấy, quyền hạn của ta mới được nghe biết và kính trọng.”
Trong bầu khí hân hoan đầy xác tín như thế, cũng nên ngâm tiếp lời thơ còn dang dở, rằng:
“Có thể ta đi tìm,
một điều không thể có.
Đó là lúc nhánh cỏ,
mọc đốm rễ nghi ngờ.
Nhánh liễu soi mặt hồ,
Mới hay không phẳng lặng.
Có muôn điều cay đắng,
che giấu dưới ngọt ngào.”
( Hoa Sữa – Có Thể Và Không Thể )
Những gì, người người có thể và không thể vẫn là “nhánh cỏ”. Nhành liễu. Hay mặt hồ. Thực ra, tất cả đều là cơ hội của thử thách. Gian truân. Ở đời người. Có nhẫn nại chịu đựng những gian truân ấy, người người mới phát hiện được vị ngọt nằm ở dưới.
Lm. NGUYỄN ĐỨC VINH SANH, bản dịch của Mai Tá
-------------------------------
Theo yêu cầu, một nhà đạo đức đã kể lại kinh nghiệm đời mình như sau:
- Giai đoạn đầu tiên, tôi được Thiên Chúa cầm tay, dẫn tới xứ sở của hoạt động và tôi đã ở lại đó nhiều năm. Tiếp đó, Ngài trở lại đưa tôi đến xứ sở của niềm đau, tại đây, trái tim tôi được thanh luyện khỏi mọi dính bén với của cải trần gian. Sau đó, Ngài dẫn tôi đến miền đất của cô đơn, ở đó mọi ti tiện nhỏ bé của bản thân đều bị thiêu rụi. Và rồi tôi có thể đi vào xứ sở của thinh lặng, trước mặt tôi, mầu nhiệm của sự sống và sự chết đều được bày tỏ.
Nghe thế, người ta liền hỏi:
- Phải chăng ngài đã đạt tới giai đoạn cuối cùng của cuộc tìm kiếm.
Nhà đạo đức trả lời:
- Chưa đâu, ngày nọ, Thiên Chúa nói với tôi: Lần này Ta đưa con vào thẳm cung của đền thánh để con được đi vào cõi lòng Ta.
Thế là tôi đã đến xứ sở của nụ cười.
Người Tây phương thường bảo: Một vị thánh buồn là một vị thánh đáng buồn vậy. Niềm vui phải chăng là nét chính yếu trên khuôn mặt của một vị thánh.
Cựu Ước đã nói: Thiên Chúa là Đấng làm hoan lạc tuổi xuân con. Sở dĩ như vậy vì Ngài là niềm vui. Đi vào cõi lòng của Ngài là tìm được nụ cười muôn thuở của Ngài. Nụ cười không chỉ là thể hiện của niềm vui, mà còn là một thách thức trong những hoàn cảnh bi đát. Đó là nụ cười của Sara giữa cảnh già nua con sẻ. Thực vậy, khi Thiên Chúa cho biết bà sẽ thụ thai, mặc dù tuổi đã cao, thì bà đã bật cười.
Thiên Chúa thường khơi dậy những nụ cười như thế, bởi vì tư tưởng và lối của Ngài là những nghịch lý đối với con người. Thực vậy, cả cuộc sống cùng với lời rao giảng cái chết và sự phục sinh của Ngài là một chuỗi những nghịch lý trước mắt thế gian. Đang khi người đời chạy theo tiền bạc, địa vị và danh vọng thì Ngài lại tuyên bố: Phúc cho những ai có tinh thần nghèo khó. Đang khi người đời thích gây bạo động và hận thù, thì Ngài lại truyền dạy: Phúc cho những ai ăn ở thuận hoà. Đang khi người đời cho rằng cái chết là một bất hạnh tột cùng, thì Ngài lại dạy đó là khởi đầu của ơn phúc, là cửa ngõ dẫn vào sự sống.
Qua đoạn Tin Mừng hôm nay, chúng ta cũng thấy được những điều nghịch lý về Nước Trời. Nhỏ bé như hạt cải nhưng khi mọc lên sẽ trở thành cây to. Ít ỏi như nhúm men nhưng sẽ làm dậy cả đấu bột. Cả hai hình ảnh này đều nói lên sức mạnh của Nước Trời Chúa Giêsu muốn thể hiện qua Giáo Hội của Ngài. Khởi đầu từ một nhóm người nhỏ bé, Giáo Hội dần dần quy tụ mọi dân nước trên thế giới. Xây dựng từ một đám dân chài dốt nát, Giáo Hội đã trở thành phổ quát. Và trải qua bao nhiêu bách hại, Giáo Hội ấy vẫn tiếp tục đứng vững.
Là con cái Giáo Hội, chúng ta được mời gọi đặt tất cả niềm tin tưởng vào Chúa. Tiến bước trong tình yêu quan phòng của Ngài luôn phù trợ chúng ta, dù trải qua gian nan thử thách, chúng ta luôn xác tín rằng: Với những ai yêu mến Chúa, thì Ngài sẽ làm cho mọi sự đều quy về sự thiện hảo. Với niềm tin tưởng ấy, chúng ta quả thực đang tìm được nụ cười muôn thuở của Thiên Chúa.
-------------------------------
(Trích trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Cỏ lùng ở đâu mà ra vậy? Cỏ lùng trong ruộng khiến các đầy tớ ngỡ ngàng.
Thửa ruộng vốn chỉ được gieo giống tốt. Vậy mà khi lúa mọc lên và trổ bông. cỏ lùng lại xuất đầu lộ diện.
Bởi đâu mà có cỏ lùng, có người xấu? Bởi đâu mà ở nơi ta tưởng là trong ngần lại bất ngờ có dấu hiệu của sự vẩn đục?
Có tác động xấu xa nào của Thần Dữ đẩy đưa? Có sự ưng thuận chiều theo nào của con người?
Ông có muốn chúng tôi nhổ đi không? Chúa có muốn chúng tôi tiêu diệt mọi kẻ xấu không? Ngài có muốn chúng tôi xây dựng một Giáo Hội toàn bích, một xã hội chỉ gồm toàn những người tốt không?
Lắm khi chúng ta nóng nảy như Gioan và Giacôbê, đòi đốt cả làng người Samari, vì họ không tiếp Chúa.
Đừng, sợ rằng khi nhổ cỏ lùng, lại làm hư rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt.
Như thế Thiên Chúa để cho cỏ mọc chung với lúa. Ngài chấp nhận tình trạng vàng thau lẫn lộn. Ngài nhẫn nại với tội nhân, với cỏ lùng.
Cỏ lùng chẳng bao giờ thành lúa được. Nhưng người xấu có thể hoán cải nên người tốt. Chính vì thế Thiên Chúa cứ kiên tâm chờ đợi.
Chờ đợi vì tin vào sự hoán cải của con người. Chờ đợi vì tôn trọng tự do lựa chọn của họ. Chờ đợi vì nuôi một niềm hy vọng lớn lao.
Sự thánh thiện của Thiên Chúa ở nơi sự chờ đợi. Ngài còn chờ đợi cho đến ngày tận thế.
Trong thế giới và Giáo Hội không có hai hạng người: hạng cỏ lùng và hạng lúa tốt.
Cỏ lùng và lúa tốt nằm ở nơi tim mỗi người.
Mỗi người đong đưa giữa cỏ lùng và lúa tốt, giữa cái thiện và cái ác, giữa thiên thần và Satan.
Ngay trong những hành vi tốt đẹp nhất của tôi, tôi vẫn thấy có chút vị kỷ, chiếm đoạt.
Thiên Chúa vẫn chấp nhận cỏ lùng ở trong tôi. Ngài chờ tôi được thanh luyện dần dần, để rồi mọi sự trong tôi thành lúa tốt.
Kitô hữu không dung túng sự dữ, họ dám hy sinh để xây dựng một thế giới yêu thương. Nhưng họ không dùng bạo lực để chống lại ác nhân. Họ nhẫn nại biến đổi trái tim kẻ thù, vì họ tin vào sức mạnh của tình yêu, tin vào Đức Giêsu, Đấng đã bị sự dữ nuốt chửng nhưng cuối cùng là Đấng toàn thắng.
Gợi Ý Chia Sẻ
Có khi nào bạn bị "sốc" trước một gương xấu xảy ra trong Giáo Hội hay giáo xứ của bạn không? Bạn đã làm gì để vượt qua cú sốc đó?
Bạn có thấy mình ít nhẫn nại trước cỏ lùng của người khác, nhưng lại không thấy cỏ lùng nơi mình? Có khi nào bạn đòi khai trừ người khác vì họ lầm lỗi không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xin biến đổi con, xin biến đổi con từ từ qua cầu nguyện.
Mỗi lần con thấy Chúa, xin biến đổi ánh mắt con.
Mỗi lần con rước Chúa, xin biến đổi môi miệng con.
Mỗi lần con nghe lời Chúa, xin biến đổi tai con.
Xin làm cho khuôn mặt con ngời sáng hơn sau mỗi lần gặp Chúa.
Ước chi mọi người thấy nét tươi tắn của Chúa trong nụ cười của con, thấy sự dịu dàng của Chúa trong lời nói của con.
Thế giới hôm nay không cần những Kitô hữu có bộ mặt chán nản và thất vọng.
Xin cho con biết nhẫn nại và can đảm cùng đi với Chúa và với tha nhân trên những nẻo đường gập ghềnh. Amen.
-------------------------------
(Trích trong ‘Niềm Vui Chia Sẻ’)
Truyện kể rằng có thầy ẩn tu nọ tên là Cébastien thường đến cầu nguyện tại một nhà nguyện vắng vẻ trên núi. Trong nhà nguyện này dân chúng tôn kính một tượng thánh giá với tước hiệu là “Tượng Chúa ban ơn”.
Thấy dân chúng có lòng tin thường tới cầu xin ơn lành, thầy Cébastien cũng thêm lòng tin cậy. Một hôm, nhân lúc vắng người, thầy đến quỳ gối trước tượng thánh giá và đơn thành khẩn nguyện:
- “Lạy Chúa, con ước ao được chia sẻ đau khổ với Chúa, xin cho con được thế chỗ Chúa trên thập giá”.
Rồi thầy quỳ yên lặng, mắt đăm đăm nhìn lên thánh giá mong được đáp lời. Một lúc sau thầy nghe như từ trên thánh giá có tiếng phán bảo:
- “Được, Ta bằng lòng để con thế chỗ Tqa trên thập giá, nhưng với một điều kiện duy nhất là bất cứ điều gì xảy ra, tai con nghe gì, mắt con thấy gì, con đều phải giữ im lặng không được nói năng gì hết”.
Thầy Cébastien đã hứa, và được Chúa Giêsu cho lên thế chỗ Ngài trên thập giá. Ngày qua ngày, dân chúng vẫn đến quỳ trước tượng thánh giá cầu nguyện. Nhưng không ai hay biết về việc thế chỗ đổi ngôi giữa Chúa Giêsu và thầy Cébastien.
Một hôm có người đến quỳ cầu nguyện. Xong, ông đứng dậy ra về bỏ quên lại dưới ghế cái túi đầy những đồng tiền vàng. Thấy vậy, thầy vẫn yên lặng. Một lúc sau có người nghèo đói vào nhà nguyện. Ông ta vui mừng trố mắt nhìn túi tiền tưởng là của Chúa ban cho, rồi xách túi tiền ra đi. Kế đó có chàng thanh niên vào quỳ gối khẩn nguyện xin ơn che chở vì phải xuống tàu đi xa. Chàng thanh niên vừa ra khỏi nhà nguyện thì gặp người phú hộ trở lại tìm túi tiền. Không thấy đâu, ông nghĩ là chàng thanh niên đã lấy trộm, nên điệu chàng đến trình cảnh sát. Không cầm lòng được nữa, từ trên thập giá, thầy Cébastien hô lớn tiếng:
- “Đứng lại!”;
Mọi người ngạc nhiên dừng lại, và thầy phân trần sự việc. Sau đó người phú hộ ra đi tìm người nghèo đói để lấy lại túi tiền và chàng thanh niên cũng vội vã ra đi cho kịp chuyến tàu. Khi không còn ai trong nhà nguyện, Chúa Giêsu lên tiếng phán bảo thầy Cébastien:
- Con hãy xuống ngay khỏi thập giá! Con không xứng đáng thế chỗ cho Ta, vì con đã không biết giữ im lặng như lời con hứa.
Thầy Cébastien vội vã phân trần:
- Nhưng lạy Chúa, làm sao con có thể chịu đựng được cảnh bất công đó?
Thưa anh chị em, nhiều khi chúng ta cũng nóng vội không chịu đựng nổi trước hiện tượng người tốt kẻ xấu chung sống lẫn lộn, cỏ dại và lúa tốt mọc chen nhau trong cánh đồng thế giới. Chúng ta đặt câu hỏi: “Chúa có muốn chúng con nhổ cỏ vứt đi không? Chúa có muốn chúng con tiêu diệt hay trục xuất những người gian ác, tội lỗi ra khỏi cộng đoàn không?”. Chúa trả lời: “Cứ để đấy, đợi đến mùa gặt sẽ hay ”. Dụ ngôn cỏ dại trong ruộng lúa đã đánh trúng vào điểm thắc mắc của người Do Thái và các môn đệ Chúa Giêsu: Làm sao trong Nước Trời, Nước của Thiên Chúa lại có thể lẫn lộn lúa tốt với cỏ dại được? Làm sao chính Chúa Giêsu rao giảng Nước Trời đang đến rồi mà chẳng thấy hiện tượng tiên báo là những người gian ác, tội lỗi phải bị tiêu diệt. Ngôn sứ Isaia cũng mơ ước và loan báo một “Dân Chúa chỉ gồm những người công chính” (Is 60,31). Và ngay cả Gioan Tẩy Giả, những ngày chuẩn bị cho Chúa Giêsu xuất hiện cũng rao giảng: “Ngài đang cầm sẵn chiếc nia trong tay, để rê sạch lúa trong sân: lúa tốt Ngài thu vào kho lẫm, còn lúa lép, trấu rác, Ngài sẽ đốt bằng lửa không bao giờ tắt” (Mt 3,12).
Vậy mà Ngài, Đấng Thiên Sai Cứu Thế lại làm trật lất hết trọi; Chả có tiêu diệt người tội lỗi, lại còn lo cứu gỡ họ. Cứu gỡ cả những thứ phụ nữ ngoại tình bị bắt tại trận, cả thứ mà người ta cho là trời phạt nhãn tiền, đến độ mang án tật nguyền từ lòng mẹ: đui mù, què quặt, cùi hủi, mọi người đều ghê tởm xa tránh… Thay vì đáng lẽ chỉ cho phép một ít người có chức vị cao cấp nhất mới được hầu tiệc với mình, thì Ngài lại đi lân la nhậu nhẹt với những người tội lỗi và bất lương. Đối với kẻ thù, đáng lẽ ra phải không đội trời chung và tiêu diệt tận gốc rễ mới phải, mới khôn và mới đúng đạo, đàng này Ngài lại còn đòi phải cầu nguyện cho nó, thậm chí phải yêu thương nó.
Hôm nay, với dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng lúa, Chúa Giêsu đã giải đáp những thắc mắc sâu sắc đó và đã mặc khải tâm tình của Thiên Chúa: ngoại trừ Đấng thấu suốt tâm can con người, không ai được quyền tự phong chức vụ quan toà để xét xử hay xếp hạng anh em ai là lúa tốt, ai là cỏ lùng. Bao lâu còn đang sống, còn đang lựa chọn và hành động, con người vẫn chưa đạt tới mức độ cố định đã hết hẳn tật xấu hay dứt khoát trở thành gian ác. Nóng vội kết án anh em là hành động trái ngược với tấm lòng và chương trình cứu độ của Thiên Chúa: đòi nhổ cỏ lùng giữa mùa lúa đâm bông là đòi dạy không Thiên Chúa và phá hoại cả đồng lúa và mùa gặt của Ngài.
Tiếp theo là hai dụ ngôn hạt cải và men trong bột, hai dụ ngôn song sinh cùng mang một ý nghĩa: Hạt cải trong dụ ngôn này là thứ cải cay, dùng làm gia vị (moutarde): Tương hạt cải vừa thơm vừa nồng, là một gia vị quen thuộc ở nhiều nơi trên thế giới. Trong thực tế, cây cải này chỉ phát triển thật giới hạn, nhưng Chúa Giêsu lại diễn giải như một thứ cây có khả năng phát triển kỳ diệu đến độ trở thành cây lớn cho chim trời về xây tổ, để nói về chiều kích tương lai kỳ diệu của Nước Trời.
Dụ ngôn men trong bột cũng bao hàm một ý nghĩa tương tự. Một chút men, không đáng kể so với số lượng bột trộn chung, đủ cho cả trăm người ăn no. Số lượng men thật khiêm tốn, tác dụng thật thầm lặng, nhưng hiệu quả lại vô cùng kỳ diệu, mãnh liệt.
Cả hai dụ ngôn vẫn là một đường lối, một chủ trương: nhỏ bé ở bước thầm lặng, nhưng tiềm ẩn một mầm sống mãnh liệt, vượt xa mọi ước lượng và chiến thắng mọi sức cản thù địch. Yếu tố quan trọng vẫn là thời gian và tình thương của Thiên Chúa. Thiên Chúa kiên trì chờ đợi đến mùa gặt lúa mới nhổ cỏ lùng. Đó là vì tình thương của Thiên Chúa kiên trì chờ đợi con người tội lỗi trở về. Thời gian Ngài kiên trì chờ đợi là để tích cực tạo điều kiện tối ưu cho cây lúa nuôi hạt, cho hạt cải thành cây, cho mầm sống nhân lên gấp bội, và cho men biến bột thành men, cho bột dậy lên làm nên bánh nuôi con người.
Nói chung, cả ba dụ ngôn hôm nay là một lời mời gọi chúng ta phải biết nhìn về tương lai, biết tin vào tương lai; kiên nhẫn chờ đợi gắn liền với tin tưởng vào tương lai. Căn bệnh rồi sẽ khỏi, chiến tranh có thể chấm dứt. Bất công và kỳ thị sẽ không thể kéo dài vĩnh viễn. Bất công sẽ có thể nhổ đi được, kẻ phạm tội có thể hối cải, người thất vọng sẽ tìm lại được hy vọng.
Nhưng, thưa anh chị em,
Tin vào tương lai cũng là hoạt động cho niềm tin trở thành hiện thực. Nhẫn nại kiên trì không có nghĩa là khoanh tay ngồi im chờ đợi trong thái độ thụ động. Người Kitô hữu tin ở sự thắng thế của cái tốt, tin ở một tương lai tốt đẹp, tin ở công trình cứu chuộc của Thiên Chúa, cũng phải là người hoạt động một cách tích cực trong công cuộc xây dựng một xã hội trong đó cái xấu mất dần khả năng gieo rắc nọc độc của nó. Nước Trời đang trổ bông hạt nơi những nỗ lực của nhân loại không ngừng giành lấy từng tấc đất chống lại cỏ lùng. Và bổn phận của chúng ta là liên đới với mọi người anh em để cùng nhau chen vai thích cánh nỗ lực làm tăng trưởng cây lúa, hạt cải và tấm men của Nước Trời.
-------------------------------
(Mt 13, 36-43)
36 Bấy giờ, Đức Giê-su bỏ đám đông mà về nhà. Các môn đệ lại gần Người và thưa rằng: “Xin Thầy giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe.”
37 Người đáp: “Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người.38 Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái Ác Thần.39 Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần.40 Vậy, như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào, thì đến ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy.
41 Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người,42 rồi quăng chúng vào lò lửa; ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng.43 Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của Cha họ. Ai có tai thì nghe.
***
Đức Giê-su trở nên thật gần gũi với chúng ta, khi Ngài dùng dụ ngôn mà giảng dạy; bởi vì những dụ ngôn mà Đức Giêsu kể, luôn là một câu chuyện đến từ kinh nghiệm cuộc sống, chẳng hạn dụ ngôn muời cô mang đèn đi đón chàng rể, dụ ngôn những yến bạc, dụ ngôn chiên và dê, dụ ngôn người cha nhân hậu, dụ ngôn nắm men và dụ ngôn hạt cải (bài Tin Mừng hôm qua, thứ hai thường niên), dụ ngôn đồng lúa có cỏ lùng, trong bài Tin Mừng hôm nay, và nhất là dụ ngôn Hạt Giống và Người Gieo Giống.
Dụ ngôn là những câu chuyện đến từ kinh nghiệm đời thường, nhưng khi được Đức Giê-su kể, lại nói cho chúng ta những điều kín ẩn: kín ẩn về Thiên Chúa, kín ẩn về con người, kín ẩn về mối tương quan giữa Thiên Chúa và con người và giữa con người với nhau, kín ẩn về chương trình cứu độ của Thiên Chúa, kín ẩn về Nước Trời. Và chúng ta nên biết rằng kể dụ ngôn là cách thức giảng dạy đặc trưng nhất của Đức Giêsu, bởi vì theo các tác giả Tin Mừng: “Người không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn” (Mt 13, 34 và Mc 4, 34).
* * *
Chúng ta đã nghe Đức Giê-su kể dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng lúa trong bài Tin Mừng của ngày thứ bảy sau Chúa Nhật XVI thường niên (Mt 13, 24-30; năm nay ngày này trùng vào ngày lễ kính Thánh Gia-cô-bê tông đồ); và trong bài Tin Mừng hôm nay, Người giải thích dụ ngôn này cho các môn đệ. Dụ ngôn nói về thế giới chúng ta đang sống giống như cánh đồng lúa, trong đó có lúa, nhưng cũng có cỏ, cỏ ở khắp nơi; hay giống như cá ở dưới biển : có đủ thứ cá, cá tốt và cá xấu (Mt 13, 47-50).
Nghe lời giải thích của chính Đức Giê-su về dụ ngôn cỏ lùng, chúng ta cần ghi nhận rằng, chính kẻ thù đã gieo điều xấu. Điều này có nghĩa là, điều xấu không đến từ chúng ta, nhưng đến từ bên ngoài, từ Quỉ Dữ, từ Con Rắn (x. St 3). Sự thật này phải giải phóng chúng ta khỏi mặc cảm tội lỗi chết chóc, và cởi bỏ khỏi lòng chúng ta trách nhiệm hoàn toàn đối với sự dữ và tội lỗi. Sự dữ đến từ bên ngoài và mạnh hơn chúng ta ; vì thế, chúng ta là nạn nhân cần được thương cảm hơn là lên án. Nhưng nếu Sự Dữ mạnh hơn chúng ta, thì Thiên Chúa mạnh hơn Sự Dữ. Lịch sử cứu độ, mà điểm tới là Mầu nhiệm Vượt Qua, nói cho chúng ta chân lí này.
Dụ ngôn này nói cho chúng ta biết rằng cây lúa, nghĩa là sự thiện, vẫn được bảo vệ và gìn giữ cho đến cùng, nghĩa là cho đến mùa gặt. Vì thế, chúng ta không cần phải đối đầu với sự dữ để chống chọi với sức của chúng ta, bởi vì Đức Giê-su mời gọi chúng ta « Đừng chống lại kẻ dữ » (5, 39) ; trong cuộc Thương Khó, Đức Giê-su đã sống lời này của Ngài, và sống cho đến cùng. Hơn nữa, chúng ta đâu có chống lại được Sự Dữ (x. St 3, 1-7). Nhưng chúng ta được mời gọi nhận ra « phần đất tốt » vốn có nơi chúng ta, bởi vì, chúng ta được dựng nên bởi Ngôi Lời (x. St 1 và Ga 1, 3), theo hình ảnh của Ngôi Lời và cho Ngôi Lời, nhận ra « hạt giống » tốt lành đã được gieo, và vẫn được gieo cách quảng đại mỗi ngày, và để cho hạt giống tốt Chúa đã gieo lớn lên, có sức mạnh lấn át những điều xấu đến từ Ma Quỉ, và sinh hoa kết quả gấp trăm.
* * *
Sự phân loại sau cùng là điều tất yếu, vì sẽ đến lúc ánh sáng, sự sống và sự thiện sẽ phải tách rời tuyệt đối khỏi bóng tối, sự chết và sự dữ ; đó là lúc chúng ta phải trở về với Chúa hay vào ngày tận thế ; và thời điểm này có thể làm cho chúng ta sợ hãi, bởi vì chúng ta hay tự xếp bậc, xếp loại mình, hoặc xếp bậc, xếp loại nhau.
Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người… Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của Cha họ.
(c. 41 và 43)
Chúng ta hãy để cho Chúa « xếp loại » chúng ta : chúng ta được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa, được sinh ra và được tái sinh làm con Thiên Chúa trong Đức Ki-tô. Vì thế, trong Ngài, không còn lên án nữa (x. Rm 8, 1) : chúng ta là giống tốt sinh ra lúa tốt, chúng ta là « cá tốt » chứ không phải cá xấu, là chiên chứ không phải là dê (x. Mt 25) !.
Chắc chắn, chúng ta sẽ là những « người công chính » (c. 43) vào thời điểm tận cùng của cuộc sống và của thời gian, vào thởi điểm mà chỉ còn một mình Thiên Chúa mới có thể hành động mà thôi. Chúng ta là những người công chính không phải là do nỗ lực của chúng ta, vì chúng ta không thể tự tạo cho mình đức công chính của Nước Trời xuất phát từ con tim (x. Mt 7, 17-48), nhưng là đức công chính đích thực mà Đức Ki-tô chết và phục sinh ban cho chúng ta, như thánh Phao-lô nói :
Những ai Thiên Chúa đã tiền định, thì Người cũng kêu gọi; những ai Người đã kêu gọi, thì Người cũng làm cho nên công chính; những ai Người đã làm cho nên công chính, thì Người cũng cho hưởng phúc vinh quang.
(Rm 8, 30)
Lm Giuse Nguyễn Văn Lộc
-------------------------------
Mt 13, 24 – 43
Ngay từ lúc tạo dựng vũ trụ, Thiên Chúa đã dùng quyền năng của Người mà làm nên mọi sự: TN 16-A62
Ngay từ lúc tạo dựng vũ trụ, Thiên Chúa đã dùng quyền năng của Người mà làm nên mọi sự. Trong sự quan phòng của Thiên Chúa cũng vậy, Người đã dùng quyền năng của mình mà làm cho muôn loài muôn vật được phát triển. Cho dù con người có nhìn nhận sự hiện diện cũng như quyền năng của Thiên Chúa hay không thì Thiên Chúa vẫn có đó và quyền năng của Người vẫn bao trùm trên mọi loài thụ tạo.
Trong bài Tin mừng chúng ta được mời gọi suy niệm hôm nay, Chúa Giêsu đã kể ba dụ ngôn để cho thấy quyền năng thật sự của Thiên Chúa trên mọi loài. Tuy nhiên, quyền năng Thiên Chúa là để thực thi tình yêu của Người trên muôn loài, để tha thứ và để mời gọi trở về chứ không phải là để đánh phạt hay tiêu diệt.
Trong ba dụ ngôn, chúng ta thấy nổi lên tư tưởng chủ đạo đó là: Quyền năng của Thiên Chúa tuy ẩn tàng khó thấy nhưng mạnh mẽ như hạt cải, như nắm men đã làm cho cả khối bột dậy men, đã sinh trưởng thành những cây cải thật to... nhưng quyền năng ấy lại được thể hiện trong thầm lặng trong đợi chờ như người chủ đợi chờ ngày thu hoạch, đợi chờ ngày có sự phân biệt rõ ràng giữa lúa và cỏ lùng để không làm hại lúa cũng như chờ cỏ lùng có thể biến đổi để trở thành lúa. Ông chủ ruộng vẫn biết nếu để cỏ lùng trong ruộng lúa của mình có thể nó làm hại cho lúa, làm cho lúa có thể khó phát triển. Ông biết rằng mình có đủ sức mạnh để làm cho ruộng lúa của ông sạch bon cỏ lùng nhưng vì lòng ưu ái ông dành cho lúa, lòng nhân từ ông dành cho cỏ lùng nên ông chờ cho đến cơ hội cuối cùng.
Thiên Chúa là chủ ruộng đầy lòng nhân từ, vẫn biết rằng mảnh đất ven đường, mảnh đất sỏi đá, mảnh đất gai góc không thể nào làm cho hạt giống phát triển nhưng chủ ruộng là Thiên Chúa vẫn gieo Lời của Người vào tâm hồn của tất cả mọi người, Người không chọn lựa cũng không kỳ thị một ai. Bài tin mừng hôm nay cũng thế, vẫn biết rằng cỏ lùng khó có thể biến đổi trở thành lúa thế mà chủ ruộng này vẫn kiên trì chờ đợi, cho cơ hội đến phút cuối cùng... Thiên Chúa cũng đối xử như thế đối với những người tội lỗi.
Nhìn vào lịch sử dân Israel chúng ta có thể dễ dàng thấy được lòng nhân từ của Thiên Chúa được biểu lộ. Bốn chữ "Tội - Phạt - Hối - Cứu" vẫn luôn đồng hành với dân Israel. Thiên Chúa dùng quyền năng của Người để biểu lộ tình yêu, để thông chia tình yêu, nhưng khi dân từ chối tình yêu này thì họ đã đi vào con đường lầm lạc, họ tự nhận lấy án phạt do chính họ mang đến. Nhưng khi họ quay trở lại với Chúa thì Người vẫn không từ chối họ, cho họ được trở lại làm con cái Chúa. Quả là Thiên Chúa vẫn một lòng xót thương.
Suy niệm bài tin mừng hôm nay xin Chúa cho chúng con nhận biết được quyền năng của Thiên Chúa vẫn luôn ấp ủ chúng con, hướng dẫn và làm cho cuộc đời chúng con nên tươi sáng, xin Chúa cũng cho chúng con luôn biết quy hướng về Chúa để cái đổi đời sống và luôn chạy về trong vòng tay đầy tình thương của Chúa.
-------------------------------
Linh mục Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT
Mt 13, 24-43
Trong suốt ba năm rao giảng Tin Mừng về Nước Thiên Chúa. Chúa Giêsu đã thường dùng những sự kiện, những hình ảnh, những vụ việc xẩy ra xung quanh Ngài, những điều thực tế đang diễn ra ở trong làng quê, trong thành thị, để dạy dân chúng, đặc biệt Ngài đã dùng những dụ ngôn để nói về Nước Trời, để nói về thế thái nhân tình. Hôm nay, Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn “ Cỏ lùng và lúa tốt “ để minh định lập trường của Ngài bởi vì đầy tớ muốn nhổ cỏ lùng đi, nhưng ông chủ lại bảo :” Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt “ ( Mt 13, 30 )…
Từ khi ông bà nguyên tổ Ađam và Evà đã không tuân lệnh Chúa, bị sa ngã vì lời phỉnh lừa của con rắn thì tội đã vào trần gian, sự dữ và cái ác bao trùm đến mọi người. Cái ác và sự dữ, đặc biệt là tội lỗi rất lì lợm, dai dẳng, ngoan cố không hề buông tha con người, nếu con người không can đảm, mạnh mẽ, dứt khoát chống cự lại chúng. Thánh Kinh đã mô tả vì tội, nên sự chết đã vào trần gian. Satan là hình ảnh của con rắn cực độc đã gieo rắc kinh hoàn, sợ hãi nếu con người không bám chặt vào Chúa và xin Ngài thứ tha, cứu thoát.
Dụ ngôn cỏ lùng, Chúa Giêsu quả quyết rằng chính kẻ thừ đã gieo cỏ lùng vào ruộng lúa. Cỏ lùng là một thực tế làm cho lúa không phát triển được vì kẻ thù là satan đã lén gieo vào ruộng hay nói cách khác ma quỷ đã gieo vào tâm hồn con người biết bao tang tóc, biết bao đau thương, tai họa. Tội đã làm con người xa cách Thiên Chúa và làm cho con người phải chết. Chúa dùng cây lúa mì, một loại lúa được trồng rất nhiều ở Palestine, lúc lúa mì còn nhỏ rất khó phân biệt với cỏ. Chúa cho chúng ta thấy rõ trong câu :” Khi nhổ cỏ, các anh sẽ nhổ cả lúa mì lẫn trong cỏ “. Chúa nói cứ để “ cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt “. Thực tế, nếu nhổ cỏ lùng lúc còn nhỏ sợ chúng ta sẽ nhổ cả lúa, lẫn với cỏ bởi vì chúng ta không thể nào phân biệt được chúng. Chúng ta hiểu được dù cỏ lùng lớn lên có bóp nghẹt lúa tốt một thời gian, nhưng lúa chín, đến mùa gặt, cỏ lùng rất dễ nhận ra và chúng ta sẽ thu gom tất cả cỏ lùng đem đi đốt và lúa thì mang về phơi khô và cất vào kho lẫm. Trong dụ ngôn này, Chúa không có ý nói cứ để cả hai lớn lên là dung túng cho sự dữ, cho cái ác và để chúng tự do hoành hành.
Trong cuộc sống hằng ngày, trong cuộc hành trình đức tin, vẫn có bóng tối và ánh sáng, vẫn có sự thiện và sự dữ. Cỏ lùng và lúa tốt vẫn đan xen với nhau. Đây là cuộc chiến liên lỉ, cuộc phấn đấu không ngừng, cuộc vượt thắng khó khăn không khoan nhượng. Thiên Chúa có chương trình của Ngài. Thiên Chúa luôn kiên nhẫn với từng người chúng ta trong cuộc sống đầy cam go, đầy khó khăn này, và Ngài kiên nhẫn, trung tín với hết mọi người trong thế giới này. Thế giới luôn là cuộc chiến đấu liên lỉ giữa sự thiện và sự dữ. Người Kitô hữu luôn có cỏ lùng và lúa tốt đan xen trong tâm hồn. Thánh Phaolô đã viết rất rõ trong thư gửi tín hữu Roma :” Điều tôi muốn thì tôi không làm, nhưng điều tôi không muốn thì tôi lại làm “ ( Rm 7, 15 ). Đây là cái nghịch lý trong đời sống của con người.
Người Kitô hữu chúng ta thường cứ tự an ủi : ta chưa phải là tội nhân, nhưng ta vẫn chưa muốn quay trở về. Cái trớ trêu là như thế vì chúng ta cứ tưởng khi sa ngã như Ađam và Evà mới là tội nhân, khi kiêu ngạo như Lucifer mới là ma quỷ. Cuộc chiến đấu giữa chúng ta và ma quỷ luôn luôn có Chúa phù trì, đỡ nâng. Lucifer kiêu ngạo, nên trở thành satan. Giuđa phản Chúa, bán Chúa và không nhận ra lòng thương xót của Chúa, nên y đã hư đi. Phêrô chối Chúa nhưng đã biết ăn năn, Chúa thứ tha cho Ông và còn đặt Ông làm thủ lãnh Giáo Hội. Bà Maria Mađalêna đã biêt1 sám hối, nên Chúa thứ tha tội lỗi cho bà.
Cỏ lùng là tội lỗi nhưng nếu con người biết hoán cải ăn năn, Thiên Chúa luôn kiên nhẫn chờ đợi họ quay trở về… Thiên Chúa yêu thương con người và Ngài chờ đợi nơi con người lòng thống hối để được Ngài thứ tha ( Rm 2, 4 ). Thiên Chúa luôn giầu lòng thứ tha. Ngài luôn bao dung, cảm thông và nhẫn nại với chúng ta. Ngài là người Cha nhân từ tha thứ cho đứa con hoang đàng biết quay về với Ngài. Cách thế của Thiên Chúa được biểu tỏ qua lời Thánh Vịnh :” Lạy Chúa, Chúa là Đấng nhân từ và hay tha thứ “.
Vâng, chỉ tới ngày Tận Thế như bài Tin Mừng của thánh Matthêu nói về ngày Chung Thẩm, Chúa sẽ phân chia dê và chiên nghĩa là Ngài sai các thiên thần thu gom hết cỏ lùng, cỏ dại mà đốt đi và thu lúa vào kho lẫm của Ngài. Ngài nói rất rõ ràng :” Kẻ lành lên Thiên Đàng, kẻ dữ xuống Hỏa Ngục chịu phạt đời đời.
Lạy Chúa Giêsu, xin thương xót chúng con là kẻ tội lỗi. Amen.
GỢI Ý ĐỂ CHIA SẺ :
1.Ông chủ trong dụ ngôn “ Cỏ lùng và lúa tốt “ là ai ?
2.Cỏ lùng ám chỉ gì ?
3.Lúa tốt ám chỉ ai ?
4.Tại sao sự chết lại xâm nhập vào trần gian ?
5.Tại sao lại có sự dữ ? Ai đã gây ra cái ác và sự dữ ?
6.Tại sao Chúa lại kiễn nhẫn với con người ?
-------------------------------
(Kng 12,13.16-19; Rm 8,26-27; Mt 13,24-43 hoặc 13,24-30)
Phúc Âm: Mt 13, 24-30 {hoặc 24-43}
"Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt".
Khi ấy, Chúa Giêsu phán một dụ ngôn khác cùng dân chúng rằng: "Nước trời giống như người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. Trong lúc mọi người ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo cỏ lùng vào ngay giữa lúa, rồi đi mất. Khi lúa lớn lên và trổ bông thì cỏ lùng cũng lộ ra. Đầy tớ chủ nhà đến nói với ông rằng: "Thưa ông, thế ông đã không gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Vậy cỏ lùng từ đâu mà có?" Ông đáp: "Người thù của ta đã làm như thế". Đầy tớ nói với chủ: "Nếu ông bằng lòng, chúng tôi xin đi nhổ cỏ". Chủ nhà đáp: "Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng. Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: "Các anh hãy nhổ cỏ lùng trước, rồi bó lại từng bó mà đốt đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta".
{Người lại nói với họ dụ ngôn khác mà rằng: "Nước trời giống như hạt cải người kia gieo trong ruộng mình. Hạt đó bé nhỏ hơn mọi thứ hạt giống, nhưng khi mọc lên, thì lớn hơn mọi thứ rau cỏ, rồi thành cây, đến nỗi chim trời đến nương náu nơi ngành nó".
Người lại nói với họ một dụ ngôn khác nữa mà rằng: "Nước trời giống như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men".
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn mà phán những điều ấy với dân chúng. Người không phán điều gì với họ mà không dùng dụ ngôn, để ứng nghiệm lời tiên tri đã chép rằng: "Ta sẽ mở miệng nói lời dụ ngôn, Ta sẽ tỏ ra những điều bí nhiệm từ lúc dựng nên thế gian". Sau khi giải tán dân chúng, Người trở về nhà. Các môn đệ đến gặp Người và thưa rằng: "Xin Thầy giải thích dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe". Người đáp rằng: "Kẻ gieo giống tốt là Con Người. Ruộng là thế gian. Còn hạt giống tốt là con cái Nước trời. Cỏ lùng là con cái gian ác. Kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần. Cũng như người ta thu lấy cỏ lùng, rồi thiêu đốt trong lửa thế nào, thì ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy: Con Người sẽ sai các thiên thần đi thu tất cả gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác khỏi nước Chúa, rồi ném tất cả chúng vào lửa: ở đó sẽ phải khóc lóc nghiến răng. Bấy giờ kẻ lành sẽ sáng chói như mặt trời trong Nước của Cha mình. Ai có tai để nghe thì hãy nghe".}
Suy Niệm:
Chúa Nhật XVI Thường Niên A
Kng 12,13.16-19; Rm 8,26-27; Mt 13,24-43 hoặc 13,24-30
Chúa vừa nói với chúng ta những lời dễ hiểu. Thế gian này là thửa ruộng có cỏ xấu mọc chen với lúa tốt, có người dữ sống lẫn với người lành. Hiện tượng này có thật; ai ai cũng thấy và nhiều khi làm khổ chúng ta. Hơn nữa, nhiều lần chúng ta cũng giống như những người tôi tớ trong bài Tin Mừng, muốn xin lửa bởi trời xuống đốt sạch phường gian ác đi, để thế giới này được bình an và hạnh phúc hơn. Nhưng không hiểu sao một vấn đề xa xưa như vậy mà vẫn còn y nguyên từ đời này qua đời khác. Và khi ngoái cổ nhìn lại chỗ vừa nhổ xong, họ lại thấy cỏ xấu muốn mọc lên. Loài người muốn kêu lên Thiên Chúa để Người giúp đỡ. Nhưng họ chẳng tìm được an ủi nào, trừ những Lời mạc khải chúng ta vừa nghe đọc. Thế nên chúng ta cần thành kính đọc đi đọc lại những bài Thánh Kinh hôm nay để tìm thấy lẽ sống trước một vấn đề nan giải. Chúa dạy chúng ta thế nào đối với hiện tượng lành-dữ pha phôi, xen lẫn ở trần gian này?
A. Lời Sách Khôn Ngoan
Cựu Ước có bảy cuốn sách mệnh danh là sách Khôn ngoan. Trong số đó có một cuốn được gọi thẳng là sách Khôn Ngoan. Bài đọc 1 hôm nay trích một đoạn trong sách ấy. Và đoạn trích này cho chúng ta một ý tưởng sơ khởi về các sách Khôn ngoan trong Cựu Ước.
Đại khái, đó là những tác phẩm được viết ra khi dân Dothái đã tiếp xúc nhiều với triết học của các cường quốc lân bang, đặc biệt khi họ đã liên lạc nhiều với người Hylạp. Họ cũng bắt chước các nhà hiền triết của các dân tộc ấy suy nghĩ về các huyền nhiệm day dứt lương tâm con người. Hiện tượng kẻ lành người dữ chung đụng và chung sống với nhau là một trong những thắc mắc lớn. Làm sao không thể khiến trái đất này chỉ còn có những người lành?
Một số tác giả người Dothái được Chúa linh ứng suy nghĩ về những huyền nhiệm như thế. Và sách vở họ viết ra làm thành các sách Khôn Ngoan của Cựu Ước. Những vấn đề họ nêu lên có màu sắc triết học. Nhưng cách thức họ trình bày, và nhất là suy tư của họ lại quy về tôn giáo, khiến những sách tôn giáo này trở nên những sứ điệp mạc khải ý Chúa nhiệm mầu. Người ta phải nghe với niềm tin và chỉ lãnh hội được nếu có ơn Chúa.
Vậy sách Khôn ngoan và đặc biệt đoạn trích hôm nay nghĩ thế nào về hiện tượng kẻ lành người dữ chung đụng ở trần gian?
Ngay ở câu đầu bài trích hôm nay, tác giả Sách Thánh đã cho chúng ta một cái nhìn đức tin. Chúng ta hãy dịch lại cho đúng lời của ông (theo bản dịch của Nguyễn Thế Thuấn): "Ngoài Chúa ra không có thần nào lo đến chúng sinh để Ngài phải trình bày là Ngài đã không xét xử bất công". Nghĩa là Thiên Chúa là Đấng duy nhất cai trị vạn vật. Mọi sự đều do Ngài sắp đặt. Và chẳng có ai hơn Ngài để Ngài phải báo cáo về công việc điều hành của Ngài.
Với những lời lẽ như thế, sách Khôn ngoan đã nói lên lập trường của niềm tin. Người có đức tin không coi mình là chúa tể vạn vật. Họ không được đứng ra vặn hỏi trời đất, dường như mọi sự phải ra như họ suy nghĩ. Không, con người phải nhận biết thân phận của mình. Các nhà khoa học lớn nhất chỉ là những người khám phá ra các định luật sâu xa trong trời đất để tuân theo. Vì cả khi dùng khoa học làm chủ thiên nhiên, họ vẫn phải chấp nhận các đặc tính của tạo vật. Thế nên các nhà khoa học là những người rất khiêm tốn, ít nhất đối với thực tại thiên nhiên. Thế thì vì sao con người lại tự phụ cư xử như chúa tể đối với các vấn đề con người?
Khi bực tức trước hiện tượng lành dữ pha trộn trong thế gian, họ không tự đặt làm thẩm phán xét xử kẻ sống và người chết sao? Cha Yves de Montchueil có một nhận xét rất ý vị: thường thường người ta phân biệt có hai hạng người trong xã hội; những người tốt đứng từ bàn chân người ta trở lên, còn những người xấu đứng từ bàn chân người ta trở xuống. Tức là ai cũng coi mình là thước đo, là ranh giới. Những người như mình hay được mình quý là tốt; còn những ai không như mình và không đẹp ý mình đều xấu. Và không biết được mấy người thuộc loại trên! Chỉ nguyên điều đó đã chứng tỏ vấn đề lành dữ tốt xấu vô cùng phức tạp và người ta có thể cãi nhau, đánh nhau mãi mãi để phân biệt người lành kẻ dữ.
Cũng may con người không phải là chúa tể vạn vật. Họ không phải là thước đo mọi sự. Họ không phải là thẩm phán tối cao. Nếu vậy cả trong vấn đề lành dữ này, họ phải lãnh ý Thiên Chúa; họ phải tìm hiểu, khám phá quan điểm của Ngài. Và đó là điều mà câu đầu bài sách Khôn ngoan hôm nay muốn dạy chúng ta.
Tư tưởng thứ hai của bài này là Thiên Chúa điều khiển mọi sự một cách toàn năng, nên Ngài khoan dung lạ lùng. Chứ không như những ai ít quyền thế, vì khả năng có hạn nên luôn luôn muốn xử cứng đối với những ai hơi khó bảo. Thật vậy, bậc trượng phu sợ gì sự chống đối. Chỉ kẻ yếu thế mới vội vàng tác oai. Phạm tội là phản loạn cùng Thiên Chúa. Nếu Thiên Chúa diệt hết kẻ dữ, há chẳng tỏ ra Người không toàn năng sao?
Nhưng lý do cuối cùng của thái độ bao dung của Ngài, chính là lòng bác ái bao la muốn cho tội nhân trở lại mà được sống. Thế nên thái độ của người công chính ở đời, của người đi theo đường lối của Thiên Chúa, là phải nhân đạo, phải thương người, phải muốn cho tội nhân sám hối ăn năn, chứ không phải là mong cho họ bị tiêu diệt.
Thiết tưởng bài học của sách Khôn ngoan đã khá đủ để chúng ta suy nghĩ và sửa mình. Nhưng Phụng vụ hôm nay còn muốn góp ý thêm qua bài Tin Mừng để hiện tượng kẻ lành người dữ chung đụng ở trần gian được soi sáng một cách thỏa đáng.
B. Lời Của Tin Mừng
Chúng ta chỉ nói đến một dụ ngôn, dụ ngôn cỏ xấu mọc xen với lúa tốt. Lời Chúa ở đây rất sống động. Đó là một màn kịch nhỏ, mau lẹ nhưng đầy ý nghĩa. Người ta thấy thái độ nông nổi của tôi tớ. Còn ông chủ thì chín chắn và thực tình muốn xây dựng. Ông chỉ đích danh tác giả gây ra cỏ lùng; nhưng đồng thời ông cũng muốn tôi tớ phải khiêm cung: này, ý tứ khi nhặt cỏ lùng, lỡ ra các anh lại nhổ lúa cả rễ một thể. Nghĩa là phán đoán của các anh chưa bảo đảm đâu. Hơn nữa các anh đừng quên bổn phận của các anh vì "hãy cứ để chúng mọc lên cả hai cho đến mùa gặt". Giống tốt cũng phải mọc lên và sinh bông trái; nếu không, đến mùa gặt là ngày tận thế, giống tốt cũng chỉ là cỏ và khi ấy cũng sẽ bị bó lại để thiêu đi. Thật ra người ta không thu cỏ lùng trước đâu. Người ta thường chỉ gặt lúa mang về nhà. Còn rươm rạ sẽ cắt sau. Nhưng ở đây vì tôi tớ đang muốn biết về số phận của cỏ lùng, nên buộc lòng người chủ phải nói đến nó trước.
Như vậy, qua bài Tin Mừng, Chúa Yêsu cho chúng ta thấy thêm nhiều yếu tố của vấn đề lành dữ lẫn lộn trong thế gian. Nguyên nhân gây nên sự dữ là Satan, kẻ thù của Thiên Chúa. Người ta không nên dán nhãn hiệu lãnh dữ vào trán nhau vì tất cả đang còn thay đổi, đang thời lớn lên. Hãy cố gắng sinh bông trái kẻo trở thành cỏ dại bị thiêu đi sau này. Tuy nhiên ý tưởng cốt yếu ở đây là thời tận thế, lúc chung cuộc. Người ta phải đợi đến ngày ấy để thấy kẻ dữ bị thiêu đi và người lành sáng chói lên.
Nhưng ý tưởng của phần giải thích dụ ngôn dường như lại nhấn mạnh đến hình phạt dành cho kẻ dữ. Chúng ta không nên lấy làm lạ vì sự chuyển hướng này. Nó cho chúng ta thấy ở mỗi thời Lời Chúa muốn mạc khải một khía cạnh riêng biệt. Vì người khôn trong Nước Trời phải biết bắt chước người gia chủ "rút ra cả cái mới cũ" mà xây dựng cuộc đời.
Chúng ta hãy cố ghi lại hết mọi mạc khải Chúa mở ra cho chúng ta trong hai bài đọc trên đây. Một đàng bài Cựu Ước cho chúng ta thấy người công chính phải dành quyền xét xử cho Thiên Chúa và bắt chước Ngài mà có lòng nhân đạo, ước mong cho người tội lỗi ăn năn hối cải. Với bài Tin Mừng, Chúa dạy chúng ta còn phải khiêm nhường hơn nữa. Đừng dán nhãn hiệu cỏ lùng, cỏ xấu cho ai; và ai ai cũng phải cố gắng sinh hoa kết quả để khỏi trở thành cỏ dại bị thiêu trong ngày tận thế. Và nếu chúng ta để ý , thì trong phần giải thích dụ ngôn, chúng ta đã thấy tác giả Thánh Kinh muốn ám chỉ rằng cỏ dại mọc ngay trong lòng Giáo Hội chứ không riêng gì ở giữa thế gian vì ông viết: Con Người sẽ sai các thiên thần của Ngài đi nhặt khỏi Nước của Ngài mọi cớ vấp phạm và hết thảy những phường tác quái.
Tất cả những giáo lý trên khiến chúng ta phải khiêm nhường hơn, vì cỏ dại có thể mọc cả trong mảnh vườn nhà chúng ta và ngay trong lòng chúng ta. Mọi tâm tình bực tức với kẻ dữ không còn nữa. Ngược lại từ nay chúng ta phải cầu xin lòng nhân đạo của Chúa nhiều hơn. Và ở đây, chúng ta thấy những lời thư Phaolô hôm nay đầy an ủi.
C. Lời Thư Phaolô
Tình cảnh chúng ta rất yếu hèn. Cỏ dại có thể đang mọc trong thân xác chúng ta. Dục vọng và nết xấu nhiều khi không che giấu được. Và lương tâm chúng ta nhiều khi phải rên xiết. Ai giúp chúng ta vươn lên tới Chúa để sinh hoa kết quả? Thánh Phaolô ý thức sâu xa về thân phận con người. Và ngài đã tìm thấy ơn cứu độ nơi mầu nhiệm tử nạn-phục sinh của Chúa Yêsu Kitô. Chính nơi sự yếu đuối mà sức mạnh của Thiên Chúa đã tỏ ra tuyệt diệu. Người đã giơ cánh tay uy hùng phục sinh Đức Yêsu. Người đã ban Thần trí uy dũng xuống trên các xác phàm, khiến hôm nay Phaolô viết: "Thần Khí đỡ đần tình cảnh yếu hèn của ta".
Người đỡ đần chúng ta ngay trong việc đầu tiên khi chúng ta đến với Thiên Chúa. Cầu nguyện thế nào cho phải, đâu chúng ta có biết. Nhưng chính Thần Khí chuyển cầu cho ta. Người dùng chính sự yếu hèn của ta, khiến nó thốt lên những lời rên xiết bay lên trước tòa Chúa. Và khi con người biết thú nhận thân phận yếu hèn và cầu xin ơn cứu độ như vậy, thì họ sẽ được cứu vớt.
Hôm nay chúng ta cũng cầu xin Thần trí đến đỡ đần tình cảnh yếu hèn của chúng ta. Chúng ta không phải là những người thánh thiện hơn ai. Ngược lại chúng ta nhìn nhận mình yếu đuối tội lỗi khốn khổ. Chúng ta đến đây không phải vì xứng đáng hơn mọi người, nhưng chính vì hèn hạ hơn bất cứ ai để xin ơn cứu độ.
Chúng ta mặc lấy tâm tình của Chúa Yêsu Kitô trong mầu nhiệm bàn thờ, là mầu nhiệm Thánh giá và là mầu nhiệm cầu xin ơn tha thứ cho hết mọi tội nhân. Chúng ta muốn ơn của thánh lễ cứu độ này tràn xuống trên tất cả chúng ta và lan ra khắp mặt địa cầu, để đem ơn tha thứ, đổi mới và thánh hóa mọi nơi mọi người. Cỏ xấu trong thế gian sẽ bớt đi, mất đi không phải do ý chí tự cao tự đại muốn tiêu diệt mọi người khác mình, nhưng nhờ lòng nhân đạo của Thiên Chúa bao dung muốn cho mọi người được cứu vớt. Chúng ta hãy chia sẻ tình yêu của Chúa trong Thánh lễ này để thực hiện nó trong đời sống.
(Trích dẫn từ tập sách Giải Nghĩa Lời Chúa của Đức cố Giám Mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm)
-------------------------------
Mt 13:24-43: 24 Ngài lại ra cho họ ví dụ khác mà rằng: "Về Nước Trời thì cũng in như người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. 25 Trong khi mọi người đang ngủ, thì kẻ thù người ấy đến gieo cỏ lùng vào giữa lúa rồi đi mất. 26 Khi lúa lên mạ, và đã đòng đòng, thì cỏ lùng cũng tỏ hiện. 27 Tôi tớ của gia chủ đến gặp ông và nói: "Thưa ông, thế ông lại đã không gieo giống tốt trong ruộng sao? Vậy bởi đâu lại có cỏ lùng?" 28 Ông nói với họ: "Tên thù đã làm nên cơ sự đó". Tôi tớ nói với chủ: "Vậy ông có muốn chúng tôi nhặt ngay đi không?" 29 Ông nói: "Không! Lỡ khi nhặt cỏ lùng, các anh lại nhổ lúa cả rễ một thể. 30 Hãy cứ để chúng mọc lên cả hai cho đến mùa gặt. Vào buổi gặt hái, tôi sẽ bảo thợ gặt: "Các anh hãy nhặt cỏ lùng trước, bó lại thành bó để thiêu đi; còn lúa, các anh hãy thu vào lẫm của tôi".
31 Ngài lại ra cho họ ví dụ khác mà rằng: "Về Nước Trời, thì cũng in như hạt cải người nọ lấy gieo trong ruộng mình. 32 Nó nhỏ tí, thua mọi thứ hạt giống, nhưng khi nó đã lớn lên, thì to lớn hơn rau cỏ mà thành một cây, đến đỗi chim trời đến nương náu nơi cành nó".
33 Ngài lại nói với họ một ví dụ khác: "Về Nước Trời, thì cũng in như men, bà nọ lấy vùi vào ba rá bột cho đến khi tất cả dậy men".
34 Ngài dùng ví dụ mà nói hết các điều ấy với dân chúng, và Ngài không nói với họ điều gì mà lại không dùng ví dụ, 35 để nên trọn điều đã phán nhờ vị tiên tri nói rằng:
Ta mở miệng tuyên ra câu ví,
thổ lộ những điều bí ẩn từ lúc khởi nguyên vũ hoàn.
36 Bấy giờ, Ngài bỏ dân chúng mà về nhà. Môn đồ đến gặp Ngài mà rằng: "Xin nói rõ cho chúng tôi hiểu ví dụ cỏ lùng trong ruộng!" 37 Đáp lại, Ngài nói: "Kẻ gieo giống tốt tức là Con Người; 38 ruộng là thế gian; giống tốt là con cái của Nước; cỏ lùng là con cái Quỉ dữ; 39 kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỉ; mùa gạt là thời tận thế; và thợ gặt là các thiên thần; 40 Vậy cũng như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa thiêu đi, thì thời tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy... 41 Con Người sẽ sai các thiên thần của Ngài đi nhặt khỏi Nước của Ngài mọi cớ vấp phạm, và hết thảy những phường tác quái, 42 rồi quăng chúng vào lò lửa: ở đó sẽ phải khóc lóc và nghiến răng. 43 Bấy giờ kẻ lành sẽ sáng chói như mặt trời trong Nước của Cha họ. Ai có tai thì hãy nghe!"
Bài tin mừng Chúa nhật nầy gồm ba dụ ngôn về Nước Trời: Dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:24-30), dụ ngôn hạt cải (13:31-32); dụ ngôn men trong bột (13:33); lý do dùng dụ ngôn (13:34-35) và giải thích dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:36-43). Ba dụ ngôn nầy có nhiều điểm chung: - Tất cả đều hướng về “ngày thu hoạch”, chứ không phải tình trạng hiện thời; - Phương thức làm là hạt giống/men được gieo vào trong một môi trường; - Các dụ ngôn nhấn mạnh kết quả mà hạt giống/men mang lại cho môi trường (cc. 30b.32.33).
Dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:24-30)
Liên hệ với dụ ngôn trước, dụ ngôn nầy tiếp tục nói về Nước Trời bằng câu chuyện hạt giống. Khác với dụ ngôn trước, dụ ngôn nầy không nói về các loại đất trong đó các hạt giống được gieo vào, mà nói về hạt giống. Dụ ngôn trước nói về đất tốt (13:8.23) giúp cho hạt giống trổ sinh nhiều bông hạt. Dụ ngôn nầy đề cập đến hạt giống tốt (c. 24), không bị cỏ lùng làm chết đi, mà sẽ sinh nhiều hạt và được thu vào kho lẫm (c. 30). Điểm khác biệt nữa trong dụ ngôn nầy là sự can thiệp bởi các yếu tố bên ngoài: một đàng là kẻ thù gieo cỏ lùng vào ruộng lúa (c. 25); đàng khác là quyết định của chủ ruộng để cho lúa và cỏ lùng mọc chung với nhau cho đến ngày gặt, bởi ông biết phẩm tính của hạt giống (c. 30). Có thể phân chia bố cục của đoạn nầy như sau: - Khởi điểm về hạt giống tốt (c. 24); - Hạt giống lớn lên chung với cỏ lùng (cc. 25-26); - Lúa tốt được tách ra khỏi cỏ lùng trong mùa gặt (cc. 27-30)
Khởi điểm về hạt giống tốt (c. 24)
Matthêô dùng tĩnh từ kalos, “tốt” trong một số hình ảnh ẩn dụ như trái tốt (3:10; 7:19), công việc tốt (5:16), cây tốt (12:33), hạt giống tốt (13:24), hạt ngọc tốt (13:45), cá tốt (13:48). Các hình ảnh nầy đều nằm trong văn mạch của trình thuật về ngày cánh chung. Đến thời sau cùng, cây nào sinh trái tốt thì được giữ lại, cây nào không sinh trái hoặc sinh trái xấu sẽ bị chặt đi và vất vào lửa; cá tốt sẽ được bỏ vào giỏ, còn cá xấu thì bị quăng ra ngoài. Cũng thế hạt giống tốt sẽ được cất vào kho lẫm, trong khi cỏ lùng sẽ bị gom góp lại thành bó và bị đốt đi.
Hạt giống lớn lên chung với cỏ lùng (cc. 25-26)
Trong đoạn nầy dưới hình thức trình bày, Matthêô nói đến sự xuất hiện của cỏ lùng và lớn lên chung của nó với hạt giống trong cùng một thửa ruộng. “Kẻ thù”, echthros, là người gieo cỏ lùng vào đó, cũng là ma quỉ, diabolos (c. 39), là kẻ đối nghịch với “ông chủ”, kyrios (c. 28). Kẻ thù gieo cỏ lùng lên trên hạt giống tốt nhằm phá hoại hạt giống tốt và ngăn cản hạt giống sinh trái.
Câu 25 mô tả các hành động liên tiếp và hoàn thành của kẻ thù: çlthen, “đã đến”, epespeiren, “đã gieo lên trên” và apçthen, “đã ra đi”. Các hành động diễn ra rất nhanh trong khung cảnh thoi gian là “lúc mọi người đang ngủ”, en tô katheudein. Matthêô thường mô tả một biến cố “sự dữ” diễn ra trong khi một người đang ngủ: Chúa Giêsu đang ngủ trên thuyền thì giông bão ập đến (8:24), trong khi các môn đệ đang ngủ, Chúa Giêsu chiến đấu với cám dỗ trong Vườn Cây Dầu, và người tội lỗi đang đến bắt Ngài (x. 26:40-45). Ở đây Matthêô chỉ nhắm mô tả sự kiện là ma qủi lợi dụng lúc người ta đang ngủ để gieo cỏ lùng vào.
Cỏ lùng được kẻ thù gieo vào giữa hạt giống tốt và lớn lên cùng hạt giống (c. 26). Trong 10:16 Matthêô nói đến việc chiên được sai đến giữa đàn sói. Trong cả hai trường hợp Matthêô đều cho thấy là hạt giống và chiên không bị biến dạng hay hư hỏng bởi việc sống chung nầy. Cỏ lùng và hạt giống tốt cùng lớn lên và chúng phát triển theo cách của chúng. Ở đây cả hai được mô tả là lớn lên cùng thời. Trong 13:30, có sự quyết định của gia chủ nữa, “Hãy để chúng cùng lớn lên”. Hạt giống tốt kết trái, cỏ lùng cũng phơi bày mình ra. Tỏ hiện, phainô, ở đây là tự phơi bày mình ra cho người khác thấy (x. 9:33; 24:30); khi còn là hạt, khó phân biệt được đâu là cỏ lùng và hạt giống.
Chủ đề chính của dụ ngôn là hạt giống. Chủ ruộng đã gieo hạt giống, speirô, vào ruộng của mình. Kẻ thù đến và gieo thêm cỏ lùng “giữa hạt giống”; động từ epi-speirô chỉ việc gieo lên trên. Cách mô tả nầy cho thấy mục đích xấu của kẻ thù. Tuy nhiên, hạt giống vẫn mọc lên và kết trái. Matthêo nói đến việc kết trái, karpos, như trong dụ ngôn trước (13:8). Việc kết trái chứng tỏ là hạt giống tốt, nên mới sinh trái tốt (7:18.20), và không bị ảnh hưởng bởi việc lớn lên chung với cỏ lùng.
Lúa tốt được tách ra khỏi cỏ lùng trong mùa gặt (cc. 27-30)
Đoạn nầy ở hình thức đối thoại giữa chủ ruộng và các tôi tớ. Các tôi tớ đặt các câu hỏi, và gia chủ trả lời và ra mệnh lệnh. Kẻ thù ra đi, các tôi tớ đến với gia chủ trình bày về sự hiện diện của hạt giống xấu trong ruộng (c. 27). “Người gieo hạt giống tốt” trong câu nhập đề, bây giờ được xác định chính là gia chủ, oikodespotçs. Gia chủ nầy chính là hình ảnh của Thiên Chúa (20:1; 21:33); bởi đó kyrie cũng hiểu theo nghĩa nầy. Các tôi tớ đặt vấn đề về nguồn gốc hạt giống xấu giữa ruộng của ông chủ: “Ông đã chẳng gieo hạt giống tốt hay sao?” Câu trả lời chờ đợi khẳng định “Vâng, tôi đã gieo hạt giống tốt”. Câu hỏi tiếp theo về nguồn gốc cỏ lùng “Bởi đâu lại có cỏ lùng?” Trong Matthêô, khi đặt vấn đề về nguồn gốc một sự kiện, thường cho thấy sự kiện ấy vượt qua trí hiểu của con người, và cả sự bất lực của con người trong giải quyết vấn đề (13:27; 13:54.56; 15:33; 21:25). Bởi đó, ông chủ không để cho các tôi tớ làm theo cách suy nghĩ của họ là đi nhổ ngay cỏ lùng ra khỏi ruộng.
Chỉ gia chủ mới biết nguồn gốc của cỏ lùng, còn tôi tớ không biết điều nầy, nên họ phải chờ đến ngày gặt (c. 28). Ông gọi đó là kẻ thù của ông, vì cỏ lùng đã được gieo vào trong ruộng của ông. Chính ông quyết định thời hạn để cho cỏ lùng lớn lên chung với hạt giống, và khi nào thì chúng sẽ bị đốt trong lửa. Động từ syllegô, “thu góp” (cc. 28.29.30) được dùng đến 3 lần trong đoạn ngắn nầy. Các tôi tớ muốn thu góp ngay cỏ lùng (c.28), nhưng gia chủ lo ngại việc thu góp nầy sẽ ảnh hưởng đến hạt giống tốt (c. 29). Bởi đó ông để cỏ lùng mọc chung trong ruộng của ông cho đến ngày gặt (c. 30). “Mùa gặt” và “thời gian” gắn liền với nhau và mang ý nghĩa cánh chung. Chính “thời gian”, kaipos, xác định tính chất của mùa gặt. Đó là mùa gặt của thời cánh chung (8:29; 21:34). Chính đợi đến ngày cánh chung, mọi sự mới tỏ lộ ra và được giải quyết (13:47-50; 22:1-14: 25:31-46). Hạt giống tốt thì sinh hạt, còn cỏ lùng thì không; như thế ông chủ dùng nguyên tắc “xem quả thì biết cây” (7:18) để chỉ cho tôi tớ biết cách phân biệt và hành động trong ngày gặt. Cỏ lùng thì bó lại và đốt đi, còn lúa tốt cất vào trong kho lẫm của gia chủ (13:30b.40; 3: 12).
Thiên Chúa gieo hạt giống tốt xuống, và Ngài thu gặt hoa trái. Trên mảnh ruộng của Thiên Chúa ở trần gian, hạt giống tốt và cỏ lùng sống chung. Hạt giống tốt phải sinh hoa trái tốt, vì chỉ như thế nó mới được thu hoạch và cất vào kho lẫm của Thiên Chúa.
Dụ Ngôn Hạt Cải (13:31-32)
Lần nữa Chúa Giêsu nói về dụ ngôn một hạt giống khác. Đó là hạt cải. Dụ ngôn nầy được thuật lại trong Mc 4:30-32 và Lc 13:18-19. Hạt cải mọc dọc theo vùng Biển Galilêa. Chiều cao loại cây một năm nầy thay đổi từ 0,6096 m - 1,8288m. Lá mọc từ gốc mà lên. Đến mùa cây trổ sinh rất nhiều bông nhỏ màu vàng. Hạt cải dùng làm dầu, một thứ hương liệu (ABD 2,812).
Khác với dụ ngôn hạt giống tốt, dụ ngôn nầy nhấn mạnh đến kết quả cuối cùng của hạt cải, rất tương phản với tình trạng khởi đầu. Tính cách tương phản nầy được diễn tả bởi hai tính từ mikroteron, “nhỏ nhất” và meizon, “lớn nhất” (c.32). Sự tương phản nầy nhấn mạnh sự sống lớn mạnh và năng động của Nước Trời. Hạt cải lớn lên thành “cây”, devdron, nghĩa là nó có hình dáng và kích thước như một thân cây.
Hình ảnh ẩn dụ “chim trời đến ẩn náu trong cành của nó” lấy từ Cựu ước. Sách Đaniel 4 và Ezekiel 31 so sánh vua Aicập như một cây to lớn, “thân nó cao lớn hơn mọi cây cối trong cánh đồng, chồi lộc ra nhiều, cành lá vươn rộng” (Ezk 31:5), mà các chư hầu như chim trời tìm đến ẩn náu và làm tổ, “Trên cành cây, mọi giống chim trời đến làm tổ, dưới bóng lá cành, mọi dã thú nẩy nở sinh sôi, và dưới bóng nó, vô số dân tộc đến cư ngụ” (Ezk 31:6; Đaniel 4:9.18). Bởi đó, hình ảnh nầy được dùng trong dụ ngôn ám chỉ việc các dân tộc tìm đến Nước Trời vào thời cánh chung, để được cư ngụ và hưởng sự sống trong đó.
Cây cải của Nước Trời thay thế cây sự sống trong vườn Eđen, bởi Nước Trời ban sự sống cho mọi dân tộc và mọi người.
Dụ Ngôn Men Trong Bột (13:33)
Dụ ngôn nầy không dùng hình ảnh hạt giống nữa, mà một nhúm men, zymç. Giống như dụ ngôn trước, dụ ngôn nầy nói đến sự nhỏ bé lúc ban đầu và lớn mạnh vào lúc cuối. Tuy nhiên dụ ngôn nầy còn nhấn mạnh một khía cạnh khác. Đó là sự sống của Nước Trời làm biến đổi cả môi trường nơi men Nước Trời được bỏ vào.
Kết luận: Nước Trời là Chúa Giêsu Kitô. Ngài đến trần gian như hạt giống chịu chôn vùi trong lòng đất. Không để tỏ lộ công khai một dáng vẻ to lớn và huy hoàng nào; trái lại nhỏ bé và thầm lặng. Tuy nhiên Ngài đã làm dậy lên trần gian và khi đã hoàn thành sứ mạng, Ngài trở nên nơi ơn cứu độ duy nhất cho mọi người.
Lm. Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến
-------------------------------
Lắng nghe sứ điệp của bài Tin Mừng (Mát-thêu 13:24-43)
Bài giảng của Chúa Giê-su hôm nay về Nước Trời gồm có ba dụ ngôn. Dụ ngôn Hạt cải và dụ ngôn Men trong bột diễn tả sự lớn mạnh của Nước Trời. Trong khi đó, dụ ngôn Lúa và Cỏ lùng trình bày sự đối nghịch giữa Nước Trời và ảnh hưởng của ma quỷ tội lỗi, đối nghịch giữa công việc của hai thủ lãnh là Chúa Giê-su và Xa-tan. Cả ba dụ ngôn không những cho chúng ta cái nhìn rất thực tế về thực tại Nước Trời nói chung, mà còn cho thấy thực tại ấy ngay trong tâm hồn mỗi người chúng ta.
Dụ ngôn Hạt cải và Men trong bột nếu đem áp dụng cho chúng ta, thì mỗi người chúng ta được Chúa mời gọi làm hạt cải lớn lên giữa thế giới, sống những giá trị Tin Mừng và ảnh hưởng đến người khác giống như cây cải có thể là nơi cho chim trời làm tổ. Hoặc chúng ta phải làm nắm men để thúng bột là gia đình, láng giềng, cộng đoàn và xã hội được dậy lên lối sống theo chân lý Tin Mừng.
Với dụ ngôn Lúa và Cỏ lùng, trước hết chúng ta được mời gọi suy tư về công việc thiết lập Nước Trời của Chúa Giê-su. “Nước Trời ví như chuyện người kia gieo giống tốt trong ruộng mình”. Hạt giống Tin Mừng đã được Chúa Giê-su gieo rắc qua những bài giảng thật đơn sơ nhưng vô cùng phong phú. Để củng cố cho lời giảng và biểu lộ lòng yêu thương của chính Thiên Chúa, Chúa Giê-su đã thực hiện những phép lạ chữa lành, chữa lành cả thể xác lẫn tinh thần và thiêng liêng. Người kêu gọi các môn đệ, tuyển chọn mười hai người và đặc biệt huấn luyện họ để trở thành những cột trụ cho việc thiết lập Giáo Hội sau này. Sau ba năm thi hành sứ vụ rao giảng, khi “đến giờ phải bỏ thế gian mà về với Chúa Cha”, Chúa Giê-su chấp nhận cuộc Thương khó, chết trên thập giá và sống lại vinh hiển. Đó là tổng quát công việc “gieo hạt giống tốt” của Nước Trời mà Chúa Giê-su đã thực hiện trong suốt cuộc đời dương thế của Người và được tiếp tục trong Giáo Hội.
Tuy nhiên trong cùng một mảnh đất là thế giới và song song với công việc Chúa Giê-su thiết lập Nước Trời, chúng ta lại thấy xuất hiện quyền lực đối lập của ma quỷ. Nó thừa cơ “khi mọi người đang ngủ, đến gieo thêm cỏ lùng vào giữa lúa, rồi đi mất”. Ma quỷ tìm đủ mọi cách để gây ảnh hưởng trên con cái Chúa và lôi kéo họ ra khỏi lối sống của Tin Mừng. Nó thầm lặng gieo vào tâm hồn chúng ta những thói hư tật xấu, thúc giục lòng ham muốn của chúng ta mà chạy theo phù hoa thế gian. Nó muốn làm cho “cỏ lùng” mọc thật nhanh, chèn ép lúa tốt trong đời sống đạo đức chúng ta. Trên bình diện rộng lớn hơn, ma quỷ cho những kẻ xấu trà trộn vào cộng đồng dân Chúa làm khí cụ để nó phát huy quyền lực, làm suy giảm đi ảnh hưởng của những gì Chúa Giê-su đã thực hiện cho nhân loại. Nó đúng là một kẻ thù nguy hiểm của Chúa Giê-su và Giáo Hội Người.
Sống sứ điệp Tin Mừng
Nhưng không kém phần quan trọng, đó là việc Chúa Giê-su thiết lập Nước Trời ngay trong tâm hồn mỗi người chúng ta. Đang khi chúng ta mở lòng đón nhận hạt giống Lời Chúa, ma quỷ cũng cố gắng lôi kéo chúng ta đi theo lối sống của thế gian bằng cách gieo “cỏ lùng” vào tâm hồn chúng ta. Nhận diện và diệt “cỏ lùng” chắc chắn là một việc không dễ làm! Chúng ta có thể coi việc tập tành nhân đức và diệt trừ tính hư nết xấu giống như công việc gieo giống tốt và diệt cỏ lùng. Như lúa tốt nằm bên cạnh cỏ lùng, nhân đức cũng nằm ngay bên cạnh nết xấu và đối nghịch nhau. Do đó, muốn tập một thói quen tốt tức là nhân đức, chúng ta đồng thời cũng phải diệt trừ một thói quen xấu đối nghịch. Thí dụ cụ thể, nếu chúng ta muốn tập khiêm nhường (nhân đức) thì chúng ta cũng phải diệt tính kiêu ngạo (nết xấu). Muốn cho Nước Trời lớn mạnh trong tâm hồn, chúng ta cần phải để cho những hạt giống tốt là các nhân đức lớn lên và nhổ đi cỏ lùng là các nết xấu. Chúng ta làm công việc ấy khi xét lương tâm mỗi ngày. Nước Trời không ở xa, nhưng ngay trong tâm hồn chúng ta. Vậy chúng ta biết mình phải làm gì rồi!
Lm. Đa-minh Trần đình Nhi
-------------------------------
Linh mục Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT
CHÚA NHẬT XVI THƯỜNG NIÊN, NĂM A
Kn 12,13.16 -19 Rm 8, 26-27 Mt 13, 24 – 43
Thường chúng ta sống ở trần gian này luôn có sự lành, sự dữ, luôn có thiện, có dữ. Lành dữ luôn xen TN 16-A67
Thường chúng ta sống ở trần gian này luôn có sự lành, sự dữ, luôn có thiện, có dữ. Lành dữ luôn xen lẫn với nhau.Thiên Chúa có người cho rằng Ngài là Đấng ở trên cao luôn khắt khe xét xử con người. Tuy nhiên, Đạo Công giáo do Chúa Giêsu thiết lập là Đạo tình thương và tha thứ. Thánh Gioan định nghĩa Thiên Chúa là tình yêu. Bài dụ ngôn lúa và cỏ lùng mà Tin Mừng của thánh Matthêu hôm nay trinh bày, muốn nhắc lại cho chúng ta về Thiên Chúa tình yêu và tha thứ. Dụ ngôn là câu trả lời thật công minh, rõ ràng, dứt khoát của Chúa Giêsu trước sự chai lì, cứng cổ của dân Chúa và đây cũng là câu giải đáp của Chúa Giêsu trước những thắc mắc thường xuyên của các môn đệ :” tại sao Chúa không trừng phạt nhãn tiền những kẻ làm điều gian ác ? “.
Hình ảnh Chúa Giêsu đưa ra trong dụ ngôn này :” lúa luôn luôn là lúa, không bao giờ lúa có thể biến thành cỏ dại. Còn cỏ lùng tự bản chất của nó là cỏ dại, cỏ xấu, nên muôn đời nó vẫn là cỏ xấu, nó không thể nào trở thành lúa tốt được. Nơi bản thân con người cũng có hai mãnh lực khác nhau : thiện ác xen lẫn nhau như lúa và cỏ lùng trong một thửa ruộng. Đối với con người Thiên Chúa dựng nên bản chất là tốt, tuy nhiên khi lớn lên có thể mắc phải những thói hư, tật xấu. Nhưng với ơn Chúa giúp con người có thể trở nên tốt và tốt hơn, khác hoàn toàn với lúa và cỏ lùng. Dụ ngôn cỏ lùng và lúa nói lên sự chậm giận, kiên nhẫn, chờ đợi người tội lỗi quay trở về. Vua Đavít đã cho thấy :” Chúa là Đấng từ bi nhân hậu, Người chậm giận và giầu tình thương “ ( Tv 102,8 ). Thiên Chúa luôn nhẫn nại, chờ đợi bởi vì trước ruộng lúa xanh tươi, nhưng lại có nhiều cỏ lùng đan xen, ông chủ thật sự rất kiên nhẫn trước sự đề nghị của các đầy tớ :” Ông có muốn chúng tôi ra đi nhổ cỏ lùng không ? “, ông chủ đã không nao núng, xôn xao mà ôn tồn trả lời :” Cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt ! “. Ông chủ đã kiên nhẫn, đợi chờ cho đến khi lúa chín vàng, đến mùa gặt, rồi khi gặt ông mới tách lúa ra một nợi và tiêu diệt cỏ lùng.
Ông chủ trong dụ ngôn này giống như Thiên Chúa từ nhân và hay tha thứ. Trước một thế giới có muôn hình vạn trạng lành dữ, tốt xấu, thiện ác. Thiên Chúa luôn kiên nhẫn, đợi chờ đến ngày tận thế, Ngài mới phân biệt người lành, kẻ dữ, như chiên và dê trong đoạn Tin Mừng của thánh Matthêu 25, 1tt…nói về ngày chung thẩm. Thiên Chúa luôn kiên nhẫn chờ đợi như xưa dân Do Thái cứng đầu cứng cổ, bướng bỉnh phản nghịch lại Ngài, tuy nhiên Ngài luôn cho họ cơ hội để ăn năn, sám hối và trở về với Ngài…Vâng, lúc nào, nơi nào và muôn thời Thiên Chúa luôn nhẫn nại, trung kiên đợi chờ và cho con người nhiều cơ hội để biến đổi nhờ ơn sủng của Chúa và nhờ tác động của Chúa Thánh Thần để họ cũng được hưởng nước trời…Chúa không dung tha tội ác nào, Ngài lên án gắt gao thói giả hình của Pharisêu, Biệt phái và con người, nhưng Ngài lại khoan dung, cảm thông và tha thứ cho những người yếu đuối tội lỗi ăn năn sám hối, trở lại : một phụ nữ ngoại tình, một Maria Magđala, một Gia Kêu, một người trộm lành hay một Phêrô chối Chúa…Ngài cảm thông, tha thứ cho họ vì họ có lòng ăn năn hối cải vv…Ngài cảm thông đối với những người yếu đuối, nhưng còn tha thứ cho chinh những kẻ hành hạ, giết Ngài.
Chúa Giêsu là mẫu gương tuyệt vời của người Cha nhân hậu đón người con út trở về và tha thứ tất cả cho cậu. Chúa hiền lành đã bỏ 99 con chiên mà đi tìm một con chiên lạc vv và vv…Đọc Tin Mừng của Chúa Giêsu, chúng ta sẽ nhận ra con Người hiền lành, khiêm nhượng và nhân hậu của Ngài. Tha thứ là vẻ đẹp cao quí nhất của Chúa nhưng cũng là vẻ đẹp tuyệt vời của tâm hồn của mỗi người. Tha thứ là một điều khó nhưng không phải không thực hiện được. Chúng ta cầu xin cho mỗi người chúng ta biết sống ơn tha thứ và mau mắn tha thứ cho người khác như Chúa đã tha thứ cho chúng ta.
Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con biết sống khoan dung, cảm thông, nhân hậu và tha thứ như Chúa đã dạy và đã sống. Xin Chúa cho chúng con hiểu được lời Chúa qua miệng ngơn sứ Êdêkiên :” Ta chẳng vui gì khi kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó thay đổi để được sống “ ( Ed 33,11 ).Amen.
GỢI Ý ĐỂ CHIA SẺ :
1.Lúa và cỏ lùng là gì ?
2.Tại sao ông chủ lại nói :” Cứ để cỏ lùng và lúa mọc lên “ ?
3.Thái độ của các đầy tớ trong dụ ngôn lúa và cỏ lùng thế nào ?
4.Ông chủ là ai ?
5.Chúa khuyên chúng ta điều gì ?
6.Kinh nào giúp chúng ta cảm nhận được sự tha thứ của Chúa ?
-------------------------------
Giơí trẻ hôm nay đang tìm mọi cách ngăn chặn những con đường gây chia rẽ thế giới. Đó là ước vọng lớn lao và phức tạp. Nhưng đó cũng là niềm hi vọng không ai có thể dập tắt được.
BI QUAN HAY LẠC QUAN ?
Quả thực, Thiên Chúa “đã cho con cái niềm hi vọng tràn trề” (Kn 12:19), mặc dù sống giữa bao thách đố. Tưởng chừng trong Nước Trời là cánh đồng chỉ có con cái Thiên Chúa tức là những hạt giống và cây lúa tốt (x. Mt 13:38). Ai dè “khi lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện” (Mt 13:26) và lấn át cả lúa. Trong Nước Trời, cũng có “con cái Aùc Thần” (Mt 13:38). Đó là điều làm cho các đầy tớ kinh ngạc và muốn tỏ thái độ ngay (x. Mt 13:27-28). Chỉ cần ông chủ hạ lệnh, đầy tớ có thể làm sạch cỏ lùng trong nháy mắt. Thế nhưng, ông chủ có cái nhìn xa và kiên nhẫn hơn nhiều. Đợi tới “mùa gặt là ngày tận thế” (Mt 13:39) vẫn chưa muộn ! Số phận cây lúa và cỏ lùng sẽ rõ trắng đen (x. Mt 13:30).
Hiện tại không thể nói hết được sự thật. Cây lúa cũng như rau cải đều cần thời gian mới phơi bày tất cả ra ánh sáng. Khi nhìn đến hạt cải nằm giữa các hạt giống khác, ai cũng coi thường, vì kích thước quá bé nhỏ của nó. “Nhưng khi lớn lên, thì lại là thứ rau lớn nhất … đến nỗi chim trời đến làm tổ trên cành được” (Mt 13:32). Thật là một mầu nhiệm ! Kích thước không đủ xác định giá trị sự vật. Sự thật này được củng cố bằng hình ảnh của “nắm men bà kia lấy vùi vào ba thúng bột” (Mt 13:33). Nắm men vượt ngoài mọi tính toán của con người. Một nắm men nằm giữa một thúng bột còn chẳng ra gì, huống hồ ba thúng. Số lượng bên ngoài không quyết định nổi ảnh hưởng của thực chất bên trong.
Rõ ràng trong cánh đồng Thiên Chúa, kích thước và số lượng không đáng kể. Ngay từ đầu, một mình Đức Giêsu tưởng chừng vừa nhỏ về số lượng và về kích thước. Có thêm mười hai tông đồ cũng chẳng thấm tháp gì ! Cả cộng đoàn Giáo Hội tiên khởi cũng chỉ là số không so với đế quốc Roma vĩ đại. Thế nhưng, thời gian đã trả lời cho cả nhân loại thấy tầm ảnh hưởng và sức mạnh chiến thắng thuộc phe nào. Cuộc chiến thắng cuối cùng chưa được xác định ở trần gian. Phải đợi “đến ngày tận thế, người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của Cha họ”(Mt 13:43). Từ Nước Trời sang “Nước của Cha” quả thật đã có một khác biệt khủng khiếp. Trong “Nước của Cha” chắc chắn sẽ không còn bóng dáng cỏ lùng. Đó là cõi tuyệt đối.
Nhưng Nước Trời giữa trần gian vẫn mở rộng vòng tay đón tiếp mọi người. Đó là một thời để thương ! Những người xấu vẫn có cơ hội gặp gỡ Thiên Chúa và gần gũi với những người công chính. Đó là thời gian tràn đầy hi vọng cho những người thành tâm thiện chí. Ngay cả “người có tội được Ngài ban ơn sám hối” (Kn 12:19), điều kiện để họ khỏi rơi vào thất vọng não nề. Tâm hồn con người cũng là một thửa ruộng có lẫn cỏ lùng lẫn cây lúa. Dù cỏ lùng có tràn ngập, nhưng bao lâu còn cây lúa, thửa ruộng vẫn hứa hẹn một tương lai tươi sáng. Cũng như hạt cải và nắm men, cây lúa không thể bị chôn vùi dễ dàng. Sức mạnh không căn cứ trên số lượng. “Dù cả một đạo quân vây đánh, lòng tôi chẳng sợ gì” (Tv 27:3). Không bao giờ con người có quyền thất vọng trước những cỏ lùng mọc tràn ngập trong tâm hồn. Thiên Chúa chưa thất vọng vì còn thấy một vài hạt lúa, nắm men hay hạt cải trong thửa ruộng trần gian và lòng người. Tại sao con người lại có quyền thất vọng trước Thiên Chúa ?
Trên trần gian, chẳng ai thấy mình bất lực bằng người công chính. Ngay trong việc đạo đức, họ cũng chẳng biết bắt đầu từ đâu. Chính thánh Phaolô đã thú nhận : “Chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải” (Rm 8:26). Nhưng lòng tin vào Thiên Chúa khiến họ yên tâm, vì “có Thần Khí giúp đỡ chúng ta là những kẻ yếu hèn” (Rm 8:26). Không những nâng đỡ sự yếu đuối, Thần Khí còn khiến cả khối bột dậy men, lúa chín đầy đồng và hạt cải thành “thứ rau lớn nhất, đến nỗi chim trời tới làm tổ trên cành được” (Mt 13:32).
Sức mạnh Thần Khí lên cao nhất khi giúp tín hữu gần gũi Thiên Chúa. Thật vậy, “chính Thần Khí cầu thay nguyện giúp chúng ta” (Rm 8:26) tìm lại niềm hi vọng và sức mạnh nơi Thiên Chúa. Lời cầu nguyện sẽ rơi vào quãng không, nếu Thiên Chúa không hiểu những lời lẽ vô nghĩa của nhân loại tội lỗi. Chỉ có tiếng nói Thần Khí mới thấu đến tai Chúa. Ngược lại, chỉ có Thần Khí mới biết được ý Thiên Chúa để “cầu thay nguyện giúp cho dân thánh theo đúng ý Thiên Chúa” (Rm 8:27) “bằng những tiếng rên siết khôn tả” (Rm 8:26). Thật tuyệt vời ! Khi đã có một máng chuyển thông những lời cầu nguyện tuyệt hảo như thế, còn gì dân Chúa không làm được ?
HẠT GIỐNG TIN MỪNG
Chính những lời cầu nguyện đầy thần lực đó đã khiến ngọn lúa lớn lên giữa bao cơn sóng gió và lấn lướt của cỏ lùng thời đại. Có thể kiếm thấy những dấu chứng thần lực đó nơi các nỗ lực xây dựng thế giới hôm nay của Giáo Hội. Chẳng hạn hiện nay “một phong trào Giáo Dân, liên kết với Hội Thừa Sai Bác Aùi của Mẹ Têrêsa Calcutta, đã qui tụ hơn một ngàn thành viên khắp thế giới, khấn hứa sống trong sạch (hôn nhân), khó nghèo, vâng lời và hết lòng phục vụ không công những người nghèo khổ nhất, bắt đầu từ những thành viên trong gia đình của mình. Các giáo dân truyền giáo đó thờ phượng Chúa khắp mọi nơi bằng đời sống thánh thiện qua việc cầu nguyện, hãm mình và những việc từ thiện, theo gương Thánh Gia Nadarét.” (Zenit 15/07/02) Với một lối sống như thế, chắc chắn những giáo dân thiện chí đó sẽ là những bông lúa đang mọc lên mạnh mẽ từ những cánh đồng đầy cỏ lùng.
Mặt khác, những nỗ lực hiệp nhất nhân loại Giáo Hội đang tung ra trên thế giới hôm nay cũng đang làm cho bước tiến của cỏ lùng nhiều nơi phải khựng lại. Trước những đau khổ vì nạn chia rẽ giữa các tôn giáo, Giáo Hội đã chứng tỏ mình không phải là kẻ thù của bất cứ tôn giáo nào trên thế giới. Bằng chứng, “Giáo Hội Công giáo tại Argentina đã bày tỏ tình liên đới với cộng đồng Hồi giáo quốc gia, sau khi một nghĩa trang của họ đã bị xâm phạm.” (Zenit 17/07/02) Cha Guillermo Marco, giám đốc văn phòng báo chí Tổng Địa Phận Buenos Aires còn nói : “Cộng đoàn Công giáo hỗ trợ những anh em Hồi giáo bằng lời cầu nguyện cho những người thân của họ trong các nghĩa trang lâu đời đó. Chúng tôi cầu xin Thiên Chúa ban ơn hòa bình xuống cho dân tộc chúng tôi, để nhổ tận gốc sự kỳ thị tôn giáo khỏi tâm trí chúng tôi.” (Zenit 17/07/02) Tình liên đới đúng lúc đó chắc chắn phải gieo những hạt giống lúa tốt vào cánh đồng đầy những cỏ lùng, đợi ngày trổ mùa màng tươi tốt trong tương lai.
Có lẽ cánh đồng cần đón nhận hạt giống Tin Mừng nhất là tâm hồn các bạn trẻ. “Ít nhất có một giám mục tin rằng Ngày Giới Trẻ Thế Giới đã tạo ra một con đường mới Phúc âm hóa các bạn trẻ” (Zenit 16/7/02). Trong khi bao bạn trẻ đang say sưa bạo lực, nhiều bạn trẻ thế giới đã qui tụ lại quanh Đức Giáo Hoàng tại Toronto từ ngày 23 đến 28 tháng 7 năm 2002 reo hò trước Tin Mừng giải thoát. Đức Giám mục Schockert, chủ tịch U#y Ban về Giới Trẻ Pháp, nói: “Ngày Giới Trẻ Thế Giới làm cho các bạn trẻ có một chỗ đứng trong Giáo Hội. Cuộc lễ Ngày Giới Trẻ Thế Giới đã gây ý thức về việc phục vụ công chúng của Giáo Hội có tầm ảnh hưởng tới việc xây dựng một xã hội cởi mở hơn cho giơí trẻ” (Zenit 16/7/02). Bao nhiêu hạt giống Tin Mừng được gieo vãi vào tâm hồn các bạn trẻ trong ngày hội lớn đó ? Làm sao biết được ? !
Lm. Đỗ Vân Lực, OP
-------------------------------
Cái khó biết nhất chính là cái tôi. Người ta có thể thông biết nhiều mặt. Có thể biết rất nhiều về vạn vật xung quanh. Nhưng mù tịt về chính bản thân mình. Bởi vậy lời Chú hôm nay mặ#c khải cho chúng ta biết về chính bản thân chúng ta. Biết rõ bản thân, chúng ta sẽ khám phá ra khả năng lớn lao của con người mình, một khả năng bao trùm cả chiều kích vĩ đại là chính Nước Trời. Thật vậy, Chúa phán : "Triều đại Thiên Chúa đang ở giữa các ông" (Lc 17:21). Con người không thể ngờ chiều kích lớn lao đó gồm cả mặt nhân bản, nội tâm và luôn luôn trực diện với thực tế.
CHIỀU KÍCH NHÂN BẢN
Nhiều người thích làm thánh. Họ không cần biết thực tế là gì. Họ chỉ cần Chúa thôi. Đối với họ, con người không quan trọng. Con người là một tạo vật mỏng giòn, đầy mâu thuẫn và phức tạp. Bởi vậy, họ không cần phải đồng hành với con người. Họ thích làm thánh hơn làm người. Trái lại, Chúa Giêsu rất thích làm người. Người rất hãnh diện xưng mình là "con người" (Mt 8:20 Mc 2:10 Lc 5:24...).
Không phải chỉ hạt cải mới nhỏ nhất. Khi mới thành hình trong bụng mẹ, con người còn nhỏ hơn hạt cải nhiều, nhỏ đến nỗi mắt thường không xem thấy được. Vậy mà chỉ ít ngày sau, tế bào đầu tiên đã nhân lên cả tỷ lần. Con người lớn lên và trở thành bá chủ vũ trụ này, chứ không phải như cây cải chỉ rợp bóng trên mấy con chim.
Con người không phải chỉ lớn lên về kích thước, nhưng còn tìm mọi cách phát triển tài năng, mục đích cho cuộc đời hạnh phúc. Tiền như một phương tiện mạnh nhất giúp con người đạt mục tiêu đó. Nhưng tiền có thể mua được tất cả, trừ hạnh phúc. Bởi thế, phải làm sao cho cuộc đời hạnh phúc, chứ không phải tìm cách sắm cho thật nhiều phương tiện. Nhưng muốn cuộc đời hạnh phúc, con người phải làm gì ? Cần thêm những gì ?
Trong con người, Thiên Chúa đã gieo một hạt giống vô cùng cao quý, đó là chính tình yêu, một hồng ân Thiên Chúa. Hồng ân cao quý đó chỉ như một hạt cải, hay như một tế bào. Nhưng Thánh Linh sẽ làm phát triển tới mức không ngờ. Chị Chiara Lubich là một điển hình. Chị đã nhận ra được tất cả bản lãnh của một kitô hữu. Từ một cô giáo trường làng, chị đã trở thành một vị sàng lập Focolare, một phong trào có số hội viên lên tới trên 2 triệu, bao trùm trên 70 quốc gia. Ban đầu chỉ là một ý thức đơn sơ về tình yêu mãnh liệt của Chúa Giêsu chết căng thây trên thập giá vì chúng ta. Chị đã cảm thấy bị thôi thúc mãnh liệt phải yêu tha nhân như Chúa đã yêu, nghĩa là sẵn sàng chết cho người khác. Giáo hội cũng từ nhóm 12. Đúng hơn từ một Con Người là Đức Giêsu Kitô, đã loan tới toàn thể thế giới, ý thức mãnh liệt về tình yêu Thiên Chúa Cha. Đứùc Giêsu đã làm mọi cách thể hiện tình yêu đó trên mặt đất. Tình yêu có sức mạnh cứu độ muôn dân. Đoàn người đông đảo vẫn nối tiếp sứ mệnh cao cả đó trong mọi cảnh vực cuộc sống.
SỨC SỐNG NỘI TÂM
Tất cả những phát triển bên ngoài không thể so sánh với sức sống bên trong của con người kitô hữu. Trong tâm hồn họ cả một nguồn thánh sủng đang phát khởi. Không ai có thể đo lường nổi sức hoạt động của Thánh Linh trong mổi tâm hồn. Nhưng có những dấu hiệu cho thấy sức hoạt động ấy vô cùng mãnh liệt. Chẳng hạn ai cũng thấy ĐGH Gioan Phaolô 2 hoat# động không mỏi mệt, bỏ rất nhiều thời giờ thăm viếng mục vụ các giáo hội trên khắp thế giới. Nhưng Nguời cũng dành 7-8 giờ một ngày để cầu nguyện. Các hoạt động bên ngoài chỉ vang dội một phần nào sức sống nội tâm phong phú của Người mà thôi.
Chính sức sống nội tâm đó đã tạo nên bản lãnh đích thực kitô hữu. Hạt giống lời Chúa đã lớn lên nhờ sức sống dồi dào trong mảnh đất tâm hồn tín hữu. Bởi vậy những chân lý Tin Mừng thấm nhiễm tận xương tủy và trào ra ngoài cuộc sống. Chính những con người ấy đã làm cho môi trường xung quanh tràn ngập ánh sáng Tin Mừng. Chẳng hạn, nhờ ảnh hưởng Tin Mừng, xã hội hôm nay công bình hơn, trật tự hơn. Phong trào giải phóng phụ nữ chắc chắn phải được gợi hứng từ Tin Mừ#ng, vì chính Tin Mừng đã cho mọi người thấy giá trị đích thực của phụ nữ.
Tin mừng vẫn được gọi là Tin Mùng Hòa Bình. Lý do vì nhờ Tin Mừng, người ta nhận ra nguồn gốc đích thực của mình. Mọi người là con cùng một Cha và đều là anh em với nhau. Chính nhờ nhiều người kitô hữu hăng say sống Tin Mừng trong môi trường của mình, ngày hôm nay không ai xa lạ với những hoạt động bác ái, công lý và hoà bình của Giáo hội. Kitô hữu đúng là men đã làm cho cả khối bột dậy men.
ĐỐI DIỆN THỰC TẾ
Trong khi tâm hồn đầy ắp ánh sáng Tin Mừng, kitô hữu không ngỡ ngàng trước thực tế bi đát. Trong thửa ruộng lẫn lộn cả lúa và cỏ lòng vực. Chính các đầy tớ đã phát giác ra thực trạng đó. Họ nóng nảy muốn giải quyết vấn đề gấp rút, không muốn nhìn thấy cảnh cỏ lấn lướt lúa như thế. Nhưng chủ điềm tĩnh và kiên nhẫn hơn. Ông muốn hạ hồi phân giải vào lúc chung cực, chứ không vội vã đưa ra giải pháp nhất thời, làm hỏng đại cuộc. Ông nhắm xa hơn...
Điểm xa hơn thực ra chỉ Thiên Chúa mới thấy nổi. Chúa muốn cỏ lòng vực biến thành lúa, để cùng được thu vào kho lẫm. Chính kẻ thù đã lợi dụng lúc mọi người ngủ để thi hành ý định xấu xa. Tự bản chất, ruộng lúa chỉ có lúa mà thôi. Bởi thế chính Chúa đã kêu gọi chúng ta phải luôn tỉnh thức, mới tránh được những hậu quả bất ngờ.
Trong chương trình quan phòng đầy tình thương, Thiên Chúa muốn cho kitô hữu biết kiên nhẫn, can trường và đủ bản lãnh hơn, nhất là khi sống giữa môi trườ#ng xấu. Người muốn cho họ như men trong bột. Vì yêu thương, Người muốn cứu vớt mọi người. Nếu men chỉ tụ lại một chỗ, men trở thành vô ích. Chính vì thế, thay vì thiếu kiên nhẫn, kitô hữu cần nhìn xa hơn và cao hơn để thấy rõ mục tiêu sau cùng, tránh được những giây phút nản chí, thất vọng.
Tóm lại, một người kitô hữu có bản lãnh không thể sống bên lề cuộc đời. Trái lại họ phải dấn thân. Nhưng muốn dấn thân để cứu độ nhân loại, họ cần chuẩn bị thật kỹ. Niềm tin sẽ giúp họ phát triển hạt giống Tin Mừng và có đủ bản lãnh thi hành sứ mệnh của mình ngay giữa môi trường đầy thách đố.
Lm. Giuse Đổ Vân Lực, OP
-------------------------------
Dụ ngôn người gieo hạt giống trong bài Tin Mừng tuần trước chuẩn bị cho ta hiểu những khía cạnh khác nhau về Nước Trời. Bài Tin Mừng hôm kể lại luôn một lúc ba dụ ngôn nói lên những đặc tính của Nước Trời tại trần gian này. Mọi kẻ hiện diện trong Nước Trời được mời gọi tiếp nhận Lời và trở nên con cái tốt lành của Thiên Chúa. Tuy nhiên không phải hết thảy đều đáp lại lời mời gọi ấy, mà một số vẫn nghe theo tiếng gọi của ác thần, sống ngược lại với những giá trị Tin Mừng. Trước tình huống ấy, Thiên Chúa vẫn được mô tả như một Thiên Chúa khoan dung và từ bi, sẵn sàng mở rộng vòng tay đón nhận “những kẻ yếu hèn” biết vâng nghe sự hướng dẫn của Thánh Thần mà trở về với Thiên Chúa.
1. Dụ ngôn về Nước Trời (bài Tin Mừng – Mt 13:24-43)
Những câu chuyện xảy ra trong đời sống thường ngày đã được Chúa Giê-su sử dụng để diễn tả một mầu nhiệm cao cả là Nước Trời. Nước Trời hoặc Nước Thiên Chúa là đề tài chính trong sứ vụ rao giảng của Chúa Giê-su. Đó không phải là một vương quốc trần gian như Phi-la-tô lầm tưởng (Ga 18:36), nhưng là một “triều đại cứu độ” Thiên Chúa mở ra để quy tụ muôn vật muôn người về một mối trong Chúa Ki-tô (Ep 1:10). Triều đại có tính cách phổ quát không loại trừ một ai và sẽ kết thúc vào ngày Chúa Ki-tô quang lâm để phán xét chung.
Nước Trời là một thực tại vô cùng súc tích, do đó một chuỗi ba dụ ngôn trong bài Tin Mừng hôm nay cũng chỉ mô tả được một vài nét chính mà thôi. Trước hết là dụ ngôn kẻ thù gieo cỏ lùng vào ruộng lúa. Trong kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa, “Người đã tiền định cho ta làm nghĩa tử nhờ Đức Giê-su Ki-tô” (Ep 1:5) và viễn ảnh của Người là một thửa ruộng tốt đẹp, được gieo trồng với những hạt giống tốt sẽ mọc lên xinh tươi và trổ bông kết hạt. Tuy nhiên, vì phẩm giá và tự do của ta, Thiên Chúa vẫn để cho ta có cơ hội lớn lên trong thử thách, giữa những ảnh hưởng của tội lỗi và ma quỷ. Kẻ thù là ma quỷ gieo rắc tội lỗi vào môi trường cứu độ của ta, giống như cỏ lùng mọc lên xen lẫn với lúa tốt. Lúa phải chống chọi để lớn lên bên cạnh cỏ lùng thế nào, thì ta cũng phải trở nên Ki-tô hữu chân chính giữa thế giới đầy gương xấu và sự dữ như vậy. Con cái Chúa cần được lớn lên qua những chiến đấu họ phải đương đầu với cám dỗ và tội lỗi.
Dụ ngôn thứ hai ví Nước Trời như hạt cải. Hạt cải nhỏ li ti như mũi kim, nhưng khi được gieo trồng trong đất tốt, nó sẽ biến thành một cây rau khổng lồ, đến độ chim có thể đến làm tổ trên cành. Hình ảnh cây cải lớn lên từ một hạt giống nhỏ xíu diễn tả mức độ phát triển của Nước Trời. Nước Trời không thể bị giới hạn do không gian hay thời gian. Như sức sống của cây cải vươn mạnh trong điều kiện tốt, Nước Trời trong lòng ta hay trong lòng Giáo Hội hoặc xã hội sẽ phát triển mạnh mẽ nhờ quyền lực và ân sủng của Thánh Thần.
Dụ ngôn thứ ba mang một sắc thái đặc biệt nói lên sức mạnh biến đổi của Nước Trời. Một vốc nhỏ men có thể làm cho ba thúng bột thay đổi từ thể chất đến hình dạng. Nước Trời có nhiều thứ men thiêng liêng giúp cho tâm hồn người ta cũng như hiện trạng xã hội được biến đổi. Men của Tin Mừng làm cho lối sống của ta nên giống như lối sống của Chúa Ki-tô, cách suy nghĩ và hành động của ta giống như cách suy nghĩ và hành động của Người. Nếu ta đích thực là một chút men giữa gia đình, giữa cộng đoàn hay giữa sở làm, thì tất cả những nơi ấy chắc chắn sẽ được biến đổi thành những thiên đàng nhỏ ở trần gian rồi!
Nước Trời được khai mở để chuẩn bị cho tương lai vĩnh cửu của ta. Chúa Giê-su được sai đến trần gian để thiết lập Nước Trời như triều đại ân sủng cứu độ. Người giảng dạy một giáo lý mới về ơn cứu độ. Không còn là Lề Luật khắc trên bia đá, nhưng là luật tình yêu, mến Chúa yêu người, ghi khắc trong tâm hồn ta. Cái chết của Người đã nói lên tột đỉnh của luật mới đó: chết vì yêu nhân loại. Sức sống và phát triển của Nước Trời chính là tình yêu, cho nên ta càng sống yêu thương thì Nước Trời càng triển nở nơi ta và lan rộng tới môi trường ta sinh sống.
2. Nhờ sức mạnh Thánh Thần, ta đáp lại lời mời gọi gia nhập Nước Trời (bài đọc Tân Ước – Rm 8:26-27)
Mặc dù Nước Trời mở rộng cửa cho tất cả mọi người và đó là ý muốn của Thiên Chúa, nhưng bản chất ta là “những kẻ yếu hèn” không biết phải làm sao cho đúng ý Thiên Chúa, nên ta không đủ can đảm chấp nhận những điều kiện để vào Nước Trời. Thánh Phao-lô đã nhìn thấy khó khăn đó và ngài bảo ta đừng lo, vì: “Có Thần Khí giúp đỡ chúng ta, cầu thay nguyện giúp chúng ta” (Rm 8:26).
Gia nhập Nước Trời là bước vào một quan hệ mới giữa Thiên Chúa với ta. Thánh Phao-lô gọi quan hệ mới này là “cầu nguyện”, nghĩa là sống mối quan hệ với Thiên Chúa. Do đó, “chúng ta không biết phải cầu nguyện thế nào cho phải” có nghĩa là ta không biết phải sống quan hệ mới với Thiên Chúa như thế nào. Vậy vai trò của Thánh Thần là giúp đỡ ta sống làm sao cho phải trong quan hệ làm con Chúa. Thiên Chúa đích thân đến với ta qua Chúa Ki-tô và nhắm mục đích cho ta được sống và sống phong phú (Ga 10:10), tức là được sống đời đời. Nhưng để được sống đời đời, ta phải làm môn đệ Chúa Ki-tô để Người uốn nắn cuộc đời ta theo những tiêu chỉ Tin Mừng. Việc uốn nắn tâm hồn ta chính là “công tác” của Thánh Thần, Đấng đã đến biến đổi bộ mặt trái đất. Thánh Thần giúp ta nhận ra được chính “những tiếng rên xiết khôn tả” của ta, hay nói đúng hơn, giúp ta nhận ra được ta cần Thiên Chúa cứu độ và cần phải trở nên như trẻ thơ thì mới có thể đón nhận Nước Trời. Chúa Giê-su nói: “Thầy bảo thật anh em: nếu anh em không trở lại mà nên như trẻ em, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời” (Mt 18:2). Tóm lại, Thánh Thần giúp ta trở về với chính mình, tự hạ và hoàn toàn lệ thuộc vào Thiên Chúa, như thế ta mới đủ tư thế để mở lòng đón nhận Chúa Ki-tô và sống giáo lý Tin Mừng của Người.
3. Mời gọi ta vào Nước Trời, Thiên Chúa ban cho ta niềm hy vọng tràn trề (bài đọc Cựu Ước – Kn 12:13.16-19)
Vai trò của Thánh Thần là giúp ta sống quan hệ làm con Chúa, đồng thời cũng tỏ cho ta thấy dung mạo khoan dung và từ bi của Thiên Chúa, Cha chúng ta. Lời Chúa trong sách Khôn ngoan là những lời đầy an ủi khích lệ. Dấu ẩn dưới những nét nghiêm nghị của một vị Thiên Chúa “hành động công minh, bá chủ vạn vật, nắm trọn quyền năng và sẵn sàng trị tội”, ta lại có thể nhận ra một hình ảnh trái ngược. Đó là một Thiên Chúa “xử khoan hồng, lấy lượng từ bi cao cả mà cai quản chúng ta, dạy ta phải có lòng nhân ái”, và nhất là cho ta “niềm hy vọng tràn trề rằng người có tội được Ngài ban ơn sám hối”.
Những điểm trên được minh chứng qua những gì Thiên Chúa làm cho ta. Ta sinh ra trong tội nguyên tổ, mất khả năng tự mình đến với Thiên Chúa và như thế sẽ hoàn toàn bị hư mất. Nhưng khi khai mở Nước Trời, Thiên Chúa đã cho ta cơ hội sám hối, trở về làm con Chúa nhờ cái chết của Đức Ki-tô. Đó chính là lý do tại sao khi bắt đầu rao giảng Tin Mừng, Chúa Giê-su đã khởi sự bằng sứ điệp: “Anh em hãy sám hối, vì Nước Trời đã đến gần” (Mt 4:17). Từ thân phận thù nghịch với Thiên Chúa, ta được quay đầu hướng mặt về Thiên Chúa, đồng thời quay lưng lại với tội lỗi, để sống đời sống mới trong Thần Khí của Chúa Ki-tô. Ca tụng lòng từ bi khoan dung của Thiên Chúa đã trở thành một điệp ca đậm nét nhất trong các Thánh Vịnh của dân Chúa mọi thời. Lòng từ bi khoan dung ấy đương nhiên trở thành lời mời gọi nhân loại mọi thời mọi nơi hãy mở lòng đón nhận Nước Trời. Nếu ta không đáp lại thì đó hoàn toàn là lỗi của ta không muốn sống “niềm hy vọng tràn trề” mà Người đã ban cho ta qua Bí tích Rửa tội.
4. Sống Lời Chúa
Nước Trời không phải là một mầu nhiệm tự bản chất, nhưng mầu nhiệm do ý định và kế hoạch của Đấng đã thiết lập. Tại sao Thiên Chúa lại dùng Nước Trời như một phương tiện cứu độ? Động lực nào đã thúc đẩy Người thiết lập Nước Trời? Tại sao Thiên Chúa phải mất công sai Con Một Người tới để khai mở và rao giảng Nước Trời? Bao nhiêu câu hỏi đã làm cho Nước Trời trở thành một mầu nhiệm. Sử dụng dụ ngôn dễ hiểu, Chúa Giê-su đã cho ta thấy những nét chính của Nước Trời. Nhưng thấy để làm gì nếu không phải là đáp lại lời mời gọi hãy gia nhập Nước Trời. Lời đáp ấy là phần của ta.
Suy nghĩ: Chúa nói dụ ngôn Nắm men vùi trong ba thúng bột là Người nhắm đến tôi. Người muốn tôi trở thành men trong bột. Vậy tôi đã đóng vai trò làm men như thế nào? Liệu tôi có giúp được gì để thay đổi những người chung quanh không? Gương sáng nào của tôi đã giúp họ thay đổi tốt hơn? Hay là ngược lại, tôi lại khiến cho họ trở nên xấu hơn?
Cầu nguyện: Lạy Chúa, xin tỏ lòng nhân hậu với các tín hữu Chúa và rộng tay ban phát mọi ơn lành, để chúng con thêm lòng tin, cậy, mến, và chuyên cần tuân giữ những điều Chúa truyền dạy. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Ki-tô, Chúa chúng con. A-men. (Lời nguyện Nhập lễ, Chúa Nhật 16 mùa Thường niên)
Lm. Đaminh Trần Đình Nhi
ngày 17-7-2008
-------------------------------
ĐỌC LỜI CHÚA
· Kn 12,13.16-19: (13) Các phán quyết của Ngài không bất công. (15) Ngài là Đấng công chính, cai trị muôn loài thật công minh.
· Rm 8,26-27: (27) Thiên Chúa, Đấng thấu suốt tâm can…
Dụ ngôn cỏ lùng
(24) Đức Giêsu trình bày cho dân chúng nghe một dụ ngôn khác: «Nước Trời ví như người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. (25) Khi mọi người đang ngủ, kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng vào giữa lúa, rồi đi mất. (26) Lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện. (27) Đầy tớ mới đến thưa chủ nhà rằng: «Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? (28) Thế thì cỏ lùng ở đâu ra vậy?» Ông đáp: «Kẻ thù đã làm đó!» Đầy tớ nói: «Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không?» (29) Ông đáp: «Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. (30) Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, hãy thu vào kho lẫm cho tôi».
Dụ ngôn hạt cải
(31) Đức Giêsu còn trình bày cho họ nghe một dụ ngôn khác. Người nói: «Nước Trời cũng giống như hạt cải người nọ gieo trong ruộng mình. (32) Tuy nó là loại nhỏ nhất trong tất cả các hạt giống, nhưng khi lớn lên lại là thứ lớn nhất; nó trở thành cây, đến nỗi chim trời tới làm tổ trên cành được».
Dụ ngôn men trong bột
(33) Người còn kể cho họ một dụ ngôn khác: «Nước Trời cũng giống như men bà kia lấy vùi vào ba thúng bột, cho đến khi tất cả bột dậy men».
Tại sao Đức Giêsu dùng dụ ngôn mà nói?
(34) Tất cả các điều ấy, Đức Giêsu dùng dụ ngôn mà nói với đám đông; và Người không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn, (35) hầu ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ: Mở miệng ra, tôi sẽ kể dụ ngôn, công bố những điều được giữ kín từ tạo thiên lập địa.
Giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng
(36) Bấy giờ, Đức Giêsu bỏ đám đông mà về nhà. Các môn đệ lại gần Người và thưa rằng: «Xin Thầy giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe». (37) Người đáp: «Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người. (38) Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái Ác Thần. (39) Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần. (40) Vậy, như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào, thì đến ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy. (41) Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người, (42) rồi quăng chúng vào lò lửa; ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng. (43) Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của Cha họ. Ai có tai thì nghe.
CHIA SẺ
Câu hỏi gợi ý:
1. Tại trần gian, người tốt kẻ xấu, người thiện kẻ ác phải chung sống với nhau. Điều đó có nằm trong kế hoạch hay ý muốn của Thiên Chúa không? Chúng ta có dễ dàng phân biệt kẻ tốt người xấu không?
2. Kẻ xấu người tốt tương đối dễ phân biệt. Nhưng người tốt thật và người tốt giả thì sao? Có dễ phân biệt không? Có nên xét đoán ai tốt thật ai tốt giả không? Tại sao?
3. Tình trạng chung sống giữa kẻ tốt người xấu có kéo dài mãi không? Người tốt giả có lừa dối mọi người mãi được chăng? Kết cục sẽ ra sao?
Suy tư gợi ý:
1. Trần gian, nơi người thiện người ác cùng chung sống
Trên đời, ta thấy người thiện và người ác đều sống chung với nhau trong cùng một xã hội. Môi trường nào cũng có đủ hai hạng người ấy. Trong triều đình luôn luôn có trung thần và nịnh thần. Cai trị xã hội bao giờ cũng có những thanh quan, sống liêm khiết, yêu thương dân, lo cho dân, lẫn những cẩu quan, luôn tham ô, coi dân như đối tượng đàn áp, ức hiếp, bóc lột. Trong một tôn giáo, luôn luôn có những mục tử nhân lành, sẵn sàng sống chết cho đàn chiên, và cũng không bao giờ thiếu các mục tử giả, coi tín đồ mình như một bầy chiên có nhiệm vụ cung cấp «thịt và sữa» cho mình, khi nguy hiểm thì sẵn sàng phó mặc đàn chiên cho sói dữ. Hai hạng người tốt và xấu ấy luôn luôn sống cạnh nhau, lẫn lộn nhau, ảnh hưởng nhau, làm lợi mà cũng làm hại lẫn nhau. Người tốt thường phải đau khổ vì bị người xấu hãm hại, ức hiếp để họ được giàu có, uy quyền… Nhưng không thiếu những trường hợp người tốt cảm hóa được kẻ xấu, biến kẻ xấu thành người tốt.
Do ảnh hưởng lẫn nhau, người xấu có thể trở thành người tốt, và ngược lại. Chính vì thế, nếu người tốt biết tích cực hoạt động cho điều thiện, biết làm gương sáng, họ có thể trở thành «men tốt» (Mt 13,33), biến những người xấu chung quanh mình thành người tốt. Gương sáng của họ giống như những «hạt cải» mà Đức Giêsu nói đến (Mt 13,31-32), tuy nhỏ bé, nhưng sẽ lớn lên, ảnh hưởng đến toàn xã hội và thế giới. Trường hợp của Mẹ Têrêxa Calcutta là một điển hình. Giáo Hội mà có được thật nhiều «hạt cải» hay «men tốt» như vậy thì thế giới mới trở thành Nước Trời.
Thiên Chúa vẫn muốn trần gian này người tốt và người xấu sống chung với nhau, để cả hai được lợi. Người xấu có thể nhờ gương sáng của người tốt mà bớt xấu hơn, nhưng cũng có những trường hợp vì hại người tốt mà trở nên xấu hơn. Còn người tốt thì được thánh hóa nhờ những đau khổ do người xấu gây nên. Thiên Chúa vẫn thường thánh hóa những người Ngài chọn, những người Ngài yêu bằng đau khổ. Chính «Đức Giêsu cũng phải trải qua gian khổ để trở thành vị lãnh đạo thập toàn» (Dt 2,10) và Ngài cũng «đã phải trải qua nhiều đau khổ mới học được thế nào là vâng phục» (Dt 5,8). Hãy xem cục đá mài và con dao: sau khi mài, con dao tuy bị mòn nhưng trở nên sắc bén và tăng giá trị lên; còn cục đá mài khi làm cho dao bị mòn thì chính nó cũng bị mòn đi, nhưng nó càng bị mòn thì càng bị giảm giá trị. Cũng vậy, người tốt khi chịu đau khổ vì người ác thì được thánh hóa và tăng giá trị lên. Còn người ác khi làm cho người thiện đau khổ cũng sẽ bị đau khổ vì hậu quả của việc ác, nhưng lại trở nên xấu hơn, kém giá trị đi.
2. Trần gian, nơi người thật người giả không phân biệt
Giữa người xấu và người tốt, người tinh tường có thể phân biệt được. Nhưng giữa những người được coi là tốt, vẫn luôn luôn có những người tốt thật và những người tốt giả. Trong số những người được tiếng là đạo đức, luôn luôn có những người đạo đức thật và những người đạo đức giả. Họ cùng làm những hành động tốt y như nhau, nhưng được thúc đẩy bởi những động lực khác nhau. Người tốt thật thì làm điều tốt vì thật sự yêu Chúa và thương tha nhân; còn kẻ tốt giả thì làm điều tốt là để được khen, để lấy lòng người, để được thăng tiến trong xã hội hay tôn giáo mình, v.v… Toàn là vì những động lực vị kỷ, chứ không vì yêu thương. Thánh Phaolô nói về cách đánh giá của Thiên Chúa đối với những người tốt giả này: «Giả như tôi có đem hết gia tài cơ nghiệp mà bố thí, hay nộp cả thân xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có đức mến, thì cũng chẳng ích gì cho tôi» (1Cr 13,3). Chính Đức Giêsu cũng nói: «Khi bố thí, đừng như bọn đạo đức giả thích biểu diễn để người ta khen. Thầy bảo thật: họ đã được phần thưởng rồi» (Mt 6,2; x. 6,5; 6,16)
Con mắt hay trí tuệ người trần khó có thể phân biệt được tốt thật và tốt giả, vì tiêu chuẩn để phân biệt thật hay giả nằm sâu trong đáy lòng người: «Sông sâu biển rộng dễ dò, nào ai lấy thước mà đo lòng người?» Các nhà tu đức diễn tả thực trạng khó phân biệt này bằng câu: «Sanctus est sed non videtur, videtur sed non est»: người thánh thiện thực thì lại không có vẻ thánh thiện (vì không cố ý ra vẻ thánh thiện), còn người thánh thiện giả thì cố làm ra vẻ thánh thiện để mọi người nể phục, ca tụng.
Cứ so sánh Đức Giêsu, người thật sự thánh thiện, với những người Pharisêu, những kẻ cũng được tiếng là đạo đức thì thấy rõ điều ấy. Đức Giêsu chẳng làm ra vẻ thánh thiện bao giờ: Ngài thật “bụi đời”, hay giao thiệp với hạng tội lỗi, lại ăn uống nhậu nhẹt với họ, và hay vi phạm luật sabát. Ngài cũng chẳng có vẻ gì là gắn bó với đền thờ cho lắm, lại còn nói một câu thật khó lọt tai người Pharisêu: «Đã đến giờ các người sẽ thờ phượng Chúa Cha, không phải tại (đền thờ) trên núi này hay ở Giêrusalem» (Ga 4,21). Còn mấy ông Pharisêu thì lúc nào cũng làm ra vẻ đạo mạo, đáng kính, thích cầu nguyện, bố thí ở những nơi công cộng, có ăn chay thì cũng làm ra vẻ âu sầu cho mọi người biết mình đang ăn chay. Họ có vẻ thánh thiện hơn Đức Giêsu nhiều! Nhưng Ngài nói về họ: «bên ngoài thì có vẻ công chính trước mặt thiên hạ, nhưng bên trong toàn là giả hình và gian ác» (Mt 23,28).
Để dễ hiểu hơn, ta hãy so sánh hai chàng nọ theo đuổi một cô nhà giàu kia: một anh yêu cô chân thực, còn anh kia có ý “đào mỏ”. Anh “đào mỏ” có vẻ yêu cô hơn: những dịp sinh nhật, bổn mạng, ngày phụ nữ 8-3 hay ngày Valentine, anh mau mắn tặng cô những bông hoa thật tươi, những tặng phẩm đắt giá… Còn anh kia nếu không xảy ra những chuyện hệ trọng thì xem ra chẳng sốt sắng mặn mà với cô được như vậy. Nhưng cô gái tinh ý sẽ nhận ra ai thật sự yêu mình. Nếu khờ khạo thì cô sẽ phải lòng anh “đào mỏ”!
3. Chung cuộc: thiện ác, thật giả phân minh
Người đời thật khó mà phân biệt được người tốt thật và người tốt giả, vì họ chỉ có thể nhìn thấy những gì bề ngoài, chứ không thấy những gì xảy ra trong đáy lòng con người. Vì thế, việc xét đoán người tốt người xấu, người tốt thật người tốt giả không phải là chuyện của con người, mà là của Thiên Chúa. Chỉ mình Ngài mới có khả năng «dò thấu lòng dạ con người» (Tv 7,10; Kh 2,23). Chúng ta không nên làm công việc mà chỉ Thiên Chúa mới làm được và chỉ dành cho Ngài: «Anh em đừng xét đoán, để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán» (Mt 7,1). «Chỉ Thiên Chúa mới có quyền xét đoán, chúng ta là ai mà dám xét đoán người khác?» (Gc 4,12).
Dụ ngôn cỏ lùng cho thấy Thiên Chúa muốn ở trần gian này người tốt và người xấu sống chung với nhau, người tốt thật và tốt giả lẫn lộn nhau khó mà phân biệt. Nhưng đến ngày chung cuộc, kẻ tốt người xấu sẽ tách biệt nhau, kẻ tốt thật người tốt giả đều ra trước ánh sáng. Ngày ấy không ai che giấu ai được điều gì, vì «không có gì che giấu mà sẽ không được tỏ lộ» (Mt 10,26). «Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của Cha họ» (Mt 13,43); còn «mọi kẻ làm gương mù gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác sẽ bị tống ra khỏi Nước của Người, bị quăng vào lò lửa; ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng» (Mt 13,41-42).
CẦU NGUYỆN
Lạy Cha, xin cho con đủ kiên nhẫn để chịu đựng những đau khổ mà người ác tâm gây ra cho con. Xin cho con biết yêu thương họ, dù họ làm hại con. Xin giúp con năng cầu nguyện cho họ, mong những điều tốt đẹp đến với họ, nhất là tìm cách làm họ nên tốt hơn. Xin cho con mặc lấy tâm tình yêu thương và cứu độ của Đức Giêsu: «Tôi đến không phải để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi» (Mt 9,13). Có yêu thương họ thì mới cứu họ được. Xin cho con yêu cả những người ác với con.
Joan Nguyễn Chính Kết
-------------------------------
(Mát-thêu 13:24-43)
Nước Trời là một đề tài lớn trong việc giảng dạy của Chúa Giê-su. Cách trình bày đề tài là sử dụng dụ ngôn, hoặc những câu truyện hay hình ảnh lấy từ kinh nghiệm sống hằng ngày. Để diễn tả khía cạnh phát triển của Nước Trời, trong bài Tin Mừng hôm nay Chúa Giê-su dùng ba dụ ngôn để nói lên những chiều kích khác nhau của việc phát triển ấy. Sự phát triển đòi hỏi thời gian để đủ vững mạnh mà đối phó với kẻ thù (dụ ngôn cỏ lùng), đồng thời cũng phải phát triển cả về lượng (dụ ngôn hạt cải) lẫn về phẩm (dụ ngôn men trong bột). Ta thử nhìn lại kinh nghiệm của Giáo Hội, hoặc cụ thể là kinh nghiệm phát triển của một cộng đoàn hay giáo xứ để xác tín thêm lời giảng của Chúa Giê-su và nhất là biết đem hết tâm lực xây dựng Nước Trời.
a) Sự phát triển của Giáo Hội, một hình ảnh sống động của Nước Trời
Dựa trên kinh nghiệm giáo hội Việt Nam, ta có thể nhận thấy sự phát triển đã tiến hành như thế nào. Khởi đầu là nỗ lực của mấy vị truyền giáo cập bến Cửa Bạng ngày lễ thánh Giu-se năm 1553. Hạt giống Lời Chúa được gieo rắc, mọc lên và đem lại mùa gặt khả quan. Những người nhận biết Chúa gồm đủ thành phần, từ dân gian cho đến bậc công nương quan quyền trong triều đình. Sau khi giáo hội đã thành hình và cần lớn lên, thì giáo hội phải trải qua một thời kỳ khó khăn bách hại. Giống hệt như Giáo Hội Mẹ tại Rô-ma, giáo hội Việt Nam cũng bước vào thời gian bị bách hại khá dài. Máu các thánh tử đạo là hạt giống sinh sôi thêm nhiều tín hữu.
Những hình ảnh của ba dụ ngôn trong bài Tin Mừng đều nói lên những yếu tố phát triển. Qua việc rao giảng của các vị thừa sai, Chúa Giê-su đã gieo hạt giống Lời Chúa vào những thửa ruộng tâm hồn người Việt Nam. Kẻ trồng, người tưới, nhưng chính Thiên Chúa là Đấng đã làm cho hạt giống đức tin được lớn lên. Đức tin cần phải trải qua những thử thách thì mới đạt tới được tầm vóc trưởng thành. Xét trên một phương diện, những bách hại trong gần ba thế kỷ đã giúp cho đức tin của tín hữu Việt Nam mỗi ngày một vững mạnh. Năm 1960, nhận thấy giáo hội Việt Nam đã trưởng thành đủ, Giáo Hội chính thức thành lập hàng giáo phẩm và công bố giáo hội Việt Nam không còn là xứ truyền giáo nữa.
Ta cũng có thể lấy chính kinh nghiệm phát triển của cộng đoàn mình để suy nghĩ về sự phát triển của Nước Trời trong một phạm vi nhỏ hẹp hơn và cuối cùng nhìn vào đời sống đức tin của cá nhân mình để nhận ra tình trạng tốt xấu như thế nào.
b) “Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?”
Dụ ngôn tuy nói về Nước Trời, nhưng lại nhấn mạnh khía cạnh tiêu cực tức là sự xuất hiện của cỏ lùng. Sự bỡ ngỡ của các đầy tớ về sự xuất hiện cỏ lùng không xa lạ gì đối với ta. Cỏ lùng sẽ xuất hiện trong mọi hoàn cảnh. Tại gia đình, đôi khi ta thất vọng về một đứa con hư đốn và than dài: Tại sao nó lại như vậy? Khi còn bé, nó là một đứa con thật ngoan ngoãn mà! Hoặc trong giáo xứ, ta lấy làm lạ tại sao lúc nào cũng có một ít người hoặc một phe nhóm “quậy phá”, chống đối đủ chuyện. Ở trong Giáo Hội toàn cầu cũng vậy, luôn luôn xuất hiện những phong trào chống đối, phê bình chỉ trích. Chắc chắn Đức Giáo Hoàng và các vị chủ chăn phải nhức đầu không ít.
Chúa Giê-su cho ta câu trả lời: “Kẻ thù đã làm đó!” Rồi Người giải thích thêm: “Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ma quỷ.” Hạt giống tốt tượng trưng cho con cái Chúa và cỏ lùng tượng trưng cho con cái sự dữ. Cả hai đều chung một thế giới và đều cố gắng vươn lên giành bá chủ. Trong tâm hồn ta cũng thế. Thánh Phao-lô đã cảm nghiệm cuộc chiến đấu nội tâm này. Ngài viết: “Theo con người nội tâm, tôi vui thích vì luật của Thiên Chúa; nhưng trong các chi thể của tôi, tôi lại thấy một luật khác: luật này chiến đấu chống lại luật của lý trí và giam hãm tôi trong luật của tội là luật vẫn nằm sẵn trong các chi thể tôi” (Rm 7:22-23).
Thực vậy, qua tội tổ tông, hạt giống của sự dữ đã gieo vào lòng ta, chen đua với hạt giống của những đức tính nhân bản và đã thắng thế. Nhưng Thiên Chúa đã gieo vào tâm hồn ta hạt giống của Lời là Chúa Giê-su Ki-tô và Tin Mừng của Người, mong ta sẽ là người biết lắng nghe và đem ra thực hành. Lắng nghe và thực hành lời Tin Mừng chính là phương thức để cho Nước Trời lớn lên trong tâm hồn ta và sinh hoa trái.
Chúa Giê-su không cầu nguyện để sự dữ biến mất đi khỏi lòng ta, nhưng Người cầu nguyện để ta không bị sự dữ khuất phục. Sự phát triển của Nước Trời trong lòng ta cần phải xảy ra đang khi sự dữ hiện diện, nghĩa là ta càng trở nên giống với Chúa Giê-su thì ta càng khác với con người A-đam sau khi đã phạm tội, càng hành động và suy nghĩ theo cách của Chúa Giê-su thì ta càng trở thành xa lạ với lối sống của thế gian. Đó chính là nguyên tắc “trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa Ki-tô” (Pl 3:10) mà thánh Phao-lô đã sống trong cuộc sống tông đồ của ngài.
c) Phát triển Nước Trời như hạt cải mọc lên và như men trong bột
Chúa Giê-su nói thêm hai dụ ngôn nữa để giúp ta hiểu sự phát triển Nước Trời phải như thế nào. Hạt cải mọc lên là hình ảnh ta có thể nhận thấy bằng mắt, nhưng men dậy lên trong bột thì ta không thấy được. Tuy nhiên hình ảnh dụ ngôn muốn nói lên hai bề mặt của một thực tại: phát triển nội tâm và phát triển bên ngoài. Sự phát triển hai mặt ấy song song, hỗ trợ nhau. Bên trong tâm hồn, càng chịu ảnh hưởng sâu xa do Lời Chúa, ta càng biểu lộ rõ ràng hơn ra bên ngoài những ảnh hưởng ấy qua lối cư xử của mình. Ở phạm vi giáo xứ hoặc Giáo Hội cũng vậy, càng có đời sống đạo đức đích thực bao nhiêu, hoạt động của giáo xứ và Giáo Hội càng được thể hiện ra bên ngoài bấy nhiêu. Giáo Hội chỉ có thể biến đổi thế giới khi Giáo Hội đầy tràn những Ki-tô hữu đích thực, biết sống Lời Chúa và những giá trị Tin Mừng.
Có lẽ đây cũng là điều Chúa Giê-su nhắn nhủ những kẻ chủ trương “đạo tại tâm”, thờ phượng Chúa trong lòng là đủ! Người không đi ngược lại nguyên tắc thông thường “lòng có đầy mới tràn ra miệng”. Chính men trong bột cũng làm cho bột tăng thêm kích thước và làm cho bánh mềm và dòn hơn. Ki-tô hữu đạo đức đích thực là người phát triển một cách hài hòa đức tin của mình và số lượng những việc làm của đức tin, đáp lời kêu gọi của thánh Gia-cô-bê Tông đồ: Đức tin không việc làm là đức tin chết.
d) Suy nghĩ và cầu nguyện
Có khi nào tôi nhận định về sự phát triển của Nước Trời trong cuộc sống của tôi không? Tôi có nhận ra đâu là hạt giống tốt và đâu là cỏ xấu?
Cỏ lùng tệ hại nhất trong đời sống đức tin của tôi là gì? Tôi có theo dõi sự phát triển của nó như thế nào không? Làm sao nhổ nó đi?
Như men ảnh hưởng tới bột thế nào, tôi có là men trong môi trường sống của mình, thí dụ trong gia đình, tại sở làm, trong cộng đoàn không?
Chúa Giê-su dạy tôi bài học kiên nhẫn qua việc chờ đợi cho cả lúa lẫn cỏ lùng mọc lên. Tôi đã kiên nhẫn đối với những người xấu chung quanh như thế nào? Tôi phải có thái độ tích cực nào đối với họ?
Cầu nguyện:
“Lạy Chúa Giê-su, Vua vũ trụ,
nếu Chúa là vua của hơn bốn trăm ngàn linh mục,
nếu Chúa là vua của hơn tám trăm ngàn nữ tu,
nếu Chúa là vua của một tỉ người công giáo,
thì thế giới này sẽ đổi khác,
Hội Thánh sẽ đổi khác.
Chúng con không phải là một lượng men quá nhỏ.
Nếu khối bột chẳng được dậy lên,
thì là vì men đã mất phẩm chất.
Chúng con phải chịu trách nhiệm
về sự dữ trên địa cầu:
có nhiều sự dữ đã do chính chúng con gây ra.
Chúng con chỉ kêu cầu cho Nước Chúa mau đến,
nhưng lại không chịu xây dựng Nước ấy trên trần gian.
Lạy Chúa Giê-su Vua vũ trụ,
chúng con thường cố ý thu hẹp vũ trụ của Chúa,
giữ chặt Chúa ở trong nhà thờ,
nên nhiều nơi vẫn vắng bóng Chúa,
dù Chúa đã đến trái đất này từ 2000 năm.
Chúng con sợ Chúa đến làm phiền chúng con,
và không cho chúng con được yên ổn.
Ước gì một tỉ người công giáo
chịu để Chúa chi phối đời mình
và đưa Chúa đi vào những nơi Chúa chưa hề đến.
Như thế vũ trụ này
trở thành vũ trụ của Thiên Chúa.”
(Trích RABBOUNI, lời nguyện 73)
Đaminh Trần Đình Nhi
-------------------------------
Thánh ca và lời nguyện mở đầu
Kinh Thánh: Rô-ma 8: 26-27
Đoạn thư Rô-ma sử dụng cho bài đọc Chúa Nhật hôm nay vỏn vẹn có hai câu. Tuy nhiên nó lại rất quan trọng vì đề cập tới một tác động cần thiết nhất của Thánh Thần mà chúng ta phải mở lòng đón nhận trong suốt tiến trình từ công chính hóa đến cứu chuộc. Để hiểu được vai trò của Thần Khí Thiên Chúa trong giai đoạn này, chúng ta nên nhìn lại tổng quát những gì thánh Phao-lô đã trình bày trước đây.
a) Thần Khí của Thiên Chúa trong Đức Ki-tô
Bắt đầu từ chương 8, thánh Phao-lô đã trình bày cuộc sống mới của Ki-tô hữu là phải sống theo Thần Khí. Thần Khí ấy là "Thần Khí của Đấng đã làm cho Đức Giê-su sống lại từ cõi chết" (8:11). Thần Khí của Thiên Chúa giúp cho tín hữu có thể làm được những gì Lề Luật không thể giúp được. Lề Luật chỉ ra lệnh cho người ta tránh tội lỗi, chứ không thể chiến thắng tội lỗi. Luật chỉ giúp cho chúng ta nhận ra mình yếu đuối, chứ không đủ sức để giải thoát chúng ta khỏi tội hoặc cho chúng ta sức mạnh để thoát khỏi tội. Chỉ có "luật của Thần Khí ban sự sống trong Đức Ki-tô Giê-su đã giải thoát tôi khỏi luật của tội và sự chết" (8:2). Tự do là một hồng ân trọng đại Thần Khí ban cho chúng ta nhờ cuộc Khổ nạn và cái chết của Đức Ki-tô.
Nhưng một hồng ân nữa có vẻ còn cao trọng hơn, đó là "Thần Khí làm cho anh em nên nghĩa tử, khiến chúng ta được kêu lên: "Áp-ba! Cha ơi!". Chính Thần Khí chứng thực cho thần trí chúng ta rằng chúng ta là con cái Thiên Chúa" (8:15b-16).
Đối với Chúa Giê-su, sống theo Thần Khí của Thiên Chúa không phải chỉ là làm mọi sự dưới ảnh hưởng của Thánh Thần, nhưng xa hơn nữa còn là để cho chính Thần Thần thi thố sức mạnh của Người trong việc thực hiện công cuộc Cứu Chuộc và áp dụng ơn cứu chuộc ấy trong tương lai. Do đó ở đây thánh Phao-lô không chỉ gọi Thánh Thần là "Thần Khí của Thiên Chúa trong Đức Ki-tô", mà ngài còn gọi là "Thần Khí của Đức Ki-tô", tức là "tinh thần làm con, làm trưởng tử của nhân loại mới" nơi Đức Ki-tô. Từ điểm này, chúng ta sẽ hiểu được thế nào là "sống theo Thần Khí" (8:5), hoặc nói khác đi, thế nào là "sống như con cái Thiên Chúa."
b) Thần Khí giúp đỡ chúng ta là những kẻ yếu hèn
Để nói lên thân phận yếu hèn của chúng ta, thánh Phao-lô đã dùng hình ảnh rất cụ thể: rên siết và quằn quại như sắp sinh nở (8:22). Rên siết không hẳn là một tình trạng đau đớn khổ sở, nhưng đúng hơn là một trạng thái tinh thần phải có trong tiến trình cứu chuộc. Thánh Phao-lô đã nói đến tình trạng rên siết này như một phản ảnh của niềm hy vọng cứu chuộc. Tạo vật rên siết (câu 22), các Ki-tô hữu rên siết (c. 23) và cả Thánh Thần cũng rên siết (c. 26) nữa. Tạo vật và chúng ta rên siết vì "ngong ngóng đợi chờ ngày Thiên Chúa mạc khải vinh quang của con cái Người" (c. 19). Còn Thánh Thần, "bằng những tiếng rên siết khôn tả", cầu thay nguyện giúp chúng ta. Diễn tả Thánh Thần rên siết, thánh Phao-lô muốn nói lên nỗi lòng của chính Thiên Chúa, Đấng cứu chuộc chúng ta. Nếu chúng ta những "ngong ngóng đợi chờ", thì Thiên Chúa còn "sốt ruột" hơn nhiều, Người chỉ muốn chúng ta mau bỏ lối sống "bị tính xác thịt chi phối", để sống theo tinh thần và gương mẫu của Đức Ki-tô và chóng trở về hiệp nhất với Người và chia sẻ vinh quang của Người.
Chúng ta dễ bị nản chí, dễ thất vọng, dễ quên đi thân phận đích thực làm con cái Thiên Chúa. Cho nên Thần Khí mới "cầu thay nguyện giúp" chúng ta, nghĩa là giúp chúng ta lúc nào cũng phải cố gắng nói lên được hai tiếng "Cha ơi!" và sống mối quan hệ mật thiết ấy.
c) Cầu nguyện là sống mối quan hệ với Chúa
Khi diễn tả tình trạng yếu hèn của chúng ta, thánh Phao-lô đặc biệt nhắc đến một khía cạnh độc đáo, đó là "chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải." Tại sao ngài nói việc cầu nguyện phản ảnh sự yếu hèn của chúng ta? Nếu chúng ta hiểu cầu nguyện không phải chỉ là xin xỏ Thiên Chúa điều này điều kia, nhưng là sống mối quan hệ mật thiết với Người, thì chúng ta phải đồng ý với thánh Phao-lô rằng chúng ta thực sự yếu hèn, bởi chúng ta chưa sống đủ mối quan hệ ấy.
Được ơn nên công chính, tinh thần của chúng ta đã được thay đổi rồi, "đâu phải là tinh thần nô lệ khiến anh em phải sợ sệt như xưa; nhưng là Thần Khí làm cho anh em nên nghĩa tử" (8:15). Tư cách "nghĩa tử" phải là điều kiện nền tảng để chúng ta cầu nguyện và sống đời cầu nguyện.
Chính vì chúng ta vẫn yếu hèn và sợ sệt nên Thần Khí cố gắng giúp chúng ta đứng dậy, ý thức lại căn tính của mình, hết sức sống như con cái của Thiên Chúa. Như người con hoang đàng (Lc 15:11-32) nhờ vẫn còn ý thức mình là con nên đã đứng lên trở về nhà cha, thì chúng ta, nhờ Thánh Thần giúp chúng ta ý thức mình là con cái Thiên Chúa, cũng chỗi dậy mỗi ngày để sống xứng đáng phận làm con Thiên Chúa.
Câu hỏi gợi ý chia sẻ
Chúa Giê-su thực hiện công cuộc cứu chuộc nhân loại bằng cuộc Khổ nạn và cái chết của Người. Còn vai trò của Thánh Thần trong công cuộc này được thánh Phao-lô diễn tả như thế nào?
Những khi nào tôi cảm thấy Thánh Thần "rên siết" trong tôi? Tôi đã lắng nghe tiếng rên siết ấy ra sao và đã đáp lại thế nào?
Tôi có đặt lại vấn đề cầu nguyện của mình, sau khi ý thức Thánh Thần đã làm cho tôi có đủ tư cách gọi Thiên Chúa là "Áp-ba, Cha ơi" không? Nếu thực sự gọi được Thiên Chúa là Cha, việc cầu nguyện của tôi thay đổi như thế nào?
Tôi có bắt chước Chúa Giê-su, để cho Thần Khí hoàn toàn chủ động mình không? Chúa Giê-su đã dạy tôi những gì về sống theo Thần Khí?
Cầu nguyện kết thúc
Sau cầu nguyện bộc phát, nhóm cùng hát một bài về Chúa Thánh Thần.
Lm. Đaminh Trần Đình Nhi
-------------------------------
Lời Chúa hôm nay là lời giải đáp cho một trong những vấn đề nóng bỏng nhất của cuộc sống : vấn đề kẻ ác và sự dữ. Một vấn đề mà hết mọi người đều có những cảm nghiệm đôi lúc thật đắng cay chua xót. Thậm chí ngay những con người hiền lành, đạo đức cũng không tránh khỏi đã có những lần phải tuyệt vọng vì phải lầm than khổ sở, trăm cay nghìn đắng, trong khi những kẻ nham hiểm xấu xa lại ung dung trong cảnh phú quý xa hoa.
Chúng ta cứ lấy một chuyện đời thường : đại đa số người dân lao động ở Mỹ, vốn là những kỹ sư xuất thân từ các đại học, nhưng thực tế trong các công ty họ chỉ là những người thợ có trình độ, có học thức, cần cù và năng động, với số lương nhận được cũng không có thể giúp họ và gia đình theo kịp những nhu cầu càng ngày càng nhiều và hiện đại. Kể cả những nhu cầu về y tế. Do vị trí trong cơ cấu xã hội, một xã hội được tổ chức chặt chẽ với những bộ luật đồ sộ và hết sức chi tiết, không dành nhiều cơ may cho họ hoán đổi vị trí trong cái guồng máy khổng lồ ấy. Do đó họ bị lôi kéo vào con đường tìm thêm lợi nhuận cho số tồn dư ít oi của họ mỗi năm qua thị trường chứng khoán. Nhưng những năm gần đây thị trường chứng khoán bộc lộ càng ngày càng rõ tính chất bóc lột của nó, qua những xụp đổ của các công ty hàng đầu, đã thu lợi bất chính qua sự gian lận kế toán. Biết bao người đã mất trắng những dành dụm của mình. Thế nhưng, những ông chủ tài phiệt dường như rất ung dung...Đâu còn là thiên lý ! Không ít người đã mất niềm tin.
Sách Khôn Ngoan cũng đã từng chứng kiến :
"những việc phù phép, những lễ bái vô luân.
Bọn độc ác sát hại trẻ thơ,
bọn bày tiệc uống máu ăn thịt người, ăn cả gan cả ruột,
bọn gia nhập những hội tế thần,
bọn cha mẹ sát nhân giết cả những con người chưa thể tự vệ;"
Và tác giả khẳng định
"Nhưng ngay cả với bọn đó, Ngài cũng nhẹ tay,
vì chúng chỉ là những con người:"
Để rồi ông kết luận như chúng ta vừa nghe đọc :
"Làm như thế Chúa đã dạy dân rằng:
người công chính phải có lòng nhân ái."
Và ông tìm thấy được niềm tin của mình trong lối hành xử của Thiên Chúa :
"vì Chúa làm bá chủ vạn vật,
nên Chúa nương tay với muôn loài."
"Nhưng Chúa xử khoan hồng vì Ngài làm chủ được sức mạnh."
Ông còn tin mạnh mẽ hơn :
"không phải là Ngài không thể
dùng thú dữ hay một lời nghiêm khắc
tiêu diệt chúng một lần là xong.
Nhưng Ngài trừng phạt chúng từ từ
cho chúng có cơ may hối cải."
Ông kết luận đó là niềm hy vọng và diễm phúc của chính Dân Chúa :
"Ngài đã cho con cái niềm hy vọng tràn trề
là người có tội được Ngài ban ơn sám hối."
Thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Roma còn cho thấy lòng nhân hậu của Chúa đối với tội nhân còn lớn lao hơn những gì Tác Giả sách Khôn Ngoan có thể mường tượng :
"Điều mà Lề Luật không thể làm được, vì bị tính xác thịt làm cho ra suy yếu, thì Thiên Chúa đã làm: khi sai chính Con mình đến mang thân xác giống như thân xác tội lỗi chúng ta để đền tội chúng ta, Thiên Chúa đã lên án tội trong thân xác Con mình. Thiên Chúa làm như vậy, để sự công chính mà Luật đòi hỏi được hoàn toàn thực hiện nơi chúng ta, là những người không sống theo tính xác thịt, nhưng theo Thánh Thần."
Không những Thiên Chúa thiết lập ơn tha thứ cứu độ, Ngài còn đổ tràn Thánh Thần vào lòng trí ta, để "Thánh Thần giúp đỡ chúng ta là những kẻ yếu hèn, vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải; nhưng chính Thánh Thần cầu thay nguyện giúp chúng ta, bằng những tiếng rên siết khôn tả."nhờ đó chúng ta có thể lãnh nhận được ơn thánh hóa và được chữa lành.
Có thể nói rằng, cho dù trong cuộc sống, chúng ta phải rên xiết, phải quằn quại, phải chung số phận với ác nhân, nhưng chúng ta đã được phân biệt với họ, để hoàn tất hành trình tại thế của mình trong Thần Trí của Con Thiên Chúa, Thần Trí sáng tạo và cứu chuộc, Thần Trí yêu thương và an bình. Thần Trí làm cho chúng ta giữ được phẩm chất của giống lúa tốt ngay giữa lòng cỏ lồng vực. Chúng ta được Thần Hóa ngay trong xác thịt yếu hèn, và đó là điều nói lên sức mạnh, quyền năng và tình yêu của Thiên Chúa.
Đây không phải chỉ là một lời hứa xuông, một vọng tưởng, nhưng đã trở thành hiện thực trước hết nơi Đức Giêsu trong mầu nhiệm Vượt Qua của Người. Và giờ đây Đức Giê su muốn liên kết chúng ta vào cuộc Vượt Qua để bước vào sự sống Thần Linh với Người. Không một tai họa nào, không một sức mạnh tăm tối nào có thể vùi dập và cướp khỏi chúng ta Sự Sống sung mãn trong Đức Kitô. Nhưng đồng thời cũng là Sự Sống "Vì loài người chúng tôi" và "để cứu chuộc chúng tôi", do đó cũng là một Sự Sống "phải có lòng nhân ái" để chờ đợi và tạo nên những"cơ may hối cải" cho tội nhân.
Lm. Giuse Nguyễn Hữu Duyên
-------------------------------
ĐỌC LỜI CHÚA
· Kn 12,13.16-19: (17) Khi không có ai tin rằng Chúa nắm trọn quyền năng, thì Ngài tỏ sức mạnh; còn ai đã biết mà vẫn to gan, thì Ngài trị tội. (18) Nhưng Chúa xử khoan hồng vì Ngài làm chủ được sức mạnh. Ngài lấy lượng từ bi cao cả mà cai quản chúng con, nhưng có thể sử dụng quyền năng bất cứ khi nào Ngài muốn.
· Rm 8,26-27: (26) Chúng ta là những kẻ yếu hèn, không biết cầu nguyện thế nào cho phải; nhưng chính Thần Khí cầu thay nguyện giúp chúng ta, bằng những tiếng rên siết khôn tả.
· TIN MỪNG: Mt 13,24-30.36-43
Dụ ngôn cỏ lùng
(24) Khi ấy, Đức Giê-su trình bày cho dân chúng nghe một dụ ngôn khác: «Nước Trời ví như chuyện người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. (25) Khi mọi người đang ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng vào giữa lúa, rồi đi mất. (26) Khi lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện. (27) Đầy tớ mới đến thưa chủ nhà rằng: «Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?» (28) Ông đáp: «Kẻ thù đã làm đó!» Đầy tớ nói: «Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không?» (29) Ông đáp: «Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. (30) Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi».
Giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng
(36) Bấy giờ, Đức Giê-su bỏ đám đông mà về nhà. Các môn đệ lại gần Người và thưa rằng: «Xin Thầy giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe». (37) Người đáp: «Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người. (38) Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái Ác Thần. (39) Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần. (40) Vậy, như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào, thì đến ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy. (41) Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người, (42) rồi quăng chúng vào lò lửa; ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng. (43) Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của Cha họ. Ai có tai thì nghe.
Câu hỏi gợi ý:
1. Bạn nhận thấy sự ác có mặt ở những nơi nào? trong bản thân bạn? trong xã hội? trong Giáo Hội? Có nơi nào hoàn toàn vắng bóng sự ác không?
2. Sự xấu ác và hậu quả của nó là đau khổ có vai trò tích cực nào trong đời sống của ta, hay trong xã hội con người không?
CHIA SẺ
1. Trên thế gian, thiện và ác đấu tranh với nhau
Bài Tin Mừng hôm nay nói đến một thực tại hết sức khó hiểu nhưng cũng hết sức phổ biến trên thế gian. Đó là sự hiện hữu của sự ác. Theo quan niệm Công giáo, trước khi con người xuất hiện, sự xấu ác đã có mặt trong vũ trụ. Thành quả đầu tiên của sự ác trên con người là làm cho ông bà nguyên tổ của con người phạm tội, và vì thế làm cho cả loài người mất đi phần nào hạnh phúc, phải đau khổ ít nhiều từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Từ đó, thế gian luôn luôn có tình trạng tốt và xấu, thiện và ác trộn lẫn nhau, xen vào nhau, trong tất cả mọi thực tại của thế gian: trong mọi người, một vật, mọi sự, và trong cả từng người, từng vật, từng sự. Không một sự nào, vật nào hay người nào tốt hoàn toàn hay xấu hoàn toàn, mà xấu tốt luôn luôn lẫn lộn: hay mặt này thì dở mặt kia, được cái này thì mất cái nọ. «Nhân vô thập toàn», chẳng ai được «mười phân vẹn mười» cả.
Trong một con người đã có những mặt xấu mặt tốt lẫn lộn, nên trong xã hội cũng như Giáo Hội hay trong bất kỳ tập thể con người nào, luôn luôn có kẻ tốt người xấu. Gọi là người tốt không có nghĩa người ấy tốt hoàn toàn, mà là tốt nhiều hơn xấu. Cũng vậy, gọi là kẻ xấu không có nghĩa kẻ ấy xấu hoàn toàn, mà là xấu nhiều hơn tốt.
Hai nguyên lý thiện và ác, tốt và xấu đấu tranh với nhau trong nội tâm của từng con người, và trong mỗi xã hội hay tập thể của con người. Sự ác còn gây nên đau khổ. Có thể nói sự xấu, ác chính là nguyên nhân của mọi đau khổ trên trần gian. Bất kỳ hành động xấu nào cũng gây nên đau khổ trước hết cho đối tượng bị nhắm tới, và cuối cùng cho chính người làm sự ác ấy. Vì có sự hiện diện của sự ác, nên thế gian không bao giờ vắng bóng đau khổ.
2. Ý nghĩa tích cực của sự ác và đau khổ
Thông thường, người ta cho sự ác và hậu quả của nó – đau khổ – là những thứ hoàn toàn bất lợi cho con người. Nghĩ như thế có thể chưa đạt lý và làm cho ta không thể rút ra được điều gì ích lợi từ sự ác hay đau khổ.
Thiên Chúa cho phép sự ác xuất hiện để thử thách và thanh luyện con người. Thật vậy, ngay từ nguyên thủy, Thiên Chúa đã dựng nên trong vườn địa đàng một cây «biết lành biết dữ» (St 2,17), còn gọi là cây «thiện ác», đồng thời cho phép con rắn – tức ma quỉ, hiện thân của sự ác – xuất hiện để cám dỗ con người hầu thử thách lòng trung thành và vâng phục của họ đối với Ngài. Và con người đã sa ngã (St 3,1-7). Sự thử thách ấy chắc chắn nằm trong ý định của Ngài, vì sự xuất hiện của con rắn sẽ không bao giờ có được nếu không được Ngài cho phép. Trong Thánh Kinh, trường hợp của ông Gióp cho thấy Thiên Chúa đồng ý cho ma quỉ thử thách, cám dỗ ông (x. G 1,12; 2,6). Sự cho phép ấy chắc chắn xuất phát từ tình thương quan phòng của Thiên Chúa, nên chắc chắn cuối cùng nó sẽ đem lại lợi ích cho con người. Điều quan trọng là chúng ta phải khám phá ra những ích lợi của sự ác hay đau khổ.
a) Sự ác và đau khổ giúp ta nhận ra sự cần thiết và ích lợi của sự thiện: Khi làm điều ác để thỏa mãn một thú vui nào đó, ta gây ra đau khổ cho người khác, người khác thù hận ta, trả thù ta, nên cuối cùng hậu quả của sự ác là đau khổ lại trở về với ta. Nhiều lần rút kinh nghiệm, ta dần dần nhận ra làm điều ác chẳng ích lợi gì cho ta và tha nhân, mà chỉ gây đau khổ cho chính mình. Trái lại, khi làm điều thiện, làm cho tha nhân được hạnh phúc, thì kết quả của sự thiện ấy cuối cùng rồi cũng trở về với ta, làm ta nên tốt đẹp và hạnh phúc hơn. Càng ngày những kinh nghiệm về hậu quả của thiện và ác càng khiến ta cảm thấy cần phải xa tránh điều ác và gắn bó với điều thiện hơn.
b) Đau khổ làm ta nên hoàn hảo hơn: Đau khổ thường được gây ra do một sự thiếu hoàn hảo nào đó. Nếu không có đau khổ, ta dễ chấp nhận tình trạng thiếu hoàn hảo đó. Nhưng vì đau khổ làm ta không chịu được, ta bắt buộc phải ra khỏi tình trạng thiếu hoàn hảo để trở nên hoàn hảo hơn. Một minh họa cụ thể và dễ hiểu: khi ta còn nhỏ, những lần đầu tiên sử dụng dao, sự vụng về (hay thiếu hoàn hảo) làm ta bị đứt tay. Bị đứt tay đau điếng một vài lần, ta rút được kinh nghiệm để sử dụng dao khéo léo (hay hoàn hảo) hơn.
c) Sự sa ngã hay đau khổ làm ta khiêm nhượng và thông cảm với tha nhân hơn: Nhờ sa ngã một vài lần mà ta thông cảm nhiều hơn với những người tội lỗi hay sa ngã của tha nhân. Nhờ ngu một vài lần mà ta thông cảm được với những hành động ngu xuẩn của người khác. Như vậy nhờ đã từng sa ngã và ngu xuẩn mà ta trở nên khiêm nhượng và thông cảm với tha nhân hơn. Tương tự, nhờ đau khổ vì một số tình huống cụ thể (đau dạ dày, đau tim, bị giải phẫu, bị phản bội, con cái hư…) mà ta thông cảm nhiều hơn với những người cùng lâm vào tình huống như ta. Cổ nhân nói: «đồng bệnh tương lân». Nếu không lâm vào những cảnh ấy, ta không thể hiểu được những nỗi đau ấy lớn thế nào. Nhờ sự thông cảm ấy mà tình yêu của ta đối với họ tăng lên. Tình yêu và đức khiêm nhượng tăng có nghĩa là đạo đức thánh thiện tăng.
d) Tội lỗi của người khác làm ta đau khổ nhưng cũng thánh hóa ta: Thiên Chúa luôn luôn dùng đau khổ để thánh hóa những người Ngài yêu thương và tuyển chọn. Để tạo đau khổ cho những người Ngài muốn thánh hóa, Ngài thường dùng tay người khác, có thể là người ác mà cũng có thể là người hiền. Kẻ ác gây đau khổ cho ta vì ác tâm hay vì ích kỷ. Người tốt gây đau khổ cho ta vì hiểu lầm hay vì vô tình. «Chúa thương ai thì mới sửa dạy kẻ ấy, và có nhận ai làm con thì Người mới cho roi cho vọt» (Dt 12,6). Do đó, người hiểu biết nên cám ơn những người gây ra đau khổ cho ta.
e) Điều dữ có thể trở thành điều tốt: Về điều này, ngụ ngôn Trung Hoa có câu chuyện: Một ông già ở gần biên giới có con ngựa rất quí một hôm biến đi đâu mất. Tuần lễ sau, con ngựa ấy trở về đem theo một con ngựa khác cũng đẹp và quí như nó. Từ khi có hai con ngựa, con trai ông ngày nào cũng cùng với chúng bạn đua ngựa với nhau, nên một hôm bị té ngựa gẫy chân. Năm sau, giặc tấn công vào các làng mạc ở biên giới, các trai tráng trong làng đều phải nhập ngũ ra trận, cứ 10 người thì chết 9. Riêng con ông lão vì bị què chân nên không phải nhập ngũ nên vẫn còn sống. Câu chuyện cho thấy điều dữ có thể là khởi đầu cho một điều xấu, và ngược lại. Nếu người ta có thể biến một điều xấu thành một điều tốt, thì Thiên Chúa quyền năng và nhân hậu có thể biến điều xấu nhất trở thành điều tốt nhất. Thánh Phao-lô đã khẳng định: «Thiên Chúa làm cho mọi sự đều sinh lợi ích cho những ai yêu mến Người» (Rm 8,28). Bài hát «Mừng vui lên» (Exultet) đêm Phục Sinh gọi tội nguyên tổ (một điều xấu) là «tội hồng phúc», vì nhờ có tội đó mà Thiên Chúa ban Đức Giê-su cho nhân loại (điều tốt).
f) Chấp nhận đau khổ để được hạnh phúc: Thiên Chúa đã dùng chính đau khổ (là hậu quả của sự ác) để tiêu diệt sự ác và đem lại hạnh phúc đích thật cho con người: «dĩ độc trị độc». Và những đau khổ ta chấp nhận trong hiện tại sẽ đem lại hạnh phúc cho chúng ta trong tương lai. Một em học sinh nhờ chịu khó học hành mà có được đời sống tươi đẹp mai hậu. Cũng vậy, «những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta» (Rm 8,18). «Nếu anh em chịu khổ vì sống công chính, thì anh em thật có phúc!» (1Pr 3,14).
g) Chấp nhận đau khổ là một bằng chứng của tình yêu thương: Trong đời sống thực tế, đau khổ của ta có thể biến thành hạnh phúc cho người khác. Sự cực khổ của cha mẹ đem lại hạnh phúc cho con cái. Nên chấp nhận đau khổ cho người khác là dấu chứng biểu lộ tình yêu của mình đối với họ. Thiên Chúa đã dùng đau khổ của Đức Giê-su để bày tỏ tình yêu vô biên của Ngài đối với nhân loại.
@ U ?
Bài Tin Mừng hôm nay cho thấy chúng ta phải chấp nhận chịu đựng sự lẫn lộn giữa tốt xấu, thiện ác ở trần gian này, ngay trong bản thân ta cũng như trong xã hội và Giáo Hội. Sự xấu hay điều ác cũng có vai trò tích cực của nó. Chúng ta cần phải nhận ra sự tích cực đó để chịu đựng điều xấu ác một cách thanh thản, với tâm hồn bình an. Sự chịu đựng tự nguyện ấy sẽ làm tâm hồn ta thêm cao thượng và vững mạnh. Bài Tin Mừng cũng cho thấy viễn cảnh cuối cùng là sự xấu ác sẽ không còn nữa. Do đó sự chịu đựng điều xấu ác hay đau khổ hiện nay chỉ là tạm thời mà thôi!
CẦU NGUYỆN
Lạy Cha, xin cho con biết nhận ra khía cạnh tích cực hay lợi ích của sự ác cũng như của đau khổ trong đời sống của con, để con chấp nhận một cách vui tươi và ích lợi hơn. Xin cho con biết tự nguyện chấp nhận đau khổ như một phương cách biểu lộ tình yêu đối với những người chung quanh con, vì nhờ con chấp nhận đau khổ, mà người chung quanh con hạnh phúc hơn. Amen.
Joan Nguyễn Chính Kết
-------------------------------
Mt 13, 24-43
Cái xấu và tốt luôn đan se quấn quýt lấy nhau trong cuộc đời.Xem ra sự dữ có lúc lấn lướt cái tốt .Cái trớ trêu và nghịch lý là trong một thuở ruộng lúa mọc lên tươi tốt,nhưng vẫn có nhiều loại cỏ cùng mọc lên. Tâm hồn con người cũng luôn bị giằng co bởi cái thiện và cái ác . Nhiều khi cái tốt muốn làm,nhưng con người lại không làm mà để cái xấu vươn lên, lấn áp như lời thánh Phaolô đã từng nói .Qua hình ảnh cỏ lùng, hạt cải và men , Chúa Giêsu muốn gợi lên cho nhân loại thấy cái thảm kịch của nhân loại đang xẩy ra trong mọi thế hệ,nhưng thảm kịch lớn và sâu hơn Chúa Giêsu muốn gợi lên là thảm kịch của lòng người.
I.CÁI THẢM KỊCH CỦA THẾ GIỚI VÀ LÒNG NGƯỜI :
Thế giới nhân loại vẫn xoay vần, vần xoay như thời tiết bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông .Thế giới văn minh tiến bộ, kỹ thuật mỗi lúc một hoàn bị. Con người xem chừng như muốn điều khiển tất cả, bá chủ tất cả . Cái xấu và cái tốt đan chen xen lấn nhau như cỏ và đậu,như cỏ và lúa mọc lên xanh tươi bên nhau vô tội vạ .Con người đứng trước vũ trụ, đứng trước nhân loại cũng muốn làm một cái gì đó để thay đổi theo ý của mình. Nhưng hình như con người vẫn chỉ là con người với những giới hạn của mình. Khi con người muốn loại bỏ cỏ lùng thì họ cũng muốn nhổ luôn cả cây lúa tốt tươi đang mọc song hành với muôn loại cỏ .Nhưng điều quan trọng hơn ở dụ ngôn lúa và cỏ lùng, hạt cải và men trong bột. Chúa Giêsu muốn đề cập đến một thảm kịch sâu xa của trái tim, của lòng con người . Trong tâm hồn con người, cái thiện và cái ác hầu như vẫn tranh giành nhau ảnh hưởng. Sức mạnh của tăm tối, của Satan và của cái xấu vẫn đan xen xô lấn cái tốt . Con người có hai khuynh hướng thật rõ rệt: khuynh hướng lôi kéo con người tới Chân Thiện Mỹ và khuynh hướng của sự dữ, của tối tăm luôn cọ xát giằng co nhau một cách quyết liệt .Thánh Phaolô quả có lý khi nói:" Sự thiện tôi muốn thì tôi không làm,còn sự ác không muốn thì tôi lại làm ". Đó là cái trớ trêu của cuộc đời và hơn thế là cái nghịch lý của tâm hồn con người. Người ta vẫn hiểu rõ nội tâm,lòng con người như một sức mạnh của hạt cải hay như một chút bột có thể làm dậy lên cả một đấu bột. Hạt cải nhỏ bé nhưng mọc lên to lớn đến nỗi chim có thể tới đậu hay núp bóng . Đó là sức mạnh tiềm tàng nơi tâm hồn con người .Người ta có thể kiên trì thay đổi thế giới một cách tự nhiên âm thầm như một Phanxicô khó nghèo, đã sống tận căn sự khó nghèo để biến đổi người khác. Một Têrêsa Hài Đồng đã sống tình yêu để làm chứng cho tình yêu của Chúa. Một Mẹ Têrêsa Calcutta đã sống bác ái tận cùng để minh chứng cho sự bao dung,yêu thương của Chúa .
II.THIÊN CHÚA VẪN KIÊN TRÌ CHỜ ĐỢI CON NGƯỜI :
Hoàn toàn khác với quan niệm của một số người, đặc biệt là các Ký lục, Pharisiêu và Biệt phái hay như một số suy nghĩ của một vài triết gia hiện sinh như Jean Paul Sartre cho rằng:"Hoả ngục là người khác ""Cuộc sống đáng nôn, đáng mửa ". Chúa Giêsu luôn yêu thương con người,tha thứ, cảm thông với con người vì Thiên Chúa là tình yêu ( 1Ga 8, 10 ) . Thiên Chúa luôn kiên nhẫn chờ đợi con người quay trở lại với Ngài . Một Maiđệliên tội lỗi được Chúa yêu thương tha thứ. Một Phêrô chối Chúa đến ba lần , được ơn quay trở lại vì Phêrô hiểu được lòng Chúa thương ông ta. Một Phaolô bị đánh ngã ngựa trên đường đi Đamas, đã được Chúa cho quay trở lại với Chúa, trở nên tông đồ của Chúa.
Dụ ngôn người con hoang đàng (Lc 15, 11-32 ) đã ngầm cho con người hiểu Thiên Chúa kiên trì chờ đợi nhân loại sám hối, ăn năn trở lại .Một thế giới trong đó nhân loại tượng trưng cho một thuở ruộng có lúa và cỏ lùng đan xen mọc lên, nếu không tỉnh táo,chúng ta khó nhận ra đâu là lúa, đâu là cỏ lùng cần phải loại trừ, cần phải nhổ đi .Trước một cánh đồng rộng mênh mông cỏ ,lúa mọc sát bên nhau,chúng ta phải có thái độ nào ? Lẽ dĩ nhiên sẽ có nhiều phản ứng hoặc buông xuôi hoặc nhiệt tình, bi quan muốn nhổ đại cỏ vứt đi cho xong. Như thế, cỏ lùng tức cái xấu xem như đã được giải quyết, đã bị kết án một cách vĩnh viễn ,không còn mong có cơ hội vươn lên nữa.Cỏ lùng theo Chúa Giêsu trong dụ ngôn này lại mang một ý nghĩa mới theo Kinh thánh: ngày cánh chung . "chờ ngày mùa tới ". Hình ảnh chờ ngày mùa tới trong một cánh đồng đầy lúa chín vàng, nặng trĩu hạt nói lên thời kỳ cứu độ của Chúa kéo dài trong lịch sử cứu rỗi .Thời kỳ này, Tin Mừng vẫn được các sứ giả rao giảng, loan truyền, hạt giống Lời vẫn được tung vãi trên các thuở đất và tâm hồn. Lúa vẫn mọc và cỏ lùng vẫn mọc đan xen, bên nhau . Cái tốt vẫn bên cạnh cái xấu và kẻ thù của Tin Mừng vẫn quấy phá: sức mạnh của tị hiềm, như cỏ lùng mọc lên cùng với lúa và đến mùa gặt chính Thiên Chúa sẽ quyết định"Hãy bó những cỏ lùng thành từng bó, đốt chúng trước , rồi hãy thu lúa vào kho lẫm cho Tôi ".Trong khi chờ đợi ngày mùa, tức là mùa gặt , chủ ruộng trong dụ ngôn có cách hành xử rất ấn tượng và đúng đắn :" Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới ngày mùa " . Cách xử lý của chủ ruộng là cách làm kiên nhẫn và bao dung. Chúa mời gọi chúng ta phải kiên nhẫn và có cái nhìn của lạc quan và hy vọng , phó thác . Cỏ lùng, cái xấu không phải không loại trừ được, nhưng Chúa muốn chúng ta phải nhẫn nại, cầu nguyện và tin tưởng vì nếu không bảo vệ lúa, bảo vệ cái tốt :" E rằng khi nhổ cỏ ta sẽ nhổ luôn cả lúa "(Mt 13, 29 ). Thiên Chúa kêu mời con người phải có lòng kiên nhẫn, can đảm,bao dung và lạc quan, hy vọng .Thái độ ấy phải là thái độ và cách hành xử của các môn đệ và của mọi người muốn tiếp tục chưong trình cứu rỗi của Chúa.
Vâng, cánh đồng Giáo Hội tự bản chất là thánh thiện, nhưng trong đó vẫn xen lẫn người tốt và người xấu. Người xấu có thể trở nên tốt trong một giây một phút và người tốt lại trở nên tốt hơn .Chúa luôn mời gọi con người phải nhẫn nhục, chịu đựng , lạc quan chờ đợi .
Xin Chúa ban cho chúng con có tấm lòng bao dung, yêu thương và tha thứ cho người khác .
Xin Chúa ban cho chúng con có thái độ , cách xử lý đối với lúa và cỏ lùng trong Giáo Hội .
Chúng ta hãy suy gẫm lời Của Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II :" Hãy kiên nhẫn cùng với Giáo Hội. Giáo Hội luôn là một cộng đoàn có cả những người yếu đuối bất toàn. Hãy luôn sẵn sàng.Giáo Hội cần đến bạn.Bạn là tương lai của Giáo Hội ".
Linh mục Giuse Nguyễn Hưng Lợi, DCCT Đàlạt
-------------------------------
http://www.giaophanvinhlong.net/Chua-Nhat-XVI-Thuong-Nien-A-nam-2014.html
Mt 13, 24 – 43
Hiện tại, thế giới đang rối loạn lên vì tình trạng khủng bố đang lan rộng khắp nơi. Vừa qua ở tại: TN 16-A77
Hiện tại, thế giới đang rối loạn lên vì tình trạng khủng bố đang lan rộng khắp nơi. Vừa qua ở tại Anh Quốc bốn quả bom đã phát nỗ nơi giao thông công cộng, khiến cho 52 người chết và rất nhiều người bị thương còn đang trong tình trạng nguy kịch. Những nạn nhân là ai? Họ chỉ là những người dân bình thường, vậy mà họ phải nhận lấy hậu quả của những người bất đồng với nhau vì một lý do nào đó. Chính vì thế mà mọi người trên thế ở trong tình trạng báo động và được kêu mời chống khủng bố.
Tại sao lại có tình trạng khủng bố và có người chống khủng bố? Bởi vì họ không chấp nhận việc làm của người khác, họ bất mãn với cách làm của người khác vì người đó không thuộc về phe của họ. Nếu cả hai chịu ngồi lại để tìm tiếng nói chung, tìm con đường tốt nhất để thực hiện, thì sẽ không có tình trạng khủng bố càng không có tình trạng báo động chống khủng bố. Nếu cả hai biết kiên nhẫn chờ đợi một kết quả tốt, và nếu cả hai bên biết kiên nhẫn cách quảng đại để chấp nhận nhau trong tinh thần xây dựng chứ không loại trừ thì mọi việc sẽ khác đi nhiều. Nhưng có tình trạng hỗn loạn và bất ổn như thế nầy, vì con người luôn tìm cách khẳng định mình để rồi loại trừ người khác, không chấp nhận người khác cùng đồng hành với mình.
Trong bài Phúc Âm chúng ta vừa nghe, ông chủ ngăn cản những người muốn vội vàng có hành động loại trừ. Những người đó cũng có ý hướng hoàn toàn ngay chính, họ nhìn thấy những điều không thích hợp và muốn loại trừ ngay, để cho điều mà họ cho là tốt được hoàn toàn tốt đẹp theo như ý họ muốn. Nhưng họ giật mình khi nghe chủ không cho họ hành động. Không phải chủ muốn bao che cho sự xấu, càng không phải ủng hộ cho điều không tốt, nhưng người chủ muốn cho tốt xấu được phân biệt rõ ràng khi đến thời đến lúc của nó. Nếu sớm hơn thời kỳ hạn định thì sẽ có sự lầm lẫn. Người chủ chỉ sợ khi ý tốt của những người muốn tiêu diệt cái xấu là cỏ lùng, lại vô tình làm nguy hại đến cái mà gọi là lúa tốt, khi đó cỏ lùng không bị tiêu diệt hết mà vô tình lúa tốt lại bị tiêu diệt và không có cơ hội phát triển.
Thiên Chúa muốn cho điều tốt được phát triển mạnh mẽ lên, có sức mạnh bao phủ và lôi cuốn để cho mọi sự mỗi ngày trở nên tốt hơn, mạnh mẽ hơn.
Nhưng con người, chỉ là những người thợ nóng vội, chỉ hành động theo bản năng mà không cần biết đến hậu quả như thế nào. Con người chỉ biết hành động theo như những gì mình muốn, mình thấy và không cần phải suy tư tìm hiểu cho lợi ích chung.
Mỗi người trong chúng ta nhìn vào chính mình, xem giờ này đây chúng ta đang nghĩ gì và muốn gì? Chúng ta đang nhìn thấy một xã hội bất công, chúng ta cũng đang nhìn thấy những ý tưởng tốt đẹp của mình và chúng ta đang mong muốn thực hiện những ý tưởng đó. Chúng ta muốn loại trừ bất công, để những gì chúng ta cho là tốt đẹp càng tốt đẹp hơn. Chính những ý nghĩ như thế, chính những lúc chúng ta hành động mà chúng ta cho là tốt như thế, thì cũng chính những lúc đó chúng ta là những người khủng bố, chúng ta đang gieo kinh hoàng khắp nơi, chung quanh cuộc sống của mình.
Những lúc chúng ta khó chịu, bất mãn với cuộc sống, nên chỉ trích phê bình, hay hành động nông nổi khi chúng ta không chấp nhận ý kiến người khác, mà chỉ biết có chính mình. Khi đó chúng ta có nhìn thấy hậu quả của sự việc như thế nào không? Nếu những lúc đó chúng ta kiên nhẫn, lắng nghe với một tâm hồn quảng đại, với một con tim biết yêu thương, tha thứ và thông cảm, chắc chắn chúng ta cũng sẽ nhận được một kết quả mà chúng ta không ngờ được. Lúc đó chúng ta đang thực hiện lời Chúa: hãy chờ đợi. . . , coi chừng sẽ lầm lẫn.
Xin Chúa cho mỗi người chúng ta biết lắng nghe lời Chúa, để trong đời sống hằng ngày chúng biết kiên nhẫn tìm hiểu thánh ý Chúa mà thực hiện.
-------------------------------
Mt 13, 24 – 43
Mầu nhiệm Giáo Hội phong phú và phức tạp đến nỗi không thể tóm gọn vào trong một công thức: TN 16-A78
Mầu nhiệm Giáo Hội phong phú và phức tạp đến nỗi không thể tóm gọn vào trong một công thức. Hơn nữa, vì một mầu nhiệm trong khi ngôn ngữ loài người lại phát nguyên từ kinh nghiệm giác quan, nên không thể nào có khả năng để diễn tả cho thoả đáng được. Vì thế, Kinh Thánh và truyền thống phải nhờ đến những biểu tượng để diễn tả một nội dung vượt hẳn lên trên khả năng diễn đạt của lời nói. Chính Chúa Giêsu cũng đã dùng đến phương pháp này trong các dụ ngôn của Ngài. Quả thật, Thánh Tôma Aquirô nhận định là: Chính qua trung gian của cảm giới mà chúng ta có thể vượt tới thần giới. Trong Kinh Thánh, các nhà chú giải đếm được hơn 80 hình ảnh chỉ về Giáo Hội. Hôm nay, Đức Giêsu liên tiếp dùng ba dụ ngôn cỏ lùng , dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn men trong bột để diễn tả những khía cạnh khác nhau của Nước Trời, của Giáo Hội chúng ta.
Vốn suất thân từ Vùng thôn dã, Đức Giêsu đã dùng nhiều ví dụ đượm sắc thái nông thôn . "Về nước trời cũng tựa như người kia gieo giống tốt vào ruộng mình'' (Mt 13,24). Điều này chỉ nhằm diển tả Giáo Hội là một thực tại trãi rộng trong không gian và thời gian, trong đó có những mảnh lực thù nghịch chống đối nhau nguyên do là "kẻ thù của ông đến gieo cỏ lung vào ngay giữa lúa''. Và thực tế cho thấy bao giờ Giáo Hội cũng có cỏ lùng chen lẫn và thật khó nhận diện đâu là cỏ lùng, đâu là lúa, ai là kẻ dữ, ai là người lành. Thiên Chúa vẫn có thể dùng những biện pháp cứng rắn, khắt khe, cường bạo như nhổ cỏ lùng từ ngay lúc này, ngay lúc còn nhỏ. Nhưng Ngài không làm thế, vì có thể khi nhổ cỏ "Các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng". Bất cứ ai đã làm ruộng thì thấy điều này rất rõ, cây cỏ trong lúa mà chúng ta thường gọi là bông cỏ, lúc bé chẳng khác gì là lúa. Cho dù những người tinh mắt , những nông dân " thâm niên'' thì họ mới biết đâu là cỏ đâu là lúa. Nhưng cho dù hay đến đâu thỉnh thoảng nhổ cỏ vẫn bị nhầm lẫn giữa cỏ và lúa. Cho nên, hay nhất là đợi đến ngày cả hai cây lớn lên thì sẽ lộ ra nguyên hình đâu là cỏ, đâu là lúa . Ở đây, Đức Giêsu không muốn chỉ phương pháp nào diệt cỏ có lợi nhất, hay phương pháp diệt nào loại trừ người tội lỗi nhanh nhất, hữu hiệu nhất, cho bằng nói lên tình yêu của Thiên Chúa với tội nhân qua việc người chờ đợi "Người cho mặt trời của người mọc lên soi sáng kẻ xấu như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính'' (Mt 5, 45), mong cho họ được hoán cải được cứu thoát .
Lịch sử Giáo Hội cho thấy có rất nhiều bè phái cỏ lùng chống phá Giáo Hội cách có tổ chức và hệ thống. Tiêu biểu là các lạc giáo đã cố chấp lập ra nhiều loại Giáo Hội khác. Cùng vì điều này mà Thánh PhaoLô đã mạnh dạn lên án những bè phái gây chia rẽ trong cộng đoàn Côrintô "họ chẳng hơn lương dân" (x 1 cr3). Những thế lực ấy luôn tìm ẩn chống phá thật nguy hiểm. Nó có thể phá hoại ngay trong nội bộ, phá hoại từ những đầu não cốt yều nhất. Chúng là con cái của bóng tối, thích làm việc và hoạt động trong bóng tối "Thích làm trong lúc mọi người ngủ", nó làm cách vụn trộm xấu xa. Nhưng cho dù kín đáo đến đâu thì Thiên Chúa vẫn biết mọi hành vi của hắn .Chỉ vì Ngài muốn chờ đợi, chờ đợi sự ăn năn, chờ đợi sự sám hối và thức tỉnh . Những cỏ lùng mà chúng ta biết, chúng ta thấy chỉ là những cây cỏ bình thường, sức chống phá vẫn chưa nguy hại cho bằng những cọng cỏ mọc âm thầm đang lớn lên từng ngày nơi tâm hồn mỗi người. Những tính hư nết xấu, những giận hờn chia rẽ, và muôn vạn âm mưu xảo huyệt trong tâm trí... đó là những cỏ lùng nguy hiểm mà chúng ta cần loại ngay. Chỉ khi chúng ta diệt được cây cỏ ngay bên trong mình thì mới giúp người khác được. Khi nhổ được một cây cỏ nơi mình chính là lúc mình đang chăm sóc vào cánh đồng của Chúa.
Lạy Chúa! Chúa ghét tội nhưng yêu tội nhân, thể hiện qua việc Ngài luôn kiên nhẫn chờ đợi để tha thứ cho họ. Xin cho con cũng có cái nhìn của Chúa mà sống bao dung với hết mọi người. Amen.
-------------------------------
Mt 13, 24 – 43
Tội lỗi và sự dữ là một thực tại thiêng liêng. Chúng đang ngự trị và tồn tại khắp mọi nơi, len lõi: TN 16-A79
Tội lỗi và sự dữ là một thực tại thiêng liêng. Chúng đang ngự trị và tồn tại khắp mọi nơi, len lõi vào mọi tâm hồn. Vấn đề đặt ra là làm cách nào để tận diệt chúng và bao giờ Thiên Chúa mới chấm dứt những điều ấy? Tin mừng hôm nay sẽ cho chúng ta lời giải đáp đó.
Có nhiều người cảm thấy bất mãn, thất vọng và đặt vấn đề là tại sao Giáo hội Chúa vẫn có những con người xấu? Đâu rồi một Giáo hội thánh thiện của Thiên Chúa? Bản chất Giáo hội là thánh, nhưng Giáo hội đang cưu mang trong lòng những con người tốt lẫn những con người chưa tốt và tội lỗi. Giáo hội chính là thửa ruộng có cả lúa và cỏ lùng đang mọc lên. Chúa là người chủ ruộng không muốn sai người tiêu diệt cỏ lùng ra khỏi lúa, vì ông sợ khi làm như thế sẽ có sự lầm lẫn! Nhưng thật ra là Thiên Chúa kiên nhẫn và chờ đợi những người tội lỗi hồi tâm trở về với Ngài. Cỏ lùn không bao giờ trở thành lúa được nhưng người xấu có thể trở nên tốt, người tội lỗi có thể trở nên thánh thiện. Đó chính là lý do tại sao Chúa lại kiên nhẫn chờ đợi con người! Sự kiên nhẫn, lòng khoan dung và nhân từ không phải là cử chỉ của sự yếu đuối, nhưng là biểu lộ một sức mạnh, sức mạnh của tình yêu.
Con người dù cho có tội lỗi hay hung ác đến đâu đi nữa thì nơi tận đáy lòng của họ vẫn có những điều tốt đẹp và thánh thiện khi nó được khơi lên. Văn hào người Nga Dostoieveski, với tác phẩm nổi tiếng như "Tội ác và hình phạt", "anh em nhà Karamazov" . . . là người đã trải qua một cuộc đời đầy sóng gió. Sau một thời gian dài bị giam cầm vì lý do chính trị, ông bị kết án tử hình. Nhưng như một phép lạ, vào giữa lúc bị hành quyết, ông bỗng nhận được lệnh được tha. Người viết tiểu sử của ông đã kể lại như sau: "thời gian ngồi tù đã in đậm nét trên quảng đời còn lại của ông. Từ trên chiếc máy chém nhìn xuống đám người đang đứng dưới chân mình, ông chỉ còn thấy họ là những người bị áp bức, những người nô lệ đáng thương, dù họ có phạm tội những tội ác tày trời đi nữa, thì tâm hồn của họ vẫn là tâm hồn của những con người vô tội. Do đó, họ đáng được tha thứ hơn là đáng kết tội.
Khi bước xuống khỏi máy chém, Dostoievski thấy mọi sự như vô nghĩa. Điều duy nhất còn ý nghĩa đối với ông chính là tình yêu, và cho dù trong suốt 30 năm sau, cộng đoàn của ông có đắm chìm trong bùn nhơ của tội lỗi, của khốn khổ, của ô nhục, ông luôn nhìn mọi sự qua lăng kính của yêu thương. Một lần bị đưa lên máy chém cho ông hiểu rằng: con người đau khổ, tất cả mọi người đều đáng cảm thông và thương mến.
Tất cả cuộc đời của ông là một cố gắng không ngừng để diễn đạt câu nói: "Hỡi người anh em, không gì có thể ngăn cản tôi yêu thương bạn"
Nếu có những lúc chúng ta cảm thấy thất vọng về con người đốn mạt của chúng ta, nếu có những lúc chúng ta không còn tin tưởng ở tình người nữa, chúng ta hãy nhìn lên Chúa Giêsu, chúng ta sẽ cảm thấy ngay ánh mắt nhân từ và cảm thông của Ngài. Hãy nhớ lại Ngài đã làm gì đối với Giakêu, với Malađana, với Phêrô khi chối bỏ Ngài, với tên trộm bị đóng đinh bên phải Ngài.
Tình yêu của Thiên Chúa mạnh hơn tội lỗi, mạnh hơn sự ác. Thiên Chúa ghét bỏ tội lỗi nhưng Ngài yêu thương tội nhân. Chính vì thế mà Ngài muốn cho Con của Ngài xuống thế làm người, một con người nghèo khó để có thể liên kết với hết mọi người, với những ai được gọi là người. Cái chết của Đức Giêsu trên Thánh giá là ngôn ngữ không lời của tình yêu, diễn tả tình yêu tột cùng của Thiên Chúa dành cho con người.
"Đừng nhổ cỏ lùn ra khỏi ruộng, cứ chờ cho đến mùa gặt". Thái độ của Thiên Chúa luôn là kiên nhẫn. Ngài kiên nhẫn vì yêu thương con người. Ngài nhận thấy thấu tận con tim và tấm lòng của con người. Nên dù khi con người hành động chống lại Ngài đi nữa, Ngài vẫn yêu thương họ, vì họ "lầm không biết".
Thiên Chúa thì luôn kiên nhẫn "chờ đợi", còn con người thì nóng vội, muốn hành động mọi sự nhằm thoả mãn tính kiêu căng và ích kỷ của mình. Rất nhiều lần chúng ta có thái độ giống như hai anh em Giacôbê và Gioan ngày xưa khi Chúa Giêsu và các ông đi ngang qua làng Samaria mà người ta không đón tiếp Chúa: "Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu đốt họ không?". Chắc chắn là khi ta hành động nóng nảy với anh em mình, muốn trả thù anh em mình, muốn loại trừ anh em mình ra khỏi cộng đoàn . . . là chúng ta hành động trái ngược với ý muốn của Thiên Chúa. Con người vốn phức tạp lắm. Chúng ta không thể hiểu được lòng của ai khác ngoài chính bản thân của ta đâu. Do đó, thái độ khôn ngoan là đừng xét đoán ai và cũng đừng kết án ai. Trái lại, ta hãy có cái nhìn như Đức Giêsu khi đối diện với những sai lỗi của anh em mình "họ lầm không biết" đó thôi; hay ta hãy có tâm tình như văn hào Dostoievesk: "dù họ có phạm những tội ác tày trời đi nữa, tâm hồn của họ vẫn là tâm hồn của những con người vô tội. Do đó, họ đáng được tha thứ."
Muốn tha thứ được cho người khác, chúng ta hãy tập yêu thương mọi người, nhất là những người đang sống bên cạnh chúng ta, tập nghĩ tốt về họ, nói tốt về họ, tập quên đi những sai lỗi của họ. Nước Trời chỉ dành cho những người biết chiếm lấy bằng sức mạnh. Sức mạnh đó chính là sự kiên nhẫn, tha thứ, yêu thương, chờ đợi . . . Những thứ mà loài người vẫn cho là yếu kém và nhu nhược. Chúng ta hãy tập "lấy hoa thơm lấn dần cỏ dại" trong cuộc sống vốn phức tạp và ô hợp này.
Xin Chúa ban cho chúng ta sức mạnh của Chúa Thánh Thần để chúng ta biết hành động, suy nghĩ và phát ngôn những điều mang lại niềm vui, hạnh phúc và an vui cho mọi người, hầu góp phần làm cho Nước Cha được thể hiện từng ngày trong cuộc sống của chúng ta. Amen.
-------------------------------
Mt 13, 24 – 43
Chủ ruộng không bao giờ mong cỏ lên trong ruộng lúa nhưng thửa ruộng nào cũng có cỏ. Đó là điều : TN 16-A80
Chủ ruộng không bao giờ mong cỏ lên trong ruộng lúa nhưng thửa ruộng nào cũng có cỏ. Đó là điều khó tránh khỏi. Trong thửa ruộng Chúa đã gieo hạt và sai các Thiên thần coi sóc cũng có lúa và cỏ cùng mọc lên. Tuy Chúa không muốn có cỏ mọc chen vào nhưng Ngài cũng không muốn nhổ nhầm lúa của Ngài: cứ để chúng cùng mọc lên cho đến ngày thu hoạch.
Điều khác biệt trong ruộng lúa này là: lúa xấu có thể dần dần trở thành cỏ và cỏ tốt có thể trở thành lúa. Điều lạ thứ hai là chủ ruộng vẫn đối xử với cỏ và lúa như nhau. Những đợt phân, nước, thuốc được trao cho lúa và cỏ như nhau. Thiên Chúa vẫn luôn chăm sóc, ban ơn và tỏ mình ra bằng những cách khác nhau cho thửa ruộng qua các đầy tớ, qua những ơn lành... Còn việc biến đổi bên trong tùy vào mỗi người.
Trong cuộc đời tôi có khi nào tôi trở thành cỏ lùng không ? Khi tôi phạm tội trọng và từ chối trở lại với Chúa, khi tôi giận hờn, ghen ghét một ai đó và từ chối Thiên Chúa, khi tôi để cho những dục vọng hay bản năng điều khiển cuộc đời mình... Liệu Thiên Chúa có phạt tôi ngay không ? Thiên Chúa vẫn chờ đợi cho tới một ngày, tôi không biết là ngày nào, một ngày nào đó tôi một mình đối diện với thiên Chúa. Đó là ngày phán xét. Liệu tôi có đứng vững trước mặt Ngài và được Ngài cho vào Thiên đàng không ? Nghĩ tới điều này, tôi thấy mình cần quan tâm chăm sóc cho phần linh hồn của mình hơn, biết tôi luyện chính mình, biết tập những đức tính tốt, từ bỏ những thói xấu, năng cầu nguyện với Chúa, dùng những phương thế Chúa ban để trở nên xứng đáng là người con Chúa cũng như giúp cho những người xung quanh, nhất là những người tôi có trách nhiệm quan tâm đến.
Nước Thiên Chúa đến cách âm thầm khiêm tốn. Qua Chúa Giêsu, Thiên Chúa kêu gọi những kẻ người chọn. Nước Trời được thiết lập cách bí ẩn, nhiệm mầu. Tôi nghĩ mình đã thuộc về Nước Thiên Chúa nhưng biết đâu một lúc nào đó tôi thiếu tỉnh thức hay cậy sức mình, mềm lòng để ma quỷ lừa gạt được tôi và biến tôi thành cỏ lùng. Tuy nhiên, tôi tin là : nếu tôi biết khiêm tốn sám hối thì Chúa sẽ lại đón nhận tôi về làm con Chúa như người Cha Nhân Hậu tiếp nhận đứa con hoang trở về. Bổn phận của tôi là sống trung thành với luật yêu thương của Nước trời và nếu có lỗi phạm thì biết sớm quay về chính lộ. Tôi sẽ không nói suông, nhưng thực hành việc kính Chúa hết lòng, bác ái vớI tha nhân và vác thánh giá hàng ngày bước theo chân Chúa. Chúng ta thấy rằng, từ những gian khó hàng ngày nơi những người theo Chúa, từ cái có vẻ như không là gì trước mặt thế gian, Chúa có thể dùng làm chuyện to tát. Ngài đã thiết lập một vương quyền hùng mạnh của Ngài từ 12 tông đồ và một ít môn đệ, đa số là những người ít học, không có danh vọng gì trong xã hội, đã được Chúa huấn luyện và biến đổi nên những người dũng cảm, làm chứng cho chân lý đến tận cùng trái đất. Đây là điều kỳ diệu trước mắt chúng ta.
Hạt giống tốt gieo ở mọi nơi thì kết quả hạt lúa tốt dồi dào. Tuy nhiên, cỏ lùng có thể chen vào giữa ruộng lúa hoặc ảnh hưởng đến chúng ta bằng những cám dỗ: vật chất giàu sang, danh dự, tiện nghi... Nếu chúng ta biết canh tân chính mình mỗI ngày, chúng ta sẽ không bị biến chất. Ai quyết tâm trung thành giữ vững Đức Tin và sống cho Chúa, cố gắng không ngừng vì yêu mến Chúa thì Người sẽ không bỏ rơi nhưng luôn trợ giúp để chúng ta luôn là men muối ướp đời mà không nhiễm thói đời.
Lạy Chúa Giêsu, xin Chúa cho chúng con đừng chiều theo những cám dỗ, nhưng biết làm chủ lấy mình. Mỗi ngày con sẽ chú ý tập luyện một tính tốt và loại trừ tật xấu để trở nên con chiên gương mẫu, nên lúa tốt và có thể giúp cỏ lùng biến đổi thành lúa trong thửa ruộng của Ngài
-------------------------------
Mt 13, 24 – 43
Hôm nay, tôi muốn nói về cây cỏ lùng trong cánh đồng lúa tại Việt Nam chúng ta. Hai mươi năm: TN 16-A81
Hôm nay, tôi muốn nói về cây cỏ lùng trong cánh đồng lúa tại Việt Nam chúng ta. Hai mươi năm nay, ai là nông dân, và có làm lúa ngắn ngày, chắc hẳn sẽ biết cây cỏ lùn khá rõ. Trước năm 1975, nói tới cỏ lùng, người công giáo hầu như chỉ biết cỏ lùng qua bài dụ ngôn trong Phúc âm mà thôi. Thực tế, người ta không biết cây cỏ lùng ra sao cả. Như trên đã nói, chỉ sau năm 75, khi làm lúa ngắn ngày, người ta mới biết cỏ lùng là gì. Đặc điểm của cỏ lùng chính là vì nó rất giống cây lúa - chỉ khác là nó xanh đen, mướt hơn, và lá dài hơn. Chỉ khi cây lúa đã già, sắp trổ bông, người ta mới phân biệt được cỏ lùng và lúa. Chúng ta cũng không biết cây cỏ lùng trong ruộng lúa ở Việt Nam hôm nay, có phải là cây cỏ lùng thời Chúa Giêsu không? Dầu sao xem ra, cỏ lùng này cũng có những đặc điểm khá giống những gì Chúa Giêsu muốn nói. Bài Tin Mừng hôm nay kể lại dụ ngôn kẻ thù đã gieo cỏ lùng vào ruộng lúa của ông chủ.... Kính mời anh chị em cùng suy niệm.
a/. Chúng ta thử nghe lại cách giải thích của Chúa Giêsu về dụ ngôn cỏ lùng gieo trong ruộng: Chúa nói: hạt giống tốt là con cái Nước Trời - Người gieo giống chính là Con Người (Chúa Giêsu) - ruộng là thế gian - cỏ lùng là con cái ác thần - kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỷ - mùa gặt là ngày tận thế - thợ gặt là các thiên thần.
Chúa nói tiếp: Khi đến mùa gặt, sẽ không gặt lúa trước, nhưng ông chủ bảo thợ gặt lo nhổ cỏ lùng trước, rồi đốt đi. Hình ảnh Nước Trời ngày tận thế cũng vậy, Chúa sẽ sai thiên thần tập trung mọi kẻ xấu tống ra khỏi Nước Trời, cho họ vào lò lửa... còn kẻ lành sẽ được vinh quang trong Nước Trời...
b/. Có hai điều rút ra từ bài học Tin Mừng Chúa Nhật hôm nay:
* Hình ảnh Nước Trời: được ví như hạt giống tốt được gieo trong ruộng là tâm hồn chúng ta. Hạt giống lúc đầu rất bé nhỏ âm thầm, như hình ảnh hạt cải, chỉ bé xíu thôi; nhưng hạt giống Nước Trời có sức mạnh vô biên, có thể sinh hoa kết quả.... Hình ảnh của một viên men, chỉ có 28grs, có thể làm cho một thúng bột độ 7 kg 500, đều dậy men... cũng chính là hình ảnh nói lên sức mạnh Nước Trời. Dỉ nhiên Nước Trời không phải là hạt giống, cũng không phải là viên men; đó chỉ là hình ảnh tượng trưng mà thôi...
Hình ảnh Nước Trời: ta thử nhìn vào lịch sử Kitô giáo, lúc đầu vào thời Giáo hội sơ khai, chỉ là một nhóm nhỏ gồm 12 tông đồ, một số môn đệ và ít người tin Chúa. Ngay thời đó, Giáo hội bị bắt bớ đủ điều. Rồi trải qua 20 thế kỷ, hầu như không lúc nào Giáo Hội không bị bắt bớ, có lúc hầu như người ta tưởng sẽ bị tiêu diệt hoàn toàn. Vậy mà ngày nay trên thế giới, có lối 1 tỷ người Kitô hữu. Hầu như cứ 8 người thì có một người tin vào Thiên Chúa. Chúng ta không nói đến sức mạnh của tổ chức xã hội Kitô giáo, nhưng là nói đến sức mạnh của Hạt giống Lời Chúa, là ân sủng Chúa. Sức mạnh này có giá trị vô biên, mạnh hơn cả sự chết...
* Chúa muốn con người cộng tác vào việc phát triển Hạt giống Nước Trời: Hạt giống Nước Trời tuy có sức mạnh vô biên, nhưng hạt giống đó phải được gieo trên đất tốt. Hạt giống được gieo trong bụi gai, bên vệ đường sẽ không sinh hoa kết trái được. Viên men muốn làm cho thúng bột dậy lên, phải được người đàn bà trộn trong bột. Hạt cải muốn thành cây, phải được con người gieo trồng cẩn thận, và phải được chăm sóc chu đáo....
Qua lịch sử của Hội thánh, các thánh hiển tu, cũng như các vị tử đạo, họ là những con người đã hết lòng vì Nước Trời. Chính vì thế, họ cộng tác hết sức chặt chẻ để mong cho Hạt giống Nước Trời lớn lên; họ luôn tỉnh thức cầu nguyện, lấy Lời Chúa và Thánh Thể làm sức sống. Họ cũng là nhân chứng của Tin mừng, luôn xây đắp yêu thương và tha thứ...
c/. Gợi ý sống và chia sẻ: Qua những điều suy niệm kể trên, ta thấy được sức mạnh vô biên của Hạt giống Lời Chúa, vậy ta có sẵn sàng cộng tác vào việc xây dựng Nước Trời bằng cách như Chúa mong muốn không?
-------------------------------
Mt 13, 24 – 43
Tiếp theo dụ ngôn người gieo giống, Chúa nhật hôm nay chúng ta được tiếp tục suy niệm các dụ : TN 16-A82
Tiếp theo dụ ngôn người gieo giống, Chúa nhật hôm nay chúng ta được tiếp tục suy niệm các dụ ngôn về Nước Trời. Chúng ta cùng nhau dừng lại nơi dụ ngôn lúa và cỏ lùng. Ngày nay, người ta muốn diệt cỏ thì rất dễ dàng. Chỉ cần một bình xịt thì không bao lâu cỏ mà ta muốn diệt sẽ chết hết. Ngày xưa và nhất là nơi vùng đất Do thái không được như thế. Do đó, khi phát hiện trong ruộng có nhiều cỏ lùng người đầy tớ đã tức tốc chạy báo cho ông chủ. Đồng thời, anh cũng xin chủ cho mình ra ruộng nhổ và gom đi những cỏ lùng đó. Thế nhưng, ông chủ với thái độ bình thản và kiên nhẫn trả lời: "Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi." (Mt 13, 29 - 30)
Thiên Chúa của chúng ta là Đấng từ bi và hay thương xót, chậm bất bình và rất mực khoan dung (Tv 103, 8 ). Người không muốn một ai trong chúng ta phải hư mất. Chúa Giêsu đã nói: "Ta không đến để kêu gọi người công chính nhưng kêu gọi người tội lỗi" ( Mt 9, 13 ). Thiên Chúa không dung túng cho tội lỗi nhưng Người rất thông cảm cho sự yếu đuối và mỏng dòn của con người.
Chúng ta nhớ thời Cựu ước, dân Do thái không biết bao nhiêu lần bội nghĩa thất trung nhưng Thiên Chúa vẫn không bỏ rơi họ. Những Tông đồ đầu tiên được Chúa Giêsu kêu gọi cũng là những người thất học, thậm chí có người tội lỗi công khai. Dù vậy, chính những người đó lại là nền tảng để xây dựng Giáo hội. Đúng như lời của một ai đã nói: "Không thánh nhân nào mà không có một quá khứ tội lỗi. Cũng như không có một tội nhân nào mà không có một tương lai rực sáng".
Có lẽ nhiều lúc chúng ta tự hỏi tại sao còn nhiều kẻ ác vẫn còn sống thoải mái. Thậm chí họ còn làm hại nhiều người lành nữa. Trời đất sao tiêu diệt những hạng người đó cho xong. Suy niệm dụ ngôn hôm nay chắc phần nào chúng ta sẽ tìm được câu trả lời. Thiên Chúa không bao giờ muốn ai trong chúng ta bị hư mất. Hãy cám ơn Chúa vì biết đâu có lúc chính ta lại là những cỏ lùng. Thiên Chúa vẫn luôn kiên nhẫn trông chờ chúng ta có thể trở thành cây lúa tốt.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Jos. Vinc. Ngọc Biển
Trong cuộc sống, chúng ta thường xuyên đặt ra cho mình thắc mắc hay được nghe những chất vấn: TN 16-A83
Trong cuộc sống, chúng ta thường xuyên đặt ra cho mình thắc mắc hay được nghe những chất vấn của rất nhiều người như: "Tại sao Thiên Chúa lại để cho người dữ sống chung với người lành mà không tiêu diệt nó đi?"; hay "Tại sao kẻ ác lại gặp được may mắn, còn nhiều khi người tốt lại gặp phải thất bại?"; và "Trước thực trạng đó, chúng ta cần phải có thái độ nào? Có được phép tiêu diệt kẻ dữ để làm cho Giáo Hội được trong sạch không?".
Hôm nay, chúng ta sẽ tìm thấy câu trả lời cho những vấn nạn trên qua ý nghĩa của ba dụ ngôn, đó là: dụ ngôn hạt giống và cỏ lùng, dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn men bánh.
Qua ba dụ ngôn trên, ta thấy rất rõ cách hành xử của con người và Thiên Chúa hoàn toàn khác nhau. Cũng qua bài học của ba dụ ngôn trên, mỗi người chúng ta cần phải có thái độ sao cho phù hợp với thánh ý Thiên Chúa.
Trước tiên, chúng ta cùng xem cách hành xử của con người như thế nào?
1. Cách hành xử của con người
Vì mang trong mình sự hữu hạn của loài thụ tạo, nên chúng ta không thể thoát ra khỏi sự yếu đuối, bất toàn của kiếp nhân sinh. Tuy nhiên, thay vì cần có thái độ khiêm nhường như Đức Mẹ, thánh Phêrô, Phaolô, Âu tinh..., để tạ ơn Chúa và sửa sai hầu được tốt lành hơn, hay sẵn sàng cảm thông cũng như chia sẻ, nắm lấy tay nhau, dìu nhau đứng dạy và hướng tới sự thánh thiện, thì chúng ta nhiều khi chẳng khác gì những đầy tớ của ông chủ trong "dụ ngôn cỏ lùng", luôn tìm cách triệt hạ những kẻ yếu đuối và bất toàn, để muốn giải quyết cho nhanh hầu được yên thân, xong chuyện: "Vậy ông có muốn chúng tôi nhổ cỏ đi không?".
Thật vậy, đã nhiều lần chúng ta không đứng về phía bao dung để tha thứ, mà lại cảm thấy khó chịu và đòi hỏi mọi người phải thánh thiện, tốt lành, trong khi đó, chúng ta không hề xắn tay áo lên để cùng nhau giải quyết.
Thái độ của chúng ta là như thế đó. Luôn muốn loại bỏ cái xấu cũng như cả con người xấu cùng lúc. Tuy nhiên, xem ra thái độ này không được đảm bảo, bởi lẽ không hợp với thánh ý Thiên Chúa muốn.
Vậy ý muốn và cách hành xử của Thiên Chúa là gì ?
2. Cách hành xử của Thiên Chúa
Qua dụ ngôn cỏ lùng, Đức Giêsu muốn giới thiệu cho chúng ta về bản chất của Thiên Chúa là: "Ðấng từ bi nhân hậu, Người chậm giận và giàu tình thương" (Tv 103, 8).
Vì bản chất của Thiên Chúa là yêu thương, tha thứ và kiên nhẫn, nên trong mọi hoàn cảnh, biến cố, dù chúng ta suy nghĩ cách nào, tiêu cực hay tích cực, Ngài luôn tìm cách và dịp thuận tiện để hướng dẫn, dạy dỗ nhằm thể hiện tình yêu thương của Ngài và mong muốn chúng ta quay về để được tha thứ, yêu thương. Bởi vì "Ngài ghét tội chứ không ghét kẻ có tội". Nên khi nghe đầy tớ đến xin cho phép được nhổ cỏ lùng ngay lập tức, thay vì thái độ ưng thuận, ông chủ đã ngăn chặn ngay và nói: "Đừng, cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt... sợ rằng khi nhổ cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa". Cách hành xử này hoàn toàn khác với cách hành xử của con người mà chúng ta đã tìm hiểu ở trên.
Thật vậy, Nước Thiên Chúa đã đến nơi hành động của người gieo hạt. Tuy nhiên, Nước ấy được lớn lên ngay trong những thử thách qua hình ảnh cỏ lùng và lúa ở cùng với nhau, trà trộn vào nhau. Thời gian từ lúc gieo cho đến lúc gặt chính là thời gian kiên nhẫn chờ đợi của Thiên Chúa trong sự bao dung, nhẫn nại, để chờ đợi con người sám hối, ăn năn.
3. Sứ điệp Lời chúa và thái độ của chúng ta
Lời Chúa hôm nay muốn mời gọi chúng ta cần phải có thái độ như Thiên Chúa là: hiền từ, nhân hậu, bao dung và kiên nhẫn, để chịu đựng những điều xấu của người khác và dần dần tìm cách để hoán cải họ nhờ ơn Chúa Thánh Thần. Đồng thời cảnh tỉnh chúng ta tránh cho xa thái độ của những đầy tớ là ích kỷ, nóng vội, bảo thủ và bất bao dung.
Tại sao vậy? Thưa, vì chúng ta cần phải nhìn nhận rằng: "Kẻ dữ người lành đều là con cái Chúa, được Chúa thương yêu tất cả, chúng ta cũng phải thương yêu nhau và phải có thái độ khoan dung" (thánh Augustinô).
Thật vậy, Thiên Chúa là Đấng: "... cho mặt trời chiếu soi kẻ dữ cũng như người lành, và cho mưa trên người công chính cũng như kẻ bất lương".
Khi Thiên Chúa mời gọi chúng ta trở nên hiền từ, nhân hậu và kiên nhẫn, ấy là lúc Ngài muốn chúng ta có sự bình tâm để được thanh thản ngay trong những thử thách do người anh chị em chúng ta gây nên, đồng thời đợi chờ để kẻ tội lỗi có cơ may quay trở lại. Thật vậy, "Nước trời giống như hạt cải người kia gieo trong ruộng mình. Hạt đó bé nhỏ hơn mọi thứ hạt giống, nhưng khi mọc lên, thì lớn hơn mọi thứ rau cỏ, rồi thành cây, đến nỗi chim trời đến nương náu nơi ngành nó"; hay "Nước trời giống như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men" là bằng chứng cho thấy thành công của sự kiên trì và chờ đợi trong hy vọng.
Mặt khác, Lời Chúa hôm nay cũng cho chúng ta thấy rằng: không vinh quang nào mà không có thánh giá. Không thành không nào lại thiếu mồ hôi và nước mắt. Vì thế, chúng ta phải luôn tỉnh thức và chiến đấu, nếu không kẻ thù là ma quỷ sẽ tiến lại và thỏa sức gieo cỏ lùng là tội lỗi... vào trong mảnh đất tâm hồn, hầu làm cho lương tâm chúng ta nhuốm màu đen tối của sự ác...
Làm được điều đó, chúng ta phải trở nên khiêm tốn để lắng nghe Lời Chúa hướng dẫn chứ đừng có tai mà không nghe, có mắt mà không thấy.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con đừng rơi vào thái độ khó chịu, bất mãn về những khuyết điểm nơi anh chị em. Xin cho chúng con nhận ra sự nhẫn nại của Thiên Chúa. Đồng thời biết phản ánh tình yêu của Thiên Chúa qua hành động, lời nói và thái độ của chúng con. Amen.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Tác giả Sách Khôn Ngoan diễn tả lòng thương xót của Thiên Chúa với dân Do-thái trong cuộc xuất: TN 16-A84
Tác giả Sách Khôn Ngoan diễn tả lòng thương xót của Thiên Chúa với dân Do-thái trong cuộc xuất Ai-cập như là biểu tượng của niềm hy vọng tràn dầy. Sự khôn ngoan thúc đẩy con người tìm hiểu về Thiên Chúa và vai trò của con người trong chương trình sáng tạo. Sách Khôn Ngoan luận bàn đến nguyên lý nhân qủa, nguyên nhân và hậu qủa để phân biệt giữa tốt và xấu. Mọi sự xuất hiện trên đời đều có lý do riêng để được tồn tại. Thời gian là ân huệ giúp mọi loài phát triển theo ý định nhiệm mầu. Sự khôn ngoan diễn tả sự liên hệ thiết yếu giữa Thiên Chúa và loài người. Thiên Chúa là Đấng tạo dựng muôn loài trong vũ trụ và con người có trách nhiệm trong việc bảo trì và làm cho sinh xôi nẩy nở về mọi phương diện. Đời sống con người là một lời mời gọi tích cực hướng tới sự viên mãn tích cực. Đau khổ của đời sống mang một ý nghĩa riêng biệt. Chương trình quan phòng của Thiên Chúa vượt trên sự điều khiển của con người. Trung tín với mạc khải về luật tự nhiên là sự khôn ngoan đích thực cao quí hơn sự hiểu biết nông cạn của trí khôn con người.
Thiên Chúa tạo dựng và điều khiển vũ trụ muôn loài. Thiên Chúa là tình yêu. Người muốn chia sẻ tình yêu với các loài thụ tạo, nhất là loài người. Người quan tâm cách đặc biệt tới con người. Người ban cho con người có hồn xác, tự do, trí khôn, ý chí và sự thông minh để con người nhận biết Thiên Chúa và đồng chủng. Thiên Chúa là Cha nhân từ đối xử đại lượng với mọi người: Vì chưng, sức mạnh của Chúa là nguồn gốc sự công minh và vì Người là Chúa mọi sự, nên tỏ ra khoan dung với mọi người (Kn 12, 16). Người tạo dựng con người để chung phần sự sống và hưởng hạnh phúc đời này lẫn đời sau. Cuộc sống có thử thách và được tự do chọn lựa. Chúa tạo cơ hội cho con người nhận biết chân lý và đường nẻo ngay chính để sống an lạc: Người dậy dỗ dân Người rằng: Người công chính, phải ăn ở nhân đạo, và Người làm cho con cái Người đầy hy vọng rằng: Người ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn sám hối (Kn 12, 19).
Vì thân xác nặng nề và yếu đuối mỏng dòn nên con người dễ sa ngã vào đường lầm. Từ bẩm sinh, con người tốt lành. Nhân chi sơ, tính bản thiện. Khi sống chung đụng với người khác trong xã hội, mầm mống sự dữ và thói xấu nẩy sinh. Sự khao khát thèm muốn trong con người không có cùng. Khi có cơ hội đến là những hạt giống xấu trong tâm sẽ đua nhau phát triển. Hạt giống của sự tham lam, bất công, kiêu căng, hà tiện, giận dữ, ghen tương và thù ghét giống như cỏ lùng tự do sinh xôi nẩy nở. Đôi khi còn lớn mạnh hơn, bởi vì được tưới gội bằng ước muốn và lòng tham vô đáy. Từ đó sinh ra biết bao chứng hư tật xấu. Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn về lúa và cỏ lùng để diễn tả về tình trạng của đời sống con người. Lúa là hạt giống tốt như các nhân đức và việc tốt lành. Cỏ lùng là hạt giống xấu được gieo vào chen lẫn giữa lúa để dành sống. Người chủ ruộng kiên tâm chờ đợi cho đến mùa thu hoạch mới diệt trừ. Trong dụ ngôn, khi đầy tớ xin ông chủ nhổ cỏ lùng, Chủ nhà đáp: Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng (Mt 13, 29).
Trong thực tế của việc cầy bừa ruộng rẫy, thường các chủ gia chăm bón ruộng lúa rất cẩn thận. Vào mùa lúa, để bảo vệ cây lúa phát triển tốt, các chủ gia phải chuẩn bị ruộng đất cẩn thận, rồi bơm nước, bỏ phân, diệt rầy, giết ốc và xịt thuốc cỏ. Vì nếu để cỏ mọc um tùm, lúa sẽ bị chen lấn còi cọt không thể sinh hoa kết qủa tốt. Nhưng theo cách nhìn của chủ ruộng trong dụ ngôn, mang một ý nghĩa khác sâu xa hơn. Lúa và cỏ lùng được ví như nhân đức và tính hư tật xấu của con người. Người xấu hay người tốt luôn có cơ hội sống để phát triển và hoàn thành sứ mệnh. Không ai bị cắt đứt dọc đường. Biết rằng không có ai hoàn toàn thánh thiện và cũng không có ai hoàn toàn xấu xa tội lỗi. Mỗi con người đều ẩn dấu cái tốt, cái xấu trong người. Mỗi ngày sống là một kinh nghiệm giúp con người nên tốt hơn. Vì thế, chủ nói: Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: Các anh hãy nhổ cỏ lùng trước, rồi bó lại từng bó mà đốt đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta (Mt 13, 30).
Sự kiên nhẫn mong chờ của chủ gia là phút cuối cùng. Chúng ta biết cỏ lồng vực sẽ sinh hạt lồng vực, không thể thay đổi, nhưng tâm con người có thể thay đổi để trở nên tốt hơn. Môi trường cuộc sống rất quan trọng để giúp cải hóa. Người ta thường nói: Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng. Đúng vậy, khi chúng ta kết bạn với những kẻ xấu, nhóm băng đảng, người nghiện ngập, hút sách, bài bạc, nhậu nhoẹt, trước hay sau, chúng ta cũng bị nhiễm độc. Người ta thường nói rằng: Bạn có thể cho biết rằng bạn thường chơi với ai, tôi sẽ cho biết, bạn là người thế nào. Con người chúng ta rất dễ thay đổi, tập sống sung xướng tiện nghi dễ hơn là sống kham khổ. Thay đổi để trở nên tốt và hoàn thiện thì khó hơn đổi thay để trở nên tầm thường và buông thả. Hằng ngày chúng ta chứng kiến biết bao nhiêu bạn trẻ đã đang bị thất bại trong cuộc sống bởi chạy đua theo thói hư tật xấu như hút sách, cá độ, chơi bời lêu lổng và ngại phấn đấu. Họ ưa thích đua đòi một cuộc sống hưởng thụ, an nhàn và hoang phí. Chúng ta không ngồi đây để than phiền trách móc hay chán nản. Những vị hữu trách cần tỉnh thức lên tiếng cảnh báo và đề phòng giúp các bạn trẻ có cơ hội đổi mới cuộc đời.
Nước Trời giống như hạt cải bé nhỏ hay giống như men trong đấu bột. Bột làm chất xúc tác để dậy men: Nước trời giống như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men (Mt 13, 33). Trong cuộc sống xã hội hôm nay, cần nhiều nhân chứng chân thật và thánh thiện. Chúng ta, các Kitô hữu, phải luôn là muối, là men và là ánh sáng soi đường cho những người cùng đồng hành. Ai trong chúng ta cũng đều có ẩn chứa trong mình chất lúa và cỏ lùng. Có nghĩa là đức tính tốt và xấu lẫn lộn, chúng ta cần ý thức nhận biết đâu là lẽ phải, điều tốt để đi theo và đâu là sự sai trái để tránh xa. Sự nhắc nhở của các vị có trách nhiệm rất quan trọng cho những ai còn đang mê ngủ hay say đắm chôn vùi trong lầm lạc. Lời Chúa và sự khuyên dậy sẽ giúp tỉnh thức và có thể tìm đường giác ngộ.
Chúng ta đang trải nghiệm cuộc sống qua muôn hình vạn trạng. Có rất nhiều điều thật khó mà đánh giá đúng sai, phải trái, vì nó vừa thật vừa ảo. Có thể nói là 'ba phải'. Mục đích của cuộc sống là đi tìm kiếm niềm vui, sự hoan lạc và thỏa mãn. Mỗi người có kinh nghiệm trong hoàn cảnh đời sống riêng tư của mình. Kinh nghiệm mục vụ, có nhiều các cha mẹ vào xin rửa tội cho con. Khi hỏi về vấn đề gia đình, hôn thú, hôn phối và cưới xin, phần lớn các anh chị chỉ trả lời quanh quanh và hứa xuông. Các anh chị ấy sống chung nhưng không có hôn phối, có khi tách biệt nhau hoặc độc thân nuôi con. Khi đặt vấn đề niềm tin đạo giáo, tín lý, luân lý đạo đức, luật lệ, thói tục, phong tục và tập quán, để hướng dẫn tâm linh, thì hình như các thầy dậy đạo giáo đang bị lạc lõng vào thế giới không tưởng và không còn thực tế. Quan sát cuộc sống chung quanh, người già, kẻ trẻ sống cả như vậy, sự liện hệ chằng chịt, họ vẫn sống vui vẻ và sinh hoạt tốt, có sao đâu! Lúa và cỏ lùng cứ mọc cho tới mùa gặt. Có thể lạc quan khi chúng ta nhìn cuộc sống là một tiến trình (progress) từ giai đoạn này tới giai đoạn kia nhưng sẽ kéo theo nhiều hệ lụy trong đời sống. Chúng ta biết mọi sự ở đời phải có lúc kết thúc. Sau cùng thì cỏ lùng sẽ bị đốt và lúa được chất vào kho lẫm.
Là Kitô hữu, chúng ta luôn chăm chỉ cầu nguyện hằng ngày. Cầu nguyện là linh hồn của cuộc sống đức tin. Với sức lực riêng, chúng ta rất khó thắng vượt những cám dỗ và những mời gọi hưởng thụ nhất thời. Cầu ơn Chúa Thánh Thần soi sáng trong mọi tư tưởng, lời nói và việc làm cho xứng hợp với danh nghĩa là Con Chúa: Mà Đấng thấu suốt tâm hồn, thì biết điều Thánh Thần ước muốn. Bởi vì Thánh Thần cầu xin cho các thánh theo ý Thiên Chúa (Rm 8, 27). Xin Thiên Chúa chúng lành cho chúng ta mọi ngày trong đời sống.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Lm Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT
Chúa nhật XV thường niên, năm A cho chúng ta nghe tiếp về ba dụ ngôn tiếp theo dụ ngôn người: TN 16-A85
Chúa nhật XV thường niên, năm A cho chúng ta nghe tiếp về ba dụ ngôn tiếp theo dụ ngôn người gieo giống mà Giáo hội trình bày tuần trước.Đó là ba dụ ngôn nhỏ về "Lúa và Cỏ lùng; Hạt cải ; Nắm men ". Ba dụ ngôn này có liên quan tới mầu nhiệm Nước Trời làm cho ngưiời Do Thái lúc đó thắc mắc :" Nước Thiên Chúa hay Nước Trời lại bắt đầu từ những sự kiện, những điều xem ra tầm thường như thế sao ?".
Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn để trả lời cho người Do Thái, cho nhân loại về câu thắc mắc đó. Dụ ngôn cỏ lùng, hay cỏ dại được gieo vào ruộng lúa, làm cho lúa,cỏ lùng, cỏ dại lẫn lộn với nhau. Chúa Giêsu đã giải thích dụ ngôn này một cách thật tỉ mỉ, rõ ràng như dụ ngôn người gieo giống. Chúa Giêsu muốn nói rằng cỏ lùng và lúa giống như người lành kẻ dữ trong Nước Trời khi còn sống ở thế giới, sống nơi trần gian.Dụ ngôn " Hạt cải " cho thấy Nước Trời manh nha xem ra bé nhỏ nhưng sẽ lớn lên mạnh mẽ và vĩ đại hoành tráng biết bao! Dụ ngôn men bột cho thấy sự thấm nhập âm thầm, nhẹ nhàng nhưng lại rất mãnh mẽ của Lời Chúa giữa dòng đời, giữa lòng thế giới.Tất cả ba dụ ngôn này đều cho chúng ta thấy sự tương phản của Nước Trời: người Do Thái thắc mắc vì họ không tin tại sao Nước Thiên Chúa lại khởi đầu xem ra tầm thường như thế. Tuy nhiên kết cục Nước Trời lớn mạnh ngoài sự tưởng tượng, ngoài sự suy nghĩ của con người. Do đó, con người chỉ có thể được đón nhận vào Nước Trời khi họ biết tin tưởng vào Chúa mặc dù thấy Ngài làm những việc xem ra rất tầm thường.Thực tế, với ba dụ ngôn trong bảy dụ ngôn nó về Nước Trời mà Tin Mừng thuật lại, Chúa Giêsu trình bày rõ ràng về mầu nhiệm Nước Trời. Vâng, Nước Thiên Chúa bắt đầu âm thầm, nhỏ bé, nhẹ nhàng nhưng phát triển rất mạnh mẽ, sâu xa. Con người phải kiên nhẫn, không vội vàng, không nôn nóng, đợi chờ, thời gian sẽ trả lời cho con người.
Trong ba dụ ngôn này, Chúa Giêsu lấy ví dụ rất thực tế trong xã hội: cỏ lùng, cỏ dại gọi chung tên của các loài cỏ gây hại cho mùa màng. Chúa Giêsu khi nói cỏ lùng, cỏ dại muốn ám chỉ đến những kẻ gian ác, ma quỷ, ranh ma sống chung với những người ngay lành, công chính vv...Chúa Giêsu biết rõ người lành kẻ dữ sống chung nhưng Ngài nói đừng nôn nóng, vội vàng nhưng hãy kiên trì chờ đợi. Quyền xét xứ tối thượng là của Thiên Chúa. Ngày ấy sẽ là ngày tận thế như Tin Mừng thánh Matthêu đoạn nói về Ngày Chung Thẩm diễn tả. Hạt cải bé tí nhưng mọc lên lại to, ở đây có ý phóng đại để nói lên tính cách mạnh mẽ, vĩ đại của Nước Trời theo văn chương khải huyền quen dùng trong Cựu Ước để giúp người Do Thái nhận ra và tin vào Chúa Giêsu. Men trong bột cũng vậy ! Chúa Giêsu có ý dùng cách loại suy, so sánh. Men hiểu theo phẩm, chất lượng so với bột là thế giới.Tuy nhiên, Lời Chúa sẽ phát triển mạnh mẽ và lan tràn ra khắp cùng thế giới.
Chúa Giêsu muốn cho nhân loại hay rằng Nước Trời đã được thiết lập khi Ngài hiện diện nơi trần gian này.Tuy nhiên, có người đón nhận, có người không. Cánh đồng lúa đang chín vàng, cần có nhiều thợ gặt lành nghề để mở mang Nước Thiên Chúa. Chúng ta đừng nhìn cách tiêu cực những sự không tốt của nhân loại hay ngay cả của Giáo Hội nhưng chúng ta phải kiên nhẫn chờ đợi và mau mắn cộng tác với những ai thành tâm thiện chí làm cho Lời Chúa nẩy nở, trở thành hiện thực hơn nơi chính bản thân mình, nơi gia đình, nơi giáo họ, giáo xứ và nơi xã hội con người.
Luc Fritz viết :" Đức Giêsu dạy bảo những kẻ đến nghe Người giảng dạy.Người ví Nước Trời với chuyện một người nọ đã gieo hạt giống tốt trong ruộng mình.Thửa đất đã được gieo hứa hẹn một mùa bội thu.Nhưng kẻ thù đã lẻn vào.Nó gieo cỏ lùng vào giữa lúa, để cho ác tâm của nó tha hồ thao túng. Vậy phải làm sao đây ? Phải nhổ cỏ lùng đi chăng ? Chủ ruộng kêu gọi các đầy tớ mình nên nhẫn nại : đến ngày mùa, lúa tốt sẽ được chọn để thu về.Đôi khi chúng ta tỏ ra chán ngán trước cảnh bất ổn của thế giới:tại sao bao nhiêu người phải khổ ? Tại sao Thiên Chúa không khiến cho bạo lực chấm dứt ? Tin Mừng hôm nay gợi mở một hướng suy tư nhằm bảo vệ thu hoạch, cho phép tất cả phần lúa tốt có thể đạt mức chín vàng, để tâm hồn ai nấy có cơ may mở ra với điều thiện hảo. Có lẽ chúng ta dễ dàng đi vào mầu nhiệm này hơn nếu nghĩ rằng thửa đất được Thiên Chúa gieo giống rồi bị kẻ thù tấn công là chính quả tim của chúng ta.Chúng ta cần có thì giờ, rất nhiều thì giờ, để cho quả tim mình, bị tội như cỏ lùng làm tổn thương, chịu để tai nghe Thần Khí nói lên ý muốn của Người là chính ý muốn của Thiên Chúa".
Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã thiết lập Nước Trời ở trần gian.Chúa qui tụ tất cả mọi người: người lành kẻ dữ, không loại trừ ai và kêu gọi mọi người hoán cải trở về với Chúa. Xin cho chúng con luôn có tâm hồn mở rộng, quảng đại và có cái nhìn tốt, tích cực về Hội Thánh, đồng thời tôn trọng sự tự do của người khác như Chúa đã luôn yêu thương, tha thứ và tôn trọng sự tự do của tha nhân.Xin ban thêm lòng tin cho chúng con để chúng con luôn biết kiên nhẫn đợi chờ và không vội vàng, nóng nảy vì Nước Trời cứ tiệm tiến lớn lên. Amen.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Lm Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT
Đọc đoạn Tin Mừng của thánh Matthêu 13,24-43, chúng ta thất sự kiên nhẫn vô cùng của Thiên Chúa.: TN 16-A86
Đọc đoạn Tin Mừng của thánh Matthêu 13,24-43, chúng ta thất sự kiên nhẫn vô cùng của Thiên Chúa. Thiên Chúa có thể dùng lưỡi hái của Ngài để cắt tất cả cỏ dại, tất cả những gì là xấu xa trong thế gian. Điều này nếu xẩy ra thì chắc chắn là hạnh phúc cho chúng ta vì chúng ta sẽ không phải sống với những tệ nạn của thế gian : xì ke, ma túy, phá nạo thai, những kẻ du đãng giết người, những trẻ em vô giáo dục vv...Tại sao Thiên Chúa lại không làm thế bởi vì Ngài nhân từ, chạnh lòng xót thương. Sách khôn ngoan cho chúng ta hay Thiên Chúa ban cho chúng ta niềm hy vọng, nghĩa là cho chúng ta cơ hội để ăn năn sám hối tội lỗi. Thiên Chúa luôn tôn trọng sự tự do của con người. Ngài muốn tạo dịp thuận tiện để con người quay trở về và đổi mới con người.
Sống trên trần gian bao giờ cũng có người tốt, người xấu, sự lành, sự dữ, vàng thau lẫn lộn với nhau. Về phương diện bề ngoài, nghĩa là thế gian thì bất cứ ở chỗ nào, bất cứ nơi đâu, cũng có mặt phải mặt trái, cũng có ánh sáng và bóng tối. Tất cả đều sống bên nhau lẫn lộn lẫn nhau. Ngay trong một con người cũng có cái xấu, cũng có cái tốt, cũng có sự dữ, sự lành đan xen với nhau như cỏ lùng và lúa tốt trong một mảnh đất, trong một thuở ruộng.Thực tế, trong dụ ngôn này, Chúa Giêsu đã sống ở làng quê Nagiarét, đã đi qua vùng Palestina, Ngài đã thấy dân chúng làm ruộng, gieo vãi những hạt lúa mì và khi cây lúa mì còn nhỏ, người ta rất khó phân biệt với cỏ dại. Do đó,Chúa đã căn dặn một việc làm rất thực tế :" Khi nhổ cỏ, các anh sẽ nhổ cả lúa mì lẫn trong cỏ ". Có một sự thực hiển nhiên: cỏ lùng vì là cỏ dại nên không bao giờ nó có thể trở nên lúa tốt được và lúa đã là lúa thì vạn đại nó vẫn cứ là lúa. Chính vì thế, con người thường hay xét đoán người này tốt, người kia xấu, người này là cỏ dại, người kia là lúa tốt. Thực ra, chúng ta không có quyền xét đoán người khác một cách quá giản đơn như thế. Đặc biệt, chúng ta không có quyền xét đoán tội lỗi của bất cứ ai. Quyền đó là quyền của Thiên Chúa. Con người tự bản tính là tốt, nhưng khi lớn lên, con người có thể từ tình trạng lúa tốt biến thành cỏ dại, rồi với ơn Chúa và sự suy nghĩ, hồi tâm, cố gắng con người lại trở thành lúa tốt. Con người là lúa tốt hay là cỏ dại theo một ý nghĩa và giới hạn nào. Điều quan trọng là tới khi chết con người đang ở tình trạng nào ? Lúa tốt hay cỏ dại, cỏ lùng. Đó là sự tự do của con người và con người phải chịu trách nhiệm về sự tự do Chúa ban cho họ khi còn sống trên mặt đất này. Ở xã hội hay ngay trong Giáo Hội cũng có người tốt người xấu, cũng có kẻ lành kẻ xấu. Ngay trong nhóm 12 tông đồ, Giuđa Iscariốt cũng là cỏ lùng mà.
Tục ngữ ta có câu:" Nhân vô thập toàn ". Con người vốn không hoàn hảo. Nên, cần phải cố gắng, vươn lên, vượt thắng mọi tính hư, tật xấu, đẩy lùi bóng tối, diệt trừ tội lỗi. Chúa đã nói :" Hãy bước qua cửa hẹp " hoặc, ai muốn theo Ta :" Hãy từ bỏ mình, vác Thập Giá mà theo Ta ". Từ bỏ mình có nghĩa là diệt sự dữ, đẩy lùi tội lỗi, tính ích kỷ, keo kiệt mà quảng đại theo Chúa. Qua dụ ngôn cỏ lùng và lúa, Chúa muốn nhắc nhở con người, nhân loại, chúng ta : con người được Chúa cho sinh ra vốn tốt lành nhưng vì tội lỗi xâm nhập, con người bị vương mắc tội tổ tông và rồi tội riêng mình làm. Tuy nhiên, con người có trí khôn, biết phân biệt đâu là cái tốt, đâu là cái xấu, điều gì nên làm và điều gì không được làm và sống đúng là người môn đệ Chúa. Nói rõ hơn, Chúa mời gọi chúng ta phải tỉnh thức và cầu nguyện để chiến đấu, chống trả tội lỗi: xác thịt, danh vọng và kiêu ngạo là cỏ lùng, cỏ dại xen lấn, sống lẫn lộn trong ta, đồng thời cầu nguyện để bảo vệ những nhân đức, đức bác ái và mọi công phúc chúng ta làm được. Tỉnh thức và cầu nguyện để sẵn sàng đến mùa lúa chín tức là khi con người nhắm mắt xuôi tay, Chúa sẽ thu vào kho lẫm của Ngài.
Ác giả ác báo quả cũng có lý do của nó. Đời sống con người tác ác sẽ gặp tai họa mà hiền lành, đạo đức dù có gặp thử thách như ông Gióp thì đó cũng chỉ là thử thách của Chúa nơi ông. Con người sống khiêm tốn, hiền lành, sống cậy trông nơi Chúa, tin tưởng vào tình yêu của Chúa sẽ được Chúa chúc lành. Chúa luôn luôn kiên nhẫn đợi chờ con người. Chúa không bao giờ muốn loại trừ ai, miễn là con người biết quay trở về với Ngài để được Ngài tha thứ. Đọc Tin Mừng chúng ta thấy rất nhiều trường hợp, Chúa yêu thương và tha thứ cho người có tội như dụ ngôn " Người con hoang đàng", " Người nữ phạm tội ngọai tình" " Bà Maria Mađalêna " vv...Tất cả những dụ ngôn trong Tin Mừng đều nói lên lòng nhân từ và sự kiên nhẫn của Chúa đối với tội nhân. Chúng ta phải sống hiền hòa, hòa thuận với mọi người vì Chúa là Đấng nhân từ và hay tha thứ.
Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con ánh mắt của Chúa để chúng con biết nhìn anh chị em chúng con như Chúa nhìn. Xin cho chúng con trai tim của Chúa để chúng con biết nhạy cảm trước sự đau khổ của người khác.Amen.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Lm Giuse Maria Nguyễn Hưng Lợi DCCT
Thế giới nơi con người sống luôn có ánh sáng và bóng tối. Con người thường nêu vấn nạn: tại sao: TN 16-A87
Thế giới nơi con người sống luôn có ánh sáng và bóng tối. Con người thường nêu vấn nạn: tại sao có sự dữ ? Tại sao Chúa đã đến trần gian hơn 2.000 năm, mà con người vẫn còn đau khổ ? Giáo Hội do Chúa thiết lập, tại sao vẫn còn những khuyết điểm ?
Người Kitô hữu thấy sự xấu, thấy tiêu cực trong Hội Thánh, có người không muốn xây dựng, họ muốn xa rời Giáo Hội. Như dụ ngôn cỏ lùng Chúa nhật 15, năm A gợi lên, con người không muốn để cho cỏ lùng mọc bên lúa tốt, họ muốn phân cách rõ ràng người lành, người dữ...
Hạt giống tốt đã được gieo trồng đầu tiên và ở khắp nơi trên mặt đất. Do đó, hạt lúa tốt cũng sẽ được gặt hái sau cùng và ở khắp nơi khắp chốn. Cỏ lùng không phải là nguyên thủy và cùng đích; nó cũng không phải là Alpha và Omêga. Alpha và Omêga chính là hạt lúa tốt. Hình ảnh cỏ lùng và lúa cho thấy Giáo Hội tự bản chất là thánh thiện như kinh tin kính chúng ta thường đọc, nhưng Giáo Hội lại gồm những con người tội lỗi. Rõ ràng ý nghĩa của đoạn Tin Mừng Mt 13, 24-30 gợi lên cho chúng ta suy nghĩ và học hỏi hôm nay. Hội Thánh gồm vô số các vị thánh, nhưng lại rẫy đầy các tội nhân. Những tội nhân vẫn có thể trở thành các vị thánh trong khoảng khắc, trong giây lát và những vị thánh lại trở nên hoàn hảo hơn, thánh thiện hơn. Các tội nhân cần chúng ta cảm thông, tha thứ, còn các thánh khơi lên trong chúng ta lòng cảm yêu, mến phục, sự noi gương bắt chước các Ngài. Cỏ lùng và lúa khiến chúng ta hiểu rõ hơn khía cạnh bất toàn của con người, khía cạnh không hoàn hảo của thế gian. Nên mới có ánh sáng và bóng tối. Hội Thánh cũng chỉ là đoàn người đang lữ hành, đang tiến tới, trong đoàn lữ hành có những người đang gần Chúa nhưng cũng có nhiều người xem như xa lạ với Chúa. Là người Kitô hữu chính là nhập cuộc, đồng hành với đoàn người lữ hành ấy với lòng tin, với tấm lòng quảng đại, trái tim nhạy cảm và luôn tha thứ, cảm thông. Người ta dễ nghe tiếng ngã đổ của cây lớn, nhưng không nghe thấy hàng triệu triệu hạt mầm đang tí tách chui đầu lên đất như lời Đức Hồng Y Etchaygaray nói. Người ta luôn cần có ánh sáng và lửa để sống. Không có ánh sáng cây cối và con người không có sự sống. Không có lửa thức ăn không thể chín. Nhưng tất cả đều phải biết xử dụng đúng và chuẩn vào mục đích. Cỏ lùng và lúa cứ để mọc lên cho tới khi lớn, rồi chúng ta sẽ nhổ vứt cỏ lùng vào lửa, vào một nơi nào đó. Yêu mến Giáo Hội là biết cảm thông và xây dựng Giáo Hội theo chiều hướng tích cực. Các thánh là những người đã sống canh tân Giáo Hội bằng chính sự cảm thông, từ bỏ và hy sinh của chính bản thân mình. Đây là cách thế tốt nhất để phân biệt ánh sáng và bóng tối, cỏ lùng và lúa trong Hội Thánh...
Dụ ngôn hạt cải ám chỉ sự tăng trưởng, sự lớn dậy của Nước Trời theo chiều rộng, còn dụ ngôn nắm men ám chỉ đến sự biến đổi ngấm ngầm bên trong, nghĩa là chiều sâu của Giáo Hội. Hội Thánh giốngt như hạt cải mà Chúa Giêsu ám chỉ bên bờ hồ Tibêria, cây cải có thể cao tới 3 thước. Nước Trời xuất hiện từ thời được loan báo Tin Mừng của Chúa Giêsu và của Hội Thánh tiên khởi trong sự khiêm tốn và khó nghèo. Đây là giáo huấn cốt lõi của dụ ngôn Hạt cải, nắm men. Chúa Giêsu đã dùng hình ảnh này để nói tới thời kỳ đầu tiên của việc truyền giáo của Ngài và của Giáo Hội...Tuy bước đầu có vẻ nhỏ bé, khiêm hạ nhưng nó phát triển âm thầm, lặng lẽ nhưng thật đáng khích lệ. Thánh Matthêu viết: trên cành cây cải, chim trời có thể đậu và trú ngụ. Điều này cho thấy các dân ngoại giáo lúc đó được kết nạp vào Giáo Hội tiên khởi của Chúa Giêsu. Dụ ngôn hạt cải và nắm men tương xứng với nhau. Một chút men có thể làm dậy cả khối bột. Một hạt cải nhỏ bé có thể mọc lên một cây to lớn khiến chim trời có thể tới đậu. Chúa muốn nói lên Nước Trời đã tới, đang ở giữa nhân loại. Men Nước Trời là ơn thánh. Ơn thánh ta không thấy nhưng ngấm ngầm hiệu nghiệm, sinh hoa trái tốt đẹp trong tâm hồn con người và trong sứ điệp cứu rỗi của Chúa Giêsu.
Chúa muốn dậy con người về thảm họa của nhân loại. Con người nếu sống trong hận thù sẽ bị diệt vong. Còn nếu con người sống có Đức Kitô, họ sẽ nhận được hạnh phúc và tình thương, Nước Trời lúc đó sẽ hiện diện. " Nơi đâu có Chúa Kitô, nơi đó có Hội Thánh..". Qua dụ ngôn này Chúa còn muốn dậy cho con người về thảm họa sâu sắc hơn là thảm kịch tâm hồn của mỗi người. Trong đáy thẳm tâm hồn con người luôn có sự xâu xé giữa sự thiện và sự ác. Có những điều tốt ta muốn làm nhưng lại không làm mà lại quay làm những việc xấu xa như lời thánh Phaolô đã nói. Sự xấu, tội ác, khuynh hướng không lành mạnh là một thực tại không thể chối cãi được nơi mỗi người. Chúng ta vẫn có óc kỳ thị muốn đẩy lùi và tiêu diệt, khử trừ những người không đồng quan điểm, không cùng chí hướng với ta về chân thiện mỹ. Thiên Chúa luôn kiên nhẫn chờ đợi chúng ta. Nếu Thiên Chúa không thương yêu ta, liệu ta có còn tồn tại nơi thế gian không ? Do đó, chúng ta vẫn phải kiên nhẫn và Chúa đòi hỏi ta kiên nhẫn. Gương của Chúa và của Giáo Hội về sự cảm thông, tha thứ phải là sức mạnh giúp ta hiểu rõ con người yếu đuối của ta để ta dễ cảm thông và tha thứ cho những người khác. Bài học của dụ ngôn cỏ lùng và lúa, men và nắm bột dậy ta luôn biết sống tình thương, luôn phát ra những tia sáng của tình thương để ta luôn cảm thông với những người yếu hèn nhưng biết ăn năn hối cải...
Xin Chúa cho chúng ta biết sống tình yêu và chia sẻ tình yêu với những người ở bên ta.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Sr Mai An Linh, OP
Chúa Giêsu, một con người sống gắn bó với dân tộc, một dân tộc lao động vất vả, Ngài đã sống và Ngài: TN 16-A88
Chúa Giêsu, một con người sống gắn bó với dân tộc, một dân tộc lao động vất vả, Ngài đã sống và Ngài đem kinh nghiệm sống của mình vào những dụ ngôn để nói về Nước Trời, giúp cho dân chúng đương thời dễ hiểu.
Hôm nay, Phụng vụ Lời Chúa cho chúng ta đọc lại 3 dụ ngôn: Cỏ lùng, hạt cải và men trong bột. Cả ba dụ ngôn đều nói đến sự nỗ lực cộng tác của người nông dân trồng trọt trên cánh đồng của họ, của người làm bếp nhồi bột. Nhưng để cho hạt giống mọc lên, để cho bột dậy lên cũng phải chờ đợi, chúng ta không thể hoàn toàn làm chủ được nó. Cũng như đối với Nước trời, chúng ta không làm chủ được và cách thực hiện về Nước Trời không chỉ tùy thuộc vào chúng ta, nhưng trước hết là cậy dựa vào ân sủng của Thiên Chúa, là Chúa Thánh Thần như trong thư của thánh Phaolô Tông Đồ gửi cho giáo đoàn Roma (8, 26-27) mà chúng ta vừa nghe.
Tin Mừng mời gọi chúng ta tin tưởng và có niềm thanh thản của kẻ đã làm xong nhiệm vụ của mình, nhưng cũng phải tỉnh thức : Như ông chủ không điên đầu với kẻ thù của ông đã gieo vào, nhưng sẵn sàng sẽ tách cỏ lùng khỏi lúa tốt sau này, nên phải có thời gian chờ đợi. Trong lời kêu gọi kiên nhẫn, chúng ta cũng thấy ngầm một lời nhắn nhủ: Hãy kính sợ, hãy khiêm tốn chờ trông cuộc phán xét. Sở dĩ nên trì hoãn việc nhổ cỏ lùng là vì chúng ta không thể tự ý chiếm lấy cho mình đặc quyền của Thiên Chúa, quyền giải quyết vấn đề biết đâu là lúa tốt, đâu là cỏ lùng thuộc về Thiên Chúa, phần chúng ta phải sống trung thành với lời mời gọi của Nước Trời, chứ đừng xem lời đó như sự bảo đảm an tòan giả tạo và đáng tự cao.
Cũng vậy, dụ ngôn hạt cải chỉ cho chúng ta thấy sự chờ đợi trong thinh lặng âm thầm, tuy bước đầu nhỏ bé, nhưng sau thời gian tăng triển nó biến thành cây to lớn, để có thể làm thành nơi trú ngụ cho muôn loài. Như thế, chúng ta đừng nóng lòng với dáng vẻ khiêm tốn của Nước Trời hay những bất toàn của Giáo hội tại thế, nhưng hãy hy vọng chờ đợi vào ngày mai của Nước Trời, Nước Trời mà từ đây đang hiện diện trong lời của Đức Giêsu trong biến cố mà lời đó trình bày cho thính giả, một ngày kia sẽ tỏ ra vô cùng vĩ đại trong vinh quang. Vì thế, chúng ta đừng thất vọng khi thấy Giáo hội hiện tại nhỏ bé đối với toàn thể nhân loại.
Hãy nhìn vào một lượng men ít ỏi với khối bột khổng lồ dậy men, chỉ một nhúm men, sẽ làm dậy lên toàn thể khối bột. Cho nên hãy tin chắc rằng hành động thần linh kỳ diệu sẽ biến nhóm nhỏ của Giáo hội thành một dân Thiên Chúa, quy tụ mọi quốc gia trên địa cầu. Và chúng ta đã thấy rõ điều ấy trong Giáo hội hôm nay.
Hãy nhìn thế giới với cái nhìn lạc quan, vì cái nhìn của chúng ta là cái nhìn đức tin. Chúng ta tin rằng hạt giống tốt không bao giờ mất đi, nhưng sẽ thành cây tươi tốt, Thiên Chúa là Đấng nhẫn nại chờ đợi. Ngài chịu đựng hàng thế kỷ tội lỗi để ban cho chúng ta ơn Cứu độ (Rm 3, 26). Ngài gớm ghét tội, nhưng Ngài yêu thương tội nhân trở lại cùng Ngài. Nếu Ngài không kiên nhẫn đối với tội lỗi của chúng ta, thì giờ đây chúng ta sẽ ra sao?
Chúng ta nên nhớ rằng hạt giống tốt được gieo xuống đất trước tiên và khắp mọi nơi như bài Tin mừng của Chúa Nhật 15 năm A. Hạt giống tốt ấy sẽ sinh hoa trái, 30, 60,100 và được gặt hái sau cùng ở khắp mọi nơi. Còn cỏ lùng là tội lỗi, nó chỉ xuất hiện khi con người bất tuân lệnh Chúa, chứ Thiên Chúa không gây nên sự dữ là tội lỗi. Vì thế, nó không phải là cái đầu tiên được gieo vào trong thế giới nên chắc chắn nó sẽ bị nhỏ đi trước khi gặt lúa (Mt 13, 28 - 38) và nó chẳng phải là cái được thu gom cuối cùng. Hãy chờ đợi trong kiên nhẫn.
Lạy Chúa, Chúa biết rõ chúng con hơn chúng con biết chúng con, nên Chúa không ngạc nhiên về những gì xẩy ra nơi mỗi người chúng con, Ngài tiếp tục kêu gọi và gieo vãi hạt giống tốt vào lòng chúng con. Xin cho chúng con cũng biết học nơi Ngài lòng quảng đại và tình yêu rộng mở để chúng con đối xử tốt với anh chị em chúng con.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Lm Trần Thanh Sơn
Trong cuộc sống hàng ngày, mỗi người chúng ta phải đối mặt với biết bao những đau khổ bởi : TN 16-A89
Trong cuộc sống hàng ngày, mỗi người chúng ta phải đối mặt với biết bao những đau khổ bởi chiến tranh, bệnh tật, tai nạn, bất công, nghèo đói và cả tội lỗi nữa... Tất cả những điều đó, có thể gọi chung là sự dữ. Đối diện với sự dữ nhiều người đã phải tự hỏi về sự hiện diện và quyền năng của Thiên Chúa trong vũ trụ.
Lời Chúa qua dụ ngôn "Cỏ lùng" chúng ta vừa nghe đã phần nào giúp chúng ta hiểu được phần nào về Mầu nhiệm sự dữ trong thế giới hôm nay và về Thiên Chúa chúng ta tôn thờ.
1. Thiên Chúa là nguồn sự thánh thiện:
Trước hết, chúng ta cần xác tín lại một lần nữa với nhau: Thiên Chúa là Đấng Thánh như lời ngôn sứ Isaia, khi ông tuyên xưng Ngài là Đấng ba lần Thánh, mà Giáo Hội vẫn lập lại sau mỗi lời Tiền tụng: "Thánh, Thánh, Thánh ..." (x. Is 6, 6). Không chỉ là Đấng Thánh, Thiên Chúa còn là nguồn mọi sự thánh thiện. Điều này được sách Sáng thế diễn tả thật cụ thể qua điệp khúc: "Thiên Chúa thấy thế là tốt lành" (St 1, 10. 12. 18. 21. 25) sau mỗi ngày sáng tạo. Như thế, mọi sự tốt lành, thiện hảo đều đến từ Thiên Chúa. Ý tưởng này cũng được khẳng định gián tiếp qua lời thắc mắc của những người đầy tớ khi họ hỏi ông chủ: "Thế ông đã không gieo giống tốt trong ruộng ông sao?" (Mt 13, 27). Nếu Thiên Chúa là Đấng tốt lành, thánh thiện thế thì tại sao trong thế giới hôm nay vẫn còn đầy dẫy những đau khổ, bệnh tật, chết chóc? Đó không chỉ là vấn nạn của chúng ta hôm nay, nhưng còn là vấn nạn chung của con người qua muôn thế hệ. Những người đầy tớ trong bài Tin mừng cũng đã phải hỏi chủ ruộng: "Vậy cỏ lùng tự đâu mà có?" (Mt 13, 27).
2. Sự dữ trong thế giới:
Đứng trước câu hỏi của các đầy tớ, người chủ ruộng đã trả lời: "Người thù của ta đã làm như thế". Câu trả lời này đưa ra cho chúng ta hai vấn đề:
Trước hết, sự dữ là một thực tế có thật trong cuộc sống của chúng ta. Nó biểu hiện rất cụ thể qua chiến tranh, loạn lạc, tai ương, thiên tai, những bất công trong xã hội, nhất là tội lỗi mà chúng ta vẫn gặp hàng ngày trong cuộc sống. Chúng ta không thể tránh né mà cho rằng không có sự dữ. Nhưng ranh giới giữa sự dữ và sự thiện; giữa "lúa" và "cỏ lùng" trong thực tế thì không thật rõ ràng. Chúng ta không thể cho rằng điều này là sự dữ, còn điều kia là điều tốt. Nói đến đây, tôi nhớ chuyện "Tái ông mất ngựa".
Chuyện kể rằng: Tái ông có một con ngựa, một hôm đang khi cho đi ăn thì lạc mất con ngựa. Nghe tin, hàng xóm đến chia buồn, nhưng Tái ông thì lại trả lời: "Không chừng mất ngựa mà lại là điều hay cho tôi". Một thời gian sau, con ngựa của ông trở về và dắt theo một con ngựa khác. Nghe tin, hàng xóm đến chúc mừng ông, nhưng ông lại trả lời: "Không chừng được ngựa mà lại là điều xui cho tôi". Ít lâu sau, người con trai của ông trong lúc tập cưỡi con ngựa mới đã té ngã gãy chân. Nghe tin, hàng xóm lại đến chia buồn với ông, nhưng Tái ông lại trả lời: "Không chừng con tôi gãy chân mà lại là điều hay cho tôi". Một thời gian sau, đất nước có chiến tranh và con trai ông vì gãy chân mà không phải ra chiến trường.
Mặt khác, chúng ta cũng không thể đánh giá người này là tốt, còn người kia là xấu, vì cái nhìn của chúng ta không khách quan đủ, và cũng không nhìn hết mọi mặt của một con người. Hơn nữa, con người là một tạo vật có tự do, nên việc đánh giá còn khó khăn hơn. Với kinh nghiệm bản thân, chắc hẳn quý ông bà anh chị em cũng có cảm nghiệm như thánh Phaolô: "Thật vậy, tôi làm gì tôi cũng chẳng hiểu: vì điều tôi muốn, thì tôi không làm, nhưng điều tôi ghét, thì tôi lại cứ làm...Bởi đó, tôi khám phá ra luật này: khi tôi muốn làm sự thiện thì lại thấy sự ác xuất hiện ngay. Theo con người nội tâm tôi vui thích vì luật của Thiên Chúa; nhưng trong các chi thể của tôi, tôi lại thấy một luật khác: luật này chiến đấu chống lại luật của lý trí và giam hãm tôi trong luật của tội là luật vẫn nằm sâu trong các chi thể tôi." (Rm 7, 15. 21-23).
Thế đó, ranh giới giữa sự dữ và điều tốt không phải là ở những gì ta thấy ở bên ngoài. Cỏ lùng và lúa vẫn còn lẫn lộn với nhau trong cuộc sống hiện tại và ngay cả trong từng người chúng ta. Điều tốt và điều xấu chỉ cách nhau một ý hướng, một nguyên nhân thúc đẩy hành động. Thấy rõ điều đó, nên Thiên Chúa rất nhân hậu và khoan dung khi xét đoán. Tác giả sách Khôn ngoan trong bài đọc một viết: "Vì Người là Chúa mọi sự, nên tỏ ra khoan dung với mọi người... vì là chủ sức mạnh, nên Chúa xét xử hiền lành" (Kn 12, 16a. 18a). Lòng nhân hậu này còn được diễn tả thật rõ nét qua lời đáp của ông chủ với những người đầy tớ, khi họ xin đi nhổ cỏ lùng trong ruộng lúa: "Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng. Hãy để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt" (Mt 13, 29-30a).
Kế đó, dụ ngôn còn cho chúng ta thấy nguyên nhân của sự dữ là ma quỷ, kẻ thù của Thiên Chúa, như lời giải thích của chính Chúa Giêsu: "Kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỉ" (Mt 13, 39a). Hành động của nó thật lén lút, vào chính những lúc chúng ta không ngờ. Tin mừng thuật lại: "Trong lúc mọi người ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo cỏ lùng vào ngay giữa lúa" (Mt 13, 25). Cùng với ma quỉ, nguyên nhân sự dữ còn do sự lạm dụng tự do Thiên Chúa đã ban, của chính từng người chúng ta. Trong vườn địa đàng, tổ tông của chúng ta và từng người chúng ta hôm nay nhiều khi đã không biết sử dụng tự do của mình cho đúng. Việc làm của chúng ta bị chi phối bởi những đam mê và tính ích kỷ hơn là vì lẽ phải.
Tóm lại, chúng ta thấy Thiên Chúa luôn là nguồn của mọi sự tốt lành, thánh thiện. Còn Sự dữ là do ma quỷ mà ra. Đồng thời, trong cuộc sống trần thế và ngay trong từng con người của chúng ta lúa và cỏ lùng vẫn đang còn chung sống lẫn lộn.
3. Lời mời gọi tỉnh thức:
Vì thế, chúng ta phải luôn đề cao cảnh giác trước mọi cơn cám dỗ. Chúng thường đến vào lúc "đêm khuya khi chúng ta đang ngủ", nghĩa là lúc chúng ta không ngờ, thiếu đề phòng nhất để gieo "cỏ lùng". Cỏ lùng đó có thể là một cơn nóng giận, một sự tự ái, hay lòng tự trọng của chúng ta bị người khác gièm pha. Đồng thời, chúng ta cũng phải hết sức vun xới và chăm bón cho "cây lúa" trong mỗi người chúng ta được phát triển nhờ việc luôn gắn bó với Chúa trong đời sống cầu nguyện, dưới sự hướng dẫn của Thánh Thần như lời nhắc bảo của thánh Phaolô: "Có Thánh Thần nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta" (Rm 8, 26).
Giờ đây, chúng ta hãy dọn mình lãnh nhận Thánh Thể cách sốt sắng. Nhờ đó, chúng ta đủ sức mạnh để vượt thắng sự lấn át của cỏ lùng và ngày sau hết đáng nhận được phần thưởng như lời Chúa hứa trong bài Tin mừng: "Bấy giờ kẻ lành sẽ sáng chói như mặt trời trong Nước của Cha mình" (Mt 13, 43). Amen.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Lm Jos. Phạm Ngọc Ngôn, Csjb
Chúa nhật 16 thường niên, Giáo hội tiếp tục mời gọi con cái mình suy niệm loạt bài "dụ ngôn ven biển: TN 16-A90
Chúa nhật 16 thường niên, Giáo hội tiếp tục mời gọi con cái mình suy niệm loạt bài "dụ ngôn ven biển về nuớc trời" của Chúa Giêsu. Nếu ở Chúa nhật trước, qua dụ ngôn "người gieo giống", chúng ta tìm hiểu về thái độ tiếp nhận hạt giống Lời Chúa như thế nào, thì hôm nay, liên tiếp ba dụ ngôn dẫn chúng ta đến một thái độ khác cần phải có không chỉ là sự kiên nhẫn đối với những kẻ được liệt vào hạng "cỏ lùng" mà còn là sự kiên nhẫn đối với sự lớn mạnh của nước trời.
Người nông dân không lạ gì về một loại cỏ vẫn thường mọc lên cùng với cây lúa trong đồng ruộng của mình. Loại cỏ này thật lạ, nó không khác gì cây lúa từ mầu sắc, thân hình đến cách phân chia thân để lớn lên. Người nông dân chỉ có thể phân biệt cỏ này với lúa nếu như họ dùng phương pháp cấy, nghĩa là cấy mạ theo thứ tự với một khoảng cách nhất định. Khi đó nếu thấy cây nào mọc sai vị trí, có thể đó là loại cỏ quái ác kia. Tuy nhiên cũng không dễ vì nhiều lúc loại cỏ này "chen" vào cùng mọc lên với cây lúa cùng một vị trí, nên không dễ phân biệt. Nhưng nếu dùng phương pháp xạ như trường hợp trong bài Tin mừng thì đành chịu, phải chờ cho đến khi cây lúa trổ bông, loại cỏ này mới lộ diện. Từ thực tế này, Chúa Giêsu muốn hướng dân chúng về tình trạng nước trời ở trần gian trong đó người lành kẻ dữ lẫn lộn không dễ phân biệt.
Không chỉ có những đầy tớ trong Tin mừng hôm nay tỏ ra khó chịu trước sự có mặt của loại cỏ quái ác trong ruộng lúa chủ mình mà hết những ai trong hoàn cảnh này cũng hết sức lo lắng. Bởi thực tế cho thấy, loại cỏ này có bộ rễ rắn chắc, cắm sâu vào lòng đất nên bao nhiêu dinh dưỡng phân bón, nó đều hút hết. Vì thế đến mùa trổ bông, người nông dân mới giất mình, hoá ra cây mà họ tưởng là lúa tốt thì giờ lộ diện là một tên ăn bám- một giống cỏ, còn cây lúa thật thì ốm o gầy còm, suy dinh dưỡng và có trổ bông cũng chỉ lác đác vài hạt do thiếu dưỡng chất. Mặc dù thế, ông chủ vẫn không cho nhổ loại cỏ này. Lý do hết sức đơn giản là ông sợ làm "bật rễ lúa", cũng có nghĩa là làm cho lúa vốn đã suy yếu càng thêm suy yếu, không có lợi cho việc trổ bông, dù ít ỏi.
Trước một thế giới trong đó vàng thau lẫn lộn, người ngay kẻ dữ chung sống cùng nhau, Thiên Chúa không vì thế mà chán nản, trái lại Người luôn luôn kiên trì, nhẫn nại và chờ đợi. Chúng ta có thể hiểu câu nói "Cứ để cả hai cùng lớn lên" của ông chủ trong Tin mừng như là một sự kiên nhẫn và thời gian chính là yếu tố cần thiết để nước trời lan rộng hầu nhiều người được hưởng ơn cứu độ. Điều này được thể hiện rất rõ trong hai dụ ngôn về hạt cải và nắm men mà Chúa Giêsu cách nào đó muốn cổ xúy việc Thiên Chúa vẫn luôn kiên trì không nao núng.
Dụ ngôn về hạt cải và nắm men không hẳn chỉ nói đến mối tương quan, nói đến tỷ lệ không cân xứng giữa một bên là hạt cải bé nhỏ và chút men chẳng đáng là gì và một bên là chim trời đến nương thân và cả một khối bột dậy men, v.v... mà còn là việc hướng chúng ta đến chủ đề chính của Tin mừng hôm nay: hãy kiên nhẫn và chờ đợi. Vâng, có kiên nhẫn và chờ đợi trong khiêm tốn, hạt cải vô cùng bé nhỏ kia, nhúm men xem ra chẳng có gì đặc biệt lại trở nên một thành tố không thể thiếu cho chim trời đến nương ẩn và làm say nồng bao nhiêu người thưởng thức. Hạt cải và nắm men cũng như cây lúa mọc lên cùng cỏ lùng tuy âm thầm, chịu đựng nhưng nhờ kiên trì dưới cánh tay nâng đỡ của ông chủ Tình Yêu, chắc chắn kết quả sẽ mỹ mãn hơn sự mong đợi.
Ước gì Lời Chúa hôm nay giúp mỗi người chúng ta củng cố niềm tin còn non yếu của mình để thấy rằng, dù bất xứng nhưng chúng ta cũng tự hào vì mỗi người chúng ta được Chúa kêu mời trở nên hạt cải, trở nên nắm men và là hạt lúa cho cánh đồng truyền giáo hôm nay. Chớ gì niềm tự hào đó được lớn lên mỗi ngày ngõ hầu nước Chúa được rộng mở và mọi người nhờ đó được hưởng nhờ ơn cứu độ của Thiên Chúa tình yêu.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Lm Trần Bình Trọng
Nước Trời được ví như một thửa ruộng được gieo hạt giống. Trong khi người gieo giống thiếp ngũ: TN 16-A91
Nước Trời được ví như một thửa ruộng được gieo hạt giống. Trong khi người gieo giống thiếp ngũ, thì kẻ thù đến gieo vãi cỏ lòng vực vào ruộng lúa của chủ.
Theo ý nghĩa của dụ ngôn thì lúa miến và cỏ dại tượng trưng cho sự lành và sự dữ. Thánh kinh dạy ta có sự hiện diện của thần dữ trong thế gian. Và sự dữ là cái sản phẩm của tự do mà Thiên Chúa đã ban cho loài thụ tạo, cho thiên thần cũng như loài người. Lucifer vì bất tuân phục Thiên Chúa, nên đã trở thành thần dữ. Ađam vì không vâng lệnh Thiên Chúa nên đã để cho tội lỗi lọt vào thế gian. Vì thế bao lâu con người còn tại thế, thì thiện ác, tốt xấu, vẫn xen lẫn với nhau và gây xung đột trong lòng người. Kẻ thù của Nước Trời hằng rình chực lúc con cái sự sáng ngũ mê, không tỉnh thức cầu nguyện, không sống và thực thành Lời Chúa, để gieo vải cỏ dại là tính mê nết xấu vào tâm hồn loài người.
Những hạt giống cỏ dại đang được gieo vãi khắp nơi vào thế gian, trong xã hội ta đang sống, bằng báo chí, truyền hình, phim ảnh đồi tệ, bằng đũ mọi phương tiện truyền thông xã hội hầu làm tắc nghẽn Lời Chúa, làm sa đọa lòng người, làm lũng đoạn vườn nho của Giáo hội. Người ta dùng cái chiêu bài tự do: tự do báo chí, tự do ngôn luận, tự do tư tưởng và tôn trọng quan điểm cá nhân để rồi tự do gieo đủ mọi thứ cỏ dại vào đời sống cá nhân và gia đình, bằng những hình ảnh trụy lạc, sách báo khiêu dâm, ca nhạc khích động.
Có những khi ta phải đương đầu với những cám dỗ thử thách, không hẳn là do ma quỉ bày đặt, nhưng là do khuynh hướng xấu trong người. Thường loài người có khuynh hướng hay đổ lỗi cho quỉ. Hễ cái gì xấu, không vừa lòng thì cho là tại ma quỉ. Vì thế mà người ta ví : nghịch như quỉ, xấu như quỉ, đen như quỉ... Không biết còn gì như quỉ nữa không? Cũng tội nghiệp cho thằng quỉ.
Hôm nay mỗi người phải nhận thức rằng nhiều cám dỗ để làm bậy là do khuynh hướng xấu trong con người chứ không phải do ma quỉ bày đặt. Đó chính là điều mà Thánh Phaolô đã nhận ra có hai khuynh hướng hay hai lề luật phản nghịch nhau nơi loài người: "Cái điều thiện tôi muốn làm thì lại không làm, còn điều ác tôi không muốn làm, thì lại cứ làm" (Rm 7,19). Thánh Phaolô muốn nói là thần trí ta muốn vươn lên, nhưng xác thịt cứ kéo ghì ta xuống. Gương xấu và sự dữ ở trong thế gian giống như cỏ dại, có thể gây ảnh hưởng xấu và làm hại ta bất cứ lúc nào. Và cái hậu quả của sự dữ có ảnh hưởng đến người xung quanh, tốt cũng như xấu.
Để bảo vệ mùa gặt lúa trong Phúc Âm hôm nay, đầy tớ đề nghị với chũ phải nhổ cỏ dại. Tuy nhiên chũ lại bảo hãy để cỏ dại mọc chung với lúa miến, cho tới mùa gặt là lúc mà người ta mới có thể dễ dàng tách biệt lúa ra khỏi cỏ. Chủ trương để cỏ dại mọc chung với lúa miến cho tới mùa gặt nói lên lòng kiên nhẫn của Thiên Chúa và lòng khoan dung của Người. Có những người lại phản đối giải pháp trì hoãn này. Lý do là vì nếu Giáo hội hay Nước Chúa ở trần gian là phương tiện cứu rỗi thì phải diệt cội rễ của sự dữ và nết xấu. Tuy nhiên cái thời giờ tách biệt thiện hảo ra khỏi gian ác một cách hiệu quả toàn diện thì chưa tới. Và cái thời giờ phán xét cũng là của Chúa và thuộc về Chúa.
Cái bài học ta có thể rút tỉa trong Phúc Âm hôm nay là việc thiện cũng như thói xấu đều bắt đầu bằng những việc nhỏ bé, nẩy mầm từ những cám dỗ phạm những lỗi nhỏ, rồi đưa đến tội tầy đình. Việc luyện tập nhân đức cũng phải bắt đầu bằng những việc nhỏ bé dễ dàng. Vì thế mà ta cần luyện tập để thắng những cám dỗ nhỏ trước để lấy đà hầu có thể thắng vượt cám dỗ lớn.
Muốn được như vậy, ta phải tỉnh thức cầu nguyện, luyện tập nhân đức để có thể chống trả cám dỗ. Bao lâu còn tại thế, ta phải chung đụng với lúa miến và cỏ dại: chung đụng với lành dữ, tốt xấu và thiện ác. Vì thế ta không bao giờ được tự mãn với nếp sống thiêng liêng của mình.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Lm Bùi Quang Tuấn, CSsR
Tuần trước, Dụ ngôn "Người Gieo Giống" trình bày Thiên Chúa như một nông gia tung gieo Lời : TN 16-A92
Tuần trước, Dụ ngôn "Người Gieo Giống" trình bày Thiên Chúa như một nông gia tung gieo Lời Ngài vào các tâm hồn. Có tâm hồn như đường đi, hạt giống rơi xuống bị người ta dẫm đạp, không ngóc đầu lên được. Có tâm hồn như sỏi đá, khô khan cứng cỏi, hạt tuy có nẩy mầm nhưng rồi bị nắng trời thiêu cháy vì thiếu nước. Có tâm hồn như bụi gai um tùm, bóp nghẹt cây lúa đang lên, nên cũng chẳng sinh được bông trái nào. Nhưng có tâm hồn như vùng đất phong phú, hạt giống mọc lên tươi tốt, hy vọng mang lại cho nhà nông một mùa gặt thành công rạng rỡ.
Tuần này, Dụ ngôn "Cỏ Lùng" lại trình bày Thiên Chúa như người vãi gieo giống tốt vào mảnh đất hứa hẹn, nhưng sau đó Satan đã lén lút gieo hạt giống xấu là cỏ lùng vào ban đêm. Thành ra trên cùng một mảnh đất màu mỡ, lúa non và cỏ lùng mọc lên chen nhau, rễ cây này xoắn gốc cây kia.
Người tôi tớ chân thành không khỏi nhức nhối lắng lo, muốn xin chủ ruộng giải quyết tức thì tình trạng vàng thau lẫn lộn. Nhưng chủ nhân e rằng khi nhổ cỏ người ta bứng luôn cả lúa nên quyết định đợi đến mùa gặt. Lúc đó cây lúa sinh hạt sẽ được bó lại đưa về sân phơi, còn cỏ lùng hoang dại sẽ bị cắt xuống ném vào lửa thiêu.
Dụ ngôn "Cỏ Lùng" bộc lộ hình ảnh thế giới, giáo hội, gia đình, con người như những vùng đất mang tính hỗn hợp. Thiện và ác, tốt và xấu, ân sủng và tội lỗi như "đan cài" với nhau. Không thể có một xã hội toàn là người tốt hoặc người xấu, cũng chẳng thể có một cộng đoàn toàn là thánh nhân hay tội nhân. Sự kiên nhẫn đầy tình thương xót của chủ ruộng như một cơ may cho những biến đổi và hoàn thiện. Thiên Chúa luôn mở ngỏ cho hoán cải và trổ sinh hoa trái tốt lành.
Dụ ngôn trên thúc đẩy tôi đi vào một hành trình tự vấn: tôi là một cây lúa xanh tươi đang nảy sinh bông hạt thơm ngát cho cuộc đời, hay tôi là cụm cỏ lùng đang ăn hại bao chất màu tươi tốt của cuộc sống?
Chắc hẳn tâm hồn tôi có mang nhiều loại giống tốt do Chúa gieo vào và cũng không ít giống xấu do Satan và tôi tớ của nó thảy vô, nhưng loại giống nào đang được chăm sóc và thứ nào đang bị vùi xuống? Tôi đang nhổ cỏ lùng trong đời mình hay tôi đang gắng công nhổ cỏ và nhổ luôn cuộc đời người khác?
Tôi đang cộng tác với Thiên Chúa để gieo giống tốt vào thế giới hôm nay hay tôi đang tiếp tay với ma quỉ để gieo bao giống xấu vào tâm hồn tha nhân?
Có một chi tiết rất đáng chú ý trong bài Dụ ngôn: khi mọi người đang ngủ, một kẻ xấu lòng đến rải cỏ lùng vào ruộng rồi đi mất. Kẻ thù ra tay mà không ai hay biết. Mầm mống sự ác đột nhập thế giới trong cách thế bất ngờ. Người ta chỉ nhận ra khi nó mọc lên và bắt đầu phá hoại hoa màu.
Như thế Lời Chúa mời gọi một thái độ tỉnh thức. Nếu quên mất rằng: sống là một cuộc tranh đấu không ngừng cho điều tốt vươn lên, tôi sẽ bị cái ác đè bẹp. Nếu chủ quan thiếu canh phòng trước những bóng đêm của cuộc sống, tôi sẽ bị ma quỉ khống chế cuộc đời.
Khi người ta nói: "đâu có sao" trong việc xem phim ảnh sách báo không nết na để giải trí một chút; khi người ta nghĩ: "đâu có sao" nếu nghe bạn bè rủ rê hút một chút cocain cho biết mùi đời; khi người ta tưởng: "đâu có sao" chuyện bỏ đọc kinh đi lễ một hôm. .., đều là những mầm giống cỏ lùng Satan gieo vào cuộc đời, chờ ngày bùng phát và hủy hoại.
Không phải chỉ có ma quỉ mới gieo cấy cỏ lùng. Nếu không tỉnh thức, coi chừng chính ta là người tiếp tay tung rắc cỏ lùng vào đời kẻ khác. Có cha mẹ gieo gian dối, tham lam vào lòng con cái mà không biết. Chẳng hạn, có người đi chợ về khoe với cả nhà: "Cô bán hàng hôm nay mất trí hay sao mà thối tiền sai nên dư mấy đồng, mừng quá!" Đáng lẽ nên nói với nhau : "Ồ, mẹ đã trả lại cho cô bán hàng số tiền dư vì phép công bằng," hay "vì sợ cô ấy phải bỏ tiền túi ra để bù vào chỗ mất," hoặc "e cô ấy sẽ gặp khó khăn với chủ tiệm," đàng này người ta lại sung sướng thu cái lợi trước mắt mà không ngờ đã gieo vào lòng con cái mầm mống ích kỷ, gian tham; sau này lớn lên, chúng chỉ mong người ta dốt nát, lầm lẫn, mất trí để có lợi.
Thế đấy, hành động, lời nói, thái độ cư xử của một người có tầm ảnh hưởng như những hạt giống. Nếu là hạt tốt, gia đình, xã hội được nhờ biết bao. Trái lại, nếu là loại xấu, thương đau tất đang chờ ngày phát tán.
Trên một tờ báo nọ có câu chuyện tếu lâm đáng suy nghĩ: Một bé trai được mẹ cho ghé chơi nhà ông nội trong dịp cuối tuần. Ông thấy cháu mình chơi với bạn rất hăng say, nhưng hễ mở miệng ra là có những lời không thanh lịch cho lắm. Nội mới gọi cháu cưng lại trách:
- "Cháu học kiểu ăn nói du côn của đứa nào vậy? Từ nay trở đi ông cấm không được chơi với những thứ đó nữa nghe chưa."
Đứa cháu vừa thở dài vừa nói:
- "Nếu thế thì từ nay cháu phải nghỉ chơi với bố cháu hay sao?
Ông nội:!!! (Thì ra nó học được từ bố nó.)
Hỡi bạn, Thiên Chúa đang cần chúng ta tiếp tay với Ngài để gieo vào gia đình, cộng đoàn, và lòng người những hạt giống tốt. Có thể là những hạt rất bé như hạt cải, nhưng hiệu năng vô cùng lớn lao. Có thể là những hạt đơn sơ âm thầm, nhưng lại như nắm men làm dậy biết bao đấu bột. Hãy gieo đi những hạt giống yêu thương, chân thật, trung tín, nhẫn nại, quảng đại, thứ tha... Chắc chắn hoa trái mai ngày sẽ là một mùa hân hoan và hạnh phúc tràn đầy.
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Br John Quốc Toản, CMC
Qua bài Tin Mừng Chúa muốn dạy ta trong Giáo Hội sẽ luôn có những người tội lỗi và những gương: TN 16-A93
Qua bài Tin Mừng Chúa muốn dạy ta trong Giáo Hội sẽ luôn có những người tội lỗi và những gương mù gây trở ngại cho những tâm hồn thành tâm theo Chúa. Nhìn vào Giáo Hội ngay từ đầu đã có cỏ lùng mọc lên giữa lúa: Giuđa, một trong nhóm 12, đã phản bội Chúa Giêsu với 30 đồng bạc. Những bè rối nổi lên trong bốn thế kỷ đầu và rồi đến biến cố Giáo Hội ly khai sau này. Những biến cố này đã là những khó khăn cho Giáo Hội và là xì-căng-đan lớn cho những người trong cũng như ngoài Giáo Hội.
Ngày nay, trong mấy tháng qua, cỏ lùng lại mọc lên trong Giáo Hội. Cùng với Đức Giáo Hoàng, các Đức Giám Mục Mỹ đang phải đối phó với "cọng cỏ lùng" gây nên do lỗi lầm của một số ít linh mục qua việc lạm dụng tính dục trẻ em. Xi-căng-đan này đã gây nhiều khó khăn cho giới lãnh đạo trong Giáo Hội và đã làm cho nhiều tâm hồn bị hoang mang.
Người có đức tin vững mạnh đã nâng đỡ và cảm thông với Giáo Hội và những ai liên quan đến xì-căng-đan này bằng lời cầu nguyện. Nhưng cũng có nhiều người (trong và ngoài Giáo Hội) đã phản ứng rất tiêu cực. Họ đã không ngần ngại lên án những linh mục có lỗi và còn yêu cầu một số Giám mục từ chức vì đã hành động thiếu khôn ngoan trong khi giải quyết những vụ này trong quá khứ. Thậm chí còn có những kẻ vì quá bất mãn với Giáo Hội đã bỏ đức tin.
Phần chúng ta, chúng ta đã phản ứng thế nào? Tôi không biết mỗi người đã phản ứng thế nào, nhưng tôi biết chắc một điều là có rất nhiều người đã nêu lên câu hỏi bất hủ: "Tại sao Thiên Chúa để cho sự dữ xảy ra và cho những kẻ dữ tồn tại?" Dụ ngôn hôm nay cho chúng ta câu trả lời. Chắc chắn Chúa Toàn Năng biết sự dữ sẽ xảy ra, tuy nhiên Ngài để cho chúng xảy ra vì Ngài có mục đích khôn ngoan riêng của Ngài. Mục đích đó chẳng gì khác ngoài việc để rèn luyện những tôi tớ trung thành của Ngài. Vì chỉ trong chiến trường ta mới biết ai là một quân binh thật sự.
Hơn nữa, trong dụ ngôn, cỏ lùng không thể giết chết lúa. Nó chỉ làm cho lúa khó phát triển đến mức trọn vẹn của lúa. Với chúng ta cũng thế. Không ai có thể giết chết đức tin của chúng ta. Nhưng những ảnh hưởng và gương xấu của những kẻ lầm lỗi có thể làm cho ta không sống đức tin cách trọn hảo. Nên, nếu có ai bị lôi cuốn bởi những ảnh hưởng và gương xấu đến mức bỏ đức tin là lỗi của chính cá nhân đó. Vì Thiên Chúa không thể ép ai theo Ngài.
Hãy nhớ chúng ta tất cả đều là con người. Là con người thì ai cũng có những yếu đuối và tội lỗi. Nếu đã có tội thì không ai có quyền xét đoán và lên án kẻ khác. Chỉ một mình Thiên Chúa là Đấng vô tội có quyền xét xử mọi người. Nhưng qua dụ ngôn cỏ lùng Chúa đã nêu cho ta một tấm gương kiên nhẫn và nhân từ đối với những tội nhân.
Cỏ lùng không thể thay đổi bản tính xấu của nó nhưng những kẻ tội lỗi có thể thay đổi cách sống. Thiên Chúa luôn ban cho họ mọi cơ hội và phương thức để ăn năn trở lại, cả cho đến giây phút cuối đời. Vì thế Ngài đã phán trong dụ ngôn: "Hãy để cho cả hai (cỏ lùng và lúa) mọc lên cho đến mùa gặt."
Dụ ngôn cỏ lùng nêu cho ta hai bài học về sự kiên nhẫn. Bài học thứ nhất, ta hãy kiên nhẫn với những người gây trở ngại cho bước tiến thiêng liêng của ta. Nếu xét cho đúng thì họ đang giúp ta trở nên một Kitô hữu tốt hơn nếu ta kiên nhẫn chịu đựng những khó khăn họ đã gây ra cho chúng ta. Bài học thứ hai, ta hãy nói gương kiên nhẫn và nhân từ của Chúa trong cách cư xử với tội nhân. Tuy ta không thể chấp nhận những hành động bất chính và lỗi lầm của tội nhân, nhưng ta vẫn phải đối xử với họ như một anh em của ta. Thay vì xét đoán và lên án tội nhân ta hãy làm mọi cách để đưa họ về đường ngay qua những gương sáng và lời cầu nguyện của ta.
Theo bản tính tự nhiên của con người, đây không phải là một việc dễ làm, nhưng hãy tin là Chúa sẽ ban cho ta những ơn cần thiết để vượt qua những yếu đuối tự nhiên, nếu ta cư xử với người anh em tội lỗi với một đức ái chân thật. Người tội lỗi và xì-căng-đan sẽ luôn hiện diện trong Giáo Hội. Điều quan trọng là đừng để lòng chúng ta bị lôi cuốn và ảnh hưởng bởi những xì-căng-đan và tội lỗi. Trái lại, ta hãy dùng đức tin để chịu đựng những gương mù và tội lỗi đó để thăng tiến cuộc sống Kitô hữu. Đừng để những gương mù tội lỗi làm cho ta mất đức tin bởi vì đức tin của ta là ở nơi Thiên Chúa chứ không phải ở nơi loài người. Hãy noi gương Emily Engel và tuyên xưng: "Đức tin của tôi không đặt nền tảng vào quan niệm là mọi linh mục là hoàn hảo. Đức tin của tôi có nền tảng nơi Thiên Chúa và tôi tin những việc tốt Giáo Hội làm vượt xa những lỗi lầm của một ít linh mục." (Times, 04/20/2002)
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
Lm Nguyễn Bình An
Nhìn em bé nằm trong nôi, hay trong vòng tay âu yếm của bà mẹ, chúng ta thấy em thật dễ thương: TN 16-A94
Nhìn em bé nằm trong nôi, hay trong vòng tay âu yếm của bà mẹ, chúng ta thấy em thật dễ thương, vô tội và đáng mến. Trong em chất chứa một thế giới chân thật, đơn sơ và quí phái. "Nhân chi sơ tính bản thiện" phát lộ trong ánh mắt hồn nhiên và qua tiếng cười giòn giã của em. Theo thời gian, em ngây thơ diễn đạt tư tưởng và thành thật tra vấn những khúc mắc. Tinh thần thơ ấu thiêng liêng này được Chúa chúc phúc "hãy để trẻ thơ đến cùng ta, vì Nước Trời quả thật thuộc về chúng" (Mt 19,14). Đó là kho tàng nguyên thủy và địa đàng quí giá Chúa ban.
Lớn lên em biết giành ăn, dấu đồ chơi, nói láo chạy tôi, vu vạ đổ lỗi, tham lam và ích kỷ. Những tật xấu này bởi đâu mà có? Cha mẹ, anh em, bà con không ai chính thức dậy. Nhưng lúc vô tình văng tục, cãi vã, tráo hàng, đổi giá cha mẹ đã gián tiếp dậy các em "khôn sống, dại chết" và biến quan niệm sống đơn sơ, thành thật của các em thành gian dối, lừa lọc để thủ lợi. Gai góc, cỏ lồng vực từ đó "tức nước vỡ bờ" đua nhau vô lối mọc lên. Hỏi Chúa, Chúa xác quyết qua dụ ngôn lúa giống và cỏ lùng.
Dụ ngôn lúa giống và cỏ lùng diễn tả một thực trạng khó khăn và cuộc chiến nội tâm trường kỳ của những ai muốn làm người hùng, làm con Chúa, làm quân tử và làm thánh nhân. Nguyên tổ Adam và Eva trong chốn bồng lai, tiên cảnh, quên lời dậy sống. La cà chuyện vãn và kết thân với kẻ thù Chúa. Ông bà hồ nghi, xiêu lòng và ăn vụng. Lúc biết xấu hổ và sợ hãi thì đã quá muộn. Ông bà sợ trách nhiệm quay sang đổ lỗi cho nhau, cho hoàn cảnh và cho con rắn.
Tại sao Chúa không cất hết sự dữ đi để con người được sống bình an và hạnh phúc? Chúa Kitô đã trả lời "Hãy để cả hai cùng lớn dậy, cuối mùa sẽ phân tách, một cất trong kho lẫm và một làm mồi lửa." Như thế Chúa chấp nhận cuộc chiến nội tâm. Chúa muốn chúng ta sử dụng sự khôn ngoan: món quà tự do. Chúa buộc chúng ta phải chiến đấu để "gần bùn mà không tanh mùi bùn." Như thế cán cân công và tội, thưởng hay phạt mới được công bằng, khẩu phục và tâm phục.
Luân lý Không Lão đề cao "Nhân, Nghĩa, Lễ, Trí, Tín" và đã tạo nên rất nhiều hiền nhân, quân tử. Vì Tham, Sân, Si, lắm kẻ không kềm chế nổi lòng dục, tâm ma, đã thành những ngựa chứng gây nên không biết bao nhiêu tội đồ và tai ương trong xã hội. Rất xa xưa, văn chương Việt Nam đã diễn tả những cảnh
"Nhà kia lỗi đạo con khinh bố.
Mụ nọ chanh chua, vợ chưởi chồng."
Hôm nay giới trẻ, nhân danh tự do, bình đẳng và văn minh đã kết án cha mẹ và ông bà đức hạnh qua chiêu bài "cổ hủ, lỗi thời", để an tâm và tự do sống buông thả, lố lăng và bất nhân. Người khác vì ham làm lãnh tụ, và hư danh đã táng tận lương tâm lập phe nhóm đối lậy, gây nghi kị, hiềm khích, tạo ghét ghen và đặt điều bôi lọ, vu khống. Những hàng động ghê sợ này được che đậy bằng chủ thuyết nghe như hợp lý "thấy điều bất bình, rút dao tương trợ". Những cò mồi cơ hội chủ nghĩa này dám nói, dám làm tất cả những gì, dù bất nhân và bất nghĩa, để được nổi danh và lợi dụng tập thể hạ tình địch.
Diên, một cô gái giang hồ bất đắc dĩ, trong "Nửa Chừng Xuân" đã bị lừa gạt, lợi dụng và bị đẩy xuống hố sa đọa. Diên tởm gớm cuộc sống buôn hương, bán phấn và không muốn thấy Mai ngã vào cạm bẫy. Diên can đảm giúp Mai thoát "cơn bĩ cực, tới hồi thái lai." Thật hi hữu, nhưng câu chuyện tương tự như trên đã từng xảy ra. Điều đó chứng minh thuyết "nhân chi sơ, tính bản thiện" là đúng. Và con người ai cũng đang trên đường tìm về với Chân Thiện Mỹ, cội nguồn hay chính lộ. Con người luôn thao thức, đứng lên đè bẹp chướng ngại và tự do quay về với Chúa.
Thế giới luôn luôn là dải đất mầu mỡ và tuyệt đẹp. Con người từ muôn thủa là những khâm sai đến canh tác, phát triển và làm đẹp dương gian. Dương gian trở nên ô nhiễm và xấu sa vì ác nhân đã bôi bẩn, chớ không phải là căn tính của dương gian là xấu. Trái lại dương gian là môi trường để chúng ta thỏa chí tang bồng, thực thi chính nghĩa, trở thành chính nhân quân tử và đắc thắng tiến vào thiên quốc. Tín hữu phải là "sen giữa đầm lầy". Tín hữu phải nở hoa che kín những ô trọc, lố lăng và cảm hóa tha nhân. Tín hữu phải chiến thắng về trời trong với máu và nước mắt. Tín hữu phải là những chứng nhân sống "gần bùn mà không tanh mùi bàn". Nếu không, thì khốn thay!
-------------------------------
Mt 13, 24 - 43
John Nguyễn
1. Trên thế gian, thiện và ác đấu tranh với nhau
Bài Tin Mừng hôm nay nói đến một thực tại hết sức khó hiểu nhưng cũng hết sức phổ biến trên thế: TN 16-A95
Bài Tin Mừng hôm nay nói đến một thực tại hết sức khó hiểu nhưng cũng hết sức phổ biến trên thế gian. Đó là sự hiện hữu của sự ác. Theo quan niệm Công giáo, trước khi con người xuất hiện, sự xấu ác đã có mặt trong vũ trụ. Thành quả đầu tiên của sự ác trên con người là làm cho ông bà nguyên tổ của con người phạm tội, và vì thế làm cho cả loài người mất đi phần nào hạnh phúc, phải đau khổ ít nhiều từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Từ đó, thế gian luôn luôn có tình trạng tốt và xấu, thiện và ác trộn lẫn nhau, xen vào nhau, trong tất cả mọi thực tại của thế gian: trong mọi người, một vật, mọi sự, và trong cả từng người, từng vật, từng sự. Không một sự nào, vật nào hay người nào tốt hoàn toàn hay xấu hoàn toàn, mà xấu tốt luôn luôn lẫn lộn: hay mặt này thì dở mặt kia, được cái này thì mất cái nọ. "Nhân vô thập toàn", chẳng ai được "mười phân vẹn mười" cả.
Trong một con người đã có những mặt xấu mặt tốt lẫn lộn, nên trong xã hội cũng như Giáo Hội hay trong bất kỳ tập thể con người nào, luôn luôn có kẻ tốt người xấu. Gọi là người tốt không có nghĩa người ấy tốt hoàn toàn, mà là tốt nhiều hơn xấu. Cũng vậy, gọi là kẻ xấu không có nghĩa kẻ ấy xấu hoàn toàn, mà là xấu nhiều hơn tốt.
Hai nguyên lý thiện và ác, tốt và xấu đấu tranh với nhau trong nội tâm của từng con người, và trong mỗi xã hội hay tập thể của con người. Sự ác còn gây nên đau khổ. Có thể nói sự xấu, ác chính là nguyên nhân của mọi đau khổ trên trần gian. Bất kỳ hành động xấu nào cũng gây nên đau khổ trước hết cho đối tượng bị nhắm tới, và cuối cùng cho chính người làm sự ác ấy. Vì có sự hiện diện của sự ác, nên thế gian không bao giờ vắng bóng đau khổ.
2. Ý nghĩa tích cực của sự ác và đau khổ
Thông thường, người ta cho sự ác và hậu quả của nó - đau khổ - là những thứ hoàn toàn bất lợi cho con người. Nghĩ như thế có thể chưa đạt lý và làm cho ta không thể rút ra được điều gì ích lợi từ sự ác hay đau khổ.
Thiên Chúa cho phép sự ác xuất hiện để thử thách và thanh luyện con người. Thật vậy, ngay từ nguyên thủy, Thiên Chúa đã dựng nên trong vườn địa đàng một cây "biết lành biết dữ" (St 2,17), còn gọi là cây "thiện ác", đồng thời cho phép con rắn - tức ma quỉ, hiện thân của sự ác - xuất hiện để cám dỗ con người hầu thử thách lòng trung thành và vâng phục của họ đối với Ngài. Và con người đã sa ngã (St 3,1-7). Sự thử thách ấy chắc chắn nằm trong ý định của Ngài, vì sự xuất hiện của con rắn sẽ không bao giờ có được nếu không được Ngài cho phép. Trong Thánh Kinh, trường hợp của ông Gióp cho thấy Thiên Chúa đồng ý cho ma quỉ thử thách, cám dỗ ông (x. G 1,12; 2,6). Sự cho phép ấy chắc chắn xuất phát từ tình thương quan phòng của Thiên Chúa, nên chắc chắn cuối cùng nó sẽ đem lại lợi ích cho con người. Điều quan trọng là chúng ta phải khám phá ra những ích lợi của sự ác hay đau khổ.
a) Sự ác và đau khổ giúp ta nhận ra sự cần thiết và ích lợi của sự thiện: Khi làm điều ác để thỏa mãn một thú vui nào đó, ta gây ra đau khổ cho người khác, người khác thù hận ta, trả thù ta, nên cuối cùng hậu quả của sự ác là đau khổ lại trở về với ta. Nhiều lần rút kinh nghiệm, ta dần dần nhận ra làm điều ác chẳng ích lợi gì cho ta và tha nhân, mà chỉ gây đau khổ cho chính mình. Trái lại, khi làm điều thiện, làm cho tha nhân được hạnh phúc, thì kết quả của sự thiện ấy cuối cùng rồi cũng trở về với ta, làm ta nên tốt đẹp và hạnh phúc hơn. Càng ngày những kinh nghiệm về hậu quả của thiện và ác càng khiến ta cảm thấy cần phải xa tránh điều ác và gắn bó với điều thiện hơn.
b) Đau khổ làm ta nên hoàn hảo hơn: Đau khổ thường được gây ra do một sự thiếu hoàn hảo nào đó. Nếu không có đau khổ, ta dễ chấp nhận tình trạng thiếu hoàn hảo đó. Nhưng vì đau khổ làm ta không chịu được, ta bắt buộc phải ra khỏi tình trạng thiếu hoàn hảo để trở nên hoàn hảo hơn. Một minh họa cụ thể và dễ hiểu: khi ta còn nhỏ, những lần đầu tiên sử dụng dao, sự vụng về (hay thiếu hoàn hảo) làm ta bị đứt tay. Bị đứt tay đau điếng một vài lần, ta rút được kinh nghiệm để sử dụng dao khéo léo (hay hoàn hảo) hơn.
c) Sự sa ngã hay đau khổ làm ta khiêm nhượng và thông cảm với tha nhân hơn: Nhờ sa ngã một vài lần mà ta thông cảm nhiều hơn với những người tội lỗi hay sa ngã của tha nhân. Nhờ ngu một vài lần mà ta thông cảm được với những hành động ngu xuẩn của người khác. Như vậy nhờ đã từng sa ngã và ngu xuẩn mà ta trở nên khiêm nhượng và thông cảm với tha nhân hơn. Tương tự, nhờ đau khổ vì một số tình huống cụ thể (đau dạ dày, đau tim, bị giải phẫu, bị phản bội, con cái hư
) mà ta thông cảm nhiều hơn với những người cùng lâm vào tình huống như ta. Cổ nhân nói: "đồng bệnh tương lân". Nếu không lâm vào những cảnh ấy, ta không thể hiểu được những nỗi đau ấy lớn thế nào. Nhờ sự thông cảm ấy mà tình yêu của ta đối với họ tăng lên. Tình yêu và đức khiêm nhượng tăng có nghĩa là đạo đức thánh thiện tăng.
d) Tội lỗi của người khác làm ta đau khổ nhưng cũng thánh hóa ta: Thiên Chúa luôn luôn dùng đau khổ để thánh hóa những người Ngài yêu thương và tuyển chọn. Để tạo đau khổ cho những người Ngài muốn thánh hóa, Ngài thường dùng tay người khác, có thể là người ác mà cũng có thể là người hiền. Kẻ ác gây đau khổ cho ta vì ác tâm hay vì ích kỷ. Người tốt gây đau khổ cho ta vì hiểu lầm hay vì vô tình. "Chúa thương ai thì mới sửa dạy kẻ ấy, và có nhận ai làm con thì Người mới cho roi cho vọt" (Dt 12,6). Do đó, người hiểu biết nên cám ơn những người gây ra đau khổ cho ta.
e) Điều dữ có thể trở thành điều tốt: Về điều này, ngụ ngôn Trung Hoa có câu chuyện: Một ông già ở gần biên giới có con ngựa rất quí một hôm biến đi đâu mất. Tuần lễ sau, con ngựa ấy trở về đem theo một con ngựa khác cũng đẹp và quí như nó. Từ khi có hai con ngựa, con trai ông ngày nào cũng cùng với chúng bạn đua ngựa với nhau, nên một hôm bị té ngựa gẫy chân. Năm sau, giặc tấn công vào các làng mạc ở biên giới, các trai tráng trong làng đều phải nhập ngũ ra trận, cứ 10 người thì chết 9. Riêng con ông lão vì bị què chân nên không phải nhập ngũ nên vẫn còn sống. Câu chuyện cho thấy điều dữ có thể là khởi đầu cho một điều xấu, và ngược lại. Nếu người ta có thể biến một điều xấu thành một điều tốt, thì Thiên Chúa quyền năng và nhân hậu có thể biến điều xấu nhất trở thành điều tốt nhất. Thánh Phao-lô đã khẳng định: "Thiên Chúa làm cho mọi sự đều sinh lợi ích cho những ai yêu mến Người" (Rm 8,28). Bài hát "Mừng vui lên" (Exultet) đêm Phục Sinh gọi tội nguyên tổ (một điều xấu) là "tội hồng phúc", vì nhờ có tội đó mà Thiên Chúa ban Đức Giê-su cho nhân loại (điều tốt).
f) Chấp nhận đau khổ để được hạnh phúc: Thiên Chúa đã dùng chính đau khổ (là hậu quả của sự ác) để tiêu diệt sự ác và đem lại hạnh phúc đích thật cho con người: "dĩ độc trị độc". Và những đau khổ ta chấp nhận trong hiện tại sẽ đem lại hạnh phúc cho chúng ta trong tương lai. Một em học sinh nhờ chịu khó học hành mà có được đời sống tươi đẹp mai hậu. Cũng vậy, "những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta" (Rm 8,18). "Nếu anh em chịu khổ vì sống công chính, thì anh em thật có phúc!" (1Pr 3,14).
g) Chấp nhận đau khổ là một bằng chứng của tình yêu thương: Trong đời sống thực tế, đau khổ của ta có thể biến thành hạnh phúc cho người khác. Sự cực khổ của cha mẹ đem lại hạnh phúc cho con cái. Nên chấp nhận đau khổ cho người khác là dấu chứng biểu lộ tình yêu của mình đối với họ. Thiên Chúa đã dùng đau khổ của Đức Giê-su để bày tỏ tình yêu vô biên của Ngài đối với nhân loại.
Bài Tin Mừng hôm nay cho thấy chúng ta phải chấp nhận chịu đựng sự lẫn lộn giữa tốt xấu, thiện ác ở trần gian này, ngay trong bản thân ta cũng như trong xã hội và Giáo Hội. Sự xấu hay điều ác cũng có vai trò tích cực của nó. Chúng ta cần phải nhận ra sự tích cực đó để chịu đựng điều xấu ác một cách thanh thản, với tâm hồn bình an. Sự chịu đựng tự nguyện ấy sẽ làm tâm hồn ta thêm cao thượng và vững mạnh. Bài Tin Mừng cũng cho thấy viễn cảnh cuối cùng là sự xấu ác sẽ không còn nữa. Do đó sự chịu đựng điều xấu ác hay đau khổ hiện nay chỉ là tạm thời mà thôi!
Cầu nguyện
Lạy Cha, xin cho con biết nhận ra khía cạnh tích cực hay lợi ích của sự ác cũng như của đau khổ trong đời sống của con, để con chấp nhận một cách vui tươi và ích lợi hơn. Xin cho con biết tự nguyện chấp nhận đau khổ như một phương cách biểu lộ tình yêu đối với những người chung quanh con, vì nhờ con chấp nhận đau khổ, mà người chung quanh con hạnh phúc hơn. Amen.
Nguồn vietcatholic.org
-------------------------------
http://www.simonhoadalat.com/Suyniem/chunhat/NamA/2013-2014/ThuongNien16-ChaLong.htm
(Mátthêu 13,24-43 – CN XVI - A)
1.- Ngữ cảnh
Câu dẫn nhập ngắn (c. 24a) liên kết dụ ngôn Cỏ lùng (13,24b-30) với hai dụ ngôn tiếp theo (cc. 31a.33a): TN 16-A96
Câu dẫn nhập ngắn (c. 24a) liên kết dụ ngôn Cỏ lùng (13,24b-30) với hai dụ ngôn tiếp theo (cc. 31a.33a). Chủ đề “gieo giống” cũng là chủ đề của dụ ngôn trước; các từ móc là “gieo” (speirô), “giống” (sperma) và “ruộng” (agros).
Hai dụ ngôn ngắn, Hạt cải và Men (cc. 31-33), đưa chúng ta tới với diễn từ về các dụ ngôn Đức Giêsu giảng cho công chúng. Dụ ngôn Hạt cải, với một câu mở tương tự 13,24, được liên kết với dụ ngôn trước bằng những từ móc “con người” (anthrôpos), “gieo” (speirô), “ruộng” (agros) và “giống” (sperma). Dụ ngôn Men có nhiều điểm khác biệt hơn. Hai dụ ngôn này có bố cục song song trong phần thứ nhất, còn kết luận thì khác nhau.
Các câu 34-35 đưa tới một kết luận cho bài Diễn từ công cộng. Tác giả Mt đưa độc giả trở lại với cc. 2-3 và cc. 10.13. Câu 35b tương ứng với Tv 78,2 LXX, vì có số phức en parabolais (“Mở miệng ra, tôi sẽ kể các dụ ngôn); còn c. 35c không tương ứng với một bản văn Kinh Thánh nào cả và cũng không thuộc ngôn ngữ Mt.
Với c. 36a, chúng ta được đưa trở lại với Mt 13,1-2: thể văn đóng khung. Câu hỏi của các môn đệ kèm theo câu trả lời của Đức Giêsu được đối lại ở c. 51, với câu hỏi của Đức Giêsu và câu trả lời của các môn đệ.
2.- Bố cục
Nếu xác định cấu trúc theo kiểu quen thuộc của Mt, chúng ta có thể cho rằng đoạn văn đọc hôm nay có ba phần A, B và C, với một câu mở và một câu kết như sau:
Mở (13,24a)
A. Các dụ ngôn:
(1) Dụ ngôn 1 : “Cỏ lùng” (13,24b-30):
a) Trình bày sự việc (cc. 24b-26),
b) Mẩu đối thoại giữa chủ nhà và các đầy tớ (cc. 27-30);
(2) Dụ ngôn 2 : “Hạt cải” (13,31-32),
(3) Dụ ngôn 3 : “Men” (13,33);
B. Lý do nói bằng Dụ ngôn (13,34-35);
C. Dụ ngôn Cỏ lùng được giải thích (13,36-42; c. 36 là câu dẫn nhập):
a) Giải thích bài dụ ngôn từng từ một (cc. 37-39),
b) “Bài khải huyền nhỏ” (cc. 40-43);
Kết (13,43).
3.- Vài điểm chú giải
- Cỏ lùng (zizania, 25): Đây là một loại cỏ ăn bám, độc hại. Khắp vùng Trung Đông đầy loại cỏ này. Nó bị coi là một dạng thoái hóa, biến chất, của lúa mì. Trong thân nó, có một thứ nấm thường tiết ra một chất độc.
- Hạt cải (31): Tiếng Hy Lạp là kokkos sinapeôs. Cây sinapi (ta tạm dịch là “cây cải”) là một loại cây rau thông dụng bên Paléttina, có thể cao tới ba hoặc bốn thước, dạng mộc với các cành tỏa rộng. Lá của nó có thể làm rau. Hạt của nó không phải là nhỏ nhất trong các loại hạt (đường kính khoảng 1mm), nhưng nhỏ nhất trong các loại hạt được người ta gieo trồng, được dùng làm mù-tạc, thuốc và thức ăn cho chim. Tục ngữ Do Thái dùng hạt này mà chỉ những gì nhỏ nhất. Sách Mishna coi cây cải đen (brassica nigra) là loại cây trồng ngoài cánh đồng. Nhưng tại Paléttina và nhiều nơi khác, người ta trồng trong vườn nhà.
- Nó trở thành cây to (32): Trong Cựu Ước, cây cho đàn chim trú ngụ là một hình ảnh quen thuộc để diễn tả một vương quốc hùng mạnh đảm bảo che chở các thần dân (x. Ed 17,23; 31,6; Đn 4,9; 11,18). Trong nền văn chương khải huyền, kinh sư hoặc targum, “chim” tượng trưng các dân ngoại đang kéo đến thật đông. Ở đây, Mt nêu bật đặc tính cánh chung của dụ ngôn khi phóng đại kích thước của cây rau thành “một cây to”.
- chim trời tới làm tổ trên cành (32): Chi tiết này không phải là không thể xảy ra, bởi vì chim chóc thích ăn hạt cải.
- vùi vào (33): dịch sát là “giấu trong” (enekrypsen). Động từ này đi với văn cảnh (x. cc. 35.44)
- ba thúng bột (33): “Thúng” là từ được chọn để dịch từ saton Hy Lạp. Saton là một đơn vị đo lường ngũ cốc và bột, tương đương với 13-15 lít. Đây là một lượng bột lớn, khi đã dậy men thì có thể làm ra bánh cho khoảng 150 người ăn. Mt nhấn mạnh đến tính hữu hiệu của men.
- công bố (35): Động từ “công bố”, ereugomai, hiếm khi được dùng. Nghĩa chữ là “mạc khải”, nhưng cũng có thể là “gây ồn ào”, “thốt ra”, “diễn tả”.
- các gương mù gương xấu (40): Trong Kinh Thánh, skandala nhắm đến những sự vật chứ không nhắm đến những con người (x. Mt 18,6-7). Đây là những điều làm cho người khác “vấp”, nghĩa là không đi vững vàng trong đường lối Thiên Chúa.
4.- Ý nghĩa của bản văn
Nhìn vào cuộc sống, ta thấy Thiên Chúa ở trong tình trạng ẩn mình, Ngài không can thiệp cách rõ ràng hiển nhiên. Người ta có thể sống không cần và còn chống lại Ngài mà dường như chẳng phải chịu hậu quả gì. Ngài biến mất hoàn toàn đàng sau các thế lực và các quyền hành đang thống trị sân khấu thế giới và đang can thiệp vào trong đời sống chúng ta cách quyết liệt. Tất cả tình trạng này vẫn là một chướng kỳ khiến con người khó mà coi trọng Thiên Chúa và tin cậy nơi Ngài. Điều này cũng đúng cho bản thân và công trình của Đức Giêsu, đúng cho cả cộng đoàn các tín hữu là Hội Thánh. Do bản tính, chúng ta hướng về sự to lớn, sức mạnh, sự hào nhoáng, sự hiển nhiên, sự cao cả, chứ chúng ta không nghiêng về sự chờ đợi, sự kiên trì nhẫn nại. Các giáo huấn của Đức Giêsu hôm nay giúp chúng ta suy nghĩ lại cách suy tưởng và xử sự của chúng ta.
Đức Giêsu đến không như một nhà chiến thắng oai hùng, có sức thuyết phục và thống trị mọi người. Con đường Người theo và công trình của Người gây nhiều mệt nhọc. Cái chết của Người trong tình trạng bất lực và bị bỏ rơi dường như cung cấp một dấu chỉ rõ ràng cho thấy Người không đáng giá gì và ta không thể tin cậy nơi Người.
Đức Giêsu biết hoàn cảnh khó chịu này, nhưng Người không thay đổi cách xử sự: Người là và vẫn là Ngôi Lời Thiên Chúa đã làm người (x. Ga 1,14), Người đã đi vào trong tình trạng lệ thuộc, yếu đuối và mỏng dòn của cuộc sống con người. Người vẫn là Người Tôi Tớ của Thiên Chúa, không gây ồn ào, không tỏ ra hào nhoáng (x. Mt 12,15-21).
* Dụ ngôn 1 : “Cỏ lùng” (24-30)
Tuy nhiên, Đức Giêsu cũng muốn giúp chúng ta hiểu đúng đắn hoàn cảnh này và ngăn cản chúng ta rút ra những kết luận vội vã. Chúng ta không được chỉ nhìn vào ngày hôm nay, và khép mình lại trong khoảnh khắc hiện tại. Dụ ngôn Cỏ lùng có mục đích ấy.
Dụ ngôn Cỏ lùng là một tấn kịch có hai cảnh. Cảnh thứ nhất diễn ra hai nhân vật và hành động đối lập: Trên cùng một mảnh đất, ông chủ và kẻ thù đã gieo hai loại giống khác nhau, lúa tốt và cỏ lùng là loại cỏ ăn hại. Cảnh thứ hai mở ra với sự can thiệp của các đầy tớ: Họ hỏi một câu hỏi thừa là chẳng lẽ ông chủ lại không gieo giống tốt, mà như vậy thì do đâu có cỏ lùng. Câu hỏi không cần thiết, nhất là bởi vì họ không hỏi vì sao có quá nhiều cỏ lùng như thế. Có ai lại ngạc nhiên khi thấy trong một thửa ruộng xuất hiện thứ cỏ không thể tránh được?
Câu trả lời của ông chủ thật đáng ngạc nhiên. Ông biết rõ ràng là kẻ thù đã làm điều đó. Tuy nhiên, có kẻ thù nào lại có ý tưởng đó và lại có đủ hạt giống cỏ lùng mà gieo ngay trong đêm như thế! Nếu họ lén lút gặt lúa chín hoặc đốt cánh đồng, thì còn dễ hiểu hơn. Đàng khác, gợi ý của các đầy tớ là nhổ cỏ lùng cũng dễ hiểu, vì người ta vẫn làm như thế. Vậy mà ông chủ lại không đồng ý, ông bảo: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt” (c. 30). Như thế, bài dụ ngôn không muốn mô tả cách làm ruộng thông thường.
Mọi chuyện trở nên rõ ràng khi đến cuối. Các thợ gặt, chứ không phải là các đầy tớ đã đến hỏi, trước tiên sẽ thu gom cỏ lùng, bó thành bó mà đốt đi. Thông thường người ta làm cách khác: cỏ lùng chưa được nhổ đi sẽ bị thợ gặt quẳng trên đất, sau đó được thu gom lại cho gà ăn hoặc để đốt đi.
* Dụ ngôn 2 : “Hạt cải” (31-32)
Bằng dụ ngôn tiếp theo, Đức Giêsu mời độc giả quan tâm đến sự tương phản giữa hạt cải lúc đầu và cây to ở hồi kết thúc. Hạt cải là một thứ bé nhỏ và không đáng ai để ý, nhưng sẽ không cứ ở trong tình trạng nhỏ bé mãi; nó sẽ phát triển nhiều và mọi người phải nhìn nhận nó. Một chi tiết lạ: người nọ gieo “(chỉ) một” hạt cải trong ruộng/cánh đồng. Hẳn chúng ta nhớ lại bài dụ ngôn trước (13,24), nhưng ở đây rõ ràng không phải là vấn đề gieo và gặt, mà là vấn đề đặc tính của cây cải mà Đức Giêsu muốn vận dụng để giới thiệu Nước Trời.
Chuyện xảy ra cho Nước Trời cũng như vậy: khởi đầu trong tình trạng bé nhỏ, khiêm tốn; nhưng kết cuộc sẽ là một kết quả đầy sức thuyết phục. Dụ ngôn này là một lời “loan báo” đầy sức an ủi và khích lệ cho những ai chưa thấy các nỗi niềm chờ mong thiên sai được thể hiện nơi công trình của Đức Kitô.
* Dụ ngôn 3 : “Men” (33)
Dụ ngôn về men lấy lại bài học của dụ ngôn trên. Hình ảnh “men” lấy từ nhà bếp. Bà nội trợ có thể mua men hoặc tự làm lấy. Đây là sự tương phản giữa phần khởi đầu nhỏ bé và khối lượng bột to lớn ở cuối. Khởi đầu với một chút men, không mấy ai để ý; nhưng trong đó đã chứa đựng tất cả sức bung mở trong tương lai. Như men đã được “giấu ẩn” trong bột, Nước Thiên Chúa lúc khởi đầu là một thực tại không ai thấy; chỉ sang giai đoạn thứ hai, ta mới thấy được sức mạnh của chút men ấy. Sự nhỏ nhoi khiêm tốn của chút men khiến làm ta không ngờ tới tác động của nó trên khối bột; đó cũng sẽ là tác động của Nước Thiên Chúa trong lòng nhân loại. Cũng như tình trạng nhỏ bé là một điều kiện quan trọng để hạt cải phát triển (c. 31), tình trạng giấu ẩn, hòa trộn với bột là điều kiện thiết yếu để cho men có thể tác động.
Động tác “vùi” (“giấu”) men vào trong bột hẳn muốn gợi ý đến tình trạng ẩn giấu của chân lý. Tình trạng ẩn giấu của sự thật trong các dụ ngôn (c. 35) và tình trạng ẩn giấu của kho báu trong ruộng (c. 44) tương ứng với men bị “vùi/giấu”. Hội Thánh có nhiệm vụ vén mở cho thấy chân lý giấu ẩn bằng lời nói và việc làm (10,26-27; x. 5,13-16). Khi làm như thế, Hội Thánh làm cho thế giới “dậy men”.
* Tại sao nói bằng Dụ ngôn? (34-35)
Tác giả Mt cắt ngang diễn từ các dụ ngôn bằng cách đưa vào một “bản tóm tắt” hoạt động rao giảng của Đức Giêsu. “Người không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn” (c. 34). Câu văn này được TM Mc dùng để kết thúc “phân đoạn” các dụ ngôn (x. Mc 4,33-34); được đưa vào trong văn cảnh Mt, ta không hiểu rõ lý do bao nhiêu. Rất có thể tác giả Mt đưa câu ấy vào đây để ngưng một chút trong diễn từ dài về các dụ ngôn và để đào sâu những nguyên do thần học đã đưa Đức Giêsu đến chỗ chuộng ngôn ngữ dụ ngôn hơn là ngôn ngữ thông thường (x. c. 11). Sau đó, câu 35 với hai vế song song (c. 35b và 35c) giúp hiểu rằng mục đích của Đức Giêsu là trình bày những gì dược giấu kín. Cũng như ở 13,14-15, ở đây lại xuất hiện mối bận tâm biện giáo của Mt, đó là xác nhận thể văn dụ ngôn bằng một chứng từ Kinh Thánh. Lần này ngài trích Tv 78,2, trong đó mầu nhiệm tạo dựng được kể dưới dạng các câu bí hiểm. Tác giả Mt coi mọi bản văn Kinh Thánh Cựu Ước có một giá trị ngôn sứ. Rõ ràng Kinh Thánh đã tiên báo là Đấng Mêsia sẽ nói bằng dụ ngôn! Tuy nhiên, dân chúng lại không hiểu những gì Người đã nói. Chỉ các môn đệ mới hiểu, nên bây giờ Người rút về nhà với các ông. Thật ra, dụ ngôn Men là dụ ngôn cuối cùng Đức Giêsu công bố từ trên thuyền cho dân chúng, rồi sau đó Người về nhà và tiếp tục bài giảng với các môn đệ (c. 36).
Vậy dân chúng ở lại bên ngoài. Họ đã làm điều gì xấu khiến Đức Giêsu phải quay lưng lại với họ như thế? Dựa theo ngữ cảnh của Mt 13, thì chúng ta phải nói: họ không làm gì xấu cả. Đây là cách tác giả báo trước những điều sẽ xảy ra trong cuộc sống tương lai của Đức Giêsu. Dân chúng sẽ đưa Đức Giêsu đến thập giá, có nghĩa là họ sẽ liên tục loại trừ các sứ giả cho đến khi loại được cả vị Sứ Giả tối cao.
* Dụ ngôn Cỏ lùng được giải thích (36-43)
Đức Giêsu bỏ đám đông đang nghe Người tại điểm này và cùng với các môn đệ về nhà, nơi xuất phát (x. 13,1). Nay Người giảng dạy cho các môn đệ. Đời môn đệ là như vậy: suốt đời, họ phải học với “vị thầy duy nhất” là Đức Giêsu (x. 23,8). Tác giả gọi bài này là “dụ ngôn các Cỏ lùng trong ruộng” (hê parabolê tôn zizaniôn tou agrou) vì bài học nhắm vào điểm này.
Đức Giêsu đã giải nghĩa từng hình ảnh một. Danh mục ở cc. 37-39 chuẩn bị cho phần áp dụng ở cc. 40-43. Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người. Đến c. 41, ta thấy Con Người chính là vị Thẩm phán trần gian. Người nắm trong tay không những công việc gieo giống, mà cả việc thu hoạch và như thế là toàn thể lịch sử thế giới. Trong TM Mt, Con Người là Chúa tể xét xử, Người tháp tùng Hội Thánh suốt hành trình xuyên qua tình trạng cô đơn, đau khổ, để đi đến sự sống lại. Ruộng là thế gian (chứ không phải là Hội Thánh; Hội Thánh luôn hiện hữu chỉ trong sứ mạng truyền giáo cho thế gian). Hạt giống tốt là con cái Nước Trời (x. 8,12). Chúng ta không biết chính xác “con cái Nước Trời” là ai, nhưng toàn thể TM I cho thấy làm thế nào, thay vì dân Israel, “Dân ngoại” (ethnê) mang hoa trái (x. 21,43) sẽ trở thành “con cái Nước Trời”. Các cỏ lùng là “con cái Ác Thần”. Kẻ thù là ma quỷ, nó vẫn đang hoạt động, như ở 13,19, trong lúc này. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần của cuộc phán xét.
Sau những giải thích chuẩn bị, bây giờ tác giả Mt diễn tả mối quan tâm của ngài; ngài nhấn mạnh trên khía cạnh tiêu cực. Cũng như chủ nhà sẽ thu gom cỏ lùng lại vào lúc gặt và “lấy lửa đốt đi” (x. 3,12), chuyện cũng sẽ xảy ra như thế cho các con cái Ác Thần vào lúc tận thế. Ở đây, trên mặt đất này, các sự việc “trộn lẫn” với nhau: bên cạnh những người tốt, có những kẻ xấu. Sự gần kề này là một chướng kỳ. Các môn đệ trong nhà phải để ý đừng thuộc về “những kẻ làm gương mù gương xấu” (skandala) và “những kẻ làm điều gian ác” (anomia), đang có cả ở bên trong lẫn bên ngoài Hội Thánh.
Thiên Chúa lại không phải can thiệp, ngăn cản những kẻ xấu hành động và chặn đứng tất cả những lối xử sự bất công của họ sao? Đây lại không phải là nhiệm vụ của Đấng Mêsia: tách biệt người lành kẻ dữ và thiết lập những tương quan vĩnh viễn trong sáng sao (x. 3,12)? Chúng ta nhớ đến phản ứng của Giacôbê và Gioan khi cả nhóm không được một làng Samari tiếp đón: “Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu huỷ chúng nó không?” (Lc 9,54). Đức Giêsu dùng dụ ngôn để dạy cho loài người chúng ta biết chấp nhận hoàn cảnh pha trộn này. Người không có nhiệm vụ chia cắt rõ ràng và vĩnh viễn người lành với người dữ. Người quy tụ các môn đệ quanh Người và dạy cho họ biết con đường của Người; như Người, cả họ nữa, họ cũng phải rảo qua con đường ấy trong thế giới này.
Nếu trong cuộc sống trần thế này, vẫn còn tình trạng gần kề, chưa tách biệt, điều đó không có nghĩa là hoàn cảnh này sẽ kéo dài mãi, là làm tốt làm xấu thì cũng như nhau! Đức Giêsu cho biết, số phận của người lành kẻ dữ sau này sẽ hoàn toàn khác nhau. Những người tốt, vì đã ra sức thi hành ý muốn của Thiên Chúa, sẽ được đón vào trong Nước Trời và thuộc về gia đình Thiên Chúa, sẽ được Ngài nhìn nhận là con cái (x. 5,9). Họ sẽ được sống trong ánh sáng và niềm vui chan hòa; chính họ cũng sẽ chói chan hạnh phúc. Những kẻ khác, vì đã không quan tâm đến thánh ý Thiên Chúa, đã đi theo tính ích kỷ và còn muốn lôi kéo người thân cận theo, sẽ bị loại khỏi cộng đoàn này.
+ Kết luận
Xuyên qua hình ảnh cỏ lùng, Đức Giêsu nói lên sự kiên nhẫn của Thiên Chúa đối với loài người: về phương diện thực vật, cỏ lùng không thể biến thành lúa tốt, nhưng trên bình diện thiêng liêng, kẻ xấu có thể trở thành người tốt, nếu họ được người khác nêu gương sáng, tác động để họ biết vận dụng những ơn lành Thiên Chúa vẫn ban cho họ.
Xuyên qua hình ảnh hạt cải và nắm men, Đức Giêsu cho thấy rằng một tình trạng khởi đầu không nổi rõ không có nghĩa là kết thúc cũng như thế. Chỉ đến cuối, khi cây cải đã lớn lên và bột đã dậy men, người ta mới biết có cái gì ẩn giấu trong hạt cải và men. Cũng thế, Nước Trời (Thiên Chúa) trên mặt đất đang hiện diện, không viên mãn và xán lạn, nhưng trong sức mạnh dồi dào, và sẽ tỏ rõ ra vào lúc kết thúc. Vậy, ai ước ao thuộc về Đức Kitô, cần phải có một tầm nhìn rộng rãi và kiên nhẫn.
Như vậy, Nước Thiên Chúa đã khởi sự với công việc loan báo Tin Mừng, nhưng tình trạng hiện nay còn rất khiêm tốn (chưa đủ thuyết phục) và không rõ ràng (người tốt kẻ xấu đang lớn lên với nhau). Chỉ sau khi đã trải qua một hành trình dài, trong tình trạng tranh tối tranh sáng, Nước Thiên Chúa mới tỏ hiện rõ ràng là một cuộc quy tụ toàn thể vũ trụ vào sống trong bình an của Thiên Chúa.
5.- Gợi ý suy niệm
1. Phương pháp làm việc của con người và Thiên Chúa thật khác nhau. Tiêu chuẩn các đầy tớ nêu ra diễn tả một khát vọng vẫn dày vò các người của Thiên Chúa, như Giêrêmia, Gióp, những người nghèo của Đức Chúa. Gioan Tẩy Giả cũng đã chia sẻ mối bận tâm ấy khi giới thiệu Đấng Mêsia đến sẽ làm việc quyết liệt: như rìu đã đặt sẵn nơi gốc cây (x. Mt 3,10), như nia đã sẵn sàng để rê lúa (x. Mt 3,11; Lc 3,17); một phép rửa trong lửa đang chờ đợi mọi người (x. Mt 3,11; Lc 3,16). Người ta cũng tạo lập những nhóm “những người hoàn hảo” tách khỏi những người khác: đó là những người Pharisêu, “những người tách biệt”, và những người Exêni ở Qumrân, “các con cái ánh sáng”, “những người công chính”. Đây chính là những đầy tớ của ông chủ trong dụ ngôn. Tuy nhiên, vì có hiểu biết và kiên nhẫn vô biên, Thiên Chúa đã và vẫn xử sự cách khác.
2. Thiên Chúa không muốn triệt tiêu sự dữ, nghĩa là những kẻ dữ, nhưng muốn họ sống còn và sống chung với những người tốt. Hẳn là Ngài hiểu tính hợp lý trong đề nghị của các đầy tớ, nhưng Ngài đã phải xử sự ngược đời, là vì cỏ lùng sống đan quyện với lúa tốt, nên nếu nhổ cỏ lùng, thì khó tránh được chuyện nhổ cả lúa tốt. Với lại, nếu cỏ lùng không thể thành lúa tốt (về thực vật học), kẻ xấu lại có thể trở thành người tốt (trong đời sống thiêng liêng). Sự hiểu biết và kiên nhẫn của Thiên Chúa là nhằm cứu độ mọi người. Đàng khác, sự xấu và sự thiện đan quyện với nhau tinh vi đến nỗi không dễ gì mà phân tách ra. Thật ra không phải là với những cuộc tiêu diệt mà người ta xây dựng được Nước Thiên Chúa, nhưng là với sự kiên nhẫn và tin tưởng.
3. Những gì mà loài người thấy như là một chướng kỳ thật ra lại là một điều bí nhiệm nằm trong chương trình Thiên Chúa: sự bé bỏng và yếu đuối không gây phương hại mà đúng hơn lại tạo điều kiện cho thành công tương lai. Nếu Nước Thiên Chúa trở thành một định chế tự thỏa mãn về mình và hết là một hạt cải, thì Nước ấy thiếu mất điều kiện tăng trưởng. Chỉ khi biết mình yếu đuối, con người cậy dựa vào Thiên Chúa, con người mới nên mạnh mẽ (x. 2 Cr 12,9). Các tín hữu cần phải bỏ các điểm tựa và các duyên cớ trần tục, trở thành nghèo khó, khiêm nhường, yếu đuối, để Họi Thánh có được những đặc tính như Đấng Sáng Lập thần linh muốn cho có.
4. Dụ ngôn Men trong bột khiến chúng ta nhớ đến một phương pháp mục vụ mà các sứ giả Tin Mừng đều nhớ: họ được đề nghị sống âm thầm, khiêm tốn, nhỏ bé, để có thể chuyển sức mạnh Tin Mừng vào trong lòng thế giới và biến đổi thế giới từ bên trong. Một tư tưởng khác đến từ thư 1 Pr 1,1: “Tôi là Phêrô, Tông Đồ của Đức Giêsu Kitô, kính gửi những người được Thiên Chúa kén chọn, những khách lữ hành đang sống tản mác trong các xứ”. Các Kitô hữu sống tản mác, sống tình trạng diaspora. Trong tiếng Hy Lạp, diaspora là hành động gieo hạt: Vậy các Kitô hữu là hạt giống Thiên Chúa gieo vào trong thế giới, để cuối cùng toàn thế giới trở thành một cánh đồng của Thiên Chúa, mang những hoa quả tốt lành.
Lm FX Vũ Phan Long, ofm
-------------------------------
TN 16-A97: Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt
(Mt 13, 24-43)
Hôm nay, Chúa Giêsu tiếp tục dùng các dụ ngôn để giúp các môn đệ cũng như dân chúng hiểu về : TN 16-A97
Hôm nay, Chúa Giêsu tiếp tục dùng các dụ ngôn để giúp các môn đệ cũng như dân chúng hiểu về "Nước Trời". Người so sánh " Nước Trời như một người đã gieo giống tốt trong ruộng mình; Nước Trời giống như hạt cải; Nước Trời giống như nắm men" (x. Mt 13, 24-43), nước ấy ở ngay " trên mặt đất " chứ không phải nơi xa lạ.
Thật vậy, chỉ trên mặt đất mới có chỗ cho lúa và cỏ lùng mọc lên, chỉ trong cuộc sống nhân trần mới có bột cần chất men, nên ở trên Thiên Đàng, chỉ có Thiên Chúa là tất cả mọi sự trong mọi người.
Chúa Giêsu lấy dụ ngôn hạt cải, mô tả nó " bé nhỏ hơn mọi thứ hạt giống, nhưng khi mọc lên, thì lớn hơn mọi thứ rau cỏ, rồi thành cây "(Mt 13, 32) … " cũng như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men "(Mt 13, 33), ngoài ám chỉ sự lớn lên âm thầm nhưng hùng mạnh của Nước Chúa trong lịch sử, Chúa Giêsu muốn nói đến sự nhập thể làm người của chính mình và sức thánh hóa của Chúa Thánh Thần.
Nếu ai đó không lấy men trộn vào bột làm cho bột dậy men, thì bột đó không thể sử dụng làm thực phẩm được. Nhưng nếu trộn bột vào men, bột sẽ dậy men, đó là cách Chúa Giêsu áp dụng cho Nước Trời... Cũng như thịt : để giữ gìn thịt khỏi hư, chúng ta phải tra muối vào để bảo quản... nếu không thịt sẽ hư và trở nên không phù hợp cho tiêu dùng. Một cách tương tự, nhân loại đại diện cho thịt hoặc bột, Chúa Giêsu và Chúa Thánh Thần là muối và men. Nếu men Thánh Thần và muối Giêsu không xuống thế gian, không mặc lấy bản tính con người, nghĩa là nhào trộn với con người, con người sẽ không bao giờ mất đi mùi hôi thối của tội lỗi, không " tẩy trừ men cũ, để nên bột mới, là bánh không men " (1Cr 5, 7) thì không thể được cứu độ.
Nếu con người chỉ dựa vào sức riêng mình, không cần Thánh Thần trợ giúp, thì thật sai lầm; bởi con người không được tạo dựng để ở trên Trời ... Nếu người tội lỗi không gặp gỡ Thiên Chúa, không từ bỏ tội lỗi, không được thấm nhuần sức sống thần linh của Thiên Chúa, người ấy sẽ không bao giờ được nếm hưởng cuộc sống đích thực ... Trái lại, nếu đón nhận được ân sủng của Chúa Thánh Thần, không " gây phiền muộn cho Thánh Thần " (Eph 4, 30), người ấy sẽ hạnh phúc và được sống đời đời.
Dụ ngôn hạt cải và nắm men có lẽ dễ hiểu nên các môn đệ không cần phải giải thích, các ông chỉ xin Chúa Giêsu : " giải thích dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng " (Mt 13, 36) sau khi đã về nhà. Và Người đã giải thích : " Người là kẻ gieo giống. Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái gian ác. Kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần "(Mt 13, 37-39).
Ở những thế kỷ đầu của Kitô giáo, giáo phái Đô nát cho rằng Giáo hội là tất cả những người lành, còn thế gian thì đầy dẫy con cái sự ác không có hy vọng được cứu độ. Thánh Augustinô quan niệm : "Chính Giáo Hội là một cánh đồng có lúa và cỏ lùng, có kẻ xấu và người tốt đều chung sống với nhau, là nơi để chúng ta bắt chước gương nhẫn nại của Chúa. Những kẻ dữ hiện hữu trong thế gian này hoặc là để được cải hóa hay là nhờ họ mà những kẻ lành có thể luyện tập đức nhẫn nại ".
Vì thế chúng ta có thể rút ra những bài học sau:
1. Cần phải có hành động khôn ngoan, thận trọng, nhẹ nhàng và đúng đắn của người gieo giống tốt, để đề phòng "kẻ thù của ông đến gieo cỏ lùng vào ngay giữa lúa, rồi đi mất " (Mt 13, 25). Thậm chí người gieo giống tốt có thể bị cám dỗ phản ứng với bạo lực khi áp dụng lời van xin của đầy tớ, " nếu ông bằng lòng, chúng tôi xin đi nhổ cỏ "(Mt 13, 27). Ông chủ thật tuyệt vời, bởi ông thận trọng thẳng thừng nói: " Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng. Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: "Các anh hãy nhổ cỏ lùng trước, rồi bó lại từng bó mà đốt đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta" (Mt 13, 29-30).
2. Chúa Giê-su, lúc sinh thời, Người đã phải đối mặt với sự hiện diện của sự dữ, các môn đệ Người cũng thế. Theo Matthêu thì cuộc đối đầu của Chúa Giêsu với sự dữ đã bắt đầu với câu chuyện thời thơ ấu lúc thánh Giuse đưa Đức Maria cùng Người trốn sáng Ai Cập để tránh cuộc thảm sát của Hêrôđê (Mt 2, 1-14). Người sẽ tiếp tục đối đầu khi bị cám dỗ trong hoang địa (Mt 4, 1-11), cũng như trong suốt cuộc đời sứ vụ công khai, và sẽ phải chiến đấu chống lại cái ác cho đến giờ phút cuối cùng của cuộc đời (Mt 26 ; 27). Tuy nhiên, Người sẽ chiến thắng khi sống lại bởi Đức Chúa Cha trong Chúa Thánh Thần (Mt 28).
Cũng giống như Thầy mình, các môn đệ Chúa Kitô cũng phải đối mặt với sự hiện diện của cái ác. Sau đó họ phải bắt chước Thầy mình nhẫn nại cho đến thời gian thu hoạch.
3. Trước sự hiện hữu của cái ác, thái độ của các môn đệ Chúa Kitô là gì nếu không phải là chấp nhận. Chúa Giêsu dùng dụ ngôn cỏ lùng để mời gọi chúng ta áp dụng một số thái độ cần phải có đối với sự hiện hữu của cái ác trên thế giới.
Trước hết cần phải gieo trong chúng ta và xung quanh chúng ta thật nhiều hạt tốt và đặc biệt là thực hiện từng bước để gìn giữ các hạt giống tốt cho đến mùa thu hoạch như là (cầu nguyện, tĩnh tâm, làm việc lành phúc đức, giúp đỡ tha nhân...)
Tiếp đến là phải hành động với sự khôn ngoan, thận trọng khi đối đầu với sự ác, đồng thời cầu xin Chúa Thánh Thần giúp sức cho, vì: "Thánh Thần nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta " (Rm 8, 26).
Cần phải đứng vững trong đức tin, hy vọng và bác ái; nghĩa là chinh phục cái ác bằng việc làm tốt, theo lời khuyên của thánh Tông đồ Phaolô: "Chớ để sự dữ thắng được ngươi, nhưng hãy lấy lành mà thắng dữ" (Rm 12, 21).
Chúng ta hãy hướng tới Mẹ Maria với lòng tin tưởng, để Mẹ giúp chúng ta trung thành theo Chúa Giêsu, và sống như con cái của Thiên Chúa.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ
-------------------------------
Kn 12,13.16-19; Rm 8,26-27; Mt 13,24-43
I. HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Mt 13,24-43.
(24) Đức Giê-su trình bày cho dân chúng nghe một dụ ngôn khác: “Nước Trời ví như chuyện người kia gieo giống tốt trong ruộng mình”. (25) Khi mọi người đang ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng vào giữa lúa, rồi đi mất. (26) Khi lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện. (27) Đầy tớ mới đến thưa chủ nhà rằng: “Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao ? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy ? (28) Ông đáp: “Kẻ thù đã làm đó !” Đầy tớ nói: “Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không ?” (29) Ông đáp: “Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. (30) Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: Hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi”. (31) Đức Giê-su còn trình bày cho họ nghe một dụ ngôn khác. Người nói: “Nước Trời cũng giống như chuyện hạt cải người nọ lấy gieo trong ruộng mình. (32) Tuy nó là loại nhỏ nhất trong tất cả các hạt giống. Nhưng khi lớn lên, thì lại là thứ lớn nhất: Nó trở thành cây, đến nỗi chim trời tới làm tổ trên cành được”. (33) Người còn kể cho họ một dụ ngôn khác: “Nước Trời cũng giống như chuyện nắm men bà kia lấy vùi vào ba đấu bột, cho đến khi tất cả bột dậy men”. (34) Tất cả các điều ấy, Đức Giê-su dùng dụ ngôn nói với đám đông, và Người không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn, (35) hầu ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ: “Mở miệng ra, tôi sẽ kể dụ ngôn, công bố những điều được giữ kín từ tạo thiên lập địa”. (36) bấy giờ Đức Giê-su bỏ đám đông mà về nhà. Các môn đệ lại gần Người và thưa rằng: “Xin Thầy giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe”. (37) Người đáp: “kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người. (38) Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái ác thần. (39) Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần. (40) vậy, như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào, thì đến ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy. (41) Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu, và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người. (42) Rồi quăng chúng vào lò lửa. Ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng. (43) Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của Cha họ. Ai có tai thì nghe”.
2. Ý CHÍNH: BA DỤ NGÔN VỀ PHẨM CHẤT NƯỚC TRỜI
Bài Tin Mừng hôm nay nối tiếp tư tưởng của tuần trước, nhằm trình bày về Nước Trời do Đức Giê-su : TN 16-A98
Bài Tin Mừng hôm nay nối tiếp tư tưởng của tuần trước, nhằm trình bày về Nước Trời do Đức Giê-su thiết lập như sau:
Trong Nước Trời có người tốt sống chung với kẻ xấu, giống như trong ruộng lúa tốt lại có cỏ lùng xen lẫn (24-30): Sở dĩ Thiên Chúa chưa loại trừ kẻ xấu ngay vì muốn họ có thời gian để hồi tâm sám hối hầu được sống đời đời (x. 2 Pr 3,15).
Sự tăng trưởng của Nước Trời ví như sự tăng triển của hạt cải (31-32), lúc đầu Nước Trời nhỏ bé nhưng về sau sẽ phát triển to lớn có thể đón nhận được nhiều dân tộc.
Sức mạnh của Nước Trời ví như nắm men được hòa lẫn trong khối bột (33-34): Hội Thánh cũng có sứ mạng biến nhân loại từ tình trạng ích kỷ bất công nên vị tha nhân ái.
3. CHÚ THÍCH:
- C 24-25: + Nước Trời ví như chuyện: Ở đây không cố ý so sánh Nước Trời với người gieo giống, nhưng muốn qua công việc của người nông dân đi cấy lúa để diễn tả ý nghĩa thiêng liêng của mầu nhiệm Nước Trời. Trong Nước Trời hiện nay người lành đang phải sống chung với kẻ ác. Nhưng đến ngày tận thế, Thiên Chúa sẽ phân thành hai loại chiên với dê, và sẽ thưởng người lành phạt kẻ dữ. + Người kia gieo giống tốt trong ruộng mình: Những gì Thiên Chúa thực hiện đều tốt đẹp, như tác giả sách Sáng Thế viết: “Thiên Chúa thấy thế là tốt đẹp” (x. St 1, 10.12.18.21.25.31).+ Khi mọi người đang ngủ: Ngủ là lúc người ta dễ mất cảnh giác, và kẻ thù là ma quỷ sẽ thừa cơ gieo cỏ lùng xen lẫn với lúa tốt. Cỏ lùng là thứ cỏ dại, rất dễ mọc và rễ của nó có thể làm hại cây lúa. Ma quỷ xảo quyệt chuyên đi cám dỗ loài người. Chúng gieo vào đầu óc người ta những tư tưởng hoài nghi và xúi giục họ bất tuân phục Thiên Chúa, như xưa chúng đã cám dỗ nguyên tổ loài người phạm tội (x. St 3, 1-7). + Rồi đi mất: ma quỷ vốn là thiên thần vô hình chuyên làm việc trong âm thầm. Chúng hành động mà không để lại dấu vết nào, khiến nhiều người không phát hiện ra sự hiện diện của chúng để cảnh giác đề phòng.
- C 26-28: + Khi lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện: Trong Hội Thánh người tốt kẻ xấu luôn sống đan xen, nên rất khó phân biệt ai tốt ai xấu. + Đầy tớ: ám chỉ những người thi hành sứ mạng rao giảng Tin Mừng. + Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?: Đầy tớ phát hiện ra có cỏ lùng xen lẫn với lúa tốt, nên thắc mắc tại sao cỏ lùng lại xuất hiện trong ruộng? + “Kẻ thù đã làm đó”: Ông chủ là hình ảnh của Thiên Chúa luôn tỏ ra bình tĩnh trước các hoạt động của ma quỷ chuyên cám dỗ con người hận thù ganh ghét nhau. + “Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không?”: một số người công chính muốn tiêu diệt những kẻ làm ác ngay.
- C 29-30: + Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa: Ông chủ Thiên Chúa luôn kiên nhẫn và muốn cho kẻ ác hồi tâm sám hối (x. Lc 13,8-9). Thực tế đã có nhiều tội nhân nhất thời làm điều ác, nhưng bản chất vốn lương thiện, nên khi có điều kiện đã hồi tâm trở về, như đứa con hoang đàng trong dụ ngôn người cha nhân hậu đã thành tâm trở về xin lỗi để làm hòa với cha mình (x. Lc 15,17-20). + Mùa gặt: Trong Thánh Kinh, mùa gặt là hình ảnh diễn tả ngày tận thế, khi Thiên Chúa sẽ cho các thiên thần thu gom lúa tốt là những người lương thiện vào Thiên Đàng và loại bỏ rơm rạ là các kẻ gian ác phải vào hỏa ngục chịu phạt muôn đời chung với ma quỷ (x. Is 17,5 ; Kh 14,14-20). Ngoài ra, Thiên Chúa để người tốt sống chung với kẻ xấu còn để thử thách đức tin của những người công chính. + Hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi: Sở dĩ Thiên Chúa phải đợi đến ngày tận thế mới xét xử là để kẻ dữ có thêm thời gian hồi tâm sám hối.
- C 31-32: + Nước Trời cũng giống như chuyện hạt cải: Hạt cải là một thứ hạt được dùng làm gia vị (moutarde). + loại nhỏ nhất trong tất cả các hạt giống: Người Do thái có câu ví von như sau: “nhỏ như hạt cải”. Hạt cải tuy nhỏ, nhưng lại có sức sống dồi dào, và sẽ trở thành cây rau cải to lớn, đến nỗi chim trời có thể bay đến làm tổ trên cành của nó. Dụ ngôn này nhằm nói lên sự tương phản giữa hai tình trạng của Nước Trời: Lúc khởi đầu Nước Trời chỉ là một nhóm nhỏ 12 môn đệ, nhưng đến ngày tận thế sẽ phát triển thành cây cải to lớn vững mạnh. + Chim trời tới làm tổ trên cành được: Cựu Ước thường dùng hình ảnh một cây to lớn có chim trời đến đậu, để chỉ một vương quốc hùng mạnh, có khả năng che chở con dân của mình (x. Ed 31, 5-7; Đn 4,18). Hình ảnh này ám chỉ Hội Thánh sau này sẽ giống như một cây cải to lớn, có thể thu nhận chim trời là các dân ngoại gia nhập.
- C 33: + Nước Trời cũng giống như chuyện nắm men: Men là một chất bột phụ gia, có sức biến đổi cả khối bột trộn chung với nó. + Ba đấu bột: Một khối lượng khá lớn khoảng trên 39 lít tức khoảng 60-70 kí-lô. Con số ba thúng bột này có lẽ lấy từ câu chuyện của tổ phụ Áp-ra-ham đã dùng ba thùng tinh bột làm bánh để đãi Đức Chúa, khi Người hiện ra với ông tại cụm sồi Mam-rê (x. St 18,6). + cho đến khi tất cả bột dậy men: Dụ ngôn này không so sánh Nước Trời với “Men”, nhưng muốn đề cao sức mạnh thánh hóa của Nước Trời: tuy chỉ có số lượng ít oi như một nắm men, nhưng lại có sức biến đổi cả nhân loại với số lượng lớn lao gấp hằng triệu lần. Tin Mừng được rao giảng đến đâu thì sẽ có sức cảm hóa, biến đổi người ta từ gian ác nên hiền hòa, từ tội lỗi nên thánh thiện. Ngoài ra, dụ ngôn cũng gián tiếp đề cập đến Bữa Tiệc Cánh Chung vào ngày tận thế cúa Đức Chúa (x. Is 25, 6-8).
- C 34-35: + Người không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn: Thực ra nhiều lần Đức Giê-su đã giảng mà không dùng dụ ngôn. Do đó câu này chỉ nhắm đề cập đến các bài giảng của Đức Giê-su về mầu nhiệm Nước Trời. Vì Đức Giê-su muốn tránh cho người nghe khỏi hiểu sai Nước Trời do Người thiết lập với một Nước mang tính thế tục, do ảnh hưởng của Thiên Sai chủ nghĩa mà dân Do Thái đang trông mong. + Hầu ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ: Thực ra đây là lời Thánh vịnh do A-saph viết. Sở dĩ Tin Mừng Mát-thêu gọi lời trích dẫn trên là lời ngôn sứ, có lẽ vì ông coi A-saph là ngôn sứ. Thánh vịnh cũng là Lời Chúa và có giá trị ngang hàng với sấm ngôn của các ngôn sứ.
- C 36-43: + Xin Thầy giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe: Đức Giê-su đã giải thich ý nghĩa từng câu từng chữ của dụ ngôn cỏ lùng trong bài Tin Mừng. Ở đây, chỉ xin nêu ra mấy điều cần biết thêm như sau: + Con cái Nước Trời… con cái ác thần: Cách phân chia nhân loại thành hai loại người đối lập nhau rất thông dụng trong Do Thái giáo. Người ta thường đọc thấy lời phân chia đó trong các văn bản được khai quật ở Cum-ran (Qumrân). chỉ khác một điều là: đối với Cum-ran thì mọi người lành đều ở trong giáo phái này, phân biệt với những kẻ gian ác ở ngoài giáo phái. Còn trong Tin Mừng hôm nay, cả kẻ lành và người dữ đều sống lẫn lộn chung trong Hội Thánh mà các môn đệ không được tách kẻ xấu ra khỏi người tốt trước thời hạn tân thế. + Như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào…: Trong dụ ngôn Cỏ Lùng (24-30), Đức Giê-su nhấn mạnh đến sự sống chung hiện tại giữa người lành và kẻ dữ, còn trong phần giải nghĩa dụ ngôn (36-43) Đức Giê-su lại nói nhiều đến ngày phán xét và sự thưởng phạt, nghĩa là nói đến tương lai. Có lẽ Mát-thêu khai triển thêm điều này là để nhắn nhủ các tín hữu đương thời đừng tự phụ vì mình đã được vào Hội Thánh. Nhưng họ phải luôn sống tốt để khỏi bị hình phạt hỏa ngục trong ngày tận thế. + Rồi quăng chúng vào lò lửa: Sách Đa-ni-en cho thấy có một sự trừng phạt kẻ ác bằng cách họ sẽ bị ném vào lửa đang cháy phừng phực (x. Đn 3,5-6). Đức Giê-su cũng dùng hình ảnh “lò lửa”, là nơi các kẻ gian ác sẽ bị trừng trị. + Ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng: Đây là hình ảnh sự đau đớn về thể xác ở đời này để qua đó diễn tả hình phạt thiêng liêng trong hỏa ngục muôn đời trong thế giới mai hậu. Kiểu nói “Bị quăng ra chỗ tối tăm bên ngoài, ở đó người ta sẽ phải khóc lóc nghiến răng” được sử dụng nhiều lần trong Tin Mừng Mát-thêu (x. Mt 8,12; 22,13; 24,51; 25,30). “khóc lóc nghiến răng” ám chỉ tình trạng những người bị giam trong hỏa ngục. Họ sẽ chịu đau khổ, thể hiện qua sự khóc lóc, và lòng thù hận Thiên Chúa qua sự nghiến răng. + Người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của cha họ: Kiểu so sánh này nhiều lần được dùng trong Thánh kinh. Chẳng hạn: “Các hiền sĩ sẽ chói lọi như bầu trời rực rỡ. Những ai làm cho người ta nên công chính sẽ chiếu sáng muôn đời như những vì sao” (Đn 12,3; x. 1 Cr 15,42-44).
4. CÂU HỎI:
1) Ba dụ ngôn trình bày về Nước Trời trong Tin Mừng hôm nay là những dụ ngôn nào? 2) Tại sao trong Hội Thánh vẫn luôn có người tốt kẻ xấu sống chung xen lẫn? 3) Ma quỷ làm gì để loài người phạm tội hầu bị phạt giống như chúng? 4) Tại sao Thiên Chúa không tiêu diệt kẻ xấu ngay lúc họ phạm tội và đến khi nào Ngài mới trừng phạt họ?
II. SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: Hãy thu gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi. Còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi” (Mt 13,30).
2. CÂU CHUYỆN: Sự ác đang hoành hành và gây đau khổ cho con người:
Mới đây bên Hoa Kỳ, một học sinh 15 tuổi đã mang súng tiểu liên cưa nòng vào nhà trường, bắn bừa bãi vào các thầy cô và các học sinh khác làm chết và bị thương nhiều người. Ở sở thú ĐI-TROI (Detroit) người ta phải thuê thêm 4 nhân viên để bảo vệ các thú vật khỏi bị khách tham quan quậy phá. Một con Kan-gu-ru Úc còn nhỏ bị lạc mất mẹ, đã bị đám con nít trêu chọc và ném đá đến chết. Tại hồ nuôi cá sấu, nhiều người lớn đã ném những mẩu điếu thuốc xì gà còn cháy dở vào những chú cá sấu đang nằm tắm nắng và thích thú reo hò khi thấy tro lửa làm cháy phỏng da khiến loài bò sát này quằn quại đau đớn. Tại gia đình, có những em nhỏ khi thấy con chó hay con mèo đang nằm ngủ trên sàn, đã đá mạnh vào bụng, khiến chúng kêu rú lên và các em cười lên khóai trá... Những điều điên rồ đáng kinh tởm đó khiến chúng ta phải tự hỏi : Tại sao sau hơn hai mưoi thế kỷ rao giảng Tin Mừng mà tội ác vẫn còn hiện diện khắp nơi như vậy? Chúng ta có thể và phải làm gì để loại trừ các tội ác ấy ra khỏi môi trường mình đang sống? Trong Tin Mừng hôm nay, Đức Giê-su đã gián tiếp trả lời cho các thắc mắc này qua ba dụ ngôn về Nước Trời là cỏ lùng, hạt cải và men trong hũ bột.
3. SUY NIỆM:
1) Dụ ngôn cỏ lùng: Thực trạng kẻ tốt người xấu sống đan xen
Ngày nay trong xã hội vẫn còn nhiều kẻ gian ác sống lẫn lộn với người lương thiện. Trong lòng Hội Thánh cũng có tình trạng tương tự: Trong cộng đoàn giáo xứ, hội đoàn hay dòng tu, luôn có các người tốt xấu sống chung lẫn lộn và người tốt luôn bị kẻ xấu ức hiếp hãm hại. Ngay trong hàng ngũ các mục tử chăn dắt đoàn chiên, ngoài đại đa số là các mục tử nhân hậu, đã tận hiến cuộc đời để phục vụ đoàn chiên, vẫn không thiếu những kẻ chăn thuê ích kỷ vụ lợi, chỉ lo tìm lợi bằng việc xén lông chiên, uống sữa chiên và ăn thịt chiên nhưng lại không tha thiết đến số phận của đoàn chiên, biểu hiện qua thái độ làm khó con chiên và chạy trốn khi thấy sói rừng, bỏ mặc đoàn chiên cho sói mặc sức cắn xé giết hại… Tin Mừng hôm nay cũng cho thấy ma quỷ là kẻ thù của Thiên Chúa chính là tác nhân gieo rắc sự gian ác vào lòng con người, cám dỗ họ chống lại Thiên Chúa và gây đau khổ cho tha nhân. Vậy làm thế nào để phân biệt ai là lúa tốt ai là cỏ lùng? Phải đối xử thế nào với những kẻ xấu xa gian ác thành viên của Hội Thánh?
a) Phân biệt xấu tốt theo tiêu chuẩn của Thiên Chúa: Thông thường thật khó phân biệt được người tốt và kẻ xấu vì lòng người khó biết được như người xưa đã dạy: “Sông sâu còn có người dò. Lòng người nham hiểm ai đo cho cùng! ”. Các nhà tu đức cũng diễn tả về thực trạng này như sau: người thánh thiện thực sự thì không có dáng vẻ đạo đức, còn kẻ thánh thiện giả lại luôn mang bộ mặt thánh thiện (“Sanctus est sed non videtur, videtur sed non est”). Chẳng hạn: bọn Pha-ri-sêu giả hình “Làm mọi việc cốt để cho thiên hạ thấy… đeo những hộp kinh thật lớn mang những tua áo thật dài… (Mt 23,5) thì được mọi người kính trọng và khen là đạo đức, còn Đức Giê-su là “Đấng Thánh của Thiên Chúa” lại có lối sống chan hòa bình dị như người thường, thì lại bị thiên hạ đánh giá là “tay ăn nhậu, bạn bè với quân thu thuế và phường tội lỗi” (Mt 11,19). Tuy nhiên Đức Giê-su đã vạch mặt bọn người Pha-ri-sêu giả hình như sau: “Khốn cho các ngươi, hỡi các kinh sư và người Pha-ri-sêu giả hình!... bên ngoài thì có vẻ công chính trước mặt thiên hạ, nhưng bên trong toàn là giả hình và gian ác !” (Mt 23,27-28). Về việc xét đoán người tốt kẻ xấu, cần nghe theo lời dạy của Đức Chúa với Sa-mu-en: “Thiên Chúa không nhìn theo kiểu người phàm: Người phàm chỉ thấy điều mắt thấy, còn Đức Chúa thì thấy tận đáy lòng” (1 Sm 16,7).
b) Người đạo đức sẽ tránh thói giả hình và làm mọi việc với lòng mến: Đức Giê-su đã dạy môn đệ phải tránh thói giả hình khi làm các việc đạo đức: “Vậy khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Thầy bảo thật anh em: chúng đã được phần thưởng rồi. Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc anh bố thí được kín đáo, và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả công cho anh” (Mt 6,2-4). Thánh Phao-lô còn dạy các tín hữu phải làm mọi việc với lòng mến Chúa yêu người: “Giả như tôi có đem hết gia tài cơ nghiệp mà bố thí, hay nộp cả thân xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có đức mến, thì cũng chẳng ích gì cho tôi” (1 Cr 13,3).
2) Giá trị của đau khổ ?:
Thiên Chúa cho phép sự ác xuất hiện để thử thách và thanh luyện con người. Trong chuyện ông Gióp, Thiên Chúa đã cho ma quỉ được thử thách đức tin của ông (x. G 1,12; 2,6). Như vậy đau khổ thử thách cũng có giá trị vì những lý do sau:
a) Đau khổ giúp ta nên hoàn hảo hơn: Chẳng hạn lần đầu dùng dao, ta đã vụng về nên bị đứt tay, từ đó ta sẽ rút kinh nghiệm để ngày càng sử dụng dao thành thạo hơn.
b) Tội lỗi và đau khổ sẽ giúp ta khiêm tốn và thông cảm với tha nhân hơn: Nhờ đã từng bị đau mắt hay đau răng, bị đau khổ vì người yêu phụ bạc… mà chúng ta sẽ dễ cảm thông với những ai bị đau khổ như vậy, nhờ đó lòng đạo đức nơi ta cũng được gia tang.
c) Chúa có thể rút từ sự dữ ra sự lành: ngụ ngôn Trung Hoa có câu chuyện sau: Một ông già ở gần biên giới có con ngựa rất quí tự nhiên bị mất tích. Một tuần sau, con ngựa ấy quay về trang trại dẫn theo một con ngựa cái khác cũng xinh đẹp và quí hiếm như nó. Từ khi có hai con ngựa quý, cậu con trai ông chủ ngày ngày cùng chúng bạn chơi đua ngựa. Một hôm anh ta bị té gẫy chân. Năm sau, khi quân địch tấn công vào các làng biên giới, mọi trai tráng trong làng đều bị động viên lên đường chiến đấu nơi tiền tuyến, mười người đi thì bị chết chin người. Riêng con trai ông lão vì bị què chân không phải nhập ngũ nên còn sống… Câu chuyện này cho thấy điều dữ có thể là khởi đầu cho điều tốt và ngược lại. Nếu người ta có thể biến một điều xấu thành tốt, thì Thiên Chúa quyền năng nhân hậu cũng có thể rút từ sự dữ ra sự lành. Thánh Phao-lô đã viết như sau: “Thiên Chúa làm cho mọi sự đều sinh lợi ích cho những ai yêu mến Người” (Rm 8,28). Bài “Mừng vui lên” (Exultet) hát trong đêm Phục Sinh đã gọi tội nguyên tổ là “tội hồng phúc”, vì nhờ tội này mà Thiên Chúa đã ban Đấng Cứu Thế cho nhân loại chúng ta.
d) Chấp nhận đau khổ còn là cách chứng tỏ một tình thương thực sự: Trong đời sống thường ngày, đau khổ của người này có thể thành nguyên nhân đem lại hạnh phúc cho người kia. Chẳng hạn: Sự cực khổ của cha mẹ sẽ mang lại hạnh phúc cho con cái. Do đó khi chấp nhận chịu thua thiệt đau khổ để người khác được hạnh phúc là dấu hiệu của một tình yêu thực sự. Đức Giê-su đã thể hiện tình yêu tột cùng khi chịu thiệt rửa chân cho các môn đệ và sau đó đã lập bí tích Thánh Thể để nên của ăn và ở cùng Hội Thánh luôn mãi.
3) Tình thương của Thiên Chúa đối với kẻ gian ác:
a) Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt: Có lẽ chúng ta sẽ làm như các người làm công trong dụ ngôn khi phát hiện kẻ xấu đã đề nghị với ông chủ: “Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không ?” Nhưng ông chủ đã từ chối với lý do: “Sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh lại làm bật luôn rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt”. Qua đó cho thấy lòng nhân từ thương xót của Thiên Chúa đối với tội nhân là cho họ có thời gian hồi tâm sám hối. Thực tế có những người hôm nay là tội nhân, nhưng khi được ơn Chúa, đã trở nên thánh thiện, như các thánh: Phê-rô, Phao-lô, Ma-ri-a Ma-đa-lê-na, Au-gút-ti-nô…
b) Dụ ngôn cho thấy ý định của ông chủ là Thiên Chúa như sau: “Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: Hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi”. Như vậy, ngoài một số ít kẻ gian ác bị trừng phạt nhãn tiền để răn đe, còn nói chung, Thiên Chúa luôn tỏ lòng bao dung, kiên nhẫn chờ đợi kẻ gian ác ăn năn sám hối như Ê-dê-ki-en đã tuyên sấm: “Ta không muốn cho kẻ gian ác phải chết. Nhưng muôn nó ăn năn sám hối và được sống” (Ed 18,28).
c) Về số phận của con người: Số phận mỗi người được quyết định vào giờ chết của mỗi người hay vào ngày tận thế chung cả nhân loại, như Đức Giê-su đã giải thích ý nghĩa của dụ ngôn cỏ lùng: “vậy, như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào, thì đến ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy. Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu, và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người. Rồi quăng chúng vào lò lửa. Ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng. Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời trong Nước của Cha họ” (Mt 13,40-43).
4) Chúng ta phải làm gì?
a)Trước hết: Phải ghét ma quỷ và mọi tội lỗi gian ác, nhưng phải thương yêu các tội nhân và giúp họ quay về giao hòa với Thiên Chúa để được hưởng ơn cứu độ. Cần khôn ngoan phân biệt thật giả tốt xấu để làm bạn với người tốt và tránh chơi với kẻ xấu để tránh trở thành kẻ xấu, như người xưa đã dạy: “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã”. Nhưng nếu kẻ có tội là người thân của mình, thì hay vì xa lánh, chúng ta cần kiên nhẫn chịu đựng và khôn ngoan nhủ bảo, hy vọng họ sẽ sớm hồi tâm trở về với Chúa. Nhưng nếu kẻ gian ác cố chấp và ngày càng lún sâu vào tội ác, thì chúng ta cần đoàn kết để chế tài, không cho kẻ ác tiếp tục làm hại người lương thiện.
b)Cũng cần ý thức mặt tích cực của tội lỗi và sự ác: Sự xấu hay điều ác tuy có gây cho chúng ta phải khó chịu, nhưng cũng có mặt tích cực là giúp thanh luyện chúng ta. Do đó nếu phải sống chung với chồng hay vợ là kẻ xấu thì ta cần tìm cách sửa lỗi cho họ. Cần nhẫn nhịn chịu đựng họ và coi họ như phương thế giúp ta được thanh luyện để ngày một nên hoàn thiện hơn. Về vấn đề này, tác giả thư Do thái cũng viết: “Chúa thương ai thì mới sửa dạy kẻ ấy, và có nhận ai làm con thì Người mới cho roi cho vọt” (Dt 12,6).
c)Mỗi ngày hãy quyết tâm làm một việc tốt để cộng tác chống lại sự ác: Chẳng hạn: giúp một người mù chữ biết đọc biết viết, gia nhập vào một hội đoàn tông đồ giáo dân... Mỗi ngày làm một việc thiện giúp ích cho một người kèm theo một lời nguyện tắt để xin Chúa cho một tội nhân được ơn trở lại, noi gương thánh Tê-rê-sa làm mọi việc để cầu nguyện cho một tử tội. Cuối cùng chị đã nhìn thấy hắn tỏ dấu ăn năn trước khi bị hành hình…
4. THẢO LUẬN:
1)Trong những việc làm kể trên thì việc nào bạn thấy hợp với khả năng của bạn và quyết tâm làm trong thời gian sắp tới ? 2) Bạn thích lời nào trong các lời nguyện tắt được ghi trong Tin Mừng: “Lạy Chúa, xin thương xót con là kẻ có tội”, “Lạy Chúa, xin tha cho chúng vì chúng lầm chẳng biết”, “Lạy Chúa, Chúa muốn con làm gì“?… Tại sao bạn thích?
5. NGUYỆN CẦU:
- LẠY CHÚA GIÊ-SU. Xin biến đổi con trở nên một người tốt và nên con hiếu thảo của Chúa Cha noi gương Chúa xưa. Xin hãy biến đổi đôi mắt con khi nhìn thấy lỗi lầm của anh em giống như cái nhìn từ bi bao dung của Chúa đối với tông đồ Phê-rô sau khi ông phạm tội. Xin hãy biến đổi tai con để biết lắng nghe những lời kêu cứu của anh em như Chúa đã nghe thấu lời người mù kêu xin và đã chữa cho anh được sáng mắt. Xin biến đổi lòng trí con để nhận ra thánh ý Chúa Cha như xưa Chúa đã vâng theo ý Chúa Cha trong Vườn Cây Dầu. Xin biến đổi tình cảm của con để mỗi ngày them lòng mến Chúa yêu người. Mỗi lần rước lễ, xin hãy thánh hóa môi miệng con, biến đổi tâm tư tình cảm và toàn thể con người con, để con trở thành người mang Chúa là tình thương đến chia sẻ với mọi người.
- LẠY CHÚA GIÊ-SU. Thế giới hôm nay không cần những Ki-tô hữu buồn chán thất vọng. Xin Chúa hãy biến đổi khuôn mặt của con nên ngời sáng giống như tổ phụ Mô-sê sau khi được gặp Đức Chúa trên núi. Xin giúp nụ cười của con luôn rạng ngời nét hồn nhiên vui vẻ và hiền hòa của Chúa. Xin cho lời nói của con luôn chân thật, khiêm nhu và dịu dàng dễ thương, nhất là những khi con giúp anh em sửa lỗi. Ước chi người đời khi thấy con là thấy Chúa đang hiện diện trong con. Ước chi con luôn can đảm vác thập giá đời mình mà bước theo chân Chúa. Vì con biết rằng khi con cùng chết, con cũng sẽ cùng được sống lại với Chúa sau này.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.
LM ĐAN VINH - HHTM
-------------------------------
CHÚA NHẬT 16 THƯỜNG NIÊN
Lắng nghe sứ điệp của bài Tin Mừng (Mát-thêu 13:24-43)
Mở đầu loạt dụ ngôn về Nước Trời, Chúa Giê-su đã kể dụ ngôn người gieo hạt giống để nói lên tầm: TN 16-A99
Mở đầu loạt dụ ngôn về Nước Trời, Chúa Giê-su đã kể dụ ngôn người gieo hạt giống để nói lên tầm quan trọng của việc đón nhận lời giảng Tin Mừng. Một số ý tưởng chính được ngầm hiểu trong dụ ngôn ấy, thí dụ ý định tốt của người gieo là muốn mọi hạt giống đều sinh hoa trái, hoặc hạt giống tự nó đã có khả năng phát triển… Những ý tưởng này được lập lại trong cả ba dụ ngôn của bài Tin Mừng hôm nay và đề cao lòng nhân hậu của Thiên Chúa, Đấng mong mỏi thấy Nước Trời được phát triển và mang lại kết quả trong tâm hồn mỗi người chúng ta.
Tội lỗi đã cướp đoạt Nước Trời khỏi tâm hồn tổ tông và tất cả chúng ta. Nhưng lòng nhân hậu của Thiên Chúa muốn phục hồi Nước ấy, để vườn địa đàng được khởi sự nơi chúng ta ngay khi sống ở đời này. Theo kế hoạch của Thiên Chúa, Con Một Người được sai đến để rao giảng và thiết lập Nước Trời. Như thế Nước Trời không nên hiểu như một tổ chức trần thế, mà là một thực tại thiêng liêng trong tâm hồn mỗi người. Để diễn tả cách cụ thể thực tại ấy, Chúa Giê-su dùng những hình ảnh trong đời sống thường ngày như hạt giống tốt gieo trong ruộng, hạt cải gieo trong vườn và nắm men vùi trong thúng bột.
Trước hết là vai trò của Thiên Chúa đối với Nước Trời. Dụ ngôn ruộng lúa và cỏ lùng trình bày Thiên Chúa như ông chủ nhà gieo hạt giống tốt vào ruộng lúa của ông. Ông biết tất cả những gì có thể xảy ra cho ruộng lúa và ông cũng biết phải làm gì trong tình huống ấy. Ông biết kẻ thù muốn làm hại ông một cách rất tinh vi. Nhưng ông cũng thừa kiên nhẫn và lòng thương xót để cứu những cây lúa vô tội khỏi bị nhổ đi do sự bất cẩn của các đầy tớ. Ông sẵn sàng chờ đợi cho tới mùa gặt, cứ để cây lúa lớn lên chung với cỏ lùng. Thiên Chúa còn làm hơn cả ông chủ ruộng nữa. Mỗi tâm hồn là một thửa ruộng đón nhận những hạt lúa Nước Trời. Mặc cho cỏ lùng là những điều xấu do kẻ thù ma quỷ gieo vào, Thiên Chúa vẫn thừa quyền năng để giúp những hạt lúa Nước Trời mọc lên và phát triển. Người ban ân sủng và sức mạnh, để chúng ta có thể dần dần loại trừ tội lỗi và những tính hư nết xấu. Cách ứng xử của ông chủ ruộng cho chúng ta thấy sự kiên nhẫn và lòng nhân hậu của Thiên Chúa dành cho chúng ta. Rõ ràng là “có Thiên Chúa bênh đỡ chúng ta, ai còn chống lại được chúng ta?” (Rô-ma 8:31).
Vì Nước Trời là một thực tại thiêng liêng, âm thầm phát triển trong tâm hồn, nên Chúa Giê-su kể thêm hai dụ ngôn nữa để nói lên đặc tính này. Hạt cải có tiềm năng mọc lên, lớn mạnh và còn có thể trở nên chỗ nương náu cho chim trời. Cũng thế, nắm men tuy ít, nhưng có sức biến đổi cả một thúng bột. Như vậy mỗi người chúng ta là hạt cải, là nắm men, hay nói đúng hơn, mỗi người chúng ta là một Nước Trời. Sức sống của Nước Trời sẽ biến đổi chúng ta từ hạt cải nhỏ xíu thành cây cải lớn, từ ba thúng bột trơ trơ thành ba thúng bột dậy men. Nước Trời sẽ làm chúng ta thành những người sống cho tha nhân, cho Giáo Hội và cộng đồng.
Sống sứ điệp Tin Mừng
Giải thích cho các môn đệ hiểu ý nghĩa dụ ngôn ruộng lúa và cỏ lùng, Chúa Giê-su nói: “Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người. Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời”. Phải, chúng ta là hạt giống tốt, nhưng Chúa không cất giữ trong kho, mà đem gieo vào thế giới. Mục đích Người làm thế không phải để mặc chúng ta bị tác hại và mất đi do ảnh hưởng của tội lỗi và thế gian. Trái lại, chúng ta được Chúa trao cho sứ mệnh làm hạt cải để chim trời có chỗ nương náu và làm men trong bột để biến đổi thế giới này nên tốt hơn.
Sống bên cạnh những người xấu, những cám dỗ của ma quỷ và thế gian, nhiều khi chúng ta thấy mình quá yếu đuối và không đủ sức chống trả. Nhưng thánh Phao-cô cam kết với chúng ta rằng: “Có Thần Khí giúp đỡ chúng ta là những kẻ yếu hèn” (Rô-ma 8:26). Hoặc như sách Khôn Ngoan dạy: “Vì Chúa làm bá chủ vạn vật, nên Chúa nương tay với muôn loài” (12:16). Do đó, chúng ta cứ vững tâm, không kỳ thị nguyền rủa người xấu, nhưng bắt chước Cha trên trời là Đấng nhân hậu, đối xử với họ bằng thái độ quảng đại. Tuy nhiên cách tốt nhất là chúng ta hãy trở nên dụng cụ để Chúa dùng mà thay đổi bộ mặt trần gian này.
Lm. Đa-minh Trần đình Nhi
-------------------------------
Thế giới hôm nay vẫn còn là như một thửa ruộng, trong đó có cỏ lùng xen lẫn với lúa. Cái tốt xen: TN 16-A100
Thế giới hôm nay vẫn còn là như một thửa ruộng, trong đó có cỏ lùng xen lẫn với lúa. Cái tốt xen lẫn với cái xấu. Chúng ta chỉ cần để ý một chút là có thể nhận ra trong giáo xứ, trong khu xóm, trong gia đình có những người tốt và những người xấu. Hơn nữa, cùng một con người, nhưng có lúc hành động tốt và có lúc hành động xấu.
Chọn cái tốt và làm điều tốt cũng như ghét cái xấu và tiêu diệt cái xấu, đó là bài học luân lý phổ thông nhất cho mọi người ở mọi nơi và trong mọi lúc. Bài học này nói thì dễ nhưng áp dụng vào thực hành lại chẳng dễ chút nào. Vì thế, chúng ta cần phải cố gắng liên tục, cố gắng không ngừng.
Tuy nhiên cái đích mà Chúa Giêsu nhắm tới không phải chỉ là những kẻ khô khan nguội lạnh mà còn là những người sốt sắng nóng nảy, bởi vì dụ ngôn trên kêu gọi sự nhẫn nại. Nhẫn nại với lịch sử, với người chung quanh và với chính bản thân mình. Đừng vội kết án như thể mọi sự đã xong xuôi, chẳng còn gì để mà nói, để mà trông chờ. Nó đã hư đã hỏng, chỉ còn việc nhổ lên và vất đi. Các nhãn hiệu tốt và xấu như được gắn chặt nơi mỗi con người một cách vĩnh viễn.
Nền tảng của sự nhẫn nại chính là tính chất của giai đoạn chúng ta đang sống. Giai đoạn hiện tại là một giao thời và sự hiện diện của Giáo Hội là một lời mời gọi chứ chưa phải là một lời kết án. Giai đoạn hiện tại còn là thời rao giảng Tin Mừng. Các môn đệ của Chúa được sai đi để đem đến ơn cứu độ. Nhưng đồng thời lòng ham muốn sai trái và tội lỗi vẫn còn được phép hoạt động. Sẽ tới một thời được gọi là mùa gặt, tức là cuộc phán xét trong ngày sau hết. Bấy giờ Chúa Giêsu sẽ đứng lên để làm công việc phải làm: phân định vĩnh viễn người lành kẻ dữ, người tốt kẻ xấu. Người lành thì sáng chói trong Nước Chúa còn kẻ dữ thì bị ném vào lửa, ở đó sẽ phải khóc lóc và nghiến răng.
Nhẫn nại đi đôi với lạc quan và hy vọng. Dụ ngôn còn là một lời mơi gọi chúng ta phải biết nhìn về tương lai. Căn bệnh rồi sẽ khỏi, chiến tranh rồi sẽ hết, bất công không thể kéo dài một cách vĩnh viễn, kẻ phạm tội có thể hối cải và kẻ thất vọng sẽ tìm thấy chốn cậy trông.
Nhưng tin vào tương lai cũng là hoạt động cho niềm tin trở thành sự thật. Nhẫn nại không có nghĩa là khoanh tay ngồi im chờ đợi trong trạng thái thụ động. Người tín hữu tin ở sự chiến thắng của cái tốt, tin ở một tương lai tươi đẹp, tin ở công trình cứu chuộc của Thiên Chúa, cũng phải là người hành động một cách tích cực để huỷ diện cái xấu và làm phát sinh những cái tốt.
----------------------------------