Phúc Âm: Mc 9, 37-42. 44. 46-47: “Ai chẳng chống đối các con, là ủng hộ các con. Nếu tay con nên dịp tội cho con, hãy chặt tay đó đi”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Marcô. Khi ấy, Gioan thưa cùng Chúa Giêsu rằng: “Lạy Thầy, chúng con thấy có kẻ nhân danh Thầy mà trừ quỷ, kẻ đó không theo chúng ta, và chúng con đã ngăn cấm y”. Nhưng Chúa Giêsu phán: “Ðừng ngăn cấm y, vì chẳng ai có thể nhân danh Thầy mà làm phép lạ, rồi liền đó lại nói xấu Thầy. Ai chẳng chống đối các con, là ủng hộ các con. Ai nhân danh Thầy mà cho các con một ly nước vì lẽ các con thuộc về Ðấng Kitô, Thầy bảo thật các con: kẻ đó sẽ không mất phần thưởng đâu. Nhưng nếu kẻ nào làm cớ vấp phạm cho một trong những kẻ bé mọn có lòng tin Thầy, thà buộc thớt cối xay vào cổ người ấy mà xô xuống biển thì hơn. “Nếu tay con nên dịp tội cho con, hãy chặt tay đó đi: thà con mất một tay mà được vào cõi sống, còn hơn là có đủ hai tay mà phải vào hoả ngục, trong lửa không hề tắt. Và nếu chân con làm dịp tội cho con, hãy chặt chân đó đi: thà con mất một chân mà được vào cõi sống, còn hơn là có đủ hai chân mà phải ném xuống hoả ngục. Và nếu mắt con làm dịp tội cho con, hãy móc mắt đó đi, thà con còn một mắt mà vào nước Thiên Chúa, còn hơn là có đủ hai mắt mà phải ném xuống hoả ngục, nơi mà dòi bọ rúc rỉa nó không hề chết và lửa không hề tắt”. - Ðó là lời Chúa. ------------------------------------------
Sau khi tốt nghiệp đại học, Thomas More dấn thân vào con đường chính trị. Chàng thăng tiến chức rất nhanh. Năm 1529, chàng được vua nước Anh là Henry VIII phong lên chức Đại Pháp quan. Nhưng thảm kịch lại xảy đến cho Thomas More. Vua Henry VIII ly dị hoàng hậu và tái hôn bất hợp pháp. Để chống lại những kẻ phản đối cuộc tái hôn này, vua bắt buộc các quan trong triều đình ký tên chấp nhận cuộc tái hôn là hợp pháp. Ai bất tuân sẽ bị tống ngục vì tội phản loạn. Vì sợ mất chức tước, các quan đều ký tên, chỉ trừ ông Thomas More. Ông cương quyết chống lại gương xấu của nhà vua. Bạn ông là Norfolk khuyên, “Cuộc tái hôn này có hợp pháp hay không thây kệ nó, bạn cứ ký tên vào, bạn thấy các quan đều ký tên cả rồi.”
Thomas More vẫn từ chối không chịu ký tên, vì ông không thể làm điều lỗi luật Chúa, nhất là nêu gương mù gương xấu cho dân chúng. Thế là ông đã bị tống ngục và bị hành hình năm 1535.
2. Cạm bẫy
Người ta đồn ăn thịt nhất là óc của khỉ sẽ trị được bệnh phong thấp, nên nhiều người tìm cách đánh bẫy khỉ. Họ lấy trái dừa, bổ ra làm đôi, bỏ vào đó trái cam thơm ngon, khoét một lỗ nhỏ vừa nắm tay khỉ, rồi cột trái dừa lại, đem treo trên cây. Nghe mùi thơm của cam, khỉ tìm đến, thọt tay vào trái dừa, nắm lấy trái cam lôi ra. Nhưng nó không thể rút tay ra được, vì tay nó nắm trái cam quá lớn so với cái lỗ của trái dừa. Biết mình bị mắc bẫy, nhưng nó cứ nắm chặt trái cam, dẫy dụa, kêu la. Thế là người ta bắt được con khỉ khờ dại đó.
3. Cột cối đá lớn vào cổ nó
Ông Henry nổi tiếng về cách kết thúc câu chuyện gây ngạc nhiên của ông. Có một câu chuyện liên hệ đến một đứa trẻ thiếu thốn về mặt tình cảm. Nó luôn hỏi cha nó có thể ngồi vào lòng ông được không? Nhưng người cha luôn gạt đi và bảo nó ra ngoài chơi.
Điều không thể tránh khỏi đã xảy ra, cô bé lớn lên và chấp nhận tình yêu thương từ bất cứ ai. Cô trở thành một cô gái điếm. Khi cô chết, thánh Phêrô thưa với Chúa Giêsu, “Hôm nay có một người tội lỗi xấu xa đến.”
Và đây là kết luận ngạc hiên khi Chúa Giêsu nói với thánh Phêrô, “Lúc cô ấy đến, hãy cho cô vào thiên đàng. Còn khi cha của cô đến, hãy bắt ông chịu trách nhiệm về cuộc đời của cô.” Tôi có cảnh giác để không làm điều gì khiến cho người khác, đặc biệt là trẻ nhỏ, mất niềm tin vào Chúa Giêsu không?
4. Gương tốt khơi dậy gương tốt
Một thanh niên bị án tử hình vì tội sát nhân. Trước khi thi hành án, anh xin nhà vua hoãn lại cho anh hai ngày và cho anh về nhà sắp đặt mọi việc. Nhà vua sợ anh trốn luôn nên nói với dân chúng có mặt ở đó, “Trẩm sẽ cho người thanh niên này về nhà, nếu có ai trong các ngươi dám bảo lãnh, và nếu người thanh niên này không trở lại thì kẻ đó phải chết thay.”
Nhà vua nghĩ là không ai dám bảo lãnh như thế, nhưng có người dám đứng ra bảo lãnh. Mọi người đều cho rằng người này phải chết thay cho người thanh niên đó, vì chắc chắn hắn sẽ trốn luôn.
Nhưng đúng hai ngày, người thanh niên đó đến phủ phục trước mặt vua, “Tâu bệ hạ, tôi đã làm xong mọi việc, hôm nay tôi xin đến để chịu án tử.”
“Thế là ngươi không trốn luôn à?”
“Thưa tôi không muốn thất tín, để cho không ai nói được sự tín trung đã bến mất khỏi thế giới con người.”
Quay sang người bảo lãnh, nhà vua hỏi, “Còn ngươi, sao ngươi dám bảo lãnh cho người xa lạ này?”
“Tâu bệ hạ, vì tôi muốn chứng tỏ lòng nhân hậu và can đảm hy sinh cho kẻ khác vẫn còn trong xã hội loài người.” Và từ trong đám đông, người con của kẻ bị chàng thanh niên giết chết tiến ra phủ phục trước măt vua và nói: “Tâu bệ hạ, giờ đây tôi xin bệ hạ tha cho chàng thanh niên bị án tử hình này. Tôi và gia đình đã tha cho anh ta rồi, vì tôi muốn chứng minh trong xã hội con người còn có kẻ biết tha thứ cho nhau.”
5. Tinh thần đoàn kết xây dựng
Có sáu người đi lạc giữa đêm giá lạnh miền Bắc cực. Họ xúm xích nhau bên đống lửa để đỡ giá lạnh như cắt da xé thịt. Nhưng điều lạ là đống lửa sắp tàn, và mỗi người đang cầm một thanh củi trên tay, mà không ai bỏ vào lửa cho nó tiếp tục cháy.
Người thứ nhất là một quả phụ. Bà thấy người ngồi bên cạnh là một thanh niên da đen. Bà tự nhủ, “Tại sao mình phải hy sinh thanh củi này để sưởi ấm ngoại kiều?”
Người thứ hai nhìn thấy người gần bên là một kẻ thuộc phe đối lập nên nghĩ, “Tại sao mình phải hy sinh khúc củi này sưởi ấm kẻ thù?”
Người thứ ba là một người nghèo khổ đói rách, nhìn thấy bên mình là một người giàu có sang trọng. Anh tự nhủ, “Tại sao mình phải hy sinh miếng củi của mình để sưởi ấm cho hạng giàu sang ích kỷ?”
Người thứ tư chính là kẻ giàu sang đó. Anh ta thấy kẻ nghèo khó bên cạnh thì nghĩ, “Dại gì mình bỏ thanh củi của mình ra, để sưởi ấm cho hạng cùng đinh mạt kiếp và lười biếng đó.”
Người thứ năm chính là anh thanh niên da đen. Anh nghĩ người da trắng đã khinh dễ hà hiếp người da màu. Anh dứt khoát không bỏ thanh củi của mình vào đống lửa để trả thù bọn da trắng.
Người sau cùng thuộc thành phần du đãng, không tin ai cũng chẳng làm việc gì cho ai nếu không có lợi. Hắn tự nhủ, “Nhất định mình không bỏ khúc củi của mình vào đống lửa để cho bọn đó sưởi ấm.”
Như thế, tất cả sáu người đều sưởi ấm nhờ đống lửa đang tàn lụi, nhưng không ai muốn bỏ thanh củi của mình vào cho nó tiếp tục sưởi ấm cho mình và cho những người cùng lạnh lẽo như mình. Cuối cùng sáu người đều chết cóng vì giá lạnh, không chỉ giá lạnh bên ngoài mà vì sự giá lạnh của tâm hồn ích kỷ, hẹp hòi, phe phái.
6. Ấn tượng xấu
Trên một chuyến xe lửa, cha Béc-na Vo-gan gặp một hành khách ăn nói rất tự do và thô tục. Ông ta nói những chuyện đồi bại, lấy làm thích thú và cười khóai trá. Mọi thái độ khôn ngoan và lịch sự nhắc ông ta để ông ta im lặng đều không hiệu quả. Xe đến ga, người hành khách ấy xuống. Cha Vo-gan thò đâu ra cửa xe gọi theo: “Này ông, ông còn quên cái gì đây này”. Người đó vội lên toa, nhìn quanh và hỏi: “Quên cái gì đâu”? Cha Vo-gan nói với giọng tử tế nhưng cứng rắn: “Ông để lại một ấn tượng xấu cho hành khách trong toa”. Người ấy xấu hổ đi xuống ngay.
7. Thuê tài xế lái xe.
Có một người giầu có rất yêu mến mẹ già. Một hôm ông muốn đi thuê một người tài xế chở bà mẹ già đi chơi mỗi buổi chiều. Có ba người đến xin chân tài xế đó.
Người giầu nói: “Tôi không muốn có một tai nạn nào xẩy ra trong khi các ông mang mẹ tôi đi chơi cả. Tôi sẽ thử cả ba ông xem các ông lái xe giỏi đến mức nào. Tôi muốn xem các ông lái sát hào bao nhiêu mà không bị rơi xuống”.
Người tài xế thứ nhất tự nhủ: “Cái đó thì dễ ợt”. Ông ngồi bẻ tay lái và chạy vù xuống đường, cách cái hào một tấc.
Người thứ hai thầm bảo: “Mình lái ngon hơn hẳn là cái chắc”. Ông này cũng lái vèo xuống đường và chỉ cách cái hào có nửa tấc.
Trong khi đó, người thứ ba suy nghĩ rất hung, kết quả ông lái cách hào những một mét.
Hai người tài xế trước thấy thế cười đắc chí, nhưng người giầu lại bảo bác tài xế thứ ba rằng: “Tôi xin nhận bác làm tài xế cho mẹ tôi. Tôi cần người tài xế có bảo đảm, mà một người lái có bảo đảm thì không bao giờ lái sát hào quá”.
(W.J. Diamond, Đồng cỏ non, 1968, tr 19-20)
Hôm nay Chúa nói với chúng ta: nếu tay hay chân, hay mắt nên dịp tội thì hãy chặt, hãy móc nó mà quăng đi, có khác nào Chúa muốn chúng ta lánh xa dịp tội. Đừng bao giờ liều thân nhảy vào dịp tội. Ngoài ra, chúng ta còn phải nỗ lực hy sinh nhiều để giữ lòng trong sạch và trung thành với Chúa. Thà chết chẳng thà phạm tội mất lòng Chúa.
Thánh Phaolô đã từng phát biểu, ‘Đức mến thì nhẫn nhục, hiền hậu…, tha thứ tất cả, tin tưởng tất cả, hy vọng tất cả, chịu đựng tất cả… nhưng vui khi thấy điều chân thật’ (1 Cr 13:4-7), phải chăng qua bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu muốn đề cập cách thực tế tới các đặc tính của đức mến này, cũng như coi chúng không chỉ như thuộc tính của con người, mà còn áp dụng cho cả Thiên Chúa nhân ái nữa?
‘Đức mến tin tưởng tất cả, hy vọng tất cả!’ Sự khác biệt giữa môn đệ Gio-an và thầy Giêsu không chỉ hệ tại nơi hành động ngăn cản hay đừng ngăn cản một việc thiện không rõ mục đích, ‘có người lấy danh Thầy mà trừ quỉ’. Sự khác biệt lớn giữa hai người là ở chỗ, Thầy Giêsu có lòng nhân còn Gio-an thì không. Môn đệ của một Đấng Kitô nhân ái và hay xót thương không thể là người hành động thế này hay thế khác, nhưng phải là người có lòng nhân. Bao lâu còn khắt khe, xét nét… thậm chí lên án người anh em trong cách cư xử của họ, thì chưa đáng coi mình là môn đệ chân chính của Đức Kitô. “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”; trước một việc thiện, dù nhỏ nhất hay xuất phát từ một con người bất xứng nhất, Tin Mừng không những đòi ta có thái độ khoan nhượng, mà còn đòi phải đón lấy như một sự ủng hộ tích cực. Trong tinh thần đó, Don Bosco, vị thánh hết lòng yêu thương giới trẻ, đã lên tiếng: “Hãy yêu mến những gì trẻ yêu thích”, hay “Các con cứ việc la hét chơi đùa thỏa thích… miễn là đừng phạm tội”. Cũng trong tin tưởng và hy vọng của Tin Mừng mà ta nhận ra giá trị to lớn của các việc phục vụ thường ngày, dầu nhỏ bé nhất… như ‘cho người anh em uống một chén nước lã’. Đương nhiên ‘vì lẽ anh em thuộc về đấng Kitô’ được hiểu là nhân danh lòng nhân ái xót thương vô biên của Thiên Chúa ‘được tỏ hiện nơi Đức Kitô Giêsu’.
‘Đức mến thì nhẫn nhục, hiền hậu’; chính trong đức mến đối thần này mà ta nhận ra sự trầm trọng của cái gọi là ‘làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã’, trầm trọng tới độ, trong cách nói ngoa ngữ của người Do Thái, ‘thà buộc cối đá lớn vào cổ mà ném xuống biển còn hơn’. Cũng vậy để tránh dịp tội, nếu cần, ta cũng phải sẵn sàng hy sinh mất mát tất cả, ‘thà chặt tay, chặt chân, móc mắt…’ Trong thư thứ nhất gửi giáo đoàn Cô-rin-tô, khi bàn về vấn đề ăn thịt cúng (chương 8), Phao-lô cho chúng ta thấy, vì đức mến, ông đã tự buộc mình vào sự từ bỏ quyết liệt như thế nào; “Nếu của ăn mà làm cớ cho anh em tôi sa ngã, thì tôi sẽ không bao giờ ăn thịt nữa, để khỏi làm cớ cho anh em tôi sa ngã” (1 Cr 8:13). Và lý lẽ ông đưa ra cũng rất thuyết phục: “Thế là sự hiểu biết của bạn làm hư mất một người yếu đuối, một người anh em mà đức Kitô đã chịu chết để cứu chuộc! Như vậy, phạm đến anh em và làm tổn thương lương tâm yếu đuối của họ là phạm đến đức Kitô!” (câu 11-12).
Như vậy theo Phao-lô, Đấng đã tôn trọng sự yếu đuối của con người tội lỗi trước hết lại là chính Thiên Chúa xót thương. Cái chết tự hiến của Giêsu - Con Một Ngài cho thấy Thiên Chúa đã nhẫn nhục và hiền hậu trước sự yếu hèn của từng người chúng ta như thế nào. Và còn hơn cả ‘chặt tay, chặt chân, móc mắt…’, còn hơn cả ‘không bao giờ ăn thịt nữa’, Thiên Chúa đã trao nộp chính người Con Một chí ái để chết trên thập giá vì chúng ta (xem Ga 3:16). Mạch văn của Phao-lô cũng cho chúng ta hiểu rằng, ‘làm cớ sa ngã’ không chỉ mang nội dung làm gương mù gương xấu trong lãnh vực luân lý, mà còn hàm cả Tin Mừng và thần học nữa. “Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã’, câu xác quyết này của Đức Giêsu rõ ràng chất chứa nội dung đức mến nhân ái của Tin Mừng khi chính Người tự giời thiệu mình như sau, ‘không bẻ gẫy cây lau bị dập, khộng giập tắt tim đèn còn khói’ (Mt 12:20). Nếu Thiên Chúa nhân ái đã thà hy sinh Con Một mình để cứu lấy nhân loại tội lỗi, trước cả khi họ hoán cải để trở nên hoàn thiện, thì tôi là ai mà dám nhân danh sự thánh thiện, công chính, đạo đức hay hiểu biết của mình để loại bỏ người anh em? Làm như thế là tôi đang gây cớ vấp phạm, ‘làm tổn thương lương tâm yếu đuối của người anh em’. Chỉ cần nhìn vào thái độ Đức Giêsu cư xử với người phụ nữ Sa-ma-ri thấp kém bên bờ giếng Gia-cóp, khi kêu mời bà hãy kín múc Nước Hằng Sống bất chấp tình trạng sống chung chạ của chị (Gio-an chương 4), là tôi hiểu ra ngay ‘đức mến thì nhẫn nhục, hiền hậu’ phải như thế nào. Trong môi trường Tin Mừng chân chính, ‘kẻ bé mọn đang tin’ phải được trân trọng và bảo vệ hơn hết. Do đó tôi không được phép nhân danh bất cứ giá trị nào, dầu lớn lao tới mấy, để kết án hay loại trừ họ.
Nếu tôi muốn trở nên mục tử nhân lành như Đức Kitô mong ước, bài học nhân ái này dứt khoát phải được tôi thuộc lòng, và tôi cũng mơ ước được cùng các anh em tiến bước và phục vụ trong một Hội Thánh nhân ái.
Lạy Chúa Giêsu nhân ái! Có lẽ còn lâu con mới hiểu thấu lòng nhân ái của Chúa, cũng như phải sống đức mến thần linh này với hết mọi người ra sao. Trong công tác mục vụ, xin cho con nằm lòng câu xác quyết của Phao-lô: “Giả như tôi được ơn nói tiên tri, và được biết hết mọi điều bí nhiệm, mọi lẽ cao siêu, hay có được tất cả đức tin đến chuyển núi dời non, mà không có đức mến… thì chẳng ích gì cho tôi” (1Cr 13:1-3); chỉ như thế con mới thực sự dõi theo bước chân của vị Mục Tử Nhân Hậu. Amen.
Lời Chúa hôm nay thật là khắt khe. Thánh Giacôbê tỏ ra không khoan nhượng đối với những người giàu có: “Hãy khóc than… tai họa chờ đợi các ngươi đó. Của cải các ngươi bị mục nát…” Những lời thánh nhân mô tả gây ấn tượng mạnh mẽ, liệu ngài có nói khác đi vào thời đại chúng ta không? “Các ngươi không trả tiền công cho người gặt lúa. Các ngươi tìm kiếm lạc thú và sự xa hoa, các ngươi tiệc tùng trong lúc người ta chém giết kẻ khác…”.
Tin Mừng cũng gắt gao như vậy khi đòi hỏi ta phải dùng những phương thế quyết liệt để thoát khỏi sự dữ: “Nếu tay ngươi khiến ngươi phạm tội thì hãy chặt nó đi… Nếu mắt ngươi khiến ngươi phạm tội thì hãy móc nó đi…”.
Cám dỗ để mặc.
Nơi chúng ta và ngoài chúng ta, trong đáy lòng chúng ta và trong xã hội vẫn có sự dữ và tội lỗi. Ta biết thế, ta nhận thấy thế, ta nghe nói đi nói lại như thế. Và ta có khuynh hướng là đành chịu vậy thôi. Ta sẽ nói: “Không làm gì được đâu. Bao giờ cũng thế mà, ta không thay đổi được thế giới đâu”. Rồi một khi đã nói như vậy rồi, người ta đồng lõa với một thế giới tầm thường và quen đi với chính sự tầm thường của mình nữa. “Tôi không đến nỗi tệ hơn kẻ khác. Có những người còn dở hơn tôi nữa. Tôi quá già rồi thay đổi sao được, phải chấp nhận con người mình như vậy thôi, và chấp nhận thế giới như hiện có”.
Những ngôn sứ không được tín nhiệm.
Nhưng, may mắn thay, không phải mọi người đều phản ứng như vậy, không phải mọi người đều cam chịu cả. Ở giữa chúng ta vẫn còn có những ngôn sứ đang kêu gào, tố cáo, răn đe. Họ không chỉ nói mà thôi –điều này thường quá dễ– họ hành động nữa. Họ dám chịu liên lụy với những kẻ không được kính trọng, những kẻ chịu thiệt thòi về quyền lợi của mình, bị ngược đãi. Họ đấu tranh chống lại sự dữ chung quanh và sự dữ nơi chính mình.
Ta thấy đó, đây là lịch sử được lập lại. Trong đoạn sách dân số, người ta nói với chúng ta về hai người: Eldad và Médad, nói tiên tri trong lúc những ngôn sứ khác đã ngưng nói. Người ta tìm cách bắt họ im đi ngay. Họ không nói đúng lúc, họ không theo luật lệ đã được thiết lập. Họ xáo trộn hết thảy mọi sự.
Một biến cố tương tự được kể lại trong Tin Mừng: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người trừ quỷ nhân danh Thầy; Chúng con đã ngăn cản nó vì nó không thuộc nhóm chúng ta”.
Môsê và Chúa Giêsu có cùng một phản ứng như nhau: “Hãy để các ngôn sứ nói tiên tri. Hãy để họ nói. Hãy để họ hành động”.
Ta hãy xem những kẻ nói hơi mạnh một chút trong môi trường của chúng ta, họ tố cáo những sự hèn nhát của chúng ta, làm xáo trộn những tư tưởng chúng ta đã nhận được, làm cho chúng ta hoang mang, bắt chúng ta phải ra khỏi những lối suy tư và ứng xử của chúng ta. Những ngôn sứ này có thể là con cái, người phối ngẫu, một người láng giềng, một bạn đồng nghiệp của ta. Chúng ta dành cho họ số phận nào? Chúng ta có nhạy cảm trước lời kêu gọi của họ không?
Nhiều ngôn sứ.
Cứ để cho các ngôn sứ nói tiên tri, nâng đỡ, khuyến khích họ và để họ thách thức mình, đó là thái độ nên có. Nhưng xem ra còn phải làm hơn nữa. Chúng ta có nhớ lời ước mong của Môsê không: “Ôi! Ước gì Chúa có thể đặt Thần Khí của Ngài nơi họ “hết thảy” để làm cho toàn thể dân Ngài trở thành một dân ngôn sứ!”.
Cần có những ngôn sứ trên thế giới, trong Giáo Hội, trong các cộng đồng giáo xứ, trong các gia đình. Cần có những người đàn ông và đàn bà trẻ tuổi hoặc cao niên nói và hành động thế nào để khắp nơi trên thế giới mọi người được mời gọi và khuyến khích đẩy lui những gì làm cho con người mất tính người và làm tăng trưởng những gì giúp họ nên người hơn. Cần tăng số –ngày càng đông hơn- những ngôn sứ để nói tiên tri làm vinh danh Thiên Chúa và gây ích cho con người. Trở thành một cộng đoàn các ngôn sứ, chúng ta có dám thành thật xin Chúa điều này không?
Thuận ngôn nghịch nhĩ. Lời thật mất lòng. Thế nhưng hiếm có người muốn nghe lời thật – lời của sự thật, lời của chân lý.
Ca dao nói: “Mật ngọt nên mới chết ruồi – Những nơi cay đắng là nơi thật thà”. Thật vậy, người nịnh ta là kẻ thù của ta, người khen ta mà khen đúng là bạn của ta, người chê ta mới là thầy của ta. Khó nghe quá! Khó chịu lắm! Nhưng đó lại là sự thật! Sự phục thiện rất quan trọng. Phải tâm niệm “mất lòng trước, được lòng sau” thì mới là người chính trực.
Cái ác càng ngày càng hoành hành, tự tung tự tác. Thậm chí chỉ nhìn thấy “ngứa mắt” mà kẻ thủ ác không ngại rút dao lụi cho một cú, dù người bị hại không hề có lỗi gì. Đúng như tiền nhân nói: “Nhân dục thắng, thiên lý vong” [Ham muốn của con người thắng thì lẽ công (trời) sẽ bị mất]. Cũng vậy, ngạn ngữ Trung quốc nói: “Con cưng chiều khó giữ cơ nghiệp, vợ quay quắt khó giữ cửa nhà”.
Cái gì cũng có hệ lụy tất yếu: Gia luật bất minh, con cái hư hỏng; quốc pháp bất nghiêm, đất nước suy vong.
TƯ TƯỞNG DẪN TỚI LỜI NÓI
Lời nói là kết quả của tư tưởng. Vì phản ứng não quá nhanh, nhanh như chớp, chúng ta không thể nhận ra điều đó, nhưng quả thật là vậy!
Sách Dân Số kể: Đức Chúa ngự xuống giữa đám mây và nói chuyện với ông Môsê. Người lấy một phần Thần Khí đang đậu trên ông mà đặt trên bảy mươi kỳ mục. Khi Thần Khí đậu xuống trên các ông thì các ông bắt đầu phát ngôn, nhưng việc đó không tái diễn nữa. Bấy giờ có hai người ở lại trong trại, một người tên là En-đát, một người tên là Mê-đát. Các ông đã được ghi trong danh sách kỳ mục, nhưng đã không đến Lều. Thần Khí đậu xuống trên các ông và các ông bắt đầu phát ngôn trong trại.
Một người thanh niên chạy đi báo tin cho ông Môsê: “Ông En-đát và ông Mê-đát đang phát ngôn trong trại!” (Ds 11:27). Ông Giôsuê, con ông Nun, từng theo hầu ông Môsê từ hồi còn nhỏ, lên tiếng nói với ông Môsê: “Thưa thầy, xin thầy ngăn cản họ!” (Ds 11:28). Nhưng ông Môsê trả lời: “Anh ghen dùm tôi à? Phải chi Đức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ đều là ngôn sứ!” (Ds 11:29).
Lời nói có thể chỉ là “lời theo gió bay”, nhưng lời nói vẫn quan trọng: “Nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy”. Một lời nói ra, bốn ngựa cũng không đuổi kịp. Thế mà người ta không chịu “uốn lưỡi 7 lần” nên mới “nói nhịu” hoặc “lỡ lời”. Sự thật là chính Thần Khí mới tạo nên sự sống, vì có sống thì mới nói được. Mọi người đều được Thiên Chúa trao trách nhiệm làm ngôn sứ cho Ngài, nghĩa là ai cũng phải dùng lời nói mà tuyên xưng và loan báo Thiên Chúa nhân lành vô cùng.
Luật vị nhân sinh, nhân sinh bất vị luật. Luật có sau con người nên luật phải vì con người, chứ con người không vì luật. Bởi con người không còn “nhân chi sơ tính bổn thiện” nên phải có luật, như hàm thiếc tra cho con ngựa chứng, nếu không thì mọi tôn ti trật tự đều bị đảo lộn. Thật vậy: “Ở đâu không có Lề Luật, thì cũng không có vi phạm” (Rm 4:15). Phàm cái gì cũng phải có luật: Luật giao tế, luật kinh tế, luật kinh doanh, luật quốc gia, luật quốc tế, luật đời, luật tôn giáo, luật đoàn thể, luật gia đình,… Ngay cả chuyện giản dị như ăn và nói cũng có luật. Nhưng tất cả đều phải dựa vào Luật Chúa, gọi là Thánh Luật, vì Chúa Giêsu xác định: “Trước khi trời đất qua đi, thì một chấm một phết trong Lề Luật cũng sẽ không qua đi, cho đến khi mọi sự được hoàn thành” (Mt 5:18).
Thánh Luật là Ý Chúa: “Luật pháp Chúa quả là hoàn thiện, bổ sức cho tâm hồn. Thánh Ý Chúa thật là vững chắc, cho người dại nên khôn” (Tv 19:8). Luật đời có thể khiến người ta khổ sở, nhưng Luật Chúa luôn làm người ta hạnh phúc. Ai yêu mến Chúa thì chuyên chăm thi hành Thánh Luật, luôn miệt mài tìm kiếm Ý Chúa để vâng theo: “Lòng kính sợ Chúa luôn trong trắng, tồn tại đến muôn đời. Quyết định Chúa phù hợp chân lý, hết thảy đều công minh” (Tv 19:10). Tác giả Thánh vịnh nói thay chúng ta: “Tôi tớ Ngài đây xin ra công học hỏi; ai giữ những điều này sẽ được nhiều lợi ích. Nhưng nào ai thấy rõ các lầm lỗi của mình? Xin Ngài tha các tội con phạm mà chẳng hay. Xin cũng giữ cho tôi tớ Ngài khỏi kiêu ngạo, đừng để tính xấu này thống trị con. Như thế con sẽ nên vẹn toàn không còn vương trọng tội” (Tv 19:12-14). Chúng ta chỉ là những tội nhân, thế nên rất cần Luật Chúa để cải thiện cách sống, và đó mới là hạnh phúc đích thực mà các tôi trung của Chúa hằng mơ ước: “Hạnh phúc thay ai sống đời hoàn thiện, biết noi theo luật pháp Chúa Trời” (Tv 119:1).
LỜI NÓI DẪN TỚI HÀNH ĐỘNG
Thánh Giacôbê khuyên một lèo: “Giờ đây, hỡi những kẻ giàu có, các người hãy than van rên rỉ về những tai hoạ sắp đổ xuống trên đầu các người. Tài sản của các người đã hư nát, quần áo của các người đã bị mối ăn. Vàng bạc của các người đã bị rỉ sét; và chính rỉ sét ấy là bằng chứng buộc tội các người; nó sẽ như lửa thiêu huỷ xác thịt các người. Các người đã lo tích trữ trong những ngày sau hết này. Các người đã gian lận mà giữ lại tiền lương của những thợ đi cắt lúa trong ruộng của các người” (Gc 5:4a). Vì thế, “tiền lương ấy đang kêu lên oán trách các người, và tiếng kêu của những thợ gặt ấy đã thấu đến tai Chúa các đạo binh” (Gc 5:4b).
Thánh nhân nói quá tỉ mỉ, quá rõ ràng, không hề bóng gió. Những lời đó hẳn chúng ta rất “chói tai” khi nghe, hoặc “xốn” mắt khi đọc. Sự thật mất lòng là thế! Ngài còn nói thêm: “Trên cõi đất này, các người đã sống xa hoa, đã buông theo khoái lạc, lòng các người đã được no đầy thoả mãn trong ngày sát hại. Các người đã kết án, đã giết hại người công chính, và họ đã chẳng cưỡng lại các người” (Gc 5:5-6). Càng đọc/nghe, chúng ta càng thấy tự hổ thẹn với lương tâm của chính mình. Dù chúng ta có đấm ngực bao nhiêu lần mà không thay đổi cách sống, không bớt hung ác mà thêm tốt lành, không bớt ngu mà thêm khôn, thì cũng chỉ là vô ích!
Một hôm, ông Gioan tâm sự với Đức Giêsu: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta” (Mc 9:38). Đức Giêsu bảo: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta” (Mc 9:39-40). Ôi, Sư phụ Giêsu “dễ ghét” quá chừng! “Không chống lại là ủng hộ”, Ngài nói vậy chứng tỏ Ngài quá chừng dễ thương, vì Ngài chẳng đòi hỏi chi cả.
Ngài không đòi hỏi điều chi lớn lao, thậm chí chỉ một hành động nhỏ cũng được Ngài ghi công: “Ai cho anh em uống một chén nước vì lẽ anh em thuộc về Đấng Kitô, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu” (Mc 9:41). Tuy nhiên, Ngài cũng thẳng thắn cảnh báo: “Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn” (Mc 9:42). Cách so sánh rất thật, tất nhiên cũng rất… “chói tai”. Ngài tiếp tục so sánh cụ thể hơn: “Nếu tay anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi; thà cụt một tay mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai tay mà phải sa hoả ngục, phải vào lửa không hề tắt. Nếu chân anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi; thà cụt một chân mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai chân mà bị ném vào hoả ngục. Nếu mắt anh làm cớ cho anh sa ngã, thì móc nó đi; thà chột mắt mà được vào Nước Thiên Chúa còn hơn là có đủ hai mắt mà bị ném vào hoả ngục, nơi giòi bọ không hề chết và lửa không hề tắt” (Mc 9:43-48). Nghe mà giật thót mình như sét đánh. Nhưng đó là nghiêm luật của Chúa, không bao giờ lay chuyển. Ngài là Đấng trung tín và công minh, hễ NÓI là LÀM. Chúng ta không thể biện minh bằng bất kỳ lý do nào!
Thế mà chúng ta thấy ai không “hợp ý” mình hoặc không theo phe mình, chúng ta liền tìm mọi cách gièm pha, lườm nguýt, “hạ bệ”, hoặc trù dập. Tất nhiên Thiên Chúa biết rõ chúng ta là gì và thế nào, chỉ là cát bụi và tội lỗi, ích kỷ và kiêu ngạo. Nhưng chúng ta cũng đừng quá thất vọng, mà hãy luôn nhớ rằng lòng thương xót của Ngài còn lớn hơn mọi tội lỗi của cả thế gian này, như Thánh Giám mục Phanxicô Salê nói: “Đừng bao giờ lo buồn vì sự bất toàn của mình, nhưng phải luôn luôn can đảm đứng dậy sau khi vấp ngã”. Vế thứ hai trong câu nói của thánh nhân rất quan trọng!
Đặc biệt là Chúa Giêsu đã hứa: “Tôi muốn lòng nhân chứ đâu cần lễ tế. Vì Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi” (Mt 9:13). Đó là niềm hy vọng và niềm an ủi đối với chúng ta. Ngài không chỉ muốn chúng ta sống mà còn phải được sống dồi dào (Ga 10:10). Nhưng Ngài cũng bắt chúng ta tự vấn lương tâm: “Nếu các ông hiểu được ý nghĩa của câu này: Ta muốn lòng nhân chứ đâu cần lễ tế, ắt các ông đã chẳng lên án kẻ vô tội” (Mt 12:7).
Kiêu ngạo dẫn đến cố chấp. Đó là tội “siêu trọng”, tội nặng nhất, tội phạm đến Chúa Thánh Thần: “Mọi tội, kể cả tội nói phạm thượng, cũng sẽ được tha cho loài người, chứ tội nói phạm đến Thần Khí sẽ chẳng được tha. Ai nói phạm đến Con Người thì được tha; nhưng ai nói phạm đến Thánh Thần sẽ chẳng được tha, cả đời này lẫn đời sau” (Mt 12:31-32).
Lạy Chúa, xin giúp chúng con luôn biết cẩn trọng mọi thứ ngay từ trong ý nghĩ để chúng con đêm ngày tìm kiếm Thánh Ý Ngài và hết lòng thi hành Thánh Luật. Chúng con cầu xin nhân Danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Thiên Chúa cứu độ của chúng con. Amen.
Có những điều tưởng nhỏ mà hóa to, có những điều tưởng to mà lại nhỏ. Như tục ngữ Việt Nam nói: “Lỗ nhỏ làm đắm thuyền”. To hoặc nhỏ cũng có nghĩa đen và nghĩa bóng, tiêu cực và tích cực. Chuyện nhỏ và to giống như vòng lẩn quẩn, có cái khôi hài mà “thấm thía”.
Trong cộng đồng mạng, người ta có luận về “chuyện nhỏ – to” như thế này: “Đất nước NHỎ có thủ đô TO, thủ đô TO có những con đường NHỎ, con đường NHỎ có những căn nhà TO, căn nhà TO có… có…” (*). Đúng là cười ra nước mắt, cười mà đau, cười mà chẳng vui chút nào! Sao thế nhỉ? Chỉ khổ cho đám “dân đen”, kêu chẳng ai thèm nghe!
Chu kỳ “nhỏ-to” như vậy không chỉ nói tới xã hội, đừng vội cười người kẻo bị người cười, vì trong đó cũng thấy “thấp thoáng” bóng dáng những người có chức vị trong tôn giáo. Dù to hay nhỏ, dù rộng hay hẹp, loại “ô dù” nào cũng đáng sợ. Kiểu nào thì cũng chỉ khổ đám dân đen thấp cổ bé miệng mà thôi!
Tuy nhiên, sự thật mãi mãi là sự thật, và sự thật thường làm chúng ta đau lòng, ngại đối mặt, thế nhưng ai dám đối mặt với sự thật thì mới khả dĩ “nên khôn”, vì chính sự thật sẽ giải thoát chúng ta (x. Ga 8:32) – Thầy chí thánh Giêsu đã bảo thế.
Trình thuật Ds 11:25-29 cho biết: “Ngày xưa, Đức Chúa ngự xuống giữa đám mây và nói chuyện với ông Mô-sê. Người lấy một phần Thần Khí đang đậu trên ông mà đặt trên bảy mươi kỳ mục. Khi Thần Khí đậu xuống trên các ông thì các ông bắt đầu phát ngôn, nhưng việc đó không tái diễn nữa”. Thần Khí đó là Thánh Linh, là Chúa Thánh Thần, là Ngôi Ba Thiên Chúa. Ngài không bao giờ xuất hiện trong dạng hình người – chỉ như Gió, Lửa, Nước, hoặc Bồ Câu – nhưng Ngài vẫn không ngừng tác động nơi mỗi chúng ta, ngay từ trong ý nghĩ.
Bấy giờ có hai người ở lại trong trại, một người tên là En-đát, một người tên là Mê-đát. Các ông đã được ghi trong danh sách kỳ mục, nhưng đã không đến Lều. Thần Khí đậu xuống trên các ông và các ông bắt đầu phát ngôn trong trại. Một người thanh niên chạy đi báo tin cho ông Mô-sê: “Ông En-đát và ông Mê-đát đang phát ngôn trong trại!”. Ông Giô-suê, con ông Nun, từng theo hầu ông Mô-sê từ hồi còn nhỏ, lên tiếng nói với ông Mô-sê: “Thưa thầy, xin thầy ngăn cản họ!”. Nhưng ông Mô-sê trả lời: “Anh ghen dùm tôi à? Phải chi Đức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ đều là ngôn sứ!”.
Được lãnh nhận Thần Khí là điều ai cũng muốn, ông Mô-sê cũng đã mong cho mọi người đều được ơn “nói tiếng lạ” để trở nên ngôn sứ của Thiên Chúa. Về cơ bản, bất cứ ai đã lãnh nhận Bí tích Thánh Tẩy thì đều có thiên chức: Ngôn sứ, Tư tế, và Vương giả.
Đây là lĩnh vực thần học, như Công đồng Vatican II đã đề cập trong Hiến chế Tín lý về Giáo hội (số 10). Đại ý: Thiên chức Tư tế (linh mục là tư tế thừa tác, Kitô hữu là tư tế cộng đồng) là để hiến dâng của lễ cứu độ loài người; Tiên tri (hoặc Ngôn sứ) là để loan báo Tin Mừng Nước Trời; Thiên chức Vương giả (hoặc Vương đế) là để phục vụ dân riêng của Thiên Chúa.
Với mỗi Kitô hữu (dù là giáo hoàng, giám mục, linh mục, phó tế, tu sĩ, giáo dân, thành viên Đạo Binh Đức Mẹ, Lòng Chúa Thương Xót, Phạt Tạ Thánh Tâm, Con Đức Mẹ, Dòng Ba Đa-minh, Cursillo, Thiếu Nhi Thánh Thể, Hội đồng Giáo xứ,...), đều được Thánh Phêrô nhắn nhủ: “Hãy để Thiên Chúa dùng anh em em như những viên đá sống động mà xây lên ngôi đền thờ thiêng liêng, và hãy để Thiên Chúa dắt anh em làm hàng tư tế thánh, dâng những lễ tế thiêng liêng đẹp lòng Người, nhờ Đức Giêsu Kitô” (1 Pr 2:5).
Thời gian gần đây, chúng ta thấy xuất hiện phong trào “Sứ Điệp Từ Trời”, hoặc vấn đề “Canh Tân Đặc Sủng Với Ơn Té Ngã Và Nói Tiếng Lạ” mà Lm P.X. Ngô Tôn Huấn đã vài lần đề cập và cảnh báo. Quả thật, nếu chúng ta cứ “chạy đua” theo các “sự lạ” như vậy, coi chừng sẽ hóa thành Tin Lành.
Vì thế, đừng ham “thành tích” hoặc “sự lạ” mà tự làm hại đức tin của chính mình. Phúc đâu chưa thấy mà lại thấy họa! Trừ một số ít các vị thánh có ơn đặc biệt (như Thánh Martin, Thánh Faustina, Thánh Piô Năm Dấu,...), đa số các thánh đều có cuộc sống bình thường, thậm chí là rất bình thương, không có gì gọi là “lạ”. Vấn đề quan trọng vẫn là sống lòng thương xót để chứng tỏ đức tin vững mạnh và trọn vẹn đến hơi thở cuối cùng. Ngay như đối với Thánh Gioan XXIII, Thánh Gioan Phaolô II, Chân phước Phaolô VI, Chân phước Têrêsa Calcutta, Bậc đáng kính P.X. Nguyễn Văn Thuận,... là những người vừa sống cùng thời với chúng ta, cuộc đời các ngài không có gì gọi là “sự lạ”, có chăng là cách sống “lạ” – tức là thâm tín, chịu đựng, hy sinh,… vì mến Chúa và yêu người. Ai thực sự được gặp Chúa thì chắc chắn cuộc đời biến đổi hẳn, chứ không “nửa vời” như những người vẫn vỗ ngực tự nhận là được “ơn lạ”, nhưng cách sống của họ không thấy rõ nét biến đổi. Quả là chí lý khi tiền nhân cảnh báo chúng ta: Cẩn tắc vô ưu!
Chắc hẳn tác giả Thánh Vịnh cũng có cuộc sống đời thường như chúng ta, nhưng có cái “lạ” là biết giữ trọn Luật Chúa và nhận thức sâu sắc: “Luật pháp Chúa quả là hoàn thiện, bổ sức cho tâm hồn. Thánh ý Chúa thật là vững chắc, cho người dại nên khôn” (Tv 19:8). Nhận thức được như vậy thì quyết tâm tuân thủ, không so đo, không tính toán: “Lòng kính sợ Chúa luôn trong trắng, tồn tại đến muôn đời. Quyết định Chúa phù hợp chân lý, hết thảy đều công minh (Tv 19:10).
Tác giả Thánh Vịnh thật là khôn ngoan khi biết tìm kiếm và cầu xin những gì thực sự có lợi cho linh hồn: “Tôi tớ Ngài đây xin ra công học hỏi; ai giữ những điều này sẽ được nhiều lợi ích. Nhưng nào ai thấy rõ các lầm lỗi của mình? Xin Ngài tha các tội con phạm mà chẳng hay. Xin cũng giữ cho tôi tớ Ngài khỏi kiêu ngạo, đừng để tính xấu này thống trị con. Như thế con sẽ nên vẹn toàn, không còn vương trọng tội” (Tv 19:12-14).
Là Đấng chí tôn, tối thượng, nhưng Chúa Giêsu đã hạ mình đến tột cùng để sẵn sàng coi tội nhân chúng ta là thân hữu của Ngài: “Thầy không còn gọi anh em là tôi tớ nữa, vì tôi tớ không biết việc chủ làm. Nhưng Thầy gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha Thầy, Thầy đã cho anh em biết” (Ga 15:15). Chúng ta dành cả đời để tạ ơn Ngài cũng không đủ, chứ nói chi dám năn nỉ Ngài ban cho điều gì nữa. Vì thế, chớ có ngu xuẩn mà ảo tưởng, tự cho mình là “ông kia, bà nọ”, hoặc đòi phải thế nọ, thế kia.
Thánh Giacôbê vừa nhắc nhở vừa cảnh báo: “Giờ đây, hỡi những kẻ giàu có, các người hãy than van rên rỉ về những tai họa sắp đổ xuống trên đầu các người. Tài sản của các người đã hư nát, quần áo của các người đã bị mối ăn. Vàng bạc của các người đã bị rỉ sét; và chính rỉ sét ấy là bằng chứng buộc tội các người; nó sẽ như lửa thiêu huỷ xác thịt các người. Các người đã lo tích trữ trong những ngày sau hết này” (Gc 5:1-3).
Giàu sang, lắm của và nhiều tiền, đó không là tội. Nhưng tiền bạc có ma lực khó cưỡng lại, vì thế mà Thánh Phaolô đã xác định: “Cội rễ sinh ra mọi điều ác là lòng ham muốn tiền bạc, vì buông theo lòng ham muốn đó, nhiều người đã lạc xa đức tin và chuốc lấy bao nỗi đớn đau xâu xé” (1 Tm 6:10). Đừng tưởng rằng những người đi tu mà “quên” tiền bạc, thậm chí có người còn tệ hơn giáo dân.
Ví dụ: Gm Tebartz-van Elst “nổi tiếng” là xa hoa hào nhoáng ở Đức, đã chi hơn 31 triệu euro để tu sửa dinh cơ của ông. ĐGH Phanxicô đã cho mãn nhiệm hồi tháng 10-2014. Lm Gioan Baotixita Võ Hồng Khanh vì lem nhem tiền bạc đã bị tước năng quyền cử hành phụng vụ tại bất kỳ cơ sở nào của TGP Los Angeles (Hoa Kỳ) từ ngày 25-6-2015. Lm Ng. của TGP Saigon, còn trẻ nhưng đã bị nghỉ hưu non vài tháng qua vì lem nhem tiền bạc, quyên góp tiền cách bất chính để dùng cho mục đích cá nhân ông. Và rồi các dịp đặc biệt (lễ, tết,…), Việt Nam cũng có giám mục được người ta đến chúc mừng bằng vật chất “béo bở” (không chỉ “phong bì dày” mà “vàng thật”). Thảo nào người ta bảo “tiền là tiên, là Phật,…”. Có nên đặt “dấu hỏi LỚN” hay không? Quả thật, đáng quan ngại biết bao!
Thánh Giacôbê nói thêm: “Các người đã gian lận mà giữ lại tiền lương của những thợ đi cắt lúa trong ruộng của các người. Kìa, tiền lương ấy đang kêu lên oán trách các người, và tiếng kêu của những thợ gặt ấy đã thấu đến tai Chúa các đạo binh. Trên cõi đất này, các người đã sống xa hoa, đã buông theo khoái lạc, lòng các người đã được no đầy thoả mãn trong ngày sát hại. Các người đã kết án, đã giết hại người công chính, và họ đã chẳng cưỡng lại các người” (Gc 5:4-6). Thật chí lý khi tiền nhân xác định: “Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”. Cái nào cũng to, cũng khó, nhưng khó nhất vẫn là “tu thân”. Chắc hẳn không phải ngẫu nhiên mà người ta đặt tiêu chí “tu thân” lên hàng đầu.
Hãy luôn ghi nhớ lời của Thánh Phaolô: “Cội rễ sinh ra mọi điều ác là lòng ham muốn tiền bạc” (1 Tm 6:10). Và cũng đừng quên lời của Thánh Phêrô: “Anh em hãy sống tiết độ và tỉnh thức, vì ma quỷ, thù địch của anh em, như sư tử gầm thét, rảo quanh tìm mồi cắn xé” (1 Pr 5:8). Chuyện NHỎ mà lại TO, không hề NHỎ chút nào ráo trọi!
Một hôm, chàng trai trẻ Gioan nói với Thầy Giêsu: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta”. Gioan hơi bị vô duyên, vì cứ tưởng không ai khác có quyền trừ quỷ. Ảo tưởng! Cái ảo tưởng của Gioan cũng là cái ảo tưởng của nhiều người trong chúng ta ngày nay. Và rồi Đức Giêsu bảo: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta” (Mc 9:39-40).
Sau đó, Chúa Giêsu nói rõ: “Ai cho anh em uống một chén nước vì lẽ anh em thuộc về Đấng Kitô, Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu” (Mc 9:41). Chén nước chẳng là gì, chỉ là “chuyện nhỏ”, thế nhưng lại là “chuyện lớn”, chuyện quan trọng, và được Chúa Giêsu “chấm công”. Tất nhiên “việc nhỏ” đó phải được thực hiện với tình yêu thương, lòng trắc ẩn, lòng thương xót, chứ không vì bất cứ lý do gì khác.
Liên quan vấn đề nhỏ – to, Chúa Giêsu thẳng thắn nói: “Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn” (Mc 9:42). Cách so sánh rất “nặng”, nhưng Ngài nói thật, không hề nói giỡn chơi hoặc hù dọa chi cả. Thiết tưởng rằng trẻ nhỏ ở đây không chỉ là trẻ thơ, trẻ em, hoặc con nít, mà còn là những người chân chất thật thà – dù đã trưởng thành hoặc cao niên.
Và còn hơn thế nữa, vốn dĩ tính thẳng thắn thật thà, Chúa Giêsu nói “mạnh” hơn nữa: “Nếu tay anh làm cớ cho anh sa ngã thì chặt nó đi; thà cụt một tay mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai tay mà phải sa hoả ngục, phải vào lửa không hề tắt. Nếu chân anh làm cớ cho anh sa ngã thì chặt nó đi; thà cụt một chân mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai chân mà bị ném vào hoả ngục. Nếu mắt anh làm cớ cho anh sa ngã thì móc nó đi; thà chột mắt mà được vào Nước Thiên Chúa còn hơn là có đủ hai mắt mà bị ném vào hoả ngục, nơi giòi bọ không hề chết và lửa không hề tắt” (Mc 9:43-48).
Những lời này đầy “lửa”, có thể thiêu đốt bất cứ người nào, bất cứ lúc nào, và bất cứ nơi nào!
Lạy Thiên Chúa, xin giúp con biết thực hiện những điều bình thường một cách phi thường, làm với tình đồng loại thực sự, mong sao được nên giống Ngài phần nào, vì con biết con rất dễ ảo tưởng. Xin thương xót, định hướng và nâng đỡ con, lạy Chúa! Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.
***
(*) Đất nước NHỎ có thủ đô TO, thủ đô TO có những con đường NHỎ, con đường NHỎ có những căn nhà TO, căn nhà TO có cô vợ NHỎ, cô vợ nhỏ dành cho ông quan TO, ông quan TO mang chiếc cặp nhỏ, chiếc cặp NHỎ có những dự án TO, dự án TO nhưng hiệu quả NHỎ, hiệu quả NHỎ nhưng thất thoát TO, thất thoát TO nhưng lỗi lại NHỎ… Trong đất nước NHỎ có những ông lãnh đạo TO, những ông lãnh đạo TO có cái đầu NHỎ, cái đầu NHỎ nhưng túi tham TO, túi tham TO bởi vì đầu óc NHỎ, đầu óc NHỎ nên tác hại TO, tác hại TO mà trách nhiệm NHỎ, trách nhiệm NHỎ nhưng quát tháo TO, quát tháo TO vì trí tuệ NHỎ, trí tuệ NHỎ nhưng lợi nhuận TO, lợi nhuận TO nhưng số người chia chác lại NHỎ, số người tuy NHỎ nhưng tổn thất TO, tổn thất TO nhưng báo cáo là NHỎ , báo cáo NHỎ nhưng thành tích thật vẫn TO. Và… cán bộ TO đi xe NHỎ (xe riêng), cán bộ NHỎ lại đi xe TO (xe đò), ông quan TO thường ở với vợ NHỎ (vợ bé), ông quan NHỎ phải ở với vợ TO (vợ cả) và ở nhà TO (nhà tập thể)…
Một cậu bé nghèo làm nghề bán hàng rong để kiếm tiền ăn học. Một ngày nọ, cậu bé chỉ còn một hào trong túi, mà bụng thì đang đói, cậu ta đi đến nhà bên cạnh để xin ăn. Một phụ nữ trẻ đẹp ra mở cửa, nhìn thấy cậu bé. Cô ta đoán là cậu đang đói bèn mang cho cậu một ly sữa lớn. Cậu chầm chậm nhấp từng ngụm sữa rồi hỏi: Cháu phải trả cô bao nhiêu ạ? Người phụ nữ trả lời: Cháu không nợ cô cái gì cả. Mẹ cô đã dạy không bao giờ nhận tiền trả cho lòng tốt. Cậu bé cảm kích đáp: Cháu sẽ biết ơn cô từ sâu thẳm trái tim cháu. Khi ra đi, cậu cảm thấy khỏe khoắn hơn và niềm tin của cậu vào con người càng mãnh liệt hơn. Trước đó, cậu như muốn đầu hàng với số phận.
Nhiều năm sau, người phụ nữ bị ốm nặng. Các bác sĩ địa phương không chữa khỏi. Họ chuyển bà đến thành phố lớn để các chuyên gia nghiên cứu căn bệnh lạ lùng này. Tiến sĩ Howard Kelly được mời đến tham vấn. Ngay lập tức, ông khoác áo choàng và đi đến phòng bệnh của người phụ nữ nọ. Ông nhận ra ngay người ân nhân của mình năm xưa. Quay về phòng hội chuẩn, ông quyết định sẽ dốc hết sức lực để cứu sống bệnh nhân này.
Sau đó, tiến sĩ Howard Kelly đề nghị phòng y vụ chuyển cho ông hóa đơn viện phí của ân nhân để xem lại. Ông viết vài chữ và chuyển nó đến người phụ nữ. Bà nhìn tờ hóa đơn thầm nghĩ rằng, bà phải thanh toán nó cho đến hết đời cũng chưa xong. Bỗng nhiên, có gì đó khác thường khi bà nhìn thấy ngay dòng chữ: “ Trị giá hóa đơn = một ly sữa”. (Trích câu chuyện tiến sỹ Howard Kelly).
Khi đọc câu chuyện này, chúng ta nhận ra được giá trị của việc làm phúc đức, bác ái dù nó là một ly sữa thôi, nhưng đã cứu cả mạng sống của một con người. Việc làm đó được ghi rõ trong Tin mừng của thánh Mác-cô: “ Ai cho anh em uống một chén nước vì lẽ anh em thuộc về Đấng Kitô, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu”. Một chỗ khác Chúa Giê-su bảo: “Khi Ta đói các người không cho ăn. Ta khát các người không cho uống...” Rõ ràng, điều kiện tiên quyết để được vào Nước Trời là thể hiện lòng bác ái, yêu thương tha nhân.
Thế nhưng, nhìn xung quanh ta, còn có biết bao người đang sống cảnh lầm than, đói khát, kiếm từng hạt cơm qua ngày. Người bán hàng rong, kẻ làm thuê, trẻ em đi bán vé xố... Sau một ngày vất vả, họ lại trở về trú ẩn trong mái nhà dột nát, khi gặp trời mưa, bão tố thì không có chỗ để che thân. Trong khi đó, có những kẻ thì dư thừa phung phí, họ vẫn dửng dưng trước những con người đang từng ngày từng giờ đi tìm miếng ăn dư thừa của kẻ giàu sang.
“Nếu anh em làm cớ cho kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển. Nếu tay anh em làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi. Nếu mắt anh làm cớ cho anh sa ngã, thì móc nó đi thà chột mắt mà được vào Nước Thiên Chúa còn hơn có hai mắt mà bị ném vào hỏa ngục, nơi giòi bọ không hề chết và lửa không hề tắt”.
Khi nghe những lời răn đè này, chúng ta có suy nghĩ gì về số phận của con người?. Nếu hiểu theo nghĩa đen thì chắc hẳn con người trên thế gian này toàn là những người khuyết tật, bị cụt tay, què chân, mù mắt. Khi con người ta đang chạy theo sự văn minh của nhân loại, nhu cầu đời sống hưởng thụ càng ngày càng cao, thì con người ta lại đang mất dần niềm tin, họ không cần đến Chúa. Ngay cả những bậc làm cha mẹ cũng quên nhiệm vụ truyền đức tin cho con cái mình. Họ không còn thời gian để đến nhà thờ, đọc kinh dự lễ. Phải chăng đó là cái cớ cho kẻ khác vấp phạm! Có thể chúng ta không mù về thể lý, nhưng một cách nào đó chúng ta cũng đang bị mù tâm linh mới là điều đáng sợ nhất. Khi làm điều gian ác, nhưng người ta vẫn không cảm thấy là tội. Khi thấy người ta gặp tai nạn, nhưng ta vẫn đứng cười một cách vô tư. Một thái độ, một trái tim vô cảm thật là đáng sợ.
Nếu nói cái tay, cái chân, cái miệng và con mắt làm nên dịp tội, thì tội đó được xuất phát từ bên trong con người chúng ta. Theo lời của thánh Gia-cô-bê nói rất rõ: “Bởi đâu có chiến tranh, bởi đâu có xung đột giữa anh em? Chẳng phải là bởi khoái lạc của anh em đang gây ra trong con người anh em đó sao?. Thật vây, anh em ham muốn mà không có, nên anh em chém giết và ganh ghét; anh em xin mà không được vì anh em xin với tà ý”. Cho nên, chúng ta chỉ có thể chữa lành vết thương tâm hồn khi chúng ta ý thức được mình là kẻ có tội, cần được Chúa thứ tha với thật lòng ăn năn và sám hối thì mới có thể làm những việc lành và là tấm gương sáng cho người khác. Người ta không thể cho những cái mình không có. Chúng ta có thể rút lấy kinh nghiệm của thánh Augustino, ngài nói: “ Lòng con khuâng buâng khắc khoải đến khi nào được nghỉ yên trong Chúa”. Chính kinh nghiệm quá khứ tội lỗi của Augustino đã dạy cho ngài bài học quý giá của sự sám hối và trở về với Chúa. Vì Chúa cần chúng ta biết quay trở về cùng Chúa sau những lần lầm lỡ, nhờ đó, chúng ta biết cảm thông và chia sẻ nỗi khổ đau và bất hạnh của anh chị em đang cần lòng quảng đại của chúng ta.
Một ly sữa đã đổi lấy mạng sống một con người, thì ly nước lã dù cho người anh em uống thì cũng chẳng mất đâu. Đó là hứa của Chúa Giêsu cho những ai đặt niềm tin vào sự sống mai sau.
Lạy Chúa, đã biết bao lần tay con không biết nắm lấy một cụ già cần con dắt qua đường; đã biết bao lần chân con đi lạc bước vào những nơi tội lỗi xấu xa, và làm điều gian ác hại đến tha nhân; đã bao lần đôi mắt con thấy người ăn xin ven đường, nhưng chẳng biết xót thương. Thế là Chúa vẫn nói với con rằng: “ Chỉ một ly nước lã thôi!”.
Bài Tin Mừng hôm nay cho biết câu chuyện xảy ra trong khung cảnh truyền giáo của các Tông đồ và có thể cuộc sống của cộng đoàn tín hữu Thánh Marcô.
Bối cảnh xảy ra đó là sau khi các Tông đồ đi truyền giáo: rao giảng, trừ quỷ, chữa bệnh nhân danh Chúa Giêsu. Các Ngài đã thấy có người không thuộc nhóm Tông đồ của Chúa Giêsu mà dám kêu danh Ngài để trừ quỷ. Các Tông đồ đã ngăn cấm và Thánh Gioan còn trình bày sự việc này cho Chúa Giêsu phân xử. Chúa đã trả lời ông: “Ðừng ngăn cấm họ, vì không ai nhân danh Thầy làm phép lạ rồi sau đó lại có thể nói xấu Thầy. Vì ai không chống lại Ta là ủng hộ Ta”.
Theo các Tông đồ thì quyền trừ quỷ, quyền ban ơn, quyền rao giảng chỉ dành cho những môn đệ được Chúa gọi rõ ràng, người khác không có quyền đó. Nhưng ơn Chúa không bao giờ bị hạn chế, không dành đặc quyền cho người nào, nhóm nào cả. Bất cứ ai tin tưởng và cầu xin, hoặc kêu cầu danh Chúa để làm việc tốt, Chúa đều nhậm lời. Chúa Giêsu còn mở rộng thêm: ngay cả những người yên lặng, kẻ không chống đối đạo Chúa, cũng phải xem họ như những cảm tình viên, như những người thuận với mình.
Nếu ai ra mặt ủng hộ sứ mạng truyền giáo, dầu bằng một việc cỏn con như cho nhà truyền giáo, dầu một bát nước, kẻ đó không mất phần thưởng đâu. Còn kẻ nào nên cớ vấp phạm cho một trong những kẻ bé nhỏ đã tin này thì thà cột cối đá dìm xuống biển còn hơn. Lý do dễ hiểu vì người mới trở lại, Ðức tin còn non nớt giống như mầm non mới mọc đang cần bám đất màu mỡ là gương lành, gương tốt của người tín hữu, của công đoàn giúp phát triển, thế mà người Kitô hữu tạo ra gương mờ, gương xấu làm họ sa ngã hoặc không còn tin tưởng vào đạo Chúa nữa. Như câu chuyện về nhà ái quốc Ghandi chẳng hạn (chuyện Ghandi vào nhà thờ).
Ngày nay cũng có thể xảy ra. Một người tìm đạo, thấy người công giáo sống xấu quá, họ không cần tìm hiểu đạo nữa. Một người mới gia nhập đạo bị người có đạo lôi cuốn họ vào con đường tội lỗi (tội ác). Một bạn học cùng lớp, có thiện cảm với đạo Chúa, một em có đạo gây gỗ, đánh đập bạn bè trong giờ chơi khiến bạn đó thấy người Công giáo sao dữ quá, không dám học đạo…
Tội làm gương xấu cản trở việc truyền giáo là tội hết sức lớn, Chúa ra lệnh phải trừ tận gốc rễ, trừ tuyệt, trừ hoàn toàn. Tin Mừng ghi lại những lời quyết liệt sau: “Nếu tay người làm ngươi vấp phạm thì chặt phăng đi, nếu chân người làm dịp tội cho ngươi thì chặt bỏ đi, nếu mắt ngươi làm ngươi vấp phạm thì móc vất đi vì thà mất tay, mất chân, chột mắt mà vào nước Thiên Chúa còn hơn có hai tay, hai chân, hai mắt mà vào hỏa ngục”. Ở đây, Chúa dạy ta theo nghĩa bóng chứ không theo nghĩa đen, vì có kẻ thì bỏ beer, bỏ gái, bỏ thuốc lá rồi chặt ngón tay, ngón chân xin thề mà vẫn không chừa. Nghĩa bóng ở đây dạy phải từ bỏ ngay, từ bỏ hẳn mọi gương xấu, không được chần chừ, không được khất lần khất lựa, vì đó là cớ làm ta mất lòng Chúa và bị đày trong hoả ngục.
Lời Chúa dạy trong bài Tin mừng hôm nay còn nóng hổi trong Giáo Hội, trong Giáo xứ, trong cộng đoàn và nơi mỗi người chúng ta. Chúng ta thường cho mình độc quyền về chức vụ, về ơn Chúa để ganh tỵ với người khác, lên án người không hợp ý mình. Nhưng còn lối sống của chúng ta, sống bê bối, đối xử bất công với người khác (có đạo cũng như không có đạo) khiến họ sợ hãi khi nghe đến tôn giáo. Qua bài Tin mừng hôm nay xin cho mọi người trong chúng ta ý thức hơn về chức vụ Tông đồ của mỗi người chúng ta.
Tính phe đảng, ghen tị, và tham lam, làm con người dễ quên đi mục đích và khai trừ những ai không có cùng quan niệm hay không thuộc nhóm của mình. Người tín hữu phải nhớ điều quan trọng hàng đầu là làm cho Phúc Âm được lan rộng khắp nơi; còn cách thức làm sao để thực hiện điều này là tùy vào ơn riêng Thiên Chúa ban cho mỗi người. Cần tránh thái độ chỉ có người của mình hay cách của mình mới quan trọng. Đừng ghen tị khi người khác được bằng mình hay hơn mình. Vì một người không thể làm hết, và cũng không có sức để chịu đựng tất cả; do đó, Thiên Chúa cần nhiều thợ nhiệt thành để làm việc trong vườn nho của Ngài. Trong tâm tinh đó, chúng ta hãy cùng nhau ăn năn thống hối mọi tội lỗi mình đã trót phạm vì tính ghen tị và tham lam của mỗi người chúng ta.
CHIA SẺ PHÚC ÂM:
Các Bài Đọc hôm nay muốn dạy con người phải diệt trừ tính phe đảng, ghen tị, và tham lam. Trong Bài Đọc I, ông Moses ước mong ơn Thánh Thần được ban cho mọi con cái Israel, để họ đừng than phiền, kêu trách Thiên Chúa, và kêu trách ông nữa. Trong Bài Đọc II, thánh Giacôbê quan niệm của cải trong trời đất là của Thiên Chúa ban cho mọi người; không ai có quyền vơ vét và tích trữ của cải cho mình đến nỗi để người khác phải chịu thiệt thòi và túng thiếu. Trong Phúc Âm, khi Gioan nói với Chúa Giêsu ông ngăn cấm một người đã lấy danh Chúa Giêsu trừ quỉ, vì người đó không ở trong nhóm môn đệ của Chúa. Ngài trả lời ông: đừng ngăn cản họ vì "ai không chống đối chúng ta là thuộc về chúng ta."
KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:
1/ Bài đọc I: Thánh Thần Thiên Chúa hoạt động ở mọi nơi và trong mọi người.
1.1/ Thần Khí được ban cho cả bảy mươi kỳ mục, Eldad và Medad.
(1) Bảy mươi kỳ mục: Tổng số dân chúng khi ra khỏi Ai-cập cả gần triệu người. Họ tiếp tục đòi hỏi, than phiền, và trách mắng ông Moses về việc thiếu bánh ăn, nước uống, thịt, rau cải... Ông Moses đã quá mệt mỏi khi nghe những lời than phiền của dân chúng, nên ông tâm sự với Đức Chúa, ông không thể tiếp tục vác gánh nặng từ dân nữa. Thiên Chúa hiểu nỗi đau khổ và gánh nặng của Moses; nên Ngài bảo ông chọn 70 kỳ-mục (những người lớn tuổi trong dân) để họ cùng chia sẻ gánh nặng với ông (Num 11:17). Trình thuật hôm nay tường thuật: "Đức Chúa ngự xuống giữa đám mây và nói chuyện với ông Moses. Người lấy một phần Thần Khí đang đậu trên ông mà đặt trên bảy mươi kỳ mục."
(2) Endad và Medad: Thánh Thần của Thiên Chúa không chỉ hoạt động trên 70 kỳ-mục; nhưng bấy giờ có hai người ở lại trong trại, một người tên là Eldad, một người tên là Medad. Các ông đã được ghi trong danh sách kỳ mục, nhưng đã không đến Lều. Thánh Thần đậu xuống trên các ông và các ông bắt đầu phát ngôn trong trại.
1.2/ Sự ghen tị của ông Joshua: Khi thấy những điều này xảy ra, một người thanh niên chạy đi báo tin cho ông Moses rằng: "Ông Endad và ông Medad đang phát ngôn trong trại!"
(1) Phản ứng của ông Joshua: Ông Joshua con ông Nun, từng theo hầu ông Moses từ hồi còn nhỏ, lên tiếng nói với ông Moses: "Thưa thầy, xin thầy ngăn cản họ!"
(2) Phản ứng của ông Moses: Ông Moses hiểu Thánh Thần, cũng giống như Thiên Chúa, hoạt động và điều khiển mọi người trong mọi nơi, chứ không phải chỉ trên những người Moses đã chọn; nên ông trả lời ông Joshua: "Anh ghen dùm tôi à? Phải chi Đức Chúa ban Thánh Thần trên toàn dân của Người để họ đều là ngôn sứ!"
Chúng ta thường có khuynh hướng giới hạn hoạt động của Thiên Chúa hay của Thánh Thần nơi một số người hay chỉ trong Giáo Hội; nhưng hoạt động của Thiên Chúa cũng như của Thánh Thần bao trùm cả vũ trụ này. Kinh Thánh nhiều lần chứng minh quyền lực Thiên Chúa hoạt động trên các vua Dân Ngoại như Ai-cập, Assyria, Babylon, và Ba-tư... khiến họ phải thi hành thánh ý Ngài; và Thánh Thần hoạt động trên những người Dân Ngoại chưa chịu Phép Rửa, như gia đình Cornelius, viên sĩ quan người Rôma (Acts 10).
2/ Bài đọc II: Của cải Thiên Chúa ban trong vũ trụ, phải được chia sẻ cho mọi người.
2.1/ Kẻ tham lam sẽ phải đền tội: Một khuynh hướng xấu xa nơi con người là lòng tham lam vô đáy. Kẻ tham lam muốn thu tích của cải cho mình bằng mọi cách, mà không cần biết mình sẽ gây đau khổ và thiệt hại cho người khác thế nào. Thánh Giacôbê đã chứng kiến kẻ giầu bóc lột người nghèo trong cộng đồng của ngài, nên ngài tuyên cáo họ: ''Giờ đây, hỡi những kẻ giàu có, các người hãy than van rên rỉ về những tai hoạ sắp đổ xuống trên đầu các ngươi. Tài sản của các ngươi đã hư nát, quần áo của các ngươi đã bị mối ăn. Vàng bạc của các ngươi đã bị rỉ sét; và chính rỉ sét ấy là bằng chứng buộc tội các người; nó sẽ như lửa thiêu huỷ xác thịt các ngươi. Các ngươi đã lo tích trữ trong những ngày sau hết này."
2.2/ Những tội gây ra bởi lòng tham lam của con người: Kẻ tham lam không chỉ phạm tội vơ vét của cải; nhưng còn kéo theo nhiều tội khác nữa.
+ Lỗi đức công bằng: ''Các ngươi đã gian lận mà giữ lại tiền lương của những thợ đi cắt lúa trong ruộng của các ngươi. Kìa, tiền lương ấy đang kêu lên oán trách các ngươi, và tiếng kêu của những thợ gặt ấy đã thấu đến tai Chúa các đạo binh."
+ Tiêu xài xa hoa vào những việc bất chính: Trong khi người nghèo không có của ăn, kẻ giàu có phung phí tiền bạc trong những sòng bạc và những cuộc truy hoan. Thánh Giacôbê trách cứ hành động bất công của họ: ''Trên cõi đất này, các ngươi đã sống xa hoa, đã buông theo khoái lạc, lòng các ngươi đã được no đầy thoả mãn trong ngày sát hại.''
+ Giết hại người công chính: Để thỏa mãn lòng tham, kẻ gian ác loại trừ tất cả những ai dám ngăn cản, phê bình, hay tố cáo lối sống của họ: ''Các ngươi đã kết án, đã giết hại người công chính, và họ đã chẳng cưỡng lại các ngươi.''
3/ Phúc Âm: Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta.
3.1/ Cần có tâm hồn rộng lượng bao dung: Một hôm, ông Gioan nói với Đức Giêsu: "Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta." Sở dĩ, môn đệ Gioan nói những lời này, vì ông muốn đặc quyền trừ quỉ chỉ giới hạn trong thành phần môn đệ của Chúa Giêsu; vì nếu bất cứ ai cũng làm được, nhóm môn đệ của Chúa Giêsu sẽ không còn gì đặc biệt nữa.
(1) Cần loại trừ tính phe đảng, độc tài: Đức Giêsu bảo: "Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta." Nguyên lý Chúa đưa ra là một người không thể mâu thuẫn với chính mình: hoặc có hoặc không, chứ không thể chọn cả hai một lượt. Để một người trừ được quỉ, họ phải có một đức tin vững mạnh nơi Chúa Giêsu và phải nhân danh Ngài mà nói, thì mới trừ được. Nếu một người không có đức tin, và không nhân danh Chúa, họ không bao giờ họ có thể trừ được quỉ. Đức tin có được hay mất đi phải có thời gian lâu dài; chứ không một sớm một chiều mà có hay mất được. Vì thế, khi họ trừ được quỉ là họ đã có đức tin vào Thiên Chúa, tại sao cần phải ngăn cấm họ.
Hơn nữa, mục đích của Chúa Giêsu khi chọn các môn đệ là để huấn luyện các ông loan truyền Tin Mừng, chứ không chú trọng đến danh nghĩa và quyền lợi của cá nhân hay của nhóm. Ngài ban cho các ông quyền trừ quỉ để khơi dậy niềm tin, chứ không phải là đặc quyền để bảo vệ. Tính phe đảng nhiều khi làm con người không còn biết chú trọng đến mục đích, nhưng chú trọng đến tiếng tăm, quyền lợi, và dễ dàng khai trừ người khác.
(2) Con người có tự do để chấp nhận sự thật: Chúng ta cần biết rộng lượng để chấp nhận tự do của con người. Khi rao giảng Tin Mừng, Chúa Giêsu chỉ có thể trình bày sự thật để thuyết phục con người tin vào Ngài, đồng thời kèm theo những phép lạ; nhưng nếu họ cứng lòng, Chúa Giêsu không bắt họ phải tin vào Ngài. Chúng ta cũng thế, chúng ta cũng chỉ có thể trình bày sự thật, hay phân tích cái lợi và cái hại của việc không sống theo sự thật, rồi để tha nhân có quyết định muốn theo hay không. Chúng ta không thể bắt người khác làm theo ý mình.
(3) Trên con đường tìm kiếm sự thật, có nhiều cách để dẫn con người đến sự thật và khơi dậy niềm tin của con người vào Thiên Chúa; chứ không phải chỉ có một cách. Hãy để Thiên Chúa làm việc trong tha nhân và cho họ có thời gian để nhận ra sự thật. Cần tránh thái độ võ đoán: chỉ có cách của chúng ta mới làm cho con người nhận ra sự thật hay mới được cứu độ.
3.2/ Bác ái và gương sáng là hai cách hiệu quả để rao giảng Tin Mừng.
(1) Phải biết chia cơm sẻ áo cho mọi người: "Ai cho anh em uống một chén nước vì lẽ anh em thuộc về Đấng Kitô, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu.'' Đạo của Chúa Giêsu là đạo bác ái yêu thương. Người môn đệ của Chúa không thể mến Chúa mà không yêu người. Tiêu chuẩn Chúa dùng để phán xét người môn đệ là đức bác ái (x/c Mt 25). Nếu ai làm cho tha nhân là làm cho chính Chúa, người đó sẽ được hưởng cuộc sống đời đời.
(2) Phải làm gương lành cho người khác: "Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn." Cùng một tư tưởng như trên: ai không làm cho tha nhân, là không làm cho chính Chúa. Hậu quả là họ sẽ không được hưởng hạnh phúc với Ngài. Nếu đã không làm điều tốt cho tha nhân, họ còn ngăn cản tha nhân đến với Chúa bằng gương xấu họ làm, chắc chắn họ phải sống xa Thiên Chúa.
3.3/ Phải đoạn tuyệt mọi tội lỗi: Năm câu kế tiếp có vấn đề về văn mạch: câu 44 và câu 46 được các nhà chú giải coi giống như câu 48: "nơi giòi bọ không hề chết và lửa không hề tắt." Năm câu được sắp xếp như sau: "Nếu tay anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi; thà cụt một tay mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai tay mà phải sa hoả ngục, phải vào lửa không hề tắt. Nếu chân anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi; thà cụt một chân mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai chân mà bị ném vào hoả ngục. Nếu mắt anh làm cớ cho anh sa ngã, thì móc nó đi; thà chột mắt mà được vào Nước Thiên Chúa còn hơn là có đủ hai mắt mà bị ném vào hoả ngục, nơi giòi bọ không hề chết và lửa không hề tắt." Có ít nhất hai cách để hiểu đoạn văn này:
(1) Theo những người theo chủ thuyết Fundamentalism, những người hiểu theo nghĩa đen, Chúa Giêsu muốn con người phải cắt bỏ các phần thân thể, nếu họ muốn được vào Nước Trời.
(2) Con người phải nhận ra nguy hiểm của tội: Tội lỗi làm con người có nguy cơ sa hỏa ngục; vì thế, cần phải tìm mọi cách để diệt trừ tội lỗi. Nếu hiểu theo nghĩa đen như trên, con người chắc chẳng còn gì để cắt hay loại bỏ nữa, vì con người vẫn thường xuyên phạm tội. Chúa Giêsu muốn con người nhận ra nguy hiểm của tội, vì tội có thể làm con người sa hỏa ngục, và không đạt được cuộc sống đời đời.
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
- Thánh Thần của Thiên Chúa hoạt động ở mọi nơi và trong mọi người. Chúng ta đừng bao giờ giới hạn hoạt động của Thánh Thần nơi mình, nơi một cộng đoàn, hay chỉ trong Hội Thánh mà thôi.
- Mục tiêu quan trọng của cuộc đời là làm sao cho Nước Chúa trị đến, và ý Chúa được thể hiện dưới đất cũng như trên trời. Để được như thế, chúng ta cần sự cộng tác của tất cả mọi người.
- Của cải trong vũ trụ là của Thiên Chúa ban cho mọi người. Chúng ta đừng tham lam thu tích của cải để tích trữ cho mình; trong khi bao anh chị em phải đói khát.
- Chúng ta có bổn phận làm gương sáng cho mọi người bằng cuộc sống nhân đức. Chúng ta cũng phải cố gắng để tránh mọi tội và đừng tạo gương mù làm lung lạc đức tin của tha nhân.
Khi so sánh mình với người khác, người ta có thể nẩy ra cảm giác ghen tuông, ganh tị. Sở dĩ có cảm giác ganh tị, ghen tuông vì người ta sợ bị nép vế, bị mất ảnh hưởng hoặc bị đe doạ. Khi ông Môsê được thần khí của Thiên Chúa ngự xuống nói chuyện, thì ông dùng một phần thần khí ngự trên ông mà đặt trên 72 kì mục trong lều trại. Còn hai kì mục nữa là ông En-đát và ông Mê-đát không có mặt ở trong lều trại mà cũng nhận được thần khí nói tiên tri (Ds 11:27). Điều đó làm ông Giôsuê thắc mắc. Ông Môsê khuyên ông Giôsuê đừng quan tâm, vì càng nhiều người nói tiên tri, thì Thiên Chúa càng được vinh danh.
Đến lượt thánh Gioan tông đồ cũng quan ngại về việc Đức Giêsu ban tặng quyền năng cho người nghe. Ông Gioan sinh ghen tị vì có người không cùng nhóm các tông đồ đã dùng danh Chúa mà trừ quỉ (Mc 9:38). Ông Gioan muốn nói là có người nào khác cũng đã hành động theo thần trí của Thiên Chúa. Ông tưởng đó là sai trái, và không được phép vì người đó không thuộc nhóm các tông đồ. Chúa bảo ông Gioan: Không ai lấy danh nghĩa Thày mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó có thể nói xấu về Thày (Mc 9:39).
Theo lời Chúa dạy, người môn đệ Chúa không thể để cho đầu óc hẹp hòi đến nỗi đòi độc quyền làm việc từ thiện nọ, việc bác bác ái kia, mà ngăn cản người khác hay nhóm khác không được làm. Ngăn cản người khác hay nhóm khác, không cùng tổ chức, hay cùng tôn giáo với mình làm việc từ thiện bác ái là hạn chế vinh danh Thiên Chúa. Người tín hữu phải vui mừng khi có người làm việc thiện và việc lành, dù người đó không thuộc về nhóm, hay mình không ưa thích người đó. Người tín hữu cần cộng tác với những người có thiện chí và thiện ý trong việc làm giảm bớt nỗi thống khổ của loài người, làm tăng phẩm giá con người, và làm việc cổ võ công bình bác ái.
Cộng tác với người khác, với những hội đoàn xã hội và tôn giáo khác trong việc bác ái, xã hội, không có nghĩa là ta phải nhượng bộ những điều ta tin tưởng về đạo giáo. Trái lại ta phải giữ vững lập trường về đức tin công giáo. Cộng tác với người khác cũng không có nghĩa là không cần tìm sự hiệp nhất trong một đức tin. Chúa Giêsu không bảo người lấy danh Chúa mà trừ quỉ (Mc 9:38) không cần tìm hiệp nhất với nhóm tông đồ. Chúa chỉ bảo ông Gioan đừng ngăn cản người ấy mà thôi. Vì thế mà người tín hữu vẫn cần cầu nguyện cho sự hiệp nhất trong một đức tin vào Chúa Kitô.
Nếu Chúa dạy ta phải vui mừng với người làm việc thiện và cộng tác với họ, thì Chúa cũng bảo ta phải xa tránh sự dữ và gương xấu vì gương xấu và sự dữ làm lu mờ danh Chúa. Chúa bảo ta không được làm cớ vấp phạm cho người khác, nhất là cho người yếu đức tin phải sa ngã. Chúa bảo ai làm cớ vấp phạm cho người yếu đức tin thì đáng trách phạt. Cớ vấp phạm có thể gây ra bằng lời nói hay việc làm khiến người khác có thể bắt chước. Như vậy làm cớ vấp phạm hay gương xấu là tội gấp đôi: do tội của đương sự và làm cớ sinh tội cho người khác.
Nếu Chúa bảo ta phải cộng tác và cổ võ công việc thiện hảo, thì Người cũng bảo ta phải tẩy chay việc dữ, tẩy chay những tệ đoan, những bất công trong xã hội loài người. Nếu sự việc ta làm, sự vật ta có, nếu chi thể ta gây dịp tội, gây nguy hại cho đức tin, cho sự cứu rỗi, Chúa bảo ta phải kiểm soát và canh chừng, phải làm chủ chính mình và làm chủ tình thế, chứ không để mình làm nô lệ cho dục vọng và ham muốn. Như vậy nếu truyền hình, phim ảnh, sách báo và mạng tin có thể làm sa đoạ đời sống tinh thần, làm suy giảm đức tin, làm cản trở mối liên hệ với Chúa, và làm nguy hại cho phần rỗi linh hồn, người tín hữu phải kiểm soát, hoặc loại bỏ.
Điều Chúa dạy trong Phúc âm hôm nay là người môn đệ phải sẵn sàng chịu mất một tay, một chân, một mắt nếu những chi thể này làm cản trở cho phần rỗi linh hồn. Khi Chúa nói thà vào nước Trời với một tay, một chân, một mắt còn hơn là sa hoả ngục với hai tay, hai chân và hai mắt là nói theo nghĩa ẩn ý, nhấn mạnh đến giá trị của nước trời hơn một phần chi thể, chứ không nhất thiết phải hiểu theo nghĩa đen. Ta có thể cảm thấy khó tin lời Chúa, bởi vì đường lối của Chúa khác với đường lối loài người, và những giá trị siêu nhiên khác với những giá trị trần thế. Tuy nhiên lời Chúa vẫn là sự thật, và lời Chúa là lời ban sự sống. Chúa đến để làm đảo lộn những giá trị của loài người vì hệ thống giá trị của loài người đã bị tội lỗi làm nhiễm độc. Do đó mà Chúa đã ban cho loài người Mười Giới răn và những giáo lí Phúc âm nêu ra những gì phải làm, những gì phải tránh để được vào nước Trời.
Trong kinh Lạy Cha, Đức Giêsu dạy các tông đồ cầu nguyện: Nguyện cho danh Cha cả sáng. Vậy làm sao ta có thể làm cho danh Chúa cả sáng? Nói cách khác, làm sao ta làm cho danh Chúa được vinh danh? Phụng vụ Lời Chúa hôm nay dạy ta cộng tác với những người có thiện chí và thiện ý trong việc làm sáng danh Chúa bằng cách làm việc từ thiện, bác ái, xã hội và nhân đạo cũng như xa tránh những việc làm lu mờ danh Chúa là tội lỗi và gương xấu. Lời cầu nguyện xin cho danh Chúa được cả sáng:
Lạy Chúa Giêsu, Trong kinh Lạy Cha, Chúa dạy chúng con cầu nguyện cho danh Cha cả sáng. Xin dạy con biết làm việc và cộng tác với người khác trong những việc tìm kiếm vinh danh Chúa. Xin cũng dạy con biết xa tránh và chận đứng những việc làm lu mờ danh Chúa là tội lỗi và nết xấu để danh Chúa được lan rộng. Amen.
Ngày nay, người ta sống gần gũi với nhau hơn bao giờ hết. Sự gần gũi sẽ ảnh hưởng giữa con người với nhau càng lớn mạnh và quyết liệt hơn. Có thể nói con người ảnh hưởng tốt đến người khác và ngược lại. Nói cách khác, nếu không tỉnh táo và ý thức, chúng ta có có thể gây cớ vấp ngã cho người khác khó vượt qua trở ngại trên con đường dẫn đến ơn cứu chuộc.
Phúc âm hôm nay cho chúng ta cái nhìn về điều đó.Ông Gioan ngăn cản những người không theo "phe" mình, không thuộc nhóm mình. Tưởng mình làm như vậy là điều tốt và có thể sẽ làm cho Chúa Giêsu hài lòng nên ông đem việc này kể công với Chúa Giêsu:"Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta" (Mc 9, 38). Ông Gioan rất có lý khi ngăn cản những người không cùng hội cùng thuyền với mình mà dám ngang nhiên "trổ tài oanh liệt". Họ không phải là những người chính uy. Họ không được cấp giấy phép hành nghề. Họ phải ngưng mọi hoạt động. Sao mà có thể chấp nhận hành động của họ được!
Thế nhưng Gioan không ngờ rằng Chúa Giêsu đã sửa lại quan điểm cục bộ, hẹp hòi của ông bằng bài học mới. Chúa Giêsu dạy biết sống cởi mở và quảng đại với mọi người: "Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta." (Mc 9, 39 - 40). Tình thương và ý muốn của Thiên Chúa thì kỳ diệu và tuyệt vời lắm thay! Đường nẻo Chúa làm thay đổi tư tưởng cục bộ và não trạng hẹp hòi của nhân loại. Tình thương Chúa dành cho hết mọi người.
Người môn đệ Chúa Giêsu phải có trái tim rộng lớn, cởi mở như Thầy, sẵn sàng bắt tay hợp tác với mọi người và có thể mời mọi người cộng tác vào những việc hữu ích chung, nhất là những người thành tâm thiện chí. Tinh thần quảng đại của Chúa Giêsu không biên giới, không chấp nhận bị ràng buộc trong một phe nhóm hay một tổ chức nào. Tinh thần đó phải vượt lên trên mọi khác biệt. Có gì tuyệt vời cho bằng chân lý yêu thương của Chúa Giêsu được hết mọi người thuộc mọi tôn giáo cùng nhau chia sẻ và phấn đấu thực hiện. Bất cứ người tốt việc tốt từ đâu, ở phía nào cũng đều được chấp nhận. Bất cứ hành động công bằng nào đều được Chúa thưởng công, dù chỉ là một nụ cười tươi, một ly nước lã: "ai cho anh em uống một chén nước vì lẽ anh em thuộc về Đấng Kitô, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu" (Mc 9, 41). Ngược lại Chúa cũng không làm ngơ trước một hành động xấu, gây cớ cho người nào vấp phạm. Hơn nữa, bản thân chúng ta can đảm dứt khoát nói không với tội ác, sự xấu. Vậy chúng ta phải tránh xa dịp tội, gương mù gương xấu để chính mình khỏi vấp ngã, và chúng ta cũng đừng bao giờ làm dịp tội hay gương mù gương xấu cho người khác. Cả hai đều đáng khinh đáng ghét ở đời này và lãnh án phạt nặng nề đời sau.
Chúng ta đừng lo giữ lấy độc quyền ơn cứu độ cho mình nhưng hãy sống chan hoà yêu thương và chia sẻ sự sống, hạnh phúc cho mọi người. Mỗi người cần phải nghĩ đến người khác ngay trong suy nghĩ, thái độ ứng cử và cach thức hành động để trở nên gương sáng cho người khác. Hãy sống tinh thần yêu thương, vô vị lợi theo gương Chúa Giêsu. Hãy sống trong tinh thần hiệp nhất trong Chúa (Ga 17, 21).
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con biết sống quảng đại, liên đới với nhau trong yêu thương và hiệp nhất với mọi người. Xin cho tình thương của Chúa được thể hiện trong cuộc đời chúng con và mọi người được biết đến. Xin cho chúng con trở thành khí cụ yêu thương và hiệp nhất trong tình yêu Chúa. Amen.
Đọc lại lịch sư, ta thấy một thực trạng chung của các dân tộc là thường có tranh dành nhau trong việc làm chính trị. Người ta sẵn sàng làm tất cả mọi sự, kể cả việc thanh toán nhau để chiếm được chức quyền, địa vị và danh vọng. Tham vọng chức quyền là một trong những dục vọng lớn của con người. Nó được cắm rễ sâu vào trong bản tính tự nhiên của con người. Vì thế bất cứ ai cũng có thể bị chức quyền và danh vọng cám dỗ. Trước khi được Đức Ki tô biến đổi, các Tông đồ của Chúa cũng không ngoại lệ trong số đó. Bài Tin mừng hôm nay cho chúng ta thấy được phần nào điều đó. Cụ thể là qua sự việc tông đồ Gioan báo với Chúa Giêsu về việc ông đã ngăn cấm một người xa lạ lấy danh Thầy mình mà trừ quỷ. Tại sao vậy? Tin mừng cho thấy rõ lý do ấy, rất đơn giản đó là: “Vì người ấy không theo nhóm chúng ta”.[1]
Chính óc độc quyền phe nhóm và lòng ganh tị đã thúc đẩy tông đồ Gioan hành động như thế. Ông tưởng rằng, mình đã làm được một việc tốt, việc đúng và hữu ích cho nhóm mình để bảo vệ danh tánh thầy mình. Ông hy vọng là Thầy mình sẽ ban lời khen tặng. Thế nhưng không, Chúa Giêsu không ban tặng lời khen ngợi cho Gioan nhưng qua đó, Người đã dạy cho Gioan và các tông đồ một bài học và đưa ra một nguyên tắc để phân biệt: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta.”[2]
Thái độ và hành động của Gioan trong bài Tin Mừng hôm nay có lẽ cũng là thái độ của các môn đệ và cả chúng ta nữa. Nó phản ánh một thái độ khép kín, không muốn cho người khác được hưởng ân huệ Thiên Chúa nếu người đó không chịu theo các ông, không thuộc về nhóm các ông. Nói cách khác, các ông tự coi mình là những người thừa kế duy nhất của Chúa Giêsu. Ai muốn hưởng ân huệ của Thiên Chúa thì phải theo các ông hay nhập vào nhóm các ông. Chính vì thế khi thấy một người xa lạ không thuộc nhóm các ông nhân danh Chúa Giêsu mà trừ quỷ thì các ông đã ngăn cản họ. Đó là một quan niệm sai lầm và ích kỷ. Trước quan niệm sai lầm đo, Chúa Giêsu bảo: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh Thầy mà làm phép lạ rồi sau đó lại có thể nói xấu về Thầy.”[3] Như vậy, việc trừ quỷ nhân danh Chúa, dù thế nào đi nữa cũng là việc tôn vinh Chúa, vì khi giải thoát cho một người bị quỷ ám là làm một việc tốt, một việc nên làm cho nên không được ngăn cản mà còn phải ủng hộ nữa là khác.
Trong cuộc sống, nhiều khi chúng ta cũng đã để cho óc độc quyền và lòng ganh tị chi phối như thế, nên đã hạn chế lòng nhiệt thành của người khác, áp đặt ý riêng của mình lên người khác, gây chia rẽ và đánh mất bình an trong gia đình, trong cộng đoàn. Tin mừng hôm nay là lời cảnh giác của Chúa Giêsu đối với tông đồ Gioan, cũng là lời cảnh giác cho mỗi người chúng ta, nhắc nhở cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa kêu gọi và ban ơn cho những ai có lòng thiện chí, chỉ có Thiên Chúa mới có quyền đó, nhưng ơn Chúa thì vô biên, không hạn chế, không dành riêng cho người nào, nhóm nào. Bất cứ ai tin tưởng cầu xin hoặc nhân danh Chúa mà làm việc tốt đều được Chúa nhận lời. Chúa Giêsu vẫn tiếp tục hiện diện trong Giáo hội và trong lịch sử nhân loại, không ai có thể sống ngoài quỹ đạo của Ngài. Người ta chỉ có thể chọn lựa hoặc là theo Ngài hoặc là chống lại Ngài. Nhiều người không biết Chúa nhưng họ vẫn theo tiếng lương tâm mà ăn ở ngay lành và làm việc thiện, những người ấy cũng thuộc về Chúa. Trái lại có biết bao người mang danh Kitô hữu, kêu tên Chúa nhưng lại không theo đường lối của Chúa, thậm chí còn dửng dưng trước lời mời gọi của Chúa, vô tâm trước người nghèo khổ, lạnh nhạt với anh em, hờ hững với cuộc sống…thì quả thực những người đó cũng đang chống lại chính Chúa.
Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi người chúng ta hãy tự vấn lương tâm mình, xem chúng ta đang ủng hộ hay chống đối Chúa? Danh hiệu Kitô hữu của chúng ta có là một thực tại sống động hay chỉ là một tiếng kêu rỗng tuếch? Đức tin của chúng ta có đi đôi với cuộc sống của chúng ta hay không? Ung hộ Chúa là sống kết hiệp mật thiết với Ngài, thực thi Lời Ngài dạy, sống bác ái yêu thương và giúp đỡ nhau trong cuộc sống. Để thực thi lời Chúa, chúng ta phải có một thái độ dứt khoát với tội lỗi, với những đam mê dục vọng... chấp nhận những hy sinh khổ chế để lướt thắng những cảm bẩy của thế gian. Vì chính Chúa Giêsu đã nói: “Nếu tay chân anh làm dịp cho anh thì hãy chặt nó đi, nếu mắt anh làm nên dịp tội thì hãy móc nó đi”.[4] Nghĩa là chúng ta phải dứt khoát ngay mọi dịp tội, không chần chừ, không khất lần vì những điều đó là cớ làm cho ta vấp phạm, đánh mất sự sống đời đời, mất ơn cứu độ Thiên Chúa ban mà bị đọa đày trong chốn khốn cùng “nơi giòi mọi không hề chết và lửa không hề tắt”.[5]
Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, xin cho chúng con biết rộng mở cõi lòng mình ra để đón nhận Chúa và mọi ân huệ của Ngài, để rồi chúng con cũng biết sẵn sàng mở rộng con tim của mình ra để tiếp đón những người khác, sẵn sàng chia sẻ với những người xung quanh chúng con.
Lạy Chúa Giê su Thánh Thể, xin giúp chúng con dẹp bỏ tính ích kỷ, phe nhóm, sự độc quyền, độc đoán và độc tài để chúng con biết đón nhận nhau, chân thành yêu thương nhau, cộng tác với nhau để cùng nhau xây dựng Nước Chúa, cho danh Chúa được rạng ngời trên khắp hoàn cầu, và để tất cả mọi người được hưởng ơn cứu độ Chúa ban. Amen. -------------------------------------------------- [1] Mc 9, 38b [2] Mc 9, 40 [3] Mc 9, 39 [4] Xc Mc 9, 43-47 [5] Mc 9, 48
Trần gian và cuộc đời của con người quả thực có quá nhiều cạm bẫy, nhiều cám dỗ, nhiều thử thách, nhiều dịp tội khiến con người vấp phạm, sa ngã, phản nghịch lại Thiên Chúa. Do đó, Chúa đã nói:” Nếu tay con nên dịp tội cho con, hãy chặt tay đó đi “ ( Mc 9,43 ). Người môn đệ của Chúa phải sẵn lòng chấp nhận mọi hy sinh vì Nước Trời. Việc chặt tay, chặt chân, móc mắt chỉ là kiểu nói, chứ không cứ theo từng nghĩa chữ đen. Chúa muốn mọi người phải quyết tâm khử trừ, đẩy xa những cám dỗ để đừng bị sa vào tội lỗi, khiến con người lỗi luật Chúa…
Các môn đệ của Chúa Giêsu phải luôn luôn sẵn sàng hy sinh, luôn quả cảm, can đảm và cương quyết dứt bỏ tội lỗi và nếu cần thí cả mạng sống để được vào Nước Thiên Chúa. Gương của nhiều vị thánh như Maria Goretti, như Augustinô và nhiều vị vị vọng của thế giới như Thomas More vv…đã vứt bỏ cái gì quý nhất để cốt được Nước Trời. Sự sống đời đời, cuộc sống vĩnh cửu là điều quý giá khiến chúng ta dám vứt bỏ những gì là tạm bợ, những gì là không cần thiết lắm để chiếm đoạt được nó…Con người sống giữa trần gian với thân xác yếu hèn, với bệnh hoạn, chắc chắn con người cần đến thuốc, cần đến phương diện y khoa,cần đến bác sĩ để kê toa mua thuốc, hoặc nếu cần có những bệnh phải giải phẫu, phải cắt bỏ những phần bệnh, những khối u, những ung nhọt vv…Cắt bỏ hoặc uống thuốc để loại bỏ những gì không cần thiết, để bảo vệ thân thể, về phần hồn con người cũng cần cắt bỏ những tính hư, tật xấu, những ánh mắt hờn căm, những lời nói độc địa, những cử chỉ khinh khi, những thái độ buông thả, những mối quan hệ không lành mãnh vv…Những cắt bỏ đó nhiều khi làm cho con người, làm cho chúng ta đau đớn, nhưng dứt khoát chúng ta phải cắt bỏ vì nếu không cắt bỏ, không bỏ đi chúng ta vẫn còn sống trong tội lỗi, u mê vv… Nước Trời quý giá hơn bất cứ những gì quý giá, do đó, chúng ta phải hy sinh tất cả để không xúc phạm đến Chúa, không phạm tội mất lòng Chúa. Được Nước Trời là mục đích cuối cùng của mọi Kitô hữu. Hy sinh vì đồng loại, vì tha nhân, hy sinh vì đại nghĩa có thể làm đau đớn, mất mát nhưng thực tế đem lại cho con người, cho chúng ta hạnh phúc.Chúa Giêsu đã nói:” “ Ai cho kẻ đói ăn, kẻ khát uống, kẻ rách rưới ăn mặc, thăm kẻ tù tội là kẻ ấy làm cho chính Ta “. Giúp đỡ kẻ nghèo, an ủi kẻ bị thử thách, cho kẻ không nhà không cửa được trú ngụ, người ấy sẽ được Nước Trời làm gia nghiệp. Chúa đã làm gương cho nhân loại, cho con người, cho chúng ta bằng chính sự dâng hiến toàn thân mình, mạng sống mình…
Sứ điệp của Chúa Giêsu trong đoạn Tin mừng hôm nay:” Chúng ta phải sẵn lòng, can đảm chấp nhận mọi hy sinh để tránh tội lỗi, xa lánh cám dỗ và để được Nước Trời.Chúng ta cũng phải sẵn sàng như thánh Maria Goretti coi thường mạng sống để bảo vệ đức khiết tịnh, không dám phạm tội làm mất lòng Chúa.
Lạy Chúa là Vua tình yêu vì khi nghe danh Chúa Giêsu mọi gối phải bái quỳ.Mọi miệng lưỡi phải tuyên xưng, ca tụng Ngài là Vua.
Xin Chúa Giêsu hãy ngự trị trong tâm hồn chúng con. Xin hãy làm cho tâm hồn chúng con nên thánh thiện. Xin hãy đến cứu giúp chúng con trong những cơn nguy khốn, khi chúng con gặp cám dỗ, thử thách. Xin Chúa Giêsu hãy tha thứ tội lỗi cho chúng con.Amen.
GỢI Ý ĐỂ CHIA SẺ:
1.Muốn đựơc Nước Trời chúng ta phải làm gì ? 2.Tội lỗi gây nên hậu thế nào đối với chúng ta ? 3.Chúa Giêsu đã đồng hóa mình với ai ? 4.Cắt bỏ ở đây có nghĩa gì ? 5.Chặt tay, chặt chân, móc mắt chúng ta phải hiểu theo nghĩa nào ?
Sau khi Chúa Giêsu loan báo cuộc Khổ nạn lần thứ nhất (x. Mc 8, 31-33) rồi lần thứ hai (x. Mc 9, 30-32), là bài học về tư cách của người đứng đầu Chúa dành cho các môn đệ (x. Mc 9, 35-37). Hôm nay, Chúa Giêsu tiếp tục giáo huấn các ông về cách sử dụng danh Chúa trong cộng đoàn tín hữu dù là môn đệ hay không (x. Mc 9, 38-40); phần thưởng dành cho những ai sống xứng với danh Kitô hữu của mình (x. Mc 9,41); và đương nhiên kẻ làm cớ vấp phạm cho người khác, nhất là trẻ em sẽ bị trừng phạt thích đáng (9,42); đồng thời Chúa nhấn mạnh đến sự cần phải khước từ những gì gây lên tội lỗi khiến chúng ta mất chỗ trên Nước Trời (x. Mc 9, 43-48).
Chớ ghen ghét
Ghen ghét được coi là một trong 7 mối tội đầu. Lần giở lại những trang đầu Kinh Thánh, chúng ta khám phá ra thói ghen ghét. Vì không bằng lòng với những gì mình có, muốn bằng và thậm trí hơn Thiên Chúa nữa, nên Adong và Evà ghen tuông với Thiên Chúa hái trái cấm để ăn. Thế nhưng, ăn xong rồi thì mọi sự được sáng tỏ. Con người mãi mãi là thụ tạo trong lòng bàn tay của Thiên Chúa là Đấng Tạo Hóa.
Ghen ghét nảy sinh khi so sánh mình với người khác. Sở dĩ có ghen ghét vì người ta người khác hơn mình, mình bị nép vế, bị mất ảnh hưởng, Giôsuê là một bằng chứng. Khi ông Môsê được thần khí của Thiên Chúa ngự xuống nói chuyện, thì ông dùng một phần thần khí ngự trên ông mà đặt trên 72 kì mục trong lều trại. Còn hai kì mục nữa là ông Enđát và ông Mêđát không có mặt ở trong lều trại mà cũng nhận được thần khí nói tiên tri (x. Ds 11,27). Ðiều đó làm ông Giôsuê thắc mắc. Ông Môsê khuyên ông Giôsuê đừng quan tâm, vì càng nhiều người nói tiên tri, thì Thiên Chúa càng được vinh danh.
Thánh Giacôbê có kinh nghiệm xương máu về tôi ghen ghét, ngài viết: Vậy “ở đâu có ghanh tị và cãi vã, ơ đó có hỗn độn và đủ thứ tệ đoa... Nào không phải tại điều này: tức tại các đam mê đang giao chiến trong chi thể anh em đó sao? Anh em ham muốn mà không được hưởng, nên anh em giết nhau. Anh em ganh tị mà không được mãn nguyện, nên anh em cạnh tranh và cãi cọ” (x. Gc 3, 16-4,3).
Thánh Gioan tông đồ cũng không nằm ngoài cái thường tình ấy. Ông quan ngại về việc Ðức Giêsu ban quyền năng cho người nghe. Ông ghen tị vì có người không cùng nhóm các tông đồ đã dùng danh Chúa mà trừ quỉ (x. Mc 9,38). Ông nghĩ rằng họ không được phép vì họ không thuộc nhóm các tông đồ mà lại hành động theo thần trí của Thiên Chúa. Chúa bảo ông: “Không ai lấy danh nghĩa Thày mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó có thể nói xấu về Thày” (Mc 9,39).
Quảng đại, hy sinh vì Nước Trời
Người đời thường có óc bè phái, ích kỷ, bảo vệ quyền lợi và danh dự của nhóm mình, và đố kỵ ganh ghét với những nhóm khác. Phương châm của thế gian là “Ai không theo ta tức là nghịch với ta”. Chúa Giêsu dạy các môn đệ đừng nhìn người khác bằng cặp mắt đố kỵ, nhưng hợp tác với những người thiện chí. Phương châm Chúa đưa ra là “Ai chẳng chống đối các con là ủng hộ các con” (x. Mc 9, 40 ).
Nước Trời và sự sống đời đời là mục tiêu tối hậu. Chúng ta thấy đó đây có người tháo chân, móc mắt, cắt ruột để kéo dài sự sống tạm bợ, xem ra nhẹ nhàng. Để có được sự sống đời đời, chúng ta phải chấp nhận hy sinh nhiều thứ khác, từ bỏ hy sinh những gì cản trở sống đời đời của chúng ta.
Tay, chân, mắt là những bộ phận rất quan trọng trong cơ thể không thể thiếu để có một đời sống bình thường, tuy nhiên, chúng có thể trở thành duyên cớ cho ta vấp phạm, sa ngã đưa chúng ta vào cõi chết đời đời. Chặt tay, chặt chân hay móc mắt là những điều kinh khủng, gây đau đớn. Bị què tay, què chân hay chột mắt ở đời này là điều chẳng ai muốn. Nhưng Chúa Giêsu mời chúng ta nghĩ đến giá trị của đời sống vĩnh cửu, can đảm cắt bỏ với những thụ tạo đang làm hư hỏng ta chẳng những đời này mà cả đời sau nữa. Chúng ta phải can đảm, quảng đại sống cho giá trị của Tin Mừng, dẫu cho có thiệt thòi, mất mát những vinh hoa trần thế, nhưng có được chỗ đứng trong vương quốc của Thiên Chúa.
Đừng là cớ vấp phạm
Sống yêu thương, quảng đại, hy sinh vì Nước Trời, nên ngay ở đời này chúng ta phải sống tốt, sống gương mẫu, đừng làm cớ vấp phạm cho ai. Nhấn mạnh đến điều này, Đức Thánh Cha Phanxicô giảng trong thánh lễ sáng thứ năm 27 tháng 2 năm 2014 tại Nhà nguyện Mácta, ngài nói: “Người Kitô hữu bất nhất sẽ làm cớ vấp phạm, và cớ vấp phạm thì giết hại người khác”
Mang danh là Kitô hữu, thì cần phải sống như Kitô hữu, suy nghĩ như Kitô hữu, cảm nhận như Kitô hữu và hành động như Kitô hữu. Đó là sự thống nhất trong đời sống của một Kitô hữu, nếu thiếu một trong những điều này, thì chúng ta không còn là Kitô hữu nữa. Cần phải sống trước sau như một, sống bất nhất sẽ gây rất nhiều tai hại cho người khác.
Thánh Giacôbê đã nặng lời khiển trách những người Kitô hữu sống bất nhất huênh hoang, Ngài viết: “Này tiền công thợ gặt ruộng cho các ngươi mà các ngươi đã gian lận, tiền đó đang kêu gào và tiếng kêu gào của người thợ gặt đã lọt thấu đến tai Chúa các đạo binh. Các ngươi đã ăn uống say sưa ở đời này, lòng các ngươi đã tận hưởng khoái lạc trong ngày sát hại. Các ngươi đã lên án và giết chết người công chính, vì họ đã không kháng cự lại các ngươi”. Trong cộng đoàn có người sống bất nhất như thế thì rất tai hại, trở nên cớ vấp phạm cho người khác”.
Chúa Giêsu lên án người làm cớ vấp phạm: “Kẻ nào làm cớ vấp phạm cho một trong những kẻ bé mọn có lòng tin Thầy, thà buộc thớt cối xay vào cổ người ấy mà xô xuống biển thì hơn”.
Lạy Chúa, xin ban ơn trợ giúp, để chúng con biết sống yêu thương, sống quảng đại mưu tìm kiếm nước Trời, và đừng là cớ vấp phạm cho người khác, nhất là trẻ em. Amen.
Cũng trong cùng một bối cảnh Chúa Giê-su báo trước cuộc Thương khó và cái chết Người phải chịu tại Giê-ru-sa-lem, tiếp tục bài học thứ hai về tinh thần khiêm nhường phục vụ là việc loại bỏ đầu óc phe phái. Thêm một sự kiện xảy ra trở thành dịp để Chúa dạy các môn đệ Người hãy tiếp nhận những người làm việc thiện, cho dù họ không thuộc cộng đồng hoặc nhóm của mình, đó là có người không thuộc Nhóm Mười Hai đã nhân danh Chúa mà trừ quỷ. Phản ứng của các tông đồ trước sự kiện này là họ đã cố ngăn cản người kia. Họ báo cáo với Chúa thì Người lại bảo họ đừng ngăn cản người ấy. Người còn dạy họ phải bỏ đi thái độ phe phái: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”. Đây cũng là điều chúng ta rất thường gặp trong cộng đoàn chúng ta.
Người ta có cảm tưởng khi Chúa Giê-su càng nổi tiếng thì nhóm Mười Hai môn đệ của Người cũng muốn nổi tiếng và muốn độc quyền nổi tiếng! Đi bên cạnh Thầy, họ bỗng thấy mình quan trọng. Cách đây ít lâu, họ chỉ là những người đánh cá hoặc làm những nghề nghiệp ít được ai biết tới. Mà có được biết tới thì lại là cái biết khinh bỉ, biết để mà tránh, thí dụ nghề thu thuế chẳng hạn! Vậy mà bây giờ khác hẳn, vì họ là “môn đệ của Thầy”. Thái độ tự cao của họ đôi khi biểu lộ qua hành động. Dân chúng một thành miền Sa-ma-ri không chịu tiếp đón Chúa Giê-su, thế là họ lập tức xin Người cho phép họ gọi lửa từ trời xuống thiêu rụi cái đám hỗn láo kia đi! Hết tranh cãi với nhau xem ai là người lớn nhất trong nhóm và bị Chúa sửa lưng, giờ họ quay sang tranh giành ảnh hưởng với người ngoài. Họ tưởng việc làm phép lạ hoặc trừ quỷ là độc quyền của Chúa Giê-su và của họ. Mới đây họ cố trừ quỷ cho một người bị quỷ ám mắc bệnh động kinh mà không trừ nổi (Mác-cô 9:14-29). Bây giờ họ thấy có người nhân danh Chúa mà trừ quỷ và người này thành công, liệu họ sẽ nghĩ làm sao? Hay là họ ngăn cản người này vì ghen tương? Nói sao đi nữa thì việc ngăn cản của họ cũng đều bắt nguồn từ đầu óc phe nhóm!
Nhưng lập trường của Chúa Giê-su thật rõ ràng: Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta. Mục đích của việc làm tốt là để vinh danh Thiên Chúa và là lý do chính hầu loại trừ mọi tinh thần phe phái chia rẽ. Đây chính là điều để chúng ta phải suy nghĩ khi nhìn vào đời sống của nhiều cộng đoàn dân Chúa. Đôi khi chính linh mục quên lời Chúa dạy, tạo nên phe nhóm để có người hỗ trợ mình đạt mục đích. Chúng ta thử nghĩ xem, phe cha xứ, phe cha phó, phe hội đồng mục vụ, rồi hội đoàn này kình nhau với hội đoàn kia. Ai cũng muốn mình được tôn vinh, chỉ có Chúa là bị thiệt thòi thôi! Tai hại của óc phe phái không chỉ là chia rẽ, mà tệ hại nhất là làm gương xấu cho những người trẻ. Giới trẻ hăng say, nhưng khi thấy “người lớn” đập nhau thì đâm ra chán nản và hết nhiệt tâm. Đúng là “thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn”! Cách Chúa Giê-su sử dụng lối nói phóng đại như chặt chân tay, móc mắt… cốt là để chúng ta thấy sự tai hại của óc phe phái và làm gương xấu mà hết sức tránh.
Sống sứ điệp Tin Mừng
Không ai là một hòn đảo. Chúng ta luôn sống trong cộng đồng và trong mối tương quan với người khác. Chúa mời gọi tất cả chúng ta hãy hiệp nhất trong tình yêu thương, nhất là khi cùng nhau chung tay xây dựng Nước Chúa trên trần gian. Ai cũng có tài năng để Chúa sử dụng cho lợi ích của Giáo Hội, xã hội và cộng đoàn. Như ông Mô-sê đã ước mong “Phải chi Đức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ hết thảy đều là ngôn sứ”, Chúa Giê-su cũng muốn tất cả chúng ta phải là đèn sáng, men trong bột, muối trần gian, là những người lấy danh nghĩa Chúa mà làm phép lạ! Phải, chúng ta là những người Chúa sử dụng để làm những phép lạ đủ loại trong thế giới hôm nay. Chúng ta sẽ cùng nhau lấy danh nghĩa Chúa mà làm một phép lạ thay đổi, biến gia đình, xứ đạo, sở làm, khu phố và đất nước chúng ta thành một nơi của vương quốc Chúa. Chúng ta sẽ nhân danh Chúa mà tiếp tục “trừ quỷ”, loại bỏ đi những ảnh hưởng xấu xa của nó trên mọi nơi chốn Chúa sai chuíng ta đến. Trong khi đó, chúng ta luôn mở rộng vòng tay đón nhận những anh chị em cùng phục vụ Chúa và nhân loại! Lm. Đa-minh Trần đình Nhi
Những ngày qua cộng đồng mạng bàn tán nhiều về kiểu dạy “công nghệ thực nghiệm” cho học sinh lớp 1 , đa số không đồng ý cách dạy theo kiểu “Con Vẹt”, đọc mà không hiểu gì, hơn nữa còn rất nhiều nội dung thiếu chuẩn mực làm người nhưng đã được thí điểm ở 49 tỉnh, thành.
Nhiều người cho rằng có những bài học nội dung không phù hợp với trẻ. Ví dụ bài “Quả bứa” (trang 87, sách “Tiếng Việt – CNGD lớp 1, tập 2”) kể câu chuyện 2 cháu Năm và Sáu đi qua vườn quả. Năm thấy quả liền la (hô) to và Sáu nhặt quả bứa. Hai cháu giành qua giành lại, cậu Cả đi qua và phân xử. Cậu Cả bổ quả bứa và phán: “Năm, mày thấy quả bứa, hãy nhận lấy nửa vỏ này. Sáu, mày nhặt quả bứa, hãy nhận lấy nửa vỏ này. Dành phần ruột trả thù lao cho quan tòa phân xử, của tao. Cậu Cả vừa ăn vừa bỏ đi”.
Chúng ta thấy gì? Lời lẽ trong câu chuyện rất phản cảm, gọi nhau bằng mày – tao, ý nghĩa thì chỉ dạy các cháu cách sống tiểu xảo, ăn đểu của cậu Cả! Chưa hết, sách còn có nhiều bài học mà trong câu chuyện lại ẩn hiện ý nghĩa “mớm” cho trẻ những thói xấu như tọc mạch, xu nịnh, nói dối, châm biếm người khác… Nhiều từ ngữ mang tính tiêu cực chứ không có ý nghĩa giáo dục. Điển hình như câu thơ:
NÚI CAO, SÔNG HÃY CÒN DÀI NĂM NĂM BÁO OÁN, ĐỜI ĐỜI ĐÁNH GHEN
– Đây là giáo dục hay đầu độc! Nếu kiểu “giáo dục theo nội dung công nghệ thực nghiệm này được tiếp tục và nhân rộng, lớp trẻ Việt Nam sẽ ra sao?
Ngày xưa các bài giáo dục làm người là những câu ca dao, những lời đồng dao mộc mạc nhưng đầy tính nhân văn, không lẽ không còn giá trị để phải thay vào đó một lối dạy văn hóa “ma quỷ”, “đánh ghen một đời”, và ăn nói mày tao sao?
Người Công Giáo phải đồng hành với dân tộc điều đó nói lên chúng ta không thể để cho dân tộc suy thoái mà chúng ta phải có trách nhiệm với cộng đồng, cách riêng với thế hệ mầm non của đất nước. Chúng ta không thể hủy diệt một thế hệ với nội dung giảng dạy quá thô thiển được!
Hôm nay Chúa Giê-su bảo “Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn”. Chúa Giê-su dường như nhấn mạnh đến ảnh hưởng của người đi trước với người đi sau. Vì những gì chúng ta làm hôm nay sẽ thay đổi cách sống và lối suy nghĩ của thế hệ sau.
Nhưng những gì đang diễn ra ỏ xã hội và gia đình khiến chúng ta thật xót xa cho thế hệ trẻ mai sau, vì chúng được thấy quá ít điều tốt mà chỉ thấy cái xấu lặn vào trong từng gia đình và trường học.
Thử hỏi một sự giáo dục không nhất quán năm nào cũng thay sách gọi là cải biên nhưng không nhằm giúp học sinh tốt mà quan trọng là vì tiền theo như lời ông Hồ Ngọc Đại đã nói?Thử hỏi một sách giáo khoa áp dụng cho phân nữa học sinh lớp 1 ngây thơ bằng những câu chuyện đánh ghen, ma quỷ, tráo trở . . . sẽ dẫn các em đi về đâu?
Là người Công giáo, Chúa Giê-su mời gọi chúng ta phải sẵn sàng hy sinh cả những cái gần gũi và thân yêu nhất, khi những điều đó trở thành dịp tội và làm cho trẻ thơ vấp ngã. Nhìn lại các gia đình chúng ta không khỏi giật mình với thói xấu cha mẹ đang làm hư con cái như: Nghiện công nghệ, thích buôn chuyện, hay vượt đèn đỏ, nói tục… mà chúng ta thấy nhan nhản trong các gia đình.
Nếu người Phật Giáo họ tin rằng những việc xấu họ làm sẽ nhận quả báo thì người Công Giáo chúng ta phải biết rằng: những gương mù gương xấu của mình đều phải trả lẽ trước mặt Chúa vì đã làm hư con cháu của mình.
Con người sinh ra trên mặt đất đều được mời gọi làm cho vạn vật này tốt đẹp thêm, điều đó có nghĩa là chúng ta không được làm điều xấu và càng không được dạy điều xấu sẽ làm ô uế địa cầu.
Chúa Giê-su cả cuộc đời luôn giảng dạy để canh tân xã hội. Ngài còn làm gương về nhiều điều chân thiện mỹ cho con người. Và hôm nay, Ngài vẫn mời gọi chúng ta hãy canh tân thế giới bằng việc sống hòa hợp và bác ái chia sẻ với nhau, nhất là hãy làm gương sáng cho con cháu.
Xin Chúa giúp chúng ta luôn biết thăng tiến bản thân để trở thành gương sáng cho anh em. Xin cho xã hội chúng ta biết tôn trọng luật pháp để đừng ai vì tiền mà đánh mất lương tri đến nỗi dẫn dắt thế hệ sau đi trong lầm lạc. Xin Chúa giúp chúng ta biết tự vấn lương tâm mình hằng ngày hầu kiện toàn con người mình mỗi ngày một tốt hơn. Amen
“Không thể không có gương mù” (Lc 17, 1). Đó là một nhận định không thể chối cãi và cũng là một trong những điểm yếu đuối con người thường hay vấp phạm, dù nặng hay nhẹ. Gương mù, gương xấu, đúng là cần lên án, nhưng trước khi lên án, Chúa dạy: Hãy đề phòng” (Lc 1, 3).
Hãy đề phòng là một lời mời gọi tích cực của Chúa gửi đến:
Cho người yếu đuối.
Người yếu đuối bao gồm những người đức tin chưa vững mạnh, những người đang lơ lửng giữa tội lỗi và sự thiện… Những con người yếu đuối dễ nại vào những gương mù để tiếp tục theo con đường mù tối của mình. Theo những nhận định về tương đối hóa sự thiện, con người cũng dễ buông mình vào những gì là tương đối, không muốn mạnh mẽ thoát khỏi vòng vây tội lỗi. Sống theo chiều hướng “người sao, ta vậy”, nại vào những gương xấu và tiếp tục con đường xấu của mình đang đi.
Chúa mời gọi “Hãy vững tin, vì Chúa đã thắng thế gian” (Ga 16, 33). Yếu đuối và vấp ngã, không phải là vấn nạn không thể cứu chữa, chính Chúa đến tìm kiếm và chữa lành những thương tích đó. Trong mọi yếu đuối, cậy trông vào Chúa như Thánh Phao lô: “tôi rất vui mừng và tự hào vì những yếu đuối của tôi, để sức mạnh của Đức Ki-tô ở mãi trong tôi.” (2 Cor 12, 9)
Cho người bị giết chết niềm hy vọng.
Hy vọng là điều mong mỏi một tương lai tốt đẹp hơn, tươi sáng hơn. Gương mù làm tắt niềm hy vọng đó nơi những con người dễ rơi vào thất vọng.
Thật ra, ở khía cạnh tích cực hơn, gương mù có thể là một cản trở nhưng có thể là một chướng ngại cần vững mạnh để vượt qua. Thay vì mất niềm hy vọng, con người vững mạnh vẫn tiếp tục hy vọng như ở giữa chiến trận, một người ngã xuống ngàn người tiến lên. Không thể chùn chân, bởi vì chiến thắng không dành cho những người dễ buông xuôi.
Chúa là niềm hy vọng duy nhất cho con người. Đó là niềm hy vọng chắc chắn, con người vẫn là những phàm nhân, dù họ là ai, vẫn có những sai lầm cách này hay cách khác. “Không dựa vào con người, con người sẽ chết, không dựa vào cành cây, cành cây sẽ gẫy”.
Chỉ một mình Thiên Chúa, là một điểm hướng tới duy nhất, nên trong mọi trường hợp gặp những gương mù làm mất hy vọng, hãy tìm về Thiên Chúa trong đời sống cầu nguyện, để thêm xác tín: “Đúng thế, tôi tin chắc rằng: cho dầu là sự chết hay sự sống, thiên thần hay ma vương quỷ lực, hiện tại hay tương lai, hoặc bất cứ sức mạnh nào, trời cao hay vực thẳm hay bất cứ một loài thọ tạo nào khác, không có gì tách được chúng ta ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa thể hiện nơi Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta.” (Rm 8, 38 – 39)
Đề phòng lá cách khôn ngoan
Sự dữ, gương xấu, lúc nào cũng có, thời nào cũng có và giới nào cũng có. Đề phòng cho chính mình là sự khôn ngoan dựa vào Thiên Chúa. Lời Chúa là chỉ dẫn những phương cách đề phòng và tránh cám dỗ, như Chúa Giêsu đã dùng Thánh kinh để đối lại với những cám dỗ của ma quỷ trong hoang mạc, sau bốn mươi ngày chay tịnh.
Tích cực đi tìm kiếm điều tốt lành thay vì sự xấu.
Thông thường, những tin tức xấu thường gây tò mò hơn những tin tốt lành. Đây cũng là những cám dỗ thường ngày dễ dẫn con người đến những suy nghĩ tiêu cực hơn tích cực.
Chúa Giê su luôn đưa ra những lời mời gọi tốt lành, hướng tới sự thiện để kêu mời sống tích cực hơn là nhìn vào những yếu đuối tội lỗi. Chúa bảo người thanh niên bại liệt: “Tội anh đã được tha” (Lc 5, 20), Chúa nói với người phụ nữ ngoại tình “không ai kết án chị sao? Hãy về và đừng phạm tội nữa” (Ga 8, 11), trên Thánh giá Chúa xin với Chúa Cha “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm.” ( Lc 23, 34).
Lạy Chúa, giữa những lúc đầy gương mù, gương xấu, xin cho chúng con biết nhìn đến những điều tích cực trong niềm tin và cuộc sống. Giữa những thật giả, xin cho chúng con luôn biết chọn lựa chính Chúa là sự thiện toàn vẹn để nắm chắc niềm hy vọng.
Nhóm Mười Hai được Thầy Giêsu tuyển chọn để trở nên những cánh tay đắc lực cho Thầy trên hành trình rao giảng Tin Mừng. Thầy ban cho các ông quyền trừ quỷ, xức dầu cho những người đau ốm và chữa họ khỏi bệnh (x. Mc 6, 7 – 13). Quyền năng và tình thương các ông nhận lãnh nơi Thầy lại được trao ban cho những người các ông gặp gỡ. Nhưng cũng có lần, các ông không trừ nổi tên quỷ dữ tợn. Giống quỷ này, chỉ có cầu nguyện mới trừ được thôi (x. Mc 9, 14 – 29).
Vậy mà hôm nay, có kẻ không thuộc nhóm Mười Hai, cũng không phải là một trong số bảy mươi hai môn đệ, đã nhân danh Thầy Giêsu để trừ quỷ. Đứng trước tình huống này, các Tông đồ đã cố ngăn cản vì lẽ người này không thuộc nhóm mình (x. Mc 9, 38). Phải chăng các ông đang cố bảo vệ uy tín của Thầy Giêsu hay các ông ghen tỵ trước thành công của người ngoài? Thầy Giêsu là Đấng thiện hảo và trái tim Thầy luôn rộng mở, ánh mắt Thầy luôn thấy thiện chí của mỗi người. Thầy hiểu rõ lòng người môn đệ và chậm rãi khuyên bảo: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta” (Mc 9, 39 – 40). Để nhìn thấy thiện chí của người khác, xem người khác là bạn cùng chí hướng, ta cũng phải mở rộng trái tim để đón nhận mọi người, dù cho họ thành công hơn ta, tốt lành hơn ta. Điều này ta chỉ học được nơi trái tim nhân lành của Thầy Giêsu.
Thầy Giêsu còn chỉ dạy người môn đệ phải biết trân trọng những cử chỉ bác ái mà người ta dành cho mình vì lẽ các ông thuộc về Đấng Kitô. “Ai cho anh em uống một chén nước vì lẽ anh em thuộc về Đấng Kitô, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu” (Mc 9, 41). Điều này cúng giúp các ông ý thức rằng, những gì các ông nhận lãnh đều là ân huệ Chúa ban, các ông thuộc về Đấng Kitô. Là người thuộc về Đấng Kitô, các ông phải sống sao để không làm cớ cho người khác và cho mình sa ngã. Đâu là tinh thần người môn đệ phải có khi theo Thầy? Đó là tinh thần tự hủy. Phải chăng khi nhấn mạnh thái độ quyết liệt chống trả tội lỗi, từ khước các cám dỗ cách dứt khoát, Thầy Giêsu muốn nói đến một điều gì đó rất quan trọng? Giả như cứ phạm lỗi đều chặt tay, chặt chân, móc mắt thì ai trong chúng ta còn đủ tay chân để chặt, còn có mắt để móc đi? Mang trong mình thân phận tội lỗi, ta ý thức mỗi phút giây ta sống đều bởi ơn Chúa. Chỉ cần xa rời Chúa, ta sẽ như cành nho tách lìa khỏi thân cây và ta sẽ khô héo (x. Ga 15, 6). Để được sống trong Chúa, nhất quyết ta phải bỏ mình để lắng nghe thánh ý Chúa Cha và mau mắn vâng lời. Người thuộc về Đấng Kitô sẽ làm những gì xuất phát từ lòng yêu mến Chúa Kitô. Chỉ một việc bác ái bé nhỏ, âm thầm nhưng ta làm vì lòng mến Chúa Kitô, việc nhỏ bé ấy cũng trở nên đẹp lòng Chúa.
Lạy Chúa Giêsu yêu mến! Con được thuộc về Chúa và con khao khát cho nhiều người cũng được chung niềm hạnh phúc này. Những khi tâm hồn con dao động trước một cám dỗ, xin Chúa thêm sức cho con để con can đảm khước từ, để không khi nào con trở nên cớ cho người khác vấp ngã. Xin Chúa mở rộng trái tim con để con đón nhận người anh chị em và sẵn lòng chia sẻ vui buồn với họ. Xin Chúa dạy con thực thi đức ái từ những điều nhỏ bé cho anh chị em con vì biết rằng con đang làm cho chính Chúa. Amen.
Gio-an thưa Chúa điều này,
Quyền năng trừ quỷ, có hay phép mầu.
Nhân danh Thiên Chúa khẩn cầu,
Xua trừ ma quỷ, quyền đâu chứng từ.
Chúng con ngăn cấm nghiệp dư,
Chúa thương dậy bảo, riêng tư giãi bầy.
Ai làm phép lạ vì Thầy,
Thì không nói xấu, không gây muộn phiền.|
Ai không chống đối xỏ xiên.
Là người ủng hộ, kết liên một lòng.
Kẻ nào gây cớ a tòng,
Mở đường vấp phạm, suy vong tâm hồn.
Thà rằng cối buộc dấu chôn,
Thả sông ném biển, không công cán gì.
Tứ chi lỗi phạm điều chi,
Thà rằng cắt bỏ, mỗi khi gây phiền. Các môn đệ thấy có người không trong nhóm nhân danh Chúa mà trừ qủy, các ngài đã ngăn cấm. Chúa Giêsu rất rộng lượng đã bênh vực người ấy. Chúa nói: Đừng ngăn cấm y. Ai chẳng chống đối các con là ủng hộ các con. Mọi việc tốt đều bởi Chúa. Chúa Giêsu không chấp nhận đầu óc bè phái trong lãnh vực liên hệ ơn cứu độ. Vì có óc đảng phái sẽ có phân rẽ và loại bỏ nhau. Danh xưng của Chúa không ai có quyền sở hữu. Bất cứ ai với ý hướng ngay lành đều có thể tuyên xưng danh Chúa.
Danh Chúa có sức biến đổi và chữa lành. Nhân danh Chúa, các Tông đồ có thể chữa lành các bệnh tật, xua trừ ma qủy. Trong tất cả các kinh nguyện của Giáo Hội đều kết thúc bằng câu: nhờ danh Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta. Những người thuộc về Chúa Kitô phải có đường lối rõ ràng và dứt khoát. Phải loại bỏ những người gây ảnh hưởng không tốt trong xã hội. Những người làm cớ vấp phạm cho các trẻ nhỏ, thà buộc cối đá vào cổ mà ném xuống biển. Chúa dùng ngôn từ rất mạnh mẽ để bảo vệ danh xưng của Chúa. Những người làm gương mù, gương xấu, chúng ta phải có thái độ dứt khoát.
Người có trách nhiệm dậy dỗ và hướng dẫn cần đề phòng những ảnh hưởng xấu làm băng hoại bản thân và con cái. Những ảnh hưởng xấu sẽ len lỏi vào cuộc đời người trẻ qua sách báo, phim ảnh, truyền hình xấu và các mạng lưới điện tử. Đây là những cánh cửa tự do nếu không cẩn thận, chúng ta dễ dàng bị lôi cuốn vào những điều không tốt. Các phương tiện truyền thông dễ làm thỏa mãn những thị hiếu và nhu cầu dục vọng. Chúng ta dễ dàng bị lôi cuốn vào những cách thế quảng cáo của thế tục.
Chúa nhắn nhủ rằng: nếu tay chân con làm dịp tội, con hãy chặt bỏ. Nếu mắt con làm dịp tội hãy móc mắt. Một chọn lựa dứt khoát vì nước trời. Chúng ta phải tu luyện bản thân, phải từ bỏ và cắt chặt những rườm rà trong cuộc sống. Chúa muốn chúng ta có những thái độ chọn lựa rõ ràng để bảo vệ sự trong sáng của linh hồn.
Hãy nhận biết sự thật về chính mình, nhìn về qúa khứ, xin Chúa tha tội. Nhìn vào hiện tại, chúng ta ý thức vai trò là cha là mẹ và là người hướng dẫn tốt cho con cái biết tránh xa dịp tội. Hướng về tương lai, chúng ta tin tưởng vào Chúa trong sự cầu nguyện và phó thác.
Có hai nhà doanh thương nọ thường hay ganh tị nhau trong việc buôn bán. Khi một người bán được một thứ hàng này thì người kia phải cố bán được gấp đôi. Người này mở một cửa tiệm, thì người kia phải mở hai cửa tiệm. Một ngày kia thiên thần hiện ra với một trong hai người và ban cho họ một đặc ân: “Con có thể xin bất cứ điều gì con muốn, sẽ được ta ban cho. Tuy nhiên, người đối thủ của con sẽ được gấp đôi bất cứ điều gì con xin.” Ông thương gia thắc mắc: “Thưa ngài, nếu con xin 1 triệu đô la, con cũng sẽ được phải không?” Thiên thần trả lời: “Đúng vậy! Nhưng người đối thủ của con sẽ được 2 triệu đô la.” Ông thương gia hỏi lại: “Vậy thì bao giờ con phải trả lời cho ngài?” Thiên thần đáp: “Ngay sáng sớm ngày mai ta sẽ trở lại và nhà ngươi phải có sẵn câu trả lời!”
Đêm hôm đó ông thương gia không có cách gì ngủ được. Ông suy nghĩ mãi cho đến sáng thì thiên thần xuất hiện. Vì trong lòng đầy ganh tị và căm tức đối thủ của mình, ông không còn muốn nghĩ đến điều lợi mà chỉ muốn làm sao hạ được đối thủ xuống, ông liền thưa với thiên thần rằng: “Xin mặc cả với ngài, con sẵn lòng chịu đui mù một con mắt!” Điều này có nghĩa là đối thủ của ông sẽ bị mù cả hai con mắt. Ông thỏa mãn vì cảm thấy mình vẫn còn hơn được hắn!
Tội lỗi gây ra thảm họa cho nhân loại. Ghen tương là một trong Bẩy Mối Tội Đầu. Tội lỗi làm cho những hoạt động tốt của con người trở nên xấu, và những hành động xấu trở nên gương mù lan truyền sự dữ đến khắp nơi. Điểm chính trong bài Phúc Âm hôm nay, Mc 9:38-43, 45, 47-48, Chúa Giêsu dạy chúng ta phải xa tránh tội lỗi, nhất là làm gương xấu, và phải gia tăng thực hành những việc đạo đức, bác ái.
Để giúp chúng ta xa tránh tội lỗi, Chúa Giêsu đã dùng một lối văn phóng đại để nhấn mạnh đến giá trị của hạnh phúc vĩnh cửu đời sau. Nếu cứ mỗi lần chúng ta phạm tội, đều chặt tay chân đi, hay móc mắt ra thì thế giới của những người Kitô giáo sẽ chỉ còn là những con người tàn tật mà thôi!
Phạm tội đã là điều xấu, nhưng chỉ dạy cho người khác phạm tội lại còn ghê gớm hơn nhiều (Kh 22:15). Thánh Phaolô gọi những kẻ ấy là quân chó má (Pl 3:2). Chúa Giêsu cảnh giác chúng ta chống lại gương xấu bằng một lời lẽ mạnh mẽ nhất chưa từng thấy trong Phúc Âm với hình phạt thật nặng nề: “Kẻ nào làm cớ vấp phạm cho một trong những kẻ bé mọn có lòng tin Thầy, thà buộc cối xay vào cổ người ấy mà xô xuống biển thì hơn” (Mc 9:42).
Theo William Barclay cối đá được đề cập ở đây là cối đá lớn. Có 2 loại cối đá xay ở Palestine. Cối đá xay bằng tay dành cho các bà nội trợ dùng trong nhà. Và cối đá xay thật lớn, chỉ những con vật khỏe mạnh mới kéo nổi. Cối đá Chúa Giêsu đề cập đến trong Phúc Âm hôm nay là cối đá lớn. Bị cột vào cổ mà kéo xuống biển thì vô phương cứu chữa. Đó là một hình phạt, một cách hành quyết ở Roma và Palestine ngày xưa. Sử gia Josephus ghi rằng khi những người Galilaean làm cuộc cách mạng thành công, “họ đã cột những người theo đảng của Hêrôđê vào đá và ném xuống cho chết chìm dưới hồ nước.”
William Barclay trích lại câu chuyện của ông Henry đã kể như sau: “Câu chuyện kể về một em bé gái chết mẹ khi còn nhỏ. Người cha của em khi đi làm về thường ngồi xuống ghế, cởi áo khoác ra, đốt thuốc ống điếu lên, và gác chân lên kệ đọc báo cho đến khi đi ngủ. Em bé gái muốn đến xin cha chơi với bé một chút, đọc chuyện cho bé nghe để bé bớt nỗi cô đơn. Nhưng người cha đã nói với con rằng: ” Ba mệt mỏi lắm rồi! Ba phải làm việc suốt ngày, để ba nghỉ ngơi đi con!” Rồi người cha bảo con hãy ra ngoài đường mà chơi. Con bé đã chơi suốt ngày ngoài đường phố, làm bất cứ điều gì nó muốn.
Thế rồi, điều không thể tránh được đã xảy ra. Khi con bé lớn lên, nó bắt đầu đón nhận tất cả những tình cảm từ bất cứ ai dành cho nó. Và từ chỗ chơi la cà ngoài đường phố, cô bé đã trở thành gái điếm đứng đường. Đến một ngày cô gái đó mang bệnh và chết. Khi cô đến trước tòa phán xét, Thánh Phêrô trông thấy cô đi vào bèn nói với Chúa Giêsu: “Thưa Thầy, cô con gái này xấu lắm. Cô gái điếm đấy! Con đề nghị cho cô ấy xuống thẳng hỏa ngục được không?” “Không được,” Chúa Giêsu nhẹ nhàng trả lời, “Hãy để cô ấy vào.” Thế rồi con mắt của Ngài bỗng trở nên nghiêm khắc: “Nhưng này Phêrô, con hãy đợi người đàn ông sắp bước vào đây. Ông đã nhẫn tâm từ chối chơi với con bé gái của mình, lại còn xua đuổi nó ra chơi ngoài đường. Hãy tống cổ hắn xuống hỏa ngục ngay lập tức!”
Thiên Chúa không khó khăn với người tội lỗi, nhưng Ngài sẽ nghiêm khắc với những kẻ làm gương xấu, và chỉ dạy kẻ khác phạm tội, nhất là đối với trẻ thơ. Những hãng sản xuất phim và những mạng lưới truyền hình lớn cùng nhau hoạch định những phim có tính cách bạo lực hơn, khiêu dâm hơn. Họ quảng cáo rầm rộ, rộng rãi qua các phương tiện truyền thông. Những con người làm thương mại dự trù những kế hoặch này vì họ muốn hái được nhiều tiền. Chúa Giêsu nói rằng Ngài sẽ dành một hình phạt nặng nề cho những người làm hư hỏng đức hạnh của giới trẻ, gây nguy hại đến đời sống tinh thần, và có thể hủy diệt cuộc đời của họ bằng sự tuyệt vọng và xa tránh Thiên Chúa!
Nhưng chúng ta cũng nên thức tỉnh khi thi hành việc đạo đức và bác ái (1 Cr 13:4). Đừng làm với lòng ghen tương và thái độ độc tài như của Gioan trong bài Phúc Âm hôm nay (Mc 9:38). Tất cả mọi sự tốt lành đến từ Thiên Chúa (Jn 1:16; Jc 1:17). Ngài tự do ban phát theo thánh ý của Ngài. Chúng ta chỉ là những môn đệ của Chúa Giêsu khi chúng ta biết yêu thương và phục vụ tha nhân.
Chúng ta không nên dùng chiêu bài “làm sáng danh Chúa” để che giấu “cái tôi đáng ghét”. Chúng ta cũng không nên mượn danh Đức Kitô để làm sáng danh cái tôi Kitô hữu như cha Anthony De Mello đã nói trong câu chuyện ngụ ngôn “Thiền Sư và Kitô Hữu”: Một Kitô hữu đến thăm một vị Thiền Sư và nói: “Xin thầy cho phép tôi đọc thầy nghe Bài Giảng Trên Núi.” Thiền Sư đáp: “Tôi rất thích nghe.” Người Kitô hữu đọc một câu rồi ngước mắt lên nhìn. Thiền Sư mỉm cười nói: “Đấng đã phán những lời đó chắc chắn phải là một vị Giác Ngộ.”
Người Kitô hữu cảm thấy khoái trá. Ông tiếp tục đọc. Thiền Sư xin ông ngừng lại rồi nói: “Những lời nói đó phải phát xuất từ Đấng Cứu Thế của nhân loại.” Người Kitô hữu cảm thấy thích thú. Ông tiếp tục đọc cho đến hết. Lúc bấy giờ Thiền Sư tuyên bố: “Người đã rao giảng như thế phải là Thiên Chúa.” Nỗi vui mừng của người Kitô hữu thật vô bờ bến. Ông ra về, cương quyết sẽ trở lại một ngày khác để thuyết phục Thiền Sư trở thành Kitô hữu. Trên đường trở về nhà, ông gặp Chúa Giêsu đứng bên vệ đường. Ông đã thưa với Chúa một cách khoái trá: “Lạy Chúa, con đã làm cho người đó xưng ra Chúa là Thiên Chúa!” Chúa Giêsu mỉm cười và nói: “Con đã làm gì hay đâu, ngoại trừ việc con thổi phồng cái tôi Kitô hữu của con mà thôi!” (“Như Tiếng Chim Ca” bản dịch của Đỗ Tân Hưng và Trần Duy Nhiên, tr. 107).
William Barclay kể lại câu chuyện sau đây khi chú giải đoạn Phúc Âm, Mc 9: 39-48: “Một nhà truyền giáo kể lại câu chuyện thật thú vị. Bà dạy giáo lý trong một lớp mẫu giáo ở Phi châu, nói về hành động cho một ly nước mát nhân danh Chúa Giêsu Kitô. Bà đang ngồi trước hiên nhà thì thấy một nhóm người đàn ông bản xứ vai mang hành lý nặng nề tiến vào khoảng đất trống giữa làng. Họ mang những gói hành lý rất nặng. Họ rất mệt và khát nước nên ngồi xuống nghỉ ngơi. Họ là những người thuộc bộ lạc khác đến, và vì có sự ngăn cách giữa các bộ lạc nên họ đã bị những người bản xứ từ chối cho nước uống. Trông thấy họ ngồi mệt lả giữa sân, nhà truyền giáo động lòng thương xót. Thình lình, từ phía trường học xuất hiện một toán các em gái nhỏ bé Phi châu, đầu đội bình nước, đang bẽn lẽn và rụt rè tiến đến những người mệt mỏi. Các em quỳ xuống và đưa cho họ những bình nước. Trong sự ngạc nhiên, họ nhận lấy những bình nước và uống vội vàng cho đã cơn khát, rồi trao lại cho các em. Sau khi rời gót, các em gái đã chạy tới nhà truyền giáo. “Chúng con đã cho người khát nước uống,” các em nói, “nhân danh Chúa Giêsu.” Rồi chính các em bé đã viết ra câu chuyện này.
Đó là lòng nhân ái rất đơn sơ, các em mẫu giáo áp dụng đúng Lời Chúa dạy. Xưa kia Mahomet cũng đã nói: “Dẫn người lạc lối trở lại đúng đường, cho người khát một ly nước uống, nở một nụ cười khi gặp anh em, đó cũng là bác ái.”
Ca dao Việt Nam có câu: “Hoa thơm thơm lạ thơm lùng, thơm cây thơm rễ người trồng cũng thơm”. Ở Romania có một thung lũng tràn ngập hoa hồng. Nếu bạn đi trong thung lũng vài giờ đồng hồ trong mùa hoa nở, bạn sẽ có cảm giác mùi hương thơm ngào ngạt theo bạn suốt ngày, dù bạn đi đến bất cứ nơi đâu. Những người tiếp xúc với bạn đều nhận biết là bạn đã đến thung lũng hoa hồng đó.
Việc bác ái và lòng đạo đức cũng giống như hương thơm, sẽ lan tỏa, gây ảnh hưởng tốt và thu hút người khác. Gương tốt là hương vị của Kitô giáo. Nó làm cho người Kitô hữu trở nên giống Đức Kitô. Gương tốt thực sự làm cho người khác nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong chúng ta. Theo lời cầu Đức Hồng Y John Henry Newman, chúng ta cùng nguyện xin: “Lạy Chúa, xin hãy chiếu soi qua con và hiện diện trong con để mỗi linh hồn con gặp gỡ cảm thấy sự hiện diện của Ngài trong con. Amen.”
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói: ”Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá vào cổ nó mà ném xuống biển thì hơn” (Mc 9,42). Vậy “những kẻ bé mọn” đây là ai? Chúa muốn ám chỉ những người hèn kém, khờ dại, dốt nát, không được học hỏi những vấn đề luật pháp: Hạng ngươi này, trong Do Thái Giáo, họ có khuynh hướng bị khinh bỉ. Những kẻ bé mọn có lòng tin này là những người thuộc giai cấp bình dân có thiện chí muốn học hỏi Kinh Thánh, luật pháp, thường được các thầy thông luật giải thích Thánh Kinh, luật pháp, nhưng lại bị giải thích sai lạc vì những gương xấu.
Vì thế, việc cảnh giác đề phòng làm gương xấu cho những “kẻ bé mọn” này, Chúa Giêsu muốn nhắm tới các thủ lãnh tôn giáo mà Ngài đã có lần tố cáo họ đã độc quyền chiếm đoạt sự giải thích Thánh Kinh và đóng cửa không cho kẻ muốn vào (Mt 23:2-3,13).
Chúa Giêsu đã răn đe rất nghiêm ngặt những ai gây gương mù gương xấu: ”Thà buộc cối xay vào cổ người ấy mà ném xuống biển còn hơn” (Mk 9:42). Lời răn đe rất thẳng thắn và quyết liệt. Thớt cối xay nặng như thế mà kéo dìm một tội nhân dưới nước thì không thể nào ngóc đầu lên được: ý nói đến sự xấu xa, ghê tởm, nặng nề của tội làm gương xấu.
Trong bức thư của Lentulô, tổng trấn Do Thái gửi cho hoàng đế Tiberiô, để diễn tả chân dung Chúa Kitô, có câu này: ”Khi ông (Đức Kitô) quở trách sửa phạt, thật cả là một sự ghê sợ; nhưng khi khuyên bảo dạy dỗ ông lại rất hoà nhã đằm thắm, làm cho thiên hạ tin phục say mê.” Trong bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta cũng thấy lộ ra hai tính cách đó: nửa trước Chúa khuyên bảo nhân từ dịu dàng; nửa sau Chúa rất nghiêm thẳng đối với hai vấn đề gương xấu và dịp tội.
Trên một chuyến xe lửa, cha Béc-na Vo-gan gặp một hành khách ăn nói rất tự do và thô tục. Ông ta nói những chuyện đồi bại, lấy làm thích thú và cười khoái trá. Mọi thái độ khôn ngoan và lịch sự nhắc ông ta để ông ta im lặng đều không hiệu quả. Xe đến ga, người hành khách ấy xuống. Cha Vo-gan thò đâu ra cửa xe gọi theo: ”Này ông, ông còn quên cái gì đây này.” Người đó vội lên toa, nhìn quanh và hỏi: ”Quên cái gì đâu?” Cha Vo-gan nói với giọng tử tế nhưng cứng rắn: ”Ông để lại một ấn tượng xấu cho hành khách trong toa.” Người ấy xấu hổ đi xuống ngay.
Đối với dịp tội Chúa Giêsu nói tiếp: ”Nếu tay con nên dịp tội cho con, hãy chặt tay đó đi, thà con mất một tay mà được vào cõi sống, còn hơn là có đủ hai tay mà phải vào hoả ngục” (Mc 9, 43).
Chúng ta thấy Đức Giêsu nói một cách quyết liệt như thế, ta phải hiểu thế nào? Thực ra, Ngài dùng lối nói cường điệu của những nhà hùng biện như thế là muốn cho chúng ta thấy sự trầm trọng của gương xấu, của chước cám dỗ, của những dịp tội, và xác định mối nguy hại có khi không nhỏ mà nó gây ra cho mọi người.
Thực ra, những lời nói của Chúa Giêsu không thể được hiểu theo nghĩa đen. Đường hướng mà Đức Giêsu muốn đưa ra là người ta phải tránh xa tội nặng bằng bất cứ giá nào. Chúng ta phải sẵn sàng làm bất cứ điều gì có thể làm được để loại trừ điều ác ra khỏi đời sống chúng ta. Mục đích của Ngài là in sâu vào tâm trí chúng ta không thể nào tẩy xóa được, rằng Nước Thiên Chúa đáng cho chúng ta hy sinh mọi thứ khác.
Không ai có thể phủ nhận được sự hiện hữu của dịp tội, của cám dỗ (Lc 17:1). Chính ma quỉ đã cám dỗ để làm hư hoại loài người, dĩ nhiên là Thiên Chúa cho phép cám dỗ để thử thách lòng trung thành của con người. Chúng đã cám dỗ ông Adong và bà Evà, và ông bà đã sa ngã, đã bất trung với Chúa. Ngay Chúa Giêsu cũng bị ma quỉ cám dỗ trong hoang địa nhưng đã chiến thắng một cách vẻ vang. Chính vì vậy mà Chúa Giêsu đã dạy: ”Hãy cầu nguyện để khỏi sa chước cám dỗ” (Mt 26,41; Mc 14,38; Lc 22,40). Nếu nói rằng Chúa cám dỗ chúng ta thì không đúng, không bao giờ Chúa cám dỗ chúng ta (Jc 1:13-15) mà Ngài chỉ cho phép ma quỉ cám dỗ chúng ta trong mức độ chúng ta có thể chịu đựng được để thử thách chúng ta thôi (ICor 10:13), vì ”lửa thử vàng, gian nan thử nhân đức” (IPet 1:6-7). Như vậy, cám dỗ tự nó không xấu, nó chỉ là một sự thử thách và nó có lợi cho những ai cố gắng chiến thắng nó để vượt qua thử thách vì như người ta nói: ”Vô hoạn nạn, bất anh hùng.”
Con người sống trong xã hội có tương quan với nhau, do đó có ảnh hưởng tương tác, hoặc là ảnh hưởng tốt hoặc là ảnh hưởng xấu. Vì vậy mà Chúa Giêsu đã nói: ”Khốn cho thế gian, vì làm cớ cho người ta sa ngã, nhưng khốn cho kẻ làm cớ cho người ta sa ngã” (Mt 18,7). Và Chúa còn lên án mạnh mẽ hơn: ”Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn” (Mc 9,42; Mt 18,6).
Ngày nay người ta sống gần gũi với nhau hơn bao giờ hết. Người ta có thể đi từ châu lục này đến châu lục kia trong vòng mấy giờ đồng hồ, cho nên ảnh hưởng giữa con người càng nhanh chóng và càng mạnh. Dù chúng ta có biết điều đó hay không, chúng ta vẫn là tảng đá gây vấp phạm hay tảng đá giúp cho người khác vượt qua trên con đường đến ơn cứu độ (x. Mt 21,42-44).
Chúng ta có thể trở thành tảng đá vấp ngã hay tảng đá giúp cho người khác vượt qua là tùy ở cách sống của chúng ta: nếu chúng ta gây gương mù gương xấu thì chắc chắn đã trở thành tảng đá vấp ngã. Ngược lại, nếu chúng ta nêu gương sáng giúp người khác sống tốt hơn thì chúng ta trở thành tảng đá giúp người ta vượt qua.
Cám dỗ hiện diện khắp nơi mà không ai có thể thoát được. Chúa đã nhắc bảo các Tông đồ: ”Simon ơi, kìa Satan đã xin được sàng anh em như người ta sàng gạo” (Lc 22,31). Như vậy công việc của chúng ta là chỉ việc chống lại chước cám dỗ. Cuộc chiến chống ba thù là một cuộc trường kỳ kháng chiến, không bao giờ kết thúc. Và trong cuộc chiến này phải phân thắng bại, không được thoả hiệp: một là thắng, hai là bại. Adong Evà đã để lại gương thất bại, còn Đức Giêsu đã nêu gương chiến thắng rực rỡ (Mt 4:11).
Dĩ nhiên trong cuộc chiến một mất một còn này đòi phải gian khổ, hy sinh, từ bỏ có khi ngay cả đến bản thân mình, không có từ bỏ không chiến thắng được. Thế giới chung quanh ta đang sống có nhiều cạm bẫy, nhiều cám dỗ, nhiều dịp tội làm chúng ta sa ngã. Ngay chính thân xác chúng ta cũng có thể là những dịp tội khiến chúng ta lỗi luật Chúa. Chúa Giêsu nói hơi mạnh: ”Nếu tay con nên dịp tội cho con, hãy chặt tay đó đi” (Mc 9,43).
Nói tới cắt tỉa, chặt bỏ, từ bỏ là những động từ gợi lên cho chúng ta sự đau đớn, nhưng như người ta nói: ”Thuốc đắng đã tật” (Tục ngữ). Đau đớn lại là một điều cần thiết cho sự lành mạnh; nó là một điều kiện ”bất khả thiếu.” Chính vì vậy, Ludovic Giraud đã viết: ”Nỗi đau đớn với chúng ta như lưỡi cày đối với mặt đất, nó cầy xới nhưng để làm cho đất mầu mỡ; cũng như việc cắt tỉa cây cối: làm cây cối nhẹ nhàng, mạnh khoẻ và đẩy nhanh những dòng nhựa lên cao.”
Xét ra Lời của Chúa cũng không xa thực tế lắm. Có người dám hy sinh cái nhỏ để chiếm được cái lớn. Đó là ông O Neil, nhà thám hiểm đã tìm ra đất Ái Nhĩ Lan. Khi nhóm thám hiểm đến gần phần đất mới, vị thuyền trưởng tuyên bố: ”Hễ ai chạm tay trước hết vào phần đất trên bờ thì người ấy làm chủ phần đất ấy.” Ông O’Neil quyết tâm chiếm cho bằng được. Ông chèo chiếc thuyền nhỏ vào bờ. Nhận thấy có kẻ khác vượt lên trên mình, ông quyết định lấy rìu chặt đứt cánh tay trái và liệng vào bờ, chạm đất trước hết, ông thắng cuộc. Nhà thám hiểm cụt một tay để được một nước thế gian, thì trong việc chiếm lấy Nước Trời, Chúa dạy chúng ta cũng phải sẵn sàng hy sinh tất cả những gì thân thiết và quí mến.
Người ta thường nói: ”Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài” hoặc “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.” Ở trong một môi trường tốt thì người ta dễ nên tốt, người ở trong một môi trường xấu thì dễ trở nên xấu. Đó là định luật tâm lý vì người ta hay bắt chước một cách vô ý thức.
Kinh Thánh nói: ”Đụng nhựa, nhựa dính tay, ai cặp kè với quân nhạo báng sẽ học theo đường nó” (Sir 13:1): chơi với lửa có ngày sẽ bỏng, chơi với dao có ngày đứt tay, chơi với bùn có ngày lấm áo… Đó là kinh nghiệm ngàn đời của dân gian. Nên người ta khuyên: “Chim khôn tránh lưới tránh dò. Người khôn tránh chốn xô đồ mới khôn (ca dao). Tại sao không cố mà tránh cơ hội gây ra cám dỗ để khỏi bị mắc bẫy? “Chim ham mồi sa lưới. Cá ham thính mắc câu. Con người phải nghĩ cho sâu. Đừng ham danh lợi, sắc hầu sa cơ. Tài danh là cạm giữa trời, hồng nhan là bả những người tài hoa (ca dao).
Người xưa cũng còn dạy: “Cẩn thận thì khỏi phải lo.” Không ai dám nói được mình khôn ngoan, không bị sa vào cạm bẫy. Chúa Giêsu đã từng khuyên: ”Hãy tỉnh thức và cầu nguyện kẻo sa chước cám dỗ” (Mt 26,41; Mc 14,38). Cẩn thận đề phòng là phương pháp tốt nhất để khỏi bị rơi vào cạm bẫy của ma quỉ đang giăng ra khắp nơi, như lời Thánh Phêrô khuyên: ”Anh em hãy tiết độ và tỉnh thức, vì ma quỉ, thù địch của anh em, như sư tử gầm thét, rảo quanh tìm mồi cắn xé. Anh em hãy đứng vững trong đức tin mà chống cự” (1Pr 5,8-9a).
Có một người giầu có rất yêu mến mẹ già. Một hôm ông muốn đi thuê một người tài xế chở bà mẹ già đi chơi mỗi buổi chiều. Có ba người đến xin chân tài xế đó. Người giầu nói: ”Tôi không muốn có một tai nạn nào xẩy ra trong khi các ông mang mẹ tôi đi chơi cả. Tôi sẽ thử cả ba ông, xem các ông lái xe giỏi đến mức nào. Tôi muốn xem các ông lái sát hào bao nhiêu mà không bị rơi xuống.”
Người tài xế thứ nhất tự nhủ: ”Cái đó thì dễ ợt.” Ông ngồi bẻ tay lái và chạy vù xuống đường, cách cái hào một tấc. Người thứ hai thầm bảo: ”Mình lái ngon hơn hẳn là cái chắc.” Ông này cũng lái vèo xuống đường và chỉ cách cái hào có nửa tấc. Trong khi đó, người thứ ba suy nghĩ cẩn thận. Ông lái cách hào những một mét.
Hai người tài xế trước thấy thế cười đắc chí, nhưng người giầu lại bảo bác tài xế thứ ba rằng: ”Tôi xin nhận bác làm tài xế cho mẹ tôi. Tôi cần người tài xế có bảo đảm, mà một người lái có bảo đảm thì không bao giờ lái sát hào quá” (W.J. Diamond, Đồng cỏ non, 1968, tr 19-20).
Hôm nay Chúa nói với chúng ta tránh xa dịp tội, đừng bao giờ liều thân nhảy vào dịp tội. Ngoài ra, chúng ta còn phải nỗ lực hy sinh nhiều để giữ lòng trong sạch và trung thành với Chúa. Thà chết chẳng thà phạm tội mất lòng Chúa.
Chúng ta hãy kết thúc với những lời rút ra từ bài hát cổ xưa mà Giáo Hội thường sử dụng trong Giờ Kinh Chiều của một số ngày Chúa Nhật trong năm phụng vu: “Nghe danh hiệu Giêsu, mọi gối phải quì xuống, mọi miệng lưỡi phải tuyên xưng Ngài là vua vinh quang” (Phil 2:9-11). Chúa Giêsu sẽ trở lại trong vinh quang của Ngài. Ngài là Thiên Chúa cứu độ. Ngài là Đấng Kitô Chủ Tể chúng ta.
Cái tôi vị kỷ thật đáng ghét. Nhưng thoát bỏ cái tôi ấy không đơn giản chút nào. Từ khuynh hướng vị kỷ này, chúng ta rất dễ tỏ ra ghen tị trước những thành công của người khác. Sự ghen tương thường vẫn xảy ra trong mỗi giáo xứ hay ngay tại các cộng đoàn tu sĩ. Chúng ta trải nghiệm điều này rất rõ và rất cụ thể. Gioan, vị tông đồ được Đức Giêsu yêu mến đặc biệt, là một trong ba người học trò thân tín nhất, vẫn biểu tỏ sự ghen tương nhỏ nhặt như Tin mừng hôm nay thuật lại: “ Thưa Thầy, chúng con thấy có người nhân danh Thầy mà trừ quỷ, chúng con đã cố gắng ngăn cản vì người ấy không theo chúng ta”(c 38). Câu trả lời của Chúa Giêsu gợi mở một chân trời đức ái, trong đó chúng ta phải cố gắng thắng vượt sự ghen ghét, vốn đã ăn sâu nơi bản tính mỗi người.
Ghen ghét là thuốc độc giết chết trái tim
Đây là tư tưởng của triết gia Voltaire. Cho dù sau này ông ta sống như một kẻ vô thần nhưng ông rất có lý khi đưa ra xác quyết này. Ghen ghét như một thứ thuốc độc cực mạnh bóp chết con tim yêu thương của chúng ta. Trong bài đọc thứ nhất, tác giả sách Dân số cũng thuật lại câu chuyện về ông Giôsue. Ông cảm thấy khó chịu và trình bày với Môisê khi thấy hai vị bô lão nói tiên tri. Hai vị này không nằm trong số những người được tuyển chọn. Sự ghen tương bộc lộ khi Giôsuê thấy Thần khí được ban cho hai lão già vô danh tiểu tốt kia. Theo lẽ thường, Giôsuê có lý, nhưng đó là sự hợp lý theo logic của loài người, còn trong trật tự nước trời thì không phải thế. “ Gió muốn thổi đâu thì thổi” (Ga 3,8).Tác động của Thần khí và ân sủng được ban tặng không theo bất cứ một quy chuẩn nào do con người thiết định. Câu trả lời của Môisê: “ Anh ghen dùm tôi hay sao”( Ds 11,29) cũng tương hợp với lời khẳng định của Chúa Giêsu: “ Đừng ngăn cản người ta” ( Mc 9,39), gợi mở cho chúng ta chiều kích đức ái, loại bỏ sự ghen ghét.
Thái độ của Giôsuê và của Gioan trong bài Tin mừng hôm nay vẫn luôn mang tính thời sự đối với tất cả mỗi người chúng ta ngày hôm nay. Trong một cộng đoàn giáo xứ, nếu có một vị nào ít trổi trang, nhất là lại vướng một tì vết nho nhỏ nào đó mà được chọn đảm nhận một chức vụ, chắc chắn sẽ bị dư luận ném đá dữ dội. ‘Cái ngữ ấy mà làm ông trùm ai coi được’. Trong cộng đoàn tu sĩ hay trong hàng ngũ linh mục cũng thế, sự ghen tương cho dù không lộ ra cách minh nhiên, nhưng ngấm ngầm và cũng không kém dữ dội. Có khi sự tỵ nạnh và ghét ghen còn ghê rợn hơn nơi giáo dân rất nhiều. Có một điều chắc chắn là ghen tương cuối cùng sẽ gây ra chia rẽ. Nó giống như những ngòi nổ chỉ chờ dịp bùng phát và hậu quả sau cùng tất nhiên chiến tranh sẽ xảy ra.
Bài ca đức ái
Khuất phục sự ghen ghét này là cả một cuộc chiến trường kỳ và khốc liệt. Tội đầu tiên đến trong trần gian đó là tính kiêu căng. Con ngươì muốn ngang bằng Thiên Chúa. Adam đã rơi vào sự sa ngã này. Tội kế tiếp chính là sự ghen ghét. Cain đã giết Abel em mình cũng vì ghen tương. Đây là 2 giống tội đi đôi với nhau. Trong ba năm rao giảng Tin Mừng, Chúa Giêsu cũng đã phải đối kháng mạnh mẽ với nhóm biệt phái. Ngài kịch liệt đả kích thói kiêu ngạo, sự giả dối và tính ghen tương nhỏ nhặt nơi họ. Chúa chữa lành các bệnh nhân phát xuất từ tấm lòng yêu thương vô điều kiện của Ngài. Ngài bứt phá những rào cản trói buộc, bước qua những luật lệ cứng ngắc mà những người biệt phái vẫn khăng khăng ôm giữ. Bởi vì, đối với Chúa, chỉ có một lề luật duy nhất, đó là luật của tình yêu. Ngược lại, khi thấy Chúa Giêsu làm những điều tốt lành, nhóm biệt phái lại cau có và khó chịu. “Họ giận điên lên và tìm cách để hại Ngài” (Lc 6,11). Tất cả đều xuất phát do sự ghen ghét mà ra.
Để chiến thắng căn bệnh thâm canh cố đế này, thánh Phaolô đã phác vẽ cho chúng ta một “lược đồ chữa trị” còn được gọi là “Bài ca Đức ái”. Trong thư thứ nhất gửi giáo đoàn Côrintô, Ngài viết: “ Đức mến thì nhẫn nhục, hiền hậu, không ghen tương, không vênh vang tự đắc, không làm điều bất chính, không tìm tư lợi, không nóng giận, không nuôi hận thù, không mừng khi thấy sự gian ác, nhưng vui khi thấy điều chân thật. Đức mến tha thứ tất cả, tin tưởng tất cả, hy vọng tất cả, chịu đựng tất cả”(1C 13,4-7 ).
Tương tự, thánh Augustinô cũng đã nói: “ Con người là sự hoàn thiện của vũ trụ. Tình yêu là sự hoàn thiện của con người. Đức ái là sự hoàn thiện của tình yêu”. Đức ái mà thánh Phaolô nói đến là chìa khoá dẫn đưa chúng ta đến sự hoàn thiện. Đó cũng chính là liệu pháp chữa trị tận gốc căn bệnh ghen ghét mà chúng ta thường hay mắc phải.
Đức ái được Chúa Giêsu tiếp tục quảng diễn trong bài Tin mừng hôm nay bằng sự quảng đại biết cho đi, tức là bứt phá khỏi cái tôi ích kỷ: “ Ai cho anh em một bát nước lã…Thầy bảo thật anh em người đó sẽ không mất phần thưởng đâu” (c.41). Thánh Giacôbê, vị lãnh đạo cộng đoàn Giêrusalem, là một chuyên gia mục vụ về đức ái cũng truyền đạt cho chúng ta những huấn dụ tương thích trong bài đọc thứ 2 hôm nay. “Đừng bám vào của cải vật chất với tấm lòng keo kiệt. Vàng bạc, những thứ rỉ sét ấy là bằng chứng buộc tội các người. Nó sẽ như lửa thiêu huỷ xác thịt các ngươi” (Gc 5,1-3). Tất cả các nết xấu ấy đều khởi nguồn từ tính ích kỷ nhỏ nhen mà ra.
Như vậy, Đức ái chính là khung căn bản định hình sự thánh thiện, và đó cũng là phương thế giúp chúng ta chiến thắng tội lỗi, nhất là tội ghen ghét.
Con người ba phải
Cha Anthony de Mello, một tu sĩ Dòng Tên đã viết một câu truyện ngắn khá thâm thuý. Chúa Giêsu cùng thánh Phêrô đi xem một trận bóng đá. Trận cầu khá hấp dẫn giữa đội bóng Công giáo và đội bóng Tin Lành. 1-0. Đội bóng Công giáo làm bàn trước, Chúa Giêsu reo hò cổ vũ. Vài phút sau, đội Tin lành gỡ hòa 1 đều. Chúa Giêsu ngồi trên khán đài cũng vỗ tay nồng nhiệt tán dương. Người bên cạnh hỏi Chúa: “ Ông ủng hộ đội nào ?” Chúa nói: “ Cả hai”. Vị khách khó chịu và lẩm bẩm chửi thề: “ Đồ ba phải”. Về đến nhà thánh Phêrô hỏi Chúa: “ Tại sao Thầy trả lời như thế? Thầy quên rằng khi trả lời như vậy Thầy đã bị người Do Thái đóng đinh hay sao. Chúa thở dài nói với Phêrô: “ Người Công giáo hay Tin lành đều là những người có tôn giáo cả, và Ta cũng đã bị đóng đinh bởi dân Do Thái, là những người có tôn giáo cảđấy thôi”.
Lối sống ích kỷ và ghen ghét nơi các đầu mục tôn giáo chính là nguyên do dẫn đến cái chết của Đức Giêsu. Lối sống này vẫn đang còn được lặp lại nơi mỗi người chúng ta hôm nay qua nhiều dạng thức. Chúng ta rất dễ nhìn những thành công nơi người khác với “đôi mắt mang hình viên đạn”, cảm thấy khó chịu và ghen tức khi người khác hơn mình. Sự ghen ghét cũng chính là con đẻ của thói kiêu căng. Vì vậy, Thánh Phaolô dạy chúng ta: “ Đừng làm chỉ vì ganh tỵ hay vì hư danh, nhưng hãy lấy lòng khiêm nhường mà coi người khác hơn mình” (Phil 2,3).
Kết luận: Có một bài ca…
Có một thời, người ta rất ưa chuộng một bài hát khá phổ thông được bắt đầu bằng câu: Có một bài ca không bao giờ quên. Nhiều người dí dỏm đổi ca từ thành bài hát: ‘Có một bài ca không ca thì quên’. Đối với Kitô hữu chúng ta, cũng có một bài ca nếu không thường xuyên hát lên, chúng ta sẽ quên hẳn. Đó là ‘Bài ca Đức ái’ mà Thánh Phaolô đã viết trong thư thứ nhất gửi giáo đoàn Côrintô. Đây là bài ca mà chúng ta phải học để biết, phải hát lên để khỏi quên, phải nghiền gẫm để ngấm sâu vào máu thịt của mỗi người. Bài ca đó vạch dẫn con đường trọn lành, giúp ta khuất phục những nết xấu, nhất là sự ghen ghét mà chúng ta thường hay mắc phải.
Sứ điệp Tin mừng mà Chúa Giêsu muốn gởi đến cho chúng ta: tinh thần bao dung và hợp tác với mọi người trong xã hội và loại bỏ óc bè phái, cục bộ, ganh tị… Chính Chúa Giêsu đã dạy các môn đệ: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó có thể nói xấu về Thầy: “Quả thật, ai không chống alị chúng ta là ủng hộ chúng ta” (Mc 9, 39-40).
Cha Anthony de Mello, Dòng Tên, người Ấn Độ trong tập truyện “Bài ca của loài chim” (The song of Bird) đã thuật lại câu chuyện như sau:
Nghe Đức Giêsu cho biết chưa một lần nào được xem một trận bóng đá, chúng tôi đưa Ngài đến xem một trận đấu gay cấn giữa hai đội tuyển Tin Lành và Công Giáo. Khi đội Công Giáo làm bàn trước (1-0). Đức Giêsu đã hoan hô vang dội và tung cả mũ lên trời. Vài phút sau, trong một đợt phản công đẹp mắt, đội Tin lành gỡ hòa (1-1); lần này Đức Giêsu lại reo hò và tung mũ lên trời như lần trước. Thấy vậy, một khán giả ngồi bên lấy làm khó chịu nên hỏi Ngài rằng: “Này ông bạn, ông ủng hộ cho đội bên nào?”.Đức Giêsu trả lời trong khi mắt vẫn không rời trận đấu: “Tôi ấy à? Ồ, tôi không ủng hộ bên nào cả. Tôi đến đây chỉ để thưởng thức trận đấu banh mà thôi!”.
Trước thái độ của Chúa Giêsu, ông kia lại càng khó chịu hơn. Ông ta quay sang người bên cạnh rồi nói nhỏ: “Tên này đúng là một gã vô thần”.
Trên đường về, chúng tôi thưa: “Lạy Chúa, những người có tôn giáo thật buồn cười phải không? Họ cứ tưởng rằng Chúa phải đứng về phe họ và chống lại những ai không cùng tôn giá với họ”.
Đức Giêsu gật đầu và bảo: “Đó chính là lý do tại sao Ta không ủng hộ đội tuyển Tin Lành hay đội tuyển Công Giáo, mà chỉ ủng hộ bất cứ cầu thủ nào chơi hay mà thôi, dù họ thuộc bên nào đi nữa”.
Câu chuyện trên tuy chỉ do trí tưởng tượng, nhưng lại mang nội dung phù hợp với sứ điệp Tin Mừng hôm nay là cần phải có thái độ khoan dung và cộng tác với mọi người thành tâm thiện chí trong xã hội bất kể họ là ai, thuộc thành phần nào.
Bài đọc 1 cho thấy Giôsuê khó chịu khi thấy 2 người Endat và Medat không thuộc nhóm 70 kỳ mục, không đến lều Thánh mà lại nói tiên tri. Ông đề nghị với Môsê ngăn cấm hai người ấy. Nhưng Môsê không ngăn cấm mà còn nói: “Phải chi Đức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ đều là ngôn sứ”. Muốn xây dựng xã hội an bình và tốt đẹp cần loại bỏ óc ganh tỵ bè phái, óc địa phương.
Tính ganh tỵ bè phái trong dân Do Thái vẫn còn tồn tại thời Tân ước. Bài Tin mừng kể lại: khi có một số người không thuộc nhóm 12 tông đồ. Họ thấy Chúa Giêsu làm nhiều phép lạ, thấy các tông đồ cũng làm phép lạ nhân danh Đức Giêsu. Thế là họ cũng nhân danh Đức Giêsu để thực hiện được một vài phép lạ. Thấy vậy ông Gioan bực tức, đã ngăn cấm họ và báo cáo lại cho Chúa Giêsu rõ. Gioan tưởng cấm như vậy là đúng, bởi vì những người đó không phải là tông đồ của Chúa, cho nên họ không có quyền nhân danh Chúa mà làm phép lạ. Nhưng Đức Giêsu bảo đừng ngăn cấm họ. Khi Ngài nói: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”.
Như vậy, Đức Giêsu cũng như Môsê đều không chấp nhận lối suy nghĩ hẹp hòi, cục bộ, bè phái của các môn đệ. Vì làm sao một người có thể nói tiên tri hay trừ quỷ được nếu người đó không thuộc về Chúa và không được ban Thần Khí cho. Thái độ khép kín cục bộ về đức tin không phù hợp với tinh thần bao dung, cộng tác của Đức Giêsu.
Nguyên tắc của Cúa Giêsu đi ngược lại với nguyên tắc của con người trong xã hội. Người ta thường nghĩ “ai không theo ta là kẻ chống ta” hoặc “ai không phải bạn ta thì là kẻ thù của ta” hay “ai làm bạn với kẻ thù ta thì cũng là kẻ thù của ta”. Nguyên tắc này bộc lộ một tâm lý tự tôn, độc tôn: chỉ có phe nhóm của mình là hay, loại trừ tất cả những ai không thuộc nhóm mình. Còn nguyên tắc của Chúa Giêsu là một nguyên tắc cởi mở, bao dung, hợp tác với hết mọi người thực hiện những điều tốt lành mà Chúa muốn họ làm hầu xây dựng một thế giới công bình, nhân ái, chan hòa tình người, cùng với mọi người lương cũng như giáo thực hiện những việc tốt lành, hữu ích cho tha nhân, cho xã hội.
Thế giới hôm nay chưa có sự bao dung, vì thế Liên Hiệp Quốc đã thành lập năm Quốc Tế Bao Dung để kêu gọi các nước trên thế giới thực hiện tinh thần bao dung và cộng tác với nhau để xây dựng một thế giới hòa bình. Sự bất bao dung của một số anh em Hồi giáo quá khích đã gây ra biết bao đau thương thảm khốc cho nhân loại: khủng bố khắp nơi, đánh bom liều chết, giết hại biết bao thường dân vô tội… Họ nhân danh Đấng Allah để giết hại anh em mình. Đó là tính tự tôn, độc tôn, bất bao dung tôn giáo (vụ 11/9/2001 ở Mỹ), đốt phá các nhà thờ Công giáo ở Pakistan, Phi châu, tấn công tòa đại sứ Mỹ ở Lybia vừa qua làm chết đại sứ Mỹ và 3 nhân viên, nhóm Hồi giáo Shii chống lại nhóm Sunny…
Trong cuộc sống đời thường, người Kitô hữu luôn phải thực thi nguyên tắc của Đức Giêsu: bao dung và hợp tác, luôn xác tín rằng bất cứ hành động tốt đẹp nào do tín đồ các tôn giáo khác, hay do bất cứ tổ chức nhân đạo nào thực hiện đều bắt nguồn từ Chúa để chúng ta chân thành hợp tác với nhau xây dựng một xã hội an vui hạnh phúc, nhờ đó mới có đủ sức mạnh đẩy lùi thế lực tội ác của của satan, đẩy lùi sự dữ, gương mù, gương xấu… để mọi người sống chan hòa tình người, yêu thương nhau! Được như thế, hòa bình sẽ đến với mọi người, mọi nhà và mọi nước!
Trong bài Tin mừng hôm nay Chúa Giêsu dạy chúng ta hai bài học:
A. Trước hết là bài học về lòng bao dung và hợp tác:
Người đời, nhất là ngày hôm nay, thường có óc bè phái, ích kỷ chỉ lo bảo vệ quyền lợi của nhóm mình, đồng thời chèn ép, đố kỵ ganh ghét với những người không thuộc nhóm mình. Phương châm của họ là “Ai không theo ta tức là nghịch với ta”.
Còn Chúa Giêsu thì khác: Ngài dạy các môn đệ chớ nhìn ai bằng cặp mắt thành kiến đố kỵ. Hãy sẵn sàng hợp tác với mọi người nhất là những người thiện chí. Phương châm Chúa đưa ra là “Ai không chống đối ta tức là ủng hộ ta”. (Mc 9,40)
Tại sao Chúa Giêsu lại dạy như thế? Thưa vì mọi người sinh ra đều là con Thiên Chúa và mọi người đều có quyền sống và phục vụ theo đúng ơn gọi Chúa dành cho mình. Dưới con mắt của Chúa thì không có người nào xấu đến nỗi phải loại trừ. Đã là người thì ai mà không muốn sống tốt và sống có ích cho mọi người. Thế nhưng thực tế chưa được như thế không phải vì họ mà vì những nguyên nhân khác. Tự bản chất con người là “Nhân chi sơ tính bản thiện” như cổ nhân vẫn nói. Sở dĩ có người hư hỏng là vì họ đã không nhận được sự quan tâm, yêu thương, giáo dục tốttừ xã hội, từ nhà trường nhất là từ gia đình.
Đây là câu chuyện đã xảy ra tại một thiền viện.
Một buổi sáng, khi vừa thức dậy, một số thiền sinh phát hiện mình bị mất cắp một vài vật dụng cá nhân. Họ bảo nhau cùng để ý rình rập, và họ đã bắt được quả tang một chú thiền sinh mới đến đang lấy cắp đồ dùng của họ. Họ liền ập vào bắt giữ, giải lên cho thầy viện trưởng. Thầy im lặng, và cho chú thiền sinh nọ trở về phòng.
Ít lâu sau đó, chú thiền sinh lại bị phát giác đang ăn trộm lần thứ hai, và lại bị dẫn đến viện trưởng. Lần này cũng như lần trước, thầy vẫn im lặng, không nói năng gì, chỉ đưa tay ra hiệu cho phép chú trở về phòng. Mọi người đều thấy tấm tức bực bội về thái độ xử lý quá rộng lượng của thầy mình… Đến lần thứ ba, chú thiền sinh có tật ăn cắp kia lại tái phạm. Tất cả các môn sinh đều tập trung lại, đòi thầy phải có thái độ trừng phạt xứng đáng. Họ đưa ra yêu sách:
– Thưa thầy, hoặc là tất cả chúng con, thầy phải lựa chọn, nếu không chúng con sẽ rời bỏ nơi này ngay lập tức!
Im lặng một lát, thầy viện trưởng điềm đạm trả lời:
– Tất cả các con đều đã sống tốt lành với nhau, còn chú này thì chưa được như thế vậy, thầy muốn chú ấy sẽ ở lại với thầy để thiền định tập tành cho được tốt hơn. Các con thì không cần phải làm như thế nữa, các con có thể chia tay với thầy được rồi đấy!
Mọi người đều chưng hửng, cúi đầu, lần lượt từng người không dám nói gì nữa, lặng lẽ ai về phòng nấy.
Riêng chú thiền sinh tội lỗi kia vẫn quì đấy, đôi giòng lệ lăn dài trên gò má.
Vâng! Hãy biết mở cõi lòng đón nhận mọi người chúng ta sẽ thấy đời của chúng ta đẹp và cuộc sống của chúng ta phong phú dồi dào và hạnh phúc sẽ đến với chúng ta.
B. Bài học thứ hai: là vấn đế gương mù gương xấu.
Lời của Chúa trong bài Tin Mừng hôm nay với một cung giọng nghiêm khắc khác thường làm cho nhiều người cảm thấy như nó quá cứng cỏi nếu không nói là hơi tàn bạo.
Điệp khúc: “Làm cớ sa ngã” được nhắc đi nhắc lại tới 4 lần và lần nào cũng kèm theo những lời cảnh cáo khắt khe khiến chúng ta thấy tính cách nghiêm trọng của vấn đề.
Chúa nói như thế để làm gì? – Rõ ràng Chúa muốn bênh vực những ai tin Chúa và bảo vệ họ. Không phải chỉ bảo vệ họ khỏi những hiểm nguy của thân xác mà còn bảo vệ cái giá trị đích thực của cuộc sống làm con của Thiên Chúa nơi mỗi kẻ tin Ngài.
Tự mình phạm tội đã là chuyện khủng khiếp rồi, nhưng dạy kẻ khác phạm tội, lại càng vô cùng tệ hại hơn.
Chúa rất thương và khoan dung với những người tội lỗi nhưng lại rất nghiêm khắc với những người làm cớ vấp phạm cho những người khác phạm tội.
O. Henry, nhà văn Mỹ lừng danh về truyện ngắn đã sáng tác câu truyện về một em bé gái mồ côi mẹ như thế này. Cha cô bé có thói quen mỗi khi đi làm về là ngồi ngay xuống ghế, mở cặp, lôi giấy tờ ra, đốt ống điếu và gác chân lên ngăn kệ đặt gần lò sưởi. Một lần kia con ông là một bé gái mở cửa bước vào. Em xin ông chơi đùa với em một lát vì em cảm thấy rất cô đơn. Lần này cũng như những lần trước ông luôn bảo ông rất mệt, hãy để cho ông yên. Và ông bảo con ông hãy ra đường mà chơi. Thế là cô bé đi ra chơi ở ngoài đường, và truyện không tránh được đã xảy ra là sau những ngày tháng chơi ở ngoài đường, em đã trở thành một cô gái đứng đường. Thời gian trôi qua, ông bố chết và cô cũng chết. Linh hồn cô được đưa lên đến Thiên Đàng. Thánh Phêrô vừa trông thấy cô liền thưa với Chúa Giêsu:
– Thưa Thầy, đây là cô gái thật xấu nết. Con nghĩ phải đưa thẳng cô ta xuống hỏa ngục.
Nhưng Chúa Giêsu ôn tồn đáp:
– Không, hãy cho cô ấy vào.
Rồi đôi mắt ngài trở nên nghiêm nghị:
– Và con hãy đi tìm người cha đã từ chối không chịu chơi đùa với con gái nhỏ của mình, đuổi nó ra thiên đường, và đưa hắn xuống hỏa ngục.
Ai làm cớ vấp phạm cho một trong những kẻ bé mọn có lòng tin vào Thầy, thà buộc cối đá xay vào cổ nó…”
Vâng! Nhìn vào cuộc sống của con người trên thế giới hôm nay quả thực không ai mà không thấy có thật nhiều dịp tội làm con người có thể sa ngã. Ngay chính bản thân chúng ta cũng có thể là những dịp tội, khiến chúng ta lỗi luật Chúa.
Khi bảo phải móc mắt, chặt chân, chặt tay, Chúa không bảo chúng phải áp dụng triệt để theo từng câu từng chữ theo nghĩa đen. Ở đây Đức Giêsu chỉ có ý đòi buộc chúng ta phải quyết tâm mạnh mẽ để khử trừ các dịp tội, các cơm cám dỗ.
Chúa muốn chúng ta “cắt bỏ” một thói hư tật xấu, cắt bỏ một lời nói cay độc, cắt bỏ một ánh mắt căm hờn, cắt bỏ một cử chỉ khinh khi, cắt bỏ một lối sống buông thả, cắt bỏ một mối quan hệ bất chính. Cắt bỏ như thế có khi còn đau hơn “móc con mắt, chặt chân chặt tay”. Đau vì nó quá thân thiết với cuộc đời chúng ta, đau vì nó quá gắn liền với bản thân chúng ta, vì nó quá ăn sâu trong bản chất con người chúng ta. Nhưng nếu can đảm vượt thắng nỗi đau, chúng ta sẽ lớn lên trong tư cách làm người, và trưởng thành hơn trong địa vị làm con cái Chúa. Ludovic Giraud có viết: “Nỗi đau đối với chúng ta như lưỡi cày đối với mặt đất, nó cầy xới… nhưng để làm cho đất màu mỡ, cũng như việc cắt tỉa cây cối: làm cây cối nhẹ nhàng, mạnh khỏe và đẩy nhanh những dòng nhựa lên cao”.
Lạy Chúa Giêsu,
sống cho Chúa thật là điều khó.
Thuộc về Chúa thật là một thách đố cho con.
Chúa đòi con cho Chúa tất cả
để chẳng có gì trong con lại không là của Chúa. Chúa thích lấy đi những gì con cậy dựa
để con thực sự tựa nương vào một mình Chúa.
Chúa thích cắt tỉa con khỏi những cái rườm rà
để cây đời con sinh thêm hoa trái.
Chúa cương quyết chinh phục con
cho đến khi con thuộc trọn về Chúa. Xin cho con dám ra khỏi mình,
ra khỏi những bận tâm và tính toán cho riêng mình
để sống theo những đòi hỏi bất ngờ của Chúa,
dù phải chịu mất mát và thua thiệt. Ước gì con cảm nghiệm được rằng
trước khi con tập sống cho Chúa
và thuộc về Chúa
thì Chúa đã sống cho con
và thuộc về con từ lâu. Amen.
Chọn lựa can đảm và biết hy sinh trong đời sống hiện tại nhằm hướng tới đời sống vĩnh cửu mai sau là viễn tượng của người Kitô hữu theo Chúa Giêsu. Chúa Giêsu huấn luyện các môn đệ để các ngài biết cách sống của người môn đệ cũng như biết chọn lựa can đảm trong hành động hằng ngày để hướng về tương lai của đời vĩnh cửu. Ngay từ bài đọc thứ nhất từ sách Dân số, chính Môisen là người phải sửa dạy thái độ của Giôsuê là người phục vụ lâu năm của mình. Khi Thiên Chúa ban phát Thánh Thần cho Môisen thì người cũng lấy một phần Thánh Thần ban cho Môisen để ban cho bảy mươi kỳ mục khác khiến cho họ cũng nói tiên tri. Lúc bấy giờ có hai người không ở cùng với nhóm bảy mươi trong lều, nhưng vốn có ở trong danh sách với bảy mươi kỳ mục và hiện đang ở trong trại, thì Thánh Thần cũng được ban cho họ, và họ cũng nói tiên tri khiến cho Giôsuê sinh lòng ghen tức và báo cáo sự việc cho Môisen khiến ông phải nhắc nhở Giôsuê không được ghen tức với người khác vì việc ban Thánh Thần là tùy thuộc quyền của Thiên Chúa để mời gọi những người khác nhau cùng tham dự vào công việc theo thánh ý Thiên Chúa.
Trong câu chuyện Tin mừng theo thánh Marcô, hoàn cảnh xảy ra cũng khá tương tự. Gioan là một môn đệ của Chúa Giêsu, theo tâm lý bình thường, ông báo cáo với thầy có kẻ không thuộc nhóm nhưng lại làm phép lạ nhân danh thầy, Gioan muốn xin phép thầy để đi ngăn cản không cho người này làm phép lạ. Chúa Giêsu đã ngăn không cho Gioan ứng xử hẹp hòi như vậy: “Đừng ngăn cản anh ta, không có ai làm phép lạ nhân danh thầy mà lại nói xấu thầy được. Ai không chống lại chúng ta là cùng thuận với chúng ta”. Tinh thần phe nhóm hẹp hòi vốn là tinh thần mà người ta tìm cách bảo vệ. Trong hoàn cảnh một Giáo hội đang phải chịu nhiều bách hại, thì các kitô hữu càng dễ co cụm hơn nữa. Lời Chúa Giêsu có một tầm quan trong đặc biệt, thúc đẩy các môn đệ có một tinh thần cởi mở nhiều hơn để có thể gặp gỡ với những người, dù họ thuộc nhóm người nào đi nữa. Tiêu chuẩn để đánh giá đó là những việc làm tốt mà những người khác làm được nhân danh Chúa Giêsu. Có thể nói có hai dạng môn đệ của Chúa Giêsu. Những người tuy không thuộc nhóm các môn đệ của người cách rõ rệt, nhưng lại làm được những phép lạ nhân danh người, và những người thuộc cùng nhóm những môn đệ của Chúa Giêsu. Vì thế, thách đố của các môn đệ của thầy Giêsu là họ càng phải hành động như chính thầy của mình hơn nữa, họ cũng phải sống những giá trị như thầy của họ đã sống và làm những điều tốt đẹp cho người khác như thầy của họ đã làm. Chúa Giêsu chỉ cho các môn đệ hiểu được giá trị lớn lao của một việc làm bác ái nhỏ bé của bất kỳ người nào làm cho các môn đệ của người, dù là một ly nước lả, thì họ cũng không mất phần thưởng trong ngày phán xét. Trong một thế giới có nhiều thù hận, một việc làm bác ái nhỏ bé của bất kỳ ai cho một người môn đệ của Chúa Giêsu thì được chính người đón nhận và vì thế người môn đệ của thầy Giêsu phải biết vượt qua những hạn hẹp phe nhóm của mình để sống chính tinh thần của thầy.
Chúa Giêsu còn cảnh giác nguy cơ của việc làm gương xấu, nhất là làm gương xấu cho các môn đệ Chúa Giêsu là những người đức tin còn yếu ớt, mới bắt đầu tin vào người:”Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đâyphải sa ngã, thì thà buộc cối đá vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn” . Vì thế mỗi người, khi sống với những người khác, cần phải cẩn thận cân nhắc những việc làm của mình, xem việc làm của mình có gây ảnh hưởng hay tác hại gì đến những anh em chung quanh không. Đồng thời cũng phải cảnh giác xem những việc làm nào của mình là nguyên cớ cho chính mình bị hư mất không. Cần phải can đảm loại bỏ những nguyên cớ của việc làm xấu này với bất cứ giá nào, ngay cả khi phải hy sinh chính một phần thân thể của mình: “ Nếu tay anh làm cớ cho anh sa ngã thì chặt nó đi, thà cụt một tay mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai tay mà phải vào hỏa ngục; nếu chân anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi, thà cụt một chân mà được vào cõi sống còn hơn có đủ hai chân mà phải bị ném vào hỏa ngục; nếu mắt anh làm cớ cho anh vấp ngã, thì móc nó đi, thà chột một mắt mà được vào cõi sống còn hơn có đủ hai mắt mà bị ném vào hỏa ngục nơi giòi bọ không hề chết và lửa không hề tắt”. Hỏa ngục là dịch từ “Gêhenna” là một địa danh nằm phía nam của ngọn đồi Giêrusalem. Vào thời Chúa Giêsu, ngọn đồi này được dùng làm nơi đổ rác của thành Giêrusalem. Nơi đây tập trung mọi thứ rác thải, kể cả xác loài động vật và các loại hoa màu để rồi các loài giòi bọ tha hồ rúc rỉa. Nơi đây người ta thường phải đốt để thiêu hủy và vào thời xảy ra nạn dịch thì còn chứa cả những xác người.
Những lời cảnh giác này thật là nghiêm trọng. Mắt, tay, chân đều là những phần cơ thể quan trọng và cần thiết cho mọi hoạt động của con người. Vì thế nói đến mắt, tay, chân cũng là nói đến con người toàn vẹn. Phải có can đảm loại bỏ những nguyên nhân gây cớ phạm tội để cứu được cuộc sống đời đời của mình. Đây là những lời lẽ rất cứng rắn, nghiêm trọng cảnh giác về cái chết của tội nhân với sự hư nát đời đời, bị giòi bọ đục khoét và lửa thiêu đốt đời đời, nhằm thúc đẩy người môn đệ Chúa Giêsu biết mạnh mẽ quả quyết xa lánh tội lỗi và nguyên nhân tội lỗi để bảo vệ cho mình được hạnh phúc sự sống muôn đời. Đây chính là thành công hay thất bại của đời người. Nếu người ta có tất cả: hai tay, hai chân hay hai mắt mà bị ném vào hỏa ngục thì cũng bằng không. Cuộc sống hạnh phúc đời đời đổi lại với sự đau khổ tủi nhục muôn đời quả là điều đáng cho chúng ta phải chọn lựa cương quyết và hy sinh biết chừng nào. Làm môn đệ của Chúa Giêsu không phải chỉ là việc mình thuộc về nhóm này hay nhóm khác, mà chính là sống và hành động như Chúa Giêsu đã làm. Người đã dùng những lời nói rất mạnh mẽ như cụt tay, cụt chân, mất một mắt để cảnh giác chúng ta phải biết loại bỏ những gì không phù hợp với những đòi hỏi của hạnh phúc vĩnh cửu. Bất kỳ hành động nào, nguyên nhân nào gây cho mình hay gây cho người khác phạm tội thì đều cần phải loại bỏ. Mỗi người được mời gọi can đảm loại trừ những nguyên nhân của tội lỗi nơi chính mình và nơi người khác để được hưởng sự sống đời đời. Đó là một sự chọn lựa quyết định không chút khoan nhượng vì hạnh phúc đời đời vô cùng lớn lao.
Giả thuyết khác giả thiết. Giả thuyết là sự giải thích về một hiện tượng nào đó. Để giả thuyết đó có tính khoa học, nó cần được kiểm chứng. Các giả thuyết khoa học thường được các nhà khoa học dựa vào những quan sát trước đó mà không thể giải thích được với các lý thuyết khoa học hiện có. Giả thuyết cũng được gọi là thuyết, học thuyết, có khi là chủ nghĩa, còn giả thiết chỉ là sự giả định, ví dụ.
Thuyết đa nguyên, thuyết nhị nguyên, thuyết vô ngã, thuyết duy ngã, thuyết duy vật, thuyết duy tâm, thuyết định mệnh, thuyết biện minh, thuyết hư vô, thuyết tiến hóa,… Chuyên gia vẽ bản đồ Andreas Cellarius (1595-1665) nổi tiếng với thuyết Harmonia Macrocosmica, được Johannes Janssonius xuất bản năm 1660 tại Amsterdam. Thuyết này mô tả chuyển động của trái đất theo quỹ đạo ngoại luân.
Giả thuyết có thể đúng, cũng có thể sai. Không sờ được nhưng có giả thuyết đáng tin và có giả thuyết không đáng tin. Thật và giả khó phân định – nhất là trong xã hội ngày nay. Có những sự giả dối mà người ta tin lắm, nhưng có những sự thật minh nhiên mà người ta lại không muốn tin. Người ta nói: “Lời thật mất lòng”. Thật vậy, thuận ngôn gây nghịch nhĩ. Thế nên ít có người muốn nghe lời thật – lời của sự thật, lời của chân lý.
Thạt chí lý khi tiền nhân nói: “Mật ngọt nên mới chết ruồi – Những nơi cay đắng là nơi thật thà”. Đúng vậy, người NỊNH ta là kẻ thù của ta, người KHEN ta mà khen đúng là bạn của ta, người CHÊ ta mới là thầy của ta. Khó nghe quá! Khó chịu lắm! Thế nhưng đó lại là sự thật. Sự phục thiện rất quan trọng – vì ai cũng sai lầm đầy mình. Phải tâm niệm “mất lòng trước, được lòng sau” thì mới là người chính trực công minh – loại người được Thiên Chúa yêu quý (x. G 36:7; Tv 34:16; Cn 2:8; Cn 3:33).
Thiên Chúa không tạo nên sự ác, mà sinh ra do thói kiêu ngạo của con người. Do đó, ác nhân càng ngày càng hoành hành, tự tung tự tác, tại ra điều xấu khắp nơi, như Thánh Phaolô đã nói: “Mầu nhiệm của sự gian ác đang hoành hành” (2 Tx 2:7). Thậm chí chỉ nhìn thấy “ngứa mắt” mà kẻ thủ ác không ngại rút dao lụi cho một cú, dù người bị hại không hề có lỗi gì. Đúng như tiền nhân nói: “Nhân dục thắng, thiên lý vong” [Ham muốn của con người thắng thì lẽ công (trời) sẽ bị mất]. Tương tự, ngạn ngữ Trung quốc nói: “Con cưng chiều khó giữ cơ nghiệp, vợ quay quắt khó giữ cửa nhà”. Luôn có tính liên đới, và cái gì cũng có hệ lụy tất yếu: Gia luật bất minh, con cái hư hỏng; quốc pháp bất nghiêm, đất nước suy vong. Hệ lụy đó không chỉ ở đời thường, mà cả trong Giáo Hội hữu hình trên thế gian này.
Ý NGHĨ TRỰC CHỈ LỜI NÓI
Như một phản ứng hóa học – A tác dụng với B sinh ra C. Tư tưởng, lời nói và hành động cũng “phản ứng” lẫn nhau. Về sinh học, vì các phản ứng não quá nhanh, nhanh như chớp, chúng ta không thể nhận ra điều đó, nhưng quả thật có phản ứng như vậy!
Kể lại chuyện xưa, sách Dân Số cho biết: Đức Chúa ngự xuống giữa đám mây và nói chuyện với ông Môsê. Người lấy một phần Thần Khí đang đậu trên ông mà đặt trên bảy mươi kỳ mục. Khi Thần Khí đậu xuống trên các ông thì các ông bắt đầu phát ngôn, nhưng việc đó không tái diễn nữa. Bấy giờ có hai người ở lại trong trại, một người tên là En-đát, một người tên là Mê-đát. Các ông đã được ghi trong danh sách kỳ mục, nhưng đã không đến Lều. Thần Khí đậu xuống trên các ông và các ông bắt đầu phát ngôn trong trại.
Khi đó có một người thanh niên chạy đi báo tin cho ông Môsê: “Ông En-đát và ông Mê-đát đang phát ngôn trong trại!” (Ds 11:27). Ông Giôsuê, con ông Nun, từng theo hầu ông Môsê từ hồi còn nhỏ, lên tiếng nói với ông Môsê: “Thưa thầy, xin thầy ngăn cản họ!” (Ds 11:28). Nhưng ông Môsê trả lời: “Anh ghen dùm tôi à? Phải chi Đức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ đều là ngôn sứ!” (Ds 11:29). Ái chà, sự đời mệt dữ nghen!
Lời nói xuất ra từ lối suy nghĩ, nó có thể cho biết tính cách một con người, thậm chí có thể tạo nên số phận: “VINH hay NHỤC đều ở LỜI NÓI cả, và CÁI LƯỠI chính là MỐI HOẠ cho con người” (Hc 5:13). Lời nói có thể chỉ như “gió bay”, nhưng lời nói vẫn quan trọng: “Nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy”. Một lời nói ra, bốn ngựa cũng không đuổi kịp. Thế mà người ta không thích “uốn lưỡi 7 lần” nên mới “nói nhịu” hoặc “lỡ lời”. Và rồi phải ân hận và thở dài não nuột! Sự thật là chính Thần Khí mới tạo nên sự sống, vì có sống thì mới nói được. Mọi người đều được Thiên Chúa trao trách nhiệm làm ngôn sứ cho Ngài, nghĩa là ai cũng phải dùng lời nói mà tuyên xưng và loan báo Đấng nhân lành và thương xót.
Xã hội đời hay đạo cũng có luật. Luật vị nhân sinh, nhân sinh bất vị luật. Tại sao? Luật có sau con người nên luật phải vì con người, chứ con người không lệ thuộc luật. Bởi con người không còn “nhân chi sơ tính bổn thiện” nên phải có luật – ví như hàm thiếc tra vào mõm con ngựa chứng, nếu không thì mọi tôn ti trật tự đều bị đảo lộn. Thật vậy: “Ở đâu KHÔNG có Lề Luật thì cũng KHÔNG có vi phạm” (Rm 4:15). Có nhiều thứ luật: Luật giao tế, luật kinh tế, luật kinh doanh, luật quốc gia, luật quốc tế, luật xã hội, luật tôn giáo, luật đoàn thể, luật gia đình,… Ngay cả chuyện giản dị như ăn và nói cũng có luật. Nhưng tất cả đều phải dựa vào Luật Chúa, gọi là Thánh Luật, vì Chúa Giêsu xác định: “Trước khi trời đất qua đi, thì một chấm một phết trong Lề Luật cũng sẽ không qua đi, cho đến khi mọi sự được hoàn thành” (Mt 5:18).
Ý Chúa là Thánh Luật, Ý Chúa luôn tốt lành. Thánh Lm Arnold Janssen (1837-1909, sáng lập Dòng Ngôi Lời – SVD, Societas Verbi Divini) xác định: “Mặc dù ý Chúa KHÔNG PHÙ HỢP với bạn thì vẫn LUÔN ÍCH LỢI cho bạn”. Thật vậy, Thánh Vịnh gia cho biết: “Luật pháp Chúa quả là hoàn thiện, bổ sức cho tâm hồn. Thánh Ý Chúa thật là vững chắc, cho người dại nên khôn” (Tv 19:8). Luật đời có thể khiến người ta khổ sở, nhưng Luật Chúa luôn làm người ta hạnh phúc. Ai yêu mến Chúa thì chuyên chăm thi hành Thánh Luật, luôn miệt mài tìm kiếm Ý Chúa để tuân phục: “Lòng kính sợ Chúa luôn trong trắng, tồn tại đến muôn đời. Quyết định Chúa phù hợp chân lý, hết thảy đều công minh” (Tv 19:10).
Đại diện chúng ta, Thánh Vịnh gia thân thưa: “Tôi tớ Ngài đây xin ra công học hỏi; ai giữ những điều này sẽ được nhiều lợi ích. Nhưng nào ai thấy rõ các lầm lỗi của mình? Xin Ngài tha các tội con phạm mà chẳng hay. Xin cũng giữ cho tôi tớ Ngài khỏi kiêu ngạo, đừng để tính xấu này thống trị con. Như thế con sẽ nên vẹn toàn không còn vương trọng tội” (Tv 19:12-14). Chúng ta chỉ là những tội nhân, thế nên rất cần Luật Chúa để cải thiện cách sống, và đó mới là hạnh phúc đích thực mà các tôi trung của Chúa hằng mơ ước: “Hạnh phúc thay ai sống đời hoàn thiện, biết noi theo luật pháp Chúa Trời” (Tv 119:1).
Thánh Faustina phân tích: “Bản chất của nhân đức là Ý Chúa. Ai trung tín thực hiện Ý Chúa thì cũng thực hành các nhân đức” (Nhật Ký, số 678). Thánh Phaolô khuyên “đừng hoá ra ngu xuẩn, nhưng hãy tìm hiểu đâu là ý Chúa” (Ep 5:17), và quan trọng là luôn “xin cho ý Chúa được thể hiện!” (Cv 21:14), chứ không thỏa ý mình.
LỜI NÓI ĐÒI HỎI HÀNH ĐỘNG
Chắc hẳn ai cũng có kinh nghiệm về hệ lụy của lời nói và hành động. Đó là thứ “kinh nghiệm xương máu” khiến người ta nên khôn. Không ngã làm sau biết đau? Đó là tất yếu. Kinh nghiệm không bao giờ có giá rẻ!
Cơ thể con người có những cơ phận gồm hai phần, chúng ta gọi là bên PHẢI và bên TRÁI (não, mắt, mũi, tai, tay, chân, thận). Thật thú vị! Cuộc sống cũng luôn có cái này và cái kia – ĐÚNG và SAI. Thánh Giacôbê khuyên một lèo: “Giờ đây, hỡi những kẻ giàu có, các người hãy than van rên rỉ về những tai hoạ sắp đổ xuống trên đầu các người. Tài sản của các người đã hư nát, quần áo của các người đã bị mối ăn. Vàng bạc của các người đã bị rỉ sét; và chính rỉ sét ấy là bằng chứng buộc tội các người; nó sẽ như lửa thiêu huỷ xác thịt các người. Các người đã lo tích trữ trong những ngày sau hết này. Các người đã gian lận mà giữ lại tiền lương của những thợ đi cắt lúa trong ruộng của các người” (Gc 5:4a). Vì thế, “tiền lương ấy đang kêu lên oán trách các người, và tiếng kêu của những thợ gặt ấy đã thấu đến tai Chúa các đạo binh” (Gc 5:4b).
Ôi chao, thánh nhân phân tích quá tỉ mỉ, quá rõ ràng, không hề bóng gió. Những lời đó hẳn chúng ta cảm thấy “chói tai” khi nghe, hoặc “xốn mắt” khi đọc. Sự thật mất lòng là thế đấy! Và ngài còn nói thêm: “Trên cõi đất này, các người đã sống xa hoa, đã buông theo khoái lạc, lòng các người đã được no đầy thoả mãn trong ngày sát hại. Các người đã kết án, đã giết hại người công chính, và họ đã chẳng cưỡng lại các người” (Gc 5:5-6). Nhức nhối! Càng đọc/nghe, chúng ta càng thấy hổ thẹn với lương tâm của chính mình. Dù cho chúng ta có đấm ngực bao nhiêu lần mà không thay đổi cách sống, không bớt hung ác mà thêm tốt lành, không bớt ngu mà thêm khôn, thì cũng chỉ vô ích mà thôi!
Trình thuật Mc 9:38-48 cho biết rằng… Một hôm, ông Gioan tâm sự với Đức Giêsu: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta” (Mc 9:38). Đức Giêsu bảo: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta” (Mc 9:39-40). Ôi chao, Sư Phụ Giêsu dễ ghét quá đi thôi! “Không chống lại là ủng hộ”, hay quá là hay, thích ơi là thích, bởi vì như vậy là Ngài chẳng đòi hỏi chi quá “trình độ” của chúng ta.
Thật vậy, Ngài không đòi hỏi điều chi lớn lao, thậm chí chỉ một hành động nhỏ cũng được Ngài ghi công: “Ai cho anh em uống MỘT CHÉN NƯỚC vì lẽ anh em thuộc về Đấng Kitô, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ KHÔNG MẤT PHẦN THƯỞNG đâu” (Mc 9:41). Ôi, quá đã! Cái giả thuyết Ngài đưa ra thật độc đáo, và dù là một giả thuyết nhưng hoàn toàn chắc chắn. Tuy nhiên, Ngài cũng thẳng thắn cảnh báo: “Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn” (Mc 9:42). Cách so sánh rất thật, tất nhiên cũng rất… “chói tai”. Và chắc là có nhiều người cảm thấy… khó chịu!
Cũng chưa hết, chưa xong, Ngài còn tiếp tục so sánh cụ thể hơn: “Nếu tay anh LÀM CỚ cho anh sa ngã thì chặt nó đi; thà cụt một tay mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai tay mà phải sa hoả ngục, phải vào lửa không hề tắt. Nếu chân anh LÀM CỚ cho anh sa ngã thì chặt nó đi; thà cụt một chân mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai chân mà bị ném vào hoả ngục. Nếu mắt anh LÀM CỚ cho anh sa ngã thì móc nó đi; thà chột mắt mà được vào Nước Thiên Chúa còn hơn là có đủ hai mắt mà bị ném vào hoả ngục, nơi giòi bọ không hề chết và lửa không hề tắt” (Mc 9:43-48). Nghe mà giật thót mình như sét đánh: LÀM CỚ. Nhưng đó là nghiêm luật của Chúa, không bao giờ lay chuyển. Ngài là Đấng trung tín và công minh, hễ NÓI là LÀM. Chúng ta không thể biện minh bằng bất kỳ lý do gì – dù chúng ta cho là chính đáng!
Ấy thế mà khi cảm thấy (nghĩa là chưa xác đáng) ai không “hợp ý” mình hoặc không theo phe mình, chúng ta liền tìm mọi cách gièm pha, lườm nguýt, “hạ bệ”, hoặc trù dập. Tất nhiên Thiên Chúa biết rõ chúng ta là gì và thế nào – chỉ là cát bụi và tội lỗi, ích kỷ và kiêu ngạo, thế mà “chảnh” lắm. Tuy nhiên, chúng ta đừng vội thất vọng, mà hãy luôn nhớ rằng lòng thương xót của Ngài còn lớn hơn mọi tội lỗi của cả thế gian này, như Thánh Giám mục Phanxicô Salê nói: “Đừng bao giờ lo buồn vì sự bất toàn của mình, nhưng phải luôn luôn can đảm đứng dậy sau khi vấp ngã”. Vế thứ hai trong câu nói của thánh nhân rất quan trọng. Có thể có lúc chúng ta cảm thấy rất thất vọng về chính mình, nhưng tuyệt đối là ĐỪNG BAO GIỜ TUYỆT VỌNG, tức là CỨ VỮNG TIN vào Lòng Thương Xót của Thiên Chúa!
Hãy luôn ghi nhớ lời minh định của Thiên Chúa: “Tôi muốn lòng nhân chứ đâu cần lễ tế. Vì Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi” (Mt 9:13). Chúa Giêsu đến thế gian là để TÌM và CỨU những gì đã mất (Lc 19:10). Đó là niềm hy vọng và niềm an ủi đối với chúng ta. Ngài không chỉ muốn chúng ta sống mà còn phải được sống dồi dào (Ga 10:10). Nhưng Ngài cũng bắt chúng ta tự vấn lương tâm: “Nếu các ông hiểu được ý nghĩa của câu này: Ta muốn lòng nhân chứ đâu cần lễ tế, ắt các ông đã chẳng lên án kẻ vô tội” (Mt 12:7).
KIÊU NGẠO là nền tảng của Tòa-Nhà-Cố-Chấp. Đó là tội “siêu trọng”, tội nặng nhất, tội phạm đến Chúa Thánh Thần: “Mọi tội, kể cả tội nói phạm thượng, cũng sẽ được tha cho loài người, chứ tội nói phạm đến Thần Khí sẽ chẳng được tha. Ai nói phạm đến Con Người thì được tha; nhưng ai nói phạm đến Thánh Thần sẽ chẳng được tha, cả đời này lẫn đời sau” (Mt 12:31-32).
Ôi, thật đáng sợ, bởi vì bụng cứ bảo dạ: “Nếu con có tội thì khốn cho con! Mà nếu có công chính, con cũng chẳng dám ngẩng đầu: Tủi hổ đầy tràn, lỗi lầm chồng chất” (G 10:15).
Lạy Thiên Chúa, xin giúp chúng con đủ thông minh để có thể tự đặt vấn đề với chính mình, luôn biết cẩn trọng đối với mọi thứ ngay từ trong ý nghĩ, để chúng con miệt mài tìm kiếm Thánh Ý Ngài và hết dạ thi hành Thánh Luật. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng cứu độ của nhân loại. Amen.
Trước việc một người không thuộc nhóm Mười Hai, cũng không phải là môn đệ Chúa Giê-su đã lấy Danh Thầy Giê-su trừ quỷ, các môn đệ đều tỏ ra phản đối. Ông Gio-an thay mặt anh em nói với Chúa Giê-su: “Thưa Thầy, chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta” (Mc 9,38). Có lẽ, ông Gio-an nghĩ rằng chỉ những ai theo Thầy như các ông mới được lấy Danh Thầy làm phép lạ, chỉ những ai được Thầy ban mới có quyền làm (x.Lc 9,49). Ông cũng là một người đơn sơ, luôn nói tất cả những sự hiểu biết của mình với Thầy. Khi nghe ông nói, Chúa Giê-su liền bảo: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy” (Mc 3,39). Quả thực, có những người không Rửa tội, nhưng không có nghĩa là họ không tin Chúa. Họ tin vào tình yêu của Chúa, tin vào quyền năng của Chúa. Họ đã được nghe Chúa Giê-su giảng dạy. Lời Chúa đã cảm hóa trái tim họ. Họ còn được chứng kiến nhiều phép lạ của Chúa Giê-su. Được nghe lời và chứng kiến việc Chúa Giê-su làm, họ đã tin. Trái tim họ đã biết rung động bởi tình yêu của Chúa Giê-su, cảm thông trước những người bị quỷ ám. Trong tâm hồn họ đang bừng lên một sức sống mới.
Việc ông Gio-an ngăn cản họ trừ quỷ thì có nghĩa ông đã cấm cản họ sống niềm tin của mình, dập tắt ngọn lửa Đức tin trong lòng họ. Đây cũng là lối hành xử của những ai sống tinh thần phe nhóm. Trong một nhóm thường không muốn chia sẻ bí quyết thành công cho nhóm khác, cũng không muốn nhóm khác tốt hơn hay bằng nhóm mình. Bởi vậy, Chúa Giê-su đã dùng những lời giảng dạy yêu thương mà nói với các môn đệ (x.Mc 42-48).
Ngày nay, có nhiều người ngoại đạo vẫn đến tìm các Thánh để xin ơn. Họ mang trong lòng một niềm tin mạnh mẽ vào vị Thánh họ đến cầu khẩn. Phần chúng ta, chúng ta đến với Chúa với một niềm tin như thế nào? Khi thấy một ai tốt lành thánh thiện, chúng ta có phản ứng gì? Chúng ta có chia sẻ niềm tin đơn sơ của họ và giúp họ không? Liệu chúng ta có ích kỷ, hẹp hòi mà từ chối họ để họ phải ngậm ngùi thốt lên “người có đạo mà vậy đó”. Vậy chúng ta đã đang có sống tâm tình của Chúa: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta” (Mc 9,40)?
Lạy Chúa, ngày hôm nay còn rất nhiều người chưa nhận biết Chúa. Xin cho chúng con cùng chia sẻ yêu thương, giúp đỡ mọi người đến và nhận biết Chúa bằng chính cuộc sống mỗi ngày. Amen.
Chúng ta vẫn thường nghe nói: “Con gà tức nhau tiếng gáy”, để chỉ những người ghen tỵ về sự thành công của người khác hoặc khi thấy người khác trổi vượt hơn mình. Con gà trống khi nghe con gà bên cạnh gáy, nó tỏ ra tức tối, lồng lộn và muốn xông vào đá nhau để thể hiện sức mạnh áp đảo của mình. Trong cuộc sống, có nhiều người cũng dễ dàng bộc lộ sự tức tối, ngông cuồng của mình như vậy khi thấy người khác hơn mình. Sự ghen tỵ được thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, ví dụ như nói xấu, đặt điều cho người khác, tìm cách dìm họ xuống… Những người có quyền lực thì thể hiện sự ghen tỵ bằng cách tinh vi hơn khi tìm cách phá hoại sự thành công của người khác, trù dập đồng nghiệp khi thấy họ chạm đến sự thành công. Chúng ta cũng có thể thấy các biểu hiện đó nơi những người hoạt động chính trị như vua Saul trù dập Đavít khi ông được nhiều người ca tụng.
Thói ghen tỵ không chỉ xảy ra trong đời sống xóm ngõ, xã hội, chính trị, mà còn xảy ra trong đời sống tôn giáo, nơi những con người được xem như đạo đức. Các bài đọc Chúa nhật hôm nay cảnh báo cho chúng ta điều đó. Vì, chính sự ghen tỵ sẽ dẫn đến chia rẽ và đổ vỡ trong cộng đoàn, gây thù hằn và bất an trong tâm hồn.
Bài đọc một kể lại câu chuyện thời Xuất Hành: lúc bấy giờ Thiên Chúa truyền cho ông Môsê tuyển thêm bảy mươi vị kỳ lão trong dân để cộng tác với Môsê hướng dẫn dân Chúa. Ông Môsê đã quy tụ họ lại và cầu nguyện cho những người này. Sau khi cầu nguyện, Thần Khí của Thiên Chúa đã ngự xuống trên bảy mươi vị này và họ đã bắt đầu phát ngôn. Tuy nhiên, có hai người có tên trong danh sách, nhưng đã không đến tập họp, hai ông này ở lại lều, vậy mà hai ông cũng vẫn được Thần Khí tác động để phát ngôn như những người kia. Ông Giosuê lấy làm ghen tỵ, khó chịu nên đã đề nghị ông Môsê: “Xin thầy cấm hai ông đó và loại họ ra, vì hai ông ấy không đến tập họp mà vẫn đón nhận được Thần Khí”.Ông Giosuê tưởng rằng khi đề nghị như vậy, thì Môsê sẽ rút Thần Khi lại khỏi hai ông không đến tập trung, nhưng trái lại, Môsê đã không những không bực bội mà còn trách Giosuê: “Anh ghen giùm tôi làm gì? Tôi còn mong Thiên Chúa ban Thần Khí xuống trên toàn dân để mọi người đều được Thần Khí tác động mà nói lời của Thiên Chúa”.
Câu chuyện cho thấy Ông Giôsuê có cái nhìn rất hẹp hòi, ông muốn thầy của ông là người độc quyền sở hữu Thần Khí và không ai có thể là ngôn sứ như thầy mình được. Đàng khác, ông cũng ghen tỵ cho chính mình, có lẽ vì ông nghĩ mình là học trò thân tín của Môsê mà mình còn chưa được đặc ân này, thì người khác không thể hơn ông được. Phản ứng của Giosuê cho thấy ông không muốn cho ai hơn ông trong thứ bậc, địa vị, vì lúc này ông đang là trợ tá cho ông Môsê. Phản ứng đó còn thể hiện tham vọng muốn độc quyền chiếm hữu Thiên Chúa và độc quyền trong sự thánh thiện. Môsê đã điều chỉnh lại suy nghĩ của Giosuê khi nói với ông: “Anh đừng ghen tỵ, tôi còn muốn xin Chúa ban Thần Khí cho toàn dân chứ không chỉ riêng bảy mươi người này”.
Tin Mừng hôm nay cũng kể về sự ghen tỵ của các tông đồ khi thấy những người khác hơn mình hay bằng mình: “Ông Gioan đến thưa với Chúa: Thưa Thầy, chúng con thấy có những người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản họ vì những người ấy không theo chúng ta”. Hành động của Gioan cho thấy các tông đồ vẫn để trong mình những suy nghĩ hết sức cục bộ, nhỏ nhen, hẹp hòi. Các ông tìm cách phản đối những ai không thuộc nhóm của mình, cho dù họ làm việc tốt nhân danh Chúa Giêsu. Các tông đồ muốn rằng, việc trừ quỷ, rao giảng là việc độc quyền của Chúa Giêsu và của nhóm các ông mà thôi. Các ông không chỉ ghen tức khi thấy những người khác trừ quỷ thành công, mà các ông còn tìm cách ngăn cản họ.
Chúa Giêsu đã không chấp nhận suy nghĩ hẹp hòi ghen tỵ đó, Ngài nói với Gioan: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi liền sau đó có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”. Chúa Giêsu muốn các tông đồ phải có tâm hồn mở rộng để có thể đón nhận những người khác và những điều khác biệt, những người khác nhóm của mình. Vì, làm việc lành, kể cả việc nhân danh Thiên Chúa để làm điều tốt, không phải là việc độc quyền của một nhóm nào, nhưng là của tất cả mọi người. Chúa Giêsu còn đưa ra cho các ông một nguyên tắc rất rộng để đánh giá việc làm và thái độ của người khác: “Ai không chống lại ta, đó là kẻ ủng hộ ta”.
Thói ghen tỵ giống như một thứ sâu mọt nguy hiểm, có nguy cơ làm mục rỗng cả một tập thể, biến một tập thể xa lìa việc đạo đức và rơi vào việc kèn cựa, bè phái, phe nhóm. Sự ghen tỵ biến nhiều người trở nên kiêu căng tự mãn cho mình là nhất, là đúng và không chấp nhận người khác và những ý kiến của họ; cảm thấy bực bội, tức tối khi thấy các nhóm khác thành công hơn nhóm mình. Cuối cùng dẫn đến việc nói xấu, nói hành, đặt điều bôi nhọ để hạ bệ lẫn nhau. Sự ghen tỵ còn đưa đến một sự tự mãn, cho mình là nhóm sở hữu Thiên Chúa, độc quyền làm những việc liên quan đến Thiên Chúa hoặc “sử dụng Thiên Chúa vào những việc cá nhân” (TH. Vui Mừng Hân Hoan)
Để vượt qua sự hẹp hòi, ghen tỵ ích kỷ, phe nhóm này, Chúa Giêsu chỉ cho các tông đồ thấy: Tất cả mọi người đều được mời gọi làm việc nhân danh Chúa, cho dù một việc thật nhỏ bé tầm thường trước mắt thế gian, nhưng đối với Thiên Chúa, nó vẫn có giá trị và ý nghĩa lớn lao. Chúa Giêsu so sánh: “Ai cho anh em một chén nước lã vì danh Thầy, thì người đó cũng không mất phần thưởng đâu”. Nói cách khác, bất cứ ai, trong địa vị hoàn cảnh nào, dù làm những việc lớn lao hay nhỏ bé tầm thường nhân danh Thiên Chúa, thì được Chúa kể như là cộng tác viên của Chúa, là làm cho Chúa. Những việc làm yêu thương và bác ái là điều mọi người có thể làm và phải làm, chứ không phải là việc độc quyền của người nào, nhóm nào.
Thưa quý OBACE, thói ghen tỵ dẫn đến chia rẽ bè phái hoặc dẫn đến sự kiêu ngạo, đang diễn ra trong đời sống cá nhân, cộng đoàn, trong giáo hội và xã hội. Trong nhiều gia đình, anh chị em ruột, có người thành công, người thất bại dẫn đến sự ghen tỵ ngay trong gia đình, anh em giận hờn không nhìn nhận nhau. Sự ghen tỵ cứ ngấm ngầm trong mỗi người khi thấy người khác may mắn thành công hơn mình dẫn đến nói xấu, nói hành, dèm pha, bôi nhọ người khác. Trong cuộc sống cá nhân cũng vậy, khi thấy người khác sử dụng điện thoại đẹp hơn, đắt tiền hơn mình, mình cũng cảm thấy bứt rứt khó chịu và thèm muốn mình phải hơn nó.
Trong lối xóm càng dễ xảy ra chuyện ghen tỵ. Ví dụ: khi thấy nhà hàng xóm xây nhà cao hơn, to hơn, đẹp hơn nhà mình, từ đó tức tối, sinh ra kèn cựa chấp nhất nhau từng phân đất, từng xẻng hồ; khi thấy nhà bên cạnh có xe đẹp, máy móc thiết bị hơn nhà mình… cũng thấy khó chịu, chửi bới, xỏ xiên nhau, khiến cho cuộc sống lối xóm trở nên căng thẳng. Trong chính trị, sự ghen tị giữa cá nhân và phe nhóm dẫn đến các hình thức trù dập, loại trừ, thủ tiêu nhau. Trong sinh hoạt giữa các hội đoàn cũng thường xảy ra ghen tỵ. Ai cũng muốn hội đoàn mình phải được ưu tiên hơn các hội đoàn khác, phải được nhiều quyền lợi hơn, nhưng phải ít công tác hơn các hội đoàn khác. Các hình thức so đo phân bì giữa các hội đoàn là biểu hiện thói ghen tỵ. Ví dụ: tại sao hội này ít công tác mà hội của chúng con lại nhiều vậy? Tại sao giáo xứ chỉ cho ca đoàn thiếu nhi và GLV đi chơi mà không tổ chức cho hội đoàn của mình…vv
Các hình thức ghen tỵ dù trong đời sống thường ngày hay nơi các sinh hoạt tôn giáo đều cho thấy sự hẹp hòi trong tâm hồn. Ai để trong mình sự ghen tỵ nhỏ nhen, thì không có chỗ cho Chúa và tình yêu thương cư ngụ. Thiên Chúa muốn cho mọi người được sống vui và hạnh phúc ngay ở đời này và Ngài còn ban nhiều ơn trợ giúp để mỗi người đạt được hạnh phúc đời đời. Xin Chúa cho chúng ta có một tấm lòng quảng đại như Chúa để biết đem niềm vui, hạnh phúc đến cho mọi người, và cho chúng ta cũng biết chia sẻ, cảm thông với mọi người như thánh Phaolô dạy: “biết vui với người vui và khóc với những ai đang khổ sầu”. Amen
-Câu chuyện vui: “Có hai người đàn bà hàng xóm nói chuyện với nhau:
Một bà nói: “Hôm qua, chồng tôi đi uống rượu say bí tỉ, ông ấy đang trên đường về nhà thì bị con chó ngoạm cho một phát.”
Bà kia nói; “ Rõ khổ, thế ông ta có sao không?”
Bà vợ trả lời: “Ông ấy không sao nhưng con chó thì bị ngộ độc và say rượu giờ chưa tỉnh.”
(Ông chồng uống nhiều rượu đến độ chó cắn phải ông ta nó còn bị say.)
-Đó là câu chuyện vui. Nhưng trong thực tế hằng ngày không ít những ông chồng bê bối rượu chè không kém người chồng trong câu chuyện. Ngoài ra họ còn những bê bối khác như: cờ bạc, trai gái, hút xách và những tính hư tật xấu ảnh hưởng tới chính bản thân họ và là gương mù cho người khác.
-Trong Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã nói mạnh mẽ tới thói hư tật xấu, gương mù và hậu quả của nó: “Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn.” Những thói hư tính xấu của những người có trách nhiệm ảnh hưởng không tốt, là gương mù làm mất Đức tin của người khác, nhất là những người mà Chúa Giêsu gọi là “bé mọn”. Do đó, Tin mừng hôm nay cũng nhắc tới tật xấu thường xảy ra. Đó là tính cục bộ và phe phái.
-Người mang tính cục bộ và phe phái thường đi đến tranh dành, làm hại, chém giết những người không ở trong phe nhóm của mình, người đụng chạm đến quyền lợi của mình, người có nguy cơ cướp lấy địa vị của mình, người có ảnh hưởng tốt hơn mình, người tài ba hơn mình, người không cùng quan điểm với mình,v.v.. Cục bộ và phe phái xảy ra trong mọi lĩnh vực môi trường và hoàn cảnh sống của con người: chính tri, thương trường, công xưởng, nhà trường, và tôn giáo,v.v..
-Trong bài đọc một trích sách Dân số, ông En-đát và Mê-đát không có mặt trong lúc ông Mô-sê “lấy một phần Thần Khí đang đậu trên ông mà đặt trên bảy mươi kỳ mục”. Ông En-đát và Mê-đát phát ngôn thì có người nói với ông Mô-sê ngưng hai ông này lại. Nhưng ông Mô-sê đã nói: “Anh ghen dùm tôi à? Phải chi Đức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ nói tiên tri!” Do đó, “Thần Khí không thể bị bóp nghẹn bởi giới hạn con người.”
-Bài Tin mừng đã nhắc tới việc các Tông đồ ngăn cấm người nhân danh Chúa trừ quỷ, nhưng người này không thuộc trong nhóm họ. Chúa Giêsu đã dạy các ông: “Đừng ngăn cấm người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thày mà làm phét lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thày.” Cho nên hành động cục bộ và phe phái bóp nghẹt việc tốt lành của người khác, ngăn cấm việc rao giảng Tin mừng, là gương mù, gương xấu cho những người mà Chúa gọi là “người bé nhỏ đang tin” vào Chúa. Những người gây gương xấu cho người bé nhỏ này “phải cột cối đá vào cổ quăng xuống biển thì tốt hơn.”
-Để thoát ra khỏi tình trạng gương xấu và tội lỗi, Chúa cũng dạy con người phải biết nhìn tới mục đích lớn hơn là phần rỗi. Mà muốn đạt được phần rỗi, con người phải có thái độ can đảm và cương quyết tránh tội và không làm gương xấu:
-“Nếu tay anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi; thà cụt một tay mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ cả hai tay mà phải sa hoả ngục, phải vào lửa không hề tắt.” Hiểu trực tiếp, tay là chính tay mình. Mỗi chúng ta tự đặt câu hỏi: Tay tôi làm điều gì xấu xa tội lỗi? Cách gián tiếp, tay cũng có thể được hiểu là những người thân thiết, anh chị em ngang hàng, hay bạn hữu, nếu họ nên dịp tội cho mình, thì mình cũng cần dứt khoát không theo.
-“Nếu chân anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi; thà cụt một chân mà được vào cõi sống còn hơn có đủ cả hai chân mà phải sa hoả ngục.” Hiểu trực tiếp, chân là chân của chính mình, và tự hỏi: Chân tôi đã làm điều gì xấu xa tội lỗi? Cách gián tiếp, chân cũng có thể hiểu là những người dưới mình, nếu họ lái mình vào đường tội bởi lợi dụng, nịnh bợ, khéo chiều để đưa mình chìm sâu trong tội hay tật xấu, mình cũng phải dứt khoát thoát ra.
-“ Nếu mắt anh làm cớ cho anh sa ngã, thì móc nó đi; thà chột mắt mà vào nước Thiên Chúa còn hơn là có đủ hai mắt mà phải ném vào hoả ngục.” Mắt có thể là chính mắt của mình, và tự hỏi: Mắt tôi đã làm tôi xấu xa và tội lỗi gì? Mắt cũng có thể hiểu là những người trên mình, người dạy dỗ hướng dẫn mình. Nếu họ dạy sai tinh thần của Chúa và Giáo hội, sai với luân lý và tín lý, chúng ta cũng cần can đảm không theo.
-Trong bài đọc hai, thánh Gia-cô-bê cảnh báo những người giàu chỉ biết dùng của cải phục vụ cho thói hư tật xấu, sống bê bối, hưởng thụ, sống sa hoa, buông theo khoái lạc, giết hại người công chính. Hành động này sẽ là bằng chính để kết án họ trong ngày phán xét.
Xin cho mỗi người Tín hữu biết tránh tội và không làm gương xấu cho người khác.
Con người sống trên đời thường có khuynh hướng sống khép kín, cục bộ, phe nhóm và độc quyền. Đó là khuynh hướng đã ăn sâu vào lối sống của nhiều cá nhân cũng như nhiều tập thể. Bài đọc 1 hôm nay (CN XXVI.TN-B – Ds 11, 25-49) trình thuật câu chuyện xảy ra trong thời Cựu Ước: Khi dân Do Thái mới xuất hành khỏi Ai-cập, “ĐỨC CHÚA ngự xuống giữa đám mây và nói chuyện với ông Mô-sê.” Người lấy Thần Khí từ ông Mô-sê và cho đậu trên 70 kỳ mục. Trong số đó, có hai người ở lại trong trại không đến Lều, một người tên là En-đát, một người tên là Mê-đát, cũng được Thần Khí đến ngự trên đầu, các ông liền phát ngôn trong trại. Thấy vậy, một thanh niên tới báo tin cho ông Mô-sê. Chứng kiến sự việc, ông Giô-suê con ông Nun, từng theo hầu ông Mô-sê từ hồi còn nhỏ, lên tiếng nói với ông Mô-sê: “Thưa thầy, xin thầy ngăn cản họ!” Nhưng ông Mô-sê trả lời: “Anh ghen dùm tôi à? Phải chi ĐỨC CHÚA ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ đều là ngôn sứ!” Đến thời Tân Ước, khuynh hướng phe nhóm lại biểu lộ nơi các môn đệ Đức Giê-su (cụ thể là thánh Gio-an). Bài Tin Mừng hôm nay (CN XXVI.TN-B – Mc 9, 38-43.45.47-48) trình thuật: Trên con đường loan báo Tin Mừng, các môn đệ thấy có những người không thuộc nhóm của mình lại nhân danh Thầy mà làm được những phép lạ như trừ quỉ, chữa bệnh… Các ông quan niệm chỉ những ai ở trong nhóm 12 như mình mới được quyền làm việc đó. Nếu có ai khác làm được điều ấy, thì ngay lập tức các ông cảm thấy bực bội vì đặc quyền của mình bị xâm phạm và tìm mọi cách ra tay ngăn cản, đồng thời báo cáo với Thầy: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta.” (Mc 9, 38). Điều đó khiến Đức Giê-su không hài lòng và dạy bảo: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta.” (Mc 9, 39-40).
Đối với người ngoài nhóm, không thuộc “phe ta”, mà như thế thì còn có thể hiểu đuợc; nhưng đến như cùng trong một nhóm với nhau, mà cũng tức tối, ấy mới là có vấn đề. Vẫn còn đó câu chuyện 2 người con ông Dê-bê-đê là Gia-cô-bê và Gio-an đến xin được một người ngồi bên tả, một người ngồi bên hữu Đức Giê-su khi Người được vinh quang. Hành động đó khiến cho “Nghe vậy, mười môn đệ kia tức tối với hai anh em đó” (Mt 20, 20-24). Trước tình hình không được đẹp ấy của cả 2 phe (một bên thì muốn làm lớn, một bên thì tức tối, ghen tị), khiến Đức Giê-su phải gọi các ông lại và nói: “Anh em biết: thủ lãnh các dân thì dùng uy mà thống trị dân, những người làm lớn thì lấy quyền mà cai quản dân. Giữa anh em thì không được như vậy: Ai muốn làm lớn giữa anh em, thì phải làm người phục vụ anh em. Và ai muốn làm đầu anh em thì phải làm đầy tớ anh em. Cũng như Con Người đến không phải để được người ta phục vụ, nhưng là để phục vụ và hiến dâng mạng sống làm giá chuộc muôn người.”(Mt 20, 25-28).
Sở dĩ có chuyện phe nhóm cũng chỉ vì lòng đố kỵ, ghen ghét phát sinh, “Thật vậy, ở đâu có ghen tương và tranh chấp, ở đấy có xáo trộn và đủ mọi thứ việc xấu xa. ” (Gc 3, 16). Mà cũng chẳng cần phải chờ đến Tân Ước mới có chuyện ấy (Mt 20, 15; Mc 15, 10; Cv 5, 17; 1Cr 5, 3; 2Cr 12, 20 … ), ngay từ thời Cựu Ước cũng không thiếu chuyện ghen tương đố kỵ: Ngoài câu chuyện Giô-suê ghen tức khiến ngôn sứ Mô-sê phải nói thẳng: “Anh ghen dùm tôi à? Phải chi ĐỨC CHÚA ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ đều là ngôn sứ!” (Ds 11, 26-29); còn biết bao chuyện đố kỵ khác (St 30, 2; Xh 20,5; Sm 18, 1-9; Cn 26, 26; Hc 40, 4; Is 11, 13…). Thật đúng là “Ai công hầu, ai khanh tướng, cuộc trần ai, ai dễ kém ai! – Thế Chiến quốc, thế Xuân thu, gâp thời thế, thế thời phải thế!” (Câu chuyện đối đáp giữa Đặng Trần Thường và Ngô Thời Nhiệm, cuối đời hậu Lê + Chúa Trịnh, đầu đời Tây Sơn). Ôi chao! Đời mà! Đời là thế! (C’est la vie! That’s life!).
Sự đố kỵ, ghen ghét biểu lộ tính ích kỷ, mà tính ích kỷ tạo nên óc bè phái. Rõ ràng óc bè phái bộc lộ khi con người sống với nhau thiếu tình thương yêu, và từ đó đi đến chỗ thù hằn, chém giết lẫn nhau cũng chẳng bao xa. Chiến tranh, khủng bố xảy ra vì óc bè phái, lòng đố kỵ, tính ích kỷ, là điều tất yếu. Với tôn giáo thì cũng đã có những cuộc chiến tranh tôn giáo xảy ra giữa tôn giáo này với tôn giáo khác, thậm chỉ giữa hệ phái này với hệ phái khác trong cùng một tôn giáo (hệ phái nào cũng cho mình là đúng và muốn hành xử như một thứ độc quyền về đức tin), chẳng khác nào cảnh “huynh đệ tương tàn, nồi da xáo thịt” vì thiếu vắng tình thương. Nếu không thế, thì ca dao VN đã chẳng có câu: “Khôn ngoan đối đáp người ngoài, Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau”. Vì thế, nên ngay sau chuyện các môn đệ tức tối vì có kẻ không cùng “phe ta” mà dám nhân danh Thầy làm được phép lạ trừ quỷ, chữa bệnh; Đức Giê-su liền giảng dạy về đề tài “Bác ái đối với môn đệ” và “Đừng làm cớ cho người khác và cho mình sa ngã“ (Mc 9, 40-48). Cũng vậy, ngay sau chuyện 2 người con ông Dê-bê-đê đòi làm lớn, Đức Giê-su cũng giảng dạy đề tài “Ai làm lớn phải phục vụ” (Mt 20, 24-28).
Chung quy, Đức Giê-su dư biết lòng dạ con người thường “trâu cột ghét trâu ăn”, “lươn ngắn lại chê trạch dài, thờn bơn méo miệng chê trai lệch mồm” (ca dao, tục ngữ VN)… Vì thế, Người mới dạy “Đừng làm cớ cho người khác và cho mình sa ngã“, hoặc “Ai làm lớn phải phục vụ”, mọi người phải sống với nhau trong tình tương thân tương ái, yêu thương nhau như yêu chính bản thân mình, tất cả phải coi đức Mến là nhân đức hàng đầu (“Hiện nay đức tin, đức cậy, đức mến, cả ba đều tồn tại, nhưng cao trọng hơn cả là đức mến” – 1Cr 13, 13). Khoan thử nói tới lãnh vực thần linh siêu hình; chỉ cần nhìn vào đời sống con người nơi xã hội trần thế cũng đã thấy nổi bật một chân lý “có yêu thì mới tin và càng tin thì càng yêu gấp bội”. Rõ ràng đức tin phải đi đôi với đức mến hoặc dẫn tới đức mến mới là đức tin đích thực. Đến như tin vào Chúa, thực hành Lời Chúa mà thiếu đức mến (tức là thực hành vì bổn phận, theo luật, thực hành cách miễn cưỡng, chiếu lệ) thì cũng vô dụng (“Giả như tôi có đem hết gia tài cơ nghiệp mà bố thí, hay nộp cả thân xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có đức mến, thì cũng chẳng ích gì cho tôi.” – 1Cr 13, 3).
Trong Tông thư Cánh Cửa Đức Tin “Porta Fidei” (số 14), ĐGH Bê-nê-đic-tô XVI cũng dạy: “Ðức tin không có đức mến thì không mang lại thành quả và đức mến không có đức tin thì sẽ là một tình cảm luôn tùy thuộc sự nghi ngờ. Ðức tin và đức mến cần có nhau, đức này giúp đức kia thực hiện hành trình của mình.” Từ đó, ĐTC kêu gọi cộng đồng tín hữu: “Năm Ðức Tin cũng sẽ là cơ hội thuận tiện để tăng cường chứng tá bác ái.” Đức tin và đức mến là 2 nhân đức quấn quít lấy nhau, vừa là tiền đề vừa là kết quả của nhau như lời dạy của Thánh Phao-lô: “Trong Đức Ki-tô Giê-su, cắt bì hay không cắt bì đều không có giá trị, chỉ có đức tin hành động nhờ đức ái.” (Gl 5, 6); “Xin cho anh em, nhờ lòng tin, được Đức Ki-tô ngự trong tâm hồn; xin cho anh em được bén rễ sâu và xây dựng vững chắc trên đức ái, để cùng toàn thể các thánh, anh em đủ sức thấu hiểu mọi kích thước dài rộng cao sâu, và nhận biết tình thương của Ðức Ki-tô.” (Ep 3, 17-19). Chính vì thế, vào ngày chung thẩm, Thiên Chúa chỉ căn cứ trên những “chứng tá bác ái” mà con người có thực hiện được hay không nơi cuộc sống trần thế, để từ đó thẩm định công tội (xc Mt 25, 31-46).
Vâng, có Mến yêu thì mới Tin và có thực sự Tin thì mới Cậy nhờ giúp đỡ. Ôi! Lạy Chúa! Cúi xin Chúa ban cho con một đức Mến hoàn hảo như Chúa đã từng dạy con (“Yêu Chúa hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn và yêu anh em như yêu chính mình”). Con biết rằng chỉ khi nào con sống Lời Chúa một cách chân thật, chỉ khi nào con thực hành Lời Chúa bằng cả tâm trí và hành động trong cuộc sống rẫy đầy những đố kỵ, ghen ghét, bè phái, cục bộ, con mới đúng là môn đệ, là bạn hữu đích thực của Chúa (Ki-tô hữu), để được cùng với Chúa xứng đáng là con cái của Chúa Cha toàn năng hằng hữu. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Ki-tô Chúa chúng con. Amen.
---------------------------
TN26-B130: AI KHÔNG CHỐNG LẠI CHÚNG TA LÀ ỦNG HỘ CHÚNG TA
Bài Tin mừng Thánh Maccô hôm nay cho chúng con hiểu thêm về Giáo lý của Đức Kitô khi Người đến trần gian để cứu độ con người. Chúa không hề lọai trừ ai, Người kêu gọi hết mọi người hãy trở nên hòan thiện như Cha ngự trên trời. Người đã từng khẳng định “ Mẹ và anh em tôi là nghững người nghe và làm theo ý Cha”, chính vì thế khi nghe ông Gioan báo:” Có những người lấy danh Thầy mà trừ quỉ, chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta”. Đức Giêsu bảo:” Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta “.
Đức Giêsu Kitô dạy cho ông Gioan và càc môn đệ mở rộng tâm hồn đón nhận mọi người đến với Tin Mừng (Đức Giêsu Kitô) bằng bất cứ con đường nào. Đạo là con đườngdẫn tới đích điểm là Đức Giêsu. Có những con đường quanh co thay vì thẳng tắp, có con đường nhỏ hẹp, nhưng cũng có những con đường chính, rộng thênh thang. Miễn là những con đường đó đều tôn trọng sự thật,sự sống thì đều là con đường của Đức Giêsu và hòa nhập vào Người.( LM NNS-Lời Chúa hằng ngày). Cũng trong Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu còn nhắc các tông đồ và cũng là nhắc cho mỗi người chúng con, hãy biết trân trọng những người thuộc về Đức Kitô, tức là những người được sai đi vì Tin mừng:” Ai cho anh em uống một chén nước lã vì lẽ anh em thuộc về Đức Kitô, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu”. Mỗi người theo Chúaphải là những người xa lánh những thói xấu, không làm gương xấu cho kẻ khác. Người cương quyết hơn nữa khi khẳng định thà cụt tay, cụt chân, chột mắt mà được vào nước trời còn hơn lành lặn mà phải vào hỏa ngục. Lời Chúa không hiểu theo nghĩa đen, Giáo hội cũng không có thái độ qúa khích dạy phải chặt tay chân, móc mắt nhưng là cần cương quyết xa lánh dịp tội. Mạnh dạn tránh xa những cám dỗ thế gian, xác thịt. . .
Lạy Chúa, Trong đời sống đạo của con hôm nay, nhiều lúc con trở thành những người theo phái tách biệt, coi rẻ người khác. Con chỉ muốn giữ đạo cho mình, cho nhóm nhỏ, đòan thể của con. Con đã từngnghĩ chỉ những người như con, như trong nhóm con, theo cùng một sinh họat với chúng con, mới là tốt, mới là phải, mới là đạo đức. Con muốn nên Thánh một mình hay trong cục bộ tổ chức, tập thể của con. Rồi rộng ra, con nghĩ chỉ những người đồng đạo với con mới là những ngườiđược ơn cứu độ, còn ngòai ra đều không đón nhận được tình yêu thương của Chúa. Con cũng đã từng có hành vi ngăn cản, phê phán người khác khi thấy họ làm những điều thiện, điều tốt là sai lạc, như Gioan và các môn đệ của ông .
Nhận là người thuộc về Chúa, thuộc về Hội Thánh, nhưng con đã không trở thành những tấm gương sáng, thậm chí lại làm những điều không tốt, khiến cho những người sống bên con không nhận ra con là người thuộc về Chúa.
Xin Chúa cho con biết nhìn lại mình, để nhận ra Chúa hiện diện trong những người anh em con giữa đời, những người đang thực thi ý Chúa. Cả những người chưa gia nhập vào Hội Thánh Chúa, họ cũng được Chúa yêu thương, họ cũng có thể được Chúa cho thực hiện những điều lạ lùng, mà qua họ con nhận ra được ý định mầu nhiệm của Chúa nơi trần gian.
Xin cho con biết thay đổi cách sống mỗi ngày, tránh làm gương xấu cho người khác, dám là chứng nhân cho Chúa giữa lòng xã hội hôm nay để “Danh Thánh Cha vinh hiển, triều đại Cha mau đến “AMEN.
Ngôn sứ là người được Thiên Chúa gọi để làm sứ giả và cắt nghĩa Lời Chúa. Lời Chúa đến với họ buộc họ phải nói ra.
Ngôn sứ Amos nói: “Thiên Chúa là Chúa tôi đã phán: ai không nói được tiên tri?” (Am 3:8). Jeremiah thất vọng vì không nói ra được sứ điệp của Chúa cho dân; nó như mắc nghẹn trong cổ: “Nếu tôi nói, tôi sẽ không nghĩ đến Người, hoặc có nói cũng không nhân danh Người. Nhưng Lời Người cứ như lửa bừng cháy trong tim, âm ỉ trong xương cốt. Con nén chịu đến hao mòn, nhưng con không thể nén được” (Gr 20:9). Sứ điệp ở bất cứ hình thức nào, cái nhìn của một ngôn sứ thực của Israel phải là cái nhìn của Thiên Chúa vì nó đã thấm nhuần trong tư tưởng của họ. Mọi sự họ nhìn đều theo quan điểm của Thiên Chúa. Căn bản của sứ mệnh của các ngôn sứ là vâng theo Lời Chúa.
DÂN CHÚA PHẢI LÀ NGÔN SỨ
Trong bài đọc 1 hôm nay (Ds 11:25-29), Thiên Chúa đã lấy thần khí tiên tri của Maisen mà phân phát cho những người khác. Maisen trước đó đã than phiền với Chúa lá Chúa đã không cung cấp cho dân Israel tất cả mọi sự. Vì vậy Thiên Chúa đã hứa sẽ lấy thần khí tiên tri của Maisen truyền cho 70 vị bô lão, kể cả Eldad và Medah là hai người không hiện diện ở trại lúc đó.
Khi người giúp việc của Maisen là Joshua muốn chống lại hai vị này thì Maisen nói: “ Chú lại ganh ty thay cho ta à? Chớ gì toàn thể dân Chúa đều là tiên tri, và Thiên Chúa đã ban thần khí của Người cho họ!” (Ds 11:29). Maisen vui mừng vì thần khí đã được chia sẻ cho cả những người không hiện diện lúc đó cùng với các bô lão. Joshua đã tỏ ra ganh tỵ. Uy quyền về thần khí đã bị lợi dụng thái quá. Nó cần phải được dùng một cách cẩn trọng, khiêm tốn và công minh công bằng chính trực. Đây là điều cho thấy sự chia sẻ thần khí của Thiên Chúa thì rất khôn ngoan khéo léo và không có giới hạn. Thiên Chúa chính là thước đo.
THẾ GIAN GIẢ TRÁ
Bài đọc 2 nói về những kẻ giàu có bất chính (Gc 5:1-6) giúp ta nhớ lại các tiên tri trong Cựu Ước ( Am 8:4-8). Đây không có ý gây ảnh hưởng đến người giàu có, nhưng là một cảnh báo cứu độ đối với số phận của những tín hữu, những kẻ lợi dụng sự giàu sang quyền thế mà ức hiếp kẻ thấp kém nghèo khó là những kẻ sẽ được Thiên Chúa an ủi, được hưỡng vương quốc trên trời như đã hứa với những ai yêu mến Chúa và có niềm tin(Gc 2:5-7). Giacobe đã nêu lên hai cảnh đi song hành nhưng đối nghịch nhau (5:1-6; 4:13-17). Tuy nhiên với một giọng gay gắt nhưng không có nghĩa không cho họ lối thoái để hối cải. Dùng những từ như “mối ăn”, “hư nát” (5:2-3) là ý chỉ sự giàu sang trần thế là phù du mau qua. Ngoài ra vàng bạc là những thứ người đời quí trọng, chẳng bao giờ rỉ sét nhưng thánh nhân lại dùng tĩnh từ “rỉ sét” (c.3) để ám chỉ nó cũng chẳng có giá trị gì đối với Chúa.
Bài của thánh Giacobe không đi song song với hai bài kia, nhất là ở chỗ phần thưởng tinh thần đối với những người ở ngoài vòng trực tiếp của chúa Giesu và các tông đồ. Ở đây thánh nhân nặng lời với những kẻ giàu có lạm dụng nhân công, ăn cướp tiền lương của thợ và ỷ thế cậy quyền không trả lương cho thợ đúng với khả năng của họ. Người giàu đối sử bất công với thợ thuyền để có được nhiều tiền lắm của, giàu sang phú quí. Nhưng họ không biết rằng tất cả vàng bạc, áo quần sạng trong rồi cũng qua đi, cũng bị rỉ sét hoen ố. Họ không nhận ra Thiên Chúa là của người nghèo khó, vượt quá tất cả những gì người giàu cướp công của người nghèo mà không nhận ra.
VẤN ĐỀ CỘNG ĐỒNG THÁNH MARCO
Bài Tin Mừng hôm nay (Mc 9:39-43, 45, 47-48) gồm nhiều tư tưởng được góp lại với nhau một cách lỏng lẻo và phản ảnh vấn đề công đồng thánh Marco. Trước tiên là việc Gioan méc chúa Giesu có kẻ không thuộc nhóm của Chúa làm nhiều điều kỳ lạ (9:38), đã bị Chúa gạt đi không nghe (c 39-40). Thứ đến (c 4) là bất cứ ai cho các môn đệ uống thì thuộc về Chúa Kito. Thứ ba (c. 42), Chúa Giesu bế đứa trẻ vào lòng rồi phán chớ có làm gương xấu cho trẻ thơ.
Chúa Giesu giảng giải cho các môn đệ về việc họ muốn ngăn cản người ngoài nhóm làm nhiều điều kỳ lạ. Những câu 9:14-29 cho thấy Chúa đã quở trách các môn đệ đã không đuổi được quỉ ám khỏi một đứa trẻ. Nhưng họ lại ngăn cản người khác thành công chỉ vì người ta không thuộc về nhóm mình. Vấn đề quá rõ ràng là người lạ này đã không nhân danh Chúa Giesu mà hành động, nhưng nhân danh phe nhóm họ. Thái độ độc đoán và chấp nhất của các môn đệ cho thấy sự thành công của những kẻ không thuộc nhòm các ông đã trở thành mối đe dọa cho tình trạng chính danh của các môn đệ. Chúa Giesu đã đưa ra một kết luận: Chẳng ai lấy danh Thầy mà làm phép lạ, rồi sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Ai không chống chúng ta là ủng hộ chúng ta ( (9:39-40).
GIÁ TRỊ CỦA TỰ KIỂM
Phần hai của bài Tin Mừng cho thấy chúng ta nện tự xét, tự kiểm để trở nên khá hơn. Các môn đệ là những người được Chúa Giesu trực tiếp kêu gọi nên xet lại cách sống và công việc mục vụ của mình. Hãy nói và làm thế nào để đừng ngăn cản con trẻ của Giáo Hội sống tốt và thánh thiện. Marco đã dùng lời Chúa Giesu quở trách những kẻ không sử dụng đúng cách công trình của Thiên Chúa. Tay,mắt, chân bạn nếu làm gương xấu cho người khác thì hãy chặt tay chân, móc mắt đi, bởi vì cụt tay chân hay mắt chột mà được vào thiên đàng còn hơn có đủ tay chân và mắt mà bị vào hỏa ngục khốn khổ đời đời. Dĩ nhiên Chúa không biểu phải chặt tay chân hay móc mắt; nhưng Chúa muốn chúng ta hãy dùng tay, chân, mắt, những cơ quan Thiên Chúa ban cho để làm điều hữu ích cho đời, cho cuộc sống vĩnh cửu mai sau, đừng kiếm lợi lộc trần gian, bởi lẽ thế gian là giả trá. Vanitas vanitatum.
Mặc dù tư tưởng có vẻ rời rac, đoan Phúc Âm hôm nay đã cho chúng ta một thang thuốc chữa bệnh cám dỗ, ích kỷ, tham lam…rất hiệu nghiệm. Bản tinh con người là hay phán xét người, cho mình lúc nào cũng đúng và là tuyệt vời hơn người. Chúng ta thích làm khó, không hề nghĩ đến người khác. Thay vì đặt vấn đề, thắc mắc về những thành công của người hay nhóm khác, chúng ta nên coi lại chính việc làm và cuộc sống của chúng ta xem thế nào để biết mình biết người mà khiêm tốn.
TƯ TƯỞNG VỀ LÒNG KHIÊM TỐN
Chúa Giesu đã nói: “Hãy học nơi Ta, vì Ta hiền lành và khiêm nhường. Và tâm hồn anh em sẽ được nghỉ ngơi bồi dưỡng (Mt 11:29). Đa số các thánh nhân đều cầu nguyện cho được khiêm nhường trong cuộc sống. Chúng ta hiện sống trong một xã hội và nền văn hóa đặt giá trị ở tự cao tự đại. Muốn thăng tiến phải cương quyết, ganh đua, khoe khoang thành tích của mình, trên đội dưới đạp và làm những điều đặc biệt khác thường.
Khiêm tốn là một đức tính khi một người tự biết mình là thiếu sót, muốn đặt mình trước Chúa và mọi người vì Thiên Chúa. Làm sao chúng ta có thể cân bằng giữa khiêm tốn và hiền hòa, cương quyết đủ để thành công trong thế giới hiện nay? Chúng ta có cần phải hy sinh cho người khác không? Trong cuộc sống công chính và ngay thẳng, chúng ta có thể làm việc thành công mà vẫn là nhà lãnh đạo khiêm tốn. Giữ địa vị cao và tinh thần trách nhiệm cũng phải cao cùng với những thành công và địa vị của mình…
“Chia sẻ” những ân ban của Thần Khí hướng đến chia sẻ những trách nhiệm, mà không bất kỳ áp lực phàm nhân nào có thể giới hạn tác động của Thần Khí Thiên Chúa. Đây là ý nghĩa của chuyện tích trong sách Dân số về việc tấn phong các Kỳ Mục Ít-ra-en để các ông trở thành những người cộng tác với ông Mô-sê trong việc hướng dẫn dân Chúa chọn.
Gc 5: 1-6
Thánh Gia-cô-bê khuyên “chia sẻ” những của cải trong các cộng đoàn Ki-tô hữu để hướng đến lý tưởng Tin Mừng về đức khó nghèo.
Mc 9: 38-43, 45, 47-48
Đức Giê-su giáo huấn các môn đệ biết “chia sẻ” những ân ban Thần Khí, thậm chí cả bên ngoài cộng đoàn Ki-tô hữu.
BÀI ĐỌC I (Ds 11: 25-29)
Sách Dân Số là sách thứ tư của bộ Ngũ Thư, sách này được đặt ở giữa sách Lê-vi và sách Đệ Nhị Luật. Nhan đề của sách: “Dân Số”, do từ cuộc điều tra dân số mà ông Mô-sê tiến hành trước khi dân rời bỏ núi Xi-nai. Việc điều tra dân số chiếm trọn những chương đầu tiên của sách.
Tiếp đó, sách thuật lại cuộc hành trình của dân Do thái qua sa mạc. Vài tình tiết, đã được tường thuật rồi trong sách Xuất Hành, được lập lại trong sách này, thường với những biến thể hay với những viễn cách khác. Như vậy chúng ta có hai bản văn thuật lại việc ông Mô-sê chọn những cộng tác viên để giúp đỡ ông trong công việc hướng dẫn dân chúng: một bản văn “phàm trần” (Xh 18: 13-26) và một bản văn “đặc sủng”; chính bản văn đặc sủng mà chúng ta đọc ở chương 11 của sách Dân Số.
Bản văn phàm trần (Xh 18: 13-26):
Trong bản văn phàm trần (Xh 18: 13-26), chính bố vợ của ông Mô-đến gặp con rể của mình là ông Mô-sê. Ông Gít-rô lo lắng khi nhận thấy ông Mô-sê đảm nhận công việc hướng dẫn dân chúng quá nặng nhọc và kiệt sức, vì thế, ông khuyên ông Mô-sê chọn “những ai là người có tài, biết kính sợ Thiên Chúa, đáng tin cậy, không ham của bất chính, thì đặt họ làm những người chỉ huy… Họ sẽ thường trực xử kiện cho dân” (Xh 18: 21-22). Ông Mô-sê vâng theo lời khuyên khôn ngoan này.
Bản văn đặc sủng (Ds 11):
Bản văn đặc sủng của sách Dân Số do một nhà biên soạn khác. Ông Mô-sê phàn nàn với Thiên Chúa về trọng trách quá khó nhọc mà ông phải đảm nhận trong việc hướng dẫn dân cứng cổ cứng đầu này. Việc dẫn dắt dân này, một dân không ngừng kêu ca ta thán, là một công việc quá nặng nề, một mình ông khó gánh vác nổi. Đức Chúa khuyên ông Mô-sê chọn cho mình những cộng tác viên ở giữa các Kỳ Mục của dân Ít-ra-en. Ông Mô-sê chọn, nhưng chính Thiên Chúa tấn phong.
Việc Tấn Phong
Cách thức Thiên Chúa tấn phong bảy mươi Kỳ Mục thật lạ lùng nhưng thật ý nghĩa. Đức Chúa lấy một phần Thần Khí đang ngự trên ông Mô-sê mà đặt trên bảy mươi vị Kỳ Mục. Cách thức này nhấn mạnh rằng các Kỳ Mục này lãnh nhận cùng một sứ mạng như ông Mô-sê và chia sẻ những trọng trách với ông, trong khi vẫn lệ thuộc vào ông và đường lối của ông.
“Khi Thần Khí đậu xuống trên các ông, thì các ông bắt đầu phát ngôn”, nghĩa là cuộc tấn phong của các ông được biểu hiện bằng những dấu chỉ bên ngoài. Được Thần Khí chiếm đoạt, các Kỳ Mục này bắt đầu phát ngôn, nghĩa là “xuất thần ngôn sứ” (1Sm 10: 10-13; 19: 20-24). Hiện tượng này “không tái diễn nữa”. Ân ban Thần Khí được biểu hiện qua việc “xuất thần ngôn sứ” chỉ diễn ra trong một giai đoạn ngắn, như được gặp thấy trong các ngôn sứ thời xưa, và sẽ biến mất với sự xuất hiện của truyền thống ngôn sứ bút ký sau đó. Trong đoạn văn này, chúng ta nên ghi nhận rằng hiện tượng xuất thần ngôn sứ này chỉ là phụ, không bao giờ do những nghi thức phù chú hay theo những phương thức đồng bóng của dân ngoại. Các ngôn sứ Ít-ra-en vẫn luôn luôn ý thức về nguồn gốc thần hứng của mình.
Thần Khí hoàn toàn tự do trong ân ban của Ngài
Hai thành viên của nhóm Kỳ Mục, được ghi trong danh sách các Kỳ Mục, nhưng đã không có mặt với bảy mươi thành viên khác ở Lều Thánh, lý do không được nêu lên. Do hờn dỗi? Hay sợ trách nhiệm? Dù sao đi nữa, Thần Khí không quên họ; mặc dầu không đến tham dự cuộc hội họp ở Lều Thánh theo lời hiệu triệu của ông Mô-sê, hai ông cũng được ân ban Thần Khí.
Một người thanh niên chạy đi báo tin cho ông Mô-sê. Chàng thanh niên này là ông Giô-suê, người hầu cận trung thành của ông Mô-sê. Cậu lo lắng rằng hai người được ân ban Thần Khí này đã không tham dự buỗi nhóm họp chính thức trong Lều Thánh, liệu họ sẽ hành xử ơn gọi ngôn sứ mà không vâng phục ông Mô-sê chăng? Vì thế, Giô-suê nói với ông Mô-sê: “Thưa thầy, xin thầy ngăn ngăn cản họ!”. Ông Mô-sê phê phán tinh thần bất khoan dung và hẹp hòi của ông Giô-suê khi trả lời: “Anh ghen dùm tôi à? Phải chi Đức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ đều làm ngôn sứ!”. Qua câu trả lời này, chúng ta hiểu ông Mô-sê, ông ước mong rằng dân cứng cổ cứng đầu này cần phải được Thần Khí thực sự ở cùng. Nếu toàn dân được sự khôn ngoan của Thiên Chúa hướng dẫn, họ sẽ thay lòng đổi dạ biết mấy.
Ước nguyện của ông Mô-sê sẽ được thực hiện vượt quá khung cảnh này, trong truyền thống ngôn sứ sau này và sẽ được ứng nghiệm một cách viên mãn vào ngày lễ Ngũ Tuần, khi Thần Khí ngự xuống đầy tràn trên các Tông Đồ (Cv 2: 16-21) và trong toàn thể Giáo Hội (Ep 4: 3-4; 1Cr 12: 4-11). Tác động Thần Khí không bị giới hạn vào bất cứ đối tượng nào được xem là chính thức, vì Thần Khí hoàn toàn tự do trong việc ban phát ân huệ của Ngài. Đây là bài học vĩ đại của đoạn văn sách Dân Số này; bài học này được Tin Mừng hôm nay xác nhận.
BÀI ĐỌC II (Gc 5: 1-6)
Đoạn trích thư của thánh Gia-cô-bê hôm nay trình bày một trong những đề tài chủ đạo của thư: bênh vực những người nghèo và nhắc nhở lý tưởng Tin Mừng về sự nghèo khó.
Thánh Gia-cô-bê vừa mới bài xích sự khôn ngoan của thế gian (4: 13-17); giờ đây thánh nhân lên án những người giàu có tích trữ của cải bằng cách áp bức bốc lột những người nghèo. Thánh nhân định vị những lời cảnh báo của mình vào trong viễn cảnh của cuộc phán xét chung cuộc. Những lời kêu trách của thánh nhân thật dữ dội: “Hỡi những người giàu có, các ông hãy khóc lóc than van”. Những lời này nhắc nhớ những lên án nghiêm khắc của các ngôn sứ. Ý tưởng thì cũng như nhau ở đây, viễn cảnh cũng là cánh chung. Những án phạt đang chờ đợi những người giàu có là những bất hạnh họ phải chịu vào Ngày Phán Xét.
Sự phù du của tài sản
Được nhìn trong ánh sáng của vương quốc Thiên Chúa, việc chất đống của cải và tích trử tiền bạc chẳng có nghĩa lý gì: “Tài sản của các ông đã hư nát, quần áo của các ông đã bị mối ăn”. Hình ảnh Kinh Thánh này rất kinh điển. Đức Giê-su cũng đã sử dụng những hình ảnh như vậy: “Anh em đừng tích trữ cho mình những kho tàng dưới đất, nơi mối mọt làm hư nát, và kẻ trộm khoét vách lấy đi. Nhưng hãy tích trữ cho mình những kho tàng trên trời, nơi mối mọt không làm hư nát, và kẻ trộm không khoét vách lấy đi” (Mt 6: 19-20).
Thánh Gia-cô-bê còn gợi ý thêm nữa: “Vàng bạc của các ông bị rỉ sét”. Thật ra, vàng không bị rỉ sét và tiền bạc thì khá bền vững, nhưng hình ảnh thì rất mạnh: trước tòa án Thiên Chúa, việc tích trữ của cải cho riêng mình mà không chia sẻ với những anh em khốn khổ của mình là một trọng tội. Vì thế, thánh nhân khuyên: “Các ông đã lo tích trữ làm giàu trong những ngày sau hết”, tức là trong thời kỳ này, thời kỳ khai mạc kỷ nguyên Thiên Sai và sẽ hoàn tất vào ngày Quang Lâm của Chúa. Xưa kia, trong thời Cựu Ước, sự giàu có của cải được xem là lời chúc phúc của Đức Chúa, phần thưởng cho những ai trung thành tuân giữ Lề Luật. Một quan niệm như vậy không còn nữa. Vương quốc Thiên Chúa đã đến, những của cải tinh thần được dâng hiến cho con người cách phong phú và đòi hỏi một tinh thần siêu thoát khỏi những của cải trần thế. Từ đó, thái độ ích kỷ của những người giàu có không chỉ là có tội, nhưng cũng là ngu xuẩn.
Người nghèo
Thánh Gia-cô-bê còn phê phán người giàu có nặng lời hơn nữa: “Các ông đã giữ lại tiền lương của những người thợ đi cắt lúa trong ruộng của các ông”. Ở đây, thánh Gia-cô-bê không còn nhắm đến những nhà tài chính hay những thương nhân, nhưng những điền chủ. Luật đòi buộc rằng tiền lương của người thợ phải được trả ngày nào theo ngày đó. Vì người nghèo sống theo tiền công nhật của mình, như huấn lệnh của sách Đệ Nhị Luật: “Chính ngày hôm ấy, anh em phải trả công cho họ, đừng để mặt trời lặn mà không trả công, vì họ nghèo khổ và nóng lòng mong đợi được trả công; như vậy họ sẽ không kêu lên Đức Chúa tố cáo anh em, và anh em sẽ không mang tội” (Đnl 24: 15).
Người giàu giữ lại tiền lương của người thợ, dù chỉ một thời gian, là vị phạm sự công bình giao hoán. Hiền nhân Si-rác đã bày tỏ nỗi công phẫn trước những kẻ giàu có bắt tay với những kẻ quyền thế mà tước đoạt những phương tiện sống của những người nghèo: “Người túng nghèo còn chút bánh độ thân, ai lấy đi là kẻ hút máu. Cướp phương tiện sống của kẻ khác là giết người; đoạt lương của người làm thuê là gây đổ máu” (Hc 34: 21-22).
Thiên Chúa của những người nghèo
Thánh Gia-cô-bê đối lập thái độ của những kẻ giàu có “trên cõi đất” này, những kẻ sống xa hoa vô độ trên xương máu của anh em đồng loại của mình, với thái độ của Thiên Chúa, Chúa Tể càn khôn, Đấng bênh vực những người nghèo. Giờ phán xét sẽ bất ngờ ập xuống trên họ, những kẻ “đã ăn uống linh đình, đã buông theo khoái lạc, lòng họ đã được thỏa thuê vui thú trong ngày sát sinh”. Quả thật, hình ảnh “Ngày của Chúa” đôi khi được diễn tả bằng hình ảnh “ngày sát sinh”, vì vào ngày ấy, Đức Chúa sẽ minh oan cho những người công chính và hủy diệt mọi kẻ gian ác.
Câu kết thúc của đoạn văn này quả thật khó hiểu: “Các ngươi đã kết án, đã giết hại người công chính, và họ đã chẳng cưỡng lại các ngươi”. Vậy, ai là người công chính đã bị những người giàu có kết án và giết hại mà không hề cưỡng kháng? Có người nghĩ rằng thánh Gia-cô-bê trở lại hình ảnh của người nghèo bị người giàu áp bức, bóc lột, tước đoạt đất đai như phương tiện sống, đó là tội sát nhân, theo cách diễn tả của hiền nhân Si-rác. Người khác nghĩ rằng người công chính này được hiểu theo nghĩa tổng quát, đối lập với quân gian ác như các sách minh triết thường gợi lên. Ý tưởng căn bản vẫn là: vào ngày phán xét, người nghèo và người công chính sẽ được Thiên Chúa thi ân báo oán.
TIN MỪNG (Mc 9: 38-43, 45, 47-48)
Trong bản văn Tin Mừng này, thánh Mác-cô quy tụ những giáo huấn khác nhau của Chúa Giê-su, mà mối liên hệ giữa chúng thì khá lỏng lẽo. Tuy nhiên, thánh ký không đánh mất mục đích của mình: Đức Giê-su huấn luyện các môn đệ của Ngài, tức Giáo Hội tương lai của Ngài. Nỗi bận lòng của Chúa Giê-su đối với Giáo Hội là tuyến phát triển nối kết các yếu tố xem ra rời rạc.
Tinh thần khoan dung của người môn đệ Chúa Ki-tô
Giáo huấn đầu tiên trong các giáo huấn này được khơi lên từ một sự kiện: một người trừ quỷ, không thuộc nhóm các ông, đã nhân danh Đức Giê-su mà trừ quỷ. Thánh Gioan và các môn đệ khác đã cố ngăn cản, vì người đó không thuộc nhóm chúng ta, không theo phe chúng ta. Thái độ bất khoan dung này của thánh Gioan, một trong hai anh em trước đây đã được phong biệt danh là “Con của Sấm Sét”(3: 17), sau này chính ông là người hỏi Chúa Giê-su có muốn các ông sai lửa từ trời xuống thiêu hủy những người Sa-ma-ri, vì họ không đón tiếp Chúa Giê-su và các môn đệ của Ngài trên đường lên Giê-ru-sa-lem (Lc 9: 54). Phản ứng của thánh Gioan đối với người trừ quỷ không thuộc nhóm chúng ta cũng giống như thái độ của ông Giô-suê đối với hai kỳ mục không đến Lều Hội Ngộ được mô tả trong Bài Đọc I.
Chúa Giê-su giữ thái độ thanh thản của một bậc thầy khôn ngoan khi trả lời với thánh Gioan bằng một lương tâm ngay lành: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy”. Nếu người này nhận ra quyền năng siêu nhiên của Đức Giê-su, thì người ấy đã bước một bước khởi đầu chấp nhận sứ điệp của Ngài rồi. Ngài truyền cho các môn đệ phải trải lòng ra tối đa với bất cứ ai không công khai bày tỏ sự thù địch với các ông: “Ai không chống đối chúng ta là ủng hộ chúng ta”. Những lời dạy này được giải thích tốt nhất chắc chắn được gặp thấy trong thư thứ nhất của thánh Phao-lô gởi các tín hữu Cô-rin-tô: “Chẳng có ai ở trong Thần Khí Thiên Chúa mà lại nói: ‘Giê-su là đồ khốn kiếp!’; cũng không ai có thể nói rằng: ‘Đức Giê-su là Chúa’, nếu người ấy không ở trong Thần Khí” (1Cr 12: 3).
Chúa Giê-su còn đi xa hơn khi cho họ một ví dụ: “Ai cho anh em uống một ly nước vì lẽ anh em là người của Đức Ki tô, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu”. Cử chỉ của người đó đã là một cử chỉ tiếp đón, một thái độ bày tỏ sự thân thiện rồi.
Thần Khí hoàn toàn tự do trong hành động
Được liên kết với Bài Đọc I, bài học mà Chúa Giê-su đưa ra thì thật rõ ràng: Giáo Hội không được tin rằng mình giữ độc quyền về những ân ban của Thần Khí, vì Thần Khí hoàn toàn tự do trong lãnh vực hoạt động của Ngài. Quả thật, ơn gọi của các ngôn sứ Cựu Ước cho chúng ta thấy điều đó. Trong Cựu Ước, ơn gọi ngôn sứ không là một định chế cha truyền con nối như định chế tư tế, nhưng là đặc sủng. Vì thế, không phải tất cả các ngôn sứ đều là tư tế. Trong số những vị ngôn sứ bút ký thời danh, chỉ có hai người: Giê-rê-mi-a và Ê-dê-ki-en là tư tế trước khi lãnh nhận sứ vụ ngôn sứ, còn đa số còn lại đều là những thường dân, với gia thế và nghề nghiệp khác nhau trước khi được gọi làm ngôn sứ. Trong những hoàn cảnh Thiên Chúa thấy cần lên tiếng, Ngài chọn những ngôn sứ của Ngài để nhân danh Ngài chuyển giao sứ điệp của Ngài đến những đối tượng mà Ngài muốn. Câu trả lời của ngôn sứ A-mốt với ông A-mát-gia, tư tế đền thánh Bết-Ên cũng đủ nói lên điều đó: “Tôi không phải ngôn sứ, cũng chẳng phải là người thuộc nhóm ngôn sứ. Tôi chỉ là người chăn nuôi súc vật và chăm sóc cây sung. Chính Thiên Chúa đã bắt lấy tôi khi tôi đi theo sau đàn súc vật, và Đức Chúa đã truyền cho tôi: Hãy đi tuyên sấm cho Ít-ra-en, dân Ta” (Am 7: 14-15).
Một trong những nét đặc trưng của các ngôn sứ Cựu Ước đó là, họ ý thức rất rõ họ được Chúa sai đi để chỉ nói lời Thiên Chúa không được nói lời của mình hay lời của bất kỳ ai khác. Tuy nhiên, trong bối cảnh mà các ngôn sứ giả cũng tự cho mình là phát ngôn viên của Thiên Chúa, một trong những tiêu chuẩn để phân biệt giữa ngôn sứ giả và ngôn sứ thật khiến chúng ta phải suy nghĩ: ngôn sứ thật nhân danh Thiên Chúa lên án những bất công xã hội, bênh vực những kẻ nghèo khổ, những người bị áp bức, dù phải chịu sĩ nhục, nhạo báng và bách hại nữa. Trái lại, các ngôn sứ giả lại tâng bốc bợ đỡ những kẻ có quyền có thế, những kẻ áp bức và bốc lột những người nghèo hèn cô thế. Cuộc tranh cãi giữa ông Kha-nan-gia, vị ngôn sứ giả, và ông Giê-rê-mi-a, vị ngôn sứ thật, cho thấy điều đó (Gr 28: 1-17). Chính nhờ truyền thống ngôn sứ này mà Do thái giáo không đóng khung việc phụng thờ Thiên Chúa trong các lễ lạc hội hè, nhưng còn mở ra mối dây liên đới với anh chị em của mình. Chúng ta có thể nói họ chuẩn bị giáo huấn: “mến Chúa và yêu người”, của Đức Kitô.
Thêm nữa, ân ban ngôn sứ đôi khi không chỉ giới hạn trong dân Chúa chọn, nhưng tràn ra bên ngoài nữa, như câu chuyện của ông Bi-lơ-am (Ds 22-24). Quả thật, ngày hôm nay, chúng ta cũng gặp thấy những người, đôi khi không phải là người Ki-tô hữu, nhưng vì lương tâm ngay thẳng và nhạy bén trước tình đồng loại, họ xả thân bênh vực những người nghèo, lên án những bất công trong xã hội, dù phải chịu nhiều hy sinh mất mát kể cả mạng sống của mình. Làm thế nào chúng ta không thể thấy rằng những thiện ý của họ phát xuất từ Thần Khí được chứ? Nói cho cùng, Thần Khí hoàn toàn tự do trong hoạt động của Ngài, như lời khẳng định của Đức Giê-su trong cuộc nói chuyện với ông Ni-cô-đê-mô: “Gió muốn thổi đâu thì thổi; ông nghe tiếng gió, nhưng không biết gió từ đâu đến và thổi đi đâu” (Ga 3: 8).
Kính trọng những kẻ bé mọn. Nghiêm túc đối với chính mình
Trong tất cả mọi cộng đoàn, đều có những người vững mạnh và những những người yếu nhược. “Những kẻ bé mọn đang tin đây” chắc chắn là những người mà đức tin của họ cần được soi sáng và được nâng đỡ bởi mẫu gương của những người vững mạnh trong đức tin. Đức Giê-su nhấn mạnh trách nhiệm của những người mà qua cách hành xử của mình, khiến những kẻ bé mọn đang tin có nguy cơ lầm đường lạc lối. Mỗi người phải xét mình một cách nghiêm túc. Bằng kiểu nói ngoa dụ gợi nhớ các ngôn sứ, Đức Giê-su khuyên chặt tay, chặt chân, móc mắt, nếu chúng gây cớ vấp ngã cho những người bé mọn đang tin này. Bởi vì có gì quý giá hơn sự sống đời đời. Chúa Giê-su dùng những hình ảnh truyền thống: giòi bọ và lửa hỏa ngục để mô tả cái chết tinh thần của những kẻ gây cớ vấp phạm cho anh em mình.
Việc bảo vệ những kẻ bé mọn cho đến đức tin mõng dòn, dể bị thương tổn của họ rõ ràng thuộc về sứ điệp Tin Mừng. Đức Giê-su phối hợp sứ điệp này với những yêu sách cứng rắn mà một môn đệ chân chính và đặc biệt những người hướng dẫn cộng đoàn trong cuộc hành trình về Nước Trời đòi buộc phải ghi nhớ.
Trong cuộc sống đời thường, do tham lam ích kỷ, chúng ta thường bưng tai bịt mắt trước nỗi đau của đồng loại. Chúng ta cũng thường chủ quan đánh giá một người hoặc một sự việc với nhiều thiên kiến. Việc nhận định vội vàng về một con người sẽ gây nên biết bao hậu quả khôn lường. Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy chúng ta hãy có cái nhìn bao dung thông cảm đối với tha nhân và tấm lòng quảng đại với người nghèo khó.
Trên thế giới hiện nay, có một khoảng cách rất lớn giữa các nước bắc bán cầu và nam bán cầu. Các nước phía bắc giàu có và văn minh hơn. Các nước phía nam nghèo nàn và lạc hậu hơn. Chẳng phải tìm đâu xa, xung quanh chúng ta vẫn còn những cách biệt ấy. Trong xã hội Việt Nam, hiện có rất nhiều người giàu có và cũng rất nhiều người nghèo nàn. Ngoại trừ một số ít người giàu có lòng quảng đại quan tâm đến người nghèo, phần lớn những người kinh tế khá giả đều dửng dưng trước nỗi khổ của những người kém may mắn. Không ít những người giàu có phất lên là do gian lận, tham ô và làm ăn bất chính. Thực ra, nếu người ta biết quảng đại chia sẻ và biết phân chia công bằng, thì của cải vật chất trên thế gian này luôn luôn đủ để nuôi sống tất cả mọi người. Nạn đói, chiến tranh, di dân, khủng bố… đều có nguyên nhân là sự ích kỷ và thù hằn. Thánh tông đồ Giacôbê trong Bài đọc II hôm nay đã phê phán một số người giàu có mà dửng dưng đối với người nghèo. Vị tông đồ còn vạch trần những hành động khuất tất của họ, như gian lận, lèo lái bất công để chiếm đoạt tài sản của người nghèo. Ông kết luận: những người gian ác sẽ chẳng tránh khỏi tội. Họ không có tội vì họ giàu, nhưng vì họ gian lận áp bức những người cô thế cô thân.
Giáo huấn của Chúa luôn mang nội dung bênh vực những người nghèo khổ về tinh thần cũng như thể xác. Chúa Giêsu quả quyết với chúng ta, sự giúp đỡ cho người nghèo, dù đơn sơ như bát nước lã, cũng được ghi nhận và thưởng công trong ngày sau hết. Giá trị của bát nước lã rất nhỏ mọn, nhưng khi nó được trao ban với tâm tình quý mến, nó có thể đem lại cho chúng ta phần thưởng từ chính Thiên Chúa. Tình yêu mến đồng loại dựa trên nền tảng Đức tin vào Chúa sẽ tạo nên sức mạnh giúp con người có thể làm được những điều phi thường. Tác giả Michel Quoist đã viết: “Chỉ có hai giải pháp cho đời sống: yêu mình đến hoàn toàn quên lãng tha nhân, hay yêu tha nhân đến hoàn toàn quên lãng bản thân”. Sự hiện diện âm thầm hy sinh của các nữ tu trong các trại phong, hay tấm gương hy sinh của thánh Maximilien Kolbe sẵn sàng chết cho người khác, đã chứng minh điều này. Những tấm gương hy sinh này đã hoàn toàn quên lãng bản thân và đã đạt tới những nhân đức anh hùng.
Quảng đại trong nghĩa cử chia sẻ tinh thần và vật chất, chúng ta cũng được mời gọi bao dung trong nhận định đối với những người xung quanh. Ông Gioan được nhắc tới trong Tin Mừng đã thể hiện sự ghen tương theo lẽ tự nhiên của con người. Ông thưa với Chúa Giêsu: “Chúng con thấy có người nhân danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta”. Cách lập luận “người ấy không theo chúng ta” cho thấy tính cục bộ, phe cánh và tư tưởng muốn loại trừ người khác. Chúa dạy chúng ta hãy có cái nhìn công bằng hơn. Bất cứ ai làm điều tốt, dù họ thuộc về phe phái chính trị hoặc về tôn giáo nào, đều đáng trân trọng. Thiên Chúa là nguồn gốc của Chân, Thiện, Mỹ, nên những ai làm những thiện hảo và tốt đẹp đều đang hướng về Chúa và mặc dù không ý thức điều đó, họ vẫn đang diễn tả vẻ đẹp và sự tốt lành của Ngài. Bài đọc I trích từ sách Dân Số cũng kể lại một trường hợp tương tự, vào thời ông Môisen làm thủ lãnh dẫn đưa người Do Thái ra khỏi Ai Cập. Một chàng thanh niên đã ghen tỵ khi thấy hai người khác phát ngôn (tức là rao giảng và truyền đạt thánh ý của Chúa). Ông Môisen đã trả lời: “Anh ghen giùm tôi à? Phải chi Đức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Ngài, để họ đều là ngôn sứ!”.
Điều ông Môise ao ước ngày xưa, nay đã được thực hiện. Quả vậy, mỗi Kitô hữu đều được lãnh nhận Thần Khí của Chúa trong ngày họ chịu phép Thanh tẩy, đặc biệt khi họ lãnh nhận Bí tích Thêm sức. Giáo Hội có sứ mạng Ngôn sứ, Tư tế và Vương đế, và mỗi thành viên của Giáo Hội được san sẻ ba chức vụ này. Người Kitô hữu có bổn phận loan truyền Lời Chúa, góp phần thánh hóa xã hội và tham gia xây dựng Giáo Hội ngày một lớn mạnh giữa trần gian.
Một tác giả đã viết: Người quân tử khắt khe với bản thân và rộng rãi với người khác. Ý tưởng này được nhấn mạnh trong giáo huấn của Chúa Giêsu. Cách nói tạo hình ảnh gây ấn tượng như chặt chân, chặt tay, móc mắt… diễn tả sự chọn lựa cương quyết giữa hạnh phúc đời này với hạnh phúc đời sau, giữa sự thanh thản nội tâm với những bổng lộc trần thế. Đây cũng là cách khẳng định mạnh mẽ về sự dứt khoát từ bỏ những nguyên nhân gây nên tội ác, để trung tín với Đấng đã hy sinh mạng sống vì yêu thương chúng ta.
Đức thánh cha Phan-xi-cô hiện đang tông du quốc gia Hoa kỳ trong mấy ngày vừa qua. Ngài đã đến thăm viếng thủ đô Washington D.C. và thành phố New York. Hôm nay, Đức thánh cha đang ở thành phố Philadelphia, được gọi là “thành phố tình bạn hữu” để tham dự Đại hội Gia đình Thế giới. Như chúng ta biết, gia đình là nền tảng của xã hội, và gia đình Công giáo cũng được gọi là “Giáo hội thu gọn.” Gía trị và nền tảng gia đình ngày nay, như lời Đức thánh cha diễn tả trong bài diễn văn trước quốc hội Hoa kỳ, đang bị đe dọa bên ngoài cũng như bên trong. Vì vậy Đại hội Gia đình Thế giới rất quan trọng giúp cho mọi gia đình, nhất là gia đình Công giáo, nhìn vào đời sống gia đình, và qua đời sống đức tin và lời Chúa, giữ vững những giá trị tinh thần và nền tảng, trở thành những gia đình nhân chứng cho Chúa, và những phần tử trong gia đình trở thành những phần tử giúp ích cho Giáo hội và xã hội ngày nay. Vì vậy, chúng ta cầu nguyện cho Đức thánh cha và cách đặc biệt, cho Đại hội Gia đình Thế giới được Chúa Thánh Thần hướng dẫn và có những kết quả tốt đẹp.
Ông bà anh chị em thân mến. Như chúng ta nhận thấy trong các quốc gia, xã hội, cũng như trong giáo hội và trong bất cứ hội đoàn, cộng đoàn nào, cũng bị những tranh chấp, phe nhóm, ganh tị và tham lam đe dọa đến sự hiệp nhất và sự sống tốt lành. Thái độ và tính phe nhóm, ghen tị, và tham lam làm cho con người dễ quên đi mục đích, gây ra những sự chia rẽ, tranh chấp và tẩy trừ hay tẩy chay. Người Ki-tô hữu chúng ta phải luôn tâm niệm và ghi nhớ sứ vụ quan trọng hàng đầu của mình. Thứ nhất là sống và nuôi dưỡng đức tin mỗi ngày một lớn và trưởng thành hơn, để làm chứng cho Chúa, và thứ hai là sống bác ái, quảng đại, dùng mọi ơn lành và nỗ lực trong cuộc sống làm cho Tin Mừng được lan rộng khắp nơi. Là những Ki-tô hữu, chúng ta cần tránh thái độ lấy danh Chúa để ganh tị và chia rẽ bè nhóm. Chúng ta cũng cần tránh thái độ tự đề cao, chỉ có mình hay nhóm mình mới quan trọng và mới làm được việc. Thiên Chúa cần nhiều thợ khiêm nhường, nhiệt thành và hy sinh để làm việc trong vườn nho của Ngài. Chúng ta, nhất là người Việt chúng ta sống trong thành phố Tulsa này, cần hy sinh, quảng đại, hỗ trợ và hợp tác với nhau trong việc sống đức tin, rao giảng Tin mừng và làm sáng danh Chúa.
Ông bà anh chị em thân mến. Các bài đọc Lời Chúa hôm nay dạy tất cả chúng ta phải từ bỏ tính phe nhóm, ghen tị, và tham lam để nhận ra ơn sủng tình yêu của Chúa, can đảm làm những gương sáng tốt lành để rao giảng Tin mừng và làm sáng danh Chúa.
Bài đọc I trích sách Dân số kể câu chuyện xảy ra lúc ông Môi-sên đang dẫn dân Chúa đi lang thang trong sa mạc về Đất hứa. Khi ấy Thiên Chúa bảo Môi-sen chọn 72 người trong dân để họ nói tiên tri, nói lời Chúa. Môi-sen nghe lời Chúa chọn ra 72 người, và Chúa đã ban cho họ ơn Thánh Thần để thi hành sứ vụ nói lời Chúa. Nhưng có 2 người khác không ở trong nhóm cũng nói tiên tri, thấy vậy, một đứa bé chạy về báo cho Môi-sen và người phụ tá của ông là Giôsuê biết sự việc. Vì ganh tị, ông Giôsuê liền đề nghị với ông Môi-sen ra lệnh ngăn cấm 2 người đó. Nhưng ông Môi-sen hiểu Thánh Thần, cũng như Thiên Chúa, hoạt động và điều khiển mọi người trong mọi nơi, chứ không phải chỉ trên những người ông đã chọn, nên ông đã trả lời với ông Giô-suê: “Ngươi phân bì giùm ta làm chi? Chớ gì toàn dân được nói tiên tri và Chúa ban Thần Trí Người cho họ.” Chúng ta phải tự thú nhận thường có khuynh hướng giới hạn hoạt động của Thiên Chúa nơi một số người hay chỉ trong Giáo Hội, nhưng hoạt động của Thiên Chúa bao trùm mọi người và mọi nơi.
Trong bài đọc 2, thánh Giacôbê nhắc cho chúng ta biết tài nguyên vật chất và của cải trong trời đất là của Thiên Chúa ban cho mọi người, không ai có quyền vơ vét và tích trữ của cải cho mình, hay đối sử bất công với người khác phải chịu thiệt thòi và túng thiếu. Vì vậy, như chúng ta thấy, Đức thánh cha Phan-xi-cô thường xuyên và nhất là trong bài phát biểu ở Liên hiệp quốc, kêu gọi mọi người, mọi quốc gia trên thế giới, nhất là những quốc gia giàu có, hãy quảng đại chia sẽ và giúp đỡ những người nghèo khổ và không có nơi nương tựa, và phải hết sức bảo vệ môi sinh.
Bài Tin mừng hôm nay rất phong phú, và Chúa Giê-su muốn dạy chúng ta nhiều bài học quan trọng, nhưng tôi xin chia sẻ những bài học quan trọng sau đây. Thứ nhất, chúng ta phải loại trừ tính, thái độ bè nhóm. Khi Gioan nói với Chúa Giêsu ngăn cấm một người đã lấy danh Chúa Giêsu trừ quỉ, vì người đó không ở trong nhóm môn đệ của Chúa, Chúa đã trả lời ông: đừng ngăn cản họ vì “Ai chẳng chống đối các con, là ủng hộ các con.” Bài học thứ hai, mọi người có tự do để tin và chấp nhận sự thật. Chúng ta thấy, khi rao giảng Tin Mừng, Chúa Giêsu trình bày sự thật để thuyết phục mọi người tin vào Ngài, đồng thời kèm theo những phép lạ, nhưng nếu họ cứng lòng, Chúa Giêsu không bắt hay cưỡng ép họ phải tin vào Ngài. Chúng ta cũng thế, chúng ta cũng chỉ có thể trình bày sự thật, hay phân tích cái lợi và cái hại của việc không sống theo sự thật, không sống theo lời Chúa dạy, nhưng mọi người có tự do quyết định muốn tin theo hay không. Chúng ta không thể bắt người khác làm theo ý mình. Bài học quan trọng thứ ba, có nhiều phương cách để rao giảng Tin mừng, và trong cuộc hành trình tìm kiếm sự thật và đức tin, có nhiều cách để dẫn con người đến sự thật và khơi dậy niềm tin vào Thiên Chúa, chứ không phải chỉ có một cách. Chúng ta hãy kiên nhẫn và khiêm nhường để Thiên Chúa làm việc qua chúng ta và trong tha nhân, cho họ có thời gian để nhận ra sự thật. Chúng ta cần tránh thái độ chủ quan và tự cao, chỉ có lời nói hay phương cách của chúng ta mới làm cho người khác nhận ra sự thật hay mới tin vào Tin mừng. Và bài học thứ tư, là những Ki-tô hữu, chúng ta phải có lòng bác ái và hy sinh quảng đại, cũng như làm những gương sáng tốt lành và tránh tội lỗi làm gương xấu cho người khác. Đây là những phương cách hữu hiệu để rao giảng Tin mừng và làm sáng danh Chúa.
Xin Chúa mở mắt tâm hồn để chúng ta nhận thấy Thánh Thần của Thiên Chúa hoạt động ở mọi nơi và trong mọi người, nhận biết sứ vụ, mục đích quan trọng của Ki-tô hữu chúng ta là làm sao cho Nước Chúa trị đến, và ý Chúa được thể hiện dưới đất cũng như trên trời. Xin Chúa cũng giúp chúng ta biết hiệp nhất và cộng tác với nhau, làm những gương sáng tốt lành, cũng như biết sử dụng những ơn lành Chúa ban với những người nghèo khổ, để chúng ta cùng làm sáng danh Chúa.
Gần đây, nhà nước Hồi Giáo IS tại Syria đã nhân danh Hồi giáo để chém giết, loại trừ tất cả những ai không theo Hồi giáo, đặc biệt họ thù ghét các Kitô hữu và ra lệnh: Bất cứ ai kêu tên Giêsu mà người khác nghe thấy, có thể bị xử tử ngay lập tức. Với lệnh này của IS, các Kitô hữu tại Syria đang phải trải qua một giai đoạn hết sức khó khăn vì đức tin của mình.
Các tôn giáo luôn dạy con người sống bao dung độ lượng, nhưng các tín đồ của nhiều tôn giáo đã muốn giành cho mình độc quyền sở hữu thần linh. Nhiều người tỏ ra khó chịu khi thấy người khác, tôn giáo khác cũng làm các việc tốt lành. Từ đó dẫn đến việc loại trừ nhau, chỉ trích, gièm pha giữa các tín đồ, họ tìm cách bôi nhọ, nói xấu tôn giáo của nhau.
Ngày xưa, người ta cũng quá khích như vậy. Câu chuyện trong sách Dân Số kể lại: Khi ấy, Chúa truyền cho ông Môsê tuyển chọn 72 vị kỳ mục trong dân để cộng tác với ông. Thiên Chúa đã lấy một phần Thần Khí của Môsê mà ban cho những người kia. Tuy nhiên, trong ngày Thiên Chúa ban Thần Khí, thì chỉ có 70 ông đến dự, còn hai ông không đến. Tuy nhiên, Thần Khí vẫn được ban xuống cho hai ông. Các ông ở nhà mình nhưng vẫn nhận được Thần Khí và phát ngôn cho mọi người. Những người khác khó chịu chạy đến báo cho Môsê. Ông Giosuê là cộng tác viên của Môsê đã xin ông Môsê ngăn cấm hai vị kỳ mục kia. Nhưng Môsê không những không ngăn cản mà còn trả lời: Anh ghen giùm tôi làm gì ? Tôi còn ước ao Thiên Chúa ban Thần Khí cho toàn dân để tất cả họ đều là ngôn sứ.
Câu chuyện cho thấy: Không ai có quyền nắm giữ Thiên Chúa làm của riêng và không ai có quyền giới hạn Thiên Chúa trong một lãnh vực hay một nhóm nào đó. Thiên Chúa có thể dùng mọi người, mọi cách để thực hiện quyền năng của Người. Thiên Chúa cũng có thể dùng cả các tín đồ của tôn giáo khác để nói về sự hiện diện của Ngài và thể hiện quyền năng của Ngài. Khi theo Chúa Giêsu, các tông đồ dường như rất tự mãn và nghĩ rằng chỉ có nhóm mình mới là nhóm độc quyền rao giảng và trừ quỷ. Vì thế, khi thấy các nhóm khác cũng nhân danh Thầy để trừ quỷ, các ông đã tỏ ra khó chịu, các ông đã ngăn cản họ với lý do vì họ không cùng nhóm với chúng ta.
Chúa Giêsu đã không đồng ý với thái độ của các tông đồ và đưa ra cho họ một nguyên tắc: Đừng ngăn cản họ, vì không ai nhân danh Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại nói xấu về Thầy. Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta. Chúa Giêsu muốn các tông đồ loại trừ khỏi mình ánh mắt ghen tị, để có cái nhìn bao dung rộng mở hơn đối với người khác, đồng thời cũng cần biết chấp nhận nhau trong sự khác biệt. Sự ghen tị sẽ làm cho con người trở nên nhỏ nhoi tầm thường. Trái lại, khi sống quảng đại bao dung, tâm hồn sẽ được mở ra, cuộc sống và hành động của con người sẽ trở nên cao thượng hơn.
Cũng dịp này, Chúa Giêsu còn dạy cho các tông đồ những đức tính cần phải có, đó là nhìn thấy Chúa Kitô nơi anh chị em. Dù họ là người đồng đạo hay ngoại đạo, tất cả đều là hình ảnh và là con cái của Thiên Chúa. Họ cũng được Thiên Chúa yêu thương cứu chuộc, cho dù họ chưa nhận ra Ngài hoặc không tin Ngài, thì Thiên Chúa vẫn yêu họ. Vì thế, chúng ta cần nhìn thấy Thiên Chúa ở nơi họ, để chúng ta có thể yêu thương, kính trọng và nhất là để chia sẻ. Khi phục vụ và chia sẻ với những anh chị em chung quanh với cái nhìn thánh thiện này, và với lòng yêu mến tôn trọng, dù là việc lớn hay việc nhỏ, thì Thiên Chúa sẽ đều thưởng công cho chúng ta.
Ngược lại, khi làm cớ cho người khác sa ngã, đó là điều đáng trách và đáng bị trừng phạt. Chúng ta là con cái Thiên Chúa, khi chúng ta trở thành cớ cho người khác phạm tội, là chính chúng ta đã coi thường hình ảnh Thiên Chúa, đã làm hoen ố hình ảnh Thiên Chúa nơi mình. Khi làm cớ cho người khác sa ngã, tức là chúng ta đã tiếp tay với ma quỷ và sự xấu để làm hại tâm hồn anh chị em mình, khiến anh chị em phải hư mất. Trước mắt Chúa, đó là trọng tội và đáng phải chịu hình phạt: Thà buộc cối đá vào cổ mà quăng xuống biển còn.
Chúa còn đòi các môn đệ của Ngài phải dứt khoát và quyết liệt hơn với điều xấu, không nuôi dưỡng, không nuông chiều theo điều xấu. Việc đòi mỗi người phải dám “chặt tay, chặt chân”, thà què quặt đui mù mà được vào cõi sống, còn hơn đủ tay chân mà vào hoả ngục, không phải Chúa muốn những người theo Chúa toàn là những người què cụt, nhưng khi phải chọn lựa giữa sự sống đời đời và cái chết đời đời, thì người môn đệ phải dám chấp nhận từ bỏ, chấp nhận đau đớn hy sinh, kể cả đau đớn như chặt tay chân mình thì vẫn phải can đảm đánh đổi.
Thiên Chúa là Đấng Thánh, những ai muốn vào Nước của Ngài phải được thánh hoá và biến đổi nên thánh cũng như muốn mọi người được nên thánh. Vì thế, bổn phận sống thánh thiện là bổn phận của tất cả mọi người chứ không là đặc quyền của một thành phần nào. Do đó, mỗi chúng ta cùng với ơn Chúa cố gắng mỗi ngày để thánh hoá bản thân và giúp anh em mình nên thánh, loại bỏ khỏi mình những thói ghen tị nhỏ nhen phàm tục, những tranh giành hơn thua trong đời sống đạo.
Sự ghen tị vẫn đang xảy ra nhơi nhiều nhóm, nhiều hội đoàn, nhiều cá nhân. Nhiều người khó chịu khi thấy các hội đoàn này làm những công tác bác ái từ thiện, ghen tị khi thấy có nhiều người tham gia vào hội đoàn kia mà không tham gia vào hội đoàn của mình. Có những người không tham gia các công tác chung, nhưng lại hay phê bình chỉ trích những người hăng say phục vụ.
Đáng lẽ khi thấy những người chung quanh làm điều tốt, hăng say phục vụ, thấy họ thành công, chúng ta cảm tạ Chúa và cầu nguyện cho họ thì trái lại, có những người vẫn mang trong mình ánh mắt ghen tị khi thấy người hàng xóm thành công hơn mình, được Chúa cho may mắn thuận lợi hơn mình. Từ ánh mắt ghen ti ấy dẫn đến nghi kị, dò xét nhau, tìm cách nói xấu hoặc loại trừ nhau.
Lời Chúa hôm nay mời gọi các bạn trẻ sống quảng đại, loại trừ các hình thức đua đòi trong giới trẻ là biểu hiện của sự ghen tỵ. Mỗi người cần biết chấp nhận sự khác biệt của nhau, gạt bỏ khỏi mình những nghi kỵ, hẹp hòi, độc tôn, để dám sống cống hiến, sống có lý tưởng, có mục đích, sống vì lợi ích của nhiều người hơn là chỉ biết nghĩ đến mình và những người thuộc nhóm mình. Mỗi người đừng chỉ nghĩ riêng cho bản thân và gia đình nhưng còn phải nghĩ đến ích chung, cùng nhau chung tay góp sức làm cho cuộc sống xã hội này thêm đẹp hơn, giàu tình nhân ái hơn.
Lời Chúa cũng mời gọi mỗi người có một quyết tâm dứt khoát với tội và những nguy cơ đưa đến tội, can đảm nói không với những điều xấu như: rượu chè, cờ bạc, cá độ, chơi bời, nghiện hút và những lối sống hưởng thụ buông thả của ngày nay… Chúng có nguy cơ hủy hoại cuộc sống của mỗi người và của các gia đình.
Xin Chúa cho mỗi người chúng ta có một tâm hồn quảng đại để đón nhận sự khác biệt ; một cái nhìn thông cảm với anh em, một đôi tay rộng mở để biết chia sẻ và biết cầm lấy tay người anh em, cùng dắt nhau bước đi trên con đường thánh thiện. Amen.
Rừng nào cọp nấy, hay đất có thổ công, sông có hà bá. Câu tục ngữ nói lên tính nghiêm minh thật đáng sợ, tưởng chừng gianh giới cuộc sống này luôn được bao bọc bởi luật lệ và hai chữ tình nghĩa phải ẩn vào bóng khuất. Theo tư tưởng của nhà thơ Xuân Diệu thì cuộc sống này rất lạc quan: đố ai sống được mà không yêu, không nhớ không thương một người nào. Còn văn hào Victor Hugo lại cho rằng: ganh ghét là tự thú nhận sự thua kém của mình. Yêu và ghét chính là nguyên nhân khiến người ta trở nên ích kỷ nhỏ mọn hoặc quảng đại bao dung.
Tính cục bộ và óc bè phái nơi các học trò của Đức Giêsu hôm nay, đúng là để lại nhiều suy nghĩ cho những ai đang đóng khung tình yêu Chúa nơi một số đối tượng nhỏ bé. Lòng nhiệt thành của Gioan và các môn đệ ngăn cấm một kẻ đã nhân danh Chúa để trừ quỉ, đó là hành động xấu, các ông đã được Đức Giêsu điều chỉnh. Việc sống đạo của người Kitô hữu hôm nay vẫn đáng để chúng ta phải xét lại mình, tại sao có câu: đi đạo, tin đạo, chứ không tin người có đạo !
Nhân danh Chúa để trừ quỉ, để giúp người danh em giải thoát khỏi đau khổ, một việc làm tốt, nhưng chỉ vì họ không thuộc về nhóm 12. Còn nếu họ không nhân danh Chúa để khử trừ sự xấu, nhưng họ vẫn đang thường xuyên làm việc bác ái, chia sẻ vật chất tiền của, giúp người đói rách thì sao ? Đức Giêsu xưa không hài lòng về tính nông cạn, ích kỷ, của các học trò, Ngài còn lên án những ai gây cớ vấp phạm cho các em nhỏ, cho những người có niềm tin còn yếu kém, “thà rằng cột cối đá xô xuống biển thì hơn”.
Lòng nhiệt thành làm giới hạn tình yêu thương của Chúa không đến được với anh chị em mình, tham lam, vụ lợi, dù cho cá nhân hay tập thể, đều là hình thức gương mù gương xấu, cản trở người khác sống đức tin ! Sách có câu: người ta nên thợ nên thầy vì có học, có suy; no ăn no mặc, bởi hay làm. Người tin theo Chúa không những hàng tuần đến nhà thờ để hiệp thông cầu nguyện, mà chúng ta còn phải biết thực hành giới răn: mến Chúa yêu người.
Đức Giêsu chắc chắn không khiển trách lòng nhiệt thành của các học trò, nhưng Ngài gián tiếp nói lên đừng ai ngăn cản tình yêu thương đang cần đến với anh chị em mình. “Ai không chống đối anh em là ủng hộ anh em”. Các môn đệ và chúng ta hôm nay tin Chúa, theo Chúa, nếu không biết trải rộng tình yêu thương đến với anh chị em mình, đã là bất xứng với ơn gọi làm con Chúa rồi, huống chi là cản trở người khác làm việc thiện nguyện.
Không Tử dạy các học trò của ông: học mà không suy nghĩ thì vô ích, suy nghĩ mà không học thì nguy hiểm. Tin theo Đức Giêsu là một diễm phúc, nhưng thiếu tình yêu thương đối với anh chị em, lại còn gây nên gương mù gương xấu cho kẻ khác, dù có chặt tay, chặt chân, hay móc mắt của mình cũng vô ích. Thời đại nào cũng thế, lời nói đều phải đi đôi với việc làm mới có giá trị: không ai có thể nói tiên tri, chẳng ai có thể trừ quỉ, nếu người ấy không được Chúa ban ơn.
Người nghèo khổ quanh chúng ta không hề ít, kẻ ốm đau bệnh tật mỗi lúc một nhiều, họ luôn mong phép lạ tình yêu thương ! Chúa Giêsu mong người môn đệ của Chúa hãy ra khỏi lòng mình, ra khỏi gia đình, ra khỏi ngôi thánh đường, để tình Chúa được nới rộng đến các phần tử xã hội đang cần đến tình yêu thương đồng loại. Thực ra Đức Giêsu không chờ đợi các học trò và chúng ta tìm người tốt để yêu thương, không muốn các môn đệ thụ động chờ người bệnh tìm đến mình, Ngài cần chúng ta không phân biệt đối xử với những ai đang đồng hành trần thế với chúng ta, thế là Ngài vui rồi.
Bài thơ “Không đề” của thi sĩ Văn Cao nói rằng: con thuyền đi qua để lại sóng, đoàn thuyền đi qua để lại tiếng, đoàn người đi qua để lại bóng, tôi không đi qua tôi để lại gì ? Muốn để lại cái gì tốt đẹp cho con cháu, cho hậu thế, ai cũng phải đi qua chính mình, vượt qua cái bản tính ích kỷ để tình yêu ngự trị. Đối với người trẻ: yêu thì khổ, không yêu thì lỗ, và họ đã đồng lòng nói rằng thà chịu khổ hơn chịu lỗ. Đối với người học trò theo Đức Giêsu, yêu là đi con đường của Thầy mình. Nhưng như thế chưa đủ, yêu là phải hiểu lời Thầy nói để biết sống quảng đại: “ai không chống đối anh em là ủng hộ anh em”.
Sách có câu: những thiên tài hết sức vĩ đại cũng không coi thường những ai hèn kém hơn họ. (khuyết danh) Đức Giêsu không tán dương kẻ lấy danh Chúa mà trừ quỉ, nhưng Ngài nhẹ nhàng cắt nghĩa cho các họ trò hiểu, cần phải trân trọng những việc làm tốt đẹp của anh chị em mình. Đừng phân biệt sang hèn, phe nhóm, nhưng hãy cùng nhau nới rộng tình yêu thương mà mỗi người đang có để chia sẻ cho anh chị em đồng loại. Đó cũng là dịp để chúng ta minh chứng tình yêu của Đức Kitô, đang hoạt động trong cuộc đời chúng ta. Amen.
Chứng kiến điều kì diệu, đó là Danh Thầy Giê-su được tuyên xưng vượt khỏi giới hạn nhóm của mình, và Danh của Người có sức mạnh trừ quỉ, nhưng thay vì tạ ơn Chúa, ca tụng Thầy và chúc mừng người ta, thì môn đệ Gioan và các môn đệ khác lại “cố ngăn cản”, vì người này không thuộc nhóm các môn đệ đi theo Đức Giê-su!
Trong đời sống đức tin và cả trong đời sống ơn gọi nữa, cái nhìn của chúng ta về người khác, về những gì họ làm và những gì thuộc về họ cũng thường hay bị chi phối phối nặng nề bởi những khuôn khổ, những qui luật, những nguyên tắc, những tư tưởng, những cách hiểu hay cả một ý thức hệ có sẵn của chúng ta. Tương tự như cái nhìn của người con lớn về người em, trong dụ ngôn Người Cha Nhân Hậu (x. Lc 15, 11-32), phản ứng của ông trưởng hội đường đối với người phụ nữ còng lưng được Đức Giê-su chữa lành (x. Lc 13, 10-17), cái nhìn của ông Simon về người phụ nữ tội lỗi (x. Lc 7, 36-50) hay như quyết định cực đoan (cùng nhau bàn tính, lập mưu để giết chết) của những người Pha-ri-sêu đối với Đức Giê-su, sau khi chứng kiến Người chữa lành người bị bại tay trong hội đường, vào ngày Sa-bát (x. Mc 3, 1-6). Vì thế, chúng ta không thể mở mắt, mở tai và mở lòng ra để nhận ra sự hiện diện của Thánh Thần Thiên Chúa, hoạt động kỳ diệu của Người nơi mọi người và mọi nơi, vượt xa mọi khuôn khổ, với tâm tình tạ ơn và ca tụng.
* * *
Đức Giê-su mời gọi các môn đệ: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy”. Như thế, Đức Giê-su mời gọi các môn đệ của Người, các môn đệ lắng nghe trực tiếp lời của Đức Giê-su và các môn đệ thuộc mọi thời, là chúng ta hôm nay, những người nghe được lời của Đức Giê-su trong các sách Tin Mừng, một đàng nhận ra rằng, có những người “thuộc về” Đức Ki-tô, cho dù không công khai thuộc về “nhóm chúng ta”, và đàng khác, các môn đệ được mời gọi nhận ra điều kì diệu. Điều kỳ diệu ở đây là Danh Thầy Giê-su có sức mạnh đẩy lui sự hiện diện và hành động của ma quỉ. Không chỉ Danh Thầy được “chúng ta” tuyên xưng, nhưng mọi sự trong mọi người, ở mọi nơi và mọi thời, thuộc về Danh Thầy, với tư cách là Ngôi Lời Thiên Chúa, đều có sức mạnh đánh tan bóng tối, bầu khi chết chóc, ma quỉ và Sự Dữ. Bởi vì “Nhờ Ngôi Lời, vạn vật được tạo thành” (Ga 1, 3).
Thay vì khép kín, chúng ta được mời gọi nhận ra Danh Thầy Giê-su, với tư cách là Ngôi Lời, được tuyên xưng và phát huy sức mạnh nơi mọi người, nơi các nền văn hóa, nơi các dân tộc, nơi các tôn giáo, và cả trong sáng tạo nữa, bởi vì:
“Trời xanh tường thuật vinh quang Thiên Chúa,
không trung loan báo việc tay Người làm”.
…………………
Chẳng một lời một lẽ, chẳng nghe thấy âm thanh,
mà tiếng vang đã dội khắp hoàn cầu
và thông điệp loan đi tới chân trời góc biển. (Tv 19, 2-5; x. Rm 10, 18)
* * *
Cuối cùng Đức Giê-su nêu ra “một qui tắc” nhận định, có giá trị cho mọi nơi và mọi thời, để nhận biết ai thuộc về, hay rộng hơn, những gì thuộc về “chúng ta”; “chúng ta” là chính Ngài và những người đi theo Ngài, vốn sẽ làm nên Giáo Hội.
Đức Giê-su nói: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”. Qui tắc này vượt xa những khác biệt về nguồn gốc, chủng tộc, văn hóa và tôn giáo, để nhận ra những giá trị phù hợp với Tin Mừng mà Đức Ki-tô và Giáo Hội của Người rao giảng, để nhận ra, dưới tác động của Thần Thần, Đức Giê-su, Ngôi Lời Thiên Chúa hiện diện ở khắp nơi trong sáng tạo và trong lịch sử (x. Tv 136), lịch sử cứu độ, lịch sử loài người và trong cuộc đời của từng người chúng ta.
2. Phần thưởng và hình phạt
Sau khi nêu ra qui tắc phổ quát: « Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta», Đức Giê-su hướng tới những người làm ơn cho các môn đệ của Người:
Ai cho anh em uống một chén nước vì lẽ anh em thuộc về Đấng Ki-tô, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu (c. 41)
Lời này của Đức Giê-su mang lại cho chúng ta nhiều an ủi. Thật vậy, một quà tặng rất nhỏ, là một « chén nước », mà chúng ta trao ban cho những người thuộc về Đức Ki-tô, cũng được Chúa ghi nhận, coi trọng, và sẽ làm cho sinh hoa trái kết quả: « người đó sẽ không mất phần thưởng đâu ». Và vì đó là « phần thưởng » đến từ Đức Ki-tô, con Thiên Chúa, nên sẽ tồn tại mãi mãi.
Chắc chắn ai trong chúng ta cũng trao ban hơn thế nhiều, cho những người thuộc về Chúa, hay rộng hơn, cho những gì thuộc về Chúa và cho chính Chúa. Vậy, dựa vào lời của Chúa, một đàng, chúng ta hãy xác tín về « phần thưởng », nghĩa là những hoa trái Chúa sẽ ban cho chúng ta, cho sự sống hôm nay và mai sau, cho dù chúng ta còn đầy thiếu sót, yếu đuối và tội lỗi ; và đàng khác, chúng ta được mời gọi chia sẻ, trao tặng hơn nữa.
* * *
Tuy nhiên, ngay sau đó, Đức Giê-su lại nói về những hình phạt, những hình phạt thật nặng nề:
Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn.
Nếu tay anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi…
Nếu chân anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi…
Nếu mắt anh làm cớ cho anh sa ngã, thì móc nó đi…
Lời của Đức Giê-su thật là triệt để với những ai và với những gì làm cớ cho người người khác sa ngã, nhất là những người bé mọn. Bởi vì, làm cớ cho người khác sa ngã là hành động của Con Rắn, của Satan. Thật vậy, bà Evà nói với Đức Chúa: « Con Rắn đã lừa dối con, nên con ăn » (St 3, 13). Và trong thực tế, như Đức Giê-su nói trong Tin Mừng theo thánh Luca: “Không thể không có những cớ làm cho người ta vấp ngã”.
Nhưng nếu, chúng ta biến lời này của Đức Giê-su thành lề luật, thì loài người sẽ chột mắt, cụt chân, cụt tay hết, thậm chí loài người sẽ « chôn sống » nhau ! Vậy, chúng ta phải hiểu và sống lời của Chúa như thế nào ?
3. Lời Chúa là Thần Khí
Phải chăng những lời này của Đức Giê-su là lề luật? Nếu đó là những điều luật như những điều luật khác, thì người ta sẽ phải khắc chúng xen vào tảng đá Mười Điều Răn! Có nhiều người đã hiểu luật của Đức Giê-su như thế đấy: chỉ có nội dung thay đổi, còn cách thức vẫn vậy. Nếu hiểu lời của Đức Giê-su theo nghĩa « chữ viết » như thế, người ta sẽ lấy đâu ra sức mạnh để tuân giữ? Và hậu quả sẽ thật lệch lạc và chết chóc.
Ngôn sứ Giêrêmia đã loan báo giao ước mới và luật của giao ước mới sẽ không còn được khắc trên đá nữa, nhưng trong tận đáy lòng con người. Những lời của Đức Giê-su không mô tả cho chúng ta những hành vi phải thực hiện, nhưng buộc phải tiến tới, nếu cần thiết, thật xa như là những lời của Người gợi ra, nghĩa là đoạn tuyệt với sự dữ dưới mọi hình thức, mà vẫn không khuôn theo một cách vật chất.
Lời của Đức Giêsu không thể được tuân giữ do áp đặt từ bên ngoài. Dù sao, nghe những lời này của Đức Giê-su, người Kitô hữu chúng ta có lý để than vãn: quá khó để thực hành những gì Ngài muốn; nhưng thật ra, hiểu cũng đã khó quá rồi! Vậy làm sao tìm ra “lối đi”. Chính Chúa Thánh Linh sẽ dẫn chúng ta đạt tới đích trong tự do; vì áp đặt sẽ làm hỏng luật của Đức Kitô tận gốc rễ.
Để có thể sống theo lời của Đức Giê-su, chúng ta phải khởi đi từ “nguồn gốc”; nguồn gốc là tình yêu nhưng không và đến cùng Người dành cho từng người chúng ta: « Anh em hãy yêu mến nhau, như Thầy yêu mến anh em” (Ga 15, 12), là kinh nghiệm được Ngài “rửa chân”: “Anh em hãy rửa chân cho nhau, như Thầy rửa chân cho anh em” (Ga 13, 14) ; và khởi đi từ lòng ước ao cũng yêu Chúa đến cùng, ngang qua ơn gọi Chúa ban cho mỗi người chúng ta.
Chúng ta có thể hiểu như thế, khi nghe lời mời gọi này của Đức Giê-su:
Anh em hãy giữ muối trong lòng anh em,
và sống hoà thuận với nhau. (Mc 9, 50) :
Chúng ta vừa nghe một bài Tin Mừng rất đặc biệt do thánh Marcô ghi lại.
Cha đố chúng con biết, qua bài Tin mừng hôm nay Chúa Giêsu muốn dạy mọi người điều gì không?.
- Dạ thưa cha Chúa muốn dạy mọi người bài học về sự bao dung biết đón nhận mọi người.
- Rất đúng… và còn gì nữa không?
- Dạ thưa cha Chúa muốn dạy về vấn đề phải tránh làm gương mù gương xấu cho người khác.
- Chúng con giỏi! Thật giỏi. Cha khen chúng con. Bây giờ chúng ta bắt đầu vào từng vấn đề.
1. Trước hết là vấn đề bao dung đón nhận mọi người.
Chúng con thấy ở đời, người ta thường có óc bè phái, ích kỷ chỉ lo bảo vệ quyền lợi của nhóm mình, đồng thời chèn ép, đố kỵ ganh ghét với những người khác. Phương châm của họ là “Ai không theo ta tức là nghịch với ta”.
Ông Gioan trong bài Tin Mừng hôm nay là người thuộc loại người này. Chúng con hãy nghe lại lời ông thưa với Chúa: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta.”(Mc 9,38)
Còn Chúa Giêsu thì sao chúng con. Chúa hoàn toàn khác. Đây là lời của Chúa “Ðừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta." Qua câu nói này cha thấy Chúa dạy các môn đệ của Ngài đừng nhìn người khác bằng cặp mắt thành kiến đố kỵ. Hãy sẵn sàng biết đối xứ bao dung hợp tác với mọi người nhất là những người thiện chí. Phương châm Chúa đưa ra là “Ai không chống đối ta tức là ủng hộ ta”.(Mc 9,40)
Cha kể cho chúng con câu chuyện có thật này:
Vào thế kỷ 19, khi tổng thống Lincoln của nước Mỹ lên nắm quyền, bộ trưởng lục quân Stanton tỏ vẻ rất coi thường vị tổng thống này. Ông ta chế giễu Lincoln là "con đười ươi tay dài, dốt nát", thậm chí còn nói: "Tại sao người ta phải sang mãi Châu Phi để tìm kiếm tinh tinh nhỉ? Chẳng phải có một con đang ngồi trong Nhà Trắng vò đầu gãi tai đó sao?"
Sau khi những lời công kích này đến tai Lincoln, vị tổng thống này không hề tức giận, không hề có ý trả thù, mà còn cho rằng Stanton "tuyệt đối trung thành với quốc gia", là người có năng lực, cho dù Stanton có mắng chửi như thế nào, thì ông vẫn cất nhắc Stanton làm bộ trưởng lục quân. Sau này, Stanton bị cảm hóa trước tấm lòng bao dung độ lượng của Lincoln. Ý thức được sai lầm của bản thân, ông ta đã tìm gặp Lincoln để xin lỗi.
Ông Lincoln đã biết đặt lợi ích quốc gia lên trên hết. Với khả năng nhận biết, sử dụng cũng như biết tập hợp nhân tài giúp ích cho đất nước, thêm vào đó là sự quang minh lỗi lạc, phẩm chất đạo đức cao thượng, đã làm cho ông nhận được sự yêu quý và niềm tin của người dân. Người đời sau nhận xét rằng: Lincoln là vị tổng thống đáng kính nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Trong cuốn sách rất nổi tiếng có tên là "Quảng Gánh Lo Đi Và Vui Sống" của ông Dale Carnegie cha đọc được một lời cầu nguyện thật hay này: "Lạy Chúa, xin hãy ban tặng cho con tấm lòng rộng mở và sự bao dung độ lượng để con có thể bình thản chấp nhận những gì không thể thay đổi. Hãy ban tặng cho con lòng dũng cảm, để con thay đổi những gì con có thể thay đổi. Hãy ban tặng cho con sự khôn ngoan để con có thể phân biệt được điều gì có thể thay đổi và điều gì không thể thay đổi được".
Hãy biết mở cõi lòng đón nhận mọi người, chúng ta sẽ thấy đời của chúng ta đẹp và cuộc sống của chúng ta phong phú dồi dào và hạnh phúc sẽ đến với chúng ta.
2. Tiếp theo là vấn đề gương mù gương xấu.
Gương mù gương xấu là một trong những vấn đề gây ra nhiều đau khổ cho cuộc sống của mọi người. Hãy cố tránh đừng bao giờ làm gương mù gương xấu cho nhau.
Một em bé sinh ra trong một gia đình giàu có. Khi lên 4,5 tuổi đã tò mò hỏi xem cha nó làm gì mà giàu có vậy.
Người cha lúc nào cũng nói ông làm ăn buôn bán nên giàu có.
Một hôm đứa bé cứ đòi đến chỗ cha nó buôn bán để xem công việc này có thích không. Người cha nói:
- Không, con không nên đến nơi ba làm việc vì con còn nhỏ lắm. Hơn nữa, chỗ này người ta không cho con nít đến.
Thằng bé nghe cha nói thế, lại càng thắc mắc tại sao chỗ ấy người ta không cho nó đến. Nó năn nỉ mãi, cuối cùng cha nó phải cho nó đi theo.
Người cha đưa con đến cửa cấm trẻ em vô, rồi chỉ cho con:
- Đây là chỗ ba làm việc.
Đứa bé hỏi:
- Người ta làm gì trong đó hở ba? Người cha trả lời: - Người ta làm việc. - Làm việc gì hở ba? Thấy không thể giấu nổi con, người cha trả lời:
- Người ta đánh bạc.
- Đánh bạc là gì hở ba ?
Thế là người cha giải thích thế nào là đánh bạc. Đứa bé nghe xong, mỉm cười sung sướng và nói:
- Sau này lớn lên con sẽ không lo lắng gì cả. Con sẽ đến đây đánh bạc như cha là sẽ giàu có.
Người cha nghe câu nói của con mà lạnh người. Ông suy nghĩ và không nói gì nữa. Từ đó ông bỏ hẳn nghề đánh bạc.
Gương mù gương xấu là như thế đấy chúng con!
Chính vì thế mà chúng con thấy thái độ của Chúa Giêsu đối với vấn đề gương mù gương xấu thật là nghiêm khắc khác thường!
Chúa nhắc đi nhắc lại tới 4 lần điệp khúc: "Làm cớ sa ngã" và lần nào Chúa cũng kèm theo những lời cảnh cáo thật khắt khe khiến ai cũng cảm thấy sợ.
Thử hỏi Chúa muốn gì khi nói như thế? - Rõ ràng Chúa muốn bênh vực những ai tin Chúa và bảo vệ họ. Không phải chỉ bảo vệ họ khỏi những hiểm nguy của thân xác mà còn bảo vệ cuộc sống tốt đẹp của những người làm con của Thiên Chúa nơi mỗi kẻ tin Ngài nữa.
Tự mình phạm tội đã là chuyện chẳng tốt lành gì rồi. Làm cớ cho những người đang sống tốt lành khiến họ sa ngã phạm tội thì quả thật là tội vô cùng đáng trách.
Đọc trong Tin Mừng chúng ta thấy Chúa rất thương và khoan dung với những người tội lỗi nhưng lại rất nghiêm khắc với những người làm cớ cho những người khác phạm tội.
Cha kể cho chúng con câu chuyện này. Câu chuyện do ông O. Henry, một nhà văn Mỹ lừng danh về chuyện ngắn viết. Ông đã viết một câu chuyện về một em bé gái mồ côi mẹ rất hay như thế này. Cha cô bé có thói quen mỗi khi đi làm về là ngồi ngay xuống ghế, mở cặp, lôi giấy tờ ra, đốt ống điếu và gác chân lên ngăn kệ đặt gần lò sưởi. Một lần kia con ông là một bé gái mở cửa bước vào. Em xin ông chơi đùa với em một lát vì em cảm thấy rất cô đơn. Lần này cũng như những lần trước, ông luôn bảo ông rất mệt, hãy để cho ông yên. Và ông bảo con ông hãy ra đường mà chơi. Thế là cô bé đi ra chơi ở ngoài đường, và truyện không tránh được đã xảy ra là sau những ngày tháng chơi ở ngoài đường, em đã trở thành một cô gái đứng đường. Thời gian trôi qua, ông bố chết và cô bé cũng chết. Linh hồn cô được đưa lên đến Thiên Đàng. Thánh Phêrô vừa trông thấy cô liền thưa với Chúa Giêsu:
- Thưa Thầy, đây là cô gái thật xấu nết. Con nghĩ phải đưa thẳng cô ta xuống hỏa ngục.
Nhưng Chúa Giêsu ôn tồn đáp:
- Không, hãy cho cô ấy vào.
Rồi đôi mắt ngài trở nên nghiêm nghị:
- Và con hãy đi tìm người cha đã từ chối không chịu chơi đùa với con gái nhỏ của mình, đuổi nó ra thiên đường, và đưa hắn xuống hỏa ngục.
Chúng ta hãy xin Chúa cho mỗi người chúng ta được luôn sống làm gương sáng cho mọi người. Amen.
Có một số lời nói ngắn ngủi nhưng ý nghĩa, không biết ghép vào đâu, đã được Marcô gồm thâu lại một chỗ và Giáo hội cho công bố trong Chúa nhật hôm nay. Chúng ta vừa mới nghe, nhưng chắc không còn nhớ. Đó là:
-Ai không chống lại các con, là ủng hộ các con (Bđ I minh hoạ cho điểm này: họ nói tiên tri kìa. Chận họ lại)
-Ai cho các con một ly nước là sẽ không mất phần thưởng
-Ai nên cớ vấp phạm cho kẻ bé mọn, thà buộc cối đá vào cổ mà xô xuống biển.
-Ai có tay sinh dịp tôi, hãy chặt đi; có chân sinh dịp tội, hãy cưa đứt; có mắt sinh dịp tội hãy móc ngay.
Chúng ta dừng lại ở điểm cuối cùng này thôi, để xem Chúa muốn nói gì qua kiểu nói mạnh mẽ: Hãy chặt, hãy móc…
Ngày xưa có một đoàn thám hiểm từ Âu Châu đi tìm đất mới. Họ xuất phát từ Ireland. Vua Ireland hạ lệnh ai đầu tiên đụng chạm đến đất mới, người ấy sẽ làm chủ cả lãnh thổ. Một người trong nhóm là O’Neil quyết tâm dành được đất mới, nhưng khi gần tới nơi, một chiếc thuyền đối thủ bắt kịp và qua mặt. O’Neil có thể làm gì ? Ông buông mái chèo, cầm lấy búa và chặt tay mình. Chúng ta có thể nghĩ ông này tức quá chặt tay. Không! Ông chặt tay mình và liệng nó lên bờ. Như thế ông là người có bàn tay đầu tiên đụng vào đất mới. Và ông là chủ của lãnh thổ đó.
Câu chuyện đẫm máu rùng rợn này giúp ta phần nào hiểu được những lời đẫm máu, rùng rợn của Chúa Giêsu: Thà đứt mất tay mà vào nơi hằng sống. Thà mù con mắt mà vào chốn đời đời, còn hơn đầy đủ … mà phải trầm luân hoả nguc. Chúa muốn nói: phải hy sinh, phải dũng cảm, phải cường bạo.
Một chỗ khác, trong Tin Mừng Matthêu, Chúa Giêsu đã nói: Nước Trời chỉ chiếm được cho những người can đảm: Từ ngày Gioan Tẩy Giả đến giờ Nước Trời ở dưới sức cường bạo và những kẻ cường bạo mới chiếm đoạt được.
1. Không thể hiểu nghĩa đen.
Nhưng câu nói “chặt tay, cưa chân, móc mắt” của Chúa không thể hiểu theo nghĩa đen. Tại sao vậy ? Có nhiều lối giải thích, nhưng ở đây chỉ nêu lên một lời giải này thôi: Chưa chắc cụt tay, què chân, chột mắt mà hết phạm tội, mà vào được Nước Trời. Tội nằm trong tư tưởng con người, chứ không chỉ nằm trong tay, trong chân, nơi cặp mắt.
Có chàng học trò kia mỗi ngày đều phải dùng đò công cộng để qua thành phố theo học. Ngày đầu, chàng lân la ngồi gần cô lái đò để trò chuyện. Khi trả tiền đò, cô lái ghe tính gấp đôi cho anh này. Tại sao ? Vì anh đã được nói chuyện với cô. Ngày thứ hai, chàng học trò ngồi xa. Không trò chuyện nữa. Khi trả tiền đò, cô lái ghe tính gấp ba. Tại sao ? Vì không nói, nhưng anh nhìn tôi, còn hơn là nói. Ngày thứ ba, chàng học trò rút kinh nghiệm, ngồi xa, mắt nhắm lại. Khi trả tiền đò, cô lái ghe tính gấp bốn. Tại sao ? Vì anh nhắm mắt anh nghĩ về tôi, còn gấp mấy nói và nhìn.
Câu chuyện không nhằm nói lên chàng học trò có tư tưởng xấu với cô lái đò đâu. Nhưng nhằm kết luận: trong con người, phần cao trọng nhất là tư tưởng (trí khôn). Chính tư tưởng, chính trí khôn mới là đầu mối tạo nên công phúc hay gây ra tội lỗi. “Tội là từ trong mà ra,” Chúa đã nói như vậy, chứ không phải từ ngoài. Vì thế nếu chặt tay, chặt chân, mắt chột mắt mù, chưa chắc đã hết phạm tội, nhiều khi lại còn hơn nữa: họ than trách Chúa, chửi rủa Trời…
Do đó câu nói đẫm máu của Chúa: chặt tay, chặt chân, móc mắt, không cần và không được hiểu theo nghĩa đen.
2. Vậy phải hiểu theo nghĩa nào ?
Thưa, nghĩa này: chặt đứt, móc bỏ, tức là hi sinh. Hy sinh là một chữ mà chúng ta nghe quá quen, nhưng làm thì nhiều người còn ngờ ngợ run sợ, bởi vì phải dũng cảm lắm, phải cường bạo nhiều mới hy sinh được. Có 3 cách hiểu về “hy sinh”
1) Đối với một số người, xa lìa một vài món đồ vật chất cũng đau xót như và nhiều khi còn hơn bị đứt tay lìa chân. Anh chàng kia ra đường vấp phải hòn đá, bàn chân chảy máu. Thấy vậy, anh thầm mừng: may quá hôm nay không đi giày. Nếu đi giày thì trầy mất đôi dép mới ? Họ xót của hơn xót người. Bị té xe Honda, A còng, SH…, câu hỏi đầu tiên là xe có sao không, chứ không phải bị vết thương nào ? Tục ngữ Việt-Nam thật ý vị: đồng tiền liền khúc ruột. Bỏ tiền ra cũng đau như bị cắt ruột. Nhưng nhiều khi phải bỏ, phải hy sinh vì nếu ta muốn được xếp đứng bên hữu và nghe câu: Hỡi những kẻ Cha Ta chúc phúc hãy vào lãnh lấy Nước Trời, thì ta phải bỏ bớt để cho kẻ đói ăn, kẻ khát uống. Nếu ta muốn có Đền thờ kiên cố trên trời, ta cũng phải hi sinh, từ bỏ… để xây dựng ngôi nhà thờ dưới đất. Đó là hi sinh – hi sinh của cải vật chất.
2) Đối với người khác, bỏ được tật xấu, thói quen không hay, cũng tựa như và nhiều khi còn hơn là đứt tay lìa chân.
Với người nghiện rượu, bỏ được một chai hay một ly thôi, cũng gây khổ sở. Nhưng để gia đình êm ấm, vợ con bớt khổ và như thế là đẹp ý Chúa: Anh phải bỏ thôi.
Nhịn một điếu thuốc ở nơi công cộng vì sức khoẻ của mình và vì bác ái với sức khoẻ của người khác, không bắt họ phải hít khói bất đắc dĩ, cũng là một hi sinh không kém phần anh hùng. Sau này họ sẽ xứng đáng xông hương khói trước toà Chúa.
Chúng ta thích ngủ thêm. Ngủ nướng, nướng qua nướng lại vào sáng Chủ nhật. Cố gắng ngồi dậy là một vượt thắng có thể gây khó chịu nhưng đó là phương cách chúng ta chiếm đoạt Nước Chúa trong ngày của Chúa.
Chúng ta dễ ngồi dán mắt vào màn hình Tivi đến phút chót hơn là dành vài phút cầu nguyện xét mình trước khi ngủ. Tắt TV sớm, cũng là một cách móc bớt mắt, để sau này được nhìn Nhan thánh Chúa rõ hơn.
3) Một khía cạnh khác của hi sinh, có lẽ gần với bài Tin Mừng hơn, đó là hi sinh công dụng. Có người chặt tay mà vẫn phạm tội tà dâm. Có người móc mắt mà vẫn mắc tội nghĩ bậy. Vậy thì cứ để mắt còn đó, để chân tay còn đó, nhưng hi sinh không dùng đến công dụng của nó là cách chặt tay, cưa chân hay nhất.
Nếu cuốn sách, tấm hình, bộ phim sinh dịp tội. Ta không xem. Hy sinh, móc bỏ công dụng của mắt là xem.
Nếu đi đến đó, thế nào cũng cãi lộn. Ta không đến. Hy sinh công dụng của chân là đi.
Nếu mở miệng ra, thế nào cũng sinh chuyện. Ta im lặng, hy sinh công dụng của miệng là nói, chẳng khác gì cắt lưỡi vậy.
Để có thể hy sinh, phải tin có Đấng biết rõ ta hy sinh và thưởng công cho những hy sinh của ta. Đó là Đấng ta tuyên tín ngay bây giờ trong Kinh Tin Kính.
Đừng gây ra gương xấu để khỏi mang án phạt nặng nề, nhưng nêu cao gương sáng như đèn đẩy lùi bóng đêm.
Diệt trừ gương xấu
(Suy niệm Tin mừng Mác-cô (9, 38-48) trích đọc vào Chúa nhật 26 thường niên B)
Gương xấu rất tai hại vì dễ lây lan
Gương xấu lây lan nhanh như bệnh dịch, bùng phát mạnh như cháy rừng. Nguy cơ lây nhiễm rất cao như người ta thường nói: “Gần mực thì đen…”
Gương xấu ảnh hưởng rộng rãi lên những người chung quanh y như men trong bột. Chỉ cần một nhúm men nhỏ cũng đủ sức làm dậy lên cả một khối bột lớn.
Chúa Giê-su kịch liệt bài trừ gương xấu
Chính vì gương xấu của người nầy gây ảnh hưởng tai hại lên nhiều người khác nên Chúa Giê-su kịch liệt bài trừ. Ngài muốn nhổ bỏ thói xấu tận gốc rễ, muốn diệt trừ duyên cớ gây nên gương xấu bằng mọi giá.
Trước hết, Ngài răn đe những người gây ra gương xấu bằng những lời lẽ thật nghiêm khắc: "Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn” (Mc 9, 42).
Và Ngài dạy phải diệt trừ các duyên cớ gây ra tội lỗi cách quyết liệt: "Nếu tay anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi; thà cụt một tay mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai tay mà phải sa hoả ngục, phải vào lửa không hề tắt. Nếu chân anh làm cớ cho anh sa ngã, thì chặt nó đi; thà cụt một chân mà được vào cõi sống còn hơn là có đủ hai chân mà bị ném vào hoả ngục. Nếu mắt anh làm cớ cho anh sa ngã, thì móc nó đi; thà chột mắt mà được vào Nước Thiên Chúa còn hơn là có đủ hai mắt mà bị ném vào hoả ngục, nơi giòi bọ không hề chết và lửa không hề tắt” (Mc 9, 43-48).
Khi phán dạy như thế, Chúa Giê-su không có ý nói là chúng ta phải huỷ hoại thân mình để loại trừ thói xấu, nhưng Ngài có ý nói phải diệt trừ thói xấu cách triệt để, bằng bất cứ giá nào.
Nhổ bỏ thói xấu rất khó
Tuy nhiên, trong thực tế, việc nhổ bỏ tội lỗi và thói xấu là điều thật khó khăn, vì việc xấu ta vừa dứt bỏ hôm nay, ngày mai lại quay về.
Tẩy trừ thói xấu cũng như xua đuổi một con chó ghẻ trung thành. Khi con chó trong nhà bị ghẻ lở trông thật ghê tởm và hôi hám, người nhà quyết xua đuổi nó đi, nhưng lát sau nó cũng quay về. Dù người nhà tiếp tục đánh đập và xua đuổi nó đi xa … nó cũng quay đầu trở lại.
Tẩy trừ thói xấu cũng y như nhổ cỏ cú (một thứ cỏ có nhiều rễ củ ăn sâu xuống lòng đất, rất khó diệt) trên mảnh đất tốt. Hôm nay nhổ sạch cỏ rồi, mai gặp một trận mưa to, cỏ lại mọc lên phơi phới.
Như vậy, không lẽ con người đành bó tay trước thói hư tật xấu?
Thưa không! Vì bệnh nào cũng có thuốc chữa. Sâu nào cũng có thuốc trừ.
Phương pháp kiến hiệu để diệt trừ thói xấu: lấy ánh sáng đẩy lùi bóng tối
Khi bóng tối bao phủ căn phòng khiến những người nhà không tìm ra đường đi lối bước… người ta làm cách nào để xua tan nó đi? Không có cách nào đơn giản và hiệu quả hơn là thắp lên một ngọn đèn.
Cũng thế, tội lỗi và các thói hư tật xấu đang vây bọc quanh ta y như bóng tối càng lúc càng dày… Muốn đẩy lùi chúng thì cách tốt nhất là phải thắp lên những “ngọn nến”, đốt lên những “ngọn đèn”… tức là khơi dậy những tâm tình tôn trọng quý mến nhau, khuyến khích nhau làm việc thiện, thúc đẩy nhau làm việc tốt… Những việc tốt đẹp của ta cũng như của những người khác… sẽ tỏa sáng và sẽ là “ánh sáng” đẩy lùi bóng tối tội lỗi quanh ta.
Lạy Chúa Giê-su,
Chúa kết án rất nặng nề và nghiêm khắc những người làm gương xấu: “Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn.”
Xin cho chúng con đừng bao giờ gây ra gương xấu để khỏi mang án phạt nặng nề, nhưng luôn nêu cao gương sáng như những ngọn đèn tỏa sáng, để dần dần đẩy lùi bóng đêm tội lỗi trong gia đình cũng như trong thôn xóm chúng con.
Phụng vụ lời Chúa hôm nay tóm lại hai điều Chúa dạy: Thứ nhất, đừng làm cớ cho người khác vấp phạm. Thứ hai, phải loại bỏ những nguyên nhân làm cho mình phạm tội.
Thế giới chúng ta đang sống văn minh tiến bộ hơn, thành công trong nhiều lãnh vực hơn, nhưng vấn đề luân lý lại xuống cấp trầm trọng, vì những gương mù gương xấu. Gương xấu lan nhanh như con virút, do các phương tiện truyền thông. Gương xấu làn tràn trong môi trường không lành mạnh. Gương xấu ví như bầu khí bị ô nhiễm. Như thế, không những làm cho mình phạm tội mà còn làm ảnh hưởng đến đời sống người khác nữa.
Ngay trong đại gia đình Hội Thánh, cũng có những hình thức gương mù gương xấu, làm cho một số tín hữu bất mãn bỏ nhà thờ. Cha mẹ sống bê tha không đạo đức, làm cho con cái bất hiếu sống sa đọa. Một số tu sĩ ảnh hưởng xã hội, bị tình tiền tài lôi cuốn, thiếu gương sáng cho giáo dân. Nơi học đường, thầy cô giáo dạy học chạy theo thành tích, làm cho học trò thiếu tín nhiệm. Nhiều gia đình trẻ gây đổ vỡ ly thân, ly dị, khiến cho giới trẻ nghi ngờ tình yêu…
Chúa Giêsu tỏ ra rất nặng lời với những ai làm gương xấu: “Thà buộc cối đá vào cổ ném xuống biển còn hơn” (Mc 9,42). Và Chúa còn cho biết: “Những ai làm phúc cho người khác dù chỉ là một ly nước lã thôi, nhưng vì lòng yêu mến Chúa, thì Ngài sẽ ghi công thưởng phúc ở đời sau” (Mc 9,41). Ngược lại, nếu người nào làm gương mù gương xấu, nên cớ vấp phạm cho người khác, thì Chúa sẽ tính tội người ấy nặng hơn.
Tiếp đến, Chúa Giêsu dạy phải dứt bỏ mọi nguyên nhân đưa đến phạm tội, vì tội lỗi sẽ làm cho mình mất hạnh phúc Nước Trời mai sau. Để dễ hiểu hơn Chúa Giêsu đưa ra một dẫn chứng cụ thể: mỗi chi thể của con người đều quan trọng. Chẳng hạn như: tay, chân, tai, mắt, nhưng đành mất một tay, một chân, một mắt mà còn được vào Nước trời, còn hơn đầy đủ bộ phận mà phải sa hỏa ngục.
Ví như một phần nào của thân thể bị đau bệnh, không hy vọng chữa khỏi, chẳng hạn như bị ung thư: gây nguy hiểm cho thân thể và đe dọa đến sinh mạng, thì bác sĩ phải giải phẫu, cắt bỏ phần chi thể đó đi. Làm như thế sẽ bảo đảm được mạng sống, đó là chuyện bình thường trong y tế và đời sống.
Đời tâm linh cũng thế, nếu tay chân, tai mắt… nên cớ cho mình phạm tội, có nguy cơ đánh mất phần rỗi linh hồn, thì hãy nên đánh đổi. Nói rõ hơn, khi Chúa nói chặt tay, chặt chân hay móc mắt, không có nghĩa là chặt tay, chặt chân, móc mắt thể lý, nhưng là hãy lánh xa dịp tội.
Mắt có thể hiểu là cha mẹ, hay những người lớn tuổi. Tay có thể hiểu là những người có liên hệ, bạn bè thân hữu. Nhưng nếu cha mẹ hay ai đó nên dịp tội cho nhưng người trẻ, làm cớ cho chúng ta phạm tội, thì bằng mọi giá, chúng ta phải tránh xa những người đó, cho dù có bị mất lòng. Vì thà được lòng Thiên Chúa còn hơn được lòng người thế gian.
Hay khi chúng ta làm bạn với ai đó, lần nào đi chơi với người ấy, cũng dễ phạm tội làm mất lòng Chúa, làm những điều trái với lương tâm, thì chúng ta phải cắt đứt ngay tình bạn đó, cho dù tổn thương tình nghĩa với nhau. Vì thà chịu đau khổ một thời gian trên chốn dương gian này, còn hơn phải chịu khổ hình dài lâu nơi chốn luyện tội.
Giáo lý Công giáo ngay từ câu đầu tiên có viết: Mục đích ta sống ở đời này để nhận biết, thờ phượng, kính mến Đức Chúa Trời là cha chúng ta, và thương yêu mọi người như anh em, cùng nhau xây dựng một xã hội tốt đẹp, cho ngày sau được hưởng hạnh phúc Nước Trời.
Xây dựng một xã hội tốt đẹp có nghĩa là chúng ta ăn ngay ở lành, làm những điều hữu ích cho xã hội, đặc biệt làm gương sáng cho thế hệ con cháu chúng ta. Đồng thời, đối với bản thân, chúng ta nên lánh xa những dịp tội, lánh xa những cơ hội làm chúng ta dễ phạm tội lỗi giới răn Chúa.
Vì thế, tất cả những gì chúng ta đang có như: địa vị chức quyền, bạn bè thân hữu, nghề nghiệp của cải… là những nhu cầu thết yếu cần phải có trong đời sống. Nhưng nếu những nhu cầu ấy nên duyên cớ đưa đẩy chúng ta dễ phạm tội, làm mất lòng Chúa, thì chúng ta hãy cương quyết từ bỏ, cho dù có phải thiệt thòi đến đâu đi nữa, vì như lời Chúa nói: ” Nếu lợi lãi cả thế gian mà mất linh hồn thì được ích gì?” (Mt, 16, 26).
Là những người con Chúa, chúng ta cố gắng mỗi ngày sống làm vinh danh Chúa, thánh hóa bản thân và mưu ích cho các linh hồn. Vì thế, chúng ta cần sống gắn bó với Chúa và sống tình liên đới với nhau, góp phần xây dựng xã hội này ngày nên tốt đẹp hơn, như lòng Chúa mong ước. Amen.
Trong kho tàng truyện cổ Trung Hoa có câu truyện Vợ Bành Tổ Khóc Chồng như sau:
Ngày kia, Ngãi Tử ra khỏi nhà thấy một bà lão tóc bạc phơ đang khóc bên đường. Ngãi Tử hỏi:
– Tại sao bà khóc thương tâm như thế ? – Tôi khóc vì chồng tôi mới qua đời. Bà lão trả lời. – Tôi hỏi khí không phải: chồng bà là ai vậy ? Ngãi Tử hỏi. – Chồng tôi là Bành Tổ ! – Này bà, chồng bà là Bành Tổ thọ 800 tuổi mới qua đời. 800 tuổi chẳng phải là thọ lắm sao ? Cớ gì bà phải tiếc nuối như thế ?
Bà cụ trả lời:
– Tôi khóc không vì tiếc nuối. Tôi khóc vì phiền muộn bởi thế gian này còn có người sống tới 900 năm ! Như thế an tâm sao được !
Vợ Bành Tổ khóc vì có người thọ hơn chồng mình. Đó là thói ghen tỵ, bệnh phổ cập nơi con cái Adam Evà. Lòng ghen tỵ ấy là hậu quả của tội Adam Evà nó dẫn đến biết bao tội ác: tội ác Cain giết em của mình là Aben ; tội con cái Giacóp bán em ruột là Giuse… lòng ghen tỵ đó đầu độc lòng dạ Esau ghét bỏ em mình là Giacóp ; nó biến vua Saulê trở nên kẻ vô ơn và mê muội rắp tâm giết hại Đavít là ân nhân của dân tộc và là người được Thiên Chúa xức dầu.
Bài đọc I nhắc lại chuyện thời ông Môsê (khoảng năm 1250 trước công nguyên). Khi đó, dân Do Thái đang trên đường về Đất Hứa, họ thèm thịt và kêu trách Môsê. Môsê khổ tâm quá bèn kêu lên Chúa vì ông thấy trách nhiệm như gánh quá nặng đè trên ông. Chúa thương Môsê và giảm gánh nặng cho ông bằng cách dạy ông triệu tập 70 kỳ mục trong dân đến trước lều Hội Ngộ để Chúa ban Thần Khí cho họ. Những người này sẽ chia sẻ quyền lãnh đạo đỡ gánh nặng cho Môsê.
Đúng giờ đúng hẹn, Thần Khí Chúa ngự xuống trên họ và họ được ơn nói tiếng lạ. Tuy thế, có hai người không trong nhóm đó là ông Endat và ông Mêdat đang ở trong trại cũng nói được tiếng lạ. Ông Giôsuê là trợ tá của Môsê khó chịu và đề nghị Môsê ngăn cấm họ: “Xin thầy ngăn cản họ !” Thay vì ngăn cản, Môsê đã nói: “Anh ghen giùm tôi à ? Phải chi Đức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ đều là ngôn sứ !” (x. Ds 11, 24 – 30).
Giôsuê ghen và muốn độc quyền. Thế là vô tình ông đã chống lại Thiên Chúa. Bởi lẽ mọi ơn lành đều bởi Chúa mà ra và đều do ý Chúa muốn. Ghen tỵ làm cho người ta trở nên kẻ chống lại Thiên Chúa.
Chuyện Tin Mừng
Chuyện ghen tỵ là chuyện thường tình nơi lịch sử con người. Đến thời Đức Giêsu, chuyện ghen tỵ ấy xuất hiện ngay trong nhóm Mười Hai. Bài tin mừng hôm nay thuật lại sự kiện có ai đó không trong Nhóm Mười Hai mà lại trừ được quỷ. Khi thấy Đức Giêsu trừ được quỷ, các tông đồ nhân danh Đức Giêsu cũng trừ được quỷ, người đó làm theo và cũng trừ được quỷ ! Các Tông đồ khó chịu. Họ khó chịu vì người đó không thuộc nhóm của Chúa Giêsu mà lại dám lấy danh Chúa Giêsu để trừ quỷ. Đúng là bất công ! Các ông ra sức ngăn cản tựa như người ta bảo vệ “bản quyền”. Các Tông Đồ phản ánh với Chúa sự kiện bất công này. Họ tưởng bẩm báo như thế thì được Chúa tán thành cho rằng họ biết bảo vệ quyền lợi, danh dự và uy tín: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố gắng ngăn cấm vì người ấy không theo chúng ta”. Trái lại, Đức Giêsu mở lòng các ông để các ông không đóng khung “chúng ta” trong nhóm Mười Hai. Người thuộc về Chúa là những người biết cùng với Chúa mà đẩy lui sự dữ. Ân huệ Thiên Chúa ban cách hào phóng đến độ tràn làn trên mọi chư dân. Chúa mời mọi người cộng tác vào công trình cứu độ với Chúa. Ơn cứu độ không chỉ ban cho một nhóm người, cũng không chỉ ban cho một dân tộc. Không ai được độc quyền ơn cứu độ. Nhóm Mười Hai là khởi điểm lãnh nhận ơn cứu độ nhưng là quá nhỏ để lãnh trọn ơn cứu độ. “Chúng ta” của Đức Giêsu trải dài đến mọi người, mọi dân tộc, khắp năm châu. Như thế mới thoả lòng Đức Giêsu.
Chuyện đời thường
Sau tội Ađam – Evà, như một lẽ tự nhiên, người ta dễ buồn khi thấy người khác trổi vượt hơn. Đó là thói ghen tỵ.
Có người buồn khi thấy giáo xứ người trổi vượt hơn giáo xứ mình ; có người bực dọc khi thấy người khác giỏi hơn, được tín nhiệm hơn mình. Đôi lúc chúng ta ăn không ngon, ngủ không yên khi thấy nhà bên cạnh to hơn, đẹp hơn, cao hơn nhà chúng ta… Tất cả là phản ứng của thói ghen tỵ nguy hiểm.
Nguy hiểm vì nó dễ dẫn chúng ta đến thái độ bất công với tha nhân: nói hành nói xấu, cắt nghĩa xấu làm giảm giá trị người khác. Các biệt phái xưa cũng vì ghen tỵ mà xuyên tạc về Chúa: cho rằng Chúa nhờ quỷ lớn để trừ quỷ con ; Chúa lộng ngôn phạm thượng ; lại còn đàm đúm với phường tội lỗi ; cho rằng Chúa bất xứng kỳ đức khi để một phụ nữ tội lỗi đụng đến mình… Cũng thế, chúng ta có thể cắt nghĩa sự thành công của anh em là “hay không bằng hên” ; đánh giá người quảng đại là “hạng đạo đức giả” v.v…
Ghen tỵ làm cho người ta mất nghĩa với Chúa, mất sự bình an trong tâm hồn và dễ dẫn đến tội ác. Đó là tự huỷ diệt mình.
Ngày kia có một con ễnh ương nhìn thấy con bò to lớn. Nó khó chịu vì sự to lớn của con bò. Nó quyết to lớn bằng con bò cho thoả lòng. Thế là nó nín hơi phình bụng. Một hơi, hai hơi, nhiều hơi… Mỗi lần nín hơi là ễnh ương lại to thêm, bụng căng hơn. Người ta bảo rằng: lúc ấy ễnh ương phấn khởi lắm, nó nghĩ chẳng chóng thì chầy nó sẽ to bằng con bò. Thế rồi nó nín hơi thêm nữa, thêm nữa. Bỗng người ta nghe thấy tiếng nổ “bụp”. Bụng ễnh ương vỡ nát ! Đáng đời thói ghen tỵ !
Thái độ của con cái Chúa phải là:
Chân thành mừng vui trước thành công của tha nhân, cùng với anh em mà tạ ơn Chúa. Thế mới là “vui với người vui, khóc với người khóc” đầy tình bác ái.
Khi chưa được bằng người, ta hãy xét mình để chỉnh đốn mà tự thăng tiến. Đó là ganh đua cầu tiến đẹp lòng Chúa.
Ta hãy nhớ: dấu chỉ để nhận ra bàn tay của Thánh Thần thúc đẩy là sự hiệp nhất, yêu thương và xây dựng. Phá đổ, nói xấu, dèm pha, ngăn cản điều tốt là do ma quỷ. Việc của ma quỷ đôi khi đội lốt đạo đức, đó là khi người ta lấy danh Chúa mà cản trở việc tốt của anh em.
Giữa cuộc sống rất nhiều gương mù gương xấu, rất nhiều cảm dỗ và những dịp tội, chúng ta dễ TN26-B143
Giữa cuộc sống rất nhiều gương mù gương xấu, rất nhiều cảm dỗ và những dịp tội, chúng ta dễ bị chơi vơi, lao đảo, không làm chủ được chính mình. Bên cạnh đó, chúng ta thường có những thói quen không tốt như chửi thề, chửi tục, nói hành nói xấu, cãi vã, ẫu đả lẫn nhau, ăn gian nói dối, hay nhậu nhẹt rượu chè bê bết… Vì thói quen nên quen thói hay vấp phạm. Theo lẽ thường thói xấu lan đi rất nhanh, làm theo rất dễ; còn gương tốt chẳng mấy ai noi và làm theo. Cụ thể, ngày nay nạn nói tục tiểu tràng lan từ thiếu nhi đến ông già, từ người trí thức đến thường dân. Cái này ai bày, ai bảo đâu ấy thế mà người ta nói không biết dơ cái miệng, mất nhân cách. Trong khi đó, nhân nghĩa lễ trí tín hay tiên học lễ hậu học văn, người ta được dạy, được học học nữa học mãi mà không lan truyền nhanh, mấy ai ý thức! Nói đâu xa, ngay trong Hội Thánh hay chính trong gia đình, giáo xứ cũng có kẻ gây gương xấu, khiến cho đức tin một số người gặp khủng hoảng. Chẳng hạn, có một số anh chị em giáo dân hay tu sĩ đang lễ, rút điện thoại nhắn tin, thậm chí nói chuyện dù chỉ vài dây. Hay đang lúc cha giảng hoặc đang lúc dâng lễ mà chúng ta vẫn tự nhiên nói chuyện thời sự, chuyện gia đình dù một câu hai câu.
Đức Giêsu hôm nay tỏ thái độ không khoan nhượng đối với kẻ làm gương mù gương xấu, Ngài kịch liệt phản đối và dạy bảo đừng bao giờ làm điều ấy vì hành động gây tại hại và nguy hiểm không chỉ cho mình và cho cả người khác. Cho nên, Chúa Giêsu khẳng định rằng: "Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn” (Mc 9,42).
Gương mù gương xấu là gì? Đó là lời nói hành động và việc làm của ta gây thiệt hại cho linh hồn người khác. Đó không chỉ là lỗi của mình mà làm cớ cho người khác vấp phạm nữa. Nhìn vào đời sống thường nhật, chúng ta dễ dàng thấy không thiếu những lần chúng ta làm cớ cho người khác vấp phạm. Chẳng hạn, khi chúng ta cư xử tệ hại hay bất công với tha nhân, khi chúng ta sống thiếu bác ái, khi chúng ta ganh tỵ, tranh dành hơn thua, khi chúng ta lười biếng trong việc thờ phượng Thiên Chúa, hay khi chúng ta có óc chia bè chia phái… Chúng những cớ và những trở ngại ngăn lối bít đường không cho người khác nên thánh thiện và đến được Nước Trời.
Mỗi người đều có Thiên Chúa ngự trị ở giữa tâm hồn, có chân lý tình yêu Ba Ngôi và Lời Chúa thúc đẩy giúp chúng ta sống đúng nhân cách Kitô hữu và xứng đáng là con cái sự sáng. Chúa Giêsu kết án nặng nề đối với những ai sống trong dịp tội và tội lỗi. Dịp tội là gì? Chắc ai cũng biết, là những dịp có thể khiến chúng ta phạm tội. Trong cuộc sống có biết bao nhiêu là dịp tội. Chỉ cần xét mình trong Kinh Bảy Mối Tội Đầu thôi cũng đủ thấy mình yếu đuối dễ vấp phạm. Nếu sống hà tiện, tôi dễ lỗi đức bác ái. Nếu sống kiêu căng, tự đắc, tôi dễ lỗi đức khiêm nhường. Nếu ham muốn dục nhục, tôi dễ lỗi điều răn thứ sáu, mê dâm dục. Nếu hay hờn giận, tôi dễ thù hận người ta. Nếu mê ăn mê uống, tôi dễ ham tiền, ham danh, ham lợi mà chèn ép người ta. Nếu ghen ghét, tôi dễ gây thù hận, chiến tranh, khủng bố. Nếu tôi lười biếng việc Đức Chúa Trời, tôi dễ làm tôi cho tội lỗi, mất linh hồn.
Các nhà luân lý phân ra hai loại dịp tội: dịp tội gần và dịp tội xa. Dịp tội gần tức là những dịp nếu gặp hầu như chắc chắn phạm tôi ngay. Ví dụ, người ghiền ma túy, hay bài bạc khi tới chỗ hết tiền, phần cơn ghiện lên cơn, sẽ đi cắp tiền, cắp bạc… nếu lấy không được có thể cướp dật hay giết người. Còn dịp tội xa là những dịp có gặp nhưng ít phạm tội. Chẳng hạn, một đồ vật quý giá hay tiền, vàng… để hở hênh, tôi có thể lấy hoặc không lấy.
Có thể chúng ta đã ít nhiều gây gương xấu. Cha mẹ làm ăn bất chính khiến con cái mất niềm tin. Nhà tu hành mê say vật chất khiến tín hữu thất vọng. Các hội đoàn trong giáo xứ chia bè chia phái khiến nhiều người mất niềm tin. Ước gì qua Lời Chúa hôm nay xin cho mọi người chúng ta biết để ý đến lời ăn tiếng nói và các việc xấu chúng ta thường vấp phạm trước mặt anh chị em nhất là nơi những người trong gia đình, trong giáo khóm, giáo xứ.
Xin Chúa giúp sức và thánh hóa chúng con hầu chúng con sẽ sống xứng đáng là con cái của Chúa, đồng thời thực thi những gương sáng, gương tốt hầu lôi kéo nhiều người trở về sống trong Tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi vì “lời nói lung lay gương bày lôi kéo”. Xin Chúa giúp chúng con biết lánh xa những dịp tội hầu giúp lôi kéo những người khác khỏi những hố sâu của những đam mê tội lỗi. Amen.
Trong chương 9 của Tin Mừng theo thánh Maccô, thánh sử đã tập trung những lời giảng dạy của TN26-B144
Trong chương 9 của Tin Mừng theo thánh Maccô, thánh sử đã tập trung những lời giảng dạy của Chúa Giêsu thành một tuyển tập về cuộc sống Kitô hữu. Trong đoạn chúng ta đọc hôm nay là một vài điều Chúa Giêsu dạy về mối liên hệ giữa anh em trong một cộng đoàn.
Bài học trước tiên chúng ta cần lưu ý là hãy chấp nhận người khác nếu họ không làm gì nghịch lại chúng ta, nghĩa là hãy bao dung, đừng quá khắc khe và khép kín.
Thời thánh Maccô, là thời Giáo Hội mới hình thành, rất nhiều vấn đề được đặt ra. Bên ngoài là những cơn bách hại đang lan tràn khắp Đế Quốc Rôma. Bên trong, giữa người Do Thái và các tín hữu vẫn có những vấn đề căng thẳng. Giáo Hội tiên khởi có nguy cơ co cụm lại để đối phó với những vấn đề đang nóng bỏng.
Hiện nay, trong thời chúng ta, Giáo Hội cũng co cụm lại để đối phó với những cuộc tấn công ồ ạt của xã hội bị tục hóa, với làn sóng vô thần.
Chúng ta e sợ. Chúng ta đang sống trong một Giáo Hội đang lo sợ cho tương lai của mình. Chúng ta trở nên bất bao dung với mọi người “không thuộc về chúng ta”. Chúng ta không dám đón nhận những cái mới của xã hội hiện nay, xem như một đe dọa cho đức tin, và loại trừ những cái tốt của thời đại. Thánh Phaolô đã căn dặn giáo dân của Ngài: “Hãy nghiệm xét mọi sự, cái gì tốt hãy giữ lấy”.
Ông Nguyễn Ngọc Lan đã viết quyển sách: “Đường hay pháo đài”, mời gọi chúng ta, người Công giáo, đừng dựng lên những pháo đài, nhưng hãy cởi mở đón nhận những giá trị của người khác.
Chúa Giêsu đã mời gọi chúng ta cởi mở hơn, đón nhận tha nhân: “Họ không theo chúng ta”, nhưng nếu việc họ làm là tốt thì tại sao chúng ta lại loại trừ, “không thuộc phe ta”?
Nhiều người Công giáo tỏ ra độc quyền chiếm hữu Thiên Chúa, bảo vệ Thiên Chúa một cách cuồng tín, loại trừ tất cả những gì của các anh em không là Kitô giáo. Giờ này vẫn còn những người Công giáo không dám thắp hương trên bàn thờ, chưa dám lạy quan tài của chính cha mẹ mình.
Công đồng Vatican II đã đón nhận thế giới, đối thoại với con người hôm nay, kể cả những người vô thần, tìm tất cả mọi phương thức để đem lại tình yêu Chúa cho một thế giới đang chết khát tình yêu. Chấp nhận tha nhân, cộng tác với mọi người để làm tốt mọi sự, cho mọi người: “Ai không chống chúng ta là ủng hộ chúng ta”.
Bài học thứ hai.
Chấp nhận tha nhân với tâm hồn bao dung, Chúa Giêsu còn dạy chúng ta phải giúp đỡ mọi người, “vì lẽ họ thuộc về Chúa Kitô”.
Những ai thuộc về Đấng Kitô?
Đâu chỉ là những tín hữu, mà mọi người, không trừ ai. Thiên Chúa không loại trừ một người nào. Chúng ta dễ loại trừ người khác, vì họ không là “phe ta”. Chúa Giêsu xem mọi người là anh em. Ngài đã mang lấy thân phận con người, liên đới với mọi người. Ngài đến cứu vớt mọi người nhất là người tội lỗi. Ngài không bảo chúng ta chỉ giúp đỡ những người trong nhóm chúng ta mà thôi, và bỏ mặc người khác. Ngài đón tiếp mọi người, nhất là những người cô thế cô thân, không ai che chở. Và Chúa cho thấy, việc bác ái dù nhỏ mọn như một ly nước lã cũng không bị bỏ quên.
Bài học thứ ba.
“Ai làm cớ cho một người bé mọn đang tin đây sa ngã…”
Tin Mừng Mc 9: 38-43.45.47-48: Chúa Giêsu phán: Ðừng ngăn cấm y, vì chẳng ai có thể nhân danh Thầy mà làm phép lạ, rồi liền đó lại nói xấu Thầy. Ai chẳng chống đối các con, là ủng hộ các con...
Suy niệm:
Gần đây, các nhà báo lên tiếng trên trang Pháp luật, Báo mới, vtc.vn về việc một mạnh thường quân TN26-B145
Gần đây, các nhà báo lên tiếng trên trang Pháp luật, Báo mới, vtc.vn về việc một mạnh thường quân bị phạt vì tự làm đường nhựa dân sinh cho người dân trên địa bàn ấp 6, xã Trung An, huyện Củ Chi, Tp.HCM. Thấy con đường hẻm trời mưa trơn trượt, dễ gây té ngã cho người đi lại, bà con nơi đây có hoàn cảnh khó khăn, ông Bùi Hoàng Anh, một nhà thầu công trình tự thuê xe lu hỗ trợ miễn phí giúp bà con tráng nhựa con đường dài 100m, rộng 3m. Người dân háo hức và phụ việc khá đông nên con đường mau chóng hoàn thành. Thế nhưng, các cán bộ xã đến yêu cầu ngừng thi công mặc cho ông Hoàng Anh giải thích, và họ đã đưa ông cùng phương tiện thi công về trụ sở xã. Ngày 2/7/2018 chính quyền bắt ông cam kết phải tháo dỡ con đường nhựa đã làm, trả lại nguyên trạng đường đất, đồng thời đóng tiền phạt. Việc cá nhân hỗ trợ làm đường dân sinh lẽ ra đáng được biểu dương, thế nhưng, trớ trêu thay!
Trong một cộng đồng, lắm khi việc tốt lại bị ngăn cản thực hiện. Cũng trong Cựu Ước mà chúng ta nghe từ Bài đọc I, khi Môisen được Thần khí của Thiên Chúa ngự xuống, thì ông dùng một phần thần khí ngự trên ông mà đặt trên 72 kỳ mục trong lều trại. Còn hai kỳ mục nữa là ông Enđát và ông Mêđát không có mặt ở trong lều trại mà cũng nhận được thần khí nói tiên tri (Ds 11,27). Điều này làm ông Giôsuê thắc mắc và muốn ngăn cản họ. Tuy nhiên, ông Môisen bảo: “Ôi, ước gì Thiên Chúa có thể đặt Thần Khí của Người trên họ, để làm cho toàn thể dân Người trở thành một dân tộc ngôn sứ. Xin Chúa cho những ‘người của ‘Thần Khí’ xuất hiện trên măt đất chúng con”. Ông Môisen đã khuyên Giôsuê rằng càng nhiều người nói tiên tri, thì Thiên Chúa càng được tôn vinh, sao lại ngăn cản.
Và đoạn Tin Mừng hôm nay càng làm rõ nét hơn về chuyện tốt cần phải được cổ võ và nhân rộng. Với trình thuật Tông đồ Gioan thưa lại với Chúa Giêsu về việc ông đã ngăn cấm một người muốn lấy danh Thầy mình mà trừ quỷ. Lý do rất đơn giản mà ông đưa ra là “vì người ấy không theo nhóm chúng ta”. Gioan tưởng rằng hành động của mình đã làm được một việc tốt để bảo vệ danh tiếng cho Thầy, và ông cũng háo hức khoe khoang để mong Thầy khen tặng. Các môn đệ Chúa Giêsu vì chân còn chạm đất, mà đầu thì chưa vươn tới trời, nên cũng còn đầy tính bất toàn của kiếp người, không những giành nhau về chỗ trước hết, lại còn có suy nghĩ cục bộ, phe nhóm, ganh tỵ và muốn thể hiện quyền. Đây là dịp để Chúa Giêsu chỉ dạy các môn đệ học biết bao dung.
Người chỉ ra sự ngụy biện nơi lời nói của môn đệ mình khi họ bảo rằng “vì người ấy không theo chúng ta”, chứ không phải là “vì người ấy không theo Thầy”. Một sự tiêu cực rất rõ mà Chúa Giêsu thấy cần phải chỉnh đốn trong đời sống cộng đoàn. Qua sự kiện này, Chúa đã dạy cho các môn đệ và mỗi người chúng ta một bài học đáng nhớ, một công thức nằm lòng để biết cân nhắc mỗi khi xử sự với người khác: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta.” Tuy nhiên, lắm khi con người chúng ta cũng hành xử với đầu óc hẹp hòi, tính cục bộ, muốn độc quyền cả trong việc bác ái. Nếu chúng ta tìm cách ngăn cản việc thiện của người khác, chẳng khác nào chúng ta đang muốn tự đề cao do bởi tính ích kỷ của mình hơn là lo sợ người khác tỏ lòng hảo tâm hơn mình.
Vâng, Chúa Giêsu vẫn tiếp tục hiện diện không những trong dòng lịch sử Giáo hội mà còn trong cuộc sống nhân loại, để không ai có thể sống ngoài quỹ đạo tình thương và sự quan phòng của Người. Và sách Giáo lý Hội Thánh Công Giáo cũng đã dạy: “Người không biết Thiên Chúa nhưng họ vẫn theo tiếng lương tâm mà ăn ở ngay lành và làm việc thiện, những người ấy cũng thuộc về Chúa”. (GLCG, 262). Vì thế, đối với chính mình, chúng ta cần tập biết khiêm tốn hơn, cũng như cứ tin tưởng vào Chúa và tiếp tục làm điều thiện để việc thiện càng phải được nhân rộng ra thêm nữa. Còn với người khác, chúng ta tôn trọng những nghiã cử tốt người ta làm cho nhau, đừng ngăn cản khi người khác muốn thực hiện điều tốt một cách thật lòng.
Lạy Chúa Giêsu, người môn đệ bước theo Thầy cần sống nhân danh Chúa mà thực thi hành động bác ái. Và việc làm tốt cần phải được nhân rộng nơi anh chị em để họ cũng tỏ bày tình thương Chúa cho người khác nữa. Xin cho con đừng làm cớ cho người khác sa ngã khi chỉ vì tính phe nhóm hay ghen tỵ mà ngăn cản anh chị em tìm đến với Chúa và gây trở ngại cho người khác muốn làm điều tốt lành. Amen.
Dân ngoại là dân chưa biết nhiều về Đức Kitô. Chưa học Kinh Thánh, Lời Chúa. Họ không diễn TN26-B146
Dân ngoại là dân chưa biết nhiều về Đức Kitô. Chưa học Kinh Thánh, Lời Chúa. Họ không diễn tả niềm tin như người Kitô hữu. Họ có cách riêng. Điều quan trọng hệ tại ở chỗ thực hành Lời Chúa. Thực hành Lời Chúa có ích hơn học mà không hành.
Hành đạo là chính
Thánh Luca 6: 46tt dậy ai nghe và thực hành Lời Chúa thì ví như người khôn xây nhà trên đá. Mưa to, gió lớn nhà đó không lay chuyển. Học mà không hành khác chi ngọc quí đem chôn. Đó là người khờ dại xây nhà trên cát, mưa to gió lớn nhà đó sập tan tành. Hành đạo mà thiếu học sẽ có lúc hành đúng; lúc hành sai. Dù đúng hay sai đều đến từ lòng chân thành, do từ tâm phát sinh. Qua thực hành, dân ngoại chủ xướng điều lành, phát động, cổ võ và phát huy rất thành công và có tầm vóc lớn nhiều chương trình công ích xã hội.
Ghi khắc trong tâm
Dân ngoại làm được những việc vĩ đại vì khi tạo dựng, Thiên Chúa đã khắc vào tâm con người một tình yêu dạt dào, đầy yêu thương. Thực tại này không thể chối bỏ vì con người được tạo dựng do tình yêu Chúa.Không có tình yêu Chúa người đó chẳng có mặt trên đời. Có mặt trên đời là bằng chứng được Thiên Chúa yêu thương. Lớn lên người đó tự do chọn, tin nhiều, tin ít, hoặc ngay cả không tin. Dù tin hay không tình yêu Chúa luôn sống động và hiện hữu.
Giả hình
Ngoài môi miệng, người ta chối bỏ mọi sự: đức tin, sự sống trường sinh và Thiên Chúa, nhưng tự tâm con người khát khao được yêu thương. Chối bỏ được yêu thương là chối bỏ chính mình. Ai cũng biết yêu và muốn được yêu nhưng lại chê tình Chúa yêu ta. Đây chính là mâu thuẫn tự tâm. Ngoài tình Chúa ra không còn gì cao quí hơn vì Chúa là nguồn gốc chân, thiện, mỹ. Từ chối tình yêu chân chính, nên bù đầu yêu vật chất và địa vị.
Phản thần
Bao lâu còn sống người ta còn có thể tự nhận là vô thần. Thế giới bên kia, đời sau không có vô thần. Chỉ có trung thần, thần lành hoặc đối nghịch là phản thần, thần dữ. Thiên Chúa sống lại từ cõi chết, Phục Sinh Khải Hoàn, Ngài thống trị phản thần, thần dữ. Vì thế phản thần chuyên cám dỗ con người chia rẽ, hành hạ nhau. Phản thần không thể làm điều tốt vì tự bản chất chúng không có tình yêu chân chính, trái lại đầy mầm phản loạn.
Thiếu tình yêu chân chính thêm vào manh tâm phản loạn nên lời nói, việc làm của chúng đều thiếu chân thành, đoàn kết. Chúng ngầm xúi bẩy con người chia bè, kéo cánh, tạo thanh thế, hành xử nghịch lại tình yêu Chúa. Chúng xúi phân chia đẳng cấp, gây tị hiềm, gieo đau khổ, hận thù. Tin chúng là chọn sống trong ngờ vực, đố kị, chia rẽ và hận thù. Đối lại đường lối Chúa là yêu thương và tha thứ. Chối bỏ được yêu thương chính là chọn lựa đau khổ. Để bớt khổ đau thì bắt người khác chịu thế, nên tranh giành, chém giết, đè nén là điều không thể tránh.
Sống nhờ tình yêu
Tình yêu Chúa tạo dựng con người. Nhờ tình yêu này mà con người hiện hữu và được nuôi dưỡng bằng tình yêu. Con người lớn lên trong tình yêu Thiên Chúa nên con người sống trong yêu thương, hoà thuận, chung sống. Hơn nữa Chúa còn thánh hoá tình yêu thành tình yêu lành thánh, giúp ta sống bác ái, yêu tha nhân.
Vì thế khi sinh ra con người mang tính thiện vì gốc của nó là thiện, tâm hồn nó hướng thiện. Chúa đặt vào nó một trái tim biết yêu thương, rung động. Ban cho một lương tâm công chính. Chính những yếu tố này nảy sinh việc lành thánh nơi mọi người, dù là dân ngoại. Dù chưa chính thức nhận biết Chúa nhưng bản chất Kitô hữu, bản chất lành thánh được gieo vào lòng từ lúc người đó được tạo thành. Nhận biết việc lành, việc tốt, lòng từ tâm, bác ái, yêu thương, sống ngay chính đều phát xuất từ tình Chúa yêu ta. Giavê Thiên Chúa dùng miệng tiên tri Giêrêmia phán dậy:
Trước khi cho ngươi thành hình trong dạ mẹ, Ta đã biết ngươi.
Trước khi ngươi lọt lòng mẹ, Ta đã thánh hoá ngươi.
Ta đặt ngươi làm ngôn sứ cho các dân. (Jer 1,4-5).
Để nhắc nhớ dân Chúa qua các thời đại và xác tín điều Giavê Thiên Chúa thực hiện cho dân Ngài. Tiên tri Isaiah quả quyết trước khi con người được sinh ra, Giavê Thiên Chúa khắc tên vào lòng bàn tay Ngài.
Hãy xem, Ta đã ghi khắc ngươi trong lòng bàn tay Ta (Is 49,16)
Như thế từ bản chất, từ nguyên thuỷ mỗi người đều có chung sứ mệnh, mang dấu ấn tình yêu Chúa trong mình. Mỗi người là một ngôn sứ của yêu thương, là cánh tay Kitô giúp người nghèo khổ, là bàn tay Kitô an ủi kẻ sầu thương.
Chối bỏ ơn làm con Chúa chỉ là ngụy biện. Chọn sống trái thiên mệnh, hành xử trái với đức yêu thương, bác ái. Tính tàn ác, hận thù, chém giết, gây đau thương, tham lam, ích kỉ đều do tà thần xúi bẩy, gài bẫy và khuyến dụ. Tự bản chất con người không thể nghĩ ra những mưu chước tàn ác, bất nhân, thất đức. Mưu chước đó phải đến từ bên ngoài, một loại tình yêu giả hình, lòng mến giả hiệu. Kẻ đó chính là thần dữ ẩn danh, nấp bóng, xúi bẩy con người làm điều sai trái, xằng bậy, trái với lương tâm công chính, trái lòng từ bi. Điều nguy hại là không biết rõ mình đang tỉnh hay mơ. Dù hữu thần hay vô thần
‘Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta’ (c.43).
Cuộc sống nào cũng có luật lệ cần phải tuân theo. Lỗi luật nhẹ thông thường mình có tha thứ TN26-B147
Cuộc sống nào cũng có luật lệ cần phải tuân theo. Lỗi luật nhẹ thông thường mình có tha thứ cho mình dễ dàng nhưng khi bất tuân lỗi nặng, nếu tránh không bị phạt cũng sống trong phập phồng lo sợ hay ít nhất là áy náy. Điều này áp dụng cho cả đạo lẫn đời. Lo lắng vì nếu không ai biết thì mình biết, trời biết. Lo lắng vì mình không thể lừa dối mình. Lo lắng trở nên trầm trọng hơn khi điều sai trái đó gây thiệt hại vật chất nặng nề hay thiệt hại đến sinh mạng người khác.
Luật lệ ra đời vì có kẻ lỗi luật nên mới có người làm luật. Điều này xem ra không phải thế bởi trước khi có luật trên văn bản đã có luật bất thành văn. Luật thành văn đến từ bên ngoài, do luật lệ người lãnh đạo đưa ra trong khi luật bất thành văn đến từ trong, có sẵng trong tim, óc con người, có trước luật thành văn. Dù luật chưa được viết thành văn bản nhưng tự thâm tâm người ta biết phân biệt đúng sai, phải, trái mà chúng ta quen gọi là tiếng nói của lương tâm. Nghe theo tiếng nói lương tâm làm đúng tâm hồn thanh thản; chống lại, cưỡng lại, từ chối nghe tiếng lương tâm, cố tình làm sai lương tâm hướng dẫn, tâm hồn bị dày vò, dằn vặt, cắn rứt, bối rối. Vì có luật thành văn nên cần có người thi hành luật. Như thế sẽ có người giữ luật và người thi hành luật. Cả hai đều có thể sai lầm khi ứng dụng luật vào thực tế cuộc sống.
Các tông đồ Đức Kitô trên đường đi gặp một người không thuộc nhóm các ông nói về Đức Kitô các ông đã ngăn cấm không cho họ nói về Ngài. Chúng ta không rõ họ nói tốt hay xấu Đức Kitô. Theo suy đoán có lẽ người lạ mặt này nói tốt về Ngài nhưng các tông đồ ngăn cấm họ. Chúng ta biết chuyện vì các tông đồ thuật lại cùng Đức Kitô. Các ông nghĩ mình làm điều đúng. Đức Kitô nói cho các ông biết không nên ngăn cấm họ. Ngài hiểu các tông đồ làm vì tâm tình ngay lành, làm vì tự phán đoán đó là diều tốt lành, nên làm. Dù với ý ngay lành, tốt lành cũng có thể sai. Đức kitô không khiển trách nhưng nhắc cho các ông biết dù người lạ mặt không thuộc trong nhóm nhưng vẫn có quyền chia sẻ vinh hạnh của Thầy. Điều này cho thấy Ngài không thuộc về thế gian như chính Ngài có lần tuyên bố. Ngài cũng không thuộc về phe này, nhóm kia nhưng bất cứ ai yêu mến Ngài, tuân giữ lời Ngài đều là người thuộc về Đức Kitô. Ngài không thuộc về phe, nhóm nhưng chúng ta thuộc về Ngài. Xưa kia các tông đồ loại bỏ người không thuộc nhóm và Đức Kitô nói họ làm vậy là sai. Ngày nay chúng ta gọi người không thuộc vào Giáo Hội Kitô giáo là ngoại đạo, lối gọi này sai lầm thứ nhất vì tạo tinh thần chia rẽ, dù là vô tình với í ngay lành cũng không thể chấp nhận được. Thứ hai gây nên một hiểu lầm mà chính Đức Kitô cố tránh đó là cho rằng Ngài thuộc nhóm này, phe nọ. Ngài không thuộc phe nhóm nào cả nhưng bất cứ ai ăn ngay ở lành, sống hiền hoà, chân thành thực thi luật yêu thương, ăn ở bác ái, hiền hoà đều thuộc về Đức Kitô. Đây chính là căn bản giáo huấn Ngài truyền dậy và căn bản này được viết vào tâm hồn con người. Luật bất thành văn này không viết bên ngoài nhưng khắc sâu trong tâm con người. Luật này sống động và rất thực đến nỗi bất cứ khi nào ta làm điều sai trái luật đó đền lên tiếng ngăn cản. Chúng ta có nghe theo tiếng nói đó hay không lại là chuyện khác nhưng luật đó, tiếng nói đó không bao giờ ngủ yên để con người làm trái luật yêu thương trong tâm hồn.
Đừng tự biện hộ, đừng tự bào chữa, đừng đổ thừa tại người này hay tại hoàn cảnh tất cả những điều đó chỉ là cách tự lừa dối mình.
Cân nhắc, chọn lựa là điều ai cũng làm và cần phải làm bởi cuộc sống đòi hỏi phải chọn lựa. Không TN26-B148
Cân nhắc, chọn lựa là điều ai cũng làm và cần phải làm bởi cuộc sống đòi hỏi phải chọn lựa. Không phải chỉ chọn lựa khi mua hàng mà quan trọng hơn nữa là chọn lựa cách sống và quan trọng nhất là chọn lựa niềm tin bởi chính niềm tin làm nên con người. Đây là điều trái ngược với lối sống xã hội bởi lối sống xã hội dẫn đến việc con người làm nên niềm tin trong khi Thiên Chúa giáo dậy niềm tin vào Đức Kitô làm nên con người. Con người làm nên niềm tin khi người ta lí luận thiên hạ sống sao tôi sống vậy, bởi tin theo chủ thuyết hướng dẫn và chủ thuyết thường do một cá nhân đề xướng và phe nhóm chỉ đạo nên niềm tin xã hội làm nên con người phỏng theo khuôn mẫu của chủ thuyết.
Nếu sự kiện rõ ràng đen trắng thì việc chọn lựa rất dễ nhưng thực tế cho thấy cuộc đời đâu có rõ ràng như nét vẽ trong tranh mà nhiều vấn đề liên quan đến đức tin và đạo đức thì thoáng ẩn, thoáng hiện, mờ mờ, ảo ảo nên rất khó biết đâu là đúng đâu là sai. Tránh chọn lựa thì không thể bởi cuộc sống bắt phải chọn lựa cách sống và niềm tin. Như thế hai vấn đề quan trọng cần phải cẩn thận khi chọn lựa đó là vấn đề đạo đức và đức tin. Hai vấn đề này tạo nên con người bởi đức tin hướng dẫn cách sống đạo và chính cách sống đạo là khuôn mẫu tạo nên con người đạo đức thật hay đạo đức giả, con người thánh thiện thật hay thánh thiện giả. Cuộc sống tâm linh hướng dẫn đạo đức cuộc sống vì thế đạo đức tâm linh như rễ một cây giúp cây đó đứng vững trước gió bão, mưa to. Rễ mà yếu thì cây sẽ bị nghiêng theo chiều gió. Đức tin yếu kém sẽ ngả theo khuynh hướng xà hội. Đức tin yếu kém đã lung lay giờ tệ hơn nữa chuyển sang lung lạc. Nhiều trường hợp xem ra có vẻ hợp lí và tốt lành nhưng khi bắt tay vào việc mới biết chìm sâu trong đó ẩn dấu những điều độc hại làm cho lương tâm cắn rứt. Đây chính là trường hợp các tông đồ Đức Kitô mắc phải.
Thánh Marcô ghi lại hai trường hợp rõ ràng. Trường hợp thứ nhất, sau khi nghe Đức Kitô tiên báo về việc Ngài sẽ bị bắt bởi các Thượng Tế và Kì lão, bị đánh đập và bị giết treo trên thập tự và sau ba ngày Ngài sẽ sống lại. Nghe điều đó Phêrô ngã ngữa, nên ông kéo Đức Kitô sang một bên nói vào tai Ngài là hy vọng những điều Ngài vừa tiên đoán đừng xảy ra. Khi làm điều đó Phêrô tin không những mình làm đúng, điều tốt lành mà còn là điều phải làm để cứu mạng sống người khác. Phêrô chỉ nhận ra sai lầm khi Đức Kitô nói với ông điều ông suy nghĩ chỉ là lí luận hợp lí trần thế mà điều đó trái nghịch với sự khôn ngoan của Thiên Chúa Mc 8, 30. Để cứu nhân loại khỏi chết muôn đời Đức Kitô tự nguyện chết thay cho nhân loại và khi sống lại từ cõi chết Ngài cũng sẽ ban sự sống trường sinh cho nhân loại. Mầu nhiệm cao siêu này vượt khỏi trí tưởng của ta. Trường hợp thứ hai là ông Gioan khi thấy có người nhân Danh Đức Kitô làm phép lạ Gioan đã cấm họ và vui mừng về nói cùng Đức Kitô về điều ông đã ngăn cấm. Gioan làm điều danh chính bởi ông ngăn cản kẻ lạm dụng Danh Đức Kitô để làm phép lạ. Điều Gioan làm chính là điều hiện nay xã hội có luật lệ bảo vệ, ngăn cấm kẻ lạm dụng điều được gọi là tài sản tinh thần- cấm trích dịch, phóng tác dưới mọi hình thức vì phạm vào tội xử dụng mà không có phép bản quyền của tác giả hay nhà xuất bản. Đức Kitô không nghĩ thế nhưng nói với Gioan là không ai nhân danh Ngài làm phép lạ rồi sau đó đi nói xấu Ngài như thế thì không cần ngăn cấm họ Mc 9, 38tt.
Cả Phêrô lẫn Gioan đều phán đoán và hành động theo sự khôn ngoan trần thế và cả hai đều sai lầm trong vấn đề đức tin và đạo đức. Ngoài giáo huấn của Đức Kitô ra thì không còn giáo huấn nào đáng tin cậy để hướng dẫn đức tin. Giáo huấn của Ngài cần đi chung với cầu nguyện thì mới có thể hướng dẫn chọn cân nhắc, lựa lối sống chính xác. Xã hội hiện nay quảng cáo nhiều mẫu mực tâm linh khác nhau và nhiều lối sống khác nhau. Chúng được bầy bán nhan nhản trên thị trường như những món hàng thương mại. Hàng thương mại thì vừa tiện vừa lợi lại tiết kiệm thời gian, sống thoải mái nhưng chúng không ban sự sống trường sinh như thiên hạ quảng cáo bởi mẫu mực tâm linh nào cũng cho mình đúng và tốt hơn cả. Làm sao có thể có nhiều mẫu mực mâu thuẫn nhau mà tất cả đều đúng. Không có chi minh chứng cho những quảng cáo, cổ võ kia là sự thật. Đức Kitô kêu gọi một cuộc sống thanh lọc, chọn con đường khó, chọn cửa hẹp và điều bảo đảm chính là cuộc khổ nạn và sống lại vinh quang của Ngài làm bằng chứng cho giáo huấn của Ngài.
Tin Mừng Mc 9: 38-43.45.47-48: Dù ghen tỵ cách nào đi nữa thì chúng ta vẫn bị Chúa khiển trách như đã khiển trách Gioan: “đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay cả sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta.”
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Gioan đã phàn nàn với Chúa Giêsu rằng, có ai đó không thuộc về TN26-B149
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Gioan đã phàn nàn với Chúa Giêsu rằng, có ai đó không thuộc về nhóm mười hai đã làm dấu lạ nhân danh Đức Giêsu: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản vì người ấy không theo chúng ta.”
Rõ ràng trong đầu óc ông có tư tưởng phe phái và cố chấp. Ông sợ thiên hạ chia sẻ quyền lực của mình. Gioan cho rằng, chỉ có các ông mới là những người được hưởng đặc ân, được tham dự vào sứ vụ của Thầy, cho nên ông muốn ngăn cấm người ta trừ quỷ.
Gioan tưởng như vậy là đúng, bởi vì những người đó không phải tông đồ Chúa cho nên họ không có quyền nhân danh Chúa mà làm phép lạ. Nhưng Đức Giêsu bảo đừng ngăn cấm họ vì “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta".
Qua câu chuyện trên, chúng ta thấy cái óc ghen tỵ đã có sẵn trong con người từ thuở rất xa xưa, nó vẫn còn tiếp tục ở trong con người ngay trong thời Tân Ước. Nó ở ngay trong những con người vốn là những người thân cận của Chúa, như chính thánh Gioan một tông đồ được Đức Giêsu yêu thương nhất.
- Chúng ta có thể ganh tỵ khi thấy người khác cũng làm được một việc hay việc tốt như mình hoặc còn hay hơn, tốt hơn mình nữa.
- Chúng ta có thể ghen tỵ chỉ đơn giản là họ không thuộc phe nhóm của mình.
- Chúng ta có thể ghen tỵ bè phái vì danh Chúa: nghĩa là những người tín hữu Chúa, những người có đạo ghen tỵ với những người không có đạo khi những người không có đạo làm được những điều hay điều tốt.
Dù ghen tỵ cách nào đi nữa thì chúng ta vẫn bị Chúa khiển trách như đã khiển trách Gioan: “đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay cả sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta.”
Cha Anthony De Mello, một linh mục Ấn Độ, Dòng Tên, đã kể câu chuyện “Chúa Giêsu đi xem bóng đá” trong tập truyện “Bài ca của loài chim” (The Song of Bird) như sau:
“Nghe Đức Giêsu than phiền là Ngài chưa một lần nào được xem một trận bóng đá, chúng tôi liền đưa Ngài đến xem một trận đấu rất gay go giữa hai đội tuyển Tin Lành và Công Giáo. Khi đội Công Giáo làm bàn trước 1- 0, Đức Giêsu hoan hô vang dội và tung cả mũ lên trời.
Vài phút sau, trong một đợt phản công đẹp mắt, đội Tin Lành đã gỡ một đều (1-1), Đức Giêsu cũng reo hò và tung mũ lên trời. Một khán giả ngồi bên cạnh lấy làm khó chịu về thái độ của Chúa Giêsu, ông ta hỏi Ngài:
- Này ông bạn, ông ủng hộ bên nào? Chúa Giêsu trả lời: “Tôi à? tôi không ủng hộ bên nào cả. Tôi đến đây là để thưởng thức trận đấu mà thôi”.
Người khán giả tỏ vẻ khó chịu về thái độ của Chúa Giêsu lại càng bực hội hơn. Ông quay sang người bên cạnh và nói nhỏ: “Hắn ta là một tên vô thần!”
Trên đường về nhà, chúng tôi nói với Chúa Giêsu: “Lạy Chúa, những người có tôn giáo thật là buồn cười, họ tưởng rằng Chúa chỉ đứng về phía họ và chống lại tất cả những ai không thuộc về tôn giáo của họ”.
Chúa Giêsu gật đầu tỏ ý đồng tình. Ngài bảo: “Đó là lý do tại sao Thầy không ủng hộ đội tuyển Tin Lành hay đội tuyển Công Giáo, mà chỉ ủng họ các cầu thủ thôi, dù họ thuộc bất cứ đội tuyển nào”.
Anh chị em thân mến,
Tuy là câu chuyện vui, nhưng nó lại mang sứ điệp của bài Tin Mừng hôm nay.
Gioan đã ngăn cản người khác trừ quỉ. Ông tưởng là ông có công lớn, ông đem khoe với Chúa Giêsu, nhưng ông không ngờ được phản ứng quyết liệt của Chúa: “Đừng ngăn cản người ta làm gì! Vì không có ai nhân danh Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu Thầy. Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”.
Không ai có đặc quyền đặc lợi trong sứ vụ của Chúa Giêsu! Tất cả đều bình đẳng, tất cả đều là anh em trong tình yêu của Ngài: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”. Tiêu chuẩn để theo Chúa Giêsu, làm môn đệ Ngài chỉ có bấy nhiêu! Và chúng ta thấy có nhiều người trong xã hội hôm nay, bên Ðông cũng như bên Tây, da trắng cũng như da màu, nghèo cũng như giàu. Họ nuôi dưỡng cô nhi quả phụ, chăm lo bệnh nhân, người già cả, trẻ bé thơ, bụi đời, xì ke, ma tuý, aids. Họ cổ võ hoà bình, chống chiến tranh, bất công xã hội, lập nhà thương, xây dựng trường học, xoá đói giảm nghèo, phân phát thuốc men miễn phí. Tất cả đều đang thi hành sứ mệnh của Chúa giữa đồng loại. Việc làm của họ nhắc nhở chúng ta phải gạt bỏ mọi khuynh hướng chia rẽ bè phái.
Tinh thần của Ðức Kitô, quả thật, đã bẻ gãy mọi rào cản, đạp đổ mọi tường thành mà linh mục, tu sĩ, giáo dân chúng ta đã dựng nên.
“Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”.
Lạy Chúa, xin cho tinh thần của Chúa luôn tác động nơi cuộc sống mỗi người chúng con. Amen.
Tin Mừng Mc 9: 38-43.45.47-48: Để làm gương sáng thì chính bản thân mỗi người phải biết rèn luyện, phải can đảm quyết liệt từ bỏ những sự sai trái...
Thiên Chúa vĩ đại hơn tư tưởng của loài người; thế nên con người không có quyền hạn hẹp Thiên TN26-B150
Thiên Chúa vĩ đại hơn tư tưởng của loài người; thế nên con người không có quyền hạn hẹp Thiên Chúa vào trong định kiến của mình, trong tôn giáo của mình. Con người không thể nào độc quyền về Thiên Chúa "Gió muốn thổi đâu thì thổi; ông nghe tiếng gió nhưng không biết gió từ đâu đến và thổi đi đâu" (Ga 3, 8). Nơi nào có điều thiện hảo và tình yêu, nơi đó có Thánh Thần Thiên Chúa. Ngay cả những người chống đối Kitô giáo không phải tất cả đều do ý xấu. Có lẽ họ đã chống đối những điều chúng ta đã làm không xứng danh là Kitô hữu.
I. Tìm Hiểu Tin Mừng: Mc 9, 38-43.45.47-48
Máccô thu tập một số lời của Đức Giêsu rất riêng lẽ, đặt chúng lại với nhau qua việc nối kết bằng từ "Danh Thầy" (cc. 37, 38, 39 và 41), phần hai được nối kết bằng thuật ngữ "cớ sa ngã". Hai từ "lửa" và "muối" nhấn mạnh ba câu cuối (c. 48. 49 và 50)
Giáo Hội non trẻ vừa lớn lên , nhưng gặp nhiều nguy cơ có thể gây sự tan rã: sự bách hại từ bên ngoài và các tư tưởng lạc giáo từ bên trong. Thêm nữa, vấn đề gây cấn là cộng đoàn có nên đón nhận những kẻ chối đạo trở về cộng đoàn hay không. Những ý kiến chống đối nhau nảy sinh giữa Hội Thánh. Nhiều người có cái nhìn bảo thủ, thường loại nhiều hạng người ra khỏi cộng đoàn. Đức Giêsu luôn chống đối cái xấu và cả người chia rẽ, nhưng không cuồng tín "ai không chống đối chúng ta là ủng hộ chúng ta". Hội Thánh không còn độc quyền về Đức Kitô, về Thánh Thần, về bác ái, cũng như phục vụ.
Phần hai (cc.42-47) là những lời cảnh cáo nghiêm trọng, không được phép gây Scandanle, cớ vấp phạm cho kẻ bé mọn, những người mới gia nhập đạo, đức tin còn yếu kém. Mỗi người phải cẩn trọng trong cộng đoàn, trong liên hệ với các kẻ khác: "Nếu trong anh em …chân anh…mắt anh làm cớ cho anh sa ngã, hãy chặt đi !"tay chân mắt là ba cơ quan trọng yếu để sống tương quan với kẻ khác. Nếu chúng ta gây hại cho anh em phá vỡ cộng đoàn "Hãy chặt chúng đi !". Đương nhiên không thể thực hành theo mặt chữ vì giới răn thứ năm không cho phép. Nhưng Chúa Giêsu bảo chúng ta phải dứt khoát loại cái xấu, để bảo đảm ơn cứu độ cho chính mình, dù có phải chiến đấu đau khổ, cũng phải loại bỏ bằng được cái xấu ra khỏi chúng ta. Thế thì người Kitô hữu phải luôn tự thanh luyện mình để đức tin tinh tuyền sẽ làm cho cuộc sống ra tốt đẹp.
II. Gợi Ý Suy Niệm
1. Nơi Thiên Chúa, Ân Sủng Dành Cho Mọi Người: Trong thời buổi kinh tế thị trường cạnh tranh gay gắt ngày nay, Công ty xí nghiệp nào độc quyền một ngành hàng, độc chiếm một thị phần thì có nhiều cơ hội phát triển mạnh mẽ. Cho nên, trong thế cạnh tranh họ làm sao cho mình là một thương hiệu độc quyền, nhà phân phối độc quyền, khai thác độc quyền. Họ nhanh tay đăng ký nhãn hiệu độc quyền để được pháp luật bảo hộ khỏi bị người khác chia bớt doang thu, chia bớt thị phần …
Trong đời sống đức tin cũng có xuất hiện những thứ độc quyền, đòi độc quyền ân sủng như thế. Trong bài đọc I, Giôsuê bực tức ganh tỵ khi thấy có hai người nói tiên tri, mặc dầu họ không được ủy quyền, cũng không được 'thụ phong'. Xem ra họ là những người 'nhái' ân sủng, ăn trộm ân sủng của Thần Khí. Trong Tin Mừng cũng xuất hiện một Gioan ( đại diện cho các môn đệ) ghen tỵ thực sự. Các ông hãnh diện vì thuộc nhóm Tông đồ được tuyển chọn và được quyền 'xua trử ma quỉ' nhân danh Đức Giêsu. Các ông thấy đăc quyền của mình bị đe dọa bởi một người không đi theo nhóm 'chúng ta' mà làm được phép lạ. Các ông giận dữ chống đối, ngăn cản, tố cáo đòi lên án. Rõ ràng nơi Giôsuê, hay nơi Gioan và các môn đệ xuất hiện một não trạng bè phái, một não trạng muốn độc quyền ân sủng. Phản ứng của Môsê cũng như của Chúa Giêsu cho thấy một giáo huấn hoàn toàn khác. Ân sủng của Thiên Chúa tuôn đổ, trao ban chan hòa cho mọi người vượt qua mọi biên giới. Ân sủng không phải là đặc quyền của một người, một nhóm, một dân tộc mà là của mọi người. Trước ân sủng của Thiên Chúa, ai cũng có quyền bình đẳng, ai cũng có quyền được thụ hưởng. Thiên Chúa là của mọi người. Không có bất kỳ một thứ đăc quyền, độc quyền ân sủng nào trong Giáo Hội, trong Nước Chúa. Ngày nay Kitô hữu cũng cần phải cẩn trước thái độ độc quyền sử dụng Lời Chúa để rồi lên án mọi việc của người khác. Không minh nhiên tỏ ra mình là người có quyền giải thích Lời Chúa nhưng cứ khư khư bảo thủ với cách hiểu Tin Mừng của mình để rồi có những lập luận lên án Giáo Hội, lên án giáo quyền, lên án người khác vì tất cả đã không thuận theo ước muốn của mình.
2. Quảng Đại Đón Nhận Mọi Người Hiệp Thông Trong Chúa: Giáo huấn của Chúa Giêsu phát xuất từ phản ứng bè phái của Gioan, Chúa Giêsu không đồng ý, Ngài cảnh giác các môn đệ về nguy cơ muốn chiếm độc quyền về Đức tin và Thánh Thần. Chúa Giêsu không muốn cho cho Hội Thánh của Ngài có tinh thần 'kín cổng cao tường', 'tinh thần pháo đài' co cụm. Lệnh của Chúa là phải mở rộng vòng tay đón tiếp hết thảy mọi người, những ai không tỏ ra thù nghịch với mình. "Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta". Và xa hơn nữa ai giúp các môn đệ dù chỉ một ly nước lã thôi nhưng giúp vì danh Chúa thì cũng không mất phần thưởng. Như thế, giáo huấn của Chúa rõ ràng là muốn cho mọi người biết quảng đại mở lòng ra đón nhận nhau. Ngài không chấp nhận một sự co cụm, khép kín. Ơn cứu độ của Ngài là dành cho muôn dân. Ngay cả các môn đệ thân tín của Ngài thì càng phải mở rộng vòng tay, phải quảng đại đón nhận người khác hơn nữa không chỉ vì họ không chống đối mà còn vì họ biết vì Danh Chúa mà giúp đỡ các môn đệ. Xem ra chính các môn đệ phải cám ơn những người anh em ấy. Sứ mạng của môn đệ Chúa Giêsu là loan báo Tin Mừng đến với muôn dân thế mà có người lại công tác, ủng họ cho sứ mạng của mình vì Danh Chúa, đó chẳng là một hậu thuẫn tốt đẹp hay sao.
Trong đời sống đức tin, Kitô hữu chúng ta ngay nay cũng dễ có thái độ khép kín khi mà không biết mở lòng ra tôn trọng sự đóng góp, sự nhiệt tình nhà Chúa của những anh em khác. Khi mà chỉ biết có Giáo xứ mình, hội đoàn mình, nhóm của mình là ngon lành nhất, còn những ai mới hay ở ngoài là những người không ưu tiên, hông được quyền lợi như mình. Những nguy cơ đó không giúp xây dựng phát triển được đức tin và Hội Thánh trái lại càng làm cho Hôi Thánh bị chia rẽ ran nứt và đới sống đức tin của cá nhân bị hao mòn đi.
3. Nguyên Tắc Giữ Sự Hiệp Nhất Và Quảng Đại: Óc cục bộ, tinh thần bè phái, não trạng đặc quyền hay độc quyền ân sủng là những nguyên cớ làm cho người khác vấp phạm, nhất là những anh em bé mọn tức là những người mà đức tin còn non yếu. Đến với Hội Thánh những anh em Tân tòng, những anh em Dự tòng hay những anh em mới có cảm tình với Hội Thánh, tất cả mong đều mong chờ những điều tốt đẹp đến với họ. Họ cần sự đón tiếp chân thành để qua đó được gặp Chúa. Chính vì thế, khi chứng kiến những rạn nứt, những cục bộ bè phái chắc hẳn sẽ làm họ nản lòng nản chí rất nhiều. Thực tế, đã có nhiều người không còn tin vào Chúa nữa chỉ vì cách hành xử của những người có đạo. Chúa đã lên án rất nặng những ai làm cớ cho những anh em ấy vấp phạm. Thà buộc cối xay vào cổ nén họ xuống biển còn hơn để họ làm cớ vấp phạm cho người khác. Chúa muốn phải làm gương sáng, phải là người đại diện xứng đáng của Chúa để đón nhận anh chị em đến với Chúa, tin vào Chúa.
Để làm gương sáng thì chính bản thân mỗi người phải biết rèn luyện, phải can đảm quyết liệt từ bỏ những sự sai trái, những mầm mống gây chia rẽ, gây cớ vấp phạm cho dù chúng có liên hệ chặt chẽ đến chính bản thân như là chi thể của mình. "Nếu trong anh em …chân anh…mắt anh làm cớ cho anh sa ngã, hãy chặt đi !"tay chân mắt là ba cơ quan trọng yếu để sống tương quan với kẻ khác. Nếu chúng ta gây hại cho anh em phá vỡ cộng đoàn "Hãy chặt chúng đi !". Đương nhiên không thể thực hành theo mặt chữ, nhưng Chúa Giêsu bảo chúng ta phải dứt khoát loại cái xấu, để bảo đảm ơn cứu độ cho chính mình, dù có phải chiến đấu đau khổ, cũng phải loại bỏ bằng được cái xấu ra khỏi chúng ta. Thế thì người Kitô hữu phải luôn tự thanh luyện mình để đức tin tinh tuyền sẽ làm cho cuộc sống ra tốt đẹp.
III. Lời Nguyện Chung
* Lời Mở: Anh chị em thân mến, Chúa đến để ban ơn cứu độ cho muôn dân và mời gọi chúng ta hãy yêu thương tôn trọng đón nhận nhau. Trong sự hiệp nhất chúng ta cùng dâng lên Chú những lời nguyện xin.
1. Hội Thánh mang tính Công Giáo nghĩa là dành cho mọi người không ngoại trừ ai. Chúng ta cùng cầu nguyện cho Hội Thánh chúng ta luôn thực sự là nơi đón tiếp và cưu mang tất cả những ai tin Chúa, tìm đến Chúa.
2. Óc bè phái, nạn kỳ thị chủng tộc ngày nay vẫn đang tiếp diễn trên thế giới làm cho biết bao người, bao dân tộc nhỏ bé sống lầm than cực khổ. Chúng ta cùng cầu nguyện cho các nhà lãnh đạo các Quốc Gia, Các thành Viên Liên Hiệp Quốc luôn thành tâm, thiện chí nỗ lực xây dựng sự bình đẳng và công bình giữa các Quốc gia, các Dân tộc.
3. "Ai không chống các con là thuận với các con". Chúng ta cùng cầu nguyện cho mọi người trong cộng đoàn chúng ta luôn biết tôn trọng nhau, yêu thương nhau và hiệp nhất với trong trong các công việc của Giáo xứ, Giáo hội.
* Kết Nguyện: Lạy Chúa là Thiên Chúa tình yêu, chúng con cảm tạ Chúa đã yêu thương ban tặng chan hòa và dồi dào ân sủng trên mỗi người chúng con. Xin cho chúng con biết hiệp nhất, biết cộng tác với nhau và mở rộng lòng đón nhận mọi người thành tâm thiện chí đến với Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
Linh mục Mễn
Thư viện lời chúa & thư viện sách quý
ĐỐ VUI VUI THÚ VỊ
CẦU LỄ - THEO NĂM DẤU THÁNH
SÁCH ĐỨC MẸ HẰNG CỨU GIÚP
NHẬT KÝ LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA Phấn I: số 1-150
CUỘC ĐỜI CHÚA GIÊSU - Tóm lược - Thơ
LỄ GIỖ - GIA ĐÌNH
Suy Niệm Tin Mừng Lễ An Táng Bài 1-40 Ta là sự sống lại và là sự
Giảng Lễ Cưới Bài 1-40 Suy niệm về Hôn nhân Gia đình
CHÚA GỌI CON VỀ - Sách thăm bệnh nhân và nguyện người qua đời